Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 13 listopada 2025 00:17
  • Data zakończenia: 13 listopada 2025 00:34

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Benzodiazepiny (np. klonazepam) wykorzystuje się jako leki

A. przeciwcukrzycowe
B. tyreostatyczne
C. przeciwpadaczkowe
D. immunosupresyjne
Benzodiazepiny, takie jak klonazepam, są klasyfikowane jako leki przeciwpadaczkowe ze względu na ich zdolność do modulowania aktywności neuronów w mózgu. Działają poprzez zwiększanie efektu neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do hamowania nadmiernej aktywności neuronalnej, charakterystycznej dla napadów padaczkowych. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zwłaszcza u pacjentów, którzy nie reagują na inne leki. Podobnie, benzodiazepiny mogą być stosowane w terapii stanów lękowych, co podkreśla ich wszechstronność. W praktyce klinicznej, lekarze zwracają uwagę na potencjalne skutki uboczne, takie jak uzależnienie i tolerancja, co sprawia, że ich stosowanie powinno być ściśle monitorowane i ograniczone do niezbędnego czasu leczenia. W kontekście najlepszych praktyk, leczenie padaczki wymaga indywidualnego podejścia, a lekarze często łączą terapię farmakologiczną z innymi metodami, takimi jak terapia behawioralna czy zmiany stylu życia, aby zwiększyć efektywność leczenia oraz poprawić jakość życia pacjentów.

Pytanie 2

Pełne opakowanie leku, którego termin przydatności minął, powinno być:

A. zbywane w pierwszej kolejności z rabatem
B. przekazane do analizy, aby zweryfikować jego skład
C. użyte, zwiększając stosowną dawkę
D. wycofane z obiegu, a następnie oddane do utylizacji
Termin ważności leku to kluczowy wskaźnik jego bezpieczeństwa oraz skuteczności. Po upływie tego terminu, lek może stracić swoje właściwości terapeutyczne, a w niektórych przypadkach może stać się wręcz niebezpieczny dla zdrowia. Dlatego pełne opakowanie leku z przeterminowanym terminem ważności należy wycofać z obrotu. Firmy farmaceutyczne i placówki medyczne mają obowiązek odpowiednio zarządzać lekami, które nie są już dopuszczone do stosowania. Kolejnym krokiem jest ich utylizacja, co powinno odbywać się zgodnie z lokalnymi przepisami i standardami ochrony środowiska. Na przykład, wiele krajów wprowadza programy zwrotu leków, które umożliwiają pacjentom oraz aptekom bezpieczne oddawanie przeterminowanych leków do odpowiednich punktów. Utylizacja takich leków jest kluczowa, aby zapobiec ich przypadkowemu użyciu i zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Takie praktyki są zgodne z normami ISO oraz wytycznymi WHO, które nakładają obowiązek odpowiedzialnego postępowania z substancjami farmakologicznymi.

Pytanie 3

Gdzie przechowywane są próbki archiwalne leku?

A. laboratorium badawcze
B. producent leku
C. apteka detaliczna
D. importer leku
Producent leku jest odpowiedzialny za przechowywanie próbek archiwalnych zgodnie z wymaganiami regulacyjnymi i standardami jakościowymi. Próbki te są kluczowe dla zapewnienia ciągłości kontroli jakości, a także dla przyszłych badań związanych z bezpieczeństwem i skutecznością leku. Zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Konferencji ds. Harmonizacji (ICH) oraz lokalnymi przepisami, producent musi przechowywać próbki przez określony czas, co umożliwia badania w przypadku wątpliwości co do jakości produktu. Przykładowo, w przypadku zgłoszenia działań niepożądanych, próbki mogą zostać wykorzystane do analiz w celu ustalenia przyczyn problemów. Dodatkowo, archiwizacja próbek pozwala na retrospektywne badania, które mogą być niezbędne dla ulepszania procesu produkcyjnego oraz dla dostosowywania się do zmieniających się norm rynkowych. W praktyce, odpowiednie przechowywanie próbek powinno również uwzględniać warunki ich przechowywania, aby zapewnić ich integralność, co jest istotne z punktu widzenia zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP).

Pytanie 4

Aby ocenić czystość wody oczyszczonej, wykonuje się pomiar przewodności przy użyciu

A. spektrofotometru
B. potencjometru
C. refraktometru
D. konduktometru
Konduktometr jest urządzeniem służącym do pomiaru przewodności elektrycznej roztworów, co w praktyce pozwala na ocenę jakości wody oczyszczonej. Przewodność elektryczna wody jest ściśle związana z ilością rozpuszczonych w niej jonów, co czyni to urządzenie fundamentalnym narzędziem w analizie chemicznej wody. Wartości przewodności pozwalają na oszacowanie stężenia substancji zanieczyszczających, takich jak sole i metale ciężkie, co jest kluczowe w zarządzaniu jakością wody. Zgodnie z normami ISO oraz zaleceniami WHO, pomiar przewodności jest rutynowo stosowany w laboratoriach analitycznych do monitorowania efektywności procesów oczyszczania. W szczególności w procesach takich jak odwrócona osmoza czy filtracja, regularne pomiary konduktancji pomagają w ustaleniu, kiedy wymagana jest wymiana membran lub filtrów. Rekomendowane są również odpowiednie kalibracje urządzeń w warunkach laboratoryjnych, aby zapewnić dokładność i wiarygodność wyników.

Pytanie 5

Ile razy należy nacisnąć pompkę dozującą, aby zażyć doustnie 62,5 mg chlorowodorku tramadolu?

Tramal, 100 mg/ml, krople doustne z pompką dozującą, roztwór
Substancją czynną leku jest tramadolu chlorowodorek.
1 ml leku zawiera 100 mg tramadolu chlorowodorku.
Jedno naciśnięcie pompki dozującej uwalnia roztwór do stosowania doustnego zawierający 12,5 mg tramadolu chlorowodorku.
A. 3
B. 4
C. 2
D. 5
Więc, poprawna odpowiedź to 5 naciśnięć tej pompki dozującej, bo przy jednym naciśnięciu uwalnia się 12,5 mg tramadolu chlorowodorku. Jak to policzyć? Po prostu bierzemy wymaganą dawkę, czyli 62,5 mg i dzielimy przez to, co uzyskujemy z jednego naciśnięcia. Czyli 62,5 mg podzielić przez 12,5 mg na naciśnięcie daje nam 5. W praktyce, ogarnięcie takich obliczeń jest mega ważne w farmakoterapii, bo można uniknąć zarówno za małej dawki, jak i przedawkowania. Na przykład w przypadku tramadolu, dokładne dawkowanie jest super istotne, bo można mieć problemy z ubocznymi skutkami czy uzależnieniem. Z tego co wiem, zawsze warto trzymać się zaleceń dotyczących dawkowania i na bieżąco obserwować pacjentów, żeby sprawdzić, jak leki działają. Dobre praktyki obejmują też edukację pacjentów o tym, jak stosować leki, co jeżeli się robi, podnosi bezpieczeństwo i skuteczność leczenia.

Pytanie 6

Co oznacza łaciński skrót "ad us.int."?

A. do użycia zewnętrznego
B. podziel na równe części
C. uzupełnij do wymaganej ilości
D. do użycia wewnętrznego
Skrót łaciński 'ad us.int.' oznacza 'do użytku wewnętrznego', co jest kluczowym określeniem w kontekście dokumentacji medycznej oraz farmaceutycznej. Termin ten wskazuje, że dany produkt lub materiał jest przeznaczony do użycia w obrębie jednostki, instytucji czy placówki medycznej, a nie do dystrybucji zewnętrznej. Przykładowo, leki oznaczone tym skrótem są stosowane wyłącznie w danej placówce, co pozwala na lepsze monitorowanie ich stosowania, a także minimalizuje ryzyko nadużyć czy błędów w terapii. Ponadto, posługiwanie się takimi skrótami jest zgodne z dobrymi praktykami w dokumentacji, co zapewnia przejrzystość i bezpieczeństwo w obiegu informacji. Wiedza na temat znaczenia skrótów i terminologii jest niezbędna dla profesjonalistów w dziedzinie medycyny i farmacji, aby umiejętnie poruszać się w złożonym systemie regulacyjnym i zapewniać pacjentom wysoką jakość usług zdrowotnych.

Pytanie 7

Doksazosyna - selektywny antagonista receptorów ?1 - adrenergicznych jest wykorzystywana w łagodnym przeroście prostaty oraz

A. w chorobie wrzodowej żołądka
B. w nadciśnieniu
C. w jaskrze
D. w zaburzeniach rytmu serca
Doksazosyna jest selektywnym antagonistą receptorów alfa-1 adrenergicznych, co powoduje rozluźnienie mięśni gładkich w obrębie naczyń krwionośnych oraz gruczołu krokowego. Taki mechanizm działania sprawia, że jest skuteczna w leczeniu nadciśnienia tętniczego, gdzie jej stosowanie prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi poprzez rozszerzenie tętnic i żył. W praktyce klinicznej doksazosyna jest często wybierana jako lek drugiego rzutu w terapii nadciśnienia, szczególnie u pacjentów z objawami łagodnego przerostu prostaty, co pozwala na jednoczesne leczenie obu schorzeń. Standardowe dawki doksazosyny są dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta, a jej bezpieczeństwo i skuteczność zostały potwierdzone w licznych badaniach klinicznych. Dodatkowo, ze względu na długi czas działania, doksazosyna może być stosowana raz dziennie, co zwiększa komfort pacjenta i poprawia przestrzeganie terapii.

Pytanie 8

Jakie jest często występujące działanie niepożądane omeprazolu?

A. szum w uszach
B. drżenie mięśniowe
C. ból brzucha
D. zaburzenie rytmu serca
Omeprazol jest lekiem z grupy inhibitorów pompy protonowej, stosowanym w leczeniu chorób związanych z nadmierną produkcją kwasu żołądkowego, takich jak choroba refluksowa czy wrzody żołądka. Częstym działaniem niepożądanym tego leku jest ból brzucha, który może wynikać z jego wpływu na układ pokarmowy. Działanie omeprazolu polega na hamowaniu enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu solnego. Zmiany w równowadze kwasowo-zasadowej oraz ewentualne podrażnienie błony śluzowej żołądka mogą manifestować się jako ból brzucha. W praktyce klinicznej, pacjenci stosujący omeprazol powinni być monitorowani pod kątem występowania objawów ze strony układu pokarmowego, a w razie potrzeby lekarz może rozważyć modyfikację dawki lub zmianę leku. Warto również zaznaczyć, że ból brzucha jest jednym z częściej zgłaszanych objawów przez pacjentów i może być związany z innymi schorzeniami, dlatego istotne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki.

Pytanie 9

Jakie jest główne zastosowanie leku paracetamol?

A. Przeciwbólowe i przeciwgorączkowe
B. Przeciwzapalne
C. Przeciwbakteryjne
D. Antywirusowe
Paracetamol, mimo swojej powszechności, często mylony jest z innymi lekami działającymi na podobne objawy. Przeciwbakteryjne działanie leków odnosi się do antybiotyków, które zwalczają infekcje bakteryjne. Paracetamol nie ma takiego działania, ponieważ nie wpływa na bakterie, a jedynie na objawy, takie jak ból czy gorączka. Z kolei działanie przeciwzapalne jest charakterystyczne dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen czy aspiryna, które zmniejszają stan zapalny w organizmie. Paracetamol nie działa w ten sposób, co oznacza, że nie jest skuteczny w redukcji obrzęków czy stanów zapalnych. Antywirusowe działanie to cecha leków przeciwwirusowych, które zwalczają wirusy. Paracetamol nie wpływa na wirusy, lecz jedynie łagodzi objawy, takie jak gorączka, które mogą towarzyszyć infekcjom wirusowym. Ważne jest, aby pacjenci rozumieli różnice między tymi działaniami, by nie oczekiwać od paracetamolu efektów, które nie są w jego zakresie działania. Wiedza ta jest kluczowa w prawidłowym stosowaniu leków i unikaniu błędów terapeutycznych.

Pytanie 10

Do określenia utraty masy w wyniku suszenia materiału roślinnego niezbędne jest zastosowanie:

A. kolby okrągłodennej, chłodnicy zwrotnej, suszarki
B. autoklawu, tygla porcelanowego, suszarki fluidalnej
C. naczynia wagowego, suszarki laboratoryjnej, eksykatora
D. tygli porcelanowego, wyparki próżniowej, eksykatora
Wybór autoklawu, tygla porcelanowego i suszarki fluidalnej może na początku wyglądać sensownie, ale w kontekście oznaczania straty masy po suszeniu roślin, to nie są najlepsze narzędzia. Autoklaw głównie służy do sterylizacji, więc stosuje się go w mikrobiologii i medycynie, a nie do suszenia. Jego działanie opiera się na wysokiej temperaturze i ciśnieniu, co może zmieniać skład chemiczny substancji roślinnych, więc to nie jest dobre do określania straty masy. Tygiel porcelanowy, mimo że jest użyteczny w wysokotemperaturowych analizach, nie nadaje się do dokładnego pomiaru masy w kontekście wilgotności, bo jego ciężar może wpłynąć na wyniki. Suszarka fluidalna z kolei jest do suszenia materiałów w strumieniu powietrza, co może nie zapewnić odpowiednich warunków do osuszenia roślin, zwłaszcza tych wrażliwych na temperaturę. Dobre podejście wymaga zrozumienia specyfiki materiałów i używania standardowych metod labolatoryjnych, które zapewniają powtarzalność i dokładność wyników. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do błędnych interpretacji i nieefektywnych procesów analitycznych.

Pytanie 11

Ile wynosi ilość nystatyny potrzebna do wykonania leku według przedstawionej recepty, jeśli Nystatinum 1,0 g = 2 000 000 j.m.?

Rp.
Neomycini sulfatis          0,5
Nystatini                   150 000 j.m.
Lactosi                     0,1
Massae suppositoriae        q.s.
M.f. glob. vag.  D.t.d. No  9
A. 0,075 g
B. 0,900 g
C. 1,500 g
D. 0,675 g
Poprawna odpowiedź to 0,675 g nystatyny, co można dokładnie obliczyć na podstawie podanej recepty. Nystatinum w dawce 1,0 g odpowiada 2 000 000 j.m., co oznacza, że każda globulka zawiera określoną ilość nystatyny potrzebną do uzyskania odpowiedniej aktywności terapeutycznej. Aby obliczyć, ile nystatyny potrzebujemy na jedną globulkę, musimy najpierw ustalić całkowitą ilość nystatyny potrzebną do sporządzenia 9 globulek. Dzieląc 1,0 g przez 2 000 000 j.m. i przeliczając na jednostki potrzebne do uzyskania 9 globulek, otrzymujemy 0,075 g na jedną globulkę, co po pomnożeniu przez 9 daje nam 0,675 g. Takie podejście jest zgodne z zasadami farmakologii oraz dobrymi praktykami w przygotowywaniu leków, gdzie kluczowe jest precyzyjne odmierzenie składników, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku.

Pytanie 12

W roztworze wodnym odczyn alkaliczny charakteryzuje się

A. sodu chlorek
B. amonowy bromek
C. fenobarbital sodowy
D. kodeiny fosforan
Fenobarbital sodowy jest solą sodową kwasu barbiturowego, która w roztworach wodnych wykazuje odczyn zasadowy. Związki te mają zdolność do zmiany pH roztworu w kierunku zasadowym poprzez dysocjację i uwalnianie jonów wodorotlenowych. Zastosowanie fenobarbitalu w medycynie, głównie jako lek przeciwdrgawkowy, opiera się na jego właściwościach uspokajających i nasennych, co czyni go istotnym środkiem w terapii epilepsji. Zrozumienie odczynu pH jest kluczowe nie tylko w farmakologii, ale także w chemii i biochemii, ponieważ pH wpływa na rozpuszczalność i biodostępność leków. Przykłady zastosowania fenobarbitalu w praktyce klinicznej obejmują leczenie napadów drgawkowych w dzieciństwie oraz jako środek premedykacyjny przed zabiegami chirurgicznymi. W kontekście dobrych praktyk branżowych, ważne jest, aby lekarze i farmaceuci mieli świadomość właściwości pH leków, co pomaga w skutecznym doborze terapii oraz monitorowaniu ewentualnych działań niepożądanych.

Pytanie 13

Jakie jest inne określenie Natrii tetraboras?

A. borasol
B. boraks
C. soda oczyszczona
D. sól gorzka
Boraks, znany chemicznie jako natrium tetraboras, to substancja o szerokim zastosowaniu w przemyśle oraz gospodarstwie domowym. Jego właściwości chemiczne sprawiają, że jest skutecznym środkiem czyszczącym oraz konserwantem. W przemyśle kosmetycznym boraks jest wykorzystywany jako składnik w produktach do pielęgnacji skóry oraz kosmetykach do makijażu, ponieważ działa jako stabilizator pH i środek przeciwbakteryjny. W branży budowlanej jest stosowany jako składnik w produkcji niektórych rodzajów szkła oraz ceramiki, co podkreśla jego znaczenie w procesach przemysłowych. Dodatkowo, boraks znajduje zastosowanie w rolnictwie, gdzie służy jako nawóz mineralny, wspomagający wzrost roślin. Jego unikalne właściwości, takie jak zdolność do absorpcji wilgoci oraz działanie fungicydowe, czynią go cennym narzędziem w różnych dziedzinach życia. Przykłady zastosowania boraksu obejmują również jego rolę w produkcji detergentów i środków czyszczących, które są niezbędne w codziennych czynnościach domowych.

Pytanie 14

Pozytywny wpływ prazosyny, alfa1-adrenoiityku, na profil lipidowy to

A. redukcja frakcji HDL
B. redukcja frakcji HDL i wzrost frakcji LDL cholesterolu
C. wzrost frakcji HDL i redukcja frakcji LDL
D. wzrost frakcji LDL
Wybór innych odpowiedzi wynika często z nieporozumień dotyczących mechanizmów działania leków oraz ich wpływu na profil lipidowy. Zmniejszenie frakcji HDL oraz zwiększenie frakcji LDL, jak sugerują inne odpowiedzi, jest nie tylko nieprawidłowe, ale również sprzeczne z wynikami badań klinicznych dotyczących prazosyny. HDL jest kluczowym lipoproteinem, który pomaga w transporcie cholesterolu z tkanek do wątroby, gdzie może być metabolizowany lub wydalany, co czyni go niezbędnym w prewencji miażdżycy. Z kolei LDL, będący nośnikiem cholesterolu do tkanek, w wysokich stężeniach sprzyja odkładaniu się cholesterolu w naczyniach krwionośnych, co prowadzi do zwężenia naczyń i zwiększa ryzyko zawału serca lub udaru. Dlatego ich zwiększenie jest niepożądane. Typowym błędem myślowym jest mylenie wpływu różnych klas leków na lipidów; niektóre mogą wpływać na HDL i LDL w przeciwny sposób, co może prowadzić do nieprawidłowych wniosków. Kluczowe jest zrozumienie, że prazosyna działa w sposób, który wspiera zdrowy profil lipidowy, co jest zgodne z wytycznymi i najlepszymi praktykami w farmakoterapii nadciśnienia i chorób układu krążenia.

Pytanie 15

Maść do oczu przygotowaną w aptece należy przechowywać w

A. plastikowym pudełku
B. specjalnej tubie z aplikatorem
C. szklanym pojemniku
D. buteleczce z aplikatorem
Specjalna tuba z aplikatorem jest idealnym opakowaniem dla maści do oczu, ponieważ zapewnia odpowiednią ochronę przed zanieczyszczeniami oraz umożliwia precyzyjne dawkowanie. Tuby te są zazwyczaj wykonane z materiałów, które minimalizują ryzyko interakcji z substancjami czynnych zawartymi w maści. Zastosowanie aplikatora pozwala na łatwe i bezpieczne aplikowanie preparatu bez potrzeby bezpośredniego kontaktu z palcami, co zmniejsza ryzyko zakażeń oraz podrażnień. W przemyśle farmaceutycznym, wykorzystanie takich opakowań jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa i skuteczności produktów leczniczych. Dodatkowo, tuby te są często projektowane w sposób, który umożliwia ich łatwe przechowywanie i użytkowanie, co zwiększa komfort pacjenta. Przykłady zastosowania obejmują preparaty stosowane w leczeniu stanów zapalnych oczu, gdzie precyzyjność aplikacji jest kluczowa dla efektywności terapii.

Pytanie 16

Która z substancji farmakologicznych znajduje zastosowanie w produktach podawanych "per rectum"?

A. Amoksycyllinum
B. Pyralginum
C. Doksycyclinum
D. Metoprololum
Amoksycyllinum jest antybiotykiem z grupy penicylin, stosowanym głównie w leczeniu infekcji bakteryjnych. Jego forma podania jest zazwyczaj doustna lub dożylna, co wynika z potrzeby osiągnięcia odpowiedniego stężenia leku we krwi w celu efektywnego zwalczania patogenów. Podawanie go 'per rectum' nie jest standardową praktyką, gdyż może prowadzić do niewłaściwego wchłaniania oraz suboptymalnych wyników terapeutycznych. Doksycyclinum, należące do grupy tetracyklin, również nie jest podawane w formie doodbytniczej, ponieważ jego działanie terapeutyczne opiera się na wchłanianiu z układu pokarmowego, a stosowanie go 'per rectum' może zmniejszać jego skuteczność. Metoprolol, beta-bloker, jest stosowany w terapii nadciśnienia tętniczego oraz chorób serca, jednak jego podawanie 'per rectum' nie ma uzasadnienia klinicznego, ponieważ nie jest to droga, która zapewnia optymalne wchłanianie leku. W przypadku tych trzech substancji, kluczowym błędem myślowym jest przypisanie im zastosowania doodbytniczego bez zrozumienia mechanizmów działania i właściwości farmakokinetycznych. Zrozumienie, które leki mogą być podawane tą drogą, wymaga wiedzy na temat farmakologii oraz praktyki klinicznej związanej z każdą substancją czynnikową.

Pytanie 17

Pacjent nabył szczepionkę VAXIGRIP w aptece i planuje udać się do punktu szczepień za dwa dni. Należy go poinformować, w jaki sposób powinien przechowywać szczepionkę

A. w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej
B. w ciemnym miejscu, w temperaturze pokojowej
C. w zamrażarce
D. w lodówce
Przechowywanie szczepionek w odpowiednich warunkach jest kluczowe dla ich skuteczności i bezpieczeństwa. Szczepionka VAXIGRIP powinna być przechowywana w lodówce w temperaturze od 2 do 8 stopni Celsjusza. Tego rodzaju konserwacja zapewnia, że składniki aktywne szczepionki zachowują swoje właściwości immunogenne, co jest kluczowe dla osiągnięcia pożądanego efektu ochronnego w organizmie. Przechowywanie w temperaturze zbyt wysokiej, np. w temperaturze pokojowej, może prowadzić do degradacji substancji czynnych, co skutkuje obniżeniem skuteczności szczepienia. W praktyce, apteki oraz punkty szczepień są zobowiązane do monitorowania temperatury przechowywania szczepionek do standardów określonych przez Światową Organizację Zdrowia oraz krajowe przepisy sanitarno-epidemiologiczne. Przykładem dobrych praktyk jest użycie urządzeń do ciągłego monitorowania temperatury oraz protokołów postępowania w przypadku stwierdzenia nieprawidłowych warunków przechowywania, aby zapewnić pacjentom maksymalne bezpieczeństwo.

Pytanie 18

Z jednej części roślinnego surowca o silnym działaniu, chyba że lekarz zaleci inaczej, sporządza się

A. 20 części odwaru
B. 100 części odwaru
C. 10 części odwaru
D. 50 części odwaru
Wybór innych proporcji, takich jak 20, 10 lub 50 części odwaru, wynika często z niepełnego zrozumienia zasady działania surowców roślinnych o silnym działaniu. Wiele osób może sądzić, że mniejsze stężenie substancji czynnych w odwarze może być bardziej bezpieczne, jednak w rzeczywistości może to prowadzić do nieefektywności terapeutycznej. W przypadku surowców o silnym działaniu, takich jak korzeń żeń-szenia czy liście miłorzębu japońskiego, zastosowanie zbyt małej ilości wody może skutkować niedostatecznym uwolnieniem kluczowych składników aktywnych. To z kolei może prowadzić do frustracji pacjentów, którzy nie odczuwają oczekiwanych efektów terapeutycznych. Ponadto, w kontekście standardów i dobrych praktyk w medycynie roślinnej, istotne jest, aby stosować się do uznanych proporcji, które bazują na tradycyjnych metodach wytwarzania preparatów roślinnych. Niezrozumienie tych zasad często prowadzi do błędnych wniosków i niemożności prawidłowego zastosowania roślinnych środków leczniczych. Efektywność leków roślinnych jest ściśle związana z ich przygotowaniem, stąd kluczowe jest trzymanie się sprawdzonych proporcji, aby zapewnić pacjentom optymalną dawkę substancji czynnych.

Pytanie 19

Ilość wodna to masa

A. wody [g], którą na stałe zwiąże 1,0 g bezwodnego podłoża maściowego w temperaturze 20°C
B. wody [g], którą na stałe zwiąże 100,0 g bezwodnego podłoża maściowego w temperaturze 20°C
C. podłoża maściowego [g], które na stałe zwiąże 1,0 g wody w temperaturze 20°C
D. podłoża maściowego [g], które na stałe zwiąże 100,0 g wody w temperaturze 20°C
Liczba wodna definiuje ilość wody, którą jest w stanie trwale związać określona masa podłoża maściowego w danej temperaturze, w tym przypadku 20°C. Odpowiedź, że liczba wodna to ilość wody [g], którą trwale zwiąże 100,0 g bezwodnego podłoża maściowego, jest prawidłowa, ponieważ odzwierciedla rzeczywisty proces formułowania preparatów maściowych. W praktyce oznacza to, że dla danego podłoża, które jest bezwodne, istnieje maksymalna ilość wody, jaką można w nim zatrzymać bez ryzyka destabilizacji jego struktury. Na przykład, w przypadku maści hydrofilowych, takich jak maści oparte na żelatynie, wiedza na temat liczby wodnej jest kluczowa dla uzyskania odpowiednich właściwości reologicznych oraz stabilności formuły. Ponadto, określenie liczby wodnej pozwala na optymalizację receptur, co jest istotne w produkcji przemysłowej oraz w badaniach naukowych, gdzie kontrola nad składnikami jest niezbędna dla jakości końcowego produktu.

Pytanie 20

Jaką metodą najczęściej przyrządza się nalewkę z liści mięty pieprzowej?

A. ekstrakcji mieszaniną alkoholu i eteru
B. ekstrakcji olejami roślinnymi
C. perkolacji
D. maceracji
Perkolacja to taki proces, gdzie przepuszcza się rozpuszczalnik przez zmielony materiał roślinny. Owszem, działa to, ale w przypadku nalewki z mięty pieprzowej to nie jest najpopularniejsza metoda. Potrzebny jest specjalny sprzęt, a to bardziej kojarzy się z produkcją ekstraktów czy olejków eterycznych, gdzie ważna jest szybka ekstrakcja. Ekstrakcja olejami roślinnymi dotyczy głównie tłuszczów, które rozpuszczają niektóre składniki, ale nie są za bardzo używane do nalewek, zwłaszcza z mięty. Mieszanka alkoholu z eterem to też nie jest coś, co zwykle stosuje się w produkcji nalewek, bo eter jest lotny i może być niebezpieczny. Używanie skomplikowanych metod przy prostych rzeczach jak nalewki to nie jest dobry pomysł, bo maceracja jest najłatwiejsza i daje świetny smak bez zbędnych problemów.

Pytanie 21

Do sporządzenia leku według podanej recepty potrzebny jest następujący zestaw utensyliów aptecznych:

Rp.
Sulfuris ad usum ext.             1,0
Adipis suilli                 ad 30,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie
A. parownica, bagietka, łaźnia wodna.
B. moździerz, pistel, karta celuloidowa.
C. parownica, pistel, karta celuloidowa.
D. moździerz, bagietka, łaźnia wodna.
Odpowiedź "moździerz, pistel, karta celuloidowa" jest poprawna, ponieważ odzwierciedla kluczowe utensylia apteczne wymagane do sporządzenia leku w postaci maści. Moździerz oraz pistel są niezbędne do efektywnego mielenia i mieszania składników aktywnych, co jest istotnym etapem w procesie wytwarzania maści. W praktyce, odpowiednie rozdrobnienie substancji czynnych wpływa na ich biodostępność oraz skuteczność terapeutyczną. Karta celuloidowa natomiast umożliwia precyzyjne przenoszenie i podział uzyskanej maści, co jest szczególnie ważne w kontekście zapewnienia odpowiednich dawek dla pacjentów. Warto podkreślić, że zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), każdy etap produkcji leku, w tym dobór narzędzi, powinien być przemyślany w celu minimalizacji ryzyka zanieczyszczeń i zapewnienia jakości finalnego produktu. Zastosowanie tych trzech utensyliów jest kluczowe w standardowych procedurach przygotowywania maści, a znajomość ich roli jest niezbędna dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.

Pytanie 22

Większość nalewek farmakopealnych przygotowywana jest na bazie spirytusu

A. 95°
B. 70°
C. 75°
D. 90°
Odpowiedź 70° jest prawidłowa, ponieważ większość nalewek farmakopeatnych przygotowuje się na bazie spirytusu o stężeniu właśnie 70%. To stężenie jest optymalne, ponieważ pozwala na skuteczne ekstrakcje substancji czynnych zawartych w roślinach, jednocześnie minimalizując ryzyko ich denaturacji. Użycie spirytusu o niższym stężeniu, na przykład 60%, może prowadzić do nieefektywnego procesu ekstrakcji, gdzie nie wszystkie substancje będą odpowiednio wydobyte. Z kolei spirytus o wyższym stężeniu, jak 95% czy 90%, może powodować nadmierne odparowanie wody, co prowadzi do zbyt mocnych nalewek, które mogą być nieprzyjemne w smaku i nieprzydatne do celów leczniczych. W praktyce, na przykład w farmakologii, często wykorzystuje się tę metodę do produkcji tinctur, które są później stosowane jako środki terapeutyczne. Przykładem może być przygotowanie nalewki z pokrzywy, gdzie spirytus 70% skutecznie wydobywa minerały i witaminy, zachowując ich właściwości zdrowotne.

Pytanie 23

Jakie leki są uznawane za pierwszego wyboru w terapii chorób reumatoidalnych?

A. niesteroidowe leki przeciwzapalne
B. leki zwiotczające mięśnie
C. opioidowe środki przeciwbólowe
D. preparaty do znieczulenia ogólnego
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stanowią podstawę w leczeniu chorób reumatoidalnych, ponieważ działają poprzez hamowanie enzymów cyklooksygenazy (COX), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn. Prostaglandyny są związkami, które odgrywają kluczową rolę w procesach zapalnych i bólowych. W praktyce, NLPZ, takie jak ibuprofen czy diklofenak, są szeroko stosowane w leczeniu chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, gdzie ich działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne przynosi ulgę pacjentom. Ponadto, stosowanie NLPZ jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw medycznych, które rekomendują je jako leki I-go rzutu w terapii bólów związanych z chorobami reumatoidalnymi. Warto również zauważyć, że podczas stosowania NLPZ należy monitorować pacjentów pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, takich jak problemy z układem pokarmowym czy sercowo-naczyniowym. Dodatkowo, zaleca się indywidualizację dawki na podstawie ciężkości choroby oraz reakcji pacjenta na leczenie.

Pytanie 24

Jaką metodą bada się obecność endotoksyn bakteryjnych w lekach stosowanych pozajelitowo?

A. z wykorzystaniem lizatu amebocytów skrzypłocza
B. przy użyciu sączków membranowych
C. poprzez hodowlę komórek wskaźnikowych
D. za pomocą posiewu na podłożu tioglikolanowym
Metody, które nie opierają się na użyciu lizatu amebocytów skrzypłocza, nie są odpowiednie do badania obecności endotoksyn w lekach pozajelitowych. Użycie sączków membranowych może sugerować, że próbki są filtrowane, jednak sama filtracja nie wykrywa endotoksyn. Endotoksyny są cząstkami, które nie są usuwane przez filtrację, a ich wykrycie wymaga specyficznych reakcji biochemicznych, które zawiodą w przypadku użycia jedynie filtrów. Hodowla komórek wskaźnikowych również nie jest odpowiednia, ponieważ wymaga obecności żywych komórek, co może wprowadzić dodatkowe zmienne i zafałszować wyniki, a także nie jest standardową metodą wykrywania endotoksyn. Posiew na podłożu tioglikolanowym jest techniką stosowaną do wykrywania mikroorganizmów, ale nie jest dedykowaną metodą do oceny endotoksyn. Te podejścia często prowadzą do błędnych wniosków, ponieważ nie uwzględniają specyfiki endotoksyn i ich interakcji z układami detekcyjnymi. Przy badaniu substancji farmaceutycznych, kluczowe jest stosowanie metod uznawanych przez normy, co zapewnia nie tylko dokładność, ale i zgodność z wymogami regulacyjnymi.

Pytanie 25

Farmaceuta doznał oparzenia podczas rozcieńczania perhydrolu. W miejscu, gdzie substancja miała kontakt ze skórą, należy niezwłocznie przeprowadzić płukanie

A. roztworem kwasu bornego
B. wodą utlenioną
C. zimną wodą
D. jodyną
Przemywanie miejsca poparzenia zimną wodą to coś, co naprawdę warto robić, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z substancjami chemicznymi, jak perhydrol. Zimna woda świetnie schładza skórę, co pomaga załagodzić ból i ogranicza dalsze rozprzestrzenianie się drażniących substancji. Trzeba pamiętać, żeby przemywać skórę dużą ilością wody przez co najmniej 15 minut – to jest ważne, bo tak mówią wytyczne OSHA i zasady pierwszej pomocy. W laboratoriach chemicznych, na przykład, personel powinien wiedzieć, jak reagować na kontakt z substancjami żrącymi, żeby szybko przeprowadzić dekontaminację. Co ciekawe, zimna woda nie wchodzi w reakcje z perhydrolem, co byłoby ryzykowne z innymi chemikaliami. Dlatego te wszystkie działania mają na celu nie tylko złagodzenie skutków poparzenia, ale też zapobieganie poważniejszym problemom zdrowotnym wynikającym z kontaktu z chemikaliami.

Pytanie 26

Jakie skróty zastosujesz przy opisie sygnatury na roztwór wodny przeznaczony do użytku zewnętrznego?

A. M. f. sol. ad us. int.
B. M. f. sol. ad us. ext.
C. div. in part. aeq. No X
D. d.t. d. No X
Odpowiedź M. f. sol. ad us. ext. oznacza 'Misce fiat solutio ad usum externum', co tłumaczy się jako 'niech powstanie roztwór do użytku zewnętrznego'. To sformułowanie jest kluczowe w farmacji i medycynie, gdyż wskazuje, że dany roztwór jest przeznaczony do aplikacji na skórę lub błony śluzowe, a nie do stosowania wewnętrznego. Przykłady takich roztworów to na przykład roztwory do nawilżania skóry, preparaty przeciwzapalne czy też antyseptyczne. W praktyce farmaceutycznej, stosowanie tego skrótu jest nie tylko zgodne z międzynarodowymi standardami, ale również ułatwia komunikację między farmaceutami a lekarzami, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa pacjentów. Warto także zwrócić uwagę, że stosowanie odpowiednich skrótów przy opisie sygnatury jest istotnym elementem zapewnienia klarowności recept, co jest kluczowe w codziennej praktyce aptecznej oraz podczas edukacji przyszłych farmaceutów. Zrozumienie znaczenia tego skrótu jest niezbędne do prawidłowego stosowania leków w terapii zewnętrznej.

Pytanie 27

Na recepcie pacjenta znajduje się zalecenie stosowania 5 ml mieszanki 4 razy dziennie. Ile mililitrów leku zostanie wykorzystane w trakcie 7-dniowego leczenia?

A. 200 ml
B. 140 ml
C. 28 ml
D. 35 ml
Odpowiedź 140 ml jest poprawna, ponieważ w ciągu 7 dni pacjent przyjmuje lek 4 razy dziennie w dawce 5 ml. Aby obliczyć całkowite zużycie leku w tym okresie, należy zastosować wzór: liczba dawek dziennie (4) pomnożona przez objętość leku na dawkę (5 ml) oraz liczbę dni (7). Wyliczenie przedstawia się w sposób następujący: 4 x 5 ml x 7 dni = 140 ml. Takie podejście jest zgodne z zaleceniami farmaceutów oraz lekarzy, którzy często stosują podobne metody obliczeń przy określaniu dawkowania leków. W praktyce klinicznej jest to niezwykle istotne, aby precyzyjnie obliczać dawki, by zminimalizować ryzyko przedawkowania lub niedoboru leku. Wiedza w zakresie podstaw farmakologii oraz umiejętności obliczeniowe są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta oraz efektywności terapii. Ponadto, regularne monitorowanie i dokładne przeliczenia pomagają w skutecznym zarządzaniu terapią, co jest niezbędne w opiece nad pacjentem.

Pytanie 28

Ile ziela skrzypu należy użyć, aby przygotować 250,0 g ziół moczopędnych według FP XI?

SPECIES DIURETICAE
Zioła moczopędne

Solidaginis virgaureae herba              30,0 cz.
Taraxaci officinalis herba cum radice     20,0 cz.
Betulae folium                            15,0 cz.
Levistici radix                           15,0 cz.
Equiseti herba                            10,0 cz.
Phaseoli pericarpium                      10,0 cz.
A. 25,0 g
B. 30,0 g
C. 75,0 g
D. 10,0 g
Odpowiedź 25,0 g jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami farmakopealnymi na zioła moczopędne, stosunek składników wynosi 10 części ziela skrzypu na 100 części całej mieszanki. Przepisując tę proporcję na 250,0 g mieszanki, możemy obliczyć wymaganą ilość skrzypu. Wykonując obliczenia: (10/100) * 250,0 g = 25,0 g. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami dotyczącymi obliczeń farmaceutycznych, gdzie precyzyjne stosowanie proporcji jest kluczowe dla jakości i skuteczności przygotowywanych produktów. Ponadto, znajomość składników oraz ich proporcji to fundamentalny aspekt pracy w aptece czy laboratorium, co pozwala na właściwe przygotowanie leków roślinnych. Warto również zwrócić uwagę, że w przypadku stosowania ziół, ich właściwości moczopędne są ściśle związane z zawartością aktywnych substancji, co podkreśla znaczenie precyzyjnych obliczeń i stosowania się do standardów farmakopealnych.

Pytanie 29

Etykieta dotycząca substancji o silnym działaniu (wykaz A) przedstawia

A. biały tekst na czarnym tle z czerwoną ramką
B. czerwony tekst na czarnym tle z czerwoną ramką
C. biały tekst na czarnym tle z białą ramką
D. czerwony tekst na białym tle z czerwoną ramką
Wybór błędnych odpowiedzi może prowadzić do poważnych nieporozumień dotyczących klasyfikacji substancji silnie działających. Przykładowo, biały napis na czarnym tle z czerwoną obwódką może sugerować inne kategorie niebezpieczeństwa, co wprowadza w błąd osoby, które powinny być świadome zagrożeń. Czerwony napis na białym tle lub czarnym tle otoczony czerwoną obwódką również nie spełniają wymogów dotyczących oznakowania, ponieważ ich kolorystyka oraz kompozycja nie są zgodne z obowiązującymi standardami. Takie podejście może wynikać z niedostatecznej wiedzy na temat regulacji dotyczących etykietowania substancji chemicznych. Typowym błędem myślowym jest założenie, że każdy intensywny kolor, taki jak czerwień, jest zawsze związany z niebezpieczeństwem, podczas gdy zasady oznakowania są bardziej złożone i precyzyjnie określone. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji w pracy z substancjami chemicznymi, gdzie prawidłowa identyfikacja zagrożeń jest kluczowa dla zachowania bezpieczeństwa i zdrowia osób pracujących z tymi substancjami.

Pytanie 30

Selegilina działa jako inhibitor

A. SSRI
B. MAO-B
C. COMT
D. MAO-A
Selegilina, znana jako selektywny inhibitor monoaminooksydazy typu B (MAO-B), jest stosowana w leczeniu choroby Parkinsona. Jej działanie polega na hamowaniu enzymu MAO-B, który odpowiada za rozkład neuroprzekaźników, takich jak dopamina. W rezultacie selegilina zwiększa dostępność dopaminy w mózgu, co przyczynia się do poprawy nastroju i funkcji ruchowych pacjentów z chorobą Parkinsona. Przykładowo, w praktyce klinicznej, selegilina może być stosowana jako terapia wspomagająca w połączeniu z lekami dopaminergicznymi, takimi jak lewodopa, co pozwala na zmniejszenie dawki lewodopy oraz opóźnienie progresji objawów. Badania wykazują, że selegilina może także mieć korzystny wpływ na objawy depresyjne związane z chorobą Parkinsona, co czyni ją wszechstronnym lekiem w terapii tej choroby. Warto zauważyć, że selegilina wykazuje znacznie mniejsze ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w porównaniu do nieselektywnych inhibitorów MAO, co czyni ją preferowanym wyborem w terapii.

Pytanie 31

Preparaty roślinne z extractum sennae wykazują działanie terapeutyczne:

A. nasenne
B. uspokajające
C. zapierające
D. przeczyszczające
Preparaty roślinne zawierające extractum sennae mają działanie przeczyszczające, co jest spowodowane obecnością antranoidów. Te naturalne substancje bioaktywne stymulują perystaltykę jelit, co prowadzi do efektywnego usuwania treści pokarmowej oraz wody z organizmu. W praktyce, senes jest często stosowany w przypadkach zaparć, szczególnie tych, które są wynikiem długotrwałego unieruchomienia lub niewłaściwej diety. Warto zauważyć, że preparaty te powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów, ponieważ ich nadmierna konsumpcja może prowadzić do uzależnienia jelit oraz zaburzeń równowagi elektrolitowej. W związku z tym, w standardach dobrych praktyk stosowania leków roślinnych, zaleca się kontrolowanie długości kuracji oraz regularne konsultacje z lekarzem, aby dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb pacjenta. Ekstrakt z senesu może również być skojarzony z innymi ziołami, aby zwiększyć jego skuteczność i zminimalizować ewentualne skutki uboczne, przy czym najważniejsze jest zachowanie ostrożności i właściwej edukacji pacjentów na temat jego stosowania.

Pytanie 32

Czas realizacji recepty na antybiotyki w formie preparatów do stosowania wewnętrznego oraz parenteralnego, licząc od daty jej wystawienia lub daty realizacji umieszczonej na recepcie, nie może być dłuższy niż

A. 7 dni
B. 365 dni
C. 30 dni
D. 120 dni
Termin realizacji recepty na antybiotyki w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego wynosi 7 dni od daty jej wystawienia lub naniesionej na recepcie daty realizacji. Przepisy te są zgodne z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz rozporządzeniami w sprawie recept, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. Krótki czas realizacji recepty na antybiotyki jest uzasadniony ich specyfiką, ponieważ są to leki, które stosuje się w leczeniu infekcji bakteryjnych, a ich skuteczność jest kluczowa w kontekście zmniejszenia ryzyka rozwoju oporności bakterii na antybiotyki. Przykładem zastosowania tej zasady jest sytuacja, kiedy pacjent zdiagnozowany z infekcją bakteryjną otrzymuje receptę na antybiotyk; ważne jest, aby zrealizował ją jak najszybciej, by rozpocząć terapię i ograniczyć ryzyko powikłań. Pracownicy ochrony zdrowia powinni być dobrze poinformowani o tych zasadach, aby skutecznie doradzać pacjentom w kwestii realizacji recept.

Pytanie 33

Objawy miopatii (uszkodzenia mięśni szkieletowych) mogą wystąpić jako potencjalne działanie niepożądane

A. fenofibratu
B. pentoksyfiliny
C. fenobarbitalu
D. sertraliny
Fenofibrat to lek stosowany głównie w terapii dyslipidemii, zwłaszcza w redukcji poziomu triglicerydów i podwyższonego cholesterolu. Jego działanie polega na aktywacji receptorów PPAR-alfa, co prowadzi do zwiększenia oksydacji kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz poprawy profilu lipidowego. Jednak jednym z możliwych działań niepożądanych fenofibratu są miopatie, które mogą manifestować się osłabieniem mięśni, bólem oraz podwyższonym poziomem kinazy kreatynowej w surowicy. W praktyce klinicznej ważne jest, aby lekarze monitorowali pacjentów przyjmujących fenofibrat, zwłaszcza w przypadku współistniejącej terapii statynami, które również mogą powodować uszkodzenia mięśni. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, pacjenci powinni być informowani o objawach miopatii i regularnie badani pod kątem ich wystąpienia, co jest zgodne z dobrą praktyką w farmakoterapii. W związku z tym, odpowiedź dotycząca fenofibratu jako leku, który może powodować miopatię, jest prawidłowa i ma solidne podstawy kliniczne.

Pytanie 34

Oficjalne źródło, które zawiera dane o cenach leków objętych refundacją oraz związanymi z nimi limitami, to

A. Farmakopea Polska
B. publikacja zatytułowana: "Leki współczesnej terapii"
C. odpowiednie obwieszczenia ministra zdrowia
D. Ustawa "Prawo Farmaceutyczne"
Książka pt. 'Leki współczesnej terapii' jest cennym źródłem wiedzy na temat leków i ich zastosowań w terapii, jednak nie jest ona oficjalnym dokumentem regulującym ceny leków refundowanych. Publikacje naukowe, takie jak ta książka, mogą dostarczać informacji na temat mechanizmów działania leków, ich wskazań oraz przeciwwskazań, ale nie zawierają aktualnych danych dotyczących refundacji czy limitów cenowych. Farmakopea Polska natomiast jest formalnym zbiorem standardów dotyczących substancji farmaceutycznych oraz metod ich wytwarzania. Choć jest ważnym dokumentem w kontekście jakości leków, nie odnosi się bezpośrednio do kwestii refundacji i cen. Z kolei Ustawa 'Prawo Farmaceutyczne' reguluje szerokie spektrum zagadnień związanych z obrotem lekami, ale również nie dostarcza szczegółowych informacji na temat cen i limitów refundacyjnych. Często mylone jest pojęcie źródeł informacji, co prowadzi do nieporozumień w kontekście odnajdywania aktualnych danych. Aby poprawnie zrozumieć, gdzie szukać aktualnych informacji o cenach leków refundowanych, ważne jest, aby odróżniać dokumenty legislacyjne od publikacji naukowych oraz innych materiałów informacyjnych. Kluczowe jest ścisłe przestrzeganie regulacji oraz korzystanie z wiarygodnych źródeł, aby uniknąć dezinformacji w obszarze farmacji.

Pytanie 35

Ile trituracji suchego wyciągu z pokrzyku należy odważyć, aby przygotować lekarstwo według podanej receptury?

Rp.

Extr. Belladonnae sicc.        0,5
Papaverini hydrochloridi       3,0
M.f. pulv. Div. in part aeq. No 20
D.S. jeden proszek na noc.

W recepturze aptecznej stosuje się suchy wyciąg z pokrzyku w formie rozcierki 1 + 1
A. 0,025 g
B. 0,500 g
C. 0,050 g
D. 1,000 g
Odpowiedź 1,000 g jest poprawna, ponieważ zgodnie z zaleceniami recepty, do sporządzenia leku potrzebujemy 0,5 g ekstraktu Belladonnae, który jest następnie mieszany z 0,5 g substancji pomocniczej. Takie podejście spełnia standardy przygotowania leków, w których ważne jest, aby ilość substancji czynnej była odpowiednio zharmonizowana z substancją pomocniczą, co umożliwia uzyskanie stabilnej i skutecznej formy leku. W praktyce, stosowanie trituryzacji w proporcji 1+1 jest powszechnie akceptowane, ponieważ zapewnia to jednolitą dystrybucję składników w gotowym preparacie. Dodatkowo, preparaty ziołowe, jak ekstrakt z pokrzyku, wymagają precyzyjnego odmierzania, aby uniknąć efektów ubocznych związanych z nadmiarem substancji czynnych. Wiedza na temat dawkowania substancji czynnych jest kluczowa w farmakoterapii, dlatego każdy farmaceuta powinien mieć świadomość znaczenia dokładności w sporządzaniu leków.

Pytanie 36

Jakie są zasady i normy dotyczące przechowywania próbek archiwalnych przez wytwórcę?

A. Farmakopei Europejskiej
B. Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na Terenie RP
C. Farmakopei Polskiej VI
D. Prawie farmaceutycznym - Dobra Praktyka Wytwarzania GMP
Odpowiedź 'Prawo farmaceutyczne - Dobra Praktyka Wytwarzania GMP' jest poprawna, ponieważ zapewnia kompleksowe zasady dotyczące przechowywania próbek archiwalnych przez producentów leków. Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP) to zbiór norm, które mają na celu zapewnienie, że produkty farmaceutyczne są wytwarzane i kontrolowane zgodnie z wysokimi standardami jakości. W ramach GMP, szczegółowo opisane są wymagania dotyczące przechowywania próbek, w tym ich warunki temperaturowe, wilgotnościowe oraz czas przechowywania. Praktycznym przykładem może być konieczność przechowywania próbek w warunkach chłodniczych, aby zachować ich stabilność chemiczną i biologiczną. W konsekwencji, przestrzeganie GMP przyczynia się do bezpieczeństwa pacjentów, eliminując ryzyko związane z użyciem leku, którego jakość mogła zostać naruszona przez niewłaściwe warunki przechowywania. Dodatkowo, zgodność z GMP jest podstawowym kryterium dla uzyskania i utrzymania zezwolenia na wytwarzanie produktów leczniczych na rynku. Wiele organizacji, w tym FDA i EMA, wymaga od producentów wykazywania zgodności z tymi zasadami, co czyni je kluczowym elementem w branży farmaceutycznej.

Pytanie 37

Które z wymienionych leków są inhibitorami konwertazy angiotensynowej?

A. Enalapril, werapamil, metoprolol
B. Kaptopril, enalapril, losartan
C. Kaptopril, enalapril, perindopril
D. Enalapril, perindopril, diltiazem
Kaptopril, enalapril i perindopril to trzy leki, które są klasyfikowane jako inhibitory konwertazy angiotensynowej (ACEI). Działają one poprzez hamowanie enzymu konwertującego angiotensynę, co prowadzi do zmniejszenia produkcji angiotensyny II, substancji o działaniu zwężającym naczynia krwionośne. Dzięki temu leki te pomagają w obniżeniu ciśnienia tętniczego oraz zmniejszeniu obciążenia serca. Kaptopril był jednym z pierwszych ACEI, który został wprowadzony do terapii nadciśnienia tętniczego i niewydolności serca, a jego skuteczność została potwierdzona w licznych badaniach klinicznych. Enalapril i perindopril są również szeroko stosowane w praktyce klinicznej, a ich zastosowanie obejmuje nie tylko nadciśnienie, ale także prewencję powikłań sercowo-naczyniowych u pacjentów z chorobą wieńcową. Warto pamiętać, że inhibitory konwertazy angiotensynowej są rekomendowane w wytycznych leczenia nadciśnienia i niewydolności serca, co podkreśla ich znaczenie w terapii kardiologicznej.

Pytanie 38

Jakie sekcje FPVI należy wykorzystać do przygotowania 100g farmakopealnej maści kamforowej?

A. Metody analizy oraz Tabele
B. Wskazówki ogólne oraz Monografie szczegółowe preparatów galenowych
C. Wskazówki ogólne oraz Tabele
D. Metody analizy oraz Monografie szczegółowe substancji chemicznych
Niepoprawne odpowiedzi sugerują niepełne zrozumienie procesu tworzenia farmakopealnych preparatów galenowych. Odpowiedzi takie jak 'Metody badania i Monografie szczegółowe substancji chemicznych' odnoszą się głównie do analizy jakości substancji chemicznych, co jest istotne, ale w kontekście sporządzania maści kamforowej, informacje te są niewystarczające. Metody badania dotyczą technik analitycznych, które są ważne w kontekście kontroli jakości, jednak nie dostarczają informacji o procedurach wytwarzania. Z kolei 'Wskazówki ogólne i Tabele' pomijają kluczowy element, jakim są monografie preparatów galenowych, które zawierają konkretne informacje na temat formulacji odpowiednich dla danej postaci leku. Odpowiedzi takie prowadzą do mylnych wniosków, ponieważ nie uwzględniają, że tworzenie maści wymaga znajomości specyfiki galenowej, co jest kluczowe dla zapewnienia skuteczności i bezpieczeństwa leku. Ważne jest, aby w procesie nauki zrozumieć, że brak odniesienia do monografii preparatów galenowych może skutkować niewłaściwym przygotowaniem leku, co zagraża zdrowiu pacjentów i narusza normy farmakopealne, które są fundamentalne dla jakości stosowanych produktów medycznych.

Pytanie 39

Aby wprowadzić mocznik do maści składającej się z wazeliny białej oraz lanoliny, należy go rozpuścić

A. w wodzie
B. w oleju rzepakowym
C. w etanolu 96% v/v
D. w wazelinie
Mocznikiem, będącym substancją aktywną, można skutecznie modyfikować właściwości farmaceutyczne maści. W przypadku podłoża składającego się z wazeliny białej i lanoliny, najodpowiedniejszym rozpuszczalnikiem dla mocznika jest woda. Oparcie rozpuszczania na wodzie wynika z charakterystyki mocznika, który jest dobrze rozpuszczalny w wodzie, co umożliwia uzyskanie homogennych i stabilnych preparatów. W praktyce farmaceutycznej, takie podejście jest zgodne z zasadami przygotowywania maści i emulsji, gdzie kluczowe jest zapewnienie odpowiedniej dystrybucji substancji aktywnej. Woda działa nie tylko jako rozpuszczalnik, ale również jako czynnik ułatwiający penetrację mocznika przez skórę. Dzięki temu preparaty na bazie mocznika wykazują skuteczność w leczeniu chorób dermatologicznych, takich jak łuszczyca czy atopowe zapalenie skóry, co czyni je niezwykle cennym dodatkiem do terapii. Dobre praktyki w formulacji maści wymagają zrozumienia interakcji między składnikami oraz odpowiedniego wyboru nośnika, co w tym przypadku potwierdza zastosowanie wody jako rozpuszczalnika.

Pytanie 40

Która z poniższych form leków powinna być przygotowana w warunkach aseptycznych?

A. Roztwory do płukania gardła
B. Krople doustne
C. Roztwory doodbytnicze
D. Płyny do wstrzykiwań
Roztwory doodbytnicze, krople doustne i roztwory do płukania gardła, choć też są lekami, to nie wymagają tak rygorystycznych warunków, jak płyny do wstrzykiwań. Przy roztworach doodbytniczych, jak się je aplikuje w obrębie błony śluzowej jelita, to ryzyko wprowadzenia patogenów jest mniejsze niż przy wstrzykiwaniu bezpośrednio do krwi. Podobnie jest z kroplami doustnymi, które działają w jamie ustnej, gdzie nasz układ odpornościowy może zadziałać. Roztwory do płukania gardła też działają lokalnie, więc wymagania aseptyczne są tu mniej rygorystyczne. Często jest też mylone, że wszystkie leki muszą być przygotowywane aseptycznie. Ważne jest, żeby rozumieć różnice między tymi formami a płynami do wstrzykiwań, bo to kluczowe dla bezpieczeństwa w farmakoterapii. Ludzie, którzy myślą, że każdy lek wymaga takich samych standardów aseptycznych, mogą nieświadomie narażać pacjentów na niebezpieczeństwo, więc edukacja w farmacji i medycynie jest mega istotna.