Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 20:19
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 20:37

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Diklofenak sodowy (Diclofenac sodium), lek należący do grupy NLPZ, może być podawany w formie

A. systemów transdermalnych, tabletek powlekanych, czopków doodbytniczych
B. proszków dzielonych, kropli, kapsułek
C. czopków doodbytniczych, kropli, iniekcji
D. systemów transdermalnych, iniekcji, drażetek
Wybór formy podania leku jest kluczowy dla jego skuteczności i komfortu pacjenta. Odpowiedzi sugerujące stosowanie systemów transdermalnych oraz drażetek nie są zgodne z zaleceniami dla diklofenaku sodowego, co prowadzi do nieporozumień w zakresie farmakoterapii. Systemy transdermalne, chociaż wygodne, są stosowane głównie dla substancji, które mają wysoką lipofilność i są wydalane w sposób niezależny od metabolizmu w wątrobie. Diklofenak, z drugiej strony, jest metabolizowany w wątrobie, co czyni tę formę mniej efektywną. Ponadto drażetki, które są formą leku ze względu na łatwość połknięcia, nie są typowe dla diklofenaku, który dostępny jest głównie w postaci tabletek powlekanych, czopków, kropli czy iniekcji. Warto zauważyć, że błędne zrozumienie form dostępnych na rynku może prowadzić do nieoptymalnego doboru terapii, co ma praktyczne konsekwencje w leczeniu pacjentów. Zastosowanie niewłaściwych form leku może skutkować opóźnieniem w uzyskaniu efektu terapeutycznego lub zwiększeniem ryzyka powikłań. Dlatego kluczowe jest, aby specjaliści medyczni dobrze rozumieli, jakie formy leku są stosowane w kontekście konkretnych wskazań terapeutycznych i potrzeb pacjentów.

Pytanie 2

Doustne leki przeciwcukrzycowe, które stymulują komórki trzustki do działania?

A. działają w przypadkach całkowitego braku insuliny w organizmie.
B. obniżają poziom glukozy we krwi przy częściowej niewydolności trzustki.
C. zmniejszają ilość insuliny we krwi
D. mogą być używane, gdy organizm nie produkuje insuliny.
Doustne leki przeciwcukrzycowe, takie jak sulfonylomoczniki, działają poprzez stymulację komórek beta trzustki do wydzielania insuliny, co skutkuje obniżeniem stężenia glukozy we krwi. Są one stosowane w przypadkach, gdy trzustka wytwarza pewne ilości insuliny, ale nie jest ona wystarczająca do efektywnego kontrolowania poziomu glukozy. Kluczowym aspektem jest to, że ich działanie opiera się na częściowej niewydolności trzustki, co oznacza, że produkcja insuliny nie jest całkowicie zatrzymana, a leki te mogą zwiększyć jej wydzielanie. Przykładem ich zastosowania są pacjenci z cukrzycą typu 2, którzy nie wymagają jeszcze terapii insulinowej, ale potrzebują wsparcia w regulacji poziomu glukozy. W praktyce stosowanie tych leków może prowadzić do poprawy jakości życia pacjentów, poprzez umożliwienie im lepszej kontroli metabolicznej, co jest zgodne z zaleceniami American Diabetes Association, które podkreślają znaczenie zindywidualizowanego podejścia do terapii cukrzycy.

Pytanie 3

Przesłanką do wprowadzenia terapii potrójnej, która obejmuje pantoprazol, metronidazol oraz amoksycylinę, jest

A. rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
B. zakażenie Helicobacter pylori
C. kiła
D. angina
Angina, kiła oraz rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego to stany kliniczne, w których terapia potrójna z pantoprazolem, metronidazolem i amoksycyliną nie ma zastosowania. Angina jest najczęściej wywoływana przez infekcje wirusowe lub bakteryjne, takie jak Streptococcus pyogenes, i wymaga innego podejścia terapeutycznego, głównie w postaci antybiotyków beta-laktamowych, a nie terapii eradykacyjnej. Kiła, wywołana przez Treponema pallidum, również nie jest wskazaniem do stosowania tej kombinacji, gdyż leczenie kiły polega na podawaniu penicyliny. Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, które jest często wynikiem nadmiernego stosowania antybiotyków, wymaga podejścia skupiającego się na przywróceniu równowagi mikroflory jelitowej, a nie na podawaniu kolejnych antybiotyków. W każdym z tych przypadków zastosowanie terapii potrójnej w postaci pantoprazolu, metronidazolu i amoksycyliny może prowadzić do niepotrzebnych działań niepożądanych oraz do rozwoju oporności na leki, co jest niezgodne z aktualnymi standardami postępowania medycznego.

Pytanie 4

Związanie leku z albuminami krwi sprawia, że lek

A. może być usuwany z organizmu z moczem
B. ma krótszy czas działania
C. nie wykazuje działania farmakologicznego
D. przenika przez barierę krew-mózg
Wybór odpowiedzi, że lek może być wydalany z moczem, jest mylny, ponieważ proces wydalania nie zależy bezpośrednio od jego związania z albuminami osocza. Leki, które wiążą się z białkami, mogą w rzeczywistości być wolniej eliminowane z organizmu, ponieważ tylko forma niewiązana jest zdolna do filtracji w nerkach. W praktyce, jeśli lek pozostaje w formie związanej, jego wydalanie jest ograniczone, co prowadzi do dłuższego czasu działania. Kolejną nieprawidłową koncepcją jest założenie, że połączenie leku z białkami osocza wpływa na jego czas działania w sposób, który sugeruje krótszą aktywność. W rzeczywistości, takie połączenie może prolongować efekt farmakologiczny, utrzymując lek w organizmie przez dłuższy czas. Odpowiedzi sugerujące przenikanie przez barierę krew-mózg również nie są trafne, gdyż wiele leków wiąże się z albuminami i nie przechodzi przez tę barierę, co ogranicza ich działanie w układzie nerwowym. Zrozumienie mechanizmów farmakokinetycznych oraz wpływu białek osocza na leki jest kluczowe dla praktyki klinicznej, a błędne wyciąganie wniosków może prowadzić do niewłaściwej aplikacji leków oraz nieoptymalnego leczenia pacjentów.

Pytanie 5

Jaką substancją jest bizmutu zasadowy galusan?

A. sól gorzka
B. sól emska
C. gencjana
D. dermatol
Dermatol, znany również jako bizmutu zasadowy galusan, jest organicznym związkiem chemicznym stosowanym przede wszystkim w dermatologii. Jego właściwości przeciwzapalne i ochronne sprawiają, że jest on szeroko stosowany w leczeniu stanów zapalnych skóry, takich jak trądzik, oparzenia oraz podrażnienia. Dermatol działa także jako środek adsorbujący, co oznacza, że może wchłaniać nadmiar sebum i inne nieczystości, co czyni go skutecznym składnikiem w preparatach do pielęgnacji skóry tłustej. W kontekście standardów branżowych, dermatol musi spełniać normy jakości i czystości określone przez organy regulacyjne, takie jak FDA, co zapewnia jego bezpieczeństwo oraz efektywność w zastosowaniach medycznych. W kosmetologii dermatol jest często wykorzystywany w formulacjach maści i kremów, co potwierdza jego znaczenie w praktyce dermatologicznej i kosmetycznej.

Pytanie 6

Zanim przystąpimy do realizacji leku, konieczne jest

A. zaplanować pomoc drugiej osoby podczas odważania składników leków
B. odważyć wszystkie składniki leku w ilościach przekraczających te zapisane w recepcie
C. zgromadzić na wadze wszystkie składniki leku recepturowego
D. zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt do wykonania leku
Zgromadzenie na stanowisku pracy sprzętu niezbędnego do wykonania leku jest kluczowym krokiem w procesie farmaceutycznym. Przed przystąpieniem do produkcji leku należy upewnić się, że wszystkie urządzenia i akcesoria, takie jak wagi, mieszadła, pojemniki oraz sprzęt ochronny, są dostępne i sprawne. Takie podejście minimalizuje ryzyko błędów i zapewnia, że proces produkcji będzie przebiegał sprawnie. Na przykład, brak odpowiedniego sprzętu może prowadzić do opóźnień, co w kontekście produkcji leków recepturowych może mieć poważne konsekwencje. Dodatkowo, przestrzeganie standardów dotyczących wyposażenia stanowiska pracy, takich jak zasady Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), jest niezbędne do zapewnienia jakości i bezpieczeństwa leków. W kontekście farmaceutyki, przygotowanie stanowiska pracy jest również związane z minimalizowaniem zanieczyszczeń i błędów, co jest fundamentalnym aspektem produkcji leków.

Pytanie 7

Dwie części substancji leczniczej rozpuszczają się w 400 częściach rozpuszczalnika. Na podstawie załączonej tabeli określ rozpuszczalność tej substancji.

Rozpuszczalność substancji, wg FP VIII
Określenie rozpuszczalnościRozpuszczalność 1 części substancji w x częściach rozpuszczalnika
Bardzo łatwo rozpuszczalny< 1
Łatwo rozpuszczalny1-10
Rozpuszczalny10-30
Dość trudno rozpuszczalny30-100
Trudno rozpuszczalny100-1000
Bardzo trudno rozpuszczalny1000-10 000
Praktycznie nierozpuszczalny>10 000
A. Trudno rozpuszczalna.
B. Dość trudno rozpuszczalna.
C. Bardzo łatwo rozpuszczalna.
D. Łatwo rozpuszczalna.
Odpowiedź 'Trudno rozpuszczalna' jest poprawna, ponieważ zgodnie z definicją rozpuszczalności substancji, rozpuszczalność określa się na podstawie ilości rozpuszczalnika potrzebnego do rozpuszczenia danej ilości substancji. W tym przypadku, mamy 400 części rozpuszczalnika na 2 części substancji, co daje 200 części rozpuszczalnika na 1 część substancji. Zgodnie z klasyfikacją, substancje, które rozpuszczają się w 100-1000 częściach rozpuszczalnika, są uznawane za 'trudno rozpuszczalne'. Przykładem takiej substancji może być niektóre leki stosowane w farmacji, które wymagają dużej ilości rozpuszczalnika do osiągnięcia odpowiedniej biodostępności. Zrozumienie tej klasyfikacji jest kluczowe w procesie opracowywania i formułowania leków, ponieważ wpływa na ich skuteczność oraz sposób podawania. W praktyce, wiedza na temat rozpuszczalności substancji pozwala farmaceutom i chemikom lepiej projektować formulacje leków, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi.

Pytanie 8

Jaką czynność powinno się wykonać na 30 minut przed rozpoczęciem przygotowania leku w loży aseptycznej?

A. Zamienić filtr HEPA w loży laminarnej
B. Włączyć laminarny przepływ powietrza
C. Uruchomić sterylizator powietrza
D. Oczyścić pomieszczenie roztworem detergentu
Włączenie laminarnego przepływu powietrza 30 minut przed przystąpieniem do sporządzania leku jest kluczowym krokiem w zapewnieniu aseptyczności w loży laminarnej. Proces ten polega na uruchomieniu systemu, który generuje strumień powietrza o wysokiej czystości, kierując go w sposób zorganizowany w dół, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia preparatów farmaceutycznych. Warto zaznaczyć, że efektywność tej metody opiera się na jej zdolności do usuwania cząstek stałych oraz mikroorganizmów z przestrzeni roboczej. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiego Stowarzyszenia Farmaceutycznego (ASHP) oraz Normami Unii Europejskiej, odpowiedni czas na włączenie systemu to 30 minut przed rozpoczęciem pracy, co pozwala na stabilizację warunków w loży. Przykładem praktycznego zastosowania jest przygotowywanie leków sterylnych, gdzie aseptyczność jest niezbędna dla bezpieczeństwa pacjentów. Inne aspekty takie jak monitorowanie parametrów atmosferycznych oraz regularne kontrole systemu są również istotne, aby zapewnić skuteczność działania loży laminarnej.

Pytanie 9

Jak długo można przechowywać roztwór antybiotyku Chloramfenicol w temperaturze 5°C?

A. powyżej 30 dni
B. 14 dni
C. 20 dni
D. 2 dni
Roztwór antybiotyku Chloramfenicol, przechowywany w temperaturze 5°C, może być używany przez okres powyżej 30 dni, co jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi przechowywania medykamentów w niskich temperaturach. W warunkach chłodniczych, jak 5°C, stabilność chemiczna wielu substancji czynnych, w tym Chloramfenikolu, jest znacznie zwiększona, co wydłuża ich okres przydatności do użycia. W praktyce oznacza to, że jeśli roztwór jest odpowiednio przygotowany i przechowywany w sterylnych warunkach, można go stosować przez dłuższy czas bez obaw o utratę skuteczności. Standardy branżowe, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie odpowiednich warunków przechowywania leków w celu minimalizacji degradacji substancji czynnych. Dla personelu medycznego i farmaceutycznego kluczowe jest, aby przestrzegać tych zasad w codziennej praktyce, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.

Pytanie 10

Który z poniższych terminów nie jest synonimem Thiocolum?

A. Kalii guaiacosulfonas
B. Sulfoguaiacolum
C. Kalium Sulfoguaiacolum
D. Sulfaguanidinum
Odpowiedź 'Sulfaguanidinum' jest poprawna, ponieważ nie jest synonimem Thiocolum. Thiocolum, znany również jako kalium guaiacosulfonas, jest stosowany w terapii jako środek mukolityczny, który pomaga w rozrzedzaniu i usuwaniu wydzieliny z dróg oddechowych. Sulfoguaiacolum oraz Kalium Sulfoguaiacolum to substancje pokrewne, które również pełnią funkcje wspomagające w leczeniu schorzeń układu oddechowego. W praktyce klinicznej, rozróżnienie tych substancji ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii oraz minimalizacji potencjalnych interakcji lekowych. Przy wyborze leku istotne jest zwrócenie uwagi na jego właściwości farmakokinetyczne, oraz na to, jak działa w organizmie pacjenta. Zrozumienie różnic między tymi substancjami jest niezbędne dla farmaceutów i lekarzy, aby podejmować świadome decyzje dotyczące terapii, które są zgodne z aktualnymi wytycznymi i najlepszymi praktykami w medycynie. Ponadto, znajomość właściwych synonimów i ich zastosowania może pomóc w unikaniu pomyłek w przepisywaniu i podawaniu leków.

Pytanie 11

Pod którym składem receptury leku powinno się umieścić notatkę Misce fiat emulsio?

Rp.
Acidi salicylici             2,5
Mentholi                     2,0
Spir. Vini 70% (v/v)        60,0

A.
Rp.
Camphorae             2,5
Ichthammmoli          7,5
Lanolini              7,5
Vaselini flavi aa ad 50,0

B.
Rp.
Paraffini liq.              40,0
4% Sol. Methylcellulosi     37,5
Aquae Menthae piperitae ad 100,0

C.
Rp.
Calcii carbonatis     5,0
Magnesii oxidi        2,0
Gummi arab. mucil.   10,0
Aquae             ad 50,0

D.
A. D.
B. B.
C. C.
D. A.
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ termin "Misce fiat emulsio" oznacza proces przygotowania emulsji, który polega na zmieszaniu dwóch niemieszających się cieczy. W składzie C znajdują się kluczowe składniki: Paraffinum liquidum, które działa jako faza olejowa, 4% Sol. Methylcellulosi, pełniący rolę emulgatora, oraz Aquae Menthae piperitae, czyli woda. Emulgatory są substancjami, które pozwalają na stabilizację emulsji poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego między dwiema fazami. W praktyce farmaceutycznej umiejętność przygotowywania emulsji jest niezbędna, ponieważ wiele leków, szczególnie tych stosowanych w dermatologii, wymaga takiej formy podania, aby zapewnić odpowiednie właściwości wchłaniania oraz stabilności. Ponadto, zgodnie z Farmakopea, preparaty muszą być przygotowywane z zachowaniem odpowiednich standardów jakości i skuteczności. Właściwe dobieranie składników do emulsji jest kluczowe, aby osiągnąć pożądany efekt terapeutyczny, dlatego też znajomość zasad dotyczących przygotowania emulsji jest niezbędna dla każdego farmaceuty.

Pytanie 12

Zwalnianie leku w określonym czasie z ustaloną prędkością umożliwia

A. emulsja submikronowa
B. postać koloidalna leku
C. system terapeutyczny
D. tabletka drażowana
System terapeutyczny to zaawansowany mechanizm, który umożliwia kontrolowane i stopniowe uwalnianie substancji czynnej w określonym czasie oraz z zaprogramowaną szybkością. Przykładem mogą być systemy transdermalne, które wykorzystują plastry do dostarczania leków do organizmu poprzez skórę. Takie systemy są zaprojektowane w zgodzie z zasadami inżynierii farmaceutycznej, co pozwala na osiągnięcie stabilnych stężeń leku w surowicy. Umożliwia to nie tylko zwiększenie skuteczności terapeutycznej, ale również redukcję działań niepożądanych, wynikających z nagłego uwolnienia dużej dawki leku. Dobrze zaprojektowane systemy terapeutyczne wykorzystują różne technologie, takie jak mikrosfery, nanocząstki czy hydrożele, aby dostosować profil uwalniania leku do indywidualnych potrzeb pacjenta. W praktyce, takie podejście poprawia adherencję pacjentów do terapii, ponieważ zmniejsza konieczność częstego podawania leków. Standardy jakości w farmacji, takie jak te określone przez Międzynarodową Konwencję Ujednoliconą (ICH), skupiają się na zapewnieniu bezpieczeństwa i skuteczności takich systemów terapeutycznych.

Pytanie 13

Jaką funkcję pełni glicerolu monostearynian w procesie przygotowywania maści?

A. substancji zmiękczającej
B. konserwanta
C. emulgatora
D. substancji zwiększającej lepkość
Wybór innych odpowiedzi, takich jak konserwant, substancja zwiększająca lepkość czy substancja zmiękczająca, opiera się na niepełnym zrozumieniu funkcji glicerolu monostearynian w technologii sporządzania maści. Konserwanty mają na celu zapobieganie rozwojowi mikroorganizmów, co jest kluczowe dla utrzymania trwałości produktów, jednak glicerolu monostearynian nie wykazuje takich właściwości. Jego działanie polega na stabilizacji emulsji, a nie na eliminacji patogenów. Jeśli chodzi o substancje zwiększające lepkość, to ich rola skupia się na zagęszczaniu formulacji, co nie jest główną funkcją glicerolu monostearynian, chociaż może wpływać na teksturę końcowego produktu. Z kolei substancje zmiękczające mają na celu poprawę elastyczności i nawilżenia skóry, co jest odmiennym procesem od emulgacji. Kluczowym błędem jest mylenie tych funkcji, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. W praktyce, wybór odpowiednich substancji czynnych w formulacji maści jest istotny dla osiągnięcia zamierzonych efektów terapeutycznych, a zrozumienie różnic pomiędzy tymi funkcjami jest fundamentalne dla każdego specjalisty zajmującego się opracowywaniem produktów farmaceutycznych.

Pytanie 14

Podaj informację, którą należy przekazać pacjentowi przyjmującemu Euthyrox (Levothyroxinum natricum), odnoszącą się do metody podania.

A. Preparat należy przyjmować tuż przed snem, z małą ilością wody
B. Preparat można rozpuścić w soku owocowym, aby zatuszować nieprzyjemny zapach, i zażyć 30 minut przed posiłkiem
C. Preparat powinien być zażywany rano, na czczo, 30 minut przed pierwszym posiłkiem, popity niewielką ilością wody
D. Preparat można stosować równocześnie z produktami zawierającymi sole glinu
Odpowiedź wskazująca, że lek Euthyrox (Levothyroxinum natricum) należy przyjmować rano, na czczo, na 30 minut przed pierwszym posiłkiem, z niewielką ilością wody, jest zgodna z rekomendacjami dotyczącymi stosowania tego leku. Euthyrox jest stosowany w terapii niedoczynności tarczycy i jego wchłanianie jest silnie zależne od obecności pokarmu w przewodzie pokarmowym. Dlatego ważne jest, aby przyjmować go na czczo, co zapewnia maksymalne wchłanianie substancji czynnej. Najlepiej jest go przyjmować z niewielką ilością wody, ponieważ inne płyny, takie jak soki owocowe, mogą wpływać na jego wchłanianie. Przykładowo, sok grejpfrutowy oraz produkty zawierające żelazo, wapń czy sód mogą obniżać biodostępność lewotyroksyny. Praktykowanie tej metody podania leku zwiększa jego efektywność terapeutyczną oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Zgodnie z zaleceniami lekarzy oraz ulotkami leków, przestrzeganie tych wytycznych jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych.

Pytanie 15

Jakie surowce są zawsze wykorzystywane do przygotowania jedynie maceratów, nawet jeśli z instrukcji wynika inna metoda wydobywania surowca roślinnego?

A. Althaeae radix, Lini semen
B. Frangulae cortex, Rhei radix
C. Convallariae herba, Adonidis vernalis herba
D. Valerianae radix, Quercus cortex
Althaeae radix (korzeń prawoślazu) oraz Lini semen (nasiona lnu) to surowce roślinne, które zawsze wymagają przygotowania maceratów, nawet gdy w recepturze wskazywane są inne metody ekstrakcji. Maceracja polega na namaczaniu surowca w rozpuszczalniku, co umożliwia wydobycie z niego aktywnych substancji czynnych w łagodny sposób. W przypadku korzenia prawoślazu, jego główną substancją czynną są śluzy, które są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, dlatego maceracja w zimnym rozpuszczalniku (np. wodzie) jest preferowaną metodą. Nasiona lnu również zawierają śluzy oraz kwasy tłuszczowe, które najlepiej przyswajane są w wyniku namaczania. W praktyce, stosowanie maceratów zapewnia zachowanie pełnowartościowych składników, co jest kluczowe w fitoterapii oraz wytwarzaniu produktów leczniczych. Dobrą praktyką w farmacji roślinnej jest przestrzeganie zasad ekstrakcji zgodnych z profilem chemicznym surowca, co pozwala na uzyskanie maksymalnej efektywności terapeutycznej.

Pytanie 16

Jaka jest dawka dobowa chlorowodorku papaweryny w leku przygotowanym według powyższej recepty?

Rp.
Papaverini hydrochloridi      1,0
Chelidonii trae
Aquae            aa ad      100,0
M.f.mixt.
D.S. 3 razy dziennie 1 łyżkę stołową (14,0 g)
A. 0,14 g
B. 0,42 g
C. 0,07 g
D. 0,28 g
Odpowiedź 0,42 g jest jak najbardziej w porządku. Obliczanie dawki dobowej papaweryny chlorowodorek opiera się na prostych zasadach. Musisz pomnożyć ilość substancji w jednej dawce przez to, ile dawek bierzesz w ciągu dnia. Papaweryna pomaga przy skurczach mięśni gładkich, więc ważne jest, żeby dobrze ustalić dawkę, żeby leczenie było skuteczne, ale i bezpieczne. Lekarze w praktyce korzystają z tabel, żeby ustalić, jaką dawkę podać pacjentowi w zależności od ich stanu zdrowia. A pamiętaj, żeby uwzględniać jednostki objętości, jak łyżki stołowe, bo to istotne w kontekście leków doustnych. W końcu, jak masz wartość bliską 0,42 g, to pacjent dostaje odpowiednią ilość leku, która działa, ale nie jest za wysoka.

Pytanie 17

Wycofanie z obrotu konkretnej partii leku obliguje aptekę do

A. zwrotu do hurtowni produktów o danym numerze serii
B. utylizacji zawartości każdego opakowania tego leku
C. utylizacji na koszt apteki produktów o danym numerze serii
D. zwrotu wszystkich opakowań tego leku do hurtowni
Wycofanie z obrotu określonej partii produktu leczniczego wiąże się z koniecznością zwrotu do hurtowni produktów o określonym numerze serii. Taki proces jest kluczowy, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów oraz przestrzeganie regulacji prawnych dotyczących produktów leczniczych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, apteki są zobowiązane do monitorowania i zarządzania stanami magazynowymi produktów, a w przypadku wycofania z obrotu, muszą zwrócić te produkty do dostawcy, aby uniknąć ich dalszej dystrybucji. Przykładem może być sytuacja, w której lek wykazuje wadę jakościową lub został niewłaściwie przechowywany, co może wpłynąć na jego skuteczność. Tylko poprzez zwrot produktów o danym numerze serii można zapewnić, że nie trafią one do pacjentów, co jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi i standardami GxP (Good Practices).

Pytanie 18

Aby sporządzić tinctura Menthae piperitae, należy zastosować metodę:

A. 7 dniowej maceracji etanolem 70° ziela mięty pieprzowej
B. 1 dniowej maceracji etanolem 70° liścia mięty pieprzowej
C. 1 dniowej maceracji etanolem 90° liścia mięty pieprzowej
D. 7 dniowej maceracji etanolem 90° ziela mięty pieprzowej
Odpowiedzi, które wskazują na wykorzystanie dłuższego czasu maceracji lub niższego stężenia etanolu, są nieprawidłowe z kilku powodów. Przede wszystkim, maceracja przez 7 dni, jak w pierwszej i trzeciej odpowiedzi, nie jest zalecana, gdyż długi czas kontaktu surowca roślinnego z alkoholem może prowadzić do nadmiernego wydobycia związków, które nie są pożądane w nalewkach, takich jak garbniki, które mogą wprowadzać nieprzyjemne smaki. Dodatkowo, niższe stężenie etanolu, jak w przypadku 70°, jest mniej efektywne w ekstrakcji olejków eterycznych. Związki te są rozpuszczalne w wyższych stężeniach alkoholu, więc ich wydobycie w niższym stężeniu byłoby ograniczone. W praktyce fitoterapeutycznej, kluczowym jest, aby stosować metody ekstrakcji, które maksymalizują bioaktywność produktu końcowego. Odpowiedzi te również wskazują na nieporozumienie dotyczące procesu maceracji - krótszy czas maceracji przy wyższym stężeniu alkoholu jest nie tylko bardziej skuteczny, ale również bardziej ekonomiczny, co jest istotne w produkcji na większą skalę. Właściwe stosowanie metod ekstrakcji ma kluczowe znaczenie dla jakości i skuteczności preparatów ziołowych, co powinno być podstawą każdej pracy z roślinami leczniczymi.

Pytanie 19

W zapobieganiu choroby wieńcowej stosuje się kwas acetylosalicylowy, ponieważ

A. wywołuje rozkurcz mięśni gładkich w naczyniach krwionośnych
B. powoduje rozpad zakrzepu
C. hamuje agregację płytek krwi
D. przyspiesza krzepnięcie krwi
Kwas acetylosalicylowy, znany też jako ASA, jest dość popularny w profilaktyce choroby wieńcowej, bo pomaga w hamowaniu zlepiania się płytek krwi. Działa tak, że blokuje enzym COX-1, który jest odpowiedzialny za produkcję tromboksanu A2. Ten tromboksan z kolei sprawia, że płytki krwi zaczynają się zlepiać. Jak jest go mniej, to płytki mają trudniej się zlepić, a to jest kluczowe, żeby nie powstały zakrzepy w naczyniach wieńcowych. W praktyce, lekarze często przepisują ASA pacjentom, którzy są w grupie ryzyka, na przykład po zawale serca. Dzięki temu spada ryzyko kolejnych problemów sercowych. Warto pamiętać, że lekarze dobierają odpowiednie dawki, żeby były skuteczne, a jednocześnie nie robiły krzywdy. Badania pokazują, że jego stosowanie naprawdę przynosi korzyści, przez co jest jednym z najważniejszych leków w kardiologii.

Pytanie 20

Jaka jest zawartość kwasu salicylowego w maści przygotowanej według podanej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                            10,0
2,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi
Lanolini                           aa       30,0
M.f.ung.
S. Zewnętrznie
A. 0,3%
B. 0,6%
C. 10,0%
D. 3,0%
Odpowiedź 10,0% jest właściwa, jednak z uwagi na brak danych dotyczących masy roztworu kwasu borowego, nie możemy jednoznacznie stwierdzić, jakie stężenie kwasu salicylowego uzyskamy. W praktyce, stężenie w maściach jest kluczowym czynnikiem wpływającym na ich skuteczność terapeutyczną. W przypadku kwasu salicylowego, jego stężenie powinno być dostosowane do wskazania, np. stężenie 5-10% stosuje się przy leczeniu brodawek, a niższe stężenia w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry. Warto zauważyć, że podczas sporządzania maści farmaceutycznych, należy ściśle przestrzegać receptur i standardów jakości, takich jak Farmakopea Polska, co zapewnia nie tylko skuteczność, ale i bezpieczeństwo stosowania. Dodatkowo, dobrym zwyczajem jest dokumentowanie wszystkich użytych składników oraz ich mas, aby móc później dokonać analizy skuteczności i odpowiednio dostosować stężenia.

Pytanie 21

Jak brzmi łacińska nazwa owocu Coriandri fructus?

A. kolendry
B. senesu
C. kminku
D. głogu
Coriandri fructus to łacińska nazwa owoców kolendry, znanej również jako Coriandrum sativum. Kolendra jest rośliną przyprawową, której liście i nasiona są szeroko stosowane w kulinariach na całym świecie. Owoce kolendry mają charakterystyczny, aromatyczny zapach i smak, który często opisuje się jako cytrusowy i korzenny. W kuchniach azjatyckich, latynoamerykańskich oraz śródziemnomorskich kolendra odgrywa kluczową rolę. Nasiona kolendry są używane jako przyprawa do curry, marynat oraz jako składnik pieczywa i wypieków. Ponadto, kolendra ma właściwości lecznicze; tradycyjnie stosuje się ją w medycynie naturalnej do wspomagania trawienia, łagodzenia dolegliwości pokarmowych oraz jako środek przeciwzapalny. Znajomość łacińskich nazw roślin jest istotna w farmakologii i botanice, ponieważ pozwala na precyzyjne identyfikowanie gatunków, co jest kluczowe w badaniach naukowych oraz w praktykach medycznych.

Pytanie 22

Nie można podawać dożylnie

A. emulsji wodno-olejowych
B. liposomów
C. roztworów na bazie oleju
D. roztworów na bazie wody
Roztwory olejowe nie są stosowane do podawania dożylnego z uwagi na ich fizykochemiczne właściwości, które mogą prowadzić do poważnych powikłań. Podawanie substancji olejowych intrawaskularnie może prowadzić do zatorów, ponieważ olej nie rozpuszcza się w wodzie i nie jest kompatybilny z krążącą krwią. Zamiast tego, do podania dożylnego stosuje się roztwory wodne, które są w stanie szybko i efektywnie dyfundować w organizmie. Przykładami są roztwory izotoniczne, takie jak sól fizjologiczna czy roztwory glukozy. W praktyce, standardy terapeutyczne, takie jak wytyczne dotyczące żywienia dożylnego, jasno określają, że wszelkie emulsje o/w (olej w wodzie) mogą być stosowane w określonych warunkach, ale roztwory olejowe muszą być zarezerwowane do innych form podania, takich jak infuzje dożołądkowe. Dobre praktyki kliniczne sugerują, aby unikać podawania substancji olejowych dożylnie ze względu na ryzyko powikłań związanych z ich obecnością w krążeniu krwi.

Pytanie 23

Oblicz ilość gumy arabskiej, której należy użyć do sporządzenia emulsji stężonej, stosując w odpowiedniej proporcji 2 części oleju : 1 część gumy arabskiej : 1,5 części wody.

Rp.
Rapae olei                         10,0
Gummi arabici                      q.s.
Anisi aetherolei                 gtt. 4
Aquae                          ad 100,0
M.f. emulsio
D.S. 1 łyżkę stołową w czasie posiłku
A. 2,0 g
B. 1,0 g
C. 5,0 g
D. 10,0 g
Odpowiedź 5,0 g jest prawidłowa, ponieważ dokładnie odzwierciedla proporcje składników wymagane do sporządzenia emulsji stężonej. W przedstawionej proporcji 2 części oleju do 1 części gumy arabskiej oraz 1,5 części wody, dla każdej ilości oleju, możemy obliczyć potrzebną ilość gumy arabskiej, stosując wzór: ilość gumy arabskiej = (ilość oleju / 2) * 1. Zatem, przy założeniu, że mamy 10 g oleju, obliczamy: (10 g / 2) * 1 = 5 g gumy arabskiej. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, gdzie precyzyjne proporcje składników są niezbędne do uzyskania stabilnych emulsji. W praktyce, nieprzestrzeganie tych proporcji może prowadzić do destabilizacji emulsji, co skutkuje nieodpowiednimi właściwościami produktu. Warto dodać, że guma arabska, jako emulgator, odgrywa ważną rolę w stabilizacji emulsji poprzez tworzenie sieci, która zatrzymuje olej i wodę w jednorodnej mieszaninie, co jest istotne w wielu zastosowaniach, od kosmetyków po żywność.

Pytanie 24

Który z preparatów nie wchodzi w skład transdermalnych systemów terapeutycznych?

A. Durogesic
B. Niquitin
C. Mycospor
D. Estraderm
Mycospor to lek stosowany w terapii grzybiczej, który nie należy do kategorii transdermalnych systemów terapeutycznych. Transdermalne systemy terapeutyczne (TST) to forma podawania leku, która pozwala na jego wchłanianie przez skórę do krwiobiegu, co zapewnia stałą i długotrwałą terapię. Przykłady leków transdermalnych to Durogesic, który jest stosowany w terapii bólowej, oraz Estraderm, wykorzystywany w hormonalnej terapii zastępczej. Niquitin, z kolei, jest preparatem wspomagającym rzucanie palenia, który również wykorzystuje system transdermalny do dostarczania nikotyny. TST oferują wiele korzyści, w tym eliminację efektu pierwszego przejścia, co zwiększa biodostępność leku oraz poprawia komfort pacjenta poprzez prostotę aplikacji. W kontekście standardów branżowych, transdermalne systemy leczenia podlegają rygorystycznym regulacjom, które zapewniają ich bezpieczeństwo i skuteczność w terapii.

Pytanie 25

Przygotowania w warunkach aseptycznych nie wymagają

A. roztwory do stosowania doustnego
B. maści zawierające antybiotyki
C. krople do oczu
D. płyny do mycia ran
Roztwory doustne nie muszą być przygotowywane w aseptycznych warunkach, bo są przeznaczone do podawania przez usta. To znaczy, że nie muszą być sterylne. Przykłady? Roztwory elektrolitowe czy inne leki do terapii doustnej. Te preparaty nie wchodzą bezpośrednio do ciała, więc nie ma tak dużego ryzyka. Choć w produkcji tych roztworów stosuje się pewne standardy jakościowe, to nie są one tak rygorystyczne jak w przypadku preparatów do iniekcji. Ważne jest, żeby zapewnić czystość mikrobiologiczną, ale niekoniecznie pełną sterylność. Dobre praktyki w produkcji to przede wszystkim kontrola jakości surowców i gotowych produktów oraz monitorowanie, jak są przechowywane i transportowane. To wystarcza, żeby pacjenci mogli czuć się bezpiecznie.

Pytanie 26

Wskaż grupę antybiotyków, które zaliczają się do linkozamidów?

A. Gentamycyna, bacytracyna
B. Amikacyna, klindamycyna
C. Klindamycyna, linkomycyna
D. Linkomycyna, tobramycyna
Klindamycyna i linkomycyna są dwiema głównymi substancjami czynnymi należącymi do grupy antybiotyków zwanych linkozamidami. Linkozamidy działają poprzez hamowanie syntezy białek w komórkach bakterii, co prowadzi do ich śmierci lub zahamowania wzrostu. Klindamycyna jest powszechnie stosowana w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, w tym Staphylococcus aureus, a także w leczeniu zakażeń skóry, płuc oraz zakażeń wewnętrznych. Linkomycyna, z drugiej strony, jest używana w podobnych kontekstach, ale jej zastosowanie jest bardziej ograniczone do niektórych typów zakażeń, ze względu na ryzyko działań niepożądanych. W praktyce klinicznej ważne jest, aby wybierać odpowiednie antybiotyki zgodnie z wynikami antybiogramów, co pozwala na precyzyjne dostosowanie leczenia do konkretnego patogenu. Zrozumienie klasyfikacji antybiotyków oraz ich mechanizmów działania jest kluczowe dla efektywnego leczenia zakażeń bakteryjnych.

Pytanie 27

Absorbcyjne właściwości maści są uzależnione od składników zawartych w podłożu

A. parafiny stałej
B. lanoliny
C. wazeliny
D. parafiny ciekłej
Lanolina, będąca naturalnym emolientem, posiada wyjątkowe właściwości absorbcyjne, które są kluczowe w kontekście formulacji maści. Jej unikalna budowa chemiczna pozwala na efektywne wiązanie wody, co wspomaga nawilżenie naskórka. Dzięki temu lanolina jest często wykorzystywana w preparatach dermatologicznych i kosmetycznych, gdzie pożądane jest długotrwałe nawilżenie oraz ochrona skóry. Ponadto, lanolina działa jako środek wspomagający przenikanie substancji czynnych w głąb skóry, co zwiększa ich efektywność terapeutyczną. W praktyce, maści zawierające lanolinę są stosowane w leczeniu ran, oparzeń czy podrażnień, a także w kosmetykach dla dzieci. Warto zaznaczyć, że zgodnie z zaleceniami farmaceutycznymi, stosowanie lanoliny powinno odbywać się w odpowiednich proporcjach, aby zbalansować jej właściwości i zapewnić skuteczność preparatu.

Pytanie 28

W procesie początkowego leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów zaleca się podanie w niewielkiej ilości

A. antybiotyków
B. fibratów
C. glikokortykosteroidów
D. diuretyków
Glikokortykosteroidy są kluczowymi lekami w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, szczególnie w fazie początkowej. Działają one poprzez redukcję stanu zapalnego i łagodzenie objawów, co jest niezwykle istotne w kontekście zmniejszenia bólu i sztywności stawów. Przykładem zastosowania glikokortykosteroidów są prednizolon lub metyloprednizolon, które można stosować w niskich dawkach, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. W praktyce klinicznej, wprowadzenie glikokortykosteroidów może przyczynić się do szybszej poprawy stanu pacjenta, co pozwala na wczesne włączenie innych leków modyfikujących przebieg choroby, takich jak metotreksat. Ważne jest, aby leczenie było prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza, a dawki glikokortykosteroidów były dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, co jest zgodne z wytycznymi towarzystw naukowych zajmujących się reumatologią. Zastosowanie glikokortykosteroidów w reumatoidalnym zapaleniu stawów opiera się na dowodach klinicznych oraz doświadczeniach praktycznych, co czyni je standardowym elementem terapii w tym schorzeniu.

Pytanie 29

Furazydynę (lek Furaginum) powinno się stosować

A. w zapaleniu dróg żółciowych
B. w przypadku zakażenia dolnych dróg moczowych
C. w przypadku zapalenia przewodu pokarmowego
D. przy zakażeniu górnych dróg oddechowych
Furazydyna, która jest w preparacie Furaginum, jest głównie używana do leczenia zakażeń dolnych dróg moczowych, na przykład zapalenia pęcherza. Działa poprzez hamowanie wzrostu bakterii, co pomaga w eliminacji infekcji. W praktyce klinicznej często zaleca się ją przy zakażeniach wywołanych przez Escherichia coli oraz inne drobnoustroje, które często odpowiadają za te problemy. Myślę, że warto wiedzieć, że furazydyna działa najlepiej w niskim pH moczu, co czyni ją naprawdę skuteczną. Pamiętaj, żeby stosować ten lek pod kontrolą lekarza, zwłaszcza jeśli ktoś ma problemy z nerkami, bo mogą się pojawić działania niepożądane. W medycynie jest często wybierana jako pierwszy wybór dla pacjentów z potwierdzonymi zakażeniami dolnych dróg moczowych, co potwierdzają różne wytyczne specjalistów.

Pytanie 30

3% roztwór kwasu bornego oznacza

A. 3% roztwór wodny kwasu bornego
B. 3% roztwór glicerolowy kwasu bornego
C. 3% roztwór spirytusowy kwasu bornego
D. 3% roztwór olejowy kwasu bornego
3% roztwór wodny kwasu borowego to związek chemiczny, który jest szeroko stosowany w medycynie jako środek antyseptyczny oraz w produkcji kosmetyków i innych preparatów. Kwas borowy, znany również jako kwas ortoborowy, ma działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne, co czyni go skutecznym w leczeniu różnych infekcji. Przykładowo, 3% roztwór wodny kwasu borowego jest często stosowany w okulistyce do przemywania oczu w przypadku podrażnień czy stanów zapalnych. Ponadto, w dermatologii może być stosowany jako środek do dezynfekcji ran. Zgodnie z wytycznymi organizacji zdrowotnych, stosowanie roztworów wodnych kwasu borowego powinno być przeprowadzane z zachowaniem odpowiednich procedur sanitarnych, aby zapewnić skuteczność oraz minimalizować ryzyko działań niepożądanych. W kontekście zastosowań przemysłowych, kwas borowy znajduje zastosowanie w produkcji szkła, ceramiki oraz jako substancja konserwująca w niektórych procesach technologicznych.

Pytanie 31

Podczas wytrawiania wodą A Ithaeae radix bądź Lini semen uzyskuje się lege artis

A. nalewki
B. maceraty
C. napary
D. odwary
Woda A Ithaeae radix i Lini semen to roślinne składniki, które po wytrawieniu wodą dają maceraty. Macerat to po prostu roztwór, który powstaje, gdy surowiec roślinny długo się kontaktuje z wodą – rozpuszczalnikiem. Żeby zrobić taki macerat, trzeba zalać surowce wodą i zostawić je na jakiś czas, żeby wydobyć te wszystkie cenne substancje. Maceraty są super przydatne, zwłaszcza w ziołolecznictwie i kosmetykach, gdzie działają nawilżająco i pielęgnacyjnie. Fajnie też, że są zgodne z dobrą praktyką wytwarzania (GMP), co daje pewność co do ich jakości i bezpieczeństwa. Zresztą, maceraty można stosować nie tylko w formie płynnej, ale też jako składniki w kosmetykach stałych, co czyni je naprawdę wszechstronnym narzędziem w naturalnej terapii i produkcji kosmetyków.

Pytanie 32

Recepta wydana przez lekarza dyżurnego jest ważna

A. 30 dni od daty wystawienia
B. 7 dni od daty wystawienia
C. tylko w dniu wystawienia
D. 48 godzin od daty wystawienia
W przypadku recept wystawionych przez lekarza pomocy doraźnej, błędne jest twierdzenie, że są one ważne tylko przez 48 godzin. Tak krótki okres ważności mógłby stwarzać poważne problemy dla pacjentów, którzy w nagłych przypadkach często potrzebują więcej czasu na zorganizowanie wizyty w aptece. Odpowiedź, sugerująca, że recepta jest ważna tylko w dniu jej wystawienia, nie uwzględnia praktycznych aspektów zdrowotnych. Pacjenci mogą mieć różne powody, dla których nie mogą natychmiast udać się do apteki, co sprawia, że wyłączenie możliwości wykupu lekarstw w późniejszym terminie jest niewłaściwe. W odniesieniu do 30-dniowego okresu ważności, również nie jest to zgodne z przepisami. Zbyt wydłużony czas ważności recepty może prowadzić do problemów z aktualnością informacji o pacjencie oraz jego stanie zdrowia, co jest kluczowe w kontekście leczenia. W praktyce farmaceutycznej, każdy lek ma określony okres ważności i powinien być wykupywany w odpowiednim czasie, aby zapewnić efektywność terapii i bezpieczeństwo stosowania. Warto zaznaczyć, że właściwe zrozumienie zasad wystawiania recept jest kluczowe dla zapewnienia pacjentom odpowiedniej opieki zdrowotnej oraz skutecznego leczenia. Dlatego też, świadomość długości ważności recept jest niezbędna dla właściwego zarządzania zdrowiem pacjentów.

Pytanie 33

Spirytus salicylowy to 2% etanolowo-wodny roztwór kwasu salicylowego. Oblicz koncentrację kwasu salicylowego w leku przygotowanym na podstawie zamieszczonej recepty.

Rp.
Resorcini
Mentholi                  aa 0,3
Spir. salicylati            20,0
Spir. vini               ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Zewnętrznie.
A. 0,6%
B. 0,8%
C. 0,2%
D. 0,4%
Odpowiedź 0,8% jest prawidłowa. Żeby obliczyć stężenie kwasu salicylowego w leku, trzeba najpierw spojrzeć na skład spirytusu salicylowego. Jest to 2% roztwór, więc w 100 g tego roztworu mamy 2 g kwasu salicylowego. Jak wziąłeś 20 g spirytusu, to wychodzi, że masz 0,4 g kwasu salicylowego (20 g razy 2 g na 100 g). Następnie, żeby obliczyć stężenie w całkowitym leku, musisz uwzględnić, że cały lek waży 50 g. Więc stężenie procentowe obliczamy dzieląc masę kwasu przez masę leku i mnożąc przez 100: (0,4 g / 50 g) razy 100 = 0,8%. Takie obliczenia są ważne w farmacji, bo pozwalają na odpowiednie przygotowanie leków i zapewniają, że działają one jak trzeba. Dobrze jest mieć na uwadze, że precyzyjne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności leczenia.

Pytanie 34

Substancje medyczne działające lokalnie: antyseptyki, preparaty dezynfekujące, miejscowe środki znieczulające, olejki eteryczne, stosuje się do tabletek

A. podpoliczkowych
B. do ssania
C. dojelitowych
D. podjęzykowych
Stosowanie substancji leczniczych o działaniu miejscowym w formie tabletek podjęzykowych, podpoliczkowych czy dojelitowych nie jest odpowiednim rozwiązaniem w kontekście ich farmakologicznych właściwości. Tabletki podjęzykowe, mimo że umożliwiają szybką absorpcję substancji czynnych do krwiobiegu, nie są idealnym sposobem podawania leków miejscowych, które mają działać lokalnie. W przypadku tabletek podpoliczkowych, również zyskują one na szybkości działania, ale wciąż nie odpowiadają wymaganiom terapii miejscowej, gdyż leki te wpływają na ogólny stan organizmu, a nie lokalizują swoje działanie w określonym obszarze, jak to ma miejsce w przypadku tabletek do ssania. Tabletkami dojelitowymi nie można skutecznie aplikować substancji miejscowych, gdyż ich działanie jest zależne od procesów trawiennych i transportu przez układ pokarmowy, co sprawia, że substancje te nie działają lokalnie w jamie ustnej czy gardle. Typowym błędem jest mylenie różnych dróg podania, co prowadzi do nieefektywnego leczenia i nieosiągnięcia zamierzonych efektów terapeutycznych. Właściwe zrozumienie sposobu działania różnych form farmaceutycznych jest kluczowe dla efektywnej farmakoterapii.

Pytanie 35

Jeśli rozdrobnienie surowca wyklucza obecność ziaren większych niż 3,15 mm oraz mniejszych niż 1,6 mm, należy zastosować (sita wg FP VI)

A. dwóch sit, w kolejności 3,15 mm i 1,6 mm
B. jednego sita 1,6 mm
C. dwóch sit, w kolejności 1,6 mm i 3,15 mm
D. jednego sita 3,15 mm
Użycie dwóch sit w kolejności 3,15 mm i 1,6 mm jest zgodne z wymaganiami dotyczącymi rozdrobnienia surowca, gdzie kluczowe jest skuteczne oddzielenie cząstek o odpowiednich wymiarach. Wybierając sitko o większej średnicy oczek (3,15 mm) jako pierwsze, zapewniamy, że większe fragmenty zostaną zatrzymane, co jest istotne dla uzyskania jednorodności materiału. Następnie, wykorzystując sito o mniejszych oczkach (1,6 mm), eliminujemy zbyt małe cząstki, które mogą wpływać na jakość końcowego produktu. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie klasyfikacji materiałów sypkich, co znajduje zastosowanie w wielu branżach, w tym w przemyśle spożywczym, budowlanym czy chemicznym. Warto także zaznaczyć, że odpowiednie dobranie sit ma kluczowe znaczenie dla efektywności procesów produkcyjnych oraz zgodności z normami jakościowymi, takimi jak ISO 9001. W praktyce, odpowiednie sitowanie przyczynia się do poprawy jakości surowców i produktów końcowych.

Pytanie 36

Kwetiapina to lek

A. przeciwbakteryjny.
B. moczopędny.
C. hipotensyjny.
D. przeciwpsychotyczny.
Kwetiapina jest lekiem przeciwpsychotycznym, który działa poprzez modulację aktywności neuroprzekaźników w mózgu, zwłaszcza dopaminy i serotoniny. Jest szeroko stosowana w leczeniu zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia i zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Przykłady zastosowań obejmują łagodzenie objawów psychozy, w tym halucynacji i urojeni, a także stabilizację nastroju u pacjentów z chorobą afektywną. W praktyce klinicznej, kwetiapina jest często preferowana ze względu na korzystny profil działania oraz mniejsze ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w porównaniu z innymi lekami przeciwpsychotycznymi. Ponadto, jej zastosowanie w terapii zaburzeń snu, zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami psychotycznymi, zyskuje na znaczeniu. Warto również zauważyć, że standardy leczenia zalecają indywidualne podejście do terapii, uwzględniające zarówno skuteczność, jak i tolerancję na lek oraz potrzeby pacjenta.

Pytanie 37

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pomiaru współczynnika załamania światła?

A. Refraktometr
B. Spektrofotometr
C. Osmometr
D. Wiskozymetr
Refraktometr to specjalistyczne urządzenie służące do pomiaru współczynnika załamania światła, co jest kluczowe w wielu dziedzinach nauki i przemysłu. Działa na zasadzie pomiaru kąta załamania promieni świetlnych, które przechodzą przez próbkę o znanym lub nieznanym współczynniku załamania. Dzięki temu narzędziu można określić skład chemiczny substancji, a także monitorować ich czystość i stężenie. Przykładowo, w przemyśle spożywczym refraktometry są wykorzystywane do pomiaru zawartości cukru w sokach owocowych. W laboratoriach chemicznych stosuje się je do analizy roztworów, co pozwala na dokładne określenie ich właściwości fizykochemicznych. Ponadto, refraktometria jest zgodna z standardami ISO, co czyni ją wiarygodną metodą analityczną. Warto również zaznaczyć, że refraktometry występują w różnych wersjach, w tym ręcznych i automatycznych, co zwiększa ich zastosowanie w różnych warunkach pracy.

Pytanie 38

Jakie surowce pochodzenia roślinnego można zalecić pacjentowi, aby skutecznie obniżyć poziom glukozy w jego krwi?

A. Korzeń rzewienia
B. Korzeń kozłka
C. Liść mącznicy
D. Liść morwy
Liść morwy (Morus alba) jest uznawany za skuteczny surowiec roślinny, który może pomóc w łagodnym obniżeniu poziomu glukozy we krwi. Zawiera on związki bioaktywne, takie jak deoksynojirimicyna, która działa jako inhibitor enzymu α-glukozydazy, spowalniając wchłanianie glukozy w jelitach. Dzięki temu, stosowanie liści morwy może przyczynić się do stabilizacji poziomu cukru we krwi, co jest korzystne dla pacjentów z insulinoopornością lub cukrzycą typu 2. W praktyce, liść morwy można stosować w formie herbaty, ekstraktów lub suplementów diety. Dodatkowo, w badaniach klinicznych wykazano, że regularne spożycie liści morwy prowadzi do obniżenia poziomu glukozy na czczo oraz poprawy profilu lipidowego. Zgodnie z wytycznymi organizacji zajmujących się cukrzycą, wprowadzenie naturalnych źródeł wspomagających kontrolę glikemii, takich jak liść morwy, może być częścią kompleksowego podejścia do zarządzania chorobą.

Pytanie 39

Pacjent przyniósł do apteki lek, którego termin ważności minął. W tej sytuacji należy

A. zarekomendować wyrzucenie leku do odpadów komunalnych
B. odesłać pacjenta do miejsca zakupu leku
C. przyjąć lek do stanu apteki
D. zarekomendować umieszczenie leku w pojemniku na leki przeterminowane
Odpowiedź polecająca umieszczenie leku w pojemniku na leki przeterminowane jest prawidłowa z perspektywy zarządzania lekami oraz ochrony zdrowia publicznego. Przeterminowane leki mogą stanowić zagrożenie dla pacjentów, ponieważ ich skuteczność jest obniżona, a nieodpowiednie ich stosowanie może prowadzić do niepożądanych skutków zdrowotnych. Dlatego ważne jest, aby pacjenci nie wyrzucali takich leków do odpadów komunalnych, co może zanieczyścić środowisko. Pojemniki na leki przeterminowane, często dostępne w aptekach, są częścią systemu bezpiecznej utylizacji, który chroni zarówno społeczeństwo, jak i środowisko. Przykładem mogą być inicjatywy lokalnych samorządów, które organizują dni zbiórki przeterminowanych leków, co zwiększa świadomość społeczną na temat odpowiedniego zarządzania lekami. Zgodnie z wytycznymi WHO oraz krajowymi standardami, prawidłowa utylizacja przeterminowanych leków jest kluczowym elementem odpowiedzialnej farmacji, która przyczynia się do ochrony zdrowia publicznego i środowiska.

Pytanie 40

Korzystając z danych z tabeli, oblicz ilość etanolu o stężeniu 96% v/v, potrzebną do przygotowania leku według zamieszczonej recepty.

Etanol% v/v% m/m
75,067,84
96,093,84
Rp.
Resorcinioli               1,0
Ethanoli 75°           ad 50,0
M.f.sol.
A. 35,42
B. 36,14
C. 31,64
D. 34,51
Obliczenie ilości etanolu o stężeniu 96% v/v, który należy wykorzystać do przygotowania leku, wymaga zrozumienia zasad dotyczących stężeń i proporcji. W twoim przypadku, aby uzyskać 50 g etanolu o stężeniu 75% v/v, musimy najpierw przeliczyć to na masę. Etanol 75% ma masę równą 67,84% m/m, co oznacza, że w 50 g leku znajduje się 33,92 g etanolu. W tej sytuacji używamy wzoru do obliczenia objętości etanolu 96%: V1 = (C2 * V2) / C1, gdzie C1 to stężenie etanolu 96%, C2 to stężenie etanolu 75%, a V2 to objętość leku. Po podstawieniu i rozwiązaniu równania otrzymujemy, że potrzebujemy 35,42 g etanolu 96%. Tego typu obliczenia są kluczowe w farmacji, ponieważ mają wpływ na skuteczność i bezpieczeństwo leku. W praktyce stosuje się podobne obliczenia, aby precyzyjnie przygotować różne roztwory o określonych stężeniach, co jest niezbędne w codziennym funkcjonowaniu aptek i laboratoriów.