Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik żywienia i usług gastronomicznych
  • Kwalifikacja: HGT.12 - Organizacja żywienia i usług gastronomicznych
  • Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 18:56
  • Data zakończenia: 17 grudnia 2025 19:10

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie urządzenie powinno być zainstalowane w miejscu przygotowywania potraw przy zastosowaniu technologii sous-vide?

A. dyspenser
B. kocioł warzelny
C. blender
D. pakowarkę próżniową
Pakowarka próżniowa jest kluczowym urządzeniem w technologii sous-vide, ponieważ umożliwia hermetyczne zapakowanie produktów spożywczych w folię próżniową, co jest istotne dla zachowania ich świeżości i aromatu. Proces sous-vide polega na gotowaniu żywności w precyzyjnie kontrolowanej temperaturze wewnątrz wody lub pary przez dłuższy czas. Dzięki wykorzystaniu pakowarki, usuwamy powietrze z opakowania, co minimalizuje ryzyko utleniania oraz rozwoju bakterii, co jest zgodne z zasadami HACCP. Przykładem zastosowania pakowarki próżniowej w restauracjach może być przygotowanie steków, które po zapakowaniu w folię próżniową mogą być gotowane w temperaturze 55-60°C przez kilka godzin, co pozwala uzyskać idealną teksturę i smak. Dodatkowo, pakowanie próżniowe ułatwia również przechowywanie produktów, zwiększając ich trwałość oraz umożliwiając przygotowanie dań na zapas, co jest korzystne dla efektywności pracy w kuchni. Dlatego pakowarka próżniowa jest niezbędnym elementem wyposażenia w każdej kuchni, która stosuje technologię sous-vide.

Pytanie 2

Oblicz wartość gastronomiczną netto jednej lampki koniaku o objętości 100 ml, jeżeli koszt zakupu 1 butelki koniaku o pojemności 0,7 l wynosi 140 zł, a marża gastronomiczna wynosi 100%?

A. 40 zł
B. 80 zł
C. 20 zł
D. 98 zł
W przypadku analizowania pozostałych odpowiedzi, kluczowe jest zrozumienie, że obliczenia ceny gastronomicznej opierają się na precyzyjnym ustaleniu kosztów zakupu oraz zastosowaniu odpowiedniej marży. Odpowiedzi, które sugerują ceny takie jak 98 zł, 20 zł czy 80 zł, wskazują na błędne interpretacje procesu kalkulacji. Na przykład, wybór 98 zł sugeruje, że koszt zakupu lampki koniaku został błędnie pomnożony, co jest sprzeczne z zasadą ustalania marży. W rzeczywistości, taka cena byłaby niezgodna z rzeczywistością rynkową i nieodpowiednia, biorąc pod uwagę, że ceny gastronomiczne powinny być oparte na rzeczywistych kosztach. Odpowiedź 20 zł nie uwzględnia marży, co prowadzi do niepełnej kalkulacji, gdzie nie bierzemy pod uwagę, że ceny sprzedaży muszą pokrywać nie tylko koszty zakupu, ale również inne wydatki związane z prowadzeniem lokalu gastronomicznego, takie jak wynajem, wynagrodzenia pracowników i inne wydatki operacyjne. Odpowiedź 80 zł również błędnie odnosi się do procesu ustalania cen, ponieważ sugeruje zbyt wysoką marżę w porównaniu do rzeczywistych kosztów zakupu. Tego rodzaju błędne kalkulacje mogą prowadzić do nieefektywności finansowej i utraty konkurencyjności na rynku. Zrozumienie właściwych zasad ustalania cen i marż jest kluczowe dla sukcesu w branży gastronomicznej.

Pytanie 3

Który z poniższych składników jest najbogatszym źródłem białka?

A. Ryż
B. Masło
C. Pomidor
D. Kurczak
Kurczak jest znanym źródłem białka, co czyni go doskonałym wyborem dla osób dążących do zwiększenia masy mięśniowej czy poprawy ogólnej kondycji zdrowotnej. Białko z kurczaka jest wysokiej jakości, zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, które organizm ludzki potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Kurczak, szczególnie pierś, jest również niskokaloryczny i niskotłuszczowy, co czyni go popularnym składnikiem diety wśród sportowców oraz osób dbających o linię. W branży gastronomicznej, kurczak jest uniwersalnym składnikiem, łatwym do przygotowania na wiele sposobów, co pozwala na tworzenie różnorodnych i zdrowych dań. Jest to także składnik stosunkowo tani i dostępny, co pozwala na ekonomiczne planowanie jadłospisów w restauracjach i stołówkach. W kontekście standardów dietetycznych, kurczak często pojawia się jako podstawowe źródło białka w zaleceniach żywieniowych, ze względu na swoje walory odżywcze i łatwość w komponowaniu z innymi produktami żywnościowymi.

Pytanie 4

Jak długo powinny trwać przerwy między posiłkami zdrowej, dorosłej osoby?

A. 1,5 godziny
B. 7 godzin
C. 4 godziny
D. 6 godzin
Optymalna przerwa między posiłkami wynosząca około 4 godzin jest zgodna z zaleceniami wielu specjalistów ds. żywienia oraz organizacji zdrowia, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) czy Polskie Towarzystwo Dietetyczne. Taki czas pozwala na prawidłowe trawienie i wchłanianie składników odżywczych z poprzedniego posiłku, a jednocześnie zapewnia organizmowi odpowiednią ilość energii do funkcjonowania. Przerwy 4-godzinne pomagają w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi, co jest kluczowe dla zapobiegania nagłym skokom energii oraz uczuciu głodu, które mogą prowadzić do niezdrowych wyborów żywieniowych. Na przykład, w przypadku osoby prowadzącej aktywny tryb życia, regularne spożywanie posiłków co 4 godziny sprzyja lepszemu zarządzaniu energią i może wspierać cele związane z kontrolą masy ciała. Dodatkowo, przestrzeganie tego schematu żywieniowego pozwala na wprowadzenie zdrowych przekąsek, które mogą wzbogacić dietę w błonnik, witaminy oraz minerały, co jest korzystne dla ogólnego stanu zdrowia.

Pytanie 5

Oblicz wartość netto gastronomiczną jednej lampki wina o objętości 100 ml, zakładając, że cena nabycia 1 butelki wina o pojemności 1,5 l wynosi 60 zł, a marża gastronomiczna wynosi 300%?

A. 12,00 zł
B. 8,00 zł
C. 16,00 zł
D. 4,00 zł
Podczas obliczeń związanych z ceną gastronomiczną, kluczowe jest zrozumienie nie tylko samego procesu przeliczania, ale także skutków błędów w szacunkach cenowych. Na przykład, niekiedy można spotkać się z podejściem, w którym cena zakupu jednostkowego nie jest właściwie przeliczana na porcje. Niektóre odpowiedzi mogłyby sugerować, że cena lampki wina to 8 zł, co wynikać może z niepoprawnego obliczenia lub niedopasowania marży. Taki błąd myślowy polega na pominięciu w obliczeniach konieczności dodania marży do ceny zakupu. Dodatkowo, błędne obliczenia mogą wynikać z nieprawidłowego zrozumienia marży, która w kontekście gastronomicznym nie jest tylko procentowym mnożnikiem, ale całkowitym zwiększeniem ceny w stosunku do kosztu. Innym przykładem jest wyliczenie 12 zł, co również pomija prawidłowe zastosowanie marży 300%. W branży gastronomicznej, zrozumienie struktury cenowej jest kluczowe dla efektywnego zarządzania dochodami i kosztami. Dlatego, aby uniknąć takich nieporozumień, warto przyswoić sobie zasady kalkulacji cen oraz marż, zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, które kładą duży nacisk na dokładność i przejrzystość w polityce cenowej restauracji.

Pytanie 6

Korzystając z danych zawartych w tabeli, oblicz cenę brutto 1 zestawu obiadowego, jeżeli stawka podatku VAT na potrawy i napoje wynosi 8%.

Zestaw obiadowy dla 45 osób
Potrawa/napójWartość w cenach netto dla 45 osób [zł]
Zupa jarzynowa112,50
Naleśniki z serem i musem117,00
Herbata owocowa24,75
A. 6,10 zł
B. 61,02 zł
C. 5,65 zł
D. 56,65 zł
Dobrze, poprawna odpowiedź to 6,10 zł. Jak to wyszło? Najpierw zsumowaliśmy, ile wynosi wartość netto wszystkich potraw i napojów dla 45 osób, i to dało nam 254,25 zł. Potem dzielimy tę sumę przez 45, co daje nam 5,65 zł na osobę. No i pamiętamy, że musimy dodać VAT – w tym przypadku 8%. Żeby to zrobić, po prostu mnożymy 5,65 zł przez 1,08, co daje 6,102 zł, a jak zaokrąglimy, to wyjdzie 6,10 zł. Dlaczego to takie ważne? Bo w gastronomii musimy mieć pewność, że ceny są dobrze obliczone – to nie tylko kwestia przepisów, ale też tego, jak nasza firma jest postrzegana przez klientów. Warto też pamiętać, że stawki VAT mogą się różnić w różnych krajach, więc trzeba być na bieżąco z lokalnymi zasadami. Jak widać, dobre obliczenia mają wpływ nie tylko na finanse, ale też na nasz wizerunek.

Pytanie 7

Ile wody powinno być spożywane dziennie przez osobę dorosłą?

A. od 2 l do 2,5 l
B. od 3 l do 3,5 l
C. od 1 l do 1,5 l
D. od 4 l do 4,5 l
Odpowiedź "od 2 l do 2,5 l" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia oraz innymi instytucjami zdrowia publicznego, średnie dzienne zapotrzebowanie na wodę dla osoby dorosłej wynosi około 2-2,5 litra. Spożycie wody na tym poziomie wspiera odpowiednie funkcjonowanie organizmu, w tym regulację temperatury ciała, transport substancji odżywczych oraz usuwanie toksyn. W praktyce, potrzeby te mogą się różnić w zależności od aktywności fizycznej, klimatu oraz indywidualnych cech organizmu. Na przykład, osoby aktywne fizycznie lub przebywające w wysokich temperaturach powinny zwiększyć spożycie płynów, aby zapobiec odwodnieniu. Dobrą praktyką jest również monitorowanie koloru moczu; jasnożółty kolor wskazuje na odpowiednie nawodnienie, podczas gdy ciemniejszy kolor może sugerować potrzebę wypicia większej ilości wody. Dodatkowo, warto pamiętać, że woda nie tylko pochodzi z płynów, ale również z jedzenia, co należy uwzględnić w codziennym bilansie płynów.

Pytanie 8

Ile wyniesie rachunek za usługę organizacji przerwy kawowej dla 125 osób?

Dane do sporządzenia rachunku za usługę organizacji przerwy kawowej
Ceny brutto produktów i napojów dla 1 osoby6,00 zł
Cena brutto obsługi kelnerskiej100,00 zł
Udzielony opust10%
A. 600,00 zł
B. 750,00 zł
C. 765,00 zł
D. 850,00 zł
W przypadku podania kwot 850,00 zł, 750,00 zł lub 600,00 zł jako prawidłowych odpowiedzi, pojawiają się pewne nieporozumienia dotyczące struktury kosztów organizacji przerwy kawowej. Warto zaznaczyć, że odpowiedź 850,00 zł, mimo że obejmuje całkowity koszt wraz z obsługą, nie uwzględnia aspektu rabatu, co czyni ją mylącą. Koszt 750,00 zł bez dodatkowych usług również nie jest wystarczający, ponieważ ignoruje istotny element obsługi kelnerskiej, która jest kluczowa dla jakości usług gastronomicznych. Odpowiedź 600,00 zł jest całkowicie nieadekwatna, gdyż nie odzwierciedla nawet podstawowych kosztów produktów i napojów dla 125 osób. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest niezaliczenie rabatów do całości wydatków oraz nieprzewidywanie kosztów dodatkowych, które są kluczowe w budżetowaniu wydarzeń. Dobre praktyki w branży wskazują na konieczność dokładnego planowania każdego aspektu wydatków, w tym zarówno produktów, jak i związanych z nimi usług, co w tym przypadku nie zostało właściwie uwzględnione.

Pytanie 9

Na podstawie zamieszczonej analizy wskaźników BMI oceń stan odżywienia osoby, której BMI wynosi 45.

Analiza wskaźników BMI
Wartości BMIInterpretacja
< 19,00Niedowaga
25 - 29,9Nadwaga
30 - 40Otyłość I stopnia
> 40Otyłość III stopnia
A. Nadwaga, podejrzenie przekarmienia.
B. Otyłość skrajna, zagrożenie zdrowia.
C. Niedowaga, podejrzenie o niedożywienie.
D. Wychudzenie organizmu, jadłowstręt psychiczny.
Odpowiedzi sugerujące wychudzenie organizmu, niedowagę czy nadwagę w kontekście BMI wynoszącego 45 są nieprawidłowe, ponieważ wskazują na fundamentalne nieporozumienie dotyczące klasyfikacji wskaźników BMI. Zgodnie z ogólnie przyjętymi standardami, BMI poniżej 18,5 klasyfikuje się jako niedowagę, podczas gdy nadwaga przypisywana jest wartościom od 25 do 29,9. Otyłość, z kolei, zaczyna się od wartości 30 i dzieli się na różne stopnie, przy czym otyłość skrajna zaczyna się od 40. Przekroczenie wartości 40 w skali BMI jednoznacznie wskazuje na poważne problemy zdrowotne, a nie na jakieś inne stany, takie jak niedożywienie czy nadwaga. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków obejmują niewłaściwe zrozumienie definicji kategorii zdrowotnych oraz ignorowanie kluczowych wskaźników ryzyka związanych z otyłością. Należy podkreślić, że każda wartość BMI powyżej 40 wymaga natychmiastowej interwencji oraz nadzoru medycznego, aby zapobiec dalszym komplikacjom zdrowotnym.

Pytanie 10

Sprzęt pomocniczy przedstawiony na rysunku ma zastosowanie do

Ilustracja do pytania
A. ekspedycji napojów gorących.
B. transportu napojów.
C. podgrzewania zupy.
D. chłodzenia napojów zimnych.
Urządzenie przedstawione na zdjęciu to termos do napojów, który ma kluczowe znaczenie w kontekście ekspedycji napojów gorących. Przy jego zastosowaniu, na przykład w restauracjach czy na cateringach, zapewnia się utrzymanie wysokiej temperatury gorących napojów, jak kawa czy herbata, przez długi czas. Terminowy serwis napojów gorących jest istotny nie tylko ze względu na ich smak, ale także na bezpieczeństwo konsumentów. Zastosowanie termosów pozwala na efektywne zarządzanie czasem i zasobami w branży gastronomicznej, gdzie szybka obsługa jest kluczowa. Dobre praktyki branżowe wskazują na konieczność użycia izolacji termicznej, co zapewnia długotrwałe utrzymanie temperatury, a także kranika do nalewania, który ułatwia serwowanie. Termosy są również zgodne z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa żywności, co czyni je odpowiednim wyborem dla profesjonalnych usług cateringowych.

Pytanie 11

Tworząc typową kartę menu dla restauracji, początek listy proponowanych dań powinien obejmować grupę

A. przekąsek zimnych
B. przekąsek gorących
C. dań z mięsa
D. dań wegetariańskich
Odpowiedź 'przekąsek zimnych' jest prawidłowa, ponieważ w standardowej karcie menu restauracji zaleca się zaczynanie od potraw, które są lekkie i łatwe do spożycia, a przekąski zimne idealnie spełniają te kryteria. Wprowadzenie gości w świat kulinariów za pomocą zimnych przekąsek, takich jak sałatki, tatar czy różnorodne deski serów, pozwala na stworzenie zachęcającej atmosfery. Dobrą praktyką jest również klasyfikacja potraw według ich ciężkości, co umożliwia gościom stopniowe odkrywanie menu. W wielu renomowanych restauracjach można zaobserwować, że zimne przekąski są często pierwszym krokiem w degustacji, co może prowadzić do wyboru dań głównych i deserów. Dodatkowo, zimne przekąski mogą być często przygotowane wcześniej i podawane na zimno, co zwiększa efektywność pracy kuchni oraz umożliwia lepsze zarządzanie czasem podczas szczytowych godzin obsługi.

Pytanie 12

Ile nektaru trzeba przygotować, aby zastąpić 300 g świeżych owoców, jeśli według tabel zamienności 100 g świeżych owoców można zastąpić 60 g nektaru?

A. 600 g
B. 180 g
C. 1 800 g
D. 500 g
W przypadku błędnych odpowiedzi, często można zauważyć typowe nieporozumienia związane z samym podejściem do obliczeń. Na przykład, niektóre obliczenia mogą zakładać, że wszystkie owoce i nektary mają tę samą wartości odżywczą lub kaloryczną, co jest fałszywe. Każdy produkt ma swoją specyfikę oraz różne współczynniki zamienności. Często błędy wynikają z niepoprawnego mnożenia lub dzielenia. Przykładowo, wybór 600 g mógł wynikać z mylnego założenia, że 300 g świeżych owoców wymaga proporcjonalnie większej ilości nektaru bez uwzględnienia wskaźnika zamienności. Kolejnym typowym błędem jest nieuwzględnienie faktu, że na 100 g owoców przypada 60 g nektaru, co oznacza, że w przypadku 300 g owoców należy dokonać odpowiednich obliczeń, a nie jedynie przyjąć prostą proporcję. Osoby, które odpowiedziały 1 800 g, mogą myśleć, że za każdą jednostkę owoców należałoby przygotować dwukrotnie więcej nektaru, co prowadzi do znacznego zawyżenia ilości. Przy takich obliczeniach kluczowe jest zrozumienie zasadności stosowania wskaźników zamienności w kontekście produktów spożywczych oraz ich wpływu na dietę i zdrowie. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla prawidłowego planowania posiłków oraz bilansowania diety.

Pytanie 13

Który z poniższych procesów jest częścią systemu GMP (Good Manufacturing Practice)?

A. Obsługa gości
B. Marketing i reklama
C. Dekorowanie sali
D. Kontrola jakości surowców
Dekorowanie sali, choć ważne w kontekście estetyki i doświadczenia klienta, nie jest częścią systemu GMP. GMP koncentruje się na procesach wewnętrznych związanych z produkcją, a nie na elementach wizualnych lokalu. Co więcej, obsługa gości, choć kluczowa dla jakości obsługi klienta, dotyczy raczej standardów usługowych i nie jest bezpośrednio związana z praktykami produkcyjnymi, na których skupia się GMP. Obsługa gości obejmuje takie aspekty jak uprzejmość personelu i szybkość reakcji na potrzeby klientów, co choć istotne, nie wpływa na sam proces produkcji żywności. Marketing i reklama, z kolei, są działaniami promocyjnymi mającymi na celu zwiększenie sprzedaży i świadomości marki. Choć mogą być powiązane z ogólną strategią firmy, nie mają bezpośredniego wpływu na procesy zapewniania jakości produkcji, które są centralnym punktem GMP. Często niepoprawne przypisywanie tych procesów do GMP wynika z niepełnego zrozumienia zakresu i celów tego systemu. GMP skupia się na wewnętrznych procesach produkcyjnych, a nie na zewnętrznych działaniach promocyjnych czy usługowych.

Pytanie 14

Ile tac kelnerskich trzeba przygotować, aby obsłużyć 180 gości na przyjęciu koktajlowym, jeżeli każdy kelner obsłuży 30 gości?

A. 5 sztuk
B. 30 sztuk
C. 10 sztuk
D. 6 sztuk
Aby obliczyć liczbę tac kelnerskich potrzebnych do obsługi 180 gości przy założeniu, że jeden kelner obsługuje 30 gości, należy zastosować prostą formułę. Dzielimy liczbę gości przez liczbę gości obsługiwanych przez jednego kelnera: 180 gości ÷ 30 gości/kelner = 6 kelnerów. Każdy kelner powinien mieć swoją tacę, dlatego potrzebujemy 6 tac kelnerskich. W praktyce, przy organizacji przyjęć koktajlowych, ważne jest zachowanie odpowiednich standardów obsługi, aby zapewnić płynność i komfort dla gości. Dobrą praktyką jest także uwzględnienie ewentualnych sytuacji kryzysowych, takich jak zwiększone zapotrzebowanie na obsługę, w wyniku czego warto rozważyć posiadanie dodatkowej tacy jako zapasu. W branży gastronomicznej, efektywna organizacja pracy kelnerów i prawidłowe przygotowanie stanowisk pracy mają kluczowe znaczenie dla sukcesu wydarzenia.

Pytanie 15

Na zamieszczonym schemacie przedstawiono stoły ustawione w formie litery

Ilustracja do pytania
A. T pojedynczo.
B. L blokowo.
C. L pojedynczo.
D. T blokowo.
Odpowiedź "T blokowo" to strzał w dziesiątkę! Na tym schemacie stoły są rzeczywiście ustawione w kształcie litery "T". Można to zauważyć, gdyż część pozioma i pionowa tworzą jednolitą formę. Ustawienie blokowe, jak sama nazwa wskazuje, oznacza, że te stoły są ze sobą połączone, co na pewno zwiększa stabilność i usprawnia organizację przestrzeni. Z mojego doświadczenia, w salach konferencyjnych to ustawienie jest często stosowane, bo pozwala na lepszą interakcję i prowadzenie dyskusji. Chociaż może nie wydawać się to oczywiste, ale takie układy naprawdę pomagają w lepszej widoczności w grupie. W końcu łatwiej się podejmuje decyzje i wymienia informacje, co jest bardzo ważne, kiedy pracujemy w zespole.

Pytanie 16

Cennym źródłem białka roślinnego o największej wartości biologicznej po zjedzeniu są

A. produkty owocowe
B. rośliny strączkowe
C. produkty zbożowe
D. rośliny korzeniowe
Warzywa strączkowe, takie jak soczewica, ciecierzyca, fasola czy groch, są uznawane za jedno z najbogatszych źródeł białka roślinnego o wysokiej wartości biologicznej. Oznacza to, że zawierają one wszystkie niezbędne aminokwasy, które organizm ludzki potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania. Białko roślinne z warzyw strączkowych jest szczególnie cenne w diecie wegetariańskiej i wegańskiej, gdzie często brakuje źródeł białka zwierzęcego. Dodatkowo, warzywa strączkowe są bogate w błonnik, witaminy oraz minerały, co przyczynia się do poprawy zdrowia układu pokarmowego oraz ogólnego samopoczucia. Warto dodać, że włączenie tych produktów do diety może przyczynić się do obniżenia ryzyka wielu chorób, w tym chorób sercowo-naczyniowych. Przykłady zastosowania obejmują przygotowanie dań takich jak hummus, zupy, sałatki oraz potrawy jednogarnkowe, co czyni je wszechstronnym składnikiem w kuchni.

Pytanie 17

W trakcie przyjmowania reklamacji od gościa, kelner nie powinien

A. proponować metody naprawy zaistniałych problemów
B. przerywać składania skargi, ponieważ gość nie ma racji
C. uważnie wysłuchać i powtórzyć treść skargi
D. przepraszać za powstałe problemy
Odpowiedź dotycząca przerywania składania skargi przez gościa, ponieważ ten nie ma racji, jest poprawna, ponieważ w kontekście profesjonalnej obsługi klienta kluczowe jest, aby kelnerzy oraz pracownicy obsługi nie przerywali klientów podczas zgłaszania swoich uwag czy reklamacji. Pracownik powinien wysłuchać skargi w całości, okazując zrozumienie oraz empatię. Przykładowo, zaleca się, aby kelner aktywnie słuchał gościa, a następnie podsumował jego skargę, co może pomóc w zidentyfikowaniu problemu. Standardy obsługi klienta, takie jak te określone przez organizacje takie jak American Customer Satisfaction Index, podkreślają znaczenie pełnego zrozumienia potrzeb i oczekiwań klienta. Pracownicy powinni być przeszkoleni w zakresie technik komunikacyjnych, które sprzyjają konstruktywnemu rozwiązywaniu problemów, co prowadzi do zwiększenia satysfakcji klientów oraz budowania długotrwałych relacji. Przykładami mogą być techniki parafrazowania, które nie tylko pokazują, że pracownik słucha, ale także ułatwiają dalsze konstruktywne rozmowy.

Pytanie 18

Za ustabilizowanie poziomu glukozy w krwi u człowieka odpowiedzialna jest

A. pepsyna
B. limfa
C. żółć
D. insulina
Insulina jest hormonem peptydowym, który odgrywa kluczową rolę w regulacji stężenia glukozy we krwi. Produkowana jest przez komórki beta trzustki i wydzielana w odpowiedzi na wzrost poziomu glukozy, na przykład po posiłku. Jej głównym działaniem jest ułatwienie transportu glukozy do komórek organizmu, gdzie jest wykorzystywana jako źródło energii. Praktyczne zastosowanie insuliny w medycynie obejmuje leczenie cukrzycy, gdzie pacjenci muszą monitorować swoje stężenie glukozy i stosować insulinę w odpowiednich dawkach. W kontekście dobrych praktyk, pacjenci z cukrzycą powinni być edukowani na temat znaczenia insuliny oraz technik samodzielnego podawania, aby skutecznie zarządzać swoją chorobą. Ponadto, badania wskazują, że regularne ćwiczenia fizyczne oraz zrównoważona dieta mogą wspomóc naturalną produkcję insuliny i poprawić wrażliwość tkanek na ten hormon, co jest istotne w prewencji i leczeniu zaburzeń gospodarki węglowodanowej.

Pytanie 19

Brak którego składnika odżywczego w organizmie może prowadzić do zaburzeń rytmu serca oraz nadciśnienia tętniczego?

A. Kolekalcyferol
B. Kwas askorbinowy
C. Sole wapnia
D. Potas
W przypadku zakłóceń pracy serca i nadciśnienia tętniczego, ważne jest zrozumienie roli różnych składników odżywczych, a nie wszystkie z wymienionych odpowiedzi mają takie samo znaczenie. Witamina C jest silnym przeciwutleniaczem, który wspiera układ odpornościowy i może przyczyniać się do zdrowia serca poprzez wspomaganie produkcji kolagenu oraz poprawę funkcji naczyń krwionośnych, jednak nie jest bezpośrednio związana z regulacją ciśnienia krwi ani z zaburzeniami rytmu serca. Witamina D, choć ma kluczowe znaczenie w regulacji metabolizmu wapnia i zdrowia kości, jej niedobór nie jest bezpośrednio związany z nadciśnieniem. Z kolei wapń odgrywa istotną rolę w kurczliwości mięśni i w przekazywaniu sygnałów nerwowych, lecz jego niedobór może prowadzić do skurczów mięśni, a niekoniecznie do zaburzeń rytmu serca. Często występującym błędem jest przypisywanie konkretnej roli poszczególnym mikroskładnikom bez uwzględnienia ich interakcji w organizmie. Zrozumienie, że nadciśnienie i zaburzenia rytmu serca są zazwyczaj rezultatem złożonego działania wielu czynników, w tym diety, stylu życia oraz zdrowia ogólnego, jest kluczowe. Dlatego tak ważne jest, aby nie ograniczać swojej uwagi tylko do jednego składnika, ale brać pod uwagę całościowy obraz zdrowia żywieniowego.

Pytanie 20

Jakim dodatkiem warzywnym warto uzupełnić zestaw dań obejmujący barszcz czerwony, kotlet z fasoli oraz ziemniaki gotowane?

A. Surówkę z marchwi
B. Bób gotowany
C. Buraki zasmażane
D. Ćwikłę z chrzanem
Surówka z marchwi jest doskonałym dodatkiem do zestawu potraw, który obejmuje barszcz czerwony, kotleta z fasoli oraz ziemniaki z wody. Jej świeżość, chrupkość oraz naturalna słodycz harmonizują z intensywnym smakiem barszczu, jednocześnie dostarczając cennych składników odżywczych, takich jak witaminy A, C oraz błonnik. Surówka z marchwi może być wzbogacona o dodatki takie jak cebula, rodzynki czy orzechy, co zwiększa jej wartość odżywczą i sensoryczną. W kontekście standardów kulinarnych, warto pamiętać, że surówki są często rekomendowane jako zdrowa alternatywa dla cięższych dodatków, takich jak smażone warzywa czy sosy. Przykładowo, w restauracjach często serwuje się surówki jako element wykorzystywany do uzupełnienia talerza, co podnosi estetykę serwowanych dań oraz ich wartość odżywczą. Ponadto, włączenie świeżych warzyw do diety jest zgodne z zasadami zdrowego żywienia, które podkreślają znaczenie spożywania minimum 5 porcji warzyw i owoców dziennie.

Pytanie 21

Jaką wartość energetyczną mają 100 g placków ziemniaczanych, które zawierają 4 g białka, 14 g tłuszczu oraz 24 g węglowodanów, w tym 2 g błonnika?

A. 238 kcal
B. 242 kcal
C. 234 kcal
D. 244 kcal
Z plackami ziemniaczanymi to tak, że ich wartości energetyczne mogą być trochę mylące. Kiedy wybierasz błędne liczby, jak 242, 238 czy 244 kcal, to może wynikać z tego, że nie do końca rozumiesz, jak ta wartość jest liczona. Często pomija się błonnik, który, choć jest ważny, nie dostarcza energii, bo organizm go nie trawi. Dlatego, jeśli go nie uwzględnisz, możesz zawyżyć wartość kaloryczną. Niektórzy myślą, że wszystkie węglowodany mają taką samą wartość energetyczną, co jest uproszczeniem i może prowadzić do przekroczenia rekomendowanej kaloryczności, a to nie jest zdrowe. Wiedza o wartości energetycznej jest szczególnie ważna dla osób z cukrzycą czy tych na dietach odchudzających. Dlatego warto znać zasady, bo błędne obliczenia mogą prowadzić do problemów metabolicznych, co jest niebezpieczne. Trzeba więc zrozumieć, jak ważne jest właściwe liczenie wartości odżywczej, żeby zdrowo się żywić.

Pytanie 22

Energetyczna wartość obiadu powinna wynosić

A. od 35 % do 40 % dziennego zapotrzebowania na energię
B. od 55 % do 60 % dziennego zapotrzebowania na energię
C. od 45 % do 50 % dziennego zapotrzebowania na energię
D. od 25 % do 30 % dziennego zapotrzebowania na energię
Wybór wartości energetycznej posiłku obiadowego z zakresu od 25 % do 30 % dziennego zapotrzebowania na energię jest niewłaściwy, ponieważ nie odzwierciedla rzeczywistych potrzeb organizmu. Tak niski udział kaloryczny na obiad może prowadzić do niedoborów energetycznych, co z kolei może wpłynąć negatywnie na metabolizm oraz ogólne samopoczucie. Obiad powinien być zbilansowany pod względem wartości odżywczej oraz energetycznej, a wartości na poziomie 45 % do 50 % dziennego zapotrzebowania na energię mogą być zbyt wysokie, prowadząc do nadwyżki kalorycznej, co w dłuższym okresie może skutkować otyłością oraz innymi schorzeniami metabolicznymi. W praktyce, posiłki powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb energetycznych, które zależą od poziomu aktywności fizycznej, wieku oraz płci. Typowym błędem myślowym jest założenie, że mniejsza ilość energii na obiad jest korzystna dla utrzymania wagi. W rzeczywistości, odpowiednia kaloryczność obiadu jest kluczowa dla zapewnienia organizmowi energii do działania w ciągu dnia oraz wspierania procesów regeneracyjnych. Dlatego ważne jest, aby planując dietę, kierować się zaleceniami specjalistów w dziedzinie żywienia, aby unikać skrajnych wartości, które mogą prowadzić do problemów zdrowotnych.

Pytanie 23

Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia, dorosłym zaleca się planowanie dziennego spożycia błonnika pokarmowego w ilości

A. od 0 do 20 g
B. od 60 do 80 g
C. od 40 do 60 g
D. od 20 do 40 g
Zalecana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) ilość błonnika pokarmowego dla osoby dorosłej wynosi od 20 do 40 g dziennie. Błonnik jest kluczowym składnikiem diety, który nie tylko wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, ale także ma istotny wpływ na zdrowie metaboliczne. Regularne spożywanie odpowiednich ilości błonnika może pomóc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, regulacji poziomu cukru we krwi oraz obniżeniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Osoby dorosłe mogą uzyskać zalecaną ilość błonnika, włączając do swojej diety produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa, orzechy oraz nasiona. Przykładowo, jedna szklanka owoców jagodowych dostarcza około 7 g błonnika, a jedna szklanka gotowanej soczewicy - aż 15 g. Warto również pamiętać, że błonnik rozpuszczalny (obecny m.in. w owocach i owsie) oraz błonnik nierozpuszczalny (znajdujący się w warzywach i pełnoziarnistych produktach) pełnią różne funkcje, co sprawia, że zróżnicowana dieta jest kluczem do uzyskania korzyści zdrowotnych.

Pytanie 24

Jaką wartość netto ma cena gastronomiczna 100 ml wina, jeżeli zakupiona butelka o pojemności 0,75 l kosztowała 300 zł, a marża gastronomiczna wynosi 150%?

A. 10,00 zł
B. 6,00 zł
C. 60,00 zł
D. 100,00 zł
Aby obliczyć cenę gastronomiczną netto 100 ml wina, należy najpierw ustalić koszt zakupu butelki. Zakupiona butelka o pojemności 0,75 l kosztowała 300 zł. Ponieważ jest to równowartość 750 ml, cena za 100 ml wynosi: (300 zł / 750 ml) * 100 ml = 40 zł. Następnie, aby obliczyć cenę gastronomiczną, należy uwzględnić marżę gastronomiczną, która w tym przypadku wynosi 150%. Marża ta oznacza, że do ceny zakupu dodajemy 150% wartości kosztu. Obliczamy zatem 150% z 40 zł, co daje 60 zł. Dodajemy tę wartość do kosztu zakupu: 40 zł + 60 zł = 100 zł. Zatem cena gastronomiczna netto 100 ml wina to 100 zł. W praktyce, umiejętność dokładnego obliczania cen gastronomicznych jest kluczowa w branży HoReCa, ponieważ pozwala na efektywne zarządzanie marżami i cenami, co z kolei wpływa na rentowność przedsiębiorstw.

Pytanie 25

Zgodnie z zamieszczoną na rysunku Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej podstawą żywienia człowieka powinny być

Ilustracja do pytania
A. warzywa i owoce, z czego 1/4 warzywa, a 3/4 owoce.
B. mleko i przetwory mleczne.
C. kasze i makarony.
D. warzywa i owoce, z czego 3/4 warzywa, a 1/4 owoce.
No właśnie, dobra odpowiedź! Warzywa i owoce rzeczywiście powinny stanowić podstawę naszej diety, gdzie warto, żeby warzywa zajmowały większą część talerza. To wszystko jest zgodne z tym, co mówi Piramida Zdrowego Żywienia. Warzywa mają mnóstwo witamin, minerałów i błonnika, co naprawdę wpływa na nasze zdrowie. Przykładowo, brokuły, marchew czy szpinak są świetnymi wyborami. A owoce, takie jak jabłka czy jagody, dodają smaku i są zdrowe. Ważne, żeby jeść je przez cały dzień i wybierać sezonowe, bo to przynosi najwięcej korzyści. Jak dobrze wprowadzisz te proporcje do diety, to na pewno poczujesz się lepiej i utrzymasz zdrową wagę.

Pytanie 26

Dieta, która opiera się na produktach roślinnych i nie obejmuje mięsa, jaj oraz nabiału, to dieta

A. wegańska
B. semiwegetariańska
C. owolaktowegetariańska
D. laktowegetariańska
Dieta wegańska jest sposobem żywienia, który opiera się wyłącznie na produktach roślinnych, całkowicie wykluczając mięso, jaja oraz produkty mleczne. To podejście nie tylko ma pozytywny wpływ na zdrowie, ale także przyczynia się do ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt. Przykłady zastosowania diety wegańskiej obejmują spożywanie warzyw, owoców, orzechów, nasion, zbóż oraz roślin strączkowych, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych. Ponadto, weganizm może wspierać profilaktykę wielu chorób, takich jak otyłość, cukrzyca typu 2 oraz choroby sercowo-naczyniowe. Warto również zaznaczyć, że dieta wegańska wymaga staranności w planowaniu, aby zapewnić odpowiednią ilość białka, witamin i minerałów, takich jak witamina B12, żelazo czy wapń, które można uzyskać z alternatywnych źródeł roślinnych lub suplementów. Standardy żywieniowe, takie jak te opracowane przez Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyczne, potwierdzają, że dobrze zbilansowana dieta wegańska może być zdrowa i spełniać wszystkie potrzeby żywieniowe.

Pytanie 27

Jaką kwotę uiści klient w barze za zestaw dnia, przy uwzględnieniu 20% zniżki, w ramach programu lojalnościowego? Standardowa cena zestawu wynosi 15,00 zł.

A. 20,00 zł
B. 12,00 zł
C. 17,00 zł
D. 15,00 zł
Poprawna odpowiedź to 12,00 zł, ponieważ przyznany rabat w wysokości 20% obniża cenę standardową zestawu dnia. Aby obliczyć wartość rabatu, należy pomnożyć cenę 15,00 zł przez 20%, co daje 3,00 zł. Następnie, odejmujemy tę kwotę od ceny standardowej: 15,00 zł - 3,00 zł = 12,00 zł. Tego typu obliczenia są niezwykle istotne w branży gastronomicznej, gdzie programy lojalnościowe mają na celu nie tylko przyciągnięcie klientów, ale także zwiększenie ich zaangażowania i częstotliwości odwiedzin. Dbanie o klientów poprzez oferowanie rabatów to praktyka zgodna z najlepszymi standardami marketingowymi, które nie tylko przyciągają nowych gości, ale także zwiększają satysfakcję i lojalność obecnych klientów. Przykładem mogą być kampanie promocyjne, które uwzględniają różnorodne zniżki, zachęcając do korzystania z oferty lokalu. Rzetelne obliczenia cenowe są kluczowe dla prawidłowego zarządzania finansami przedsiębiorstwa oraz utrzymania konkurencyjności na rynku.

Pytanie 28

Ile stołów o wymiarach 100 cm x 80 cm trzeba ustawić krótszymi bokami w formie litery I na 20 nakryć, jeśli planowane jest ich umiejscowienie przy dłuższych bokach stołu, odległość między sąsiednimi nakryciami ma wynosić 80 cm, a pierwsze nakrycie ma być oddalone od krawędzi stołu o 40 cm?

A. 8 stołów
B. 9 stołów
C. 5 stołów
D. 4 stoły
Analizując inne opcje, warto zauważyć, że niektóre błędne odpowiedzi wynikają z nieprawidłowego podejścia do obliczeń związanych z wymiarami stołu i rozmieszczeniem nakryć. Na przykład, jeśli ktoś zasugerowałby, że wystarczy 5 stołów, można by sądzić, że zmieści się na nich więcej nakryć, co jest błędne, ponieważ w rzeczywistości 5 stołów pomieściłoby jedynie 5 nakryć, nie uwzględniając wymaganych odległości. Użytkownicy błędnie zakładają, że można wykorzystać cały wymiar stołu, co jest niezgodne z praktycznymi zasadami ustawiania nakryć. Kolejnym typowym błędem myślowym jest zakładanie, że krótki bok stołu wystarczy do pomieszczenia nakryć. W rzeczywistości, przy ustawieniu nakryć w kształcie litery I, musimy brać pod uwagę dłuższą krawędź, co zmienia sposób liczenia potrzebnych stołów. Przy 4 stołach, rozmieszczając nakrycia, szybko okazuje się, że nie tylko nie zmieści się ich 20, ale również nie zostanie zachowana wymagania dotycząca odległości między nimi. Ważne jest, aby przy planowaniu przestrzeni brać pod uwagę nie tylko długość, ale również szerokość oraz wymagane odległości, co w efekcie prowadzi do błędnych wniosków i nieefektywnego wykorzystania dostępnej przestrzeni.

Pytanie 29

Przedstawiony na rysunku sposób trzymania sztućców kelner powinien zastosować obsługując gości przy stole serwisem

Ilustracja do pytania
A. rosyjskim.
B. francuskim pełnym.
C. angielskim.
D. francuskim uproszczonym.
Odpowiedź "francuskim pełnym" jest poprawna, ponieważ przedstawiony na zdjęciu sposób trzymania sztućców ściśle odpowiada zasadom serwisu francuskiego pełnego. W tym stylu widelec trzymany jest w lewej ręce, zębami skierowanymi w dół, co pozwala na precyzyjne nakładanie pokarmów, a nóż w prawej ręce z ostrzem skierowanym w dół, co zapewnia pełną kontrolę nad krojeniem potraw. Warto podkreślić, że ten sposób serwowania jest stosowany w eleganckich restauracjach, gdzie etykieta i prezentacja potraw mają ogromne znaczenie. W praktyce, kelnerzy stosują serwis francuski pełny podczas serwowania potraw, aby podkreślić ich finezję i smak. Wykorzystanie tego stylu podkreśla profesjonalizm obsługi oraz dbałość o detale, co jest kluczowe w branży gastronomicznej. Ponadto, znajomość różnych stylów serwowania, w tym serwisu francuskiego, może wzbogacić ofertę lokalu i zwiększyć satysfakcję gości.

Pytanie 30

W trakcie trawienia tłuszcze rozkładane są na

A. glicerol oraz kwasy tłuszczowe
B. aminokwasy oraz glikogen
C. aminokwasy i dekstryny
D. glukozę i peptydy
Odpowiedź glicerolu i kwasów tłuszczowych jest poprawna, ponieważ w procesie trawienia tłuszcze, które są złożonymi lipidami, ulegają emulsyfikacji przez sole żółciowe, co zwiększa ich powierzchnię i umożliwia działanie enzymów lipolitycznych. Enzymy te, takie jak lipaza trzustkowa, rozkładają triglicerydy na glicerol oraz kwasy tłuszczowe. Glicerol jest prostą cząsteczką, która może być wykorzystywana w metabolizmie energetycznym, a kwasy tłuszczowe stanowią ważne źródło energii. Po trawieniu, kwasy tłuszczowe mogą być wchłaniane przez enterocyty w jelicie cienkim, a następnie transportowane do różnych tkanek, gdzie są używane jako źródło energii lub magazynowane w postaci tłuszczu. Wiedza na temat rozkładu tłuszczów jest istotna w kontekście dietetyki i zarządzania zdrowiem, ponieważ pomaga w zrozumieniu, jak różne rodzaje tłuszczów wpływają na organizm i jakie są ich funkcje w diecie. Na przykład, nienasycone kwasy tłuszczowe są korzystne dla zdrowia serca, podczas gdy nasycone powinny być spożywane w umiarkowanych ilościach.

Pytanie 31

Który z następujących składników jest odpowiedzialny za zagęszczanie sosu?

A. Olej
B. Woda
C. Cukier
D. Mąka pszenna
Mąka pszenna jest jednym z najczęściej używanych składników do zagęszczania sosów w kuchni. Jej działanie polega na tym, że podczas gotowania skrobia zawarta w mące pęcznieje i tworzy żel, który pomaga w uzyskaniu odpowiedniej konsystencji. Istnieje wiele technik wykorzystujących mąkę do zagęszczania. Na przykład można ją wymieszać z wodą, tworząc tzw. zaczynkę, lub połączyć z masłem, tworząc zasmażkę, która jest następnie dodawana do sosu. Takie techniki są standardem w gastronomii i pozwalają na kontrolowanie gęstości bez zmiany smaku potrawy. Mąka pszenna jest uniwersalna i łatwo dostępna, co czyni ją popularnym wyborem w wielu kuchniach na całym świecie. Dodatkowo, stosowanie mąki do zagęszczania sosu jest zgodne z klasycznymi technikami kulinarnymi, które są nieodzowne w profesjonalnej gastronomii.

Pytanie 32

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, oblicz wartość energetyczną 1 porcji kalafiora gotowanego, podanego z roztopionym masłem i zrumienioną bułką tartą.

Nazwa surowcaSurowce po obróbce wstępnej na 1 porcjęZawartość energii w 100 g produktu
kalafior120 g22 kcal
masło10 g735 kcal
bułka tarta3 g347 kcal
A. 133,00 kcal
B. 134,60 kcal
C. 110,31 kcal
D. 98,97 kcal
W przypadku niepoprawnych odpowiedzi na pytanie o wartość energetyczną porcji kalafiora gotowanego z roztopionym masłem i zrumienioną bułką tartą, istotne jest zrozumienie, jakie błędy mogły wpłynąć na błędne obliczenia. Często można spotkać się z tendencją do pomijania wpływu różnych składników na wartość energetyczną potrawy. Na przykład, niektóre odpowiedzi mogły nie uwzględniać pełnej kaloryczności masła, które jest źródłem tłuszczu i ma znacznie wyższą wartość energetyczną w porównaniu do węglowodanów zawartych w bułce tartej. Ponadto, błędne oceny mogą wynikać z nieprawidłowego sumowania wartości odżywczych poszczególnych składników, co prowadzi do zaniżenia lub zawyżenia końcowego wyniku. Przykładem może być zlekceważenie dodatków, takich jak przyprawy czy oleje, które również wpływają na kaloryczność potrawy. Warto również zauważyć, że nie zawsze przyjmowanie wartości energetycznych z tabel do obliczeń jest jednoznaczne, co może skutkować różnymi wynikami w zależności od źródła informacji. Kluczowe jest zwracanie uwagi na dokładność danych źródłowych oraz umiejętność ich analizy w kontekście całkowitej wartości odżywczej potrawy.

Pytanie 33

Mocznik jest rezultatem procesów metabolicznych

A. kwasów tłuszczowych
B. aminokwasów
C. etanolu
D. cukrów prostych
Mocznik powstaje wyłącznie w wyniku metabolizmu aminokwasów, co jest często mylnie interpretowane w kontekście innych substancji, takich jak etanol, cukry proste czy kwasy tłuszczowe. Etanol, będący alkoholem, metabolizowany jest głównie w wątrobie poprzez procesy takie jak utlenianie do aldehydu octowego, a następnie do kwasu octowego, co nie prowadzi do produkcji mocznika. Cukry proste, będące źródłem energii dla organizmu, są metabolizowane w procesach glikolizy i cyklu Krebsa, gdzie ich rozkład nie generuje mocznika ani nie wpływa bezpośrednio na cykl mocznikowy. Kwas tłuszczowy, z kolei, katabolizowany jest głównie w procesie beta-oksydacji, które również nie skutkuje powstawaniem mocznika. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich nieprawidłowych wniosków, obejmują generalizację procesów metabolicznych i niezrozumienie różnorodności ścieżek biochemicznych. Zrozumienie, że mocznik jest specyficznym produktem katabolizmu białek, a nie pochodną innych makroskładników, jest kluczowe dla poprawnego postrzegania metabolicznych interakcji w organizmie oraz dla wdrażania skutecznych strategii w zakresie zdrowia i diagnostyki medycznej.

Pytanie 34

Jakiego rodzaju karta menu powinna zawierać ofertę dań i napojów serwowanych podczas imprezy?

A. Karta okolicznościowa
B. Karta sezonowa
C. Karta klasyczna
D. Karta dzienna
Karta okolicznościowa to rodzaj menu, które jest dostosowane do specyficznych wydarzeń, takich jak przyjęcia, bankiety czy ważne uroczystości. Jej celem jest zaprezentowanie potraw i napojów, które są odpowiednie dla danej okazji, co może obejmować zarówno klasyczne dania, jak i unikalne propozycje, które dodają charakteru wydarzeniu. Przykładem zastosowania karty okolicznościowej może być menu weselne, które łączy tradycyjne dania z nowoczesnymi akcentami, zapewniając gościom doznania kulinarne na wysokim poziomie. W branży gastronomicznej, standardy dotyczące kart okolicznościowych zakładają, że powinny one być starannie zaplanowane, uwzględniając preferencje gości, sezonowość produktów oraz estetykę podania. Dobrą praktyką jest również konsultowanie się z organizatorem wydarzenia w celu lepszego dopasowania oferty do oczekiwań uczestników, co podnosi jakość całego doświadczenia.

Pytanie 35

Białko, które pełni rolę w budowie oraz odbudowie komórek i tkanek, to

A. fibrynogen
B. mioglobina
C. kolagen
D. hemoglobina
Kolagen to białko strukturalne, które odgrywa kluczową rolę w budowie oraz regeneracji komórek i tkanek. Jest głównym składnikiem tkanki łącznej, co sprawia, że jest niezbędny dla zdrowia skóry, kości, chrząstek, ścięgien i więzadeł. W organizmie człowieka kolagen stanowi około 30% całkowitej masy białkowej, co czyni go najważniejszym białkiem w organizmie. W praktyce kolagen wykorzystywany jest w medycynie estetycznej do wypełniania zmarszczek, a także w ortopedii do regeneracji uszkodzonych tkanek. Dobre praktyki wskazują na znaczenie odpowiedniej diety, bogatej w witaminę C oraz aminokwasy, które wspierają syntezę kolagenu. Ponadto, suplementacja kolagenem staje się coraz bardziej popularna w celu poprawy jakości skóry oraz wspierania zdrowia stawów, co jest potwierdzone przez liczne badania kliniczne, które dowodzą jego skuteczności w poprawie elastyczności skóry i redukcji bólu stawów.

Pytanie 36

Na podstawie zamieszczonego w tabeli normatywu surowcowego oblicz zapotrzebowanie surowcowe na 75 porcji pierogów leniwych.

Normatyw surowcowy na 5 porcji pierogów leniwych
Nazwa surowcaIlość
ser twarogowy800 g
jaja4 szt.
cukier60 g
mąka pszenna250 g
A. Ser twarogowy - 6 kg, jaja - 300 szt., cukier - 4,50 kg, mąka pszenna - 1,88 kg
B. Ser twarogowy - 120 kg, jaja - 60 szt., cukier - 9,00 kg, mąka pszenna - 37,50 kg
C. Ser twarogowy - 60 kg, jaja - 300 szt., cukier - 0,45 kg, mąka pszenna - 18,75 kg
D. Ser twarogowy - 12 kg, jaja - 60 szt., cukier - 0,90 kg, mąka pszenna - 3,75 kg
Aby właściwie obliczyć zapotrzebowanie surowcowe na 75 porcji pierogów leniwych, konieczne jest zastosowanie proporcjonalnego przeliczenia normatywu surowcowego, który zazwyczaj jest ustalany dla mniejszej liczby porcji, w tym przypadku dla 5. Zgodnie z standardami branżowymi, przy obliczaniu zapotrzebowania należy pomnożyć ilości surowców przez odpowiedni współczynnik, który w tym przypadku wynosi 15 (75 porcji podzielone przez 5 porcji). Oznacza to, że dla ser twarogowy, jaja, cukier oraz mąkę pszenną mnożymy odpowiednio przez 15. Zastosowanie tego procesu pozwala na dokładne określenie potrzebnych ilości surowców, co jest kluczowe dla prawidłowego przygotowania potrawy oraz optymalizacji kosztów produkcji. W praktyce, właściwe kalkulacje surowcowe są niezbędne do zachowania efektywności w kuchni gastronomicznej, umożliwiając zarówno oszczędność zasobów, jak i minimalizację strat materiałowych. Poprawne obliczenia surowcowe są fundamentem zdrowego zarządzania gastronomią i przyczyniają się do satysfakcji klientów oraz rentowności działalności.

Pytanie 37

Aby ocenić jakość żywienia, należy zastosować metodę

A. inwentarzową
B. wagową
C. punktową
D. analityczną
Odpowiedź punktowa jest właściwą metodą oceny jakościowej sposobu żywienia, ponieważ pozwala na systematyczne przyznawanie punktów za różne aspekty diety, takie jak różnorodność, ilość i jakość spożywanych produktów. Ta metoda jest prosta w zastosowaniu i umożliwia łatwe porównanie wyników między różnymi osobami lub grupami. Przykładowo, w badaniach naukowych stosuje się systemy punktowe, które oceniają spożycie warzyw, owoców, białka oraz produktów zbożowych. Dzięki temu można szybko zidentyfikować niedobory lub nadmiary w diecie. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz krajowymi standardami żywienia, regularne monitorowanie nawyków żywieniowych za pomocą metod punktowych może przyczynić się do poprawy zdrowia publicznego. Przykładowy kwestionariusz żywieniowy może zawierać pytania dotyczące liczby porcji warzyw dziennie, co pozwala na przyznanie odpowiedniej liczby punktów w zależności od ich spożycia. Takie podejście wspiera również działania edukacyjne, pomagając użytkownikom zrozumieć, jak zdrowa dieta wpływa na ich samopoczucie.

Pytanie 38

Przedstawione w tabeli zmiany w organizmie człowieka są objawami

Zmiany w organizmie człowieka
Niedokrwistość
Obniżenie sprawności fizycznej
Pogorszenie koncentracji
A. nadmiaru cynku.
B. nadmiaru miedzi.
C. niedoboru żelaza.
D. niedoboru potasu.
Odpowiedzi wskazujące na nadmiar cynku oraz nadmiar miedzi są błędne, ponieważ te pierwiastki nie prowadzą do symptomów opisywanych w pytaniu. Nadmiar cynku w organizmie może skutkować objawami takimi jak nudności, bóle głowy, a także obniżenie odporności. Warto zauważyć, że cynk jest niezbędny dla organizmu, ale jego nadmiar wpływa negatywnie na wchłanianie innych pierwiastków, w tym miedzi. Podobnie, nadmiar miedzi może prowadzić do objawów toksycznych, takich jak uszkodzenia wątroby czy problemy neurologiczne, jednak objawy te różnią się od tych związanych z niedoborem żelaza. Typowe błędy myślowe mogą wynikać z mylenia objawów niedoboru jednego pierwiastka z objawami nadmiaru innego. Każdy z tych pierwiastków ma specyficzne role w organizmie i ich nadmiar czy niedobór prowadzi do różnych zaburzeń. W praktyce, lekarze powinni skupić się na precyzyjnej diagnostyce problemów ze zdrowiem, aby uniknąć mylnych diagnoz oraz nieodpowiedniej terapii. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, które objawy są związane z którym pierwiastkiem oraz jak odpowiednio interpretować wyniki badań laboratoryjnych.

Pytanie 39

Jaką wspólną rolę pełnią sód, potas i chlor w organizmie ludzkim?

A. regulacja gospodarki wodno - elektrolitowej
B. synteza związku ATP, który przechowuje energię
C. zapobieganie próchnicy zębów
D. zapobieganie powstawaniu wolnych rodników
Sód, potas i chlor to takie kluczowe składniki, które naprawdę pomagają w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej w naszym ciele. Sód jest głównym kationem w płynie pozakomórkowym, co oznacza, że jego stężenie wpływa na ciśnienie osmotyczne. To z kolei jest istotne dla utrzymania równowagi płynów w organizmie. Potas natomiast jest tym dominującym kationem wewnątrz komórek i to on bierze udział w impulsach nerwowych oraz skurczach mięśni. A co do chloru, to jego rola jako anionu jest nie do przecenienia, bo pomaga w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej oraz wytwarzaniu kwasu solnego w żołądku. Myślę, że warto pamiętać o monitorowaniu stężenia elektrolitów, zwłaszcza u pacjentów z problemami serca, bo źle zbalansowane poziomy sodu i potasu mogą prowadzić do poważnych kłopotów. U sportowców zresztą też jest to istotne, bo odpowiednia suplementacja może pomóc w poprawieniu wyników oraz minimalizować ryzyko kontuzji.

Pytanie 40

Jakie danie należy zaplanować do zestawu śniadaniowego, który składa się z pieczywa mieszanego, masła, polędwicy, sałaty zielonej oraz herbaty, zgodnie z zasadami układania jadłospisów?

A. mineralną wodę
B. sałatkę z brokułów
C. dżem truskawkowy
D. owsiankę na mleku
Sałatka z brokułu, woda mineralna oraz dżem truskawkowy, mimo że mogą być zdrowymi składnikami diety, nie stanowią właściwego uzupełnienia zestawu śniadaniowego w kontekście zrównoważonego planowania jadłospisów. Sałatka z brokułu, chociaż bogata w witaminy i minerały, nie dostarcza wystarczającej ilości energii w porównaniu do owsianki. Śniadanie powinno dostarczać zarówno białka, jak i węglowodanów, co owsianka na mleku zapewnia w optymalnych proporcjach. Wprowadzenie wody mineralnej, choć korzystne dla nawodnienia, nie wnosi do diety niezbędnych składników odżywczych, które są kluczowe w pierwszym posiłku dnia. Z kolei dżem truskawkowy, mimo że może być smacznym dodatkiem, jest często źródłem dużej ilości cukru i nie przyczynia się do zrównoważonego posiłku. Użytkownicy mogą mylnie sądzić, że wszystkie te opcje są równoważne, co prowadzi do niezdrowych wyborów żywieniowych. Kluczowym błędem myślowym jest pomijanie pełnowartościowych składników, które wspierają zdrowie i dostarczają energii na cały dzień. Właściwe podejście do planowania posiłków powinno kłaść nacisk na różnorodność i wartość odżywczą, co najlepiej ilustruje owsianka na mleku jako element zbilansowanego śniadania.