Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 21:03
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 21:16

Egzamin zdany!

Wynik: 25/40 punktów (62,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jak często powinny być przeprowadzane okresowe kontrole użytkowe instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym, minimalnie raz w czasie?

A. 4 lata

B. 5 lat

C. 6 lat

D. 8 lat

Okresowe badania eksploatacyjne sieci elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz normami PN-IEC 60364 i PN-EN 61010, przeglądy te powinny być przeprowadzane co 5 lat. W praktyce, regularne kontrole umożliwiają wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, takich jak uszkodzenia izolacji, niewłaściwe połączenia czy degradacja elementów systemu elektrycznego. Na przykład, w przypadku starych instalacji, działanie na granicy normy może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co stwarza ryzyko pożaru. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy domów jednorodzinnych byli świadomi tego obowiązku i zapewniali odpowiednie przeglądy w ustalonych interwałach. Dodatkowo, w miarę starzejących się instalacji, może być konieczne zwiększenie częstotliwości badań, co podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania systemem elektrycznym w domu.

Pytanie 2

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Która z przyczyn może odpowiadać za zwiększoną wartość Z_S w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:	Salon	Sypialnia	Kuchnia	Przedpokój	Łazienka
Wartość Zs:	2,32 Ω	6,84 Ω	1,72 Ω	1,39 Ω	2,55 Ω

A. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.

B. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.

C. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.

D. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.

Odpowiedź wskazująca na poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie jest prawidłowa, ponieważ poluzowanie to prowadzi do wzrostu rezystancji w obwodzie, co z kolei prowadzi do zwiększenia wartości impedancji pętli zwarcia (ZS). W systemach elektrycznych, takich jak TN-S, ciągłość przewodów zasilających jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Poluzowany przewód może powodować niestabilne połączenia, co skutkuje nieprawidłowym działaniem urządzeń oraz może stwarzać zagrożenie pożarowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko, należy regularnie kontrolować i testować wszystkie połączenia elektryczne, zgodnie z normami PN-IEC 60364, które podkreślają znaczenie właściwego montażu oraz konserwacji instalacji elektrycznych. Dobre praktyki obejmują także stosowanie narzędzi do pomiaru impedancji oraz odpowiednich technik diagnostycznych, aby wcześnie wykrywać problemy z połączeniami.

Pytanie 3

Jakie prace są dozwolone w instalacjach elektrycznych, które nie są wyłączone spod napięcia w sieci TN?

A. Wykonywanie pomiaru rezystancji izolacji instalacji.

B. Wymiana wkładek bezpiecznikowych.

C. Dokręcanie przewodów w złączach.

D. Zamiana gniazdek.

Wymiana wkładek bezpiecznikowych w instalacjach elektrycznych niewyłączonych spod napięcia w układzie sieciowym TN jest dozwolona, ponieważ ta czynność nie wiąże się z bezpośrednim narażeniem pracownika na kontakt z elementami pod napięciem. Wkładki bezpiecznikowe są elementami, które można wymieniać bez rozłączania obwodu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa określonymi w normach PN-IEC 60364. W praktyce, wymiana wkładek bezpiecznikowych jest powszechnie stosowaną procedurą, która może być przeprowadzana przez przeszkolonych pracowników elektrycznych, co pozwala na kontynuowanie pracy urządzeń w przypadku awarii. W kontekście dobrych praktyk, istotne jest, aby personel posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz znał zasady BHP, co zapewnia bezpieczeństwo podczas takich operacji. Zastosowanie odpowiednich narzędzi oraz przestrzeganie procedur operacyjnych pozwala na zminimalizowanie ryzyka i zapewnienie ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 4

W tabeli przedstawiono parametry znamionowe silnika. Do jakiego rodzaju pracy jest on przeznaczony?

Typ silnika	SEh 80-4CF
Moc	1,1 kW
Prędkość obrotowa	1400 obr/min
Obudowa	Aluminium
Napięcie zasilania	230 V, 50 Hz
Stopień ochrony	IP 54
Rodzaj pracy	S2
Sprawność	74%
Pojemność kondensatora pracy	30 μF
Pojemność kondensatora rozruchowego	75 μF

A. Przerywanej z hamowaniem elektrycznym.

B. Przerywanej z rozruchem.

C. Dorywczej.

D. Ciągłej.

Silnik oznaczony jako przeznaczony do pracy dorywczej (S2) jest zaprojektowany do pracy przez określony czas, po którym konieczne jest schłodzenie. Przykładem zastosowania takiego silnika mogą być urządzenia, które pracują w cyklach, np. pompy, wentylatory czy maszyny przemysłowe, które nie wymagają ciągłej eksploatacji. W praktyce oznacza to, że silnik może pracować w trybie dorywczym przez kilka minut do kilku godzin, w zależności od jego parametrów znamionowych, a następnie musi zostać wyłączony, aby uniknąć przegrzania. Standardy normatywne, takie jak IEC 60034-1, definiują takie klasy pracy silników elektrycznych, co zapewnia, że inżynierowie projektujący systemy napędowe mogą odpowiednio dobierać silniki do wymagań aplikacji. Wiedza o tych oznaczeniach jest kluczowa dla zapewnienia efektywności energetycznej oraz długowieczności urządzeń, co ma bezpośredni wpływ na koszty eksploatacji.

Pytanie 5

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem

B. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób

C. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób

D. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia

Prace związane z konserwacją lub remontami urządzeń znajdujących się całkowicie lub częściowo pod napięciem, jak również te wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, są obarczone wysokim ryzykiem i nie powinny być podejmowane bez odpowiednich poleceń oraz przygotowania. W przypadku konserwacji urządzeń elektrycznych, nawet jeśli wykwalifikowani pracownicy posiadają niezbędne umiejętności i wiedzę, działania te muszą odbywać się w kontrolowanych warunkach z zapewnieniem bezpieczeństwa, co obejmuje m.in. wyłączenie zasilania, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń i środków ochrony osobistej. Prace te powinny być również poprzedzone odpowiednią oceną ryzyka oraz uzyskaniem stosownych zezwoleń od przełożonych. Podejmowanie działań w warunkach zagrożenia życia, niezależnie od okoliczności, wymaga szczególnej ostrożności i nie powinno być mylone z sytuacjami, w których można podjąć ryzyko. Przykłady nieprawidłowych działań podejmowanych w sytuacjach, które nie są związane z ratowaniem życia, mogą prowadzić do poważnych wypadków, w tym porażenia prądem, co czyni te odpowiedzi nieodpowiednimi. Bezpieczeństwo w miejscu pracy, zwłaszcza przy działaniach elektroinstalacyjnych, jest kluczowe i musi być zawsze przestrzegane zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa.

Pytanie 6

Przygotowując miejsce do przeprowadzenia badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: U_N = 230/400 V, P_N = 4 kW, należy, oprócz inspekcji oraz oceny stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi wykonanie pomiarów

A. charakterystyki stanu jałowego

B. izolacji łożysk

C. drgań

D. rezystancji uzwojeń

Oceniając inne proponowane odpowiedzi, warto zauważyć, że pomiar izolacji łożysk, mimo że istotny, nie jest bezpośrednio związany z oceną stanu uzwojeń silnika. Izolacja łożysk dotyczy głównie układów smarowania oraz zapobiegania zwarciom elektrycznym, co nie jest kluczowym wskaźnikiem pracy uzwojeń. Z kolei pomiar drgań przeprowadza się zazwyczaj w kontekście analizy stanu pracy silnika, a nie jego izolacji elektrycznej. Drgania mogą wskazywać na problemy z mocowaniem, wyważeniem lub zużyciem łożysk, ale samo ich pomiar nie dostarczy informacji o kondycji uzwojeń. Charakterystyka stanu jałowego jest również ważna, ale odnosi się do analizy pracy silnika w stanie bez obciążenia, a nie do jego parametrów izolacyjnych czy oporowych. Zrozumienie, dlaczego pomiar rezystancji uzwojeń jest kluczowy, a inne metody mogą być pomocne, ale niekonieczne w kontekście tego badania, jest istotne dla efektywnego zarządzania konserwacją silników. Właściwe podejście do diagnostyki silnika powinno uwzględniać wielowymiarową analizę, co oznacza, że pomiar rezystancji uzwojeń powinien być częścią szerszej procedury diagnostycznej.

Pytanie 7

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 7,5% Un

B. 10,0% Un

C. 2,5% Un

D. 5,0% Un

Wybór innych wartości maksymalnych dopuszczalnych odchyleń napięcia, takich jak 2,5% Un, 7,5% Un czy 10,0% Un, prowadzi do nieporozumień związanych z funkcjonowaniem elektrycznych urządzeń napędowych. Odchylenie 2,5% Un jest zbyt restrykcyjne, co może powodować problemy w sytuacjach, gdy napięcie zasilania ulega naturalnym fluktuacjom, na przykład w wyniku obciążeń sieci lub zmian w warunkach operacyjnych. Z kolei odchylenia 7,5% Un i 10,0% Un mogą wprowadzać istotne ryzyka dla efektywności i bezpieczeństwa urządzeń. Zbyt wysokie odchylenie napięcia może spowodować, że urządzenia będą pracować w niewłaściwy sposób, co prowadzi do nadmiernego zużycia energii, a także zwiększa ryzyko awarii. Należy pamiętać, że zbyt duże wahania napięcia mogą prowadzić do uszkodzeń izolacji, co w dłuższej perspektywie może skutkować poważnymi kosztami naprawy oraz przestoju w produkcji. W kontekście inżynierii elektrycznej, kluczowe jest przestrzeganie ustalonych norm, aby zapewnić optymalne warunki pracy urządzeń oraz ich długowieczność. Niewłaściwe podejście do kwestii dopuszczalnych odchyleń napięcia może prowadzić do błędnych wniosków i potencjalnych zagrożeń dla systemu zasilania.

Pytanie 8

Przedstawiony amperomierz jest przygotowany do pomiaru prądu

A. sterującego tyrystorem mocy.

B. rozruchu silnika szeregowego prądu stałego.

C. wyjściowego prądnicy synchronicznej.

D. pobieranego z sieci przez spawarkę transformatorową.

Amperomierz cęgowy, przedstawiony w pytaniu, nie jest przeznaczony do pomiarów prądu pobieranego z sieci przez spawarkę transformatorową. W takich zastosowaniach, gdzie prąd często osiąga wyższe wartości niż nominalne, zaleca się stosowanie bardziej zaawansowanych mierników, które umożliwiają pomiar prądu o wysokiej częstotliwości i dużych wartościach. Spawarki transformatorowe wymagają użycia sprzętu, który potrafi obsłużyć skoki prądu, a amperomierze cęgowe często nie są dostosowane do takich warunków. Również pomiar prądu wyjściowego prądnicy synchronicznej wymaga specjalistycznych narzędzi, które mogą mierzyć zarówno prąd stały, jak i zmienny. Prądnice synchroniczne operują na różnych poziomach obciążenia, co może powodować fluktuacje w prądzie, które są trudne do uchwycenia za pomocą standardowego amperomierza. Z drugiej strony, pomiar prądu sterującego tyrystorem mocy jest niezwykle ważny, ale wymaga użycia bardziej skomplikowanych urządzeń, które mogą analizować sygnały w czasie rzeczywistym. W przypadku silnika szeregowego prądu stałego, jego rozruch generuje duży prąd, co sprawia, że pomiar z wykorzystaniem amperomierza cęgowego jest bardziej odpowiedni, jednak niektóre z wcześniej wymienionych metod są mniej precyzyjne i mogą prowadzić do błędnych interpretacji wyników. Takie nieporozumienia są często wynikiem braku zrozumienia specyfiki pracy różnych urządzeń oraz ich wymogów pomiarowych.

Pytanie 9

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

B. uzwojenia V1-V2.

C. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

D. uzwojenia U1-U2.

Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 10

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym intensywnie iskrzy na segmentach komutatora. Najbardziej prawdopodobnym powodem uszkodzenia jest

A. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana

B. przerwa w obwodzie wirnika

C. przerwa w obwodzie stojana

D. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika

Zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika jest najczęstszą przyczyną nadmiernego iskrzenia na komutatorze silnika szeregowego prądu stałego. Tego typu zwarcia powodują nieprawidłowy przepływ prądu w uzwojeniach wirnika, co skutkuje dużymi prądami roboczymi, a w konsekwencji prowadzi do powstania intensywnych łuków elektrycznych na komutatorze. Iskrzenie to nie tylko obniża efektywność pracy silnika, ale także może prowadzić do szybszego zużycia elementów komutatora oraz wirnika. Przykładowo, w silnikach stosowanych w aplikacjach przemysłowych, takich jak napędy trakcyjne czy maszyny robocze, kluczowe jest monitorowanie stanu uzwojeń, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Regularne inspekcje oraz stosowanie systemów diagnostycznych, takich jak termowizja czy analiza drgań, mogą pomóc w wczesnym wykryciu problemów z uzwojeniami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu. Ponadto, zrozumienie efektów zwarć międzyzwojowych jest kluczowe dla inżynierów projektujących układy napędowe, aby mogli tworzyć bardziej niezawodne i trwałe systemy.

Pytanie 11

Jakie powinno być maksymalne wskazanie amperomierza do pomiaru natężenia prądu w instalacji zasilanej napięciem 230/400 V o częstotliwości 50 Hz, zasilanej jednofazowym silnikiem elektrycznym o parametrach: P = 0,55 kW, n = 70%, cosφ = 0,96?

A. 4A

B. 3A

C. 2A

D. 1A

Wybór niewłaściwego zakresu pomiarowego amperomierza może prowadzić do poważnych błędów w pomiarach oraz potencjalnych uszkodzeń sprzętu. Na przykład, zbyt niski zakres pomiarowy, jak 1A czy 2A, nie uwzględnia rzeczywistego natężenia prądu, które może przekroczyć te wartości, zwłaszcza w przypadku rozruchu silnika, gdzie prąd może być znacznie wyższy niż nominalny. Takie podejście jest niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do uszkodzeń amperomierza lub podzespołów instalacji. Dodatkowo, nie uwzględniając współczynnika mocy, można błędnie ocenić rzeczywiste natężenie prądu, co również wpływa na dokładność pomiaru. Przy pomiarach w instalacjach elektrycznych ważne jest również przestrzeganie dobrych praktyk, takich jak stosowanie urządzeń o odpowiednich parametrach technicznych oraz zapewnienie marginesu bezpieczeństwa, co jest kluczowe dla ochrony zarówno urządzeń, jak i osób pracujących w pobliżu instalacji. Wybór amperomierza powinien być zatem oparty na rzetelnych obliczeniach oraz analizie wszystkich czynników wpływających na obciążenie instalacji.

Pytanie 12

Jakie powinno być znamionowe natężenie prądu dla instalacyjnego wyłącznika nadprądowego używanego w systemie z napięciem 230 V, 50 Hz, jako zabezpieczenie obwodu wykonanego z przewodu 3x2,5 mm², który zasila 1-fazowy piec elektryczny o mocy 3 kW?

A. 25 A

B. 10 A

C. 16 A

D. 6 A

Wybór znamionowego prądu instalacyjnego wyłącznika nadprądowego na poziomie 16 A w przypadku obwodu zasilającego piec elektryczny o mocy 3 kW jest zgodny z zasadami zabezpieczeń elektrycznych. Przy napięciu 230 V, prąd pobierany przez piec można obliczyć, korzystając ze wzoru P = U * I, co daje I = P / U, a w naszym przypadku I = 3000 W / 230 V = 13,04 A. Z tego wynika, że wyłącznik nadprądowy o znamionowym prądzie 16 A będzie odpowiedni, zapewniając odpowiedni margines bezpieczeństwa oraz uwzględniając warunki pracy, takie jak prądy rozruchowe. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41, zabezpieczenia instalacyjne powinny być dobrane z odpowiednim zapasem, aby zminimalizować ryzyko wyzwolenia wyłącznika w normalnych warunkach eksploatacyjnych. Dodatkowo, zastosowanie przewodu 3x2,5 mm², który ma odpowiednią zdolność prądową, sprzyja bezpieczeństwu i niezawodności instalacji. W praktyce, 16 A jest powszechnie stosowane dla podobnych obwodów, co czyni tę odpowiedź właściwą.

Pytanie 13

W jakim przypadku w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinno się wykonać pomiary kontrolne (sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiary rezystancji izolacji, weryfikacja samoczynnego wyłączania napięcia)?

A. Po modernizacji instalacji

B. Po zadziałaniu zabezpieczeń

C. Po przeciążeniu urządzenia

D. Po naprawie zabezpieczeń

Prawidłowa odpowiedź "Po modernizacji instalacji" jest zgodna z przyjętymi standardami i dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Modernizacja instalacji, w tym zmiany w układzie, dodanie nowych obwodów lub urządzeń oraz wymiana komponentów, może wprowadzić nowe ryzyko. Dlatego po każdej modernizacji konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby upewnić się, że instalacja spełnia wymogi norm i jest bezpieczna w użytkowaniu. Pomiary te obejmują sprawdzenie ciągłości przewodów, co jest niezbędne do zapewnienia, że nie ma przerw w obwodach, oraz pomiary rezystancji izolacji, które pomagają ocenić stan izolacji przewodów. Dodatkowo, sprawdzenie samoczynnego wyłączania napięcia jest kluczowe dla ochrony przed porażeniem elektrycznym. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest sytuacja, w której po zainstalowaniu nowych gniazdek lub oświetlenia, technik elektryk przeprowadza te kontrole, aby zagwarantować, że wszelkie zmiany nie wpłynęły negatywnie na bezpieczeństwo instalacji.

Pytanie 14

W instalacji trójfazowej działającej w układzie TN-C, gdy na odbiornikach wystąpi napięcie fazowe przekraczające 300 V, co może być tego przyczyną?

A. przerwą w jednej z faz

B. zwarciem pomiędzy fazami

C. przerwaniem ciągłości przewodu PEN

D. zwarciem między fazą a przewodem PEN

Zwarcie fazy z przewodem PEN prowadziłoby do nieprawidłowego rozkładu napięć, jednak nie jest to główny powód wzrostu napięcia powyżej 300 V na odbiornikach. W sytuacji zwarcia fazowego, napięcia na pozostałych fazach mogą spadać, ponieważ dochodzi do podziału prądów i obciążenia. Zwarcie międzyfazowe także wprowadza nieprawidłowości w dostawie energii, lecz skutkiem jest zazwyczaj wyzwolenie zabezpieczeń, co chroni urządzenia przed nadmiernym napięciem. Natomiast przerwa w jednej z faz skutkuje z kolei nierównomiernym rozkładem obciążenia w systemie trójfazowym, co może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, ale rzadko skutkuje wzrostem napięcia na odbiornikach do wartości niebezpiecznych. W przypadku układu TN-C kluczowe znaczenie ma ciągłość przewodu PEN, który jest odpowiedzialny za ochronę przed porażeniem. Brak tego przewodu może spowodować, że napięcie na odbiornikach będzie w sposób niekontrolowany rosło, co zagraża bezpieczeństwu użytkowników oraz urządzeń. Dlatego uznanie przerwania ciągłości przewodu PEN za główną przyczynę wzrostów napięcia w tym układzie jest kluczowe dla prawidłowego zrozumienia funkcjonowania instalacji elektrycznych oraz ich bezpieczeństwa.

Pytanie 15

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm².

A. 6 mm2

B. 16 mm2

C. 10 mm2

D. 4 mm2

Wybór przekroju przewodu wyrównawczego głównego mniejszego niż 10 mm², jak na przykład 4 mm², 6 mm² czy 16 mm², prowadzi do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i ochrony instalacji elektrycznych. Przewód o przekroju 4 mm² jest niewystarczający, aby sprostać wymaganiom zabezpieczeń w sytuacji zwarcia. W przypadku awarii prąd zwarciowy może być znacznie większy niż maksymalne wartości, które może przewodzić taki przewód, co prowadzi do jego przegrzania i potencjalnego uszkodzenia, a w najgorszym przypadku do pożaru. Odpowiedź 6 mm² również jest zbyt mała, co naraża instalację na ryzyko awarii oraz może skutkować nieefektywnym działaniem systemów ochrony, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Z kolei wybór 16 mm² jako minimalnego przekroju, mimo że spełnia wymagania, nie jest optymalny z punktu widzenia kosztów i elastyczności instalacji, ponieważ przewody o większym przekroju są droższe oraz mniej elastyczne, co może powodować problemy podczas montażu w trudnych warunkach. Aby dobierać odpowiednie przekroje przewodów, należy kierować się nie tylko maksymalnymi wartościami prądów, ale również normami i praktykami branżowymi, które jasno wskazują, że przewody wyrównawcze powinny być stosowane z rozwagą, uwzględniając ich funkcję w systemie ochrony przeciwporażeniowej oraz specyfikę konkretnej instalacji.

Pytanie 16

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Woltomierza

B. Amperomierza

C. Waromierza

D. Częstościomierza

Waromierz jest urządzeniem, które bezpośrednio umożliwia pomiar mocy czynnej w obwodach prądu sinusoidalnego. Współczynnik mocy, oznaczany jako cos φ, to miara efektywności, z jaką dane urządzenie elektryczne wykorzystuje moc. Jest on zdefiniowany jako stosunek mocy czynnej (wata) do mocy pozornej (woltampery). Aby precyzyjnie obliczyć współczynnik mocy, konieczne jest równoczesne stosowanie watomierza i waromierza. Waromierz mierzy różnicę fazy pomiędzy prądem a napięciem, co jest kluczowe dla określenia, jak efektywnie energia elektryczna jest konwertowana na pracę. W praktyce, użycie waromierza w połączeniu z watomierzem pozwala na właściwe określenie strat energii, co jest istotne w przypadku aplikacji przemysłowych oraz w systemach zasilania, gdzie efektywność energetyczna ma kluczowe znaczenie. Zgodnie z normami IEC 61000 oraz ANSI C12, stosowanie waromierza w obliczeniach związanych z mocą jest standardową praktyką inżynieryjną.

Pytanie 17

Jaką wielkość należy zmierzyć, aby ocenić skuteczność zabezpieczeń podstawowych w elektrycznej instalacji o napięciu znamionowym do 1 kV?

A. Napięcia krokowego

B. Rezystancji uziomu

C. Rezystancji izolacji

D. Impedancji zwarciowej

Wybór innych odpowiedzi na to pytanie może prowadzić do pewnych nieporozumień dotyczących bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Mierzenie rezystancji uziomu jest istotnym działaniem, jednak jego celem jest przede wszystkim ocena skuteczności systemu uziemiającego, a nie bezpośrednio ochrony podstawowej. Uziemienie zapewnia odprowadzenie prądów zwarciowych do ziemi, co jest ważne, ale nie eliminuje ryzyka porażenia prądem w przypadku wystąpienia uszkodzenia izolacji. Napięcie krokowe z kolei odnosi się do różnicy potencjałów, jaka może wystąpić na powierzchni ziemi podczas zwarcia, co nie jest miarą skuteczności samej izolacji. Pomiar impedancji zwarciowej jest również ważny, ale najczęściej używa się go do oceny zdolności instalacji do wytrzymania prądów zwarciowych, a nie do weryfikacji stanu izolacji. Właściwe zrozumienie tych koncepcji jest kluczowe, aby uniknąć błędnych wniosków. Zamiast polegać na pomiarach, które nie są bezpośrednio związane z izolacją, należy skupić się na testach, które dostarczą informacji na temat integralności systemu ochrony podstawowej, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników i trwałości instalacji.

Pytanie 18

Która z poniższych tachoprądnic, poza pomiarem prędkości obrotowej wirującego wału, pozwala również na określenie kierunku jego obrotu?

A. Dwufazowa z wirnikiem kubkowym

B. Synchroniczna

C. Prądu stałego

D. Dwufazowa z wirnikiem klatkowym

Tachoprądnice prądu stałego to takie fajne urządzenia, które nie tylko mierzą, jak szybko kręci się wał, ale też potrafią rozpoznać, w którą stronę ten wał się obraca. Działają na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, co oznacza, że jak zmienia się pole magnetyczne, to tworzy się prąd w uzwojeniach. Jeśli wirnik zmienia kierunek, to też zmienia się polaryzacja sygnału, co jest mega ważne, gdy chcemy wiedzieć, w którą stronę coś się kręci. To przydaje się szczególnie w automatyce przemysłowej, gdzie kontrola kierunku obrotów silnika jest kluczowa. W praktyce spotkasz je w systemach regulacji prędkości silników, na przykład w robotach czy pojazdach elektrycznych, gdzie precyzyjne sterowanie ruchem ma ogromne znaczenie. Fajnie też wiedzieć, że branżowe standardy, jak IEC 60034, regulują wymagania dotyczące tych urządzeń, co pokazuje, jak ważne są w przemyśle.

Pytanie 19

W instalacji domowej 230/400 V obwód zasilający elektryczną kuchnię o grzaniu rezystancyjnym jest chroniony przez wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20. Jaką największą moc może mieć kuchnia podłączona do tego obwodu?

A. 13,8 kW

B. 24,0 kW

C. 8,0 kW

D. 6,6 kW

Odpowiedź 13,8 kW jest poprawna, ponieważ wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20 ma wartość znamionową 20 A. W instalacji 230/400 V maksymalna moc obwodu można obliczyć za pomocą wzoru P = U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. W przypadku zasilania jednofazowego, przy napięciu 230 V, moc oblicza się jako: P = 230 V * 20 A = 4600 W, co odpowiada 4,6 kW. Jednak w przypadku kuchni elektrycznej z nagrzewaniem rezystancyjnym możliwe jest także wykorzystanie zasilania trójfazowego. Przy wykorzystaniu napięcia 400 V i prądu 20 A, całkowita moc wynosi: P = 400 V * 20 A * √3 = 13,8 kW. Taki przydział mocy jest zgodny z normami i dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych, co pozwala na bezpieczne użytkowanie kuchni elektrycznej, zapewniając jednocześnie odpowiednią funkcjonalność urządzeń. W praktyce, warto dbać o to, aby całkowite obciążenie obwodu nie przekraczało jego maksymalnych dopuszczalnych wartości, co zapobiega awariom i gwarantuje bezpieczne korzystanie z urządzeń elektrycznych.

Pytanie 20

W instalacji elektrycznej w łazience pojawiła się potrzeba dodania gniazda wtyczkowego w pierwszej strefie ochronnej, które ma być zasilane z obwodu zabezpieczonego przez SELV o napięciu nieprzekraczającym 25 V AC. Gdzie powinno być umieszczone źródło zasilania dla tego gniazda?

A. W obrębie strefy 1

B. Tylko na zewnątrz strefy 2

C. W obrębie strefy 0

D. Na zewnątrz stref 0 i 1

Wybór odpowiedzi związanych z montażem źródła zasilania w strefach 1 lub 0 jest błędny, głównie z powodu ignorowania zasad ochrony elektrycznej w kontekście wilgotnego otoczenia, jakim jest łazienka. Montaż w strefie 1, która znajduje się nad strefą 0, jest niebezpieczny, ponieważ w tej strefie istnieje podwyższone ryzyko kontaktu z wodą, co mogłoby prowadzić do sytuacji zagrożenia porażeniem prądem. Zgodnie z przepisami, w strefach, gdzie można spodziewać się kontaktu z wodą, jak strefa 0 czy strefa 1, zabronione jest umieszczanie elementów, które nie są odpowiednio zaprojektowane do pracy w takich warunkach. Dodatkowo, umieszczanie źródła zasilania w strefie 0, gdzie kontakt z wodą jest najbardziej prawdopodobny, stanowi poważne naruszenie norm bezpieczeństwa. Takie podejście może prowadzić do mylnego założenia, że zasilanie niskonapięciowe jest całkowicie bezpieczne we wszystkich warunkach, co jest nieprawidłowe. W praktyce, przestrzeganie zasad wyznaczonych przez normy, takie jak PN-EN 60364, jest kluczowe dla zapobiegania wypadkom oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych w łazienkach.

Pytanie 21

Uszkodzenie izolacji uzwojenia w działającym przekładniku może wystąpić na skutek rozłączenia zacisków jego strony

A. pierwotnej przekładnika napięciowego

B. wtórnej przekładnika napięciowego

C. wtórnej przekładnika prądowego

D. pierwotnej przekładnika prądowego

Odpowiedzi związane z pierwotnym uzwojeniem przekładników prądowych i napięciowych są nieprawidłowe, ponieważ zakładają, że rozwarcie może wystąpić w obwodzie, który nie generuje niebezpiecznych warunków. W rzeczywistości pierwotne uzwojenie przekładnika prądowego jest na stałe podłączone do obwodu zasilającego i nie jest narażone na bezpośrednie rozwarcie, co powodowałoby wzrost napięcia na jego końcach. W przypadku przekładnika napięciowego, rozwarcie uzwojenia wtórnego może prowadzić do sytuacji, w której napięcie na uzwojeniu pierwotnym wzrasta, ale nie prowadzi to do uszkodzenia izolacji. Typowym błędem myślowym jest mylenie ról uzwojeń wtórnych i pierwotnych; uzwojenia wtórne są wrażliwe na rozwarcia, które prowadzą do ryzykownych warunków operacyjnych z powodu braku obciążenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć, że uszkodzenia izolacji wynikają głównie z nieprawidłowego działania obwodów wtórnych, a nie pierwotnych, co powinno być uwzględnione w każdym projekcie systemu energetycznego. Przestrzeganie norm oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń to kluczowe elementy zapewniające bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 22

Jak wpłynie na napięcie dolnej strony transformatora wzrost liczby aktywnych zwojów w uzwojeniu górnym, przy niezmienionym napięciu zasilania?

A. Nie ulegnie zmianie

B. Spadnie do zera

C. Zmniejszy się

D. Wzrośnie

Zrozumienie działania transformatora wymaga znajomości podstawowych zasad dotyczących napięcia, zwojów oraz ich wzajemnych relacji. Odpowiedzi sugerujące, że napięcie się nie zmieni, mogą wynikać z błędnego założenia, że liczba zwojów nie ma wpływu na napięcie wyjściowe. Takie podejście ignoruje fundamentalne zasady transformacji energii. W rzeczywistości, napięcie na uzwojeniu dolnym jest bezpośrednio związane z liczbą zwojów w uzwojeniu górnym. Jeśli liczba zwojów w uzwojeniu górnym wzrasta, napięcie na dolnym uzwojeniu musi się obniżyć, aby zachować równowagę w transformatorze. Z kolei twierdzenie, że napięcie wzrośnie, jest oparte na niewłaściwym zrozumieniu mechanizmu działania transformatora, gdzie zwiększenie liczby zwojów w jednym uzwojeniu automatycznie nie prowadzi do wzrostu napięcia w innym. Ostatnia możliwość, że napięcie spadnie do zera, może być wynikiem skrajnego myślenia, które nie uwzględnia faktu, że transformator, przy odpowiednim zasilaniu, zawsze wytwarza pewne napięcie na uzwojeniu dolnym, choć może być ono mniejsze niż w przypadku mniejszej liczby zwojów w uzwojeniu górnym. Dobrą praktyką w analizie układów elektrycznych jest zawsze uwzględnianie proporcji i zależności między poszczególnymi elementami, co pozwala na lepsze zrozumienie działania i przewidywanie konsekwencji zmian w układzie.

Pytanie 23

Wirnik w szlifierce uległ uszkodzeniu. Na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej jest on oznaczony numerem

A. 12

B. 35

C. 50

D. 9

Odpowiedź 9 jest właściwa, ponieważ zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową, wirnik szlifierki oznaczony jest właśnie tym numerem. Znajomość oznaczeń w dokumentacji jest kluczowa dla efektywnego przeprowadzania konserwacji oraz napraw urządzeń. Na przykład, w przypadku wymiany uszkodzonego wirnika, technik powinien korzystać z dokumentacji, aby zidentyfikować odpowiednią część zamienną. Oznaczenia w dokumentacji są często zgodne z normami branżowymi, takimi jak ISO 9001, które podkreślają znaczenie dokumentacji w zarządzaniu jakością. Używanie właściwych numerów oznaczeń pozwala na przyspieszenie procesu naprawy i minimalizację przestojów w pracy. Również, dla techników i inżynierów, umiejętność szybkiego lokalizowania i identyfikowania części przy pomocy oznaczeń jest niezbędna w codziennej pracy, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo procesów produkcyjnych.

Pytanie 24

Jaką liczbę należy zastosować do pomnożenia wartości znamionowego prądu silnika trójfazowego klatkowego, który napędza pompę, aby obliczyć maksymalną dozwoloną wartość nastawy prądu na jego zabezpieczeniu przeciążeniowym?

A. 1,2

B. 1,1

C. 0,9

D. 2,0

Poprawna odpowiedź to 1,1, co oznacza, że wartość znamionowego prądu silnika trójfazowego klatkowego należy pomnożyć przez ten współczynnik, aby obliczyć maksymalną dopuszczalną wartość nastawy prądu na zabezpieczeniu przeciążeniowym. Zastosowanie współczynnika 1,1 wynika z faktu, że silniki elektryczne, w tym silniki klatkowe, mogą mieć chwilowe przeciążenia, które są normalne w czasie rozruchu lub przy zmiennych warunkach pracy. Przyjęcie wartości 1,1 jako mnożnika do prądu znamionowego uwzględnia te momenty, co jest zgodne z praktykami opisanymi w normach IEC 60947-4-1 dotyczących wyłączników silnikowych. Przykładowo, jeśli znamionowy prąd silnika wynosi 10 A, to maksymalna dopuszczalna wartość nastawy na zabezpieczeniu przeciążeniowym wynosi 11 A. Takie ustawienie zabezpieczenia pozwala na bezpieczne działanie silnika, jednocześnie chroniąc go przed uszkodzeniem w wyniku przeciążenia.

Pytanie 25

Ruch napędu należy zatrzymać w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa operatora lub otoczenia, jak również w przypadku wykrycia uszkodzeń lub zakłóceń uniemożliwiających jego prawidłowe działanie, a szczególnie gdy występuje

A. spadek rezystancji izolacji uzwojeń do 5 MΩ

B. spadek napięcia zasilania poniżej 3 %

C. nadmierne wibracje

D. znamionowe zużycie prądu

Odpowiedź 3, dotycząca nadmiernych drgań, jest poprawna, ponieważ drgania w urządzeniach napędowych mogą prowadzić do poważnych problemów operacyjnych oraz uszkodzeń. Zgodnie z normami branżowymi, takim jak ISO 10816, nadmierne drgania mogą wskazywać na niewłaściwe osadzenie, zużycie łożysk czy też problemy z wirnikami. Przykładem może być sytuacja, gdy maszyna wibracyjna, taka jak silnik elektryczny, przekroczy dopuszczalne poziomy drgań, co może skutkować nie tylko uszkodzeniem samego urządzenia, ale również stanowić zagrożenie dla operatorów. W praktyce, w przypadku stwierdzenia nadmiernych drgań, należy natychmiast wstrzymać działanie urządzenia, aby przeprowadzić odpowiednią diagnostykę i naprawy, co jest zgodne z zasadą prewencji w zarządzaniu bezpieczeństwem pracy. Takie działania mają na celu minimalizację ryzyka obrażeń oraz zapewnienie ciągłości operacji, co jest kluczowe w przemyśle produkcyjnym.

Pytanie 26

Który z podanych materiałów przewodzących jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje właściwości?

A. Aluminium

B. Nikiel

C. Miedź

D. Stal

Miedź to materiał przewodzący, który jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością elektryczną, co oznacza, że opór stawiany przepływającemu prądowi jest minimalny. Dzięki temu straty energii są zredukowane, co jest kluczowe w efektywnym przesyle energii. Ponadto, miedź jest materiałem relatywnie łatwym do formowania, co ułatwia produkcję przewodów o różnych kształtach i rozmiarach. Jest również odporny na korozję, co przedłuża żywotność instalacji. Zastosowanie miedzi w kablach i przewodach elektrycznych jest standardem w branży, a jej właściwości mechaniczne pozwalają na utrzymanie wysokiej wytrzymałości oraz elastyczności przewodów. Warto również zauważyć, że miedź jest stosowana w różnych gałęziach przemysłu elektrotechnicznego, w tym w transformatorach, silnikach elektrycznych i generatorach, co świadczy o jej wszechstronności i niezawodności. Standardy branżowe i normy międzynarodowe, takie jak IEC i ANSI, często rekomendują użycie miedzi w instalacjach ze względu na jej doskonałe właściwości przewodzące i mechaniczne.

Pytanie 27

Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien zabezpieczać obwód zasilający trójfazowy silnik klatkowy o parametrach znamionowych: P_n = 11 kW, U_n = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80 %?

A. S303 C40

B. S303 C20

C. S303 C32

D. S303 C25

Wybór wyłącznika nadprądowego S303 C32 jest odpowiedni dla obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o parametrach Pn = 11 kW, Un = 400 V, cos φ = 0,73 oraz η = 80%. Przy obliczaniu prądu znamionowego silnika, korzystając z wzoru I = Pn / (√3 * Un * cos φ), otrzymujemy wartość około 18,7 A. Wyłącznik C32 ma zdolność przenoszenia prądu do 32 A, co daje odpowiedni margines bezpieczeństwa w przypadku przeciążeń, a także umożliwia ochronę przed zwarciami. Dobrą praktyką w doborze wyłączników jest uwzględnienie dodatkowego zapasu prądowego, co chroni instalację przed uszkodzeniem. Na przykład, w przypadku rozruchu silnika, prąd może wzrosnąć do 6-7 razy wartości nominalnej, dlatego rekomenduje się stosowanie wyłączników z wyższymi wartościami znamionowymi. Zgodnie z normami PN-EN 60947-2, wyłączniki muszą być dostosowane do specyficznych warunków pracy, co czyni wybór S303 C32 właściwym rozwiązaniem w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemu zasilania.

Pytanie 28

Jaką wartość powinno mieć napięcie testowe podczas pomiaru rezystancji izolacyjnej uzwojenia wtórnego transformatora ochronnego?

A. 250 V

B. 500 V

C. 2 000 V

D. 1 000 V

Wybór wartości napięcia probierczego spośród 1000 V, 500 V oraz 2000 V może być wynikiem niepełnego zrozumienia specyfiki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń wtórnych transformatorów bezpieczeństwa. Przy pomiarze rezystancji izolacji kluczowe jest zrozumienie, że transformator bezpieczeństwa jest przeznaczony do pracy w niskonapięciowych systemach elektrycznych, co wymaga zastosowania odpowiednich wartości napięcia probierczego. Napięcia na poziomie 1000 V i 2000 V są zbyt wysokie i mogą prowadzić do uszkodzenia izolacji oraz wrażliwych komponentów elektrycznych, co w konsekwencji zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Napięcie 500 V, choć niższe od 1000 V, nadal jest zbyt wysokie dla niektórych zastosowań, szczególnie w kontekście transformatorów bezpieczeństwa, gdzie obowiązują normy ograniczające stosowane napięcia probiercze. Wybierając niewłaściwe napięcie, można również pominąć kluczowe testy, które powinny być przeprowadzane zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi. Dlatego istotne jest, aby podczas określania wartości napięcia probierczego kierować się zaleceniami takich norm jak IEC 61557, które wyraźnie wskazują na 250 V jako optymalną wartość dla takich pomiarów. Niezrozumienie tej kwestii może prowadzić do nieodpowiednich wniosków oraz potencjalnych zagrożeń, co podkreśla wagę znajomości i przestrzegania obowiązujących standardów w branży.

Pytanie 29

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok

B. 5 lat

C. 4 lata

D. 3 lata

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 30

Trójfazowy silnik indukcyjny, obciążony połową swojej mocy znamionowej, działa z prędkością n = 1450 obr/min. W pewnym momencie doszło do spadku prędkości obrotowej, co spowodowało charakterystyczne "buczenie" silnika. Jakie mogły być przyczyny tego zakłócenia w pracy silnika?

A. Brak napięcia w jednej z faz

B. Podwojony moment obciążenia

C. Kilku procentowy wzrost napięcia zasilania

D. Odłączenie przewodu ochronnego od zacisku PE

Zanik napięcia w jednej z faz silnika indukcyjnego trójfazowego prowadzi do nierównomiernego przepływu prądu w uzwojeniach, co skutkuje spadkiem momentu obrotowego oraz zwiększeniem prędkości ślizgu. Silnik, zamiast stabilnie pracować, zaczyna generować wibracje i dźwięki, co objawia się charakterystycznym "buczeniem". W przypadku pracy z obciążeniem wynoszącym połowę mocy znamionowej, silnik może być w stanie tolerować pewne zakłócenia, ale zanik napięcia w jednej fazie jest krytycznym problemem. Przykładowo, w przemyśle, awarie zasilania w jednej fazie mogą prowadzić do uszkodzeń silników oraz innych komponentów systemu, dlatego ważne jest stosowanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe oraz monitoring jakości zasilania. Aby poprawić niezawodność systemów elektrycznych, stosuje się również układy równoważące obciążenia międzyfazowe. Stosując te zasady, można znacząco zwiększyć bezpieczeństwo i efektywność pracy silników.

Pytanie 31

Podczas wykonywania pomiarów okresowych na kablowej linii zasilającej 110 kV będzie mierzona rezystancja izolacji jednego z żył kabla w stosunku do pozostałych uziemionych żył. Jaki zakres pomiarowy powinien być ustawiony na urządzeniu pomiarowym, aby dokonany pomiar był poprawny?

A. 2000 MΩ, 2500 V

B. 200 MΩ, 2500 V

C. 2000 MΩ, 1000 V

D. 200 MΩ, 1000 V

Pomiar rezystancji izolacji kabli elektroenergetycznych jest kluczowym elementem diagnostyki stanu technicznego instalacji. Użycie zakresu 2000 MΩ oraz napięcia 2500 V zapewnia, że wykonany pomiar będzie zarówno bezpieczny, jak i precyzyjny. Wysoka wartość rezystancji izolacji (2000 MΩ) jest niezbędna w kontekście kabli wysokiego napięcia, gdzie izolacja musi utrzymywać wyjątkowo dużą odporność elektryczną, aby zapobiec przebiciom i innym awariom. Napięcie 2500 V jest standardowym wyborem w branży do testowania izolacji, ponieważ pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników, które odzwierciedlają rzeczywistą kondycję izolacji. Przykładowe zastosowanie to regularne pomiary przed rozpoczęciem sezonu zimowego, co pozwala na zidentyfikowanie ewentualnych defektów izolacji, które mogą prowadzić do awarii w trudnych warunkach atmosferycznych. Dobrą praktyką w branży elektroenergetycznej jest przestrzeganie norm IEC 60216 oraz PN-EN 60529, które określają wymagania dotyczące pomiarów izolacji.

Pytanie 32

Aby zapewnić dodatkową ochronę, obwody zasilające gniazda wtyczkowe, w których prąd nie przekracza 32 A, powinny być chronione przez wyłącznik RCD o prądzie różnicowym

A. 1 000 mA

B. 30 mA

C. 500 mA

D. 100 mA

Odpowiedź 30 mA jest prawidłowa, ponieważ wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) o prądzie różnicowym 30 mA są zalecane do ochrony osób przed porażeniem prądem elektrycznym w instalacjach domowych i komercyjnych. W przypadku gniazd wtyczkowych, które obsługują urządzenia przenośne, istotne jest, aby ochrona była jak najszybsza i najskuteczniejsza, co osiąga się stosując RCD o niskim prądzie różnicowym. Wyłącznik 30 mA działa na zasadzie wykrywania różnicy prądów między przewodami fazowym a neutralnym, co pozwala na natychmiastowe odłączenie zasilania w przypadku wykrycia upływu prądu, który może być wynikiem zwarcia lub kontaktu z ciałem człowieka. Użycie wyłącznika o wyższym prądzie różnicowym, jak 100 mA lub 500 mA, nie zapewnia wystarczającej ochrony i może prowadzić do tragicznych skutków w przypadku porażenia. Przykładowo, w łazienkach, gdzie ryzyko kontaktu z wodą i prądem jest szczególnie wysokie, stosowanie RCD 30 mA jest wręcz obowiązkowe zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 33

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym dysponuje parametrami: P_N = 8 kW, U_N = 440 V, I_N = 20 A, R_t = 0,5 ? (całkowita rezystancja twornika), R_W = 0,5 ? (rezystancja wzbudzenia). Jaką wartość powinna mieć całkowita rezystancja rozrusznika, jeśli prąd rozruchowy silnika ma wynosić dwa razy więcej niż prąd znamionowy?

A. 22 ?

B. 21 ?

C. 10 ?

D. 11 ?

Analizując błędne odpowiedzi, warto zauważyć, że niektóre z nich opierają się na niewłaściwym zrozumieniu relacji między prądem, napięciem a rezystancją. Na przykład, odpowiedzi sugerujące 21 ?, 11 ? czy 22 ? mogą wynikać z mylnych założeń dotyczących sposobu obliczania rezystancji rozrusznika. W przypadku obliczeń związanych z prądem rozruchowym, kluczowe jest prawidłowe zrozumienie, że prąd ten jest dwukrotnością prądu znamionowego, co powinno prowadzić do obliczeń w oparciu o prawo Ohma. Wiele osób może błędnie zakładać, że rezystancja powinna być wyższa niż obliczona wartość, nie biorąc pod uwagę całkowitych rezystancji w obwodzie i sumując je niepoprawnie. Dodatkowo, pomijanie wpływu rezystancji twornika i wzbudzenia na ogólną rezystancję układu prowadzi do poważnych błędów w obliczeniach. Ważne jest, aby przy projektowaniu obwodów rozruchowych brać pod uwagę wszystkie elementy, które wpływają na przepływ prądu, co jest kluczowe dla zapewnienia prawidłowego działania silnika. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy w inżynierii elektrycznej polega na zapewnieniu odpowiednich warunków pracy urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 34

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. prądnicę tachometryczną

B. induktor

C. pirometr

D. przekładnik napięciowy

Prądnica tachometryczna jest urządzeniem służącym do pomiaru prędkości obrotowej wału silnika poprzez generowanie napięcia elektrycznego proporcjonalnego do tej prędkości. Jej działanie opiera się na zasadzie elektromechanicznej, gdzie wirnik prądnicy obracany przez wał silnika wytwarza napięcie elektryczne, które jest bezpośrednio związane z prędkością obrotową. W praktyce, prądnice tachometryczne są szeroko stosowane w różnych zastosowaniach przemysłowych, takich jak automatyka, robotyka czy systemy sterowania silnikami. Dzięki ich wysokiej dokładności, stosowane są w precyzyjnych układach regulacji prędkości, co pozwala na optymalne zarządzanie procesami technologicznymi. W branży inżynieryjnej, prądnice tachometryczne są często preferowane ze względu na ich stabilność i niezawodność, co wpisuje się w najlepsze praktyki projektowania systemów z kontrolą prędkości. Dodatkowo, są one zgodne z normami IEC oraz ISO, co zapewnia ich uniwersalność i szerokie zastosowanie w przemyśle. Dzięki tym cechom, prądnice tachometryczne stanowią kluczowy element w nowoczesnych systemach pomiarowych i kontrolnych.

Pytanie 35

Jakim środkiem ochrony przeciwporażeniowej zapewnia się bezpieczeństwo przed dotykiem pośrednim?

A. Samoczynnego szybkiego wyłączenia napięcia

B. Izolowania części czynnych

C. Instalowania osłon i barier

D. Umieszczenia elementów z napięciem poza zasięgiem ręki

Odpowiedź "Samoczynnego szybkiego wyłączenia napięcia" jest prawidłowa, ponieważ stanowi kluczowy element zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, mający na celu ochronę przed dotykiem pośrednim. Dotyk pośredni występuje, gdy osoba styka się z przewodzącymi elementami, które nie są bezpośrednio pod napięciem, ale stają się naładowane wskutek awarii izolacji. Samoczynne szybkie wyłączenie napięcia zapewnia, że w momencie wykrycia nieprawidłowości, np. zwarcia z przewodem ziemnym, nastąpi automatyczne odcięcie zasilania w sposób najszybszy możliwy, minimalizując ryzyko porażenia. Praktyczne zastosowanie tej metody można zauważyć w systemach ochrony, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe (RCD), które są zgodne z normami PN-EN 61008 i PN-EN 61009. Ich działanie opiera się na ciągłej kontroli prądu różnicowego i błyskawicznej reakcji na jego wzrost, co skutecznie chroni użytkowników przed skutkami porażenia prądem. Dodatkowo, szybkie wyłączenie napięcia należy do najlepszych praktyk w projektowaniu instalacji elektrycznych, co podkreślają różne wytyczne oraz normy ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 36

Wirnik silnika pracującego w układzie pokazanym na schemacie po załączeniu napięcia zasilającego nie obraca się, a z sieci pobierany jest prąd stanowiący kilka procent prądu znamionowego silnika. Przyczyną zaistniałej sytuacji może być

A. zwarcie w rezystorze Rr

B. przerwa w rezystorze Rb

C. zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym.

D. przerwa w uzwojeniu twornika.

Przerwa w uzwojeniu twornika jest jedną z najczęstszych przyczyn, dla których wirnik silnika nie może się obracać, a pobór prądu jest znacznie obniżony. W systemach silników elektrycznych, takich jak silniki prądu stałego, uzwojenie twornika odgrywa kluczową rolę w generowaniu pola magnetycznego, które inicjuje ruch wirnika. Gdy uzwojenie jest uszkodzone, prąd nie przepływa, co prowadzi do obniżonego poboru energii, co w tym przypadku wynosi kilka procent prądu znamionowego. W praktyce, aby rozwiązać ten problem, należy wykonać dokładną diagnostykę silnika, sprawdzając zarówno wizualnie, jak i za pomocą pomiarów elektrycznych stan uzwojenia. Standardy branżowe, takie jak IEC 60034 dotyczące maszyn elektrycznych, zalecają regularne kontrole i testy, aby zapewnić niezawodność i wydajność silników, co może zapobiec takim awariom. Ponadto, postępując zgodnie z dobrymi praktykami, warto zainwestować w sprzęt do diagnostyki, który pozwoli na wczesne wykrycie uszkodzeń uzwojeń.

Pytanie 37

Jakie części zamienne są najczęściej wymagane do serwisowania odkurzacza z jednofazowym silnikiem komutatorowym?

A. Przekładnie i skrzynki przekładniowe

B. Termostaty i czujniki temperatury

C. Szczotkotrzymacze oraz szczotki węglowe

D. Grzałki oraz spirale grzejne

Szczotkotrzymacze i szczotki węglowe są kluczowymi elementami w jednofazowych silnikach komutatorowych, które znajdują zastosowanie w większości odkurzaczy. Te części zamienne odpowiedzialne są za przewodzenie prądu do wirnika silnika, co umożliwia jego prawidłowe działanie. W miarę eksploatacji, szczotki węglowe ulegają naturalnemu zużyciu, co jest zjawiskiem oczekiwanym i wynika z tarcia mechanicznego. Regularna kontrola stanu szczotek i ich wymiana jest zatem istotna dla utrzymania efektywności działania odkurzacza. W praktyce, wymiana szczotkotrzymaczy oraz szczotek węglowych jest jednym z najczęściej wykonywanych czynności serwisowych, co potwierdzają zarówno technicy serwisowi, jak i producenci sprzętu. Dobrą praktyką jest stosowanie oryginalnych części zamiennych, co gwarantuje odpowiednią jakość i trwałość. Warto również pamiętać, że niewłaściwe działanie silnika może prowadzić do nadmiernego przegrzewania się, co z kolei może powodować dalsze uszkodzenia, dlatego wymiana tych elementów powinna być stałym punktem serwisowym.

Pytanie 38

Aby naprawić uszkodzenie przerwanego przewodu pomiędzy sąsiednimi puszkami łączeniowymi w instalacji elektrycznej podtynkowej, która znajduje się w rurce, konieczne jest

A. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, wymienić go na nowy i połączyć

B. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, zlutować, zaizolować i połączyć

C. pozostawić uszkodzony przewód, a puszki połączyć przewodem natynkowym

D. wykuć bruzdę i wymienić rurkę instalacyjną z przewodami na przewód podtynkowy

Odpowiedzi sugerujące złączenie uszkodzonego przewodu poprzez lutowanie są problematyczne, ponieważ nie zapewniają one długotrwałej i niezawodnej naprawy. Lutowanie, choć czasami wykorzystywane w elektronice, staje się nieodpowiednie w kontekście instalacji elektrycznych, szczególnie w sytuacjach, gdzie przewody są schowane w rurkach i puszkach. Tego typu naprawa może prowadzić do osłabienia struktury elektrycznej oraz narażenia na przyszłe problemy, takie jak przegrzanie czy uszkodzenia izolacji. Dodatkowo, pozostawienie uszkodzonego przewodu i łączenie puszek przewodem natynkowym jest niewłaściwe, ponieważ naraża to instalację na kontakt z czynnikami zewnętrznymi oraz może naruszać estetykę oraz normy budowlane. Wykucie bruzdy i zastąpienie rurki również nie jest najlepszym rozwiązaniem, ponieważ jest to kosztowna i czasochłonna operacja, która może okazać się zbędna w przypadku prostszej wymiany samego przewodu. Kluczowe jest, aby w przypadku uszkodzenia przewodów podtynkowych działać zgodnie z najlepszymi praktykami, co oznacza ich wymianę na nowe, zgodne z normami bezpieczeństwa, aby uniknąć niepotrzebnych zagrożeń oraz kosztownych napraw w przyszłości.

Pytanie 39

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadmiarowo-prądowy, aby odpowiednio zabezpieczyć jednofazowy obwód z napięciem znamionowym 230 V, w którym łączna moc podłączonych odbiorników wynosi 4,5 kW przy cosφ = 1? Współczynnik jednoczesności w tym obwodzie wynosi 0,8.

A. 25 A

B. 20 A

C. 10 A

D. 16 A

Wiesz, żeby obliczyć prąd znamionowy wyłącznika nadmiarowo-prądowego, musimy skorzystać z wzoru: I = P / (U * cosφ. Tutaj P to moc urządzeń, U to napięcie, a cosφ to współczynnik mocy. W tym przypadku mamy P = 4500 W, U = 230 V, a cosφ = 1. Jak to podstawimy do wzoru, to wychodzi I = 4500 W / (230 V * 1) = 19,57 A. Ale pamiętajmy o współczynniku jednoczesności, który wynosi 0,8. To znaczy, że rzeczywista moc, którą musimy wziąć pod uwagę, to 4500 W * 0,8 = 3600 W. Po obliczeniu z tą mocą, dostajemy I = 3600 W / (230 V * 1) = 15,65 A. To oznacza, że najlepiej wybrać wyłącznik 16 A. Z mojego doświadczenia, fajnie jest mieć zapas, bo to zwiększa bezpieczeństwo. Dla domowych zastosowań standardem jest 16 A dla obwodów do 3,5 kW, a jak mamy obwód do 4,5 kW, też się sprawdzi, bo daje nam to dodatkowe zabezpieczenie przed fałszywym wyzwoleniem przy chwilowych przeciążeniach.

Pytanie 40

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,3 IN do 1,0 IN

B. Od 0,3 IN do 0,8 IN

C. Od 0,5 IN do 1,0 IN

D. Od 0,5 IN do 1,2 IN

Analizując inne możliwe odpowiedzi, można zauważyć, że podane zakresy nie spełniają wymogów dotyczących prawidłowej eksploatacji wyłącznika różnicowoprądowego typu AC. Przykładowo, zakres od 0,3 I_N do 0,8 I_N jest niewłaściwy, ponieważ zbyt niski prąd różnicowy może prowadzić do braku reakcji wyłącznika na małe prądy upływowe, co stwarza ryzyko porażenia prądem. Ustalony przez normy poziom 0,5 I_N jako dolna granica jest kluczowy, aby zapewnić reaktywność urządzenia. Z kolei zakres od 0,5 I_N do 1,2 I_N również nie jest akceptowalny, ponieważ 1,2 I_N nie mieści się w standardowych granicach pracy wyłącznika, co może prowadzić do fałszywych alarmów lub nawet uszkodzenia urządzenia. Odpowiedzi te bazują na niepełnym zrozumieniu zasad działania wyłączników różnicowoprądowych, które mają za zadanie wyłączać zasilanie tylko w przypadku wykrycia niebezpiecznego prądu różnicowego. Warto również zauważyć, że pomijanie zasady, iż wyłącznik powinien być w stanie zareagować na prąd różnicowy w odpowiednim czasie, prowadzi do niebezpiecznych sytuacji w instalacjach elektrycznych. Dlatego tak ważne jest, aby stosować się do określonych norm i praktyk, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno użytkowników, jak i całej instalacji.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej