Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 10:19
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 10:24

Egzamin niezdany

Wynik: 10/40 punktów (25,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Który z wymienionych czynników dotyczących przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w systemie elektrycznym?

A. Długość przewodu
B. Typ materiału żyły
C. Przekrój żył
D. Typ materiału izolacyjnego
Rodzaj materiału izolacji nie ma wpływu na spadek napięcia w przewodach elektrycznych, ponieważ spadek napięcia jest ściśle związany z oporem żyły przewodowej, jej długością oraz przekrojem. Opór elektryczny przewodu jest obliczany na podstawie materiału, z którego wykonana jest żyła, oraz jej wymiarów. Izolacja przewodu ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony przed uszkodzeniami i minimalizacji strat energii, ale sama w sobie nie wpływa na opór elektryczny. Przykładowo, w instalacjach domowych wykorzystywane są przewody miedziane o odpowiednich przekrojach, co zapewnia minimalny spadek napięcia. Standardy takie jak PN-IEC 60228 oraz PN-EN 50525 precyzują wymagania dotyczące przewodów, skupiając się na ich właściwościach elektrycznych, a nie na materiale izolacyjnym. Ważne jest, aby inżynierowie i elektrycy zdawali sobie sprawę, że odpowiednio dobrane przewody mogą znacznie zwiększyć efektywność energetyczną instalacji elektrycznych.

Pytanie 2

W miejscu pracy, gdzie wykonywana jest naprawa urządzenia grzewczego, działają równocześnie elektrycy oraz hydraulicy. Jeśli instalacja elektryczna urządzenia została odłączona od zasilania za pomocą głównego odłącznika, który znajduje się w innym pomieszczeniu niż naprawiane urządzenie, to aby zabezpieczyć się przed niezamierzonym włączeniem napięcia, należy

A. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez ekipę hydraulików
B. pozostawić odłącznik w pozycji otwartej bez blokady, ale umieścić obok niego tabliczkę ostrzegawczą o zakazie włączania napięcia
C. zablokować odłącznik w pozycji otwartej kłódką założoną przez zespół elektryków
D. użyć dwóch kłódek do zablokowania odłącznika w pozycji otwartej, każdą z nich zakładając osobno przez różne zespoły pracowników
Odpowiedź, w której zastosowano dwie kłódki do zablokowania odłącznika w stanie otwartym, jest prawidłowa, ponieważ w sytuacji, gdy w jednym miejscu pracują elektrycy i hydraulicy, konieczne jest zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa. Blokowanie odłącznika za pomocą kłódek, które są zakładane przez każdą z grup pracowników, jest zgodne z zasadami blokady i wyłączania (Lockout-Tagout - LOTO), które są kluczowe w zarządzaniu ryzykiem w miejscu pracy. Takie działanie gwarantuje, że żadna grupa nie może włączyć napięcia bez wiedzy drugiej grupy, a tym samym minimalizuje ryzyko porażenia prądem w trakcie naprawy. Przykładem zastosowania tej procedury jest sytuacja, w której hydraulik wykonuje prace przy rurach zasilających, podczas gdy elektryk zajmuje się instalacją elektryczną. Zastosowanie podwójnej blokady zapewnia, że obie grupy muszą współpracować, aby zdjąć blokadę, co zwiększa bezpieczeństwo i skuteczność. Tego typu praktyki są normą w branży, a ich stosowanie jest regulowane przez przepisy BHP oraz normy OSHA, co podkreśla ich znaczenie w codziennym funkcjonowaniu zakładów pracy.

Pytanie 3

Po włączeniu oświetlenia na klatce schodowej przez automat schodowy, żarówka na pierwszym piętrze nie zaświeciła, podczas gdy pozostałe żarówki na innych piętrach działały bez zarzutów. Jakie może być źródło tej awarii?

A. Uszkodzony automat schodowy
B. Niedokręcony przewód do łącznika na pierwszym piętrze
C. Niedokręcony przewód do oprawy na pierwszym piętrze
D. Uszkodzony łącznik na pierwszym piętrze
Niedokręcony przewód do oprawy na pierwszym piętrze może być przyczyną braku działania żarówki w tym miejscu. Ta sytuacja często występuje w instalacjach elektrycznych, gdy podczas montażu lub konserwacji, przewody nie są odpowiednio dokręcone. W przypadku oświetlenia na klatkach schodowych, gdzie automaty schodowe kontrolują oświetlenie, każdy element musi być prawidłowo podłączony, aby zapewnić szczelność obwodu. Przykładem może być sytuacja, gdy podczas wymiany żarówki osoba nie zwraca uwagi na stan połączeń, co może prowadzić do ich luzowania. W praktyce, regularne kontrole i konserwacja instalacji elektrycznych, zgodne z normami PN-IEC 60364, są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności działania systemów oświetleniowych. Zawsze warto sprawdzić połączenia przed uznaniem, że część jest uszkodzona, co może zaoszczędzić czas i koszty związane z naprawą.

Pytanie 4

Jaki jest cel uziemienia ochronnego w instalacjach elektrycznych?

A. Zwiększenie mocy znamionowej urządzeń elektrycznych
B. Zabezpieczenie ludzi przed porażeniem elektrycznym
C. Redukcja zużycia energii elektrycznej w instalacjach elektrycznych
D. Poprawa jakości sygnału w instalacjach telekomunikacyjnych
Uziemienie ochronne ma na celu przede wszystkim zabezpieczenie ludzi przed porażeniem elektrycznym, co jest jednym z najważniejszych aspektów bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. W praktyce oznacza to, że obudowy urządzeń elektrycznych są połączone z ziemią, co umożliwia szybkie odprowadzenie prądu w przypadku zwarcia lub uszkodzenia izolacji. Dzięki temu, jeżeli np. przewód fazowy zetknie się z metalową obudową urządzenia, prąd popłynie do ziemi, a nie przez ciało człowieka, co znacząco zmniejsza ryzyko porażenia. Takie uziemienie jest wymagane przez normy bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak PN-IEC 60364. W skrócie, uziemienie ochronne działa jako środek zapobiegawczy, który minimalizuje ryzyko wypadków i zwiększa ogólne bezpieczeństwo użytkowników instalacji elektrycznych. Dodatkowo, uziemienie ochronne pomaga w stabilizacji napięcia sieci i eliminuje potencjalne różnice napięcia, co jest kluczowe w utrzymaniu właściwego działania urządzeń elektrycznych. To nie tylko praktyka, ale też standard w branży, który musi być przestrzegany, by zapewnić bezpieczne i efektywne działanie instalacji.

Pytanie 5

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do ochrony przewodów instalacyjnych przed skutkami przeciążeń?

A. Wyłącznik nadprądowy
B. Ochrona przeciwprzepięciowa
C. Izolacyjny rozłącznik
D. Przekaźnik cieplny
Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym urządzeniem stosowanym w instalacjach elektrycznych do ochrony przewodów instalacyjnych przed skutkami przeciążeń oraz zwarć. Działa on na zasadzie monitorowania prądu przepływającego przez obwód i automatycznie odłącza zasilanie w przypadku, gdy wartość prądu przekroczy ustaloną wartość nominalną. Dzięki temu zapobiega przegrzewaniu się przewodów oraz ryzyku pożaru. Przykładowo, w domowej instalacji elektrycznej, wyłącznik nadprądowy może chronić obwód, na którym znajduje się sprzęt AGD, co jest zgodne z normą PN-EN 60898. Często stosuje się go w połączeniu z innymi zabezpieczeniami, tworząc kompleksowy system ochrony. W przypadku nadmiernego obciążenia, wyłącznik nadprądowy zadziała w ułamku sekundy, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników. Dążąc do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa w instalacjach, należy regularnie kontrolować stan wyłączników nadprądowych oraz dostosowywać ich parametry do wymagań obciążeniowych danego obwodu.

Pytanie 6

Przed dokonaniem pomiarów rezystancji izolacji w elektrycznej instalacji oświetleniowej należy odciąć zasilanie, zdemontować ochronniki przeciwprzepięciowe oraz

A. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła
B. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła
C. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła
D. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła
Zamknięcie łączników instalacyjnych oraz wykręcenie źródeł światła przed przeprowadzeniem pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowym krokiem mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności pomiarów. W przypadku otwartych łączników, istnieje ryzyko, że zwarcie może wystąpić, co może prowadzić do uszkodzeń urządzeń pomiarowych oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby wykonującej pomiar. Wykręcenie źródeł światła pozwala na minimalizację ryzyka wprowadzenia dodatkowych elementów do obwodu, które mogłyby zakłócić pomiar. Zgodnie z obowiązującymi normami, takimi jak PN-IEC 60364, zaleca się, aby przed przeprowadzeniem jakichkolwiek pomiarów elektrycznych najpierw odłączyć zasilanie oraz przygotować instalację w sposób gwarantujący bezpieczeństwo. Przykładowo, w przypadku instalacji oświetleniowej, wykręcenie źródeł światła nie tylko redukuje ryzyko, ale również umożliwia dokładniejsze pomiary rezystancji izolacji, co jest kluczowe dla oceny stanu technicznego instalacji i jej zgodności z obowiązującymi przepisami.

Pytanie 7

Jaką minimalną liczbę pracowników z wymaganymi kwalifikacjami powinien zagwarantować pracodawca do realizacji prób i pomiarów przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV w biurze?

A. Czterech
B. Trzech
C. Dwóch
D. Jednego
Odpowiedź 'jednego' pracownika jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami, w tym z Polską Normą PN-IEC 60364, przy wykonywaniu prac przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV, wystarcza obecność jednego pracownika posiadającego odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Takie prace, szczególnie w środowisku biurowym, często nie wymagają dodatkowych osób do nadzoru, chyba że sytuacja wskazuje na szczególne ryzyko. Zazwyczaj pracownik ten powinien mieć uprawnienia w zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych, co potwierdza jego zdolność do bezpiecznego wykonywania pomiarów i prób. Na przykład, podczas przeprowadzania testów izolacji kabla, wystarczy jedna osoba, aby przeprowadzić pomiary. W praktyce, odpowiednia dokumentacja i zapisy, takie jak protokoły pomiarów, również są niezbędne do zapewnienia zgodności z normami bezpieczeństwa. Warto również zauważyć, że taka minimalna liczba pracowników jest zgodna z zaleceniami i dobrymi praktykami, co pozwala na efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi w firmach zajmujących się obsługą urządzeń elektrycznych.

Pytanie 8

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii
B. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych
C. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych
D. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu
Odpowiedź dotycząca okresowej legalizacji, naprawy lub wymiany licznika energii jest poprawna, ponieważ dostawcy energii są odpowiedzialni za zapewnienie, że urządzenia pomiarowe są w dobrym stanie technicznym i zgodne z obowiązującymi normami. Legalizacja licznika oznacza jego zatwierdzenie przez odpowiednie organy, co gwarantuje, że pomiary energii są wiarygodne i zgodne z przepisami prawa. W praktyce, dostawcy przeprowadzają regularne kontrole i konserwacje liczników, aby upewnić się, że działają one z wymaganymi tolerancjami. Na przykład, zgodnie z normą PN-EN 62053-21, liczniki energii elektrycznej muszą być regularnie sprawdzane, aby zapewnić ich dokładność. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również prowadzenie szczegółowej dokumentacji dotyczącej stanu technicznego liczników oraz przeprowadzonych działań, co pozwala na łatwe monitorowanie i zarządzanie infrastrukturą pomiarową. Współpraca między dostawcami a organami regulacyjnymi w zakresie legalizacji liczników jest kluczowa dla utrzymania jakości usług i ochrony konsumentów.

Pytanie 9

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zmniejszy się dwukrotnie
B. Zwiększy się dwukrotnie
C. Zmniejszy się czterokrotnie
D. Zwiększy się czterokrotnie
Gdy skracasz długość spirali grzejnej w grzejniku elektrycznym o połowę, to ma to spory wpływ na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, im krótszy przewodnik, tym jego opór jest mniejszy. Więc jak długość spirali zmniejszamy, mamy też mniejszy opór, co automatycznie zwiększa naszą moc. Wzór na moc grzejnika to P = U²/R, więc jak R spada o połowę, to P rośnie dwa razy, zakładając, że napięcie U zostaje takie samo. Na przykład, jeśli miałeś grzejnik na 1000 W, to po skróceniu spirali do 2000 W to już nie taka niespodzianka. Tego typu zmiany są istotne, bo prowadzą do lepszej efektywności energetycznej i lepszego używania nowoczesnych materiałów w grzejnikach. Takie rozwiązania pozwalają na szybsze nagrzewanie pomieszczeń, co jest mega praktyczne w codziennym użytkowaniu.

Pytanie 10

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadprądowymi nie musi obejmować

A. spisu terminów oraz zakresów prób i badań kontrolnych
B. specyfikacji technicznej instalacji
C. opisu doboru urządzeń zabezpieczających
D. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych
Właściwie dobrana instrukcja eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi jest kluczowym dokumentem, który powinien zawierać niezbędne informacje dotyczące utrzymania i bezpieczeństwa tych systemów. Odpowiedź wskazująca na brak potrzeby zawarcia opisu doboru urządzeń zabezpieczających jest prawidłowa, ponieważ ten aspekt nie jest bezpośrednio związany z codzienną eksploatacją i konserwacją instalacji. W praktyce, dobór urządzeń zabezpieczających jest zagadnieniem, które powinno zostać omówione na etapie projektowania instalacji. W tej fazie kluczowe jest dostosowanie wyłączników do specyfiki obciążenia i warunków pracy, co powinno być zgodne z normami PN-IEC 60898 oraz PN-IEC 60947. Możliwość doboru odpowiednich urządzeń powinna być wcześniej przeanalizowana przez projektanta, a w instrukcji eksploatacyjnej powinny być uwzględnione jedynie informacje dotyczące ich użytkowania i konserwacji, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo pracy w obiektach.

Pytanie 11

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. jeden rok
B. pięć lat
C. pół roku
D. dwa lata

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 12

Dla urządzenia zasilanego z instalacji elektrycznej trójfazowej o napięciu 400 V, maksymalna moc pobierana wynosi 10 kW. Jaką minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego należy wybrać, zakładając, że odbiorniki mają charakterystyki rezystancyjne i pomijając selektywność zabezpieczeń?

A. 10 A
B. 16 A
C. 25 A
D. 20 A

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobra robota! Wiesz, że minimalna wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego w instalacji trójfazowej zasilanej napięciem 400 V i maksymalnym poborem mocy 10 kW wynosi 16 A? Obliczenia są oparte na wzorze P = √3 * U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. Jak podstawisz wszystkie wartości, to dostaniesz, że I = 10 kW / (√3 * 400 V), co daje około 14,43 A. Jednak musisz pamiętać, że zabezpieczenie powinno mieć standardową wartość, więc bierzemy 16 A, bo to najbliższa wyższa wartość. Zwykle wybór odpowiedniego zabezpieczenia ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa całej instalacji oraz dla uniknięcia przeciążenia. Pamiętaj, że wartości zabezpieczeń muszą być zgodne z normami PN-IEC 60898. To zapewnia, że urządzenia będą działały prawidłowo i nie będą narażone na uszkodzenia. Takie podejście naprawdę ma sens i pomoże Ci w przyszłości.

Pytanie 13

Jaką maksymalną wartość impedancji pętli zwarcia można zastosować w trójfazowym układzie elektrycznym o napięciu nominalnym 230/400 V, aby zapewnić skuteczność ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia izolacji, gdy wyłączenie tego obwodu ma być realizowane przez instalacyjny wyłącznik nadprądowy C10?

A. 2,3 Ω
B. 8,0 Ω
C. 7,7 Ω
D. 4,6 Ω

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Maksymalna dopuszczalna wartość impedancji pętli zwarcia w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu znamionowym 230/400 V wynosząca 2,3 Ω jest zgodna z wymaganiami bezpieczeństwa, które zapewniają skuteczną ochronę przeciwporażeniową. W przypadku uszkodzenia izolacji, odpowiednia impedancja pętli zwarcia pozwala na szybkie wyłączenie zasilania przez wyłącznik nadprądowy, w tym przypadku typu C10. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, szybkość wyłączenia zasilania jest kluczowa dla ochrony osób przed porażeniem prądem. Wyłącznik C10 ma charakterystykę, która zapewnia zadziałanie przy prądzie zwarciowym wynoszącym 10 A. W praktyce, im niższa impedancja pętli zwarcia, tym wyższy prąd zwarciowy, co przyspiesza zadziałanie wyłącznika. Przykładowo, przy impedancji 2,3 Ω, prąd zwarciowy wynosi około 174 A, co pozwala na zadziałanie wyłącznika w czasie nieprzekraczającym 0,4 sekundy. Takie wartości są zgodne z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym.

Pytanie 14

Jakie konsekwencje wystąpią w instalacji elektrycznej po zamianie przewodów ADY 2,5 mm2 na DY 2,5 mm2?

A. Zwiększenie temperatury przewodu
B. Obniżenie rezystancji pętli zwarciowej
C. Wzrost spadku napięcia na przewodach
D. Obniżenie obciążalności prądowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wymiana przewodów ADY 2,5 mm² na DY 2,5 mm² prowadzi do zmniejszenia rezystancji pętli zwarciowej dzięki zastosowaniu przewodów o lepszej jakości i właściwościach materiałowych. Przewody DY charakteryzują się mniejszym oporem elektrycznym, co bezpośrednio wpływa na efektywność działania instalacji elektrycznej. Przy niższej rezystancji pętli zwarciowej, w przypadku awarii, prąd zwarciowy jest wyższy, co pozwala na szybsze działanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe czy różnicowoprądowe. Standardy określające wymagania dla instalacji elektrycznych, jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie minimalizowania rezystancji w systemach elektroenergetycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność. Przykładem praktycznym jest instalacja w obiektach przemysłowych, gdzie szybka reakcja zabezpieczeń jest kluczowa dla ochrony sprzętu i ludzi. Właściwe dobranie przewodów w instalacjach elektrycznych ma zatem kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej.

Pytanie 15

Jakie jest minimalne zabezpieczenie, jakie powinien posiadać osprzęt instalacyjny przeznaczony do montażu instalacji elektrycznej w pomieszczeniach charakteryzujących się częstym występowaniem podwyższonej wilgotności oraz pylenia?

A. IP 44
B. IP 66
C. IP 22
D. IP 00

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź IP 44 to dobry wybór. Oznacza, że osprzęt jest odporny na ciało stałe, które jest większe niż 1 mm, i nie przepuszcza wody. To sprawia, że nadaje się do miejsc, gdzie jest więcej wilgoci, jak w łazienkach czy kuchniach. W praktyce oznacza to, że możesz używać tego osprzętu tam, gdzie jest para wodna, kurz lub inne zanieczyszczenia. W pomieszczeniach przemysłowych, gdzie produkuje się dużo pyłu, IP 44 też się sprawdzi. Nasze normy, czyli IEC 60529, mówią, że IP 44 to dobry poziom ochrony, co jest istotne, żeby było bezpiecznie i trwało to dłużej. Ale jeśli potrzebujesz czegoś lepszego, to niektóre sytuacje mogą wymagać wyższych stopni ochrony, jak IP 54 czy IP 66. Jednak zazwyczaj IP 44 da radę w standardowych warunkach.

Pytanie 16

Jakie z wymienionych elementów można wymieniać w instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V bez konieczności wyłączania zasilania?

A. Wyłączników różnicowoprądowych.
B. Wkładek bezpiecznikowych.
C. Elementów łącznikowych.
D. Opraw oświetleniowych.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wkładki bezpiecznikowe są elementami instalacji elektrycznych, które można wymieniać bez konieczności wyłączania zasilania, o ile zastosowane są odpowiednie rozwiązania technologiczne, takie jak wkładki bezpiecznikowe typu 'hot swap'. W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą wymieniać te elementy, aby przywrócić funkcjonalność obwodu, minimalizując ryzyko wystąpienia przerw w zasilaniu. Wkładki bezpiecznikowe mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zabezpieczają obwody przed przeciążeniem i zwarciem. Prawidłowa wymiana tych wkładek, bez wyłączania zasilania, jest zgodna z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60947, które określają wymagania dla urządzeń przeznaczonych do pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w obiektach przemysłowych, gdzie nieprzerwane zasilanie ma kluczowe znaczenie, możliwość wymiany wkładek bezpiecznikowych w czasie pracy instalacji przyczynia się do zwiększenia efektywności operacyjnej.

Pytanie 17

Na podstawie wyników pomiarów przedstawionych w tabeli określ, który z obwodów nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej.

ObwódNazwa urządzenia elektrycznegoZastosowane zabezpieczeniePrąd wyłączalny z charakterystykiCzas wyłączeniaZmierzona impedancjaPrąd zwarcia obliczeniowy
Ib w AIw w AT≤... w sZz w ΩIzw w A
A.gniazdo jednofazoweB16800,22,30100,00
B.gniazdo jednofazoweB16800,22,5390,09
C.gniazdo jednofazoweB16800,23,3668,45
D.gniazdo jednofazoweB16800,21,32174,24
A. C.
B. B.
C. D.
D. A.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Obwód C został zidentyfikowany jako ten, który nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej ze względu na prąd różnicowy równy 68,45A, który jest niższy niż prąd wyzwalający zabezpieczenia wynoszący 80A. Zgodnie z normą IEC 60364-4-41, prąd różnicowy powinien być wystarczająco duży, aby zapewnić skuteczne zadziałanie zabezpieczenia w przypadku awarii. W praktyce oznacza to, że jeśli wystąpiłby prąd upływowy, zabezpieczenie nie zadziałałoby, co stwarzałoby ryzyko porażenia prądem. Przykładem zastosowania tych norm może być instalacja zabezpieczeń różnicowoprądowych w budynkach mieszkalnych. Wysokiej jakości zabezpieczenia są niezbędne, aby zminimalizować ryzyko porażenia i pożaru, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników. Ponadto, regularne kontrole i testy tych zabezpieczeń są zalecane w celu upewnienia się, że działają one prawidłowo, co jest zgodne z praktykami utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 18

Jak często, według podanych w tabeli i zalecanych przez Prawo Budowlane czasookresów, należy wykonywać pomiary okresowe skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji instalacji elektrycznych w szkołach?

Zalecana częstotliwość wykonywania okresowych badań sprawności technicznej instalacji elektrycznych
w zależności od warunków środowiskowych
Lp.Rodzaj pomieszczeniaPomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
1O wyziewach żrących1 rok1 rok
2Zagrożonych wybuchem1 rok1 rok
3Otwarta przestrzeń1 rok5 lat
4Wilgotne i bardzo wilgotne
(o wilgotności względnej 75-100%)
1 rok5 lat
5Gorące (temperatura powyżej 35 °C)1 rok5 lat
6Zagrożone pożarem5 lat1 rok
7Stwarzające zagrożenie dla ludzi
(ZL I, ZL II, ZL III)
5 lat1 rok
8Zapylone5 lat5 lat


Pomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
A1 rok1 rok
B1 rok5 lat
C5 lat1 rok
D5 lat5 lat
A. D.
B. A.
C. C.
D. B.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz standardami technicznymi, pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w szkołach powinny być przeprowadzane co 5 lat, natomiast pomiary rezystancji izolacji wymagają okresowego sprawdzania co rok. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów edukacyjnych, gdzie prawidłowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym jest kluczowa. Przykładowo, w przypadku awarii systemów ochronnych, konsekwencje mogą być nie tylko materialne, ale przede wszystkim zdrowotne, zagrażające życiu uczniów i personelu. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wypadków. Warto zwrócić uwagę na standardy, takie jak PN-IEC 60364, które szczegółowo regulują wymagania dotyczące instalacji elektrycznych oraz ich okresowej konserwacji. Przestrzeganie tych zasad jest nie tylko obowiązkiem, ale również najlepszą praktyką w zarządzaniu bezpieczeństwem elektrycznym w obiektach edukacyjnych.

Pytanie 19

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm2 na przewody DY 1,5 mm2 w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Obniżenie napięcia roboczego
B. Wzrost rezystancji pętli zwarcia
C. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów
D. Wzrost obciążalności prądowej instalacji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wymiana przewodów ADG na przewody DY w instalacji elektrycznej przynosi szereg korzyści, w tym zwiększenie obciążalności prądowej. Przewody DY, zgodne z normą PN-IEC 60227, charakteryzują się lepszymi właściwościami przewodzenia prądu elektrycznego, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Ich konstrukcja wykonana z materiałów o lepszej przewodności, takich jak miedź, pozwala na większe prądy robocze bez ryzyka przegrzania. Dla przykładu, w instalacjach o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jak kuchnie elektryczne czy systemy grzewcze, wyższa obciążalność prądowa jest niezbędna do zapewnienia stabilności działania urządzeń. W praktyce oznacza to, że instalacje z przewodami DY mogą skuteczniej obsługiwać większe obciążenia, co jest zgodne z zasadą projektowania instalacji elektrycznych, by nie przekraczać maksymalnych obciążeń przewodów. Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy również dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy całego systemu elektrycznego, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 20

W celu oceny stanu technicznego silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem 230/400 V, który nie był uruchamiany od dłuższego czasu, dokonano jego oględzin i pomiarów. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli, określ stan techniczny tego silnika.

Wartość rezystancji pomiędzy zaciskami:
U1-U2V1-V2W1-W2U1-PEV1-PEW1-PE
5,1 Ω4,9 Ω4,7 Ω8,0 MΩ9,5 MΩ7,6 MΩ
A. Zbyt duża asymetria rezystancji uzwojeń.
B. Uszkodzona izolacja uzwojenia W.
C. Wyniki pomiarów pozytywne.
D. Zbyt duża rezystancja uzwojenia U.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wyniki pomiarów są pozytywne, co oznacza, że silnik indukcyjny trójfazowy jest w dobrym stanie technicznym. Podczas oceny stanu technicznego silnika, kluczowe jest sprawdzenie rezystancji uzwojeń oraz izolacji. Rezystancje uzwojeń powinny być zbliżone do siebie, co świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu silnika. W tym przypadku wartości rezystancji uzwojeń wynoszą 5,1 Ω, 4,9 Ω oraz 4,7 Ω, co wskazuje na ich równowagę i prawidłowość. Dodatkowo, rezystancja izolacji jest również bardzo wysoka, co jest niezwykle istotne, ponieważ niska rezystancja może prowadzić do zwarć i uszkodzeń silnika. Wartości izolacji wynoszą 8,0 MΩ, 9,5 MΩ oraz 7,6 MΩ, co wskazuje na dobrą kondycję izolacji i brak potencjalnych uszkodzeń. Przykładem dobrych praktyk w przemyśle jest regularne monitorowanie stanu technicznego maszyn, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i ich naprawę przed wystąpieniem poważniejszych awarii. Warto również przestrzegać standardów, takich jak PN-EN 60034-1, które definiują wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 21

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Demontaż obudów urządzeń
B. Wymiana źródeł oświetlenia
C. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń
D. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.

Pytanie 22

Osoby wykonujące wymianę instalacji elektrycznej o napięciu 230/400 V w obiekcie przemysłowym powinny mieć kwalifikacje potwierdzone świadectwem, które jest co najmniej typu

A. E do 30 kV
B. D do 15 kV
C. D do 1 kV
D. E do 1 kV

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź E do 1 kV jest prawidłowa, ponieważ osoby wykonujące prace przy instalacjach elektrycznych o napięciu do 1 kV muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje. W Polsce, zgodnie z przepisami prawa, uprawnienia te potwierdzane są świadectwem kwalifikacyjnym, które powinno być wydane przez odpowiednie instytucje. Prace w obiektach przemysłowych, w których napięcie wynosi 230/400 V, są najczęściej związane z instalacjami niskonapięciowymi. Wymagania dotyczące szkoleń i certyfikacji osób zajmujących się instalacjami elektrycznymi są ściśle określone w normach, takich jak PN-EN 50110-1, która odnosi się do eksploatacji urządzeń elektrycznych. Pracownicy muszą być świadomi zagrożeń związanych z elektrycznością oraz umieć stosować odpowiednie środki ochrony osobistej. Przykładowo, osoby z uprawnieniami E do 1 kV będą w stanie wykonać wymianę osprzętu elektrycznego, takich jak gniazda, włączniki czy oświetlenie, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo pracy oraz zgodność z obowiązującymi normami.

Pytanie 23

Jaki parametr transformatora zmieni się, gdy podczas jego przezwajania w uzwojeniu wtórnym użyto drutu nawojowego o mniejszej średnicy?

A. Straty w uzwojeniu
B. Straty w rdzeniu
C. Przekładnia napięciowa
D. Przekładnia zwojowa

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybór odpowiedzi dotyczącej strat w uzwojeniu jest słuszny, ponieważ zastosowanie drutu nawojowego o mniejszej średnicy w uzwojeniu wtórnym transformatora prowadzi do zwiększenia oporu elektrycznego tego uzwojenia. Mniejsza średnica drutu przekłada się na większą rezystancję, co w konsekwencji powoduje większe straty energii w postaci ciepła. Zgodnie z zasadą Joule'a, straty te są proporcjonalne do kwadratu prądu oraz oporu (P=I²R). W praktyce, większe straty w uzwojeniu mogą prowadzić do obniżenia efektywności transformatora, a w skrajnych przypadkach do przegrzewania się uzwojeń, co negatywnie wpływa na jego trwałość i bezpieczeństwo eksploatacji. Ważne jest, aby projektując uzwojenia transformatora, stosować materiały o odpowiednich parametrach, które zminimalizują straty energii, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, takimi jak normy IEC 60076 dotyczące transformatorów.

Pytanie 24

Jak często powinno się przeprowadzać przeglądy okresowe sprzętu ochronnego, takiego jak: drążki izolacyjne do manipulacji, kleszcze oraz uchwyty izolacyjne, a także dywaniki i chodniki gumowe?

A. Co 5 lat
B. Co 2 lata
C. Co 3 lata
D. Co 1 rok

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Badania okresowe sprzętu ochronnego, takiego jak drążki izolacyjne manipulacyjne, kleszcze i uchwyty izolacyjne, dywaniki i chodniki gumowe, powinny być przeprowadzane co 2 lata. Taki cykl jest zgodny z normami branżowymi oraz zaleceniami producentów, które mają na celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa użytkowników. Regularne przeglądy pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych uszkodzeń lub degradacji materiałów, co jest kluczowe w kontekście ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Przykładowo, drążki izolacyjne powinny być sprawdzane pod kątem pęknięć czy ubytków materiału, które mogą znacząco obniżyć ich właściwości izolacyjne. Co więcej, aby utrzymać sprzęt w dobrym stanie technicznym, zaleca się także prowadzenie dokumentacji dotyczącej przeprowadzonych przeglądów oraz wyników badań, co wpisuje się w praktyki zarządzania jakością w organizacjach zajmujących się pracami elektrycznymi. Dzięki systematycznym kontrolom, pracownicy są lepiej chronieni przed wypadkami, co w dłuższej perspektywie przekłada się na obniżenie kosztów związanych z ewentualnymi wypadkami oraz poprawę kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy.

Pytanie 25

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: PN = 11 kW, UN = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C32
B. S303 C40
C. S303 C20
D. S303 C25

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź to S303 C32, ponieważ w przypadku obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o mocach znamionowych 11 kW i napięciu 400 V, należy obliczyć prąd roboczy silnika. Prąd ten można wyznaczyć ze wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ), co daje wartość około 18,5 A. Z uwagi na istotne zmiany w obciążeniu oraz do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, stosuje się wyłączniki nadprądowe, które powinny mieć wartość znamionową prądu nie niższą niż 125% prądu roboczego silnika. W tym przypadku 125% z 18,5 A to 23,125 A, co wskazuje na to, że wyłącznik S303 C25 (25 A) byłby niewystarczający. Wyłącznik S303 C32 z wartością 32 A jest odpowiedni, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Tego typu wyłączniki są szeroko stosowane w przemyśle i są zgodne z normami EN 60947-2, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność.

Pytanie 26

Jak często powinny być przeprowadzane okresowe kontrole użytkowe instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym, minimalnie raz w czasie?

A. 6 lat
B. 8 lat
C. 5 lat
D. 4 lata

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Okresowe badania eksploatacyjne sieci elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz normami PN-IEC 60364 i PN-EN 61010, przeglądy te powinny być przeprowadzane co 5 lat. W praktyce, regularne kontrole umożliwiają wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, takich jak uszkodzenia izolacji, niewłaściwe połączenia czy degradacja elementów systemu elektrycznego. Na przykład, w przypadku starych instalacji, działanie na granicy normy może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co stwarza ryzyko pożaru. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy domów jednorodzinnych byli świadomi tego obowiązku i zapewniali odpowiednie przeglądy w ustalonych interwałach. Dodatkowo, w miarę starzejących się instalacji, może być konieczne zwiększenie częstotliwości badań, co podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania systemem elektrycznym w domu.

Pytanie 27

Aby ocenić kondycję techniczną przewodów wyrównawczych, należy zmierzyć między każdą dostępną częścią przewodzącą a najbliższym punktem głównego przewodu wyrównawczego

A. spadek napięcia
B. pojemność doziemną
C. rezystancję przewodów
D. natężenie prądu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pomiar rezystancji przewodów wyrównawczych jest kluczowym elementem w ocenie ich stanu technicznego. Wyrównanie potencjałów w instalacjach elektrycznych ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa oraz ochronę przed porażeniem prądem. W przypadku przewodów wyrównawczych, ich ciągłość oraz niski opór elektryczny są niezbędne, aby zapewnić skuteczne odprowadzanie prądów zwarciowych. Zgodnie z normami, takimi jak PN-HD 60364, powinny być one badane, aby weryfikować, że rezystancja nie przekracza określonych wartości, co może zapobiegać niebezpiecznym sytuacjom. Praktycznym przykładem jest pomiar rezystancji przewodu między punktami, gdzie przewody są połączone z ziemią lub innymi elementami instalacji. Wartości te powinny być rejestrowane i analizowane, aby zapewnić, że instalacja spełnia wymogi bezpieczeństwa oraz normy techniczne. W przypadku wykrycia wysokiej rezystancji, konieczne mogą być działania naprawcze, takie jak wymiana lub naprawa przewodów, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania systemów elektrycznych.

Pytanie 28

Jaką wartość powinien mieć prąd znamionowy bezpiecznika aparatowego zamontowanego w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego, którego parametry to: U1N = 230 V, U2N = 13 V, używanego w ładowarce do akumulatorów, jeżeli przewidywany prąd obciążenia podczas ładowania akumulatorów wynosi 15 A?

A. 10 A
B. 6 A
C. 1 A
D. 16 A

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź wynosi 1 A, co jest zgodne z wartością prądu znamionowego, jaką powinien mieć bezpiecznik aparaturowy zainstalowany w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego. Wartość prądu znamionowego bezpiecznika określa maksymalny prąd, jaki może płynąć przez obwód przed wystąpieniem uszkodzenia lub awarii. W przypadku transformatora, który pracuje w charakterze ładowarki do akumulatorów, kluczowe jest, aby dobrać odpowiednią wartość prądu zabezpieczenia. W analizowanej sytuacji, przy napięciu 230 V na uzwojeniu pierwotnym i przewidywanym prądzie obciążenia 15 A na uzwojeniu wtórnym, istotne jest uwzględnienie współczynnika wydajności oraz strat mocy. Zgodnie z normami, przyjmuje się, aby wartość prądu znamionowego bezpiecznika była co najmniej 20-25% wyższa od prądu obciążenia. W praktyce często stosuje się bezpieczniki o wartości 1 A dla obwodów, w których prąd nie przekracza 15 A. Takie podejście ma na celu zapewnienie dodatkowego marginesu bezpieczeństwa oraz ochrony urządzenia. Wartości te są zgodne z normami IEC 60269 oraz IEC 60947, które zalecają dobór odpowiednich zabezpieczeń w zależności od charakterystyki obciążenia.

Pytanie 29

Podczas eksploatacji trójfazowego silnika indukcyjnego, który był obciążony momentem znamionowym, doszło do nagłego spadku prędkości obrotowej silnika, a jednocześnie zwiększyła się głośność jego pracy. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tego zjawiska jest

A. zanik napięcia w jednej fazie
B. wzrost częstotliwości napięcia sieci
C. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego
D. zadziałanie zabezpieczenia termicznego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zanik napięcia w jednej fazie jest najczęstszą przyczyną nagłego zmniejszenia prędkości obrotowej trójfazowego silnika indukcyjnego. W przypadku, gdy jedna z faz silnika przestaje dostarczać energię, silnik działa w trybie dwu-fazowym. W takiej sytuacji moment obrotowy silnika znacząco spada, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Dodatkowo, silnik może emitować zwiększony hałas, ponieważ nieprawidłowa praca silnika może generować wibracje i dodatkowe obciążenia. W praktyce, w celu zabezpieczenia silnika przed takimi sytuacjami, stosuje się różne systemy monitorowania i zabezpieczeń, takie jak automatyczne wyłączniki, które detekują zanik napięcia i odłączają silnik od zasilania, co zapewnia jego bezpieczeństwo. Zgodnie z normami IEC dotyczących silników elektrycznych, regularne sprawdzanie układów zasilających oraz instalacja odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe dla zapobiegania uszkodzeniom silnika i jego awariom. Ponadto, należy prowadzić systematyczną konserwację oraz inspekcje, aby zapewnić niezawodność i efektywność pracy urządzeń elektrycznych.

Pytanie 30

Jakie nastąpi zmiana w przekładni napięciowej transformatora jednofazowego, jeśli podczas jego modernizacji nawinięto o 10% więcej zwojów po stronie niskiego napięcia, nie zmieniając ilości zwojów po stronie wysokiego napięcia?

A. Wzrośnie o 10%
B. Spadnie o 19%
C. Spadnie o 10%
D. Wzrośnie o 21%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Transformator jednofazowy działa na zasadzie przekładni napięciowej, która jest definiowana jako stosunek liczby zwojów uzwojenia wysokiego napięcia do liczby zwojów uzwojenia niskiego napięcia. W przypadku, gdy nawinięto o 10% więcej zwojów na stronie dolnego napięcia, liczba zwojów w uzwojeniu niskiego napięcia wzrasta, co prowadzi do zmiany przekładni. Jeśli oznaczymy liczbę zwojów uzwojenia niskiego napięcia jako N1, uzwojenia wysokiego napięcia jako N2, to nowa liczba zwojów uzwojenia niskiego napięcia wyniesie 1,1 * N1. Nowa przekładnia napięciowa (U2/U1) oblicza się jako N2/(1,1 * N1), co skutkuje zmniejszeniem przekładni o około 10%. W praktyce, zwiększenie liczby zwojów po stronie dolnego napięcia oznacza, że transformator będzie w stanie obniżyć napięcie w mniejszym stopniu, co ma znaczenie w aplikacjach wymagających stabilizacji napięcia, takich jak zasilanie urządzeń elektronicznych, gdzie precyzyjne napięcie jest kluczowe. W przemyśle energetycznym zrozumienie przekładni napięciowej jest niezbędne do projektowania transformatorów oraz ich optymalizacji. Zmiany w liczbie zwojów mogą być korzystne w niektórych warunkach operacyjnych, co podkreśla znaczenie regularnych przeglądów i modernizacji transformatorów.

Pytanie 31

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach
Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenieA1A2B1B2CD
Przekrój
żyły
4 mm2242328273231
6 mm2312936344139
10 mm2423950465752
16 mm2565268627667
A. 16 mm2
B. 6 mm2
C. 4 mm2
D. 10 mm2

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dla instalacji trójfazowej z przewodami YDY umieszczonymi w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (metoda B2), minimalny przekrój przewodów wynoszący 10 mm2 jest odpowiedni dla przewidywanego prądu obciążenia wynoszącego 36 A. Ten przekrój przewodów zapewnia, że obciążalność wynosząca 50 A jest znacznie wyższa niż wymagana, co gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe, aby uniknąć przegrzania oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. W praktyce, wybór przekroju przewodów powinien również uwzględniać długość trasy przewodów oraz rodzaj izolacji. W standardach instalacji elektrycznych, takich jak PN-IEC 60364, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów w zależności od warunków instalacyjnych, co minimalizuje ryzyko awarii. Dla instalacji o wyższych obciążeniach, warto również rozważyć zastosowanie przewodów o większej obciążalności, aby mieć większy margines bezpieczeństwa w przypadku przyszłych zmian w obciążeniu.

Pytanie 32

Jakie uszkodzenie elektryczne może być przyczyną braku obrotów w lewą stronę w ręcznej wiertarce elektrycznej?

A. O uszkodzeniu wyłącznika z regulatorem prędkości obrotowej
B. O uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku
C. O przerwie w uzwojeniu stojana
D. O zwarciu w uzwojeniach wirnika

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź o uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku jest prawidłowa, ponieważ brak obrotów w lewo w ręcznej wiertarce elektrycznej najczęściej oznacza, że mechanizm odpowiedzialny za zmianę kierunku obrotów nie działa poprawnie. Przełącznik kierunku prądu jest kluczowym elementem, który umożliwia zmianę kierunku obrotów silnika, co jest niezbędne do wykonywania prac w różnych warunkach. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest potrzeba zmiany kierunku obrotów wiertarki podczas pracy z różnymi materiałami, gdzie w prawo i w lewo może być wymagane do usunięcia wiórów z otworu. Regularne sprawdzanie i konserwacja przełączników kierunkowych, zgodnie z zaleceniami producenta, może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność narzędzia. W przypadku awarii przełącznika, najczęściej zauważalne są problemy z samym mechanizmem przełączania oraz opóźnienia w reakcjach przy zmianie kierunków. W praktyce, jeśli wiertarka działa w jednym kierunku, należy najpierw zdiagnozować przełącznik przed podejmowaniem innych działań naprawczych.

Pytanie 33

Należy kontrolować instalację elektryczną w obiektach o wysokiej wilgotności (75-100%) pod kątem efektywności ochrony przed porażeniem nie rzadziej niż co

A. 3 lata
B. 1 rok
C. 2 lata
D. 4 lata

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sprawdzenie instalacji elektrycznej przynajmniej raz do roku w wilgotnych pomieszczeniach to naprawdę ważna sprawa. Jest to zgodne z zasadami bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem prądem. Jeśli wilgotność w pomieszczeniu wynosi od 75% do 100%, ryzyko porażenia wzrasta, więc warto, żebyśmy zajmowali się tym regularniej. Dobrze jest przeprowadzać inspekcje urządzeń i instalacji, żeby upewnić się, że nic nie zagraża bezpieczeństwu. Do takiej kontroli należy sprawdzić stan przewodów, działanie wyłączników różnicowoprądowych oraz ogólny stan instalacji. Na przykład, w łazience, gdzie wilgotność jest wysoka, regularne kontrole oświetlenia są kluczowe. Dzięki odpowiednim testom i konserwacji można uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Warto też pamiętać o normie PN-EN 61140, która wskazuje na potrzebę regularnych przeglądów w takich warunkach.

Pytanie 34

Jaką czynność powinno się przeprowadzić przed rozpoczęciem pracy silnika trójfazowego w przenośnym urządzeniu budowlanym, po zmianie jego lokalizacji?

A. Sprawdzić kolejność faz w źródle zasilania.
B. Zmierzyć prąd różnicowy wyłącznika różnicowoprądowego
C. Dokonać pomiaru rezystancji izolacji urządzenia.
D. Zweryfikować symetrię napięć w instalacji.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sprawdzenie kolejności faz w sieci zasilającej przed uruchomieniem silnika trójfazowego jest kluczowym krokiem w zapewnieniu prawidłowej pracy urządzenia. W przypadku silników trójfazowych, niewłaściwa kolejność faz może prowadzić do odwrotnego obrotu wirnika, co w kontekście urządzenia budowlanego może skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak uszkodzenie maszyny czy zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika. Przykładem może być sytuacja, gdy silnik napędza narzędzie, które wymaga określonego kierunku obrotów do bezpiecznej i efektywnej pracy. Zgodnie z normami IEC 60034, które regulują kwestie dotyczące silników elektrycznych, zawsze należy upewnić się, że kolejność faz jest prawidłowa przed uruchomieniem. W praktyce, przed rozpoczęciem pracy, warto wykorzystać specjalistyczne mierniki do sprawdzenia kolejności faz, co może zapobiec niebezpiecznym sytuacjom i wydłużyć żywotność urządzenia.

Pytanie 35

Jakie urządzenie powinno być użyte do zasilania obwodu SELV z sieci 230 V, 50 Hz?

A. Transformatorem bezpieczeństwa
B. Dzielnikiem napięcia
C. Falownikiem
D. Autotransformatorem

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Transformatory bezpieczeństwa to naprawdę ważne urządzenia, które używamy do zasilania obwodów SELV, czyli tych, które są bezpieczne w użytkowaniu. Dzięki nim możemy korzystać z energii elektrycznej w miejscach, gdzie jest ryzyko kontaktu z wodą czy innymi przewodzącymi substancjami. Ich główną rolą jest izolować niskonapięciowy obwód od sieci energetycznej, co zdecydowanie zmniejsza ryzyko porażenia prądem. Dobrze to widać w praktyce — na przykład, w oświetleniu ogrodowym, łazienkach czy w systemach alarmowych. Zgodnie z normą PN-EN 61558, transformatory te muszą spełniać różne wymogi dotyczące izolacji i zabezpieczeń przed przeciążeniem. W sumie, stosowanie transformatorów bezpieczeństwa tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo, to dobra praktyka, którą warto stosować.

Pytanie 36

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych Ib wynosi 21 A, a maksymalne dopuszczalne obciążenie tych przewodów Id to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji?

A. B25
B. B10
C. B20
D. B16

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dobra decyzja z tym wyłącznikiem B25! Wybierając go, postawiłeś na coś, co naprawdę pasuje do wartości prądu obciążenia, która wynosi 21 A. Z tego, co wiemy, wyłącznik powinien mieć wyższą wartość nominalną niż maksymalny prąd roboczy, ale nie może też za bardzo przekraczać obciążalności przewodów. Tu mamy 30 A dla przewodów, więc 25 A dla wyłącznika to świetny wybór. Dzięki temu nie tylko chronisz instalację przed przeciążeniem, ale też zmniejszasz ryzyko uszkodzenia przewodów. Gdybyś wybrał wyłącznik o wyższej wartości, mogłoby to prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których obciążenia mogą przekraczać to, co jest dozwolone. Generalnie, wyłączniki B25 są dosyć popularne w instalacjach trójfazowych i dobrze się sprawdzają, bo utrzymują wartość prądu na odpowiednim poziomie. Ważne, żeby nie przekraczać 80% tej wartości nominalnej, co w twoim przypadku jest akurat spełnione.

Pytanie 37

Który z poniższych przypadków prowadzi do nadmiernego iskrzenia na komutatorze w silniku szeregowym?

A. Zbyt wysokie obroty wirnika
B. Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika
C. Przegrzanie uzwojeń wirnika
D. Przegrzanie uzwojeń stojana

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika to sytuacja, w której dochodzi do niezamierzonego połączenia elektrycznego między różnymi zwojami w obrębie uzwojenia wirnika. Tego rodzaju uszkodzenie powoduje, że prąd elektryczny nie przepływa w sposób przewidziany przez projekt, co prowadzi do zwiększenia wartości prądów roboczych. W wyniku tego zjawiska na komutatorze silnika szeregowym pojawia się nadmierne iskrzenie, ponieważ prąd nie jest równomiernie rozłożony po wszystkich zwojach wirnika. Iskrzenie na komutatorze nie tylko powoduje zużycie materiału, ale także prowadzi do dodatkowych strat energii, co z kolei obniża efektywność silnika. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko zwarcia, stosuje się różne metody, takie jak odpowiednie dobieranie izolacji uzwojeń, regularne przeglądy stanu technicznego oraz testowanie wytrzymałości izolacji. Dbanie o te aspekty jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które dotyczą silników elektrycznych.

Pytanie 38

Osoby zajmujące się naprawą instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych powinny posiadać

A. uprawnienie potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym
B. pisemne zezwolenie na pracę od kierownika robót
C. zaświadczenie o przeszkoleniu wydane przez administratora budynku
D. zaświadczenie o przeszkoleniu wystawione przez osobę mającą uprawnienia

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "uprawnienie potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, osoby zajmujące się instalacjami elektrycznymi muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje, które są dokumentowane przez świadectwa kwalifikacyjne. Tego typu świadectwa są wydawane na podstawie ukończenia specjalistycznych szkoleń oraz zdania egzaminów, które potwierdzają znajomość przepisów, norm i standardów dotyczących instalacji elektrycznych. Przykładem może być świadectwo wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego, które jest wymagane do przeprowadzania prac w obiektach, gdzie stosuje się urządzenia elektryczne pod napięciem. Dzięki posiadaniu takich uprawnień, technicy elektrycy zapewniają bezpieczeństwo nie tylko sobie, ale również użytkownikom budynków. Posiadanie świadectwa kwalifikacyjnego jest zatem kluczowe dla profesjonalizmu w branży oraz zgodności z obowiązującym prawem, co przekłada się na bezpieczne i efektywne wykonywanie zadań w zakresie instalacji i konserwacji systemów elektrycznych.

Pytanie 39

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 0,8 ∙ In
B. 2,2 ∙ In
C. 1,4 ∙ In
D. 1,1 ∙ In

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 1,1 ∙ In jest poprawna, ponieważ zabezpieczenie termiczne silnika klatkowego trójfazowego powinno być dobrane w taki sposób, aby mogło one skutecznie chronić silnik przed przegrzaniem w normalnych warunkach pracy oraz w czasie rozruchu. W praktyce, standardowe ustawienie zabezpieczeń termicznych dla silników elektrycznych, zgodne z normami, zakłada, że maksymalne obciążenie nie powinno przekraczać 1,1-krotności prądu znamionowego In. Ustawienie to uwzględnia zarówno chwilowe przeciążenia, jak i okresy pracy silnika przy pełnym obciążeniu, zapewniając jednocześnie odpowiednią ochronę przed nadmiernym wzrostem temperatury. Ważne jest, aby zabezpieczenie termiczne nie było ustawione zbyt nisko, co mogłoby prowadzić do nadmiernych wyłączeń systemu, ani zbyt wysoko, co z kolei mogłoby skutkować uszkodzeniem silnika. Przykładowo, w instalacjach hydroforowych w gospodarstwach domowych, silniki często pracują w warunkach zmiennego obciążenia, dlatego dostosowanie ustawienia na poziomie 1,1 ∙ In zapewnia optymalną równowagę między ochroną a dostępnością mocy.

Pytanie 40

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm2 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu
B. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym
C. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu
D. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Zastosowanie przewodu H03RR-F 4G4 w miejsce przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V jest niewłaściwe, ponieważ jego napięcie znamionowe wynosi zaledwie 300 V/500 V, co jest zbyt niskie w kontekście wymagań dla obwodu zasilania silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW. Przewody muszą być dobierane zgodnie z maksymalnym napięciem, jakie mogą występować w danej instalacji. Standardy, takie jak PN-IEC 60228, określają dopuszczalne wartości dla przewodów, a dla silników często rekomendowane jest używanie przewodów o wyższym napięciu znamionowym, aby zapewnić nie tylko sprawność, ale również bezpieczeństwo użytkowania. W praktyce, stosowanie przewodów o adekwatnym napięciu znamionowym chroni przed ryzykiem przebicia izolacji, co mogłoby prowadzić do awarii urządzeń oraz potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W przypadku, gdyby przewód uległ uszkodzeniu, niskie napięcie znamionowe mogłoby nie zapewnić odpowiedniej ochrony, dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm branżowych przy doborze materiałów. Właściwy dobór przewodów nie tylko wpływa na wydajność instalacji, ale również na bezpieczeństwo operacyjne, co jest priorytetem w każdej branży związanej z instalacjami elektrycznymi.