Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 00:57
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 01:08

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Na podstawie fragmentu charakterystyki produktu leczniczego, oblicz jaką dawkę jednorazową i całkowitą dobową amoksycyliny przyjmie pacjent, jeżeli lekarz zalecił stosowanie 7,5 mL zawiesiny co 12 godzin.

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Amoksiklav (400 mg + 57 mg)/5 mL, proszek do sporządzania zawiesiny doustnej
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każde 5 mL zawiesiny (1 miarka dozująca) zawiera 400 mg amoksycyliny (Amoxicillinum) w postaci amoksycyliny trójwodnej i 57 mg kwasu klawulanowego (Acidum clavulanicum) w postaci klawulanianu potasu.
A. 457 mg i 914 mg
B. 600 mg i 1200 mg
C. 400 mg i 800 mg
D. 57 mg i 114 mg
Dawka amoksycyliny zawarta w 7,5 mL zawiesiny wynosi 600 mg, co opiera się na tym, że 5 mL zawiesiny zawiera 400 mg substancji czynnej. Zatem, aby obliczyć dawkę w 7,5 mL, należy wykonać proporcję: (400 mg / 5 mL) * 7,5 mL = 600 mg. Pacjent przyjmuje tę dawkę co 12 godzin, co oznacza, że w ciągu doby (24 godzin) musi przyjąć tę samą dawkę dwa razy, co daje 1200 mg amoksycyliny. Tego typu obliczenia są kluczowe w farmakologii i stosowane są w codziennej praktyce klinicznej, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo terapii. Właściwe dawkowanie jest istotne, aby unikać niedoboru lub nadmiaru leku, co może prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych lub braku efektu terapeutycznego. Przy planowaniu leczenia, należy również uwzględnić indywidualne cechy pacjenta, takie jak wiek, waga oraz obecność innych schorzeń, co może wpłynąć na odpowiednią dawkę leku.

Pytanie 2

Oblicz ilość gumy arabskiej, której należy użyć do sporządzenia emulsji stężonej, stosując w odpowiedniej proporcji 2 części oleju : 1 część gumy arabskiej : 1,5 części wody.

Rp.
Rapae olei                         10,0
Gummi arabici                      q.s.
Anisi aetherolei                 gtt. 4
Aquae                          ad 100,0
M.f. emulsio
D.S. 1 łyżkę stołową w czasie posiłku
A. 1,0 g
B. 5,0 g
C. 2,0 g
D. 10,0 g
Odpowiedź 5,0 g jest prawidłowa, ponieważ dokładnie odzwierciedla proporcje składników wymagane do sporządzenia emulsji stężonej. W przedstawionej proporcji 2 części oleju do 1 części gumy arabskiej oraz 1,5 części wody, dla każdej ilości oleju, możemy obliczyć potrzebną ilość gumy arabskiej, stosując wzór: ilość gumy arabskiej = (ilość oleju / 2) * 1. Zatem, przy założeniu, że mamy 10 g oleju, obliczamy: (10 g / 2) * 1 = 5 g gumy arabskiej. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, gdzie precyzyjne proporcje składników są niezbędne do uzyskania stabilnych emulsji. W praktyce, nieprzestrzeganie tych proporcji może prowadzić do destabilizacji emulsji, co skutkuje nieodpowiednimi właściwościami produktu. Warto dodać, że guma arabska, jako emulgator, odgrywa ważną rolę w stabilizacji emulsji poprzez tworzenie sieci, która zatrzymuje olej i wodę w jednorodnej mieszaninie, co jest istotne w wielu zastosowaniach, od kosmetyków po żywność.

Pytanie 3

Która z poniższych informacji nie odnosi się do zawiesin przeznaczonych do stosowania zewnętrznego?

A. Trzeba je przygotowywać ex tempore i przechowywać w ciepłym miejscu
B. Są to mieszanki, które mogą zawierać do 50% części stałych zawieszonych w roztworach wodnych, glicerolu, glicerolu z wodą lub oleju
C. Zawarte w nich substancje lecznicze mają właściwości wysuszające, np.: tlenek cynku, skrobia, talk
D. Rozmiar cząstek fazy rozproszonej w tych zawiesinach nie powinien przekraczać 80 um (mikrometrów)
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zawiesiny do użytku zewnętrznego są zazwyczaj przygotowywane na bieżąco (ex tempore) i nie powinny być przechowywane w ciepłym miejscu. W rzeczywistości, długotrwałe przechowywanie w podwyższonej temperaturze może prowadzić do destabilizacji zawiesiny, co skutkuje sedimentacją cząstek stałych i zmniejszoną skutecznością terapeutyczną. Aby zapewnić ich stabilność, zawiesiny powinny być przygotowywane tuż przed użyciem, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej. Na przykład, w przypadku zawiesin zawierających tlenek cynku, który działa wysuszająco na skórę, istotne jest, aby zachować odpowiednie parametry przechowywania, aby nie doszło do obniżenia ich jakości. Dobrą praktyką jest również przechowywanie ich w temperaturze pokojowej, z dala od źródeł ciepła i światła, co może negatywnie wpłynąć na ich stabilność i skuteczność.

Pytanie 4

W jaki sposób powinny być zapakowane czopki recepturowe przygotowane przy użyciu unguatora?

A. Wyciągnięte z formy i umieszczone w kartonowym pudełku z opisem na białej sygnaturze.
B. Wyciągnięte z formy i umieszczone w kartonowym pudełku z opisem na pomarańczowej sygnaturze.
C. Pozostawione w formie i zapakowane w białą torebkę papierową z opisem.
D. Pozostawione w formie i zapakowane w pomarańczową torebkę papierową z opisem.
Czopki recepturowe, które są sporządzone przy użyciu unguatora, powinny być pozostawione w formie i zapakowane w opisaną, pomarańczową torebkę papierową, co wynika z norm i standardów dotyczących pakowania leków. Pomarańczowa sygnatura wskazuje na określony rodzaj leku, co jest zgodne z zasadami klasyfikacji farmaceutycznej. Taka praktyka ma na celu ułatwienie identyfikacji i zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta. W praktyce, czopki powinny być starannie umieszczane w torebkach, aby zminimalizować ryzyko ich uszkodzenia oraz kontaminacji. Tego rodzaju pakowanie jest również zgodne z wymaganiami GMP (Good Manufacturing Practice), które kładą nacisk na odpowiednie warunki przechowywania i transportu produktów farmaceutycznych. Dodatkowo, dobrym nawykiem jest oznaczanie torebek z informacjami o składzie leku oraz dacie ważności, co ułatwia stosowanie i kontrolę nad produktami. Ważne jest też, aby personel medyczny był odpowiednio przeszkolony w zakresie tych standardów, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i jakości opieki nad pacjentami.

Pytanie 5

Aby uniknąć powikłań po leczeniu antybiotykami, konieczne jest stosowanie u pacjentów preparatów podczas tego procesu

A. bogatych w błonnik
B. wysokoelektrolitowych
C. ubogoresztkowych
D. probiotycznych
Odpowiedź probioptyczne jest prawidłowa, ponieważ probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które mają korzystny wpływ na zdrowie człowieka, szczególnie w kontekście antybiotykoterapii. Antybiotyki, działając na patogeny, mogą również zaburzać równowagę flory bakteryjnej jelit, prowadząc do rozwoju biegunek, infekcji grzybiczych oraz innych powikłań. Podawanie probiotyków w trakcie antybiotykoterapii wspomaga odbudowę naturalnej mikroflory jelitowej i może zmniejszać ryzyko wystąpienia powikłań. Przykładowo, szczepy Lactobacillus rhamnosus i Saccharomyces boulardii wykazały się skutecznością w redukcji ryzyka biegunki związanej z antybiotykami. W praktyce klinicznej zaleca się włączenie probiotyków w terapii pacjentów przyjmujących antybiotyki, co jest zgodne z wytycznymi wielu towarzystw medycznych, takich jak European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID). Istotne jest również, aby wybierać preparaty o udowodnionej skuteczności i odpowiedniej liczbie jednostek formujących kolonie (CFU).

Pytanie 6

Preparat farmaceutyczny przeznaczony jedynie do zastosowań zewnętrznych, to

A. emulsja
B. rozczyn terapeutyczny
C. zawiesina
D. czopek
Czopek jest formą leku, która jest przeznaczona wyłącznie do użytku wewnętrznego, a nie zewnętrznego, co czyni tę odpowiedź błędną. Czopek to stała postać leku, którą wprowadza się do odbytnicy, gdzie ulega rozpuszczeniu i uwalnia substancje czynne. Pomimo tego, że czopek nie jest formą przeznaczoną do użytku zewnętrznego, jest to istotna postać leku w kontekście leczenia wielu schorzeń. Przykłady zastosowania czopków obejmują leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz leki stosowane w terapii hemoroidów. Istotne jest, aby farmaceuci i pracownicy medyczni byli świadomi różnicy pomiędzy postaciami leku, aby skutecznie doradzać pacjentom w zakresie optymalnych metod podawania. W praktyce, wybór postaci leku zależy od wielu czynników, w tym od stanu pacjenta, rodzaju schorzenia oraz preferencji pacjenta, co jest zgodne z zasadami indywidualizacji leczenia. Wiedza na temat różnych form leków jest kluczowa w zapewnieniu ich skuteczności oraz bezpieczeństwa stosowania.

Pytanie 7

Dostrzegając nieszczelność w łaźni wodnej, technik farmaceutyczny powinien

A. utrzymywać stały poziom wody
B. wyłączyć łaźnię przy użyciu wyłącznika
C. wyłączyć zasilanie elektryczne łaźni wodnej
D. uszczelnić łaźnię np.: "Poxipolem"
Wyłączenie zasilania elektrycznego łaźni wodnej jest kluczowym krokiem w sytuacji, gdy zauważono cieknącą łaźnię. Taki proces powinien odbywać się natychmiast, aby zapobiec potencjalnym zagrożeniom, takim jak porażenie prądem elektrycznym. W przypadku wody i elektryczności, połączenie tych dwóch elementów stwarza ryzyko, które może prowadzić do tragicznych wypadków. W praktyce, technicy farmaceutyczni powinni być przeszkoleni w zakresie identyfikacji ryzykownych sytuacji oraz w stosowaniu procedur bezpieczeństwa. Ponadto, zgodnie z normami BHP, warto znać lokalizację wyłączników, aby w razie potrzeby móc szybko odciąć zasilanie. Wyłączenie zasilania nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale także chroni urządzenie przed dalszymi uszkodzeniami, które mogą wyniknąć z awarii. Warto również po wyłączeniu zasilania powiadomić odpowiednie służby techniczne o wystąpieniu problemu, aby przeprowadzili niezbędną konserwację i naprawy, co jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości pracy łaźni wodnej.

Pytanie 8

Ile jodu potrzeba do przygotowania 250,0 g Płynu Lugola według przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

PRZYGOTOWANIE
Kalii iodidum      2,0
Iodum              1,0
Aqua purificata   97,0
A. 2,58 g
B. 0,97 g
C. 2,50 g
D. 1,00 g
Odpowiedź 2,50 g jest poprawna, ponieważ wynika z zastosowania proporcji w przygotowaniu Płynu Lugola. W standardowych praktykach farmakopealnych na 100 g tego płynu przypada 1 g jodu, co oznacza, że w 250 g płynu potrzebujemy pięciokrotnie więcej jodu. Obliczenia opierają się na prostym przeliczeniu: 1 g jodu na 100 g płynu, co skalujemy do 250 g, uzyskując 2,50 g jodu. Przygotowywanie Płynu Lugola z właściwą ilością jodu jest kluczowe w farmacji, ponieważ nieprawidłowe proporcje mogą wpływać na skuteczność terapeutyczną oraz bezpieczeństwo stosowania. Zastosowanie tego rozwiązania jest powszechne w farmacji i medycynie, gdzie precyzyjne formuły są niezbędne dla zachowania jakości. Dodatkowo, znajomość takich proporcji jest istotna także w kontekście produkcji i kontroli jakości leków.

Pytanie 9

Co należy zrobić, gdy preparat z substancją odurzającą w aptece stracił ważność, zgodnie z obowiązującymi przepisami?

A. poinformować wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego
B. działać według wytycznych dotyczących przeterminowanych antybiotyków
C. przekazać produkt leczniczy do utylizacji
D. powiadomić głównego inspektora farmaceutycznego
Zawiadomienie wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego o przeterminowaniu preparatu zawierającego środek odurzający jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego. W Polsce, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii oraz regulacjami dotyczącymi obrotu substancjami kontrolowanymi, każda apteka jest zobowiązana do zgłaszania takich incydentów. W przypadku przeterminowania substancji odurzających, kluczowe jest nie tylko ich odpowiednie zabezpieczenie, ale także poinformowanie odpowiednich organów, aby zapewnić przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa publicznego. Praktyka ta ma na celu zminimalizowanie ryzyka, jakie przeterminowane leki mogą stanowić dla pacjentów oraz środowiska. Właściwe postępowanie w takich sytuacjach jest niezbędne dla utrzymania standardów jakości i bezpieczeństwa w farmacji, co jest zgodne z zasadami Dobrej Praktyki Farmaceutycznej (GxP).

Pytanie 10

Spożywanie simwastatyny razem z sokiem grejpfrutowym, który działa jako inhibitor cytochromu P-450, może doprowadzić do

A. wzmożenia wchłaniania simwastatyny
B. zwiększenia tempa metabolizmu simwastatyny
C. wzrostu stężenia simwastatyny we krwi
D. wzmożenia efektu pierwszego przejścia
Simwastatyna jest lekiem stosowanym w terapii hiperlipidemii, który podlega metabolizmowi przez cytochrom P-450, zwłaszcza CYP3A4. Sok grejpfrutowy jest znanym inhibitorem cytochromu P-450, co oznacza, że hamuje aktywność enzymów odpowiedzialnych za metabolizowanie leków w wątrobie. Spożycie soku grejpfrutowego w połączeniu z simwastatyną prowadzi do zmniejszenia jej metabolizmu, co skutkuje wzrostem stężenia tego leku we krwi. Taki stan zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak miopatia czy rabdomioliza. W praktyce klinicznej zaleca się unikanie spożywania soku grejpfrutowego przez pacjentów przyjmujących simwastatynę, co stanowi ważny aspekt terapii. Warto zwrócić uwagę na zasady farmakoterapii, które wskazują na konieczność informowania pacjentów o potencjalnych interakcjach pokarmowych z lekami, aby zminimalizować ryzyko powikłań. Zatem, w przypadku pacjentów przyjmujących simwastatynę, edukacja dotycząca diety jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności leczenia.

Pytanie 11

Lekarz przepisał preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, a w polu oznaczonym "Data realizacji od dnia" wpisał znak "X". Termin realizacji recepty od daty jej wystawienia nie może być dłuższy niż

KLINDACIN T, 10 mg/g, żel
Clindamycinum


Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.
Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.
A. 90 dni.
B. 7 dni.
C. 30 dni.
D. 120 dni.
Wybór niewłaściwego terminu realizacji recepty może wynikać z nieporozumienia dotyczącego przepisów regulujących wydawanie leków na receptę. Odpowiedzi takie jak 7 dni czy 120 dni nie są zgodne z aktualnymi regulacjami prawnymi. Przykładowo, termin 7 dni mógłby być stosowany w kontekście recept awaryjnych, jednak dla większości leków, w tym Klindacin T, nie ma takiego ograniczenia czasowego. Z kolei odpowiedź 120 dni może być mylona z terminami realizacji recept na leki kontrolowane, które mogą mieć dłuższe okresy ważności, ale nie jest to standardowa praktyka dla leków, które nie są objęte rygorystycznymi regulacjami. Osoby udzielające takich odpowiedzi mogą mylić pojęcia związane z różnymi kategoriami leków oraz ich przepisami. Ważne jest, aby zrozumieć, że każdy rodzaj leku ma przypisany określony czas realizacji, który jest ściśle uregulowany przez prawo. W praktyce powinno się zwracać uwagę na szczegóły widoczne na recepcie, a także edukować pacjentów o tych zasadach, aby uniknąć nieporozumień. Znajomość terminów realizacji recept jest kluczowa zarówno dla lekarzy, jak i farmaceutów, gdyż pozwala to na efektywną obsługę pacjentów oraz minimalizację problemów związanych z lekami niedostępnymi po upływie terminu realizacji.

Pytanie 12

Forma leku, w której wydzielanie substancji czynnej następuje w stałej prędkości w określonym czasie, to

A. system terapeutyczny
B. krople do oczu
C. roztwór doustny
D. pręcik docewkowy
System terapeutyczny to forma leku, w której substancja czynna jest uwalniana w sposób kontrolowany i stały przez określony czas, co pozwala osiągnąć stabilny poziom terapeutyczny w organizmie pacjenta. Przykładami takich systemów mogą być plastry transdermalne, iniekcje z użyciem pomp oraz pręciki docewkowe, które są w stanie dostarczać substancję w sposób ciągły. Takie podejście ma na celu zwiększenie efektywności leczenia oraz zmniejszenie ryzyka działań niepożądanych wynikających z nagłych skoków stężenia leku. W praktyce klinicznej, systemy terapeutyczne są szczególnie przydatne w leczeniu chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca czy ból przewlekły, gdzie wymagana jest regularna i kontrolowana dostawa substancji. Umożliwiają one również lepsze przestrzeganie schematów terapeutycznych przez pacjentów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi.

Pytanie 13

Allopurinol działa zapobiegawczo

A. osteoporozie
B. niewydolności wątroby
C. dnie moczanowej
D. nadczynności tarczycy
Wszystkie inne odpowiedzi przedstawione w tym pytaniu są błędne, ponieważ nie mają związku z mechanizmem działania allopurynolu. Niewydolność wątroby nie jest schorzeniem, które można leczyć allopurynolem, ponieważ ten lek nie wpływa na funkcjonowanie wątroby w sposób terapeutyczny. Niewydolność wątroby często wymaga interwencji farmakologicznych odpowiednich dla tej specyficznej patologii, takich jak leki wspomagające czynność wątroby, a nie hamowanie produkcji kwasu moczowego. W przypadku osteoporozy, zarządzanie tą chorobą polega na stosowaniu leków, które zwiększają gęstość mineralną kości, takich jak bisfosfoniany, a nie na redukcji kwasu moczowego. Nadczynność tarczycy jest zaburzeniem metabolicznym, które wymaga leczenia hormonami tarczycy lub lekami przeciwtarczycowymi, a nie allopurynolem. Wybór niewłaściwych metod terapeutycznych, takich jak stosowanie allopurynolu w tych przypadkach, może prowadzić do nieefektywności leczenia oraz pogorszenia stanu zdrowia pacjenta. Dlatego ważne jest, aby odpowiednio diagnozować i leczyć choroby, stosując leki zgodnie z ich przeznaczeniem oraz aktualnymi zaleceniami medycznymi.

Pytanie 14

W procesie początkowego leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów zaleca się podanie w niewielkiej ilości

A. glikokortykosteroidów
B. antybiotyków
C. diuretyków
D. fibratów
Glikokortykosteroidy są kluczowymi lekami w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, szczególnie w fazie początkowej. Działają one poprzez redukcję stanu zapalnego i łagodzenie objawów, co jest niezwykle istotne w kontekście zmniejszenia bólu i sztywności stawów. Przykładem zastosowania glikokortykosteroidów są prednizolon lub metyloprednizolon, które można stosować w niskich dawkach, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. W praktyce klinicznej, wprowadzenie glikokortykosteroidów może przyczynić się do szybszej poprawy stanu pacjenta, co pozwala na wczesne włączenie innych leków modyfikujących przebieg choroby, takich jak metotreksat. Ważne jest, aby leczenie było prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza, a dawki glikokortykosteroidów były dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, co jest zgodne z wytycznymi towarzystw naukowych zajmujących się reumatologią. Zastosowanie glikokortykosteroidów w reumatoidalnym zapaleniu stawów opiera się na dowodach klinicznych oraz doświadczeniach praktycznych, co czyni je standardowym elementem terapii w tym schorzeniu.

Pytanie 15

Podawanie etanolu osobie, która doznała zatrucia metanolem, stanowi przykład zastosowania

A. synergizmu hiperaddycyjnego
B. antagonizmu kompetycyjnego
C. antagonizmu czynnościowego
D. synergizmu addycyjnego
Antagonizm kompetycyjny to zjawisko, w którym dwa lub więcej związków chemicznych rywalizuje o to samo miejsce w obrębie receptora lub enzymu. W przypadku pacjenta zatrutego alkoholem metylowym, podanie alkoholu etylowego działa jako antidotum. Alkohol etylowy jest preferencyjnie metabolizowany przez enzym dehydrogenazę alkoholową, co ogranicza metabolizm alkoholu metylowego do jego toksycznych metabolitów, takich jak aldehyd metylowy i kwas mrówkowy. Dzięki temu, podanie alkoholu etylowego zmniejsza toksyczność alkoholu metylowego poprzez blokowanie jego działania w organizmie. W praktyce klinicznej, w sytuacjach zatruć alkoholem, terapia antagonistyczna jest stosowana jako standard, aby poprawić rokowania pacjenta. Warto zauważyć, że stosowanie alkoholu etylowego w takich przypadkach jest zgodne z wytycznymi medycznymi i dowodami naukowymi, które potwierdzają skuteczność tej metody w zmniejszeniu toksyczności metanolu.

Pytanie 16

Preparaty zawierające chlorowodorek metforminy powinny być stosowane ze względu na ryzyko zaburzeń żołądkowo-jelitowych

A. tuż przed snem
B. najwcześniej 3 godziny po posiłku
C. 30 minut przed posiłkiem
D. w trakcie lub tuż po posiłku
Preparaty zawierające metforminy chlorowodorek są zalecane do przyjmowania podczas lub bezpośrednio po posiłku ze względu na ich właściwości farmakokinetyczne oraz potencjalne działania niepożądane, w tym zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Metformina działa, zmniejszając wątrobowe wytwarzanie glukozy oraz zwiększając wrażliwość tkanek na insulinę. Podawanie leku z jedzeniem minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak nudności, wymioty czy ból brzucha, które mogą wystąpić w wyniku podania leku na czczo. Dobre praktyki w leczeniu cukrzycy typu 2 wskazują na konieczność monitorowania tolerancji pacjenta na metforminę, a także regularne oceny funkcji nerek przed rozpoczęciem oraz w trakcie terapii. Dodatkowo, przyjmowanie metforminy w trakcie posiłku poprawia jej wchłanianie oraz pozwala na lepszą kontrolę poziomu glukozy we krwi, co jest kluczowe w terapii cukrzycy.

Pytanie 17

Tiazydy to leki moczopędne, które poprzez zwiększenie diurezy powodują

A. wzrost stężenia magnezu we krwi
B. spadek ciśnienia tętniczego krwi
C. zwiększenie wydalania kwasu moczowego
D. wzrost ciśnienia tętniczego
Tiazydy moczopędne to grupa leków diuretycznych, które działają poprzez hamowanie reabsorpcji sodu w kanalikach nerkowych, co prowadzi do zwiększonego wydalania wody oraz elektrolitów, w tym sodu. Zwiększona diureza redukuje objętość krwi krążącej, co z kolei obniża ciśnienie tętnicze. Stosowanie tiazydów jest szczególnie istotne w leczeniu nadciśnienia tętniczego, gdzie mogą być stosowane jako leki pierwszego rzutu, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością serca czy zespołem metabolicznym. W praktyce klinicznej, tiazydy, takie jak hydrochlorotiazyd, są często zalecane w połączeniu z innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi, co zwiększa ich skuteczność. Ważne jest również monitorowanie poziomu elektrolitów, zwłaszcza potasu, ponieważ leki te mogą prowadzić do hipokaliemii. Wiedza na temat działania tiazydów i ich wpływu na ciśnienie tętnicze jest kluczowa w zapewnieniu skutecznej i bezpiecznej terapii pacjentów z nadciśnieniem.

Pytanie 18

Ile razy należy nacisnąć pompkę dozującą, aby zażyć doustnie 62,5 mg chlorowodorku tramadolu?

Tramal, 100 mg/ml, krople doustne z pompką dozującą, roztwór
Substancją czynną leku jest tramadolu chlorowodorek.
1 ml leku zawiera 100 mg tramadolu chlorowodorku.
Jedno naciśnięcie pompki dozującej uwalnia roztwór do stosowania doustnego zawierający 12,5 mg tramadolu chlorowodorku.
A. 2
B. 4
C. 5
D. 3
Więc, poprawna odpowiedź to 5 naciśnięć tej pompki dozującej, bo przy jednym naciśnięciu uwalnia się 12,5 mg tramadolu chlorowodorku. Jak to policzyć? Po prostu bierzemy wymaganą dawkę, czyli 62,5 mg i dzielimy przez to, co uzyskujemy z jednego naciśnięcia. Czyli 62,5 mg podzielić przez 12,5 mg na naciśnięcie daje nam 5. W praktyce, ogarnięcie takich obliczeń jest mega ważne w farmakoterapii, bo można uniknąć zarówno za małej dawki, jak i przedawkowania. Na przykład w przypadku tramadolu, dokładne dawkowanie jest super istotne, bo można mieć problemy z ubocznymi skutkami czy uzależnieniem. Z tego co wiem, zawsze warto trzymać się zaleceń dotyczących dawkowania i na bieżąco obserwować pacjentów, żeby sprawdzić, jak leki działają. Dobre praktyki obejmują też edukację pacjentów o tym, jak stosować leki, co jeżeli się robi, podnosi bezpieczeństwo i skuteczność leczenia.

Pytanie 19

Linkozamid jest antybiotykiem o działaniu hamującym wzrost bakterii. Do tej grupy zaliczają się

A. Roksytromycyna oraz Erytromycyna
B. Klarytromycyna i Azytromycyna
C. Linkomycyna oraz Klindamycyna
D. Cefaklor i Cefuroksym
Linkomycyna i Klindamycyna to dwa antybiotyki, które należą do grupy linkozamidów, charakteryzujących się działaniem bakteriostatycznym. Oznacza to, że hamują wzrost i rozmnażanie bakterii, co jest kluczowe w leczeniu infekcji wywołanych przez bakterie. Linkomycyna jest często stosowana w przypadkach zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, natomiast Klindamycyna, będąca pochodną linkomycyny, jest szczególnie skuteczna przeciwko bakteriom beztlenowym oraz w leczeniu zakażeń wywołanych przez Streptococcus i Staphylococcus. W praktyce klinicznej, te antybiotyki używane są w terapii ropni, zapaleń płuc oraz zakażeń kości i stawów. Dodatkowo, ich zastosowanie w stomatologii oraz chirurgii jest istotne, zwłaszcza w przypadkach, gdzie istnieje ryzyko zakażeń o etiologii beztlenowej. Ważne jest również, aby pamiętać, że linkozamidy wykazują interakcje z innymi lekami, co wymaga staranności w ich stosowaniu, zwłaszcza u pacjentów przyjmujących inne leki antybiotykowe.

Pytanie 20

Ile wynosi stężenie kwasu salicylowego w maści sporządzonej według zamieszczonej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                 2,5
Sulfuris ad us. ext.             5,0
Vaselini flavi              ad  50,0

M.f. ung.
A. 2,5 %
B. 7,5 %
C. 5,0 %
D. 10,0 %
Odpowiedź 5,0 % jest poprawna, ponieważ stężenie kwasu salicylowego w maści obliczamy poprzez podzielenie masy substancji czynnej przez całkowitą masę preparatu, a następnie pomnożenie wyniku przez 100%. W przypadku recepty, która zawiera 2,5 g kwasu salicylowego w 50 g maści, obliczenia przedstawiają się następująco: (2,5 g / 50 g) * 100% = 5,0%. Takie podejście do obliczeń jest zgodne z zasadami farmakopea, które podkreślają znaczenie precyzyjnego określania stężenia substancji czynnych w preparatach farmaceutycznych. Przykładowe zastosowanie tej wiedzy można zaobserwować w praktyce aptecznej, gdzie właściwe przygotowanie maści jest kluczowe dla skuteczności terapii oraz bezpieczeństwa pacjenta. Prawidłowe obliczenie stężenia umożliwia farmaceutom oraz lekarzom optymalne dawkowanie leku, co ma fundamentalne znaczenie w terapii wielu schorzeń, w tym chorób dermatologicznych.

Pytanie 21

W terapii choroby wrzodowej żołądka oraz dwunastnicy najczęściej stosuje się inhibitory pompy protonowej. Który z wymienionych leków jest przedstawicielem tej grupy farmaceutyków?

A. Pantoprazol
B. Ranitydyna
C. Cisaprid
D. Sukralfat
Pantoprazol jest lekiem należącym do grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP), które są szeroko stosowane w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz w terapii gastroezofagealnej refluksowej (GERD). Działanie tych leków polega na hamowaniu enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do zmniejszenia wydzielania kwasu solnego. Dzięki temu redukuje się nieprzyjemne objawy związane z nadkwaśnością, a także sprzyja gojeniu się wrzodów. Pantoprazol jest często stosowany w terapii skojarzonej z antybiotykami w leczeniu zakażeń Helicobacter pylori, co przyczynia się do zwiększenia skuteczności leczenia. Kluczowe jest przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania i czasu trwania terapii, aby zmaksymalizować efekty terapeutyczne, unikając jednocześnie potencjalnych działań niepożądanych związanych z długotrwałym stosowaniem. W praktyce, pantoprazol jest dostępny w różnych postaciach, co daje możliwość dostosowania leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Pytanie 22

Ciecze, które się ze sobą nie mieszają, są składnikiem, który występuje zawsze

A. w emulsji
B. w maści
C. w zawiesinie
D. w nalewce
Emulsje to takie mieszanki, gdzie łączą się ze sobą dwie ciecze, które normalnie się nie lubią, jak woda i olej. To wszystko jest możliwe dzięki emulgatorom, które sprawiają, że wszystko trzyma się razem. Można je znaleźć w różnych rzeczach, takich jak mleko, majonez czy niektóre kosmetyki. Jeśli chodzi o przemysł, to emulsje są szalenie ważne w produkcji leków i kosmetyków, bo muszą być odpowiednio gęste i stabilne. W laboratoriach produkują je z ogromną starannością, by zapewnić bezpieczeństwo i trwałość. Praktycznie używa się różnych metod, np. homogenizacji, żeby osiągnąć najlepsze efekty. Widać, że emulsje są nie tylko w jedzeniu, ale też w kosmetykach i wielu innych produktach chemicznych.

Pytanie 23

W zapobieganiu niedokrwiennemu udarowi mózgu jako lek dostępny bez recepty wykorzystuje się

A. klopidogrel
B. rywaroksaban
C. kwas acetylosalicylowy
D. warfarynę
Kwas acetylosalicylowy (ASA) jest lekiem stosowanym w prewencji niedokrwiennego udaru mózgu, który działa poprzez hamowanie agregacji płytek krwi. Jego działanie polega na blokowaniu enzymu cyklooksygenazy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji tromboksanu A2, substancji odpowiedzialnej za pobudzanie płytek do zlepiania się. Kluczowe zastosowanie kwasu acetylosalicylowego znajduje się w profilaktyce wtórnej, gdzie jest zalecany pacjentom po przebytym udarze mózgu, aby zredukować ryzyko nawrotu. Standardy kliniczne, takie jak wytyczne American Heart Association, rekomendują stosowanie ASA jako pierwszego leku w prewencji udarów niedokrwiennych. Przykładem zastosowania może być pacjent, który przeszedł udar mózgu z powodu zakrzepicy tętnic mózgowych; w takim przypadku codzienne przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego może znacząco zmniejszyć ryzyko kolejnych incydentów. Dodatkowo, ASA jest dostępny bez recepty, co ułatwia jego powszechne stosowanie.

Pytanie 24

Na recepcie, dla Zasłużonego Dawcy Przeszczepu, w miejscu oznaczonym dodatkowymi uprawnieniami znajduje się symbol

A. IW
B. ZK
C. IB
D. PO
Symbol ZK oznacza Zasłużonego Dawcę Przeszczepu, co jest istotnym elementem na recepcie. Osoby, które oddały narządy do transplantacji, mogą korzystać z dodatkowych uprawnień zdrowotnych, co powinno być wyraźnie zaznaczone na recepcie. Stosowanie symbolu ZK nie tylko ułatwia identyfikację pacjentów z tym statusem, ale także gwarantuje im dostęp do odpowiednich świadczeń zdrowotnych. Na przykład, Zasłużeni Dawcy Przeszczepu mogą mieć prawo do zniżek na leki lub inne usługi medyczne. W praktyce, przy przepisywaniu leków, lekarze muszą być świadomi tych uprawnień, aby zapewnić pacjentom wsparcie, które im przysługuje. Należy również pamiętać, że znajomość i stosowanie tych symboli jest zgodne z dobrymi praktykami w systemie opieki zdrowotnej, co ma na celu poprawę jakości usług oraz podniesienie standardów opieki nad pacjentami.

Pytanie 25

Wskaż roślinny surowiec, który wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi?

A. Achillea millefoiium
B. Cynara scolymus
C. Salvia officinalis
D. Rheum palmatum
Cynara scolymus, znana jako karczoch, jest surowcem roślinnym, który wykazuje korzystny wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Działa poprzez stymulację wydzielania żółci, co sprzyja metabolizmowi tłuszczów i obniżeniu poziomu cholesterolu LDL. Ekstrakty z karczocha są wykorzystywane jako suplementy diety, a ich działanie zostało potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi. W praktyce, stosowanie preparatów z Cynara scolymus może być zalecane osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu, zwłaszcza w połączeniu z zrównoważoną dietą i aktywnością fizyczną. Warto także wspomnieć, że karczoch jest źródłem błonnika, co dodatkowo wspiera zdrowie serca i układ pokarmowy. Przykładem zastosowania może być włączenie ekstraktu z karczocha do codziennej suplementacji, a także jego obecność w preparatach wspierających odchudzanie oraz zdrowe funkcjonowanie wątroby. Ponadto, ważne jest, aby wybierać produkty o sprawdzonej jakości, zgodne z normami GMP (Good Manufacturing Practices).

Pytanie 26

Która substancja występuje w formie gęstej cieczy?

A. Ichthammolum
B. Cerezinum
C. Cholesterolum
D. Cetaceum
Ichtammolum, znany również jako ichthyol, to substancja otrzymywana z łupków osadowych, która występuje w postaci gęstej cieczy. Jest szeroko stosowany w dermatologii, szczególnie w leczeniu stanów zapalnych skóry, takich jak trądzik, egzema czy łuszczyca. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antybakteryjnym, ichthyol pomaga w redukcji zaczerwienienia i swędzenia, a także wspomaga gojenie ran. Można go znaleźć w wielu preparatach aptecznych, w tym maściach i żelach. Dodatkowo, ichthyol jest stosowany w medycynie weterynaryjnej do leczenia chorób skóry u zwierząt. Warto również zauważyć, że substancja ta spełnia normy jakościowe określone przez różne organizacje zdrowotne, co czyni ją bezpiecznym wyborem w leczeniu problemów skórnych.

Pytanie 27

Jakie jest poprawne dopasowanie znaczeń między językiem łacińskim a polskim?

A. misce da signaturam - zmieszaj, oznacz
B. ad usum extemum - do użytku wewnętrznego
C. divide in partes aequales - podziel na części
D. ad scatulam - do butelki z ciemnego szkła
Odpowiedź "misce da signaturam" oznacza "zmieszaj, oznacz" i jest poprawna w kontekście farmaceutycznym oraz laboratoryjnym. W praktyce, termin ten odnosi się do procesu przygotowania leku, gdzie składniki muszą być dokładnie wymieszane, a następnie oznaczone, aby zapewnić ich poprawne zastosowanie. W standardach farmaceutycznych, takich jak Farmakopea, istotne jest, aby każdy preparat był odpowiednio opisany oraz oznaczony w celu identyfikacji oraz zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Przykładem może być przygotowywanie leków recepturowych, gdzie farmaceuta powinien postępować zgodnie z instrukcjami lekarza, stosując się do zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo produktów. Zrozumienie terminologii łacińskiej jest kluczowe dla profesjonalistów w dziedzinie farmacji i medycyny, dlatego dobrze jest znać nie tylko tłumaczenie, ale także kontekst stosowania tych zwrotów.

Pytanie 28

Jaką cechę surowców roślinnych określa się wykorzystując metodę przesiewania przez sita?

A. Czystość.
B. Stopień rozdrobnienia.
C. Kolor.
D. Precyzja wymieszania.
Stopień rozdrobnienia surowców roślinnych jest kluczowym parametrem, który można określić poprzez metodę przesiewania przez sita. Proces ten polega na przeprowadzeniu materiału przez zestaw sit o różnych rozmiarach oczek, co pozwala na segregację cząstek według ich wielkości. Dzięki temu uzyskuje się dokładny obraz rozkładu frakcji, co jest istotne w wielu dziedzinach, takich jak przetwórstwo spożywcze, przemysł farmaceutyczny czy kosmetyczny. Na przykład w przemyśle spożywczym, kontrola stopnia rozdrobnienia składników mącznych jest niezbędna do uzyskania odpowiedniej tekstury produktów piekarskich. Standardy branżowe, takie jak ISO 3310, definiują metody przesiewania i umożliwiają uzyskanie powtarzalnych i wiarygodnych wyników. Użycie odpowiednich sit, zgodnych z normami, gwarantuje, że proces przesiewania jest dokładny i efektywny, co wpływa bezpośrednio na jakość finalnych produktów.

Pytanie 29

Jakie jest stężenie etakrydyny mleczanu w przygotowanym leku recepturowym zgodnie z przedstawioną receptą?

Rp.
Ethacridini lactatis                0,1
Ethanoli 96% v/v
Aquae                        aa ad 200,0
M. f. sol.
A. 0,8%
B. 0,5%
C. 0,1%o
D. 0,2%
Stężenie etakrydyny mleczanu w leku recepturowym wynoszące 0,5% jest prawidłowe, ponieważ zgodnie z receptą 0,1 g substancji aktywnej rozpuszcza się w 200 ml roztworu. Obliczenia wskazują, że: 0,1 g / 200 ml * 100% = 0,05%. Aby uzyskać 0,5% stężenie, wymagana byłaby większa ilość etakrydyny mleczanu w roztworze. W praktyce, stężenie to jest istotne w kontekście skuteczności terapeutycznej leku oraz bezpieczeństwa jego stosowania. Właściwe dawkowanie i przygotowanie leków recepturowych są zgodne z wytycznymi farmakopealnymi, które precyzują dopuszczalne stężenia substancji czynnych. Prawidłowe przygotowanie leku ma kluczowe znaczenie w farmacji, gdzie nawet niewielkie odchylenia od norm mogą prowadzić do nieefektywności lub działań niepożądanych. Zrozumienie tych zasad pozwala farmaceutom i lekarzom na skuteczne i bezpieczne stosowanie leków w terapii pacjentów.

Pytanie 30

Aby zweryfikować tożsamość Collargolu zgodnie z FP X, należy przeprowadzić badania jakościowe dotyczące obecności

A. garbników
B. jonu srebra Ag+
C. kwasów fenolowych
D. jonu chlorkowego Cl"
Potwierdzenie tożsamości Collargolu, według FP X, wymaga przeprowadzenia badań w celu wykrycia jonu srebra Ag+. Collargol jest roztworem koloidalnym srebra, a jego właściwości terapeutyczne wynikają głównie z obecności tego jonu. Badania jakościowe, które odnajdują Ag+, są kluczowe w ocenie jakości i czystości preparatu, co ma praktyczne zastosowanie w medycynie, farmacji oraz w produkcji kosmetyków. W kontekście standardów branżowych, analizy chemiczne dotyczące obecności srebra w preparatach koloidalnych są regulowane przez normy, takie jak farmakopea. Przykładowo, w produkcji leków zawierających srebro, kluczowe jest potwierdzenie stężenia Ag+ w celu zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności działania. Zrozumienie roli jonu srebra w Collargolu nie tylko pomaga w potwierdzeniu jego tożsamości, ale także w określeniu potencjalnych zastosowań terapeutycznych. Właściwe metody analityczne, takie jak spektroskopia UV-Vis czy metoda kolorymetryczna, są powszechnie stosowane do wykrywania i ilościowego oznaczania jonu srebra w preparatach koloidalnych.

Pytanie 31

Jakim hydrotropowym solubilizatorem można zwiększyć rozpuszczalność kofeiny w wodzie?

A. cukier sacharozowy
B. sodu benzoesan
C. cukier glukozowy
D. etylenodiamina
Sodu benzoesan jest organicznym związkiem chemicznym, który działa jako solubilizator hydrotropowy, co oznacza, że może zwiększać rozpuszczalność niektórych substancji, takich jak kofeina, w wodzie. Mechanizm jego działania polega na obniżeniu napięcia powierzchniowego wody oraz stabilizacji miceli, co ułatwia rozpuszczanie substancji o niskiej rozpuszczalności. Przykładem praktycznego zastosowania sodu benzoesanu jest jego użycie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stosuje się go do formułowania roztworów zawierających kofeinę, co jest istotne w produkcji leków i suplementów diety. Zastosowanie odpowiednich solubilizatorów jest kluczowe w procesach technologicznych, aby zapewnić optymalną biodostępność składników aktywnych. W kontekście regulacyjnym, sodu benzoesan jest również akceptowany jako dodatek do żywności, co potwierdza jego względne bezpieczeństwo i skuteczność w zwiększaniu rozpuszczalności substancji.

Pytanie 32

Podczas przygotowania leku w postaci zawiesiny, co powinno być wykonane w celu uzyskania jednorodności?

A. Dodanie substancji zagęszczającej
B. Przechowywanie w niskiej temperaturze, np. w zamrażarce
C. Podgrzanie do wysokiej temperatury, np. 100°C
D. Dokładne wymieszanie przed każdym użyciem
Jednorodność zawiesiny jest kluczowym parametrem podczas jej stosowania, ponieważ wpływa na skuteczność i bezpieczeństwo leku. Dokładne wymieszanie przed każdym użyciem to standardowa praktyka przy przygotowywaniu i stosowaniu zawiesin. Zawiesiny to układy, w których substancje stałe są rozproszone w cieczy, lecz nie rozpuszczają się w niej w sposób trwały. Z tego powodu, z czasem, cząstki stałe mogą opadać na dno naczynia, co prowadzi do nierównomiernego rozmieszczenia substancji czynnej w całej objętości. Dlatego konieczność dokładnego wymieszania przed użyciem jest uznawana za standardową procedurę zapewniającą, że każda dawka leku zawiera odpowiednią ilość substancji czynnej. W praktyce farmaceutycznej ważne jest, aby pacjenci byli odpowiednio poinformowani o tej czynności, co może być zapewnione przez aptekarzy lub informacje na etykiecie produktu. Właściwe wymieszanie zapewnia, że lek działa zgodnie z założeniami terapeutycznymi, co jest niezbędne dla bezpieczeństwa pacjenta i skuteczności leczenia. Tego typu procedury są zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi i standardami branżowymi.

Pytanie 33

Zanim przystąpimy do realizacji leku, konieczne jest

A. zaplanować pomoc drugiej osoby podczas odważania składników leków
B. odważyć wszystkie składniki leku w ilościach przekraczających te zapisane w recepcie
C. zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt do wykonania leku
D. zgromadzić na wadze wszystkie składniki leku recepturowego
Odważanie wszystkich składników leku w ilościach większych niż zapisane w recepcie jest błędnym podejściem, które może prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie jakości i bezpieczeństwa gotowego produktu. Przygotowanie leku zgodnie z receptą jest kluczowe, ponieważ każda zmiana w ilości składników może wpłynąć na skuteczność leku oraz ryzyko działań niepożądanych. Ponadto, proces ten jest szczególnie regulowany w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest niezbędna do eliminacji ryzyka związanego z przedawkowaniem lub niedoborem substancji czynnej. W kontekście odpowiedzi mówiącej o zgromadzeniu wszystkich składników na stanowisku wagowym, istotne jest, aby podkreślić, że samo zgromadzenie składników nie wystarcza bez odpowiednich procedur ich ważenia oraz przygotowania. Przygotowanie leku wymaga także odpowiednich działań mających na celu zapewnienie sterylności i bezpieczeństwa, co obejmuje odpowiednie techniki pracy na stanowisku wagowym. Wprowadzenie asysty drugiej osoby do procesu odważania składników również nie jest standardową praktyką w kontekście samodzielnego przygotowania leku, ponieważ proces ten często wymaga precyzyjnej kontroli i skupienia, które mogą być zakłócone przez dodatkowe osoby w miejscu pracy. W praktyce, każdy z tych błędnych pomysłów świadczy o braku zrozumienia podstawowych zasad farmaceutycznych oraz standardów obowiązujących w tej dziedzinie.

Pytanie 34

Zgodnie z FPVI, maksymalna pojedyncza dawka doustna chlorowodorku efedryny wynosi 0,075. Jaka jest MDJ dla 8-letniego dziecka?

A. 0,25
B. 0,02
C. 0,03
D. 0,035
Odpowiedź 0,03 mg/kg masy ciała jest prawidłowa w kontekście maksymalnej dawki jednorazowej chlorowodorku efedryny dla dzieci. Zgodnie z wytycznymi Farmakopei Polskiej (FPVI), maksymalna dawka doustna dla efedryny wynosi 0,075 mg. Aby obliczyć maksymalną dawkę jednorazową (MDJ) dla 8-letniego dziecka, przyjmuje się, że średnia masa ciała 8-latka wynosi około 25 kg. Zatem obliczenie MDJ polega na zastosowaniu wzoru: 0,075 mg * (25 kg/50 kg), co prowadzi do wyniku 0,03 mg. Stosowanie efedryny w pediatrii wymaga szczególnej ostrożności ze względu na różnice w metabolizmie leków w dzieciństwie. W praktyce klinicznej ważne jest, aby uwzględniać powyższe zasady w kontekście bezpieczeństwa pacjenta oraz skuteczności farmakoterapii. Warto również zwrócić uwagę, że stosowanie efedryny powinno być ściśle monitorowane, a jej dawkowanie dostosowywane indywidualnie do potrzeb pacjenta, co jest zgodne z dobrą praktyką medyczną oraz wytycznymi klinicznymi.

Pytanie 35

Jednym z często występujących działań niepożądanych enalaprylu jest

A. powiększenie źrenic
B. wysypka na skórze
C. zwiększona senność
D. suchy kaszel
Suchy kaszel jest jednym z najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych enalaprylu, leku stosowanego w terapii nadciśnienia tętniczego i niewydolności serca. Mechanizm powstawania suchego kaszlu związany jest z blokowaniem enzymu konwertującego angiotensynę (ACE), co prowadzi do zwiększenia stężenia bradykininy, substancji wywołującej podrażnienie receptorów kaszlowych. W praktyce klinicznej pacjenci, którzy doświadczają tego objawu, mogą wymagać zmian w terapii, ponieważ suchy kaszel może istotnie wpływać na jakość życia. W przypadku wystąpienia tego działania niepożądanego lekarze często rozważają zastosowanie innych inhibitorów ACE lub przestawienie pacjenta na leki z innych grup, takich jak blokery receptora angiotensyny (ARB), które nie wywołują tego objawu. Znajomość tego działania niepożądanego jest kluczowa w praktyce farmaceutycznej oraz w pracy lekarzy, aby mogli odpowiednio monitorować i zarządzać terapią pacjentów.

Pytanie 36

Co powinien zrobić technik farmaceutyczny, jeśli zauważy wadę jakościową produktu leczniczego?

A. Zignorować problem i sprzedać produkt.
B. Samodzielnie naprawić wadę.
C. Zgłosić wadę do Inspekcji Farmaceutycznej.
D. Zastąpić produkt innym bez zgłaszania.
Technik farmaceutyczny pełni kluczową rolę w zapewnieniu, że produkty lecznicze są bezpieczne i skuteczne dla pacjentów. Zauważenie wady jakościowej w produkcie leczniczym wymaga natychmiastowego działania zgodnego z przepisami prawa farmaceutycznego. Zgłoszenie wady do Inspekcji Farmaceutycznej jest nie tylko obowiązkiem zawodowym, ale również etycznym. Inspekcja Farmaceutyczna jest odpowiedzialna za nadzór nad jakością leków dostępnych na rynku. Poprzez zgłoszenie wady, technik przyczynia się do ochrony zdrowia publicznego, umożliwiając podjęcie odpowiednich środków zaradczych, takich jak wycofanie wadliwej partii leku z rynku. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy oznacza, że technik farmaceutyczny musi być czujny i posiadać umiejętność identyfikacji potencjalnych problemów jakościowych. Zgodnie ze standardami branżowymi i dobrymi praktykami, działanie takie pomaga również w monitorowaniu i poprawie procesów produkcyjnych, co ostatecznie prowadzi do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 37

Kromoglikan disodu, substancja hamująca dezintegrację mastocytów, jest stosowany w formie:

A. iniekcji domięśniowych
B. maści zawiesiny
C. aerozolu do drzewa oskrzelowego
D. czopków doodbytniczych
Kromoglikan disodu to lek, który jest stosowany w astmie i różnych alergiach. Działa tak, że stabilizuje komórki tuczne, co zapobiega ich rozpadaniu się. Podawany w formie aerozolu do dróg oddechowych, działa bezpośrednio tam, gdzie trzeba. To super ważne, bo dzięki temu jest bardziej efektywny. Leki wziewne, takie jak ten, są zalecane, bo zmniejszają ryzyko efektów ubocznych i działają tam, gdzie powinny. Moim zdaniem, to świetne rozwiązanie dla osób z astmą wywołaną wysiłkiem fizycznym, a również w przypadku alergii. Teraz lekarze często przypominają pacjentom, żeby stosowali ten aerozol regularnie, bo to pomaga w walce z atakami astmy.

Pytanie 38

Do kiedy należy przechowywać receptę zrealizowaną w dniu 01.07.2016 roku?

Fragment rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich

§ 28.1. Recepty oraz wystawione na ich podstawie odpisy recept są przechowywane w aptece w sposób uporządkowany, pogrupowane według daty realizacji recepty.
2. Do celów kontroli przez Inspekcję Farmaceutyczną oraz Narodowy Fundusz Zdrowia recepty są przechowywane w aptece (......), przez okres 5 lat licząc od zakończenia roku kalendarzowego, w którym:
1) nastąpiła refundacja – w przypadku recept na refundowane leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne;
2) zostały realizowane – w przypadku recept innych niż określone w pkt 1.
A. 01.07.2021 r.
B. 01.07.2020 r.
C. 31.12.2020 r.
D. 31.12.2021 r.
Recepta zrealizowana w dniu 01.07.2016 roku powinna być przechowywana do 31.12.2021 roku, co wynika z § 28.1 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich. Przepisy te wskazują, że recepty muszą być archiwizowane przez okres 5 lat od zakończenia roku kalendarzowego, w którym zostały zrealizowane. Oznacza to, że liczymy pięć lat od końca roku 2016, co prowadzi nas do końca 2021 roku. W praktyce, przechowywanie dokumentacji medycznej, w tym recept, jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości opieki zdrowotnej, umożliwia śledzenie historii leczenia pacjentów oraz ewentualnych interakcji leków. Przykład praktycznego zastosowania tej wiedzy dotyczy zarówno farmaceutów, jak i lekarzy, którzy muszą być świadomi obowiązków związanych z przechowywaniem dokumentacji, aby uniknąć konsekwencji prawnych oraz zapewnić pacjentom odpowiednią opiekę oraz dostęp do informacji o przeszłych lekach. Zrozumienie i stosowanie się do tych wytycznych jest niezbędne w profesjonalnej praktyce medycznej.

Pytanie 39

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określania współczynnika załamania światła?

A. osmometr
B. refraktometr
C. spektrofotometr
D. pehametr
Refraktometr jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który służy do pomiaru współczynnika załamania światła. Współczynnik ten jest kluczowy dla wielu zastosowań w naukach przyrodniczych i inżynieryjnych, w tym w analizach chemicznych, biologicznych oraz w kontroli jakości produktów. Refraktometr działa na zasadzie pomiaru kąta załamania światła przechodzącego przez próbkę, co pozwala na określenie jej stężenia lub czystości. Na przykład, w przemyśle spożywczym refraktometry są wykorzystywane do pomiaru zawartości cukru w sokach, co jest istotne dla utrzymania standardów jakości. W laboratoriach chemicznych refraktometr może być użyty do analizy roztworów, co umożliwia szybkie i dokładne określenie ich charakterystyki. Użytkowanie refraktometru jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, w tym z normami ISO, co zapewnia wiarygodność i powtarzalność wyników pomiarów. Z tego powodu refraktometr jest niezastąpionym narzędziem w wielu dziedzinach nauki i przemysłu.

Pytanie 40

Ewidencja, którą nie jest objęta kontrolą Inspekcji Farmaceutycznej, to

A. recepty wydawane przez farmaceutów
B. przychody oraz rozchody substancji psychotropowych i środków odurzających
C. przychody generowane przez aptekę
D. farmaceuci i technicy farmaceutyczni zatrudnieni w aptece
Wybór odpowiedzi dotyczącej "zatrudnionych w aptece farmaceutów i techników farmaceutycznych" czy "recept farmaceutycznych" może sugerować, że kontrola Inspekcji Farmaceutycznej dotyczy wszystkich aspektów działalności apteki. Jednakże, Inspekcja koncentruje się na przestrzeganiu przepisów dotyczących bezpieczeństwa farmaceutyków oraz jakości leków, a nie na analizie zatrudnienia. Zatrudnieni specjaliści są zobowiązani do posiadania odpowiednich kwalifikacji oraz do przestrzegania zawodowych standardów, ale ich zatrudnienie i związana z nim dokumentacja nie jest przedmiotem kontroli Inspekcji. Odpowiedzi odnoszące się do "przychodu i rozchodu środków odurzających i substancji psychotropowych" są również mylące, ponieważ te aspekty podlegają szczególnej regulacji i kontroli, aby zapewnić bezpieczeństwo w obrocie tymi substancjami. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że nie wszystkie obszary działalności apteki są objęte kontrolą Inspekcji Farmaceutycznej. Typowym błędem myślowym jest zakładanie, że wszystkie elementy operacyjne apteki podlegają identycznym zasadom regulacyjnym, co prowadzi do błędnych wniosków o zakresie kontroli. Rzeczywistość pokazuje, że różne aspekty działalności farmaceutycznej podlegają różnym poziomom regulacji i kontroli.