Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 20:56
  • Data zakończenia: 19 grudnia 2025 21:07

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Zanim przystąpimy do realizacji leku, konieczne jest

A. zaplanować pomoc drugiej osoby podczas odważania składników leków
B. zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt do wykonania leku
C. zgromadzić na wadze wszystkie składniki leku recepturowego
D. odważyć wszystkie składniki leku w ilościach przekraczających te zapisane w recepcie
Zgromadzenie na stanowisku pracy sprzętu niezbędnego do wykonania leku jest kluczowym krokiem w procesie farmaceutycznym. Przed przystąpieniem do produkcji leku należy upewnić się, że wszystkie urządzenia i akcesoria, takie jak wagi, mieszadła, pojemniki oraz sprzęt ochronny, są dostępne i sprawne. Takie podejście minimalizuje ryzyko błędów i zapewnia, że proces produkcji będzie przebiegał sprawnie. Na przykład, brak odpowiedniego sprzętu może prowadzić do opóźnień, co w kontekście produkcji leków recepturowych może mieć poważne konsekwencje. Dodatkowo, przestrzeganie standardów dotyczących wyposażenia stanowiska pracy, takich jak zasady Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), jest niezbędne do zapewnienia jakości i bezpieczeństwa leków. W kontekście farmaceutyki, przygotowanie stanowiska pracy jest również związane z minimalizowaniem zanieczyszczeń i błędów, co jest fundamentalnym aspektem produkcji leków.
Pytanie 2

Oblicz, korzystając z informacji o preparacie Vitaminum A, liczbę kropli roztworu witaminy A, której należy użyć do sporządzenia leku według recepty.

Vitaminum A
50 000 j.m./ml, krople doustne, roztwór
Substancją czynną leku jest witamina A w postaci retynolu palmitynianu
1 ml = 30 kropli
Rp.
Vit. A                         25 000 j.m.
Lekobaza                    ad        30,0
M.f. ung.
A. 30 kropli.
B. 10 kropli.
C. 25 kropli.
D. 15 kropli.
15 kropli to dobra odpowiedź. Żeby przygotować ten lek, potrzebujesz 25 000 j.m. witaminy A. Z tego, co widzimy na obrazku, każda kropla ma w sobie 1666,67 j.m. Jak to przeliczyć? Wystarczy podzielić 25 000 przez 1666,67, co daje nam właśnie 15 kropli. To w sumie idealna ilość do osiągnięcia tej dawki witaminy A. W farmakologii precyzja jest mega ważna, żeby lek działał skutecznie i był bezpieczny dla pacjenta. W aptekach także trzeba wszystko bardzo dokładnie wymierzyć, bo błędy w dawkowaniu mogą prowadzić do poważnych problemów. Farmaceuci korzystają z dokładnych dawek składników, żeby każdy lek miał odpowiednią moc.
Pytanie 3

Aby rozetrzeć substancję w moździerzu, należy wykorzystać

A. bagietki
B. pistla
C. łyżeczki
D. szpatułki
Prawidłową odpowiedzią jest użycie pistla do rozcierania zawartości w moździerzu. Pistolet (lub tłuczek) jest narzędziem zaprojektowanym w celu mielenia i rozdrabniania substancji, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, w tym w farmacji, chemii i kuchni. Używając pistla, możemy uzyskać jednorodną konsystencję mieszanki, co jest niezwykle ważne w procesach takich jak przygotowanie leków lub przypraw. Na przykład, w przygotowaniu proszku z ziół, pistel umożliwia dokładne zmieszanie i rozdrobnienie, co zwiększa biodostępność substancji aktywnych. Dobrą praktyką jest również dbanie o czystość i odpowiedni materiał moździerza oraz pistla, aby uniknąć kontaminacji. W laboratoriach często stosuje się moździerze ceramiczne lub szklane ze względu na ich łatwość w czyszczeniu i neutralność chemiczną. W kontekście kulinarnym, pistel jest niezastąpiony przy przygotowywaniu past, sosów czy przypraw, gdzie pożądana jest konsystencja kremowa lub drobno mielona.
Pytanie 4

Jaką formę leku uzyska się z korzenia wymiotnicy (Ipecacuanhae radix), gdy surowiec zostanie zalany wodą o temperaturze pokojowej, dodany zostanie kwas cytrynowy, a następnie całość podgrzewana do temperatury przekraczającej 90 °C i utrzymywana w tej temperaturze przez 30 minut?

A. Maceratu
B. Nalewki
C. Naparu
D. Odwaru
Odpowiedź 'odwar' jest prawidłowa, ponieważ proces przygotowywania leku z korzenia wymiotnicy polega na długotrwałym gotowaniu surowca w wodzie, co jest charakterystyczne dla tej formy leku. Odwar uzyskuje się przez gotowanie surowca roślinnego w wodzie przez określony czas, zwykle dłużej niż 15 minut, co w przypadku korzenia wymiotnicy, przy temperaturze powyżej 90 °C przez 30 minut, jest zgodne z zasadami przygotowania odwarów. Odwary są stosowane w celu ekstrakcji substancji czynnych, które są trudno rozpuszczalne w zimnej wodzie, co jest typowe dla korzeni i kłączy. W praktyce, odwary najczęściej wykorzystuje się w fitoterapii, zwłaszcza w przypadku roślin o działaniu terapeutycznym, jak wymiotnica, której składniki aktywne mają zastosowanie w leczeniu problemów trawiennych oraz w terapii wymiotów. Stosowanie odwarów zgodnie z zaleceniami farmakopealnymi zapewnia nie tylko efektywność, ale także bezpieczeństwo terapii, co jest kluczowe w praktyce leczniczej.
Pytanie 5

Jakie jest poprawne dopasowanie znaczeń między językiem łacińskim a polskim?

A. divide in partes aequales - podziel na części
B. misce da signaturam - zmieszaj, oznacz
C. ad scatulam - do butelki z ciemnego szkła
D. ad usum extemum - do użytku wewnętrznego
Odpowiedź "misce da signaturam" oznacza "zmieszaj, oznacz" i jest poprawna w kontekście farmaceutycznym oraz laboratoryjnym. W praktyce, termin ten odnosi się do procesu przygotowania leku, gdzie składniki muszą być dokładnie wymieszane, a następnie oznaczone, aby zapewnić ich poprawne zastosowanie. W standardach farmaceutycznych, takich jak Farmakopea, istotne jest, aby każdy preparat był odpowiednio opisany oraz oznaczony w celu identyfikacji oraz zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Przykładem może być przygotowywanie leków recepturowych, gdzie farmaceuta powinien postępować zgodnie z instrukcjami lekarza, stosując się do zasad Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo produktów. Zrozumienie terminologii łacińskiej jest kluczowe dla profesjonalistów w dziedzinie farmacji i medycyny, dlatego dobrze jest znać nie tylko tłumaczenie, ale także kontekst stosowania tych zwrotów.
Pytanie 6

Ewidencja dotycząca leków sporządzanych w aptece obejmuje: datę i czas przyjęcia recepty do realizacji, datę i czas wykonania leku recepturowego, numer kontrolny recepty oraz

A. imię oraz nazwisko osoby wystawiającej receptę
B. imię, nazwisko i podpis osoby sporządzającej
C. imię, nazwisko i wiek pacjenta
D. imię oraz nazwisko kierownika apteki
Imię, nazwisko i podpis osoby sporządzającej lek recepturowy jest kluczowym elementem ewidencji, ponieważ zapewnia identyfikację osoby odpowiedzialnej za jego przygotowanie. Jest to zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego, które wymagają od aptek prowadzenia dokładnej dokumentacji dotyczącej sporządzanych leków. W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości lub problemów zdrowotnych pacjenta, możliwość zidentyfikowania osoby odpowiedzialnej za sporządzenie leku jest niezbędna do przeprowadzenia analizy i ewentualnych działań naprawczych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest ważne nie tylko w kontekście przestrzegania przepisów, ale również w budowaniu zaufania pacjentów do systemu opieki zdrowotnej. Apteki powinny regularnie szkolić personel w zakresie przepisów oraz standardów dotyczących ewidencji leków recepturowych, co zwiększa jakość świadczonych usług.
Pytanie 7

Który z surowców roślinnych, według wytycznych FP, wykorzystuje się do przyrządzania naparów?

A. Belladonnae radix
B. Equiseti herba
C. Althaeae radix
D. Convallariae herba
Convallariae herba, czyli ziele konwalii, jest surowcem zielarskim, który według zasad Farmakopei Polskiej (FP) jest stosowany do sporządzania naparów. Roślina ta zawiera glikozydy nasercowe, co czyni ją cennym surowcem w fitoterapii, zwłaszcza w kontekście wspomagania pracy serca. Napary z Convallariae herba są stosowane w medycynie naturalnej, aby wspierać układ krążenia, działając tonizująco na serce. Przykładowe zastosowanie naparu może obejmować leczenie objawów niewydolności serca lub wspomaganie terapii w stanach arytmii. Ważne jest, aby stosować ten surowiec zgodnie z zaleceniami specjalistów, ponieważ jego działanie nasercowe wymaga ostrożności przy stosowaniu, zwłaszcza w połączeniu z innymi lekami. W kontekście dobrych praktyk zielarskich, warto zwrócić uwagę na odpowiednią ekstrakcję substancji czynnych, co można osiągnąć poprzez właściwe przygotowanie naparu, czyli zalewanie surowca gorącą wodą i pozostawienie do zaparzenia przez określony czas."
Pytanie 8

Jakim składnikiem maściowego podłoża pochodzenia zwierzęcego jest

A. parafina płynna
B. parafina stała
C. wosk Carnauba
D. wosk żółty
Wosk żółty, znany również jako wosk pszczeli, jest naturalnym składnikiem podłoża maściowego pochodzenia zwierzęcego. Jego właściwości emolientowe oraz zdolność do tworzenia filmu na skórze czynią go doskonałym składnikiem w kosmetykach i preparatach farmaceutycznych. Wosk żółty wykazuje działanie nawilżające, chroniące oraz łagodzące. Stosowany jest w wielu preparatach, takich jak maści, balsamy do ust oraz kremy ochronne. Dzięki swojej naturalnej formule, wosk żółty jest zgodny z aktualnymi trendami proekologicznymi, co czyni go preferowanym składnikiem w produkcji kosmetyków naturalnych. Warto wspomnieć, że zgodnie z normami dotyczącymi kosmetyków, takie jak Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009, produkty zawierające wosk pszczeli muszą spełniać określone standardy jakości, co gwarantuje ich bezpieczeństwo i skuteczność. Wprowadzenie wosku żółtego do formuły maściowej może również wpłynąć na zwiększenie jej stabilności oraz przedłużenie trwałości produktu.
Pytanie 9

Jakie znaczenie ma skrót trit. w tłumaczeniu na język polski?

A. Kapsułka
B. Mieszanka
C. Trzy
D. Roztarty
Skrót "trit." oznacza w języku polskim termin "roztarty". Jest to termin stosowany w kontekście farmaceutycznym oraz przy przygotowywaniu receptur. Oznacza on substancję, która została przekształcona w drobny proszek lub masę poprzez mechaniczne rozdrobnienie. W praktyce, roztarty składnik może odgrywać istotną rolę w procesie formułowania leków, gdyż zwiększa jego powierzchnię kontaktu, co z kolei może przyspieszyć proces wchłaniania. Dobrą praktyką w laboratoriach jest odpowiednie przygotowywanie substancji czynnych, ponieważ ich właściwe rozdrobnienie może wpłynąć na efektywność terapeutyczną leku. W kontekście standardów, takie działania pokrywają się z zaleceniami zawartymi w wytycznych dotyczących przygotowywania preparatów farmaceutycznych. Warto również zauważyć, że termin "roztarty" można spotkać w różnych dziedzinach, takich jak chemia analityczna, gdzie dokładność przygotowania materiałów testowych jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników.
Pytanie 10

Jaki surowiec znajduje się w składzie maści tranowej?

A. Olej rycynowy
B. Olbrot
C. Kamfora
D. Olej wątłuszowy
Olej wątłuszowy, znany również jako olej z wątroby dorsza, jest kluczowym składnikiem maści tranowej ze względu na swoje unikalne właściwości terapeutyczne. Jego bogaty skład zawiera witaminy A i D, a także kwasy tłuszczowe omega-3, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego oraz mają działanie przeciwzapalne. W kontekście zastosowania, maści tranowe są powszechnie stosowane w dermatologii do leczenia stanów zapalnych skóry, oparzeń oraz ran, a także w terapii chorób reumatycznych. Olej wątłuszowy, dzięki swoim właściwościom nawilżającym i regenerującym, przyspiesza proces gojenia i łagodzi podrażnienia. Warto również podkreślić, że wykorzystanie oleju wątłuszowego w farmacji i kosmetologii jest zgodne z aktualnymi standardami jakości, co czyni go zaufanym i skutecznym składnikiem preparatów medycznych i pielęgnacyjnych.
Pytanie 11

Jaką metodę należy zastosować, aby przygotować odwar z roślinnych surowców?

A. Podgrzewanie przez 30 minut na łaźni wodnej o temperaturze 45 °C
B. Podgrzewanie odpowiedniej ilości surowca z wodą przez 30 minut w temperaturze 90 °C
C. Zalanie wodą o temperaturze pokojowej i pozostawienie na 30 minut
D. Podgrzewanie surowca z wodą przez 20 minut w temperaturze 70 °C
Ogrzewanie odpowiedniej ilości surowca roślinnego z wodą przez 30 minut w temperaturze 90 °C jest kluczowym procesem w uzyskiwaniu odwaru. W tej metodzie, wysoka temperatura pozwala na efektywne wydobycie substancji czynnych z roślin, co jest istotne dla zachowania ich właściwości terapeutycznych. W praktyce, odwar jest często stosowany w ziołolecznictwie, gdzie precyzyjne przygotowanie ma bezpośredni wpływ na jakość i skuteczność preparatów. Odpowiednia temperatura i czas ekstrakcji pomagają w uwolnieniu składników, takich jak flawonoidy, alkaloidy czy garbniki, które mają potwierdzone działanie zdrowotne. Warto pamiętać, że stosowanie takiej metody powinno być zgodne z zasadami sztuki zielarskiej oraz z normami dotyczącymi bezpieczeństwa i jakości wyrobów zielarskich. W praktyce, często stosuje się ją w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym, gdzie wysokiej jakości ekstrakty roślinne są kluczowe.
Pytanie 12

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do pomiaru lepkości?

A. wiskozymetr
B. piknometr
C. penetrometr
D. polarymetr
Wiskozymetr jest specjalistycznym narzędziem służącym do pomiaru lepkości cieczy, co jest kluczowe w wielu dziedzinach przemysłu, takich jak chemia, farmaceutyka czy materiałoznawstwo. Lepkość określa opór cieczy na deformację i jest istotnym parametrem w procesach technologicznych, ponieważ wpływa na przepływ cieczy przez rury, mieszanie składników oraz ich interakcje. Wiskozymetry mogą być klasyfikowane na różne typy, takie jak wiskozymetry rotacyjne czy kapilarne, a ich wybór zależy od charakterystyki badanej substancji. Przykładowo, wiskozymetry rotacyjne są powszechnie stosowane do pomiaru lepkości rzeczywistych fluidów w przemyśle spożywczym, gdzie kontrola lepkości jest niezbędna dla zapewnienia odpowiedniej konsystencji produktów. Dobre praktyki pomiarowe zalecają regularną kalibrację urządzeń oraz stosowanie standardowych cieczy do porównań, aby zapewnić dokładność i powtarzalność wyników.
Pytanie 13

Do sporządzenia leku według podanej recepty potrzebny jest następujący zestaw utensyliów aptecznych:

Rp.
Sulfuris ad usum ext.             1,0
Adipis suilli                 ad 30,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie
A. moździerz, bagietka, łaźnia wodna.
B. parownica, bagietka, łaźnia wodna.
C. parownica, pistel, karta celuloidowa.
D. moździerz, pistel, karta celuloidowa.
Odpowiedź "moździerz, pistel, karta celuloidowa" jest poprawna, ponieważ odzwierciedla kluczowe utensylia apteczne wymagane do sporządzenia leku w postaci maści. Moździerz oraz pistel są niezbędne do efektywnego mielenia i mieszania składników aktywnych, co jest istotnym etapem w procesie wytwarzania maści. W praktyce, odpowiednie rozdrobnienie substancji czynnych wpływa na ich biodostępność oraz skuteczność terapeutyczną. Karta celuloidowa natomiast umożliwia precyzyjne przenoszenie i podział uzyskanej maści, co jest szczególnie ważne w kontekście zapewnienia odpowiednich dawek dla pacjentów. Warto podkreślić, że zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), każdy etap produkcji leku, w tym dobór narzędzi, powinien być przemyślany w celu minimalizacji ryzyka zanieczyszczeń i zapewnienia jakości finalnego produktu. Zastosowanie tych trzech utensyliów jest kluczowe w standardowych procedurach przygotowywania maści, a znajomość ich roli jest niezbędna dla farmaceutów i techników farmaceutycznych.
Pytanie 14

W jakim dziale FP X umiejscowiono monografię Belladonnae folii extractum siccum normatum?

A. Monografie szczegółowe substancji oraz przetworów roślinnych
B. Monografie szczegółowe
C. Monografie szczegółowe produktów specjalistycznych
D. Monografie narodowe
Odpowiedź 'Monografie szczegółowe substancji i przetworów roślinnych' jest poprawna, ponieważ monografie te zawierają szczegółowe opisy właściwości, zastosowań oraz specyfikacji substancji i przetworów roślinnych, takich jak ekstrakty. W przypadku Belladonnae folii extractum siccum normatum, czyli standaryzowanego ekstraktu z liści bielunia dziędzierzawy, kluczowe jest zrozumienie jego aktywnych składników oraz ich wpływu na organizm. Monografie te są zgodne z aktualnymi standardami farmakopealnymi, które wymagają precyzyjnych informacji o jakości i mocy substancji czynnych. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest produkcja leków roślinnych, gdzie znajomość monografii pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności farmaceutyków, co jest niezbędne w procesie rejestracji nowych preparatów. Wiedza na temat monografii jest również istotna dla farmaceutów i specjalistów zajmujących się fitoterapią, którzy muszą być świadomi norm jakościowych dla różnych substancji roślinnych.
Pytanie 15

Jakie jest podłoże do wykonania maści siarkowej?

Sulfuri Unguentum wg FP
Sulfur ad usum externum      30,0 cz.
Adeps suillus                70,0 cz.
A. lanolina.
B. smalec.
C. wazelina żółta.
D. parafina stała.
Maść siarkowa, znana ze swoich właściwości leczniczych, jest przygotowywana na bazie smalcu, który w recepturze farmaceutycznej określany jest jako 'Adeps suillus'. Smalec odgrywa kluczową rolę jako podłoże, ponieważ jego właściwości emolientowe sprzyjają nawilżeniu skóry, a także wspomagają wchłanianie substancji czynnej, w tym przypadku siarki. Siarka sama w sobie ma działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne, a jej zastosowanie w dermatologii jest powszechnie uznawane. Przykładowe zastosowania maści siarkowej obejmują leczenie trądziku, łuszczycy oraz innych schorzeń skórnych, gdzie istotne jest zastosowanie skutecznych substancji czynnych w odpowiednim nośniku. W kontekście standardów branżowych, przygotowanie maści siarkowej powinno odbywać się zgodnie z wymogami farmakopei, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo gotowego produktu.
Pytanie 16

Zgodnie z FPVI, maksymalna pojedyncza dawka doustna chlorowodorku efedryny wynosi 0,075. Jaka jest MDJ dla 8-letniego dziecka?

A. 0,03
B. 0,035
C. 0,02
D. 0,25
Odpowiedź 0,03 mg/kg masy ciała jest prawidłowa w kontekście maksymalnej dawki jednorazowej chlorowodorku efedryny dla dzieci. Zgodnie z wytycznymi Farmakopei Polskiej (FPVI), maksymalna dawka doustna dla efedryny wynosi 0,075 mg. Aby obliczyć maksymalną dawkę jednorazową (MDJ) dla 8-letniego dziecka, przyjmuje się, że średnia masa ciała 8-latka wynosi około 25 kg. Zatem obliczenie MDJ polega na zastosowaniu wzoru: 0,075 mg * (25 kg/50 kg), co prowadzi do wyniku 0,03 mg. Stosowanie efedryny w pediatrii wymaga szczególnej ostrożności ze względu na różnice w metabolizmie leków w dzieciństwie. W praktyce klinicznej ważne jest, aby uwzględniać powyższe zasady w kontekście bezpieczeństwa pacjenta oraz skuteczności farmakoterapii. Warto również zwrócić uwagę, że stosowanie efedryny powinno być ściśle monitorowane, a jej dawkowanie dostosowywane indywidualnie do potrzeb pacjenta, co jest zgodne z dobrą praktyką medyczną oraz wytycznymi klinicznymi.
Pytanie 17

Nadmierne dodanie rozpuszczalnika do kolby miarowej może w trakcie pomiaru prowadzić do błędu

A. grubego
B. przypadkowego
C. losowego
D. systematycznego
Odpowiedź "grubego" jest prawidłowa, ponieważ uzupełnienie kolby miarowej zbyt dużą ilością rozpuszczalnika prowadzi do systematycznych błędów pomiarowych. W takich sytuacjach nie tylko zmienia się objętość roztworu, co wpływa na dokładność wyników, ale też może dojść do nieprawidłowego odczytu ze względu na niewłaściwe przygotowanie roztworu. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przygotowywanie roztworów o określonej molarności w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne odmierzenie objętości rozpuszczalnika jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników eksperymentów. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, zawsze należy przestrzegać procedur dotyczących przygotowania roztworów, co obejmuje stosowanie kolb miarowych o odpowiedniej pojemności oraz zachowanie ostrożności podczas uzupełniania objętości do kreski menisku. Pamiętaj, że każde odchylenie od normy w przygotowaniu roztworu może generować błędy w dalszych analizach, co podkreśla znaczenie precyzyjnego pomiaru w chemii analitycznej.
Pytanie 18

Jakiego podłoża dotyczy opis

Mieszanina glicerydów:
oleodipalmitnowego, oleodistearynowego
oraz oleopalmitynosteraynowego;
występuje w 4 odmianach polimorficznych
o różnych temperaturach topnienia: α, β, β' i γ.
Podłoże jest dobrze tolerowane przez organizm
a substancja lecznicza jest łatwo z niego
uwalniana.
A. Lanolina (Lanolinum anhydrium)
B. Masło kakaowe (Butyrum Cacao)
C. Euceryna
D. Podłoże polioksyetylenowe
Masło kakaowe (Butyrum Cacao) jest prawidłową odpowiedzią, ponieważ opisane podłoże rzeczywiście odnosi się do mieszaniny glicerydów, w tym oleodipalmitynowego, oleodistearowego oraz oleopalmitostearowego, które wykazują różne formy polimorficzne. Te polimorficzne formy wskazują na różne temperatury topnienia, co jest kluczowe w kontekście formulacji farmaceutycznych. Masło kakaowe jest szeroko stosowane w kosmetykach i farmaceutykach, ponieważ jest doskonale tolerowane przez skórę, co czyni je idealnym nośnikiem dla substancji czynnych. Dzięki swoim właściwościom emolientowym, masło kakaowe nie tylko nawilża, ale również wspomaga regenerację naskórka. W standardach dobrych praktyk w formulacji, z uwagi na jego naturalne pochodzenie i bezpieczeństwo stosowania, masło kakaowe jest często zalecane w kosmetykach przeznaczonych dla wrażliwej skóry. Jego zdolność do stabilizacji emulsji oraz uwalniania terapeutycznych substancji czyni go wartościowym komponentem w preparatach dermatologicznych.
Pytanie 19

Lek recepturowy, który nie został odebrany przez pacjenta w ciągu 7 dni od jego przygotowania, powinien

A. być sprzedany po niższej cenie
B. zostać wydany na nową, identyczną receptę
C. zostać oddany do utylizacji
D. zostać użyty w recepturze do produkcji innych lekarstw
Odpowiedź "oddać do utylizacji" jest poprawna, ponieważ zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, leki recepturowe, które nie zostały odebrane przez pacjenta w ciągu 7 dni od daty ich wykonania, muszą być usunięte w sposób bezpieczny dla zdrowia publicznego oraz środowiska. Utylizacja leków jest kluczowym elementem zarządzania farmaceutyką, aby uniknąć ich przypadkowego spożycia oraz zapobiec ich negatywnemu wpływowi na środowisko. Przykładem praktycznym może być przekazanie niewykorzystanych leków do wyspecjalizowanych placówek zajmujących się ich utylizacją, które działają zgodnie z regulacjami i normami określonymi przez odpowiednie organy. Wiele aptek i placówek zdrowia stosuje procedury zapewniające prawidłową utylizację, co jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną i obowiązkami wynikającymi z ustawy o przeciwdziałaniu nadużywaniu substancji czynnych. Wiedza na temat właściwego postępowania z niewykorzystanymi lekami jest istotna dla każdego farmaceuty oraz personelu medycznego, co przyczynia się do bezpieczeństwa pacjentów oraz ochrony środowiska.
Pytanie 20

Jak należy postąpić, aby zgodnie z podaną recepturą przygotować maść lege artis?

Rp.
Zinci oxidi                5,0
3,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi     aa ad   50,0
M.f. ung.
S. Zewnętrznie
A. tlenek cynku zawiesić w niewielkiej ilości etanolu 96% v/v.
B. zamienić wazelinę białą na eucerynę.
C. wprowadzić niewielką ilość oleju rycynowego do wazeliny białej.
D. zamienić wazelinę białą na wazelinę żółtą.
Odpowiedź polegająca na zamianie wazeliny białej na eucerynę jest prawidłowa, ponieważ euceryna jest podłożem hydrofilowym o wysokiej liczbie wodnej, co umożliwia związanie wody w maści. Wazelina biała, będąca podłożem hydrofobowym, nie ma zdolności do wchłaniania roztworów wodnych, co czyni ją nieodpowiednią w przypadku receptur zawierających substancje aktywne w postaci roztworów wodnych, takie jak 3% roztwór kwasu borowego. Euceryna, o liczbie wodnej wynoszącej 300, jest w stanie efektywnie związać wodę, co jest kluczowe dla uzyskania stabilnej formulacji maści. W praktyce, jeśli zastosujesz eucerynę w przepisach farmaceutycznych, zapewnisz odpowiednie wchłanianie i wydajność aktywnych składników. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w farmacji, co przekłada się na skuteczność terapeutyczną leku.
Pytanie 21

Czopki doodbytnicze dla dziecka, jeśli nie zostanie to zmienione przez lekarza, powinny być przygotowane o masie

A. 3,0 g
B. 1,0 g
C. 2,0 g
D. 0,5 g
Czopki doodbytnicze dla dzieci, zgodnie z zaleceniami i standardami farmakoterapii, powinny mieć masę 1,0 g, chyba że lekarz zaleci inaczej. Przyjmuje się, że ta ilość substancji czynnej jest optymalna dla dzieci, co zapewnia skuteczność leczenia przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka działań niepożądanych. Przykładem zastosowania może być wprowadzenie leku przeciwgorączkowego lub przeciwbólowego w postaci czopków, kiedy dziecko nie jest w stanie przyjąć leków doustnych z powodu wymiotów. Ważne jest, aby przed zastosowaniem czopków, szczególnie u dzieci, skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednią dawkę oraz czas stosowania. Warto także pamiętać, że czopki powinny być przechowywane w odpowiednich warunkach, aby nie straciły swoich właściwości. Dostosowanie masy czopków do konkretnej grupy wiekowej i wagi dziecka jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności terapii oraz zgodności z zaleceniami farmakopealnymi.
Pytanie 22

Do typowych form leków o przedłużonym działaniu należą:

A. systemy terapeutyczne, spirytusy zdrowotne
B. maści - roztwory, zawiesiny do wstrzyknięć domięśniowych
C. zawiesiny do domięśniowych wstrzyknięć, mikstury do stosowania doustnego
D. systemy transdermalne, tabletki o wielu warstwach
Odpowiedź 'systemy transdermalne, tabletki wielowarstwowe' jest prawidłowa, ponieważ obie formy leku są zaprojektowane w celu zapewnienia przedłużonego uwalniania substancji czynnej. Systemy transdermalne, takie jak plastry, umożliwiają dostarczanie leku przez skórę do krwiobiegu, co zapewnia stałe uwalnianie substancji czynnej przez dłuższy czas. Przykładem mogą być plastry z fentanylem, które stosuje się w terapii przewlekłego bólu. Z kolei tabletki wielowarstwowe są zaprojektowane tak, aby różne warstwy leku uwalniały substancje czynne w różnych momentach, co pozwala na przedłużoną aktywność terapeutyczną. Takie rozwiązania są powszechnie stosowane w farmakoterapii, aby poprawić compliance pacjentów poprzez zmniejszenie liczby dawek i utrzymanie stabilnego poziomu leku we krwi. Przykładem mogą być tabletki stosowane w leczeniu choroby Parkinsona, które zapewniają równomierne uwalnianie dopaminy. W obu przypadkach uzyskujemy korzyści związane z wydłużonym działaniem leku, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w projektowaniu form farmaceutycznych.
Pytanie 23

Jakiej z wymienionych czynności nie przeprowadza się w trakcie przygotowywania naparu z roślin zawierających glikozydy nasercowe?

A. Zalanie surowca zimną wodą i podgrzewanie na łaźni wodnej przez 30 minut
B. Przecedzenie naparu
C. Zalanie surowca wrzącą wodą i podgrzewanie na łaźni wodnej przez 15 minut
D. Odważenie surowca
Zalanie surowca zimną wodą i ogrzanie na łaźni wodnej przez 30 minut jest niewłaściwą metodą przygotowania naparu z surowców roślinnych zawierających glikozydy nasercowe, ponieważ glikozydy te są wrażliwe na wysoką temperaturę. Dlatego odpowiednia technika przygotowania naparu polega na zalaniu surowca wrzącą wodą i utrzymaniu go na łaźni wodnej przez określony czas (najczęściej 15 minut). Wysoka temperatura umożliwia skuteczne wydobycie substancji aktywnych, co jest kluczowe dla uzyskania właściwego działania terapeutycznego. Przykładem zastosowania tej metody może być przygotowanie herbaty z liści pokrzywy, gdzie proces ekstrakcji substancji czynnych jest kluczowy dla uzyskania korzyści zdrowotnych, takich jak działanie przeciwzapalne czy moczopędne. W praktyce, przestrzeganie tych zasad jest zgodne z wytycznymi farmakopealnymi, które określają metody ekstrakcji substancji czynnych z surowców roślinnych.
Pytanie 24

Aby przygotować czopki ichtiolowe na bazie żelatynowo - glicerolowej, niezbędne są następujące narzędzia: waga elektroniczna, łyżka do pobierania substancji, klisza, papierki pergaminowe oraz

A. parownica, bagietka, zlewka, moździerz, tłuczek i czopkarka
B. parownica, bagietka, zlewka, forma do wylewania czopków i łaźnia wodna
C. moździerz, tłuczek i forma do wylewania czopków
D. moździerz, tłuczek oraz prasa do produkcji czopków
Odpowiedź dotycząca wyposażenia niezbędnego do sporządzania czopków ichtiolowych na podłożu żelatynowo-glicerolowym jest poprawna, ponieważ zawiera kluczowe elementy procesu przygotowawczego. Parownica pozwala na dokładne odparowanie rozpuszczalników, co jest niezbędne do uzyskania odpowiedniej konsystencji mieszanki. Bagietka, będąca narzędziem do mieszania, zapewnia jednorodność składników, co jest kluczowe dla skuteczności leku. Zlewka umożliwia precyzyjne odmierzanie i przenoszenie cieczy, a forma do wylewania czopków gwarantuje odpowiedni kształt i wielkość gotowego produktu. Łaźnia wodna jest niezbędna do kontrolowania temperatury podczas mieszania składników, co zapobiega ich degradacji i zapewnia stabilność produktu końcowego. W kontekście dobrych praktyk, stosowanie tych narzędzi przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności procesu wytwórczego w farmacji, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi produkcji leków, takimi jak GMP (Good Manufacturing Practice).
Pytanie 25

Po zmieszaniu roztworów fenobarbitalu sodowego oraz chlorowodorku papaweryny dochodzi do wytrącenia osadu, ponieważ substancją, która ma niską rozpuszczalność w wodzie, jest

A. kwas - fenobarbital
B. powstała sól
C. produkt reakcji rozkładu
D. zasada - papaweryna
Wybór błędnej odpowiedzi często wynika z zrozumienia chemicznych właściwości substancji i ich interakcji. Substancje chemiczne mogą reagować w różnorodny sposób, a niektóre z reakcji mogą prowadzić do powstawania nowych związków, które wykazują różne właściwości rozpuszczalności. Przykładowo, wiele osób może błędnie sądzić, że produkt reakcji rozkładu jest przyczyną wytrącania osadu, podczas gdy w rzeczywistości to właśnie interakcja zasady, takiej jak papaweryna, jest kluczowa dla tego zjawiska. Kwas fenobarbitalowy, pomimo że może brać udział w procesie, nie jest czynnikiem sprawczym wytrącania się osadów. Z kolei odpowiedzi sugerujące, że powstała sól jest przyczyną wytrącenia, pomijają fakt, że to właściwości rozpuszczalności samej zasady są determinantą tego zjawiska. Błędne koncepcje często powstają z uproszczonego postrzegania zjawisk chemicznych, gdzie ignoruje się rolę równowagi chemicznej oraz wpływ pH na rozpuszczalność substancji. Wytrącanie osadów to złożony proces, a zrozumienie mechanizmów chemicznych jest kluczowe w tej dziedzinie. W praktyce, testowanie rozpuszczalności substancji powinno być integralną częścią każdego procesu formulacji, co w kontekście standardów branżowych, jak ICH, jest niezwykle istotne dla uzyskania efektywnych i bezpiecznych produktów farmaceutycznych.
Pytanie 26

Aby oznaczyć stężenie kwasu solnego wykorzystując klasyczną metodę miareczkowania roztworem wodorotlenku sodu, jaki wskaźnik należy stosować do określenia punktu końcowego miareczkowania?

A. manganian (VII) potasu
B. skrobię
C. oranż metylowy
D. wersenian disodu
Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który zmienia swój kolor w odpowiednim zakresie kwasowości, co czyni go idealnym do miareczkowania kwasu solnego za pomocą roztworu wodorotlenku sodu. W przypadku miareczkowania kwasów mocnych, takich jak kwas solny, a zasad mocnych, jak wodorotlenek sodu, oranż metylowy zmienia kolor z czerwonego na żółty wokół pH 4,4 do 6,2. To oznacza, że wskaźnik ten jest w stanie dostarczyć wyraźny sygnał końca miareczkowania, gdy roztwór przechodzi z kwasowego do obojętnego. W praktyce oznacza to, że kiedy całkowita ilość kwasu zostanie zneutralizowana przez zasadę, zmiana koloru wskaźnika sygnalizuje osiągnięcie punktu równoważnikowego. W laboratoriach chemicznych, stosowanie oranżu metylowego jest zgodne z zaleceniami standardów analitycznych, które sugerują użycie odpowiednich wskaźników dla różnych rodzajów miareczkowania, co wpływa na dokładność i powtarzalność wyników.
Pytanie 27

Jak długo maksymalnie od chwili złożenia recepty w aptece powinno zostać przygotowane lekarstwo, jeśli na recepcie widnieje notatka "cito"?

A. Do 1 godziny
B. Do 3 godzin
C. Do 4 godzin
D. Do 6 godzin
Adnotacja 'cito' na recepcie oznacza, że lek powinien być przygotowany w trybie przyspieszonym, co w praktyce oznacza maksymalny czas 4 godzin od momentu złożenia recepty w aptece. Zgodnie z wytycznymi i standardami zawodowymi, farmaceuci są zobowiązani do przestrzegania tego terminu, aby zapewnić pacjentowi potrzebną terapię w możliwie najkrótszym czasie. Przykładowo, w przypadku pacjentów z nagłymi schorzeniami wymagającymi szybkiego działania leku, takich jak astma czy reakcje alergiczne, kluczowe jest, aby preparat był dostępny jak najszybciej. Z tego względu, pierwszeństwo w realizacji recept z adnotacją 'cito' jest nie tylko praktyką, ale także odpowiedzialnością farmaceuty, który powinien monitorować czas realizacji i współpracować z personelem aptecznym w celu przyspieszenia procesu. Prawidłowe zarządzanie czasem w aptece jest więc niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia pacjentów.
Pytanie 28

Surowcem wykorzystywanym do uzyskania Capsici tinctura normata jest owoc

A. głogu
B. pieprzowca
C. kolendry
D. róży
Odpowiedź dotycząca pieprzowca (Capsicum) jest prawidłowa, ponieważ Capsici tinctura normata jest przygotowywana z owoców tego rodzaju rośliny. Pieprzowiec, znany z wysokiej zawartości kapsaicyny, jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej i farmaceutycznej. Kapsaicyna jest substancją czynną, która wykazuje właściwości przeciwbólowe, przeciwzapalne i pobudzające metabolizm. Preparaty na bazie pieprzowca są stosowane w terapiach bólowych, a także w kosmetykach do poprawy krążenia krwi. Warto zaznaczyć, że produkcja tinktury zgodnie z normami farmakopealnymi zapewnia standaryzację ilości substancji czynnych, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności terapii. W branży farmaceutycznej istnieją ścisłe wytyczne dotyczące ekstrakcji składników aktywnych, co pozwala na uzyskanie preparatów wysokiej jakości, które mogą być stosowane w leczeniu oraz profilaktyce wielu schorzeń.
Pytanie 29

Wyznacz liczbę tabletek Furosemidum 40 mg, które zawierają 0,22 g furosemidu?

A. 1,5
B. 5,5
C. 1,8
D. 8,8
Aby obliczyć ilość tabletek Furosemidum 40 mg, która zawiera 0,22 g furosemidu, najpierw należy przeliczyć dawkę furosemidu w miligramach. 0,22 g to 220 mg. Skoro jedna tabletka Furosemidum zawiera 40 mg furosemidu, to aby obliczyć ilość tabletek, musimy podzielić całkowitą ilość furosemidu przez dawkę w jednej tabletce: 220 mg / 40 mg = 5,5 tabletek. Takie obliczenia są niezbędne w praktyce farmaceutycznej, szczególnie w kontekście dawkowania leków i zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów. Warto podkreślić, że w przypadku leków diuretycznych, takich jak furosemid, poprawne dawkowanie jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych oraz minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Używanie przeliczników i znajomość dawek jest istotne w codziennej praktyce medycznej oraz farmaceutycznej, gdzie precyzja ma ogromne znaczenie.
Pytanie 30

Jakiego koloru sygnaturę należy dołączyć do opakowania leku przygotowanego według recepty?

Rp.
Zinci oxidi               8,0
Talci                    10,0
Glyceroli                 5,0
3,0% Sol. Acidi borici   15,0
Aquae                 ad 50,0
M.f. …………

A. białym i etykietę przed użyciem zmieszać.
B. pomarańczowym i etykietę lek oczny.
C. białym i etykietę trucizna.
D. pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać.
Odpowiedź pomarańczowym i etykietę przed użyciem zmieszać jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami farmaceutycznymi, leki do użytku zewnętrznego, takie jak zawiesiny, powinny być oznaczane sygnaturą w kolorze pomarańczowym. Taki kolor sygnatury informuje o konieczności szczególnej ostrożności i wskazuje na specyfikę przygotowania leku. W przypadku zawiesin, które mogą zawierać nierozpuszczalne składniki, takie jak tlenek cynku czy talk, konieczne jest ich dokładne wymieszanie przed zastosowaniem, aby zapewnić homogeniczność i skuteczność aplikacji. Etykieta „przed użyciem zmieszać” jest zatem kluczowa, aby użytkownik mógł prawidłowo przygotować lek, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki farmaceutycznej. Umożliwia to również uniknięcie potencjalnych działań niepożądanych, które mogą wynikać z nieprawidłowego stosowania leku. W praktyce, takie oznaczenia są fundamentalne dla bezpieczeństwa pacjentów oraz efektywności terapii lekowej.
Pytanie 31

Czas na zrealizowanie recepty dotyczącej preparatów immunologicznych, które są wytwarzane dla konkretnego pacjenta, nie może być dłuższy niż

A. 30 dni
B. 120 dni
C. 7 dni
D. 90 dni
Odpowiedzi sugerujące terminy realizacji recepty na preparaty immunologiczne krótsze niż 90 dni, takie jak 30 dni, 7 dni czy 120 dni, są niewłaściwe i opierają się na niepełnym zrozumieniu specyfiki produkcji tych preparatów. Preparaty immunologiczne, w tym szczepionki czy leki biologiczne, wymagają skomplikowanego procesu wytwarzania, który obejmuje precyzyjne etapy, jak hodowla komórkowa, oczyszczanie i formułowanie. Krótszy termin realizacji, na przykład 30 dni, może sugerować, że proces produkcji jest uproszczony, co może prowadzić do zredukowanej jakości i skuteczności preparatu. W przypadku 7 dni, byłoby to wręcz niemożliwe w kontekście współczesnych standardów produkcji farmaceutycznej, które wymagają znacznie więcej czasu na zapewnienie pełnej zgodności z normami jakości. Z kolei 120 dni sugeruje nadmierną zwłokę, co również nie jest praktykowane, ponieważ długie terminy mogą wpłynąć na stabilność produktów. W rezultacie, zrozumienie terminów realizacji jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów i efektywności systemu opieki zdrowotnej.
Pytanie 32

W laboratorium farmaceutycznym technik farmaceutyczny zebrał narzędzia do sporządzenia leku recepturowego. Należą do nich: waga do proszków oraz waga do płynów z pełnym zestawem odważników, moździerz, pistel, zlewki, łyżeczki oraz butelka z szeroką szyjką o pojemności 100,0 z zakrętką. Jaką formę przyjmie przygotowany lek?

A. Kropli
B. Pudru płynnego
C. Mieszanki
D. Roztworu
Odpowiedź 'Pudru płynnego' jest poprawna, ponieważ w procesie przygotowania leku recepturowego technik farmaceutyczny wykorzystał utensylia typowe dla produkcji postaci proszkowych, z dodatkowym wskazaniem na formę 'płynnego'. Waga do proszków oraz moździerz i pistel sugerują, że substancje czynne mogą być rozdrabniane, co jest kluczowe w przypadku przygottowania pudrów. Z kolei składniki płynne mogą być dodawane do proszku w celu uzyskania odpowiedniej konsystencji. Puder płynny to forma leku, która ma na celu ułatwienie podawania leków trudnych do zażywania w inny sposób, dzięki czemu może być stosowany w pediatrii, geriatrze czy w przypadkach z dysfagią. Przykładem zastosowania pudrów płynnych są leki stosowane w leczeniu bólu, gdzie po rozpuszczeniu w wodzie lub innym płynie pacjent może łatwiej je przyjąć. Zgodnie z wytycznymi Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), proces ten musi być przeprowadzany w odpowiednich warunkach sanitarnych, aby zapewnić jakość i bezpieczeństwo leku.
Pytanie 33

Jakie badanie przeprowadza się za pomocą aparatu koszyczkowego?

A. czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych
B. uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku
C. uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych
D. odporności granulatów i granulek na ścieranie
Aparat koszyczkowy, znany również jako aparatura do badania uwalniania substancji czynnej, jest kluczowym narzędziem w ocenie wydajności farmaceutycznej stałych postaci leku. Poprawna odpowiedź dotycząca uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku odnosi się do standardu, jakim jest badanie profilu uwalniania. W praktyce, aparaty te są wykorzystywane w badaniach mających na celu określenie tempa i stopnia, w jakim substancja czynna jest zwalniana z formy leku, co jest niezbędne przy projektowaniu i optymalizacji formulacji farmaceutycznych. Przykładem zastosowania jest badanie tabletek o przedłużonym działaniu, gdzie istotne jest, aby substancja czynna była uwalniana w odpowiednim tempie, zapewniając skuteczność terapeutyczną i minimalizując działania niepożądane. Normy i wytyczne, takie jak te wydawane przez Farmakopee i Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), podkreślają znaczenie dokładności oraz powtarzalności wyników tego typu badań, co podkreśla rolę aparatu koszyczkowego w zapewnieniu jakości produktów farmaceutycznych.
Pytanie 34

Iecoris aselli oleum jest pozyskiwany według FP X

A. z wątroby dorsza
B. z wątroby rekina
C. z tłuszczu wieloryba
D. z tkanki podskórnej łososia
Iecoris aselli oleum, znane również jako olej z wątroby dorsza, jest substancją pozyskiwaną z wątroby dorsza atlantyckiego (Gadus morhua). Ten olej jest ceniony za swoje właściwości zdrowotne, w tym wysoką zawartość kwasów omega-3 oraz witamin A i D. W kontekście farmaceutycznym i dietetycznym, olej ten jest stosowany w suplementach diety, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego, poprawiają odporność oraz wpływają korzystnie na zdrowie skóry. Zgodnie z Farmakopeą Polską (FP X), standardy dotyczące jakości i czystości tego oleju są ściśle określone, co zapewnia jego bezpieczeństwo i skuteczność. Dobre praktyki w produkcji polegają na przeprowadzaniu analiz jakościowych i ilościowych surowca, co pozwala na uzyskanie produktu o wysokiej wartości odżywczej i minimalizacji zanieczyszczeń. Przykładem zastosowania oleju z wątroby dorsza jest włączenie go do diety dzieci, gdzie przyczynia się do prawidłowego rozwoju mózgu i układu nerwowego.
Pytanie 35

Jakie łacińskie słowo oznaczające zawiesinę jest zapisywane na receptach w postaci skrótu?

A. seat.
B. supp.
C. spir.
D. susp.
Odpowiedź 'susp.' jest poprawna, ponieważ jest to skrót od łacińskiego terminu 'suspensio', który odnosi się do zawiesiny. Zawiesiny to preparaty farmaceutyczne, w których substancje czynne są rozproszone w cieczy, jednak nie rozpuszczają się w niej, co odróżnia je od roztworów. W praktyce, zawiesiny znajdują zastosowanie w medycynie, na przykład w postaci syropów czy emulsji, gdzie celem jest poprawa dostępności terapeutycznej substancji. Dobrą praktyką w aptece jest odpowiednie oznaczanie recept, aby uniknąć pomyłek w farmakoterapii. Użycie skrótu 'susp.' na recepcie informuje farmaceutów o konieczności przygotowania zawiesiny, co jest istotne dla zachowania skuteczności leku, zwłaszcza w przypadku substancji o niskiej rozpuszczalności. Ponadto, zawiesiny muszą być odpowiednio przechowywane i wstrząsane przed użyciem, aby zapewnić równomierne rozprowadzenie substancji czynnej, co również powinno być jasno zaznaczone w recepturze. Wiedza o tych aspektach jest kluczowa dla zachowania standardów jakości w farmacji.
Pytanie 36

Jaki zestaw należy wykorzystać do przygotowania leku zgodnie z załączoną receptą, jeśli według FP X papaweryny chlorowodorek to substancja dość trudno rozpuszczalna w wodzie?

Rp.
Papaverini hydrochloridi     1,0
Aquae                   ad 100,0
M.f. sol.
A. Źródło ciepła, parownicę, bagietkę.
B. Zlewkę, bagietkę, źródło ciepła.
C. Moździerz, pistel, łopatkę.
D. Moździerz, pistel, kartę celuloidową.
Odpowiedź 'Zlewkę, bagietkę, źródło ciepła' jest poprawna, ponieważ przygotowanie roztworu papaweryny chlorowodorek, substancji trudnorozpuszczalnej w wodzie, wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi i technik. Zlewka jest kluczowym elementem do wykonania roztworu, ponieważ umożliwia wygodne mieszanie i podgrzewanie substancji. Bagietka jest niezbędna do efektywnego mieszania składników, co jest szczególnie istotne w przypadku substancji, które nie rozpuszczają się łatwo. Wprowadzenie źródła ciepła do procesu pozwala na zwiększenie temperatury roztworu, co znacząco ułatwia rozpuszczenie papaweryny chlorowodorek. W praktyce, podgrzewanie roztworu w zlewce może być zrealizowane na wiele sposobów, na przykład za pomocą płyty grzewczej. Tego typu procedury są zgodne z dobrymi praktykami laboratoriami farmaceutycznymi i są fundamentem wytwarzania leków w przemyśle farmaceutycznym.
Pytanie 37

Który z przepisów dotyczących prawa farmaceutycznego nie odnosi się do zadań technika farmaceutycznego?

A. nie ma uprawnień do zarządzania apteką ogólnodostępną
B. wykonuje zadania pomocnicze przy wytwarzaniu leków ocznych
C. może samodzielnie prowadzić punkt apteczny
D. może sporządzać wszystkie leki recepturowe
Wybór odpowiedzi, że technik farmaceutyczny może sporządzać wszystkie leki recepturowe, jest poprawny, ponieważ technik farmaceutyczny posiada umiejętności i uprawnienia do sporządzania leków na podstawie recepty. W praktyce, oznacza to, że technik jest w stanie przygotować leki, które są specyficznie dostosowane do potrzeb pacjenta, co ma kluczowe znaczenie w kontekście terapii indywidualnych. W Polsce, zgodnie z ustawą Prawo farmaceutyczne, technik farmaceutyczny wykonuje zadania pod nadzorem farmaceuty, co pozwala na zapewnienie wysokiej jakości i bezpieczeństwa leków. Przykładem może być przygotowanie leku w formie kropli, gdzie ważne jest precyzyjne dawkowanie składników. W procesie tym technik korzysta z wiedzy o substancjach czynnych, ich właściwościach oraz interakcji, co przyczynia się do efektywności leczenia. Dodatkowo, technik farmaceutyczny powinien znać przepisy dotyczące prawidłowego przechowywania i przygotowywania leków, co jest kluczowe dla ich skuteczności.
Pytanie 38

Aby przygotować 20,0 g roztworu Lugola według podanego fragmentu FP X, należy

PRZYGOTOWANIE
Kalii iodidum                   2,0 cz.
Iodum                           1,0 cz.
Aqua purificata                97,0 cz.

Jodek potasu rozpuścić w 4 cz. wody. W roztworze tym rozpuścić jod, uzupełnić wodą i zmieszać.
A. 0,4 g jodku potasu rozpuścić w 0,8 g wody oczyszczonej, w otrzymanym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i dodać 20,0 g wody oczyszczonej.
B. 0,4 g jodku potasu rozpuścić w 0,8 g wody oczyszczonej, w otrzymanym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i uzupełnić do 20,0 g wodą oczyszczoną.
C. 0,2 g jodku potasu i 0,4 g jodu rozpuścić w 4,0 g wody oczyszczonej i uzupełnić do 20,0 g wodą oczyszczoną.
D. 0,2 g jodu i 0,4 g jodku potasu rozpuścić kolejno w 20,0 g wody oczyszczonej.
Aby przygotować 20,0 g płynu Lugola, istotne jest zrozumienie proporcji oraz sekwencji mieszania składników. Poprawna odpowiedź wskazuje, że należy rozpuścić 0,4 g jodku potasu w 0,8 g wody oczyszczonej, a następnie w tym roztworze rozpuścić 0,2 g jodu i uzupełnić całość wodą oczyszczoną do 20,0 g. Taki proces zapewnia pełne rozpuszczenie jodku potasu, który jest kluczowym składnikiem płynu Lugola, a następnie umożliwia równomierne połączenie jodu. Właściwe proporcje i kolejność są kluczowe, ponieważ mogą wpływać na stabilność i skuteczność końcowego produktu. W praktyce, płyn Lugola jest często stosowany w medycynie jako środek przeciwbakteryjny oraz w diagnostyce endokrynologicznej. Zrozumienie procesu przygotowania tej mieszaniny jest istotne nie tylko dla chemików, ale także dla farmaceutów i pracowników laboratoriów, którzy muszą przestrzegać ściśle określonych standardów jakości oraz bezpieczeństwa w pracy z substancjami chemicznymi.
Pytanie 39

Ile gumy arabskiej powinno się zastosować do sporządzenia 100,0 g Emulsio oleosae?

A. 5,0 g
B. 7,5 g
C. 15,0 g
D. 10,0 g
Wybierając więcej gumy arabskiej, jak 7,5 g, 10,0 g czy 15,0 g, można pomyśleć, że to pomoże w stabilizacji emulsji. Ale to nie do końca tak działa. Moim zdaniem, nadmiar tej substancji może raczej zepsuć konsystencję i smak gotowego produktu. Wiesz, jak dodajesz za dużo emulgatora, to może wyjść coś mega lepkiego, a to nie jest fajne w wielu przypadkach. W kosmetykach i jedzeniu są normy, jakie powinny być maksymalne ilości tych składników. Jak się je przekroczy, to może być różnie, a nawet się dostaje problemy z przepisami. Kluczowe jest więc, żeby znać te proporcje, bo to podstawa w tworzeniu emulsji. Rozumienie tych zasad naprawdę pomaga w dobieraniu składników i ich ilości. To jest mega ważne przy robieniu produktów.
Pytanie 40

Które z poniższych przyporządkowań zwrotu łacińskiego do jego polskiego znaczenia jest poprawne?

A. ana partes aequales – w równych częściach do
B. ad usum externum – do użytku wewnętrznego
C. recipe – recepta
D. divide in partes aequales – podziel na równe części
Ta odpowiedź, czyli „divide in partes aequales”, znaczy „podziel na równe części” i to jest jak najbardziej prawidłowe. Ten łaciński zwrot ma sporo zastosowań, zwłaszcza w matematyce. Na przykład, w geometrii często musimy dzielić różne figury na równe części, a ten termin bardzo to ładnie opisuje. Można to też zauważyć w nauczaniu matematyki, gdzie nauczyciele mogą przy okazji tłumaczyć uczniom, czym jest symetria i proporcje, używając tego zwrotu. A nawet w kuchni, gdy mówimy o dzieleniu składników na równe porcje, też się przydaje! Ogólnie znajomość takich terminów jest ważna w wielu dziedzinach, nawet w medycynie, gdzie musimy precyzyjnie dawkować leki, żeby wszystko było w porządku.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej