Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 14 listopada 2025 01:35
Data zakończenia: 14 listopada 2025 02:14

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie znaczenie ma łacińska nazwa Digitalis purpureae folium?

A. korzeń jeżówki purpurowej

B. liść naparstnicy purpurowej

C. ziele jeżówki purpurowej

D. liść naparstnicy wełnistej

Odpowiedź wskazująca na liść naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest poprawna, ponieważ nazwa łacińska tej rośliny odnosi się do jej części używanej w medycynie. Digitalis purpurea jest źródłem glikozydów nasercowych, które są kluczowe w terapii chorób serca, takich jak niewydolność serca czy arytmia. Liście naparstnicy zawierają substancje czynne, takie jak digoksyna i digitoksyna, które wpływają na siłę skurczu serca oraz regulują jego rytm. W praktyce medycznej, preparaty z naparstnicy stosuje się w ściśle określonych dawkach, co wymaga znajomości właściwości tej rośliny oraz jej działania, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych. Dodatkowo, znajomość botanicznych nazw roślin, takich jak Digitalis purpurea, jest niezbędna dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie komunikować się w kontekście terapii roślinnych oraz korzystać z odpowiednich standardów i zasad farmakopealnych.

Pytanie 2

Synergizm addycyjny można zauważyć po równoczesnym podaniu

A. ibuprofenu i paracetamolu

B. atropiny i adrenaliny

C. adrenaliny oraz propranololu

D. L-DOPA oraz chloropromazyny

Ibuprofen i paracetamol to przykłady leków, które działają synergistycznie, co oznacza, że ich wspólne podanie może prowadzić do lepszego efektu terapeutycznego niż stosowanie każdego z nich osobno. Ibuprofen jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ), który działa przez hamowanie enzymów cyklooksygenazy (COX), co zmniejsza produkcję prostaglandyn odpowiedzialnych za ból i stan zapalny. Paracetamol natomiast działa głównie w ośrodkowym układzie nerwowym, gdzie blokuje syntazę prostaglandyn, co wpływa na regulację odczuwania bólu. Połączenie tych dwóch leków pozwala na osiągnięcie silniejszego działania przeciwbólowego oraz przeciwgorączkowego, co jest szczególnie przydatne w leczeniu bólu o różnym podłożu, jak np. bóle głowy, bóle mięśni czy gorączka. W praktyce klinicznej, takie podejście jest często stosowane w celu zwiększenia efektywności terapii bólu, minimalizując jednocześnie ryzyko działań niepożądanych związanych z wyższymi dawkami jednego z leków. Zgodnie z wytycznymi wielu organizacji medycznych, łączenie tych leków jest bezpieczne i skuteczne, co czyni je popularnym wyborem w terapii.

Pytanie 3

Jakie znaczenie ma łacińskie słowo Recipe?

A. weź

B. odważ

C. skład

D. przepis

Termin łaciński "Recipe" pochodzi od czasownika "recipere", co w dosłownym tłumaczeniu oznacza "weź" lub "przyjmij". W kontekście farmaceutycznym i medycznym, słowo to jest używane w receptach, które stanowią instrukcje dla aptekarzy dotyczące przygotowania leków. Przykładowo, w receptach lekarskich widnieje na początku słowo "Recipe" jako polecenie dla osoby realizującej receptę, aby wzięła pod uwagę składniki oraz ich proporcje. Dzięki użyciu takiego standardowego języka, zapewnia się precyzję w komunikacji między lekarzami a farmaceutami, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. W branży farmaceutycznej, znajomość terminologii łacińskiej jest niezbędna, aby zrozumieć i stosować się do norm oraz regulacji dotyczących przygotowania i wydawania leków, co w praktyce przekłada się na wysoką jakość świadczonych usług.

Pytanie 4

Jakie nieodwracalne zjawisko występuje podczas przechowywania emulsji o/w?

A. koalescencja

B. wysolenie

C. zjawisko śmietankowania

D. flokulacja

Emulsje są układami, w których jedna ciecz jest rozproszona w drugiej, a procesy destabilizacji tych układów są kluczowe dla zrozumienia ich zachowań. Śmietankowanie odnosi się do tendencji kropli oleju do gromadzenia się na powierzchni emulsji, co niekoniecznie prowadzi do trwałej destabilizacji, a raczej do ich rozwarstwienia w wyniku różnicy gęstości. Flokulacja, natomiast, polega na agregacji cząsteczek drobnych, co prowadzi do ich większej wielkości, ale niekoniecznie oznacza nieodwracalny proces destabilizacji, ponieważ flokulaty mogą powrócić do stanu rozproszonego. Wysolenie to zjawisko, w którym sól wpływa na stabilność emulsji, ale nie jest to proces, który zachodzi wyłącznie w emulsjach o/w. Kluczowym błędem myślowym jest mylenie tych zjawisk z koalescencją, która jest procesem nieodwracalnym, prowadzącym do trwałej destabilizacji emulsji. Zrozumienie różnic między tymi procesami jest istotne dla skutecznego zarządzania jakością produktów emulsjowych w różnych branżach, gdzie stabilność emulsji jest kluczowa dla zachowania ich właściwości.

Pytanie 5

Stosowanie igieł, strzykawek, kaniuli oraz cewników jest niedozwolone, gdy

A. ich termin ważności kończy się w ciągu najbliższych 24 godzin

B. zaobserwowano uszkodzenie opakowania zbiorczego

C. etykieta na opakowaniu zbiorczym jest nieczytelna

D. minął termin ich ważności lub zauważono uszkodzenie opakowania jednostkowego

Użycie igieł, strzykawek, kaniuli i cewników jest zabronione w przypadku, gdy upłynął ich termin ważności lub stwierdzono uszkodzenie opakowania jednostkowego. Termin ważności jest kluczowym wskaźnikiem bezpieczeństwa i skuteczności tych narzędzi medycznych. Po upływie terminu ważności, nie ma pewności co do ich właściwości fizycznych oraz sterylności, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjenta. Przykładem może być stosowanie strzykawek, które po przekroczeniu daty ważności mogą nie być w stanie prawidłowo dostarczyć leku, co może skutkować brakiem działania farmakologicznego lub, co gorsza, wprowadzeniem zanieczyszczeń do organizmu. Dodatkowo, uszkodzenie opakowania jednostkowego może prowadzić do utraty sterylności, co jest nieakceptowalne w kontekście procedur medycznych. Zgodnie z wytycznymi organizacji takich jak CDC (Centers for Disease Control and Prevention) oraz licznymi standardami branżowymi, wszelkie materiały jednorazowego użytku powinny być dokładnie sprawdzane przed użyciem, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo pacjenta.

Pytanie 6

Wyznacz liczbę tabletek Furosemidum 40 mg, które zawierają 0,22 g furosemidu?

A. 5,5

B. 1,5

C. 8,8

D. 1,8

Podczas rozwiązywania tego zadania, niektórzy mogą popełniać błędy, które prowadzą do błędnych odpowiedzi. Na przykład, gdyby ktoś obliczył ilość tabletek jako 1,5, mógłby założyć, że 0,22 g furosemidu jest zbliżone do 40 mg, co jest fundamentalnym błędem w zrozumieniu jednostek miary. 0,22 g to 220 mg, co jest znacznie wyższą wartością w porównaniu do pojedynczej tabletki. Inna możliwość błędu, prowadząca do odpowiedzi 1,8, może wynikać z nieprawidłowego przeliczenia, na przykład zmylenia jednostek lub zastosowania błędnego wzoru. Takie pomyłki mogą wynikać z braku wiedzy na temat konwersji jednostek miary oraz z nieprzywiązania wagi do precyzyjnych danych. Z kolei odpowiedzi 5,5 i 8,8 mogą sugerować, że osoba udzielająca odpowiedzi ma różne wyobrażenia na temat standardowych dawek w terapii furosemidem. Istotne jest, aby nie tylko znać dawki, ale także umieć je przeliczać, co jest umiejętnością niezbędną w każdej dziedzinie medycyny i farmacji. W praktyce klinicznej, błędne obliczenia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjentów, dlatego kluczowe jest, aby zawsze weryfikować obliczenia i mieć świadomość jednostek miary oraz ich konwersji. Warto również zwrócić uwagę na zalecenia dotyczące dawkowania leków, które są oparte na badaniach klinicznych i powinny być przestrzegane dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 7

Które z wymienionych preparatów, według przepisów, technik farmaceutyczny ma prawo samodzielnie przygotować?

A. roztwór doksorubicyny

B. mieszankę pediatryczną do wlewu dożylnego

C. mieszankę z chlorowodorkiem papaweryny

D. krople do oczu z siarczanem atropiny

Mieszanka z chlorowodorkiem papaweryny jest OK i w zasadzie wpasowuje się w to, co mogą robić technicy farmaceutyczni w aptekach. Chlorowodorek papaweryny to lek, który znajdziesz przy terapii bólów skurczowych i w leczeniu różnych problemów, jak choroby układu pokarmowego czy układu moczowego. Jak chcesz to przygotować, musisz znać proporcje i umieć pracować w aseptycznych warunkach. Na przykład, możesz przygotować krople doustne z papaweryny, które pacjent dostanie w odpowiednich dawkach, dopasowanych do jego zdrowia. W moim odczuciu, sporządzanie leków to nie tylko skill, ale też spora odpowiedzialność. Technicy powinni pamiętać o wszystkich zasadach i standardach, żeby leki były bezpieczne i skuteczne. A i nie zapomnij o dokumentacji – przygotowane specyfiki muszą być odpowiednio opisane, żeby wszystko było zgodne z jakością.

Pytanie 8

Nervogran to granulat, który zawiera m.in. kozłek lekarski, rumianek, miętę oraz melisę i jest stosowany jako preparat leczniczy?

A. uspokajający

B. przeciwwymiotny

C. przeciwpadaczkowy

D. neuroleptyczny

Nervogran to preparat zawierający składniki roślinne, takie jak kozłek lekarski, rumianek, mięta i melisa, które mają właściwości uspokajające i relaksujące. Kozłek lekarski, znany z działaniu łagodzącym stres i napięcia, często jest stosowany w medycynie naturalnej w celu wspierania zdrowego snu i redukcji lęku. Rumianek i melisa również posiadają właściwości relaksujące, co czyni je przydatnymi w terapii stanów lękowych oraz napięcia nerwowego. Mięta, choć znana głównie ze swojego działania wspomagającego trawienie, także może przyczynić się do ogólnego poczucia komfortu. Preparaty uspokajające, takie jak Nervogran, są często wykorzystywane w praktyce klinicznej w celu łagodzenia objawów związanych z nadmiernym stresem, lękiem, a także w terapii wspomagającej zaburzenia snu. Warto zaznaczyć, że stosowanie tego typu leków powinno być zawsze konsultowane z lekarzem, aby uzyskać optymalne efekty.

Pytanie 9

Recepta wydana przez lekarza dyżurnego jest ważna

A. 30 dni od daty wystawienia

B. tylko w dniu wystawienia

C. 48 godzin od daty wystawienia

D. 7 dni od daty wystawienia

W przypadku recept wystawionych przez lekarza pomocy doraźnej, błędne jest twierdzenie, że są one ważne tylko przez 48 godzin. Tak krótki okres ważności mógłby stwarzać poważne problemy dla pacjentów, którzy w nagłych przypadkach często potrzebują więcej czasu na zorganizowanie wizyty w aptece. Odpowiedź, sugerująca, że recepta jest ważna tylko w dniu jej wystawienia, nie uwzględnia praktycznych aspektów zdrowotnych. Pacjenci mogą mieć różne powody, dla których nie mogą natychmiast udać się do apteki, co sprawia, że wyłączenie możliwości wykupu lekarstw w późniejszym terminie jest niewłaściwe. W odniesieniu do 30-dniowego okresu ważności, również nie jest to zgodne z przepisami. Zbyt wydłużony czas ważności recepty może prowadzić do problemów z aktualnością informacji o pacjencie oraz jego stanie zdrowia, co jest kluczowe w kontekście leczenia. W praktyce farmaceutycznej, każdy lek ma określony okres ważności i powinien być wykupywany w odpowiednim czasie, aby zapewnić efektywność terapii i bezpieczeństwo stosowania. Warto zaznaczyć, że właściwe zrozumienie zasad wystawiania recept jest kluczowe dla zapewnienia pacjentom odpowiedniej opieki zdrowotnej oraz skutecznego leczenia. Dlatego też, świadomość długości ważności recept jest niezbędna dla właściwego zarządzania zdrowiem pacjentów.

Pytanie 10

W przypadku zatruć jonami żelaza wykorzystuje się deferoksaminę, która potrafi chelatować jony żelaza oraz glinu. Przykład tej interakcji można określić jako antagonizm

A. chemiczny

B. niekompetencyjny

C. czynnościowy

D. konkurencyjny

Deferoksamina to fajny chelator, czyli substancja, która potrafi wiązać metale, jak żelazo czy glin, i pomaga je usunąć z organizmu. To jest przykład, jak chemia działa w praktyce, bo deferoksamina neutralizuje toksyczne działanie żelaza. Szczególnie ważne jest to w leczeniu zatruć żelazem, które mogą się zdarzyć, zwłaszcza u dzieci, które mogą przypadkowo zjeść za dużo suplementów żelaza. Zrozumienie, jak to działa, jest kluczowe, bo pozwala na szybką pomoc, kiedy ktoś jest w niebezpieczeństwie. Na przykład, jeśli ktoś ma hemochromatozę, to deferoksamina może pomóc utrzymać poziom żelaza w normie i uniknąć uszkodzeń narządów. Warto wiedzieć, że chelatacja to dość prosta sprawa i można ją skutecznie wykorzystywać w klinice, co na pewno pomoże pacjentom.

Pytanie 11

Spiritus formicicus to substancja zwana

A. kamforowym.

B. mrówczanym.

C. salicylowym.

D. gorczycznym.

Odpowiedź na mrówczany jest naprawdę trafiona. 'Spiritus formicicus' to łacińska nazwa spirytusu mrówczanowego, który powstaje z kwasu mrówkowego. Ten alkohol ma sporo zastosowań, zwłaszcza w chemii organicznej jako rozpuszczalnik, ale też w farmacji. Na przykład, używa się go w różnych reakcjach chemicznych, jak esterifikacja, czy jako dodatek do produkcji leków. Warto też wiedzieć, że spirytus mrówczany często wykorzystuje się w laboratoriach do konserwacji próbek biologicznych, a nawet jako środek dezynfekujący, bo ma dobre właściwości antyseptyczne. Przy pracy z tym związkiem trzeba jednak pamiętać o bezpieczeństwie – dobra wentylacja i środki ochrony osobistej to podstawa, żeby uniknąć kontaktu ze skórą czy drogami oddechowymi.

Pytanie 12

Jaką metodą bada się obecność endotoksyn bakteryjnych w lekach stosowanych pozajelitowo?

A. poprzez hodowlę komórek wskaźnikowych

B. z wykorzystaniem lizatu amebocytów skrzypłocza

C. przy użyciu sączków membranowych

D. za pomocą posiewu na podłożu tioglikolanowym

Metody, które nie opierają się na użyciu lizatu amebocytów skrzypłocza, nie są odpowiednie do badania obecności endotoksyn w lekach pozajelitowych. Użycie sączków membranowych może sugerować, że próbki są filtrowane, jednak sama filtracja nie wykrywa endotoksyn. Endotoksyny są cząstkami, które nie są usuwane przez filtrację, a ich wykrycie wymaga specyficznych reakcji biochemicznych, które zawiodą w przypadku użycia jedynie filtrów. Hodowla komórek wskaźnikowych również nie jest odpowiednia, ponieważ wymaga obecności żywych komórek, co może wprowadzić dodatkowe zmienne i zafałszować wyniki, a także nie jest standardową metodą wykrywania endotoksyn. Posiew na podłożu tioglikolanowym jest techniką stosowaną do wykrywania mikroorganizmów, ale nie jest dedykowaną metodą do oceny endotoksyn. Te podejścia często prowadzą do błędnych wniosków, ponieważ nie uwzględniają specyfiki endotoksyn i ich interakcji z układami detekcyjnymi. Przy badaniu substancji farmaceutycznych, kluczowe jest stosowanie metod uznawanych przez normy, co zapewnia nie tylko dokładność, ale i zgodność z wymogami regulacyjnymi.

Pytanie 13

Antybiotyki posiadające działanie przeciwnowotworowe (cytostatyczne) to:

A. mitomycyna, natamycyna, nystatyna

B. mitomycyna, bleomycyna, doksorubicyna

C. gentamycyna, daunorubicyna, nystatyna

D. bleomycyna, daunorubicyna, gryzeofulwina

Mitomycyna, bleomycyna oraz doksorubicyna to leki, które wykazują działanie przeciwnowotworowe, co czyni je cytostatykami. Mitomycyna jest stosowana w terapii nowotworów takich jak rak pęcherza moczowego czy rak żołądka. Działa poprzez uszkodzenie DNA komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci. Bleomycyna jest często używana w leczeniu chłoniaków oraz raka jądra, a jej działanie polega na indukcji fragmentacji DNA. Doksorubicyna, znana również jako Adriamycyna, jest szeroko stosowana w leczeniu różnych nowotworów, w tym raka piersi i białaczki, działając zarówno poprzez interkalację z DNA, jak i generowanie reaktywnych form tlenu, co również prowadzi do uszkodzenia komórek nowotworowych. Wszystkie te leki są kluczowymi elementami w terapii nowotworowej i ich stosowanie opiera się na dobrze udokumentowanych standardach terapii onkologicznej, co czyni je fundamentem w walce z nowotworami.

Pytanie 14

Przeszkodą w użyciu surowców roślinnych, takich jak: kora kruszyny, kłącze rzewienia, liść senesu, jest

A. przeziębienie oraz grypa

B. podwyższona krzepliwość krwi

C. okres ciąży i karmienia piersią

D. prawidłowe funkcjonowanie (perystaltyka) jelit

Wybór odpowiedzi związanych z przeziębieniem, prawidłową motoryką jelit oraz zwiększoną krzepliwością krwi nie uwzględnia specyfiki działania surowców roślinnych, jak kora kruszyny, kłącze rzewienia i liść senesu. Przeziębienie i grypa nie są stanami, które bezpośrednio wpływają na bezpieczeństwo stosowania tych preparatów. W rzeczywistości, niektóre rośliny mogą być stosowane jako wsparcie w takich przypadkach, jednak nie dotyczą one bezpośrednio przeciwwskazań do stosowania środków przeczyszczających. Prawidłowa motoryka jelit jest także złożonym zagadnieniem. U osób z prawidłową perystaltyką stosowanie silnych środków przeczyszczających może prowadzić do uzależnienia od tych substancji, co z kolei może destabilizować naturalne funkcje jelit. Zwiększona krzepliwość krwi, choć może być istotna w kontekście zdrowotnym, nie jest bezpośrednio związana z działaniem przeczyszczającym roślin. Typowym błędem myślowym jest łączenie efektów ubocznych roślin z ich działaniami terapeutycznymi, co prowadzi do błędnych wniosków o ich bezpieczeństwie w różnych stanach fizjologicznych. Dlatego niezwykle istotne jest, aby osoby stosujące zioła, szczególnie w krytycznych momentach życia, jak ciąża czy laktacja, kierowały się zaleceniami specjalistów oraz aktualnymi badaniami naukowymi.

Pytanie 15

Ilość wodna to masa

A. podłoża maściowego [g], które na stałe zwiąże 1,0 g wody w temperaturze 20°C

B. podłoża maściowego [g], które na stałe zwiąże 100,0 g wody w temperaturze 20°C

C. wody [g], którą na stałe zwiąże 1,0 g bezwodnego podłoża maściowego w temperaturze 20°C

D. wody [g], którą na stałe zwiąże 100,0 g bezwodnego podłoża maściowego w temperaturze 20°C

Definicja liczby wodnej jest kluczowym elementem w formulacji maści i innych preparatów farmaceutycznych, jednak wiele osób myli podstawowe pojęcia związane z tym zagadnieniem. Odpowiedzi, które wskazują na ilość podłoża maściowego, które zwiąże określoną ilość wody, są błędne, ponieważ koncentrują się na odwrotnej relacji. Liczba wodna nie odnosi się do tego, ile substancji maściowej można użyć, aby zatrzymać wodę, ale do tego, ile wody można wprowadzić do określonego podłoża. Przykładowo, podanie, że 'podłoża maściowego [g], które zwiąże trwale 100,0 g wody w temperaturze 20°C' zamiast bezwodnego podłoża, myli koncepcję związku wodno-podłoże. W praktyce, formułując maści, kluczowe jest zrozumienie, jak różne podłoża reagują z wodą, w tym ich zdolność do zatrzymywania wody, co jest istotne dla stabilności preparatu oraz jego skuteczności. Dlatego też pomyłki w definiowaniu liczby wodnej mogą prowadzić do niewłaściwych obliczeń w procesie produkcji, co w konsekwencji wpłynie na jakość i bezpieczeństwo produktów farmaceutycznych. Oznacza to, że zrozumienie i poprawne zastosowanie definicji liczby wodnej jest niezbędne w praktyce farmaceutycznej.

Pytanie 16

Materiał do produkcji czopków tą metodą można stopić

A. w czopkarce

B. w moździerzu

C. na płytce Petriego

D. w parownicy

Podłoże do sporządzania czopków metodą wylewania można stopić w parownicy, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie przygotowywania substancji farmaceutycznych. Parownice, zarówno rotacyjne, jak i standardowe, zapewniają precyzyjną kontrolę temperatury oraz umożliwiają usunięcie nadmiaru rozpuszczalnika, co jest niezbędne w procesie formowania czopków. Użycie parownicy pozwala na osiągnięcie jednorodnej konsystencji podłoża, co jest kluczowe dla skuteczności i stabilności gotowego produktu. W praktyce, proces ten obejmuje również dokładne monitorowanie parametrów, takich jak czas i temperatura, aby zapewnić pełne roztopienie substancji czynnej oraz nośnika, co zwiększa bioavailability leku. Dodatkowo, parownica minimalizuje ryzyko kontaminacji, co jest niezbędne w farmacji, gdzie jakość i czystość produktów są priorytetem. W kontekście produkcji czopków, standardy GMP (Good Manufacturing Practice) wymagają, aby wszystkie etapy procesu były ściśle kontrolowane, co potwierdza zasadność korzystania z parownicy w tym zastosowaniu.

Pytanie 17

W celu sporządzenia leku według zamieszczonej recepty balsam peruwiański należy

Rp.
 Balsami peruviani
 Ricini olei
 Paraffini liq.               aa    2,0
 Vaselini albi                ad  150,0
 M.f. ung.

 D.S. Zewnętrznie

A. rozpuścić w parafinie ciekłej.

B. rozpuścić w stopionej wazelinie białej.

C. rozetrzeć z wazeliną białą.

D. rozetrzeć z olejem rycynowym w stosunku 1:1.

Wybór odpowiedzi związanych z rozpuszczaniem balsamu peruwiańskiego w parafinie ciekłej lub wazelinie białej odzwierciedla pewne nieporozumienia dotyczące charakterystyki tych substancji oraz ich zastosowania w recepturze farmaceutycznej. Parafina ciekła, mimo że jest substancją używaną w farmacji, to nie stanowi odpowiedniego medium dla balsamu peruwiańskiego. Rozpuszczenie balsamu w parafinie może prowadzić do utraty jego właściwości terapeutycznych, ponieważ parafina nie jest w stanie wchłonąć aktywnych składników w taki sposób, w jaki robi to olej rycynowy. Ponadto, wazelina biała, będąca substancją o właściwościach emolientowych, nie zapewnia odpowiedniej interakcji z balsamem peruwiańskim, co może skutkować nieefektywnym lekiem. Kiedy składniki są mieszane w niewłaściwych proporcjach, ryzykujemy utratę ich synergii, co jest kluczowe dla uzyskania pożądanego efektu terapeutycznego. Ponadto, typowe błędy związane z takimi odpowiedziami wynikają z niezrozumienia roli, jaką każdy składnik odgrywa w preparacie oraz braku wiedzy na temat zasad farmaceutycznych dotyczących przygotowywania leków. Właściwe zrozumienie interakcji między substancjami czynnymi jest niezbędne, aby uniknąć takich pomyłek w przyszłości.

Pytanie 18

Ciecze, które się ze sobą nie mieszają, są składnikiem, który występuje zawsze

A. w maści

B. w nalewce

C. w zawiesinie

D. w emulsji

Emulsje to takie mieszanki, gdzie łączą się ze sobą dwie ciecze, które normalnie się nie lubią, jak woda i olej. To wszystko jest możliwe dzięki emulgatorom, które sprawiają, że wszystko trzyma się razem. Można je znaleźć w różnych rzeczach, takich jak mleko, majonez czy niektóre kosmetyki. Jeśli chodzi o przemysł, to emulsje są szalenie ważne w produkcji leków i kosmetyków, bo muszą być odpowiednio gęste i stabilne. W laboratoriach produkują je z ogromną starannością, by zapewnić bezpieczeństwo i trwałość. Praktycznie używa się różnych metod, np. homogenizacji, żeby osiągnąć najlepsze efekty. Widać, że emulsje są nie tylko w jedzeniu, ale też w kosmetykach i wielu innych produktach chemicznych.

Pytanie 19

Selegilina działa jako inhibitor

A. MAO-B

B. SSRI

C. MAO-A

D. COMT

Inhibitory COMT (katecholo-O-metylo-transferazy) są grupą leków, które mają na celu zwiększenie dostępności dopaminy poprzez hamowanie enzymu rozkładającego dopaminę, jednak nie są one bezpośrednio związane z działaniem selegiliny. W przypadku COMT, wpływają one na metabolizm lewodopy, ale nie na działanie MAO-B. Z kolei selektywne inhibitory wychwytu serotoniny (SSRI) działają na zupełnie innym poziomie, wpływając na poziomy serotoniny w mózgu i nie mają bezpośredniego związku z metabolizmem dopaminy. W przypadku MAO-A, ten enzym odpowiada za rozkład serotoniny i norepinefryny, a nie dopaminy, co czyni go nieodpowiednim celem dla selegiliny. Zrozumienie, że selegilina działa wyłącznie jako inhibitor MAO-B, jest kluczowe dla ustalenia jej zastosowania w terapii choroby Parkinsona oraz innych zaburzeń neurologicznych. Powszechnym błędem jest mylenie działania różnych inhibitorów enzymatycznych i ich zastosowania w farmakoterapii, co może prowadzić do nieprawidłowego doboru leków oraz braku oczekiwanych efektów terapeutycznych. W praktyce zawodowej istotne jest stosowanie precyzyjnych terminów oraz zrozumienie mechanizmów działania poszczególnych substancji czynnych, aby zapewnić skuteczność terapii.

Pytanie 20

Aby rozetrzeć substancję w moździerzu, należy wykorzystać

A. bagietki

B. pistla

C. łyżeczki

D. szpatułki

Prawidłową odpowiedzią jest użycie pistla do rozcierania zawartości w moździerzu. Pistolet (lub tłuczek) jest narzędziem zaprojektowanym w celu mielenia i rozdrabniania substancji, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, w tym w farmacji, chemii i kuchni. Używając pistla, możemy uzyskać jednorodną konsystencję mieszanki, co jest niezwykle ważne w procesach takich jak przygotowanie leków lub przypraw. Na przykład, w przygotowaniu proszku z ziół, pistel umożliwia dokładne zmieszanie i rozdrobnienie, co zwiększa biodostępność substancji aktywnych. Dobrą praktyką jest również dbanie o czystość i odpowiedni materiał moździerza oraz pistla, aby uniknąć kontaminacji. W laboratoriach często stosuje się moździerze ceramiczne lub szklane ze względu na ich łatwość w czyszczeniu i neutralność chemiczną. W kontekście kulinarnym, pistel jest niezastąpiony przy przygotowywaniu past, sosów czy przypraw, gdzie pożądana jest konsystencja kremowa lub drobno mielona.

Pytanie 21

Podczas przygotowywania leku według podanej receptury występuje niezgodność

Rp.
Luminali                   1,0
Menthae pip. aquae         ad 200,0
M.f. sol.

A. fizyczna, której można zapobiec, zastępując luminal równoważną ilością luminalu sodowego.

B. fizyczna, której można zapobiec, zastępując wodę miętową wodą oczyszczoną.

C. chemiczna, której można zapobiec, zastępując luminal równoważną ilością luminalu sodowego.

D. chemiczna, której można zapobiec, zastępując wodę miętową wodą oczyszczoną.

W przypadku niepoprawnych odpowiedzi, kluczowe jest zrozumienie, że niezgodności chemiczne różnią się od fizycznych i wpływają na farmakologiczne właściwości substancji. Wybór zamiany wody miętowej na wodę oczyszczoną nie eliminuje problemu z rozpuszczalnością luminalu, ponieważ problem ten dotyczy głównie fizycznych właściwości substancji. Zmiany w składzie rozpuszczalnika mogą nie rozwiązać problemu niezgodności, gdyż luminal wciąż pozostaje słabo rozpuszczalny. Stąd brak zrozumienia różnicy między niezgodnościami fizycznymi a chemicznymi prowadzi do błędnych konkluzji. Ponadto, zamiana luminalu na sól sodową jest uzasadniona na podstawie praktycznych doświadczeń oraz norm farmaceutycznych, które wskazują na potrzebę zapewnienia maksymalnej biodostępności substancji czynnej. Ignorowanie tej wiedzy może prowadzić do poważnych konsekwencji w terapii pacjentów, takich jak niewłaściwe działanie leku lub jego nierównomierne wchłanianie. Dlatego istotne jest, aby w procesie sporządzania leków stosować się do zaleceń dotyczących rozpuszczalności i właściwego doboru substancji, co jest kluczowym aspektem w zapewnieniu odpowiedniego leczenia i bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 22

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, jak należy przechowywać gotowe leki z grupy środków odurzających?

A. w oddzielnej, zamykanej szafce obok silnie działających substancji

B. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu na wyznaczonych półkach

C. w specjalnie wydzielonym miejscu, do którego pacjent nie ma dostępu

D. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu w zamkniętej metalowej szafie lub kasecie, przymocowanej w sposób trwały do ściany lub podłogi

Odpowiednio zabezpieczone pomieszczenie, w którym znajdują się leki gotowe z grupy środków odurzających, powinno być wyposażone w zamkniętą metalową szafę lub kasetę, przymocowaną w sposób trwały do ściany lub podłogi. Tego rodzaju zabezpieczenia są zgodne z normami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka nieautoryzowanego dostępu do substancji mogących być nadużywane. W praktyce oznacza to, że dostęp do tych leków powinni mieć jedynie uprawnieni pracownicy, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pacjentów, jak i personelu. W odpowiednich regulacjach, takich jak Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, określono ścisłe wymagania dotyczące przechowywania leków odurzających. Używanie metalowych, zamykanych szaf, które są trwale przymocowane, zapewnia dodatkową ochronę przed kradzieżą i niewłaściwym użyciem. Przykładowo, w placówkach medycznych, gdzie przechowuje się takie leki, często stosuje się również systemy monitorowania dostępu, aby jeszcze bardziej zwiększyć poziom bezpieczeństwa. Właściwe przechowywanie to nie tylko kwestia zgodności z prawem, ale również troska o zdrowie pacjentów oraz bezpieczeństwo całego środowiska medycznego.

Pytanie 23

Podczas przygotowywania leku według podanej recepty, aby zapewnić trwałe rozproszenie roztworu wodnego w podłożu, zamiast wazeliny białej należy użyć

Rp.
Vaselini albi
3% Sol. Acidi borici    aa   ad   30,0
M.f. ung.

A. wazelinę żółtą.

B. parafinę stałą.

C. wosk żółty.

D. eucerynę.

Euceryna to taka emulsja wodno-olejowa, która świetnie stabilizuje roztwory wodne w podłożu. Jest naprawdę ważna w farmacji, bo pomaga uzyskać jednolitą konsystencję maści, a to ma wpływ na to, jak dobrze działają. Gdy mamy preparaty z substancjami czynnymi w roztworach wodnych, to euceryna działa jak emulgator, co ułatwia wprowadzenie tych substancji do maści. Przykładowo, używamy euceryny przy robieniu maści nawilżających czy leczniczych, gdzie ważna jest dobra dystrybucja aktywnych składników. W praktyce farmaceutycznej euceryna jest zalecana w recepturach, co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo dla pacjentów. A w porównaniu do substancji hydrofobowych, euceryna lepiej pomaga wchłaniać i rozprowadzać składniki aktywne w organizmie.

Pytanie 24

Co oznacza skrót EAN na opakowaniach produktów leczniczych?

A. European Agency Number

B. Emergency Action Number

C. European Article Number

D. European Antibiotic Number

Skrót EAN oznacza <strong>European Article Number</strong> i jest to międzynarodowy system kodów kreskowych, który identyfikuje produkty handlowe. EAN jest kluczowym elementem w logistyce i handlu, ponieważ pozwala na szybkie i precyzyjne zarządzanie zapasami oraz ułatwia skanowanie produktów na kasach w sklepach. Każdy kod EAN jest unikalny dla danego produktu, co minimalizuje ryzyko pomyłek przy jego identyfikacji. W kontekście produktów leczniczych, EAN pomaga farmaceutom i personelowi medycznemu w szybkim i bezbłędnym odnajdywaniu produktów, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów. Zastosowanie EAN w aptekach pozwala na łatwiejsze śledzenie i kontrolę stanów magazynowych, co może zapobiegać brakowi niezbędnych leków. Dodatkowo, EAN ułatwia proces inwentaryzacji i zapewnia lepszą organizację pracy w aptekach, co z kolei przekłada się na lepszą obsługę pacjentów i zwiększenie efektywności działania całego systemu ochrony zdrowia.

Pytanie 25

Spożywanie simwastatyny razem z sokiem grejpfrutowym, który działa jako inhibitor cytochromu P-450, może doprowadzić do

A. wzmożenia efektu pierwszego przejścia

B. wzmożenia wchłaniania simwastatyny

C. zwiększenia tempa metabolizmu simwastatyny

D. wzrostu stężenia simwastatyny we krwi

Zrozumienie działania simwastatyny oraz jej interakcji z substancjami takimi jak sok grejpfrutowy wymaga wnikliwej analizy procesów metabolicznych. Zwiększenie efektu pierwszego przejścia, które mogłoby wystąpić w związku z spożyciem soku grejpfrutowego, nie jest prawidłową koncepcją w tej sytuacji. Efekt pierwszego przejścia odnosi się do metabolizmu substancji czynnych w wątrobie przed ich dotarciem do krążenia ogólnego, czym można wyjaśnić zmniejszenie dostępności biologicznej leku, a nie jej zwiększenie. Nasilenie metabolizmu simwastatyny przez sok grejpfrutowy jest również nieprawidłowe, ponieważ sok ten hamuje aktywność enzymów cytochromu P-450, co prowadzi do redukcji jej eliminacji i w konsekwencji do wzrostu stężenia leku. Co więcej, wchłanianie simwastatyny w przewodzie pokarmowym nie jest bezpośrednio stymulowane przez sok grejpfrutowy, co czyni tę odpowiedź również niewłaściwą. Kluczowe jest zrozumienie, że interakcje farmakologiczne związane z cytochromami P-450 są skomplikowane i mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W edukacji pacjentów oraz praktyce klinicznej istotne jest, aby lekarze podkreślali znaczenie unikania soków owocowych, które mogą wpływać na metabolizm leków, a także regularnie przeglądali leki i suplementy stosowane przez pacjentów, aby ograniczyć ryzyko wystąpienia niepożądanych interakcji.

Pytanie 26

Agonista selektywny receptorów β₂-adrenergicznych to

A. Karwedilol

B. Fenoterol

C. Pantoprazol

D. Klotrimazol

Klotrimazol to lek przeciwgrzybiczy, który działa poprzez hamowanie syntezy ergosterolu, kluczowego składnika błon komórkowych grzybów. Nie jest on agonistą receptorów β-adrenergicznych, co czyni go niewłaściwym wyborem w kontekście leczenia chorób układu oddechowego. Karwedilol jest nieselektywnym beta-blokerem, co oznacza, że blokuje receptory β1 oraz β2-adrenergiczne, a jego działanie jest związane głównie z obniżeniem ciśnienia krwi oraz poprawą funkcji serca u pacjentów z niewydolnością serca. Blokując receptory β2, karwedilol nie tylko nie przynosi ulgi w astmie, ale może także powodować nasilenie objawów poprzez skurcz oskrzeli. Pantoprazol jest inhibitorem pompy protonowej, stosowanym w terapii choroby refluksowej oraz wrzodów żołądka. Jego działanie nie ma nic wspólnego z układem adrenergicznym, co wyklucza go jako opcję terapeutyczną w kontekście agonistów receptorów β2-adrenergicznych. Powszechnym błędem myślowym jest mylenie różnych klas leków i ich zastosowania; często pacjenci mogą sądzić, że każdy lek oddziałujący na układ hormonalny, taki jak leki przeciwgrzybicze czy inhibitory pompy, może być stosowany w leczeniu astmy. Ważne jest zrozumienie, że skuteczność terapii zależy od mechanizmu działania substancji oraz jej selektywności. Właściwe przyporządkowanie leków do wskazań terapeutycznych jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów oraz efektywności ich leczenia.

Pytanie 27

Jakie są właściwości odwaru z liści szałwii?

A. Jako środek na wszawicę

B. W celu wspomagania laktacji

C. Przy stanach zapalnych dziąseł

D. W celu podniesienia poziomu glukozy

Odwar z liści szałwii ma zastosowanie w leczeniu zapaleń dziąseł ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz ściągające. Szałwia, dzięki swoim naturalnym składnikom, takim jak olejki eteryczne i flawonoidy, skutecznie łagodzi podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej oraz wspomaga proces gojenia ran. Przykładowo, płukanie ust odwarem z szałwii może przynieść ulgę pacjentom cierpiącym na zapalenie dziąseł, eliminując bakterie i zmniejszając obrzęk. W praktyce stomatologicznej odwar ten może być zalecany jako uzupełnienie standardowego leczenia, a jego stosowanie znajduje potwierdzenie w literaturze medycznej, co jest zgodne z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Dodatkowo, regularne stosowanie odwaru może wspierać ogólną higienę jamy ustnej, co jest istotne dla profilaktyki chorób przyzębia.

Pytanie 28

Z jakiego surowca roślinnego z listy B, wykazującego działanie kardiotoniczne, można przygotować napary i nalewki?

A. Z ziela miłka wiosennego

B. Z korzenia kozłka lekarskiego

C. Z kwiatostanu głogu

D. Z korzenia wymiotnicy

Wybór ziół jak korzeń kozłka lekarskiego czy kwiatostan głogu do robienia naparów z myślą o poprawie funkcji serca nie jest najlepszym pomysłem. Korzeń kozłka, znany też jako waleriana, głównie działa uspokajająco i nie ma potwierdzonego wpływu na serce. Jeśli chodzi o wymiotnicę, to jej działanie jest bardziej emetyczne, więc raczej nie pomoże w pracy serca. A kwiatostan głogu, choć jest używany w leczeniu serca, to nie działa w taki sposób, jak ziele miłka. Wydaje mi się, że trzeba dobrze znać właściwości ziół, zanim zacznie się je stosować, bo bezpieczeństwo terapii ziołowych jest naprawdę ważne.

Pytanie 29

Jakiego rodzaju opakowanie powinno się użyć do proszku złożonego niedzielonego, który zawiera Sól Pieniążka? (Natrii Salicylatis 10,0 Natrii Chloridi 45,0 Natrii Hydrogenocarbonatis 45,0)

A. Da ad capsulas gelatinosas

B. Da ad vitrum rostratum

C. Da ad capsulas amylaceas

D. Da ad scatulam

Odpowiedź 'Da ad scatulam' jest prawidłowa, ponieważ proszek złożony niedzielony, jak w przypadku składników zawierających Sól Pieniążka, wymaga odpowiedniego opakowania, które zabezpieczy jego właściwości i umożliwi łatwe dawkowanie. Opakowanie w formie pudełka (scatulam) jest stosowane w przypadku substancji w postaci proszku, które nie są przeznaczone do bezpośredniego podawania drogą doustną w innej formie, takiej jak kapsułki. Dzięki temu rozwiązaniu można łatwo przechowywać proszek, chroniąc go przed wilgocią i zanieczyszczeniami. Praktycznym przykładem zastosowania tego rodzaju opakowania są leki stosowane w terapii bólowej, gdzie proszki muszą być chronione przed czynnikami zewnętrznymi oraz muszą być łatwe do zażycia poprzez odmierzanie właściwej dawki. Dodatkowo, zgodnie z wytycznymi farmakopei, odpowiednie opakowanie zwiększa trwałość substancji czynnych oraz ich stabilność, co jest kluczowe w procesie produkcji leków.

Pytanie 30

Przy wytwarzaniu czopków dopochwowych zakłada się, że przeciętna masa globulki wynosi

A. 4,0 g

B. 1,0 g

C. 2,0 g

D. 3,0 g

Średnia masa globulki czopka dopochwowego wynosi zazwyczaj 3,0 g. To wartość ugruntowana w literaturze farmaceutycznej oraz praktyce aptecznej, wykorzystywana w przygotowywaniu poszczególnych formulacji farmaceutycznych. Podczas sporządzania czopków, ważne jest, aby masa była odpowiednia, ponieważ to wpływa na skuteczność wprowadzenia substancji czynnej do organizmu pacjentki. Przykładem może być zastosowanie czopków w terapii hormonalnej, gdzie precyzyjna masa zapewnia odpowiednie dawkowanie estrogenów. Ponadto, zgodnie z wytycznymi farmakopealnymi, uwzględnienie właściwej masy czopków jest kluczowe dla ich stabilności oraz wydajności w procesie leczenia. Stosowanie standardowych mas czopków jest również praktyką zalecaną w celu zapewnienia optymalnych warunków przechowywania oraz transportu tych form farmaceutycznych, co wpływa na ich trwałość oraz jakość.

Pytanie 31

Który z wymienionych leków, zgodnie z aktualnymi regulacjami, nie może zostać przygotowany przez technika farmaceutycznego?

A. Woda utleniona

B. Jodyna

C. Maść z chloramfenikolem

D. Krople zawierające Collargol

Jodyna, która jest roztworem jodu w alkoholu, jest stosowana powszechnie jako środek antyseptyczny. Choć jej sporządzanie może wydawać się prostym procesem, wymaga doświadczenia w zakresie farmaceutyków, a przepisy dotyczące przygotowania tego środka również mogą różnić się w zależności od kraju. Istotne jest, aby technicy farmaceutyczni przyjmowali zlecenia na sporządzanie tego typu preparatów jedynie pod nadzorem farmaceuty, gdyż niewłaściwe stężenie jodu może prowadzić do podrażnień skóry lub reakcji alergicznych. Krople zawierające Collargol, czyli srebro koloidalne, są również preparatem wymagającym starannego przygotowania ze względu na potencjalne ryzyko toksyczności, co sprawia, że ich sporządzanie powinno być zastrzeżone dla farmaceutów. Maść z chloramfenikolem, ze względu na swoją silną aktywność przeciwbakteryjną oraz ryzyko działań niepożądanych, także nie powinna być sporządzana przez techników farmaceutycznych. Przygotowanie takich preparatów wymaga dogłębnej znajomości farmakologii oraz technologii produkcji leków, aby uniknąć typowych błędów, takich jak niewłaściwe proporcje składników, co mogłoby prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Kluczowe jest, aby każdy lek był sporządzany zgodnie z odpowiednimi normami i standardami bezpieczeństwa, aby zapewnić pacjentom skuteczne i bezpieczne leczenie.

Pytanie 32

Pacjent przyszedł do apteki z lekiem, którego termin ważności już minął, a znajduje się on na liście B jako część domowej apteczki. Jaką metodę postępowania powinien zalecić farmaceuta pacjentowi?

A. Rozcieńczenie leku i spuszczenie go do kanalizacji.

B. Złożenie leku w aptece z zamiarem jego utylizacji.

C. Wyrzucenie leku do kosza na śmieci, który jest zabezpieczony przed dziećmi.

D. Korzystanie z leku aż do wystąpienia negatywnych zmian, takich jak osad, zmatowienie lub zmętnienie.

Odpowiedź, która sugeruje pozostawienie przeterminowanego leku w aptece w celu jego utylizacji, jest zgodna z najlepszymi praktykami w zakresie zarządzania farmaceutyką i bezpieczeństwa publicznego. W Polsce, zgodnie z przepisami prawa, apteki są zobowiązane do odbierania przeterminowanych leków oraz ich utylizacji. Taki sposób postępowania nie tylko zabezpiecza przed przypadkowym zażyciem leków, które mogą być szkodliwe, ale również chroni środowisko przed zanieczyszczeniem. Utylizacja leków w aptece odbywa się w sposób kontrolowany, co minimalizuje ryzyko ich nieodpowiedniego użycia. Na przykład, leki z grupy B, które zawierają substancje kontrolowane, wymagają szczególnego traktowania, dlatego ich oddanie do apteki jest jedynym bezpiecznym rozwiązaniem. Dzięki temu pacjent nie ryzykuje zdrowia oraz nie przyczynia się do problemów związanych z niewłaściwym usuwaniem leków, takich jak zanieczyszczenie wód gruntowych, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne dla społeczeństwa i ekosystemów.

Pytanie 33

Anaesthetica localia to substancje, które

A. powodują relaksację mięśni

B. wywołują znieczulenie ogólne

C. wywołują znieczulenie miejscowe

D. mają działanie przeciwbólowe ogólne

Anaesthetica localia, czyli znieczulenia miejscowe, to grupa leków stosowanych do wywoływania znieczulenia w określonych lokalizacjach ciała, co pozwala na przeprowadzanie procedur medycznych bez bólu. Działają one poprzez blokowanie przewodnictwa nerwowego w okolicy, gdzie są podawane, co skutkuje czasowym zniesieniem czucia. Przykłady zastosowania obejmują znieczulenie w stomatologii, takich jak znieczulenie zęba przed ekstrakcją, czy też w chirurgii, gdzie znieczulenie miejscowe może być używane do operacji na skórze czy tkankach miękkich. Zgodnie z dobrymi praktykami, ważne jest, aby stosować odpowiednie dawki oraz monitorować pacjentów, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Znieczulenie miejscowe jest preferowane w wielu sytuacjach, gdyż ogranicza ryzyko ogólnych powikłań związanych z narkozą oraz przyspiesza powrót pacjenta do codziennych aktywności.

Pytanie 34

Do kategorii inhibitorów pompy protonowej - IPP należy

A. ranitydyna

B. cymetydyna

C. omeprazol

D. misoprostol

Omeprazol jest jednym z najczęściej stosowanych inhibitorów pompy protonowej (IPP), które działają poprzez hamowanie enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka. Dzięki temu zmniejsza się wydzielanie kwasu solnego, co jest szczególnie istotne w leczeniu chorób takich jak choroba refluksowa przełyku, wrzody żołądka oraz zespół Zollingera-Ellisona. Przykładem zastosowania omeprazolu jest profilaktyka i leczenie wrzodów żołądka związanych z terapią niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). Omeprazol jest zalecany na podstawie wytycznych takich jak te opublikowane przez American Gastroenterological Association, które podkreślają jego skuteczność i bezpieczeństwo w długoterminowym stosowaniu. Warto również zwrócić uwagę na możliwość interakcji z innymi lekami, co wymaga staranności w ich przepisywaniu, a także na znaczenie monitorowania pacjentów w trakcie terapii, aby optymalizować dawki i unikać działań niepożądanych.

Pytanie 35

Organ, który odpowiada za efekt pierwszego przejścia leków podawanych doustnie, to

A. płuca

B. wątroba

C. nerki

D. serce

Wątroba odgrywa kluczową rolę w metabolizmie leków, a efektem pierwszego przejścia nazywamy proces, w którym leki doustne są metabolizowane przez wątrobę przed dotarciem do krążenia ogólnego. Po wchłonięciu substancji czynnej w jelitach, krew transportuje ją do wątroby przez żyłę wrotną. W tym organie leki mogą być przekształcane do formy aktywnej lub nieaktywnej, co wpływa na ich skuteczność oraz biodostępność. Przykładem mogą być leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol, które są w metabolizowane w wątrobie, co może prowadzić do zróżnicowanej odpowiedzi terapeutycznej w zależności od indywidualnych cech pacjenta. W kontekście dobrych praktyk, uwzględnienie efektu pierwszego przejścia jest kluczowe przy opracowywaniu dawkowania i form farmaceutycznych, aby zapewnić optymalną skuteczność terapeutyczną oraz minimalizować ryzyko działań niepożądanych.

Pytanie 36

Co powinien zrobić technik farmaceutyczny, jeśli zauważy wadę jakościową produktu leczniczego?

A. Zastąpić produkt innym bez zgłaszania.

B. Zignorować problem i sprzedać produkt.

C. Samodzielnie naprawić wadę.

D. Zgłosić wadę do Inspekcji Farmaceutycznej.

Technik farmaceutyczny pełni kluczową rolę w zapewnieniu, że produkty lecznicze są bezpieczne i skuteczne dla pacjentów. Zauważenie wady jakościowej w produkcie leczniczym wymaga natychmiastowego działania zgodnego z przepisami prawa farmaceutycznego. Zgłoszenie wady do Inspekcji Farmaceutycznej jest nie tylko obowiązkiem zawodowym, ale również etycznym. Inspekcja Farmaceutyczna jest odpowiedzialna za nadzór nad jakością leków dostępnych na rynku. Poprzez zgłoszenie wady, technik przyczynia się do ochrony zdrowia publicznego, umożliwiając podjęcie odpowiednich środków zaradczych, takich jak wycofanie wadliwej partii leku z rynku. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy oznacza, że technik farmaceutyczny musi być czujny i posiadać umiejętność identyfikacji potencjalnych problemów jakościowych. Zgodnie ze standardami branżowymi i dobrymi praktykami, działanie takie pomaga również w monitorowaniu i poprawie procesów produkcyjnych, co ostatecznie prowadzi do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 37

Sprzęt medyczny jednorazowego użytku, wykonany z plastiku, poddawany jest procesowi dezynfekcji

A. nasyconą parą wodną pod ciśnieniem

B. suchym gorącym powietrzem

C. tlenkiem etylenu

D. metodą wyżarzania

Odpowiedź wskazująca na tlenek etylenu jako metodę wyjaławiania jednorazowego sprzętu medycznego wykonane z tworzywa sztucznego jest poprawna. Tlenek etylenu (EtO) jest gazem o właściwościach dezynfekujących, który jest szeroko stosowany w branży medycznej do wyjaławiania sprzętu wrażliwego na wysoką temperaturę i wilgoć. Proces ten polega na wystawieniu sprzętu na działanie tlenku etylenu w kontrolowanych warunkach, co pozwala na skuteczne eliminowanie patogenów, w tym bakterii, wirusów i grzybów. Ważnym atutem tej metody jest jej zdolność do penetracji materiałów, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla złożonych instrumentów medycznych. Ponadto, tlenek etylenu jest zgodny z międzynarodowymi standardami, takimi jak ISO 11135, które regulują procesy wyjaławiania. Przykładem zastosowania tej metody jest dezynfekcja sprzętu chirurgicznego, który nie może być poddawany innym metodom wyjaławiania, takim jak autoklawowanie, z uwagi na ryzyko uszkodzenia. Dlatego tlenek etylenu odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentów i skuteczności procedur medycznych.

Pytanie 38

Spis leków objętych refundacją nie zawiera danych dotyczących

A. kosztów wytworzenia leku

B. wysokości limitu dofinansowania

C. zakresu wskazań objętych dofinansowaniem

D. ceny sprzedaży detalicznej

Wykaz refundowanych leków obejmuje różnorodne informacje istotne dla pacjentów oraz pracowników służby zdrowia, w tym wysokości limitów finansowania i ceny detaliczne. Wysokość limitu finansowania to maksymalna kwota, którą NFZ jest skłonny pokryć w przypadku refundacji leku. Informacja ta jest niezbędna, aby pacjenci mogli zrozumieć, jakie koszty będą musieli pokryć z własnej kieszeni. Ceny detaliczne z kolei wskazują, ile pacjent ma zapłacić za lek w aptece i są kluczowe dla oceny dostępności terapeutycznej. Zakres wskazań objętych refundacją również znajduje się w wykazie, co pozwala lekarzom na właściwe przepisywanie leków zgodnie z ich wskazaniami. Dlatego odpowiedzi dotyczące wysokości limitu finansowania, ceny detalicznej i zakresu wskazań są błędne, ponieważ te informacje są integralną częścią wykazu refundowanych leków. Typowym błędem myślowym tutaj jest mylenie informacji o kosztach producenta z informacjami, które są istotne dla pacjentów i systemu zdrowotnego. Koszty producenta mogą wpływać na cenę leku, ale nie są uwzględniane w wykazie, ponieważ nie mają bezpośredniego znaczenia dla pacjentów i lekarzy, którzy korzystają z wykazu w codziennej praktyce. Właściwe zrozumienie struktury wykazu refundowanych leków jest kluczowe dla oceny ich dostępności i zrozumienia zasad refundacji.

Pytanie 39

Odpowiednik leku zalecanego przez lekarza może różnić się

A. dawkowaniem oraz formą farmaceutyczną

B. wskazaniami do stosowania

C. zawartością substancji pomocniczych

D. nazwa międzynarodowa

Podczas analizy alternatywnych odpowiedzi, można zauważyć, że kilka z nich opiera się na mylnych przekonaniach. Na przykład, stwierdzenie, że odpowiednik leku może różnić się nazwą międzynarodową, jest niepoprawne, ponieważ międzynarodowa nazwa niespecyficzna (INN) leku jest stała i odnosi się do substancji czynnej, niezależnie od producenta. W przypadku leków generycznych, które są odpowiednikami oryginalnych produktów, nazwa międzynarodowa pozostaje taka sama, ale nazwa handlowa może się różnić, co często prowadzi do nieporozumień. Kolejne błędne stwierdzenie dotyczy wskazań terapeutycznych. Odpowiedniki powinny mieć te same wskazania terapeutyczne, co oryginały, zgodnie z badaniami klinicznymi i zatwierdzeniem przez organy regulacyjne. Różnice w dawkach i postaciach farmaceutycznych również nie są właściwe, ponieważ odpowiedniki są projektowane tak, aby dostarczać tę samą dawkę substancji czynnej, chociaż mogą występować różnice w postaciach, takie jak tabletki versus syropy, gdzie wybór formy zależy od wygody pacjenta lub specyfiki zastosowania. W kontekście substancji pomocniczych, jak już wcześniej wspomniano, odpowiednik może różnić się jedynie zawartością tych składników, co nie wpływa na efektywność terapeutyczną, a błędne zrozumienie tej kwestii prowadzi do nieuzasadnionych obaw pacjentów dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności leków generycznych.

Pytanie 40

Jak brzmi polskie tłumaczenie łacińskiego zwrotu "misce da signaturam"?

A. "do użytku zewnętrznego"

B. "tyle ile trzeba"

C. "daj takich dawek"

D. "zmieszaj, oznacz"

Ten łaciński zwrot "misce da signaturam" można przetłumaczyć jako "zmieszaj, oznacz" i jest on naprawdę ważny w farmacji i medycynie. W skrócie, chodzi o to, żeby nie tylko połączyć składniki leku, ale też odpowiednio oznaczyć gotowy produkt. To kluczowe, bo każdy lek musi być właściwie etykietowany, żeby pacjenci czuli się bezpiecznie i żeby wszystko było zgodne z prawem. Przykładowo, kiedy przygotowujesz maść albo syrop, farmaceuta musi połączyć różne składniki, a potem jasno oznaczyć pojemnik, żeby wiedzieć, co w nim jest, jakie są dawki i do kiedy można to stosować. Etykietowanie jest też niezbędne zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), bo każde przygotowanie leku musi być zrobione starannie i dokładnie opisane. Oznaczenia nie tylko pomagają w identyfikacji, ale także zmniejszają ryzyko pomyłek w leczeniu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej