Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik górnictwa odkrywkowego
Kwalifikacja: GIW.07 - Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż metodą odkrywkową
Data rozpoczęcia: 30 grudnia 2025 16:30
Data zakończenia: 30 grudnia 2025 16:44

Egzamin zdany!

Wynik: 40/40 punktów (100,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Wybór sposobu eksploatacji złoża metodą odkrywkową zależy od wielu czynników. Który z poniższych czynników ma największy wpływ na wybór metody eksploatacji złoża?

A. Dostępność dróg dojazdowych do wyrobiska

B. Budowa geologiczna złoża i warunki hydrogeologiczne

C. Aktualny poziom cen surowca na rynku

D. Liczba zatrudnionych operatorów maszyn

Budowa geologiczna złoża oraz warunki hydrogeologiczne to absolutnie kluczowe czynniki przy wyborze metody odkrywkowej eksploatacji. W praktyce właśnie one determinują, czy w ogóle dana technika jest możliwa do zastosowania i jak będzie wyglądał cały proces wydobywczy. Z mojego doświadczenia wynika, że szczegółowa analiza uwarunkowań geologicznych (grubość nadkładu, rodzaj skał, uwarstwienie, spękania, nachylenie warstw itp.) pozwala nie tylko dobrać odpowiednią metodę pozyskania surowca, ale też zaplanować zabezpieczenia skarp czy system odwodnienia. To właśnie te aspekty decydują, czy można zastosować np. klasyczne zdejmowanie nadkładu koparkami, czy może konieczne będzie użycie specjalistycznych środków strzałowych lub sprzętu do pracy w trudnych warunkach wodnych. Warunki hydrogeologiczne wpływają chociażby na ryzyko wystąpienia wód podziemnych, które mogą zalać wyrobisko i wymusić stosowanie zaawansowanych systemów odwadniających. Branżowe wytyczne i normy (np. dokumentacje geologiczno-inżynierskie) zawsze wskazują analizę tych czynników jako punkt wyjścia do projektowania eksploatacji. Bez tego ani rusz – nawet najlepsza infrastruktura czy ceny na rynku nie zmienią faktu, że geologia to podstawa całego procesu wydobywczego.

Pytanie 2

W trakcie planowania użycia materiałów wybuchowych, czerwoną przerywaną linią na mapie górniczej wyznacza się obszar

A. drgań sejsmicznych

B. podmuchu powietrza

C. rozrzutu odłamków skalnych

D. oddziaływania gazów postrzałowych

Czerwona przerywana linia na mapie górniczej oznacza strefę rozrzutu odłamków skalnych, co jest kluczowym elementem przy planowaniu i wykonaniu prac z użyciem materiałów wybuchowych. Ta strefa definiuje obszar, w którym istnieje ryzyko, że odłamki mogą wydostać się na zewnątrz w wyniku detonacji. Zrozumienie i prawidłowe oznaczenie tej strefy jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników oraz osób postronnych. W praktyce, przed przeprowadzeniem strzału, należy przeprowadzić analizę geologiczną terenu oraz zastosować modele symulacyjne, które mogą przewidzieć kierunek i zasięg odłamków. W standardach branżowych, takich jak normy ISO oraz regulacje BHP, zaleca się stosowanie odpowiednich zabezpieczeń oraz oznakowań, aby zminimalizować ryzyko. Przykładowo, podczas wykonywania robót górniczych w wyrobiskach podziemnych, stosowanie właściwych granic strefy rozrzutu odłamków ma kluczowe znaczenie dla ochrony infrastruktury oraz zdrowia ludzi.

Pytanie 3

Który z parametrów najlepiej określa bezpieczeństwo stateczności skarpy w wyrobisku odkrywkowym?

A. Gęstość nasypu składowiska

B. Wilgotność względna powietrza

C. Głębokość lustra wody podziemnej

D. Współczynnik bezpieczeństwa skarpy

Współczynnik bezpieczeństwa skarpy to kluczowy parametr wykorzystywany przy ocenie stateczności skarp w wyrobiskach odkrywkowych. Jego wartość informuje, jak duża jest rezerwa bezpieczeństwa przed wystąpieniem zjawisk niekontrolowanego osuwania się mas ziemnych lub skał. Praktycznie oznacza to stosunek sił utrzymujących do sił powodujących zsuw – im wyższy współczynnik, tym większa pewność, że skarpa nie ulegnie awarii. W branży górniczej powszechnie przyjmuje się, że minimalna wartość współczynnika bezpieczeństwa dla skarp eksploatacyjnych powinna wynosić co najmniej 1,3 (choć w zależności od przepisów i warunków geologicznych czasem wymaga się wartości nawet 1,5 lub więcej). Obliczenia wykonuje się na podstawie badań geotechnicznych, biorąc pod uwagę m.in. skład gruntu, nachylenie, spękania czy wpływ wód gruntowych. Ten wskaźnik jest fundamentem przy projektowaniu i bieżącej kontroli wyrobiska – bez niego trudno mówić o odpowiedzialnym prowadzeniu eksploatacji. Z praktyki wiem, że rutynowe monitorowanie współczynnika bezpieczeństwa pozwala uniknąć nie tylko katastrof, ale i kosztownych przestojów czy strat środowiskowych. W każdej nowoczesnej kopalni odkrywkowej to podstawa zarządzania ryzykiem.

Pytanie 4

W trakcie jednego dnia roboczego należy dostarczyć 100 samochodów, z których każdy ma ładowność 25 ton kruszywa sortowanego oraz 60 samochodów, każdy o ładowności 30 ton. Jaką ilość kruszywa planowaną do wysyłki należy zanotować w dziennym harmonogramie dostaw?

A. 8 800 ton

B. 4 300 ton

C. 6 750 ton

D. 4 500 ton

W celu obliczenia łącznej ilości kruszywa przewidzianej do ekspedycji, należy uwzględnić łączną liczbę samochodów oraz ich ładowności. Mamy 100 samochodów z ładownością 25 ton oraz 60 samochodów z ładownością 30 ton. Obliczenia przedstawiają się następująco: 100 samochodów x 25 ton = 2500 ton oraz 60 samochodów x 30 ton = 1800 ton. Następnie sumujemy te wartości, co daje 2500 ton + 1800 ton = 4300 ton. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w logistyce i zarządzaniu łańcuchem dostaw, gdzie kluczowe jest precyzyjne planowanie i kalkulacja zasobów. W rzeczywistych zastosowaniach, takich jak planowanie transportu kruszyw, dokładność obliczeń ma bezpośredni wpływ na efektywność operacyjną oraz zadowolenie klientów. Błędy w tych obliczeniach mogą prowadzić do niewłaściwego zapasu, co może skutkować opóźnieniami i dodatkowymi kosztami.

Pytanie 5

Jaką powierzchnię zajmuje wierzchowina zwałowiska położonego na obszarze o wymiarach 240 x 240 m, przy wysokości h = 20 m oraz kącie nachylenia skarpy wynoszącym 45°?

A. 40 000 m²

B. 32 400 m²

C. 48 400 m²

D. 57 600 m²

Powierzchnia wierzchowiny zwałowiska oblicza się, uwzględniając jego geometrię. W przypadku zwałowiska o podstawie kwadratowej o wymiarach 240 m x 240 m oraz wysokości h = 20 m, z kątem nachylenia skarpy 45°, możemy zastosować klasyczne metody obliczeń. Obliczamy powierzchnię podstawy, która wynosi 240 m x 240 m = 57 600 m². Następnie obliczamy powierzchnię boczną. Przy kącie nachylenia 45° wysokość skarpy jest równa długości poziomej, co oznacza, że długość przesunięcia w poziomie dla każdej strony wynosi 20 m. Zatem każda skarpa ma długość równą 20 m dla każdej z dwóch stron, co daje dodatkowe powierzchnie na skarpach równą 240 m x 20 m (długość boku w poziomie) dla czterech skarp. To daje dodatkowe 1 600 m². Całkowita powierzchnia wierzchowiny wynosi więc 57 600 m² - 1 600 m² = 40 000 m². Taki sposób obliczania powierzchni jest zgodny z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, które pomagają w prawidłowym planowaniu przestrzennym oraz zarządzaniu materiałem w procesach budowlanych i rekultywacyjnych.

Pytanie 6

Na rysunku przedstawiono

A. osuwisko.

B. zawał.

C. tąpnięcie.

D. zapadlisko.

Odpowiedź 'osuwisko' jest prawidłowa, ponieważ na zdjęciu można zauważyć typowe cechy tego zjawiska geologicznego. Osuwiska powstają wskutek masowego przemieszczenia się materiałów skalnych lub ziemnych w dół stoku pod wpływem siły ciężkości. W przypadku osuwisk, często występują nagromadzenia ziemi oraz widoczne ślady ruchu, co jest zgodne z tym, co przedstawia zdjęcie. W praktyce, rozpoznawanie osuwisk jest kluczowe dla zarządzania ryzykiem geologicznym, zwłaszcza w obszarach górskich oraz na terenach narażonych na intensywne opady deszczu lub wstrząsy sejsmiczne. Zgodnie z normami inżynieryjnymi, właściwe monitorowanie i analiza tych zjawisk pozwala na ich wcześniejsze przewidywanie, co jest istotne dla ochrony życia ludzkiego oraz infrastruktury. Na przykład w regionach górskich, inżynierowie często przeprowadzają analizy geotechniczne, aby ocenić stabilność stoków i wdrożyć odpowiednie metody zabezpieczeń przed osuwiskami.

Pytanie 7

W harmonogramie wydobycia w zakładzie górniczym określa się okres planowanych prac górniczych na maksymalny czas do

A. 5 lat

B. 2 lat

C. 10 lat

D. 6 lat

W planie ruchu odkrywkowego zakładu górniczego ustalanie zakresu robót górniczych na maksymalny okres 6 lat jest zgodne z regulacjami prawnymi oraz najlepszymi praktykami w branży górniczej. Oznacza to, że zakład górniczy musi przewidzieć i zaplanować wszystkie działania, jakie zamierza podjąć w tym okresie, uwzględniając zarówno aspekty techniczne, jak i ekonomiczne. Przykładowo, planowanie na 6 lat pozwala na dokładniejsze oszacowanie zasobów surowców, co jest kluczowe dla optymalizacji produkcji. Przygotowanie takiego planu obejmuje analizy geologiczne, studia wykonalności oraz ocenę wpływu na środowisko, co jest nie tylko wymagane przez prawo, ale również sprzyja zrównoważonemu rozwojowi zakładu. Oprócz tego, długoterminowe planowanie umożliwia lepsze zarządzanie ryzykiem oraz uniknięcie nieprzewidzianych kosztów, co jest istotne dla stabilności finansowej operacji górniczych.

Pytanie 8

Średnia miąższość złoża, na podstawie danych z odwiertów zawartych w tabeli, wynosi

Nr otworu posz.	Rzędna terenu m n.p.m.	Rzędna stropu m n.p.m.	Rzędna spągu m n.p.m.	Grubość nakładu	Miąższość złoża
1	320,0	318,2	310,1	1,8	8,1
2	321,0	319,1	310,4	1,9	8,7
3	320,2	318,4	310,2	1,8	8,2
4	320,2	318,3	310,3	1,9	8,0
5	320,6	318,4	310,4	2,2	8,0
6	320,4	318,6	310,4	1,8	8,2

A. 8,4 m

B. 8,2 m

C. 9,0 m

D. 8,8 m

Poprawna odpowiedź wynosi 8,2 m, co jest zgodne z wyliczeniami średniej miąższości złoża. Aby uzyskać tę wartość, należy zsumować wszystkie miąższości złoża z poszczególnych odwiertów, a następnie podzielić tę sumę przez liczbę odwiertów. Ta metoda obliczania średniej arytmetycznej jest powszechnie stosowana w geologii i inżynierii górniczej, ponieważ pozwala na uzyskanie reprezentatywnej wartości, która odzwierciedla miąższość złoża w danym obszarze. Przykładowo, w praktyce inżynieryjnej, obliczenie średniej miąższości jest kluczowe dla planowania działalności wydobywczej oraz oceny opłacalności projektu. Właściwe obliczenia pomagają w oszacowaniu ilości surowca dostępnego do wydobycia, co jest istotne dla efektywnego zarządzania zasobami. Z tego powodu, analizy statystyczne oraz metodyki obliczeniowe są standardem w tego rodzaju pracach.

Pytanie 9

Na podstawie Prawa geologicznego i górniczego, kto odpowiada za opracowanie planu ruchu zakładu górniczego?

A. Główny geolog powiatu

B. Prezes zarządu spółki górniczej

C. Kierownik ruchu zakładu górniczego

D. Inspektor BHP

Opracowanie planu ruchu zakładu górniczego to kluczowa kwestia regulowana przez Prawo geologiczne i górnicze. Z formalnego punktu widzenia, zgodnie z art. 108 ustawy, plan ruchu opracowuje kierownik ruchu zakładu górniczego. To on odpowiada za całościową organizację i bezpieczeństwo eksploatacji oraz nadzorowanie procesów wydobywczych. Plan ruchu to nie tylko dokumentacja techniczna – to zbiór procedur, instrukcji i analiz ryzyka, które mają zapewnić wydobycie w zgodzie z przepisami, ochroną środowiska oraz BHP. W praktyce kierownik ruchu bardzo często koordynuje pracę zespołu specjalistów (geologów, inżynierów, technologów, specjalistów ds. ochrony środowiska), ale to on ponosi formalną odpowiedzialność za prawidłowość i kompletność planu. Dobrze przygotowany plan ruchu zwiększa bezpieczeństwo ludzi i sprzętu, minimalizuje ryzyka środowiskowe oraz ułatwia podejmowanie decyzji w sytuacjach awaryjnych. W branży górniczej zawsze podkreśla się wagę odpowiedzialności kierownika ruchu – bez jego podpisu plan nie ma mocy prawnej. Moim zdaniem, to bardzo sensowne rozwiązanie – gwarantuje, że osoba mająca największą wiedzę o zakładzie i realnych zagrożeniach odpowiada za strategiczne decyzje.

Pytanie 10

Operator ładowarki zauważył wypływ wody i błota przy podstawie skarpy roboczej. Jak powinien zareagować zgodnie z zasadami bezpieczeństwa?

A. Samodzielnie odprowadzić nadmiar wody przy użyciu dostępnych narzędzi

B. Natychmiast przerwać pracę i powiadomić przełożonego

C. Kontynuować pracę na zwiększonej ostrożności

D. Zasypać miejsce wypływu urobkiem

Natychmiastowe przerwanie pracy oraz poinformowanie przełożonego to absolutna podstawa w sytuacji, gdy operator zauważa wypływ wody i błota u podstawy skarpy roboczej. W praktyce górniczej oraz w świetle przepisów BHP takie zdarzenie może świadczyć o poważnym zagrożeniu stateczności skarpy. Woda wraz z błotem podmywa podstawę skarpy, osłabiając jej strukturę i zwiększając ryzyko nagłego osuwiska lub nawet katastrofy górniczej. To nie są sytuacje, które można ocenić samodzielnie lub bagatelizować. Operator, nawet z dużym doświadczeniem, nie jest w stanie przewidzieć skutków hydrodynamicznych podmycia skarpy – do oceny i zabezpieczenia wymagany jest nadzór techniczny. Zatrzymanie pracy i szybkie zgłoszenie incydentu pozwala wdrożyć procedury awaryjne, przeprowadzić ocenę geotechniczną i ewentualnie zabezpieczyć teren, zanim dojdzie do wypadku. Praktyka pokazuje, że szybka reakcja operatora często zapobiega groźnym zdarzeniom, które mogłyby skutkować zagrożeniem życia ludzi, utratą sprzętu lub zanieczyszczeniem środowiska. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi oraz wytycznymi Wyższego Urzędu Górniczego, każde niepokojące zjawisko przy skarpach wymaga natychmiastowego zgłoszenia i wstrzymania prac. To nie jest przesada – to rozsądek i standard branżowy.

Pytanie 11

Jakie będą straty zasobów przemysłowych przy przesunięciu frontu eksploatacji o szerokości a = 30 m na długości L = 100 m oraz wysokości ściany eksploatacyjnej H = 20 m, przy średnim ciężarze objętościowym kopaliny q_o = 2,0 Mg/m³?

A. 200 000 Mg

B. 100 000 Mg

C. 120 000 Mg

D. 180 000 Mg

Aby obliczyć ubytek zasobów przemysłowych przy przemieszczeniu frontu eksploatacyjnego, należy zastosować wzór na objętość wyrobiska. W tym przypadku objętość wynosi V = a * L * H, gdzie a to szerokość frontu eksploatacyjnego (30 m), L to długość (100 m), a H to wysokość (20 m). Podstawiając wartości, otrzymujemy: V = 30 m * 100 m * 20 m = 60 000 m³. Następnie, aby obliczyć masę ubytku, należy pomnożyć objętość przez średni ciężar objętościowy kopaliny qo = 2,0 Mg/m³. Stąd: 60 000 m³ * 2,0 Mg/m³ = 120 000 Mg. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w przemyśle wydobywczym, ponieważ pozwalają na efektywne planowanie zasobów oraz ocenę wpływu eksploatacji na środowisko. Praktyczne zastosowanie tych obliczeń w kontekście planowania górniczego i oceny ekonomicznej eksploatacji zasobów mineralnych jest nieocenione, a ich znajomość pozwala na lepsze zarządzanie projektami górniczymi oraz minimalizowanie strat zasobów.

Pytanie 12

Zestawienie mapowe ilustrujące teren z wykazem: przewidywanych zmian wynikających z eksploatacji, obszarów i zakresu planowanych deformacji gruntu oraz jego użyteczności do budowy i zagospodarowania, stanowi ilustrację graficzną

A. planu ruchu zakładu górniczego

B. projektu zagospodarowania złoża

C. operatu ewidencji zasobów złoża

D. dokumentacji geologicznej

Projekt zagospodarowania złoża to coś, co jest naprawdę ważne, kiedy planujemy wydobycie surowców. Znajdziesz tam mapy, które pokazują, jak tereny mogą się zmienić oraz jakie deformacje mogą wystąpić, gdy zaczynamy eksploatację. Te mapy są super przydatne, bo wizualizują, jak wydobycie wpłynie na otoczenie i pomagają ocenić, co można zrobić z terenem w przyszłości. Można to zobaczyć na przykład w projektach kopalni węgla czy kruszyw – tam analiza zmian terenu jest kluczowa, żeby zminimalizować ryzyko. W branży trzeba pamiętać o takich analizach, bo to zgodne z międzynarodowymi normami, które mówią o bezpieczeństwie i ochronie środowiska.

Pytanie 13

Gdzie powinno być usytuowane zwałowisko zewnętrzne?

A. pomiędzy dolną a górną krawędzią wyrobiska

B. między górną krawędzią wyrobiska a granicą terenu górniczego

C. pomiędzy górną krawędzią skarpy złożowej a dolną krawędzią skarpy nadkładowej

D. między dolną krawędzią wyrobiska a granicą terenu górniczego

Zwałowisko zewnętrzne powinno być zlokalizowane gdzieś pomiędzy górną krawędzią wyrobiska a granicą obszaru górniczego. Taka lokalizacja to ważna sprawa, bo zapewnia oddzielenie terenu, na którym pracujemy, od tych, które są nietknięte przez działalność górniczą. Z moich obserwacji wynika, że takie podejście jest zgodne z przepisami prawnymi o górnictwie oraz zasadami ochrony środowiska, które mają na celu ograniczenie ryzyka osuwisk i innych zagrożeń geotechnicznych. W sumie, umiejscowienie zwałowisk w odpowiednim rejonie pomaga też zarządzać odpadami w sposób, który nie zaszkodzi otaczającej przyrodzie. Przykładowo, przy wydobywaniu węgla, odpady powinny być składowane tak, żeby nie wpłynęły negatywnie na pobliskie tereny, co jest bardzo ważne dla ochrony wód gruntowych i bioróżnorodności. No i oczywiście, trzeba stale monitorować stabilność zwałowisk, co jest dobrą praktyką, by zapewnić ich bezpieczeństwo i spokój dla lokalnych mieszkańców.

Pytanie 14

Aby ustalić bieżący stan ilościowy eksploatowanego złoża na zakończenie roku kalendarzowego, przygotowuje się

A. Plan Ruchu Zakładu Górniczego

B. Raport Produkcyjny

C. Projekt Zagospodarowania Złoża

D. Operat Ewidencyjny Zasobów Złoża

Operat Ewidencyjny Zasobów Złoża jest dokumentem, który ma kluczowe znaczenie dla zarządzania złożami surowców mineralnych w Polsce. Sporządzany na koniec roku kalendarzowego, ma na celu dokładne określenie stanu ilościowego złoża, co pozwala na efektywne planowanie eksploatacji w przyszłych latach. W ramach operatu ewidencyjnego, gromadzone są dane dotyczące ilości złoża, jego jakości oraz aktualnego stanu eksploatacji, co jest fundamentem dla dalszych działań inwestycyjnych oraz zrównoważonego rozwoju zakładów górniczych. Ważne jest, aby operat ten był zgodny z obowiązującymi normami, takimi jak Ustawa Prawo Geologiczne i Górnicze. Dobrze przygotowany operat nie tylko ułatwia zarządzanie złożem, ale również wpływa na decyzje dotyczące jego dalszej eksploatacji. Przykładem może być sytuacja, w której po dokonaniu ewidencji, przedsiębiorstwo może zdecydować o zwiększeniu wydobycia lub intensyfikacji prac poszukiwawczych w odpowiedzi na zmieniające się warunki rynkowe.

Pytanie 15

Analizy sejsmograficzne ujawniły szerszy zasięg wibracji sejsmicznych po przeprowadzeniu odstrzałów niż ten obliczony według wzoru. Jaki zasięg drgań sejsmicznych powinien być traktowany jako końcowy?

A. Zmierzony sejsmografem

B. Wyliczony ze wzoru

C. Określony przez Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego

D. Średni z wyliczenia i pomiaru

Odpowiedź wskazująca na zasięg drgań sejsmicznych zmierzony sejsmografem jest uważana za prawidłową, ponieważ pomiary dostarczają rzeczywistych danych o zjawiskach sejsmicznych, które mają miejsce w nadzorowanym obszarze. W praktyce, sejsmografy są standardem w monitorowaniu drgań sejsmicznych i mogą rejestrować poziom wstrząsów, który często różni się od teoretycznych obliczeń. Zmodyfikowane modele matematyczne mogą nie uwzględniać wszystkich zmiennych, takich jak rodzaj gruntu, głębokość przeprowadzanych odstrzałów i ich intensywność. Dlatego pomiary sejsmograficzne są kluczowe dla odpowiedniego zarządzania ryzykiem w działalności górniczej i budowlanej. Przykładowo, w polskim górnictwie, gdzie występują liczne operacje związane z dynamiką gruntu, pomiary sejsmiczne są niezbędne do oceny wpływu różnych działań na otoczenie. Dobre praktyki wskazują, że decyzje dotyczące bezpieczeństwa i operacji powinny być podejmowane na podstawie zmierzonych danych, co minimalizuje ryzyko nieprzewidzianych incydentów.

Pytanie 16

W trakcie planowania pracy kopalni odkrywkowej należy uwzględnić zmienność warunków atmosferycznych. Które z poniższych rozwiązań może pomóc w minimalizowaniu wpływu opadów deszczu na eksploatację?

A. Zatrudnienie dodatkowego personelu na okres deszczowy

B. Zakup większej ilości sprzętu ciężkiego

C. Zwiększenie liczby dni roboczych w harmonogramie

D. Budowa odpowiednich systemów odwadniających

Budowa odpowiednich systemów odwadniających jest kluczowym elementem w minimalizowaniu wpływu opadów deszczu na działalność kopalni odkrywkowej. W praktyce, właściwe odprowadzanie wody jest niezbędne, aby zapobiec zalewaniu wyrobisk, co mogłoby prowadzić do przerw w eksploatacji i uszkodzenia sprzętu. Co więcej, systemy te chronią również przed osuwiskami, które mogą być potencjalnie niebezpieczne dla pracowników. Odwadnianie jest standardową praktyką w branży górniczej i jest często regulowane przez przepisy dotyczące ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy. Efektywne systemy odwadniające składają się z kanałów, rowów, pomp i zbiorników retencyjnych, które są projektowane z uwzględnieniem specyfiki geologicznej i klimatycznej danego miejsca. Dzięki zastosowaniu takich systemów, kopalnia może kontynuować eksploatację nawet w trudnych warunkach pogodowych, minimalizując jednocześnie ryzyko przestojów i strat finansowych. Dobra praktyka w tym kontekście to regularne przeglądy i konserwacja tych systemów, aby zapewnić ich niezawodność i efektywność.

Pytanie 17

Jakie zasoby są klasyfikowane jako przemysłowe?

A. Łączna ilość surowca w złożu

B. Ekonomicznie opłacalne do wydobycia

C. Zawarte w filarze ochronnym

D. Wydobyte z złoża

Zasoby przemysłowe to takie, które można wykopać i które są opłacalne. W praktyce oznacza to, że jeśli wydobywasz je, to przynosi to zyski. Dobrym przykładem są złoża, które mają odpowiednią jakość i ilość minerałów, bo jak musisz wydobyć coś, co kosztuje więcej niż przynosi, to chyba nie ma sensu. Dodatkowo, muszą spełniać normy środowiskowe i prawo – to wpływa na to, czy inwestorzy będą chętni do ich eksploatacji. Gdy ocenia się te przemysłowe zasoby, zazwyczaj robi się różne analizy, jak opłacalność czy oceny geologiczne. Według norm ICMM, trzeba zarządzać tym w sposób zrównoważony, bo to ważne dla środowiska, ale też dla lokalnych społeczności, żeby miały jakieś korzyści z tego wydobycia.

Pytanie 18

Który z poniższych rodzajów maszyn jest wykorzystywany do jednoczesnego urabiania i ładowania urobku w kopalni odkrywkowej?

A. koparka linowa

B. kruszarka stożkowa

C. wiertnica obrotowa

D. koparko-ładowarka

Koparko-ładowarka to maszyna, która w praktyce kopalni odkrywkowych pełni bardzo uniwersalną rolę – potrafi zarówno urabiać grunt, jak i ładować urobek na środki transportu. To właśnie jej dwufunkcyjność jest kluczowa w procesie eksploatacji złoża na odkrywce, bo pozwala ograniczyć liczbę maszyn na placu robót i sprawnie przeprowadzać prace nawet na mniejszych frontach wydobywczych. Koparko-ładowarki są niezastąpione przy przeładunkach materiałów, zdejmowaniu nadkładu, robotach przygotowawczych czy przy usuwaniu kolizji w terenie. W przypadku wielu kopalni, szczególnie tych o zróżnicowanych zadaniach, taka maszyna jest podstawą organizacji pracy. Z mojego doświadczenia wynika, że koparko-ładowarka to taki „szwajcarski scyzoryk” wśród maszyn – potrafi zrobić praktycznie wszystko na poziomie podstawowym, a w razie potrzeby wspomóc inne, bardziej wyspecjalizowane urządzenia. Właśnie ta wszechstronność sprawia, że jest ceniona w branży i często pojawia się w dobrych praktykach eksploatacji odkrywkowej, zwłaszcza na etapie organizacji robót i minimalizacji kosztów utrzymania parku maszynowego.

Pytanie 19

W jakim dokumencie, który został przygotowany dla stanowiska "operator koparki pływającej" i zatwierdzony przez kierownika ruchu w zakładzie górniczym, znajdują się informacje dotyczące: opisu czynności realizowanych przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy, zasad oraz metod bezpiecznego wykonywania zadań, zasad postępowania w sytuacjach kryzysowych zagrażających życiu lub zdrowiu pracowników, zasad ochrony przed zagrożeniami oraz szczegóły dotyczące użycia sprzętu ochronnego i ratunkowego?

A. Instrukcji bezpiecznego wykonywania pracy

B. Planie ruchu zakładu górniczego

C. Dokumencie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników

D. Dokumencie technicznym eksploatacji spod lustra wody

Instrukcja bezpiecznego wykonywania pracy to kluczowy dokument, który definiuje procedury niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa podczas wykonywania czynności zawodowych, zwłaszcza w tak wymagającym środowisku jak zakład górniczy. Zawiera szczegółowy opis czynności do wykonania przed rozpoczęciem i po zakończeniu pracy, co jest istotne dla zapobiegania wypadkom oraz zapewnienia wydajności operacyjnej. Instrukcja ta skupia się na zasadach bezpiecznego wykonywania zadań, co obejmuje m.in. przeszkolenie w zakresie obsługi sprzętu, użytkowania sprzętu ochronnego oraz działania w sytuacjach awaryjnych. Przykładowo, w przypadku awarii sprzętu, operator musi znać procedury ewakuacji oraz metody minimalizacji ryzyka. Ponadto, dokument ten odnosi się do aktualnych standardów branżowych, takich jak normy ISO oraz przepisy BHP, co podkreśla jego znaczenie w promowaniu kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy.

Pytanie 20

Przedsiębiorca udokumentował złoże o parametrach podanych w tabeli, którego granice pionowe tworzą prostokąt. Ile wynosi powierzchnia tego złoża?

Parametr	Jednostka miary	Wartość
Grubość nadkładu, Gₙ	m	2
Miąższość złoża, Mz	m	10
Objętość nadkładu, Vₙ	m³	300 000
Objętość złoża, Vz	m³	1 500 000

A. 150 000 m2

B. 125 000 m2

C. 25 000 m2

D. 1 500 000 m2

Powierzchnia złoża to 150 000 m2, co jest obliczone na podstawie norm, które są używane w geologii. Jak to zrobiono? Wystarczy podzielić objętość przez miąższość. W tym przypadku mamy 1 500 000 m3 podzielone przez 10 m, co daje te 150 000 m2. To ważne, bo dzięki tym obliczeniom można lepiej zarządzać zasobami naturalnymi i planować, jak to złoże wydobyć. Moim zdaniem, znajomość powierzchni złoża to kluczowy element, żeby ocenić, ile można z niego wydobyć i jakie będą związane z tym koszty. Przemysł powinien na bieżąco sprawdzać dane o złożach, żeby wykorzystywać zasoby jak najlepiej. No i rzecz jasna, metody obliczeniowe są ważne, szczególnie w kontekście przepisów na temat ochrony środowiska, które trzeba przestrzegać.

Pytanie 21

Który z poniższych czynników jest kluczowy przy wyborze lokalizacji dla nowej kopalni odkrywkowej?

A. Odległość do najbliższego miasta

B. Liczba miejsc parkingowych w pobliżu

C. Dostępność zasobów i infrastruktury transportowej

D. Bliskość terenów rekreacyjnych

Wybór lokalizacji dla nowej kopalni odkrywkowej jest procesem niezwykle złożonym i kluczowym dla sukcesu całego przedsięwzięcia. Jednym z najważniejszych czynników, który należy wziąć pod uwagę, jest dostępność zasobów. Kopalnia odkrywkowa powinna być zlokalizowana tam, gdzie występują zasobne złoża, które można eksploatować w ekonomicznie opłacalny sposób. Oprócz tego, infrastruktura transportowa odgrywa kluczową rolę, ponieważ transport surowców z kopalni do miejsc, gdzie są one przetwarzane lub wykorzystywane, musi być efektywny i ekonomiczny. Dobre połączenia drogowe, kolejowe czy dostępność portów morskich mogą znacząco obniżyć koszty operacyjne kopalni. Bez odpowiednio rozwiniętej infrastruktury transportowej, nawet najbardziej zasobne złoża mogą okazać się nieopłacalne do eksploatacji. Ważne jest również, aby lokalizacja kopalni była zgodna z przepisami środowiskowymi i nie kolidowała z obszarami chronionymi, co dodatkowo może wpływać na wybór lokalizacji w kontekście dostępu do zasobów i transportu.

Pytanie 22

Podczas wykonywania robót ziemnych natrafiono na niezinwentaryzowaną infrastrukturę podziemną. Jakie jest prawidłowe postępowanie w takiej sytuacji?

A. Zgłosić zdarzenie po zakończeniu zmiany.

B. Wstrzymać prace i powiadomić kierownika ruchu zakładu górniczego.

C. Wykonać próbne wykopy ręczne w pobliżu infrastruktury.

D. Kontynuować prace ze zwiększoną ostrożnością.

W przypadku natrafienia na niezinwentaryzowaną infrastrukturę podziemną podczas robót ziemnych absolutnie kluczowe jest natychmiastowe wstrzymanie wszelkich prac oraz powiadomienie osoby odpowiedzialnej za ruch zakładu górniczego. Taka procedura wynika bezpośrednio z przepisów prawa górniczego i ogólnych zasad bezpieczeństwa pracy. Niezinwentaryzowane instalacje mogą stanowić ogromne zagrożenie – zarówno dla ludzi, jak i sprzętu. Może to być linia energetyczna, gazociąg, wodociąg lub inny element, którego uszkodzenie grozi poważnymi konsekwencjami: pożarem, wybuchem, skażeniem środowiska lub nawet ofiarami śmiertelnymi. W praktyce, każda nieudokumentowana infrastruktura wymaga szczegółowej analizy i często konsultacji z odpowiednimi służbami (np. energetyka, gazownia), zanim jakiekolwiek prace będą mogły być kontynuowane. Kierownik ruchu zakładu górniczego jest osobą uprawnioną do podejmowania decyzji i koordynowania działań w takiej sytuacji – to on odpowiada za bezpieczeństwo całego procesu eksploatacji. Z mojego doświadczenia, bagatelizowanie takich przypadków prowadziło do kosztownych i niebezpiecznych incydentów. Dlatego wstrzymanie prac i powiadomienie przełożonego to fundamentalny standard branżowy, którego nie wolno lekceważyć. To nie tylko formalność, ale realna ochrona zdrowia i życia pracowników oraz mienia zakładu. Takie podejście jest zgodne z praktyką stosowaną na profesjonalnych odkrywkach i zawsze powinno być stosowane.

Pytanie 23

Substancja wybuchowa o relatywnie niskiej sile detonacji, ale wyjątkowo dużej reaktywności na bodźce to

A. materiał wybuchowy kruszący

B. materiał wybuchowy inicjujący

C. materiał wybuchowy miotający

D. masa pirotechniczna

Materiał wybuchowy inicjujący jest kluczowym elementem w dziedzinie materiałów wybuchowych, ze względu na swoją zdolność do wywoływania detonacji innych, bardziej stabilnych materiałów wybuchowych. Charakteryzuje się on stosunkowo słabą mocą detonacji, jednak jego wysoka podatność na bodźce sprawia, że jest niezwykle skuteczny jako inicjator reakcji. Przykładami materiałów wybuchowych inicjujących są nitrogliceryna i azotan srebra. W praktyce stosuje się je w różnych aplikacjach, takich jak inżynieria wydobywcza czy w przemyśle obronnym, gdzie precyzyjne kontrolowanie eksplozji jest kluczowe. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, ich użycie wymaga odpowiednich procedur, aby zminimalizować ryzyko niekontrolowanej detonacji. Właściwe zrozumienie i stosowanie tych materiałów jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności operacji związanych z wybuchami.

Pytanie 24

Wydobycie kruszywa naturalnego z złoża o grubości 30 m i poziomie wód gruntowych 1 m poniżej powierzchni terenu powinno odbywać się przez

A. udostępnienie i urabianie przy użyciu koparek pływających

B. udostępnienie koparkami jednonaczyniowymi i urabianie z wykorzystaniem koparek pływających

C. odwodnienie i urabianie przy użyciu koparek jednonaczyniowych

D. odwodnienie oraz urabianie z wykorzystaniem ładowarek jednonaczyniowych

Poprawna odpowiedź wskazuje na zastosowanie koparek jednonaczyniowych do udostępniania złoża oraz koparek pływających do urabiania kruszywa. W przypadku złoża o miąższości 30 m i poziomie wód gruntowych 1 m poniżej terenu, kluczowe jest skuteczne odwadnianie. Koparki jednonaczyniowe, dzięki swojej zdolności do pracy w trudnych warunkach, umożliwiają efektywne udostępnienie złoża, a ich konstrukcja pozwala na precyzyjne operowanie w ograniczonej przestrzeni. W dalszym etapie, wykorzystanie koparek pływających, które są zaprojektowane do pracy na mokrym terenie, pozwala na wydajne urabianie kruszywa, minimalizując zakłócenia w otoczeniu oraz ograniczając ryzyko związanego z podtopieniem. Dobre praktyki w branży zalecają takie podejścia, aby zapewnić bezpieczeństwo operacji oraz zminimalizować wpływ na środowisko. Dodatkowo, integracja obu typów maszyn w procesie wydobycia zwiększa efektywność operacyjną i pozwala na lepsze zarządzanie zasobami naturalnymi.

Pytanie 25

Przedsiębiorca planuje wydobycie surowca W na nadchodzące trzy lata, przyjmując, że wydobycie w poszczególnych latach będzie kształtować się następująco:
- I rok W₁ = 1000 Mg
- II rok WII = WI + 10%WI
- III rok WIII = WII + 500 Mg Ile urobku zostanie pozyskane w trzecim roku eksploatacji?

A. 3 700 Mg

B. 3 520 Mg

C. 1 600 Mg

D. 1 510 Mg

Poprawna odpowiedź wynika z precyzyjnego obliczenia wydobycia urobku w trzecim roku. W pierwszym roku przedsiębiorca planuje wydobycie 1000 Mg, co stanowi podstawę do obliczeń na kolejny rok. W drugim roku wydobycie jest zwiększone o 10% względem pierwszego roku, co daje: WII = 1000 Mg + 10% * 1000 Mg = 1000 Mg + 100 Mg = 1100 Mg. W trzecim roku wydobycie następuje na poziomie WIII = WII + 500 Mg = 1100 Mg + 500 Mg = 1600 Mg. Takie podejście do planowania wydobycia jest zgodne z dobrymi praktykami w branży, gdzie ważne jest przewidywanie wzrostu produkcji oraz efektywne zarządzanie surowcami. Obliczenia te są istotne dla analizy rentowności projektów wydobywczych oraz planowania zasobów. Warto także pamiętać, że podobne techniki obliczeniowe są stosowane w innych gałęziach przemysłu, takich jak budownictwo czy produkcja, gdzie prognozy wydajności mają kluczowe znaczenie dla sukcesu przedsięwzięcia.

Pytanie 26

Ile czasu będzie trwał załadunek wozidła o pojemności skrzyni ładunkowej V = 40 m³ koparką jednonaczyniową?

Koparka jednonaczyniowa
Czas jednego cyklu roboczego	T = 60 s
Pojemność łyżki koparki	Q = 5,0 m³
Współczynnik napełnienia łyżki koparki	k_n = 0,8

A. 6 minut.

B. 10 minut.

C. 12 minut.

D. 8 minut.

Poprawna odpowiedź to 10 minut. Aby obliczyć czas załadunku wozidła o pojemności skrzyni ładunkowej 40 m³, należy zrozumieć proces roboczy koparki jednonaczyniowej. W przypadku standardowego cyklu roboczego, czas jednego cyklu wynosi 60 sekund. Współczynnik napełnienia łyżki, który wynosi 4,0 m³, oznacza, że do pełnego załadunku wozidła potrzebne jest 10 cykli roboczych. Obliczając to, 10 cykli razy 60 sekund daje 600 sekund, co przekłada się na 10 minut. W praktyce, znajomość czasu załadunku jest kluczowa w zarządzaniu projektem budowlanym, gdzie precyzyjne harmonogramowanie działań ma znaczenie dla efektywności i kosztów. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują ciągłe monitorowanie wydajności sprzętu oraz optymalizację procesów załadunkowych, co bezpośrednio wpływa na postępy w pracy i minimalizację opóźnień.

Pytanie 27

Na podstawie zamieszczonych w tabeli parametrów strzelania, określ zasięg terenu górniczego, jako odległość od granic zasobów przeznaczonych do eksploatacji.

Parametry strzelania
Strefa rozrzutu odłamków r_r - 300 m
Strefa podmuchu r_p - 125 m
Strefa drgań sejsmicznych r_s - 600 m

A. 300 m

B. 560 m

C. 250 m

D. 600 m

Zasięg terenu górniczego to maksymalna odległość, na jaką mogą wpływać prace górnicze. To dość ważna sprawa, bo ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi i ochrony środowiska. Z tabeli wynika, że strefa drgań sejsmicznych wynosi 600 m, co jest największą wartością. Taka odległość pozwala monitorować, jak eksploatacja wpływa na sąsiednie tereny i budynki. W praktyce przy projektowaniu robót górniczych używa się różnych technik analizy sejsmicznej i geotechnicznej, żeby określić te strefy wpływu. Na przykład w kopalniach węgla, analiza drgań sejsmicznych pomaga zmniejszyć ryzyko osuwisk i innych zagrożeń. Tak więc, dokładne określenie zasięgu terenu górniczego jest kluczowe, żeby być zgodnym z przepisami i standardami, jak norma ISO 14001 o zarządzaniu środowiskowym.

Pytanie 28

Obszarem górniczym określamy przestrzeń

A. gdzie realizowane są górnicze operacje strzałowe

B. przeznaczoną do prowadzenia górniczej działalności ekonomicznej

C. maksymalnego zasięgu szkodliwego wpływu robót górniczych

D. zniszczoną przez działalność górniczą

Terenem górniczym nazywamy przestrzeń, która wiąże się z maksymalnym zasięgiem szkodliwego oddziaływania robót górniczych, co jest kluczowe dla zarządzania ryzykiem oraz ochrony środowiska. W praktyce oznacza to, że każdy projekt górniczy powinien posiadać dokładnie określony zasięg, w obrębie którego należy monitorować i minimalizować skutki działalności górniczej. Na przykład, w przypadku prowadzenia wydobycia węgla, zasięg ten jest określany na podstawie analizy geologicznej oraz środowiskowej. Zgodnie z normami, jak np. Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych zasad ochrony środowiska w zakresie robót górniczych, firmy górnicze mają obowiązek przeprowadzać badania oddziaływania na otoczenie, aby skutki eksploatacji były jak najmniej odczuwalne dla pobliskich społeczności i ekosystemów. Takie podejście nie tylko sprzyja zrównoważonemu rozwojowi, ale również wzmacnia reputację przedsiębiorstwa górniczego. Dbanie o zgodność z przepisami jest niezbędne dla zapewnienia długotrwałej działalności oraz akceptacji społecznej w obszarze górnictwa.

Pytanie 29

Który dźwięk alarmowy emitowany przez strzałowego oznacza konieczność ewakuacji załogi kopalni z wyrobiska oraz obszaru wpływu na czas prowadzenia strzelania?

A. Trzy długie dźwięki

B. Jeden długi dźwięk

C. Dwa długie dźwięki

D. Jeden krótki dźwięk

Długi dźwięk to ten kluczowy sygnał, który mówi nam, że trzeba jak najszybciej ewakuować wszystkich z wyrobiska. To bardzo ważne dla bezpieczeństwa w kopalniach, bo bez tego sygnału mogą zdarzyć się niebezpieczne sytuacje. W praktyce to wszystko jest zgodne z normami, które mówią, jak powinny wyglądać procedury przy strzelaniu. Wiesz, w systemach zarządzania bezpieczeństwem, jak ISO 45001, bardzo mocno podkreśla się, jak istotne są jasne i zrozumiałe sygnały dźwiękowe. Długi dźwięk to także znak, że zaczynamy przygotowania do działań zabezpieczających, co naprawdę ma znaczenie dla efektywności naszych działań. Komunikacja w kryzysowych sytuacjach to kluczowa sprawa, a te dźwięki ratują nam życie.

Pytanie 30

Który z wymienionych dokumentów jest niezbędny do uzyskania zatwierdzenia eksploatacji złoża, które znajduje się pod ochroną prawną ze względu na swoje walory środowiskowe?

A. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

B. Karta informacyjna przedsięwzięcia

C. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach

D. Zgoda właściciela gruntu

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach to kluczowy dokument wymagany w procesie zatwierdzania eksploatacji złoża, szczególnie jeśli dany teren podlega ochronie prawnej z uwagi na walory środowiskowe. Bez tej decyzji niemożliwe jest legalne rozpoczęcie wydobycia kopalin, ponieważ to właśnie ona określa, czy planowana inwestycja nie wpłynie negatywnie na środowisko oraz jakie warunki muszą być spełnione, aby takie oddziaływanie ograniczyć. W praktyce, decyzja ta wydawana jest na podstawie analizy raportu oddziaływania na środowisko lub, w przypadku mniejszych inwestycji, karty informacyjnej przedsięwzięcia. Jednak to właśnie decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest formalnym aktem administracyjnym, bez którego organy nie mogą zatwierdzić projektu zagospodarowania złoża. Moim zdaniem to bardzo dobre rozwiązanie, bo dzięki temu można lepiej chronić cenne przyrodniczo tereny przed niekontrolowaną eksploatacją. W branży górniczej przyjęło się, że już na etapie planowania inwestycji szczegółowo analizuje się ryzyka środowiskowe, by nie narazić się na odmowę wydania tej decyzji. Warto pamiętać, że decyzja ta jest wymagana także przy innych inwestycjach znacząco oddziałujących na środowisko, a jej brak prowadzi do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Dobrą praktyką jest więc rozpoczęcie wszelkich działań formalnych właśnie od uzyskania tego dokumentu.

Pytanie 31

Postęp eksploatacji, który charakteryzuje się nierównomiernym przesuwaniem frontu roboczego wokół stałego punktu, nazywamy postępem

A. wachlarzowym

B. równoległym

C. kombinowanym

D. krzywoliniowym

Postęp wachlarzowy jest techniką eksploatacji, która polega na nierównomiernym przesuwaniu się frontu roboczego wokół stałego punktu postępu. To podejście jest często wykorzystywane w górnictwie oraz inżynierii budowlanej, gdzie wymagane jest elastyczne dostosowanie do zmieniających się warunków geologicznych. W praktyce oznacza to, że podczas wydobycia surowca, na przykład w kopalniach węgla, front roboczy może się przemieszczać w kierunkach bocznych, tworząc charakterystyczny kształt wachlarza. Taki typ postępu umożliwia efektywne wydobywanie surowców z trudno dostępnych miejsc oraz optymalne wykorzystanie przestrzeni roboczej. Implementacja tego rozwiązania jest zgodna z najlepszymi praktykami, które zalecają dostosowanie metod eksploatacji do specyfiki lokalnych warunków geologicznych oraz potrzeb ekonomicznych. Zastosowanie postępu wachlarzowego może prowadzić do zwiększenia wydajności oraz redukcji kosztów operacyjnych, co jest kluczowe w branży wydobywczej.

Pytanie 32

Jaki element roboczy jest używany w spycharkach do rozluźniania gruntu?

A. Młot hydrauliczny

B. Zgarniak

C. Zrywak

D. Lemiesz

Zrywak to organ roboczy, który jest kluczowy w procesie spulchniania gruntu w spycharkach. Jego zadaniem jest rozluźnianie i łamanie zbitych warstw gleby, co umożliwia łatwiejsze przemieszczanie materiału przez maszynę. Zrywak działa na zasadzie wbijania się w grunt, co pozwala na jego efektywne przekształcanie, szczególnie w trudnych warunkach, takich jak zmarznięta lub bardzo zbita ziemia. W praktyce zrywaki są używane w różnych zastosowaniach, takich jak przygotowanie terenu pod budowę, przygotowanie dróg czy w projektach związanych z melioracją. Standardy branżowe, takie jak EN 474-3, określają wymagania dotyczące wydajności i bezpieczeństwa organów roboczych w maszynach budowlanych. Zastosowanie zrywaka w spycharkach znacząco zwiększa ich wszechstronność oraz efektywność operacyjną, co czyni je niezastąpionym narzędziem w budownictwie i inżynierii lądowej.

Pytanie 33

W trakcie prowadzenia robót strzałowych w odkrywkowej kopalni węgla brunatnego najważniejszym elementem zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia jest:

A. zapewnienie ciągłości pracy przenośnika taśmowego podczas przewozu urobku

B. ustalenie i skuteczne zabezpieczenie strefy zagrożenia wokół miejsca strzału

C. utrzymanie niskiego poziomu hałasu w okolicy robót strzałowych

D. zwiększenie wydajności pracy koparki podczas załadunku urobku

Zabezpieczenie strefy zagrożenia podczas robót strzałowych to absolutna podstawa bezpieczeństwa w kopalniach odkrywkowych – nie tylko w węglu brunatnym, ale i w innych surowcach. Prawidłowe wyznaczenie i zabezpieczenie tej strefy polega na dokładnym określeniu zasięgu potencjalnych niebezpieczeństw, takich jak odłamki skalne, fala uderzeniowa czy emisja gazów. Strefę wyznacza się na podstawie parametrów ładunku wybuchowego, właściwości geologicznych i istniejącej infrastruktury. Następnie wprowadza się zakaz przebywania osób nieupoważnionych, stosuje się sygnalizację ostrzegawczą, a także prowadzi ewakuację pracowników i sprzętu z zagrożonego obszaru. Z mojego doświadczenia wynika, że często lekceważenie tej procedury prowadziło do poważnych wypadków lub zniszczeń sprzętu. W praktyce, zanim w ogóle dojdzie do odpalenia ładunków, służby BHP i osoby odpowiedzialne za strzały kontrolują teren, czy nikt nie został w strefie. Dopiero po potwierdzeniu pełnego zabezpieczenia można przejść do kolejnych etapów. Takie podejście jest zgodne z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie BHP przy pracach strzałowych oraz ogólnymi zasadami Górniczego Urzędu Dozoru Technicznego. Po prostu, żadne inne działania nie mają takiego wpływu na bezpieczeństwo ludzi i mienia – bez tego ryzyko jest zawsze zbyt duże.

Pytanie 34

W działalności odkrywkowej zakładu górniczego, osoby zajmujące się zadaniami specjalistycznymi to

A. maszyniści zgarniarek i pogłębiarek

B. kierowcy wozideł i ładowarek

C. strzałowi i wydawcy środków strzałowych

D. maszyniści koparek i zwałowarek

Wybór odpowiedzi "strzałowi i wydawcy środków strzałowych" jako osób wykonujących czynności specjalistyczne w ruchu odkrywkowym jest jak najbardziej uzasadniony. Osoby te są odpowiedzialne za bezpieczne i skuteczne przeprowadzanie operacji strzałowych, które są kluczowe w procesie wydobycia surowców mineralnych. Wykonują one czynności związane z przygotowaniem, przeprowadzaniem oraz nadzorowaniem detonacji, co wymaga nie tylko znajomości technologii strzałowej, ale również odpowiednich kwalifikacji i licencji. W praktyce, ich praca jest niezwykle odpowiedzialna, ponieważ wszelkie błędy mogą prowadzić do poważnych wypadków, zarówno dla pracowników, jak i dla środowiska. Przykładem zastosowania tej roli może być realizacja skomplikowanych operacji w trudnych warunkach geologicznych, gdzie precyzyjne dobieranie ilości materiału wybuchowego ma kluczowe znaczenie dla efektywności wydobycia. Warto również zaznaczyć, że osoby te muszą przestrzegać rygorystycznych standardów bezpieczeństwa, takich jak te określone w normach OHSAS 18001 oraz regulacjach krajowych dotyczących transportu i używania materiałów wybuchowych.

Pytanie 35

Który rodzaj wyrobiska odkrywkowego, powstałego w wyniku robót górniczych, przedstawiono na rysunku?

A. Stokowo-wgłębne.

B. Korytarzowe.

C. Wgłębne.

D. Stokowe.

Odpowiedź "Stokowe" jest w punkt, bo na rysunku widać, że wyrobisko odkrywkowe ma taki charakterystyczny układ terenu. Te wyrobiska powstają przez wydobywanie materiału skalnego na różnych poziomach, co tworzy te stopniowe uskoki. Takie struktury są typowe dla wielu projektów górniczych, gdzie chodzi o maksymalne wykorzystanie zasobów naturalnych. W praktyce, wyrobiska stokowe są dość powszechne w górnictwie odkrywkowym, zwłaszcza w przypadku surowców jak węgiel czy rudy metali. Przy tym wszystkim, ważne jest, żeby te wyrobiska spełniały normy dotyczące bezpieczeństwa i ochrony środowiska, co ma kluczowe znaczenie przy planowaniu robót górniczych. Dobrze zaprojektowane wyrobiska pomagają zminimalizować wpływ na otoczenie, co jest bardzo ważne w kontekście zrównoważonego rozwoju w górnictwie.

Pytanie 36

Wykonano strzelanie długimi otworami zgodnie z przedstawionymi w tabeli parametrami Jaka objętość urobku została uzyskana w wyniku strzelania całej serii?

odległość między otworami	a = 4,0 m
zabiór	z = 2,0 m
wysokość ściany eksploatacyjnej	H = 15,0 m
ilość otworów w serii	n = 15 szt.
ilość serii	i = 1

A. 1000 m³

B. 1800 m³

C. 1500 m³

D. 1200 m³

Poprawna odpowiedź to 1800 m³, ponieważ przy obliczaniu objętości urobku uzyskanego w wyniku strzelania długimi otworami kluczowe jest zastosowanie odpowiednich wzorów matematycznych z uwzględnieniem danych wejściowych. W przypadkach strzelania, objętość urobku z jednego otworu mnoży się przez liczbę otworów oraz liczbę serii strzałów. Oznacza to, że jeśli dla jednego otworu uzyskujemy określoną objętość, to całkowita objętość będzie proporcjonalna do liczby otworów i powtarzających się strzałów. W praktyce, takie obliczenia są niezbędne w branży wydobywczej oraz budowlanej, gdzie precyzyjne oszacowanie objętości urobku ma kluczowe znaczenie dla planowania działań, alokacji zasobów i zarządzania kosztami. Warto pamiętać o stosowaniu standardów branżowych, które regulują procedury strzelania i oceny efektywności, co zapewnia optymalizację procesu wydobycia i minimalizację ryzyka. Na przykład, wykorzystanie metodyki FOS (Firehole Optimization Strategy) pozwala na lepsze planowanie otworów, co przekłada się na zwiększenie efektywności urobku.

Pytanie 37

Który dokument definiuje szczegółowy sposób działania zakładu górniczego?

A. Dokumentacja Geologiczna

B. Plan Ruchu Zakładu Górniczego

C. Operat Ewidencyjny Zasobów Złoża

D. Projekt Zagospodarowania Złoża

Plan Ruchu Zakładu Górniczego (PRZG) jest kluczowym dokumentem, który definiuje szczegółowy sposób funkcjonowania zakładu górniczego. Zawiera opis technologii wydobycia, organizacji transportu, planów eksploatacji oraz zasad bezpieczeństwa pracy. PRZG jest wymagany przez prawo górnicze i stanowi podstawę do uzyskania niezbędnych zezwoleń na prowadzenie działalności górniczej. Przykładowo, w przypadku zakładu wydobywczego węgla, PRZG określa nie tylko metody eksploatacji złoża, ale także procedury dotyczące zarządzania zagrożeniami, takimi jak pożary czy tąpnięcia. W praktyce, prawidłowo opracowany plan jest fundamentem dla efektywnego i bezpiecznego działania zakładu, co wpływa na minimalizację ryzyka i zwiększenie rentowności operacji górniczych. Dodatkowo, w PRZG uwzględnia się również kwestie ochrony środowiska oraz rehabilitacji terenu po zakończeniu eksploatacji, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 38

Który rodzaj skał jest najczęściej eksploatowany w kopalniach odkrywkowych w Polsce?

A. Bazalty

B. Marmury

C. Wapienie i dolomity

D. Piaskowce kwarcytowe

W Polsce najczęściej eksploatowanymi skałami w kopalniach odkrywkowych są wapienie i dolomity. To wynika z dużej dostępności tych skał oraz ich wszechstronnych zastosowań w przemyśle. Wapienie są wykorzystywane przede wszystkim w produkcji cementu, wapna, a także jako kruszywo budowlane. Dolomity z kolei mają zastosowanie w hutnictwie, rolnictwie jako nawóz oraz w produkcji materiałów ogniotrwałych. Wapienie i dolomity są także cenione za swoje właściwości chemiczne i fizyczne, takie jak trwałość i odporność na warunki atmosferyczne. Wydobycie tych skał jest również bardziej ekonomiczne ze względu na płytkie złoża, które są łatwe do eksploatacji odkrywkowej. Moim zdaniem, ich wszechstronność oraz rozwinięta infrastruktura wydobywcza czynią je kluczowymi surowcami w polskim górnictwie odkrywkowym. Dlatego zrozumienie ich roli i znaczenia jest kluczowe dla efektywnego zarządzania procesem wydobywczym w tej branży.

Pytanie 39

Wybierz prawidłową kolejność etapów rekultywacji terenu po zakończeniu eksploatacji złoża metodą odkrywkową.

A. Ukształtowanie powierzchni, użyźnienie gleby, obsadzenie roślinnością

B. Obsadzenie roślinnością, użyźnienie gleby, ukształtowanie powierzchni

C. Przeniesienie gleby, obsadzenie roślinnością, ukształtowanie powierzchni

D. Użyźnienie gleby, ukształtowanie powierzchni, obsadzenie roślinnością

Prawidłowa sekwencja etapów rekultywacji jest kluczowa dla efektywnego przywracania wartości przyrodniczych i użytkowych terenów pogórniczych. W praktyce najpierw przeprowadza się ukształtowanie powierzchni, czyli formuje się ukształtowanie terenu – spłaszcza hałdy, likwiduje wyrobiska, formuje skarpy, a także zapewnia odpowiednie spadki dla odpływu wody. Dopiero na wyrównanej i stabilnej powierzchni można przystąpić do użyźnienia gleby, czyli naniesienia warstwy urodzajnej ziemi, ewentualnie zastosowania nawozów czy poprawy struktury podłoża. Ostatnim etapem jest obsadzenie roślinnością – wysiewanie traw, sadzenie krzewów czy drzew, w zależności od planowanego docelowego przeznaczenia terenu. Taka kolejność jest przyjęta w polskich przepisach i wytycznych dla górnictwa odkrywkowego, a także potwierdzona doświadczeniem praktycznym. Gdyby kolejność była inna, roślinność nie miałaby odpowiednich warunków do rozwoju lub ukształtowanie mogłoby zostać zniszczone. Przykładowo, w rekultywacji po kopalniach piasku czy żwiru najpierw formuje się docelowe stoki i płaszczyzny, następnie rozprowadza ziemię zmagazynowaną wcześniej, a dopiero później wprowadza rośliny, by zapobiec erozji. Moim zdaniem, dobrze zapamiętać tę kolejność, bo to fundament skutecznej rekultywacji i bardzo praktyczna wiedza na placu budowy.

Pytanie 40

Jaką przestrzeń definiuje się w pozwoleniu na eksploatację kopaliny z złoża?

A. Przemian terenu

B. Terenu górniczego

C. Obszary rozprzestrzenienia odłamków skalnych

D. Zakładu wydobywczego

Odpowiedź "Obszaru górniczego" jest poprawna, ponieważ koncesja na wydobywanie kopaliny ze złoża określa granice obszaru, w którym dozwolone jest prowadzenie działalności górniczej. Obszar górniczy to przestrzeń, w której na podstawie uzyskanej koncesji można eksploatować zasoby mineralne. W praktyce oznacza to, że przed rozpoczęciem jakichkolwiek działań związanych z wydobyciem, inwestor musi zdefiniować i uzyskać zgodę na użytkowanie konkretnego terenu. Przykładem może być koncesjonowanie węgla kamiennego, gdzie obszar górniczy jest ściśle określony przez geologię złoża oraz przepisy prawa górniczego. Zgodnie z obowiązującymi standardami, granice te muszą być dokładnie określone i oznaczone, co jest kluczowe dla zarządzania ryzykiem oraz ochrony środowiska. Posiadanie koncesji na dany obszar górniczy zapewnia również, że eksploatacja będzie odbywać się zgodnie z normami ekologicznymi oraz bezpieczeństwa pracy, co jest istotnym aspektem branży górniczej.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej