Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.04 - Wykonywanie badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 12:35
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:51

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jaką substancję podstawową powinno się użyć do ustalania miana roztworu wodorotlenku sodu?

A. Dichromian(VI) potasu.

B. Sól kuchennej.

C. Kwas szczawiowy

D. Tlenek cynku.

Kwas szczawiowy jest substancją podstawową, która jest powszechnie stosowana do nastawiania miana roztworu wodorotlenku sodu. Działa jako substancja wzorcowa w procesach miareczkowania, ponieważ jest znany z wysokiej czystości i stabilności, co jest kluczowe przy przygotowywaniu roztworów o dokładnie określonym stężeniu. Kwas szczawiowy reaguje z wodorotlenkiem sodu w reakcji neutralizacji, co umożliwia precyzyjne wyznaczenie miana tego roztworu. Praktycznie, aby ustalić dokładne stężenie roztworu NaOH, można przeprowadzić miareczkowanie, wykorzystując roztwór kwasu szczawiowego o znanym stężeniu, co jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi. W laboratoriach analitycznych taka procedura jest standardem, ponieważ pozwala na uzyskanie wyników o wysokiej precyzji i dokładności, co jest niezbędne w wielu zastosowaniach, w tym w chemii analitycznej oraz w różnych dziedzinach przemysłu chemicznego.

Pytanie 2

Elektroforeza to technika wykorzystywana głównie do segregacji mieszaniny

A. białek

B. węglowodanów

C. alkoholi

D. tłuszczów

Elektroforeza to technika rozdzielania cząsteczek na podstawie ich ładunku elektrycznego i wielkości. Jest to niezwykle przydatna metoda w biochemii i biologii molekularnej, szczególnie w analizie białek. Podczas elektroforezy białka są poddawane działaniu pola elektrycznego, co powoduje ich migrację w żelu, gdzie mniejsze cząsteczki poruszają się szybciej niż większe. Dzięki tej technice można uzyskać szczegółowe informacje na temat składników białkowych w próbkach biologicznych, co ma kluczowe znaczenie w diagnostyce, badaniach naukowych oraz w przemyśle farmaceutycznym. Na przykład, elektroforeza SDS-PAGE jest standardową metodą oceny czystości białek i ich masy cząsteczkowej, co jest niezbędne w rozwoju nowych terapii i leków. Również w proteomice, gdzie badane są całe zestawy białek, elektroforeza odgrywa fundamentalną rolę w analizie wzorców ekspresji białek w różnych stanach fizjologicznych.

Pytanie 3

Sporządzono wykres potencjometrycznego miareczkowania alkacymetrycznego. W jaki sposób należy opisać oś Y?

A.	ΔpH/ΔVtitranta
B.	ΔSEM/ΔVtitranta
C.	pH/ΔVtitranta
D.	SEM/ΔVtitranta

A. C.

B. A.

C. B.

D. D.

Wybór innej odpowiedzi może wynikać z nieporozumienia dotyczącego roli, jaką oś Y odgrywa na wykresie potencjometrycznego miareczkowania alkacymetrycznego. Często spotykanym błędem jest mylenie wykresu potencjometrycznego z innymi typami wykresów, gdzie zmienna na osi Y może przedstawiać inne parametry, takie jak stężenie lub objętość. Takie podejście może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących reakcji chemicznych oraz ich prognozowania. Na przykład, wybierając odpowiedzi, które sugerują, że oś Y może przedstawiać objętość titranta, użytkownik podważa fundamentalną zasadę miareczkowania, która koncentruje się na zmianie potencjału. Ponadto, niektórzy mogą uznać, że pH nie jest kluczowy wskaźnik w miareczkowaniu, co jest nieprawdziwym przekonaniem, ponieważ pH jest bezpośrednio związane z reakcjami kwas-zasada, co czyni je istotnym w praktyce. Zrozumienie, że na osi Y powinien być przedstawiony zmienny potencjał, a nie inne parametry, jest kluczowe dla poprawnej interpretacji wyników eksperymentu oraz przeprowadzenia analizy zgodnie z obowiązującymi standardami w chemii analitycznej. Brak tego zrozumienia może prowadzić do niepoprawnych analiz i wniosków, co w kontekście badań chemicznych jest nieakceptowalne.

Pytanie 4

Podczas reakcji ksantoproteinowej obecność białka jest potwierdzana przez zmianę koloru na żółty, co wskazuje na obecność w białku

A. aminokwasów zawierających siarkę

B. aminokwasów zawierających pierścień aromatyczny

C. wiązań peptydowych

D. wiązań wodorowych

Reakcja ksantoproteinowa to naprawdę znany test w biochemii, który pomaga wykrywać białka. Robi się to, sprawdzając aminokwasy z pierścieniem aromatycznym, jak tryptofan, tyrozyna czy fenyloalanina. Kiedy masz do czynienia z tymi aminokwasami, to reagują one z kwasem azotowym, co prowadzi do powstania intensywnego żółtego koloru. To właśnie ten kolor jest kluczowy przy identyfikacji białka w próbce. W laboratoriach biochemicznych ten test przydaje się do analizy białek. Na przykład, przy badaniach jakości żywności, test ksantoproteinowy potwierdza obecność białek w produktach, co jest ważne, gdy chcemy ocenić ich wartość odżywczą. Dobrze znać tę reakcję, bo może to pomóc w lepszym zrozumieniu standardów laboratoryjnych oraz metod wykrywania białek. Takie umiejętności przyczyniają się też do poprawy jakości wyników analiz.

Pytanie 5

Zespół enzymów, obecny zarówno w organizmach roślinnych, jak i zwierzęcych, który katalizuje proces hydrolizy wiązań peptydowych w białkach oraz peptydach, to

A. hydrolazy

B. proteazy

C. ligazy

D. lipazy

Proteazy to fajne enzymy, które pomagają w rozkładaniu białek w naszym organizmie. Działają nie tylko u ludzi, ale też u roślin, co jest dość ciekawe. W układzie pokarmowym, na przykład, mamy pepsynę i trypsynę, które są super ważne, bo bez nich nie moglibyśmy trawić białek, które jemy. One rozbijają białka na mniejsze kawałki, czyli peptydy i aminokwasy, które nasze ciało potem wchłania. W biotechnologii też mają szerokie zastosowanie – używa się ich do oczyszczania białek czy tworzenia enzymów w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Ciekawe jest też to, że w diagnostyce medycznej proteazy mogą być używane jako markery do wykrywania niektórych chorób, co pokazuje, że są naprawdę istotne w nowoczesnej medycynie.

Pytanie 6

Przedstawiony wzór opisuje titrant stosowany podczas miareczkowania

A. acydymetrycznego.

B. manganometrycznego.

C. kompleksometrycznego.

D. alkalimetrycznego.

Odpowiedź "kompleksometrycznego" jest poprawna, ponieważ miareczkowanie kompleksometryczne wykorzystuje związki chelatujące, takie jak EDTA, do kompleksowania metali. Kwas etylenodiaminotetraoctowy (EDTA) jest jednym z najczęściej stosowanych reagentów w tej metodzie. Umożliwia precyzyjne oznaczanie stężeń jonów metali w roztworze poprzez tworzenie stabilnych kompleksów. W praktycznych zastosowaniach, takich jak analiza wody, kontrola jakości żywności czy w medycynie, miareczkowanie kompleksometryczne pozwala na dokładne oznaczanie takich metali jak wapń, magnez czy ołów. W branży chemicznej oraz laboratoriach analitycznych, właściwe stosowanie tej techniki jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Warto również zauważyć, że miareczkowanie kompleksometryczne jest zgodne z normami metodycznymi, takimi jak ISO 11885, co podkreśla jego znaczenie w standardowych procedurach analitycznych.

Pytanie 7

Działanie, które ma na celu określenie relacji pomiędzy wartościami mierzonymi dla wzorcowych próbek a odczytami systemu pomiarowego, realizowane w specyficznych warunkach, to

A. normalizacja

B. kalibracja

C. akredytacja

D. certyfikacja

Kalibracja to proces, który ma na celu ustalenie i potwierdzenie zależności między rzeczywistymi wartościami wielkości mierzonej a wskazaniami urządzenia pomiarowego. W ramach kalibracji przeprowadza się pomiary na próbkach wzorcowych, które mają znane i precyzyjnie określone wartości. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych kalibracja pipet czy spektrometrów jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. W praktyce, kalibracja ma również zastosowanie w przemyśle, gdzie precyzyjne pomiary są niezbędne do zapewnienia jakości produktów. Stanowi ona konieczny krok w procesie zapewnienia zgodności z normami ISO, które wymagają regularnego weryfikowania dokładności urządzeń pomiarowych. Dobre praktyki kalibracji obejmują użycie wzorców o znanym pochodzeniu, wykonanie pomiarów w kontrolowanych warunkach oraz dokumentację każdej procedury kalibracyjnej, co zapewnia powtarzalność i przejrzystość wyników. Dzięki kalibracji można zminimalizować błędy pomiarowe i zwiększyć zaufanie do wyników pomiarów.

Pytanie 8

Do zmiany objętości próbki roztworu NaOH wykorzystano 10,0 cm3 roztworu HCl o stężeniu 0,1000 mol/dm3. Jaką ilość NaOH (M = 40 g/mol) zawierała próbka?

A. 0,04 g

B. 4,00 g

C. 0,40 g

D. 40,00 g

Aby obliczyć zawartość NaOH w próbce, należy najpierw ustalić ilość moli kwasu solnego (HCl), który został użyty do zmiareczkowania. Stężenie HCl wynosi 0,1000 mol/dm³, a objętość roztworu to 10,0 cm³, co można przeliczyć na dm³, uzyskując 0,010 dm³. Zatem ilość moli HCl wynosi: 0,1000 mol/dm³ * 0,010 dm³ = 0,00100 mol. Reakcja neutralizacji między HCl a NaOH przebiega według równania: HCl + NaOH → NaCl + H₂O. Oznacza to, że reagują one w stosunku 1:1. Stąd ilość moli NaOH w próbce wynosi również 0,00100 mol. Aby obliczyć masę NaOH, używamy wzoru: masa = liczba moli * masa molowa. Masa molowa NaOH wynosi 40 g/mol, więc: 0,00100 mol * 40 g/mol = 0,040 g. Dlatego poprawna odpowiedź to 0,04 g. Zrozumienie tego procesu ma praktyczne zastosowanie w chemii analitycznej, gdzie dokładne obliczenia są niezbędne do oceny stężenia substancji w roztworach.

Pytanie 9

Wykonano identyfikację opisaną w schemacie:

BaCl₂ + X — biały osad

Jaki wzór reprezentuje substrat X?

A. HNO3

B. CH3COOH

C. H2S

D. H2SO4

Odpowiedź H2SO4 jest poprawna, ponieważ siarczan(VI) sodu tworzy z chlorkiem baru BaCl2 biały osad siarczanu baru (BaSO4) w reakcji wymiany. Siarczan baru jest praktycznie nierozpuszczalny w wodzie, co sprawia, że jego powstanie można zaobserwować jako wytrącanie się białego osadu. Takie reakcje są często stosowane w laboratoriach analitycznych do wykrywania obecności jonów siarczanowych. W kontekście praktycznym, ta reakcja jest ważna w przemyśle chemicznym, gdzie siarczan baru jest używany w produkcji barwników, materiałów budowlanych oraz w medycynie jako środek kontrastowy w radiologii. Przy analizach chemicznych, umiejętność przewidywania reakcji osadowych pozwala na szybkie i efektywne identyfikowanie substancji chemicznych, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych i badawczych.

Pytanie 10

Jakie jest zastosowanie psychrometru aspiracyjnego?

A. mierzenia prędkości przepływu gazów i cieczy

B. mierzenia wilgotności względnej powietrza

C. odzyskiwania próbek powietrza

D. pobierania próbek gazów

Psychrometr aspiracyjny jest urządzeniem służącym do pomiaru wilgotności względnej powietrza, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak meteorologia, inżynieria sanitarno-epidemiologiczna oraz kontrola jakości powietrza w pomieszczeniach. Działa na zasadzie pomiaru różnicy temperatury między dwoma termometrami: jednym suchego, a drugim mokrego, który jest osłonięty od wpływów wiatru. W przypadku psychrometrów aspiracyjnych, powietrze jest wymuszane na powierzchni termometru mokrego, co zwiększa efektywność pomiaru. Przykładem zastosowania psychrometrów aspiracyjnych może być monitorowanie warunków klimatycznych w obiektach przemysłowych, gdzie kontrola wilgotności jest istotna dla jakości produktów. Standardy takie jak ISO 7346 podkreślają znaczenie dokładnych pomiarów wilgotności, co czyni psychrometry aspiracyjne narzędziem niezbędnym w nowoczesnych laboratoriach i zakładach produkcyjnych.

Pytanie 11

Elektroforeza to zjawisko elektrokinetyczne, które wykorzystuje się w analizie

A. nawozów

B. paliw

C. kwasów nukleinowych

D. tłuszczów nienasyconych

Elektroforeza to technika analityczna, która polega na przemieszczaniu się cząsteczek naładowanych w polu elektrycznym. Jest szeroko stosowana w biologii molekularnej do analizy kwasów nukleinowych, takich jak DNA i RNA. Dzięki tej metodzie możliwe jest rozdzielanie fragmentów kwasów nukleinowych według ich wielkości i ładunku, co jest kluczowe w takich procesach jak analiza genów, klonowanie, czy diagnostyka molekularna. Na przykład, w laboratoriach często stosuje się elektroforezę agarozową do separacji fragmentów DNA uzyskanych w wyniku reakcji PCR. Zastosowanie elektroforezy w badaniach naukowych jest nieocenione, gdyż pozwala na identyfikację mutacji genetycznych i badanie profili ekspresji genów. Normy ISO oraz praktyki laboratoryjne podkreślają znaczenie dokładności i powtarzalności wyników uzyskiwanych za pomocą elektroforezy, co czyni tę metodę jedną z podstawowych w nowoczesnych badaniach biotechnologicznych.

Pytanie 12

Jakie jest stężenie analitu wyrażone w procentach, gdy próbka analityczna zawiera 250 ppm analitu?

A. 2,5%

B. 0,25%

C. 0,0025%

D. 0,025%

Stężenie procentowe można obliczyć na podstawie wartości w ppm (części na milion). 1 ppm oznacza 1 mg analitu na 1 litr roztworu, co odpowiada 0,0001% stężenia. W przypadku próbki zawierającej 250 ppm, przeliczenie na stężenie procentowe wygląda następująco: 250 ppm to 250 mg/l, co można przeliczyć na % poprzez podzielenie przez 10 000 (1% = 10 000 mg/l). Wobec tego 250 mg/l = 0,025%. W praktyce znajomość przeliczeń ppm na % jest niezbędna w laboratoriach analitycznych, gdzie często spotykamy się z danymi w ppm, a potrzebujemy je przeliczyć na stężenia procentowe do dalszych obliczeń czy interpretacji wyników. Umożliwia to także porównywanie wyników z różnymi normami, które mogą być wyrażone w różnych jednostkach. Zgodnie z normami branżowymi, stosowanie jednostek zgodnych z wymaganiami analitycznymi jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 13

Schemat obrazuje proces rozdzielenia mieszaniny kationów.
Próbka pierwotna (mieszanina kationów)

A. D.

B. C.

C. B.

D. A.

Wydaje mi się, że wybierając odpowiedzi A, B lub C, zrozumiałeś trochę inaczej, jak działa ten proces analizy chemicznej. Duży błąd polega na tym, że można było lepiej zrozumieć, jak jony reagują, kiedy mówimy o ich osadzaniu. Na przykład, w odpowiedzi A brak osadu w punkcie 1 oraz to, co jest w punkcie 2, pokazuje, że nie zauważyłeś roli kationów amonowych, co jest istotne dla grup III-V. A w odpowiedziach B i C pewnie poszło coś nie tak z interpretacją schematu, co doprowadziło do błędnych wniosków o tym, czy osady są obecne lub nie. Z moich obserwacji, często ludzie zbytnio upraszczają te procesy, nie biorąc pod uwagę, jak skomplikowane są te reakcje chemiczne i jak warunki wpływają na osadzanie. W chemii analitycznej detale naprawdę się liczą, bo różne kationy mogą mieć różne właściwości w zależności od pH czy temperatury. Znalezienie właściwego zrozumienia tego procesu jest kluczowe, żeby uzyskać rzetelne wyniki, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w chemii.

Pytanie 14

W tabeli przedstawiono skalę wzorców do oznaczania barwy wody.
Wyznacz barwę badanej próbki wody, korzystając ze wzoru:

Numer wzorca	1.	2.	3.	4.	5.
Odmierzona ilość roztworu wzorcowego [cm³]	0	1	2	3	4
Barwa w stopniach mg Pt/dm³	0	5	10	15	20

Objętość badanej próbki wody [cm³]	100
Wzorzec	2.

X = a · 100 V

gdzie:

a – odczytana ze skali wzorców barwa próbki, mg Pt/dm³

V – objętość próbki, cm³

A. 5 mgPt/dm3

B. 0 mgPt/dm3

C. 10 mgPt/dm3

D. 15 mgPt/dm3

Wybór wartości, która nie odpowiada rzeczywistym pomiarom, może wynikać z nieporozumienia dotyczącego metodyki badań wody. Odpowiedzi takie jak 15 mgPt/dm3 czy 0 mgPt/dm3 nie uwzględniają faktu, że barwa wody jest określona na podstawie konkretnego wzorca, który w tym przypadku wynosi 5 mgPt/dm3. Zbyt wysoka wartość może sugerować, że próbka została zanieczyszczona lub że nie zastosowano odpowiednich norm kalibracyjnych. Z kolei wartość 0 mgPt/dm3, która sugeruje brak barwy, może być niepoprawna w kontekście analizy, ponieważ nawet w czystej wodzie mogą występować pewne zanieczyszczenia, które wpływają na jej kolor. Ponadto, nieświadomość, że barwa wody może zmieniać się w zależności od różnych czynników, takich jak pH, temperatura czy obecność substancji organicznych, prowadzi do błędnych wniosków. W badaniach wody należy zawsze trzymać się ustalonych standardów i dobrych praktyk, które bazują na wieloletnich badaniach i doświadczeniach. Ostatecznie, analiza barwy wody jest nie tylko ważnym wskaźnikiem jej czystości, ale także istotnym elementem oceny skuteczności systemów oczyszczania, co jest kluczowe w kontekście ochrony zdrowia publicznego.

Pytanie 15

Po przeprowadzeniu procesu elektrolizy wodnego roztworu określonego związku, na katodzie pojawił się wodór, a na anodzie tlen. Który z tych związków został poddany elektrolizie?

A. CuSO4

B. AgNO3

C. NaOH

D. NaCl

Odpowiedź NaOH jest właściwa, bo podczas elektrolizy wodnego roztworu tego związku na katodzie wydobywa się wodór, a na anodzie tlen. Wodorotlenek sodu, czyli NaOH, świetnie się rozpuszcza w wodzie i rozkłada na jony sodu (Na+) oraz jony hydroksylowe (OH-). No i w trakcie elektrolizy te jony OH- zmierzają do anody, gdzie zmieniają się w tlen. Z drugiej strony, jony wody, które też są w roztworze, redukują się na katodzie i stąd mamy wodór. Ta elektroliza NaOH ma swoje zastosowania w różnych dziedzinach, jak na przykład produkcja wodoru jako paliwa, w oczyszczaniu ścieków czy w chemii. Dzięki elektrolizie NaOH można też tworzyć różne wodorotlenki i substancje chemiczne, które są przydatne w laboratoriach i przemyśle.

Pytanie 16

W celu identyfikacji czterech próbek cukrów zbadano ich skręcalność właściwą. Błąd systematyczny pomiaru wynosił + 10%. Wynik próbki pierwszej to + 57,8°. Na podstawie danych zawartych w tabeli można stwierdzić, że badanym cukrem jest

Skręcalność właściwa roztworów niektórych związków optycznie czynnych (w temp. 20°C)
Substancja	Rozpuszczalnik	Skręcalność właściwa
Sacharoza	Woda	+ 66,5°
Glukoza	Woda	+ 52,5°
Fruktoza	Woda	+ 93,0°
Maltoza	Woda	+ 136,9°

A. fruktoza.

B. sacharoza.

C. glukoza.

D. maltoza.

Odpowiedź wskazująca na glukozę jako badany cukier jest prawidłowa, ponieważ po uwzględnieniu błędu systematycznego pomiaru, rzeczywista skręcalność właściwa próbki pierwszej wynosi około +52,55°. Ta wartość jest zgodna z danymi zawartymi w literaturze, gdzie skręcalność właściwa glukozy wynosi +52,5°. W kontekście analizy cukrów, skręcalność właściwa jest kluczowym parametrem, który pozwala na ich identyfikację. W praktyce, pomiar skręcalności jest stosowany w przemyśle spożywczym oraz farmaceutycznym do monitorowania jakości produktów. Znajomość wartości referencyjnych dla różnych cukrów oraz umiejętność korekcji pomiarów z uwagi na błędy systematyczne są istotne dla zapewnienia precyzji i dokładności wyników. Ponadto, prawidłowe identyfikowanie cukrów może mieć wpływ na procesy produkcji, które mogą wymagać odpowiednich surowców w zależności od ich właściwości fizykochemicznych.

Pytanie 17

Który zbiór zawiera jedynie odczynniki grupowe używane w analizie jakościowej jonów?

A. H2S, HCl, KOH

B. KI, HCl, NH3aq

C. HCl, AgNO3, BaCl2

D. AgNO3, (NH4)2CO3, KOH

Odpowiedź HCl, AgNO3, BaCl2 jest prawidłowa, ponieważ wszystkie wymienione odczynniki są szeroko stosowane w analizie jakościowej jonów. Kwas solny (HCl) jest silnym kwasem, który może rozpuszczać różne substancje i ułatwia reakcje z wieloma metalami, co jest kluczowe w badaniach chemicznych. Azotan srebra (AgNO3) jest istotnym odczynnikiem w identyfikacji halogenków, a jego reakcja z chlorkiem sodu (NaCl), prowadząca do wytrącenia białego osadu AgCl, jest podstawowym przykładem użycia tego związku. Chlorek baru (BaCl2) również odgrywa ważną rolę, szczególnie w identyfikacji siarczanów, gdzie jego reakcja z siarczanem sodu (Na2SO4) prowadzi do powstania osadu BaSO4. Te odczynniki są zgodne z zasadami analizy jakościowej, gdzie kluczowe jest rozpoznawanie i identyfikacja jonów w roztworach chemicznych. Poprawne posługiwanie się tymi odczynnikami jest zgodne z najlepszymi praktykami stosowanymi w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 18

Oceniając organoleptycznie wodę przeznaczoną do picia przez ludzi, należy określić między innymi

A. zapach.

B. pH.

C. całkowitą liczbę mikroorganizmów.

D. bakterie grupy coli.

Analiza organoleptyczna wody przeznaczonej do spożycia to istotny proces oceny jakości wody, który obejmuje różne aspekty sensoryczne, w tym zapach. Zapach wody jest jednym z kluczowych wskaźników jej czystości i jakości. Woda o nieprzyjemnym zapachu może wskazywać na obecność zanieczyszczeń, takich jak związki organiczne, bakterie czy chemikalia, co może wpływać na zdrowie ludzi. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 15204, wymagane jest przeprowadzanie regularnych analiz jakości wody, w tym pomiaru zapachu. Praktyczne zastosowanie analizy organoleptycznej pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości w jakości wody, co jest niezwykle ważne dla ochrony zdrowia publicznego. Na przykład, w systemie monitorowania jakości wody w miastach, analizy organoleptyczne są przeprowadzane regularnie, co pozwala na szybką reakcję w przypadku wykrycia problemów. W związku z rosnącymi obawami o jakość wody pitnej, znajomość kryteriów oceny organoleptycznej, w tym zapachu, staje się kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 19

Komplekson III (sól disodowa kwasu etylenodiaminotetraoctowego) używana w analizie objętościowej tworzy z metalami kompleksy w stosunku ligandu do metalu

A. 1:3

B. 1:1

C. 1:2

D. 2:1

Odpowiedź 1:1 jest poprawna, ponieważ Kompleks III, czyli sól disodowa kwasu etylenodiaminotetraoctowego (EDTA), działa jako ligand chelatujący zdolny do tworzenia stabilnych kompleksów z metalami. W przypadku metali przejściowych, EDTA najczęściej tworzy kompleksy o stosunku 1:1, co oznacza, że jeden atom metalu koordynuje z jednym cząsteczką EDTA. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest analiza ilościowa metali w próbkach środowiskowych, gdzie EDTA jest stosowane do wiązania metali, co umożliwia ich pomiar poprzez techniki takie jak spektroskopia UV-Vis. W praktyce, kontrola tego stosunku jest kluczowa, aby uzyskać dokładne wyniki analizy. Ponadto, metody analityczne, które opierają się na użyciu EDTA jako titranta, są szeroko akceptowane w standardach takich jak ISO oraz w laboratoriach analitycznych na całym świecie.

Pytanie 20

Na podstawie informacji zamieszczonych w tabeli wskaż wzór związku, który wytrąci się w postaci osadu.

Badany kation	Odczynnik grupowy	NaOH	Barwienie płomienia
Mg²⁺	brak	biały osad
K⁺	brak		fiołkowy
Na⁺	brak		żółty

A. NaOH

B. Mg(OH)

C. KOH

D. Mg(OH)2

Odpowiedź Mg(OH)2 jest poprawna, ponieważ jest to związek chemiczny, który wytrąca się w postaci białego osadu w obecności kationów Mg2+. Kiedy NaOH jest dodawany do roztworu zawierającego jony magnezu, zachodzi reakcja, w wyniku której powstaje nierozpuszczalny w wodzie wodorotlenek magnezu, Mg(OH)2. Proces ten jest istotny w kontekście analizy chemicznej i separacji substancji, gdzie wytrącanie osadów jest często używane do oczyszczania roztworów. Przykładem zastosowania jest usuwanie zanieczyszczeń w procesach przemysłowych oraz w oczyszczaniu wód, gdzie związek Mg(OH)2 może być stosowany do usuwania metali ciężkich. Warto również zauważyć, że stosowanie odpowiednich reagentów i kontrola pH są kluczowe w takich eksperymentach, aby osiągnąć pożądane rezultaty. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają również monitorowanie reakcji, aby w odpowiednim momencie zidentyfikować pojawienie się osadu, co jest ważne dla dalszej analizy chemicznej.

Pytanie 21

W tabeli przedstawiono charakterystykę

Charakterystyka wybranych metod optycznych stosowanych w analizie instrumentalnej
MetodaObserwowane zjawiskoPomiar
1załamanie światławspółczynnik załamania światła padającego na powierzchnię próbki
2skręcanie płaszczyzny światła spolaryzowanegokąt skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła
3rozproszenie promieniowanianatężenie wiązki światła rozproszonego wychodzącego z kuwety pomiarowej

A. 1 – nefelometrii, 2 – refraktometrii, 3 – polarymetrii.

B. 1 – polarymetrii, 2 – refraktometrii, 3 – nefelometrii.

C. 1 – refraktometrii, 2 – polarymetrii, 3 – nefelometrii.

D. 1 – refraktometrii, 2 – nefelometrii, 3 – polarymetrii.

Odpowiedź 1 – refraktometria, 2 – polarymetria, 3 – nefelometria jest poprawna, ponieważ każda z wymienionych metod pomiarowych ma swoje unikalne zastosowanie i zasadę działania. Refraktometria jest techniką analityczną, która mierzy współczynnik załamania światła, co pozwala na określenie stężenia substancji w roztworze. Przykładem jej zastosowania jest przemysł spożywczy, gdzie mierzy się zawartość cukru w sokach. Polarymetria, z kolei, służy do badania kąta skręcenia światła polaryzowanego przez substancje optycznie czynne, co jest kluczowe w farmacji i chemii organicznej, gdzie kontrolowane są jakościowo związki takie jak leki czy cukry. Nefelometria jest stosowana do pomiaru rozproszenia światła przez cząsteczki w zawiesinie, co znajduje zastosowanie w diagnostyce medycznej, na przykład w analizach krwi, gdzie ocenia się obecność i stężenie białek. Dlatego znajomość tych metod i ich zastosowania jest niezbędna w wielu dziedzinach nauki i przemysłu.

Pytanie 22

Jakie jest zastosowanie metody Winklera?

A. manganu rozpuszczonego w wodzie

B. tlenu rozpuszczonego w wodzie

C. pH wody

D. zasadowości wody

Metoda Winklera jest powszechnie stosowana do oznaczania stężenia tlenu rozpuszczonego w wodzie, co jest kluczowym parametrem w ocenie jakości wód, szczególnie w kontekście ochrony ekosystemów wodnych. Metoda ta opiera się na reakcjach chemicznych, w których tlen reaguje z odczynnikami, a wynik pomiaru można uzyskać poprzez titrację. Przykładowo, oznaczanie tlenu rozpuszczonego jest istotne w monitorowaniu wód w rzekach, jeziorach oraz zbiornikach wodnych, gdzie jego stężenie wpływa na organizmy żywe, a także na procesy biodegradacji. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 25813, metoda Winklera umożliwia uzyskanie precyzyjnych wyników, co jest niezbędne do podejmowania decyzji dotyczących ochrony środowiska i zarządzania zasobami wodnymi. Regularne monitorowanie stężenia tlenu pozwala na szybką reakcję w przypadku zanieczyszczenia wód, co przyczynia się do zachowania bioróżnorodności i zdrowia ekosystemów.

Pytanie 23

Sprzyja tworzeniu osadów grubokrystalicznych w czystszej formie oraz umożliwiających łatwiejsze sączenie

A. efekt solny

B. zjawisko okluzji

C. starzenie osadu

D. współstrącanie

Starzenie osadu to proces, który umożliwia dalsze wydobywanie cząsteczek osadu poprzez ich agregację i wzajemne oddziaływanie. W miarę upływu czasu, cząsteczki osadu łączą się w większe struktury, co prowadzi do tworzenia grubokrystalicznych osadów. To zjawisko sprzyja uzyskaniu czystszych osadów, ponieważ mniejsze cząsteczki, które mogą zanieczyszczać osad, są usuwane lub zatrzymywane w większych agregatach. W praktyce, proces starzenia osadów może być stosowany w różnych technologiach filtracji, gdzie kluczowe jest uzyskanie wysokiej jakości produktu końcowego. Przykładem może być proces uzdatniania wody, w którym starzenie osadów prowadzi do łatwiejszego ich sączenia i usuwania zanieczyszczeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży wodociągowej.

Pytanie 24

Które z przedstawionych reakcji zachodzą na elektrodach platynowych podczas elektrolizy azotanu(V) miedzi(II)?

A.	K(–) Cu²⁺ + 2e → Cu	A(+) 2H⁺ + 2e → H₂
B.	K(–) 2H₂O → O₂ + 4H⁺ + 4e	A(+) Cu²⁺ + 2e → Cu
C.	K(–) Cu²⁺ + 2e → Cu	A(+) 2H₂O → O₂ + 4H⁺ + 4e
D.	K(–) Cu²⁺ + 2e → Cu	A(+) 4OH^– → O₂ + 2H₂O + 4e

A. B.

B. C.

C. A.

D. D.

Podczas elektrolizy azotanu(V) miedzi(II) na katodzie rzeczywiście zachodzi redukcja jonów miedzi(II) do metalicznej miedzi, co potwierdza poprawność odpowiedzi C. Reakcja ta, zapisana jako K(-) Cu2+ + 2e- → Cu, ilustruje proces, w którym jony miedzi przyjmują dwa elektrony, przekształcając się w metal. Na anodzie z kolei zachodzi utlenianie wody, co zapisano jako A(+) 2H2O → O2 + 4H+ + 4e-. To pokazuje, że w wyniku tej reakcji wydziela się tlen, co jest istotnym aspektem elektrolizy, zwłaszcza w kontekście procesu oczyszczania wody i produkcji gazu tlenowego. Przykłady zastosowania tej wiedzy obejmują przemysł chemiczny, gdzie reakcje elektrolityczne są wykorzystywane do pozyskiwania czystych metali oraz w systemach ogniw paliwowych, gdzie ważna jest efektywność reakcji na elektrodach. Znajomość tych procesów jest kluczowa dla inżynierów chemicznych i technologów zajmujących się elektrochemicznymi metodami syntezy.

Pytanie 25

Woda obecna w cząsteczce Ca(OH)₂ określana jest jako woda

A. błonkowata.

B. zeolityczna.

C. konstytucyjna.

D. higroskopijna.

Woda konstytucyjna to woda, która jest integralną częścią struktury chemicznej związku, takiego jak wodorotlenek wapnia (Ca(OH)2). W takiej formie, cząsteczki wody są bezpośrednio związane z atomami wapnia i hydroksylowymi, co wpływa na właściwości fizykochemiczne danego związku. Przykładem zastosowania wody konstytucyjnej jest w budownictwie, gdzie wodorotlenek wapnia jest wykorzystywany w produkcji zapraw i tynków, gdzie jego właściwości hydratacyjne przyczyniają się do tworzenia trwałych i odpornych na działanie wilgoci struktur. W praktyce, zrozumienie roli wody konstytucyjnej w takich materiałach jest kluczowe dla inżynierów budownictwa oraz technologów materiałowych, którzy muszą określać odpowiednie proporcje składników, aby zapewnić optymalną wytrzymałość i trwałość. Woda konstytucyjna odgrywa również rolę w reakcjach chemicznych, takich jak w procesie hydratacji, gdzie jej obecność jest niezbędna do prawidłowego przebiegu reakcji.

Pytanie 26

Na rysunku przedstawiono schemat elektrody

A. szklanej.

B. kalomelowej.

C. chlorosrebrowej.

D. wodorowej.

Wybór odpowiedzi "chlorosrebrowej", "wodorowej" lub "szklanej" jest mylny z kilku powodów. Elektroda chlorosrebrowa, chociaż również stosowana jako elektroda odniesienia, nie zawiera kalomelu ani rtęci, a zamiast tego opiera się na osadzie AgCl. Z tego powodu nie może być identyfikowana na podstawie schematu, który przedstawia elementy charakterystyczne dla elektrody kalomelowej. Podobnie, elektroda wodorowa działa na podstawie reakcji wodorowych i nie wykorzystuje kalomelu ani rtęci, co czyni ją zupełnie innym typem elektrody. Z kolei elektroda szklana jest szeroko stosowana w pomiarach pH, ale jej konstrukcja i działanie różnią się znacząco od elektrody kalomelowej, która jest używana do pomiaru potencjału elektrochemicznego. Każda z tych odpowiedzi wiąże się z typowymi błędami w myśleniu, polegającymi na pomieszaniu różnych typów elektrod oraz ich zastosowań. Warto zapoznać się ze specyfiką każdej z tych elektrod oraz ich konstrukcją, aby lepiej zrozumieć ich rolę w elektrochemii. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi elektrodami jest kluczowe dla poprawnego analizy wyników pomiarów oraz wyboru odpowiedniej elektrody w zależności od konkretnego zastosowania. W praktyce, stosując niewłaściwą elektrodę, można uzyskać zafałszowane wyniki, co może prowadzić do błędnych wniosków w badaniach naukowych.

Pytanie 27

Metalowe wskaźniki są wykorzystywane w analizach

A. strąceniowej

B. kompleksometrycznej

C. alkacymetrycznej

D. redoksymetrycznej

Metalowską wskaźniki stosuje się w analizie kompleksometrycznej, która jest jedną z kluczowych metod analitycznych stosowanych do oznaczania jonów metalicznych w roztworach. W tej metodzie używa się ligandów, które tworzą stabilne kompleksy z określonymi metalami. Metalowska wskaźnik, będący organicznym związkiem chemicznym, zmienia swoje właściwości optyczne w zależności od stężenia kompleksu metal-ligand w roztworze. Przykładem może być EDTA, który jest często używany jako ligand w analizach kompleksometrycznych, w połączeniu z metalowskimi wskaźnikami, takimi jak mureksyd, który zmienia kolor w momencie, gdy wszystkie dostępne jony metalu zostały związane z EDTA. Metoda ta jest szeroko stosowana w analityce chemicznej, w tym w badaniach jakości wody, analizie żywności oraz w przemyśle chemicznym. Znajomość zastosowania metalowskich wskaźników w analizach kompleksometrycznych jest kluczowa dla chemików analitycznych, ponieważ pozwala na precyzyjne określenie stężenia metalów i ocenę ich wpływu na różne procesy chemiczne i biologiczne.

Pytanie 28

W wyniku pomiaru wagowego uzyskano 0,2451 g tlenku żelaza(III). Jaką masę żelaza zawierała badana próbka? MFₑ = 55,845 g/mol, MO = 15,999 g/mol?

A. 0,1714 g

B. 0,1905 g

C. 0,0491 g

D. 0,0857 g

Żeby policzyć ile żelaza jest w tlenku żelaza(III), najpierw musimy ustalić jego masę molową. Tlenek żelaza(III) to Fe2O3. Masa molowa tego związku oblicza się tak: M(Fe2O3) = 2 * M(Fe) + 3 * M(O) = 2 * 55,845 g/mol + 3 * 15,999 g/mol = 159,688 g/mol. Mając masę tlenku, czyli 0,2451 g, możemy obliczyć liczbę moli: n(Fe2O3) = masa / masa molowa = 0,2451 g / 159,688 g/mol = 0,001535 mol. Pamiętaj, że w jednym molu tlenku żelaza(III są dwa mole żelaza, więc mnożymy przez dwa, żeby otrzymać n(Fe): n(Fe) = 2 * n(Fe2O3) = 2 * 0,001535 mol = 0,003070 mol. Na koniec, żeby znaleźć masę żelaza, używamy wzoru: masa = n * M(Fe) = 0,003070 mol * 55,845 g/mol = 0,1714 g. Takie obliczenia to standard w chemii, bo precyzyjne wyznaczanie masy składników jest naprawdę ważne w laboratoriach.

Pytanie 29

W treści metody analitycznej napisano:
Różnica w wynikach dwóch pomiarów przeprowadzonych jednocześnie lub w krótkim odstępie czasowym na tej samej próbce, przez tego samego analityka, w identycznych warunkach, nie powinna być większa niż 1,5 g na 100 g analizowanej próbki.
Jaki parametr metody analitycznej został opisany?

A. Odtwarzalność

B. Powtarzalność

C. Niepewność pomiaru

D. Precyzja

Prawidłowa odpowiedź to powtarzalność, ponieważ opisuje ona zdolność metody analitycznej do uzyskiwania podobnych wyników w krótkim czasie, przy wielokrotnym oznaczeniu tej samej próbki przez tego samego analityka, w tych samych warunkach. W kontekście opisanej metody, różnica wyników nie może przekraczać 1,5 g na 100 g próbki, co wskazuje na kontrolowanie zmienności wyników w obrębie jednego laboratorium. Powtarzalność jest kluczowym parametrem w metodach analitycznych, ponieważ zapewnia, że wyniki są wiarygodne i powtarzalne, co jest istotne w kontekście jakości analizy. Przykładem może być analiza chemiczna próbek w laboratoriach kontrolnych, gdzie powtarzalność jest niezbędna do potwierdzenia, że uzyskane wyniki są zgodne z wymaganiami normatywnymi. Zgodnie z wytycznymi ISO 17025, laboratoria powinny regularnie kontrolować powtarzalność swoich metod, aby zapewnić rzetelność i dokładność wyników, co jest kluczowe w różnych dziedzinach, takich jak przemysł farmaceutyczny czy spożywczy, gdzie precyzyjne oznaczenia są niezbędne dla bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 30

Na rysunku przedstawione jest pole widzenia

A. mikroskopu optycznego.

B. polarymetru kołowego.

C. pirometru optycznego.

D. refraktometru Abbego.

Odpowiedź dotycząca refraktometru Abbego jest prawidłowa, ponieważ to właśnie ten instrument jest wykorzystywany do pomiaru współczynnika załamania światła substancji. Na przedstawionym rysunku widoczna jest charakterystyczna konstrukcja refraktometru Abbego, która zawiera pryzmat oraz skalę pomiarową. Ten typ refraktometru jest szczególnie ceniony w laboratoriach chemicznych i przemysłowych, gdzie precyzyjne pomiary współczynnika załamania są kluczowe. Przykładem zastosowania refraktometru Abbego jest analiza jakości cieczy, takich jak wina, miód czy oleje, gdzie załamanie światła pozwala na określenie stężenia rozpuszczonych substancji. Ponadto, urządzenie to może być używane w badaniach naukowych, gdzie dokładność pomiarów jest niezbędna do uzyskania wiarygodnych wyników. W branży farmaceutycznej, stosowanie refraktometru Abbego zgodnie z obowiązującymi standardami, takimi jak ISO 13485, zapewnia wysoką jakość i dokładność wyników.

Pytanie 31

Przedstawioną na rysunku krzywą wyznaczono przy pomocy

A. piknometru.

B. konduktometru.

C. polarymetru.

D. pehametru.

Poprawna odpowiedź na to pytanie to "pehametru", ponieważ krzywa przedstawiona na rysunku ilustruje zmiany pH w zależności od objętości dodanego roztworu. Tego typu pomiary są kluczowe w chemii analitycznej, szczególnie podczas titracji kwasowo-zasadowej, gdzie monitorowanie pH jest niezbędne do określenia punktu równoważnikowego. pH-metr jest specjalistycznym urządzeniem, które skutecznie mierzy stężenie jonów wodorowych w roztworze, co pozwala na precyzyjne określenie jego kwasowości lub zasadowości. Zastosowania pH-metrów obejmują zarówno laboratoria badawcze, jak i przemysłowe, na przykład w przemyśle spożywczym do monitorowania pH produktów, co ma wpływ na ich smak oraz trwałość. W kontekście standardów branżowych, pH-metry powinny być regularnie kalibrowane przy użyciu wzorcowych roztworów pH, aby zapewnić dokładność pomiarów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 32

Która z wymienionych soli w roztworze wodnym ma charakter kwasowy?

A. KNO3

B. NaNO2

C. NH4Cl

D. K2CO3

NH4Cl, czyli chlorek amonowy, w roztworze wodnym wykazuje odczyn kwasowy z powodu dysocjacji jonu amonowego (NH4+), który jest słabym kwasem. Kiedy NH4Cl rozpuszcza się w wodzie, jego jony amonowe mogą reagować z cząsteczkami wody, co prowadzi do powstania jonów hydroniowych (H3O+). To zjawisko obniża pH roztworu, czyniąc go kwasowym. Takie właściwości NH4Cl są wykorzystywane na przykład w laboratoriach chemicznych do regulacji pH w różnych reakcjach chemicznych oraz w nawozach, gdzie poprawiają dostępność składników odżywczych dla roślin. Znajomość właściwości kwasowych soli, takich jak NH4Cl, jest istotna w kontekście chemii analitycznej, gdzie precyzyjne kontrolowanie pH jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Zrozumienie interakcji między solami a wodą jest również ważne w kontekście procesu oczyszczania wody oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stabilność pH ma istotny wpływ na skuteczność substancji czynnych.

Pytanie 33

Do technik rozdzielania należy

A. polarymetrię

B. elektroforezę

C. refraktometrię

D. kolorymetrię

Elektroforeza to technika rozdzielcza, która wykorzystuje pole elektryczne do separacji cząsteczek na podstawie ich ładunku i wielkości. W tej metodzie, cząsteczki, takie jak białka czy kwasy nukleinowe, przemieszczają się w żelu pod wpływem pola elektrycznego, co pozwala na ich rozdzielenie. Przykładem zastosowania elektroforezy jest analiza białek w biologii molekularnej, gdzie technika ta jest wykorzystywana do oceny czystości i wielkości białek w próbce. Dobrą praktyką w laboratoriach jest stosowanie elektroforezy w połączeniu z innymi metodami, takimi jak western blotting, aby potwierdzić wyniki identyfikacji białek. Standardy branżowe, takie jak te określone przez ISO czy IUPAC, zalecają stosowanie elektroforezy w badaniach diagnostycznych i biologicznych, co podkreśla jej znaczenie jako metody rozdzielczej. W kontekście nauki, elektroforeza jest fundamentalną techniką, która przyczynia się do głębszego zrozumienia interakcji biologicznych oraz pozwala na rozwój nowych terapii i diagnostyki.

Pytanie 34

Analiza, która opiera się na kontrolowanym wprowadzaniu roztworu o znanym stężeniu do badanego roztworu, to metoda oznaczeń ilościowych zwana

A. chromatograficzna

B. kolorymetryczna

C. polarymetryczna

D. miareczkowa

Analiza miareczkowa to metoda analityczna, która polega na dokładnym i kontrolowanym dodawaniu roztworu o znanym stężeniu (miareczku) do roztworu badanego, aż do osiągnięcia punktu końcowego reakcji chemicznej. Punkt ten zazwyczaj jest określany za pomocą wskaźników lub technik instrumentalnych. Miareczkowanie jest szeroko stosowane w chemii analitycznej, szczególnie w laboratoriach zajmujących się analizą jakościową i ilościową. Przykładem zastosowania miareczkowania jest oznaczanie stężenia kwasu siarkowego w roztworze poprzez miareczkowanie go zasadowym roztworem NaOH. W wyniku reakcji powstaje sól i woda, a punkt końcowy można zidentyfikować na podstawie zmiany koloru wskaźnika, takiego jak fenoloftaleina. Ponadto, miareczkowanie jest zgodne z wytycznymi norm ISO dotyczących analizy chemicznej, co potwierdza jego znaczenie i uznanie w przemyśle chemicznym oraz farmaceutycznym.

Pytanie 35

Na podstawie danych zawartych w tabeli, wskaż zestaw substancji uporządkowanych według rosnącej temperatury topnienia.

Substancja	pirydyna	benzen	etanol
Temperatura wrzenia [°C]	115,5	80,1	78,3
Temperatura topnienia [°C]	-41,6	5,5	-114,1

A. Pirydyna, benzen, etanol.

B. Benzen, pirydyna, etanol.

C. Etanol, benzen, pirydyna.

D. Etanol, pirydyna, benzen.

Dobra robota z tą odpowiedzią! Uporządkowanie substancji według ich temperatury topnienia jest bardzo ważne. Dla etanolu to -114,1 °C, pirydyny -41,6 °C, a benzenu 5,5 °C. Wiedza o tym, jak te substancje się ze sobą mają, jest kluczowa, zwłaszcza przy separacji czy oczyszczaniu. Jeśli planujesz jakieś doświadczenia, to znajomość tych temperatur pomoże ustalić, jakie warunki będą najlepsze. Na przykład podczas destylacji różnice w topnieniu ułatwiają oddzielanie składników. A w przemyśle farmaceutycznym czystość substancji aktywnych jest mega ważna, więc ta wiedza naprawdę się przydaje. Dobrze też pamiętać o standardach, jak IUPAC, które mówią o fizycznych właściwościach substancji chemicznych.

Pytanie 36

Drobnoustroje posiadające zdolność do rozkładu białek oraz peptydów charakteryzują się właściwościami

A. glikolitycznymi

B. proteolitycznymi

C. lipolitycznymi

D. utleniająco-redukującymi

Drobnoustroje o właściwościach proteolitycznych są zdolne do rozkładu białek i peptydów, co jest kluczowe w wielu procesach biologicznych i przemysłowych. Enzymy proteolityczne, takie jak proteazy, katalizują rozkład wiązań peptydowych, co umożliwia pozyskanie aminokwasów oraz mniejszych peptydów, które są niezbędne do biosyntezy białek oraz jako źródło energii. W przemyśle spożywczym, mikroorganizmy proteolityczne są wykorzystywane w fermentacji, co prowadzi do produkcji serów, jogurtów oraz innych produktów mlecznych. Dodatkowo, w biotechnologii, proteazy są stosowane do oczyszczania białek oraz w procesach biowytwarzania. Przykładem zastosowania mikroorganizmów proteolitycznych jest ich użycie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie enzymy te są wykorzystywane do produkcji biofarmaceutycznych, które są oparte na białkach. Zrozumienie roli drobnoustrojów proteolitycznych jest kluczowe dla rozwoju technologii bioprocesowych oraz ich aplikacji w różnych gałęziach przemysłu.

Pytanie 37

Wartość liczby estrowej (LE), określona ilością miligramów KOH potrzebnych do zmydlenia estrów w 1 g analizowanego tłuszczu, wskazuje

A. na długość łańcuchów kwasów tłuszczowych występujących w glicerydach danego tłuszczu i jest wyższa, gdy łańcuchy są krótsze

B. na przeciętną długość łańcucha węglowego kwasów tłuszczowych

C. na ilość wolnego glicerolu w analizowanej próbce tłuszczu

D. na obecność związków nienasyconych w badanych tłuszczach

Wartość liczby estrowej (LE) jest istotnym parametrem w ocenie jakości tłuszczów, ponieważ odnosi się do ilości miligramów KOH, które są potrzebne do zmydlenia estrów zawartych w 1 g badanego tłuszczu. Wartość ta informuje o długości łańcuchów kwasów tłuszczowych wchodzących w skład glicerydów, co ma kluczowe znaczenie dla właściwości fizykochemicznych tłuszczu. Krótsze łańcuchy kwasów tłuszczowych wymagają większej ilości KOH do ich zmydlenia, co skutkuje wyższą wartością liczby estrowej. Przykładowo, tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe o krótszych łańcuchach, takie jak kwas masłowy czy kaprylowy, będą miały wyższą wartość LE w porównaniu do tłuszczów z dłuższymi łańcuchami, jak kwas oleinowy. W praktyce, analiza liczby estrowej jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym i kosmetycznym do oceny jakości surowców, co jest zgodne z normami ISO 6492 i ISO 662. Wartość ta jest również używana do klasyfikacji tłuszczów w kontekście ich zastosowań technologicznych oraz w ocenie ich wartości odżywczej.

Pytanie 38

Równania reakcji zamieszczone w ramce opisują oznaczanie w tłuszczach liczby

−CH=CH− + IBr → −CHI−CHBr−
IBr + KI → KBr + I₂
I₂+ 2Na₂S₂O₃ →2NaI + Na₂S₄O₆

A. zmydlania.

B. estrowej.

C. kwasowej.

D. jodowej.

Równania reakcji opisujące oznaczanie liczby jodowej w tłuszczach są kluczowym elementem w analizie chemicznej lipidów. Liczba jodowa wskazuje na stopień nienasycenia kwasów tłuszczowych - im wyższa liczba, tym więcej wiązań podwójnych zawiera dany lipid. Proces ten jest istotny w przemyśle spożywczym i kosmetycznym, gdzie jakość tłuszczów ma bezpośredni wpływ na właściwości sensoryczne i trwałość produktów. Przykładem zastosowania liczby jodowej jest określenie stabilności tłuszczów w olejach roślinnych, co może wpływać na ich przechowywanie i wykorzystanie w przemyśle. Metoda ta opiera się na standardach ISO 3961 oraz AOCS Ca 5a-40, co zapewnia jej powtarzalność i wiarygodność wyników. W praktyce, pomiar ten często stosuje się w laboratoriach analitycznych do oceny jakości surowców i gotowych produktów, co wpływa na podejmowanie decyzji dotyczących ich dalszego przetwarzania.

Pytanie 39

W trakcie zmiareczkowania próbki roztworu NaOH zużyto 15,0 cm³ roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/dm³. Ilość NaOH (M = 40 g/mol) w analizowanej próbce wyniosła

A. 6,00 g

B. 0,60 g

C. 60,0 g

D. 0,06 g

Aby dowiedzieć się, ile NaOH jest w próbce, najpierw musimy policzyć, ile moli HCl użyliśmy podczas miareczkowania. Mamy objętość roztworu HCl – to 15,0 cm³, i jego stężenie wynosi 0,1 mol/dm³. Klasycznie liczymy: 0,1 mol/dm³ i to razy 15,0 cm³, pamiętając, że musimy przeliczyć cm³ na dm³, więc to będzie 0,0015 mol. U nas zachodzi reakcja 1:1 między NaOH a HCl, więc mamy 0,0015 mol HCl, co oznacza, że tyle samo moli NaOH też nam reaguje. Teraz, żeby policzyć masę NaOH, korzystamy z masy molowej, która to 40 g/mol, więc mamy: 0,0015 mol razy 40 g/mol, co daje nam 0,06 g. To pokazuje, jak ważne jest zrozumienie, jak miareczkowanie działa i jak to wszystko ze sobą się łączy. W praktyce, na przykład w chemii analitycznej, precyzyjne miareczkowanie to klucz do dokładnych wyników, co jest mega istotne w każdym laboratorium, nie tylko w badaniach, ale też w przemyśle.

Pytanie 40

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej