Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 8 grudnia 2025 09:43
  • Data zakończenia: 8 grudnia 2025 10:05

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Odważka analityczna wodorotlenku sodu, przygotowana fabrycznie, zawiera 0,1 mola NaOH. Jaką objętość wody destylowanej należy dodać w kolbie miarowej, aby uzyskać roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu 0,0500 mol/dm3?

A. 1 dm3
B. 2 dm3
C. 50 cm3
D. 500 cm3
Aby przygotować roztwór wodorotlenku sodu (NaOH) o stężeniu 0,0500 mol/dm3 z fabrycznie przygotowanej odważki zawierającej 0,1 mola NaOH, konieczne jest rozcieńczenie odważki wodą destylowaną. Stężenie roztworu można obliczyć przy użyciu wzoru C1V1 = C2V2, gdzie C1 to stężenie początkowe (0,1 mol/dm3), V1 to objętość początkowa, C2 to stężenie końcowe (0,0500 mol/dm3), a V2 to objętość końcowa. Z tego równania wynika, że aby uzyskać stężenie 0,0500 mol/dm3, objętość końcowa powinna wynosić 2 dm3 (2000 cm3). Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność stężeń roztworów jest niezbędna do przeprowadzania reakcji chemicznych, analizy jakościowej czy ilościowej substancji. Stosowanie kolb miarowych do przygotowywania roztworów jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ pozwala na precyzyjne pomiary i minimalizuje ryzyko błędów pomiarowych.

Pytanie 2

Materiały wykorzystywane w laboratoriach, mogące prowadzić do powstawania mieszanin wybuchowych, powinny być przechowywane

A. w specjalnie wydzielonych piwnicach murowanych
B. w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych
C. na otwartym powietrzu pod dachem
D. w różnych punktach laboratorium
Materiały stosowane w laboratoriach, które mogą tworzyć mieszaniny wybuchowe, należy przechowywać w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych ze względu na ryzyko ich niekontrolowanej reakcji, co może prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa. Izolacja pomieszczeń magazynowych pozwala na ograniczenie rozprzestrzeniania się ewentualnych wybuchów oraz na skuteczne zarządzanie wentylacją i monitoringiem. Przykładem mogą być laboratoria chemiczne, gdzie substancje takie jak rozpuszczalniki organiczne, materiały łatwopalne czy reagenty chemiczne muszą być przechowywane w wyspecjalizowanych pomieszczeniach, które są zgodne z przepisami BHP oraz normami takimi jak NFPA (National Fire Protection Association) czy OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Dobre praktyki obejmują również regularne kontrole i audyty stanu magazynów, co pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych zagrożeń oraz zapewnienie odpowiednich środków ochrony, takich jak gaśnice i systemy alarmowe.

Pytanie 3

Mianowanie roztworu o stężeniu przybliżonym można wykonać poprzez

A. miareczkowanie innym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.
B. zmierzenie gęstości tego roztworu.
C. miareczkowanie innym roztworem, który nie jest mianowany.
D. miareczkowanie tym samym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.
Mianowanie roztworu o stężeniu przybliżonym można skutecznie przeprowadzić poprzez miareczkowanie innym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu, ponieważ pozwala to na precyzyjne określenie ilości molesów substancji czynnej w analizowanym roztworze. W praktyce, podczas miareczkowania wykorzystuje się znany roztwór o dokładnie zmierzonym stężeniu, co pozwala na dokładne obliczenia i analizę wyników. Na przykład, w laboratoriach chemicznych często wykorzystuje się miareczkowanie kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu o znanym stężeniu, co umożliwia precyzyjne określenie stężenia kwasu. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 8655, precyzyjne miareczkowanie jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Dodatkowo, stosowanie roztworów mianowanych eliminuje wiele zmiennych, które mogłyby wpłynąć na wynik, takich jak niejednorodność roztworów niemianowanych, co czyni je bardziej niezawodnymi w kontekście stosowania w analizach laboratoryjnych.

Pytanie 4

W parownicy porcelanowej, w której znajduje się 2,5 g naftalenu, umieść krążek bibuły z niewielkimi otworami oraz odwrócony lejek szklany. Zatyczkę lejka zrób z korka z waty. Parownicę umieść w płaszczu grzejnym. Po delikatnym ogrzaniu parownicy, pary substancji przechodzą przez otwory w bibule i kondensują na wewnętrznych ściankach lejka... Powyższy opis dotyczy metody oczyszczania naftalenu przez

A. sublimację
B. resublimację
C. krystalizację
D. ługowanie
Odpowiedź "sublimację" jest prawidłowa, ponieważ opisany proces polega na bezpośredniej przemianie naftalenu z fazy stałej w fazę gazową bez przechodzenia przez stan ciekły. W opisanym eksperymencie, po łagodnym ogrzaniu parownicy, naftalen sublimuje, a jego pary przechodzą przez otwory w bibule, a następnie kondensują na ściankach lejka szklanego. Sublimacja jest wykorzystywana w przemyśle chemicznym do oczyszczania substancji o niskich temperaturach topnienia oraz do separacji związków chemicznych. Przykładem zastosowania sublimacji w praktyce jest oczyszczanie substancji organicznych, takich jak jod czy naftalen, gdzie proces ten pozwala na uzyskanie czystszych produktów. W kontekście standardów laboratoryjnych, sublimacja jest uznawana za metodę o wysokiej skuteczności, zapewniającą minimalne straty materiałowe i pozwalającą na zachowanie właściwości chemicznych oczyszczanej substancji.

Pytanie 5

Jaką objętość zasady sodowej o stężeniu 1,0 mol/dm3 należy dodać do 56,8 g kwasu stearynowego, aby otrzymać mydło sodowe (stearynian sodu)?

C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O
(MC17H35COOH = 284 g/mol, MC17H35COONa = 306 g/mol, MNaOH = 40 g/mol, MH2O= 18 g/mol)
A. 200 cm3
B. 250 cm3
C. 100 cm3
D. 150 cm3
Odpowiedź 200 cm3 jest poprawna, ponieważ do syntezy mydła sodowego z kwasu stearynowego potrzebujemy odpowiedniej ilości zasady sodowej, która zneutralizuje kwas. W przypadku kwasu stearynowego, którego masa wynosi 56,8 g, obliczamy liczbę moli, korzystając z jego masy molowej wynoszącej około 284 g/mol. Obliczamy liczbę moli kwasu stearynowego: 56,8 g / 284 g/mol = 0,2 mol. Zasada sodowa w stężeniu 1,0 mol/dm3 oznacza, że w 1 dm3 roztworu znajduje się 1 mol NaOH. Aby zneutralizować 0,2 mola kwasu, potrzebujemy 0,2 dm3 roztworu NaOH, co odpowiada 200 cm3. Zastosowanie odpowiednich proporcji w syntezie mydeł jest kluczowe dla uzyskania właściwej struktury chemicznej produktu końcowego, co wpływa na jego właściwości użytkowe. Prawidłowe przygotowanie mydeł sodowych znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym oraz chemicznym, gdzie jakość surowców oraz ilości reagentów są ściśle normowane przez odpowiednie standardy.

Pytanie 6

Który z procesów jest endotermiczny?

A. rozcieńczanie stężonego kwasu siarkowego(VI)
B. rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie
C. roztwarzanie magnezu w kwasie solnym
D. rozpuszczanie wodorotlenku sodu w wodzie
Rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie jest procesem endotermicznym, co oznacza, że podczas tego procesu energia jest absorbowana z otoczenia, prowadząc do spadku temperatury roztworu. Zjawisko to można zaobserwować, gdy dotykamy pojemnika z roztworem – będzie on chłodniejszy niż otoczenie. Endotermiczne charakterystyki tego procesu są kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak chłodzenie w reakcjach chemicznych, w laboratoriach analitycznych oraz w zastosowaniach przemysłowych. Azotan(V) amonu jest wykorzystywany w nawozach, gdzie jego zdolność do absorbowania ciepła jest wykorzystywana do stabilizacji temperatury gleby, co sprzyja wzrostowi roślin. W kontekście standardów branżowych, zrozumienie procesów endotermicznych pomaga w opracowywaniu bardziej efektywnych metod chłodzenia oraz w projektowaniu systemów, które wykorzystują zmiany temperatury do poprawy wydajności energetycznej.

Pytanie 7

Który z poniższych zestawów obejmuje jedynie sprzęt do pomiarów?

A. Kolba miarowa, zlewka oraz bagietka
B. Kolba miarowa, cylinder miarowy oraz eza
C. Kolba miarowa, biureta i pipeta
D. Kolba miarowa, kolba stożkowa oraz pipeta
Odpowiedź "Kolba miarowa, biureta i pipeta" jest poprawna, ponieważ wszystkie wymienione narzędzia są klasycznymi przykładami sprzętu miarowego używanego w laboratoriach chemicznych. Kolba miarowa służy do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, co jest kluczowe w wielu reakcjach chemicznych, gdzie dokładność jest niezbędna dla uzyskania powtarzalnych wyników. Biureta, z kolei, jest używana do dozowania cieczy w sposób kontrolowany, najczęściej w titracji, co pozwala na określenie stężenia substancji chemicznej. Pipeta natomiast jest narzędziem, które umożliwia przenoszenie małych objętości cieczy z dużą precyzją. W praktyce laboratoryjnej, wybór odpowiedniego sprzętu pomiarowego jest kluczowy dla uzyskania wiarygodnych danych. Używanie sprzętu zgodnego z normami, takimi jak ISO lub ASTM, zapewnia wysoką jakość pomiarów i minimalizuje ryzyko błędów. Właściwa znajomość i umiejętność posługiwania się tymi narzędziami jest niezbędna dla każdego chemika, co podkreśla znaczenie tej odpowiedzi.

Pytanie 8

Losowo należy pobierać próbki z opakowań

A. z dolnej części opakowania
B. z kilku punktów w obrębie opakowania
C. z krawędzi opakowania
D. z górnej części opakowania
Odpowiedź "z kilku miejsc przekroju opakowania" jest poprawna, ponieważ losowe pobieranie próbek z różnych miejsc w opakowaniu zapewnia reprezentatywność próbki. Jest to kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak analiza jakościowa, zapewnienie bezpieczeństwa produktów oraz kontrola procesów technologicznych. W praktyce oznacza to, że próbki należy pobierać z różnych warstw i lokalizacji w obrębie opakowania, aby zminimalizować ryzyko błędnych wniosków wynikających z niejednorodności składu. W odniesieniu do standardów takich jak ISO 2859-1, który określa metody pobierania próbek dla kontroli jakości, ważne jest, aby każda próbka była reprezentatywna dla całej partii. Takie podejście zwiększa wiarygodność wyników analiz laboratoryjnych i umożliwia dostarczenie rzetelnych informacji na temat jakości produktu. Przykładowo, w przemyśle spożywczym, pobieranie próbek z różnych miejsc opakowania pozwala na identyfikację ewentualnych zanieczyszczeń lub niezgodności jakościowych, co jest fundamentem dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 9

Wykonano ocenę jakości dostarczonej partii wodorotlenku sodu.
Zgodne ze specyfikacją towaru są

Parametr oznaczanyJednostkaWartość parametru
Według specyfikacjiZbadana analitycznie
Zawartość wodorotlenku sodu%>=9898,3
Zawartość węglanu sodu%<=0,40,39
Zawartość chlorku sodu%<=0,0150,015
A. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i chlorku sodu.
B. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i węglanu sodu.
C. zawartości procentowe wodorotlenku sodu, węglanu sodu i chlorku sodu.
D. tylko zawartości procentowe węglanu sodu i chlorku sodu.
Odpowiedź, która wskazuje na zawartości procentowe wodorotlenku sodu, węglanu sodu i chlorku sodu jako te, które są zgodne ze specyfikacją, jest poprawna. Z analizy wyników wynika, że wszystkie te substancje muszą być odpowiednio monitorowane w partii wodorotlenku sodu. W przypadku wodorotlenku sodu, jego minimalna zawartość powinna wynosić co najmniej 98%, co zostało spełnione, gdyż wynosi 98,3%. Zawartość węglanu sodu nie może przekraczać 0,4%, a wynik 0,39% jest zgodny z tym wymogiem. Ponadto, zawartość chlorku sodu musi być niższa lub równa 0,015%, co w tym przypadku również zostało spełnione, gdyż wynik wynosi 0,015%. Takie podejście do monitorowania jakości substancji chemicznych jest kluczowe w branży chemicznej, gdzie każdy zbiornik musi być regularnie oceniany pod kątem spełnienia określonych norm jakościowych. Przykładami zastosowania tej wiedzy są procesy wytwarzania chemikaliów oraz zapewnienie zgodności z normami ISO, które kładą nacisk na kontrolę jakości.

Pytanie 10

Gdzie należy przechowywać cyjanek potasu KCN?

A. w szczelnie zamkniętym eksykatorze
B. w stalowej szafie, zamkniętej na klucz
C. w pojemniku, z dala od źródeł ciepła
D. w warunkach chłodniczych
Przechowywanie cyjanku potasu (KCN) w stalowej szafie zamkniętej na klucz jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa w laboratoriach i miejscach pracy, ponieważ jest to substancja silnie toksyczna. Właściwe przechowywanie tego związku chemicznego minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z osobami nieuprawnionymi oraz zapobiega przypadkowemu uwolnieniu substancji do otoczenia. Stalowe szafy przeznaczone do przechowywania substancji niebezpiecznych muszą być zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), które nakładają obowiązki dotyczące ochrony zdrowia i środowiska. Przykładem dobrej praktyki jest stosowanie systemów monitorowania, które informują o ewentualnych nieprawidłowościach w temperaturze czy wilgotności w miejscu przechowywania. Umożliwia to wczesne wykrywanie zagrożeń oraz odpowiednie działania w celu ich minimalizacji, co jest niezbędne w zarządzaniu substancjami chemicznymi o wysokim ryzyku. Ponadto, regularne szkolenia pracowników z zakresu obsługi substancji niebezpiecznych wspierają kulturę bezpieczeństwa w organizacji.

Pytanie 11

Preparaty zawierające KOH (tzw. żrący potaż), oznaczone są symbolem S 1/2. Na podstawie informacji zawartych w tabeli, określ zasady przechowywania tych preparatów.

Numer zwrotu SWarunki bezpiecznego stosowaniaNumer zwrotu SWarunki bezpiecznego stosowania
S1Przechowywać pod zamknięciemS12Nie przechowywać pojemnika szczelnie zamkniętego
S2Chronić przed dziećmiS13Nie przechowywać razem z żywnością, napojami i karmą dla zwierząt
S3Przechowywać w chłodnym miejscuS15Przechowywać z dala od źródeł ciepła
S4Nie przechowywać w pomieszczeniach mieszkalnychS16Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu – nie palić tytoniu
A. Przechowywać z dala od źródeł ciepła i ognia.
B. Przechowywać w zamkniętym, chłodnym miejscu.
C. Nie przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku.
D. Przechowywać w zamknięciu, z daleka od dzieci.
Odpowiedź 'Przechowywać w zamknięciu, z daleka od dzieci.' jest zgodna z obowiązującymi normami bezpieczeństwa oraz zasadami przechowywania substancji chemicznych. Preparaty zawierające KOH, klasyfikowane jako substancje niebezpieczne, wymagają szczególnych środków ostrożności. Symbol S1 wskazuje, że powinny być one przechowywane w zamknięciu, co ma na celu minimalizację ryzyka przypadkowego dostępu do nich. Z kolei symbol S2 podkreśla konieczność ochrony przed dziećmi, co jest kluczowe, aby zapobiec nieszczęśliwym wypadkom. W praktyce oznacza to, że substancje te powinny być składowane w miejscach niedostępnych dla osób postronnych, zwłaszcza dzieci, oraz w odpowiednich pojemnikach, które zapobiegają ich przypadkowemu otwarciu. Dobre praktyki w laboratoriach i gospodarstwach domowych sugerują, aby takie preparaty były trzymane w zamkniętych szafkach z dodatkowymi zabezpieczeniami, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo. Właściwe przechowywanie nie tylko chroni zdrowie, ale również minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia środowiska.

Pytanie 12

Piknometr służy do określania

A. rozpuszczalności
B. gęstości
C. wilgotności
D. lepkości
Piknometr jest precyzyjnym przyrządem służącym do pomiaru gęstości substancji, co jest niezwykle istotne w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biochemia czy inżynieria materiałowa. Gęstość jest definiowana jako masa na jednostkę objętości i ma kluczowe znaczenie w identyfikacji substancji oraz w kontrolowaniu jakości produktów. Piknometry są wykorzystywane w laboratoriach do pomiaru gęstości cieczy, a także ciał stałych po uprzednim ich przekształceniu w zawiesiny. Przykładowo, w analizie chemicznej, znajomość gęstości substancji pozwala na obliczenie stężenia roztworów, co jest krytyczne dla wielu procesów syntezy chemicznej i analitycznej. Zgodnie z zasadami metrologii, pomiar gęstości powinien być przeprowadzany w warunkach kontrolowanej temperatury, a piknometry muszą być kalibrowane, aby zapewnić wiarygodność wyników. Standardy, takie jak ASTM D1481, wyznaczają metody pomiaru gęstości z wykorzystaniem piknometrów, co dodatkowo podkreśla ich znaczenie w praktyce laboratywnej.

Pytanie 13

Co oznacza zapis cz.d.a. na etykiecie opakowania odczynnika chemicznego?

A. zawiera co najmniej 0,05% zanieczyszczeń
B. zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń
C. zawiera co najmniej 0,1% zanieczyszczeń
D. zawiera maksymalnie 0,05% zanieczyszczeń
Wybór odpowiedzi, że odczynnik zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń jest poprawny, ponieważ termin "cz.d.a." oznacza "czystość do analizy". Standardy analityczne, takie jak te określone przez European Pharmacopoeia oraz American Chemical Society, wskazują, że substancje oznaczone jako cz.d.a. spełniają wymogi czystości, które ograniczają zawartość zanieczyszczeń. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mogą być wykorzystywane w analizach laboratoryjnych, gdzie niska zawartość zanieczyszczeń jest kluczowa dla uzyskania dokładnych wyników. Na przykład, w chemii analitycznej, zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki pomiarów spektroskopowych, dlatego istotne jest, aby stosowane odczynniki były wysokiej czystości. Właściwe zrozumienie oznaczeń na etykietach odczynników chemicznych jest zatem niezbędne dla każdego, kto pracuje w laboratoriach, aby zapewnić wiarygodność wyników badań.

Pytanie 14

Po zakończeniu pomiarów pH, elektrody powinny być przepłukane

A. roztworem buforowym o ustalonym pH
B. wodą destylowaną
C. wodą destylowaną z dodatkiem roztworu wzorcowego
D. roztworem chlorku potasu
Przemywanie elektrod pH wodą destylowaną jest kluczowym krokiem po zakończeniu pomiarów, ponieważ pozwala na usunięcie resztek substancji, które mogłyby wpłynąć na dokładność kolejnych pomiarów. Woda destylowana jest wolna od zanieczyszczeń, co sprawia, że jest idealnym rozwiązaniem do czyszczenia elektrody. Nie wprowadza dodatkowych jonów, które mogłyby zmienić pH roztworu, co jest szczególnie istotne w przypadku elektrochemicznych pomiarów pH. Przykładem zastosowania tej procedury jest przygotowanie elektrody do kolejnego pomiaru po analizie próbek zawierających różne chemikalia. W laboratoriach analitycznych i chemicznych, procedura przemywania elektrod wodą destylowaną jest zgodna z normami ISO oraz dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co zapewnia rzetelność i powtarzalność wyników. Ponadto, woda destylowana nie powoduje korozji ani uszkodzeń, co zapewnia dłuższą żywotność elektrody, a także minimalizuje potrzebę jej kalibracji przed każdym pomiarem.

Pytanie 15

Osady kłaczkowe, które powstają w wyniku prostego koagulowania, określa się mianem osadów

A. liofilowymi
B. grubokrystalicznymi
C. liofobowymi
D. drobnokrystalicznymi
Osady kłaczkowate, które powstają w wyniku łatwego koagulowania, określane są mianem osadów liofobowych. Termin ten odnosi się do systemów, w których cząstki stałe są zawieszone w cieczy, a ich tendencja do agregacji jest zmniejszona przez siły odpychające, wynikające z ich liofobowości. W praktyce, osady liofobowe są istotne w wielu procesach technologicznych, takich jak oczyszczanie ścieków czy wytwarzanie emulsji i zawiesin. Na przykład, w przemyśle chemicznym, kontrola koagulacji i flokulacji jest kluczowa do uzyskania wysokiej jakości produktów. Wykorzystanie koagulantów, które sprzyjają tworzeniu osadów liofobowych, pozwala na efektywne separowanie ciał stałych od cieczy, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie zarządzania odpadami. Dodatkowo, znajomość właściwości fizykochemicznych systemów liofobowych jest istotna dla inżynierów chemicznych, którzy projektują procesy produkcyjne wymagające precyzyjnych kontroli nad zachowaniem cząstek w zawiesinach.

Pytanie 16

Jakie czynniki wpływają na zmiany jakościowe w składzie próbki?

A. lokalizacji pobrania.
B. składu biologicznego próbki.
C. wiedzy i umiejętności próbobiorcy.
D. przeprowadzonych analiz.
Skład biologiczny próbki jest kluczowym czynnikiem wpływającym na jakość i właściwości badanej próbki. Zmiany jakościowe w składzie próbki mogą być wynikiem różnorodnych procesów biologicznych, chemicznych czy fizycznych, które zachodzą w jej obrębie. Na przykład, mikroorganizmy obecne w próbce mogą wpływać na degradację substancji biologicznych, a ich działalność może prowadzić do powstawania metabolitów o różnej aktywności. W praktyce, zrozumienie składu biologicznego próbki pozwala na lepsze projektowanie eksperymentów i interpretację wyników badań. W dziedzinach takich jak biotechnologia czy analiza środowiskowa, istotne jest uwzględnienie takich czynników jak pH, temperatura czy obecność składników odżywczych, które mogą modyfikować skład biologiczny. Dobre praktyki laboratoryjne, takie jak odpowiednie przechowywanie próbek i unikanie kontaminacji, mają na celu minimalizowanie wpływu zmian jakościowych na wyniki badań. Wiedza na temat składu biologicznego próbki jest zatem fundamentem skutecznego przeprowadzania badań analitycznych oraz interpretacji ich rezultatów.

Pytanie 17

Metoda przygotowania próbki do badania, która nie jest

A. spopielenie
B. mineralizacja
C. miareczkowanie
D. stapianie
Spopielenie, stapianie i mineralizacja to różne metody przygotowania próbek do analizy, które mogą być stosowane w laboratoriach analitycznych. Spopielenie polega na poddawaniu próbki działaniu wysokiej temperatury w obecności tlenu, co prowadzi do usunięcia organicznych składników, pozostawiając jedynie popioły, które można następnie analizować. Ta technika jest często wykorzystywana w analizach materiałów stałych, takich jak gleby czy odpady. Z kolei stapianie to proces, w którym próbka jest poddawana wysokiej temperaturze w celu uzyskania jednorodnej masy, co ułatwia późniejszą analizę, zwłaszcza w przypadku minerałów. Mineralizacja to zaawansowana technika, która polega na rozkładzie próbki na jej składniki mineralne, zwykle przy użyciu kwasów, co jest kluczowe w analizach chemicznych, takich jak badania zawartości metali ciężkich w próbkach środowiskowych. Wybór odpowiedniej metody przygotowania próbki ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników analizy. Osoby przystępujące do analiz chemicznych muszą być świadome, że miareczkowanie to etap, który następuje po przygotowaniu próbki, a nie proces, który wchodzi w skład przygotowania samej próbki. Typowe błędy myślowe związane z tym zagadnieniem obejmują mylenie etapów analizy i niezrozumienie roli każdej z metod w kontekście całego procesu analitycznego.

Pytanie 18

Etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o koncentracji 6 mol/dm3 powinna zawierać nazwę substancji oraz

A. koncentrację, ostrzeżenia H oraz datę przygotowania
B. masę, datę przygotowania i numer katalogowy
C. masę, koncentrację i numer katalogowy
D. koncentrację, producenta i wykaz zanieczyszczeń
Poprawna odpowiedź wskazuje, że etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o stężeniu 6 mol/dm3 powinna zawierać stężenie, zwroty zagrożeń H oraz datę sporządzenia. Umożliwia to nie tylko identyfikację substancji, ale także informuje użytkownika o potencjalnych zagrożeniach związanych z jej stosowaniem. Zwroty zagrożeń H (Hazard statements) są kluczowym elementem, który świadczy o ryzyku związanym z kontaktami, na przykład: H290 - może być żrący dla metali, H314 - powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Podawanie stężenia kwasu jest istotne dla oceny jego reaktywności oraz właściwego postępowania ze substancją. Data sporządzenia pozwala na śledzenie ważności roztworu oraz jego stabilności. Przykładem zastosowania jest laboratorium chemiczne, gdzie precyzyjne etykiety pomagają utrzymać bezpieczeństwo i zgodność z przepisami BHP. W branży laboratoryjnej standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) dostarczają wytycznych dotyczących etykietowania substancji chemicznych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 19

Symbol "In" znajduje się na

A. kolbach miarowych i wskazuje na sprzęt kalibrowany "na wylew"
B. pipetach i oznacza sprzęt kalibrowany "na wylew"
C. biuretach i oznacza sprzęt kalibrowany "na wlew"
D. kolbach miarowych i wskazuje na sprzęt kalibrowany "na wlew"
Dobra robota! Odpowiedź, którą wybrałeś, jest całkiem trafna. Symbol 'In' rzeczywiście oznacza kolby miarowe, które służą do dokładnego mierzenia objętości cieczy. Kalibracja 'na wlew' jest kluczowa, bo chodzi o to, żeby zmierzyć ciecz do poziomu krawędzi menisku. To ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w chemii, gdzie precyzja jest na wagę złota. W laboratoriach często korzysta się z kolb, żeby mieć pewność, że każdy eksperyment jest powtarzalny i wyniki są wiarygodne. Jak napełniasz kolbę do oznaczenia, to wiesz, że używasz całej tej objętości cieczy, co minimalizuje ryzyko błędów. Dlatego warto znać te symbole, bo to podstawa w pracy każdego chemika.

Pytanie 20

Który z wymienionych roztworów NaOH, o określonych stężeniach, nie jest roztworem mianowanym?

A. 0,100 mol/dm3
B. ściśle 0,2 mol/dm3
C. około 0,2 mol/dm3
D. 0,200 mol/dm3
Odpowiedź 'około 0,2 mol/dm3' jest prawidłowa, ponieważ nie spełnia kryteriów roztworu mianowanego. Roztwory mianowane charakteryzują się ściśle zdefiniowanym stężeniem, co oznacza, że ich stężenie powinno być określone z maksymalną precyzją. Roztwór mianowany NaOH o stężeniu dokładnie 0,200 mol/dm3 czy ściśle 0,2 mol/dm3 to przykłady roztworów, które są dokładnie przygotowane i spełniają standardy laboratoryjne. Roztwory te są kluczowe w analizach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary stężenia są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników. W praktyce, na przykład w titracji, gdzie oblicza się ilość substancji reagującej, zastosowanie roztworu mianowanego pozwala na dokładne obliczenie stężenia substancji analizowanej, co jest podstawą wielu procedur analitycznych. Warto zatem zwracać uwagę na precyzję w przygotowywaniu roztworów, aby zapewnić ich wiarygodność i powtarzalność wyników.

Pytanie 21

Jakie oznaczenie znajduje się na naczyniach szklanych kalibrowanych do wlewu?

A. R
B. In
C. W
D. Ex
Oznaczenie In na naczyniach szklanych kalibrowanych na wlew wskazuje, że naczynie to jest zaprojektowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, która ma zostać wlane w jego wnętrze. W praktyce oznaczenie to oznacza, że objętość wskazana na naczyniu jest równa objętości cieczy, gdy jej poziom osiąga oznaczenie kalibracyjne. Naczynia te są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, biologicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być przygotowywanie roztworów o określonej stężeniu, gdzie precyzyjna objętość reagentów jest niezbędna do uzyskania powtarzalnych wyników analiz. Warto również zwrócić uwagę na standardy ISO oraz normy ASTM, które regulują wymagania dotyczące kalibracji naczyń, co zapewnia wysoką jakość i rzetelność wyników eksperymentalnych.

Pytanie 22

Jakie substancje są potrzebne do uzyskania nierozpuszczalnego wodorotlenku cynku?

A. tlenek cynku i wodorotlenek sodu
B. chlorek cynku i wodę
C. chlorek cynku i wodorotlenek sodu
D. cynk i wodę
Chlorek cynku (ZnCl2) w reakcji z wodorotlenkiem sodu (NaOH) prowadzi do powstania wodorotlenku cynku (Zn(OH)2), który jest nierozpuszczalny w wodzie. W reakcjach chemicznych, w których powstaje osad, takie jak ta, kluczowe jest zrozumienie zasad rozpuszczalności związków. Wodorotlenek cynku wytrąca się z roztworu, co można zobaczyć jako białe zabarwienie. Jest to ważne w wielu zastosowaniach, na przykład w chemii analitycznej do oznaczania cynku w różnych próbkach. Zastosowanie wodorotlenku cynku znajduje się także w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w produkcji materiałów budowlanych. Znajomość takich reakcji jest istotna dla chemików, którzy pracują nad syntezami nowych związków oraz w procesach kontroli jakości. Zawężając się do dobrych praktyk, zawsze należy przeprowadzać te reakcje w odpowiednich warunkach laboratoryjnych, dbając o bezpieczeństwo i właściwe postępowanie z odpadami chemicznymi.

Pytanie 23

Urządzenie pokazane na ilustracji jest przeznaczone do

A. dekantacji
B. ługowania
C. sedymentacji
D. ekstrakcji ciecz-ciecz
Dekantacja, ekstrakcja ciecz-ciecz oraz sedymentacja to techniki, które mają swoje specyficzne zastosowania i różnią się zasadniczo od ługowania. Dekantacja polega na oddzielaniu cieczy od ciał stałych lub od innych cieczy, które się ze sobą nie mieszają, poprzez powolne wylewanie górnej warstwy cieczy po jej osadzeniu. Typowym zastosowaniem dekantacji jest separacja wody od osadów w procesach oczyszczania ścieków. Ekstrakcja ciecz-ciecz natomiast polega na wydobywaniu substancji rozpuszczonej w jednej cieczy, przenosząc ją do innej cieczy, w której rozpuszcza się lepiej. Jest to technika często wykorzystywana w chemii organicznej do separacji związków chemicznych. Sedymentacja jest procesem, w którym cząstki stałe osiadają na dnie cieczy pod wpływem siły grawitacji. Zjawisko to jest stosowane w wielu dziedzinach, od geologii po inżynierię środowiska. Typowe błędy w rozumieniu tych procesów polegają na ich myleniu z ługowaniem; brak jest zrozumienia, że ługowanie wymaga zastosowania odpowiednich reagentów i jest procesem chemicznym, a nie tylko fizycznym oddzielaniem substancji. Każda z tych metod ma swoje miejsce w różnych aplikacjach przemysłowych i laboratoryjnych, dlatego ważne jest, aby dobrze rozumieć różnice między nimi, aby móc skutecznie dobierać odpowiednie techniki w zależności od potrzeb.

Pytanie 24

Która z metod pozwala na oddzielanie składników mieszaniny na podstawie różnic w ich zachowaniu w układzie składającym się z dwóch faz, z których jedna jest fazą stacjonarną, a druga porusza się w określonym kierunku względem niej?

A. Destylacja
B. Sublimacja
C. Chromatografia
D. Krystalizacja
Chromatografia to technika analityczna, która wykorzystuje różnice w zachowaniu się poszczególnych związków chemicznych w układzie dwufazowym. W tym procesie jedna z faz, nazywana fazą stacjonarną, jest nieruchoma, podczas gdy druga faza, faza ruchoma, przemieszcza się w określonym kierunku. Działa to na zasadzie interakcji między składnikami mieszaniny a tymi fazami. Różne substancje w mieszaninie mają różne affinności do fazy stacjonarnej, co prowadzi do ich rozdzielenia. Przykładem zastosowania chromatografii jest analiza składników chemicznych w próbkach wody, gdzie różne zanieczyszczenia mogą być oddzielane i identyfikowane. Chromatografia jest szeroko stosowana w przemyśle farmaceutycznym, biotechnologii oraz w laboratoriach analitycznych do oceny czystości substancji chemicznych. Technika ta jest zgodna z międzynarodowymi standardami jakości, co czyni ją kluczowym narzędziem w badaniach i kontrolach jakości.

Pytanie 25

W karcie charakterystyki pewnej substancji znajduje się piktogram dotyczący transportu. Jest to substancja z grupy szkodliwych dla zdrowia

Ilustracja do pytania
A. cieczy.
B. płynów.
C. ciał stałych.
D. gazów.
Wybór odpowiedzi związanej z gazami, cieczami czy innymi substancjami może być mylący, ponieważ nie uwzględnia specyfiki klasyfikacji materiałów niebezpiecznych. Piktogramy informujące o substancjach szkodliwych dla zdrowia, choć mogą dotyczyć różnych stanów skupienia, w tym gazów i cieczy, w tym przypadku odnoszą się bezpośrednio do ciał stałych. Zrozumienie, dlaczego substancje stałe zostały wyróżnione, jest kluczowe. Wiele osób może błędnie zakładać, że wszystkie substancje szkodliwe dotyczą również cieczy, co jest mylne, gdyż klasyfikacja musi uwzględniać konkretne właściwości fizyczne substancji. Ponadto, niektóre substancje w postaci gazów mogą być szkodliwe, ale ich klasyfikacja jest inna i ma odrębne wymagania dotyczące transportu. Dlatego ważne jest, aby przyjmować podejście holistyczne, uwzględniając właściwości fizyczne oraz chemiczne substancji. Warto także zaznaczyć, że niewłaściwa klasyfikacja może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych oraz prawnych, co czyni tę tematykę niezwykle istotną. Zrozumienie klasyfikacji materiałów niebezpiecznych i ich odpowiedniego transportu jest kluczowe w branżach związanych z chemią, farmaceutyką czy inżynierią środowiska.

Pytanie 26

Na etykiecie próbki środowiskowej należy umieścić datę jej pobrania, lokalizację poboru oraz

A. liczbę osób pobierających próbkę
B. nazwisko osoby, która pobrała próbkę
C. czas transportu próbki
D. typ środka transportowego
Podczas pobierania próbek środowiskowych ważne jest, aby odpowiednio je dokumentować, co pozwala na zachowanie wysokich standardów jakości oraz zgodności z regulacjami. Wskazanie rodzaju środka transportu, czasu trwania transportu czy ilości osób pobierających próbkę nie jest kluczowe dla samego procesu pobierania próbek. Rodzaj środka transportu i czas trwania transportu mogą wpływać na jakość próbki, ale ich dokumentacja nie jest wymagana na etapie oznaczania próbki. W praktyce, kluczowe informacje to te dotyczące samego poboru i osoby, która tę próbkę pobrała. Zapisanie tych danych jest szczególnie ważne w kontekście badania i analizy wyników, szczególnie w sytuacjach, gdy próbki mogą być poddawane dalszym badaniom lub audytom. Co więcej, skupienie się na ilości osób pobierających próbkę również nie jest istotne, ponieważ standardowe procedury dotyczące pobierania próbek często zakładają, że jedna osoba jest odpowiedzialna za ten proces, co zapewnia jednoznaczność i odpowiedzialność. Tego rodzaju nieporozumienia dotyczące dokumentacji próbek mogą prowadzić do utraty ważnych informacji, co w konsekwencji może wpłynąć na jakość badań i wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 27

W standardowym układzie destylacyjnym, który ma ukośną chłodnicę, wykorzystuje się chłodnicę

A. kulistą
B. spiralną
C. palcową
D. prostą
Destylacja to proces rozdzielania składników mieszaniny na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia. W zestawie z chłodnicą prostą stosuje się ją ze względu na jej efektywność w chłodzeniu pary, co jest kluczowe dla skutecznego kondensowania substancji. Chłodnica prosta składa się z jednego, prostego odcinka, co zapewnia wystarczająco dużą powierzchnię wymiany ciepła. Dzięki temu, para może skutecznie skraplać się w chłodnicy, co prowadzi do uzyskania czystego destylatu. W praktycznych zastosowaniach, chłodnice proste są często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, a także w przemyśle, gdzie konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia czystości produktów. Warto również zauważyć, że zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór rodzaju chłodnicy powinien być dostosowany do specyfiki przeprowadzanego procesu, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości różnych typów chłodnic w kontekście ich zastosowania w destylacji.

Pytanie 28

Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.

A. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego
B. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła
C. Niska wrażliwość na zmiany temperatury
D. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu
Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego i roztworu wodorotlenku potasu nie jest cechą naczyń kwarcowych. Naczynia kwarcowe, wykonane ze szkła kwarcowego, charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną, ale nie są odporne na działanie kwasu fluorowodorowego, który jest jednym z niewielu kwasów zdolnych do atakowania szkła kwarcowego. W praktyce oznacza to, że naczynia te mogą być używane do przechowywania i reakcji chemicznych z wieloma substancjami, ale należy unikać kontaktu z kwasami fluorowodorowymi. Z drugiej strony, szkło kwarcowe dobrze znosi działanie zasadowych roztworów, takich jak wodorotlenek potasu, dlatego jest często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i przemysłowych do przechowywania odczynników. Ponadto, naczynia kwarcowe wykazują wysoką odporność na wysokie temperatury, co czyni je idealnymi do zastosowania w piecach i innych urządzeniach wymagających zachowania stabilności w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 29

Aby obliczyć gęstość cieczy przy użyciu metody hydrostatycznej, należy zastosować

A. ebuliometr
B. wagosuszarkę
C. wagę Mohra
D. piknometr
Wybór wagosuszarki, piknometru lub ebuliometru jako narzędzi do wyznaczania gęstości cieczy wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące ich funkcji i zastosowania. Wagosuszarka jest urządzeniem przeznaczonym do pomiaru masy oraz wilgotności substancji stałych, a jej głównym celem jest określenie zawartości wody w próbkach, co nie ma bezpośredniego związku z pomiarami gęstości cieczy. Piknometr, z drugiej strony, jest to naczynie służące do pomiaru gęstości, ale nie jest oparte na pomiarze siły wyporu, jak w przypadku wagi Mohra. Piknometry działają w oparciu o pomiar objętości cieczy oraz masy, co w praktyce może prowadzić do większej niepewności w przypadku cieczy o zmiennej gęstości, a więc nie są tak powszechnie stosowane do pomiarów hydrostatycznych. Ebuliometr to narzędzie do pomiaru temperatury wrzenia cieczy, a nie jej gęstości, co także czyni go niewłaściwym wyborem w kontekście tego pytania. Nieprawidłowe podejście do wyboru odpowiedniego sprzętu może prowadzić do błędnych wyników i nieefektywnego przeprowadzania eksperymentów, co jest szczególnie istotne w kontekście precyzyjnych badań laboratoryjnych. Zrozumienie funkcji i zastosowania różnych narzędzi pomiarowych jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania analizy chemicznej oraz zgodności z obowiązującymi standardami laboratoryjnymi.

Pytanie 30

Na etykiecie odważki analitycznej znajduje się napis: Z odważki tej można przygotować

Odważka analityczna

azotan(V) srebra(I)

AgNO3

0,1 mol/dm3

A. cztery kolby miarowe o pojemności 250 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,025 mol/dm3.
B. jedną kolbę miarową o pojemności 1000 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.
C. jedną kolbę miarową o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,05 mol/dm3.
D. dwie kolby miarowe o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ na etykiecie odważki analitycznej znajduje się informacja o stężeniu 0,1 mol/dm³. Aby przygotować 1000 cm³ (1 dm³) roztworu AgNO₃ o takim stężeniu, potrzebujemy 0,1 mola tego związku. Mnożąc liczbę moli przez masę molową AgNO₃ (169,87 g/mol), otrzymujemy masę potrzebną do przygotowania roztworu, która wynosi 16,987 g. W praktyce, przygotowując roztwór o konkretnym stężeniu, kluczowe jest precyzyjne odmierzenie masy substancji oraz odpowiednie rozcieńczenie. Taka umiejętność jest niezbędna w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność odgrywa podstawową rolę w eksperymentach i analizach. Przygotowanie roztworu o właściwym stężeniu jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP), które zapewniają wiarygodność wyników badań. Dodatkowo, umiejętność przygotowywania roztworów o określonych stężeniach jest fundamentalna w chemii analitycznej, chemii organicznej oraz wielu zastosowaniach przemysłowych, w tym w farmaceutyce.

Pytanie 31

Który zestaw zawiera niezbędne urządzenia laboratoryjne do przygotowania 10% (m/m) roztworu NaCl?

A. Waga laboratoryjna, zlewka, cylinder miarowy, palnik
B. Waga laboratoryjna, zlewka, cylinder miarowy, naczynko wagowe
C. Waga laboratoryjna, kolba miarowa, naczynko wagowe, palnik
D. Waga laboratoryjna, cylinder miarowy, kolba miarowa, szkiełko zegarkowe
Poprawna odpowiedź wskazuje na zestaw sprzętów laboratoryjnych, które są niezbędne do sporządzenia 10% (m/m) roztworu chlorku sodu. Waga laboratoryjna umożliwia dokładne odważenie odpowiedniej ilości chlorku sodu, co jest kluczowe dla uzyskania właściwego stężenia roztworu. Zlewka służy do mieszania składników i przygotowania roztworu, a cylinder miarowy pozwala na precyzyjne odmierzenie objętości wody. Naczynko wagowe jest używane do ważenia substancji stałych, co dodatkowo zwiększa dokładność pomiarów. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sporządzając roztwory, należy również pamiętać o zasadach BHP, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas pracy z substancjami chemicznymi.

Pytanie 32

Skalę wzorców do oznaczenia barwy przygotowano w cylindrach Nesslera o pojemności 100 cm3. Barwa oznaczona w tabeli jako X wynosi

Skala wzorców do barwy
Ilość wzorcowego roztworu podstawowego cm3 (c=500 mg Pt/dm3)01,02,03,0
Barwa w stopniach
mg Pt/dm3
05X15
A. 5,5
B. 7
C. 10
D. 20
Wybór odpowiedzi 10 mg Pt/dm³ jest poprawny, ponieważ oparty jest na założeniach dotyczących liniowej skali wzorców stosowanej do oznaczania barwy. Dla 1,0 cm³ roztworu podstawowego wartość wynosi 5 mg Pt/dm³. Zgodnie z zasadami chemii analitycznej, jeśli zwiększamy objętość roztworu podstawowego, to również proporcjonalnie wzrasta stężenie substancji, co jest zgodne z zasadą zachowania masy. W tym przypadku, dla 2,0 cm³ roztworu podstawowego, barwa będzie podwójna, co prowadzi do uzyskania wartości 10 mg Pt/dm³. Tego rodzaju podejście jest powszechnie stosowane w laboratoriach analitycznych, gdzie precyzyjne oznaczanie stężeń ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności wyników. Zastosowanie tej metody w praktyce jest istotne dla analizy chemicznej w różnych dziedzinach, takich jak badania środowiskowe czy kontrola jakości w przemyśle chemicznym.

Pytanie 33

Aby uzyskać Cr2O3, dichromian(VI) amonu został poddany rozkładowi. Po rozpoczęciu, egzotermiczna reakcja rozkładu przebiega samorzutnie.
(NH4)2Cr2O7 → Cr2O3 + 4 H2O + N2 Jak oceniasz zakończenie tej reakcji?

A. Ocena nie jest potrzebna, ponieważ wytworzone produkty są w stanie gazowym w temperaturze reakcji
B. Woda, po dodaniu szczypty uzyskanego preparatu, nie zabarwi się na pomarańczowo niewykorzystanym dichromianem (VI)
C. W otrzymanym zielonym proszku Cr<sub>2</sub>O<sub>3</sub> nie powinny być widoczne pomarańczowe kryształy substratu
D. Ocena nie jest potrzebna, ponieważ tego typu reakcja zawsze zachodzi do końca
Oceny dotyczące zakończenia reakcji nie można podejmować wyłącznie na podstawie obecności gazów, ponieważ niektóre reakcje mogą prowadzić do powstawania produktów w stanie stałym lub cieczy, które nie ulegają dalszym przemianom. Niepoprawne jest twierdzenie, że w przypadku reakcji rozkładu dichromianu (VI) amonu, sama egzotermiczność oznacza, że reakcja zawsze dobiegnie końca bez dalszych ocen. Niezrozumienie tego aspektu może prowadzić do błędnych wniosków, zwłaszcza gdy reakcji towarzyszy wydzielanie gazów. Ponadto, ocena obecności pomarańczowych kryształów może prowadzić do mylnych wniosków, gdyż nie każdy związek chromu prezentuje te same właściwości barwne. Kryształy dichromianu (VI) mają charakterystyczny kolor pomarańczowy, ale po zakończeniu reakcji i uzyskaniu tlenku chromu (III) nie powinny być już widoczne. Dlatego też, w praktyce chemicznej, powinniśmy korzystać z bardziej rzetelnych metod oceny, takich jak analizy spektroskopowe czy chromatograficzne, które pozwalają na dokładną identyfikację produktów reakcji i eliminację ryzyka błędnej interpretacji wyników. Uczenie się na błędach analitycznych oraz stosowanie dobrych praktyk laboratoryjnych to kluczowe elementy, które powinny być zawsze brane pod uwagę podczas oceny końcowego efektu reakcji chemicznych.

Pytanie 34

Jakie urządzenie służy do pomiaru temperatury topnienia substancji chemicznych?

A. Soxleth.
B. Thiel.
C. Engler.
D. Kipp.
Aparat Thielego jest specjalistycznym urządzeniem używanym do oznaczania temperatury topnienia związków chemicznych. Jego działanie opiera się na precyzyjnym pomiarze temperatury w kontrolowanym środowisku, co pozwala na uzyskanie dokładnych wyników. W praktyce, aparat Thielego wykorzystuje się w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym do określenia charakterystyki substancji stałych, co jest kluczowe dla ich dalszych zastosowań. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, proces oznaczania temperatury topnienia powinien odbywać się w atmosferze wolnej od zanieczyszczeń, co zapewnia dokładność wyników. Dodatkowo, znajomość temperatury topnienia jest istotna nie tylko dla identyfikacji substancji, ale także dla oceny ich czystości. Substancje czyste mają wyraźnie określoną temperaturę topnienia, podczas gdy zanieczyszczenia powodują obniżenie tej wartości. Dlatego aparaty Thielego są powszechnie stosowane w standardowych procedurach analitycznych, co świadczy o ich znaczeniu w chemii analitycznej.

Pytanie 35

Który z podanych związków chemicznych można wykorzystać do oceny całkowitego usunięcia jonów chlorkowych z osadu?

A. KNO3
B. Cu(NO3)2
C. Al(NO3)3
D. AgNO3
Odpowiedzi, które proponują wykorzystanie KNO3, Cu(NO3)2 lub Al(NO3)3 jako reagentów do wykrywania jonów chlorkowych, są nieprawidłowe z kilku powodów. KNO3, czyli azotan potasu, nie ma zdolności do tworzenia osadów z jonami chlorkowymi. Jego główną rolą jest dostarczanie jonów potasu i azotanowych, które w kontekście badania chlorków nie dają żadnych informacji o ich obecności w próbce. W przypadku Cu(NO3)2, azotanu miedzi(II), reakcja z jonami chlorkowymi również nie prowadzi do powstania osadu, a jego zastosowanie w analizie chemicznej wiąże się z innymi reakcjami, które nie są związane z identyfikacją chlorków. Z kolei Al(NO3)3, azotan glinu, jest reagentem, który reaguje z innymi anionami, ale nie wykazuje specyficzności dla jonów chlorkowych, co czyni go nieprzydatnym w tym kontekście. W kontekście analizy chemicznej, ważne jest, aby stosować reagenty, które reagują selektywnie z poszukiwanymi jonami. Użycie niewłaściwych reagentów może prowadzić do błędnych wniosków i zafałszowania wyników analizy. Zrozumienie specyficznych reakcji chemicznych oraz ich zastosowania jest kluczowe w laboratoriach, aby unikać typowych pułapek analitycznych, które mogą wynikać z nieodpowiednio dobranych reagentów.

Pytanie 36

Skrót "cz." na etykiecie odczynnika chemicznego wskazuje, że

A. zawartość głównego składnika wynosi 99,9-99,99%
B. zawartość zanieczyszczeń nie przekracza 0,01-0,001%
C. zawartość głównego składnika wynosi 99-99,9%
D. odczynnik jest przeznaczony do analiz spektralnych
Zrozumienie oznaczenia 'cz.' jest kluczowe dla każdego, kto pracuje w laboratoriach chemicznych. Wiele osób myli to oznaczenie z innymi wskaźnikami czystości chemikaliów, co prowadzi do nieporozumień. Na przykład, pierwsza z dostępnych odpowiedzi sugeruje, że skrót ten odnosi się do możliwości stosowania odczynnika do analiz spektralnych. To podejście jest błędne, ponieważ czystość chemiczna nie jest bezpośrednio związana z metodą analizy, ale raczej z jakością używanego odczynnika. Zastosowanie reagentów o wysokiej czystości jest ważne w kontekście dokładności wyników, a nie samego sposobu przeprowadzania analizy. Kolejna sugestia dotycząca zawartości głównego składnika na poziomie 99,9-99,99% również jest myląca. Oznaczenie 'cz.' jednoznacznie wskazuje na zakres 99-99,9%, co jest akceptowane w standardach laboratoryjnych. Ostatnia odpowiedź, mówiąca o maksymalnej zawartości zanieczyszczeń, sugeruje jakoby czystość była mierzona w bardziej rygorystyczny sposób niż w rzeczywistości. Zanieczyszczenia zawsze są obecne, ale ich akceptowalny poziom w odczynnikach chemicznych to właśnie 0,1-0,01% dla klasy reagentów czystych. Pojawiające się błędne koncepcje często wynikają z mylenia terminologii i różnorodności standardów stosowanych w praktyce laboratoryjnej, co może prowadzić do nieodpowiednich wyborów reagenty, a tym samym do błędnych wyników badań.

Pytanie 37

Niemetal o kolorze fioletowoczarnym, który łatwo przechodzi w stan gazowy, to

A. jod
B. fosfor
C. chlor
D. brom
Jod, jako niemetal o barwie fioletowoczarnej, jest substancją, która łatwo ulega sublimacji, co oznacza, że w warunkach standardowych (temperatura i ciśnienie) przechodzi bezpośrednio z fazy stałej w fazę gazową. Jod jest szeroko stosowany w medycynie, szczególnie jako środek dezynfekujący oraz w diagnostyce obrazowej, gdzie wykorzystuje się jego izotopy do radioizotopowej diagnostyki tarczycy. W laboratoriach chemicznych jod jest często używany w reakcjach redoks oraz jako katalizator w różnorodnych syntezach organicznych. Przykładem zastosowania jodu w przemyśle jest produkcja barwników i środków ochrony roślin. Ponadto, jod jest kluczowym składnikiem w diecie ludzkiej, niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Stosowanie jodu w odpowiednich ilościach jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia, która podkreśla znaczenie jego roli w zapobieganiu niedoborom, które mogą prowadzić do chorób takich jak wole lub niedoczynność tarczycy.

Pytanie 38

Piktogram nie jest konieczny dla

A. mieszanin samoreaktywnych typu G
B. substancji, które działają drażniąco na skórę
C. substancji, które powodują korozję metali
D. substancji, które mają działanie drażniące na oczy
Mieszaniny samoreaktywne typu G to substancje, które nie wymagają stosowania piktogramów, ponieważ są one klasyfikowane w inny sposób niż substancje drażniące. Zgodnie z rozporządzeniem CLP (Classification, Labelling and Packaging), piktogramy są stosowane do oznaczania substancji, które posiadają określone właściwości niebezpieczne, takie jak drażniące działanie na oczy czy skórę. Mieszaniny samoreaktywne typu G, do których zalicza się substancje mogące ulegać niekontrolowanym reakcjom chemicznym, są klasyfikowane na podstawie ich właściwości fizykochemicznych i nie są objęte wymaganiami dotyczącymi piktogramów. Przykładem może być pewien rodzaj azotanu, który, będąc samoreaktywnym, nie wymaga dodatkowego oznakowania ostrzegawczego, o ile nie wykazuje innych zagrożeń. Dobrą praktyką w obszarze zarządzania substancjami chemicznymi jest znajomość ich klasyfikacji oraz odpowiednich przepisów, co pozwala na bezpieczne ich stosowanie w przemyśle oraz laboratoriach.

Pytanie 39

Zgodnie z instrukcją dotyczącą pobierania próbek nawozów (na podstawie normy PN-EN 12579:2001), liczbę punktów pobierania próbek pierwotnych ustala się według wzoru nsp = 0,5·√V, gdzie V oznacza objętość jednostki badanej w m3. Wartość nsp zaokrągla się do liczby całkowitej, a dodatkowo nie może być mniejsza niż 12 ani większa niż 30.
Dlatego dla objętości V = 4900 m3, nsp wynosi

A. 70
B. 30
C. 12
D. 35
Niepoprawne odpowiedzi wskazują na nieporozumienia dotyczące zasad pobierania próbek nawozów oraz zastosowania odpowiednich wzorów obliczeniowych. Odpowiedzi takie jak 12, 35, czy 70, wynikają z błędnych założeń. Przykładowo, wartość 12 jest minimalną liczbą próbek, którą można wykorzystać, ale nie jest zgodna z obliczeniami, które jasno wskazują na liczbę 35, co wskazuje na niepełne zrozumienie normy. Z kolei odpowiedzi 35 i 70 ignorują regulacje dotyczące maksymalnej wartości n<sub>sp</sub>, która wynosi 30. Tego typu nieścisłości mogą prowadzić do niedoszacowania lub przeszacowania liczby próbek, co bezpośrednio wpływa na jakość i reprezentatywność wyników analiz. Ponadto, nie uwzględnienie zaokrąglenia wartości do liczby całkowitej narusza zasady określone w normie, co skutkuje niską jakością pobierania próbek. W praktyce, nieprawidłowe podejście do obliczeń może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących skuteczności stosowanych nawozów, co ma wpływ na decyzje agronomiczne i strategie zarządzania glebą. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia jakości analiz i wspierania decyzji w zakresie upraw rolnych.

Pytanie 40

Z uwagi na bezpieczeństwo pracy, ciecze żrące powinny być podgrzewane w łaźniach

A. wodnych
B. olejowych
C. piaskowych
D. powietrznych
Ogrzewanie cieczy żrących na łaźniach piaskowych to dobra opcja, bo piasek świetnie izoluje i rozprowadza ciepło. Dzięki temu mamy stabilne warunki, co jest bardzo ważne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się 'dziwnie' zachowywać, gdy temperatura szybko się zmienia. W praktyce użycie łaźni piaskowych zmniejsza ryzyko przegrzewania, co jest super istotne, bo może prowadzić do różnych nieprzyjemnych sytuacji, jak dekompozycja czy toksyczne opary. Piasek nie tylko grzeje, ale i chroni operatora. W laboratoriach chemicznych oraz w różnych branżach, gdzie obsługuje się cieczy żrące, przestrzeganie zasad BHP i stosowanie odpowiednich metod ogrzewania jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy i ochronić zdrowie. To są sprawy, które powinny być zawsze na pierwszym miejscu, a dokumenty branżowe mocno to podkreślają.