Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 24 października 2025 08:59
  • Data zakończenia: 24 października 2025 09:24

Egzamin zdany!

Wynik: 20/40 punktów (50,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakiego składnika nie może zawierać przewód zasilający rozdzielnię główną w pomieszczeniu przemysłowym, które jest niebezpieczne pod kątem pożarowym?

A. Powłoki polietylenowej
B. Zewnętrznego oplotu włóknistego
C. Żył aluminiowych
D. Pancerza stalowego
Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem dla kabel zasilający rozdzielnicę główną w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod względem pożarowym. Takie pomieszczenia wymagają zastosowania materiałów, które są odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognioodporne. Oplot włóknisty, choć może być stosowany w mniej ryzykownych warunkach, nie spełnia wymagań dotyczących odporności na ogień. W praktyce oznacza to, że w przypadku pożaru, oplot włóknisty mógłby się szybko zapalić i przyczynić się do rozprzestrzenienia ognia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, kabel w pomieszczeniach niebezpiecznych powinien być wykonany z materiałów, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60529 czy PN-EN 60332, które definiują wymagania dotyczące ochrony przed ogniem i wysoką temperaturą. Przykładem odpowiedniego rozwiązania są kable zasilające z pancerzem stalowym, które nie tylko chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale również mają właściwości ognioodporne, co czyni je idealnym wyborem dla rozdzielnic w krytycznych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 2

Aby zidentyfikować miejsce o zwiększonej temperaturze obudów silników w wersji przeciwwybuchowej, przeprowadza się pomiary temperatury ich obudowy. W którym miejscu pomiar temperatury nie powinien być wykonywany?

A. W centrum obudowy w rejonie skrzynki zaciskowej
B. Na tarczy łożyskowej, od strony napędowej blisko pokrywy łożyskowej
C. Na końcu obudowy od strony napędowej
D. W okolicy pokrywy wentylatora
Pomiar temperatury silników w wykonaniu przeciwwybuchowym jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa ich użytkowania. Zlokalizowanie odpowiedniego miejsca do pomiaru ma ogromne znaczenie, a obszar w pobliżu pokrywy wentylatora jest jednym z tych miejsc, które należy unikać. Wentylatory mają tendencję do generowania dodatkowego ciepła w wyniku tarcia oraz niewłaściwego przepływu powietrza, co może prowadzić do błędnych odczytów temperatury. Zamiast tego, pomiary powinny być wykonywane w miejscach, gdzie temperatura obudowy silnika jest bardziej stabilna i reprezentatywna dla jego ogólnej pracy. Przykładem dobrych praktyk jest pomiar w pobliżu skrzynki zaciskowej, gdzie zazwyczaj nie występują dodatkowe czynniki wpływające na wyniki. Stosowanie się do tych zasad jest zgodne z normami takimi jak IEC 60079, które regulują kwestie bezpieczeństwa w obszarach zagrożonych wybuchem. Wspierają one zrozumienie, jak ważne jest prawidłowe lokalizowanie miejsc do pomiarów, aby uniknąć fałszywych alarmów i zapewnić bezpieczeństwo operacji.

Pytanie 3

Jakie mogą być powody częstego wypalania się żarówki w żyrandolu?

A. Zainstalowanie żarówki o niewystarczającej mocy
B. Luźne połączenie oprawy z instalacją
C. Niewłaściwie dobrane zabezpieczenie przeciążeniowe
D. Uszkodzenie przewodu ochronnego
Wybór żarówki o zbyt małej mocy jako przyczyny częstego przepalania się żarówek jest błędnym rozumowaniem. Mniejsza moc żarówki nie prowadzi do jej przepalania; wręcz przeciwnie, może skutkować mniejszym poborem prądu, co jest korzystne dla instalacji elektrycznej. Warto jednak zauważyć, że stosowanie żarówek o zbyt dużej mocy w oprawach może prowadzić do przegrzewania się, ale nie w przypadku mocy zbyt niskiej. Z kolei źle dobrane zabezpieczenie przeciążeniowe może wprowadzać problemy z nadmiernym przepływem prądu, co również przyczynia się do uszkodzeń, ale nie jest bezpośrednio związane z przepalaniem żarówek w żyrandolu. Istotne jest, aby dobrać odpowiednie zabezpieczenia, które chronią przed przeciążeniem i zwarciem, co jest zgodne z normami instalacyjnymi. Natomiast uszkodzenie przewodu ochronnego, chociaż poważne, nie wpływa bezpośrednio na częstotliwość przepalania się żarówek. Uszkodzony przewód ochronny stwarza zagrożenie elektryczne i może prowadzić do porażenia prądem, ale nie jest przyczyną problemów z samymi żarówkami. Kluczem do zrozumienia problemu jest znajomość zasad działania instalacji elektrycznych oraz prawidłowe podejście do konserwacji i przeglądów, co pozwala unikać błędnych interpretacji takich przypadków.

Pytanie 4

Jakie oznaczenie stopnia ochrony powinna mieć obudowa urządzenia elektrycznego, które jest zainstalowane w pomieszczeniach o dużej wilgotności?

A. IP11
B. IP22
C. IP32
D. IP44
Oznaczenie stopnia ochrony IP44 wskazuje, że urządzenie elektryczne jest chronione przed ciałami stałymi o średnicy 1 mm oraz przed wodą, która może padać w dowolnym kierunku. To czyni je odpowiednim rozwiązaniem do stosowania w pomieszczeniach wilgotnych, takich jak łazienki czy kuchnie, gdzie występuje ryzyko kontaktu z wodą i wilgocią. Zgodnie z normą IEC 60529, IP44 zapewnia odpowiedni poziom ochrony, który minimalizuje ryzyko uszkodzeń związanych z wilgocią, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, urządzenia takie jak oświetlenie zewnętrzne, gniazda elektryczne czy wyłączniki umieszczone w wilgotnych pomieszczeniach powinny posiadać tę klasę ochrony, aby zminimalizować ryzyko zwarcia elektrycznego oraz wypadków. Dobrą praktyką jest również regularne sprawdzanie stanu obudów i uszczelek, aby zapewnić ich ciągłą skuteczność ochrony przed wodą i zanieczyszczeniami.

Pytanie 5

W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów napięć między przewodami w sieci typu TN-C-S. Jakie uszkodzenie występuje w instalacji?

L1-N240 V
L2-N240 V
L3-N240 V
PEN-N0 V
PEN-PE10 V
A. Przebicie izolacji między L1-N
B. Uszkodzenie przewodu N
C. Brak ciągłości przewodu PE
D. Zwarcie między fazami L1-L2
Uszkodzenie przewodu N, przebicie izolacji między L1-N, czy zwarcie między fazami L1-L2 to powszechnie mylone koncepcje związane z problemami w instalacjach TN-C-S. W przypadku uszkodzenia przewodu N, napięcie na tym przewodzie zazwyczaj ulega znacznemu wzrostowi, co może prowadzić do nieprawidłowych pomiarów, ale nie wyjaśnia różnicy potencjałów między PEN a PE. Przebicie izolacji między L1 a N zazwyczaj skutkuje zwarciem lub innymi poważnymi uszkodzeniami, co również nie odzwierciedla wskazania napięcia 10 V między PEN a PE. Z kolei zwarcie między fazami, chociaż może prowadzić do poważnych awarii, nie ma związku z różnicą napięć między przewodami neutralnymi i ochronnymi. Typowym błędem myślowym jest mylenie symptomów z przyczynami; nieprawidłowy pomiar może prowadzić do fałszywych wniosków. W rzeczywistości, różnica napięcia między PEN a PE jednoznacznie wskazuje na problem z ciągłością przewodu ochronnego, a nie na uszkodzenia przewodów neutralnych czy zwarcia. Właściwe zrozumienie funkcji przewodów ułatwia diagnozowanie problemów oraz zapobiega niebezpiecznym sytuacjom w instalacjach elektroenergetycznych. Normy takie jak PN-EN 50110-1 wskazują na znaczenie monitorowania i konserwacji instalacji w celu zapewnienia ich bezpieczeństwa.

Pytanie 6

Czas pomiędzy kolejnymi kontroli oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach użyteczności zbiorowej nie powinien przekraczać

A. 2 lata
B. 1 rok
C. 5 lat
D. 3 lata
Wybór odpowiedzi, która sugeruje krótszy okres między kontrolami, może wynikać z niepełnego zrozumienia regulacji dotyczących bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Odpowiedzi takie jak 3 lata, 2 lata czy 1 rok są niewystarczające, ponieważ nie uwzględniają obowiązujących przepisów, które jednoznacznie określają maksymalny czas do 5 lat na przeprowadzenie przeglądów. Ważne jest, aby zrozumieć, że częstsze kontrole mogą być korzystne w specyficznych okolicznościach, ale nie są wymogiem prawnym. Użytkownicy mogą myśleć, że im częściej będą przeprowadzane kontrole, tym lepiej dla bezpieczeństwa, jednak nadmierna częstotliwość może prowadzić do niepotrzebnych kosztów i obciążenia dla budżetu. Dodatkowo, przeprowadzanie inspekcji zbyt rzadko, jak sugerują niektóre odpowiedzi, zwiększa ryzyko awarii i może skutkować brakiem wykrycia poważnych problemów w instalacji. Dlatego istotne jest, aby kierować się standardami branżowymi, które jasno określają wymogi dotyczące okresowych przeglądów, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników budynków oraz zgodność z obowiązującymi przepisami.

Pytanie 7

Uzwojenie pierwotne transformatora jednofazowego jest zrobione z drutu nawojowego

A. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
B. o większej średnicy i wyższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
C. o mniejszej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
D. o większej średnicy i niższej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne
Wybrane odpowiedzi mylą podstawowe zasady działania transformatorów. Uzwojenie pierwotne nie powinno być wykonane z drutu o większej średnicy ani mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne, ponieważ takie podejście skutkuje osłabieniem indukcji elektromagnetycznej. Przy mniejszej liczbie zwojów w uzwojeniu pierwotnym, pole magnetyczne generowane w rdzeniu byłoby niewystarczające do efektywnego przekazywania energii, co prowadziłoby do niskiej wydajności transformatora. Kolejnym błędem jest założenie, że większa średnica drutu w uzwojeniu pierwotnym sprzyja zwiększeniu efektywności. W rzeczywistości, cieńszy drut z większą liczbą zwojów pozwala na skoncentrowanie pola magnetycznego, co jest kluczowe dla działania transformatora. W przypadku stosowania drutu o większej średnicy, efektywność transformacji napięcia uległaby znacznemu pogorszeniu, a straty energii z powodu efektu Joule'a wzrosłyby. Ponadto, w kontekście inżynierii elektrycznej, projektowanie uzwojeń opiera się na zasadach indukcji elektromagnetycznej oraz na optymalizacji parametrów, co sprawia, że wiedza o liczbie zwojów oraz ich średnicy jest niezbędna do stworzenia efektywnego urządzenia. Użycie niewłaściwych wartości nie tylko obniża efektywność, ale również może prowadzić do awarii urządzenia.

Pytanie 8

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana
B. Pomiar napięcia zasilającego
C. Weryfikacja stanu ochrony przeciwporażeniowej
D. Przeprowadzenie próbnego rozruchu urządzenia
Analizując pozostałe czynności, które zostały wymienione, można zauważyć, że zarówno pomiar rezystancji uzwojeń stojana, jak i sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej są niezwykle istotnymi elementami w kontekście diagnostyki silników elektrycznych. Pomiar rezystancji uzwojeń dostarcza informacji o stanie izolacji oraz zużyciu uzwojeń, co jest kluczowe dla przewidywania żywotności silnika. Na przykład, niska rezystancja może sugerować uszkodzenie izolacji, co prowadzi do ryzyka zwarcia. Kolejnym ważnym aspektem jest ochrona przeciwporażeniowa, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa operatorów. Sprawdzenie stanu ochrony jest wymagane przez normy, takie jak IEC 60204-1, które określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa sprzętu elektrycznego w maszynach. Rozruch próbny to ostatni krok w procesie, który pozwala na testowanie silnika w rzeczywistych warunkach operacyjnych, co pozwala zidentyfikować ewentualne problemy w jego działaniu. Ignorowanie tych czynności może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym awarii silnika oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa pracy. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że każda z wymienionych czynności ma swoje miejsce i znaczenie w kontekście eksploatacji silnika elektrycznego.

Pytanie 9

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do ochrony przewodów instalacyjnych przed skutkami przeciążeń?

A. Przekaźnik cieplny
B. Wyłącznik nadprądowy
C. Ochrona przeciwprzepięciowa
D. Izolacyjny rozłącznik
Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym urządzeniem stosowanym w instalacjach elektrycznych do ochrony przewodów instalacyjnych przed skutkami przeciążeń oraz zwarć. Działa on na zasadzie monitorowania prądu przepływającego przez obwód i automatycznie odłącza zasilanie w przypadku, gdy wartość prądu przekroczy ustaloną wartość nominalną. Dzięki temu zapobiega przegrzewaniu się przewodów oraz ryzyku pożaru. Przykładowo, w domowej instalacji elektrycznej, wyłącznik nadprądowy może chronić obwód, na którym znajduje się sprzęt AGD, co jest zgodne z normą PN-EN 60898. Często stosuje się go w połączeniu z innymi zabezpieczeniami, tworząc kompleksowy system ochrony. W przypadku nadmiernego obciążenia, wyłącznik nadprądowy zadziała w ułamku sekundy, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników. Dążąc do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa w instalacjach, należy regularnie kontrolować stan wyłączników nadprądowych oraz dostosowywać ich parametry do wymagań obciążeniowych danego obwodu.

Pytanie 10

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm2. Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.
B. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.
C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.
D. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.
W przypadku usunięcia usterki przewodu elektrycznego, ważne jest, aby unikać rozwiązań, które mogą prowadzić do dalszych problemów, a nawet zagrożeń dla bezpieczeństwa. Przeciąganie uszkodzonych żył przewodu YDYt 3×2,5 mm² z wykorzystaniem przewodu jednodrutowego jest nieodpowiednim podejściem. Tego rodzaju działania mogą skutkować obniżeniem wytrzymałości mechanicznej oraz zwiększeniem oporu elektrycznego, co może prowadzić do przegrzewania się przewodów i potencjalnych pożarów. Ponadto, wykorzystywanie jednodrutowych przewodów nie zapewnia odpowiedniego poziomu elastyczności, co jest kluczowe w przypadku instalacji w ścianach, gdzie przewody muszą być w stanie wytrzymać pewne ruchy. Z kolei opcja przeciągnięcia nowego przewodu pomiędzy puszkami za pomocą pilota, choć teoretycznie możliwa, w praktyce często prowadzi do problemów związanych z trudnością w uzyskaniu odpowiednich połączeń oraz zapewnieniem ich trwałości i bezpieczeństwa. Rozkuwanie tynku i łączenie przewodów poprzez izolację taśmą to również niezgodne z normami podejście, które nie gwarantuje bezpieczeństwa i może skutkować dalszymi uszkodzeniami. W każdej sytuacji związanej z usunięciem uszkodzenia instalacji elektrycznej, należy kierować się zasadą minimalizacji ryzyka oraz stosować rozwiązania zgodne z obowiązującymi normami, co w tym przypadku wymaga przeprowadzenia profesjonalnej naprawy z wykorzystaniem puszek instalacyjnych.

Pytanie 11

Jakie urządzenia są najmniej podatne na obecność wyższych harmonicznych w napięciu oraz prądzie zasilającym?

A. Silniki indukcyjne
B. Transformatory
C. Piece grzewcze
D. Lampy wyładowcze
Lampy wyładowcze, transformatory i silniki indukcyjne to urządzenia, które mogą mieć spore kłopoty z wyższymi harmonicznymi w sieci zasilającej. Na przykład lampy wyładowcze, takie jak świetlówki, są mocno uzależnione od stabilności napięcia. Jak są zniekształcone fale, to mogą migotać albo zachowywać się dziwnie. To wszystko sprawia, że światło, które emitują, robi się gorszej jakości, a to wpływa na komfort ich użytkowania oraz na efektywność energetyczną. Transformatory, które działają na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, też mogą mieć obniżoną wydajność przez zniekształcenia harmoniczne, co prowadzi do strat energii w postaci ciepła. W praktyce, może to powodować, że się przegrzewają i ich żywotność się skraca. Silniki indukcyjne, które są popularne w różnych aplikacjach przemysłowych, również są na to wrażliwe. Wysokie harmoniczne mogą wpływać na ich moment obrotowy, co zwiększa zużycie energii i generuje wibracje. W ekstremalnych przypadkach mogą nawet prowadzić do uszkodzeń mechanicznych. Dlatego warto zrozumieć, jak wyższe harmoniczne wpływają na różne urządzenia, żeby utrzymać je w dobrej formie i wydajności.

Pytanie 12

Jaką minimalną wartość rezystancji powinno się zmierzyć w ścianach i podłodze w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, aby zabezpieczenie przed dotykiem pośrednim było efektywne?

A. 10 kΩ
B. 50 kΩ
C. 75 kΩ
D. 25 kΩ
Wybór wartości rezystancji mniejszej niż 50 kΩ, jak 25 kΩ, 75 kΩ czy 10 kΩ, wynika z niewłaściwego rozumienia zasad ochrony przeciwporażeniowej. Rezystancja na poziomie 25 kΩ jest zdecydowanie zbyt niska dla urządzeń o napięciu 400 V, co może prowadzić do nieakceptowalnego ryzyka porażenia prądem. Niższe wartości oznaczają, że w przypadku awarii izolacji, prąd może przepływać do ziemi, co stwarza poważne zagrożenie dla operatorów. Z kolei wartość 75 kΩ, choć może wydawać się bezpieczna, jest niewystarczająca w kontekście niektórych norm, które jednoznacznie wskazują na 50 kΩ jako minimalny wymagany standard dla izolacji. W przypadku 10 kΩ, jest to wręcz niebezpieczne, ponieważ taka rezystancja zwiększa ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w sytuacjach awaryjnych. Wartości rezystancji muszą być zgodne z zaleceniami norm, aby zapewnić odpowiednią ochronę przed niebezpieczeństwem elektrycznym. Pamiętajmy, że ochrona przeciwporażeniowa to nie tylko odpowiednie urządzenia, ale również zapewnienie właściwych warunków instalacyjnych i regularne kontrole ich stanu. Niewłaściwe podejście do tego zagadnienia może prowadzić do krytycznych sytuacji w miejscach pracy.

Pytanie 13

Jakie styczniki z podanych kategorii powinny być użyte podczas modernizacji szafy sterowniczej z szyną TH 35, zasilającej urządzenie napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. AC-3
B. DC-2
C. DC-4
D. AC-1
Wybór stycznika AC-3 do sterowania silnikami indukcyjnymi klatkowym jest uzasadniony jego specyfiką oraz przeznaczeniem. Klasyfikacja AC-3 jest dedykowana do zastosowań związanych z silnikami asynchronicznymi, w szczególności w momentach ich rozruchu, co wiąże się z dużymi prądami rozruchowymi. Styki AC-3 są zaprojektowane do pracy z prądami roboczymi, a ich konstrukcja pozwala na skuteczne rozłączanie i załączanie obwodów z silnikami, co jest kluczowe w kontekście wydajności energetycznej i bezpieczeństwa systemu. Przykładem zastosowania AC-3 może być szafa sterownicza w zakładzie przemysłowym, gdzie stycznik ten obsługuje silnik napędzający taśmociąg. Zgodnie z normami IEC 60947-4-1, styczniki klasy AC-3 są także przystosowane do pracy z dużymi cyklami załączania, co czyni je odpowiednimi w aplikacjach o dużym obciążeniu. Wybór ten jest zgodny z najlepszymi praktykami branżowymi, zapewniając nie tylko efektywność, ale i długowieczność komponentów w zautomatyzowanych systemach.

Pytanie 14

Jakie jest minimalne natężenie prądu wymagane do pomiaru ciągłości przewodu ochronnego?

A. 100 mA
B. 200 mA
C. 500 mA
D. 400 mA
Zauważ, że wartości takie jak 500 mA, 100 mA albo 400 mA mogą wydawać się w porządku, ale to nie jest to, co potrzebujemy do testowania ciągłości przewodów ochronnych. Na przykład 500 mA to za dużo, bo może uszkodzić elementy instalacji i stworzyć ryzyko dla osób przeprowadzających pomiary. Z kolei 100 mA może być za mało, żeby wychwycić problemy w dłuższych przewodach. Czasami ludzie myślą, że im wyższy prąd, tym lepsze wyniki, a to nie jest tak proste, jeśli chodzi o pomiary ciągłości. Ważne jest, żeby zrozumieć, że chodzi o wykrycie przerw, a nie testowanie wytrzymałości przewodu na wysokie prądy. Musisz dobierać natężenie zgodnie z normami, a w przypadku pomiarów ciągłości przewodów ochronnych, 200 mA to optymalna wartość.

Pytanie 15

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zwiększy się dwukrotnie
B. Zmniejszy się czterokrotnie
C. Zmniejszy się dwukrotnie
D. Zwiększy się czterokrotnie
Myśląc o tym, co się dzieje, gdy długość spirali grzejnej się zmniejsza, niektórzy mogą pomyśleć, że moc grzejnika maleje. To jednak nie jest prawda, bo opór elektryczny elementu grzewczego zmienia się bezpośrednio w zależności od długości spirali. Kiedy skracasz spiralę, opór również spada, a to prowadzi do wzrostu mocy grzejnika, a nie do jej zmniejszenia. Niektóre błędne odpowiedzi sugerują, że zmiana długości spirali może negatywnie wpływać na efektywność urządzenia, a to nie ma sensu w świetle praw fizyki. W rzeczywistości, wzór P = U²/R wyraźnie pokazuje, że moc rośnie, skoro opór spada. Takie nieporozumienia mogą brać się z tego, że nie każdy do końca rozumie, jak opór, moc i napięcie się łączą, co jest kluczowe przy projektowaniu i używaniu grzejników. Fajnie by było, żeby przy analizowaniu takich zmian brać pod uwagę wszystkie zmienne, żeby uniknąć nieporozumień.

Pytanie 16

Podczas wymiany trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego należy mieć na uwadze, że do wyłącznika nie może być podłączony przewód

A. ochronny PE
B. fazowy L2
C. fazowy LI
D. neutralny N
Odpowiedź dotycząca przewodu ochronnego PE jako nieodpowiedniego do podłączenia do trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego jest poprawna. Przewód ochronny PE ma za zadanie zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników poprzez odprowadzenie prądu w przypadku awarii do ziemi, co zmniejsza ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Wyłącznik różnicowoprądowy jest zaprojektowany do monitorowania różnicy prądów między przewodami fazowymi a neutralnym. Podłączenie przewodu PE do tego urządzenia nie tylko jest niezgodne z jego przeznaczeniem, ale również może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których wyłącznik nie zadziała w przypadku wykrycia różnicy prądu. Zgodnie z normami PN-IEC 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny być podłączane w sposób, który umożliwia ich prawidłowe działanie i spełnienie wymogów związanych z ochroną przeciwporażeniową. Przykładem poprawnej instalacji jest wykorzystanie wyłącznika różnicowoprądowego w połączeniu z przewodami fazowymi i neutralnym, co zapewnia skuteczną ochronę i minimalizuje ryzyko uszkodzeń.

Pytanie 17

Jaką czynność należy wykonać podczas konserwacji instalacji elektrycznej w biurze?

A. Wymienić wszystkie gniazda elektryczne
B. Sprawdzić średnicę wszystkich przewodów w instalacji
C. Zweryfikować działanie wyłącznika różnicowoprądowego za pomocą przycisku testowego
D. Zamienić przewody w rurach winidurowych
Sprawdzanie wyłącznika różnicowoprądowego przyciskiem testowym jest kluczowym etapem okresowej konserwacji instalacji elektrycznej. Wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) mają za zadanie zabezpieczenie przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zapobieganie pożarom spowodowanym upływem prądu. Użycie przycisku testowego pozwala na symulację sytuacji, w której RCD powinien zareagować, co potwierdza jego sprawność. Regularne testowanie tych urządzeń jest zgodne z normą PN-EN 61008-1, która zaleca, aby RCD były testowane co najmniej raz na 3 miesiące. W praktyce, jeżeli wyłącznik nie wyłącza obwodu po naciśnięciu przycisku testowego, oznacza to, że wymaga on natychmiastowej wymiany lub naprawy, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku biura, gdzie pracuje wiele osób, poziom bezpieczeństwa elektrycznego powinien być szczególnie priorytetowy. Dodatkowo, zaleca się prowadzenie dokumentacji wykonanych testów.

Pytanie 18

Jakim kolorem należy oznaczać nieizolowany przewód uziemiający punkt gwiazdowy transformatora SN/nn, który zasilają sieć TN-C, gdy jest wykonany w formie taśmy?

A. Jasnoniebieski
B. Zielony
C. Czarny
D. Żółto-zielony
Barwa żółto-zielona jest standardowym oznaczeniem przewodów uziemiających oraz przewodów ochronnych w systemach elektroenergetycznych. Zgodnie z normą PN-EN 60446, która reguluje oznaczenia kolorystyczne przewodów elektrycznych, żółto-zielony kolor jednoznacznie wskazuje na przewody uziemiające, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizację ryzyka błędów związanych z nieprawidłowym podłączeniem przewodów. W przypadku punktu gwiazdowego transformatora SN/nn, zastosowanie przewodu uziemiającego w barwie żółto-zielonej jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz dla prawidłowego funkcjonowania systemów zabezpieczeń. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje nie tylko instalacje elektryczne w budynkach, ale także w infrastrukturze przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo urządzeń i ludzi jest priorytetem. Warto pamiętać, że stosowanie właściwych barw przewodów jest istotnym elementem bezpieczeństwa, a ich niewłaściwe oznaczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 19

Aby przygotować instalację elektryczną oświetlenia do przeprowadzenia pomiarów rezystancji izolacji, konieczne jest odłączenie zasilania oraz

A. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
B. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
C. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
D. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
Zamknięcie łączników i wykręcenie żarówek to naprawdę kluczowy krok przy przygotowywaniu instalacji elektrycznej do pomiarów rezystancji izolacji. Robiąc to, unikasz ryzyka przypadkowego załączenia prądu, co mogłoby narobić sporych szkód w sprzęcie pomiarowym oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby przeprowadzającej pomiary. Normy, jak PN-IEC 60364, mówią, że izolację trzeba sprawdzać przy wyłączonym zasilaniu, żeby wszystko było bezpieczne i wyniki były wiarygodne. Wykręcenie źródeł światła zmniejsza ryzyko przewodzenia prądu lub nieprzyjemnych napięć, co jest szczególnie ważne w mocnych instalacjach. Takie praktyki stosuje się np. w obiektach komercyjnych, gdzie bezpieczeństwo ludzi jest na pierwszym miejscu. Dobre przygotowanie instalacji do badań to nie tylko spełnienie przepisów, ale też sposób na to, żeby system elektryczny działał długo i bezawaryjnie.

Pytanie 20

Jakie oznaczenie powinna nosić wkładka bezpiecznikowa, którą trzeba zainstalować w celu zabezpieczenia silników oraz urządzeń rozdzielczych?

A. gB
B. aL
C. gR
D. aM
Wybór wkładek bezpiecznikowych z oznaczeniami gR, aL lub gB dla ochrony silników i urządzeń rozdzielczych jest błędny z kilku fundamentalnych powodów. Oznaczenie gR wskazuje na bezpieczniki używane w obwodach z dużą zdolnością do przerywania, przeznaczone głównie dla obciążenia rezystancyjnego, a nie dla silników. Takie bezpieczniki nie są przystosowane do obsługi przeciążeń, które mogą występować podczas rozruchu silników, dlatego ich zastosowanie w tym kontekście może prowadzić do uszkodzenia urządzeń. Oznaczenie aL odnosi się do bezpieczników, które są bardziej uniwersalne, ale również nie są odpowiednie dla silników, gdyż nie są w stanie poradzić sobie z charakterystyką prądową, jaką generują silniki przy uruchamianiu. Z kolei wkładki gB są zaprojektowane dla obwodów z ładunkami indukcyjnymi, ale także nie nadają się do zabezpieczania silników, ponieważ nie zapewniają odpowiedniego czasu reakcji w przypadku przeciążenia. Wybierając niewłaściwy typ wkładki bezpiecznikowej, można nie tylko narazić urządzenia na uszkodzenia, ale także stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa całego systemu elektrycznego, co podkreśla znaczenie znajomości norm i właściwych zastosowań dla różnych typów zabezpieczeń. W praktyce, brak zrozumienia tych oznaczeń może prowadzić do poważnych awarii, co z kolei może generować znaczne koszty napraw oraz przestoje w pracy urządzeń.

Pytanie 21

Do zadań realizowanych w trakcie inspekcji podczas pracy silnika elektrycznego prądu stałego nie wchodzi kontrolowanie

A. intensywności drgań
B. stanu szczotek
C. odczytów aparatury kontrolno-pomiarowej
D. konfiguracji zabezpieczeń
Odpowiedź "stanu szczotek" jest w porządku. Wiesz, że podczas przeglądania silnika elektrycznego prądu stałego nie sprawdza się bezpośrednio stanu szczotek. Sprawdzanie ich to część konserwacji, a to z kolei oznacza, że trzeba je wymieniać co jakiś czas i kontrolować. Zmiana szczotek powinna być robiona według tego, co mówi producent oraz z zachowaniem odpowiednich zasad bezpieczeństwa. Oczywiście, kontrola stanu szczotek jest ważna, ale nie robi się tego na co dzień, gdy silnik pracuje. W trakcie oględzin silnika trzeba zwrócić uwagę na parametry robocze, takie jak to, co pokazuje aparatura kontrolno-pomiarowa, poziom drgań i ustawienia zabezpieczeń. Te rzeczy mają ogromny wpływ na bezpieczeństwo i wydajność silnika. Na przykład, regularne sprawdzanie parametrów przez system monitoringu i ich analiza mogą pomóc uniknąć większych awarii i poprawić efektywność działania.

Pytanie 22

Jak zastosowanie w instalacji puszek rozgałęźnych o stopniu ochrony IP 43 zamiast wymaganych w projekcie o stopniu ochrony IP44 wpłynie na jej jakość?

A. Zmniejszy się odporność na wilgoć.
B. Poprawi się klasa ochrony.
C. Zmniejszy się odporność na pył.
D. Poprawi się klasa izolacji.
Dobra robota, że zwróciłeś uwagę na wybór puszek rozgałęźnych z IP 43. Wiesz, że to gorsza opcja w porównaniu do IP 44? IP oznacza, jak dobrze urządzenie radzi sobie z wodą i innymi nieprzyjemnościami. W przypadku IP 43, ochrona przed wilgocią nie jest zbyt silna, więc urządzenia mogą być narażone na wodne mgły, ale nie na krople wody spadające pod kątem. W przeciwieństwie do tego, IP 44 to lepsza opcja, jeśli chodzi o odporność na wilgoć, co jest super ważne w miejscach jak łazienki czy piwnice. Tak naprawdę, dobierając odpowiednie puszki, nie tylko dbamy o bezpieczeństwo, ale też o długość życia całej instalacji elektrycznej. Wybór elementów z właściwą klasą ochrony ma ogromny wpływ na to, jak system będzie działał i zmniejsza ryzyko różnych awarii związanych z wilgocią.

Pytanie 23

Jaki przyrząd jest wykorzystywany do pomiaru rezystancji izolacji kabli?

A. Sonometr
B. Megaomomierz
C. Waromierz
D. Pirometr
Megaomomierz jest urządzeniem służącym do pomiaru rezystancji izolacji, które jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Jego zastosowanie polega na sprawdzaniu jakości izolacji przewodów oraz urządzeń elektrycznych, co pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do awarii lub zagrożeń, takich jak porażenie prądem. Dzięki pomiarom wykonywanym przy użyciu megaomomierza, można ocenić stan izolacji w instalacjach elektrycznych, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 61557-2, które określają procedury testowania urządzeń elektrycznych. W praktyce, megaomomierz jest używany podczas regularnych przeglądów instalacji elektrycznych w budynkach, co ma na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i zgodności z obowiązującymi przepisami. Użycie tego narzędzia pozwala na wczesne wykrywanie problemów, co przyczynia się do minimalizacji ryzyka wystąpienia awarii oraz zwiększa trwałość systemów elektrycznych.

Pytanie 24

Który z wymienionych czynników nie wpływa na dopuszczalne obciążenie długotrwałe przewodów stosowanych w instalacji elektrycznej?

A. Metoda ułożenia przewodów.
B. Przekrój poprzeczny żył.
C. Długość ułożonych przewodów.
D. Rodzaj materiału izolacyjnego.
Wszystkie wymienione parametry mają istotny wpływ na dopuszczalną obciążalność długotrwałą przewodów elektrycznych, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Przekrój poprzeczny żył przewodów wpływa na ich oporność, co z kolei determinuje ilość wydzielającego się ciepła podczas przepływu prądu. Zbyt mały przekrój może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co w najgorszym przypadku skutkuje pożarem. Rodzaj materiału izolacji jest równie ważny, ponieważ różne materiały mają różne właściwości, takie jak odporność na wysoką temperaturę. Na przykład, materiały takie jak PVC mogą mieć ograniczoną odporność na wysokie temperatury, co w sytuacji długotrwałego obciążenia może prowadzić do uszkodzenia izolacji. Sposób ułożenia przewodów również ma kluczowe znaczenie: przewody ułożone blisko siebie mogą mieć ograniczone możliwości odprowadzania ciepła, co przekłada się na wyższą temperaturę pracy. Długość przewodów, chociaż nie wpływa bezpośrednio na obciążalność, może wpływać na spadki napięcia, co również jest istotne podczas projektowania instalacji. W efekcie, ignorowanie tych parametrów może prowadzić do poważnych problemów w instalacjach elektrycznych, od ich niewłaściwego działania po uszkodzenia, a nawet zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na wszystkie wymienione czynniki i stosować praktyki zgodne z obowiązującymi normami.

Pytanie 25

Jaką wartość powinien mieć prąd znamionowy bezpiecznika aparatowego zamontowanego w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego, którego parametry to: U1N = 230 V, U2N = 13 V, używanego w ładowarce do akumulatorów, jeżeli przewidywany prąd obciążenia podczas ładowania akumulatorów wynosi 15 A?

A. 16 A
B. 1 A
C. 10 A
D. 6 A
Poprawna odpowiedź wynosi 1 A, co jest zgodne z wartością prądu znamionowego, jaką powinien mieć bezpiecznik aparaturowy zainstalowany w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego. Wartość prądu znamionowego bezpiecznika określa maksymalny prąd, jaki może płynąć przez obwód przed wystąpieniem uszkodzenia lub awarii. W przypadku transformatora, który pracuje w charakterze ładowarki do akumulatorów, kluczowe jest, aby dobrać odpowiednią wartość prądu zabezpieczenia. W analizowanej sytuacji, przy napięciu 230 V na uzwojeniu pierwotnym i przewidywanym prądzie obciążenia 15 A na uzwojeniu wtórnym, istotne jest uwzględnienie współczynnika wydajności oraz strat mocy. Zgodnie z normami, przyjmuje się, aby wartość prądu znamionowego bezpiecznika była co najmniej 20-25% wyższa od prądu obciążenia. W praktyce często stosuje się bezpieczniki o wartości 1 A dla obwodów, w których prąd nie przekracza 15 A. Takie podejście ma na celu zapewnienie dodatkowego marginesu bezpieczeństwa oraz ochrony urządzenia. Wartości te są zgodne z normami IEC 60269 oraz IEC 60947, które zalecają dobór odpowiednich zabezpieczeń w zależności od charakterystyki obciążenia.

Pytanie 26

Jaką funkcję pełni bocznik rezystancyjny używany podczas dokonywania pomiarów?

A. Poszerza zakres pomiarowy amperomierza
B. Daje możliwość zdalnego pomiaru energii elektrycznej
C. Umożliwia pomiar upływu prądu przez izolację
D. Zwiększa zakres pomiarowy woltomierza
Boczniki rezystancyjne są kluczowym elementem w pomiarach prądowych, ponieważ umożliwiają rozszerzenie zakresu pomiarowego amperomierzy, co jest szczególnie ważne w przypadku pomiarów dużych prądów. Działają na zasadzie dzielenia prądu na mniejsze wartości, co pozwala na precyzyjniejsze pomiary oraz ochronę urządzenia pomiarowego przed uszkodzeniem. Przykładem zastosowania bocznika rezystancyjnego może być pomiar prądów w instalacjach przemysłowych, gdzie wartości prądów mogą znacznie przekraczać możliwości standardowych amperomierzy. Dzięki zastosowaniu bocznika, możliwe jest przekształcenie dużych prądów na mniejsze napięcia, które mogą być bezpiecznie zmierzone. Dobrze zaprojektowane boczniki powinny być zgodne z normami, takimi jak IEC 61010, co zapewnia ich bezpieczeństwo i niezawodność w trudnych warunkach pracy. Właściwy dobór bocznika oraz jego parametry, takie jak wartość rezystancji i moc, mają kluczowe znaczenie dla dokładności pomiarów i ochrony urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 27

Przy badaniu uszkodzonego silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę zmierzono rezystancje uzwojeń i rezystancje izolacji. Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów pozwalają stwierdzić, że możliwe jest

Wielkość mierzonaWartość, Ω
Rezystancja uzwojeń między zaciskami silnika:
U1 – V110,0
V1 – W1
W1 – U1
Rezystancja izolacji między zaciskami a obudową silnika:Wartość, MΩ
U1 – PE15,5
V1 – PE15,5
W1 – PE0
Ilustracja do pytania
A. przerwanie uzwojenia Ul - U2
B. przerwanie uzwojenia V1 - V2
C. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku Wl
D. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku V1
Analizując pozostałe odpowiedzi, można zauważyć, że każda z nich opiera się na błędnych założeniach dotyczących stanu uzwojeń i ich izolacji. Przerwanie uzwojenia V1 - V2 nie mogłoby być przyczyną niskiej rezystancji izolacji, która została zmierzona dla zacisku W1. Przede wszystkim, przerwanie obwodu mechanicznymi uszkodzeniami uzwojenia skutkowałoby innym rezultatem pomiaru rezystancji, a nie bezpośrednim zwarciem do obudowy, jak to ma miejsce w sytuacji, gdy przewód odkręca się i dotyka obudowy. Podobnie, stwierdzenie dotyczące przerwania uzwojenia Ul - U2 również opiera się na mylnych przesłankach, ponieważ pomiary pokazują, że pozostałe uzwojenia mają normatywną rezystancję izolacyjną, co nie sugeruje ich uszkodzeń. Niekiedy osoby analizujące takie wyniki mogą błędnie interpretować wysokie wartości rezystancji jako oznakę problemu, podczas gdy w rzeczywistości są to zdrowe, działające uzwojenia. Kluczowe jest zrozumienie, że w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego oraz wydajności urządzeń, analiza wyników pomiarów wymaga dokładności oraz znajomości zasad działania silników elektrycznych, co może zapobiegać nieporozumieniom i niewłaściwym diagnozom. W branży elektrycznej nieprzestrzeganie standardów pomiarów i analiz może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym uszkodzenia sprzętu oraz zagrożenia dla zdrowia użytkowników.

Pytanie 28

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych IB wynosi 21 A, natomiast maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów Idd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed skutkami zbyt dużego prądu?

A. B20
B. B32
C. B16
D. B25
Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdyż prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe klasy B charakteryzują się czasem zadziałania w zależności od wartości nadmiaru prądu, co czyni je idealnymi do ochrony obwodów o obciążeniu rezystancyjnym. W tym przypadku, wyłącznik B25 posiada nominalny prąd 25 A, co zapewnia dodatkowy margines bezpieczeństwa w stosunku do rzeczywistego prądu obciążenia 21 A. Zastosowanie wyłącznika o wyższej wartości nominalnej, jak B32, mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obwód nie byłby odpowiednio chroniony, a wyłączniki o niższej wartości, jak B20 czy B16, mogą zadziałać w sposób niepożądany w przypadku niewielkich skoków prądu. Zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, wyłącznik należy dobierać w taki sposób, aby jego wartość nominalna była nieco wyższa niż wartość prądu roboczego, co zwiększa niezawodność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 29

Dla urządzenia zasilanego z instalacji elektrycznej trójfazowej o napięciu 400 V, maksymalna moc pobierana wynosi 10 kW. Jaką minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego należy wybrać, zakładając, że odbiorniki mają charakterystyki rezystancyjne i pomijając selektywność zabezpieczeń?

A. 20 A
B. 10 A
C. 25 A
D. 16 A
Wybór złej wartości prądu znamionowego to dość powszechny problem. Często wynika to z braku zrozumienia podstawowych zasad obliczeń związanych z mocą w instalacjach trójfazowych. Odpowiedzi typu 10 A albo 20 A są niepoprawne, bo nie uwzględniają tego, jak wygląda rzeczywisty pobór mocy i jak to się łączy z mocą, napięciem i prądem. W przypadku 10 kW, prąd powinien być przynajmniej 14,43 A. Wybierając zabezpieczenie 10 A, narażasz instalację na naprawdę spore ryzyko przeciążenia. Z kolei wybór 20 A nie jest najlepszy, bo musi chronić przed nadmiarem prądu, ale nie być zbyt wysoki, żeby nie uszkodzić instalacji. Musisz pamiętać, że przy doborze zabezpieczeń warto kierować się mocą, normami i standardami, które mówią, jak to powinno wyglądać. Pomijanie tych zasad prowadzi do ryzykownych sytuacji z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 30

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: PN = 11 kW, UN = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C25
B. S303 C32
C. S303 C20
D. S303 C40
Poprawna odpowiedź to S303 C32, ponieważ w przypadku obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o mocach znamionowych 11 kW i napięciu 400 V, należy obliczyć prąd roboczy silnika. Prąd ten można wyznaczyć ze wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ), co daje wartość około 18,5 A. Z uwagi na istotne zmiany w obciążeniu oraz do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, stosuje się wyłączniki nadprądowe, które powinny mieć wartość znamionową prądu nie niższą niż 125% prądu roboczego silnika. W tym przypadku 125% z 18,5 A to 23,125 A, co wskazuje na to, że wyłącznik S303 C25 (25 A) byłby niewystarczający. Wyłącznik S303 C32 z wartością 32 A jest odpowiedni, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Tego typu wyłączniki są szeroko stosowane w przemyśle i są zgodne z normami EN 60947-2, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność.

Pytanie 31

Podstawowa ochrona przed porażeniem prądem za pomocą przegród lub obudów jest realizowana dzięki

A. zastosowaniu osłon chroniących przed zamierzonym dotykiem
B. całkowitemu i trwałemu pokryciu części czynnych materiałem izolacyjnym
C. umieszczeniu elementów aktywnych poza zasięgiem ręki
D. wprowadzeniu barier chroniących przed przypadkowym kontaktem
Pomimo że różne metody ochrony przed porażeniem prądem są ważnymi zagadnieniami w inżynierii elektrycznej, to odpowiedzi dotyczące umieszczenia części czynnych poza zasięgiem ręki, całkowitego pokrycia materiałem izolacyjnym oraz zastosowania przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem nie są wystarczające. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki może w pewnym stopniu ograniczyć ryzyko, jednak nie zapewnia skutecznej ochrony przed zamierzonym dotykiem. W praktyce, takie podejście może być stosowane jedynie w ograniczonym zakresie, np. w instalacjach, gdzie dostęp do urządzeń jest kontrolowany. Ponadto, całkowite pokrycie części czynnych materiałem izolacyjnym, choć może być skuteczne w pewnych warunkach, nie zawsze jest wykonalne ze względów praktycznych i technologicznych. Izolacja musi być zgodna z normami, aby rzeczywiście spełniać swoje funkcje. Zastosowanie przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem również nie rozwiązuje problemu celowego kontaktu z częściami czynnymi. Ostatecznie, aby skutecznie chronić przed porażeniem, niezbędne jest zastosowanie kompleksowego podejścia, które uwzględnia zarówno osłony ochronne, jak i odpowiednie zabezpieczenia, zgodne z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa. Kluczowe jest zrozumienie, że ochrona przeciwporażeniowa wymaga nie tylko fizycznych barier, ale również edukacji użytkowników oraz przestrzegania norm i zasad bezpieczeństwa.

Pytanie 32

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. LYg
B. YDYt
C. YADYn
D. OMYp
Przewody OMYp, LYg oraz YADYn nie są przeznaczone do instalacji wtynkowej, a ich zastosowanie jest ograniczone do innych warunków. Przewód OMYp, będący przewodem wielożyłowym o osłonie z PVC, stosowany jest głównie w instalacjach na powierzchni, nie jest przeznaczony do układania w ścianach, co sprawia, że nie spełnia wymogów dla instalacji wtynkowych. Z kolei przewód LYg to przewód gumowy, który znajduje zastosowanie w miejscach narażonych na dużą elastyczność i ruch, takich jak urządzenia przenośne. Nie jest on odpowiedni do stałych instalacji wbudowanych w struktury budowlane. Z kolei przewód YADYn, mimo że może być stosowany w instalacjach elektrycznych, charakteryzuje się innymi właściwościami, które nie są dostosowane do warunków panujących w instalacjach wtynkowych. Wybór niewłaściwego przewodu do instalacji wtynkowej może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia przewodu, co z kolei może stwarzać zagrożenie pożarowe czy porażenie prądem. Kluczowe jest przestrzeganie norm i standardów branżowych, które wskazują na odpowiednie zastosowanie danego typu przewodu oraz jego parametry techniczne.

Pytanie 33

Jak zmienią się parametry napięcia wyjściowego prądnicy synchronicznej zasilającej oddzielną sieć energetyczną, jeśli prędkość obrotowa turbiny napędzającej tę prądnicę wzrośnie, a prąd wzbudzenia pozostanie bez zmian?

A. Wartość i częstotliwość napięcia wzrosną
B. Wartość i częstotliwość napięcia zmniejszą się
C. Wartość napięcia wzrośnie, a częstotliwość zmaleje
D. Wartość napięcia zmniejszy się, a częstotliwość wzrośnie
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ w prądnicy synchronicznej napięcie wyjściowe jest ściśle związane z prędkością obrotową wirnika oraz z napięciem wzbudzenia. Zwiększenie prędkości obrotowej turbiny prowadzi do zwiększenia częstotliwości generowanego napięcia, co jest zgodne z zasadą synchronizacji prądnic. Wartość napięcia wyjściowego wzrasta, ponieważ prądnica synchroniczna działa na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, gdzie zmieniające się pole magnetyczne wytwarzane przez wirnik indukuje prąd w uzwojeniach stojana. W praktyce, w systemach energetycznych, takie zjawisko często obserwuje się przy zwiększaniu mocy produkowanej przez elektrownie, co jest istotne dla utrzymania stabilności sieci. W przypadku prądnicy synchronicznej, przy stałym prądzie wzbudzenia, wzrost prędkości obrotowej skutkuje proporcjonalnym wzrostem zarówno wartości, jak i częstotliwości napięcia. Taki mechanizm jest zgodny z praktykami inżynieryjnymi oraz normami, co zapewnia efektywność i niezawodność działania systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 34

Którego z wymienionych pomiarów eksploatacyjnych w instalacji oświetleniowej nie można zrealizować standardowym miernikiem uniwersalnym?

A. Ciągłości przewodów ochronnych
B. Prądu pobieranego przez odbiornik
C. Napięć w poszczególnych fazach
D. Rezystancji izolacji przewodów
Pomiar rezystancji izolacji przewodów jest kluczowym aspektem utrzymania bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Aby dokładnie wykonać ten pomiar, używa się specjalistycznych mierników zwanych megomierzami, które generują wysokie napięcia (zwykle od 250V do 1000V). Tego rodzaju pomiar jest istotny, ponieważ pozwala ocenić, czy izolacja przewodów nie jest uszkodzona oraz czy nie występują upływy prądu, co mogłoby prowadzić do zagrożenia pożarowego lub porażenia elektrycznego. Standardy takie jak PN-EN 61557-1 opisują wymagania dotyczące testowania rezystancji izolacji, a ich przestrzeganie jest kluczowe w ramach regularnych przeglądów oraz konserwacji instalacji. Przykładowo, podczas testowania instalacji oświetleniowej w budynku użycie megomierza może pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do awarii lub zagrożenia dla użytkowników.

Pytanie 35

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.
B. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.
C. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.
D. Automatyczne odłączenie zasilania.
Separacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika, mimo że jest praktyką stosowaną w niektórych aplikacjach, nie jest wystarczającą metodą ochrony przed dotykiem bezpośrednim. W rzeczywistości, ta technika skupia się na oddzieleniu obwodów, co może zredukować ryzyko zwarcia, ale nie eliminuje go całkowicie w kontekście kontaktu z częściami czynymi. Samoczynne wyłączenie zasilania jest ważnym mechanizmem zabezpieczającym, jednak polega na detekcji awarii, co oznacza, że może nie zadziałać w przypadku natychmiastowego kontaktu z prądem przed jego wyłączeniem. Zastosowanie izolacji podwójnej lub izolacji wzmocnionej z pewnością zwiększa bezpieczeństwo, ale również w tym przypadku nie gwarantuje ono, że użytkownik nie będzie miał dostępu do części czynnych. Kiedy myślimy o zagrożeniach związanych z porażeniem prądem, kluczowe jest zrozumienie, że każda z tych metod ma swoje ograniczenia. Mylne jest zakładanie, że jedna strategia może w pełni zabezpieczyć użytkowników. W kontekście projektowania instalacji elektrycznych, należy zawsze dążyć do zastosowania kombinacji różnych środków ochrony, zapewniając kompleksowe podejście do bezpieczeństwa, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 61140, które nakładają obowiązek stosowania wielu warstw ochrony dla minimalizacji ryzyka.

Pytanie 36

Który z wymienionych środków ochrony w przypadku uszkodzenia można stosować jedynie w sytuacji, gdy instalacja jest nadzorowana przez wykwalifikowane osoby?

A. Izolacja wzmocniona
B. Bardzo niskie napięcie SELV
C. Bardzo niskie napięcie PELV
D. Izolowanie stanowiska
Izolowanie stanowiska jest środkiem ochrony, który ma zastosowanie w sytuacjach, gdy instalacja elektryczna znajduje się pod nadzorem osób wykwalifikowanych. Oznacza to, że tylko kompetentne i przeszkolone osoby, które są w stanie ocenić ryzyko i podjąć odpowiednie środki ostrożności, mogą stosować ten rodzaj ochrony. Izolowanie stanowiska polega na odseparowaniu obszaru pracy od miejsca, w którym mogą występować zagrożenia związane z prądem elektrycznym, co pozwala na bezpieczne wykonywanie prac konserwacyjnych lub naprawczych. Przykładem zastosowania izolowania stanowiska jest praca w pobliżu urządzeń wysokiego napięcia, gdzie odpowiednia ocena ryzyka i nadzór techniczny są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobrą praktyką jest zawsze posiadanie procedur bezpieczeństwa oraz odpowiednich środków zabezpieczających, takich jak oznaczenia stref niebezpiecznych i stosowanie sprzętu ochrony osobistej. To podejście jest zgodne z normami BHP oraz regulacjami krajowymi, które nakładają obowiązek na pracodawców zapewnienia bezpiecznych warunków pracy na stanowiskach, gdzie może występować ryzyko porażenia prądem.

Pytanie 37

Której z poniższych czynności nie da się zrealizować podczas próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej?

A. Pomiaru czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku i przerwy
B. Sprawdzenia działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego
C. Pomiaru rezystancji izolacji pomiędzy uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową
D. Sprawdzenia stanu oraz prawidłowości ustawienia elektrod
W czasie próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej, pomiar czasu poszczególnych faz zgrzewania, sprawdzenie stanu i prawidłowości ustawienia elektrod, czy też działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego i ciągłego, są czynnościami, które powinny być wykonywane w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania urządzenia. Pomiar czasu zgrzewania jest istotnym elementem procesu, ponieważ pozwala ocenić, czy zgrzewanie przebiega zgodnie z założonymi parametrami technicznymi. Niewłaściwy dobór czasu zgrzewania może prowadzić do niskiej jakości połączeń, co z kolei może skutkować awariami mechanicznymi. Kolejnym aspektem, który należy uwzględnić, jest kontrola stanu elektrod. Elektrody muszą być w odpowiednim stanie, aby zapewnić właściwe przewodzenie prądu oraz osiągnięcie odpowiednich temperatur zgrzewania. Sprawny przełącznik zgrzewania również odgrywa kluczową rolę, ponieważ umożliwia wybór trybu pracy urządzenia, co jest ważne w zależności od specyfikacji materiałów, które są zgrzewane. Nieprawidłowe wykonanie tych czynności może prowadzić do nieefektywnego zgrzewania, a w skrajnych przypadkach do uszkodzenia urządzenia lub nawet kontuzji operatora. Właściwe przygotowanie i testowanie zgrzewarki oporowej w tych obszarach jest zatem niezbędne dla zapewnienia zarówno efektywności procesu, jak i bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 38

Kto jest zobowiązany do utrzymania odpowiedniego stanu technicznego układów pomiarowych i rozliczeniowych energii elektrycznej w biurowcu?

A. Zarządca obiektu
B. Właściciel obiektu
C. Dostawca energii elektrycznej
D. Producent energii elektrycznej
Właściciel budynku, jako podmiot odpowiedzialny za jego zarządzanie, może być mylnie postrzegany jako ten, kto odpowiada za stan techniczny układów pomiarowo-rozliczeniowych. Jednakże, w kontekście przepisów prawa i praktyk branżowych, jego rola ogranicza się głównie do zapewnienia odpowiednich warunków do instalacji i użytkowania tych urządzeń. Właściciel budynku nie ma kompetencji ani zasobów technicznych, aby samodzielnie sprawować nadzór nad układami pomiarowymi, co może prowadzić do nieporozumień co do odpowiedzialności. Z kolei wytwórca energii elektrycznej odpowiada za produkcję energii, ale nie zajmuje się bezpośrednio pomiarami i rozliczeniami dla odbiorców. Tylko dostawca energii, który finalnie sprzedaje energię, ma obowiązek monitorować stan techniczny urządzeń pomiarowych, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Zarządca budynku, mimo że może mieć pewne obowiązki w zakresie zarządzania infrastrukturą, nie jest w stanie zapewnić technicznej niezawodności układów pomiarowych bez ścisłej współpracy z dostawcą energii. Dobre praktyki branżowe oraz regulacje prawne jasno określają, że to dostawca energii jest odpowiedzialny za prawidłowe funkcjonowanie systemów pomiarowych, co jest kluczowe dla dokładnych rozliczeń i zapobiegania sporom między klientami a dostawcami.

Pytanie 39

Jakie jest prawidłowe postępowanie w przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego?

A. Odłączenie uziemienia, co jest niebezpieczne i niewłaściwe
B. Zmiana przewodów, chociaż to nie rozwiązuje problemu napięcia na obudowie
C. Podłączenie dodatkowego obciążenia, co może pogorszyć sytuację
D. Natychmiastowe wyłączenie zasilania
W przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego, najlepszym i najbezpieczniejszym działaniem jest natychmiastowe odłączenie zasilania. Jest to zgodne z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa elektrycznego i normami BHP. Gdy urządzenie elektryczne ma napięcie na obudowie, może to oznaczać uszkodzenie izolacji lub inny problem techniczny, który stwarza ryzyko porażenia prądem. Szybkie odłączenie zasilania eliminuje to ryzyko i pozwala na dalsze, bezpieczne działania. Po odłączeniu zasilania należy również upewnić się, że urządzenie jest odpowiednio uziemione, aby uniknąć podobnych problemów w przyszłości. Następnie można przystąpić do diagnostyki i naprawy urządzenia przez wykwalifikowanego specjalistę, co jest zgodne z dobrą praktyką w branży elektrycznej. Ważne jest również, by regularnie sprawdzać stan techniczny urządzeń elektrycznych i ich uziemienia, aby uniknąć takich sytuacji w przyszłości. Moim zdaniem, wiedza o bezpiecznym postępowaniu w takich sytuacjach powinna być podstawą w każdej edukacji technicznej.

Pytanie 40

Jakie zjawisko można zaobserwować przy cewce indukcyjnej w przypadku zwarcia międzyzwojowego?

A. zmniejszenia natężenia prądu płynącego przez cewkę
B. wzrostu rezystancji cewki
C. spadku indukcyjności cewki
D. wzrostu reaktancji cewki
Wybór odpowiedzi związanej ze zwiększeniem rezystancji cewki może wydawać się logiczny w kontekście zwarcia, jednak nie jest to właściwe podejście do analizy tego zjawiska. W przypadku zwarcia międzyzwojowego, rzeczywisty przepływ prądu przez cewkę może obniżyć jej indukcyjność, ale niekoniecznie prowadzi to do wzrostu rezystancji. W rzeczywistości, w momencie zwarcia, można zaobserwować zmniejszenie impedancji, co skutkuje większym natężeniem prądu, a nie jego spadkiem. Ponadto, zmniejszenie prądu pobieranego przez cewkę jest z kolei związane z jej działaniem w obwodzie, a nie bezpośrednio z zwarciem. Warto zauważyć, że w niektórych warunkach zwarcie może prowadzić do zwiększenia prądu, co jest sprzeczne z koncepcją jego zmniejszenia. Zwiększenie reaktancji cewki również nie jest odpowiednie, ponieważ w przypadku zwarcia reaktancja (zależna od indukcyjności) maleje. Typowe błędy myślowe polegają na myleniu pojęć związanych z rezystancją i reaktancją, co prowadzi do niepoprawnych wniosków o wpływie zwarcia na parametry cewki. W praktyce, kluczowym jest zrozumienie, że zwarcie prowadzi do zmiany w strukturze magnetycznej i elektrycznej cewki, co wyraźnie wpływa na jej wydajność i parametry operacyjne.