Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 11:56
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:11

Egzamin zdany!

Wynik: 21/40 punktów (52,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

W jakim schemacie sieciowym nie można używać wyłączników różnicowoprądowych jako zabezpieczeń przed porażeniem w przypadku uszkodzenia?

A. W systemie TN-S

B. W systemie TN-C

C. W systemie TT

D. W systemie IT

Układy sieciowe TT i TN-S są zaprojektowane z myślą o bezpieczeństwie użytkowników i skutecznej ochronie przeciwporażeniowej. W układzie TT, przewód neutralny (N) jest uziemiony lokalnie, co pozwala na stosowanie wyłączników różnicowoprądowych. Ochrona opiera się na różnicy prądów między przewodami, co umożliwia szybkie wyłączenie zasilania w przypadku wykrycia uszkodzenia. Z kolei układ TN-S, w którym przewody N i PE są oddzielone, również wspiera użycie RCD, zapewniając efektywną detekcję prądów różnicowych. W przypadku układu IT, którego celem jest zminimalizowanie ryzyka porażenia poprzez zastosowanie izolacji oraz lokowanie uziemienia, wyłączniki różnicowoprądowe również mogą być stosowane, jednak ich użycie jest bardziej ograniczone w porównaniu do układów TN i TT. W szczególności, w układach TN-C, połączenie przewodów neutralnych i ochronnych w jeden przewód prowadzi do poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem, takich jak niemożność skutecznego wyłączenia obwodu w przypadku uszkodzenia. Dla projektantów instalacji elektrycznych kluczowe jest zrozumienie, że dobór odpowiednich elementów ochronnych powinien być zgodny z zasadami bezpieczeństwa i standardami, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem elektrycznym.

Pytanie 2

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Omomierz cyfrowy

B. Mostek Wheatstone'a

C. Omomierz analogowy

D. Mostek Thomsona

Mostek Thomsona jest narzędziem pomiarowym, które pozwala na bardzo dokładne pomiary rezystancji, zwłaszcza w kontekście pomiarów uzwojeń komutacyjnych prądnic obcowzbudnych dużej mocy. Jego zasada działania opiera się na równoważeniu dwóch gałęzi obwodu, co pozwala na eliminację błędów pomiarowych związanych z wpływem rezystancji przewodów oraz innych parametrów, które mogą zniekształcać wynik. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, kiedy konieczne jest monitorowanie stanu technicznego maszyn, mostek Thomsona jest idealny do określenia dokładnych wartości rezystancji uzwojeń, co z kolei przekłada się na bezpieczeństwo i wydajność pracy urządzeń. Dzięki swojej precyzji, mostek ten jest zgodny z normami pomiarowymi, co czyni go nieocenionym narzędziem w warsztatach serwisowych oraz laboratoriach zajmujących się badaniem właściwości elektrycznych materiałów.

Pytanie 3

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 4 lata

B. 1 rok

C. 3 lata

D. 5 lat

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 4

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna zwiększonej wartości Z_s w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:	Salon	Sypialnia	Kuchnia	Przedpokój	Łazienka
Wartość Z_S:	2,32 Ω	6,84 Ω	1,72 Ω	1,39 Ω	2,55 Ω

A. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.

B. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.

C. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.

D. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.

Poprawna odpowiedź dotyczy poluzowanego przewodu liniowego zasilającego gniazda w obwodzie, co może prowadzić do zwiększonej wartości impedancji pętli zwarcia (Zs). W praktyce, poluzowanie przewodu wpływa na zwiększenie rezystancji, co z kolei podnosi wartość Zs. W sytuacji awaryjnej, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że w przypadku wystąpienia zwarcia prąd zwarcia będzie niższy, co może prowadzić do opóźnienia w działaniu zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe, co naraża instalację na potencjalne uszkodzenia. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie zapewnienia odpowiedniej wartości Zs dla bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Warto regularnie przeprowadzać pomiary Zs w obiektach, aby upewnić się, że wartości te są zgodne z wymaganiami normatywnymi i praktykami branżowymi, co zapobiega ryzyku pożarów oraz uszkodzeń urządzeń elektrycznych.

Pytanie 5

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany do bezpiecznego przeprowadzenia prac na linii napowietrznej odłączonej od zasilania?

A. Używanie sprzętu izolacyjnego

B. Uziemienie odłączonej linii

C. Ogrodzenie obszaru pracy

D. Zarządzanie pracą w grupie

Prace przy linii napowietrznej wyłączonej spod napięcia wymagają przestrzegania określonych zasad bezpieczeństwa, które zapewniają ochronę pracowników i minimalizują ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Wykonywanie pracy zespołowo jest kluczowym elementem, ponieważ zespół wzajemnie się wspiera, co pozwala na szybsze reagowanie w przypadku niespodziewanych okoliczności. Pracownicy powinni być świadomi otoczenia i potencjalnych zagrożeń, co skutkuje zwiększoną ochroną. Uziemienie wyłączonej linii jest kolejnym kluczowym środkiem ostrożności. Uziemienie nie tylko chroni przed przypadkowym porażeniem, ale także zapewnia, że w przypadku jakiejkolwiek nieprzewidzianej sytuacji, nie wystąpi niebezpieczne napięcie. Ogrodzenie miejsca wykonywania pracy również odgrywa ważną rolę; zabezpiecza obszar przed dostępem osób nieuprawnionych, co jest zgodne z zasadami BHP. Błędne jest przekonanie, że te środki są zbędne, ponieważ każdy moment pracy przy instalacjach elektrycznych wiąże się z potencjalnym niebezpieczeństwem, nawet jeśli linia jest wyłączona. Standardy BHP oraz normy krajowe wyraźnie wskazują, że zabezpieczenie miejsca pracy i stosowanie odpowiednich procedur są nie tylko zalecane, ale wręcz wymagane, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 6

Co należy zrobić w przypadku przeciążenia silnika elektrycznego podczas pracy?

A. Zwiększyć napięcie zasilające

B. Zredukować obciążenie lub sprawdzić wyłączniki termiczne

C. Zastosować dodatkowy filtr harmonicznych

D. Zwiększyć długość przewodów zasilających

W przypadku przeciążenia silnika elektrycznego kluczowe jest szybkie zidentyfikowanie i zredukowanie obciążenia, które może być przyczyną problemu. Przeciążenie często wynika z nadmiernego zapotrzebowania na moc, co prowadzi do przegrzania i potencjalnego uszkodzenia silnika. Standardy branżowe zalecają, aby regularnie monitorować obciążenie silników i odpowiednio reagować na wszelkie nieprawidłowości. Dodatkowo, sprawdzenie wyłączników termicznych to dobra praktyka, która pozwala na wykrycie i zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Wyłączniki termiczne są zabezpieczeniem, które automatycznie odłącza zasilanie w przypadku wykrycia nadmiernego wzrostu temperatury, co chroni silnik przed uszkodzeniem. Regularna konserwacja i kontrola tych elementów jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczną i efektywną pracę silników elektrycznych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy pozwala na dłuższą żywotność urządzeń i zmniejszenie ryzyka kosztownych napraw.

Pytanie 7

Jaką czynność powinno się wykonać w trakcie oględzin urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym podczas jego pracy?

A. Sprawdzenie poziomu drgań

B. Ocena stanu szczotek i szczotkotrzymaczy

C. Sprawdzenie połączeń elementów urządzenia

D. Ocena stanu pierścieni ślizgowych

Sprawdzenie poziomu drgań jest kluczowym elementem oceny stanu technicznego urządzenia napędowego z silnikiem pierścieniowym. Drgania mogą być wskaźnikiem wielu problemów, takich jak niewyważenie wirnika, luzy w łożyskach czy nieprawidłowe ustawienie osi. Monitorowanie drgań podczas pracy urządzenia pozwala na wczesne wykrycie tych problemów i podjęcie działań naprawczych, co może znacznie wydłużyć żywotność maszyny. W praktyce, stosuje się różne metody pomiaru drgań, w tym analizatory drgań, które mogą dostarczyć szczegółowych informacji na temat amplitudy, częstotliwości oraz charakterystyki drgań. Zgodnie z normami ISO 10816, ocena drgań powinna być wykonywana regularnie, a wyniki należy porównywać z wartościami granicznymi, aby określić stan techniczny urządzenia. Dobra praktyka w branży mechanicznej zaleca prowadzenie dokumentacji pomiarów, co umożliwia śledzenie zmian w czasie i diagnozowanie potencjalnych usterek.

Pytanie 8

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie TN-C wpływ mają

A. przekrój żył przewodów

B. materiał izolacyjny przewodów

C. liczba przewodów umieszczonych w korytkach

D. metoda ułożenia przewodów w instalacji

Wartość impedancji pętli zwarcia w sieci TN-C jest kluczowym parametrem, który wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznej. Przekrój żył przewodów ma bezpośredni wpływ na oporność elektryczną i tym samym na impedancję pętli zwarcia. Im większy przekrój przewodów, tym mniejsza ich oporność, co prowadzi do niższej wartości impedancji pętli. To z kolei pozytywnie wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń nadprądowych, co jest zgodne z wymaganiami normy PN-IEC 60364. W praktyce, odpowiednio dobrany przekrój przewodów zapewnia, że w przypadku zwarcia prąd zwarciowy będzie na tyle wysoki, aby zadziałały zabezpieczenia, minimalizując ryzyko uszkodzeń oraz pożaru. Właściwy dobór przekroju żył jest szczególnie ważny w instalacjach o dużym obciążeniu, gdzie niewłaściwe wartości impedancji mogą prowadzić do awarii systemu.

Pytanie 9

Jaką wartość prądu znamionowego powinien posiadać wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V oraz P_y = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 6A

B. 16A

C. 10A

D. 20A

Dobór wyłącznika nadprądowego wymaga zrozumienia nie tylko charakterystyki urządzenia, ale również obliczeń związanych z przewidywanym poborem prądu. W przypadku błędnego wyboru wartości wyłącznika, jak na przykład 10A, 20A czy 6A, może dojść do wielu niepożądanych sytuacji. Wyłącznik 10A jest zbyt niski w kontekście obliczonego prądu 10,43 A, co prowadziłoby do częstego wyzwalania w przypadku normalnej pracy grzejnika, co z kolei może być uciążliwe i prowadzić do nieefektywnego użytkowania urządzenia. Z drugiej strony, wybór wyłącznika 20A może wydawać się rozsądny, ale może stwarzać zagrożenie, ponieważ zbyt wysoka wartość wyłącznika może nie zadziałać w przypadku realnego zwarcia, co zagraża bezpieczeństwu instalacji. Wyłącznik 6A jest zdecydowanie niewystarczający, co prowadziłoby do jego przegrzewania lub uszkodzenia w wyniku zbyt dużego obciążenia. Przykłady te pokazują, jak łatwo można wejść w pułapkę niewłaściwego doboru urządzeń zabezpieczających. Niezrozumienie podstawowych zasad obliczeń prądowych oraz charakterystyki wyłączników skutkuje błędnymi decyzjami, co może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa użytkowników i efektywności systemu elektrycznego. Dobre praktyki zalecają zawsze dobierać wyłączniki z zapasem, aby uniknąć takich problemów.

Pytanie 10

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zmniejszając prąd wzbudzenia

B. Zmniejszając moment napędowy

C. Zwiększając moment napędowy

D. Zwiększając prąd wzbudzenia

Zmniejszanie prądu wzbudzenia nie tylko nie pozwala na zwiększenie mocy biernej indukcyjnej, ale wręcz przeciwnie, może prowadzić do jej zmniejszenia. Przy niższym prądzie wzbudzenia strumień magnetyczny w wirniku zostaje osłabiony, co w konsekwencji ogranicza zdolność prądnicy do wytwarzania mocy biernej. Taki błąd myślowy wynika z nieporozumienia dotyczącego relacji między prądem wzbudzenia a mocą bierną. Często przyjmuje się, że zmniejszanie prądu wzbudzenia prowadzi do zmniejszenia obciążenia, co jest prawdą w kontekście mocy czynnej, jednak w przypadku mocy biernej działa to w odwrotny sposób. Podobnie, zmniejszanie momentu napędowego nie ma wpływu na zwiększenie mocy biernej, ponieważ moment napędowy jest związany z mocą czynną i obciążeniem maszyny. Zmniejszenie momentu napędowego może prowadzić do obniżenia prędkości obrotowej prądnicy, co może skutkować niewystarczającą produkcją zarówno mocy czynnej, jak i biernej. Zwiększanie momentu napędowego z kolei może być pomocne w innych kontekstach, ale sama w sobie nie dostarczy dodatkowej mocy biernej, jeśli nie zostanie skorelowane z odpowiednią regulacją prądu wzbudzenia. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie, że regulacja wzbudzenia jest decydującym czynnikiem w zarządzaniu mocą bierną w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 11

Jaka jest podstawowa funkcja wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Przekształcenie prądu przemiennego na stały

B. Ochrona przed przeciążeniem obwodu

C. Ochrona przed porażeniem poprzez wykrycie różnicy prądów w przewodach

D. Regulacja napięcia wyjściowego

Wyłącznik różnicowoprądowy jest kluczowym elementem systemów ochrony elektrycznej, którego głównym zadaniem jest zapobieganie porażeniom prądem elektrycznym. Działa on na zasadzie wykrywania różnicy pomiędzy prądem wpływającym a wypływającym z urządzenia lub instalacji. Jeśli taka różnica zostanie wykryta, oznacza to, że część prądu gdzieś 'ucieka', co może sugerować uszkodzenie izolacji lub kontakt prądu z osobą. W praktyce wyłącznik różnicowoprądowy automatycznie odłącza zasilanie w momencie wykrycia tego typu anomalii, minimalizując ryzyko porażenia. To urządzenie jest szeroko stosowane w instalacjach domowych i przemysłowych, zapewniając dodatkową warstwę ochrony w miejscach, gdzie mogą występować uszkodzenia izolacji lub wilgoć. Warto pamiętać, że nie zastępuje on standardowych zabezpieczeń nadprądowych, ale uzupełnia je, oferując ochronę przed skutkami niekontrolowanego przepływu prądu do ziemi. W kontekście bezpieczeństwa użytkownika wyłącznik różnicowoprądowy jest nieocenionym narzędziem, które powinno być standardem w każdej nowoczesnej instalacji elektrycznej.

Pytanie 12

W jakim przypadku w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinno się wykonać pomiary kontrolne (sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiary rezystancji izolacji, weryfikacja samoczynnego wyłączania napięcia)?

A. Po przeciążeniu urządzenia

B. Po naprawie zabezpieczeń

C. Po modernizacji instalacji

D. Po zadziałaniu zabezpieczeń

Pytania dotyczące pomiarów kontrolnych w instalacjach elektrycznych mogą być mylące, zwłaszcza gdy chodzi o praktyczne zastosowanie tych pomiarów. W przypadku odpowiedzi sugerujących, że pomiary są wymagane po naprawie zabezpieczeń, po zadziałaniu zabezpieczeń lub po przeciążeniu urządzenia, można dostrzec istotne błędy myślowe. Naprawa zabezpieczeń, chociaż ważna, nie zawsze implikuje, że cała instalacja wymaga natychmiastowego sprawdzenia. Zabezpieczenia są projektowane w taki sposób, aby chronić instalację przed sytuacjami awaryjnymi, a ich naprawa zazwyczaj nie wiąże się z modyfikacjami instalacji, które mogłyby wpłynąć na jej bezpieczeństwo. Z kolei zadziałanie zabezpieczeń jest jedynie objawem problemu, a nie przyczyną, co oznacza, że niekoniecznie pociąga za sobą konieczność przeprowadzania pomiarów kontrolnych w całej instalacji. Co więcej, przeciążenie urządzenia jest sytuacją operacyjną, która również nie musi wskazywać na potrzebę ogólnych pomiarów kontrolnych, chyba że wiąże się z uszkodzeniem przewodów lub innych elementów instalacji. W praktyce, pomiary kontrolne są kluczowe po takich czynnościach jak modernizacja, gdzie zmiany mogą wprowadzić nowe zagrożenia. Właściwe podejście wskazuje, że przeprowadzanie pomiarów kontrolnych po modernizacji jest nie tylko zgodne z zasadami bezpieczeństwa, ale i z regulacjami prawnymi oraz normami, które mają na celu ochronę osób i mienia przed skutkami niewłaściwie funkcjonujących instalacji elektrycznych.

Pytanie 13

Jakie jest prawidłowe postępowanie w przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego?

A. Podłączenie dodatkowego obciążenia, co może pogorszyć sytuację

B. Zmiana przewodów, chociaż to nie rozwiązuje problemu napięcia na obudowie

C. Natychmiastowe wyłączenie zasilania

D. Odłączenie uziemienia, co jest niebezpieczne i niewłaściwe

W przypadku podejrzenia obecności napięcia na obudowie urządzenia elektrycznego, najlepszym i najbezpieczniejszym działaniem jest natychmiastowe odłączenie zasilania. Jest to zgodne z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa elektrycznego i normami BHP. Gdy urządzenie elektryczne ma napięcie na obudowie, może to oznaczać uszkodzenie izolacji lub inny problem techniczny, który stwarza ryzyko porażenia prądem. Szybkie odłączenie zasilania eliminuje to ryzyko i pozwala na dalsze, bezpieczne działania. Po odłączeniu zasilania należy również upewnić się, że urządzenie jest odpowiednio uziemione, aby uniknąć podobnych problemów w przyszłości. Następnie można przystąpić do diagnostyki i naprawy urządzenia przez wykwalifikowanego specjalistę, co jest zgodne z dobrą praktyką w branży elektrycznej. Ważne jest również, by regularnie sprawdzać stan techniczny urządzeń elektrycznych i ich uziemienia, aby uniknąć takich sytuacji w przyszłości. Moim zdaniem, wiedza o bezpiecznym postępowaniu w takich sytuacjach powinna być podstawą w każdej edukacji technicznej.

Pytanie 14

Kto jest zobowiązany do opracowania planów regularnych przeglądów oraz konserwacji instalacji elektrycznej w obiekcie mieszkalnym?

A. Organ inspekcji technicznej

B. Użytkownicy mieszkań

C. Dostawca energii elektrycznej

D. Właściciel lub zarządca nieruchomości

Właściciel lub zarządca budynku jest odpowiedzialny za sporządzenie planów okresowych kontroli i napraw instalacji elektrycznej, co wynika z przepisów prawa budowlanego oraz standardów dotyczących zarządzania budynkami. Właściciel budynku ma obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznej, co obejmuje regularne przeglądy, które mogą wykryć potencjalne zagrożenia, takie jak przestarzałe komponenty, uszkodzenia mechaniczne czy nieprawidłowe połączenia. W praktyce, właściciele i zarządcy często korzystają z usług wyspecjalizowanych firm zajmujących się audytem i konserwacją instalacji elektrycznych. Dobre praktyki branżowe wskazują, że takie kontrole powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku, a szczególnie w przypadku starszych budynków, gdzie ryzyko awarii jest wyższe. Dodatkowo, zgodnie z normą PN-IEC 60364-6, regularne inspekcje są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizacji ryzyka pożarowego. Właściciele powinni również prowadzić dokumentację tych przeglądów, co jest istotne nie tylko dla utrzymania standardów, ale także w kontekście ewentualnych roszczeń ubezpieczeniowych.

Pytanie 15

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Amperomierza

B. Waromierza

C. Woltomierza

D. Częstościomierza

Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 16

Piec elektryczny o mocy 12 kW jest zasilany z trójfazowej instalacji 3 x 400 V za pomocą przewodu o długości 20 m i przekroju 4 mm². Jakie konsekwencje przyniesie wymiana tego przewodu na przewód o tej samej długości, lecz o przekroju 6 mm²?

A. Spadek napięcia na przewodach zasilających zmniejszy się.

B. Moc wydobywana w piecu wzrośnie 1,5 raza.

C. Moc wydobywana w piecu zmaleje 1,5 raza.

D. Spadek napięcia na przewodach zasilających wzrośnie.

Wymiana przewodu o przekroju 4 mm² na 6 mm² w instalacji trójfazowej przynosi ze sobą korzyści związane z obniżeniem spadku napięcia na przewodach zasilających. Spadek napięcia jest wynikiem oporu przewodów, a ten opór maleje wraz ze zwiększeniem przekroju przewodu. W przypadku instalacji elektrycznych, zgodnie z normami IEC 60228, mniejsze spadki napięcia są kluczowe dla efektywności operacyjnej urządzeń elektrycznych. Przy większym przekroju przewodu, przepływ prądu staje się bardziej efektywny, co oznacza mniejsze straty energii w postaci ciepła. Przykładem praktycznym może być zastosowanie takich przewodów w instalacjach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy, jak piec elektryczny, muszą działać optymalnie, aby zminimalizować zużycie energii i zapewnić trwałość systemu. Mniejszy spadek napięcia pozwala na stabilniejsze zasilanie, co jest szczególnie ważne w kontekście ochrony urządzeń elektronicznych i ich długoterminowej wydajności.

Pytanie 17

Jakie powinno być napięcie pomiarowe przy ocenie rezystancji izolacji obwodów w instalacjach elektrycznych 230/400 V, w których brak jest ochrony przed przepięciami?

A. 250 V

B. 1 000 V

C. 500 V

D. 750 V

Wybór napięcia 1 000 V, 250 V lub 750 V w badaniach rezystancji izolacji w instalacjach 230/400 V jest nieodpowiedni i niezgodny z branżowymi standardami. Napięcie 1 000 V jest stosowane w niektórych specyficznych przypadkach, jednakże w instalacjach o napięciu nominalnym 230/400 V, użycie tak wysokiego napięcia może prowadzić do uszkodzenia delikatnych komponentów elektronicznych, co może skutkować nieprawidłowymi wynikami pomiarów, a także zagrażać bezpieczeństwu osób przeprowadzających testy. Z kolei napięcia 250 V i 750 V są zbyt niskie, aby skutecznie ocenić właściwości izolacji, co może prowadzić do fałszywie pozytywnych wyników, gdzie uszkodzona izolacja nie zostanie wykryta, a tym samym wprowadzi w błąd użytkowników co do bezpieczeństwa instalacji. Tego typu błędy często wynikają z niedostatecznego zrozumienia zasad działania izolacji oraz niewłaściwego doboru sprzętu pomiarowego. Aby zapewnić, że wyniki są rzetelne, niezbędne jest stosowanie właściwego napięcia, zgodnego z wymaganiami norm, co zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 18

Jakie oznaczenie powinna nosić wkładka bezpiecznikowa, którą trzeba zainstalować w celu zabezpieczenia silników oraz urządzeń rozdzielczych?

A. aL

B. gB

C. gR

D. aM

Wkładka bezpiecznikowa oznaczona symbolem aM jest przeznaczona do ochrony silników oraz urządzeń rozdzielczych przed przeciążeniem i zwarciem. Oznaczenie to wskazuje, że bezpiecznik ten ma charakterystykę czasowo-prądową, która jest dostosowana do pracy urządzeń z silnikami, co oznacza, że pozwala na chwilowe przekroczenie dopuszczalnego prądu w momencie rozruchu silnika, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że wkładka aM jest w stanie znieść większy prąd przez krótki czas, co zapobiega niepotrzebnym wyłączeniom w przypadku chwilowych przeciążeń. Takie wkładki są szczególnie zalecane w instalacjach, gdzie silniki startują z dużym momentem, co generuje znaczne obciążenia prądowe. Wdrożenie wkładek aM zgodnie z normami IEC 60269, które określają wymagania dla wkładek bezpiecznikowych, jest dobrą praktyką, zapewniającą bezpieczeństwo oraz niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 19

Jaki jest główny powód stosowania bezpieczników w instalacjach elektrycznych?

A. Redukcja hałasu w instalacji

B. Poprawa jakości dostarczanej energii

C. Ochrona przed przeciążeniem i zwarciem

D. Zmniejszenie wartości napięcia w obwodach

Bezpieczniki to kluczowe elementy ochronne stosowane w instalacjach elektrycznych, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa całego systemu oraz osób z niego korzystających. Głównym powodem stosowania bezpieczników jest ochrona przed przeciążeniem i zwarciem. W przypadku przeciążenia lub zwarcia bezpiecznik przerywa przepływ prądu, co zapobiega uszkodzeniom przewodów, urządzeń i potencjalnie niebezpiecznym sytuacjom, takim jak pożary. Działa to na zasadzie automatycznego wyłączenia obwodu, kiedy przepływ prądu przekracza określoną wartość dopuszczalną. To nie tylko chroni instalację, ale również minimalizuje ryzyko dla użytkowników. Dzięki temu, bezpieczniki stanowią pierwszą linię obrony w systemach elektrycznych. Wiele standardów branżowych, takich jak normy PN-EN, podkreśla konieczność stosowania bezpieczników jako podstawowego elementu ochrony w instalacjach. W praktyce, stosowanie bezpieczników jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również dobrą praktyką inżynierską zapewniającą długotrwałą i bezawaryjną pracę urządzeń elektrycznych.

Pytanie 20

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Przerwa w obwodzie twornika

B. Wystająca izolacja między działkami komutatora

C. Zabrudzony komutator

D. Nieodpowiednio dobrane szczotki

Zabrudzony komutator, choć może wpływać na działanie silnika, nie jest główną przyczyną braku reakcji silnika na załączenie napięcia. Zabrudzenie komutatora prowadzi do problemów z przewodnictwem prądu i może powodować niestabilne działanie lub przerywanie pracy silnika, jednak nie powoduje całkowitego braku reakcji na napięcie. Nieprawidłowo dobrane szczotki również mogą przyczyniać się do słabego kontaktu z komutatorem, co wpływa na wydajność, ale nie wyklucza możliwości działania silnika w przypadku przyłożenia napięcia. Wystająca izolacja między działkami komutatora może prowadzić do lokalnych zwarć, ale z reguły nie blokuje całkowicie funkcji silnika. W praktyce, aby uniknąć mylnych wniosków, należy dokładnie analizować objawy i zrozumieć, jak każdy element układu wpływa na jego funkcjonowanie. Kluczowe jest, by podczas diagnostyki silników prądu stałego podejść do problemu z perspektywy systemowej, rozpatrując wszystkie potencjalne przyczyny, a nie tylko te, które wydają się oczywiste. Właściwe techniki diagnostyczne oraz regularne przeglądy mogą pomóc w identyfikacji problemów zanim staną się poważnymi usterkami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie inżynierii elektrycznej.

Pytanie 21

Jakie powinno być znamionowe natężenie prądu dla instalacyjnego wyłącznika nadprądowego używanego w systemie z napięciem 230 V, 50 Hz, jako zabezpieczenie obwodu wykonanego z przewodu 3x2,5 mm², który zasila 1-fazowy piec elektryczny o mocy 3 kW?

A. 10 A

B. 25 A

C. 16 A

D. 6 A

Wybór znamionowego prądu instalacyjnego wyłącznika nadprądowego na poziomie 16 A w przypadku obwodu zasilającego piec elektryczny o mocy 3 kW jest zgodny z zasadami zabezpieczeń elektrycznych. Przy napięciu 230 V, prąd pobierany przez piec można obliczyć, korzystając ze wzoru P = U * I, co daje I = P / U, a w naszym przypadku I = 3000 W / 230 V = 13,04 A. Z tego wynika, że wyłącznik nadprądowy o znamionowym prądzie 16 A będzie odpowiedni, zapewniając odpowiedni margines bezpieczeństwa oraz uwzględniając warunki pracy, takie jak prądy rozruchowe. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41, zabezpieczenia instalacyjne powinny być dobrane z odpowiednim zapasem, aby zminimalizować ryzyko wyzwolenia wyłącznika w normalnych warunkach eksploatacyjnych. Dodatkowo, zastosowanie przewodu 3x2,5 mm², który ma odpowiednią zdolność prądową, sprzyja bezpieczeństwu i niezawodności instalacji. W praktyce, 16 A jest powszechnie stosowane dla podobnych obwodów, co czyni tę odpowiedź właściwą.

Pytanie 22

Jaką wartość skuteczną ma przemienne napięcie dotykowe, które może być stosowane przez dłuższy czas w normalnych warunkach środowiskowych, dla oporu ciała ludzkiego wynoszącego około 1 kΩ?

A. 25 V

B. 50 V

C. 60 V

D. 12 V

Wartości napięcia dotykowego, które są podane w odpowiedziach, mogą wprowadzać w błąd, jeśli nie zostaną właściwie zrozumiane w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Odpowiedzi 12 V, 25 V oraz 60 V nie spełniają kryteriów bezpieczeństwa, które zostały określone przez normy dotyczące ochrony przed porażeniem prądem. Przykładowo, napięcie 12 V jest często uznawane za stosunkowo bezpieczne, lecz w praktyce może być nieadekwatne w kontekście długotrwałego kontaktu z ciałem ludzkim, zwłaszcza w obecności wilgoci, co zwiększa ryzyko przepływu prądu. Z kolei napięcie 25 V, chociaż niższe od 50 V, nie jest wystarczające do oceny realnych zagrożeń, które mogą wystąpić w standardowych ustaleniach. Natomiast napięcie 60 V przekracza bezpieczny poziom, wprowadzając znaczne ryzyko dla zdrowia użytkowników. Pamiętajmy, że ochrona przed porażeniem prądem opiera się na systematycznym podejściu do projektowania instalacji elektrycznych, które uwzględniają nie tylko wartości napięcia, ale także warunki ich użytkowania. Kluczowe jest zrozumienie, że przekraczanie ustalonych wartości granicznych napięcia może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a także odpowiedzialności prawnej w przypadku awarii. Normy bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak IEC 60479, podkreślają znaczenie przestrzegania tych zasad, aby zminimalizować ryzyko dla użytkowników.

Pytanie 23

Jakie skutki dla instalacji mieszkalnej przyniesie zamiana przewodu YDY 3x1,5 mm2 na YADY 3 x 1,5 mm2?

A. Przewodność elektryczna przewodów ulegnie zwiększeniu

B. Obciążalność długotrwała instalacji zostanie zmniejszona

C. Rezystancja przewodów ulegnie zmniejszeniu

D. Wytrzymałość elektryczna izolacji wzrośnie

Jest trochę zamieszania, jeśli chodzi o różnice między YDY a YADY, co prowadzi do mylnych przekonań. Wydaje się, że ludzie myślą, że przewodność elektryczna się zwiększa z innym materiałem, ale to nie tak działa. Przewody 1,5 mm2 z obu typów mają tę samą przewodność, bo to zależy od przekroju, a nie od samego materiału. Też, jak mowa o wytrzymałości izolacji, to YADY wcale nie jest lepszy. Właściwości izolacyjne YADY są gorsze niż YDY, więc nie ma szans, że YADY jest bardziej odporny na wysokie napięcia. I wiesz, rezystancja też się nie zmienia, bo to zależy od materiału i długości, a nie od typu przewodu. W praktyce dobór przewodu powinien być oparty na normach, takich jak PN-IEC 60364, bo jak się użyje złych przewodów, to może być niebezpiecznie. Awaria sprzętu, przegrzewanie – to nie są rzeczy, które chcesz mieć na głowie.

Pytanie 24

Jakiego rodzaju wyłączników RCD należy użyć do zabezpieczenia instalacji elektrycznej obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie znajdują się 15 zestawów komputerowych?

A. 25/2/030-AC

B. 25/4/300-A

C. 25/2/030-A

D. 25/4/030-AC

Wybór innych typów wyłączników RCD do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej nie jest zalecany ze względu na różnice w parametrach, które mogą prowadzić do niewystarczającego poziomu ochrony. Chociaż niektóre z tych wyłączników mają swoje zastosowania, nie spełniają one wymogów bezpieczeństwa w kontekście pracy z urządzeniami komputerowymi. Na przykład, typ 25/4/300-A, z prądem różnicowym 300 mA, jest przeznaczony głównie do ochrony przed pożarem w obwodach zasilających, a nie dla ochrony użytkowników przed porażeniem prądem. Użycie takiego wyłącznika w pracowni komputerowej mogłoby spowodować, że w przypadku awarii, prąd nie zostanie odcięty wystarczająco szybko, co zwiększa ryzyko dla osób korzystających z urządzeń. Typ 25/2/030-AC, mimo że ma prąd różnicowy 30 mA, nie jest dostosowany do ochrony przed prądami stałymi, co może być istotne w przypadku zastosowań związanych z elektroniką. Natomiast 25/2/030-AC zawiera dodatkową opcję dla prądów stałych, co czyni go bardziej uniwersalnym, ale niekoniecznie lepszym w kontekście standardowego użytkowania komputerów. Kluczowym błędem jest zatem zakładanie, że każdy wyłącznik RCD może być stosowany w każdej sytuacji, co jest sprzeczne z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, które zalecają użycie odpowiednich urządzeń w zależności od specyfiki użytkowania i potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 25

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Typ materiału żyły

B. Typ materiału izolacji

C. Przekrój żył

D. Długość przewodu

Rodzaj materiału izolacji nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej, ponieważ spadek napięcia jest determinowany przez właściwości przewodnika, a nie jego otoczenie. Kluczowymi czynnikami wpływającymi na spadek napięcia są długość przewodu, jego przekrój oraz materiał, z którego wykonana jest żyła. Spadek napięcia można obliczyć przy pomocy wzorów, które uwzględniają opór przewodnika, a ten z kolei zależy od jego długości, przekroju oraz rodzaju materiału (miedź lub aluminium). W praktyce, dla zminimalizowania spadków napięcia w instalacjach elektrycznych, stosuje się przewody o większym przekroju oraz starannie planuje długości odcinków przewodów. Na przykład, w instalacjach o dużym obciążeniu, takich jak sieci zasilające przemysłowe, zastosowanie przewodów miedzianych o dużym przekroju pozwala na skuteczne ograniczenie strat napięcia, co jest zgodne z wymogami norm PN-IEC 60364-5-52.

Pytanie 26

Które z wymienionych działań podczas instalacji elektrycznych do 1 kV wymagają wydania polecenia?

A. Związane z ochroną zdrowia i życia ludzi

B. Związane z ochroną urządzeń przed zniszczeniem

C. Codzienne, wskazane w instrukcji eksploatacji

D. Okresowe, określone w planie przeglądów

Odpowiedź wskazująca na konieczność wydania polecenia przy okresowych przeglądach instalacji elektrycznych do 1 kV jest zgodna z obowiązującymi standardami oraz regulacjami prawnymi w zakresie bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń elektrycznych. Okresowe przeglądy, wpisane w planie przeglądów, mają na celu weryfikację stanu technicznego instalacji oraz wykrywanie potencjalnych usterek, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Wydanie polecenia w tym kontekście jest niezbędne, aby formalnie zlecić te działania odpowiedniemu personelowi, który ma kompetencje oraz uprawnienia do ich przeprowadzenia. Przykładem zastosowania może być sytuacja, w której po przeprowadzeniu przeglądu instalacji wykryto nieprawidłowości, co wymaga szybkiego podjęcia działań naprawczych w celu uniknięcia awarii. Warto również podkreślić, że systematyczne przeglądy są rekomendowane przez Polskie Normy oraz przepisy prawa budowlanego, co potwierdza ich istotność w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 27

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm².

A. 16 mm2

B. 4 mm2

C. 6 mm2

D. 10 mm2

Wybór przekroju przewodu wyrównawczego głównego mniejszego niż 10 mm², jak na przykład 4 mm², 6 mm² czy 16 mm², prowadzi do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i ochrony instalacji elektrycznych. Przewód o przekroju 4 mm² jest niewystarczający, aby sprostać wymaganiom zabezpieczeń w sytuacji zwarcia. W przypadku awarii prąd zwarciowy może być znacznie większy niż maksymalne wartości, które może przewodzić taki przewód, co prowadzi do jego przegrzania i potencjalnego uszkodzenia, a w najgorszym przypadku do pożaru. Odpowiedź 6 mm² również jest zbyt mała, co naraża instalację na ryzyko awarii oraz może skutkować nieefektywnym działaniem systemów ochrony, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Z kolei wybór 16 mm² jako minimalnego przekroju, mimo że spełnia wymagania, nie jest optymalny z punktu widzenia kosztów i elastyczności instalacji, ponieważ przewody o większym przekroju są droższe oraz mniej elastyczne, co może powodować problemy podczas montażu w trudnych warunkach. Aby dobierać odpowiednie przekroje przewodów, należy kierować się nie tylko maksymalnymi wartościami prądów, ale również normami i praktykami branżowymi, które jasno wskazują, że przewody wyrównawcze powinny być stosowane z rozwagą, uwzględniając ich funkcję w systemie ochrony przeciwporażeniowej oraz specyfikę konkretnej instalacji.

Pytanie 28

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojenia U1-U2.

B. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

C. uzwojenia V1-V2.

D. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 29

Aby naprawić uszkodzenie przerwanego przewodu pomiędzy sąsiednimi puszkami łączeniowymi w instalacji elektrycznej podtynkowej, która znajduje się w rurce, konieczne jest

A. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, wymienić go na nowy i połączyć

B. pozostawić uszkodzony przewód, a puszki połączyć przewodem natynkowym

C. wykuć bruzdę i wymienić rurkę instalacyjną z przewodami na przewód podtynkowy

D. odkręcić w puszkach uszkodzony przewód, zlutować, zaizolować i połączyć

Odpowiedzi sugerujące złączenie uszkodzonego przewodu poprzez lutowanie są problematyczne, ponieważ nie zapewniają one długotrwałej i niezawodnej naprawy. Lutowanie, choć czasami wykorzystywane w elektronice, staje się nieodpowiednie w kontekście instalacji elektrycznych, szczególnie w sytuacjach, gdzie przewody są schowane w rurkach i puszkach. Tego typu naprawa może prowadzić do osłabienia struktury elektrycznej oraz narażenia na przyszłe problemy, takie jak przegrzanie czy uszkodzenia izolacji. Dodatkowo, pozostawienie uszkodzonego przewodu i łączenie puszek przewodem natynkowym jest niewłaściwe, ponieważ naraża to instalację na kontakt z czynnikami zewnętrznymi oraz może naruszać estetykę oraz normy budowlane. Wykucie bruzdy i zastąpienie rurki również nie jest najlepszym rozwiązaniem, ponieważ jest to kosztowna i czasochłonna operacja, która może okazać się zbędna w przypadku prostszej wymiany samego przewodu. Kluczowe jest, aby w przypadku uszkodzenia przewodów podtynkowych działać zgodnie z najlepszymi praktykami, co oznacza ich wymianę na nowe, zgodne z normami bezpieczeństwa, aby uniknąć niepotrzebnych zagrożeń oraz kosztownych napraw w przyszłości.

Pytanie 30

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 40%

B. S2 40

C. S2 60

D. S3 60%

Odpowiedzi wskazujące na S2, zarówno w wersji z 60%, jak i 40%, są mylące, gdyż odnoszą się do zupełnie innego trybu pracy silnika elektrycznego. Oznaczenie S2 dotyczy silników, które są przystosowane do pracy przez określony czas, lecz nie przewidują przerwy w cyklu roboczym. W przypadku S2 silnik może pracować przez krótki czas, a jego zdolność do pracy nie jest dostosowana do częstych cykli przerywanych, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia urządzenia. Typowe cykle pracy S2 są krótsze i nie przewidują długich okresów przerwy. Oznaczenie S3 natomiast jest dedykowane do pracy przerywanej, co czyni je bardziej odpowiednim w kontekście podanego pytania. Warto również zauważyć, że wybierając niewłaściwe oznaczenia, można wprowadzić w błąd nie tylko w kontekście efektywności energetycznej, ale także w kwestiach bezpieczeństwa operacyjnego. Silniki muszą być odpowiednio dostosowane do zakładanych warunków pracy, aby uniknąć nadmiernego zużycia czy nawet awarii. Typowe błędy myślowe obejmują nieprawidłowe interpretowanie cykli pracy oraz mylenie ich z obciążeniem, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego silnika dla danej aplikacji.

Pytanie 31

Jaką czynność konserwacyjną silnika prądu stałego można zrealizować podczas jego inspekcji w trakcie działania?

A. Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilającym

B. Weryfikacja stanu osłon elementów wirujących

C. Weryfikacja stanu szczotkotrzymaczy

D. Czyszczenie komutatora

Sprawdzanie osłon części wirujących w silnikach prądu stałego to naprawdę istotna kwestia, jeśli mówimy o ich konserwacji. Te osłony są jak tarcza – chronią nas przed przypadkowymi kontaktem z ruchomymi elementami i pomagają w ochronie silnika przed różnymi zanieczyszczeniami. Regularne przeglądy tych osłon mogą pomóc zauważyć usterki, takie jak pęknięcia czy luzy, które mogą doprowadzić do poważniejszych problemów. Na przykład, w przemyśle, gdzie silniki muszą być niezawodne, kontrola stanu tych osłon to podstawa. Podobno według norm ISO 13857, bezpieczeństwo to kluczowa sprawa, więc chronienie się przed urazami od ruchomych części maszyn to nie tylko dobry pomysł, ale wręcz obowiązek. Sprawdzanie stanu osłon to jedna z tych rzeczy, które powinniśmy robić podczas przeglądów technicznych, bo wczesne wykrycie jakichś problemów to skuteczny sposób na uniknięcie kłopotów w przyszłości.

Pytanie 32

Którego z wymienionych pomiarów eksploatacyjnych w instalacji oświetleniowej nie można zrealizować standardowym miernikiem uniwersalnym?

A. Rezystancji izolacji przewodów

B. Ciągłości przewodów ochronnych

C. Napięć w poszczególnych fazach

D. Prądu pobieranego przez odbiornik

Pomiar napięcia w poszczególnych fazach jest jednym z podstawowych zadań każdego pomiaru elektrycznego. Miernik uniwersalny doskonale nadaje się do tego celu, ponieważ potrafi zmierzyć wartości napięcia AC i DC, co jest kluczowe w instalacjach oświetleniowych, gdzie często występują różne fazy zasilania. Podobnie, pomiar ciągłości przewodów ochronnych również można przeprowadzić za pomocą miernika uniwersalnego, który posiada funkcję testowania ciągłości, zwykle sygnalizując dźwiękowo, gdy rezystancja jest na poziomie poniżej określonego progu, co jest istotne dla bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Z kolei pomiar prądu pobieranego przez odbiornik jest kolejnym standardowym zastosowaniem miernika uniwersalnego, który, dzięki odpowiednim ustawieniom, może zmierzyć natężenie prądu w obwodzie. Używając funkcji pomiaru prądu, można ocenić, czy odbiorniki działają w granicach parametrów znamionowych, co zapobiega ich przeciążeniu. Wydaje się zatem, że wybór odpowiednich narzędzi do pomiarów technicznych wymaga zrozumienia, jakie pomiary można wykonać z użyciem mierników uniwersalnych, a które wymagają bardziej specjalistycznych narzędzi, takich jak megomierze.

Pytanie 33

Jaka jest minimalna wymagana wartość natężenia oświetlenia dla powierzchni blatów ławek w klasie?

A. 400 lx

B. 300 lx

C. 200 lx

D. 500 lx

Inne wartości natężenia oświetlenia, takie jak 200 lx, 400 lx czy 500 lx, nie spełniają standardowych wymagań dla sal lekcyjnych. Wybór wartości 200 lx jest zdecydowanie niewystarczający, ponieważ nie zapewnia odpowiedniego oświetlenia do wykonywania zadań szkolnych. Tak niski poziom natężenia może prowadzić do zmęczenia wzroku i obniżenia efektywności nauki. W przypadku wartości 400 lx i 500 lx, chociaż są one teoretycznie wyższe, mogą przyczynić się do problemów związanych z olśnieniem oraz dyskomfortem wizualnym w dłuższej perspektywie. W praktyce, oświetlenie w klasach powinno być dostosowane do potrzeb uczniów oraz rodzaju wykonywanych zadań, co oznacza, że wartość 300 lx jest kompromisem między wystarczającym oświetleniem a komfortem użytkowania. Często zdarza się, że w wyniku błędnej interpretacji standardów, osoby projektujące oświetlenie w szkołach mogą postawić zbyt wysokie wartości, co nie tylko nie przyniesie korzyści, ale wręcz może zaszkodzić zdrowiu uczniów. W związku z tym kluczowe jest, aby projektanci i decyzjonariusze w edukacji stosowali się do uznanych norm, by stworzyć bezpieczne i efektywne środowisko nauki.

Pytanie 34

Jakiego typu obudowę ma urządzenie elektryczne oznaczone na tabliczce znamionowej symbolem IP001?

A. Zamkniętą

B. Otwartą

C. Głębinową

D. Wodoszczelną

Obudowa oznaczona symbolem IP001 wskazuje, że urządzenie ma otwartą konstrukcję, co oznacza, że nie jest przystosowane do ochrony przed wnikaniem wody ani ciał stałych. W standardzie IP (Ingress Protection) pierwsza cyfra, w tym przypadku '0', oznacza brak ochrony przed ciałami stałymi, zaś druga cyfra, '1', oznacza ograniczoną ochronę przed wodą. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest przeznaczone do zastosowania w suchych pomieszczeniach, gdzie nie ma ryzyka kontaktu z wodą. Tego typu obudowy są często stosowane w urządzeniach elektronicznych, które nie wymagają specjalnej ochrony, takich jak niektóre modele komputerów, sprzętu biurowego lub urządzeń domowych. Zrozumienie klasyfikacji IP jest kluczowe dla odpowiedniego doboru urządzeń do zastosowań w różnych warunkach otoczenia oraz dla zapewnienia ich długotrwałego i bezpiecznego działania.

Pytanie 35

Aby zmierzyć rezystancję izolacji w instalacji elektrycznej, trzeba wyłączyć zasilanie, zablokować włączniki instalacyjne oraz

A. uziemić instalację

B. odłączyć odbiorniki

C. odłączyć uziemienie

D. podłączyć odbiorniki

Odpowiedzi, które sugerują uziemienie instalacji lub podłączenie odbiorników, są błędne z kilku powodów. Uziemienie podczas pomiaru rezystancji izolacji jest niewłaściwe, ponieważ może prowadzić do przepływu prądu przez uziemienie, co zafałszuje wyniki pomiaru i uniemożliwi ocenę stanu izolacji. Standardy bezpieczeństwa, takie jak PN-IEC 60364, wskazują, że przed pomiarami należy całkowicie odłączyć zasilanie i wyeliminować wszelkie potencjalne ścieżki przewodzenia prądu, w tym uziemienie. Podłączenie odbiorników w trakcie pomiaru również jest niewłaściwe, gdyż może to stworzyć dodatkowe obciążenie, które zakłóci ocenę stanu izolacji. Często zdarza się, że technicy pomijają ten kluczowy krok, sądząc, że pomiar można przeprowadzić bez demontażu odbiorników, co prowadzi do błędnych wniosków o jakości izolacji. Podczas przeprowadzania pomiarów rezystancji izolacji, ważne jest, aby przestrzegać procedur, które zapewniają dokładność i bezpieczeństwo. Pamiętajmy, że prawidłowe podejście do pomiarów nie tylko zapewnia zgodność z normami, ale także chroni przed potencjalnymi uszkodzeniami sprzętu oraz zagrożeniem dla użytkowników.

Pytanie 36

Jakie są zalecane minimalne okresy pomiędzy kolejnymi kontrolami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach narażonych na pożar?

A. 1 rok dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla badania rezystancji izolacji

B. 5 lat dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 1 rok dla badania rezystancji izolacji

C. 1 rok dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 1 rok dla badania rezystancji izolacji

D. 5 lat dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 5 lat dla badania rezystancji izolacji

Nieprawidłowe podejścia do okresów między sprawdzeniami instalacji elektrycznych mogą prowadzić do poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa. Na przykład, sprawdzanie skuteczności ochrony przeciwporażeniowej co 1 rok, jak sugeruje jedna z opcji, jest zbyt częste i może być nieefektywne, biorąc pod uwagę, że te systemy powinny wykazywać stabilność przez dłuższy czas, co potwierdzają wytyczne europejskie przyjęte w normach bezpieczeństwa. Z drugiej strony, zalecenie, aby sprawdzać rezystancję izolacji co 5 lat, ignoruje szybkość, z jaką mogą pojawiać się uszkodzenia izolacji w wyniku eksploatacji, co może prowadzić do ryzykownych sytuacji. Typowe błędy myślowe polegają na myleniu częstotliwości kontroli z ich rzeczywistą skutecznością. Dłuższe okresy mogą prowadzić do zaniedbań i niewykrytych usterek, które z czasem narastają. Dlatego niezbędne jest przestrzeganie określonych norm, które są oparte na rzeczywistych warunkach eksploatacyjnych, a nie jedynie na intuicyjnych osądach dotyczących bezpieczeństwa. Rozsądnie jest stosować się do najlepszych praktyk branżowych, które zalecają częstsze przeglądy instalacji w pomieszczeniach o podwyższonym ryzyku pożaru, aby minimalizować ryzyko incydentów związanych z elektrycznością.

Pytanie 37

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach

B. na strychu w otwartych skrzynkach

C. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach

D. w piwnicach w otwartych skrzynkach

Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 38

Który z podanych przewodów powinien zostać wybrany w celu zastąpienia uszkodzonego przewodu zasilającego silnik trójfazowy zainstalowany w odbiorniku ruchomym?

A. SM3x2,5 mm2

B. YDY 4x2,5 mm2

C. OP4x2,5 mm2

D. YLY 3x2,5 mm2

Wybór innego przewodu z listy, jak SM3x2,5 mm2, YDY 4x2,5 mm2 czy YLY 3x2,5 mm2, może prowadzić do nieodpowiednich warunków w instalacji elektrycznej. Przewód SM (silikonowy) jest typowo stosowany w aplikacjach o wysokiej elastyczności i odporności na wysokie temperatury, ale nie jest dedykowany do użytku w zasilaniu silników trójfazowych, co ogranicza jego zastosowanie w tym kontekście. YDY, jako przewód z izolacją PVC, ma swoje ograniczenia w zakresie odporności na substancje chemiczne, co czyni go niewłaściwym wyborem w warunkach przemysłowych, gdzie eksploatacja przewodu może wiązać się z narażeniem na oleje czy chemikalia. Natomiast YLY jest przewodem typu linkowego, który jest mniej odporny na uszkodzenia mechaniczne, co czyni go nieodpowiednim do zastosowań w ruchomych odbiornikach, gdzie przewody są narażone na ciągłe zginanie i naprężenia. Wybierając niewłaściwy typ przewodu, można nie tylko narazić instalację na awarię, ale również stworzyć ryzyko dla bezpieczeństwa użytkowników. Właściwy dobór przewodów powinien opierać się na analizie warunków pracy, rodzaju medium, w którym będą one eksploatowane, oraz ich odporności na różne czynniki zewnętrzne.

Pytanie 39

Na podstawie zamieszczonych w tabeli danych łożysk dobierz łożysko do silnika o średnicy wału d = 12 mm i szerokości tarczy łożyskowej B = 12 mm.

Symbol	Wymiary podstawowe
Symbol	d [mm]	D [mm]	B [mm]	r [mm]
6700	10	15	3	0,1
6200	10	30	9	0,6
6001	12	28	8	0,3
6301	12	37	12	1

A. 6200

B. 6301

C. 6001

D. 6700

Odpowiedź 6301 jest poprawna, ponieważ spełnia wszystkie wymagania dotyczące wymiarów łożyska do silnika o średnicy wału 12 mm oraz szerokości tarczy łożyskowej 12 mm. Łożyska 6301 mają średnicę wewnętrzną 12 mm, co jest idealne do mocowania na wale silnika, oraz standardową szerokość 12 mm, która odpowiada wymaganym parametrom. Wybór odpowiedniego łożyska jest kluczowy dla zapewnienia efektywności i trwałości pracy silnika. Stosowanie łożysk o nieodpowiednich wymiarach może prowadzić do ich przedwczesnego zużycia, zwiększonego tarcia oraz potencjalnych awarii. W praktyce, łożyska serii 6300 są powszechnie stosowane w różnych aplikacjach, w tym w silnikach elektrycznych, przekładniach oraz w układach napędowych. Ich wybór powinien opierać się na dokładnej analizie wymagań technicznych, a także na znajomości standardów branżowych, takich jak normy ISO dotyczące łożysk. Wiedza na temat doboru łożysk jest niezbędna dla inżynierów i techników, aby zapewnić optymalną wydajność i niezawodność maszyn.

Pytanie 40

Podczas wymiany uzwojeń w transformatorze jednofazowym o parametrach: S_N = 200 VA, U_1N = 230 V, U_2N = 14,6 V, uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu nawojowego

A. o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

B. o większej średnicy i mniejszej ilości zwojów niż uzwojenie wtórne

C. o mniejszej średnicy i mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

D. o większej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

Odpowiedź wskazująca, że uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu o mniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne jest poprawna. W transformatorze jednofazowym, stosunek napięć uzwojeń związany jest z relacją liczby zwojów w każdym uzwojeniu. Zależność ta wyraża się wzorem: U1/U2 = N1/N2, gdzie U1 i U2 to napięcia na uzwojeniach pierwotnym i wtórnym odpowiednio, a N1 i N2 to liczby zwojów. Wymiana uzwojeń pierwotnych i wtórnych wiąże się z doborem odpowiedniej średnicy drutu. Mniejsze napięcie na uzwojeniu wtórnym wymaga większej liczby zwojów, co z kolei oznacza, że uzwojenie pierwotne musi być wykonane z cieńszego drutu, aby pomieścić więcej zwojów na danej długości. Przykładowo, w transformatorach stosuje się standardy dotyczące przekrojów drutów, aby zapewnić odpowiednią wydajność prądową i minimalizować straty w cieple. Zastosowanie tej zasady w praktyce prowadzi do efektywniejszego projektu transformatora, co jest kluczowe w wielu aplikacjach elektrycznych, od zasilania urządzeń domowych po zastosowania w przemyśle. Właściwe dobranie wymagań dla uzwojeń jest istotnym elementem inżynieryjnym, który warunkuje trwałość i efektywność transformatora.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej