Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 11:55
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:24

Egzamin zdany!

Wynik: 20/40 punktów (50,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Na podstawie podanych w tabeli wyników pomiarów rezystancji izolacji silnika asynchronicznego trójfazowego o danych U_N = 230/400 V i P_N = 3 kW można stwierdzić, że

R_PE-U1	R_PE-V1	R_PE-W1	R_U1-V1	R_V1-W1	R_W1-U1
6,2 MΩ	5,4 MΩ	3,9 MΩ	6,9 MΩ	4,4 MΩ	4,8 MΩ

A. w uzwojeniu V występuje przerwa.

B. w uzwojeniu U występuje zwarcie do obudowy.

C. pogorszyła się izolacja uzwojenia W.

D. wystąpiło zwarcie między uzwojeniami V i W.

Prawidłowa odpowiedź wskazuje na to, że pogorszenie izolacji uzwojenia W jest dostrzegalne w analizowanych wynikach pomiarów. Rezystancja izolacji między uzwojeniami powinna być zbliżona, co jest zgodne z normami bezpieczeństwa i jakości, takimi jak IEC 60364. W przypadku, gdy rezystancja izolacji uzwojenia W jest znacznie niższa niż dla uzwojeń U i V, świadczy to o osłabieniu izolacji, co może prowadzić do niebezpiecznych warunków pracy silnika. W praktyce, niezidentyfikowane problemy związane z izolacją mogą prowadzić do zwarć, przegrzewania się i w końcu awarii silnika, co wiąże się z kosztownymi naprawami oraz przestojami w pracy maszyn. Regularne pomiary rezystancji izolacji są kluczowe dla zapewnienia niezawodności urządzeń elektrycznych, a odpowiednia dokumentacja wyników pozwala na monitorowanie stanu technicznego uzwojeń. W przypadku wykrycia niskiej rezystancji, należy natychmiast podjąć kroki w celu oceny i naprawy uszkodzeń izolacji, co jest zgodne z dobrą praktyką w konserwacji urządzeń elektrycznych.

Pytanie 2

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Automatyczne odłączenie zasilania.

B. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.

C. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.

D. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.

Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 3

Kto jest zobowiązany do opracowania planów regularnych przeglądów oraz konserwacji instalacji elektrycznej w obiekcie mieszkalnym?

A. Dostawca energii elektrycznej

B. Organ inspekcji technicznej

C. Właściciel lub zarządca nieruchomości

D. Użytkownicy mieszkań

Właściciel lub zarządca budynku jest odpowiedzialny za sporządzenie planów okresowych kontroli i napraw instalacji elektrycznej, co wynika z przepisów prawa budowlanego oraz standardów dotyczących zarządzania budynkami. Właściciel budynku ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznej, co obejmuje regularne przeglądy, które mogą wykryć potencjalne zagrożenia, takie jak przestarzałe komponenty, uszkodzenia mechaniczne czy nieprawidłowe połączenia. W praktyce, właściciele i zarządcy często korzystają z usług wyspecjalizowanych firm zajmujących się audytem i konserwacją instalacji elektrycznych. Dobre praktyki branżowe wskazują, że takie kontrole powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku, a szczególnie w przypadku starszych budynków, gdzie ryzyko awarii jest wyższe. Dodatkowo, zgodnie z normą PN-IEC 60364-6, regularne inspekcje są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizacji ryzyka pożarowego. Właściciele powinni również prowadzić dokumentację tych przeglądów, co jest istotne nie tylko dla utrzymania standardów, ale także w kontekście ewentualnych roszczeń ubezpieczeniowych.

Pytanie 4

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. drgań

B. charakterystyki stanu jałowego

C. rezystancji uzwojeń

D. izolacji łożysk

Pomiar rezystancji uzwojeń silnika indukcyjnego jest kluczowym etapem w diagnostyce stanu technicznego tego urządzenia. Wartość rezystancji uzwojeń pozwala ocenić ich stan, a także zidentyfikować ewentualne uszkodzenia. W praktyce, pomiar ten powinien być przeprowadzany zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60034-1, które określają metody badania właściwości elektrycznych maszyn elektrycznych. Rezystancja uzwojeń wpływa na straty mocy, a ich zbyt wysoka wartość może wskazywać na problemy z przewodami lub złączeniami. Regularne monitorowanie rezystancji uzwojeń umożliwia wczesne wykrywanie problemów, co jest kluczowe dla utrzymania efektywności energetycznej i niezawodności pracy maszyny. W praktyce, wartości rezystancji uzwojeń porównuje się z danymi producenta oraz z wynikami pomiarów z przeszłości, co pozwala na identyfikację trendów i potencjalnych zagrożeń dla pracy silnika.

Pytanie 5

Której z poniższych czynności nie obejmuje zakres kontrolny badań instalacji elektrycznej?

A. Oględzin związanych z ochroną przeciwpożarową

B. Badania zabezpieczeń przed dotykiem pośrednim

C. Pomiarów oraz weryfikacji spadków napięć

D. Pomiarów rezystancji izolacji przewodów

Badania okresowe instalacji elektrycznej są niezbędnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemów elektroenergetycznych. Pomiar rezystancji izolacji przewodów to kluczowy element tych badań, który pozwala na ocenę integralności izolacji. Niska rezystancja może wskazywać na uszkodzenia izolacji, co stwarza ryzyko porażenia prądem lub awarii systemu. Sprawdzanie ochrony przed dotykiem pośrednim, które ma na celu zminimalizowanie ryzyka kontaktu z elementami na potencjale uziemienia, również jest istotne w kontekście analiz okresowych. Oględziny dotyczące ochrony przeciwpożarowej, które obejmują ocenę układów elektrycznych pod kątem możliwości zapłonu lub zwarcia, są zgodne z normami bezpieczeństwa. Z kolei pomiar i sprawdzanie spadków napięć, chociaż ważne w kontekście analizy wydajności i jakości energii elektrycznej, nie jest częścią standardowego zakresu badań okresowych. Użytkownicy mogą mylnie uznać, że każde badanie związane z instalacją elektryczną powinno być uwzględnione w okresowych przeglądach, jednak różnica w celach tych badań jest kluczowa dla ich odpowiedniego przeprowadzenia. Właściwe podejście do badań określa, które pomiary są kluczowe dla dbałości o bezpieczeństwo oraz funkcjonalność instalacji.

Pytanie 6

Badania instalacji odgromowej w obiekcie budowlanym ujawniły rezystancję uziomu równą 35 Ω. Aby uzyskać zalecaną rezystancję uziomu na poziomie 10 Ω, należy

A. zwiększyć średnicę zwodów w instalacji odgromowej

B. powiększyć średnicę przewodu odgromowego

C. usunąć zaciski probiercze

D. wydłużyć uziom szpilkowy

Wydłużenie uziomu szpilkowego jest kluczowym działaniem zmierzającym do obniżenia rezystancji uziomu do zalecanych 10 Ω. Uziom szpilkowy, umieszczony w gruncie, działa jako przewodnik, który odprowadza prąd do ziemi. Jego efektywność zależy od długości, średnicy oraz rodzaju gruntu. Zwiększenie długości uziomu pozwala na większy kontakt z różnymi warstwami gleby, co zmniejsza opór elektryczny. Zgodnie z normą PN-EN 62305, zaleca się, aby długość uziomów wynosiła co najmniej 2 m, a w przypadku odporności na wyładowania atmosferyczne długość uziomu powinna być jeszcze większa. W praktyce, jeśli standardowa szpilka ma długość 1,5 m, przedłużenie jej o kolejne 1,5 m lub zastosowanie kilku szpilek połączonych ze sobą w odpowiednich miejscach przyczynia się do znaczącego obniżenia rezystancji. Warto również pamiętać, że jakość uziomu wpływa na bezpieczeństwo instalacji odgromowej, a jego odpowiednia rezystancja jest kluczowa dla skutecznego działania całego systemu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 7

W głównych rozdzielnicach instalacji w budynkach mieszkalnych powinny być montowane urządzenia do ochrony przed przepięciami klasy

A. C+D

B. B+C

C. A

D. D

Odpowiedź B+C jest prawidłowa, ponieważ w rozdzielnicach głównych instalacji budynków mieszkalnych wymagane jest zastosowanie urządzeń ochrony przepięciowej klasy II oraz III. Klasa II to urządzenia o podwyższonej odporności na przepięcia, które są stosowane w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne i inne zjawiska powodujące nagłe skoki napięcia. Przykładem są warystory oraz urządzenia typu SPD (Surge Protective Device), które skutecznie ograniczają przepięcia do poziomu bezpiecznego dla urządzeń elektrycznych. Klasa III natomiast dotyczy urządzeń, które chronią obwody końcowe, stosowane w każdym pomieszczeniu budynku. Zastosowanie obu klas urządzeń ochrony przepięciowej w rozdzielnicach głównych zapewnia kompleksową ochronę instalacji i podłączonych do niej urządzeń, co jest zgodne z normami PN-EN 61643-11 oraz PN-EN 62305, które wyznaczają wymagania dotyczące ochrony przed przepięciami. Stosowanie odpowiednich klas ochrony redukuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych przepięciami oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników budynku.

Pytanie 8

Jakie oznaczenia powinien mieć wyłącznik różnicowoprądowy zaprojektowany do ochrony przed porażeniem, przeciążeniem oraz zwarciem w obwodzie gniazd wtyczkowych uniwersalnych w instalacji jednofazowej 230 V/50 Hz?

A. P 304 25-30-AC

B. P 344 C-20-30-AC

C. P 302 25-30-AC

D. P 312 B-16-30-AC

Wybór wyłączników różnicowoprądowych wymaga zrozumienia oznaczeń oraz ich funkcji. Odpowiedzi, które nie odzwierciedlają prawidłowego oznaczenia, mogą wynikać z niepełnego zrozumienia klasyfikacji urządzeń. Oznaczenia wyłączników różnicowoprądowych są kluczowe dla ich zastosowań: na przykład, jeśli wybierzemy wyłącznik z literą 'C', jak w odpowiedzi P 344 C-20-30-AC, będzie on odpowiedni do obwodów z dużymi prądami rozruchowymi, co czyni go stosunkowo mało użytecznym w kontekście gniazd wtyczkowych ogólnego przeznaczenia, które rzadko mają takie obciążenia. Natomiast wyłącznik P 304 25-30-AC, mimo że zawiera odpowiedni prąd różnicowy, nie spełnia wymagań dotyczących ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, co jest kluczowe w codziennym użytkowaniu. Podobnie odpowiedź P 302 25-30-AC, mimo że ma właściwy prąd różnicowy, nie jest klasyfikowana jako odpowiednia do różnych rodzajów obciążeń, co ogranicza jej zastosowanie w standardowych instalacjach. Błędem może być mylenie oznaczeń oraz ich funkcji, co prowadzi do wyboru nieodpowiednich urządzeń do ochrony obwodów. Właściwy wybór wyłącznika różnicowoprądowego jest kluczowy, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi normami elektrycznymi, co powinno być priorytetem w każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 9

Która z poniższych przyczyn powoduje, że przekaźnik Buchholza działa na wyłączenie transformatora?

A. Brak uziemienia punktu neutralnego

B. Niesymetryczne obciążenie transformatora

C. Brak w uzwojeniu pierwotnym

D. Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym a wtórnym

Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym i wtórnym to jedna z najpoważniejszych awarii, które mogą wystąpić w transformatorze. Przekaźnik Buchholza jest specjalnie zaprojektowany do detekcji i reagowania na tego typu problemy. W momencie, gdy dochodzi do zwarcia, prąd płynący przez uzwojenia gwałtownie wzrasta, co powoduje nagłe zmiany w przepływie oleju w transformatorze. Czujniki w przekaźniku Buchholza wykrywają te zmiany, co skutkuje jego aktywacją i wyłączeniem transformatora. Takie działanie ma na celu ochronę urządzenia przed dalszymi uszkodzeniami oraz minimalizację ryzyka wystąpienia poważnych awarii. W praktyce, stosowanie przekaźnika Buchholza jest normą w przemyśle energetycznym, działając zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC) oraz krajowymi standardami ochrony urządzeń elektroenergetycznych. Regularne inspekcje i testy przekaźników Buchholza są kluczowe dla zapewnienia ich niezawodności i skuteczności w diagnostyce awarii, co jest istotne dla ciągłości dostaw energii.

Pytanie 10

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu A1, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

	Przekrój przewodów, mm²	Obciążalność długotrwała przewodów, A
A	YDYp 2×1,5	14,5
B	YDYp 2×2,5	19,5
C	YDYp 3×1,5	13,5
D	YDYp 3×2,5	18

A. D.

B. C.

C. B.

D. A.

Wybór nieprawidłowych przewodów do instalacji gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S może prowadzić do wielu problemów związanych z bezpieczeństwem oraz niezawodnością systemu. Przy wyborze przewodów należy uwzględnić ich obciążalność, co oznacza, że muszą one być w stanie przewodzić prąd o określonym natężeniu bez ryzyka ich przegrzania. Wiele osób może mylnie uważać, że przewody o mniejszej średnicy będą wystarczające, jednak to prowadzi do poważnych zagrożeń, takich jak pożar instalacji elektrycznej. Na przykład, użycie przewodu o obciążalności mniejszej niż 16A skutkuje ryzykiem, że w przypadku przeciążenia przewód nagrzeje się, co z kolei może prowadzić do jego uszkodzenia oraz uszkodzenia izolacji. Kolejnym błędem jest niedocenienie znaczenia norm, takich jak PN-IEC 60364, które jasno określają zasady dotyczące doboru przewodów według ich zastosowania. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować nie tylko niewłaściwym działaniem urządzeń, ale także stwarza poważne zagrożenia dla zdrowia i życia użytkowników. Dlatego tak istotne jest, aby każdy projektant i wykonawca instalacji elektrycznych miał pełną świadomość przepisów oraz standardów branżowych, a także wykazywał staranność w doborze komponentów instalacji.

Pytanie 11

Przygotowując miejsce do przeprowadzenia badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: U_N = 230/400 V, P_N = 4 kW, należy, oprócz inspekcji oraz oceny stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi wykonanie pomiarów

A. charakterystyki stanu jałowego

B. izolacji łożysk

C. rezystancji uzwojeń

D. drgań

Pomiar rezystancji uzwojeń trójfazowego silnika indukcyjnego jest kluczowy dla oceny jego stanu technicznego. Rezystancja uzwojeń pozwala na ocenę ich integralności oraz wykrycie potencjalnych uszkodzeń, takich jak zwarcia czy przerwy. W praktyce, pomiar ten jest często realizowany przy użyciu omomierza, a wartości rezystancji powinny być zgodne z danymi producenta. Niekiedy, po dokonaniu pomiaru, porównuje się wyniki z normami zawartymi w dokumentacji technicznej silnika. Dobrą praktyką jest także wykonywanie pomiarów rezystancji w różnych warunkach temperaturowych, ponieważ wpływ temperatury na rezystancję może być znaczący. Warto dodać, że w przypadku silników wykonanych z materiałów o wysokiej przewodności, takich jak miedź, rezystancja powinna być minimalna, co świadczy o ich dobrej kondycji. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń mogą również pomóc w planowaniu działań konserwacyjnych oraz przewidywaniu potencjalnych awarii, co jest zgodne z zasadami zarządzania majątkiem technicznym.

Pytanie 12

Czas pomiędzy kolejnymi kontrolami oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych zbiorowego użytku nie powinien przekraczać okresu

A. 2 lata

B. 3 lata

C. 5 lat

D. 1 rok

Odpowiedź '5 lat' jest jak najbardziej zgodna z przepisami prawa i normami bezpieczeństwa, które dotyczą elektryki w budynkach. Ustalono ten okres, żeby zapewnić bezpieczeństwo dla użytkowników i zmniejszyć ryzyko awarii. Regularne przeglądy co pięć lat pomagają dostrzegać ewentualne usterki, zużycie materiałów albo niezgodności ze standardami. W budynkach wielorodzinnych, gdzie mieszka dużo ludzi, ważne jest, żeby instalacje były nie tylko sprawne, ale też bezpieczne. Jakby przeglądy były robione rzadziej, mogłoby to spowodować poważne zagrożenia, jak pożar czy porażenie prądem. W praktyce dobrze jest nie tylko trzymać się tej pięcioletniej zasady, ale i wprowadzać częstsze przeglądy, jeśli widzisz, że instalacja ma jakieś oznaki zużycia albo w przypadku obiektów, które są w większym ryzyku.

Pytanie 13

Osoby wykonujące wymianę instalacji elektrycznej o napięciu 230/400 V w obiekcie przemysłowym powinny mieć kwalifikacje potwierdzone świadectwem, które jest co najmniej typu

A. E do 30 kV

B. E do 1 kV

C. D do 15 kV

D. D do 1 kV

Wybór odpowiedzi D do 1 kV jest niepoprawny, ponieważ uprawnienia te dotyczą innych zakresów napięcia, a nie są wystarczające dla instalacji o napięciu 230/400 V, które są klasyfikowane jako instalacje niskonapięciowe. Osoby posiadające uprawnienia D do 1 kV mogą zajmować się pracami w obszarze instalacji do 1 kV, jednak nie dotyczy to bezpośrednio wymiany instalacji w obiektach przemysłowych, gdzie często wymagane są umiejętności z zakresu instalacji niskonapięciowych, co potwierdza konieczność posiadania świadectwa E. Z kolei odpowiedzi takie jak D do 15 kV oraz E do 30 kV są również nieodpowiednie, ponieważ dotyczą instalacji średnio- i wysokiego napięcia, co nie ma zastosowania w przypadku standardowej wymiany instalacji w obiektach przemysłowych, gdzie napięcie wynosi 230/400 V. Typowym błędem myślowym jest założenie, że uprawnienia do wyższego napięcia obejmują również prace w zakresie niskiego napięcia. Istotne jest, aby osoby pracujące z instalacjami elektrycznymi były odpowiednio przeszkolone oraz posiadały konkretną wiedzę o procedurach bezpieczeństwa, a także normach dotyczących pracy z urządzeniami elektrycznymi. Właściwe zrozumienie wymagań dotyczących kwalifikacji oraz rodzaju wykonywanych prac jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pracowników, jak i użytkowników instalacji.

Pytanie 14

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. pirometr

B. prądnicę tachometryczną

C. induktor

D. przekładnik napięciowy

Przekładnik napięciowy, choć użyteczny w pomiarze napięcia, nie jest odpowiednim narzędziem do pomiaru prędkości obrotowej wału silnika. Jego funkcja polega na przetwarzaniu wysokiego napięcia na niższe, co czyni go idealnym do monitorowania i ochrony obwodów elektrycznych, ale nie do określenia prędkości obrotowej. Induktor, z drugiej strony, to element pasywny, który przechowuje energię w polu elektromagnetycznym. Jego zastosowanie w pomiarze prędkości obrotowej jest ograniczone, ponieważ nie generuje bezpośredniego sygnału odpowiadającego prędkości obrotowej. Pirometr, natomiast, jest urządzeniem do pomiaru temperatury, a jego użycie w kontekście pomiaru prędkości obrotowej jest całkowicie nieadekwatne. Wybór niewłaściwego urządzenia do pomiaru prędkości obrotowej często wynika z błędnego zrozumienia zasad działania różnych przyrządów pomiarowych i ich zastosowań. Kluczowym aspektem jest zrozumienie, że pomiar prędkości obrotowej wymaga urządzenia, które reaguje na zmiany ruchu obrotowego, a nie tylko na parametry elektryczne czy cieplne. Używanie niewłaściwego narzędzia może prowadzić do nieprawidłowych odczytów i w konsekwencji do błędnych decyzji w procesach technologicznych, co podkreśla znaczenie wyboru odpowiednich urządzeń pomiarowych w inżynierii.

Pytanie 15

Podczas inspekcji silnika indukcyjnego klatkowego o mocy 11 kW, który działa bez obciążenia, można usłyszeć głośne stuki dochodzące z wnętrza urządzenia. Jaką przyczynę tej usterki można uznać za najbardziej prawdopodobną?

A. Zbyt wysoka temperatura urządzenia

B. Zużyte łożyska kulkowe na wale silnika

C. Niestabilne przymocowanie silnika do podłoża

D. Zanik napięcia w jednej z faz

Zużyte łożyska kulkowe w silniku to często powód, dla którego zaczyna on głośno stukać. Kiedy silnik pracuje bez obciążenia, wirnik kręci się szybko, co zwiększa napięcie na łożyskach. Z czasem te łożyska się zużywają, co prowadzi do luzów, a to z kolei skutkuje nieprzyjemnymi wibracjami i hałasami. Warto pamiętać, że jeśli łożyska są uszkodzone, ich wymiana to coś, co trzeba zrobić jak najszybciej, żeby nie narobić jeszcze większych szkód, jak na przykład uszkodzenie wirnika czy wału silnika. Regularne sprawdzanie stanu łożysk, a także dbanie o odpowiednie smarowanie, to kluczowe sprawy, o których nie można zapominać. Gdy usłyszysz głośne stukanie, zrób dokładną inspekcję łożysk. To zgodne z zasadami dobrego utrzymania urządzeń. Można też pomyśleć o czujnikach wibracji, które mogą pomóc w wychwyceniu problemów zanim będzie za późno.

Pytanie 16

Które z wymienionych działań podczas instalacji elektrycznych do 1 kV wymagają wydania polecenia?

A. Okresowe, określone w planie przeglądów

B. Codzienne, wskazane w instrukcji eksploatacji

C. Związane z ochroną urządzeń przed zniszczeniem

D. Związane z ochroną zdrowia i życia ludzi

Odpowiedzi sugerujące, że codzienne czynności związane z instalacjami elektrycznymi do 1 kV, ratowanie urządzeń przed zniszczeniem oraz ratowanie zdrowia i życia ludzkiego nie wymagają wydania polecenia, opierają się na nieporozumieniach dotyczących procedur bezpieczeństwa. Codzienne działania powinny być realizowane zgodnie z instrukcjami eksploatacyjnymi, które mogą zawierać wytyczne dotyczące bezpieczeństwa, jednak nie zwalniają one z obowiązku dokumentacji i formalności. Ratowanie urządzeń przed zniszczeniem nie oznacza, że można działać bez uprzedniego zlecenia; wręcz przeciwnie, wszelkie działania powinny być dokładnie zaplanowane i zatwierdzone w celu uniknięcia dodatkowych szkód. Z kolei ratowanie zdrowia i życia ludzkiego, choć jest najwyższym priorytetem, również wymaga odpowiedniego zarządzania, aby działania podejmowane w sytuacjach awaryjnych były skuteczne i zgodne z procedurami wytycznymi. W praktyce, brak formalnego wydania polecenia może prowadzić do chaosu oraz niebezpieczeństwa w sytuacjach, które wymagają precyzyjnych działań i koordynacji. Należy pamiętać, że zgodność z procedurami i standardami jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności działań w obszarze elektryki.

Pytanie 17

Jakiego składnika nie powinien mieć kabel zasilający do głównej rozdzielnicy w strefie przemysłowej, która jest klasyfikowana jako niebezpieczna pod względem pożaru?

A. Obudowy stalowej.

B. Zewnętrznego splotu włóknistego.

C. Pokrywy polietylenowej.

D. Żył z aluminium.

Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem w przypadku kabli zasilających używanych w pomieszczeniach przemysłowych o podwyższonym ryzyku pożarowym. W takich środowiskach kluczowe jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony przed działaniem ognia oraz substancji chemicznych. Oplot włóknisty, choć lekki i elastyczny, nie oferuje wystarczającej odporności na wysokie temperatury ani zabezpieczenia przed rozprzestrzenieniem się ognia. W praktyce, kable w takich strefach powinny posiadać pancerz stalowy, który chroni przed mechanicznymi uszkodzeniami oraz powłokę polietylenową, która zapewnia odpowiednią odporność na ogień. Zastosowanie takich materiałów jest zgodne z normami, takimi jak PN-EN 50575, która określa wymagania dotyczące kabli w kontekście ochrony przeciwpożarowej. Warto również pamiętać, że odpowiednia konstrukcja kabli zasilających może mieć kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa całego systemu zasilania w obiektach przemysłowych.

Pytanie 18

W systemach elektrycznych o niskim napięciu uzupełniająca ochrona przed porażeniem elektrycznym polega na

A. zainstalowaniu podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej

B. zastosowaniu separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika

C. umieszczeniu elementów czynnych poza zasięgiem rąk

D. wykonaniu ochronnych połączeń wyrównawczych miejscowych

Różnorodność odpowiedzi, które nie odnoszą się do wykonania ochronnych połączeń wyrównawczych, prowadzi do nieporozumień w zakresie ochrony przeciwporażeniowej. Zastosowanie separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika może w pewnych sytuacjach zwiększyć bezpieczeństwo, jednak nie jest to wystarczająca metoda ochrony w przypadku uszkodzenia. Separacja nie eliminuje ryzyka porażenia, a w praktyce może prowadzić do sytuacji, w których elementy instalacji wciąż mogą być naładowane pomimo wyłączenia zasilania. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki to kolejna koncepcja, która, choć może zwiększać bezpieczeństwo, nie eliminuje ryzyka kontaktu z elementami pod napięciem, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych. Instalowanie podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej jest również skutecznym rozwiązaniem, ale w kontekście ochrony przed uszkodzeniami nie może zastąpić połączeń wyrównawczych, które bezpośrednio minimalizują potencjał elektryczny. Wszystkie te metody są ważne, jednak ich zastosowanie powinno być uzupełnione o odpowiednie połączenia wyrównawcze dla pełnej ochrony przed porażeniem.

Pytanie 19

Kontrola instalacji elektrycznych w obiektach użyteczności publicznej powinna być przeprowadzana nie rzadziej niż co

A. 5 lat

B. 2 lata

C. 4 lata

D. 3 lata

Wiesz, przeglądy instalacji elektrycznej w budynkach publicznych powinny być robione co 5 lat. To ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo ludzi i to, by wszystko działało jak należy. Jak robisz to regularnie, to można szybciej zauważyć różne usterki, takie jak uszkodzone kable czy korozja. Na przykład, w teatrach czy halach sportowych jest mnóstwo ludzi, więc tam warto być szczególnie czujnym, żeby nie było awarii, które mogą być niebezpieczne. Fajnie też mieć dokumentację tych przeglądów, bo widać, co się działo z instalacją przez lata. Ważne, żeby przeglądami zajmowali się fachowcy, którzy potrafią ocenić, co jest do zrobienia. W Polsce można znaleźć przepisy na ten temat w Kodeksie Pracy i normach PN-IEC.

Pytanie 20

Uzwojenie pierwotne transformatora jednofazowego jest zrobione z drutu nawojowego

A. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

B. o większej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

C. o większej średnicy i wyższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

D. o mniejszej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

Uzwojenie pierwotne transformatora jednofazowego rzeczywiście jest wykonane z drutu o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne. Ta konstrukcja jest kluczowa w kontekście działania transformatora, ponieważ umożliwia efektywną indukcję elektromagnetyczną. Uzwojenie pierwotne, mając więcej zwojów, generuje silniejsze pole magnetyczne w rdzeniu transformatora, co sprzyja przekazywaniu energii do uzwojenia wtórnego. Dodatkowo zastosowanie cieńszego drutu zmniejsza straty energii związane z oporem elektrycznym, co jest zgodne z dobrymi praktykami projektowania transformatorów. Przykładowo, w transformatorach niskonapięciowych, takich jak te stosowane w zasilaczach, kluczowe jest, aby uzwojenie pierwotne miało odpowiednią liczbę zwojów, co pozwala na uzyskanie pożądanej wartości napięcia wyjściowego na uzwojeniu wtórnym, zgodnie z zasadą transformacji napięcia, opisaną wzorem: U1/U2 = N1/N2, gdzie U to napięcie, a N to liczba zwojów.

Pytanie 21

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

B. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

C. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

D. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że każda z nich zawiera istotne błędy w ocenie stanu technicznego transformatora. Wskazanie na uszkodzenie transformatora, takie jak zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej, jest nieuzasadnione, ponieważ zwarcie zazwyczaj skutkuje poważnymi problemami z napięciem i prądem, a w analizowanym przypadku stwierdzono jedynie zmiany w obciążeniu. Z kolei sugestia, że zmiany napięcia i prądu wynikają ze zmniejszenia napięcia zasilającego, jest błędna, ponieważ zmniejszenie napięcia zasilającego powinno skutkować obniżeniem napięcia po stronie wtórnej, co nie miało miejsca w tej sytuacji. Chociaż przerwy po stronie wtórnej mogą powodować istotne zmiany w parametrach pracy transformatora, to jednak nie są one adekwatne do opisanych objawów. Kluczowe w tej analizie jest zrozumienie, że transformator w prawidłowych warunkach pracy powinien wykazywać stabilność napięcia oraz prądu, co potwierdza jego poprawną funkcjonalność. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek anomalii, istotne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy obciążenia oraz charakterystyki podłączonych odbiorników, aby uniknąć mylnych wniosków związanych z uszkodzeniami transformatora.

Pytanie 22

W celu oceny stanu technicznego instalacji elektrycznej łazienki dokonano jej oględzin i pomiarów.
Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ uszkodzenie powstałe w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji:
Drugi punkt pomiaru:	Przewód fazowy L	Przewód neutralny N	Metalowa rura CO	Metalowa rura gazowa	Metalowa wanna
Wartość:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V

A. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.

B. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.

C. Zwarcie między przewodem neutralnym, a ochronnym.

D. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.

Zwarcie między przewodem neutralnym a ochronnym, przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur, oraz uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny to odpowiedzi, które mogą wydawać się logiczne na pierwszy rzut oka, ale nie oddają rzeczywistej sytuacji opisanej w wyniku pomiarów. Przy zwarciu między przewodem neutralnym a ochronnym zwykle obserwuje się znaczny wzrost prądu, co prowadziłoby do zadziałania zabezpieczeń, jak bezpieczniki czy wyłączniki różnicowoprądowe. Jeśli jednak nie doszło do takiej reakcji, to znaczy, że problem nie dotyczy tego aspektu. Przebicie izolacji jest zjawiskiem, które także ujawniałoby się poprzez zjawisko porażenia prądem lub spadek izolacji, co nie zostało wskazane w wynikach pomiarów. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny, chociaż brzmi groźnie, nie jest bezpośrednio związana z pomiarami napięcia między przewodem ochronnym a metalowymi elementami instalacji. W praktyce oznaczałoby to, że metalowe elementy nie byłyby prawidłowo uziemione, co prowadziłoby do niebezpiecznego wzrostu potencjału. Kluczowe jest, aby pamiętać, że nieprawidłowe interpretacje wyników pomiarów mogą prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego instalacji, co może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku pojawiania się nieprawidłowych wartości napięcia, najpierw należy zweryfikować stan połączeń wyrównawczych, ponieważ to one powinny zapewniać bezpieczeństwo w danym obszarze. Zachowanie ostrożności i dokładne zrozumienie wyników pomiarowych są kluczowe dla zapobiegania poważnym wypadkom.

Pytanie 23

Jak często powinno się przeprowadzać przeglądy okresowe sprzętu ochronnego, takiego jak: drążki izolacyjne do manipulacji, kleszcze oraz uchwyty izolacyjne, a także dywaniki i chodniki gumowe?

A. Co 5 lat

B. Co 3 lata

C. Co 2 lata

D. Co 1 rok

Odpowiedzi sugerujące rzadziej przeprowadzane badania okresowe, takie jak co 5 lat, co 3 lata czy co 1 rok, opierają się na błędnym zrozumieniu znaczenia regularnych przeglądów sprzętu ochronnego. Zwłaszcza w przypadku urządzeń izolacyjnych, jak drążki czy kleszcze, standardy bezpieczeństwa wyraźnie wskazują, że ich właściwości izolacyjne mogą ulegać degradacji z czasem, nawet przy normalnym użytkowaniu. Przeprowadzanie badań co 5 lat może prowadzić do sytuacji, w której sprzęt, który powinien już zostać wymieniony, nadal jest używany, co stwarza ogromne ryzyko porażenia prądem. Co więcej, odpowiedzi sugerujące przeglądy co 3 lata lub co 1 rok również mogą nie spełniać wymogów bezpieczeństwa, ponieważ nie uwzględniają specyfiki i intensywności użytkowania sprzętu w różnych warunkach. W praktyce, nieprzestrzeganie zalecanych cykli przeglądów może skutkować zarówno uszkodzeniem sprzętu, jak i narażeniem pracowników na niebezpieczeństwo. Właściwe zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla ochrony zdrowia i życia osób pracujących w branży elektrycznej, a także dla zachowania zgodności z obowiązującymi normami i przepisami prawa, co jest niezwykle istotne w kontekście odpowiedzialności prawnej i etycznej pracodawców.

Pytanie 24

Zespół elektryków ma wykonać na polecenie pisemne prace konserwacyjne przy urządzeniu elektrycznym.
Jak powinien postąpić kierujący zespołem w przypadku stwierdzenia niedostatecznego oświetlenia w miejscu pracy?

	Wykonać zleconą pracę	Powiadomić przełożonego o niedostatecznym oświetleniu
A.	TAK	NIE
B.	TAK	TAK
C.	NIE	TAK
D.	NIE	NIE

A. B.

B. A.

C. C.

D. D.

Wybór odpowiedzi C jest zgodny z zasadami BHP, które nakładają na kierownika zespołu obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Niedostateczne oświetlenie stwarza ryzyko wypadków, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawcy. W sytuacji, gdy oświetlenie nie spełnia norm, kierujący zespołem powinien niezwłocznie zaprzestać wszelkich prac i poinformować przełożonego. Zgodnie z normą PN-EN 12464-1, miejsca pracy powinny być odpowiednio oświetlone, aby zminimalizować ryzyko błędów i wypadków. Przykładowo, w przypadku prac konserwacyjnych na wysokości, odpowiednie oświetlenie jest kluczowe dla bezpiecznej nawigacji i wykonywania zadań. Oprócz tego, zgodnie z wytycznymi BHP, pracownicy powinni być szkoleni w zakresie identyfikacji zagrożeń związanych z oświetleniem i wiedzieć, jak reagować w takich sytuacjach. Dlatego odpowiedź C nie tylko wskazuje na właściwe postępowanie, ale także na dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie zespołu.

Pytanie 25

Jakie uszkodzenie elektryczne może być przyczyną braku obrotów w lewą stronę w ręcznej wiertarce elektrycznej?

A. O uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku

B. O przerwie w uzwojeniu stojana

C. O uszkodzeniu wyłącznika z regulatorem prędkości obrotowej

D. O zwarciu w uzwojeniach wirnika

Odpowiedź o uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku jest prawidłowa, ponieważ brak obrotów w lewo w ręcznej wiertarce elektrycznej najczęściej oznacza, że mechanizm odpowiedzialny za zmianę kierunku obrotów nie działa poprawnie. Przełącznik kierunku prądu jest kluczowym elementem, który umożliwia zmianę kierunku obrotów silnika, co jest niezbędne do wykonywania prac w różnych warunkach. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest potrzeba zmiany kierunku obrotów wiertarki podczas pracy z różnymi materiałami, gdzie w prawo i w lewo może być wymagane do usunięcia wiórów z otworu. Regularne sprawdzanie i konserwacja przełączników kierunkowych, zgodnie z zaleceniami producenta, może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność narzędzia. W przypadku awarii przełącznika, najczęściej zauważalne są problemy z samym mechanizmem przełączania oraz opóźnienia w reakcjach przy zmianie kierunków. W praktyce, jeśli wiertarka działa w jednym kierunku, należy najpierw zdiagnozować przełącznik przed podejmowaniem innych działań naprawczych.

Pytanie 26

Dodatkowy przewód ochronny w instalacji wykonanej przewodem LYd 750 4x2,5 zamocowanej na uchwytach na ścianie piwnicy powinien być oznaczony symbolem

A. YDY 450/750 1x2,5

B. ADY 750 1x2,5

C. Dyd 750 1x4

D. LYc 300/500 1x6

Wybór innych oznaczeń przewodów, takich jak YDY 450/750 1x2,5, ADY 750 1x2,5 czy LYc 300/500 1x6, wskazuje na nieporozumienie w zakresie doboru przewodów ochronnych w instalacjach elektrycznych. Przewód YDY 450/750 1x2,5 charakteryzuje się niższą klasą napięciową, co sprawia, że nie jest odpowiedni do zastosowań, gdzie występują napięcia do 750V. Podobnie przewód ADY 750 1x2,5, mimo że oznaczenie sugeruje, iż jest przystosowany do napięcia 750V, nie spełnia wymogów dotyczących ochrony, które są kluczowe w instalacjach z przewodami LYd. Z kolei przewód LYc 300/500 1x6 ma oznaczenie wskazujące na jeszcze niższe napięcie i nieodpowiednią średnicę, co czyni go nieodpowiednim do warunków wymagających solidnej ochrony. Typowym błędem myślowym, prowadzącym do wyboru tych przewodów, jest skupienie się wyłącznie na oznaczeniu napięcia, bez uwzględnienia ich rzeczywistej charakterystyki oraz przeznaczenia. Kluczowe jest, aby przy doborze przewodów nie tylko kierować się wartościami napięcia, ale również odpowiednimi normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które określają wymagania dla instalacji elektrycznych. W praktyce, stosowanie niewłaściwych przewodów może prowadzić do poważnych skutków, takich jak uszkodzenia sprzętu, a co gorsza, zagrożenia dla życia użytkowników.

Pytanie 27

Kto jest uprawniony do przeprowadzenia konserwacji silnika tokarki TUE-35 w zakładzie elektromechanicznym?

A. Każdy pracownik na pisemne zlecenie pracodawcy

B. Operator tej maszyny

C. Kierownik grupy mechaników

D. Osoba, która posiada odpowiednie przeszkolenie i uprawnienia

Odpowiedź, że konserwację silnika tokarki TUE-35 może przeprowadzić osoba przeszkolona i uprawniona, jest prawidłowa ze względu na konieczność przestrzegania standardów bezpieczeństwa oraz eksploatacji maszyn. W branży mechanicznej i elektromechanicznej, konserwacja urządzeń mechanicznych, takich jak tokarki, wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności, które zdobywa się podczas szkoleń. Tylko wykwalifikowany personel ma odpowiednie kompetencje do zdiagnozowania potencjalnych problemów, dokonywania niezbędnych napraw oraz przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych, co zapobiega dalszym uszkodzeniom maszyny. Przykładem może być sytuacja, w której nieprzeszkolona osoba próbuje wymienić uszczelnienia w silniku, co może prowadzić do jego awarii lub nawet zagrożenia dla zdrowia pracowników. Warto zauważyć, że w wielu zakładach przemysłowych obowiązują określone normy, takie jak ISO 9001, które wymagają, aby wszystkie prace konserwacyjne były przeprowadzane przez wykwalifikowany personel, co podkreśla znaczenie odpowiednich uprawnień.

Pytanie 28

Jaki parametr transformatora zmieni się, gdy podczas jego przezwajania w uzwojeniu wtórnym użyto drutu nawojowego o mniejszej średnicy?

A. Przekładnia zwojowa

B. Straty w uzwojeniu

C. Straty w rdzeniu

D. Przekładnia napięciowa

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że straty w rdzeniu nie ulegają zmianie przy zmianie średnicy drutu uzwojenia wtórnego. Straty w rdzeniu transformatora są ściśle związane z jego konstrukcją, materiałem oraz częstotliwością, przy której pracuje transformator. Wybór drutu do uzwojenia nie wpływa na te parametry, więc odpowiedź dotycząca strat w rdzeniu jest niepoprawna. Ponadto, przekładnia zwojowa oraz przekładnia napięciowa to pojęcia, które odnoszą się do stosunku liczby zwojów w uzwojeniach transformatora oraz napięć na tych uzwojeniach. Zmiana średnicy drutu w uzwojeniu wtórnym nie wpływa bezpośrednio na przekładnię zwojową ani napięciową, o ile liczba zwojów pozostaje taka sama. Przekładnia zwojowa jest funkcją liczby zwojów w uzwojeniach pierwotnym i wtórnym, a nie ich średnicy. Jakiekolwiek błędne myślenie w tym zakresie może prowadzić do nieporozumień dotyczących działania transformatorów. W praktyce, konstruktorzy transformatorów powinni mieć na uwadze rozważenie wszystkich parametrów, aby zminimalizować straty energetyczne i zwiększyć efektywność działania, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi i normami branżowymi.

Pytanie 29

Który przekrój przewodu jest najczęściej używany do tworzenia obwodów gniazd wtyczkowych w podtynkowych instalacjach mieszkaniowych?

A. 2,5 mm2

B. 4 mm2

C. 1 mm2

D. 1,5 mm2

Przewód o przekroju 2,5 mm2 jest standardowo stosowany w obwodach gniazd wtyczkowych w instalacjach elektroenergetycznych w budownictwie mieszkaniowym. Taki przekrój zapewnia odpowiednią przewodność elektryczną oraz bezpieczeństwo użytkowania, co jest niezwykle istotne, biorąc pod uwagę maksymalne obciążenia, które mogą wystąpić w codziennym użytkowaniu. Przykładowo, w przypadku podłączenia urządzeń elektrycznych, takich jak odkurzacze czy piekarniki, które mogą wymagać wyższego poboru prądu, przewód 2,5 mm2 spełnia normy bezpieczeństwa i nie doprowadza do przegrzewania się instalacji. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, stosowanie przewodów o mniejszym przekroju może prowadzić do nieefektywności energetycznej i zwiększonego ryzyka pożaru. Ważne jest również, aby pamiętać o odpowiednim doborze zabezpieczeń, takich jak bezpieczniki, które powinny być dostosowane do przekroju przewodu oraz przewidywanego obciążenia.

Pytanie 30

Który z wymienionych środków ochrony w przypadku uszkodzenia można stosować jedynie w sytuacji, gdy instalacja jest nadzorowana przez wykwalifikowane osoby?

A. Bardzo niskie napięcie SELV

B. Izolowanie stanowiska

C. Bardzo niskie napięcie PELV

D. Izolacja wzmocniona

Bardzo niskie napięcie PELV, izolacja wzmocniona oraz bardzo niskie napięcie SELV to metody ochrony, które, choć mają swoje zastosowanie, nie są właściwe w kontekście pracy pod nadzorem osób wykwalifikowanych przy uszkodzeniu instalacji elektrycznej. PELV (Protective Extra Low Voltage) to system, który zapewnia bezpieczeństwo dzięki zastosowaniu niskiego napięcia, jednak jego stosowanie nie wyklucza konieczności nadzoru. Izolacja wzmocniona odnosi się do zastosowania materiałów o podwyższonej odporności dielektrycznej, ale nie eliminuje możliwości wystąpienia niebezpiecznych napięć, zwłaszcza w przypadku uszkodzeń. Z kolei SELV (Separated Extra Low Voltage) to system, który zapewnia separację od wysokich napięć, ale jego efektywność polega na odpowiedniej konstrukcji instalacji i nie zastępuje bezpiecznych praktyk, takich jak stały nadzór wykwalifikowanych osób. W kontekście uszkodzenia instalacji, te metody ochrony mogą być niedostateczne, gdyż mogą nie zapewnić wystarczającego bezpieczeństwa w sytuacjach awaryjnych. Typowym błędem myślowym jest założenie, że niskie napięcia eliminują ryzyko, co jest niezgodne z rzeczywistością, szczególnie gdy instalacja wykazuje oznaki uszkodzenia. W takim przypadku kluczowe jest zapewnienie dodatkowych środków ochrony, takich jak izolowanie stanowiska, które pozwala na bezpieczne i profesjonalne podejście do naprawy oraz konserwacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 31

Które z poniższych rozwiązań gwarantuje podstawową ochronę przed porażeniem w grzejniku elektrycznym działającym w systemie TN-S?

A. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego w obwodzie zasilania

B. Izolacja robocza

C. Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego

D. Zastosowanie wyłącznika instalacyjnego nadprądowego w obwodzie zasilania

Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego jest często mylone z podstawową ochroną przeciwporażeniową, jednak w przypadku grzejnika elektrycznego pracującego w sieci TN-S to podejście nie jest wystarczające. Uziemienie ma na celu zabezpieczenie przed skutkami awarii w sytuacji, gdy izolacja robocza zawiedzie, jednak nie eliminuje konieczności stosowania izolacji jako pierwszej linii obrony. Uziemienie chroni użytkownika w przypadku, gdy obudowa urządzenia staje się naładowana wskutek uszkodzenia, ale nie chroni przed porażeniem w sytuacji, gdy elementy elektryczne są w kontakcie z użytkownikiem, zanim dojdzie do zadziałania systemu uziemiającego. Izolacja robocza zapewnia, że nawet w przypadku uszkodzenia, nie dojdzie do sytuacji, w której prąd elektryczny może przepłynąć przez obudowę grzejnika. Ponadto zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego lub instalacyjnego nadprądowego to metody zabezpieczające, które działają w momencie wykrycia nieprawidłowości, ale nie eliminują ryzyka podczas normalnej pracy urządzenia. Błędem może być zatem postrzeganie uziemienia lub wyłączników jako samodzielnych rozwiązań ochronnych, zamiast traktowania ich jako uzupełniających elementów systemu ochrony, który powinien zawsze obejmować odpowiednią izolację roboczą, jako fundamentalny wymóg bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 32

które z poniższych stwierdzeń dotyczących działania silnika bocznikowego prądu stałego wskazuje na występującą w nim nieprawidłowość?

A. Natężenie prądu w obwodzie wzbudzenia przekracza to w obwodzie twornika

B. Natężenie prądu w obwodzie wzbudzenia jest niższe niż w obwodzie twornika

C. Prędkość obrotowa wirnika na biegu jałowym jest wyższa od prędkości znamionowej

D. Prędkość obrotowa wirnika rośnie przy osłabieniu wzbudzenia

W analizowanych stwierdzeniach, błędne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumień dotyczących podstawowych zasad działania silników bocznikowych prądu stałego. Prąd w obwodzie wzbudzenia nie powinien być mniejszy niż w obwodzie twornika, ponieważ może to sugerować niedostateczne wzbudzenie, co prowadzi do zmniejszenia momentu obrotowego i osłabienia pracy silnika. Prędkość obrotowa wirnika wzrasta przy osłabieniu wzbudzenia, co jest zjawiskiem typowym dla silników prądu stałego, ale nie powinno być to mylone z normalnym działaniem. W rzeczywistości, obniżenie wzbudzenia prowadzi do zwiększenia prędkości obrotowej, ale również może prowadzić do niestabilności w pracy silnika i zwiększonego ryzyka przegrzania. Jednocześnie prędkość obrotowa na biegu jałowym nie powinna przekraczać prędkości znamionowej, ponieważ może to skutkować niewłaściwym działaniem silnika i potencjalnym uszkodzeniem komponentów. Kluczowe jest, aby operatorzy silników elektrycznych zrozumieli te zależności oraz systematycznie monitorowali parametry silnika, aby unikać sytuacji mogących prowadzić do awarii. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla uzyskania efektywności oraz długowieczności systemów napędowych.

Pytanie 33

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego

B. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

C. uszkodzenie w grzałce

D. uszkodzenie w przewodzie fazowym

W przypadku innych odpowiedzi, które mogłyby być uznane za poprawne, jak przerwa w przewodzie fazowym, zwarcie przewodu ochronnego do obudowy czy zwarcie przewodu fazowego i neutralnego, warto wskazać na ich merytoryczne błędy. Przerwa w przewodzie fazowym nie mogłaby skutkować natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego, ponieważ w takim przypadku prąd nie popłynąłby w ogóle, co nie aktywuje zabezpieczeń. Zwarcie przewodu ochronnego do obudowy z kolei powinno wywołać reakcję wyłącznika różnicowoprądowego, a nie nadprądowego, jako że jest to zupełnie inny mechanizm zabezpieczający, który odpowiada za ochronę przed porażeniem prądem. Natomiast zwarcie przewodu fazowego i neutralnego zazwyczaj prowadzi do sytuacji nadmiernego przepływu prądu, co również spowodowałoby zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego, ale w inny sposób i z innymi konsekwencjami. Niekiedy błędne wnioski płyną z niepełnego zrozumienia zasad działania zabezpieczeń oraz ich różnic, co prowadzi do pomyłek. Wiedza na temat tego, jak i dlaczego zabezpieczenia działają w dany sposób, jest kluczowa dla bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i ich użytkowników. Dlatego zawsze należy dokładnie analizować przyczyny działania zabezpieczeń w kontekście konkretnego problemu.

Pytanie 34

Jakie będą konsekwencje zmiany w instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przewodów ADG 1,5 mm² na przewody DY 1,5 mm²?

A. Obniżenie napięcia roboczego

B. Osłabienie wytrzymałości mechanicznej przewodów

C. Zwiększenie rezystancji pętli zwarcia

D. Zwiększenie obciążalności prądowej instalacji

Wybór niepoprawnych odpowiedzi, takich jak zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej przewodów, zwiększenie rezystancji pętli zwarcia czy zmniejszenie napięcia roboczego, jest wynikiem nieporozumień dotyczących właściwości przewodów elektrycznych. Zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej przewodów nie ma miejsca przy wymianie na przewody DY, gdyż te przewody są zaprojektowane z myślą o zwiększonej odporności na uszkodzenia mechaniczne. W rzeczywistości, przewody DY często oferują lepszą ochronę przed uszkodzeniami dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów izolacyjnych, co jest kluczowe w instalacjach podtynkowych. Zwiększenie rezystancji pętli zwarcia to kolejny mit, ponieważ zmiana przewodów na DY, które mają lepsze parametry elektryczne, w rzeczywistości może przyczynić się do zmniejszenia rezystancji pętli zwarcia, a nie jej zwiększenia. Zmniejszenie napięcia roboczego również nie jest efektem wymiany na przewody DY, jako że napięcie robocze w instalacji zależy od źródła zasilania oraz obciążenia, a nie od rodzaju zastosowanego przewodu. Właściwe zrozumienie tych kwestii jest kluczowe dla projektowania i modernizacji instalacji elektrycznych, dlatego tak ważne jest stosowanie sprawdzonych rozwiązań oraz przestrzeganie norm i dobrych praktyk branżowych.

Pytanie 35

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli. Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowego	Rzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
1	20 mA
2	10 mA

A. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.

B. pierwszy i drugi działają prawidłowo.

C. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.

D. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.

Wyłącznik różnicowoprądowy nr 1 działa prawidłowo, co oznacza, że jego rzeczywisty prąd wyzwalający wynoszący 20 mA jest zgodny z wymaganiami. Zgodnie z normami, prąd wyzwalający powinien mieścić się w przedziale od 0,5 do 1,0 wartości znamionowej, w tym przypadku od 15 mA do 30 mA. Taki wyłącznik zapewnia odpowiednią ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym oraz minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji elektrycznej. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowe w instalacjach elektrycznych, szczególnie w miejscach narażonych na wilgoć. Ważne jest, aby regularnie testować ich działanie, co można zrealizować za pomocą przycisków testowych umieszczonych na obudowie urządzenia. Zgodnie z zasadami dobrej praktyki, zaleca się, aby co najmniej raz na pół roku przeprowadzać kontrolę działania wyłączników, aby upewnić się, że są w pełni sprawne i mogą skutecznie chronić użytkowników.

Pytanie 36

W jaki sposób zmieni się prędkość obrotowa silnika synchronicznego, gdy liczba par biegunów w jego tworniku zostanie zmieniona z 2 na 1?

A. Dwukrotnie wzrośnie

B. Czterokrotnie wzrośnie

C. Czterokrotnie zmniejszy się

D. Dwukrotnie zmniejszy się

Prędkość obrotowa silnika synchronicznego jest ściśle związana z częstotliwością prądu zasilającego oraz liczbą par biegunów w uzwojeniach silnika. Zgodnie z zasadą synchronizacji, prędkość obrotowa silnika synchronicznego (n) oblicza się za pomocą wzoru: n = (120 * f) / p, gdzie f to częstotliwość prądu w hercach, a p to liczba par biegunów. W przypadku zmiany liczby par biegunów z 2 na 1, mamy do czynienia ze zmniejszeniem liczby par biegunów o połowę, co skutkuje podwojeniem prędkości obrotowej. W praktyce oznacza to, że silnik będzie pracować z wyższą prędkością, co jest istotne w aplikacjach wymagających zwiększenia efektywności operacyjnej, takich jak napędy wentylatorów czy pomp. W przemyśle zastosowanie silników synchronicznych z mniejszą liczbą par biegunów może umożliwić osiągnięcie wyższej wydajności energetycznej, co jest zgodne z aktualnymi trendami dążącymi do optymalizacji procesów produkcyjnych oraz redukcji kosztów eksploatacyjnych.

Pytanie 37

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm² 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu

B. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu

C. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu

D. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym

Wybór przewodu H03RR-F 4G4 może wydawać się odpowiedni na pierwszy rzut oka, jednak istnieje kilka kluczowych powodów, dla których nie może on zastąpić przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V. Rozważając niewystarczający przekrój znamionowy żył przewodu, należy podkreślić, że zarówno przewód OWY, jak i H03RR-F mają podobny przekrój, co nie jest istotnym czynnikiem wykluczającym. W zakresie materiału powłoki, chociaż przewód H03RR-F posiada powłokę z tworzywa sztucznego, które jest elastyczne, w kontekście zastosowań w instalacjach przemysłowych, nie zawsze jest to kluczowy problem, ponieważ właściwości materiału mogą odpowiadać wymaganiom środowiskowym. Kolejny błąd związany z brakiem żyły z izolacją w kolorze żółtozielonym, który jest oznaczeniem dla przewodu ochronnego, również nie jest decydujący, ponieważ w praktyce często można zastosować przewody, w których ta żyła nie jest wyraźnie oznaczona, pod warunkiem spełnienia ogólnych wymagań dla ochrony. Kluczowym aspektem, który musimy wziąć pod uwagę, jest napięcie znamionowe, które w przypadku H03RR-F jest zdecydowanie zbyt niskie. W praktyce, stosowanie przewodów o napięciu znamionowym dostosowanym do wymagań instalacji jest kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i efektywności pracy. Niedocenianie tego aspektu prowadzi do podejmowania błędnych decyzji, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami, zarówno w kontekście bezpieczeństwa, jak i niezawodności całego systemu. Wszelkie decyzje dotyczące doboru przewodów powinny być zgodne z obowiązującymi normami i standardami, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 38

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Demontaż obudów urządzeń

B. Wymiana źródeł oświetlenia

C. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników

D. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń

Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.

Pytanie 39

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie sieciowym TN-C mają wpływ

A. wytrzymałość napięciowa izolacji przewodów

B. rodzaj zamontowanych ochronników przeciwprzepięciowych

C. pole przekroju poprzecznego żył przewodów

D. liczba zamontowanych ochronników przeciwprzepięciowych

Wybór niewłaściwej odpowiedzi, związany z ilością lub typem ochronników przeciwprzepięciowych, wskazuje na niepełne zrozumienie wpływu, jaki mają te elementy na impedancję pętli zwarcia. Ochronniki przeciwprzepięciowe są istotne dla zabezpieczenia przed przepięciami, ale nie mają wpływu na wartość impedancji pętli zwarcia, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed nagłymi wzrostami napięcia, a nie zarządzanie przepływem prądu w normalnych warunkach. W kontekście wytrzymałości napięciowej izolacji przewodów, warto zauważyć, że ta cecha odnosi się do zdolności materiału do wytrzymywania określonych wartości napięcia bez uszkodzeń, co nie ma bezpośredniego związku z impedancją pętli zwarcia. Ponadto, niewłaściwe zrozumienie roli przekroju żył w aspekcie bezpieczeństwa elektrycznego może prowadzić do błędnych decyzji projektowych, co skutkuje nieodpowiednim doborze komponentów w instalacji. Należy pamiętać, że zarówno analiza impedancji pętli zwarcia, jak i dobór chroniących elementów powinny być zrealizowane zgodnie z obowiązującymi normami, co zapewnia nie tylko funkcjonalność, ale i bezpieczeństwo całego systemu elektrycznego.

Pytanie 40

Aby zabezpieczyć silnik o parametrach znamionowych podanych poniżej, należy dobrać wyłącznik silnikowy według oznaczenia producenta

Silnik 3~ Typ MAS063-2BA90-Z
0,25 kW 0,69 A Izol. F
IP 54 2755 obr/min cosφ 0,81
400 V (Y) 50 Hz

A. MMS-32S – 4A

B. MMS-32S – 1,6A

C. PKZM01 – 1

D. PKZM01 – 0,63

Wybór niewłaściwych wyłączników silnikowych często wynika z niepełnego zrozumienia zasad doboru urządzeń zabezpieczających dla silników elektrycznych. Na przykład, MMS-32S – 4A oferuje zbyt wysoki prąd znamionowy, co może prowadzić do braku skutecznej ochrony silnika. Taki wyłącznik nie zadziała w przypadku przeciążenia, co naraża silnik na uszkodzenia. Z kolei PKZM01 – 0,63, mimo że jest bliższy wymaganiom silnika, także nie spełnia norm, ponieważ jego maksymalny prąd jest zbyt niski w stosunku do prądu znamionowego silnika. Wybierając wyłączniki, należy pamiętać o odpowiednich marginesach prądowych, co oznacza, że wyłącznik powinien mieć wartość znamionową prądu większą niż prąd roboczy silnika, ale nie przeładowaną, aby nie doszło do fałszywych zadziałań. Niewłaściwy dobór wyłączników może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenie silnika, a także potencjalne ryzyko pożaru z powodu przeciążeń. W związku z tym, kluczowe jest przestrzeganie norm dotyczących instalacji elektrycznych i zabezpieczeń, takich jak IEC 60947, które dostarczają wytycznych na temat bezpiecznego doboru urządzeń ochronnych dla silników. Zrozumienie tych zasad jest fundamentalne dla właściwego funkcjonowania systemów elektrycznych i ochrony sprzętu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej