Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 22:31
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 22:45

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Gdzie można znaleźć spis substancji przypisanych do grupy II-P?

A. w Farmakopei Polskiej X

B. w Załączniku do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

C. w Charakterystyce produktu leczniczego

D. w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Odpowiedź wskazująca, że wykaz substancji należących do grupy II-P znajduje się w Załączniku do Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, jest poprawna, ponieważ ustawa ta reguluje kwestie związane z klasyfikacją i kontrolą substancji psychoaktywnych w Polsce. Grupa II-P obejmuje substancje, których użycie wiąże się z ryzykiem uzależnienia oraz potencjalnymi skutkami zdrowotnymi. Przykładowo, substancje takie jak niektóre opioidy są klasyfikowane w tej grupie, co ma istotne znaczenie w kontekście terapii bólu oraz zapobiegania nadużyciom. Zrozumienie klasyfikacji substancji jest kluczowe dla specjalistów w dziedzinie zdrowia, farmacji oraz prawa, którzy muszą przestrzegać przepisów dotyczących ich przepisywania i dystrybucji. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, jako akt prawny, stanowi fundament dla działań mających na celu ochronę zdrowia publicznego oraz kontrolowanie substancji, które mogą być nadużywane.

Pytanie 2

Jakim hydrotropowym solubilizatorem można zwiększyć rozpuszczalność kofeiny w wodzie?

A. cukier glukozowy

B. cukier sacharozowy

C. etylenodiamina

D. sodu benzoesan

Sodu benzoesan jest organicznym związkiem chemicznym, który działa jako solubilizator hydrotropowy, co oznacza, że może zwiększać rozpuszczalność niektórych substancji, takich jak kofeina, w wodzie. Mechanizm jego działania polega na obniżeniu napięcia powierzchniowego wody oraz stabilizacji miceli, co ułatwia rozpuszczanie substancji o niskiej rozpuszczalności. Przykładem praktycznego zastosowania sodu benzoesanu jest jego użycie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stosuje się go do formułowania roztworów zawierających kofeinę, co jest istotne w produkcji leków i suplementów diety. Zastosowanie odpowiednich solubilizatorów jest kluczowe w procesach technologicznych, aby zapewnić optymalną biodostępność składników aktywnych. W kontekście regulacyjnym, sodu benzoesan jest również akceptowany jako dodatek do żywności, co potwierdza jego względne bezpieczeństwo i skuteczność w zwiększaniu rozpuszczalności substancji.

Pytanie 3

Na podstawie danych zawartych we fragmencie ulotki, jaką dawkę leku powinno otrzymać dziecko ważące 15 kg?

Lek występuje jako zawiesina o stężeniu 125 mg/5 mL. Zalecana dawka zwykle stosowana u dzieci wynosi 20 mg/kg mc. na dobę w dawkach podzielonych podawanych co 8 godzin.

A. 3 x dziennie po 12 mL.

B. 2 x dziennie po 18 mL.

C. 3 x dziennie po 4 mL.

D. 2 x dziennie po 6 mL.

Odpowiedź, którą wybrałeś, jest prawidłowa, ponieważ dawkowanie 3 x dziennie po 4 mL spełnia normy dotyczące bezpiecznego stosowania leków u dzieci. Dawkowanie leku powinno być dostosowane do masy ciała pacjenta, a w tym przypadku 15 kg dziecka wymaga obliczenia całkowitej dawki na dobę. Na podstawie ulotki przyjmujemy, że dziecko powinno otrzymać 300 mg leku dziennie. Dzieląc tę dawkę przez 3, uzyskujemy 100 mg na dawkę, co w przeliczeniu na objętość wynosi 4 mL, jeśli stężenie leku wynosi 25 mg/mL. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi farmakoterapii pediatrycznej, które zalecają precyzyjne obliczenia i monitorowanie efektywności oraz bezpieczeństwa terapii. Przykładem praktycznego zastosowania jest konieczność dostosowania dawkowania na podstawie różnych parametrów pacjenta, co pozwala uniknąć działań niepożądanych i zapewnić skuteczność leczenia. Pamiętaj, że zawsze powinno się konsultować dawkowanie z lekarzem lub farmaceutą, aby uniknąć błędów w terapii.

Pytanie 4

Czym jest Tinctura Polemonii?

A. nalewka z ziela Miłka wiosennego

B. nalewka kozłkowa

C. płynny wyciąg z ziela Tymianku

D. nalewka z ziela Konwalii majowej

Tinctura Polemonii, znana również jako nalewka kozłkowa, jest wyciągiem płynny przygotowanym z korzeni i kłączy kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis). Jest szeroko stosowana w fitoterapii ze względu na swoje właściwości uspokajające i przeciwlękowe. Wspiera leczenie stanów lękowych, bezsenności oraz nerwicy, co jest zgodne z wytycznymi dotyczących stosowania ziół w medycynie naturalnej. W praktyce medycznej, nalewka kozłkowa może być podawana w formie kropli, co ułatwia dawkowanie i może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi preparatami ziołowymi. Warto podkreślić, że jej działanie opiera się na synergii składników aktywnych, takich jak walepotriaty, które wpływają na układ nerwowy, co zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych. Przykładowe zastosowanie obejmuje wsparcie w redukcji stresu przed ważnymi wydarzeniami, takimi jak egzaminy czy wystąpienia publiczne.

Pytanie 5

Jakie roślinne substancje mogą być wykorzystane do pobudzenia apetytu?

A. Gorycze występujące m.in. w zielu piołunu

B. Olej rycynowy pozyskiwany z nasion rącznika

C. Garbniki obecne m. in. w liściach borówki brusznicy

D. Glikozydy antrachinonowe, takie jak z kory kruszyny

Gorycze, takie jak te z piołunu, naprawdę mają sporo do powiedzenia, jeśli chodzi o poprawę apetytu. Działają na nasze kubki smakowe, co z kolei angażuje cały układ pokarmowy i sprawia, że zaczynamy odczuwać głód. Często używa się ich w postaci naparów czy ekstraktów – to takie tradycyjne podejście do ziołolecznictwa. W sumie, badania pokazują, że gorycze mogą być naprawdę pomocne dla osób, które mają problemy z jedzeniem, na przykład pacjentów onkologicznych. Fajnie też, że można je wykorzystać w kuchni jako przyprawę, bo dodają smaku potrawom. Ale pamiętaj, umiar to klucz! Za dużo goryczy może skończyć się nieprzyjemnościami żołądkowymi. I, co ważne, zawsze dobrze jest porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą przed zażyciem jakichkolwiek ziół, zwłaszcza jeśli masz jakieś przewlekłe choroby czy bierzesz inne leki.

Pytanie 6

W maściach na bazie hydrofilowej jako środek konserwujący wykorzystuje się

A. hydroksybenzoesan metylu

B. alkohol cetostearylowy

C. glikol propylenowy

D. laurylosiarczan sodu

Laurylosiarczan sodu to związek stosowany głównie jako środek powierzchniowo czynny i emulgator, a nie jako substancja konserwująca. Chociaż może pomóc w stabilizacji emulsji w niektórych produktach, jego główną funkcją jest zwiększenie rozpuszczalności składników oraz poprawienie właściwości pianotwórczych. W kontekście zastosowania w maściach hydrofilowych, jego właściwości mogą prowadzić do podrażnień skóry, co jest niepożądane, szczególnie w produktach przeznaczonych do pielęgnacji. Glikol propylenowy jest humektantem, który zatrzymuje wilgoć, ale nie ma właściwości konserwujących, co czyni go niewłaściwym wyborem do długoterminowej stabilizacji produktów. Z kolei alkohol cetostearylowy jest emulgatorem, który stabilizuje emulsje, ale nie działa jako konserwant. Użytkownicy mogą błędnie sądzić, że wszystkie te substancje mogą pełnić funkcje konserwujące, co jest mylnym przekonaniem. W rzeczywistości ich zastosowanie jest ograniczone do konkretnych ról technologicznych, a nie do zabezpieczania produktów przed mikrobiologicznym zepsuciem. Dlatego tak istotne jest, aby w procesie formułowania maści stosować odpowiednie substancje, które nie tylko spełniają rolę emulgatorów lub humektantów, ale również skutecznie zapobiegają kontaminacji, co jest kluczowe dla zachowania jakości preparatów farmaceutycznych.

Pytanie 7

Przykładem klasycznego inhibitora enzymów mikrosomalnych, który jednocześnie hamuje metabolizm wielu leków, jest

A. cymetydyna

B. diklofenak

C. kwas acetylosalicylowy

D. fenobarbital

Cymetydyna jest inhibitorem enzymów cytochromu P450, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie wielu leków. Działa poprzez blokowanie aktywności tych enzymów, co prowadzi do zmniejszenia tempa metabolizmu substancji czynnych. W praktyce klinicznej oznacza to, że cymetydyna może zwiększać stężenie innych leków w organizmie, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych oraz interakcji lekowych. Przykładowo, pacjenci przyjmujący cymetydynę jednocześnie z innymi lekami, takimi jak warfaryna czy teofilina, muszą być monitorowani w celu oceny ich efektów terapeutycznych oraz potencjalnych skutków ubocznych. Z tego powodu, stosowanie cymetydyny w praktyce medycznej wymaga ostrożności oraz świadomości możliwości interakcji z innymi substancjami, co jest zgodne z zaleceniami FDA oraz innymi standardami klinicznymi.

Pytanie 8

Jakie formy mogą mieć leki podawane dożylnie?

A. zawiesiny lub emulsje W/O/W

B. roztwory rzeczywiste lub emulsje W/O

C. zawiesiny lub roztwory rzeczywiste

D. roztwory rzeczywiste lub emulsje O/W

Leki stosowane dożylnie najczęściej występują w postaci roztworów rzeczywistych lub emulsji O/W, co oznacza, że substancja czynna jest rozpuszczona w wodzie lub w emulsji, w której woda jest fazą rozpraszającą. Roztwory rzeczywiste charakteryzują się jednorodnością i stabilnością, co jest kluczowe w kontekście podawania dożylnego, ponieważ zapewniają szybką i równomierną absorpcję leku do krwiobiegu. Z kolei emulsje O/W są preferowane, gdy substancje czynne są trudne do rozpuszczenia w wodzie, a ich rozproszenie w postaci małych kropelek w fazie wodnej pozwala na lepszą biodostępność. W praktyce klinicznej, takie formy leku są powszechnie stosowane w terapii pacjentów wymagających szybkiego działania, jak w przypadku leków przeciwbólowych, antybiotyków czy leków stosowanych w anestezjologii. Przykładem może być roztwór soli fizjologicznej z dodatkiem leku, który jest podawany dożylnie w celu nawodnienia lub uzupełnienia elektrolitów, co jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi oraz wytycznymi dotyczącymi infuzji dożylnej.

Pytanie 9

Przeciwwskazaniem do zastosowania substancji roślinnej takiej jak Frangulae cortex, która zawiera związki antrachinonowe, jest

A. wysypka

B. gorączka

C. zaparcie

D. ciąża

Ciąża jest jednym z kluczowych przeciwwskazań do stosowania substancji roślinnej, takiej jak Frangulae cortex, która zawiera związki antrachinonowe. Te związki mają działanie przeczyszczające i stymulujące perystaltykę jelit, co może prowadzić do niepożądanych skutków zdrowotnych u kobiet w ciąży. W trakcie ciąży układ hormonalny oraz fizjologia kobiety się zmieniają, co zwiększa ryzyko wystąpienia skurczów macicy oraz potencjalnych problemów z ciążą, takich jak przedwczesne porody. Dlatego stosowanie preparatów z Frangulae cortex w tym okresie powinno być unikanie. W praktyce, lekarze i farmaceuci podkreślają znaczenie świadomego podejścia do stosowania ziół oraz suplementów, szczególnie w sytuacjach, gdy pacjentki są w ciąży, aby zminimalizować ryzyko i chronić zdrowie matki oraz dziecka. Alternatywne metody łagodzenia zaparć w ciąży mogą obejmować dietę bogatą w błonnik oraz odpowiednią ilość płynów, co powinno być zawsze konsultowane z lekarzem.

Pytanie 10

Jaka jest maksymalna dawka dobowa paracetamolu dla pacjenta ważącego 35 kg?

Dawki maksymalne paracetamolu wg FP X
Dawka maksymalna jednorazowa – 1,0 g
Dawka maksymalna dobowa – 4,0 g

A. 2,0 g

B. 1,0 g

C. 0,5 g

D. 4,0 g

Maksymalna dawka dobowa paracetamolu jest ściśle określona i wynosi 10-15 mg na każdy kilogram masy ciała. Dla pacjenta ważącego 35 kg daje to przedział od 350 do 525 mg. W praktyce często zaokrągla się te dawki, żeby nie przekroczyć limitu. Dawka 2,0 g jest jak najbardziej w porządku, bo nie przekracza 2,1 g, więc pasuje do standardów medycznych. To ważne, żeby dbać o bezpieczeństwo pacjentów, zwłaszcza dzieci, bo są bardziej wrażliwe na leki. Przypominam, że paracetamol to jeden z najczęściej stosowanych leków przeciwbólowych, a przestrzeganie dawkowania to kluczowa sprawa, żeby zminimalizować ryzyko uszkodzenia wątroby. Edukacja pacjentów i ich opiekunów na temat odpowiedniego stosowania paracetamolu jest bardzo istotna, bo dzięki temu można lepiej radzić sobie z bólem i poprawić jakość życia.

Pytanie 11

W terapii astmy oskrzelowej wykorzystuje się następujące leki z grupy glikokortykosteroidów w postaci inhalacyjnych aerozoli:

A. Depo - Medrol oraz Solu - Medrol

B. Beclocort i Budesonid

C. Encorton oraz Encortolon

D. Hydrocortisonum oraz Cortisonum

Beclocort (beclometazon) i Budesonid to leki z grupy glikokortykosteroidów, które są powszechnie stosowane w terapii astmy oskrzelowej w postaci wziewnej. Działają one przeciwzapalnie, co jest kluczowe w kontrolowaniu objawów astmy, takich jak duszność, świszczący oddech i kaszel. Stosowanie glikokortykosteroidów w formie aerosolowej pozwala na bezpośrednie dotarcie leku do dróg oddechowych, minimalizując jednocześnie ryzyko działań niepożądanych związanych z ogólnoustrojowym stosowaniem tych leków. W praktyce klinicznej, Beclocort jest często stosowany w codziennej terapii pacjentów z astmą, ponieważ pozwala na długotrwałe kontrolowanie stanu zapalnego w oskrzelach. Budesonid z kolei, ze względu na swoje właściwości, jest często wybierany w bardziej złożonych schematach terapeutycznych, w tym w terapii skojarzonej z innymi lekami. Zastosowanie tych leków jest zgodne z wytycznymi Międzynarodowej Inicjatywy Astma i Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (GOLD) oraz standardami organizacji takich jak Global Initiative for Asthma (GINA). Regularne stosowanie glikokortykosteroidów wziewnych umożliwia pacjentom osiągnięcie lepszej kontroli choroby oraz zmniejszenie liczby zaostrzeń.

Pytanie 12

Adnotacja lekarza na recepcie w formie zwrotu "Repetatur x 2" umożliwia sporządzenie dla pacjenta leku recepturowego

A. w ilości dwukrotnie większej na jeden ryczałt

B. dwa razy w aptece, w której przygotowano lek oraz sporządzono odpis recepty

C. w dwóch różnych aptekach, na podstawie kopii recepty

D. z użyciem dwukrotnie większej ilości substancji czynnej

W kontekście adnotacji "Repetatur x 2" na recepcie, błędne jest założenie, że odnosi się ona do możliwości realizacji leku w różnych aptekach na podstawie kopii recepty. W polskim systemie prawnym, realizacja recepty recepturowej zakłada, że każda apteka powinna posiadać oryginalną receptę, nie ma możliwości stosowania kopii recepty do wydania leku bezpośrednio pacjentowi. Przygotowanie leku recepturowego wiąże się także z określoną dawką substancji czynnej oraz instrukcją jego stosowania, a zwiększenie dawki substancji czynnej do dwukrotnej jest niezgodne z zasadami farmakoterapii, które obowiązują w medycynie. Praktyka farmaceutyczna opiera się na zasadach bezpieczeństwa pacjenta, a zmiana dawki wymaga zawsze konsultacji z lekarzem. Ponadto, twierdzenie, że pacjent może otrzymać dwukrotnie większą ilość leku na jeden ryczałt, ignoruje regulacje dotyczące maksymalnych ilości leków, które mogą być wydawane w aptekach, co zmienia się w zależności od rodzaju leku i jego zastosowania. Przygotowując leki, farmaceuci muszą przestrzegać zarówno przepisów prawa, jak i zasad dobrych praktyk, aby zapewnić pacjentom bezpieczeństwo i skuteczność terapii.

Pytanie 13

Jaką masę ma lek przygotowany zgodnie z podaną recepturą?

Rp.

 Sol. Kalii iodidi         4,0/100,0
 Ephedrini hydrochloridi   0,12
 Aminophyllini             1,6
 Phenobarbitali natrici    0,3
 Natrii benzoatis          4,0
 Sulfoguaiacoli sir.     100,0

 M.f.mixt.
 D.S. 3 x dziennie łyżkę 

A. 206,02 g

B. 100,0 g

C. 210,02 g

D. 110,02 g

Wybierając prawidłową odpowiedź, dobrze, że uwzględniłeś wszystkie składniki przy obliczaniu całkowitej masy leku. Jak wiesz, to ważne, żeby wszystko dokładnie zsumować. W tym przypadku masa roztworu Kalii iodidi, czyli 100 g, jest kluczowa, bo całość mieszanki się na niej opiera. Musisz pamiętać, że do obliczeń bierzesz pod uwagę całą masę roztworu, a nie tylko substancję czynną, która wynosi 4 g. Potem dodajemy masy pozostałych składników, takich jak Ephedrini hydrochloridi, Aminophyllini i inne. Po zsumowaniu wychodzi 206,02 g, czyli to jest prawidłowy wynik. Takie obliczenia są mega istotne w farmacji, bo mają wpływ na to, jak lek działa i jak jest bezpieczny dla pacjenta. Dobrze, że trzymasz się tych reguł, bo to klucz do skutecznych leków.

Pytanie 14

Tropikamid (Tropicamidum) to substancja czynna wykazująca działanie

A. sympatykomimetyczne.

B. cholinolityczne.

C. cholinomimetyczne.

D. sympatykolityczne.

Odpowiedzi cholinomimetyczne, sympatykomimetyczne oraz sympatykolityczne są niepoprawne w kontekście działania tropikamidu. Leki cholinomimetyczne działają poprzez stymulację receptorów cholinergicznych, co prowadzi do zwiększenia aktywności układu przywspółczulnego, a ich zastosowanie w okulistyce koncentruje się na leczeniu jaskry lub jako środki zwężające źrenicę, co jest odwrotne do działania tropikamidu. Z kolei sympatykomimetyki, które aktywują receptory adrenergiczne, mają na celu zwiększenie ciśnienia krwi, rozszerzenie oskrzeli czy przyspieszenie akcji serca, co również nie znajduje zastosowania w kontekście tropikamidu, który działa na inne mechanizmy. Ostatnia z wymienionych odpowiedzi, sympatykolityki, działają poprzez blokowanie receptorów adrenergicznych, prowadząc do zmniejszenia ciśnienia krwi i redukcji aktywności układu współczulnego. W związku z tym, podejście do leczenia z użyciem sympatykolityków jest całkowicie niezgodne z zastosowaniem tropikamidu, którego fundamentem działania jest antagonizacja receptorów cholinergicznych. Typowym błędem w myśleniu jest pomylenie mechanizmu działania leku z jego zastosowaniem, co prowadzi do nieporozumień w tym zakresie.

Pytanie 15

Przygotowując przestrzeń roboczą z laminarnym nawiewem, należy

A. zweryfikować, czy filtr HEPA działa poprawnie, ustawić sprzęt oraz włączyć nawiew

B. uruchomić lampę UV oraz nawiew, a następnie ustawić sprzęt i przetrzeć blat środkiem dezynfekującym

C. wyczyścić blat środkiem dezynfekującym, ustawić urządzenie, uruchomić nawiew i od razu przystąpić do pracy

D. dokładnie ją umyć, przetrzeć blat środkiem dezynfekującym, ustawić sprzęt, włączyć lampę UV i nawiew na pół godziny

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ przygotowanie loży z nawiewem laminarnym wymaga przeprowadzenia kilku kluczowych kroków, aby zapewnić maksymalną sterylność i bezpieczeństwo pracy. Najpierw, dokładne umycie loży jest niezbędne, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia i resztki materiałów, które mogą wpływać na efektywność sterylizacji. Następnie, przetarcie blatu środkiem dezynfekującym jest istotne, ponieważ eliminuje potencjalne patogeny, które mogłyby wprowadzić zanieczyszczenia do środowiska pracy. Ustawienie sprzętu przed włączeniem nawiewu pozwala na optymalne rozlokowanie przedmiotów w obszarze roboczym, co jest ważne dla zachowania prawidłowego przepływu powietrza. Włączenie lampy UV oraz nawiewu na pół godziny przed rozpoczęciem pracy jest standardową praktyką, która pozwala na deaktywację ewentualnych drobnoustrojów, zapewniając tym samym maksymalną aseptyczność. Taki proces jest zgodny z wytycznymi dotyczącymi pracy w warunkach sterylnych oraz zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa biologicznego.

Pytanie 16

Czy można wykorzystać emaliowaną parownicę podczas przygotowywania?

A. wody aromatyzowanej

B. zawiesiny do stosowania zewnętrznego

C. maści typu roztworu

D. proszków do stosowania zewnętrznego

Wybór innych odpowiedzi wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące zastosowania parownicy emaliowanej w farmacji. Woda aromatyczna, chociaż może być podgrzewana, zazwyczaj nie wymaga tak precyzyjnych warunków temperaturowych ani sprzętu, jak parownica emaliowana. Do jej przygotowania wystarczą prostsze metody, takie jak destylacja. Proszki do użytku zewnętrznego nie są formą, która wymaga użycia parownicy, ponieważ ich przygotowanie polega głównie na mieszaniu składników w postaci suchej, co można osiągnąć za pomocą innych narzędzi, takich jak młynki czy mieszalniki. Zawiesiny do użytku zewnętrznego, podobnie jak proszki, nie wymagają podgrzewania w takim stopniu, aby korzystać z parownicy; ich przygotowanie odbywa się zarówno w warunkach pokojowych, jak i z użyciem wody lub innych rozpuszczalników, bez potrzeby precyzyjnego kontrolowania temperatury. Oznacza to, że wybór nieodpowiednich odpowiedzi wynika z braku zrozumienia specyfiki preparatów farmaceutycznych, ich form i wymagań technologicznych. Właściwe podejście do sporządzania preparatów, jak maści, wymaga znajomości narzędzi i ich zastosowania, aby zapewnić jakość i skuteczność gotowych produktów.

Pytanie 17

Która substancja aktywna wchodzi w skład maści Detreomycyna 1%?

A. Nystatinum

B. Chloramphenicolum

C. Erythromycinum

D. Neomycinum

Chloramfenikol, czyli chloramfenikolum, to substancja, która ma naprawdę sporo zastosowań w walce z infekcjami bakteryjnymi. Działa tak, że blokuje syntezę białek w komórkach bakterii, przez co te umierają. Maść Detreomycyna 1% jest głównie stosowana w dermatologii, np. w leczeniu różnych zakażeń skórnych, jak ropnie czy zapalenie mieszków włosowych. Fajnie, że chloramfenikol ma szerokie spektrum działania – działa zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne, a nawet na niektóre mykoplazmy. Jednak w praktyce klinicznej trzeba być ostrożnym z jego stosowaniem, bo może prowadzić do działań ubocznych, jak supresja szpiku kostnego. Ale w odpowiednich sytuacjach i pod kontrolą lekarza, naprawdę potrafi zdziałać cuda. Pamiętaj, że według wytycznych dotyczących antybiotyków, najlepiej unikać jego nadużywania, zwłaszcza w profilaktyce – to jest zgodne z zasadami racjonalnej farmakoterapii.

Pytanie 18

Który z poniższych składników jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych?

A. Woda destylowana

B. Mikrokrystaliczna celuloza

C. Gliceryna

D. Chlorek benzalkoniowy

Chlorek benzalkoniowy jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych. Wynika to z jego skuteczności przeciwbakteryjnej i przeciwgrzybiczej, która jest niezbędna do zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa produktów leczniczych. Chlorek benzalkoniowy jest kationową substancją powierzchniowo czynną, co oznacza, że działa poprzez denaturację białek mikroorganizmów, co prowadzi do ich zniszczenia. Dzięki tej właściwości znajduje zastosowanie w szerokim zakresie produktów, w tym w kroplach do oczu, roztworach do inhalacji oraz maściach. Co więcej, jego stosunkowo niska toksyczność przy odpowiednim dawkowaniu czyni go idealnym wyborem dla wielu preparatów farmaceutycznych. W praktyce oznacza to, że produkty zawierające chlorek benzalkoniowy mogą być przechowywane przez dłuższy czas bez ryzyka utraty skuteczności czy bezpieczeństwa. Jest to zgodne ze standardami farmaceutycznymi, gdzie stabilność i trwałość produktów mają kluczowe znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego. Ostatecznie, znajomość właściwości chlorku benzalkoniowego jest istotna dla osób zajmujących się produkcją i dystrybucją leków, ponieważ wpływa na jakość i bezpieczeństwo oferowanych produktów.

Pytanie 19

W celu sporządzenia leku według zamieszczonej recepty balsam peruwiański należy

Rp.
 Balsami peruviani
 Ricini olei
 Paraffini liq.               aa    2,0
 Vaselini albi                ad  150,0
 M.f. ung.

 D.S. Zewnętrznie

A. rozpuścić w stopionej wazelinie białej.

B. rozetrzeć z olejem rycynowym w stosunku 1:1.

C. rozetrzeć z wazeliną białą.

D. rozpuścić w parafinie ciekłej.

Odpowiedź "rozetrzeć z olejem rycynowym w stosunku 1:1" jest prawidłowa, ponieważ wskazuje właściwą metodę przygotowania balsamu peruwiańskiego. W recepturze farmaceutycznej kluczowe jest, aby składniki były mieszane w odpowiednich proporcjach, co zapewnia ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania. Balsam peruwiański, znany ze swoich właściwości leczniczych, powinien być łączony z olejem rycynowym w równych ilościach, co podkreśla konieczność precyzyjnego odmierzania składników. W praktyce farmaceutycznej, właściwe przygotowanie leków jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych. Niewłaściwe proporcje mogą prowadzić do zmniejszenia skuteczności leku lub zwiększenia ryzyka działań niepożądanych. Warto zaznaczyć, że zastosowanie oleju rycynowego jako medium do rozcierania balsamu zapewnia lepszą absorpcję składników aktywnych. Przykładowo, w dermatologii preparaty na bazie balsamu peruwiańskiego stosuje się w leczeniu stanów zapalnych skóry, a ich skuteczność w dużej mierze zależy od odpowiedniego przygotowania.

Pytanie 20

Produkt leczniczy apteczny to preparat medyczny

A. przygotowany, wydawany w aptece bez lekarstwa na receptę

B. przygotowany, wydawany w aptece na lekarstwo na receptę

C. przygotowany w aptece na podstawie lekarstwa na receptę

D. przygotowany w aptece zgodnie z normami farmakopealnymi

Lek apteczny, który jest sporządzony w aptece zgodnie z przepisem farmakopealnym, odnosi się do produktów leczniczych, które są przygotowywane na podstawie określonych norm i procedur określonych w farmakopei. Farmakopea to zbiór standardów dotyczących jakości, skuteczności i bezpieczeństwa leków, co zapewnia ich odpowiednią jakość. Przykładem mogą być leki indywidualnie przygotowywane dla pacjentów, które nie są dostępne w formie gotowej w aptekach. Te leki mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb pacjenta, np. w przypadku alergii na składniki leku gotowego. Stosowanie farmakopealnych standardów jest kluczowe w praktyce aptecznej, ponieważ zapewnia, że leki są produkowane w kontrolowanych warunkach, co minimalizuje ryzyko błędów i zanieczyszczeń. Oprócz tego, leki sporządzane zgodnie z farmakopeą muszą być dokładnie dokumentowane, co ułatwia śledzenie ich historii i jakości, zgodnie z dobrymi praktykami w farmacji.

Pytanie 21

Symbol R dotyczący poziomu odpłatności wskazuje, że lek można otrzymać w aptece

A. za opłatą ryczałtową

B. nieodpłatnie dla osób powyżej 75 roku życia

C. za pełną cenę

D. nieodpłatnie do wysokości limitu

Symbol R przy lekach oznacza, że są one dostępne za stałą opłatą, co może być naprawdę istotne dla pacjentów i całego systemu zdrowia. To znaczy, że pacjent płaci jedną, niezmienną kwotę za lek, bez względu na jego realną cenę. Przyznaję, że to rozwiązanie jest stosowane w wielu krajach, żeby ograniczyć koszty leków i jednocześnie umożliwić dostęp do ważnych terapii. Na przykład, za opłatą ryczałtową wydawane są leki dla osób z przewlekłymi chorobami, jak cukrzyca czy nadciśnienie. Dzięki temu pacjenci, którzy potrzebują tych leków, mogą je dostać bez obaw o wysokie rachunki, bo płacą tylko jedną stałą kwotę. W moim odczuciu to podejście jest naprawdę korzystne i wpisuje się w najlepsze praktyki, które dążą do tego, by każdy miał dostęp do niezbędnych leków bez załamywania budżetu.

Pytanie 22

Jakie krople wymagają przygotowania w warunkach aseptycznych?

A. Krople do ucha z gentamycyną

B. Krople do nosa z protargolem

C. Krople do ucha z hydrokortyzonem

D. Krople do nosa z efedryny chlorowodorkiem

Krople do ucha z gentamycyną wymagają sporządzania w warunkach aseptycznych ze względu na ich zastosowanie oraz potencjalne ryzyko infekcji. Gentamycyna jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu zakażeń bakteryjnych, a krople do ucha są podawane bezpośrednio do ucha środkowego, co sprawia, że aseptyczność w procesie produkcji jest kluczowa. Aseptyczne warunki zapewniają, że produkt jest wolny od patogenów, co minimalizuje ryzyko wtórnych infekcji. W kontekście farmaceutycznym, stosowanie technik aseptycznych obejmuje m.in. dezynfekcję powierzchni, używanie jednorazowych narzędzi oraz stosowanie odzieży ochronnej. Dobre praktyki produkcyjne, zgodne z wytycznymi GMP (Good Manufacturing Practices), zalecają, aby wszystkie preparaty stosowane w oknach operacyjnych, w tym krople do ucha, były wytwarzane w środowisku aseptycznym, co jest niezbędne dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i skuteczności. Przykładem może być stosowanie gentamycyny w terapii otitis media, gdzie aseptyczne przygotowanie produktu jest kluczowe dla powodzenia leczenia i uniknięcia powikłań.

Pytanie 23

Antybiotyki posiadające działanie przeciwnowotworowe (cytostatyczne) to:

A. mitomycyna, bleomycyna, doksorubicyna

B. mitomycyna, natamycyna, nystatyna

C. gentamycyna, daunorubicyna, nystatyna

D. bleomycyna, daunorubicyna, gryzeofulwina

Odpowiedzi, które wskazują na gentamycynę, daunorubicynę, nystatynę, gryzeofulwinę oraz natamycynę, są niepoprawne w kontekście antybiotyków o działaniu przeciwnowotworowym. Gentamycyna jest aminoglikozydowym antybiotykiem, stosowanym głównie w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie, a nie w terapii nowotworowej. Jej mechanizm działania polega na inhibicji syntezy białek w komórkach bakteryjnych, co nie ma zastosowania w kontekście leczenia nowotworów. Daunorubicyna, choć jest stosowana w onkologii, nie należy do antybiotyków, lecz jest klasyfikowana jako antracyklina. Nystatyna i natamycyna to leki przeciwgrzybicze, które również nie mają zastosowania w terapii nowotworowej. Gryzeofulwina, podobnie jak nystatyna, jest stosowana w leczeniu infekcji grzybiczych. Kluczowym błędem w rozumieniu jest mylenie różnych klas leków i ich zastosowań. Konceptualne myślenie w terapii onkologicznej powinno opierać się na wiedzy o mechanizmach działania leków i ich wskazaniach, co pozwala na właściwy wybór terapii w oparciu o standardy medyczne. Dlatego ważne jest, aby znać nie tylko nazwy leków, ale także ich właściwości farmakologiczne oraz zastosowania kliniczne.

Pytanie 24

Jaką formę leku uzyska się z korzenia wymiotnicy (Ipecacuanhae radix), gdy surowiec zostanie zalany wodą o temperaturze pokojowej, dodany zostanie kwas cytrynowy, a następnie całość podgrzewana do temperatury przekraczającej 90 °C i utrzymywana w tej temperaturze przez 30 minut?

A. Nalewki

B. Odwaru

C. Maceratu

D. Naparu

Odpowiedź 'odwar' jest prawidłowa, ponieważ proces przygotowywania leku z korzenia wymiotnicy polega na długotrwałym gotowaniu surowca w wodzie, co jest charakterystyczne dla tej formy leku. Odwar uzyskuje się przez gotowanie surowca roślinnego w wodzie przez określony czas, zwykle dłużej niż 15 minut, co w przypadku korzenia wymiotnicy, przy temperaturze powyżej 90 °C przez 30 minut, jest zgodne z zasadami przygotowania odwarów. Odwary są stosowane w celu ekstrakcji substancji czynnych, które są trudno rozpuszczalne w zimnej wodzie, co jest typowe dla korzeni i kłączy. W praktyce, odwary najczęściej wykorzystuje się w fitoterapii, zwłaszcza w przypadku roślin o działaniu terapeutycznym, jak wymiotnica, której składniki aktywne mają zastosowanie w leczeniu problemów trawiennych oraz w terapii wymiotów. Stosowanie odwarów zgodnie z zaleceniami farmakopealnymi zapewnia nie tylko efektywność, ale także bezpieczeństwo terapii, co jest kluczowe w praktyce leczniczej.

Pytanie 25

Według monografii Farmakopei Polskiej, analiza substancji medycznej obejmuje:

A. badanie właściwości, tożsamości, czystości i zawartości

B. badania wstępne oraz oznaczanie zawartości

C. badanie tożsamości i rozpuszczalności

D. badanie rozpuszczalności, pH oraz czystości

Odpowiedź 'badanie właściwości, tożsamości, czystości i zawartości' jest poprawna, ponieważ zgodnie z Farmakopeą Polską, pełna analiza substancji leczniczej obejmuje wszystkie te elementy. Badanie tożsamości pozwala na potwierdzenie, że substancja jest tym, za co się podaje, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa pacjenta. Czystość odnosi się do identyfikacji zanieczyszczeń, które mogą wpływać na skuteczność oraz bezpieczeństwo leku. Zawartość to oznaczenie ilości substancji aktywnej, co jest niezbędne do ustalenia dawkowania i efektywności terapeutycznej. Przykładowo, w przypadku substancji czynnej, takiej jak ibuprofen, ważne jest, aby analizować wszystkie te aspekty, aby zapewnić, że produkt finalny jest zgodny z wymaganiami jakościowymi oraz normami regulacyjnymi. Dobre praktyki laboratoryjne (GLP) oraz standardy ISO są istotne w tym kontekście, ponieważ zapewniają, że analizy są przeprowadzane zgodnie z uznawanymi procedurami i że wyniki są wiarygodne.

Pytanie 26

Wysoka ilość tłuszczów w diecie zwiększa wchłanianie leków lipidowych podawanych

A. doodbytniczo

B. doustnie

C. podjęzykowo

D. dopoliczkowo

Odpowiedź "dousto" jest poprawna, ponieważ tłuszcze zawarte w pokarmie znacząco wpływają na wchłanianie leków lipidowych, które są najczęściej przyjmowane drogą doustną. Wchłanianie leków lipidowych, takich jak niektóre statyny czy leki stosowane w terapii chorób serca, następuje głównie w jelitach, gdzie obecność tłuszczu zwiększa ich biodostępność. Tłuszcze w pożywieniu tworzą micelle, które ułatwiają transport lipidów do komórek jelitowych, co przyczynia się do lepszego wchłaniania leku do krwiobiegu. Przykładowo, przyjmowanie leku lipidowego z posiłkiem zawierającym zdrowe tłuszcze (np. awokado, oliwa z oliwek) może zwiększyć jego skuteczność terapeutyczną. W praktyce klinicznej zaleca się często informowanie pacjentów o konieczności przyjmowania tego typu leków w trakcie posiłku, co stanowi standardową praktykę w farmakoterapii. Ponadto, znajomość interakcji między lekami a pokarmem jest kluczowa dla zapewnienia optymalnego leczenia i unikania działań niepożądanych.

Pytanie 27

Która z substancji farmakologicznych znajduje zastosowanie w produktach podawanych "per rectum"?

A. Metoprololum

B. Doksycyclinum

C. Pyralginum

D. Amoksycyllinum

Pyralginum, znane również jako metamizol, jest substancją leczniczą, która wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne. Jego podawanie 'per rectum' jest szczególnie korzystne w przypadkach, gdy pacjent nie może przyjmować leków doustnie, na przykład w sytuacjach związanych z wymiotami lub trudnościami w połykaniu. W praktyce klinicznej, preparaty zawierające Pyralginum mogą być stosowane w leczeniu bólu o różnorodnym pochodzeniu, takiego jak ból pooperacyjny, ból nowotworowy czy ból związany z chorobami zapalnymi. Warto podkreślić, że stosowanie Pyralginum powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza oraz z uwzględnieniem potencjalnych działań niepożądanych, takich jak ryzyko agranulocytozy. W kontekście standardów leczniczych, podawanie leków 'per rectum' jest uznawane za dobrze ugruntowaną metodę w przypadkach, gdzie inna droga podania nie jest możliwa.

Pytanie 28

Lejek wykonany z warstwy szkła spiekanego (Schotta) służy do

A. klarowania

B. sączenia

C. przesiewania

D. dekantacji

Lejek z warstwą ze szkła spiekanego, znanego również jako szkło Schotta, jest specjalistycznym narzędziem, które znajduje zastosowanie w procesie sączenia. Sączenie jest metodą oddzielania ciał stałych od cieczy, w której wykorzystywana jest siła grawitacji, a szkło spiekane zapewnia doskonałą trwałość oraz odporność na wysokie temperatury i chemikalia. Dzięki swojej porowatości, lejek ten pozwala na skuteczne filtracje, co jest niezbędne w wielu laboratoriach chemicznych oraz biologicznych. Przykładem zastosowania może być przygotowanie roztworów, gdzie niepożądane cząstki muszą być usunięte, aby uzyskać czysty produkt. Ponadto, szkło spiekane charakteryzuje się małą absorbcją chemiczną, co gwarantuje, że nie wpływa na skład chemiczny filtratu. W praktyce, korzystanie z lejka ze szkła spiekanego jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi, co sprawia, że jest to niezastąpione narzędzie w każdym profesjonalnym laboratorium.

Pytanie 29

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, farmaceuta nie powinien przygotowywać leku recepturowego, który zawiera

A. chlorowodorek papaweryny

B. chlorowodorek efedryny

C. kodeiny fosforan

D. sodowy fenobarbital

Wybór efedryny chlorowodorku, fenobarbitalu sodowego lub papaweryny chlorowodorek jako składników leków recepturowych, które mogą być sporządzane przez technika farmaceutycznego, opiera się na mylnym założeniu, że są one mniej ryzykowne od kodeiny. Efedryna, na przykład, jest stosowana w leczeniu astmy i działa jako środek rozszerzający oskrzela, ale również ma potencjał do nadużywania, co sprawia, że jej stosowanie powinno być ściśle kontrolowane. Fenobarbital sodowy, z drugiej strony, jest lekiem stosowanym w leczeniu padaczki i zaburzeń snu, jednak również posiada zdolność do wywoływania uzależnienia, co podkreśla potrzebę ostrożności w jego użyciu. Papaweryna chlorowodorek, jako środek rozkurczowy, jest używana w terapii schorzeń związanych z napięciem mięśni gładkich, ale jej sporządzanie również powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi. Kluczowym problemem związanym z tymi odpowiedziami jest zrozumienie, że w przypadku substancji o potencjalnych działaniach uzależniających, obowiązują szczególne przepisy, które mają na celu ochronę pacjentów. Warto również zauważyć, że technik farmaceutyczny powinien być dobrze przeszkolony i znać granice swoich kompetencji, aby nie naruszyć prawa i nie zagrażać zdrowiu pacjentów. W związku z tym, odpowiedzi te są niepoprawne, ponieważ lek recepturowy zawierający kodeinę wymaga szczególnej uwagi i nadzoru ze strony wykwalifikowanego farmaceuty.

Pytanie 30

Który z tych antybiotyków należy do makrolidów?

A. Doksacyklina

B. Klarytromycyna

C. Klindamycyna

D. Neomycyna

Klindamycyna, neomycyna oraz doksycyklina to inne grupy antybiotyków, które nie należą do makrolidów. Klindamycyna jest linkozamidem, który działa głównie na bakterie Gram-dodatnie i niektóre beztlenowce, ale nie wywiera takiego samego efektu jak makrolidy. Neomycyna to aminoglikozyd, który działa na bakterie Gram-ujemne, ale jest stosunkowo toksyczny i rzadko używany doustnie ze względu na ryzyko uszkodzenia nerek. Z kolei doksycyklina należy do grupy tetracyklin, które są szczególnie skuteczne wobec bakterii Gram-dodatnich oraz niektórych patogenów atypowych, jak Chlamydia czy Mycoplasma. Typowym błędem jest utożsamianie tych różnych klas antybiotyków, co wynika z braku zrozumienia ich mechanizmów działania. Każda z tych grup ma swoje specyficzne zastosowania kliniczne, a wybór odpowiedniego antybiotyku powinien być oparty na typie infekcji, wrażliwości patogenów oraz profilu bezpieczeństwa leku. Użycie niewłaściwego antybiotyku może prowadzić do nieefektywnego leczenia oraz rozwoju oporności, co jest szczególnie krytyczne w dobie narastających problemów związanych z antybiotykami. Właściwa znajomość klasyfikacji i działania antybiotyków jest niezbędna dla każdego profesjonalisty zajmującego się zdrowiem.

Pytanie 31

Proces biotransformacji leku, który prowadzi do zredukowania jego aktywności farmakologicznej?

A. jest przyspieszany przez konwertazę angiotensynową

B. odbywa się jedynie w punkcie uchwytu

C. jest przyspieszany przez reninę

D. zachodzi przeważnie w wątrobie

Biotransformacja leku to dość ważny proces, który sprawia, że substancje czynne stają się metabolitami, a to często pomaga w ich usunięciu z organizmu. W głównej mierze dzieje się to w wątrobie, gdzie enzymy, jak cytochrom P450, mają spore znaczenie, bo modyfikują chemię leków. Dzięki biotransformacji zmienia się aktywność wielu substancji, co jest fajne, bo zapobiega ich gromadzeniu się i ewentualnej toksyczności. Na przykład, paracetamol, czyli popularny lek przeciwbólowy, przekształca się w wątrobie do form nieaktywnych, co sprawia, że jest bezpieczniej wydalany. Moim zdaniem, rozumienie biotransformacji jest kluczowe w farmakologii, bo to pozwala lepiej dobrać dawkowanie i przewidzieć interakcje między różnymi lekami. Ta wiedza ma praktyczne zastosowanie w projektowaniu leków oraz w terapii celowanej, gdzie ważne jest, jak długo lek będzie działał w organizmie.

Pytanie 32

W kontekście bez dodatkowego wyjaśnienia, termin „solutio” zazwyczaj odnosi się do roztworu

A. wodnego

B. etanolowego

C. glicerolowego

D. olejowego

Termin „solutio” w kontekście chemii i biologii odnosi się do roztworu, który najczęściej jest wodny. Woda jest najpowszechniejszym rozpuszczalnikiem w przyrodzie, a jej unikalne właściwości, takie jak zdolność do rozpuszczania wielu substancji chemicznych, czynią ją idealnym medium do reakcji chemicznych i procesów biologicznych. W praktyce, woda jako rozpuszczalnik jest zastosowana w różnych dziedzinach, od farmacji, gdzie używa się jej do przygotowywania roztworów leków, po przemysł spożywczy, gdzie występuje w procesach produkcji i przechowywania żywności. W standardach laboratoryjnych, takich jak ISO 8655, zaleca się stosowanie wysokiej jakości wody do przygotowywania roztworów w celu uzyskania dokładnych wyników analitycznych. Dlatego bez dodatkowych informacji, termin „solutio” najczęściej odnosi się do roztworu wodnego, co jest zgodne z powszechnie akceptowanymi definicjami w literaturze naukowej.

Pytanie 33

Oblicz ilość jodu, której należy użyć do sporządzenia 250,0 g Płynu Lugola zgodnie z FP XI.

Iodi solutio aquosa FP XI

 Iodum                           1,0
 Kalii iodidum                   2,0
 Aqua purificata                97,0

A. 2,58 g

B. 1,00 g

C. 2,50 g

D. 0,97 g

Odpowiedź 2,50 g jest prawidłowa, ponieważ obliczenia opierają się na proporcjonalnym przeliczeniu ilości jodu na podstawie receptury. Zgodnie z Farmakopeą Polską (FP XI), do 100 g Płynu Lugola dodaje się 1 g jodu. Aby obliczyć ilość jodu potrzebną do przygotowania 250 g tego płynu, należy zastosować prostą proporcję: jeśli 100 g wymaga 1 g jodu, to 250 g wymaga 2,5 g jodu (1 g/100 g * 250 g = 2,5 g). Zrozumienie tej zasady jest kluczowe w pracy farmaceuty, ponieważ umożliwia dokładne przygotowanie roztworów i zapewnienie odpowiedniej ich skuteczności. Przykład ten pokazuje, jak ważne jest umiejętne stosowanie proporcji w praktyce farmaceutycznej oraz jak istotne jest przestrzeganie standardów, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność leków. Prawidłowe obliczenia są również niezbędne w kontekście przygotowywania leków, które muszą być zgodne z przepisami i normami branżowymi, co z kolei wpływa na jakość i efektywność stosowanych substancji czynnych.

Pytanie 34

W terapii choroby Parkinsona wykorzystuje się środki zawierające lewodopę. Celem połączenia lewodopy z benserazydem (np. preparat Madopar) jest

A. redukcja obwodowego metabolizmu lewodopy do dopaminy

B. blokowanie receptorów dopaminergicznych

C. zwiększenie absorpcji lewodopy z układu pokarmowego

D. ulepszenie stabilności mikrobiologicznej preparatu

Zwiększenie wchłaniania lewodopy z przewodu pokarmowego nie jest celem terapii z użyciem benserazydu. Lewodopa jest dobrze wchłaniana w jelitach, a problemem w leczeniu choroby Parkinsona nie jest jej wchłanianie, ale szybka metabolizacja w tkankach obwodowych. Odpowiedź o poprawie trwałości mikrobiologicznej preparatu jest również mylna, ponieważ benserazyd nie wpływa na stabilność mikrobiologiczną leku. Z kolei zahamowanie receptorów dopaminergicznych nie ma związku z działaniem lewodopy ani benserazydu, ponieważ celem terapii jest zwiększenie aktywności dopaminy w mózgu, a nie jej hamowanie. Często występującym błędem jest mylenie roli inhibitora dekarboksylazy, jakim jest benserazyd, z lekami, które działają na receptory dopaminowe. Zrozumienie farmakokinetyki lewodopy oraz mechanizmu działania leków to kluczowe aspekty, które powinny być brane pod uwagę w terapii choroby Parkinsona. Dlatego tak istotne jest, aby nie tylko znać nazwy substancji czynnych, ale także rozumieć ich rolę oraz interakcje, co jest fundamentalne dla skutecznego leczenia i zminimalizowania ryzyka działań niepożądanych.

Pytanie 35

Z uwagi na zagrożenie dla płodu, dla kobiety w ciąży zatrudnionej w aptece najbardziej ryzykowne jest przygotowywanie leków zawierających

A. nystatynę

B. detreomycynę

C. kwas askorbowy

D. kwas borowy

Detreomycyna, jako antybiotyk z grupy tetracyklin, ma potencjalnie szkodliwy wpływ na rozwijający się płód, zwłaszcza w okresie organogenezy, co czyni ją szczególnie niebezpieczną dla kobiet w ciąży. Tetracykliny mogą prowadzić do uszkodzenia zębów oraz kości płodu, a także do zahamowania wzrostu. Dlatego w praktykach aptecznych i medycznych rekomenduje się unikanie stosowania detreomycyny u ciężarnych pacjentek. W przypadku pracy w aptece, farmaceuci muszą być świadomi, jakie leki mogą być niebezpieczne dla kobiet w ciąży i informować o tym pacjentki, a także dostosować zalecenia do ich potrzeb. Przykłady zastosowania tej wiedzy obejmują odpowiednie doradztwo pacjentom oraz wybór alternatywnych leków, które są bezpieczniejsze. Standardy dobrej praktyki w farmacji nakładają obowiązek dostosowania terapii do stanu zdrowia pacjentki, co w przypadku kobiet w ciąży ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jej i rozwijającego się płodu.

Pytanie 36

Jakie jest często występujące działanie niepożądane omeprazolu?

A. szum w uszach

B. zaburzenie rytmu serca

C. drżenie mięśniowe

D. ból brzucha

Omeprazol jest lekiem z grupy inhibitorów pompy protonowej, stosowanym w leczeniu chorób związanych z nadmierną produkcją kwasu żołądkowego, takich jak choroba refluksowa czy wrzody żołądka. Częstym działaniem niepożądanym tego leku jest ból brzucha, który może wynikać z jego wpływu na układ pokarmowy. Działanie omeprazolu polega na hamowaniu enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu solnego. Zmiany w równowadze kwasowo-zasadowej oraz ewentualne podrażnienie błony śluzowej żołądka mogą manifestować się jako ból brzucha. W praktyce klinicznej, pacjenci stosujący omeprazol powinni być monitorowani pod kątem występowania objawów ze strony układu pokarmowego, a w razie potrzeby lekarz może rozważyć modyfikację dawki lub zmianę leku. Warto również zaznaczyć, że ból brzucha jest jednym z częściej zgłaszanych objawów przez pacjentów i może być związany z innymi schorzeniami, dlatego istotne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki.

Pytanie 37

Loperamid (Imodium, Stoperan) jest lekiem, który działa

A. przeciwbólowym

B. przeciwbiegunkowym

C. przeciwzapalnym

D. przeciwalergicznym

Loperamid, znany pod nazwami handlowymi takimi jak Imodium czy Stoperan, jest lekiem przeciwbiegunkowym, który działa poprzez zmniejszenie motoryki jelit, co prowadzi do spowolnienia pasażu treści pokarmowej w jelitach. Dzięki temu, loperamid skutecznie redukuje częstotliwość wypróżnień oraz poprawia konsystencję stolca. Działa poprzez wpływ na receptory opioidowe w ścianie jelita grubego, co prowadzi do zmniejszenia wydzielania płynów oraz zwiększenia wchłaniania wody, co jest kluczowe w leczeniu biegunek. Przykłady zastosowania loperamidu obejmują ostre biegunki niespowodowane infekcjami bakteryjnymi oraz przewlekłe biegunki, takie jak te związane z chorobami zapalnymi jelit. W praktyce, loperamid jest powszechnie stosowany w celu łagodzenia objawów biegunki, ale nie należy go stosować w przypadku biegunek o etiologii zakaźnej, ponieważ może on prowadzić do wydłużenia choroby. Warto również zaznaczyć, że stosowanie loperamidu powinno być zgodne z zaleceniami lekarza, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych.

Pytanie 38

Lek przygotowany na podstawie zamieszczonej recepty ma postać

R.p.

Magnesii oxydi

Bismuthi subcarbonatis aa 2,0

Lini seminis mac. 50,0

M.f. susp.

D.S. 3 x dziennie łyżkę stołową

A. zawiesiny do użytku wewnętrznego

B. emulsji do użytku zewnętrznego

C. mieszanki

D. maceratu

Rzeczywiście, lek, który przygotowano według tej recepty, ma formę zawiesiny do użytku wewnętrznego. Skrót 'M.f. susp.' oznacza coś w rodzaju 'Misce fiat suspensio', co w praktyce oznacza przygotowanie substancji w formie zawiesiny. Takie preparaty są super przydatne, zwłaszcza gdy substancje czynne nie rozpuszczają się dobrze w wodzie. Zawiesiny doustne są szczególnie ważne w pediatrii, gdyż dzieci często mają problem z połykaniem tabletek. Na przykład antybiotyk w takiej formie może dobrze działać, zmniejszając ryzyko efektów ubocznych. Dawkowanie '3 x dziennie łyżkę stołową' też wskazuje, że lek jest przeznaczony do użytku wewnętrznego. Pamiętaj, że w praktyce farmaceutycznej musimy trzymać się zasad dotyczących przygotowania i przechowywania zawiesin, żeby zapewnić, że będą skuteczne i stabilne.

Pytanie 39

W aptece minął termin ważności określonego leku. Co należy zrobić z przeterminowanym lekiem?

A. zwrocić do hurtowni farmaceutycznej

B. przekazać podmiotowi odpowiedzialnemu

C. przekazać do utylizacji

D. odesłać do producenta

Przekazanie przeterminowanego leku do utylizacji jest kluczowym działaniem w kontekście ochrony zdrowia publicznego oraz środowiska. Leki, które przekroczyły datę ważności, mogą stracić swoje właściwości terapeutyczne, co może prowadzić do ich nieefektywności w leczeniu pacjentów. Ponadto, nieodpowiednie przechowywanie lub niekontrolowane usuwanie takich substancji może prowadzić do zanieczyszczenia środowiska i negatywnych skutków dla zdrowia ludzi i zwierząt. W Polsce, zgodnie z przepisami prawnymi, każda apteka ma obowiązek przekazywania przeterminowanych leków do utylizacji, co jest zgodne z ustawą o odpadach oraz regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami medycznymi. Utylizacja leków powinna być realizowana przez uprawnione zakłady, które zajmują się ich neutralizacją w sposób bezpieczny i zgodny z przepisami. Przykładem dobrej praktyki może być organizowanie dni otwartych, podczas których pacjenci mogą oddawać przeterminowane leki do aptek, co wspiera edukację społeczną w zakresie odpowiedzialnego zarządzania lekami.

Pytanie 40

Co oznacza skrót EAN na opakowaniach produktów leczniczych?

A. European Antibiotic Number

B. Emergency Action Number

C. European Article Number

D. European Agency Number

Pozostałe odpowiedzi sugerują różne interpretacje skrótu EAN, które nie są prawidłowe w kontekście opakowań produktów leczniczych. Rozważmy najpierw, dlaczego European Antibiotic Number nie jest właściwe. Skrót EAN nie odnosi się do żadnej klasyfikacji antybiotyków ani nie jest używany w kontekście ich identyfikacji. W rzeczywistości, oznaczenia dotyczące leków lub substancji czynnych są bardziej szczegółowe i kontrolowane przez odpowiednie organy farmaceutyczne. Emergency Action Number, choć brzmi poważnie, w rzeczywistości nie odnosi się do systemów zarządzania produktami w aptekach. Jest to raczej termin związany z bezpieczeństwem i nie ma zastosowania w kategoriach identyfikacji produktów leczniczych. Ostatecznie, European Agency Number również nie ma związku z identyfikacją produktów w systemach handlowych. Agencje europejskie mogą mieć swoje własne numeracje dla różnych celów, ale nie są one określane jako EAN. W kontekście handlu i dystrybucji, EAN jest uznawanym standardem identyfikacji produktów, co czyni go kluczowym narzędziem w farmacji i innych branżach zajmujących się sprzedażą detaliczną.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej