Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 21:37
Data zakończenia: 19 grudnia 2025 21:51

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Antybiotyki, które działają bakteriobójczo, to:

A. amoksycylina oraz doksycyklina

B. doksycyklina oraz amikacyna

C. gentamycyna oraz chloramfenikol

D. gentamycyna oraz amoksycylina

Gentamycyna i amoksycylina to antybiotyki bakteriobójcze, co oznacza, że ich działanie polega na zabijaniu bakterii, a nie tylko na hamowaniu ich wzrostu. Gentamycyna, będąca aminoglikozydem, jest szczególnie skuteczna przeciwko infekcjom wywołanym przez bakterie Gram-ujemne, a także niektóre Gram-dodatnie. Amoksycylina, z grupy penicylin, działa skutecznie na wiele szczepów bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. W praktyce stosuje się je wspólnie w terapii infekcji układu oddechowego, moczowego oraz w leczeniu ciężkich zakażeń. Zastosowanie kombinacji tych antybiotyków może synergicznie zwiększać ich skuteczność, co jest zgodne z zaleceniami standardów leczenia takich jak wytyczne CDC oraz ECDC. Ważne jest, aby stosować antybiotyki zgodnie z zasadami antybiotykoterapii, aby zminimalizować ryzyko rozwoju oporności i skutków ubocznych.

Pytanie 2

Do leczenia jakiego schorzenia używa się Ventolinu (salbutamolu) w postaci aerozolu?

A. W przypadkach oparzeń skóry

B. W grzybicy wokół paznokci

C. W astmie oskrzelowej

D. W dusznicy bolesnej

Ventolin (salbutamol) jest lekiem stosowanym w terapii astmy oskrzelowej, a jego głównym działaniem jest rozszerzenie oskrzeli poprzez stymulację receptorów beta-2 adrenergicznych. To działanie prowadzi do rozluźnienia mięśni gładkich w drogach oddechowych, co ułatwia oddychanie i zmniejsza objawy takie jak duszność, świszczący oddech czy kaszel. Salbutamol jest często stosowany w postaci aerosolu wziewnego, co zapewnia szybką i skuteczną ulgę w stanach zaostrzenia astmy. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i krajowych standardów leczenia, Ventolin jest zalecany jako lek pierwszego wyboru w przypadku łagodzenia objawów astmy, zwłaszcza w sytuacjach nagłych. Dodatkowo, może być używany w profilaktyce objawów astmy wywołanych wysiłkiem fizycznym. W codziennej praktyce, pacjenci powinni być edukowani na temat prawidłowego stosowania inhalatora oraz rozpoznawania objawów wymagających interwencji medycznej, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobą.

Pytanie 3

Czym jest solvendum?

A. substancja rozpuszczana

B. corrigens

C. współrozpuszczalnik

D. rozpuszczalnik

Solvendum, w kontekście chemicznym, odnosi się do substancji rozpuszczanej, która ulega rozpuszczeniu w rozpuszczalniku. Proces ten jest kluczowy w wielu dziedzinach, takich jak chemia, farmacja oraz technologia materiałowa, gdzie zachodzi potrzeba przygotowania roztworów o określonych właściwościach. Przykładem może być rozpuszczanie soli w wodzie, gdzie sól działa jako substancja rozpuszczana, a woda jako rozpuszczalnik. Dobrą praktyką w laboratoriach jest stosowanie odpowiednich proporcji substancji rozpuszczanej i rozpuszczalnika, co wpływa na końcowe właściwości roztworu. Znajomość natury solwendów jest także istotna w kontekście standardów jakościowych w przemyśle chemicznym oraz farmaceutycznym, gdzie precyzyjne formuły mają kluczowe znaczenie dla efektywności produktów. Warto również zaznaczyć, że zrozumienie roli substancji rozpuszczanej jest niezbędne do oceny ich zachowania w różnych warunkach, co jest podstawą dla wielu procesów technologicznych.

Pytanie 4

Czas ważności recepty na antybiotyki w formie preparatów do stosowania wewnętrznego oraz parenteralnego, liczony od daty jej wystawienia, nie może być dłuższy niż

A. 30 dni

B. 90 dni

C. 120 dni

D. 7 dni

Odpowiedź 7 dni jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego muszą być zrealizowane w terminie nieprzekraczającym 7 dni od daty ich wystawienia. Jest to istotne z perspektywy skuteczności terapeutycznej oraz bezpieczeństwa pacjentów. Antybiotyki, ze względu na ryzyko rozwoju oporności, powinny być stosowane w ściśle określonym czasie, co ogranicza potencjalne zagrożenia związane z ich stosowaniem. Na przykład, jeżeli pacjent otrzymuje lekarstwo na zakażenie bakteryjne, jego szybka realizacja jest kluczowa dla uzyskania pozytywnego efektu terapeutycznego i zapobiegania powikłaniom. W praktyce aptecznej oznacza to, że farmaceuci i lekarze muszą ścisłe przestrzegać tych regulacji, co stanowi część odpowiedzialnej i profesjonalnej praktyki medycznej oraz farmaceutycznej.

Pytanie 5

Jakie działania niepożądane mogą się pojawić w ciągu kilku godzin po zażyciu doustnym chloropromazyny?

A. Nowotworzenie

B. Nadkwaśność

C. Parkinsonizm

D. Ślinotok

Odpowiedź 'Parkinsonizm' jest prawidłowa, ponieważ jest to znane działanie niepożądane chloropromazyny, które może wystąpić w ciągu kilku godzin po jej przyjęciu. Chloropromazyna należy do grupy leków neuroleptycznych, które mogą wpływać na układ dopaminergiczny w mózgu. Działania niepożądane związane z tymi lekami, takie jak objawy parkinsonizmu, wynikają z blokowania receptorów dopaminowych, zwłaszcza w obszarach mózgu odpowiedzialnych za kontrolę ruchu. Praktyczne przykłady obejmują sztywność mięśni, drżenie i spowolnienie ruchowe, które mogą być mylone z objawami choroby Parkinsona. W kontekście praktyki klinicznej, istotne jest monitorowanie pacjentów stosujących chloropromazynę w celu wczesnego wykrywania tych objawów i podejmowania odpowiednich działań, takich jak dostosowanie dawki czy rozważenie zmiany leku. Zgodnie z wytycznymi klinicznymi, lekarze powinni informować pacjentów o potencjalnych skutkach ubocznych, co zwiększa świadomość i poprawia bezpieczeństwo terapeutyczne.

Pytanie 6

Diklofenak sodowy (Diclofenac sodium), lek należący do grupy NLPZ, może być podawany w formie

A. czopków doodbytniczych, kropli, iniekcji

B. proszków dzielonych, kropli, kapsułek

C. systemów transdermalnych, tabletek powlekanych, czopków doodbytniczych

D. systemów transdermalnych, iniekcji, drażetek

Wybór formy podania leku jest kluczowy dla jego skuteczności i komfortu pacjenta. Odpowiedzi sugerujące stosowanie systemów transdermalnych oraz drażetek nie są zgodne z zaleceniami dla diklofenaku sodowego, co prowadzi do nieporozumień w zakresie farmakoterapii. Systemy transdermalne, chociaż wygodne, są stosowane głównie dla substancji, które mają wysoką lipofilność i są wydalane w sposób niezależny od metabolizmu w wątrobie. Diklofenak, z drugiej strony, jest metabolizowany w wątrobie, co czyni tę formę mniej efektywną. Ponadto drażetki, które są formą leku ze względu na łatwość połknięcia, nie są typowe dla diklofenaku, który dostępny jest głównie w postaci tabletek powlekanych, czopków, kropli czy iniekcji. Warto zauważyć, że błędne zrozumienie form dostępnych na rynku może prowadzić do nieoptymalnego doboru terapii, co ma praktyczne konsekwencje w leczeniu pacjentów. Zastosowanie niewłaściwych form leku może skutkować opóźnieniem w uzyskaniu efektu terapeutycznego lub zwiększeniem ryzyka powikłań. Dlatego kluczowe jest, aby specjaliści medyczni dobrze rozumieli, jakie formy leku są stosowane w kontekście konkretnych wskazań terapeutycznych i potrzeb pacjentów.

Pytanie 7

Do grupy leków przeciwdepresyjnych zaliczanych do selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny należy

A. cetirizyna

B. diazepam

C. fluoksetyna

D. chlorpromazyna

Cetirizyna jest lekiem przeciwhistaminowym stosowanym głównie w leczeniu alergii, a nie lekiem przeciwdepresyjnym. Przyjmowanie cetirizyny może prowadzić do zmniejszenia uciążliwości objawów alergicznych, lecz jej mechanizm działania jest zupełnie inny niż w przypadku leków przeciwdepresyjnych, co może wprowadzać w błąd osoby, które mylą te dwie kategorie leków. Chlorpromazyna z kolei należy do grupy leków przeciwpsychotycznych, które są stosowane głównie w leczeniu zaburzeń psychotycznych, takich jak schizofrenia. Jej działanie polega na blokowaniu receptorów dopaminowych, co wpływa na zmniejszenie objawów psychotycznych, ale nie jest odpowiednia w leczeniu depresji. Diazepam jest lekiem z grupy benzodiazepin, stosowanym jako środek uspokajający i przeciwlękowy, a nie lekiem przeciwdepresyjnym. Chociaż może on pomóc w redukcji objawów lęku, nie wpływa na mechanizmy związane z depresją, co czyni go niewłaściwym wyborem. Błędne zrozumienie klasyfikacji leków i ich wskazań terapeutycznych może prowadzić do nieodpowiednich decyzji w zakresie terapii, co podkreśla znaczenie posiadania aktualnej wiedzy na temat farmakologii oraz jej zastosowań klinicznych. Warto pamiętać, że wybór odpowiedniego leku powinien być oparty na dokładnej diagnozie oraz indywidualnych potrzebach pacjenta.

Pytanie 8

W sytuacji, gdy osoba doświadcza zatrzymania krążenia i oddechu, powinieneś przeprowadzić pośredni masaż serca oraz sztuczną wentylację w następującej kolejności:

A. 2 oddechy i 10 uciśnięć mostka

B. 1 oddech i 10 uciśnięć mostka

C. 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka

D. 1 oddech i 5 uciśnięć mostka

Prawidłowa odpowiedź to 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) oraz American Heart Association (AHA). W sytuacji zatrzymania krążenia kluczowe jest szybkie i skuteczne wprowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO). U dorosłych pacjentów, zaleca się wykonywanie 30 uciśnięć klatki piersiowej, które mają na celu zapewnienie odpowiedniego przepływu krwi do narządów oraz 2 oddechów, które dostarczają tlenu do płuc. Taka sekwencja jest efektywna w utrzymaniu krążenia mózgowego i zapobieganiu uszkodzeniom tkanek. Ważne jest, aby uciski były wykonywane z odpowiednią częstotliwością (ok. 100-120 uciśnięć na minutę) oraz głębokością (5-6 cm), przy jednoczesnym zachowaniu pełnej elastyczności klatki piersiowej między uciśnięciami. Praktyczne przykłady wskazują, że zastosowanie tej metody w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy zawały serca, znacznie zwiększa szanse przeżycia pacjenta.

Pytanie 9

Co umieszcza się w apteczce z zamknięciem?

A. zwiesinę

B. maść

C. emulsję

D. mieszankę

Emulsje, zawiesiny i mieszanki to różne formy leków, które mają swoje zastosowania, ale nie są idealne do trzymania w pudełku aptecznym z pokrywką. Emulsje to kombinacja dwóch cieczy, które się nie mieszają, zazwyczaj oleju i wody, stabilizowane przez emulgatory. Używa się ich często w kosmetykach, ale jak je dłużej trzymasz, to mogą się rozwarstwić, co sprawia, że są mniej skuteczne. Zawiesiny to preparaty, w których cząstki stałe są rozproszone w cieczy; ich stabilność jest trudna do utrzymania, co prowadzi do opadania cząstek i ich efektywność spada. Mieszanki, to po prostu różne substancje razem, które nie zawsze pozostają skuteczne przez dłuższy czas. Każda z tych form wymaga szczególnego traktowania przy przechowywaniu. Na przykład emulsje trzeba trzymać w odpowiedniej temperaturze, żeby się nie zepsuły. Trzeba znać różnice i nie traktować wszystkiego ogólnie, bo można popełnić błędy, co wpłynie na terapię. Dlatego ważne jest, żeby wiedzieć, jak przechowywać różne leki, żeby były skuteczne i bezpieczne.

Pytanie 10

Jak odbywa się pozyskiwanie ichtiolu?

A. Ze świeżych wątrób wątłusza

B. Przez destylację łupków bitumicznych

C. Przez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal

D. Z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum

Otrzymywanie ichtiolu przez destylację łupków bitumicznych jest procesem, który opiera się na technologii przetwarzania surowców naturalnych. Łupki bitumiczne są osadami skalnymi bogatymi w organiczne substancje, które przy odpowiednich warunkach temperatury i ciśnienia mogą być poddawane procesowi destylacji. W wyniku tego procesu wydobywane są różne frakcje, w tym ichtiol. Jest on szeroko stosowany w medycynie, głównie jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny, a także w dermatologii do leczenia chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema. Dzięki swoim właściwościom, ichtiol jest cenionym składnikiem w wielu preparatach farmaceutycznych i kosmetycznych. Przemysł chemiczny korzysta z ichtiolu również w produkcji nawozów oraz jako składnika w procesach produkcyjnych, co czyni go wartościowym surowcem w różnych branżach. W kontekście standardów jakości, proces pozyskiwania ichtiolu musi spełniać określone normy, aby zapewnić jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 11

Wskaż lek należący do grupy NLPZ, który selektywnie blokuje działanie COX-2?

A. Ketoprofen

B. Nabumeton

C. Nimesulid

D. Celekoksyb

Wybór leku z grupy NLPZ, który nie hamuje wybiórczo aktywności COX-2, może wynikać z niepełnego zrozumienia mechanizmów działania tych substancji. Nabumeton, na przykład, jest lekiem, który działa jako inhibitor COX, ale nie jest selektywny, co oznacza, że wpływa zarówno na COX-1, jak i COX-2. Taki profil działania może prowadzić do większej liczby działań niepożądanych, szczególnie ze strony układu pokarmowego, ponieważ hamowanie COX-1 może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Podobnie, ketoprofen to kolejny NLPZ, który działa na oba izoenzymy COX, co również zwiększa ryzyko działań niepożądanych, takich jak wrzody żołądka czy krwawienia. Nimesulid, chociaż częściowo selektywny w swoim działaniu na COX-2, również nie jest tak wybiórczy jak celekoksyb, co oznacza, że nadal może powodować działania niepożądane związane z inhibicją COX-1. Wybór odpowiedniego leku przeciwbólowego lub przeciwzapalnego powinien być oparty na dokładnej analizie profilu bezpieczeństwa i skuteczności, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, a także dostosować terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta. Zrozumienie różnic pomiędzy selektywnymi a nieselektywnymi inhibitorami COX jest kluczowe w praktyce klinicznej, aby uniknąć błędnych wyborów terapeutycznych.

Pytanie 12

Najwyższą zawartość substancji aktywnych w leku ma forma

A. macerat

B. ekstrakt suchy

C. nalewka

D. ekstrakt płynny

Wyciąg suchy to postać leku, która charakteryzuje się najwyższą zawartością substancji aktywnych, ponieważ powstaje w wyniku usunięcia większości rozpuszczalników z oryginalnego materiału roślinnego. Dzięki temu uzyskuje się skoncentrowany produkt, który zawiera dużą ilość związków czynnych, co czyni go niezwykle efektywnym w terapii. Wyciągi suche są często stosowane w suplementach diety oraz w farmakologii, gdzie precyzyjnie określona dawka substancji czynnej jest kluczowa dla skuteczności leczenia. Na przykład, w fitoterapii wyciągi suche ziołowe są popularne w postaciach kapsułek lub tabletek, co ułatwia ich dawkowanie i zapewnia stabilność składników. Warto zauważyć, że standardy produkcji suplementów diety, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), wskazują na konieczność monitorowania procesu ekstrakcji, aby zapewnić wysoką jakość i skuteczność wyciągów. W związku z tym, wybór wyciągu suchego jako formy leku jest często preferowany w kontekście maksymalizacji skutków terapeutycznych.

Pytanie 13

Jak często powinno się przecierać wewnętrzną powierzchnię loży laminarnej środkiem dezynfekującym w warunkach aseptycznych?

A. Każdorazowo przed rozpoczęciem pracy

B. Dwa razy w tygodniu

C. Raz na tydzień

D. Raz w miesiącu

Odpowiedź "Każdorazowo przed rozpoczęciem pracy" jest jak najbardziej trafna. Aseptyczność w laboratoriach, zwłaszcza przy pracy z materiałami biologicznymi, to podstawa, bo od tego zależy, czy wyniki będą wiarygodne czy nie. Z doświadczenia wiem, że regularne dezynfekowanie loży laminarnej przed każdym użyciem to najlepsza praktyka. To właśnie dzięki temu eliminujemy różne zanieczyszczenia, na przykład bakterie czy wirusy, które mogłyby namieszać w naszym eksperymencie. Dobrym przykładem jest 70% roztwór alkoholu, który jest szeroko polecany przez różne organizacje, jak CDC czy WHO. Po prostu warto to robić, żeby chronić siebie i materiały, z którymi pracujemy. W laboratoriach, gdzie prowadzi się kulturę komórkową, zaniedbanie tej zasady może doprowadzić do kontaminacji i wyników, które są kompletnie nieprzydatne. Takie coś w badaniach naukowych to już nie jest śmieszne.

Pytanie 14

Do kategorii inhibitorów pompy protonowej - IPP należy

A. misoprostol

B. omeprazol

C. ranitydyna

D. cymetydyna

Omeprazol jest jednym z najczęściej stosowanych inhibitorów pompy protonowej (IPP), które działają poprzez hamowanie enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka. Dzięki temu zmniejsza się wydzielanie kwasu solnego, co jest szczególnie istotne w leczeniu chorób takich jak choroba refluksowa przełyku, wrzody żołądka oraz zespół Zollingera-Ellisona. Przykładem zastosowania omeprazolu jest profilaktyka i leczenie wrzodów żołądka związanych z terapią niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). Omeprazol jest zalecany na podstawie wytycznych takich jak te opublikowane przez American Gastroenterological Association, które podkreślają jego skuteczność i bezpieczeństwo w długoterminowym stosowaniu. Warto również zwrócić uwagę na możliwość interakcji z innymi lekami, co wymaga staranności w ich przepisywaniu, a także na znaczenie monitorowania pacjentów w trakcie terapii, aby optymalizować dawki i unikać działań niepożądanych.

Pytanie 15

Jaka substancja, oznaczona jako X w przedstawionej recepcie, powinna być użyta do prawidłowego przygotowania leku?

Rp.
Riccini olei                     10,0
X                               q.s.
Citri aetherolei gtt.             2
Aquae purificatae            ad 100,0
M.f. emulsio
D.S. łyżkę stołową wieczorem

A. Sacharoza.

B. Glicerol 85%.

C. Etanol 96%.

D. Guma arabska.

Wybór etanolu 96% jako substancji pomocniczej w omawianej recepcie jest nieuzasadniony, ponieważ etanol nie spełnia funkcji emulgatora. Jego właściwości rozpuszczające mogą być przydatne w niektórych formulacjach, jednak w przypadku emulsji olejowo-wodnej, jak w tej recepturze, nie jest on w stanie zapewnić stabilności, co jest kluczowe dla uzyskania skutecznego preparatu. Z drugiej strony, sacharoza, znana przede wszystkim jako cukier, również nie ma właściwości emulgujących. Choć może być używana do poprawy smaku lub jako środek słodzący, nie pełni roli w stabilizacji emulsji. Glicerol 85%, stosowany głównie jako środek nawilżający lub rozpuszczalnik, również nie działa jako emulgator. Typowym błędem w podejściu do takiej recepty jest nieprawidłowe zrozumienie roli substancji pomocniczych w formulacji leków. Użytkownicy często mylą substancje, które mają działanie wspierające procesy fizykochemiczne, z tymi, które są kluczowe dla stabilności emulsji. Właściwy wybór emulgatora, takiego jak guma arabska, jest kluczowy dla uzyskania pożądanej struktury leku oraz jego skuteczności klinicznej.

Pytanie 16

Jakie urządzenie, posiadające filtry HEPA, gwarantuje aseptyczne warunki?

A. szafa Hansena

B. oczyszczacz powietrza

C. loża z laminarnym nawiewem jałowego powietrza

D. suszarka z wymuszonym obiegiem powietrza

Loża z laminarnym nawiewem jałowego powietrza to zaawansowane urządzenie, które zapewnia aseptyczne warunki poprzez wykorzystanie filtrów HEPA. Filtry te są zdolne do zatrzymywania cząstek o wielkości do 0,3 mikrona, co pozwala na skuteczne usuwanie z powietrza bakterii, wirusów i innych zanieczyszczeń. W praktyce loże te stosowane są w laboratoriach biologicznych, szpitalach oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie wymagana jest wysoka jakość powietrza. Dzięki laminarnemu przepływowi powietrza, zanieczyszczenia nie mają szans na osadzenie się w obszarze roboczym, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa procesów, takich jak hodowla komórkowa czy prace z materiałem biologicznym. Standardy takie jak ISO 14644 definiują wymagania dotyczące czystości powietrza, co czyni loże z laminarnym nawiewem kluczowym elementem w zapewnieniu aseptycznych warunków pracy.

Pytanie 17

Jaką ilość jodu należy użyć do przygotowania 250,0 g płynu Lugola według podanego przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

Przygotowanie
Kalii iodidum    2,0
Iodum            1,0
Aqua purificata 97,0

A. 0,97 g

B. 2,58 g

C. 2,50 g

D. 1,00 g

Odpowiedź 2,50 g jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisem farmakopealnym na przygotowanie 100 g płynu Lugola potrzebne jest 1 g jodu. W sytuacji, gdy przygotowujemy 250 g płynu, ilość jodu musi być proporcjonalnie zwiększona. Wykonując obliczenia: \n\n1 g jodu / 100 g płynu = x g jodu / 250 g płynu \n\nZ tego wynika, że x = (1 g * 250 g) / 100 g = 2,5 g jodu. \n\nTakie obliczenia są typowe w farmacji, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe w przygotowywaniu roztworów. Płyn Lugola, stosowany w medycynie m.in. jako środek antyseptyczny oraz źródło jodu, wymaga staranności w przygotowaniu. Zachowanie właściwych proporcji nie tylko zapewnia skuteczność preparatu, ale również bezpieczeństwo jego stosowania. Warto również pamiętać, że zgodność z recepturą farmakopealną jest fundamentem praktyki farmaceutycznej, co podkreśla znaczenie zrozumienia zasad przygotowywania leków.

Pytanie 18

Aby zweryfikować tożsamość Collargolu według FP, należy przeprowadzić badania jakościowe dotyczące obecności

A. jonu srebra Ag+

B. kwasów fenolowych

C. garbników

D. jonu chlorkowego Cl-

Poprawna odpowiedź dotyczy jonu srebra Ag+, który jest kluczowym składnikiem Collargolu, stosowanym w medycynie jako środek dezynfekujący oraz w leczeniu zakażeń. W celu potwierdzenia tożsamości tego preparatu według Farmakopei Polskiej (FP) przeprowadza się badania jakościowe, które wykazują obecność jonu srebra. Zastosowanie Collargolu jest szerokie, szczególnie w przypadkach, gdzie istotne jest działanie przeciwbakteryjne. W praktyce laboratoryjnej, metody analizy, takie jak reaktywacja z reagentami, pozwalają na identyfikację Ag+ w preparacie. Standardy dotyczące czystości i jakości substancji czynnych w farmacji wymagają, aby preparaty takie jak Collargol były dokładnie badane pod kątem obecności i stężenia substancji aktywnych. Oprócz metod chemicznych, warto zwrócić uwagę na nowe techniki analizy, jak spektrometria mas, które zwiększają dokładność i pewność w potwierdzaniu tożsamości substancji medycznych.

Pytanie 19

Która z substancji jest niewskazana do stosowania u kobiet w ciąży z powodu ryzyka szkodliwego wpływu na płód?

A. Alantoina

B. Retinol

C. Olej z wiesiołka

D. Kwas hialuronowy

Retinol, będący formą witaminy A, jest substancją, która może mieć poważne konsekwencje dla rozwoju płodu, szczególnie w pierwszych trzech miesiącach ciąży. Badania wykazały, że nadmiar witaminy A, w tym w postaci retinolu, może prowadzić do wad wrodzonych, takich jak wady serca, malformacje kończyn oraz zaburzenia rozwojowe układu nerwowego. Z tego powodu stosowanie retinolu jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, co powinno być uwzględnione w praktykach dermatologicznych. W kontekście pielęgnacji skóry, lekarze i kosmetolodzy zalecają stosowanie alternatywnych składników, takich jak bakuchiol, który jest uznawany za bezpieczniejszą opcję. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiej Akademii Dermatologii, unikanie retinolu i jego pochodnych w ciąży jest kluczowe dla ochrony zdrowia przyszłych matek i ich dzieci.

Pytanie 20

Dihydroergotamina wykazuje działanie

A. β – adrenergiczne.

B. α – adrenolityczne.

C. α – adrenergiczne.

D. β – adrenolityczne.

Zrozumienie działania dihydroergotaminy jest kluczowe dla właściwego podejścia do leczenia migreny. Odpowiedzi, które nie uznają właściwości alfa-adrenolitycznych dihydroergotaminy, mogą prowadzić do mylnych wniosków dotyczących jej skuteczności. Na przykład, odpowiedzi sugerujące, że dihydroergotamina działa wyłącznie jako środek przeciwbólowy, ignorują mechanizm działania leku, który polega na blokowaniu receptorów alfa-adrenergicznych. Takie podejście ogranicza zrozumienie pełnego spektrum działania leku, a w konsekwencji może prowadzić do niewłaściwego doboru terapii. Kolejnym typowym błędem jest przekonanie, że dihydroergotamina nie ma zastosowania w przypadku pacjentów z innymi schorzeniami naczyniowymi. W rzeczywistości, w odpowiednich dawkach i pod kontrolą lekarza, może być korzystna w terapii migreny, nawet u osób z historią problemów naczyniowych. Zrozumienie, że dihydroergotamina to nie tylko lek przeciwbólowy, ale również środek regulujący napięcie naczyń krwionośnych, jest niezbędne do właściwego stosowania i oceny jej efektywności w terapii. Warto również zaznaczyć, że każdy przypadek powinien być indywidualnie oceniany przez specjalistów, aby uniknąć powikłań oraz skutków ubocznych, które mogą wyniknąć z niewłaściwego stosowania leku.

Pytanie 21

Korzeń tego surowca zawiera waleopotriany, olejki eteryczne oraz kwas walerianowy, co sprawia, że ma działanie uspokajające. Która roślina jest opisywana w tym kontekście?

A. kozłka lekarskiego

B. babki lancetowatej

C. naparstnicy purpurowej

D. prawoślazu lekarskiego

Kozłek lekarski, znany również jako Valeriana officinalis, jest cenionym surowcem zielarskim, który zawiera substancje czynne takie jak waleopotriany, olejki eteryczne oraz kwas walerianowy. Właściwości sedatywne kozłka lekarskiego są szeroko udokumentowane w literaturze medycznej, co czyni go popularnym środkiem w terapii zaburzeń snu, lęku i stresu. Działanie sedatywne wynika z wpływu na układ nerwowy, gdzie składniki aktywne wspomagają relaksację i ułatwiają zasypianie. Kozłek lekarski jest stosowany w formie naparów, kapsułek oraz ekstraktów, co pozwala na elastyczność w dostosowywaniu dawek do indywidualnych potrzeb pacjentów. W standardach farmakopealnych oraz w praktykach ziołoleczniczych, kozłek jest polecany jako preparat wspomagający w terapiach wspierających zdrowie psychiczne, a jego zastosowanie jest zgodne z rekomendacjami międzynarodowych organizacji zdrowotnych, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Warto zaznaczyć, że w przypadku długotrwałego stosowania zaleca się konsultację z lekarzem.

Pytanie 22

Jak działają leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol?

A. zwiększenie dopływu krwi do płuc

B. upłynnienie śluzu oraz redukcja jego lepkości

C. hamowanie odruchu kaszlowego

D. podrażnienie błony śluzowej oskrzeli

Leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol, działają w dość prosty sposób - rozrzedzają śluz i sprawiają, że jest łatwiejszy do usunięcia z dróg oddechowych. Dzieje się tak, bo te substancje rozrywają wiązania między cząsteczkami śluzu, co sprawia, że robi się on rzadszy. Dzięki temu osoby z problemami oddechowymi, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma, mogą łatwiej odkrztuszać to, co im przeszkadza. W praktyce, leki te są szczególnie ważne, gdy choroby płuc się zaostrzają i produkcja śluzu rośnie. Stosowanie tych leków z innymi formami terapii, jak inhalacje, może naprawdę poprawić komfort pacjenta i ułatwić mu oddychanie. Ważne jednak, żeby korzystać z tych leków pod okiem specjalistów, żeby mieć pewność, że działają tak, jak powinny i są bezpieczne dla pacjenta.

Pytanie 23

Osoba pracująca w aptece, która przyjmuje receptę do realizacji, ma prawo dodać do recepty, z imiennym potwierdzeniem dopisku,

A. ilość leku

B. kod uprawnień pacjenta

C. dawkowanie

D. PESEL pacjenta

Odpowiedź z potwierdzeniem PESEL pacjenta jest całkowicie na miejscu. Zgodnie z obowiązującymi prawami, farmaceuta musi wpisać do systemu dane, które pomogą w identyfikacji pacjenta. PESEL, jako unikalny numer, pozwala dokładnie połączyć receptę z danymi pacjenta, co jest super ważne, żeby zapewnić bezpieczeństwo terapii. Dzięki temu można uniknąć różnych pomyłek, jak np. wydanie niewłaściwego leku czy błędnego dawkowania. Wyobraź sobie, że pacjent przychodzi z receptą dla kogoś innego – w takiej sytuacji potwierdzenie PESEL-u daje szansę na sprawdzenie tożsamości i uprawnień do realizacji recepty. W aptekach powinno się przestrzegać tych zasad, bo to nie tylko chroni farmaceutów, ale przede wszystkim zdrowie pacjentów. Dlatego ważne jest, żeby zawsze upewnić się, że dane pacjenta się zgadzają i są aktualne.

Pytanie 24

Aby poprawić niezgodność w leku recepturowym o wskazanym składzie, należy

Rp.
Codeini phosphatis                             0,6
Kalii iodidi                                  10,0
Aquae purificatae                       ad   100,0
M.f.sol.

A. zamienić potasu j odek na j od.

B. zastosować rozdzielenie składników na dwa leki recepturowe: potasu jodek w postaci roztworu, kodeiny fosforan w postaci proszków dzielonych.

C. dołączyć do opakowania leku recepturowego z osadem etykietę "przed użyciem zmieszać".

D. zamienić wodę na 2% Sol. Methylcellulosi.

Odpowiedź wskazująca na zastosowanie rozdzielenia składników na dwa leki recepturowe jest poprawna, ponieważ w przypadku interakcji między jodkiem potasu a fosforanem kodeiny, istnieje ryzyko wytrącenia osadu, co może negatywnie wpłynąć na skuteczność leku oraz jego bezpieczeństwo. Podczas przygotowywania leków recepturowych kluczowe jest unikanie niezgodności chemicznych, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji. W praktyce stosuje się tę metodę, aby zapewnić pacjentowi lepszą jakość terapii, a także zwiększyć stabilność leków. Wydanie jodku potasu w postaci roztworu oraz kodeiny fosforanu w postaci proszków dzielonych jest zgodne z zasadami farmakoterapii, które wskazują na konieczność minimalizacji ryzyka interakcji między składnikami. Tego rodzaju podejście jest nie tylko zgodne z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), ale także zapewnia optymalizację skuteczności terapeutycznej.

Pytanie 25

Jaki surowiec znajduje się w składzie maści tranowej?

A. Kamfora

B. Olej wątłuszowy

C. Olej rycynowy

D. Olbrot

Olej wątłuszowy, znany również jako olej z wątroby dorsza, jest kluczowym składnikiem maści tranowej ze względu na swoje unikalne właściwości terapeutyczne. Jego bogaty skład zawiera witaminy A i D, a także kwasy tłuszczowe omega-3, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego oraz mają działanie przeciwzapalne. W kontekście zastosowania, maści tranowe są powszechnie stosowane w dermatologii do leczenia stanów zapalnych skóry, oparzeń oraz ran, a także w terapii chorób reumatycznych. Olej wątłuszowy, dzięki swoim właściwościom nawilżającym i regenerującym, przyspiesza proces gojenia i łagodzi podrażnienia. Warto również podkreślić, że wykorzystanie oleju wątłuszowego w farmacji i kosmetologii jest zgodne z aktualnymi standardami jakości, co czyni go zaufanym i skutecznym składnikiem preparatów medycznych i pielęgnacyjnych.

Pytanie 26

Zarówno w postaci podjęzykowej, jak i w systemie TTS wykorzystywane są:

A. nikotyna oraz papaweryna

B. nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu

C. hormony żeńskie oraz antybiotyki

D. benzokaina oraz tetracyklina

Nikotyna i papaweryna, benzokaina i tetracyklina oraz hormony żeńskie i antybiotyki nie są stosowane w formie podjęzykowej oraz w systemach TTS w taki sam sposób jak nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu. Nikotyna, choć może być stosowana w terapii uzależnień, nie jest lekiem, który wymaga podjęzykowego stosowania dla szybkiego efektu terapeutycznego. Papaweryna, będąca lekiem rozkurczowym, nie jest powszechnie stosowana w tej formie, a jej efekty mogą być mniej przewidywalne niż w przypadku nitrogliceryny. Z kolei benzokaina jest miejscowym anestetykiem, który nie jest przeznaczony do stosowania podjęzykowego, a tetracyklina to antybiotyk, który powinien być stosowany doustnie lub parenteralnie, co nie ma zastosowania w kontekście podjęzykowym. Hormony żeńskie, takie jak estrogeny, również nie są typowo podawane w formie podjęzykowej, a ich systemy transdermalne mają inne zastosowanie i mechanizm działania. Wybór niewłaściwej formy podania leku może prowadzić do obniżenia jego skuteczności oraz wystąpienia działań niepożądanych. Dlatego tak ważne jest, aby przy wyborze metody dostarczania leku kierować się nie tylko jego właściwościami farmakologicznymi, ale także standardami medycznymi oraz zaleceniami dotyczącymi specyficznych wskazań terapeutycznych.

Pytanie 27

Procedura szczególnej utylizacji leków odnosi się do przeterminowanych produktów zawierających

A. Fentanylum

B. Amoxicillinum

C. Hydrochlorothiazidum

D. Amiloridum

Udzielając odpowiedzi na to pytanie, ważne jest zrozumienie, że nie wszystkie leki wymagają specjalnych procedur utylizacji, szczególnie te, które nie są klasyfikowane jako substancje kontrolowane. Amoxicillinum, amiloridum oraz hydrochlorothiazidum to leki, które nie mają tak wysokiego ryzyka nadużycia ani zagrożenia dla zdrowia publicznego jak fentanylum. Amoxicillinum, będący antybiotykiem, może być stosunkowo bezpiecznie utylizowany w normalnych warunkach, chociaż nadal powinno się go oddać do odpowiednich placówek. Amiloridum, diuretyk oszczędzający potas, również nie stwarza bezpośredniego zagrożenia w procesie utylizacji, a jego przepisywanie jest regulowane, co oznacza, że nie wymaga tak rygorystycznych procedur jak fentanylum. Hydrochlorothiazidum, kolejny diuretyk, podobnie nie stwarza problemów, które mogłyby prowadzić do konieczności wprowadzenia specjalnych norm dotyczących utylizacji. Typowe błędy myślowe polegają na myleniu kategorii leków i przypisaniu im ogólnych zasad postępowania, co może prowadzić do nieprawidłowych wniosków co do ich utylizacji. Kluczowe jest zatem zrozumienie, jakie substancje wymagają szczególnego traktowania z uwagi na swoje właściwości farmakologiczne oraz potencjalne ryzyko.

Pytanie 28

Efekt działania leków przeciwdepresyjnych może być wzmocniony, gdy pacjent równocześnie korzysta z produktów

A. z kory dębu.

B. z liścia mięty.

C. z nasion babki płesznika.

D. z ziela dziurawca.

Preparaty z liścia mięty, kory dębu oraz nasion babki płesznika nie mają udokumentowanego wpływu na działanie leków przeciwdepresyjnych. Liść mięty jest często stosowany w leczeniu dolegliwości żołądkowych i jako środek łagodzący, jednak nie wykazuje on właściwości wpływających na transmisję neuroprzekaźników związanych z depresją. Kora dębu, znana głównie ze swoich właściwości ściągających, jest stosowana w medycynie ludowej, ale również nie wpływa na działanie leków przeciwdepresyjnych. Nasiona babki płesznika, mimo że mogą być stosowane w leczeniu problemów trawiennych, nie mają związku z farmakoterapią depresji. Często występującym błędem jest mylenie efektów ziołowych środków z ich rzeczywistym działaniem w kontekście psychiatrii. Zrozumienie, że nie wszystkie naturalne substancje są bezpieczne w połączeniu z lekami przepisywanymi przez psychiatrów, jest kluczowe. Niezrozumienie interakcji między ziołami a lekami przeciwdepresyjnymi może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W związku z tym, przed wprowadzeniem jakiejkolwiek terapii ziołowej, należy zawsze skonsultować się z lekarzem, aby uniknąć ryzyka interakcji i zagwarantować skuteczność leczenia.

Pytanie 29

To są przeciętne dawki, które powodują u pacjenta zamierzone efekty terapeutyczne, zapobiegawcze lub diagnostyczne. Opis ten odnosi się do dawek

A. jednorazowych

B. toksycznych

C. maksymalnych

D. zwykle stosowanych

Dawki zwykle stosowane to te, które zostały ustalone na podstawie badań klinicznych oraz obserwacji, a ich celem jest osiągnięcie zamierzonych efektów terapeutycznych. W praktyce medycznej, dobór odpowiednich dawek jest kluczowy, ponieważ to właśnie one zapewniają skuteczność leczenia przy minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Na przykład w farmakologii, stosowanie dawek zwykle stosowanych pozwala lekarzom na efektywne zarządzanie terapią pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak nadciśnienie czy cukrzyca. W standardowych protokołach leczenia zaleca się dostosowanie dawek na podstawie indywidualnych reakcji pacjenta oraz monitorowanie skutków ubocznych, co jest zgodne z zasadami medycyny opartej na dowodach. Dawkowanie to nie tylko kwestia naukowej dokładności, ale także praktycznej aplikacji, gdzie lekarze muszą uwzględniać różne czynniki, takie jak wiek, waga, stan zdrowia oraz interakcje z innymi lekami. Dlatego znajomość dawek zwykle stosowanych jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii.

Pytanie 30

Który z podanych preparatów zalicza się do klasy antybiotyków makrolidowych?

A. Cefuroximum

B. Clarithromycinum

C. Chloramphenicolum

D. Clotrimazolum

Clotrimazolum to lek przeciwgrzybiczy i nie działa na bakterie, więc nie jest ani antybiotykiem. Cefuroximum to cefalosporyna, a Chloramphenicolum to zupełnie inny antybiotyk, który nie ma nic wspólnego z makrolidami. Warto to wiedzieć, bo różnice między tymi lekami są istotne. Cefuroksym leczy zakażenia wywołane przez różne bakterie, ale jego działanie nie jest takie samo jak makrolidów, które bardziej atakują bakterie wewnątrzkomórkowe. Chloramfenikol kiedyś był stosowany w ciężkich infekcjach, ale teraz używa się go rzadziej ze względu na skutki uboczne. Niedostateczna znajomość tych antybiotyków może prowadzić do błędnych wniosków. Często ludzie mylą te leki, bo wszystkie pomagają w leczeniu, ale ich mechanizmy działania oraz zakres aktywności to kluczowe rzeczy dla skutecznej terapii. Dlatego warto mieć jasno pojęcie o tym, jak te leki są klasyfikowane i jakie mają zastosowanie w leczeniu zakażeń.

Pytanie 31

Kompleks flawolignanów, pozyskiwanych z owoców ostropestu plamistego, to

A. lecytyna, stanowiąca źródło choliny

B. sylimaryna, o właściwościach hepatoprotekcyjnych

C. kurkumina, mająca działanie żółciotwórcze i żółciopędne

D. podofilotoksyna, charakteryzująca się działaniem cytotoksycznym

Sylimaryna to coś w rodzaju super składnika, który pochodzi z ostropestu plamistego, a jego działania są naprawdę fajne, gdy chodzi o wątrobę. Chodzi o to, że ochroni ona komórki wątroby przed różnymi szkodliwymi rzeczami, jak toksyny czy alkohol. Z tego, co słyszałem, badania pokazują, że sylimaryna potrafi pomóc w regeneracji komórek wątroby i poprawić, jak one funkcjonują. Używa się jej na przykład przy stłuszczeniu wątroby albo wirusowym zapaleniu wątroby typu C, gdzie te jej właściwości ochronne naprawdę robią robotę. W praktyce bardzo dużo ludzi korzysta z sylimaryny w suplementach diety czy ziołach, co pokazuje, że ma swoje miejsce w medycynie naturalnej. Ważne jest też, by suplementy z sylimaryną były dobrze badane pod kątem czystości i skuteczności, bo to kluczowe dla bezpieczeństwa tych, którzy je przyjmują.

Pytanie 32

Przedstawione na zdjęciu urządzenie stosowane w technice sporządzania leków to

A. szafka Hansena.

B. czopkarka.

C. loża z laminarnym nawiewem.

D. destylatorka.

Czopkarka to kluczowe urządzenie w przemyśle farmaceutycznym, które odgrywa istotną rolę w produkcji czopków, formy leku podawanej przez odbytnicę. Proces produkcji czopków wymaga precyzyjnego wypełniania form masą lekową, co czopkarka umożliwia dzięki swojej konstrukcji i mechanizmom. Umożliwia ona nie tylko formowanie czopków, ale również zapewnia ich odpowiednią jakość i jednorodność. W praktyce czopkarki są wykorzystywane w aptekach i zakładach produkujących leki, gdzie zachowanie standardów jakości jest kluczowe. Dobre praktyki wytwarzania (GMP) nakładają wymogi na kontrolę jakości i higienę, co czopkarka wspiera poprzez możliwość łatwej dezynfekcji oraz minimalizację ryzyka kontaminacji. Dzięki zastosowaniu czopkarek, farmaceuci są w stanie efektywnie produkować leki w różnych postaciach, co zwiększa dostępność terapii dla pacjentów.

Pytanie 33

Biotransformacja leku to:

A. przechodzenie leku z formy farmaceutycznej do naturalnych płynów ustrojowych

B. odwracalny proces przechodzenia leku z krwi do tkanek i z powrotem

C. przemiana substancji leczniczej w metabolity na skutek reakcji biochemicznych kontrolowanych enzymami

D. nieodwracalny proces uwalniania niezmienionej substancji leczniczej oraz jej metabolitów różnymi drogami

Wszystkie zaproponowane odpowiedzi, z wyjątkiem właściwej, odzwierciedlają mylne koncepcje dotyczące biotransformacji substancji leczniczych. Pierwsza z odpowiedzi sugeruje, że biotransformacja to proces przechodzenia leku do naturalnych płynów ustrojowych. Jest to niedokładne, ponieważ biotransformacja odnosi się do chemicznych reakcji, które zachodzą w organizmie, a nie do samego transportu substancji. Transport substancji leczniczych z krwi do tkanek i z powrotem opisuje natomiast dystrybucję, a nie biotransformację. Dodatkowo, odwracalność w kontekście transportu również nie ma związku z procesem biochemicznym przekształcania substancji. Kolejna nieadekwatna opcja wskazuje na proces nieodwracalnego uwalniania substancji oraz jej metabolitów. Należy zaznaczyć, że biotransformacja może prowadzić do powstawania aktywnych lub nieaktywnych metabolitów, a zatem nie jest to proces jednoznacznie nieodwracalny. W praktyce przemiana substancji leczniczej odbywa się poprzez reakcje enzymatyczne, które mogą być regulowane przez różne czynniki, w tym interakcje z innymi lekami. Zrozumienie biotransformacji jest kluczowe dla przewidywania potencjalnych interakcji leków oraz ich wpływu na skuteczność terapeutyczną, co jest szczególnie istotne w kontekście personalizacji terapii farmakologicznej.

Pytanie 34

W terapii astmy oskrzelowej wykorzystuje się leki podawane inhalacyjnie, które zawierają

A. Aminophyllinum

B. Theophyllinum

C. Naphazolinum

D. Salbutamolum

Salbutamol jest lekiem β2-mimetycznym, który działa rozkurczowo na mięśnie gładkie oskrzeli, co czyni go kluczowym preparatem w leczeniu astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Podawany drogą wziewną, salbutamol umożliwia szybką akcję terapeutyczną, co jest szczególnie ważne w przypadku nagłych napadów duszności. Dawkowanie i czas działania leku podawanego wziewnie są lepiej kontrolowane, co minimalizuje skutki uboczne, takie jak tachykardia czy drżenie mięśni. Zgodnie z wytycznymi Global Initiative for Asthma (GINA), salbutamol jest często stosowany jako lek pierwszego wyboru w przypadku łagodzenia objawów astmy. Przykładowo, stosuje się go w formie inhalatorów ciśnieniowych lub nebulizatorów, co umożliwia dotarcie leku bezpośrednio do dróg oddechowych, zwiększając jego skuteczność. Dodatkowo, salbutamol jest również używany w połączeniu z innymi lekami w terapii długoterminowej, co podkreśla jego znaczenie w schematach leczenia.

Pytanie 35

W stanowisku pracy technika farmaceutycznego znajdują się: waga do ważenia substancji w proszku i cieczy, 3 zlewki, 3 bagietki. Aby przygotować SAPO KALINUS, technik będzie potrzebował także

A. palnik gazowy

B. sterylizator powietrzny

C. łaźnię wodną

D. lożę laminarną

Sterylizator powietrzny jest urządzeniem używanym głównie do sterylizacji narzędzi i materiałów, które nie mogą być poddane działaniu wilgoci. Jego zastosowanie w kontekście przygotowywania SAPO KALINUS byłoby nieadekwatne, gdyż proces ten nie wymaga sterylizacji, lecz precyzyjnego podgrzewania. Z kolei loża laminarna, choć niezwykle istotna w zapewnieniu czystości mikrobiologicznej podczas manipulacji substancjami, nie jest niezbędna do samego procesu przygotowania leku, lecz raczej do ochrony przed zanieczyszczeniami. Palnik gazowy, natomiast, jest używany do bezpośredniego podgrzewania substancji, co w przypadku bardzo wrażliwych związków chemicznych może prowadzić do ich degradacji lub reakcji niepożądanych. Użycie palnika w pozbawionym kontroli warunkach termicznych może skutkować nierównomiernym podgrzewaniem, co jest niezgodne z dobrą praktyką laboratoryjną. W rzeczywistości, odpowiednie sprzęty laboratoryjne są zgodne z zaleceniami i standardami, które nakładają obowiązek używania urządzeń umożliwiających precyzyjne kontrolowanie warunków eksperymentalnych, co wyklucza z użycia wymienione alternatywy w kontekście przygotowania SAPO KALINUS.

Pytanie 36

W warunkach aseptycznych nie są wymagane do przygotowania

A. płynu do dezynfekcji ran skórnych

B. roztworu do irygacji pęcherza moczowego

C. maści zawierającej hydrokortyzon

D. kropli do ucha z gentamycyną siarczanem

Maść z hydrokortyzonem, będąca lekiem stosowanym w dermatologii, nie wymaga stosowania warunków aseptycznych podczas jej sporządzania. Wynika to z faktu, że maści te są zazwyczaj stosowane na skórę, co oznacza, że ich głównym celem jest działanie miejscowe, a nie systemowe. Proces produkcji maści z hydrokortyzonem często odbywa się w warunkach, które nie muszą spełniać rygorystycznych standardów aseptycznych, jednak ważne jest, aby zachować ogólną higienę oraz unikać zanieczyszczenia produktu. Przykładem zastosowania maści z hydrokortyzonem są stany zapalne skóry, takie jak egzema czy alergiczne reakcje skórne, gdzie jej właściwości przeciwzapalne są kluczowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko infekcji, farmaceuci i technicy pracujący w aptekach stosują się do zasad dotyczących przygotowywania leków, które obejmują m.in. dezynfekcję narzędzi oraz powierzchni roboczych. Ponadto, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi produkcji leków, stosuje się odpowiednie metody pakowania, aby zapewnić ich trwałość i bezpieczeństwo.

Pytanie 37

W zestawie narzędzi i sprzętu do przygotowania leku według podanej recepty, niezbędna jest apteczna waga oraz

Rp.
1% Ung. Neomycini sulfatis 10,0
M.f. ung. ophthalm.

A. jednorazowy sączek membranowy o nominalnej wielkości porów 0,22 μm i jałowa strzykawka.

B. łaźnia wodna i jałowa parownica.

C. jałowy moździerz z pistlem i loża aseptyczna.

D. jałowa zlewka i jałowy lejek szklany z sączkiem bibułowym.

Jałowy moździerz z pistlem oraz loża aseptyczna są kluczowymi elementami wyposażenia w procesie przygotowywania leków jałowych, w tym maści do oczu. Użycie moździerza pozwala na precyzyjne wymieszanie składników, co jest niezbędne dla uzyskania jednorodnej konsystencji leku. Loża aseptyczna zapewnia kontrolowane środowisko, minimalizując ryzyko zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W kontekście przygotowywania maści do oczu, aseptyka jest szczególnie istotna ze względu na ryzyko infekcji, które może wystąpić w przypadku kontaktu z zanieczyszczonymi produktami. Przygotowanie leku powinno być zgodne z obowiązującymi standardami, takimi jak Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP), które określają wytyczne dotyczące jakości i bezpieczeństwa produktów farmaceutycznych. Przykład praktyczny: wytwarzanie maści do oczu wymaga nie tylko odpowiednich narzędzi, ale również procedur, które muszą być przestrzegane, aby zagwarantować, że finalny produkt będzie skuteczny i bezpieczny dla Pacjenta.

Pytanie 38

Wskaż grupę antybiotyków, które zaliczają się do linkozamidów?

A. Klindamycyna, linkomycyna

B. Linkomycyna, tobramycyna

C. Gentamycyna, bacytracyna

D. Amikacyna, klindamycyna

Klindamycyna i linkomycyna są dwiema głównymi substancjami czynnymi należącymi do grupy antybiotyków zwanych linkozamidami. Linkozamidy działają poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakterii, co prowadzi do ich śmierci lub zahamowania wzrostu. Klindamycyna jest powszechnie stosowana w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, w tym Staphylococcus aureus, a także w leczeniu zakażeń skóry, płuc oraz zakażeń wewnętrznych. Linkomycyna, z drugiej strony, jest używana w podobnych kontekstach, ale jej zastosowanie jest bardziej ograniczone do niektórych typów zakażeń, ze względu na ryzyko działań niepożądanych. W praktyce klinicznej ważne jest, aby wybierać odpowiednie antybiotyki zgodnie z wynikami antybiogramów, co pozwala na precyzyjne dostosowanie leczenia do konkretnego patogenu. Zrozumienie klasyfikacji antybiotyków oraz ich mechanizmów działania jest kluczowe dla efektywnego leczenia zakażeń bakteryjnych.

Pytanie 39

Preparaty roślinne z extractum sennae wykazują działanie terapeutyczne:

A. uspokajające

B. zapierające

C. przeczyszczające

D. nasenne

Preparaty roślinne zawierające extractum sennae mają działanie przeczyszczające, co jest spowodowane obecnością antranoidów. Te naturalne substancje bioaktywne stymulują perystaltykę jelit, co prowadzi do efektywnego usuwania treści pokarmowej oraz wody z organizmu. W praktyce, senes jest często stosowany w przypadkach zaparć, szczególnie tych, które są wynikiem długotrwałego unieruchomienia lub niewłaściwej diety. Warto zauważyć, że preparaty te powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów, ponieważ ich nadmierna konsumpcja może prowadzić do uzależnienia jelit oraz zaburzeń równowagi elektrolitowej. W związku z tym, w standardach dobrych praktyk stosowania leków roślinnych, zaleca się kontrolowanie długości kuracji oraz regularne konsultacje z lekarzem, aby dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb pacjenta. Ekstrakt z senesu może również być skojarzony z innymi ziołami, aby zwiększyć jego skuteczność i zminimalizować ewentualne skutki uboczne, przy czym najważniejsze jest zachowanie ostrożności i właściwej edukacji pacjentów na temat jego stosowania.

Pytanie 40

Oblicz, ile oleju kakaowego potrzeba do przygotowania leku recepturowego, jeżeli forma czopkowa ma pojemność 2,0 g, a współczynnik wyparcia galusanu bizmutu wynosi 0,37.

Rp.

Bismuthi subgallatis         0,2
Cacao olei                   q.s.
M.f. supp. anal.      D.t.d. No 12
D.S. 1 czopek na noc.

M = F – (s₁ f₁ + s₂ f₂ + …)

M – całkowita masa podłoża czopkowego [g]
F – pojemność formy [g] pomnożona przez ilość czopków
s – masa przepisanej substancji leczniczej [g] na wszystkie czopki
f – współczynnik wyparcia

A. 9,60 g

B. 23,11 g

C. 21,60 g

D. 11,11 g

Poprawna odpowiedź wynika z zastosowania wzoru na obliczenie masy podłoża czopkowego. Wykorzystując dane z zadania, obliczamy całkowitą masę formy czopkowej, która wynosi 24 g dla 12 czopków. Następnie, na podstawie masy galusanu bizmutu, która wynosi 0,2 g na czopek i współczynnika wyparcia 0,37, dokonujemy dalszych obliczeń. Od masy formy odejmujemy masę substancji leczniczej pomnożoną przez współczynnik wyparcia. Dzięki tym obliczeniom uzyskujemy masę oleju kakaowego wynoszącą 23,11 g, co jest zgodne z dobrą praktyką w farmacji. W realnym zastosowaniu znajomość tych obliczeń jest kluczowa przy produkcji leku recepturowego, gdzie precyzja jest niezbędna dla zapewnienia skuteczności i bezpieczeństwa leku. Użycie odpowiednich wzorów oraz zrozumienie ich zastosowania w kontekście formułowania leków wpływa na jakość finalnego produktu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej