Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 21:24
  • Data zakończenia: 19 grudnia 2025 21:34

Egzamin zdany!

Wynik: 34/40 punktów (85,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie dane powinny być zdefiniowane w programie sterującym jako dane typu BOOL?

A. Binarne
B. Dziesiętne
C. Oktadecymalne
D. Heksadecymalne
Odpowiedź "Binarne" jest poprawna, ponieważ dane typu BOOL są definiowane jako zmienne przyjmujące jedynie dwie wartości: prawda (true) oznaczona jako 1 oraz fałsz (false) oznaczona jako 0. W praktyce, w programowaniu i w systemach automatyki, zmienne typu BOOL są niezwykle użyteczne, gdyż pozwalają na podejmowanie decyzji oraz kontrolowanie przepływu programów. Na przykład, w instrukcjach warunkowych (if, switch) zmienne BOOL są wykorzystywane do decydowania, która część kodu powinna być wykonana. W kontekście automatyki przemysłowej, zmienne te mogą kontrolować stan urządzeń, takich jak czujniki czy siłowniki, co jest zgodne z najlepszymi praktykami projektowania systemów sterujących. Użycie danych typu BOOL w programach sterujących jest standardem, który zapewnia efektywne zarządzanie stanami systemu, co jest kluczowe dla zapewnienia jego niezawodności i bezpieczeństwa.

Pytanie 2

Ręczne sterowanie prasą hydrauliczną postanowiono zastąpić automatycznym zarządzaniem przy pomocy sterownika PLC. Parametry technologiczne prasy pozostają bez zmian. Jakie elementy powinien uwzględniać projekt modernizacji prasy?

A. Określenie parametrów wytrzymałościowych mechanizmów i sprawdzenie zabezpieczeń
B. Obliczenie parametrów elementów prasy oraz stworzenie programu
C. Przygotowanie schematów układu sterowania oraz opracowanie programu
D. Obliczenie parametrów mediów zasilających prasę oraz zaprojektowanie zabezpieczeń
Sporządzenie schematów układu sterowania oraz opracowanie programu jest kluczowym krokiem w procesie modernizacji prasy hydraulicznej. Przeniesienie ręcznego sterowania na automatyczne za pomocą sterownika PLC wymaga precyzyjnego zaplanowania architektury układu sterowania, co obejmuje zarówno schematy ideowe, jak i szczegółowe. Schematy te powinny zawierać wszystkie elementy systemu, takie jak czujniki, wykonawcze elementy hydrauliczne oraz interfejsy komunikacyjne. Opracowanie programu sterującego jest równie istotne, gdyż to właśnie on definiuje logikę działania urządzenia, umożliwiając precyzyjne kontrolowanie procesu w czasie rzeczywistym. W praktyce, zastosowanie standardów takich jak IEC 61131-3 pozwala na tworzenie programów w sposób modularny, co ułatwia ich późniejszą modyfikację i konserwację. Dodatkowo, przy projektowaniu układu sterowania warto uwzględnić protokoły komunikacyjne, co pozwoli na integrację prasy z innymi elementami linii produkcyjnej, zapewniając większą elastyczność i efektywność w procesie produkcji.

Pytanie 3

W jakich częściach sieci SFC wykorzystuje się oznaczenia literowe N, S, D?

A. W oznaczeniach tranzycji.
B. W kwalifikatorach działania.
C. W symbolach kroków.
D. W opisach zmiennych.
Kwalifikatory działania w sieci SFC (Sequential Function Chart) pełnią kluczową rolę w definiowaniu warunków, które muszą być spełnione, aby dany krok mógł zostać aktywowany. Symbole literowe N, S i D oznaczają kolejno: N - normalny, S - startowy, D - definitywny. W praktyce, te symbole są wykorzystywane do oznaczania różnych stanów i przejść w procesie automatyzacji, co jest zgodne z normą IEC 61131-3, definiującą języki programowania dla urządzeń automatyki. Przykładem zastosowania może być system sterowania w zakładzie produkcyjnym, gdzie kwalifikatory te pomagają określić, czy urządzenie powinno być uruchomione w konkretnych warunkach, co zwiększa bezpieczeństwo operacji i efektywność działania. Zrozumienie tych symboli jest istotne dla każdego inżyniera automatyki, aby odpowiednio implementować logikę sterowania i dostosowywać ją do wymagań procesów przemysłowych.

Pytanie 4

Który z podanych kwalifikatorów działań, używanych w metodzie SFC, definiuje zależności czasowe?

A. D
B. S
C. R
D. N
Kwalifikator 'D' w metodzie SFC (Sequential Function Chart) odnosi się do uzależnień czasowych, co oznacza, że służy do definiowania opóźnień w działaniach sterujących. Jego użycie jest kluczowe w kontekście programowania PLC, gdzie czas odgrywa istotną rolę w synchronizacji procesów. Na przykład, w automatyzacji procesów przemysłowych, użycie kwalifikatora 'D' pozwala na wprowadzenie opóźnień między cyklami produkcyjnymi, co może być niezbędne do zapewnienia odpowiedniego działania maszyn oraz bezpieczeństwa. Kwalifikator ten jest zgodny z zasadami modelowania systemów, gdzie precyzyjne zarządzanie czasem może znacząco poprawić efektywność operacyjną. W praktyce, w przypadku zaprogramowania maszyny do produkcji, która wymaga chwili na załadunek lub wyładunek materiałów, zastosowanie opóźnienia 'D' umożliwia prawidłowe przeprowadzenie operacji bez zatorów. Warto również zaznaczyć, że w systemach SCADA i HMI, wizualizacja takich opóźnień może znacznie ułatwić monitorowanie i zarządzanie procesami przemysłowymi.

Pytanie 5

Jakie kluczowe cechy funkcjonalne powinien mieć system sterowania układem nawrotnym dla silnika elektrycznego?

A. Ograniczenie czasowe dla pracy silnika z napędem
B. Blokadę uniemożliwiającą jednoczesne włączenie w obu kierunkach
C. Sygnalizację kierunków obrotu silnika
D. Podtrzymanie kierunku obrotów silnika z napędem
Wybór odpowiedzi "Blokadę przed jednoczesnym załączeniem w obu kierunkach." jest poprawny, ponieważ stanowi kluczowy element systemów sterowania silnikami elektrycznymi, który ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz ochrony zarówno urządzenia, jak i użytkownika. W praktyce, w przypadku jednoczesnego załączenia silnika w dwóch przeciwnych kierunkach, mogłoby dojść do poważnych uszkodzeń mechanicznych, a także do zagrożenia dla ludzi znajdujących się w pobliżu. Blokada ta jest standardowym rozwiązaniem w branży automatyki, stosowanym w wielu aplikacjach, od prostych silników jednofazowych po złożone systemy napędowe w przemyśle. Przykładowo, w systemach z wykorzystaniem falowników, implementacja takiej blokady jest nie tylko zalecana, ale wręcz wymagana przez normy bezpieczeństwa. Dobre praktyki inżynieryjne sugerują wprowadzenie dodatkowych czujników, które monitorują aktywność silnika, co pozwala na automatyczne zatrzymanie pracy w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Oprócz tego, zapewnia to również większą niezawodność i dłuższą żywotność komponentów systemu, co jest kluczowe w kontekście kosztów eksploatacji.

Pytanie 6

Jakie kroki należy podjąć w celu stworzenia układu kombinacyjnego asynchronicznego?

A. Zbudować tabelę Karnaugha, zredukować funkcję, sformułować równanie i w oparciu o nie wykonać schemat logiczny układu
B. Przygotować diagram czasowy, na jego podstawie sformułować równanie stanu oraz narysować schemat z użyciem przerzutników JK
C. Opracować algorytm przy pomocy metody Grafcet, a następnie na jego podstawie stworzyć program dla sterownika PLC
D. Przygotować graf sekwencji, stworzyć program lub wykonać schemat układu z użyciem przerzutników
Wybór alternatywnych odpowiedzi wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące różnicy między układami kombinacyjnymi a sekwencyjnymi. W przypadku projektowania układów kombinacyjnych asynchronicznych, kluczowe jest zrozumienie, że te układy nie zawierają pamięci ani stanów, co odróżnia je od układów sekwencyjnych, które wykorzystują przerzutniki i mają pamięć o stanie. Odpowiedzi dotyczące sporządzania grafu sekwencji oraz diagramu czasowego sugerują mylną interpretację, gdyż te metody są bardziej odpowiednie dla układów sekwencyjnych, gdzie istotne jest śledzenie stanów i ich przejść. W przypadku układów asynchronicznych, skupiamy się na bezpośrednich relacjach między wejściem a wyjściem, co jest zatem niezbędne do właściwego funkcjonowania układu bez opóźnień związanych z pamięcią. Koncepcja użycia algorytmu Grafcet w kontekście układów kombinacyjnych jest także nieadekwatna, ponieważ Grafcet jest narzędziem stosowanym do modelowania systemów sekwencyjnych, a nie kombinacyjnych. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla prawidłowego projektowania układów elektronicznych oraz ich zastosowania w praktycznych rozwiązaniach inżynieryjnych.

Pytanie 7

Jaką czynność należy wykonać jako pierwszą przed rozpoczęciem instalacji oprogramowania dedykowanego do programowania sterowników PLC?

A. Zweryfikować minimalne wymagania, które powinien spełniać komputer, na którym oprogramowanie będzie instalowane
B. Przenieść z nośnika instalacyjnego wersję instalacyjną oprogramowania na dysk twardy komputera
C. Zaktualizować system operacyjny komputera, na którym będzie przeprowadzana instalacja oprogramowania
D. Usunąć starszą wersję oprogramowania, które ma być zainstalowane
Sprawdzenie minimalnych wymagań systemowych przed instalacją oprogramowania do programowania sterowników PLC jest kluczowym krokiem, który zapewnia, że wszystkie funkcje oprogramowania będą działać poprawnie. Wymagania te obejmują specyfikacje sprzętowe, takie jak procesor, pamięć RAM, przestrzeń dyskowa oraz inne zasoby systemowe. Znajomość tych wymagań pozwala na uniknięcie problemów, które mogą wystąpić w przypadku zainstalowania oprogramowania na komputerze, który nie spełnia podstawowych norm. Na przykład, jeśli oprogramowanie wymaga co najmniej 8 GB RAM, a komputer ma tylko 4 GB, użytkownik może napotkać opóźnienia, awarie czy problemy z wydajnością. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, przed instalacją oprogramowania należy również zaktualizować wszystkie sterowniki oraz zabezpieczyć dane, co może pomóc w płynnej instalacji. Ponadto, w wielu przypadkach dostawcy oprogramowania oferują dokumentację zawierającą szczegółowe wymagania systemowe, co ułatwia wstępne przygotowanie komputera do instalacji.

Pytanie 8

Jaką z podanych zależności logicznych należy uwzględnić w programie kontrolnym, aby można było każdorazowo sygnalizować aktywność tylko jednego z trzech czujników podłączonych do kolejnych wejść sterownika?

A. Alternatywę
B. Alternatywę wykluczającą
C. Koniunkcję
D. Równowartość
Alternatywa wykluczająca jest kluczowym elementem w kontekście projektowania systemów sterowania z wykorzystaniem sensorów. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z trzema sensorami, których zadziałanie ma być zgłaszane w sposób jednoznaczny, zastosowanie alternatywy wykluczającej zapewnia, że tylko jeden z sensorów może być aktywny w danym momencie. Oznacza to, że jeśli jeden sensor zostanie aktywowany, pozostałe muszą pozostać nieaktywne, co jest istotne w wielu aplikacjach, takich jak automatyka przemysłowa, systemy alarmowe czy urządzenia zabezpieczające. Przykładowo, w systemie alarmowym, aktywacja jednego czujnika ruchu powinna wykluczać sygnalizację z innych czujników, aby uniknąć fałszywych alarmów. W praktyce, stosowanie tej logiki pozwala na uniknięcie konfliktów w sygnałach, co jest zgodne z zasadami projektowania opartego na standardzie IEC 61131-3, który opisuje metody programowania systemów sterowania. Zrozumienie i umiejętność implementacji alternatywy wykluczającej jest kluczowe dla inżynierów automatyki, a także dla efektywnego rozwiązywania problemów związanych z detekcją i sygnalizacją zdarzeń.

Pytanie 9

Wskaż element funkcyjny, którego zastosowanie w programie sterującym umożliwi bezpośrednie zliczanie impulsów na wejściu PLC?

A. Multiplekser
B. Licznik
C. Regulator PID
D. Timer TON
Licznik jako blok funkcyjny jest kluczowym elementem w programowaniu systemów PLC, wykorzystywanym do zliczania impulsów. Jego fundamentalna funkcja polega na inkrementacji wartości licznika w odpowiedzi na otrzymane sygnały impulsowe, co pozwala na dokładne monitorowanie zdarzeń w czasie rzeczywistym. Przykładowo, w aplikacjach takich jak zliczanie produktów na linii produkcyjnej, licznik może być użyty do rejestrowania liczby sztuk, które przeszły przez określony punkt. Dobre praktyki w programowaniu PLC sugerują, aby zawsze wybierać odpowiednie bloki funkcyjne do konkretnego zadania, a licznik jest najbardziej efektywnym wyborem do zliczania impulsów. W kontekście standardów branżowych, ważne jest także, aby projektując systemy automatyki, uwzględniać aspekty takie jak szybkość reakcji i dokładność pomiarów, co licznik w pełni spełnia. Dodatkowo, korzystając z liczników, można implementować funkcje takie jak zliczanie do określonej wartości lub resetowanie, co zwiększa elastyczność w zastosowaniach automatyki.

Pytanie 10

Które z poniższych działań jest częścią procesu programowania sterowników PLC?

A. Smarowanie ruchomych części mechanicznych
B. Kalibracja czujników ciśnienia
C. Wymiana filtrów powietrza
D. Tworzenie i testowanie logiki sterowania
Programowanie sterowników PLC to kluczowy etap w procesie automatyzacji systemów mechatronicznych. Tworzenie i testowanie logiki sterowania to fundamentalne działania w tym procesie. Logika sterowania polega na definiowaniu sekwencji działań, które sterownik musi wykonać, aby osiągnąć zamierzony efekt. Na przykład, w aplikacjach przemysłowych PLC kontrolują pracę maszyn, zarządzając sygnałami wejściowymi i wyjściowymi. Tworzenie logiki sterowania wymaga zrozumienia procesu, który ma być automatyzowany, oraz umiejętności programowania w językach takich jak Ladder Diagram, Function Block Diagram czy Structured Text. Testowanie jest równie ważne, ponieważ pomaga wykryć błędy i upewnić się, że system działa zgodnie z oczekiwaniami. Często stosuje się symulacje, aby przetestować program przed jego wdrożeniem na rzeczywistym sprzęcie, co minimalizuje ryzyko awarii. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje szeroką gamę branż od produkcji, przez motoryzację, aż po systemy HVAC. Dobre praktyki w programowaniu PLC obejmują również dokumentowanie kodu, co ułatwia przyszłe modyfikacje i konserwację.

Pytanie 11

Jakie czynności należy wykonać tuż przed przesłaniem programu sterującego z komputera do pamięci sterownika PLC?

A. Przełączyć sterownik w tryb RUN
B. Odłączyć kabel zasilający
C. Ustawić sterownik w trybie STOP
D. Odłączyć kabel komunikacyjny
Ustawienie sterownika PLC w trybie STOP przed przesłaniem programu sterowniczego jest kluczowym krokiem, który należy podjąć dla zapewnienia bezpieczeństwa operacji. Tryb STOP pozwala na wgranie nowego programu bez ryzyka, że bieżące operacje będą kontynuowane, co mogłoby prowadzić do nieprzewidzianych sytuacji, jak np. uszkodzenie sprzętu czy naruszenie zasad bezpieczeństwa. W praktyce, w trybie STOP użytkownik ma pełną kontrolę nad procesem programowania, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie automatyki przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo i integralność systemów są priorytetem. Zgodnie z normami, takimi jak IEC 61131-3, przed każdą modyfikacją programu, zaleca się, aby systemy były w trybie, który nie pozwala na ich aktywne działanie, co znacznie redukuje ryzyko błędów. Po pomyślnym przesłaniu programu, można przełączyć sterownik z powrotem w tryb RUN, co pozwala na uruchomienie nowych funkcji programu.

Pytanie 12

Które z wymienionych komend spowoduje przeniesienie programu z PLC do pamięci komputera?

A. Erase Memory
B. Download
C. Upload
D. Write
Wybór odpowiedzi "Write" jest błędny, ponieważ termin ten odnosi się do procesu zapisywania danych do pamięci urządzenia, a nie do ich przesyłania z urządzenia do komputera. W kontekście PLC, write oznacza zapisanie nowego programu lub zmiany w istniejącym programie bezpośrednio w pamięci urządzenia. Takie podejście może prowadzić do nieporozumień, ponieważ wiele osób myli procesy uploadowania i zapisywania, sądząc, że oba terminy oznaczają to samo, co może prowadzić do nieefektywnego zarządzania programami. Kolejna mylna koncepcja dotyczy odpowiedzi "Download", która w rzeczywistości oznacza przesyłanie danych z komputera do sterownika, a nie odwrotnie. To rozróżnienie jest kluczowe w praktyce inżynieryjnej, ponieważ skutki nieprawidłowego przesyłania danych mogą prowadzić do poważnych błędów w programowaniu i funkcjonowaniu systemów automatyki. Odpowiedź "Erase Memory" z kolei wskazuje na proces usuwania danych z pamięci, co również jest niezgodne z pytaniem. Usuwanie danych może być częścią rutynowego zarządzania pamięcią, ale nie dotyczy przesyłania programu do komputera. Takie nieporozumienia mogą prowadzić do błędnego stosowania procedur, co w efekcie zwiększa ryzyko awarii systemów przemysłowych. Dlatego kluczowe jest zrozumienie podstawowych terminów oraz ich kontekstu w pracy z PLC, aby uniknąć błędów i zapewnić skuteczne zarządzanie procesami automatyzacji.

Pytanie 13

Jakimi literami oznaczane są analogowe wyjścia w sterownikach PLC?

A. AQ
B. I
C. AI
D. Q
Odpowiedź AQ jest prawidłowa, ponieważ symbol ten jest szeroko stosowany w branży automatyki przemysłowej do oznaczania wyjść analogowych w sterownikach PLC. Wyjścia analogowe są kluczowe w kontekście przetwarzania sygnałów, które mogą przyjmować różne wartości w określonym zakresie, co pozwala na precyzyjne sterowanie procesami technologicznymi. Na przykład, w systemach sterowania temperaturą, wyjścia analogowe umożliwiają regulację wartości na podstawie pomiarów z czujników, co jest niezbędne w wielu aplikacjach przemysłowych. Warto zaznaczyć, że standard ISO 61131-3 definiuje klasyfikację sygnałów w systemach PLC, a AQ jako oznaczenie wyjść analogowych jest zgodne z tą normą. Dobrą praktyką jest również stosowanie jednolitych konwencji w projektowaniu schematów elektrycznych, co ułatwia ich interpretację i współpracę między różnymi specjalistami.

Pytanie 14

Jakiego symbolu literowego zgodnego z normą IEC 61131 używa się w programie sterującym do wskazywania komórek pamięci danych w programowalnym sterowniku?

A. W
B. M
C. I
D. Q
Poprawna odpowiedź to 'M', ponieważ symbol ten w normie IEC 61131-3 odnosi się do komórek pamięci danych w programowalnych sterownikach logicznych (PLC). Komórki pamięci są kluczowe dla działania PLC, gdyż umożliwiają przechowywanie tymczasowych i trwałych danych, które są niezbędne do prawidłowego działania aplikacji automatyki. W przypadku programowania PLC, ważne jest zrozumienie różnorodności typów danych oraz ich adresowania. Przykładowo, w aplikacjach automatyki przemysłowej często wykorzystuje się pamięć do przechowywania stanów, danych procesowych oraz wyników obliczeń. Odpowiednie zarządzanie pamięcią jest kluczowe dla wydajności aplikacji oraz ich bezpieczeństwa. Zastosowanie symboli literowych zgodnie z normą IEC 61131-3 jest nie tylko praktyką standardową, ale również przyczynia się do łatwiejszej interpretacji kodu przez innych programistów, co jest istotne w kontekście współpracy w zespole oraz przyszłej konserwacji systemów.

Pytanie 15

Jaki symbol literowy, zgodny z normą IEC 61131, wykorzystywany jest w oprogramowaniu sterującym dla PLC do identyfikacji jego fizycznych wejść dyskretnych?

A. R
B. Q
C. |
D. S
Symbol literowy "|" jest kluczowym elementem w standardzie IEC 61131, który definiuje sposób programowania sterowników PLC. W kontekście adresowania fizycznych wejść dyskretnych, ten symbol pełni rolę prefiksu przed numerem wejścia, co umożliwia jednoznaczne wskazanie, które z cyfrowych wejść jest używane w danym programie. Przykładowo, zapis "|X0" odnosi się do pierwszego wejścia dyskretnego, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży automatyki. Taki system adresowania ułatwia programistom pracę, ponieważ pozwala na łatwe rozpoznanie, które urządzenie jest połączone z danym wejściem. Ponadto, posługiwanie się tym standardem sprzyja lepszej organizacji kodu oraz jego późniejszej konserwacji, co jest szczególnie istotne w długoterminowych projektach automatyzacji. Zrozumienie i umiejętność stosowania tego symbolu jest podstawą efektywnego programowania w kontekście automatyki przemysłowej.

Pytanie 16

Jakiego symbolu należy użyć, pisząc program dla sterownika PLC, gdy chcemy odwołać się do 8-bitowej komórki pamięci wewnętrznej klasy M?

A. MV0
B. MD0
C. MB0
D. M0.0
Symbol "MB" oznacza 8-bitową komórkę pamięci wewnętrznej typu M w programowaniu dla sterowników PLC. Oznaczenie to jest kluczowe dla poprawnego adresowania pamięci w systemach automatyki, ponieważ pozwala na precyzyjne odniesienie się do konkretnej komórki pamięci. W praktyce, podczas programowania sterowników, istotne jest, aby znać różne typy pamięci i ich zastosowanie. Komórki pamięci typu M są używane do przechowywania danych o krótkim czasie życia, takich jak stany przełączników, wyniki operacji logicznych lub inne dane tymczasowe. Adresując pamięć w programie, możemy np. ustawiać lub odczytywać stany urządzeń, co jest fundamentalne w procesach automatyzacji. Ważne jest także, aby stosować się do dobrych praktyk, takich jak konsekwentne nazywanie i organizowanie zmiennych, co ułatwia późniejsze utrzymanie i rozwijanie programu. Zrozumienie tej koncepcji jest niezbędne dla każdego inżyniera zajmującego się programowaniem PLC i efektywnym projektowaniem systemów automatyki.

Pytanie 17

Jaką z poniższych instrukcji należy zastosować przy programowaniu sterownika PLC w języku LD, aby móc uzależnić proces sterowania od daty i czasu?

A. Zegar TP
B. Zegar RTC
C. Zegar TOF
D. Zegar TONR
No dobra, żeby połączyć proces sterowania z datą i czasem w programowaniu PLC w LD, musisz użyć zegara RTC, czyli Real-Time Clock. Ten zegar jest super ważny, bo na bieżąco podaje aktualną datę i czas, co mega przydaje się w różnych aplikacjach automatyki. Na przykład, wyobraź sobie system oświetlenia, który sam włącza lub wyłącza światła w zależności od pory dnia. W automatyce przemysłowej czas musi być mierzony naprawdę dokładnie, zwłaszcza w produkcji, więc zegar RTC to prawdziwy niezbędnik. Poza tym, ten zegar spełnia normy bezpieczeństwa i jakości, co pozwala na tworzenie rozwiązań zgodnych z wymaganiami. Więc wybierając zegar RTC, trzymasz się najlepszych praktyk w programowaniu i automatyzacji.

Pytanie 18

Na podstawie przedstawionego fragmentu algorytmu SFC, wskaż warunek który musi zostać spełniony przed wykonaniem kroku 4.

Ilustracja do pytania
A. B1=0 lub B2=1 lub B3=0
B. B1=1 lub B2=0 lub B3=1
C. B1=0 i B2=1 i B3=0
D. B1=1 i B2=0 i B3=1
Odpowiedź B1=1 i B2=0 i B3=1 jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z algorytmem SFC, aby przejść do kroku 4, muszą być spełnione konkretne warunki dla wszystkich trzech wejść. Wejście B1 musi mieć wartość 1, co oznacza, że dany stan jest aktywny, natomiast B2 powinno mieć wartość 0, co wskazuje, że dany warunek nie jest spełniony. Wreszcie, B3 również musi być na poziomie 1, co dodatkowo potwierdza aktywność stanu. Taki zestaw warunków jest typowy w algorytmach opartych na logice i przyczynia się do zapewnienia, że przejścia są wykonywane tylko w sytuacjach, które są zamierzone. W praktyce, takie podejście jest zgodne z zasadami inżynierii oprogramowania oraz projektowania systemów automatyki, gdzie oczekuje się, że wejścia będą odpowiednio zdefiniowane i kontrolowane, aby uniknąć nieprzewidzianych zachowań systemu.

Pytanie 19

Które nastawy muszą zostać wybrane w oknie konfiguracyjnym timera, aby załączał swoje wyjście na 5 sekund od momentu podania na jego wejście logicznej jedynki?

Ilustracja do pytania
A. Typ timera – TON, czas bazowy – 1 ms, wartość Preset - 500
B. Typ timera – TOF, czas bazowy – 10 ms, wartość Preset - 500
C. Typ timera – TP, czas bazowy – 10 ms, wartość Preset - 50
D. Typ timera – TP, czas bazowy – 10 ms, wartość Preset - 500
Wybranie timera typu TP (Timer Pulse) jest poprawnym rozwiązaniem, ponieważ ten typ timera służy do generowania impulsów na wyjściu przez zdefiniowany czas, który jest ustalany na podstawie wartości Preset pomnożonej przez czas bazowy. W tym przypadku, przy ustawieniu czas bazowy na 10 ms oraz wartość Preset równą 500, otrzymujemy łączny czas działania wyjścia wynoszący 5000 ms, co odpowiada 5 sekundom. Takie nastawy są szczególnie przydatne w aplikacjach, w których wymagane jest precyzyjne sterowanie czasem, na przykład w automatyce przemysłowej przy sygnalizacji stanów maszyn czy w systemach sterowania, gdzie precyzyjne opóźnienia są kluczowe. Przy projektowaniu systemów automatyki warto również stosować się do standardów IEC 61131, które regulują stosowanie timerów i zapewniają ich poprawną implementację w różnych systemach sterowania.

Pytanie 20

Którego modułu funkcjonalnego powinno się użyć w programie, gdy konieczne jest zarejestrowanie momentu, w którym nastąpiło przerwanie sygnału na wejściu aktywującym timer?

A. TON
B. TOF
C. TONR
D. TP
Jeśli wybierzesz coś innego, takiego jak TOF (Timer Off Delay) czy TON (Timer On Delay), to nie będzie spełniało wymagań związanych z pamiętaniem czasu przerwania sygnału. Blok TOF działa w sytuacjach, gdzie trzeba opóźnić wyłączenie sygnału na podstawie czasu. Po zakończeniu sygnału wejściowego, TOF wprowadza opóźnienie przed jego wyłączeniem, a to w kontekście pamięci o czasie przerwania nie ma sensu. Z drugiej strony, blok TON zlicza czas, ale po ustaniu sygnału jego wartość nie jest zapamiętywana – po prostu się resetuje. To oznacza, że nie da się analizować czasu przerwania, co może skutkować utratą ważnych informacji o zdarzeniach w systemie. Często myli się te funkcje – trzeba zrozumieć, że tylko bloki retencyjne, jak TONR, mają tę potrzebną funkcjonalność. W automatyce przemysłowej, gdzie czas reakcji to kluczowa sprawa, użycie złych timerów może prowadzić do błędnych decyzji operacyjnych i obniżenia efektywności całego systemu.

Pytanie 21

Która kolejność czynności technologicznych, przy projektowaniu algorytmu sterowania pracą obrabiarki CNC, zagwarantuje prawidłowe wykonanie elementu przedstawionego na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Toczenie rowka, toczenie czoła, obróbka zgrubna, obróbka wykańczająca, odcięcie wałka.
B. Odcięcie wałka, toczenie rowka, obróbka zgrubna, toczenie czoła, obróbka wykańczająca.
C. Toczenie czoła, obróbka zgrubna, obróbka wykańczająca, odcięcie wałka, toczenie rowka.
D. Toczenie czoła, obróbka zgrubna, obróbka wykańczająca, toczenie rowka, odcięcie wałka.
Wybór odpowiedzi dotyczącej kolejności czynności technologicznych w projektowaniu algorytmu sterowania obrabiarki CNC jest kluczowy dla prawidłowego wykonania elementu. Rozpoczynając od toczenia czoła, uzyskujemy płaską powierzchnię, która jest niezbędna do dalszych operacji. Następnie przechodzimy do obróbki zgrubnej, gdzie element nabiera ogólnego kształtu, a następnie do obróbki wykańczającej, która precyzyjnie dostosowuje wymiary oraz zapewnia odpowiednią jakość powierzchni. Toczenie rowka następuje przed odcięciem wałka, co pozwala na precyzyjne wykończenie detalu. Taka kolejność działań jest zgodna ze standardami branżowymi, które promują sekwencję operacji zapewniającą najlepsze wyniki i minimalizującą ryzyko błędów. Przykładem mogą być procedury stosowane w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie dokładność i jakość wykończenia są kluczowe dla bezpieczeństwa i funkcjonalności pojazdów.

Pytanie 22

Jakiej litery używamy do oznaczania na schematach systemów sterowania wyjść sterownika PLC?

A. I
B. W
C. Q
D. X
Litera Q jest standardowo używana do oznaczania wyjść w systemach sterowania opartych na sterownikach PLC, ponieważ pochodzi od angielskiego słowa "output". W praktyce oznaczenie to jest niezwykle ważne dla zachowania przejrzystości oraz jednoznaczności schematów. Użycie litery Q pomaga inżynierom i technikom w szybkiej identyfikacji elementów wyjściowych w skomplikowanych układach sterujących. Na przykład, w wielu projektach automatyzacji przemysłowej, takich jak sterowanie silnikami, zaworami czy innymi urządzeniami wykonawczymi, oznaczenia Q ułatwiają dokumentację oraz diagnostykę. Stosowanie standardów w oznaczeniach, takich jak IEC 61131-3, gwarantuje, że schematy są zgodne z przyjętymi normami branżowymi, co ułatwia współpracę między zespołami inżynieryjnymi oraz zapewnia efektywność komunikacji w projektach. Dodatkowo, stosując jednolite oznaczenia, inżynierowie mogą szybciej wprowadzać zmiany w układzie, co zwiększa elastyczność i skraca czas realizacji projektów.

Pytanie 23

Która z podanych funkcji programowych w sterownikach PLC jest przeznaczona do realizacji operacji dodawania?

A. ADD
B. DIV
C. MOVE
D. SUB
Funkcja ADD jest kluczowym elementem w programowaniu sterowników PLC, ponieważ umożliwia wykonanie operacji dodawania na danych wejściowych. W kontekście automatyki przemysłowej, operacje arytmetyczne, takie jak dodawanie, są niezbędne do przetwarzania sygnałów i podejmowania decyzji na podstawie zebranych danych. Na przykład, w aplikacjach, gdzie konieczne jest zliczanie jednostek produkcji lub sumowanie wartości czujników, funkcja ADD pozwala na efektywne obliczenia. W standardach takich jak IEC 61131-3, które definiują języki programowania dla PLC, ADD jest jedną z podstawowych funkcji arytmetycznych, obok takich jak SUB (odejmowanie) i MUL (mnożenie). Zrozumienie i umiejętność wykorzystania funkcji ADD w programowaniu sterowników PLC są niezbędne dla inżynierów automatyki, co pozwala na tworzenie bardziej złożonych i funkcjonalnych systemów sterowania.

Pytanie 24

Interfejs sieciowy, symbolicznie przedstawionego na rysunku komputera, z zainstalowanym oprogramowaniem do programowania sterowników PLC, posiada przypisany adres IP 192.168.100.2. Który z podanych adresów IP należy nadać sterownikowi aby mógł komunikować się z komputerem?

Ilustracja do pytania
A. 192.168.99.2
B. 192.168.100.3
C. 192.168.100.2
D. 192.168.101.3
Odpowiedź 192.168.100.3 jest poprawna, ponieważ dla efektywnej komunikacji w sieci lokalnej, urządzenia muszą znajdować się w tej samej podsieci. Adres IP komputera, 192.168.100.2, oznacza, że maska podsieci wynosi prawdopodobnie 255.255.255.0, co pozwala na przypisanie adresów IP od 192.168.100.1 do 192.168.100.254 w tej samej podsieci. Aby sterownik PLC mógł skutecznie wymieniać dane z komputerem, musi również używać adresu z tej samej klasy adresowej, czyli 192.168.100.x, gdzie x jest unikalnym numerem, który nie koliduje z innymi używanymi adresami w tej podsieci. Adres 192.168.100.2 jest już zajęty przez komputer, więc 192.168.100.3 jest odpowiedni, gdyż jest dostępny. W praktyce, podczas konfigurowania urządzeń w sieci, kluczowe jest przestrzeganie zasad zarządzania adresami IP, aby unikać konfliktów i zapewnić prawidłowe działanie sieci. Przykładowo, w systemach automatyki przemysłowej, każdy sterownik PLC i urządzenia komunikacyjne powinny mieć przypisane statyczne adresy IP, aby zapewnić niezawodną komunikację.

Pytanie 25

Modulacja PWM (Pulse-Width Modulation), wykorzystywana w elektrycznych impulsowych systemach sterowania i regulacji, polega na modyfikacji

A. fazy sygnału.
B. częstotliwości sygnału.
C. szerokości sygnału.
D. amplitudy sygnału.
Modulacja PWM, czyli modulacja szerokości impulsu, jest techniką, która pozwala na kontrolowanie średniej mocy dostarczanej do obciążenia poprzez zmianę szerokości impulsów w trakcie cyklu pracy. W praktyce oznacza to, że stosując PWM, możemy efektywnie regulować jasność diod LED, prędkość silników elektrycznych, a także temperaturę w układach grzewczych. Technika ta jest szeroko stosowana w systemach automatyki oraz w elektronice użytkowej, ponieważ pozwala na oszczędność energii oraz lepszą kontrolę nad działaniem urządzeń. Zrozumienie, jak działa modulacja PWM, jest kluczowe dla inżynierów elektryków, którzy projektują nowoczesne urządzenia. W standardach branżowych, takich jak IEC 61131, modulacja PWM jest opisane jako jedna z metod sterowania, co podkreśla jej znaczenie w automatyce przemysłowej.

Pytanie 26

Jaki symbol literowy zgodny z normą IEC 61131 jest używany w oprogramowaniu sterującym dla PLC do wskazywania jego fizycznych dyskretnych wejść?

A. S
B. Q
C. R
D. I
Odpowiedź "I" jest poprawna, ponieważ zgodnie z normą IEC 61131, symbol "I" reprezentuje fizyczne wejścia dyskretne w programach sterujących PLC. Norma ta definiuje standardy dla programowalnych kontrolerów logicznych, a użycie odpowiednich symboli jest kluczowe dla zrozumienia i utrzymania systemów automatyki. Przykładowo, w praktyce inżynieryjnej, aby oznaczyć sensory, które generują sygnały cyfrowe, takie jak przyciski czy przełączniki, wykorzystuje się symbol "I". To pozwala na skuteczne adresowanie tych wejść w programie, co ma fundamentalne znaczenie dla poprawnego działania systemu. Używanie standardów IEC 61131 zapewnia spójność w projektowaniu i dokumentacji systemów automatyki, co jest niezbędne do prawidłowej integracji różnych urządzeń i komponentów w złożonych instalacjach przemysłowych. Przykładem może być system automatyzacji w fabryce, gdzie różne sensory są podłączone do PLC, a ich identyfikacja poprzez symbol "I" umożliwia łatwe śledzenie i diagnostykę w przypadku awarii.

Pytanie 27

Przedstawione na rysunku okno dialogowe oprogramowania sterownika PLC wyświetlane jest podczas

Ilustracja do pytania
A. wykonywania programu w trybie pracy krokowej.
B. symulacji krokowej działania programu.
C. zapisu programu na nośniku danych.
D. tłumaczenia programu na kod maszynowy.
Poprawna odpowiedź to tłumaczenie programu na kod maszynowy. To jest mega ważny etap, bo wiąże się z kompilacją. Z tego okna dialogowego wynika, że w czasie kompilacji nie było błędów, co jest kluczowe gdy pracujemy z oprogramowaniem dla PLC. Jak przekształcamy kod źródłowy w języku programowania na coś, co rozumie procesor PLC, to właśnie jest ta kompilacja. Dzięki temu program działa lepiej i jest sprawdzany pod kątem błędów, co to są najlepsze praktyki w inżynierii. A dla PLC, kompilacja to też klucz do dodania funkcji bezpieczeństwa, co jest mega istotne w automatyce przemysłowej. Dlatego naprawdę warto zrozumieć, jak działa ten proces kompilacji i co oznacza to okno dialogowe, zwłaszcza dla inżynierów, którzy zajmują się programowaniem i konfiguracją systemów automatyki.

Pytanie 28

Wskaż poprawny sposób adresowania 32 bitowej zmiennej w pamięci systemu PLC.

A. MW101
B. ID101
C. IB101
D. MD101
Odpowiedź MD101 jest prawidłowa, ponieważ odnosi się do adresowania zmiennej 32-bitowej w obszarze pamięci markerów sterowników PLC, takich jak Siemens S7. W standardzie adresowania, "M" oznacza pamięć markerów, a "D" wskazuje na dostęp do 32-bitowych danych. W praktyce programowania PLC, zrozumienie sposobu adresowania tych zmiennych jest kluczowe, aby efektywnie zarządzać pamięcią i wykonywać operacje na danych. Na przykład, gdy tworzymy program sterujący, możemy potrzebować przechowywać wartości wielokrotnych zmiennych, takich jak liczby całkowite i zmiennoprzecinkowe, co wymagają 32-bitowego adresowania. Znajomość tego aspektu pozwala na optymalizację pamięci oraz zwiększenie wydajności programów. Ważne jest, aby stosować odpowiednie konwencje adresowania zgodnie z dokumentacją producentów PLC, co zapewnia kompatybilność oraz ułatwia przyszłe modyfikacje systemu.

Pytanie 29

Który z poniższych kwalifikatorów działań w metodzie SFC odnosi się do uzależnień czasowych?

A. S
B. N
C. L
D. R
Kwalifikator 'L' w metodzie SFC (Sequential Function Chart) odnosi się do opóźnienia czasowego, co jest kluczowym mechanizmem w programowaniu sterowników PLC. Umożliwia on wprowadzenie zaplanowanego opóźnienia przed przejściem do następnego kroku w sekwencji działań. Jest to niezwykle istotne w aplikacjach, gdzie synchronizacja i czas reakcji mają krytyczne znaczenie, na przykład w systemach automatyki przemysłowej. W praktyce, zastosowanie opóźnienia może być użyte do zapewnienia, że sprzęt wykonawczy ma wystarczająco dużo czasu na zakończenie jednego zadania przed rozpoczęciem kolejnego, co minimalizuje ryzyko błędów i kolizji. Na przykład, w systemie linii produkcyjnej, może być niezbędne, aby roboty miały czas na przeniesienie komponentów, zanim uruchomi się kolejny proces. Użycie kwalifikatora 'L' jest zgodne z najlepszymi praktykami projektowania systemów automatyki, gdzie czas i synchronizacja działań są kluczowe dla efektywności i bezpieczeństwa operacji.

Pytanie 30

Konwersja programu napisanego w języku LD na kod maszynowy, który jest zrozumiały dla jednostki centralnej PLC, odbywa się w środowisku narzędziowym PLC przy użyciu polecenia

A. download
B. upload
C. compile
D. save as
Odpowiedź 'compile' jest trafna, bo kompilacja to istotny proces, który zamienia kod źródłowy w języku LD (Ladder Diagram) na kod maszynowy. Tylko maszyna rozumie ten kod, więc jest to kluczowe, żeby program mógł działać. W praktyce, gdy korzystamy z narzędzi PLC, komenda 'compile' uruchamia kompilator, który sprawdza, czy składnia i logika programu są właściwe, a potem generuje ten niezbędny kod maszynowy. Zrozumienie tego wszystkiego jest mega ważne dla inżynierów automatyki, bo pozwala im optymalizować programy i znajdywać błędy zanim jeszcze wrzucą kod do PLC. W branży automatyki mamy też standardy jak IEC 61131-3, które mówią o językach programowania PLC, a kompilacja to kluczowy element, żeby wdrożenia były jakościowo na dobrym poziomie. Przykładowo, przed uruchomieniem programu, inżynierowie często sprawdzają wyniki kompilacji, by przekonać się, że wszystko działa jak trzeba i nie ma błędów, co mogłoby wpłynąć na bezpieczeństwo lub działanie systemu.

Pytanie 31

Jakie polecenie w środowisku programowania sterowników PLC pozwala na przesłanie programu z urządzenia do komputera?

A. Download
B. Chart Status
C. Upload
D. Single Read
Wybór odpowiedzi Download, Single Read lub Chart Status wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące funkcji w środowisku programowania PLC. Polecenie Download jest odwrotnością Upload i służy do przesyłania programu z komputera do sterownika, co może prowadzić do błędnych wniosków, że jest to proces, który pozwala na przekazanie danych z urządzenia. Analogicznie, Single Read to komenda, która pozwala na odczytanie pojedynczych danych z pamięci sterownika, ale nie ma związku z przesyłaniem programów. W efekcie, wybierając tę opcję, można pomylić się, sądząc, że polecenie to ma na celu przesyłanie danych, co jest niezgodne z jego rzeczywistą funkcjonalnością. Z kolei Chart Status to polecenie odnoszące się do monitorowania stanu wykresów lub procesów, ale nie ma związku z operacjami transferu danych między sterownikiem a komputerem. Wiele osób przy podejmowaniu decyzji w tej kwestii może kierować się intuicją lub wcześniejszym doświadczeniem z różnymi systemami, co może prowadzić do błędnych wyborów. Kluczowe jest zrozumienie, że każde z tych poleceń ma swoją specyfikę i zastosowanie, a nieprawidłowe ich rozumienie może prowadzić do poważnych błędów w praktyce inżynieryjnej.

Pytanie 32

Wskaż operator używany w języku IL, który musi być uwzględniony w programie sterującym, aby zrealizować instrukcję skoku do etykiety FUN_1?

A. LD FUN_1
B. JMP FUN_1
C. CAL FUN_1
D. RET FUN_1
Operator JMP (jump) w języku IL (Instruction List) odgrywa kluczową rolę w programowaniu sterowników PLC, umożliwiając bezwarunkowe skoki do wskazanych etykiet. Użycie JMP jest szczególnie istotne w sytuacjach, gdy istnieje potrzeba wykonania fragmentu kodu w odpowiedzi na określony warunek lub zdarzenie. Na przykład, w przypadku pętli kontrolnych, operator ten pozwala na powrót do początku pętli, co jest niezbędne dla płynności działania programu. JMP jest zgodny z normą IEC 61131-3, która definiuje języki programowania PLC, co czyni go standardowym rozwiązaniem w branży. Dobrą praktyką jest korzystanie z etykiet, które są jasno zdefiniowane i opisują funkcjonalność, co ułatwia zrozumienie kodu. Przykładem zastosowania może być system automatyki w zakładzie produkcyjnym, gdzie operator JMP kieruje przepływem programu w oparciu o zmieniające się warunki, takie jak sygnały z czujników czy stany maszyn.

Pytanie 33

Jaki blok powinien być użyty w systemie sterującym do zliczania impulsów, które występują w odstępach krótszych niż czas jednego cyklu programu sterownika?

A. Dzielnik częstotliwości
B. Czasowy TOF (o opóźnionym wyłączaniu)
C. Szybki licznika (HSC)
D. Czasowy TON (o opóźnionym załączaniu)
Szybki licznik (HSC) jest idealnym rozwiązaniem w sytuacjach, gdy konieczne jest zliczanie impulsów, które występują w odstępach krótszych niż cykl programowy sterownika. Blok HSC wykorzystuje sprzętowy licznik zegara, co pozwala na rejestrację impulsów z dużą częstotliwością bez straty danych. W praktyce, zastosowanie HSC można zauważyć w systemach automatyki, gdzie monitorowane są sygnały z czujników, takich jak enkodery czy czujniki przepływu. Dzięki temu, HSC umożliwia szybkie reagowanie na zmiany w procesie, co jest niezbędne w aplikacjach wymagających precyzyjnego zarządzania czasem. Warto również zaznaczyć, że wykorzystanie HSC jest zgodne z najlepszymi praktykami w inżynierii, które zalecają stosowanie rozwiązań sprzętowych do zadań czasowo krytycznych dla maksymalizacji wydajności i niezawodności systemu. Użycie HSC pozwala także na optymalizację obciążenia CPU sterownika, co jest kluczowe w bardziej złożonych aplikacjach, gdzie liczne operacje wymagają precyzyjnego zarządzania cyklem programowym.

Pytanie 34

Jak określa się cechę sterownika PLC, która umożliwia zachowanie aktualnych wartości operandów użytych w programie podczas przełączania z trybu RUN na STOP lub po utracie zasilania?

A. Remanencja
B. Redundancja
C. Strobowanie
D. Synchronizacja
Każda z niepoprawnych odpowiedzi na postawione pytanie odnosi się do koncepcji, które są istotne w kontekście sterowania i systemów automatyki, jednak nie odpowiadają one na pytanie o zachowanie wartości operandów w sytuacjach krytycznych. Redundancja odnosi się do systemów zapasowych, które mają na celu zwiększenie niezawodności przez wprowadzenie dodatkowych elementów; jednak nie ma ona zastosowania w kontekście zachowywania wartości operacyjnych w PLC. Strobowanie z kolei dotyczy technik synchronizacji sygnałów w czasie i nie odnosi się do konserwacji wartości zmiennych po wyłączeniu. Synchronizacja jest procesem koordynowania działań wielu systemów lub elementów, co również nie ma bezpośredniego wpływu na zachowanie stanu operacyjnego w PLC. Te koncepcje mylone są często z remanencją, co może prowadzić do błędnych interpretacji funkcji sterowników PLC. Kluczowe jest zrozumienie, że remanencja odnosi się bezpośrednio do zachowania stanu pomimo zmian w zasilaniu, podczas gdy inne terminy koncentrują się na różnych aspektach działania systemów automatyki, co może prowadzić do utraty danych w sytuacjach awaryjnych, jeśli zostaną źle zrozumiane.

Pytanie 35

Który z wymienionych kwalifikatorów działań, wykorzystywanych w metodzie SFC, może być pominięty w opisie bloku akcji, nie wpływając na sposób realizacji przypisanego w nim działania?

A. N
B. D
C. R
D. S
Kwalifikator "N" w metodzie SFC (Sequential Function Chart) oznacza brak kwalifikatora, co oznacza, że nie ma dodatkowego opisu dla danego działania. Jego pominięcie nie wpływa na sposób realizacji bloku akcji, ponieważ nie dodaje on żadnych warunków ani szczegółów, które musiałyby być brane pod uwagę w procesie wykonawczym. W praktyce, stosowanie kwalifikatorów w SFC jest kluczowe dla zapewnienia przejrzystości i zrozumiałości diagramów, jednak w przypadku "N" mamy do czynienia z sytuacją, w której blok akcji działa w taki sam sposób, niezależnie od tego, czy ten kwalifikator jest obecny, czy nie. W branży automatyki przemysłowej, znajomość i umiejętność stosowania kwalifikatorów w SFC jest niezbędna do efektywnego modelowania procesów, co pozwala na łatwiejszą analizę i optymalizację działań. Na przykład, w przypadku zautomatyzowanego procesu pakowania, kwalifikatory mogą pomóc w określeniu, kiedy maszyna powinna przejść do kolejnego etapu, a ich odpowiednie stosowanie zapewnia płynność całej operacji.

Pytanie 36

Wskaż operator w języku IL, który musi być użyty w programie sterującym, aby zrealizować wywołanie bloku funkcyjnego FUN_1?

A. RET FUN_1
B. CAL FUN_1
C. LD FUN_1
D. ST FUN_1
Operator "CAL" w języku IL (Instruction List) jest kluczowym elementem programowania w systemach sterowania, pozwalającym na efektywne wywoływanie bloków funkcyjnych, takich jak FUN_1. Użycie operatora "CAL" oznacza, że w danym punkcie programu następuje przekazanie kontroli do zdefiniowanej funkcji, co jest niezbędne dla realizacji zadań automatyzacji procesów. Bloki funkcyjne stanowią podstawowy element programowania w systemach PLC, a ich wywoływanie za pomocą "CAL" pozwala na modularne podejście do tworzenia aplikacji. Przykładowo, w przypadku złożonych systemów, operator ten umożliwia wielokrotne wykorzystanie tych samych bloków funkcyjnych w różnych częściach programu, co sprzyja optymalizacji kodu i zmniejsza ryzyko błędów. W praktyce, każdy programista PLC powinien być dobrze zaznajomiony z tym operatorem oraz jego zastosowaniami, aby efektywnie projektować systemy automatyzacji, zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 37

Podaj operatora, który jest stosowany w języku IL i musi być uwzględniony w programie sterującym, aby zrealizować wywołanie bloku funkcyjnego FUN_1?

A. JMP FUN_1
B. RET FUN_1
C. LD FUN_1
D. CAL FUN_1
Operator CAL jest kluczowym elementem w języku IL (Instruction List) służącym do wywoływania bloków funkcyjnych w programach sterowników PLC. Użycie operatora CAL dla bloku funkcyjnego FUN_1 oznacza, że program sterujący aktywuje kod zapisany w tym bloku, co jest niezbędne do realizacji określonych zadań w systemie automatyki. W praktyce operator CAL umożliwia modularne podejście do programowania, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w inżynierii oprogramowania. Dzięki takiej modularności, programy stają się bardziej czytelne i łatwiejsze do utrzymania. Warto zauważyć, że odpowiednie użycie bloków funkcyjnych i ich wywoływanie za pomocą operatorów jest zgodne z normami IEC 61131-3, które regulują programowanie sterowników PLC. Stosując operator CAL, inżynierowie mogą efektywnie dzielić swoje programy na mniejsze, łatwiejsze do zarządzania komponenty, co z kolei sprzyja lepszej organizacji i wydajności systemu.

Pytanie 38

Jakim oznaczeniem literowym nazywa się zmienne wewnętrzne kontrolera, które są używane w programie jako styki i cewki?

A. M
B. Q
C. T
D. C
Odpowiedź "M" jest poprawna, ponieważ symbol ten odnosi się do zmiennych wewnętrznych sterownika, które pełnią rolę cewek i styków w programowaniu PLC. Zmienne te są związane z pamięcią sterownika, co znajduje odzwierciedlenie w angielskim słowie "memory". W praktyce zmienne typu M są wykorzystywane do przechowywania stanów logicznych, które mogą być używane w różnych częściach programu, co zapewnia elastyczność i możliwość łatwego zarządzania danymi. Dobrą praktyką jest przydzielanie zmiennych pamięciowych do konkretnych funkcji, co ułatwia późniejsze debugowanie oraz utrzymanie programu. W kontekście standardów, w wielu systemach automatyki przemysłowej, takich jak Siemens TIA Portal czy Allen-Bradley, zmienne pamięciowe są kluczowym elementem programowania, ponieważ umożliwiają manipulację danymi oraz interakcję z fizycznymi urządzeniami. Warto także zaznaczyć, że zrozumienie i umiejętność wykorzystania zmiennych M ma istotne znaczenie w kontekście pisania efektywnych i bezpiecznych programów automatyki.

Pytanie 39

Wskaż właściwy sposób odniesienia do zmiennej 64-bitowej w pamięci markerów sterownika PLC, której pierwsze osiem bitów ma adres w systemie dziesiętnym 14?

A. MW14
B. ML14
C. MB14
D. MD14
ML14 jest poprawną odpowiedzią, ponieważ w kontekście adresacji zmiennych w sterownikach PLC, termin ten oznacza 'Marker Long'. Działa to na zasadzie przypisania odpowiedniego typu danych do konkretnego adresu w pamięci. Zmienne 64-bitowe, takie jak w tym przypadku, są klasyfikowane jako długie słowa, dlatego poprawne jest użycie oznaczenia ML. Liczba 14 oznacza, że zmienna zaczyna się od 14-tego bajtu w pamięci markerów i zajmuje osiem kolejnych bajtów, co jest zgodne z zasadami adresacji w systemach PLC. Ważne jest, aby mieć na uwadze, że różne typy danych są adresowane różnymi prefiksami; na przykład, MD oznacza zmienną 32-bitową, MW to zmienna 16-bitowa, a MB to zmienna 8-bitowa. Znajomość tych oznaczeń jest kluczowa w programowaniu PLC, ponieważ niewłaściwe adresowanie może prowadzić do błędów w działaniu programu. W praktyce, podczas tworzenia programów w PLC, zawsze należy upewnić się, że adresy zmiennych odpowiadają ich typowi, aby zapewnić poprawne działanie oraz optymalną wydajność urządzenia. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie, jakie typy zmiennych i adresy są używane w projekcie, co ułatwia późniejsze zarządzanie i debugging.

Pytanie 40

Jakiego typu wyjście powinien mieć sterownik PLC, aby w systemie sterowania wykorzystującym ten sterownik możliwa była modulacja szerokości impulsu – PWM?

A. Analogowe napięciowe
B. Binarne tranzystorowe
C. Binarne przekaźnikowe
D. Analogowe prądowe
Wybór niewłaściwego typu wyjścia w kontekście modulacji szerokości impulsu (PWM) wynika często z niepełnego zrozumienia zasad działania różnych typów wyjść w sterownikach PLC. Wyjścia binarne przekaźnikowe, mimo że są popularne w wielu zastosowaniach, mają ograniczenia w kontekście szybkości przełączania i precyzji kontroli czasu trwania impulsu. Przekaźniki mechaniczne mogą wolno reagować na sygnały, co powoduje problemy z generowaniem prawidłowego sygnału PWM, który wymaga bardzo szybkich zmian stanu. Z kolei wyjścia analogowe prądowe i napięciowe, mimo że mogą wykorzystywać sygnały analogowe do regulacji, nie są przeznaczone do generowania sygnałów PWM, które bazują na cyklicznych zmianach stanu „włączony-wyłączony”. Typowe błędy myślowe prowadzą do mylenia sygnałów analogowych z cyfrowymi. PWM jest techniką cyfrową, co oznacza, że wymaga wyjść, które mogą włączanie i wyłączanie w odpowiednich odstępach czasu, co jest możliwe tylko w przypadku wyjść binarnych tranzystorowych. W praktyce, zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla prawidłowego projektowania systemów automatyki, a ignorowanie tych zasad może prowadzić do nieefektywności w działaniu układu oraz trudności w jego dalszej diagnostyce i serwisowaniu.