Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 11:55
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:10

Egzamin zdany!

Wynik: 21/40 punktów (52,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli wyznacz, wartość rezystancji jednej żyły przewodu YDY 3×2,5 mm² o długości 100 m.

Dane techniczne przewodu YDY
Ilość i przekrój znamionowy żył	Grubość znamionowa izolacji	Max. rezystancja żył	Orientacyjna masa przewodu o długości 1 km
mm²	mm	Ω/km	kg/km
2x1	0,8	18,1	81
2x1,5	0,8	12,1	97
2x2,5	0,8	7,41	125
2x4	0,9	4,61	176
2x6	0,9	3,08	228
3x1	0,9	18,1	96
3x1,5	0,9	12,1	116
3x2,5	0,9	7,41	153

A. 741,0 Ω

B. 7,410 Ω

C. 0,741 Ω

D. 74,10 Ω

Odpowiedź '0,741 Ω' jest jak najbardziej trafna! Dobrze, że wziąłeś pod uwagę długość przewodu, bo 100 m to tak naprawdę 1/10 km. Obliczenia rezystancji dla przewodów miedzianych można znaleźć w normach, a te mówią, że dla 2,5 mm² rezystancja na kilometr to około 7,41 Ω. Wiadomo, że jeśli mamy 100 m, to musimy to przeliczyć na 0,741 Ω. W inżynierii elektrycznej takie obliczenia są mega ważne, bo pomagają zrozumieć, jak minimalizować straty energii i dobierać odpowiednie zabezpieczenia. Właściwe przeliczenia pomagają w efektywności energetycznej. Formuła R = ρ * (L / A) to standardowy sposób podejścia, który powinien być znany każdemu, kto projektuje instalacje elektryczne. Dzięki temu cały system działa lepiej.

Pytanie 2

Co należy zrobić w przypadku przeciążenia silnika elektrycznego podczas pracy?

A. Zastosować dodatkowy filtr harmonicznych

B. Zwiększyć długość przewodów zasilających

C. Zwiększyć napięcie zasilające

D. Zredukować obciążenie lub sprawdzić wyłączniki termiczne

W przypadku przeciążenia silnika elektrycznego kluczowe jest szybkie zidentyfikowanie i zredukowanie obciążenia, które może być przyczyną problemu. Przeciążenie często wynika z nadmiernego zapotrzebowania na moc, co prowadzi do przegrzania i potencjalnego uszkodzenia silnika. Standardy branżowe zalecają, aby regularnie monitorować obciążenie silników i odpowiednio reagować na wszelkie nieprawidłowości. Dodatkowo, sprawdzenie wyłączników termicznych to dobra praktyka, która pozwala na wykrycie i zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Wyłączniki termiczne są zabezpieczeniem, które automatycznie odłącza zasilanie w przypadku wykrycia nadmiernego wzrostu temperatury, co chroni silnik przed uszkodzeniem. Regularna konserwacja i kontrola tych elementów jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczną i efektywną pracę silników elektrycznych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy pozwala na dłuższą żywotność urządzeń i zmniejszenie ryzyka kosztownych napraw.

Pytanie 3

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm². Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.

B. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.

C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.

D. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.

W przypadku usunięcia usterki przewodu elektrycznego, ważne jest, aby unikać rozwiązań, które mogą prowadzić do dalszych problemów, a nawet zagrożeń dla bezpieczeństwa. Przeciąganie uszkodzonych żył przewodu YDYt 3×2,5 mm² z wykorzystaniem przewodu jednodrutowego jest nieodpowiednim podejściem. Tego rodzaju działania mogą skutkować obniżeniem wytrzymałości mechanicznej oraz zwiększeniem oporu elektrycznego, co może prowadzić do przegrzewania się przewodów i potencjalnych pożarów. Ponadto, wykorzystywanie jednodrutowych przewodów nie zapewnia odpowiedniego poziomu elastyczności, co jest kluczowe w przypadku instalacji w ścianach, gdzie przewody muszą być w stanie wytrzymać pewne ruchy. Z kolei opcja przeciągnięcia nowego przewodu pomiędzy puszkami za pomocą pilota, choć teoretycznie możliwa, w praktyce często prowadzi do problemów związanych z trudnością w uzyskaniu odpowiednich połączeń oraz zapewnieniem ich trwałości i bezpieczeństwa. Rozkuwanie tynku i łączenie przewodów poprzez izolację taśmą to również niezgodne z normami podejście, które nie gwarantuje bezpieczeństwa i może skutkować dalszymi uszkodzeniami. W każdej sytuacji związanej z usunięciem uszkodzenia instalacji elektrycznej, należy kierować się zasadą minimalizacji ryzyka oraz stosować rozwiązania zgodne z obowiązującymi normami, co w tym przypadku wymaga przeprowadzenia profesjonalnej naprawy z wykorzystaniem puszek instalacyjnych.

Pytanie 4

Jakie z wymienionych powodów wpływa na zmniejszenie prędkości obrotowej trójfazowego silnika klatkowego w trakcie jego pracy?

A. Przerwa w zasilaniu jednej z faz.

B. Wzrost wartości napięcia zasilającego.

C. Zwarcie pierścieni ślizgowych.

D. Zmniejszenie obciążenia silnika.

Przerwa w zasilaniu jednej fazy w trójfazowym silniku klatkowym prowadzi do poważnych zaburzeń w jego pracy. Silniki te są zaprojektowane do pracy w układzie trójfazowym, co oznacza, że każda faza zasilania przyczynia się do generowania pola magnetycznego o określonym kącie fazowym. Gdy jedna z faz zostaje odcięta, silnik zaczyna działać na zasadzie silnika jednofazowego, co prowadzi do spadku momentu obrotowego i prędkości obrotowej. W praktyce może to doprowadzić do przegrzania silnika, a w konsekwencji do uszkodzenia uzwojeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest konieczność monitorowania jakości zasilania w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się urządzenia pomiarowe do identyfikacji przerw w zasilaniu, co pozwala zapobiegać awariom i minimalizować przestoje. W branży elektromaszynowej stosowanie rozwiązań takich jak zabezpieczenia przed przeciążeniem i monitorowanie fazy jest standardem, który wspiera efektywność operacyjną i bezpieczeństwo urządzeń.

Pytanie 5

Który z podanych środków można uznać za metodę ochrony przed porażeniem w przypadku uszkodzenia?

A. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki

B. Obudowa

C. Samoczynne wyłączenie zasilania

D. Ogrodzenie

Samoczynne wyłączenie zasilania jest kluczowym środkiem ochrony przeciwporażeniowej, który automatycznie przerywa dopływ energii elektrycznej w przypadku wykrycia nieprawidłowości, takich jak zwarcie czy przeciążenie. To działanie jest zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 61140, które określają wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Samoczynne wyłączenie zasilania minimalizuje ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji, a jego zastosowanie jest powszechne w instalacjach elektrycznych, w których występują urządzenia o podwyższonym ryzyku. Przykładem zastosowania może być automatyczny wyłącznik różnicowoprądowy, który nie tylko wyłącza zasilanie, ale także monitoruje różnicę prądów, co jest istotne w ochronie osób pracujących w pobliżu urządzeń elektrycznych. Dzięki takiemu rozwiązaniu, w przypadku wystąpienia niebezpiecznego prądu różnicowego, zasilanie jest natychmiastowo odłączane, co znacznie zwiększa bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 6

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych I_B wynosi 21 A, natomiast maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów I_dd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed skutkami zbyt dużego prądu?

A. B20

B. B25

C. B32

D. B16

Wybór nieodpowiedniego wyłącznika nadprądowego opiera się na błędnych założeniach dotyczących wartości nominalnych oraz ich zastosowania w praktyce. Na przykład, wyłącznik B20, który ma nominalny prąd 20 A, byłby niewystarczający dla obciążenia wynoszącego 21 A. Zastosowanie takiego wyłącznika mogłoby prowadzić do jego częstego zadziałania, co nie tylko obniżałoby komfort korzystania z instalacji, ale również mogłoby doprowadzić do nadmiernego zużycia urządzenia zabezpieczającego. Podobnie, wyłącznik B16, mający nominalny prąd 16 A, byłby jeszcze bardziej niewłaściwy, ponieważ nie mógłby obsłużyć obciążenia, co skutkowałoby ciągłymi wyłączeniami i potencjalnie uszkodzeniami sprzętu. Z kolei wybór B32, choć technicznie możliwy, nie jest optymalny, ponieważ przy prądzie obciążenia 21 A i obciążalności 30 A, wartość nominalna 32 A nie zapewnia odpowiedniego poziomu zabezpieczenia. Zbyt wysoka wartość nominalna może sprawić, że wyłącznik nie zareaguje na chwilowe przeciążenia, co z kolei zwiększa ryzyko uszkodzenia instalacji lub podłączonych urządzeń. Właściwe dobieranie wyłączników nadprądowych powinno opierać się na zasadzie, że ich nominalny prąd powinien być nieznacznie wyższy niż maksymalne obciążenie, ale jednocześnie wystarczająco nisko, aby zapewnić skuteczną ochronę przed skutkami nadprogramowego prądu.

Pytanie 7

W trakcie serwisowania silnika indukcyjnego jednofazowego pracownik przez przypadek zamienił miejscami kondensator rozruchowy o pojemności 300 µF z kondensatorem roboczym o pojemności 50 µF. Jakie mogą być konsekwencje tego błędu?

A. Uszkodzenie uzwojenia pomocniczego po kilku minutach działania silnika

B. Silnik zmieni swój kierunek obrotów

C. Silnik nie włączy się

D. Zniszczenie kondensatora 50 µF podczas uruchamiania silnika

Istnieje kilka nieporozumień związanych z błędnymi odpowiedziami. Zamiana kondensatora rozruchowego z kondensatorem pracy nie spowoduje uszkodzenia kondensatora 50 µF w chwili rozruchu, ponieważ kondensator ten nie jest przeznaczony do pracy w warunkach rozruchowych. Jego zadaniem jest podtrzymywanie momentu obrotowego podczas pracy silnika. Dodatkowo, zmiana kierunku wirowania silnika nie jest możliwa w tej sytuacji. Kierunek obrotów silnika indukcyjnego jednofazowego jest determinowany przez przesunięcie fazowe, które nie zostanie osiągnięte przy użyciu niewłaściwego kondensatora. Co więcej, twierdzenie, że uzwojenie pomocnicze może się uszkodzić po kilku minutach pracy, jest również błędne, ponieważ w rzeczywistości silnik po prostu nie uruchomi się, co zapobiegnie jego uszkodzeniu. Kluczowym błędem myślowym w tych odpowiedziach jest niezrozumienie zasady działania kondensatorów w silnikach jednofazowych, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o skutkach zamiany kondensatorów. Zastosowanie niewłaściwego kondensatora w systemach elektrycznych może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń, dlatego istotne jest przestrzeganie zaleceń producentów oraz standardów branżowych przy konserwacji i naprawie urządzeń elektrycznych.

Pytanie 8

Do zabezpieczenia silnika, którego parametry znamionowe zamieszczono w ramce, należy wybrać wyłącznik silnikowy o oznaczeniu fabrycznym

Silnik 3^~ Typ MAS063-2BA90-Z

0,25 kW 0,69 A Izol. F

IP54 2755 obr/min cosφ 0,81

400 V (Y) 50 Hz

A. PKZM01 – 1

B. MMS-32S – 4A

C. MMS-32S – 1,6A

D. PKZM01 – 0,63

Wybór niewłaściwego wyłącznika silnikowego może prowadzić do poważnych szkód zarówno w urządzeniu, jak i w sieci zasilającej. Odpowiedzi MMS-32S – 4A oraz MMS-32S – 1,6A są nieodpowiednie, ponieważ prądy znamionowe tych wyłączników są znacznie wyższe niż prąd znamionowy silnika wynoszący 0,69 A. Użycie wyłącznika o zbyt wysokim prądzie znamionowym skutkuje brakiem efektywnego zabezpieczenia przed przeciążeniem, co może prowadzić do uszkodzenia silnika w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w układzie. Wyłącznik PKZM01 – 0,63, mimo że jest bliski prądu znamionowego, również nie jest optymalny, gdyż jego prąd znamionowy jest niższy od wymaganej normy, co może skutkować fałszywym wyłączeniem. W praktyce, niewłaściwy dobór wyłącznika może być wynikiem braku zrozumienia zasad działania zabezpieczeń elektrycznych oraz niewłaściwej analizy charakterystyki obciążenia. Standardy branżowe, takie jak IEC 60947-4-1, podkreślają, jak istotne jest precyzyjne dobieranie parametrów wyłączników, aby zapewnić nie tylko ochronę urządzeń, ale także bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 9

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej

B. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana

C. Pomiar napięcia zasilania

D. Rozruch próbny urządzenia

W kontekście badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego, każda z wymienionych czynności ma swoje znaczenie, ale nie wszystkie są klasyfikowane jako badania samych silników. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana jest jednym z najważniejszych badań, które pozwala na ocenę stanu izolacji. Uszkodzenie izolacji może prowadzić do zwarć, co z kolei zagraża nie tylko funkcjonowaniu silnika, ale także bezpieczeństwu użytkowników. Rozruch próbny urządzenia jest kluczowy dla sprawdzenia, czy silnik działa zgodnie z jego specyfikacją i czy nie występują nieprawidłowości w jego pracy. Z kolei sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej jest fundamentalne dla zapewnienia bezpieczeństwa elektrycznego, a jego pominięcie może prowadzić do poważnych wypadków. Wydaje się więc, że pomiar napięcia zasilania powinien być również postrzegany jako istotny, jednak poprzez skoncentrowanie się na nim, można przeoczyć istotne detale związane z samym stanem silnika. W rzeczywistości, badania eksploatacyjne skupiają się głównie na diagnostyce i analizie wewnętrznej stanu silnika, co oznacza, że pomiar napięcia, mimo że ważny w kontekście zasilania, nie dostarcza informacji o zdrowiu silnika. Właściwe podejście do badań eksploatacyjnych wymaga zrozumienia, które czynności mają kluczowe znaczenie dla oceny wewnętrznych komponentów silnika, a które są związane z jego zasilaniem i eksploatacją w kontekście zewnętrznym.

Pytanie 10

Podczas wymiany trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego należy mieć na uwadze, że do wyłącznika nie może być podłączony przewód

A. fazowy LI

B. fazowy L2

C. neutralny N

D. ochronny PE

Odpowiedź dotycząca przewodu ochronnego PE jako nieodpowiedniego do podłączenia do trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego jest poprawna. Przewód ochronny PE ma za zadanie zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników poprzez odprowadzenie prądu w przypadku awarii do ziemi, co zmniejsza ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Wyłącznik różnicowoprądowy jest zaprojektowany do monitorowania różnicy prądów między przewodami fazowymi a neutralnym. Podłączenie przewodu PE do tego urządzenia nie tylko jest niezgodne z jego przeznaczeniem, ale również może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których wyłącznik nie zadziała w przypadku wykrycia różnicy prądu. Zgodnie z normami PN-IEC 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny być podłączane w sposób, który umożliwia ich prawidłowe działanie i spełnienie wymogów związanych z ochroną przeciwporażeniową. Przykładem poprawnej instalacji jest wykorzystanie wyłącznika różnicowoprądowego w połączeniu z przewodami fazowymi i neutralnym, co zapewnia skuteczną ochronę i minimalizuje ryzyko uszkodzeń.

Pytanie 11

Który z poniższych środków zabezpieczających przed porażeniem prądem elektrycznym nie jest właściwy do użycia w pomieszczeniach z zamontowaną wanną lub prysznicem?

A. Obwody PELV

B. Separacja elektryczna

C. Izolowanie stanowiska

D. Obwody SELV

Izolowanie stanowiska, mimo że jest jednym z zagadnień dotyczących bezpieczeństwa elektrycznego, nie jest właściwym środkiem ochrony w kontekście pomieszczeń mokrych, takich jak łazienki. W takich miejscach, gdzie obecność wody stwarza dodatkowe ryzyko porażenia prądem, należy stosować bardziej zaawansowane metody ochrony, takie jak obwody SELV czy PELV, które są zaprojektowane z myślą o niskim napięciu i ograniczeniu ryzyka. Izolowanie stanowiska często opiera się na założeniach dotyczących pracy w suchych środowiskach, gdzie można zmniejszyć ryzyko kontaktu z przewodzącymi elementami. Jednak w pomieszczeniach z wanną lub prysznicem, ryzyko to jest znacznie wyższe, a woda jest doskonałym przewodnikiem prądu. Ponadto, separacja elektryczna, którą proponuje się w innych odpowiedziach, również nie zawsze jest wystarczająca, jeśli nie jest odpowiednio wspierana przez inne środki bezpieczeństwa. Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, w pomieszczeniach mokrych oraz w miejscach, gdzie występuje możliwość kontaktu z wodą, rekomendowane jest stosowanie systemów, które zapewniają optymalne warunki bezpieczeństwa, takie jak odpowiednie uziemienie czy obwody z niskim napięciem. Ignorowanie tych zasad prowadzi do niebezpieczeństw, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 12

Jak często powinny być przeprowadzane okresowe kontrole użytkowe instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym, minimalnie raz w czasie?

A. 5 lat

B. 8 lat

C. 4 lata

D. 6 lat

Okresowe badania eksploatacyjne sieci elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz normami PN-IEC 60364 i PN-EN 61010, przeglądy te powinny być przeprowadzane co 5 lat. W praktyce, regularne kontrole umożliwiają wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, takich jak uszkodzenia izolacji, niewłaściwe połączenia czy degradacja elementów systemu elektrycznego. Na przykład, w przypadku starych instalacji, działanie na granicy normy może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co stwarza ryzyko pożaru. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy domów jednorodzinnych byli świadomi tego obowiązku i zapewniali odpowiednie przeglądy w ustalonych interwałach. Dodatkowo, w miarę starzejących się instalacji, może być konieczne zwiększenie częstotliwości badań, co podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania systemem elektrycznym w domu.

Pytanie 13

Podczas eksploatacji trójfazowego silnika indukcyjnego, który był obciążony momentem znamionowym, doszło do nagłego spadku prędkości obrotowej silnika, a jednocześnie zwiększyła się głośność jego pracy. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tego zjawiska jest

A. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego

B. zadziałanie zabezpieczenia termicznego

C. zanik napięcia w jednej fazie

D. wzrost częstotliwości napięcia sieci

Zanik napięcia w jednej fazie jest najczęstszą przyczyną nagłego zmniejszenia prędkości obrotowej trójfazowego silnika indukcyjnego. W przypadku, gdy jedna z faz silnika przestaje dostarczać energię, silnik działa w trybie dwu-fazowym. W takiej sytuacji moment obrotowy silnika znacząco spada, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Dodatkowo, silnik może emitować zwiększony hałas, ponieważ nieprawidłowa praca silnika może generować wibracje i dodatkowe obciążenia. W praktyce, w celu zabezpieczenia silnika przed takimi sytuacjami, stosuje się różne systemy monitorowania i zabezpieczeń, takie jak automatyczne wyłączniki, które detekują zanik napięcia i odłączają silnik od zasilania, co zapewnia jego bezpieczeństwo. Zgodnie z normami IEC dotyczących silników elektrycznych, regularne sprawdzanie układów zasilających oraz instalacja odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe dla zapobiegania uszkodzeniom silnika i jego awariom. Ponadto, należy prowadzić systematyczną konserwację oraz inspekcje, aby zapewnić niezawodność i efektywność pracy urządzeń elektrycznych.

Pytanie 14

Kto jest zobowiązany do utrzymania odpowiedniego stanu technicznego układów pomiarowych i rozliczeniowych energii elektrycznej w biurowcu?

A. Właściciel obiektu

B. Zarządca obiektu

C. Dostawca energii elektrycznej

D. Producent energii elektrycznej

Dostawca energii elektrycznej ma obowiązek zapewnić należyty stan techniczny układów pomiarowo-rozliczeniowych energii elektrycznej. Oznacza to, że odpowiedzialność za utrzymanie tych układów w dobrym stanie spoczywa na dostawcy, który ma świadomość, że niesprawne urządzenia mogą powodować błędne pomiary, co w efekcie wpływa na rozliczenia finansowe z odbiorcami. Przykładem może być konieczność regularnych przeglądów i kalibracji liczników, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Zgodnie z normami PN-EN 62052-11 oraz PN-EN 62053-21, dostawcy energii są zobowiązani do przestrzegania określonych standardów jakości, co przekłada się na rzetelność pomiarów. Ważne jest, aby odbiorcy byli świadomi, że to dostawca energii jest odpowiedzialny za wszelkie aspekty związane z technicznym stanem układów pomiarowych, co wpływa na przejrzystość i zaufanie w relacjach z klientami.

Pytanie 15

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. stycznika

B. przekaźnika

C. odłącznika

D. wyłącznika

Wyłącznik, stycznik i przekaźnik to urządzenia, które pełnią różne funkcje w obwodach elektrycznych, ale nie są odpowiednie do zapewnienia widocznej przerwy. Wyłącznik to urządzenie, które może być używane do włączania i wyłączania obwodu, lecz nie gwarantuje fizycznej, wizualnej separacji od źródła zasilania. Z kolei stycznik, często stosowany w automatyce, służy do zdalnego włączania i wyłączania obwodów, ale również nie zapewnia widoczności przerwy, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa podczas prac serwisowych. Przekaźnik działa na zasadzie przekazywania sygnałów i kontrolowania innych obwodów, jednak nie jest to urządzenie, które można zastosować jako widoczne odłączenie zasilania. Powszechny błąd w myśleniu polega na tym, że niektóre osoby mylą te urządzenia, zakładając, że każde z nich może pełnić rolę odłącznika. W rzeczywistości odpowiednie urządzenie musi nie tylko wyłączyć obwód, ale także wizualnie potwierdzić tę operację, co ma kluczowe znaczenie w kontekście norm bezpieczeństwa, takich jak PN-EN 60204-1. Dlatego, aby zapewnić bezpieczeństwo, konieczne jest stosowanie odłączników w odpowiednich zastosowaniach.

Pytanie 16

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Waromierza

B. Częstościomierza

C. Amperomierza

D. Woltomierza

Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 17

W jakim trybie pracy silnik asynchroniczny osiąga najmniejszy współczynnik mocy?

A. Zwarcia awaryjnego

B. Biegu jałowego

C. Obciążenia znamionowego

D. Zwarcia pomiarowego

W stanie biegu jałowego silnik asynchroniczny pracuje bez obciążenia, co prowadzi do niskiego współczynnika mocy. W tym trybie, silnik zużywa moc bierną, co skutkuje niską efektywnością energetyczną. W rzeczywistości, współczynnik mocy może wynosić zaledwie 0,1 do 0,2, co oznacza, że tylko niewielka część energii elektrycznej jest przekształcana w moc użyteczną. Zastosowanie tego trybu jest ograniczone, ale w niektórych sytuacjach, jak w przypadku urządzeń uruchamianych w warunkach niskiego obciążenia, mogą występować momenty pracy w biegu jałowym. W praktyce, dla poprawy efektywności energetycznej, często stosuje się kondensatory, które kompensują moc bierną, co pozwala zwiększyć współczynnik mocy do bardziej akceptowalnych wartości. Ponadto, znajomość tego zjawiska jest kluczowa przy projektowaniu układów zasilania oraz przy wyborze odpowiednich urządzeń i komponentów w systemach elektronicznych i elektrycznych, co jest zgodne z normami takimi jak IEC 60034 dotyczące maszyn elektrycznych.

Pytanie 18

W silniku odkurzacza po wyjęciu z obudowy i załączeniu pełnego napięcia w serwisie zauważono zmniejszone obroty i iskrzenie na komutatorze. Na podstawie zamieszczonej tabeli wskaż, prawidłową kolejność czynności przy wykrywaniu i naprawie uszkodzenia w silniku odkurzacza.

Czynność
1	demontaż elementów silnika
2	próbne uruchomienie silnika przy zmniejszonym napięciu i doszlifowanie szczotek
3	sprawdzenie długości szczotek i ich prawidłowego docisku do komutatora
4	wykonanie badania na obecność zwarć w wirniku
5	wymiana uszkodzonych podzespołów
6	montaż podzespołów silnika

A. 3, 4, 2, 1, 5, 6

B. 4, 1, 5, 3, 6, 2

C. 1, 4, 3, 5, 2, 6

D. 3, 1, 4, 5, 6, 2

W przypadku niepoprawnych odpowiedzi pojawiają się typowe błędy myślowe związane z kolejnością działań diagnostycznych. Zaczynanie od demontażu elementów silnika bez wcześniejszej weryfikacji stanu szczotek prowadzi do nieefektywnej pracy oraz zwiększonego ryzyka uszkodzenia innych podzespołów. Diagnostyka powinna zawsze zaczynać się od najprostszych do najtrudniejszych problemów; w tym przypadku sprawdzenie szczotek jest kluczowe. Idąc dalej, pominiecie etapu badania wirnika na obecność zwarć może skutkować dalszymi uszkodzeniami, które nie będą widoczne gołym okiem. Wymiana uszkodzonych elementów przed dokładnym zrozumieniem przyczyny awarii prowadzi do marnotrawstwa czasu i zasobów. Ostatecznie, przeprowadzanie próbnego uruchomienia silnika przed całkowitym złożeniem i wykonaniem wszystkich niezbędnych napraw jest także niewłaściwą praktyką, która może prowadzić do dalszych awarii. W kontekście standardów branżowych, zawsze należy przestrzegać metodologii diagnostycznej, która zakłada systematyczne podejście i eliminację potencjalnych źródeł problemów, zaczynając od najprostszych rozwiązań. Dobre praktyki wskazują na znaczenie odpowiedniego przygotowania przed przystąpieniem do skomplikowanych operacji serwisowych, co pozwala na minimalizowanie ryzyka i zwiększenie efektywności napraw.

Pytanie 19

Który z poniższych elementów nie jest częścią transformatora energetycznego?

A. Rdzeń magnetyczny

B. Uchwyty do podłączenia przewodów

C. Silnik synchroniczny

D. Izolatory ceramiczne

Transformator energetyczny jest urządzeniem, które służy do zamiany napięcia elektrycznego przy pomocy zjawiska indukcji elektromagnetycznej. Kluczowymi częściami transformatora są rdzeń magnetyczny, uzwojenia oraz izolacja. Rdzeń magnetyczny wykonany z cienkich blach stalowych umożliwia efektywne przenoszenie strumienia magnetycznego. Uzwojenia, które są nawinięte na rdzeń, są wykonane z przewodników miedzianych lub aluminiowych i służą do przenoszenia prądu. Izolacja natomiast zabezpiecza przed zwarciami i przepięciami. Silnik synchroniczny, który jest urządzeniem przetwarzającym energię elektryczną na mechaniczną, nie jest częścią transformatora. Transformator nie posiada elementów ruchomych ani nie generuje momentu obrotowego, co jest charakterystyczne dla silników. Wiedza o różnicach między tymi urządzeniami jest kluczowa dla zrozumienia ich działania i zastosowania w przemyśle energetycznym. Transformator jako urządzenie statyczne jest bardziej efektywny w aplikacjach wymagających zmiany napięcia, podczas gdy silniki synchroniczne są używane do napędzania maszyn.

Pytanie 20

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas inspekcji instalacji elektrycznej?

A. Pogorszenie stanu mechanicznego połączeń przewodów

B. Zbyt długi czas reakcji wyłącznika różnicowoprądowego

C. Obniżenie rezystancji izolacji przewodów

D. Przerwanie pionowego uziomu w ziemi

Pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów jest odpowiedzią prawidłową, ponieważ podczas oględzin instalacji elektrycznej można fizycznie ocenić jakość połączeń. W praktyce, mechaniczne uszkodzenia, takie jak luźne złącza, korozja czy pęknięcia, mogą prowadzić do zwiększonego oporu, co z kolei zwiększa ryzyko przegrzewania się i potencjalnych awarii. Standardy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają znaczenie regularnych inspekcji połączeń w celu zapewnienia ich niezawodności. W sytuacjach awaryjnych, takich jak pożar spowodowany zwarciem, wiele incydentów można przypisać właśnie do niewłaściwego stanu połączeń. Przykładem skutków takiego pogorszenia może być utrata ciągłości elektrycznej prowadząca do nieprawidłowego działania urządzeń czy nawet ich uszkodzenia. Dlatego też, podczas oględzin, należy szczegółowo badać stan wszystkich połączeń, aby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 21

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego

B. uszkodzenie w przewodzie fazowym

C. uszkodzenie w grzałce

D. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

W przypadku innych odpowiedzi, które mogłyby być uznane za poprawne, jak przerwa w przewodzie fazowym, zwarcie przewodu ochronnego do obudowy czy zwarcie przewodu fazowego i neutralnego, warto wskazać na ich merytoryczne błędy. Przerwa w przewodzie fazowym nie mogłaby skutkować natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego, ponieważ w takim przypadku prąd nie popłynąłby w ogóle, co nie aktywuje zabezpieczeń. Zwarcie przewodu ochronnego do obudowy z kolei powinno wywołać reakcję wyłącznika różnicowoprądowego, a nie nadprądowego, jako że jest to zupełnie inny mechanizm zabezpieczający, który odpowiada za ochronę przed porażeniem prądem. Natomiast zwarcie przewodu fazowego i neutralnego zazwyczaj prowadzi do sytuacji nadmiernego przepływu prądu, co również spowodowałoby zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego, ale w inny sposób i z innymi konsekwencjami. Niekiedy błędne wnioski płyną z niepełnego zrozumienia zasad działania zabezpieczeń oraz ich różnic, co prowadzi do pomyłek. Wiedza na temat tego, jak i dlaczego zabezpieczenia działają w dany sposób, jest kluczowa dla bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i ich użytkowników. Dlatego zawsze należy dokładnie analizować przyczyny działania zabezpieczeń w kontekście konkretnego problemu.

Pytanie 22

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda

B. zamontować końcówki oczkowe na przewodach

C. zagiąć oczka na końcach przewodów

D. zmienić przewody na nowe o większym przekroju

Zachowanie kolejności przewodów fazowych w zaciskach gniazda trójfazowego jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W układach trójfazowych, każdy z przewodów fazowych (L1, L2, L3) ma przypisane określone funkcje oraz wartości napięć, które powinny być utrzymywane w odpowiedniej sekwencji. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, co z kolei może skutkować uszkodzeniem urządzeń elektrycznych, a nawet zagrożeniem pożarowym. W praktyce, np. w przypadku podłączania silników elektrycznych, niewłaściwa kolejność faz może spowodować, że silnik będzie działał w odwrotnym kierunku, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń jest niezbędne dla zapewnienia właściwej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 23

Kontrolę instalacji elektrycznej, znajdującej się w miejscach o podwyższonej wilgotności (75-100%), pod kątem efektywności zabezpieczeń przeciwporażeniowych należy przeprowadzać nie rzadziej niż co

A. 3 lata

B. 2 lata

C. 4 lata

D. 1 rok

Zgodnie z polskimi normami oraz przepisami związanymi z instalacjami elektrycznymi w pomieszczeniach wilgotnych, inspekcje i kontrole instalacji powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 1 rok. Wilgoć w takich pomieszczeniach może znacząco wpływać na bezpieczeństwo użytkowników, prowadząc do zwiększonego ryzyka porażenia prądem. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek oraz degradacji materiałów izolacyjnych, co jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przeciwporażeniowej. Przykładowo, w łazienkach, które są klasyfikowane jako pomieszczenia wilgotne, należy regularnie sprawdzać stan gniazdek, włączników oraz przewodów elektrycznych. Warto pamiętać, że nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do poważnych wypadków, dlatego organizacje i osoby odpowiedzialne za instalacje muszą stosować się do takich wytycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 24

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, minimalna rezystancja izolacji uzwojeń silnika asynchronicznego o mocy 5 kW w temperaturze 20˚C powinna wynosić

A. 10 MΩ

B. 1 MΩ

C. 5 MΩ

D. 3 MΩ

Wybór niższej wartości minimalnej rezystancji izolacji, takiej jak 1 MΩ, 3 MΩ czy 10 MΩ, jest wynikiem niepełnego zrozumienia norm dotyczących bezpieczeństwa oraz wydajności silników elektrycznych. Przede wszystkim, zbyt niska wartość rezystancji izolacji, jak 1 MΩ, nie spełnia standardów, co może prowadzić do niebezpieczeństwa porażenia prądem, a także zwiększa ryzyko wystąpienia zwarć wewnętrznych. Silniki asynchroniczne są zaprojektowane tak, aby ich izolacja wytrzymywała znacznie wyższe napięcia i obciążenia, dlatego wartość 5 MΩ jest uważana za minimalną. Wybór 10 MΩ, choć teoretycznie wydaje się lepszą opcją, może być mylny, ponieważ zbyt wysoka rezystancja również może wskazywać na problemy z izolacją, takie jak nadmierne osuszenie materiału izolacyjnego, co prowadzi do jego kruchości i pęknięć. W praktyce, odpowiednie pomiary powinny być wykonywane z użyciem odpowiednich narzędzi, takich jak megger, aby dokładnie ocenić stan izolacji i zapewnić, że nie spadnie ona poniżej wspomnianych norm. Regularne monitorowanie rezystancji izolacji jest kluczowe w utrzymaniu silników w dobrym stanie, co przekłada się na ich długowieczność i optymalną wydajność. Ignorowanie tych zasad może prowadzić nie tylko do awarii silnika, ale również do poważnych wypadków w miejscu pracy.

Pytanie 25

Uzwojenie pierwotne transformatora jednofazowego jest zrobione z drutu nawojowego

A. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

B. o większej średnicy i wyższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

C. o mniejszej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

D. o większej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

Wybrane odpowiedzi mylą podstawowe zasady działania transformatorów. Uzwojenie pierwotne nie powinno być wykonane z drutu o większej średnicy ani mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne, ponieważ takie podejście skutkuje osłabieniem indukcji elektromagnetycznej. Przy mniejszej liczbie zwojów w uzwojeniu pierwotnym, pole magnetyczne generowane w rdzeniu byłoby niewystarczające do efektywnego przekazywania energii, co prowadziłoby do niskiej wydajności transformatora. Kolejnym błędem jest założenie, że większa średnica drutu w uzwojeniu pierwotnym sprzyja zwiększeniu efektywności. W rzeczywistości, cieńszy drut z większą liczbą zwojów pozwala na skoncentrowanie pola magnetycznego, co jest kluczowe dla działania transformatora. W przypadku stosowania drutu o większej średnicy, efektywność transformacji napięcia uległaby znacznemu pogorszeniu, a straty energii z powodu efektu Joule'a wzrosłyby. Ponadto, w kontekście inżynierii elektrycznej, projektowanie uzwojeń opiera się na zasadach indukcji elektromagnetycznej oraz na optymalizacji parametrów, co sprawia, że wiedza o liczbie zwojów oraz ich średnicy jest niezbędna do stworzenia efektywnego urządzenia. Użycie niewłaściwych wartości nie tylko obniża efektywność, ale również może prowadzić do awarii urządzenia.

Pytanie 26

Który z poniższych pomiarów potwierdza ciągłość przewodu ochronnego w układzie TN-S?

A. Rezystancji uziomu

B. Rezystancji izolacji przewodu ochronnego

C. Prądu upływu w przewodzie ochronnym

D. Impedancji pętli zwarcia

Pomiary takie jak rezystancja izolacji przewodu ochronnego, prąd upływu w przewodzie ochronnym oraz rezystancja uziomu, mimo że są istotne dla ogólnego bezpieczeństwa systemów elektrycznych, nie potwierdzają bezpośrednio ciągłości przewodu ochronnego w sieci TN-S. Rezystancja izolacji odnosi się do stanu izolacji przewodów, co ma na celu zapobieganie wyciekom prądów do ziemi, jednak nie daje jednoznacznych informacji o ciągłości przewodu ochronnego. Prąd upływu może wskazywać na problemy związane z izolacją, ale jego pomiar nie dostarcza danych na temat ciągłości samego przewodu ochronnego. Z kolei rezystancja uziomu dotyczy przewodów uziemiających, a nie ochronnych, i ma na celu zapewnienie, że prąd zwarciowy skutecznie przepływa do ziemi, co jest innym zagadnieniem. Często myląc te parametry, można dojść do błędnych wniosków, co może prowadzić do niewłaściwego diagnozowania problemów z instalacją i w konsekwencji do zagrożenia bezpieczeństwa. Zrozumienie różnych ról tych pomiarów jest kluczowe dla właściwej oceny stanu instalacji elektrycznych i zapewnienia odpowiednich środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 27

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. OMYp

B. LYg

C. YADYn

D. YDYt

Odpowiedź YDYt jest poprawna, ponieważ ten typ przewodu jest specjalnie zaprojektowany do instalacji wtynkowych. Przewody YDYt są izolowane i osłonięte, co czyni je odpowiednimi do układania w ścianach oraz innych strukturach budowlanych. Zbudowane z miedzi, posiadają wielowarstwową izolację, która chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, co jest kluczowe w kontekście ich zastosowania w budynkach. Przewody te są zgodne z normami PN-IEC 60227, co potwierdza ich wysoką jakość oraz bezpieczeństwo użytkowania. Przykładem zastosowania YDYt może być instalacja oświetlenia w pomieszczeniach biurowych, gdzie przewody te są układane w ścianach, co zapewnia estetykę oraz bezpieczeństwo. Warto również zaznaczyć, że przewody te są dostępne w różnych przekrojach, co pozwala na dopasowanie do specyficznych wymagań instalacyjnych.

Pytanie 28

Które z podanych wskazówek nie odnosi się do projektanta oraz wykonawcy nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Odbiorniki o dużej mocy, które są zainstalowane na stałe, powinny być zasilane z wydzielonych obwodów

B. Gniazda wtykowe w każdym pomieszczeniu zasilane powinny być z oddzielnego obwodu

C. Gniazda wtykowe w kuchni należy zasilać z oddzielnego obwodu

D. Oddzielić obwody oświetlenia od obwodów z gniazdami wtykowymi

Zalecenia dotyczące projektowania instalacji elektrycznych obejmują wiele praktycznych aspektów, które mają na celu zarówno bezpieczeństwo, jak i efektywność energetyczną. Rozdzielanie obwodów oświetleniowych od obwodów gniazd wtykowych jest standardową praktyką, która pomaga w zarządzaniu obciążeniem elektrycznym oraz zapewnia łatwiejszą diagnostykę w razie awarii. Takie rozdzielenie pozwala na niezależne wyłączanie oświetlenia, co jest szczególnie istotne w przypadku awarii obwodów gniazd. Z kolei zasilać gniazda wtykowe w kuchni z osobnego obwodu to również właściwe zalecenie, z uwagi na większe obciążenie związane z urządzeniami AGD. Zasilanie urządzeń o dużej mocy z wydzielonych obwodów jest praktyką, która chroni inne obwody przed przeciążeniem oraz zabezpiecza przed ryzykiem uszkodzenia urządzeń oraz pożaru."

Pytanie 29

Zamiana przewodu OWY 2,5 mm² na YKY 2,5 mm² w odbiorniku ruchomym doprowadzi do

A. wzrostu wytrzymałości mechanicznej przewodu

B. zmiany wytrzymałości mechanicznej przewodu

C. podniesienia obciążalności prądowej

D. obniżenia obciążalności prądowej

Wybór odpowiedzi dotyczącej zmniejszenia wytrzymałości mechanicznej przewodu YKY 2,5 mm² w porównaniu do OWY 2,5 mm² jest trafny z kilku powodów. Przewody OWY, wykonane z miedzi i zwykle stosowane w instalacjach, charakteryzują się większą elastycznością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne. W przeciwieństwie do nich, przewody YKY, chociaż mają lepsze właściwości izolacyjne i są bardziej odporne na działanie chemikaliów, są również sztywniejsze. Zmiana na przewód YKY w zastosowaniach, gdzie przewód jest narażony na ruch, może prowadzić do łatwiejszych uszkodzeń związanych z nadmiernym zginaniem czy przecieraniem. To bardzo ważne w kontekście projektowania instalacji elektrycznych, gdzie przewody często muszą być elastyczne, aby wytrzymać różne ruchy i wibracje. W praktyce, standardy takie jak PN-EN 60228 definiują różne parametry przewodów i ich zastosowań, co podkreśla znaczenie wyboru odpowiedniego typu w zależności od środowiska operacyjnego. Dlatego w kontekście zastosowania przewodów w instalacjach ruchomych, zmiana na YKY może nie być optymalnym rozwiązaniem.

Pytanie 30

Jakie urządzenia są najmniej podatne na obecność wyższych harmonicznych w napięciu oraz prądzie zasilającym?

A. Piece grzewcze

B. Silniki indukcyjne

C. Transformatory

D. Lampy wyładowcze

Lampy wyładowcze, transformatory i silniki indukcyjne to urządzenia, które mogą mieć spore kłopoty z wyższymi harmonicznymi w sieci zasilającej. Na przykład lampy wyładowcze, takie jak świetlówki, są mocno uzależnione od stabilności napięcia. Jak są zniekształcone fale, to mogą migotać albo zachowywać się dziwnie. To wszystko sprawia, że światło, które emitują, robi się gorszej jakości, a to wpływa na komfort ich użytkowania oraz na efektywność energetyczną. Transformatory, które działają na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, też mogą mieć obniżoną wydajność przez zniekształcenia harmoniczne, co prowadzi do strat energii w postaci ciepła. W praktyce, może to powodować, że się przegrzewają i ich żywotność się skraca. Silniki indukcyjne, które są popularne w różnych aplikacjach przemysłowych, również są na to wrażliwe. Wysokie harmoniczne mogą wpływać na ich moment obrotowy, co zwiększa zużycie energii i generuje wibracje. W ekstremalnych przypadkach mogą nawet prowadzić do uszkodzeń mechanicznych. Dlatego warto zrozumieć, jak wyższe harmoniczne wpływają na różne urządzenia, żeby utrzymać je w dobrej formie i wydajności.

Pytanie 31

W którym z poniższych miejsc podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi nie wolno stosować izolacji stanowiska jako zabezpieczenia przed dotykiem pośrednim?

A. Pracownia szkolna

B. Warsztat sprzętu RTV

C. Laboratorium

D. Plac budowy

W laboratorium, warsztacie sprzętu RTV oraz pracowni szkolnej istnieją znacznie lepsze warunki do stosowania izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. W laboratorium, gdzie prace są przeprowadzane w kontrolowanym środowisku, możliwość zastosowania odpowiednich materiałów izolacyjnych jest większa. Laboratoria często są wyposażone w sprzęt pomiarowy i zabezpieczenia, które zmniejszają ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji związanych z prądem elektrycznym. W warsztacie sprzętu RTV, gdzie korzysta się z mniejszych napięć, izolacja może być skuteczną metodą zabezpieczenia, szczególnie w przypadku pracy z urządzeniami o niewielkiej mocy. Natomiast w pracowni szkolnej, gdzie nauka o bezpieczeństwie elektrycznym jest kluczowa, izolacja staje się jednym z podstawowych sposobów ochrony, a nauczyciele mają obowiązek edukacji uczniów na temat właściwego stosowania takich rozwiązań. Typowym błędem jest założenie, że izolacja wystarczy wszędzie, podczas gdy każde środowisko pracy ma swoje specyficzne wymagania i ryzyka, co podkreśla znaczenie analizy ryzyka oraz wdrażania odpowiednich norm i praktyk w zależności od miejsca pracy. Zgodność z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-IEC 61140, jest kluczowa, a prawidłowa ocena ryzyka w różnych środowiskach może znacząco wpłynąć na skuteczność zastosowanych środków ochrony.

Pytanie 32

Jaka jest minimalna wymagana wartość natężenia oświetlenia dla powierzchni blatów ławek w klasie?

A. 300 lx

B. 400 lx

C. 200 lx

D. 500 lx

Wymagana minimalna wartość natężenia oświetlenia powierzchni blatów ławek szkolnych w sali lekcyjnej wynosi 300 lx. Jest to standardowa wartość określona w normach oświetleniowych, takich jak PN-EN 12464-1, które regulują kwestie oświetlenia miejsc pracy, w tym również szkół. W praktyce oznacza to, że odpowiednie natężenie oświetlenia zapewnia komfort i efektywność nauki uczniów, co jest kluczowe dla ich skupienia oraz zdolności do przyswajania wiedzy. Oświetlenie na poziomie 300 lx pozwala na wygodne czytanie, pisanie i wykonywanie innych zadań wymagających precyzyjnego wzroku. Wartości poniżej tej normy mogą prowadzić do zmęczenia oczu i obniżenia wydajności uczniów. Przykładem zastosowania tej wartości jest projektowanie wnętrz w nowych szkołach, gdzie architekci uwzględniają odpowiednie źródła światła, aby zapewnić optymalne warunki do nauki.

Pytanie 33

W miejscu pracy, gdzie wykonywana jest naprawa urządzenia grzewczego, działają równocześnie elektrycy oraz hydraulicy. Jeśli instalacja elektryczna urządzenia została odłączona od zasilania za pomocą głównego odłącznika, który znajduje się w innym pomieszczeniu niż naprawiane urządzenie, to aby zabezpieczyć się przed niezamierzonym włączeniem napięcia, należy

A. użyć dwóch kłódek do zablokowania odłącznika w pozycji otwartej, każdą z nich zakładając osobno przez różne zespoły pracowników

B. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez ekipę hydraulików

C. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez zespół elektryków

D. pozostawić odłącznik w pozycji otwartej bez blokady, ale umieścić obok niego tabliczkę ostrzegawczą o zakazie włączania napięcia

Propozycje, które zakładają pozostawienie odłącznika w stanie otwartym bez blokady bądź zabezpieczenie go jedną kłódką, są niewłaściwe i niezgodne z dobrymi praktykami bezpieczeństwa. Zostawienie odłącznika w stanie otwartym bez odpowiedniej blokady, nawet z tablicą ostrzegawczą, nie zapewnia rzeczywistej ochrony przed niekontrolowanym włączeniem napięcia. Tego typu ostrzeżenia mogą być ignorowane lub niedostrzegane przez innych pracowników, co stwarza realne zagrożenie. Ponadto, blokowanie odłącznika jedną kłódką, nawet jeśli jest to kłódka założona przez jedną z grup, nie zabezpiecza przed tym, że druga grupa mogłaby nieświadomie włączyć urządzenie. Na przykład, gdy elektryk zakłada jedną kłódkę, hydraulicy mogą nie być świadomi, że napięcie zostało wyłączone, co prowadzi do sytuacji, gdzie praca jest wykonywana w warunkach wysokiego ryzyka. Takie podejście do zabezpieczeń jest sprzeczne z zasadą wspólnej odpowiedzialności oraz współpracy pomiędzy zespołami, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa pracy. Dlatego ważne jest, aby stosować standardy takie jak LOTO, które zapewniają, że przed rozpoczęciem prac każda grupa musi zablokować zasilanie, co wymaga współpracy i komunikacji między wszystkimi zaangażowanymi stronami.

Pytanie 34

Które z wymienionych działań podczas instalacji elektrycznych do 1 kV wymagają wydania polecenia?

A. Okresowe, określone w planie przeglądów

B. Związane z ochroną urządzeń przed zniszczeniem

C. Związane z ochroną zdrowia i życia ludzi

D. Codzienne, wskazane w instrukcji eksploatacji

Odpowiedzi sugerujące, że codzienne czynności związane z instalacjami elektrycznymi do 1 kV, ratowanie urządzeń przed zniszczeniem oraz ratowanie zdrowia i życia ludzkiego nie wymagają wydania polecenia, opierają się na nieporozumieniach dotyczących procedur bezpieczeństwa. Codzienne działania powinny być realizowane zgodnie z instrukcjami eksploatacyjnymi, które mogą zawierać wytyczne dotyczące bezpieczeństwa, jednak nie zwalniają one z obowiązku dokumentacji i formalności. Ratowanie urządzeń przed zniszczeniem nie oznacza, że można działać bez uprzedniego zlecenia; wręcz przeciwnie, wszelkie działania powinny być dokładnie zaplanowane i zatwierdzone w celu uniknięcia dodatkowych szkód. Z kolei ratowanie zdrowia i życia ludzkiego, choć jest najwyższym priorytetem, również wymaga odpowiedniego zarządzania, aby działania podejmowane w sytuacjach awaryjnych były skuteczne i zgodne z procedurami wytycznymi. W praktyce, brak formalnego wydania polecenia może prowadzić do chaosu oraz niebezpieczeństwa w sytuacjach, które wymagają precyzyjnych działań i koordynacji. Należy pamiętać, że zgodność z procedurami i standardami jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności działań w obszarze elektryki.

Pytanie 35

Jakie uszkodzenie elektryczne może być przyczyną braku obrotów w lewą stronę w ręcznej wiertarce elektrycznej?

A. O przerwie w uzwojeniu stojana

B. O uszkodzeniu wyłącznika z regulatorem prędkości obrotowej

C. O zwarciu w uzwojeniach wirnika

D. O uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku

Odpowiedź o uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku jest prawidłowa, ponieważ brak obrotów w lewo w ręcznej wiertarce elektrycznej najczęściej oznacza, że mechanizm odpowiedzialny za zmianę kierunku obrotów nie działa poprawnie. Przełącznik kierunku prądu jest kluczowym elementem, który umożliwia zmianę kierunku obrotów silnika, co jest niezbędne do wykonywania prac w różnych warunkach. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest potrzeba zmiany kierunku obrotów wiertarki podczas pracy z różnymi materiałami, gdzie w prawo i w lewo może być wymagane do usunięcia wiórów z otworu. Regularne sprawdzanie i konserwacja przełączników kierunkowych, zgodnie z zaleceniami producenta, może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność narzędzia. W przypadku awarii przełącznika, najczęściej zauważalne są problemy z samym mechanizmem przełączania oraz opóźnienia w reakcjach przy zmianie kierunków. W praktyce, jeśli wiertarka działa w jednym kierunku, należy najpierw zdiagnozować przełącznik przed podejmowaniem innych działań naprawczych.

Pytanie 36

Który z podanych wyłączników nadprądowych powinien być użyty w obwodzie zasilającym tylko rezystancyjny grzejnik elektryczny z trzema grzałkami o mocy 3 kW każda, połączonymi w trójkąt i zasilanym z sieci 3/N/PE ~ 400/230 V 50 Hz?

A. CLS6-B16/4

B. CLS6-B16/3N

C. CLS6-B16/3

D. CLS6-C16/1N

Pozostałe odpowiedzi nie spełniają wymagań dotyczących ochrony obwodu zasilającego grzejnik elektryczny. Odpowiedź CLS6-C16/1N nie jest właściwa, ponieważ jest to wyłącznik jednofazowy, a obwód, w którym zainstalowany jest grzejnik, jest trójfazowy. Zastosowanie wyłącznika jednofazowego w obwodzie trójfazowym prowadziłoby do nieprawidłowej ochrony, a w przypadku awarii mogłoby to skutkować poważnymi uszkodzeniami instalacji. Odpowiedź CLS6-B16/4 jest także błędna ze względu na to, że wyłącznik ten ma cztery bieguny, co nie ma zastosowania w obwodach trójfazowych z przewodem neutralnym. W instalacjach trójfazowych wykorzystuje się zazwyczaj wyłączniki trójbiegowe, co czyni tę opcję niewłaściwą. Z kolei wyłącznik CLS6-B16/3N, mimo że teoretycznie mógłby być odpowiedni z uwagi na obecność przewodu neutralnego, nie jest optymalnym wyborem dla obwodu głównie rezystancyjnego, jakim jest grzejnik elektryczny. Obciążenia rezystancyjne charakteryzują się stabilnym prądem, co oznacza, że wyłączniki B są bardziej odpowiednie niż N, które są zaprojektowane do ochrony obwodów z obciążeniami nieliniowymi. Dlatego ważne jest, aby dobór wyłącznika nadprądowego był zgodny z charakterem obciążenia oraz wymaganiami normatywnymi, co zapewnia bezpieczeństwo oraz odpowiednią funkcjonalność instalacji elektrycznej.

Pytanie 37

W ramach badań eksploatacyjnych silnika indukcyjnego, wykonuje się pomiar

A. intensywności pola magnetycznego

B. oporu rdzenia stojana

C. oporu uzwojeń stojana

D. okresu jego działania

Pomiar rezystancji uzwojeń stojana silnika indukcyjnego jest kluczowym elementem badań eksploatacyjnych, ponieważ pozwala na ocenę stanu uzwojeń, co jest istotne dla efektywności oraz niezawodności pracy silnika. Wysoka rezystancja może wskazywać na uszkodzenia, takie jak przegrzanie czy korozja. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń pomagają w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do poważniejszych awarii, co w konsekwencji przyczynia się do obniżenia kosztów eksploatacji oraz zwiększenia czasu pracy silników. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym i w aplikacjach przemysłowych, gdzie silniki są kluczowym elementem pracy, monitorowanie parametrów jak rezystancja uzwojeń pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych. Dobre praktyki w zakresie diagnostyki silników przewidują systematyczne wykonywanie tego typu pomiarów, co jest zgodne z normami ISO 9001, które podkreślają znaczenie jakości i monitorowania procesów.

Pytanie 38

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Typ materiału żyły

B. Długość przewodu

C. Typ materiału izolacji

D. Przekrój żył

Rodzaj materiału izolacji nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej, ponieważ spadek napięcia jest determinowany przez właściwości przewodnika, a nie jego otoczenie. Kluczowymi czynnikami wpływającymi na spadek napięcia są długość przewodu, jego przekrój oraz materiał, z którego wykonana jest żyła. Spadek napięcia można obliczyć przy pomocy wzorów, które uwzględniają opór przewodnika, a ten z kolei zależy od jego długości, przekroju oraz rodzaju materiału (miedź lub aluminium). W praktyce, dla zminimalizowania spadków napięcia w instalacjach elektrycznych, stosuje się przewody o większym przekroju oraz starannie planuje długości odcinków przewodów. Na przykład, w instalacjach o dużym obciążeniu, takich jak sieci zasilające przemysłowe, zastosowanie przewodów miedzianych o dużym przekroju pozwala na skuteczne ograniczenie strat napięcia, co jest zgodne z wymogami norm PN-IEC 60364-5-52.

Pytanie 39

Która z poniższych okoliczności wymaga przeprowadzenia pomiarów kontrolnych w instalacji elektrycznej niskiego napięcia?

A. Zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego

B. Zmiana rodzaju źródeł światła w oprawach oświetleniowych

C. Zadziałanie zabezpieczenia przedlicznikowego

D. Rozbudowanie instalacji

Rozbudowa instalacji elektrycznej niskiego napięcia wiąże się z koniecznością przeprowadzenia pomiarów kontrolnych, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi normami oraz bezpieczeństwo użytkowników. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, każde zmiany w instalacji, takie jak jej rozbudowa, wymagają weryfikacji parametrów technicznych, jak rezystancja izolacji, ciągłość przewodów ochronnych oraz sprawność urządzeń zabezpieczających. Przykładowo, dodanie nowych obwodów może wpływać na działanie istniejących zabezpieczeń, co w konsekwencji może prowadzić do ich nieprawidłowego funkcjonowania. Dlatego przed oddaniem rozbudowanej instalacji do eksploatacji, konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby potwierdzić, że instalacja spełnia wymogi bezpieczeństwa i użytkowania. Dodatkowo, takie pomiary mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów, które mogą wystąpić w przyszłości, co jest kluczowe dla utrzymania wysokiego standardu bezpieczeństwa.

Pytanie 40

W pomieszczeniu zainstalowano 40 żarówek o mocy 75 W każda. Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do zabezpieczenia jednofazowej instalacji oświetleniowej zasilanej napięciem 230 V?

A. C6

B. B6

C. C10

D. B16

Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ dobór wyłącznika nadprądowego powinien być uzależniony od całkowitego obciążenia instalacji. W tym przypadku mamy do czynienia z 40 żarówkami o mocy 75 W każda, co daje łącznie 3000 W. Przy napięciu zasilania wynoszącym 230 V, całkowity prąd pobierany przez te żarówki można obliczyć za pomocą wzoru: I = P / U, co w naszym przypadku daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wyłącznik B16 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, ponieważ jest w stanie obsłużyć prąd do 16 A, co oznacza, że może znieść chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu żarówek. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenie jest głównie rezystancyjne, co jest typowe dla instalacji oświetleniowych. W praktyce, zastosowanie wyłącznika B16 w tym przypadku spełnia normy PN-IEC 60898-1, które regulują dobór zabezpieczeń nadprądowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę instalacji.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej