Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechanik
  • Kwalifikacja: MEC.05 - Użytkowanie obrabiarek skrawających
  • Data rozpoczęcia: 10 grudnia 2025 10:45
  • Data zakończenia: 10 grudnia 2025 11:00

Egzamin zdany!

Wynik: 22/40 punktów (55,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Krążek stalowy o średnicy O200 x 30 mm należy zamocować do obróbki czołowej na frezarce przy użyciu

A. stołu magnetycznego
B. podzielnicy uniwersalnej
C. stołu obrotowego
D. imadła maszynowego
Imadło maszynowe, mimo że jest powszechnie używane do mocowania elementów w obróbce skrawaniem, nie jest najlepszym wyborem w przypadku krążka stalowego o wymiarach O200 x 30 mm, szczególnie gdy wymagane jest precyzyjne frezowanie w różnych pozycjach. Imadło zapewnia stabilne mocowanie, ale jego ograniczenia związane z brakiem możliwości obracania elementu mogą prowadzić do błędów w obróbce, szczególnie gdy konieczne jest wykonanie skomplikowanych nacięć. Stół magnetyczny, z drugiej strony, jest dostosowany do mocowania ferromagnetycznych materiałów, ale w przypadku dużych elementów, takich jak krążek stalowy, może nie zapewnić wystarczającej siły mocowania w czasie obróbki, co może skutkować przesunięciem materiału i, w konsekwencji, obniżeniem jakości produkcji. Podzielnica uniwersalna jest narzędziem, które również może być użyteczne w obróbce, jednak jej zastosowanie jest bardziej odpowiednie w kontekście precyzyjnego podziału kątowego, a nie do stałego mocowania dużych elementów. W praktyce, wybór niewłaściwego sposobu mocowania może prowadzić do typowych błędów, takich jak zniekształcenie elementu, niewłaściwe wymiary lub uszkodzenia narzędzi skrawających. Właściwe zrozumienie zastosowania narzędzi mocujących jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości obróbki skrawaniem i unikania niepotrzebnych strat materiałowych oraz czasu produkcji.

Pytanie 2

Położenie punktu zerowego formy obrabianej określa się przy użyciu funkcji

A. G33
B. G04
C. G63
D. G54
G54 to standardowa funkcja w programowaniu CNC (Computer Numerical Control), która definiuje położenie punktu zerowego przedmiotu obrabianego. W praktyce oznacza to, że operator maszyny może ustawić i zapamiętać lokalizację punktu odniesienia w stosunku do narzędzia lub obrabianego przedmiotu, co jest kluczowe dla precyzyjnego wykonania operacji obróbczych. Użycie G54 pozwala na efektywne zarządzanie wieloma programami w obrabiarkach, umożliwiając stosowanie różnych punktów zerowych dla różnych przedmiotów bez konieczności ich każdorazowego programowania od nowa. W branży stosuje się różne systemy odniesienia, takie jak G55, G56, itp., co pozwala na przechowywanie wielu punktów zerowych w pamięci maszyny. Dobrą praktyką jest regularne sprawdzanie punktów zerowych przed rozpoczęciem obróbki, aby uniknąć błędów i zapewnić wysoką jakość wykonania detali.

Pytanie 3

Jakie urządzenie jest używane do mocowania noża tokarskiego oprawkowego na tokarce CNC?

A. głowica narzędziowa
B. uchwyt tokarski hydrauliczny
C. podtrzymka stała
D. tarcza zabierakowa
Głowica narzędziowa to kluczowy element tokarki CNC, który służy do mocowania narzędzi skrawających, w tym noży tokarskich oprawkowych. Jej konstrukcja pozwala na precyzyjne ustawienie narzędzia w odpowiedniej pozycji roboczej, co jest niezbędne dla uzyskania dokładności w obróbce. Głowice narzędziowe mogą być wyposażone w mechanizmy szybkiej wymiany narzędzi, co znacząco zwiększa efektywność procesu produkcyjnego. Przykładem zastosowania głowicy narzędziowej może być obrabianie różnorodnych materiałów, takich jak stal, aluminium czy tworzywa sztuczne, gdzie precyzyjne mocowanie narzędzia ma kluczowe znaczenie dla jakości wykonania detali. W praktyce, stosowanie głowic narzędziowych zgodnie z najlepszymi praktykami w zakresie obróbki CNC, zapewnia nie tylko wysoką powtarzalność wymiarów, ale również wydłuża żywotność narzędzi skrawających, co przekłada się na redukcję kosztów produkcji i przestojów.

Pytanie 4

Który fragment programu posiada poprawne wartości parametrów cyklu wiercenia otworów położonych na okręgu?

Znaczenie parametrów: B – promień okręgu, D – kąt między otworami, A – kąt pierwszego otworu z osią X, S – liczb otworów.

Ilustracja do pytania
A. G77 X50 Y40 B30 D45 A180 S6
B. G77 X50 Z40 B30 D45 A90 S6
C. G77 X50 Y40 B30 D60 A0 S6
D. G77 X50 Y40 B30 D90 A0 S6
Odpowiedź "G77 X50 Y40 B30 D60 A0 S6" jest prawidłowa, ponieważ dokładnie odzwierciedla wartości parametrów cyklu wiercenia otworów rozmieszczonych na okręgu. Parametr B odpowiada za promień okręgu, który wynosi 30, co jest zgodne z rysunkiem. Kąt między otworami, oznaczony jako D, wynosi 60°, co można obliczyć dzieląc pełny kąt okręgu (360°) przez liczbę otworów (S=6). To oznacza, że każdy z otworów jest równomiernie rozmieszczony wokół okręgu, co jest standardem w inżynierii mechanicznej dla zapewnienia równowagi i stabilności struktury. Kąt A, który wynosi 0°, wskazuje, że pierwszy otwór znajduje się na osi X, co jest praktycznym podejściem w programowaniu CNC. Takie rozmieszczenie otworów jest powszechnie stosowane w produkcji części mechanicznych, gdzie istotne jest zachowanie odpowiednich odległości i kątów w celu minimalizacji błędów i zwiększenia efektywności produkcji. Ponadto, przestrzeganie tych parametrów jest zgodne z zasadami dobrych praktyk inżynieryjnych i standardów jakości, które promują precyzyjne i powtarzalne procesy produkcyjne.

Pytanie 5

Oprawka przedstawiona na zdjęciu służy do mocowania

Ilustracja do pytania
A. radełek o przekroju prostokątnym.
B. frezów trzpieniowych walcowo-czołowych.
C. przecinaków listwowych.
D. noży tokarskich o przekroju kwadratowym.
Poprawna odpowiedź to frezy trzpieniowe walcowo-czołowe, ponieważ oprawka przedstawiona na zdjęciu jest specjalnie zaprojektowana do mocowania tego typu narzędzi skrawających. Frezy trzpieniowe walcowo-czołowe charakteryzują się walcowym trzonkiem, który umożliwia ich stabilne umocowanie w uchwytach frezarskich. Narzędzia te są wykorzystywane w obrabiarkach do metalu, takich jak frezarki, do precyzyjnej obróbki materiałów, w tym stali i aluminium. Dzięki swojej konstrukcji, frezy te mogą wykonywać różnorodne operacje skrawania, takie jak frezowanie płaszczyzn, rowków, czy też konturów. W przemyśle obróbczych, stosowanie odpowiednich narzędzi skrawających jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości wykończenia powierzchni oraz wydajności procesu obróbczej. Zastosowanie frezów trzpieniowych walcowo-czołowych zgodnie z normami i dobrymi praktykami branżowymi przyczynia się do minimalizacji błędów obróbczych oraz zwiększenia efektywności produkcji.

Pytanie 6

Maszyna, która dzięki wytaczadłom umożliwia tworzenie otworów o wysokiej precyzji (do piątej klasy dokładności i o niskiej chropowatości powierzchni, Ra ≤ 0,08 mm), to

A. wiertarka promieniowa
B. szlifierka do otworów
C. wytaczarko-frezarka
D. tokarka produkcyjna
Wytaczarko-frezarka to maszyna, która łączy funkcje wytaczarki i frezarki, co pozwala na precyzyjne wykonywanie otworów o wysokiej dokładności oraz małej chropowatości powierzchni. Otwory te mogą osiągać dokładność do piątej klasy i chropowatość powierzchni Ra ≤ 0,08 mm, co czyni wytaczarko-frezarkę idealnym narzędziem w branży produkcyjnej i obróbczej. Przykłady zastosowania obejmują przemysł motoryzacyjny, lotniczy oraz maszynowy, gdzie często zachodzi potrzeba precyzyjnego wytwarzania elementów złożonych z wielu otworami. Użycie wytaczarki-frezarki jest zgodne z zasadami techniki obróbczej i normą ISO 2768, która określa tolerancje wymiarowe i chropowatość powierzchni. Narzędzia te są również szeroko stosowane w prototypowaniu i produkcji małoseryjnej, gdzie wysoka jakość obróbki jest kluczowa dla zachowania standardów oraz niezawodności komponentów.

Pytanie 7

Oprzyrządowaniem przedstawionym na rysunku jest

Ilustracja do pytania
A. ręczne imadło maszynowe precyzyjne.
B. prostokątny docisk frezarski.
C. oprawka narzędziowa do noży tokarskich.
D. podtrzymka tokarska.
Oprawka narzędziowa do noży tokarskich, przedstawiona na rysunku, jest kluczowym elementem w procesie obróbki skrawaniem. Jej główną funkcją jest stabilne mocowanie noży tokarskich, co pozwala na precyzyjne kształtowanie i cięcie materiałów. Dobrze skonstruowana oprawka zapewnia odpowiednią geometrię i kąt natarcia noża, co wpływa na jakość obróbki oraz wydajność procesu. W praktyce, oprawki narzędziowe są używane w różnych tokarkach, zarówno konwencjonalnych, jak i CNC, co umożliwia realizację skomplikowanych projektów. Zastosowanie oprawek dostosowanych do konkretnego typu noża tokarskiego oraz materiału obrabianego jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi, co przekłada się na efektywność pracy oraz bezpieczeństwo operatora. Dodatkowo, znajomość właściwego doboru oprawek narzędziowych jest niezbędna dla każdego, kto chce osiągnąć wysoką jakość obróbki i zminimalizować ryzyko uszkodzenia narzędzi.

Pytanie 8

Lista narzędzi wymaganych do realizacji konkretnej operacji oraz sposób ich mocowania w tokarce CNC jest zawarta w

A. instrukcji obsługi i programowania maszyny CNC
B. instrukcji dotyczącej smarowania maszyny
C. karcie uzbrojenia maszyny
D. DTR maszyny
Odpowiedzi takie jak instrukcja użytkowania i programowania obrabiarki CNC, DTR obrabiarki czy instrukcja smarowania obrabiarki, choć związane z obsługą maszyny, nie zawierają szczegółowych informacji na temat narzędzi oraz ich zamocowania. Instrukcja użytkowania i programowania skupia się na ogólnych zasadach obsługi maszyny oraz na programowaniu procesów, co jest istotne, ale nie odnosi się bezpośrednio do specyfiki wykorzystywanych narzędzi. DTR, czyli Dokumentacja Techniczno-Ruchowa, zawiera ogólne dane techniczne maszyny oraz informacje dotyczące jej eksploatacji, ale nie jest to dokument, który precyzyjnie wskazuje, jak dobrać i zamocować konkretne narzędzia. Z kolei instrukcja smarowania dotyczy aspektów konserwacji maszyny, co również nie ma związku z narzędziami skrawającymi. Typowym błędem myślowym jest mylenie różnych dokumentów i ich przeznaczenia. W praktyce kluczowe jest, aby operatorzy potrafili odróżnić dokumenty dotyczące obsługi ogólnej od tych, które są bezpośrednio związane z narzędziami i ich zastosowaniem. Aby zminimalizować ryzyko nieporozumień i błędów, zaleca się stałe szkolenie pracowników oraz wprowadzenie jednolitych standardów dotyczących dokumentacji technologicznej w zakładach obróbczych. Tylko w ten sposób można osiągnąć wysoką jakość produkcji oraz bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 9

Który typ materiału używanego na ostrza narzędzi skrawającychnie nadaje się do obróbki stopów z żelazem?

A. Stal szybkotnąca
B. Węgliki spiekane
C. Diament naturalny
D. Ceramika narzędziowa
Stal szybkotnąca, węgliki spiekane oraz ceramika narzędziowa to materiały, które są szeroko stosowane w obróbce skrawaniem, lecz ich zastosowanie w kontekście obróbki stopów żelaznych różni się znacznie. Stal szybkotnąca, znana z dobrego połączenia twardości i elastyczności, jest powszechnie używana do produkcji narzędzi skrawających. Jej wytrzymałość na wysokie temperatury oraz zdolność do utrzymania ostrości sprawiają, że jest idealnym materiałem do obróbki metali. Węgliki spiekane, będące jednymi z najbardziej twardych materiałów, oferują doskonałą odporność na ścieranie, co czyni je odpowiednimi do intensywnych procesów skrawania. Ceramika narzędziowa, z kolei, ma wysoką twardość, ale jej kruchość ogranicza zastosowanie w obróbce niektórych materiałów. Niemniej jednak, wszystkie te materiały są zaprojektowane z myślą o obróbce metali i są w stanie znieść warunki pracy, które panują podczas skrawania żelaza. Typowym błędem myślowym jest założenie, że wszystkie materiały skrawające mogą być używane zamiennie, co jest nieprawdziwe. Każdy materiał ma swoje specyficzne właściwości, które determinują jego zastosowanie. Właściwy dobór materiału narzędziowego jest kluczowy dla efektywności obróbki, co podkreślają standardy ISO oraz normy branżowe dotyczące narzędzi skrawających.

Pytanie 10

Które urządzenie pomiarowe gwarantuje precyzję pomiaru równą ±0,002 mm?

A. Mikrometr talerzykowy
B. Suwmiarka elektroniczna
C. Transametr (passametr)
D. Liniał krawędziowy
Transametr, znany również jako passametr, to precyzyjny przyrząd pomiarowy, który jest szeroko stosowany w inżynierii oraz w laboratoriach metrologicznych do pomiarów długości z wysoką dokładnością. Jego dokładność wynosząca ±0,002 mm czyni go idealnym narzędziem do pomiarów, gdzie wymagana jest duża precyzja, na przykład w przemyśle lotniczym czy w mechanice precyzyjnej. Transametr działa na zasadzie mikrometrycznego pomiaru odległości dzięki zastosowaniu odpowiednich skali i podziałek, co pozwala na dokładne odwzorowanie wymiarów obiektów. W praktyce, transametry są wykorzystywane do pomiaru grubości materiałów, badania tolerancji wymiarowej w produkcji oraz w kontrolach jakości, gdzie kluczowe są minimalne odchylenia od normy. Używanie transametra zgodnie z zaleceniami producenta oraz standardami branżowymi, takimi jak ISO 9001, zapewnia wiarygodność uzyskanych wyników pomiarów, co jest niezbędne w przypadku komponentów wymagających certyfikacji.

Pytanie 11

W szlifierce do płaszczyzn narzędziem służącym do obróbki jest ściernica

A. stożkowa
B. tarcza
C. trzpieniowa
D. listkowa
Wybierając inne typy ściernic, takie jak listkowe, stożkowe czy trzpieniowe, można napotkać szereg ograniczeń w kontekście szlifowania płaskich powierzchni. Ściernice listkowe, mimo że są użyteczne w niektórych aplikacjach, charakteryzują się bardziej elastyczną konstrukcją, co może prowadzić do nierównomiernego szlifowania oraz zmniejszenia precyzji. W sytuacjach, gdzie wymagana jest wysokiej jakości obróbka powierzchni płaskich, ich elastyczność nie jest pożądana. Z kolei ściernice stożkowe, które są często używane w procesach o bardziej złożonych kształtach, nie nadają się do płaskiego szlifowania, ponieważ ich kształt powoduje, że kontakt z obrobioną powierzchnią jest ograniczony do wąskiego pasa. Ostatecznie, ściernice trzpieniowe, używane najczęściej do wygładzania krawędzi lub detali, również nie są odpowiednie do szlifowania dużych, płaskich powierzchni, ponieważ ich konstrukcja nie zapewnia wymaganej stabilności i efektywności w obróbce. Błędem w myśleniu jest założenie, że różnorodność narzędzi oznacza ich równorzędność w różnych zastosowaniach, podczas gdy każde narzędzie ma swoje specyficzne zastosowanie, które powinno być dokładnie rozważone w kontekście procesu obróbczych oraz oczekiwanych rezultatów.

Pytanie 12

Wiór wstęgowy zazwyczaj powstaje w procesie skrawania

A. stali o wysokiej zawartości węgla
B. żeliwa
C. twardych stopów miedzi
D. miękkich, plastycznych metali
Wybór twardych brązów, żeliwa lub stali wysokowęglowych jako materiałów, podczas obróbki których nie powstają wióry wstęgowe, opiera się na niepełnym zrozumieniu procesów skrawania oraz właściwości materiałów. Twarde brązy i żeliwo mają znacznie większą twardość w porównaniu do miękkich metali, co sprawia, że podczas skrawania wytwarzają one inne rodzaje wiórów, najczęściej w postaci krótkich, łamliwych wiórów, które nie przyjmują formy wstęgowej. Wysoka twardość tych materiałów skutkuje ich łamliwością, co prowadzi do powstawania wiórów o małych długościach. Z kolei stal wysokowęglowa, choć również twarda, ma tendencję do generowania wiórów o różnorodnych kształtach, jednak nie są one wstęgowe. Typowym błędem myślowym jest mylenie twardości materiałów z ich zdolnością do formowania wiórów. Praktyki inżynieryjne oraz standardy przemysłowe, takie jak ISO 3685 dotyczące oceny wiórów skrawanych, jasno wskazują, że rodzaj i kształt wiórów są ściśle związane z właściwościami mechanicznymi obrabianego materiału. Zrozumienie tego aspektu jest kluczowe dla optymalizacji procesu skrawania oraz wyboru odpowiednich narzędzi i parametrów obróbczych.

Pytanie 13

Symbol graficzny będący oznaczeniem punktu zerowego obrabiarki, przedstawia rysunek

Ilustracja do pytania
A. B.
B. A.
C. C.
D. D.
Symbol, który zaznaczyłeś w odpowiedzi B, to ten sam punkt zerowy obrabiarki, który jest naprawdę ważny. To jakby nasz punkt startowy, od którego wszystko mierzymy, żeby dobrze wyprodukować detale. Wiesz, jak to jest – nawet mała pomyłka w jego ustaleniu może spowodować, że cała partia nie wyjdzie tak, jak powinna. A w rysunku technicznym mamy różne standardy, na przykład ISO 1101, które mówią nam, jak te symbole powinny wyglądać, żeby wszyscy rozumieli, o co chodzi. Przykładowo, w programowaniu CNC musisz dobrze ustawić ten punkt, bo inaczej detale mogą być krzywe lub źle wymierzone. Jak to ogarniesz, to nie tylko łatwiej zrealizujesz projekty, ale też unikniesz błędów, które mogą kosztować sporo kasy.

Pytanie 14

Przy konfigurowaniu obrabiarki CNC, terminy: bębnowy, tarczowy, łańcuchowy, kasetowy odnoszą się do

A. uchwytów tokarskich
B. uchwytów frezarskich
C. magazynów narzędziowych
D. przenośników
Wybór odpowiedzi związanej z uchwytami frezarskimi, uchwytami tokarskimi czy przenośnikami nie uwzględnia specyfiki terminów bębnowy, tarczowy, łańcuchowy i kasetowy w kontekście obrabiarek CNC. Uchwyt frezarski i uchwyt tokarski to narzędzia służące do mocowania narzędzi tnących, co ma na celu stabilne i precyzyjne wykonywanie operacji obróbczych. W przypadku uchwytów frezarskich najczęściej wykorzystuje się różne rodzaje mocowania, takie jak narzędzia z trzonkiem walcowym czy stożkowym, zależnie od potrzeb technologicznych i charakterystyki obróbki. Z kolei uchwyt tokarski jest używany do mocowania workpiece (elementów obrabianych) w tokarkach, co jest odrębnym procesem od przechowywania i wymiany narzędzi. Przenośniki, choć są kluczowe w procesach produkcyjnych, mają zupełnie inne zastosowanie i nie dotyczą systemów magazynowania narzędzi. Często pojawiający się błąd polega na myleniu tych pojęć oraz niewłaściwym łączeniu ich w kontekście obrabiarek CNC. Kluczowe jest zrozumienie, że magazyny narzędziowe pełnią rolę w automatyzacji procesu obróbki poprzez organizację i efektywną wymianę narzędzi, a nie są bezpośrednio związane z uchwytami czy przenośnikami, które pełnią inne funkcje w obrabiarkach.

Pytanie 15

Do zadań związanych z obsługą oraz konserwacją układu hydraulicznego maszyny CNC nie należy

A. sprawdzanie efektywności pompy hydraulicznej obrabiarki
B. uzupełnianie płynu hydraulicznego
C. sprawdzenie wymaganego ciśnienia
D. czyszczenie filtra
Wszystkie wymienione rzeczy jak uzupełnianie płynu hydraulicznego, czyszczenie filtrów i sprawdzanie ciśnienia są naprawdę ważne dla działania układu hydraulicznego w CNC. Uzupełnienie płynu jest kluczowe, bo bez odpowiedniego poziomu cieczy siłowniki nie będą działały jak trzeba. Jak będzie za mało płynu, to można uszkodzić układ, a to już poważna sprawa. Czyszczenie filtra też jest istotne, bo zanieczyszczony filtr może ograniczać przepływ płynu i spowodować problemy z wydajnością. Regularne czyszczenie filtra jest więc niezbędne, by chronić pompę i inne elementy przed brudem. Sprawdzenie ciśnienia również ma ogromne znaczenie, bo ciśnienie hydrauliczne wpływa na całe działanie układu. Jak ciśnienie jest za niskie, to maszyna nie ma mocy, a jak za wysokie, to może uszkodzić części. Dlatego pominięcie tych czynności może prowadzić do poważnych problemów na produkcji, a w dłuższym terminie do ogromnych kosztów napraw. Krótko mówiąc, te rutynowe rzeczy są niezbędne dla prawidłowego działania hydrauliki, więc warto je regularnie robić.

Pytanie 16

Jakiego rodzaju obrabiarki są najczęściej wykorzystywane w masowej produkcji gwintów zewnętrznych na prętach?

A. Tokarki uniwersalnej
B. Przeciągarki
C. Frezarki obwiedniowej
D. Walcarki
Przeciągarki, tokarki uniwersalne oraz frezarki obwiedniowe są maszynami, które mogą być używane do obróbki metalu, jednak ich zastosowanie do produkcji gwintów zewnętrznych na prętach nie jest optymalne. Przeciągarki są wykorzystywane głównie do obróbki długich, cienkowalowanych produktów, ale nie oferują tak wysokiej efektywności w formowaniu gwintów jak walcarki. Ich główną funkcją jest wydłużanie materiału, co nie przekłada się na możliwość masowej produkcji gwintów. Tokarki uniwersalne, choć mogą być używane do wytwarzania gwintów poprzez skrawanie, są znacznie wolniejsze w porównaniu do walcowania, co czyni je mniej efektywnymi w zastosowaniach masowych. Dodatkowo, proces skrawania wiąże się z większym zużyciem narzędzi oraz generowaniem odpadów, co podnosi koszty produkcji. Z kolei frezarki obwiedniowe są specjalistycznymi maszynami do obróbki konturowej, a ich zdolność do wytwarzania gwintów jest ograniczona i bardziej skomplikowana, co również sprawia, że nie są one preferowane w masowej produkcji. Zrozumienie, które maszyny są najbardziej odpowiednie do określonych procesów produkcyjnych, jest kluczowe dla optymalizacji wydajności i efektywności operacyjnej.

Pytanie 17

Elementem służącym do zmiany kierunku ruchu mechanicznego sań wzdłużnych przy zachowaniu kierunku obrotu wrzeciona jest

A. nawrotnica
B. wałek pociągowy
C. gitara
D. skrzynka suportowa
Skrzynka suportowa jest istotnym elementem w mechanizmach obróbczych, jednak jej funkcja nie sprowadza się do zmiany kierunku przesuwu sań bez zmiany kierunku obrotów wrzeciona. Skrzynka suportowa umożliwia przekazywanie ruchu z wrzeciona na narzędzie skrawające, ale nie jest zaprojektowana do zmiany kierunku ruchu mechanicznego bez zmiany kierunku obrotu. Gitara, w kontekście pytania, jest instrumentem muzycznym i nie ma znaczenia w obróbce mechanicznej, więc nie można jej uznać za odpowiedni mechanizm do zmiany kierunku przesuwu. Wałek pociągowy, z kolei, jest elementem układów napędowych w niektórych maszynach, ale ma ograniczone zastosowanie w kontekście precyzyjnego zarządzania kierunkiem ruchu sań wzdłużnych. W praktyce, błędne zrozumienie funkcji tych mechanizmów może prowadzić do nieefektywnego projektowania maszyn oraz niepoprawnego doboru elementów w procesie obróbki. Kluczowe jest zrozumienie, że różne mechanizmy mają określone funkcje i zastosowania, a ich mylne utożsamianie może skutkować problemami w produkcji oraz obniżeniem jakości wykonanej pracy.

Pytanie 18

Zakres tolerancji otworuϕ45,4+0,02-0,03 można zmierzyć mikrometrem z wewnętrznymi szczękami w podanym zakresie pomiarowym?

A. 5÷25 mm
B. 5÷30 mm
C. 5÷50 mm
D. 5÷40 mm
Odpowiedź 5÷50 mm jest prawidłowa, ponieważ zakres pomiarowy mikrometru szczękowego wewnętrznego musi być dostosowany do wymiaru tolerowanego otworu oraz jego tolerancji. Otwór o średnicy nominalnej 45,4 mm z tolerancją +0,02/-0,03 mm oznacza, że jego rzeczywisty wymiar może wahać się w granicach 45,37 mm do 45,42 mm. Aby prawidłowo dokonać pomiaru otworu, mikrometr musi mieć odpowiedni zakres, który umożliwia pomiar tych wartości. Zakres pomiarowy 5÷50 mm idealnie pokrywa się z rzeczywistym wymiarem otworu, co pozwala na dokładne i wiarygodne pomiary. Praktycznym przykładem może być zastosowanie takiego mikrometru w przemyśle, gdzie precyzyjne pomiary otworów są kluczowe dla zapewnienia jakości elementów. Standardy dotyczące pomiarów, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie precyzyjnych narzędzi pomiarowych, co czyni wybór odpowiedniego mikrometru kluczowym dla zachowania zgodności wymiarowej w produkcji.

Pytanie 19

Do wykonania gwintu zewnętrznego M12x1 na powierzchni walcowej należy użyć

A. gwintownika do gwintów calowych
B. gwintownika do gwintów metrycznych
C. narzynki do gwintów calowych
D. narzynki do gwintów metrycznych
Narzynki do gwintów metrycznych są narzędziami stosowanymi do wykonywania gwintów zewnętrznych na powierzchniach walcowych, w tym przypadku o średnicy nominalnej M12 i skoku 1. Gwinty metryczne są szeroko stosowane w przemysłowych standardach, takich jak norma ISO 68-1, która określa wymiary oraz tolerancje gwintów metrycznych. Stosowanie narzynek do gwintów metrycznych zapewnia precyzyjne wykonanie gwintu, co jest kluczowe dla prawidłowego połączenia elementów mechanicznych. Przykładem zastosowania gwintów metrycznych może być wszelkiego rodzaju konstrukcja maszyn, w której wykorzystuje się śruby i nakrętki o standardzie metrycznym. Poprawne wykonanie gwintu zewnętrznego zapewnia odpowiednią siłę łączenia, bezpieczeństwo oraz łatwość montażu elementów. Dlatego wybór narzynki metrycznej jest zgodny z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 20

Pryzmę magnetyczną najczęściej wykorzystuje się do ustalania oraz mocowania

A. ceowników aluminiowych
B. teowników stalowych
C. dwuteowników żeliwnych
D. wałków stalowych
Mocowanie teowników stalowych, ceowników aluminiowych czy dwuteowników żeliwnych pryzmami magnetycznymi może być, delikatnie mówiąc, nieodpowiednie. Te materiały mają różne właściwości, co wpływa na to, jak skutecznie można je mocować. Teowniki, nawet jak są stalowe, często mają mniejsze profile, więc równomierne przyłożenie siły magnetycznej może być kłopotliwe. Jeśli nie użyjesz odpowiednich pryzm, to elementy mogą się osunąć podczas obróbki, a to na pewno wpłynie na jakość końcowego produktu. Co do ceowników aluminiowych, to ich niska przewodność magnetyczna sprawi, że pryzma nie będzie w stanie ich dobrze trzymać, więc mogą się przesuwać lub obracać, co nie jest niczym dobrym. A dwuteowniki żeliwne? Tu to już w ogóle może być problem – mają dużą masę i są kruche. W takich przypadkach lepiej użyć mechanicznych metod mocowania, jak dociski czy imadła, bo one zapewniają większą stabilność i zmniejszają ryzyko uszkodzenia materiału. Ważne, żeby zrozumieć, jak różne materiały zachowują się podczas obróbki, bo to klucz do efektywnej produkcji i uniknięcia strat.

Pytanie 21

Na rysunku przedstawiono sposób mocowania tulei na tokarce za pomocą trzpienia

Ilustracja do pytania
A. centrującego zewnętrznego.
B. stałego i podkładki wysuwnej.
C. stałego z chwytem stożkowym.
D. rozprężnego specjalnego.
Wybór odpowiedzi dotyczącej mocowania tulei na tokarce za pomocą trzpienia stałego i podkładki wysuwnej jest prawidłowy, ponieważ ten sposób mocowania zapewnia stabilność oraz precyzyjne centrowanie obrabianego elementu. Trzpień stały jest elementem, który nie zmienia swojego położenia, co jest kluczowe dla zachowania dokładności w obróbce. Podkładka wysuwna umożliwia łatwe i szybkie dostosowanie mocowania do różnych średnic tulei. W praktyce, zastosowanie tego typu mocowania jest często spotykane w produkcji prototypów oraz w małoseryjnej obróbce precyzyjnej, gdzie wymagana jest elastyczność oraz możliwość szybkiej zmiany narzędzia. Standardy branżowe, takie jak normy ISO, podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich elementów mocujących, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz jakość procesu obróbczo-wytwórczego. Dobrze skonstruowane mocowanie nie tylko zwiększa efektywność produkcji, ale także minimalizuje ryzyko uszkodzenia narzędzi i obrabianych materiałów.

Pytanie 22

Oblicz obroty wrzeciona (n) w tokarskiej maszynie podczas obróbki wałka o średnicy d = 100 mm, jeżeli prędkość skrawania wynosi vc = 157 m/min. Posłuż się wzorem: vc = π · d · n1000

A. 500 obr/min
B. 250 obr/min
C. 50 obr/min
D. 1500 obr/min
Obliczając obroty wrzeciona tokarki, musisz skorzystać z odpowiedniej formuły. W tej sytuacji mamy prędkość skrawania wynoszącą 157 m/min i średnicę 100 mm, co daje nam możliwość wyliczenia obrotów. Z mojej praktyki, fajnie jest przekształcić wzór do formy n = (v<sub>c</sub> * 1000) / (π * d). Po podstawieniu danych wychodzi 500 obr/min. To całkiem istotne, bo dobrze dobrane obroty wrzeciona mają duże znaczenie dla jakości obróbki. Jeśli ustawisz za niskie obroty, może to źle wpłynąć na wynik, a zbyt wysokie z kolei mogą prowadzić do szybszego zużycia narzędzi. Ogólnie rzecz biorąc, znając te zasady, można zagwarantować, że proces skrawania będzie bardziej efektywny.

Pytanie 23

Najlepszą efektywność w obróbce rowków w otworach osiąga

A. wytaczarka
B. dłutownica
C. frezarka
D. przeciągarka
Wybór innych narzędzi obróbczych, takich jak dłutownice, wytaczarki czy frezarki, w kontekście obróbki rowków wpustowych w otworach, opiera się na nieporozumieniach dotyczących ich funkcjonalności oraz zastosowań. Dłutownica, choć użyteczna w obróbce kształtów i rowków, nie jest tak wydajna jak przeciągarka w kontekście tworzenia precyzyjnych rowków wpustowych. Dłutownice najczęściej znajdują zastosowanie w obróbce powierzchni w obróbce stalowych lub żeliwnych elementów, gdzie ich detale średnicowe są większe niż to, co można osiągnąć przy użyciu przeciągarki. Wytaczarka, z drugiej strony, jest narzędziem przeznaczonym do obróbki wewnętrznych i zewnętrznych powierzchni cylindrycznych, co czyni ją mniej odpowiednią do precyzyjnego kształtowania rowków wpustowych. Ostatecznie frezarka, chociaż wszechstronna, również nie dostarcza takiej samej precyzji jak przeciągarka w kontekście rowków wpustowych. Wybierając narzędzie do obróbki, istotne jest zrozumienie zastosowań każdego z nich oraz ich ograniczeń. Skuteczne planowanie procesu obróbki wymaga nie tylko znajomości narzędzi, ale także umiejętności doboru właściwej technologii obróbczej, co jest kluczem do uzyskania wymaganej precyzji oraz efektywności produkcji.

Pytanie 24

Aby usunąć zadziorność krawędzi otworu i wykonać wgłębienie pod łeb śruby, powinno się używać

A. wierteł do nakiełków
B. wierteł piórkowych
C. rozwiertaków
D. pogłębiaczy
Wiertła do nakiełków to narzędzia, które służą głównie do wiercenia otworów wstępnych, czyli robią otwory pilotażowe. Ich zadaniem nie jest usuwanie zadziorów ani tworzenie wgłębień na łby śrub, co jest ważne w precyzyjnej obróbce. Z kolei rozwiertaki mogą powiększać średnicę otworów, ale ich głównym zastosowaniem jest wykańczanie otworów, a nie robienie wgłębień. Choć rozwiertaki mogą trochę wygładzać krawędzie, to jednak ich konstrukcja różni się od pogłębiaczy, które są do tego stworzone. Wiertła piórkowe, znane bardziej w obróbce drewna, też nie nadają się do usuwania metalu ani do robienia wgłębień. Ich forma i działanie nie pasują do takich zadań, co czasem prowadzi do mylnych wniosków o ich funkcjonalności w obróbce metali. Ważne, żeby przy wyborze narzędzi do obróbki zrozumieć, do czego każde narzędzie jest przeznaczone, żeby nie popełnić błędów, które mogą wpływać na jakość produkcji i pojawiać się problemy techniczne.

Pytanie 25

Na podstawie informacji zawartych w ramce (blok sterujący, ustawienia pokręteł) wybierz rzeczywistą warto obrotów i posuwu.

Ilustracja do pytania
A. S2200 F0.34
B. S1800 F0.24
C. S1000 F0.24
D. S1200 F0.20
Analizując pozostałe odpowiedzi, można zauważyć kilka istotnych błędów w interpretacji danych. Odpowiedź S2200 F0.34 wskazuje na nadmierne zwiększenie obrotów, co może prowadzić do przegrzania narzędzia oraz materiału, a także do obniżenia jakości wykończenia. Przy takich ustawieniach istnieje ryzyko uszkodzenia zarówno maszyny, jak i detalu. Zbyt wysoki posuw F0.34 również jest niezgodny z praktycznymi normami, gdyż może prowadzić do nieefektywnego usuwania materiału oraz obniżenia precyzji obróbki. Odpowiedź S1000 F0.24 również nie jest właściwa, ponieważ chociaż obroty są zgodne z wartością bazową, posuw jest zbyt niski, co może spowodować nieefektywną pracę narzędzia. Ponadto, odpowiedź S1800 F0.24 pomimo wyższych obrotów, nie dostosowuje posuwu do zwiększonej prędkości, co również nie spełnia wymogów technologicznych. Warto pamiętać, że odpowiednie ustawienia obrotów i posuwu są kluczowe dla efektywności i bezpieczeństwa procesów obróbczych. W praktyce, dobra znajomość zasad doboru tych parametrów oraz ich wpływu na wydajność produkcji jest niezbędna w branży obróbczej, a źle dobrane wartości mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak uszkodzenia narzędzi, wzrost kosztów produkcji, czy obniżona jakość wyrobów.

Pytanie 26

Ile może wynieść wartość prędkości skrawania przy toczeniu płytką wieloostrzową o gatunku NTP15 stali węglowej konstrukcyjnej o zawartości węgla C równej 0,4%. Skorzystaj z danych w tabeli.

MateriałTwardość
HB
NTP15NTP25NTP35
Posuw mm/obr
0,1÷0,80,15÷0,80,2÷1,0
Prędkość skrawania mm/min
Stal węglowa konstrukcyjna
ogólnego przeznaczenia
C0,2%
C0,4%
C0,7%
135430÷230380÷185280÷150
180385÷200370÷175245÷90
230150÷80-200÷70
Stal niskostopowa
wyżarzona
ulepszona
180350-170300÷150180÷90
300220÷110185÷100135÷90
Stal szybkotnąca wyżarzona250220-110200÷125100÷55
A. 160 m/min
B. 220 m/min
C. 120 m/min
D. 80 m/min
Poprawna odpowiedź to 220 m/min, co wynika z zastosowania płytki wieloostrzowej o gatunku NTP15 do toczenia stali węglowej konstrukcyjnej o zawartości węgla 0,4% i twardości HB 180. W tym przypadku przyjęte normy i doświadczenia technologiczne wskazują, że optymalna prędkość skrawania dla tego gatunku stali powinna wynosić od 385 m/min do 200 m/min, a 220 m/min jest wartością, która znajduje się w tym zakresie. Tego typu prędkości skrawania pozwalają na osiągnięcie wysokiej efektywności obróbczej, a także na uzyskanie odpowiedniej jakości powierzchni obrabianych elementów. Przykładowo, przytoczone parametry skrawania są zgodne z normami przemysłowymi, które sugerują, że przy toczeniu stali węglowej warto stosować wyższe prędkości skrawania, aby zminimalizować czas obróbczy oraz poprawić wydajność produkcji. Dodatkowo, dobra praktyka zaleca kontrolę parametrów obróbczych, aby uniknąć przegrzania narzędzi skrawających, co może prowadzić do ich szybszego zużycia. Zastosowanie odpowiednich parametrów skrawania przyczynia się również do poprawy jakości końcowej produktu oraz wydajności całego procesu obróbki.

Pytanie 27

Która maszyna jest wykorzystywana w produkcji na dużą skalę lub masowej, przeznaczona do obróbki precyzyjnych otworów o kształtach wielobocznych i wielowypustowych, usuwająca cały nadmiar materiału podczas jednego ruchu narzędzia?

A. Przeciągarka
B. Dłutownica
C. Wiertarka kadłubowa
D. Frezarka pionowa
Wiertarka kadłubowa, choć użyteczna w procesie wiercenia, nie jest odpowiednia do obróbki otworów wielobocznych ani wielowypustowych. Jej główną funkcją jest wiercenie otworów cylindrycznych, co ogranicza jej zastosowanie do prostszych operacji. Frezarka pionowa, z kolei, jest narzędziem do frezowania i najlepiej sprawdza się w obróbce płaskich powierzchni oraz kształtów skomplikowanych, ale nie wykonuje obróbki otworów w sposób efektywny w kontekście wielkoseryjnym. Dłutownica natomiast jest dedykowana do tworzenia rowków i kształtów o określonym profilu, ale również nie jest przeznaczona do skrawania naddatku w jednym przejściu. Wybór niewłaściwej obrabiarki może prowadzić do błędów w produkcji, zwiększenia kosztów oraz wydłużenia czasu realizacji zleceń. Dlatego ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o wyborze narzędzia obróbczego dokładnie zrozumieć wymagania technologiczne oraz właściwości obrabianych materiałów, co jest kluczowe w optymalizacji procesów produkcyjnych.

Pytanie 28

Określ średnicę wiertła pod gwint metryczny M8 drobnozwojowy o skoku 1 mm. Skorzystaj z danychprzedstawionych w tabeli.

Gwint metryczny (M)Gwint drobnozwojowy (MF)Gwint rurowy Whitworth'a (BSP)
Wymiar gwintuŚrednica wiertła [mm]Wymiar gwintuŚrednica wiertła [mm]Wymiar gwintu [″]Średnica wiertła [mm]
M21,60M3x0,352,65G1/166,80
M32,50M4x0,53,50G1/88,80
M43,30M5x0,54,50G1/411,80
M54,20M6x0,755,20G3/815,25
M65,00M7x0,756,20G1/219,00
M76,00M8x0,757,20G5/821,00
M86,80M8x17,00G3/424,50
M97,80M9x18,00G7/828,25
M108,50M10x19,00G130,75
A. 7,20 mm
B. 14,00 mm
C. 7,00 mm
D. 6,80 mm
Odpowiedź 7,00 mm jest poprawna, ponieważ dla gwintu metrycznego M8 drobnozwojowego o skoku 1 mm, średnica wiertła wynosi dokładnie 7,00 mm. Wiertła stosowane do gwintów metrycznych są zgodne z normami określającymi średnice wiertła dla poszczególnych typów gwintów. W przypadku gwintu M8, średnica wiertła musi być precyzyjnie dobrana, aby zapewnić właściwe wtapianie gwintu oraz uniknąć uszkodzenia materiału. Użycie zbyt małej średnicy wiertła może prowadzić do trudności w wkręcaniu śruby, a zbyt dużej do osłabienia połączenia. W praktyce inżynierskiej, dokładne przestrzeganie tabel z wymiarami gwintów jest kluczowe dla zapewnienia jakości i trwałości połączeń. Wprowadzenie do obliczeń gwintów metrycznych uwzględnia również tolerancje, co ma istotne znaczenie w procesach produkcyjnych i montażowych, gdzie precyzja jest niezbędna, by unikać potencjalnych awarii.

Pytanie 29

To punkt ustalony przez producenta, służący do określenia korektów narzędzia. Do którego punktu charakterystycznego obrabiarki odnosi się powyższy opis?

A. Punkt zerowy obrabiarki
B. Punkt wymiany narzędzia
C. Punkt odniesienia narzędzia
D. Punkt wyjściowy obrabiarki
Zerowy punkt obrabiarki jest pojęciem związanym z ustaleniem podstawowej osi odniesienia dla całego procesu obróbki, jednak w kontekście pytania nie odpowiada na specyfikę korektorów narzędzi. W praktyce, zerowy punkt definiuje miejsce, od którego rozpoczyna się pomiar w obrabiarce, ale nie jest to punkt, wokół którego dokonuje się korekcji narzędzi. Z kolei wymiana narzędzia odnosi się do procedur związanych z zamianą jednego narzędzia na inne, co jest innego rodzaju operacją, niezwiązaną bezpośrednio z precyzyjnym ustawieniem odniesienia narzędzia. Ważne jest, aby zrozumieć, że wymiana narzędzi nie ma wpływu na korekcje narzędzi, które bazują na precyzyjnych pomiarach względem ustalonego punktu odniesienia. Wyjściowy punkt obrabiarki, podobnie jak zerowy, także nie jest punktem, który służy do definiowania korektorów narzędzi. Najczęściej prowadzi to do zamieszania w interpretacji podstawowych pojęć technicznych, co może wpływać na jakość pracy operatora obrabiarki. Prawidłowe rozumienie tych koncepcji jest kluczowe dla skutecznej obróbki, a mylenie ich może prowadzić do znacznych błędów w procesie produkcji.

Pytanie 30

Której obrabiarki CNC dotyczą dane techniczne przedstawione w tabeli?

STÓŁPowierzchnia450 x 160 mm
Maks. obciążenie50 kg
Żłobki T (ilość x szer. x długość)2 x 12H7 x 100 mm
X/Y/Z przesuwy300/160/250 mm
OBSZAR PRACYOdległość od czoła wrzeciona do stołu100÷350 mm
Odległość od osi wrzeciona do kolumny170 mm
WRZECIONOStożek wrzecionaISO 30
Obroty wrzeciona0÷4000 obr/min
Moc napędu głównego1,1/1,5 kW
Moment napędu głównego M100/1000 obr/min3/1,1 Nm
PRZESUWУX/Y/Z szybki przesuw6/6/6 m/min
MAGAZYN NARZĘDZIWymiana narzędziaRęczna tuleja zaciskowa
Oprawka narzędziowaDIN 69871
A. Szlifierki.
B. Frezarki.
C. Wycinarki.
D. Tokarki.
Frezarki CNC to zaawansowane maszyny, które pozwalają na obróbkę materiałów w sposób precyzyjny i zautomatyzowany. Dane techniczne przedstawione w tabeli, takie jak 'stół', 'przesuwy X/Y/Z', oraz 'stożek wrzeciona ISO 30', wskazują na charakterystyczne cechy frezarek. W praktyce frezarki są szeroko wykorzystywane w przemyśle do produkcji skomplikowanych elementów, takich jak obudowy, korpusy czy detale maszyn. Ich zdolność do automatycznej wymiany narzędzi znacząco zwiększa wydajność produkcji, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży. Warto również zwrócić uwagę na standardy jakości, które określają parametry obróbcze, jak moc napędu głównego czy obroty wrzeciona, co wpływa na końcową jakość wyrobów. Frezarki CNC zyskują na popularności, ponieważ umożliwiają realizację złożonych zadań obróbczych w krótszym czasie, co jest kluczowe w obszarze produkcji seryjnej.

Pytanie 31

Mechanizmem tokarki przedstawionym na rysunku jest

Ilustracja do pytania
A. imak wielopozycyjny.
B. imak jednopozycyjny wielonożowy.
C. tarcza tokarska modułowa.
D. uchwyt tokarski czteroszczękowy.
Analizując pozostałe odpowiedzi, można zauważyć, że tarcza tokarska modułowa, uchwyt tokarski czteroszczękowy oraz imak jednopozycyjny wielonożowy są elementami stosowanymi w obróbce skrawaniem, jednak ich funkcje i zastosowania znacząco różnią się od imaka wielopozycyjnego. Tarcza tokarska modułowa jest używana głównie do zamocowania detali w procesach toczenia, jednak nie ma zdolności do precyzyjnego ustawienia narzędzi skrawających w różnych pozycjach. Uchwyty czteroszczękowe, choć oferują większą stabilność, nie umożliwiają tak elastycznego dostosowania narzędzi jak imaki wielopozycyjne, co ogranicza ich zastosowanie w bardziej skomplikowanych operacjach obróbczych. Z kolei imak jednopozycyjny wielonożowy jest konstruowany z myślą o prostszych operacjach, gdzie nie zachodzi potrzeba zmiany pozycji narzędzi skrawających. Chociaż każdy z tych elementów ma swoje miejsce w obróbce skrawaniem, ich stosowanie w kontekście przedstawionym na rysunku byłoby niewłaściwe. Kluczowym błędem myślowym jest nieprawidłowe utożsamienie tych narzędzi z funkcjonalnością imaka wielopozycyjnego, co może prowadzić do nieefektywnych rozwiązań w procesie produkcyjnym i zwiększać koszty operacyjne. Dlatego ważne jest, aby przy wyborze narzędzi do obróbki skrawaniem kierować się ich specyfiką i przeznaczeniem, a nie tylko ogólnymi funkcjami, jakie mogą spełniać.

Pytanie 32

Aby zastosować pozycjonowanie inkrementalne, należy wykorzystać funkcję

A. G61
B. G41
C. G91
D. G71
Odpowiedź G91 jest poprawna, ponieważ oznacza tryb inkrementalny w programowaniu CNC. W trybie tym wszystkie współrzędne są podawane jako zmiany względem aktualnej pozycji narzędzia, co pozwala na bardziej elastyczne i intuicyjne sterowanie ruchem maszyny. To podejście jest szczególnie przydatne podczas skomplikowanych operacji, gdzie precyzyjne pozycjonowanie narzędzia względem już osiągniętej lokalizacji jest kluczowe. Na przykład, jeśli narzędzie znajduje się w punkcie (X10, Y10) i chcemy przemieścić je o 5 mm w prawo, wystarczy użyć komendy G91 i podać ruch jako G1 X5. Zastosowanie G91 może znacznie uprościć programowanie, zwłaszcza w przypadku wielu małych przesunięć, co zmniejsza ryzyko błędów i zwiększa efektywność procesu produkcyjnego. W branży obróbczej standardy ISO i praktyki najlepszych producentów zalecają korzystanie z trybu inkrementalnego, aby poprawić dokładność i powtarzalność procesów obróbczych.

Pytanie 33

Po każdorazowym zresetowaniu systemu sterowania maszyn CNC w większości przypadków konieczne jest "najechanie" na punkt

A. referencyjny
B. zerowy przedmiotu obrabianego
C. wymiany narzędzia
D. osi przedmiotu obrabianego
Odpowiedź referencyjny jest poprawna, ponieważ w przypadku zresetowania systemu sterowania obrabiarek CNC kluczowe jest odnalezienie i najechanie na punkt referencyjny. Ten punkt stanowi bazę dla całego procesu obróbczy i jest zdefiniowany w systemie jako lokalizacja, od której wszystkie inne pomiary są odniesione. W praktyce, po zresetowaniu systemu, narzędzie musi zyskać zrozumienie przestrzeni roboczej, a punkt referencyjny zapewnia, że wszystkie osie są prawidłowo skalibrowane. Umożliwia to prawidłowe wykonanie programów obróbczych oraz minimalizuje ryzyko błędów, które mogłyby prowadzić do uszkodzenia narzędzi czy przedmiotu obrabianego. W standardach branżowych, takich jak ISO 9001, podkreślana jest konieczność dokładności i precyzyjnego pomiaru, a najechanie na punkt referencyjny jest zgodne z tymi wymaganiami. Dobrą praktyką jest też regularne sprawdzanie tej kalibracji, aby zapewnić stabilność i powtarzalność procesów obróbczych.

Pytanie 34

Aby zmierzyć średnicę wałka Ø28±0,01, jaka metoda pomiarowa będzie odpowiednia?

A. mikrometr zewnętrzny (25 do 50/0,01)
B. suwmiarka uniwersalna (0 do 140/0,02)
C. średnicówka mikrometryczna (25 do 30/0,01)
D. suwmiarka uniwersalna (0 do 140/0,05)
Mikrometr zewnętrzny o zakresie pomiarowym od 25 do 50 mm oraz dokładności 0,01 mm jest idealnym narzędziem do precyzyjnego pomiaru średnicy wałka o nominalnej średnicy Ø28 mm z tolerancją ±0,01 mm. Mikrometry są zaprojektowane do pomiarów z dokładnością, która znacznie przewyższa to, co oferują suwmiarki, co czyni je bardziej odpowiednimi do zastosowań wymagających wysokiej precyzji. W przypadku wałków mechanicznych, mikrometry często są standardowym narzędziem używanym w warsztatach i laboratoriach metrologicznych. Dzięki temu, że mikrometr ma śrubę mikrometryczną, umożliwia on bardzo precyzyjne dostosowanie do wymiaru, co pozwala na dokładne odczyty. Oprócz tego, ważne jest, aby pamiętać o odpowiednim użytkowaniu mikrometru – przed pomiarem należy go skalibrować, a także dbać o czystość i stan ostrzy, aby uniknąć błędów pomiarowych. Stosowanie mikrometrów zewnętrznych jest zgodne z normami metrologicznymi, co zapewnia wysoką jakość pomiarów i ich powtarzalność.

Pytanie 35

W warunkach obróbczych najlepiej chropowatość frezowanej powierzchni ocenić przy użyciu

A. profilometru optycznego
B. passametry
C. wzorców chropowatości
D. czujnika zegarowego
Wzorce chropowatości są kluczowymi narzędziami w pomiarach jakości powierzchni obrabianych. Zgodnie z normami ISO 4287 oraz ISO 1302, wzorce te umożliwiają precyzyjne określenie chropowatości, co jest niezwykle istotne w procesach produkcyjnych. Wzorce chropowatości są wykonane z materiałów o znanej i kontrolowanej chropowatości, co pozwala na porównanie ich z badanym elementem. Przykładem zastosowania wzorców chropowatości może być kontrola jakości elementów maszynowych, gdzie wymagana jest wysoka precyzja w zakresie chropowatości powierzchni, aby zapewnić odpowiednią współpracę pomiędzy częściami. W przypadku stosowania wzorców, operatorzy mogą jednoznacznie określić, czy dany produkt spełnia normy technologiczne. Dodatkowo, korzystanie z wzorców przyczynia się do zmniejszenia ryzyka błędów pomiarowych poprzez ustandaryzowanie procesu pomiarowego, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w inżynierii produkcji.

Pytanie 36

Według wskazówek technologa zajmującego się obróbką korpusu, należy zastąpić "standardowe" płytki płytkami z materiałów supertwardych. Taki typ płytki można wykonać

A. z węglika spiekanego
B. z regularnego azotku boru
C. z cermetalu
D. ze stali hartowanej
Wybór materiałów do produkcji narzędzi skrawających jest kluczowy dla efektywności procesów obróbczych. Wybór stali hartowanej jako materiału na płytki skrawające nie jest odpowiedni, ponieważ mimo że stal hartowana charakteryzuje się dużą twardością, jej odporność na ścieranie i stabilność termiczna są znacznie gorsze w porównaniu do supertwardych materiałów, takich jak azotek boru. Stal hartowana może ulegać deformacjom i skruszeniu w warunkach intensywnej obróbki. Z kolei cermetal, będący mieszaniną ceramiki i metalu, również nie zapewnia odpowiednich właściwości twardości i odporności na wysokotemperaturowe warunki pracy, co ogranicza jego zastosowanie w narzędziach skrawających. W przypadku węglika spiekanego, chociaż jest to materiał znany z wysokiej twardości, jego struktura może nie zapewniać optymalnych parametrów skrawania w porównaniu do azotku boru. Często błędne wnioski dotyczące wyboru materiałów wynikają z uproszczonego postrzegania ich właściwości. Ważne jest, aby przy podejmowaniu decyzji kierować się nie tylko twardością, ale również innymi parametrami, takimi jak odporność na ścieranie, stabilność termiczna oraz podatność na pękanie. Dlatego wybór regularnego azotku boru jako materiału na płytki skrawające jest uzasadniony pod względem technologicznym i zgodny z normami jakościowymi w przemyśle obróbczy.

Pytanie 37

Przedstawioną na rysunku oprawkę narzędziową należy zastosować do mocowania

Ilustracja do pytania
A. przecinaka listwowego.
B. noża wytaczaka o przekroju walcowym.
C. wiertła z chwytem cylindrycznym.
D. gwintownika maszynowego.
Niepoprawne odpowiedzi, jakie dostajesz, często wynikają z tego, że nie do końca rozumiesz, jak różne narzędzia skrawające działają i do czego służą. Na przykład noże wytaczaka z walcowym przekrojem są do precyzyjnego wytaczania otworów, ale ich mocowanie różni się od przecinaka listwowego. Jeśli chodzi o gwintowniki maszynowe, to ich konstrukcja i sposób użytkowania są inne, więc potrzebują też innych oprawek. To dosyć częsty błąd, bo ludzie mylą te narzędzia i przez to dochodzi do złych wniosków. Wiertła z chwytem cylindrycznym też nie zadziałają z oprawkami przeznaczonymi dla przecinaków listwowych, bo mają całkiem inną konstrukcję. Jak źle wybierzesz narzędzie do danej oprawki, to możesz je uszkodzić, a jakość pracy na tym ucierpi. Dlatego warto wiedzieć, jak dobierać narzędzia skrawające, bo to jest mega ważne dla efektywności produkcji i bezpieczeństwa podczas pracy w warsztacie. Zrozumienie tych różnic jest podstawą każdej operacji związanej z obróbką skrawaniem.

Pytanie 38

Przedstawiony symbol graficzny jest oznaczeniem tolerancji

Ilustracja do pytania
A. walcowości.
B. bicia promieniowego.
C. współosiowości.
D. symetrii.
Odpowiedź "współosiowości" jest prawidłowa, ponieważ symbol graficzny, który był przedmiotem pytania, odnosi się do tolerancji współosiowości w rysunku technicznym. Tolerancja ta odnosi się do wymagań dotyczących osi elementów, które muszą być współliniowe w określonych granicach tolerancji. W praktyce oznacza to, że jeśli projektujesz układ mechaniczny z kilkoma współpracującymi ze sobą częściami, jak wałki, łożyska czy tuleje, musisz zapewnić, aby ich osie były doskonale wyrównane. Nieprzestrzeganie tych tolerancji może prowadzić do uszkodzenia elementów, zwiększonego zużycia, a nawet awarii całego systemu. W branży inżynieryjnej tolerancje współosiowości są szczególnie istotne w produkcji precyzyjnych komponentów, takich jak silniki, przekładnie czy systemy hydrauliczne. Zgodność z normami ISO oraz ANSI w zakresie tolerancji zapewnia, że wytwarzane wyroby spełniają odpowiednie wymagania jakościowe i funkcjonalne.

Pytanie 39

Aby wykonać zęby w kole ślimakowym (ślimacznicy), powinno się użyć

A. strugarki poprzecznej
B. dłutownicy Fellowsa
C. frezarki obwiedniowej
D. dłutownicy Maaga
Frezarka obwiedniowa to naprawdę ważne narzędzie, gdy chodzi o robienie zębów na kole ślimakowym, czyli na ślimacznicy. Dzięki temu, jak jest zbudowana i jak działa, można perfekcyjnie formować zęby o różnych kształtach i wymiarach. To ma kluczowe znaczenie, bo dobrze zrobione zęby wpływają na to, jak cały mechanizm działa. W praktyce dzięki tej frezarce można tworzyć skomplikowane profile, co jest istotne w kółkach używanych w przekładniach ślimakowych. Precyzja w tym przypadku jest mega ważna, bo wpływa na moc i czas życia tych elementów. Jeśli chodzi o narzędzia, to dobrze jest trzymać się norm ISO, bo to zapewnia jakość w inżynierii. Aha, warto też wspomnieć, że często do pracy z tym narzędziem używa się oprogramowania CAD/CAM, co znacznie poprawia dokładność i efektywność produkcji. Takie frezarki wykorzystuje się w różnych branżach, no na przykład w motoryzacji czy lotnictwie – tam, gdzie potrzebne są dokładne części mechaniczne.

Pytanie 40

Kod, który odnosi się do synchronicznego nacinania gwintu w trakcie toczenia, to

A. G33
B. G17
C. G25
D. G64
Kod G33 odnosi się do synchronicznego nacinania gwintu podczas toczenia, co jest kluczowym procesem w obróbce skrawaniem. Użycie tego kodu w programowaniu CNC umożliwia precyzyjne i efektywne tworzenie gwintów w materiałach metalowych i nie tylko. Synchroniczne nacinanie gwintu polega na synchronizacji ruchu narzędzia skrawającego z ruchem posuwowym obrabianego przedmiotu. Dzięki temu, gwinty można wytwarzać o bardzo wysokiej dokładności, co jest istotne w wielu zastosowaniach inżynieryjnych. Na przykład, w produkcji elementów maszynowych, w których precyzyjne dopasowanie gwintów jest kluczowe dla ich funkcjonowania. Dobre praktyki w obróbce gwintów wymagają również odpowiedniego doboru narzędzi oraz parametrów obróbczych, takich jak prędkość obrotowa czy posuw. Warto również zauważyć, że kod G33 jest zgodny z międzynarodowymi standardami ISO, co zapewnia jego uniwersalność w różnych systemach CNC.