Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 16:08
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 16:46

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie gniazdo instalacyjne oznacza się na schematach symbolem graficznym przedstawionym na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Telekomunikacyjne.
B. Z transformatorem separacyjnym.
C. Z wyłącznikiem.
D. Ze stykiem ochronnym.
Gniazdo instalacyjne ze stykiem ochronnym, które zostało przedstawione na rysunku, jest kluczowym elementem w zapewnieniu bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Styk ochronny jest zaprojektowany w celu minimalizacji ryzyka porażenia prądem elektrycznym, a jego obecność w gniazdach jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 60309. Dzięki zastosowaniu gniazd ze stykiem ochronnym, użytkownicy mogą korzystać z urządzeń elektrycznych z większym poczuciem bezpieczeństwa, szczególnie w środowiskach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z wodą lub mokrymi powierzchniami, na przykład w łazienkach czy kuchniach. W praktyce, gniazda te są powszechnie stosowane w obiektach komercyjnych i przemysłowych, gdzie stosowane są maszyny i urządzenia wymagające dużej mocy, co czyni je niezbędnym elementem w każdej instalacji elektrycznej. Warto również zwrócić uwagę na to, że gniazda ze stykiem ochronnym są często stosowane z przedłużaczami i innymi urządzeniami, co przyczynia się do ich większej uniwersalności i funkcjonalności w różnych zastosowaniach elektrycznych.

Pytanie 2

Jakie zadanie dotyczy konserwacji instalacji elektrycznej?

A. Instalacja dodatkowego gniazda elektrycznego
B. Modernizacja rozdzielnicy instalacji elektrycznej
C. Zmiana rodzaju zastosowanych przewodów
D. Wymiana uszkodzonych źródeł światła
Wymiana zepsutych źródeł światła to naprawdę istotny kawałek roboty przy konserwacji instalacji elektrycznej. Chodzi o to, żeby nasze oświetlenie działało bez zarzutu i żeby użytkownicy czuli się bezpiecznie. Jak żarówki czy świetlówki się psują, to mogą zdarzyć się nieprzewidziane awarie, a czasem może być to nawet niebezpieczne i prowadzić do pożaru. Fajnie jest pamiętać o regularnej wymianie, bo to zgodne z normami, na przykład PN-EN 50110-1, które mówią, jak dbać o instalacje elektryczne. Dobrym przykładem jest to, jak trzeba kontrolować stan źródeł światła w miejscach publicznych. Ich awaria to nie tylko niewygoda, ale także może zagrażać bezpieczeństwu ludzi. A jeśli wymieniamy te źródła światła na czas, to także dbamy o efektywność energetyczną, co jest zgodne z normami ochrony środowiska.

Pytanie 3

Podczas pomiarów kontrolnych, przed odbiorem mieszkania, wykryto usterkę w instalacji oświetleniowej. Na zdjęciu przedstawiono fragment pomieszczenia przed tynkowaniem i wykonaniem wylewek. W celu wymiany uszkodzonych przewodów typu DY 1,5 mm2, prowadzonych w rurach instalacyjnych giętkich, należy w pierwszej kolejności

Ilustracja do pytania
A. do końców starych przewodów zamocować nowe i wyciągając stare wprowadzać do rur nowe przewody.
B. wyciągnąć stare przewody z rur i wciągnąć nowe za pomocą sprężystego drutu stalowego.
C. rozkuć ściany, wprowadzić nowe przewody w ścianach i listwach przypodłogowych.
D. rozkuć ściany i podłogę oraz wymienić uszkodzone odcinki instalacji.
Podejście do rozkuwania ścian i podłóg w celu wymiany uszkodzonych odcinków instalacji elektrycznej jest nie tylko czasochłonne, ale również kosztowne i nieefektywne. Tego typu działanie może prowadzić do nadmiernych uszkodzeń w pomieszczeniu, co wymaga dodatkowych prac remontowych, takich jak tynkowanie i malowanie, co zwiększa całkowity koszt inwestycji. Ponadto, takie metody są wbrew zasadom dobrych praktyk budowlanych, które zalecają minimalizację prac demontażowych, aby uniknąć dodatkowych ryzyk związanych z remontami. Podejście polegające na wprowadzeniu nowych przewodów w ścianach i listwach przypodłogowych niesie ze sobą ryzyko uszkodzenia konstrukcji budowlanej oraz naruszenia istniejących instalacji, co może prowadzić do awarii. W przypadku wyciągania starych przewodów z rur, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zapchają się one lub uszkodzą, co utrudni dalszą pracę. Takie metody nie tylko są nieefektywne, ale również mogą doprowadzić do poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem instalacji elektrycznej, co jest szczególnie niebezpieczne w kontekście zagrożeń pożarowych. Dlatego kluczowe jest przyjęcie metody, która łączy efektywność z bezpieczeństwem i zgodnością z obowiązującymi standardami.

Pytanie 4

Która z przedstawionych opraw oświetleniowych charakteryzuje się najwyższym stopniem ochrony IK ze względu na wytrzymałość mechaniczną?

Ilustracja do pytania
A. D.
B. A.
C. C.
D. B.
Wybór innej oprawy oświetleniowej, niż C, wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące klasyfikacji i kryteriów doboru opraw według stopnia ochrony IK. Wiele z odpowiedzi A, B i D może wydawać się odpowiednich na pierwszy rzut oka, jednak ich konstrukcja oraz ekspozycja na czynniki zewnętrzne mogą znacząco obniżyć ich wytrzymałość mechaniczną. Oprawy A i B posiadają elementy, które są bardziej narażone na uszkodzenia, takie jak wystające żarówki czy inne komponenty, co czyni je mniej odpornymi na uderzenia. Odpowiedzi te mogą wynikać z błędnego rozumienia, że bardziej estetyczne lub skomplikowane rozwiązania techniczne, takie jak złożone konstrukcje, oferują lepsze zabezpieczenie. W rzeczywistości najważniejszym czynnikiem jest prostota i solidność konstrukcji, co zwiększa odporność na uszkodzenia mechaniczne. Wybór oprawy z wyższym stopniem ochrony IK, jak w przypadku opcji C, jest kluczowy, szczególnie w obszarach narażonych na intensywne użytkowanie. Warto zwrócić uwagę, że nieprzestrzeganie standardów dotyczących odporności mechanicznej może prowadzić do częstszych awarii oraz zwiększonych kosztów eksploatacji. Dlatego zaleca się posługiwanie się wyłącznie sprawdzonymi i odpowiednimi standardami branżowymi w doborze opraw oświetleniowych.

Pytanie 5

W którym z punktów spośród wskazanych strzałkami na charakterystyce diody prostowniczej przedstawionej na rysunku odczytywane jest napięcie przebicia?

Ilustracja do pytania
A. C.
B. D.
C. A.
D. B.
Wybór punktów B, C lub D wskazuje na zrozumienie jedynie części charakterystyki diody prostowniczej, co prowadzi do mylnych wniosków. Punkt B znajduje się na początku krzywej charakterystyki, gdzie dioda praktycznie nie przewodzi prądu, więc nie można tam mówić o napięciu przebicia. Taki wybór może sugerować niedostateczne zrozumienie podstawowych zasad działania diod. Punkt C, który wskazuje na prąd zwrotny, jest również błędny, ponieważ w tym miejscu dioda nie osiągnęła jeszcze napięcia przebicia i nie przewodzi w kierunku wstecznym. Punkt D natomiast odnosi się do obszaru pracy diody w kierunku przewodzenia, co również nie ma nic wspólnego z napięciem przebicia. Kluczowym błędem w myśleniu może być ignorowanie, że napięcie przebicia to punkt, w którym zachodzi gwałtowna zmiana w charakterystyce diody, a nie stan spoczynku czy też obszar przewodzenia. Wiedza na temat tych różnic jest niezbędna dla prawidłowego projektowania układów elektronicznych oraz unikania typowych problemów związanych z elektroniką, takich jak przegrzewanie czy uszkodzenia spowodowane nieodpowiednim napięciem.

Pytanie 6

Aby chronić przewód przed przeciążeniem i zwarciem, wykorzystuje się wyłącznik

A. który działa z przekaźnikiem czasowym
B. który współdziała z przekaźnikiem sygnalizacyjnym
C. z wyzwalaczami przeciążeniowymi oraz zwarciowymi
D. posiadający aparat różnicowoprądowy
W kontekście zabezpieczania przewodów przed przeciążeniem i zwarciem, odpowiedzi sugerujące współpracę z przekaźnikiem czasowym, sygnalizacyjnym lub wyposażenie w aparat różnicowoprądowy są nieadekwatne do postawionego pytania. Przekaźnik czasowy, który może być używany do kontrolowania czasowego działania urządzeń elektrycznych, nie jest elementem bezpośrednio zabezpieczającym przed przeciążeniem. Jego funkcjonalność koncentruje się na precyzyjnym zarządzaniu czasem, co nie ma zastosowania w kontekście natychmiastowego reagowania na nadmierny prąd. Z kolei przekaźnik sygnalizacyjny jest używany do monitorowania i wskazywania stanu obwodu, a nie do jego ochrony. Co więcej, aparaty różnicowoprądowe są wyspecjalizowane w detekcji prądów upływowych, mających na celu zabezpieczenie osób i mienia przed porażeniem prądem, lecz nie eliminują ryzyka przeciążeń czy zwarć. Zastosowanie tych elementów w miejscu wyłącznika zabezpieczającego może prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa, ponieważ nie zapewniają one właściwego odcięcia zasilania w przypadku zbyt wysokiego natężenia prądu. Kluczowym błędem w myśleniu jest zapominanie, że każdy z tych elementów ma swoją specyfikę i zastosowanie; ich niewłaściwe użycie może skutkować poważnymi konsekwencjami dla bezpieczeństwa instalacji elektrycznej.

Pytanie 7

Jaka jest minimalna wartość rezystancji izolacji przewodu, gdy mierzymy induktorem w sieci o napięciu znamionowym badanego obwodu U < 500 V?

A. ≥ 0,5 MΩ
B. < 0,25 MΩ
C. < 0,5 MΩ
D. ≥ 0,25 MΩ
Odpowiedzi, które podają wartości rezystancji izolacji poniżej 0,5 MΩ, nie są odpowiednie. Nie spełniają one podstawowych wymagań, co może być niebezpieczne. Wartości < 0,25 MΩ czy < 0,5 MΩ nie dają dobrego poziomu izolacji, co prowadzi do ryzyka porażenia prądem lub uszkodzenia sprzętu. W zasadzie, jeżeli rezystancja jest poniżej 0,5 MΩ, to może to oznaczać problemy z izolacją przewodów. To z kolei może prowadzić do naprawdę poważnych konsekwencji, jak pożary. Często myli się wartości rezystancji, chcąc uprościć pomiary, ale to jest naprawdę ryzykowne w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Należy pamiętać, że dobra izolacja chroni nie tylko osoby pracujące w pobliżu, ale również sprzęt i systemy. Gdy wartości rezystancji są niższe niż wymagane 0,5 MΩ, może to wynikać z niewłaściwego stanu instalacji lub zużycia materiałów izolacyjnych. To jeszcze bardziej podkreśla, jak ważne są regularne kontrole i pomiary, żeby wszystko było zgodne z normami bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 8

Jaka jest minimalna wartość napięcia probierczego, która jest wymagana podczas pomiarów rezystancji izolacji przewodów w obwodach SELV oraz PELV?

A. 250 V
B. 1000 V
C. 100 V
D. 500 V
Minimalna wymagana wartość napięcia probierczego przy pomiarach rezystancji izolacji w obwodach SELV i PELV wynosi 250 V. Tego rodzaju obwody są projektowane z myślą o bezpieczeństwie użytkowników, a ich izolacja musi spełniać określone standardy jakości. Przeprowadzenie pomiaru rezystancji izolacji z użyciem napięcia 250 V pozwala na skuteczne zidentyfikowanie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do niebezpieczeństwa porażenia prądem elektrycznym. W praktyce, przy pomiarach tego typu, wartość 250 V jest uznawana za wystarczającą do zbadania jakości izolacji, a także zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Na przykład, w przypadku instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych, stosowanie tego napięcia probierczego pozwala na wykrycie nieprawidłowości, które mogą powstać w wyniku starzenia się materiałów lub niewłaściwego montażu. Warto również zauważyć, że normy międzynarodowe, takie jak IEC 60364, wskazują na konieczność przeprowadzania pomiarów izolacji przy odpowiednich wartościach napięcia, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowania elektrycznych urządzeń i instalacji.

Pytanie 9

Na którym rysunku przedstawiono przyrząd do lokalizowania trasy przebiegu przewodów instalacyjnych pod tynkiem?

Ilustracja do pytania
A. C.
B. A.
C. D.
D. B.
Odpowiedź C jest w porządku, bo na tym rysunku widzimy detektor przewodów, który jest super ważnym narzędziem w elektryce. Detektory, takie jak te od Boscha, pomagają znaleźć ukryte kable pod tynkiem, co jest mega przydatne, gdy robimy remonty lub zakładamy nowe systemy elektryczne. Dzięki detektorowi możemy uniknąć uszkodzenia już istniejących instalacji, co może prowadzić do naprawdę poważnych problemów, jak zwarcia czy uszkodzenie sprzętu. W branży ważne jest, żeby dokładnie lokalizować przewody, co mówi norma IEC 60364. Poza tym, te urządzenia potrafią też rozpoznać różne typy przewodów, co bardzo ułatwia planowanie prac budowlanych i remontowych, moim zdaniem to spora oszczędność czasu.

Pytanie 10

Jaki parametr trójfazowego gniazda wtyczkowego jest określany symbolem IP20?

A. Minimalny przekrój przewodów podłączonych do zacisków
B. Klasę ochronności przed porażeniem energią elektryczną
C. Najwyższą temperaturę otoczenia podczas eksploatacji
D. Stopień zabezpieczenia przed dostępem ciał stałych oraz wody
Symbol IP20 mówi nam o tym, jak dobrze urządzenia elektryczne są chronione przed różnymi rzeczami, jak np. kurz i woda. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest ok, jeśli chodzi o duże obiekty (czyli te, które mają więcej niż 12,5 mm), ale niestety nie ma żadnej ochrony przed wodą. To jest ważne, zwłaszcza gdy myślimy o tym, gdzie te urządzenia będą używane. Na przykład gniazdka w biurze – nie jesteśmy tam narażeni na wodę, ale dobrze, że są zbudowane tak, żeby nikt nie mógł łatwo zajrzeć do środka. Fajnie, że istnieją standardy IEC 60529, bo dzięki nim można lepiej dobierać urządzenia do konkretnych miejsc, zwłaszcza tam, gdzie bezpieczeństwo elektryczne to mega ważna sprawa.

Pytanie 11

Który z podanych silników elektrycznych ma najbardziej sztywną charakterystykę mechaniczną n = f(M) w trybie pracy stabilnej?

A. Synchroniczny
B. Obcowzbudny prądu stałego
C. Szeregowy prądu stałego
D. Asynchroniczny klatkowy
Silnik synchroniczny charakteryzuje się najbardziej sztywną charakterystyką mechaniczną n = f(M) w zakresie pracy stabilnej, co oznacza, że jego prędkość obrotowa jest ściśle związana z częstotliwością zasilania. W praktyce oznacza to, że silniki synchroniczne są idealnym rozwiązaniem w aplikacjach, gdzie wymagana jest precyzyjna kontrola prędkości oraz stabilność obrotów, na przykład w systemach napędowych w dużych maszynach przemysłowych, turbinach wiatrowych, czy w energetyce odnawialnej. Dzięki swojej konstrukcji, silniki te mogą pracować w warunkach, gdzie inne typy silników, jak np. silniki asynchroniczne, mogą wykazywać większe wahania prędkości. W zastosowaniach, gdzie ważne są parametry jakości energii, silniki synchroniczne mogą też przyczynić się do poprawy współczynnika mocy, co jest zgodne z aktualnymi standardami efektywności energetycznej, jak IEC 60034. Ponadto, zastosowanie technologii takich jak falowniki do sterowania silnikami synchronicznymi umożliwia osiąganie jeszcze większej wydajności i elastyczności w działaniu.

Pytanie 12

Na podstawie rysunku montażowego określ, na jakiej wysokości od podłogi należy zamontować dolną krawędź rozdzielnicy.

Ilustracja do pytania
A. 1,4 m
B. 0,80 m
C. 0,90 m
D. 1,5 m
Zgodnie z rysunkiem montażowym, dolna krawędź rozdzielnicy powinna być zamontowana na wysokości 1500 mm (1,5 m) od podłogi. Taki wymiar jest zgodny z normami branżowymi, które określają ergonomiczne i bezpieczne wysokości montażu rozdzielnic elektrycznych. Wysokość ta zapewnia wygodny dostęp do urządzeń oraz pozwala na swobodne prowadzenie prac serwisowych. Dodatkowo, montaż na tej wysokości minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z wodą oraz zanieczyszczeniami, co jest istotne w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. W praktyce, takie umiejscowienie rozdzielnicy ułatwia również korzystanie z niej w warunkach przemysłowych lub w budynkach użyteczności publicznej, gdzie użytkownicy mogą być różnego wzrostu. Warto pamiętać, że zgodność z obowiązującymi standardami oraz zasadami BHP jest kluczowym aspektem każdego projektu instalacji elektrycznych.

Pytanie 13

Który układ połączeń watomierza jest zgodny z przedstawionym schematem pomiarowym?

Ilustracja do pytania
A. B.
B. C.
C. D.
D. A.
Odpowiedź C jest dobra, bo pokazuje, jak dobrze podpiąć watomierz w obwodzie elektrycznym. W tym układzie przewód L (fazowy) jest podłączony do prądowego zacisku watomierza, co pozwala na zmierzenie prądu, a przewód N (neutralny) do zacisku napięciowego, co z kolei umożliwia pomiar napięcia. Dzięki temu nasz watomierz może obliczyć moc czynną, co jest mega ważne, gdy chcemy śledzić zużycie energii. Według normy PN-EN 62053-21, odpowiednie połączenie urządzeń pomiarowych to podstawa, żeby pomiary były dokładne. W praktyce, kiedy robimy coś jak analiza efektywności energetycznej czy audyt instalacji, prawidłowe podłączenie watomierza jest kluczowe, żeby uzyskać rzetelne dane. Jeśli coś jest źle podłączone, to może prowadzić do błędnych odczytów, co wpłynie na decyzje o zarządzaniu energią i efektywności działań.

Pytanie 14

Który typ łącznika instalacyjnego przedstawiony jest na schemacie?

Ilustracja do pytania
A. Świecznikowy.
B. Krzyżowy.
C. Schodowy.
D. Dwubiegunowy.
Wybrana odpowiedź nie jest poprawna, ponieważ prezentowany schemat dotyczy łącznika świecznikowego, a nie innych typów łączników instalacyjnych. W przypadku łącznika dwubiegunowego, jego podstawowym zadaniem jest włączanie i wyłączanie jednego obwodu, a nie dwóch niezależnych jak w przypadku łącznika świecznikowego. Często mylone z łącznikiem świecznikowym są łączniki schodowe, które również nie pełnią tej samej funkcji, ponieważ ich zadaniem jest umożliwienie włączania i wyłączania jednego źródła światła z dwóch różnych miejsc. Istnieje również łącznik krzyżowy, który używany jest w skomplikowanych układach oświetleniowych, gdzie wymagana jest kontrola z trzech lub więcej miejsc, jednak nie spełnia on funkcji łącznika świecznikowego. Typowe błędy w rozumieniu tych urządzeń wynikają najczęściej z braku znajomości ich zastosowania i funkcji w praktyce. Kluczowe jest rozróżnienie, że łączniki świecznikowe umożliwiają niezależne sterowanie dwoma obwodami, co jest nieosiągalne dla pozostałych typów łączników. Ważne jest także, aby w przyszłości zwracać uwagę na szczegóły schematów, które mogą wskazywać na ich rzeczywistą funkcję, co pomoże uniknąć takich pomyłek.

Pytanie 15

W którym obwodzie sieci elektrycznej mierzona jest impedancja pętli zwarcia przez miernik parametrów instalacji włączony jak na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. N-PE
B. L-L
C. L-PE
D. L-N
Zgadza się, pomiar impedancji pętli zwarcia w tym przypadku jest dokonywany między przewodem fazowym (L) a przewodem ochronnym (PE). W kontekście ochrony przeciwporażeniowej, jest to kluczowy proces, który pozwala na ocenę efektywności systemu zabezpieczeń w instalacji elektrycznej. Poprawne połączenie między L i PE jest niezbędne do zapewnienia, że w przypadku zwarcia doziemnego, prąd zwarciowy będzie mógł przepływać do ziemi, co wywoła działanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, pomiar impedancji pętli zwarcia powinien być wykonywany regularnie w celu utrzymania bezpieczeństwa instalacji. W praktyce oznacza to, że każdy instalator powinien umieć interpretować wyniki tych pomiarów oraz wdrażać zalecenia dotyczące poprawy skuteczności ochrony, na przykład poprzez odpowiednie uziemienie. Takie działania są kluczowe, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem oraz pożarów spowodowanych błędami w instalacji. Jakiekolwiek odstępstwa od tej procedury mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla użytkowników oraz mienia.

Pytanie 16

Które żyły przewodów należy połączyć ze sobą w puszce rozgałęźnej układu elektrycznego, przedstawionej na rysunku, aby połączenie zapewniało sterowanie oświetleniem i było zgodne ze sztuką monterską?

Ilustracja do pytania
A. L z 4, N z 1, 2 z 3
B. L z 1, N z 3, 2 z 4
C. L z 1, N z 4, 2 z 3
D. L z 3, N z 2, 1 z 4
Wybór niewłaściwej kombinacji przewodów może prowadzić do poważnych problemów w instalacji elektrycznej. Na przykład, w przypadku połączenia L z 3, N z 2 oraz 1 z 4, przewód fazowy (L) zostaje połączony z niewłaściwym punktem, co nie tylko może uniemożliwić włączenie oświetlenia, ale także stwarza ryzyko niebezpiecznych sytuacji, takich jak zwarcie czy porażenie prądem. Przewód neutralny (N) w takim układzie może pozostać niepodłączony lub niewłaściwie połączony, co zakłóca prawidłowy przepływ prądu. W praktyce, połączenie przewodów w puszce rozgałęźnej jest kluczowe do zapewnienia, że wszystkie elementy działają w zgodzie ze sobą. Zdarza się, że osoby wykonujące instalacje pomijają te fundamentalne zasady, co prowadzi do typowych błędów, takich jak nieprawidłowe łączenie przewodów, nieprzestrzeganie kolorów przewodów (np. nieodpowiednie użycie przewodu neutralnego), czy niezrozumienie roli przełącznika. Należy pamiętać, że każde połączenie powinno być zgodne z obowiązującymi normami, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz efektywność całego obwodu. Z tego powodu kluczowe jest zrozumienie podstawowych zasad i standardów montażu elektrycznego, aby uniknąć takich pomyłek.

Pytanie 17

Jakie z podanych powodów wpływa na wzrost iskrzenia na komutatorze w trakcie działania sprawnego silnika bocznikowego prądu stałego po wymianie szczotek?

A. Zbyt mała powierzchnia styku szczotek z komutatorem
B. Zbyt małe wzbudzenie silnika
C. Zbyt duże wzbudzenie silnika
D. Zbyt duży nacisk szczotek na komutator
Odpowiedź dotycząca za małej powierzchni styku szczotek z komutatorem jest poprawna, ponieważ kontakt między szczotkami a komutatorem jest kluczowy dla prawidłowego działania silnika prądu stałego. Niewłaściwa powierzchnia styku może prowadzić do zwiększonego oporu elektrycznego, co skutkuje większym iskrzeniem i nadmiernym zużyciem szczotek. W praktyce, odpowiedni dobór szczotek, które powinny być dobrze dopasowane do średnicy komutatora, jest istotny dla optymalizacji ich kontaktu. Standardy branżowe, takie jak normy IEC, podkreślają znaczenie jakości materiałów używanych do produkcji szczotek i ich geometrii, aby zapewnić skuteczny transfer prądu. Wymiana szczotek na modele o większej powierzchni styku lub z lepszymi właściwościami przewodzącymi może znacząco poprawić wydajność silnika i zmniejszyć iskrzenie, co zwiększa jego trwałość oraz bezpieczeństwo eksploatacji. Poprawny dobór szczotek i regularne ich kontrolowanie to praktyki, które powinny być stosowane w każdej aplikacji wykorzystującej silniki prądu stałego.

Pytanie 18

Na podstawie tabeli dobierz dopuszczalny prąd znamionowy zabezpieczenia nadprądowego w instalacji jednofazowej dla przewodu YDY 3x1,5 mm2 przy sposobie ułożenia A2?

Ilustracja do pytania
A. 25 A
B. 16 A
C. 20 A
D. 13 A
Wybór niewłaściwego prądu znamionowego zabezpieczenia nadprądowego może prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i funkcjonowania instalacji elektrycznej. Z odpowiedziami takimi jak 20 A, 13 A czy 25 A wiąże się kilka kluczowych błędów myślowych. W przypadku prądu 20 A, użytkownik może sądzić, że wyższy prąd zabezpieczenia jest korzystny, co w rzeczywistości może prowadzić do sytuacji, gdzie przewody będą narażone na przeciążenia, gdyż zabezpieczenie nie zareaguje na wzrost prądu. Z kolei odpowiedź 13 A, mimo że może być uznana za bardziej konserwatywną, nie spełnia wymagań dla tego konkretnego przekroju i metody układania, co skutkuje zbyt dużym ryzykiem uszkodzenia instalacji. Natomiast 25 A, będąc jeszcze bardziej niebezpiecznym wyborem, może całkowicie zignorować prawidłowe normy bezpieczeństwa, prowadząc do przegrzania przewodów i w konsekwencji do zagrożeń pożarowych. Ważne jest, aby zrozumieć, że dobór zabezpieczeń nie powinien opierać się na intuicji czy przybliżeniu, ale na dokładnych danych technicznych, które są dostępne w normach branżowych. Wszystkie te czynniki podkreślają znaczenie przestrzegania przepisów i dobrych praktyk w projektowaniu i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 19

Po zmianie podłączenia do budynku zauważono, że trójfazowy silnik napędzający hydrofor kręci się w przeciwną stronę niż przed wymianą podłączenia. Co jest przyczyną takiego działania silnika?

A. brak podłączenia dwóch faz
B. brak podłączenia jednej fazy
C. zamiana dwóch faz miejscami
D. zamiana jednej fazy z przewodem neutralnym
Zamiana dwóch faz między sobą jest kluczowym zjawiskiem w trójfazowych układach zasilania, które wpływa na kierunek obrotów silników asynchronicznych. W przypadku silników trójfazowych, kierunek ich obrotów można zmieniać poprzez zamianę miejscami dwóch dowolnych faz zasilających. W praktyce, jeśli podłączymy fazy w inny sposób, silnik zacznie obracać się w przeciwną stronę, co można zaobserwować w przypadku hydroforów, które są często używane do pompowania wody w różnych aplikacjach domowych. W takiej sytuacji, ważne jest, aby zwracać uwagę na prawidłowe oznaczenia faz oraz standardy instalacyjne, które powinny być przestrzegane dla zapewnienia prawidłowego działania urządzeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest również sytuacja, gdy wykonujemy konserwację instalacji elektrycznej, w której zmieniamy przyłącze, co może prowadzić do niezamierzonych skutków, takich jak zmiana kierunku obrotów silnika. Dlatego ważne jest, aby zawsze upewnić się, że połączenia faz są zgodne z dokumentacją oraz zaleceniami producentów urządzeń.

Pytanie 20

Przewód zastosowany na odcinku obwodu elektrycznego wskazanym strzałką powinien mieć żyły o izolacjach w kolorze

Ilustracja do pytania
A. tylko czarnym lub brązowym.
B. żółtozielonym i czarnym lub brązowym.
C. niebieskim i czarnym lub brązowym.
D. żółtozielonym, niebieskim i czarnym lub brązowym.
Odpowiedź "tylko czarnym lub brązowym" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami PN-IEC 60446 dotyczącymi kolorystyki izolacji przewodów elektrycznych, przewody fazowe powinny być oznaczone kolorami czarnym, brązowym lub szarym. W kontekście obwodów elektrycznych, przewody fazowe są tymi, które przenoszą prąd do urządzeń, dlatego ich identyfikacja jest kluczowa dla bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W praktyce, stosowanie przewodów o odpowiednich kolorach izolacji jest wymogiem, który ma na celu zapobieganie pomyłkom podczas instalacji oraz serwisowania systemów elektrycznych. Na przykład, gdy elektryk pracuje nad naprawą lub modernizacją instalacji, znajomość kolorów przewodów fazowych pozwala na szybkie i bezbłędne zidentyfikowanie, które przewody są pod napięciem, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Dlatego też, wybierając przewody do instalacji, zawsze należy kierować się zasadami określonymi w normach, aby zapewnić bezpieczeństwo i zgodność z przepisami.

Pytanie 21

Jakie działania należy podjąć po odłączeniu zasilania, aby zgodnie z PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia, przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji kabli?

A. Zasilić badaną instalację napięciem stałym oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
B. Rozłączyć oprawy oświetleniowe, zewrzeć łączniki oświetlenia oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
C. Odłączyć odbiorniki, zewrzeć łączniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed dotykiem bezpośrednim
D. Wyłączyć odbiorniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
Wybór innych odpowiedzi, takich jak zewrzenie łączników czy zasilanie instalacji napięciem stałym, jest nieodpowiedni i stwarza poważne zagrożenia. Zewrzenie łączników oświetleniowych lub innych elementów instalacji przed pomiarem rezystancji izolacji jest niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do niezamierzonych skutków ubocznych, w tym do uszkodzenia sprzętu lub wystąpienia zwarcia. Na przykład, jeśli zewnętrzne źródło zasilania jest wciąż aktywne, a łączniki są zwarte, może to prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem lub pożar. Zasilanie instalacji napięciem stałym podczas pomiarów również jest niezgodne z najlepszymi praktykami, ponieważ pomiar rezystancji izolacji powinien być przeprowadzany na odłączonej instalacji. Działanie to ma na celu ochronę zarówno osób wykonujących pomiar, jak i samej instalacji, ponieważ wiele urządzeń elektrycznych nie jest przystosowanych do pracy przy wyższych napięciach generowanych przez megomierze. Kluczowe jest, aby podczas prac związanych z instalacjami elektrycznymi przestrzegać standardów bezpieczeństwa oraz procedur operacyjnych, co jest nie tylko kwestią zgodności z przepisami, ale również zdrowego rozsądku. Zaniedbanie tych zasad może prowadzić do poważnych, a nawet tragicznych w skutkach zdarzeń w miejscu pracy.

Pytanie 22

Który sposób podłączenia instalacji oświetleniowej jest poprawny?

Ilustracja do pytania
A. B.
B. D.
C. C.
D. A.
Odpowiedź C jest poprawna, ponieważ przedstawia prawidłowy sposób podłączenia instalacji oświetleniowej, który jest zgodny z obowiązującymi normami bezpieczeństwa. W tym schemacie przewód fazowy L1 jest podłączony do włącznika, co umożliwia kontrolowanie zasilania żarówki. Gdy włącznik jest w pozycji wyłączonej, żarówka nie otrzymuje zasilania, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Z kolei przewód neutralny N jest podłączony bezpośrednio do żarówki, co jest standardową praktyką w instalacjach elektrycznych. Ważnym elementem jest również podłączenie przewodu ochronnego PE do odpowiedniego punktu w oprawie oświetleniowej. Przewód ten ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników, ponieważ w przypadku uszkodzenia izolacji, prąd popłynie do ziemi, minimalizując ryzyko porażenia. Taki sposób podłączenia gwarantuje, że w momencie, gdy włącznik jest wyłączony, nie ma napięcia na żarówce, co jest fundamentalną zasadą bezpieczeństwa w elektrotechnice.

Pytanie 23

Przy jakiej wartości prądu różnicowego zmiennego sinusoidalnie nie powinien zadziałać sprawny wyłącznik różnicowoprądowy typu AC o prądzie IΔN = 30 mA?

A. IΔ = 40 mA
B. IΔ = 30 mA
C. IΔ = 10 mA
D. IΔ = 20 mA
Odpowiedź IΔ = 10 mA jest poprawna, ponieważ sprawny wyłącznik różnicowoprądowy typu AC o prądzie IΔN = 30 mA nie powinien zadziałać przy prądzie różnicowym mniejszym od jego nominalnej wartości. Wartości prądu różnicowego, które są poniżej tego poziomu, nie powinny aktywować mechanizmu wyłączającego. Na przykład, jeżeli w instalacji elektrycznej wystąpi niewielki prąd upływowy spowodowany np. wilgocią lub wadliwym urządzeniem, to przy prądzie 10 mA wyłącznik nie zareaguje, co oznacza, że urządzenie może dalej działać. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowym elementem w systemach zabezpieczeń, a zgodnie z normami IEC 61008-1, powinny być stosowane w instalacjach, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników przed porażeniem prądem elektrycznym. Odpowiednia konfiguracja takich wyłączników jest istotna w kontekście ochrony zdrowia i życia, a ich prawidłowe działanie powinno być regularnie kontrolowane.

Pytanie 24

Po połączeniu układu sterowania oświetlenia przekaźnikiem bistabilnym przeprowadzono kilkukrotnie próbę działania. Na podstawie diagramu działania przekaźnika i powtarzającej się tabeli działania układu można stwierdzić, że

Ilustracja do pytania
A. uszkodzona jest jedna z żarówek.
B. występuje błąd w podłączeniu przekaźnika.
C. nieprawidłowo działa użyty przekaźnik.
D. układ działa prawidłowo.
Wybór odpowiedzi dotyczącej błędów w podłączeniu przekaźnika, uszkodzenia żarówek lub prawidłowego działania układu, wskazuje na zrozumienie problematyki, jednak nie na właściwe rozpoznanie sytuacji. W pierwszym przypadku, błędne podłączenie przekaźnika mogłoby prowadzić do braku reakcji całego układu, co nie jest potwierdzone przez przedstawione dane. Jeśli diagram i tabela działania układu są zgodne, to nieprawidłowe podłączenie w tym scenariuszu wydaje się mało prawdopodobne. Kolejną możliwą mylną koncepcją jest przypisanie winy uszkodzonym żarówkom. W rzeczywistości, gdy przekaźnik działa nieprawidłowo, jego potencjalny wpływ na zasilanie żarówek może maskować problemy z ich funkcjonowaniem. Prawidłowe działanie żarówek można ocenić niezależnie, ale wiedząc, że przekaźnik jest kluczowym elementem w cyklu włączania i wyłączania, to on powinien być priorytetem w diagnostyce. Ostatnia myśl o tym, że układ działa prawidłowo, pomija fundamentalne informacje z diagramu i tabeli, które jasno wskazują na rozbieżności. Uznawanie układu za sprawny bez dokładnej analizy wszystkich komponentów, szczególnie przekaźnika, może prowadzić do fałszywych wniosków i pomijać istotną diagnostykę. Rozpoznawanie problemów w takich systemach wymaga zastosowania metodyki analizy przyczyn źródłowych, aby skutecznie zidentyfikować problem i uniknąć błędnych interpretacji wyników.

Pytanie 25

Jaka jest znamionowa efektywność silnika trójfazowego, jeśli P = 2,2 kW (mocy mechanicznej), UN = 400 V, IN = 4,6 A oraz cos φ = 0,82?

A. 0,84
B. 0,49
C. 0,69
D. 0,39
Znamionowa sprawność silnika trójfazowego obliczana jest na podstawie stosunku mocy mechanicznej do mocy czynnej dostarczonej do silnika. W tym przypadku, moc mechaniczna wynosi 2,2 kW, a moc czynna można obliczyć z wzoru: P = U * I * √3 * cos φ, gdzie U to napięcie, I to prąd, a cos φ to współczynnik mocy. Podstawiając dane: P = 400 V * 4,6 A * √3 * 0,82, otrzymujemy moc czynną równą około 2,63 kW. Następnie sprawność obliczamy jako: η = P_moc / P_czynna = 2,2 kW / 2,63 kW, co daje wartość około 0,84. W praktyce, znajomość sprawności silników elektrycznych jest kluczowa w doborze odpowiednich jednostek napędowych do maszyn i urządzeń, a także w ocenie efektywności energetycznej systemów. Standardy takie jak IEC 60034-30 definiują klasy sprawności dla silników elektrycznych, co pozwala na ich porównywanie i wybór najbardziej efektywnych rozwiązań.

Pytanie 26

Na podstawie przedstawionego planu instalacji określ, które z wymienionych elementów należy wytrasować w pokoju i na tarasie.

Ilustracja do pytania
A. 2 punkty oświetleniowe sufitowe, 1 kinkiet, 4 gniazda wtyczkowe z uziemieniem, 1 gniazdo podwójne bez uziemienia.
B. 2 punkty oświetleniowe sufitowe, 3 gniazda wtyczkowe, 2 łączniki.
C. 1 punkt oświetleniowy sufitowy, 1 kinkiet, 4 gniazda wtyczkowe z uziemieniem, 1 gniazdo wtyczkowe bez uziemienia.
D. 1 punkt oświetleniowy sufitowy, 1 kinkiet, 1 gniazdo pojedyncze bez uziemienia, 2 gniazda podwójne bez uziemienia, 1 łącznik.
Świetnie, że wskazałeś dwa punkty oświetleniowe sufitowe, trzy gniazda wtyczkowe i dwa łączniki. To naprawdę dobrze pasuje do planu instalacji. Te dwa punkty sufitowe to dobra sprawa, bo zapewnią fajne oświetlenie w pomieszczeniu, a różne źródła światła na pewno będą tu przydatne. Według normy PN-EN 12464-1 to wszystko powinno być ok. Co do gniazd, trzy sztuki to minimum, żeby móc podłączyć różne sprzęty, więc pod tym względem jest super. Co do łączników, to świetna sprawa, że są dwa, bo można zarządzać oświetleniem z różnych miejsc, a to naprawdę ułatwia życie. No i pamiętaj, że dobrze zaplanowana instalacja zwiększa bezpieczeństwo, unikając gniazd bez uziemienia, co jest ważne dla zgodności z przepisami.

Pytanie 27

Która z podanych metod realizacji instalacji elektrycznych jest przeznaczona do użycia w lokalach mieszkalnych?

A. Przewodami szynowymi
B. W kanałach podłogowych
C. Na drabinkach
D. W listwach przypodłogowych
Wybór prowadzenia instalacji elektrycznych w listwach przypodłogowych jest zgodny z normami i praktykami stosowanymi w pomieszczeniach mieszkalnych. Listwy przypodłogowe nie tylko maskują przewody, ale również umożliwiają estetyczne i funkcjonalne prowadzenie instalacji. Wykorzystanie listw przypodłogowych pozwala na łatwy dostęp do przewodów w przypadku ich konserwacji lub ewentualnych napraw. Warto wspomnieć, że instalacje prowadzone w listwach przypodłogowych są często stosowane w przypadku modernizacji istniejących budynków, gdzie nie ma możliwości prowadzenia przewodów w sposób tradycyjny. Listwy te są dostępne w różnych kolorach i wzorach, co pozwala na ich bezproblemowe wkomponowanie w wystrój wnętrza. Dodatkowo, zastosowanie listw przypodłogowych zwiększa bezpieczeństwo, ponieważ przewody są osłonięte przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz dostępem dzieci. W kontekście norm, prowadzenie instalacji w listwach przypodłogowych powinno być zrealizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami, takimi jak PN-IEC 60364, które regulują kwestie związane z bezpieczeństwem instalacji elektrycznych.

Pytanie 28

Jakie uszkodzenie mogło wystąpić w instalacji elektrycznej, dla której wyniki pomiarów rezystancji izolacji przedstawiono w tabeli?

Rezystancja izolacji, MΩ
Zmierzona międzyWymagana
L1–L2L2–L3L1–L3L1–PENL2–PENL3–PEN
2,101,051,101,401,300,991,00
A. Jednofazowe zwarcie doziemne.
B. Zawilgocenie izolacji jednej z faz.
C. Zwarcie międzyfazowe.
D. Przeciążenie jednej z faz.
Przeciążenie jednej z faz, mimo że jest to problem, który może wystąpić w instalacjach elektrycznych, nie jest odpowiedzią w tym przypadku. Przeciążenie związane jest z nadmiernym przepływem prądu przez przewody, co prowadzi do ich nagrzewania się. W tej sytuacji jednak, wyniki pomiarów rezystancji izolacji wykazują, że wszystkie fazy mają wartości powyżej 1 MΩ, co wyklucza obecność przeciążenia. Przeciążenie fazy charakteryzuje się innymi objawami, takimi jak wzrost temperatury przewodów czy wyłączanie się zabezpieczeń, co nie jest zgodne z danymi z tabeli. Z kolei zwarcie międzyfazowe również nie znajduje potwierdzenia w wynikach pomiarów, ponieważ wymagałoby niskich rezystancji międzyfazowych, co w tym przypadku nie ma miejsca. Warto pamiętać, że zwarcie międzyfazowe najczęściej prowadzi do natychmiastowego wyłączenia zabezpieczeń, a nieprawidłowe wartości rezystancji nie są jedynym objawem tego zjawiska. Jednofazowe zwarcie doziemne, mimo że może wpływać na rezystancję L3 do PEN, nie byłoby jedynym czynnikiem mającym wpływ na pozostałe fazy, które w tym przypadku wykazywały poprawne wartości. Kluczowe jest, aby podczas analizy wyników pomiarów izolacji brać pod uwagę wszystkie aspekty, a nie jedynie pojedyncze parametry, co pozwala na trafną diagnozę stanu instalacji elektrycznej.

Pytanie 29

Który element osprzętu łączeniowego przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Listwę zaciskową.
B. Listwę elektroinstalacyjną.
C. Szynę łączeniową.
D. Szynę montażową.
Szyna łączeniowa, którą rozpoznałeś na zdjęciu, pełni istotną rolę w systemach elektroinstalacyjnych. Jest to komponent, który umożliwia efektywne połączenie i dystrybucję energii elektrycznej pomiędzy różnymi urządzeniami w rozdzielnicy. Dzięki zastosowaniu szyny łączeniowej, możliwe jest zminimalizowanie oporów elektrycznych i zredukowanie strat energii, co jest kluczowe w projektowaniu nowoczesnych instalacji elektrycznych. W praktyce, takie szyny są często stosowane w obiektach komercyjnych oraz przemysłowych, gdzie wymagane jest jednoczesne podłączenie wielu urządzeń, takich jak wyłączniki, bezpieczniki czy urządzenia automatyki. Ponadto, zgodnie z normami IEC 61439, szyny łączeniowe muszą spełniać określone wymagania dotyczące przewodności oraz odporności na przeciążenia. Dzięki temu, ich stosowanie podnosi nie tylko efektywność, ale również bezpieczeństwo całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 30

Na którym rysunku pokazano jednofazowy wyłącznik różnicowoprądowy?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. D.
C. B.
D. C.
Jednofazowy wyłącznik różnicowoprądowy, przedstawiony na rysunku A, pełni kluczową rolę w ochronie instalacji elektrycznych przed porażeniem prądem oraz w zapobieganiu pożarom spowodowanym przez prądy upływowe. Główną cechą wyróżniającą to urządzenie są dwa zaciski przyłączeniowe, które odpowiadają za podłączenie przewodów fazowego i neutralnego, a także charakterystyczny przycisk testowy oznaczony literą 'T', który pozwala na sprawdzenie poprawności działania wyłącznika. W praktyce, jednofazowe wyłączniki różnicowoprądowe są powszechnie stosowane w domowych instalacjach elektrycznych, zwłaszcza w obwodach z gniazdami, aby zabezpieczyć użytkowników przed potencjalnymi zagrożeniami. Zgodnie z normami branżowymi, takie urządzenia powinny być montowane w każdym nowym budynku, co znacząco zwiększa poziom bezpieczeństwa użytkowników. Dodatkowo, regularne testowanie tych wyłączników jest kluczowe dla zapewnienia ich sprawności, dlatego rekomenduje się przeprowadzanie testów co najmniej raz na trzy miesiące.

Pytanie 31

Jaką wielkość przekroju powinien mieć przewód ochronny PE, który stanowi żyłę w wielożyłowym przewodzie, jeżeli przewody fazowe mają przekrój 16 mm2?

A. 16 mm2
B. 10 mm2
C. 4,0 mm2
D. 25 mm2
Wybór nieodpowiedniego przekroju dla przewodu PE może prowadzić do poważnych konsekwencji w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, odpowiedzi sugerujące mniejsze przekroje, takie jak 4,0 mm² lub 10 mm², są niezgodne z normami, ponieważ nie zapewniają wystarczającej nośności prądowej i mogą nie przewodzić prądów zwarciowych, co naraża użytkowników na niebezpieczeństwo. Zbyt mały przekrój przewodu ochronnego zwiększa opór, co może prowadzić do przegrzewania się przewodu i ewentualnych uszkodzeń instalacji. Natomiast wybór 25 mm², choć większy, nie jest uzasadniony w tym przypadku, ponieważ nadmiarowy przekrój nie wpływa na poprawę bezpieczeństwa, a może generować niepotrzebne koszty i komplikacje w instalacji. W praktyce, nadmiarowy przekrój przewodu PE może wprowadzać dodatkowe problemy, takie jak trudności w instalacji czy manipulacji przewodami w ograniczonej przestrzeni. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla projektantów instalacji elektrycznych, ponieważ bezpieczeństwo instalacji powinno być priorytetem, a stosowanie właściwych przekrojów przewodów jest częścią dobrych praktyk inżynieryjnych. Dlatego kluczowe jest, aby podczas projektowania systemów elektrycznych kierować się obowiązującymi normami oraz zasadami, które zapewniają nie tylko efektywność, ale i bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 32

Którą wstawkę kalibrową należy zastosować do podstawy bezpiecznikowej przeznaczonej dla wkładki topikowej typu D o oznaczeniu literowym gG i prądzie znamionowym 25 A?

Ilustracja do pytania
A. Wstawkę 2.
B. Wstawkę 1.
C. Wstawkę 3.
D. Wstawkę 4.
Wstawka kalibrowa, którą należy zastosować do podstawy bezpiecznikowej przeznaczonej dla wkładki topikowej typu D o oznaczeniu literowym gG i prądzie znamionowym 25 A, to wstawkę 3. Wstawkę tę oznacza się jako 25/500, co wskazuje, że jest ona przeznaczona dla prądu znamionowego 25 A oraz wytrzymuje napięcie do 500 V. W praktyce, jako element zabezpieczający, wstawka kalibrowa zapobiega włożeniu wkładek o wyższych prądach znamionowych, co mogłoby prowadzić do przegrzania lub pożaru. W przypadku stosowania wkładek gG, które są odpowiednie do zabezpieczania obwodów z impulsowymi prądami zwarciowymi, ważne jest, aby zawsze dobrać właściwą wstawkę kalibrową, zgodnie z normą IEC 60269. Tylko wtedy można osiągnąć optymalną ochronę i wydajność systemu elektrycznego. Wstawkę 3 stosuje się powszechnie w instalacjach przemysłowych, gdzie wymagana jest wysoka niezawodność i ochrona przed zwarciem.

Pytanie 33

Jaką maksymalną rezystancję uziemienia należy zastosować dla odbiornika w sieci TT, aby wyłącznik różnicowoprądowy o prądzie różnicowym 300 mA zapewniał skuteczną ochronę przed porażeniem w przypadku uszkodzenia izolacji, przy założeniu, że dopuszczalne napięcie dotykowe wynosi 50 V?

A. 166,7 Ω
B. 766,7 Ω
C. 1,3 Ω
D. 6,0 Ω
Wybór wartości różnych rezystancji uziemienia, takich jak 766,7 Ω, 6,0 Ω czy 1,3 Ω, wskazuje na nieporozumienie dotyczące zasadności obliczeń i norm bezpieczeństwa związanych z instalacjami elektrycznymi. Wartość 766,7 Ω jest zbyt wysoka, co oznacza, że w przypadku uszkodzenia izolacji, prąd różnicowy nie zostanie skutecznie odłączony, co stwarza ryzyko porażenia. Z kolei 6,0 Ω i 1,3 Ω są nieadekwatne w kontekście wymaganej maksymalnej rezystancji dla wyłącznika różnicowoprądowego o tak dużym prądzie różnicowym. W praktyce, zbyt niska rezystancja może prowadzić do nieprawidłowego działania systemu ochrony i fałszywych wyzwalań, co jest nie do przyjęcia w instalacjach elektrycznych. Właściwe zrozumienie tego zagadnienia wymaga znajomości wzorów na obliczanie rezystancji uziemienia oraz znajomości zależności między napięciem dotykowym, prądem różnicowym i rezystancją. Każda z tych wartości odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa instalacji, a ich niewłaściwe dobieranie może prowadzić do nr. 1 zagrożeń w elektryczności, jakim jest porażenie prądem. Wartości rezystancji powinny być starannie dobierane zgodnie z zaleceniami norm, a ich zrozumienie jest niezbędne dla każdego inżyniera zajmującego się projektowaniem i wdrażaniem instalacji elektrycznych.

Pytanie 34

Jakie rodzaje żył znajdują się w kablu oznaczonym symbolem SMYp?

A. Sektorowe
B. Wielodrutowe
C. Płaskie
D. Jednodrutowe
Odpowiedzi "Płaskie", "Sektorowe" i "Jednodrutowe" są nieco mylące. Przewody płaskie, chociaż mogą mieć swoje miejsce, to zazwyczaj są używane w sytuacjach, gdzie przestrzeń jest ograniczona, ale nie mają tej elastyczności co wielodrutowe. Przewody sektorowe są bardziej chyba do specyficznych zastosowań, ale nie mogą znieść dużych zgięć. No a te jednodrutowe... no cóż, mają ten problem, że są mniej elastyczne, przez co łatwiej je uszkodzić. Gdy chodzi o miejsce, gdzie trzeba coś często przenosić, to te jednodrutowe nie będą najlepsze, bo szybko się zużywają. Często w takich przypadkach nie myśli się o elastyczności i o tym, jak przewody będą pracować w ruchu. Dobór właściwych przewodów jest kluczowy, bo to wpływa na trwałość i niezawodność całej instalacji. Warto znać te normy i standardy w elektryce.

Pytanie 35

Określ przyczynę nadmiernego wzrostu napięcia na zaciskach odbiornika Z1 w układzie przedstawionym na schemacie, przy założeniu, że impedancje Z1, Z2 i Z3 znacznie się różnią.

Ilustracja do pytania
A. Przerwa w przewodzie neutralnym.
B. Zwarcie pomiędzy dwoma przewodami fazowymi.
C. Przerwa na zaciskach odbiornika Z2 lub Z3.
D. Zwarcie na zaciskach odbiornika Z2 lub Z3.
Zwarcia pomiędzy przewodami fazowymi czy na zaciskach odbiorników Z2 lub Z3 są powszechnie mylone z przyczynami nadmiernego wzrostu napięcia na zaciskach Z1. Zwarcie w obwodzie fazowym prowadziłoby do znaczącego wzrostu prądu w danym obwodzie, co skutkowałoby zadziałaniem zabezpieczeń, a tym samym wyłączeniem zasilania, a nie do długotrwałego wzrostu napięcia. Podobnie, zwarcie na zaciskach odbiorników Z2 czy Z3 wpłynęłoby na ich własne parametry pracy, ale nie na napięcia na zaciskach Z1. Przerwa na zaciskach odbiornika Z2 lub Z3 wprowadzałaby natomiast zjawisko wyłączenia jednego z obwodów, co również nie prowadziłoby do wzrostu napięcia na Z1, a raczej do obniżenia jego wartości. Ostatecznie, nieprawidłowe założenie dotyczące braku wpływu przewodu neutralnego na rozkład napięcia jest typowym błędem myślowym. Kluczowym zrozumieniem jest, jak współdziałają ze sobą różne komponenty układu elektrycznego. Normy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają znaczenie solidnych połączeń neutralnych dla zachowania stabilności napięcia w całym systemie. Użytkownicy powinni być świadomi potencjalnych konsekwencji niewłaściwego podejścia do analizy układów trójfazowych, co może prowadzić do poważnych awarii i zagrożeń dla bezpieczeństwa.

Pytanie 36

Jakie materiały są wykorzystywane do izolacji żył przewodów elektrycznych?

A. Mika i silikon
B. Polwinit i mika
C. Silikon i guma
D. Polwinit i guma
Polwinit, czyli PVC, oraz guma to dwa naprawdę ważne materiały, które używa się do izolacji żył w przewodach elektrycznych. Dają one gwarancję, że wszystko będzie działać bezpiecznie i przez długi czas. Polwinit jest znany ze swojej odporności na różne chemikalia i wysokie temperatury, dlatego często znajdziesz go w kablach niskiego i średniego napięcia. Ma fajne właściwości mechaniczne i elektryczne, na przykład niską przewodność elektryczną, co czyni go super materiałem do izolacji. Guma natomiast jest elastyczna i świetnie sprawdza się tam, gdzie przewody muszą się poruszać lub być zginane. To ważne w sytuacjach, gdzie są narażone na wibracje. Normy IEC 60227 i IEC 60502 pokazują, jak ważne jest korzystanie z odpowiednich materiałów, żeby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznych. Polwinitowe i gumowe izolacje są używane w wielu miejscach – od domów po przemysł, a nawet w motoryzacji. Dobrze wiedzieć, że odporność tych materiałów na różne czynniki może naprawdę wpłynąć na bezpieczeństwo całego systemu elektrycznego.

Pytanie 37

Które urządzenie przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Przekaźnik czasowy.
B. Automat zmierzchowy.
C. Regulator temperatury.
D. Przekaźnik priorytetowy.
Urządzenie przedstawione na ilustracji to przekaźnik czasowy, co można stwierdzić na podstawie charakterystycznych oznaczeń obecnych na jego obudowie, w tym symboli związanych z czasem oraz pokręteł służących do ustawiania opóźnień. Przekaźniki czasowe są kluczowymi elementami w systemach automatyki, umożliwiającymi kontrolowanie działania urządzeń w określonych odstępach czasu. Na przykład, w instalacjach oświetleniowych, przekaźniki czasowe mogą być ustawiane tak, aby włączać światło o zmierzchu i wyłączać je o świcie, co jest zgodne z zasadami efektywnego zarządzania energią. Dodatkowo, oznaczenia takie jak 'T1' i 'T2' na urządzeniu wskazują na różne funkcje czasowe, co potwierdza jego przeznaczenie. Zastosowanie przekaźników czasowych jest powszechne w różnych sektorach, od budynków mieszkalnych, gdzie automatyzują oświetlenie, po przemysł, gdzie kontrolują maszyny w zależności od czasu pracy. Stosowanie przekaźników czasowych w zgodzie z normami branżowymi, takimi jak IEC 60947, zapewnia bezpieczeństwo oraz efektywność operacyjną systemów elektrycznych i elektronicznych.

Pytanie 38

Którego osprzętu instalacyjnego dotyczy przedstawiony fragment opisu?

Fragment opisu osprzętu instalacyjnego
W celu zabezpieczenia przed porażeniem prądem elektrycznym małych dzieci instaluje się modele ze specjalnymi przesłonami torów prądowych. Konstrukcja mechaniczna przesłony uniemożliwia włożenie długopisu, kredki czy innego przewodnika do toru prądowego.

Do uzyskania pełnego bezpieczeństwa stosuje się przesłony torów prądowych wyposażone dodatkowo w tzw. klucz uprawniający, uchylający przesłony torów prądowych.
A. Gniazda wtykowego.
B. Oprawki źródła światła.
C. Wtyczki kabla zasilającego.
D. Puszki łączeniowej.
Gniazda wtykowe to naprawdę ważny element w każdej instalacji elektrycznej, zwłaszcza gdy mowa o bezpieczeństwie, szczególnie dla dzieci. Opisujesz modele gniazd, które mają specjalne przesłony na torach prądowych, co naprawdę chroni przed przypadkowym dotknięciem tych niebezpiecznych części. Te gniazda, które są zgodne z różnymi normami, są stworzone z myślą o tym, żeby minimalizować ryzyko porażenia prądem. Na przykład, gniazda z systemem przesłon pozwalają na wsunięcie wtyczki tylko w konkretnej pozycji, co znacznie ogranicza ryzyko kontaktu z prądem. Używanie takich gniazd jest super ważne w pomieszczeniach, gdzie bywają dzieci, a wiele standardów branżowych, jak np. normy IEC 60884, to potwierdza. To naprawdę praktyczne podejście do projektowania osprzętu zwiększa bezpieczeństwo w naszych domach i miejscach publicznych, gdzie kontakt z prądem może być poważnym zagrożeniem.

Pytanie 39

Która z wymienionych przyczyn może spowodować samoczynne wyłączenie wyłącznika nadprądowego obwodu gniazd wtyczkowych kuchni w przedstawionej instalacji?

Ilustracja do pytania
A. Zwarcie przewodu ochronnego z przewodem neutralnym.
B. Włączenie odbiornika drugiej klasy ochronności.
C. Przerwa w przewodzie uziemiającym instalację.
D. Jednoczesne podłączenie odbiorników o zbyt dużej mocy.
Jednoczesne podłączenie odbiorników o zbyt dużej mocy jest kluczowym czynnikiem, który może spowodować samoczynne wyłączenie wyłącznika nadprądowego. Wyłącznik nadprądowy, taki jak B16, jest zaprojektowany w celu ochrony obwodu przed przeciążeniem i zwarciem. Kiedy do obwodu podłączone są urządzenia o dużym zapotrzebowaniu na moc, ich łączny prąd może przekroczyć wartość znamionową wyłącznika, co automatycznie prowadzi do jego zadziałania. Przykładem może być jednoczesne włączenie kuchenki elektrycznej, piekarnika oraz zmywarki, co w wielu przypadkach przekracza 16 A, a tym samym powoduje wyłączenie. Zgodnie z normami PN-IEC 60898, każda instalacja elektryczna powinna być projektowana z uwzględnieniem maksymalnych obciążeń oraz odpowiednich zabezpieczeń, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, aby uniknąć problemów z wyłącznikami, należy świadomie dobierać moc urządzeń oraz rozważać ich jednoczesne użycie.

Pytanie 40

Który z pokazanych na rysunkach przewodów należy zastosować do wykonania instalacji zasilającej odbiornik prądu stałego w układzie 2/M DC 220/110 V?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. B.
C. C.
D. D.
Wybór przewodu D do instalacji zasilającej odbiornik prądu stałego w układzie 2/M DC 220/110 V jest właściwy z kilku powodów. Przewód ten charakteryzuje się odpowiednią izolacją, która jest niezbędna do pracy w warunkach napięcia stałego. W przypadku prądu stałego, szczególnie przy wyższych napięciach, kluczowe jest, aby przewód był odporny na przepięcia oraz miał właściwości dielektryczne, które zapobiegają przebiciu izolacji. W praktyce oznacza to, że przewody stosowane w instalacjach DC muszą być zgodne z normami, takimi jak IEC 60228 oraz IEC 60529, które określają wymagania dotyczące izolacji i ochrony przed wodą i ciałami stałymi. Przykładem zastosowania przewodu D mogą być instalacje w fotowoltaice, gdzie również wykorzystywane są wysokie napięcia stałe. Odpowiedni dobór przewodu wpływa nie tylko na bezpieczeństwo, ale także na efektywność energetyczną całego systemu. Dlatego korzystanie z przewodów zgodnych ze specyfikacjami producentów oraz standardami branżowymi jest kluczowe.