Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik żywienia i usług gastronomicznych
Kwalifikacja: HGT.12 - Organizacja żywienia i usług gastronomicznych
Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 23:54
Data zakończenia: 20 grudnia 2025 00:15

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Mała konsumpcja produktów obfitujących w wapń oraz witaminę D może skutkować wystąpieniem

A. osteoporozy

B. niedokrwistości

C. nadciśnienia

D. cukrzycy

Osteoporoza jest schorzeniem charakteryzującym się obniżoną gęstością mineralną kości, co prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań. Spożywanie niewystarczającej ilości wapnia i witaminy D jest jednym z kluczowych czynników ryzyka rozwoju osteoporozy. Wapń jest niezbędny do budowy i utrzymania mocnych kości, a witamina D wspomaga wchłanianie wapnia w organizmie. Dlatego też ich niedobór, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu u dzieci i młodzieży, jak również w okresie menopauzy u kobiet, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Praktycznym zastosowaniem tej wiedzy jest wprowadzenie do diety produktów bogatych w te składniki, takich jak nabiał, ryby, orzechy, a także ekspozycja na słońce, co pozwala organizmowi syntezować witaminę D. Ponadto, zaleca się regularne badania densytometryczne w celu oceny stanu kości, co jest zgodne z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Endokrynologicznego.

Pytanie 2

Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w tabeli, wskaźnik masy ciała BMI = 26 oznacza, że

Wartości wskaźników BMI
Wyszczególnienie	Zakres wartości wskaźnika BMI
Norma	20 - 24,9
Nadwaga	25 - 29,9
Otyłość I stopnia	30 - 34,9
Otyłość II stopnia	35 - 39,9
Otyłość III stopnia	> 40

A. badana osoba ma nadwagę.

B. badana osoba jest wychudzona.

C. stan odżywienia badanej osoby jest w normie.

D. badana osoba cierpi na otyłość.

Wskaźnik masy ciała (BMI) jest powszechnie stosowanym narzędziem oceny stanu odżywienia osób dorosłych. Wartość BMI wynosząca 26 wskazuje, że osoba znajduje się w kategorii nadwagi, która jest definiowana jako BMI w zakresie od 25 do 29,9. Zrozumienie znaczenia wskaźnika BMI jest kluczowe w kontekście oceny ryzyka zdrowotnego, ponieważ nadwaga często wiąże się z podwyższonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 oraz innych schorzeń metabolicznych. W praktyce klinicznej, osoba z BMI 26 powinna być zachęcana do monitorowania swojej diety oraz poziomu aktywności fizycznej, aby zmniejszyć ryzyko związane z nadwagą. Dobre praktyki w zarządzaniu stanem odżywienia obejmują regularne konsultacje z dietetykiem oraz wprowadzenie zrównoważonego planu żywieniowego, który pomoże w osiągnięciu i utrzymaniu zdrowej masy ciała.

Pytanie 3

Oblicz wartość rabatu przy zakupie 8 zestawów obiadowych, gdy cena jednego zestawu na karcie menu wynosi 25,00 zł, a liczba zamówionych zestawów uprawnia do 10% zniżki?

A. 220,00 zł

B. 80,00 zł

C. 180,00 zł

D. 20,00 zł

Wiesz, obliczanie rabatów jest naprawdę ważne, bo błędy w tych kalkulacjach mogą prowadzić do złych decyzji finansowych. Jak ktoś podał 80,00 zł, to możliwe, że źle oszacował całkowity koszt zamówienia, albo pomylił procent rabatu z inną wartością. Z kolei 180,00 zł wygląda jakby ktoś pomylił całkowity koszt z wartością rabatu. Ta odpowiedź 220,00 zł to chyba jakieś niezrozumienie, bo rabat to procent całkowitej kwoty, a nie całkowita kwota sama w sobie. Ważne jest, żeby wiedzieć, że rabat to jednak ma być procent od zamówienia. Kluczowe jest znanie zasad procentowania i umiejętność prostych obliczeń matematycznych. Błędy tego typu mogą wpływać na zarządzanie kosztami i zyskami firmy, więc warto być bardziej uważnym przy takich rachunkach.

Pytanie 4

Jaką ilość węglowodanów w gramach dostarczy porcja sałatki z buraków i jabłek o wadze 150 g, jeśli w 100 g tej sałatki znajduje się 12,10 g węglowodanów?

A. 16,21 g

B. 12,10 g

C. 18,15 g

D. 15,00 g

Aby obliczyć ilość węglowodanów w porcji sałatki z buraków i jabłek o masie 150 g, należy zastosować proporcję na podstawie danych zawartych w pytaniu. Skoro 100 g sałatki zawiera 12,10 g węglowodanów, to dla 150 g obliczamy ilość węglowodanów w następujący sposób: (150 g * 12,10 g) / 100 g = 18,15 g. To podejście opiera się na matematycznej zasadzie proporcjonalności, która jest kluczowa w dietetyce i żywieniu. Umożliwia to precyzyjne obliczenie wartości odżywczych przy różnych wielkościach porcji. W praktyce, znajomość takich obliczeń jest niezbędna dla dietetyków, którzy muszą dostarczać klientom dokładne informacje o składzie diety oraz kaloryczności potraw. Warto również pamiętać, że odpowiednia ilość węglowodanów jest ważna dla utrzymania równowagi energetycznej w diecie, a ich źródła powinny być starannie dobierane, aby wspierały zdrowie i kondycję organizmu. W analizowanej sałatce węglowodany pochodzą przede wszystkim z buraków i jabłek, które są dobrymi źródłami błonnika oraz witamin. Kluczowe jest, aby przy ocenie wartości odżywczych potraw, uwzględniać nie tylko ich zawartość kaloryczną, ale także ogólny wpływ na zdrowie.

Pytanie 5

Narzędzie przedstawione na rysunku służy do konsumpcji

A. ostryg.

B. homarów.

C. steków.

D. ślimaków.

Odpowiedzi wskazujące na steki, homary oraz ostrygi są niewłaściwe, ponieważ narzędzie przedstawione na rysunku nie jest przeznaczone do ich konsumpcji. Steki zazwyczaj podawane są z użyciem noża i widelca, a ich konsumpcja nie wymaga specjalistycznych narzędzi. Homary, z drugiej strony, mogą wymagać użycia szczypiec do krabów, które różnią się od szczypiec do ślimaków, ponieważ mają na celu łamanie twardych muszli. Dlatego mylenie tych narzędzi prowadzi do błędnych wniosków na temat ich przeznaczenia. Ostrygi również są spożywane w inny sposób, często przy użyciu specjalnych ostrygowych noży, a nie szczypiec. Takie nieporozumienie wynika zazwyczaj z braku znajomości podstawowych technik kulinarnych oraz różnic w przygotowywaniu i serwowaniu owoców morza. Ważne jest, aby zrozumieć, że każde z tych narzędzi ma swoje specyficzne zastosowanie, a ich niewłaściwe użycie może prowadzić do nieefektywnej konsumpcji oraz nieprzyjemnych doświadczeń kulinarnych. Wiedza na temat odpowiednich narzędzi do konsumpcji różnych potraw jest kluczowa, aby zapewnić sobie oraz innym wysoką jakość doświadczeń gastronomicznych.

Pytanie 6

Do ozdabiania bocznych części stołów należy zastosować

A. napperony

B. moltony

C. laufry

D. skirtingi

Skirtingi to elementy dekoracyjne, które służą do zakrywania bocznych powierzchni stołów, nadając im estetyczny wygląd oraz chroniąc przed zanieczyszczeniami. W branży eventowej oraz hotelarskiej skirtingi są niezbędnym akcesorium, które pozwala na spersonalizowanie przestrzeni. Dzięki różnorodności materiałów i kolorów, skirtingi można dostosować do charakteru wydarzenia, co jest zgodne z powszechnie przyjętymi standardami estetyki i wizualizacji w organizacji imprez. Przykładowo, na eleganckich bankietach czy weselach skirtingi wykonane z satyny lub tafty mogą dodać blasku i elegancji, podczas gdy na bardziej nieformalnych wydarzeniach można zastosować skirtingi z materiałów bardziej odpornych na zabrudzenia. Ponadto, skirtingi często wykorzystywane są w połączeniu z innymi elementami dekoracyjnymi, co podkreśla ich wszechstronność. Istotne jest również, aby skirtingi były odpowiednio mocowane, co nie tylko zapewnia estetyczny efekt, ale także bezpieczeństwo uczestników wydarzenia. Warto również wspomnieć o praktycznych aspektach, takich jak łatwość w montażu i demontażu, co jest kluczowe w kontekście organizacji dużych wydarzeń.

Pytanie 7

Jaki deser powinien wzbogacić wartość odżywczą zestawu obiadowego, który zawiera zupę jarzynową oraz pierogi z jagodami?

A. Galaretka pomarańczowa

B. Kisiel z jabłek

C. Kompot z truskawek

D. Budyń z sera

Wybór deseru w kontekście zbilansowanego posiłku jest kluczowy dla zapewnienia odpowiedniej wartości odżywczej. Odpowiedzi takie jak kisiel z jabłek, kompot z truskawek czy galaretka pomarańczowa nie dostarczają wystarczającej ilości białka, które jest niezbędne do regeneracji organizmu oraz wsparcia układu mięśniowego. Kisiel z jabłek, chociaż smaczny, jest przede wszystkim źródłem węglowodanów i nie dostarcza istotnych składników odżywczych, takich jak białko czy wapń. Kompot z truskawek, podobnie, dostarcza głównie płynów i pewne ilości witamin, ale brakuje mu składników, które mogłyby zaspokoić zapotrzebowanie na białko. Galaretka pomarańczowa, mimo że jest orzeźwiająca, pełni funkcję deseru opartego na cukrze i żelatynie, a nie jako źródło wartości odżywczych. Wiele osób popełnia błąd, zakładając, że słodkie desery są zawsze odpowiednie jako zakończenie posiłku, a nie zwracają uwagi na ich wartość odżywczą. Kluczowe jest zrozumienie, że deser powinien być uzupełnieniem posiłku, a nie jedynie słodką przekąską, co podkreśla znaczenie białka w diecie, które powinno być obecne w każdym posiłku, w tym także w deserach.

Pytanie 8

Na której ilustracji strzałką oznaczono element bielizny stołowej, którym jest napperon?

A. Na ilustracji 3.

B. Na ilustracji 1.

C. Na ilustracji 2.

D. Na ilustracji 4.

Dobra robota! Wskazałeś ilustrację 3 jako miejsce, gdzie strzałką zaznaczono napperon, co jest jak najbardziej poprawne. Napperon to taki mały obrusik albo serwetka, który pełni ważną rolę – zarówno chroni stół, jak i ładnie go dekoruje. Używa się go w różnych sytuacjach, od formalnych kolacji po zwykłe posiłki w domu. W restauracjach to bardzo powszechna sprawa, bo napperon dodaje elegancji i stylu całej aranżacji. Pamiętaj, że dobrze jest dobrać kolor i wzór napperonu do reszty bielizny stołowej, żeby wszystko ładnie wyglądało razem. Napperony mogą być z różnych materiałów, jak bawełna, len czy syntetyki, co wpływa na to, jak się je czyści i jak długo się trzymają. To nie tylko estetyka, ale i praktyczność, bo chronią większe obrusy przed brudami, co jest mega ważne w branży gastronomicznej.

Pytanie 9

Zasada FIFO, czyli "first in, first out", odnosi się do sposobu

A. przekazywania potraw z kuchni do działu ekspedycji

B. pobierania surowców z magazynu

C. układania w magazynie przyjętych materiałów

D. wydawania dań gorących wysyłanych do ekspedycji

Zasada FIFO, czyli „first in, first out”, odnosi się do praktyki, w której pierwsze przyjęte surowce lub produkty są również pierwszymi, które są wydawane. W kontekście pobierania surowców z magazynu, ta zasada ma kluczowe znaczenie dla zarządzania zapasami i zapewnienia ich świeżości. W praktyce oznacza to, że surowce, które zostały przyjęte jako pierwsze, są wykorzystywane najpierw, co minimalizuje ryzyko przeterminowania produktów. Na przykład, w restauracji surowce takie jak mięso, warzywa czy nabiał powinny być układane w taki sposób, aby te najstarsze były dostępne na wierzchu, co ułatwia ich szybkie wykorzystanie. Stosowanie zasady FIFO jest również zgodne z przepisami sanitarnymi i normami jakości, które wymagają, aby żywność była przechowywana i wydawana w sposób zapewniający jej bezpieczeństwo i jakość.

Pytanie 10

Posiłek składający się z bułki pszennej z masłem, twarogiem i herbatą jest uważany za niepełnowartościowy z powodu braku

A. tłuszczów

B. węglowodanów

C. białka

D. witamin

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć pewne nieprawidłowe podejścia do oceny wartości odżywczej tego posiłku. Stwierdzenie, że śniadanie jest niepełnowartościowe z powodu niedoboru białka, tłuszczów czy węglowodanów, jest mylące. W rzeczywistości, bułka pszenna dostarcza głównie węglowodanów, masło dostarcza tłuszczu, a ser twarogowy jest źródłem białka. Dlatego te składniki dostarczają wszystkich trzech podstawowych makroskładników: białka, tłuszczów i węglowodanów. Problematyczne jest również podejście do oceny wartości odżywczej jedynie na podstawie tych trzech makroskładników, pomijając kluczową rolę witamin oraz minerałów. Niestety, wiele osób koncentruje się na ilości białka, tłuszczu czy węglowodanów, zaniedbując znaczenie witamin w diecie. W rzeczywistości, niedobory witamin mogą prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak osłabienie układu odpornościowego, problemy skórne, a także zaburzenia metaboliczne. Zrozumienie pełnej palety składników odżywczych i ich roli jest kluczowe dla zachowania zdrowia i zapobiegania chorobom. W związku z tym, ocena wartości odżywczej posiłku powinna być wieloaspektowa i uwzględniać wszystkie niezbędne składniki, w tym witaminy, co jest zgodne z zaleceniami żywieniowymi i dobrymi praktykami w dziedzinie dietetyki.

Pytanie 11

Ile pęczków rzodkiewki o ciężarze 0,25 kg trzeba zarezerwować do przygotowania 50 porcji surówki, jeśli do jednej porcji potrzeba 30 g tego składnika?

A. 4 pęczki

B. 6 pęczków

C. 8 pęczków

D. 2 pęczki

Osoby, które wskazały na 4 pęczki, mogą nie dostrzegać znaczenia dokładnych obliczeń przy planowaniu ilości surowców. W tym przypadku 4 pęczki dają 1 kg rzodkiewki (4 pęczki x 0,25 kg = 1 kg), co wcale nie wystarcza na przygotowanie 1500 g rzodkiewki potrzebnych do 50 porcji. To typowy błąd, który wynika z niepełnego uwzględnienia wymagań ilościowych w kontekście całkowitej masy surowca. Z kolei odpowiedź 2 pęczki jest jeszcze bardziej błędna, ponieważ przy dostarczeniu jedynie 0,5 kg (2 pęczki x 0,25 kg = 0,5 kg), zdecydowanie nie wystarcza na zaspokojenie potrzeb 1500 g. Osoby wybierające tę odpowiedź mogą mieć trudności z konwersją jednostek masy oraz z przeliczeniem wymaganej ilości surowca na odpowiednią liczbę pęczków. Ostatnia niepoprawna odpowiedź, 8 pęczków, może wynikać z przesadnej ostrożności, gdzie respondent przewiduje zbyt dużą ilość surowca, co w praktyce prowadzi do niepotrzebnych strat. Zrozumienie właściwej ilości surowców w kontekście planowania posiłków jest kluczowe nie tylko dla efektywności, ale także dla minimalizacji kosztów oraz maksymalizacji jakości potraw serwowanych klientom.

Pytanie 12

Którą z poniższych potraw powinno się uwzględnić w jadłospisie osoby z celiakią?

A. Kuskus z wieprzowiną i papryką

B. Bulgur z kurczakiem i cukinią

C. Ryż z indykiem i brokułami

D. Pęczak z dorszem i pomidorami

Pęczak z dorszem i pomidorami, bulgur z kurczakiem i cukinią oraz kuskus z wieprzowiną i papryką to potrawy, które nie są odpowiednie dla osób z celiakią. Pęczak oraz bulgur to produkty zbożowe, które zawierają gluten. Pęczak to jęczmień, a bulgur jest wytwarzany z pszenicy, co czyni je szkodliwymi dla osób z celiakią, które są nadwrażliwe na ten białkowy składnik. Nawet jeśli dorsz i kurczak są naturalnie bezglutenowe, ich obecność w potrawach nie niweluje ryzyka związane z obecnością glutenu w ich składnikach. Kuskus również jest produktem z pszenicy i jego spożycie może prowadzić do poważnych objawów ze strony układu pokarmowego u osób chorych na celiakię. Ponadto, osoby z celiakią muszą być bardzo ostrożne, aby unikać potraw, które mogą prowadzić do krzyżowego skażenia glutenem, co często występuje w kuchniach, gdzie przygotowuje się zarówno dania bezglutenowe, jak i te zawierające gluten. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym uszkodzenia jelit i poważnych reakcji alergicznych. Dlatego kluczowe jest, aby osoby z celiakią znały składniki swoich potraw oraz stosowały się do restrykcyjnych zasad diety bezglutenowej.

Pytanie 13

Właściciel lokalu gastronomicznego nabywa chleb o wadze 800 g, płacąc za niego 4 zł za sztukę. Oblicz cenę gastronomiczną netto 100 g tego chleba, jeśli marża gastronomiczna wynosi 100%.

A. 1,5 zł

B. 0,5 zł

C. 2,0 zł

D. 1,0 zł

Aby obliczyć cenę gastronomiczną netto 100 g chleba, należy najpierw ustalić, ile kosztuje 100 g całego bochenka chleba o masie 800 g. Koszt bochenka wynosi 4 zł, więc cena za 100 g wynosi (4 zł / 800 g) * 100 g = 0,5 zł. Następnie, przy zastosowaniu marży gastronomicznej w wysokości 100%, należy podwoić tę cenę, co daje 0,5 zł * 2 = 1,0 zł. W branży gastronomicznej stosowanie marży jest kluczowe dla określenia rentowności oferowanych potraw i produktów. Wysoka marża gastronomiczna ma na celu pokrycie kosztów operacyjnych, takich jak wynagrodzenia pracowników, czynsz oraz inne wydatki związane z prowadzeniem restauracji. Zrozumienie sposobu kalkulacji cen i zastosowania marży jest niezbędne dla sukcesu w biznesie gastronomicznym, ponieważ pozwala to właścicielom na optymalne zarządzanie kosztami oraz osiąganie zamierzonych zysków.

Pytanie 14

Korzystając z tabeli określ, która witamina występuje w największej ilości w 100 g czarnej porzeczki.

Zawartość witamin w 100 g czarnej porzeczki
Witamina A	14,00 μg
Witamina E	1,00 mg
Witamina B₁	0,062 mg
Witamina B₂	0,032 mg
Witamina B₅	0,398 mg
Witamina C	182,60 mg

A. Tokoferol.

B. Retinol.

C. Kwas pantotenowy.

D. Kwas askorbinowy.

Biorąc pod uwagę dostępne odpowiedzi, często można spotkać się z nieporozumieniami co do roli i znaczenia różnych witamin. Retinol, znany również jako witamina A, jest kluczowy dla zdrowia wzroku, funkcji immunologicznych oraz rozwoju komórek, lecz jego obecność w czarnej porzeczce jest znacznie ograniczona. Tokoferol, czyli witamina E, pełni rolę przeciwutleniacza, chroniąc komórki przed uszkodzeniem, ale również występuje w znacznie mniejszych ilościach w tym owocu. Kwas pantotenowy, znany jako witamina B5, jest niezbędny w metabolizmie energetycznym, jednak jego stężenie w czarnej porzeczce nie jest porównywalne z ilością kwasu askorbinowego. Wybór odpowiedzi, która nie jest kwasem askorbinowym, często wynika z braku zrozumienia, jakie witaminy są charakterystyczne dla poszczególnych owoców oraz ich właściwości zdrowotnych. Zrozumienie różnic w stężeniach witamin i ich funkcji w organizmie jest kluczowe dla prawidłowego podejścia do diety. Dlatego ważne jest, aby kształcić się w zakresie wartości odżywczych żywności i ich wpływu na zdrowie, co przyczyni się do świadomego podejmowania decyzji żywieniowych.

Pytanie 15

Zgodnie z tabelami zamienności mleka spożywczego brak możliwości zastąpienia

A. maślanką owocową

B. serem podpuszczkowym

C. jogurtem naturalnym

D. mlekiem kokosowym

Zamiana mleka spożywczego na jogurt naturalny, maślankę owocową lub ser podpuszczkowy może wydawać się logiczna, jednak każda z tych opcji ma swoje ograniczenia, które mogą wpłynąć na teksturę, smak oraz wartość odżywczą potraw. Jogurt naturalny, chociaż bogaty w białko i probiotyki, ma znacznie niższą zawartość tłuszczu niż pełnotłuste mleko, co może prowadzić do zmiany konsystencji w potrawach. W przypadku maślanki owocowej, jej charakterystyczny smak i dodatki owocowe mogą znacząco wpłynąć na smak potrawy, co czyni ją mało uniwersalnym zamiennikiem mleka. Ostatecznie, ser podpuszczkowy, będący produktem o wysokiej zawartości tłuszczu i białka, jest tak różny od mleka, że jego zastosowanie w charakterze zamiennika nie tylko zmienia smak, ale również wpływa na sposób przygotowania potraw, co może być nieodpowiednie w przepisach, gdzie mleko pełni kluczową rolę. Zrozumienie różnic w składzie tych produktów jest kluczowe, aby unikać błędnych założeń dotyczących ich zamienności. W praktyce kulinarnej, każdego z tych produktów używa się do konkretnych celów i w odpowiednich kontekstach, a ich wymiana może prowadzić do nieprzewidzianych efektów w ostatecznym smaku i konsystencji potraw.

Pytanie 16

Jakie przyjęcie wymaga nakrycia stołów konsumpcyjnych bielizną i naczyniami stołowymi?

A. Przyjęcie typu stół angielski

B. Przyjęcie koktajlowe

C. Lampka wina

D. Uroczysty obiad

Przyjęcie koktajlowe, lampka wina oraz przyjęcie typu stół angielski różnią się znacząco od uroczystego obiadu, zarówno pod względem formalności, jak i sposobu serwowania. Przyjęcie koktajlowe zazwyczaj odbywa się w mniej formalnej atmosferze, gdzie goście stoją, a jedzenie podaje się w formie przystawek, często na małych talerzykach lub w postaci finger food. Tego typu wydarzenia nie wymagają pełnego nakrycia stołu, co jest typowe dla uroczystego obiadu. Z kolei lampka wina, jako forma spotkania związana z degustacją win, również nie wymaga formalnego nakrycia stołów bielizną i zastawą stołową, a skupia się głównie na samym napoju oraz jego odpowiednich przekąskach. Z kolei przyjęcie typu stół angielski, które opiera się na serwowaniu potraw w formie bufetu, także nie wymaga pełnego nakrywania stołów. W rzeczywistości często polega na prostocie serwowania, gdzie goście sami nabierają jedzenie z dostępnych potraw. Te podejścia są nieodpowiednie w kontekście uroczystego obiadu, gdzie kluczowe jest nie tylko serwowanie potraw, ale także stworzenie odpowiedniej atmosfery i dbałego otoczenia, które podkreśla rangę wydarzenia. Kluczowym błędem myślowym jest więc utożsamianie wszystkich form przyjęć z formalnością, co prowadzi do mylnych wniosków na temat organizacji wydarzeń.

Pytanie 17

Aby przygotować kawę ristretto, konieczne jest użycie

A. tygielka

B. ekspresu przelewowego

C. kawiarki

D. ekspresu ciśnieniowego

Do sporządzenia kawy ristretto, która charakteryzuje się intensywnym smakiem i mniejszą ilością wody w porównaniu do espresso, niezbędny jest ekspres ciśnieniowy. Ten rodzaj ekspresu pozwala na uzyskanie odpowiedniego ciśnienia, które wynosi około 9 barów, co jest kluczowe do wydobycia pełni aromatów z kawy. Ristretto przygotowuje się z mniejszej ilości wody, co sprawia, że proces ekstrakcji jest bardziej skoncentrowany. Ekspres ciśnieniowy umożliwia kontrolowanie parametrów parzenia, jak czas ekstrakcji i temperatura, co pozwala na osiągnięcie idealnego smaku. Przykład zastosowania to przygotowanie ristretto z drobno mielonej kawy arabiki, gdzie krótki czas ekstrakcji sprawia, że napój jest słodszy i mniej gorzki. Warto również zwrócić uwagę na techniki baristyczne, takie jak odpowiednie ubijanie kawy, które wpływa na jakość naparu.

Pytanie 18

Przygotowując standardową kartę menu w restauracji, listę dostępnych dań powinno się rozpocząć od pozycji z kategorii

A. przekąski zimne

B. przekąski gorące

C. dania jarskie

D. dania mięsne

Rozpoczynając kartę menu restauracji, należy uwzględnić potrawy z grupy przekąsek zimnych, ponieważ są one tradycyjnie serwowane jako pierwszy element posiłku. W praktyce gastronomicznej przekąski zimne, takie jak sałatki, zimne zakąski czy antipasti, wprowadzają gości w atmosferę posiłku, a ich prezentacja często stanowi wizytówkę lokalu. Standardy branżowe wskazują, że prawidłowo skonstruowane menu powinno zaspokajać różne potrzeby klientów, a zaczynanie od przekąsek zimnych sprzyja ich zainteresowaniu dalszymi daniami. Warto również zauważyć, że przekąski zimne mogą być przygotowane wcześniej, co pozwala na ich szybkie serwowanie, a także ułatwia organizację pracy w kuchni. Zastosowanie tej zasady sprzyja płynności serwowania posiłków, co jest kluczowe w kontekście satysfakcji gości oraz efektywności operacyjnej restauracji.

Pytanie 19

Jaką wartość energetyczną ma 100 g chudego twarogu, który zawiera 19,8 g białka, 4,7 g tłuszczu oraz 3,7 g węglowodanów?

A. 154,80 kcal

B. 136,30 kcal

C. 178,20 kcal

D. 112,80 kcal

Wartość energetyczna 100 g sera twarogowego chudego wynosi 136,30 kcal, co można obliczyć na podstawie zawartości białka, tłuszczu i węglowodanów w produkcie. Białko dostarcza około 4 kcal na gram, tłuszcz 9 kcal na gram, a węglowodany 4 kcal na gram. Dla naszego sera twarogowego mamy następujące obliczenia: 19,8 g białka x 4 kcal/g = 79,2 kcal, 4,7 g tłuszczu x 9 kcal/g = 42,3 kcal, 3,7 g węglowodanów x 4 kcal/g = 14,8 kcal. Sumując te wartości: 79,2 + 42,3 + 14,8 = 136,30 kcal. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest istotne dla osób dbających o zbilansowaną dietę, ponieważ pozwala na precyzyjne kontrolowanie spożycia kalorii oraz makroskładników. Wartość energetyczna sera twarogowego czyni go doskonałym źródłem białka w diecie, co jest szczególnie korzystne dla osób aktywnych fizycznie oraz tych, którzy dążą do redukcji masy ciała, korzystając z jego niskotłuszczowej formy. Zgodnie z zaleceniami dietetyków, produkty o niskiej zawartości tłuszczu, takie jak ser twarogowy chudy, powinny być integralną częścią zdrowej diety.

Pytanie 20

Do kategorii składników odżywczych, które po spożyciu w ludzkim organizmie mają działanie regulujące, należy

A. laktoza

B. tłuszcz

C. białko

D. retinol

Białko, laktoza i tłuszcz, mimo że są ważnymi składnikami pokarmowymi, nie należą do grupy substancji wykazujących bezpośrednie działanie regulujące w kontekście biologicznym, jak ma to miejsce w przypadku retinolu. Białko jest kluczowe dla budowy i naprawy tkanek, ale jego główną funkcją jest zapewnienie organizmowi aminokwasów, które są niezbędne do syntezy enzymów i hormonów. Nie jest jednak substancją, która działa bezpośrednio na regulację procesów metabolicznych. Laktoza, będąca cukrem mlecznym, jest źródłem energii, ale jej metabolizm nie ma charakteru regulacyjnego; wiele osób ma nietolerancję laktozy, co dodatkowo wskazuje na jej ograniczone działanie w kontekście regulacji. Tłuszcze, choć również niezbędne dla funkcjonowania organizmu, pełnią głównie rolę energetyczną i są ważne dla wchłaniania niektórych witamin, ale nie działają regulująco w takim sensie jak witaminy. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie znaczenia składników odżywczych z ich funkcją regulacyjną. W rzeczywistości tylko niektóre związki, jak witaminy i minerały, mają bezpośredni wpływ na procesy biochemiczne, co czyni je kluczowymi dla utrzymania równowagi metabolicznej organizmu.

Pytanie 21

Plany żywieniowe składające się z 3 dań są przeznaczone dla

A. kobiet w ciąży

B. dzieci w wieku 1 - 3 lat

C. uczniów szkół średnich

D. osób dorosłych z niskim poziomem aktywności fizycznej

Odpowiedź wskazująca na dorosłych o małej aktywności fizycznej jako grupę, dla której dedykowane są jadłospisy składające się z trzech posiłków, jest poprawna. Osoby z niską aktywnością fizyczną mają niższe zapotrzebowanie kaloryczne, co sprawia, że prosty plan żywieniowy, bazujący na trzech posiłkach dziennie, może być wystarczający do zaspokojenia ich potrzeb energetycznych oraz składników odżywczych. Przykładowo, osoba prowadząca siedzący tryb życia może skorzystać z jadłospisu, który obfituje w białko, zdrowe tłuszcze oraz błonnik, co sprzyja utrzymaniu stabilnej wagi ciała oraz zapobiega nadmiernemu przyrostowi masy. Warto również zaznaczyć, że takie podejście do żywienia powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb, gdzie uwzględnia się czynniki zdrowotne, preferencje kulinarne oraz ewentualne ograniczenia dietetyczne. Dobrym przykładem mogą być plany żywieniowe, które obejmują zbilansowane posiłki, jak sałatki z kurczakiem, brązowym ryżem i warzywami na lunch oraz zupę warzywną na kolację, co sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu. Dobrze jest również konsultować się z dietetykiem, aby zapewnić odpowiednie dostosowanie diety do stylu życia.

Pytanie 22

Który zestaw dań jest ułożony zgodnie z zasadami tworzenia menu?

A. Zupa pomidorowa z ryżem, risotto, surówka z kapusty pekińskiej, napój

B. Zupa ogórkowa z ryżem, kotlet schabowy, ziemniaki z wody, surówka z pomidorów, napój

C. Barszcz ukraiński, kotlet schabowy, ziemniaki gotowane, sałatka z buraków, kompot

D. Rosół z kury z makaronem, potrawka z kurczaka, frytki, surówka z selera, kompot

Analizując inne zestawy obiadowe, można zauważyć, że nie spełniają one podstawowych zasad dotyczących zdrowego i zrównoważonego żywienia. W pierwszej opcji, zupa pomidorowa z ryżem, risotto i surówka z kapusty pekińskiej nie tworzą spójnego zestawu. Risotto, jako danie główne, nie jest odpowiednie w kontekście pełnowartościowego obiadu, ponieważ brakuje w nim elementu białkowego, a kapusta pekińska nie dostarcza wystarczającej ilości składników odżywczych w porównaniu do pomidorów. W drugiej propozycji, chociaż barszcz ukraiński i kotlet schabowy są klasycznymi daniami, ziemniaki z wody oraz sałatka z buraków mogą nie zapewniać pełnego spektrum witamin, a kompot, choć smaczny, nie jest wystarczającym napojem, aby uzupełnić płyny w diecie. Natomiast w trzecim zestawie, rosoł z kury z makaronem oraz potrawka z kurczaka są dobrą bazą białkową, to frytki są źródłem tłuszczy nasyconych i niezdrowych węglowodanów, co może wpływać negatywnie na zdrowie. Zestaw ten nie uwzględnia również odpowiedniej ilości warzyw, co jest kluczowe dla zachowania zdrowej diety. W każdym z tych przypadków, kluczowym błędem jest niedostateczne uwzględnienie różnorodności składników oraz ich wartości odżywczych, co prowadzi do niezdrowych nawyków żywieniowych.

Pytanie 23

Na podstawie zamieszczonego normatywu surowcowego oblicz wartość energetyczną 1 porcji klusek francuskich.

Normatyw surowcowy na 1 porcję klusek francuskich
Nazwa produktu	Ilość [g]	Wartość energetyczna 100 g produktu [kcal]
mąka krupczatka	40	347,00
masło	20	735,00
jaja	50	139,00
sól	do smaku

A. 138,80 kcal

B. 355,30 kcal

C. 424,80 kcal

D. 347,00 kcal

Aby obliczyć wartość energetyczną 1 porcji klusek francuskich, kluczowe jest zrozumienie zasad przeliczania gramów składników na kalorie. Wartość energetyczna danego produktu żywnościowego jest zazwyczaj określana na 100 g. W tym przypadku, przyjmując wartości energetyczne poszczególnych składników, należy pomnożyć ich masę w porcji przez wartość energetyczną przypadającą na 100 g, a następnie zsumować wyniki dla wszystkich składników. Przykładowo, jeśli w porcji klusek znajduje się 200 g mąki, a jej wartość energetyczna wynosi 350 kcal na 100 g, obliczenie będzie wyglądać następująco: (200 g / 100 g) * 350 kcal = 700 kcal. Po powtórzeniu tego procesu dla każdego składnika klusek, otrzymujemy łączną wartość energetyczną, która powinna wynosić 355,30 kcal. Należy pamiętać, że znajomość wartości energetycznych składników jest kluczowa w dietetyce oraz w gastronomii, gdyż pozwala na prawidłowe planowanie posiłków oraz kontrolowanie kaloryczności diety.

Pytanie 24

Ile kalorii może dostarczyć organizmowi człowieka spożycie 100 g lodów waniliowych w mlecznej czekoladzie z migdałami, które posiadają 4,1 g białka, 20,7 g tłuszczu oraz 32,3 g węglowodanów?

A. 352,4 kcal

B. 151,7 kcal

C. 331,9 kcal

D. 228,4 kcal

Spożycie 100 g lodów waniliowych z czekoladą mleczną i migdałami dostarcza organizmowi 331,9 kcal energii. Aby to obliczyć, należy uwzględnić wartości kaloryczne makroskładników: białka, tłuszczu i węglowodanów. Białko dostarcza 4 kcal na gram, tłuszcz 9 kcal na gram, a węglowodany 4 kcal na gram. Obliczając wartość kaloryczną dla lodów, mamy: (4,1 g białka x 4 kcal) + (20,7 g tłuszczu x 9 kcal) + (32,3 g węglowodanów x 4 kcal) = 16,4 kcal + 186,3 kcal + 129,2 kcal, co daje 331,9 kcal. Znajomość wartości kalorycznych różnych produktów jest kluczowa dla utrzymania zbilansowanej diety i w celu kontrolowania masy ciała. Przykładem praktycznym może być planowanie posiłków w diecie redukcyjnej, gdzie precyzyjne obliczanie kalorii z poszczególnych składników jest niezbędne do osiągnięcia zamierzonych celów żywieniowych.

Pytanie 25

Zgodnie z tabelą zamiany produktów, masło można zamienić na

A. smalec

B. śmietankę tortową

C. oliwę z oliwek

D. olej słonecznikowy

Śmietanka tortowa jest produktem mlecznym o wysokiej zawartości tłuszczu, co czyni ją doskonałym zamiennikiem masła w wielu zastosowaniach kulinarnych. Dzięki swojej kremowej konsystencji i bogatemu smakowi, śmietanka tortowa może być używana w wypiekach, sosach oraz deserach. Wprowadza do potrawy nie tylko wilgotność, ale również głębię smaku, co jest szczególnie ważne w przypadku ciast i kremów. Warto również zauważyć, że w przepisach na ciasta, gdzie masło jest kluczowym składnikiem, śmietanka tortowa może być użyta w proporcjach 1:1, co gwarantuje zadowalający efekt końcowy. W kontekście standardów kulinarnych, stosowanie śmietanki będzie zgodne z zasadami profesjonalnej kuchni, gdzie konsystencja i smak odgrywają kluczową rolę w jakości finalnego produktu. Dodatkowo, śmietanka tortowa jest bardziej uniwersalna w zastosowaniach, gdyż może być również ubijana na sztywno i stosowana jako dekoracja, co nie jest możliwe w przypadku oleju czy smalcu.

Pytanie 26

Korzystając z normatywu surowcowego zamieszczonego w tabeli, oblicz zapotrzebowanie na surowce do sporządzenia 85 porcji ziemniaków purée.

Normatyw surowcowy na 10 porcji ziemniaków purée
Nazwa surowca	Ilość
ziemniaki	3 000 g
masło	100 g
mleko	300 cm³
koperek	20 g
sól	do smaku

A. Ziemniaki 25,5 kg, masło 0,85 kg, mleko 2,55 l, koperek 0,17 kg

B. Ziemniaki 25,5 kg, masło 8,5 kg, mleko 2,55 l, koperek 1,7 kg

C. Ziemniaki 2,55 kg, masło 0,85 kg, mleko 2,55 l, koperek 0,17 kg

D. Ziemniaki 2,55 kg, masło 8,5 kg, mleko 25,5 l, koperek 127 kg

Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, jest całkiem słuszna. Do zrobienia 85 porcji ziemniaków purée potrzebujemy 25,5 kg ziemniaków, 0,85 kg masła, 2,55 litra mleka i 0,17 kg koperku. Wszystko jest oparte na normach, które mówią ile składników trzeba na 10 porcji. Żeby dostać ilości dla 85 porcji, mnożymy te małe ilości przez 8,5 – to prosty sposób, bo dzielimy 85 przez 10. Liczenie w ten sposób to standard w gastronomii. Dzięki temu dokładnie wiemy, ile materiałów potrzebujemy, co z kolei pomaga w zarządzaniu kosztami i efektywnością produkcji. Dlatego tak ważne jest, aby każdy kucharz i menedżer znał te normy i umiał z nich korzystać. To wpływa na jakość jedzenia i finanse restauracji, co nie jest bez znaczenia.

Pytanie 27

Jakie informacje na temat napojów gorących, dostępnych każdego dnia w kawiarni, można znaleźć?

A. menu

B. menu okolicznościowe

C. menu alkoholi

D. menu specjalne

Karta menu jest podstawowym narzędziem w gastronomii, które prezentuje ofertę dań i napojów dostępnych w lokalu. Zawiera informacje o napojach gorących, które są codziennie oferowane w kawiarni, takich jak kawa, herbata, gorąca czekolada czy napoje z przyprawami. Karta menu nie tylko informuje gości o dostępnych opcjach, ale także wpływa na ich decyzje zakupowe. Dobrze zaprojektowana karta menu powinna być czytelna, atrakcyjna wizualnie oraz dostosowana do grupy docelowej. Przykładowo, w kawiarni skierowanej do młodzieży warto uwzględnić nowoczesne napoje z dodatkami, jak matcha czy cold brew. Dobrym praktykom w branży gastronomicznej jest również regularne aktualizowanie oferty oraz wprowadzanie sezonowych napojów, co przyciąga klientów i wpływa na ich lojalność. Systemy zarządzania menu, takie jak POS (Point of Sale), mogą wspierać właścicieli lokali w efektywnym zarządzaniu ofertą, co przekłada się na lepsze wyniki finansowe.

Pytanie 28

Korzystając ze wzorów Schofielda, oblicz podstawową przemianę materii (PPM) dla kobiety w wieku 20 lat i masie ciała 55 kg.

Wzory Schofielda do obliczania PPM zależnie od płci i wieku
Chłopcy/mężczyźni		Dziewczęta/kobiety
Wiek (lata)	PPM (kcal/dobę)	Wiek (lata)	PPM (kcal/dobę)
<3	(59,512 x W ) – 30,4	<3	(58,317 x W ) – 31,1
3-10	(22,706 x W ) + 504,3	3-10	(20,315 x W ) + 485,9
11-18	(17,686 x W ) + 658,2	11-18	(13,384 x W ) + 692,6
19-30	(15,057 x W ) + 692,2	19-30	(14,818 x W ) + 486,6
31-60	(11,472 x W ) + 873,1	31-60	(8,126 x W ) + 845,6
>60	(11,711 x W ) + 587,7	>60	(9,082 x W ) + 658,5
W – masa ciała [kg]

A. 1301,59 kcal

B. 1603,23 kcal

C. 1428,72 kcal

D. 1520,34 kcal

Obliczając podstawową przemianę materii (PPM) dla dziewczyny w wieku 20 lat i wadze 55 kg, skorzystano ze wzoru Schofielda. To jest jeden z lepszych wzorów w kwestii żywienia, bo uwzględnia kilka ważnych rzeczy. Dla kobiet w przedziale wiekowym 18-30 lat wzór wygląda tak: PPM = 10 * masa ciała (kg) + 6.25 * wzrost (cm) - 5 * wiek (lata) - 161. Jak nie mamy wzrostu, to można przyjąć średnio, że to będzie około 165 cm. Podstawiając wartości do wzoru, wyszło nam 1301,59 kcal, co świetnie pokazuje, jak ważne jest, by korzystać z dobrych wzorów przy obliczaniu zapotrzebowania energetycznego. Zrozumienie PPM jest kluczowe w diecie, bo to pozwala przemyśleć, ile energii potrzebujemy, co ma wpływ na planowanie diety, np. przy odchudzaniu czy budowaniu masy mięśniowej. Fajnie też brać pod uwagę, że PPM może się zmieniać z powodów takich jak wysiłek fizyczny, zdrowie czy hormony.

Pytanie 29

Skąd pochodzi kolagen?

A. owoce i makarony

B. produkty mleczne oraz sery

C. ryż oraz warzywa

D. mięso i ryby

Mięso i ryby są kluczowymi źródłami kolagenu, białka, które odgrywa fundamentalną rolę w organizmie, szczególnie w budowie tkanki łącznej, skóry, ścięgien oraz chrząstek. Kolagen występuje w największych ilościach w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak skórki, kości oraz inne tkanki łączące. W diecie bogatej w kolagen, można wyróżnić takie produkty jak rosół, który jest przygotowywany z gotowanych kości, a także ryby, które dostarczają bioaktywnych peptydów kolagenowych korzystnych dla zdrowia skóry i stawów. Ponadto, suplementacja kolagenem, pochodzącym z ryb lub innych zwierząt, cieszy się rosnącą popularnością ze względu na udowodnione właściwości wspierające elastyczność skóry oraz zdrowie stawów. Warto zwrócić uwagę na standardy żywieniowe i zalecenia dietetyczne, które podkreślają znaczenie białek zwierzęcych w kontekście prawidłowego odżywiania oraz dostarczania organizmowi niezbędnych składników odżywczych.

Pytanie 30

Przedstawiona na rysunku filiżanka, o pojemości 40 ml, służy do podawania

A. espresso.

B. zupy specjalnej.

C. czekolady.

D. zupy krem.

Filiżanka o pojemności 40 ml jest standardowym naczyniem używanym do serwowania espresso, który charakteryzuje się intensywnym smakiem i bogatym aromatem. Espresso jest przygotowywane poprzez przepuszczenie gorącej wody przez drobno zmieloną kawę pod wysokim ciśnieniem, co pozwala na wydobycie pełni smaku i aromatu kawy. W branży gastronomicznej, odpowiednie naczynia do serwowania napojów są kluczowe dla zachowania jakości serwowanych produktów. Kiedy filiżanka jest zbyt duża, espresso może wydawać się rozcieńczone, co negatywnie wpływa na jego walory sensoryczne. Zastosowanie filiżanki o pojemności 40 ml jest zgodne z najlepszymi praktykami, ponieważ pozwala na zachowanie odpowiedniej proporcji kawy i wody oraz umożliwia gościom delektowanie się każdym łykiem. Filiżanki do espresso często mają też odpowiednio grube ścianki, które pomagają utrzymać temperaturę napoju. W restauracjach i kawiarniach, właściwy dobór filiżanek jest zatem nie tylko kwestią estetyki, ale również kluczowym elementem wpływającym na doświadczenia kulinarne klientów.

Pytanie 31

Jaką barwę ma sok z pieczonego mięsa, jeśli temperatura wewnętrzna nie wzrośnie ponad

A. 69 °C

B. 79 °C

C. 73 °C

D. 63 °C

Wybór wyższych temperatur, takich jak 69 °C, 73 °C czy 79 °C, może wydawać się logiczny z perspektywy zapewnienia bezpieczeństwa żywności, jednak nie uwzględnia on kluczowych zasad dotyczących przygotowania mięsa. W praktyce wyższe temperatury skutkują nie tylko dalszym zniszczeniem patogenów, ale także prowadzą do zmiany struktury białek oraz nadmiernej utraty soków, co negatywnie wpływa na smak i teksturę mięsa. Warto zwrócić uwagę na to, że w przypadku mięsa czerwonego, temperatura 63 °C jest optymalna, aby uzyskać pożądane walory smakowe, zachowując przy tym odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Zbyt wczesna decyzja o podniesieniu temperatury może prowadzić do błędnych wniosków co do jakości gotowanego mięsa, a także do niepotrzebnego marnotrawienia surowców. Wiele osób może mylnie sądzić, że wyższa temperatura zawsze oznacza lepszej jakości posiłek, co jest nieprawdziwe. W rzeczywistości, gotowanie mięsa w wyższych temperaturach często prowadzi do jego przesuszenia i twardnienia, przez co staje się mniej apetyczne. Stąd też, przy przygotowywaniu posiłków, ważne jest, aby przestrzegać właściwych temperatur oraz świadomie dobierać metody gotowania, które pozwolą uzyskać najlepsze efekty kulinarne.

Pytanie 32

Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, oblicz zapotrzebowanie energetyczne 25-letniej kobiety o masie ciała 60 kg, małej aktywności fizycznej, karmiącej 2-miesięczne niemowlę.

Zapotrzebowanie energetyczne
wiek	masa ciała	mała aktywność fizyczna
19 - 30 lat	50 kg	1750 kcal/dobę
19 - 30 lat	60 kg	1900 kcal/dobę
Okres ciąży i karmienia		Dodatek energii
II trymestr ciąży		+ 360 kcal/dobę
III trymestr ciąży		+ 475 kcal/dobę
Laktacja 0 - 6 miesięcy		+ 505 kcal/dobę

A. 2405 kcal

B. 2225 kcal

C. 2260 kcal

D. 3240 kcal

Zgadza się, poprawna odpowiedź to 2405 kcal. To obliczenie bierze pod uwagę zapotrzebowanie energetyczne dla kobiety, która karmi. Żeby to dobrze policzyć, musimy wziąć dwa ważne rzeczy: podstawowe zapotrzebowanie energetyczne i dodatkowe kalorie związane z laktacją. Dla kobiety w wieku 25 lat, ważącej 60 kg, podstawowe zapotrzebowanie wynosi 1900 kcal dziennie. A w pierwszych sześciu miesiącach laktacji dodaje się 505 kcal, co daje nam razem 2405 kcal. Te wartości są zgodne z tym, co mówi Światowa Organizacja Zdrowia i Instytut Żywności i Żywienia, które wskazują, że mamy tutaj do czynienia z wyższym zapotrzebowaniem dla kobiet karmiących. Rozumienie tego aspektu jest ważne nie tylko dla zdrowego żywienia, ale też dla zdrowia mamy i dziecka. Jeśli więc interesujesz się dietetyką lub chcesz lepiej zrozumieć tę tematykę, to znajomość tych zasad bardzo pomoże w układaniu diet dla mam w trakcie karmienia.

Pytanie 33

Do spożywania śniadania w stylu wiedeńskim należy zapewnić widelce oraz noże do stołu?

A. średnie

B. duże

C. specjalne

D. małe

Odpowiedź 'średnie' jest prawidłowa, ponieważ w kontekście serwowania śniadania wiedeńskiego, które często obejmuje różnorodne potrawy, takie jak jajka, wędliny, sery i wypieki, użycie średnich sztućców jest najbardziej odpowiednie. Średnie widelce i noże stołowe są zaprojektowane tak, aby były uniwersalne i wygodne w użyciu dla większości dań serwowanych podczas śniadania. W gastronomii standardy dotyczące wielkości sztućców są ściśle określone, a średnie sztućce są zazwyczaj rekomendowane do dań, które wymagają precyzyjnego cięcia i nakładania. Na przykład, serwując jajka sadzone, stosowanie średniego noża umożliwia łatwe krojenie, a widelec odpowiedniej wielkości zapewnia wygodne podnoszenie potrawy. Warto również zauważyć, że wielkość sztućców powinna być dostosowana do rodzaju posiłku oraz kontekstu, w jakim jest podawany, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży gastronomicznej.

Pytanie 34

Która nieprawidłowość żywieniowa u dzieci oraz młodzieży prowadzi do spowolnienia wzrostu?

A. Zbyt duża ilość węglowodanów

B. Nadmiar witaminy D w diecie

C. Niewystarczające spożycie tłuszczu

D. Zbyt małe spożywanie białka

Zauważ, że białko jest mega ważne, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży. Jak go jest za mało w diecie, to może to spowolnić rozwój, bo białko odpowiada za budowę tkanek i produkcję hormonów. Wiesz, w czasie, gdy rośniemy, czyli w dzieciństwie i młodości, potrzebujemy tego białka, żeby nasze kości i mięśnie były zdrowe, a układ odpornościowy działał jak należy. Można je znaleźć w mięsie, rybach, jajkach, nabiale czy roślinach strączkowych. Ogólnie, dzieci powinny dostawać około 10-30% kalorii z białka, co jest równoważne z 1,2-2,0 g białka na każdy kilogram masy ciała dziennie, w zależności od tego, ile się ruszają. Jeśli białka będzie za mało, to naprawdę mogą wystąpić problemy, jak niedożywienie czy osłabienie mięśni, a w najgorszym wypadku to może wręcz zatrzymać rozwój. Dlatego dobrze, jak rodzice mają świadomość tego, jak ważne jest białko w diecie ich dzieci i starają się, by te zdrowe źródła białka znalazły się w ich jadłospisach.

Pytanie 35

Który z podanych surowców zawiera najwięcej białka w 100 g?

A. Śliwka żółta

B. Porzeczka czerwona

C. Papryka zielona

D. Fasola biała

Śliwka żółta, porzeczka czerwona oraz papryka zielona to owoce i warzywa, które są cennymi źródłami witamin i błonnika, ale niestety nie dostarczają zbyt wiele białka. Śliwki, choć bogate w przeciwutleniacze i witaminę C, zawierają zaledwie około 0,7 g białka na 100 g. Porzeczki czerwone, poza tym, że są źródłem witaminy C, witamin z grupy B oraz błonnika, mają równie niską zawartość białka, wynoszącą około 1 g na 100 g. Papryka zielona, będąc doskonałym źródłem witaminy A i C oraz błonnika, dostarcza jedynie około 1 g białka na 100 g. Wynika z tego, że te trzy produkty nie mogą konkurować z fasolą białą pod względem zawartości białka. Typowym błędem myślowym w tym kontekście jest mylenie wysokiej zawartości witamin i minerałów z wysoką zawartością białka. Warto zwrócić uwagę, że podczas planowania diety bogatej w białko, kluczowe jest uwzględnienie produktów, które są naturalnie słabe w węglowodany, a jednocześnie dostarczają znaczące ilości białka. Dlatego, dla osób pragnących zwiększyć spożycie białka, fasola biała i inne rośliny strączkowe są zdecydowanym wyborem, w przeciwieństwie do wymienionych owoców i warzyw, które chociaż zdrowe, nie zaspokajają potrzeb białkowych organizmu.

Pytanie 36

Aby przygotować 4 porcje kawy latte, wykorzystano 160 ml espresso oraz 1 200 ml mleka. Jaką ilość kawy i mleka trzeba przygotować dla 17 osób?

A. Kawy 680 ml, mleka 510 ml

B. Kawy 6 800 ml, mleka 5 100 ml

C. Kawy 680 ml, mleka 5 100 ml

D. Kawy 6 800 ml, mleka 510 ml

Odpowiedź, w której wskazano 680 ml kawy i 5100 ml mleka, jest poprawna, ponieważ opiera się na przeliczeniu ilości składników potrzebnych do przygotowania porcji kawy latte dla 17 osób. W oryginalnym zadaniu ustalono, że do sporządzenia 4 porcji kawy latte wykorzystano 160 ml kawy espresso oraz 1200 ml mleka. Zatem na jedną porcję kawy latte przypada 40 ml kawy espresso i 300 ml mleka (160 ml/4 i 1200 ml/4). Aby przygotować kawę dla 17 osób, należy pomnożyć te wartości przez 17, co daje 680 ml kawy (40 ml x 17) oraz 5100 ml mleka (300 ml x 17). Takie przeliczenie jest typowe w gastronomii, gdzie precyzyjne obliczenia składników są kluczowe dla uzyskania stałej jakości napojów oraz potraw. Przykład ten ilustruje znaczenie umiejętności obliczania proporcji w kuchni, co jest niezbędne szczególnie w przypadku większych zamówień lub wydarzeń, takich jak imprezy cateringowe czy spotkania towarzyskie.

Pytanie 37

Która forma wegetarianizmu zezwala na jedzenie takich produktów jak: mięso drobiowe, ryby, jaja, miód, mleko?

A. Witarianizm

B. Ichtiowegetarianizm

C. Semiwegetarianizm

D. Laktoowowegetarianizm

Ichtiowegetarianizm to dieta, która ogranicza się do spożywania ryb i owoców morza, a wyklucza wszelkie inne źródła białka zwierzęcego, w tym drób, jaja, miód i nabiał. Takie podejście nie odpowiada definicji semiwegetarianizmu, który zezwala na szerszy wachlarz produktów pochodzenia zwierzęcego. Z kolei witarianizm skupia się na spożywaniu jedynie surowych, nieprzetworzonych roślin, co całkowicie wyklucza jakiekolwiek produkty zwierzęce, w tym ryby czy jaja. W przeciwieństwie do semiwegetarianizmu, witarianizm jest restrykcyjny i nie daje możliwości wprowadzenia elementów diety mięsnej. Laktoowowegetarianizm natomiast to dieta, która zezwala na spożywanie mleka i jaj, ale nie dopuszcza mięsa ani ryb. Dlatego wszystkie te diety różnią się od semiwegetarianizmu, który łączy elementy diety mięsnej z roślinną, co czyni go bardziej elastycznym podejściem. Osoby, które mylnie utożsamiają te diety, mogą nie dostrzegać, jak różne są ich zasady i jak wpływają na zdrowie oraz wybory żywieniowe. Kluczowym błędem jest założenie, że wszystkie formy wegetarianizmu są takie same, podczas gdy w rzeczywistości koncepcje te różnią się znacząco i mają różne cele oraz zasady. Warto zatem dokładnie zrozumieć, jakie są różnice pomiędzy tymi podejściami, aby dokonywać świadomych wyborów żywieniowych.

Pytanie 38

Całkowity koszt przygotowania 100 zestawów śniadaniowych wyniósł 400,00 zł. Jaką wartość ma cena gastronomiczna netto za 1 zestaw, jeśli ustalona marża gastronomiczna wynosi 250%?

A. 10,00 zł

B. 20,50 zł

C. 6,50 zł

D. 14,00 zł

Aby obliczyć cenę gastronomiczną netto 1 zestawu śniadaniowego, należy najpierw ustalić koszt jednostkowy. Koszt sporządzenia 100 zestawów wynosi 400,00 zł, co oznacza, że koszt jednostkowy wynosi 400,00 zł / 100 = 4,00 zł. Ustalona marża gastronomiczna wynosi 250%, co oznacza, że cena sprzedaży brutto (z marżą) jest 2,5 razy wyższa od kosztu jednostkowego. W związku z tym, obliczamy cenę gastronomiczną netto jako koszt jednostkowy pomnożony przez (1 + marża). W tym przypadku, cena gastronomiczna netto = 4,00 zł * (1 + 2,5) = 4,00 zł * 3,5 = 14,00 zł. Tego typu obliczenia są standardową praktyką w branży gastronomicznej, gdzie określenie ceny sprzedaży na podstawie kosztów i marży jest kluczowe dla rentowności działalności. Zrozumienie tego procesu jest niezbędne dla właścicieli lokali gastronomicznych i menedżerów, aby podejmować świadome decyzje dotyczące cen oraz kontrolować marże zysku.

Pytanie 39

Zatrudnieni w stołówce, płacąc 10,00 zł za obiad, którego cena w cenniku zakładu wynosi 12,50 zł, korzystają z zniżki w wysokości

A. 15%

B. 10%

C. 25%

D. 20%

Aby obliczyć rabat udzielany pracownikom stołówki, należy najpierw zrozumieć, jak oblicza się wartość rabatu. Rabat oblicza się na podstawie różnicy między ceną regularną a ceną po rabacie. W tym przypadku cena zestawu obiadowego wynosi 12,50 zł, a po rabacie pracownicy płacą 10,00 zł. Różnica ta wynosi 12,50 zł - 10,00 zł = 2,50 zł. Następnie, aby obliczyć procentowy rabat, używamy wzoru: (rabat / cena katalogowa) * 100%. W naszym przypadku: (2,50 zł / 12,50 zł) * 100% = 20%. Oznacza to, że pracownicy korzystają z 20% rabatu na zestaw obiadowy. Przykładem praktycznym może być stosowanie takich rabatów w różnych branżach, aby zwiększyć lojalność klientów lub pracowników. W wielu firmach, szczególnie w sektorze gastronomicznym, rabaty są standardową praktyką mającą na celu zachęcenie do zakupów oraz budowanie długotrwałych relacji z klientami. Warto pamiętać, że umiejętność obliczania rabatów jest istotna w zarządzaniu finansami i marketingiem.

Pytanie 40

Jakie grupy produktów, według Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej opracowanej przez IŻŻ, powinny być spożywane w największych ilościach przez zdrową osobę?

A. Tłuszczowe

B. Warzywne

C. Nabiałowe

D. Mięsne

Według Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, warzywa i owoce powinny być podstawą diety zdrowego człowieka. Zawierają one cenne składniki odżywcze, takie jak witaminy, minerały, błonnik oraz przeciwutleniacze, które są niezbędne do utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia. Spożywanie warzyw i owoców w dużych ilościach przyczynia się do obniżenia ryzyka wielu chorób przewlekłych, w tym chorób sercowo-naczyniowych, otyłości oraz niektórych nowotworów. Przykładem praktycznego zastosowania tej zasady jest wprowadzenie do codziennej diety różnorodnych warzyw (np. brokułów, marchewki, szpinaku) oraz owoców (np. jabłek, jagód, cytrusów), co można osiągnąć poprzez dodawanie ich do posiłków, przygotowywanie sałatek oraz smoothie. Warto także pamiętać, że według rekomendacji żywieniowych, codzienne spożycie warzyw i owoców powinno wynosić co najmniej pięć porcji.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej