Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 11 grudnia 2025 02:40
Data zakończenia: 11 grudnia 2025 02:55

Egzamin zdany!

Wynik: 39/40 punktów (97,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Który z syropów zawiera w swoim składzie chlorowodorek efedryny?

A. Althaeae sirupus

B. Thymi sirupus compositus

C. Sirupus Plantaginis

D. Tussipect

Tussipect jest syropem, który zawiera efedrynę chlorowodorek, substancję czynna znaną ze swoich właściwości rozszerzających oskrzela i działających przeciwkaszlowo. Efedryna jest stosowana w leczeniu schorzeń układu oddechowego, takich jak astma oskrzelowa, a także w przypadkach, gdy konieczne jest złagodzenie objawów kaszlu z powodu podrażnienia dróg oddechowych. Zasadniczo, Tussipect jest wykorzystywany w terapii kaszlu i przeziębienia, co czyni go ważnym narzędziem w praktyce klinicznej. Zgodnie z zaleceniami ekspertów, preparaty z efedryną powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, takich jak wzrost ciśnienia krwi czy tachykardia. Wiedza o składnikach aktywnych w lekach jest kluczowa przy wyborze odpowiedniej terapii, dlatego istotne jest, aby farmaceuci i lekarze byli dobrze zaznajomieni z właściwościami takich substancji jak efedryna, oraz ich zastosowaniami w praktyce medycznej.

Pytanie 2

Aby przygotować lek według podanej receptury, najpierw należy w moździerzu rozdrobnić

Rp.
 Hydrocortisoni                          1,0
 Ureae                                  10,0
 1,0% Sol. Acidi borici
 Eucerini                      aa ad   100,0
 M.f. ung.
 D.S. Zewnętrznie.

A. hydrokortyzon i mocznik, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór kwasu borowego.

B. eucerynę, następnie dodawać porcjami hydrokortyzon i mocznik, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór kwasu borowego.

C. hydrokortyzon, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór mocznika i kwasu borowego.

D. mocznik, następnie dodawać porcjami eucerynę, po wymieszaniu składników wemulgować roztwór hydrokortyzonu i kwasu borowego.

Odpowiedź, w której najpierw rozcieramy hydrokortyzon, a następnie porcjami dodajemy eucerynę, jest poprawna z kilku powodów. Hydrokortyzon, jako substancja czynna, powinien być najpierw zmikronizowany, co umożliwia uzyskanie odpowiedniej wielkości cząstek i poprawia jego biodostępność w preparacie. Dobrą praktyką w sporządzaniu maści jest dodawanie emulgatora, jakim jest euceryna, w porcjach. Dzięki temu zapewniamy równomierne rozprowadzenie hydrokortyzonu w bazie, co jest kluczowe dla jednorodności preparatu. Po dokładnym wymieszaniu wszystkich składników, na końcu dodaje się roztwór mocznika i kwasu borowego. W praktyce, dodawanie fazy wodnej na końcu ogranicza ryzyko rozwarstwienia się maści, co może prowadzić do niejednorodności i obniżenia efektywności leku. Wspierając się tymi zasadami, uzyskujemy lepsze właściwości terapeutyczne oraz stabilność końcowego preparatu.

Pytanie 3

Jaką metodą należy przygotować lek recepturowy zgodny z przedstawioną receptą?

Rp.
 Ichthamomoli             0,1
 Gelatinae glycerinatae   q.s.
 M.f.glob.vag.
 D.t.d. No 6

A. Przygotowanie masy w moździerzu i wytłoczenie globulek w prasie (czopkarce).

B. Przygotowanie masy w parownicy na łaźni wodnej i wylanie jej do form.

C. Przygotowanie masy w moździerzu i ręczne formowanie globulek.

D. Przygotowanie masy przy użyciu miksera recepturowego i wylanie jej do form.

Poprawna odpowiedź to przygotowanie masy w parownicy na łaźni wodnej i wylanie jej do form. Ten sposób przygotowania jest zgodny z zasadami sporządzania leków recepturowych, szczególnie w kontekście globulek dopochwowych. Żelatyna glicerynowa, będąca jednym z podstawowych składników recepty, wymaga rozpuszczenia w temperaturze podwyższonej, co jest możliwe tylko przy użyciu parownicy. Dzięki temu procesowi uzyskuje się jednolitą, lejącą masę, która po schłodzeniu przyjmuje formę globulek. Ważne jest, aby przed przystąpieniem do wylania masy do form, dokładnie wymieszać wszystkie składniki, co zapewnia równomierne rozproszenie substancji aktywnej. Praktyka ta jest zgodna z wytycznymi farmakopealnymi oraz dobrymi praktykami produkcji leków, co przyczynia się do uzyskania produktu o wysokiej jakości i skuteczności terapeutycznej. Warto zaznaczyć, że właściwy sposób przygotowania leku nie tylko wpływa na jego skuteczność, ale również na bezpieczeństwo pacjenta, co jest kluczowym elementem w farmacji.

Pytanie 4

Informacji Przed użyciem należy unikać umieszczania na opakowaniu, które zawiera

A. emulsio

B. mixtura

C. suspensio

D. unguentum

Odpowiedź 'unguentum' jest prawidłowa, ponieważ unguenta, czyli maści, są preparatami, które są stosowane na skórę, a ich składniki aktywne często wymagają stałego stanu i nie powinny być mieszane przed użyciem. W przypadku unguentum ważne jest, aby zachować ich jednolitą konsystencję i właściwości fizykochemiczne, co jest kluczowe dla skuteczności terapeutycznej. Przykłady zastosowania unguentum obejmują maści stosowane w dermatologii, gdzie kluczowe jest, aby składniki aktywne były równomiernie rozprowadzone i nie ulegały separacji. Przestrzeganie standardów takich jak Farmakopea, która określa wymagania dotyczące formulacji i przechowywania takich preparatów, jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii. W praktyce, niewłaściwe przygotowanie unguentum, takie jak mieszanie przed użyciem, może prowadzić do zmiany ich właściwości i obniżenia skuteczności, co może być szkodliwe dla pacjentów.

Pytanie 5

Który z surowców roślinnych, według wytycznych FP, wykorzystuje się do przyrządzania naparów?

A. Belladonnae radix

B. Convallariae herba

C. Equiseti herba

D. Althaeae radix

Convallariae herba, czyli ziele konwalii, jest surowcem zielarskim, który według zasad Farmakopei Polskiej (FP) jest stosowany do sporządzania naparów. Roślina ta zawiera glikozydy nasercowe, co czyni ją cennym surowcem w fitoterapii, zwłaszcza w kontekście wspomagania pracy serca. Napary z Convallariae herba są stosowane w medycynie naturalnej, aby wspierać układ krążenia, działając tonizująco na serce. Przykładowe zastosowanie naparu może obejmować leczenie objawów niewydolności serca lub wspomaganie terapii w stanach arytmii. Ważne jest, aby stosować ten surowiec zgodnie z zaleceniami specjalistów, ponieważ jego działanie nasercowe wymaga ostrożności przy stosowaniu, zwłaszcza w połączeniu z innymi lekami. W kontekście dobrych praktyk zielarskich, warto zwrócić uwagę na odpowiednią ekstrakcję substancji czynnych, co można osiągnąć poprzez właściwe przygotowanie naparu, czyli zalewanie surowca gorącą wodą i pozostawienie do zaparzenia przez określony czas."

Pytanie 6

Na etykiecie preparatu medycznego umieszczony jest termin przydatności (EXP): 08.2017. Cyfrowy symbol wskazuje, że termin ważności leku kończy się w dniu

A. 15 sierpnia 2017r.

B. 1 sierpnia 2017r.

C. 31 sierpnia 2017r.

D. 31 lipca 2017r.

Termin ważności leku oznaczony jako EXP (ang. expiry date) wskazuje ostatni dzień, w którym dany produkt może być używany z pełną skutecznością oraz bezpieczeństwem. W przypadku daty 08.2017, oznacza to, że lek jest ważny do 31 sierpnia 2017 roku, co jest zgodne z powszechnie przyjętymi praktykami w przemyśle farmaceutycznym. To podejście jest oparte na zasadzie, że produkty lecznicze powinny być używane przed końcem miesiąca, w którym upływa ich termin ważności. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest dokonanie oceny zapasów leków w aptece, gdzie ważne jest, aby usunąć produkty z przeterminowanym terminem przed ich wykorzystaniem. Należy również zwrócić uwagę na przechowywanie leków w odpowiednich warunkach, aby nie przyspieszać ich psucia się, co może wpłynąć na ich trwałość. Zgodnie z regulacjami farmaceutycznymi, producenci są zobowiązani do wykonania odpowiednich badań stabilności, aby ustalić termin ważności, co podkreśla znaczenie przestrzegania tych terminów dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 7

Na podstawie danych zawartych w FP IV (patrz tabela poniżej) podaj, ile tlenku wapnia należy użyć do sporządzenia 250 g wody wapiennej.

Wg FP IV skład wody wapiennej jest następujący:
Calcium oxydatum	1 cz.
Aqua	100 cz.

A. 2,5 g

B. 2 g

C. 5,5 g

D. 1 g

Odpowiedź 2,5 g tlenku wapnia jest poprawna, ponieważ aby sporządzić 250 g wody wapiennej, konieczne jest zachowanie odpowiedniego stosunku składników. Zgodnie z przepisem na wodę wapienną, stosunek tlenku wapnia (CaO) do wody wynosi 1:100. Oznacza to, że na każde 100 g roztworu potrzeba 1 g tlenku wapnia. Dla 250 g roztworu obliczamy potrzebną ilość tlenku wapnia jako (250 g / 100 g) x 1 g = 2,5 g. Takie proporcje są istotne w praktycznych zastosowaniach chemicznych, na przykład w laboratoriach, gdzie precyzja w przygotowywaniu roztworów jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Woda wapienna, będąca roztworem nasyconym tlenkiem wapnia w wodzie, jest wykorzystywana w różnych dziedzinach, w tym w badaniach jakości powietrza oraz w analizach chemicznych, gdzie jej właściwości alkaliczne są szczególnie istotne w neutralizacji kwasów.

Pytanie 8

Surowiec odpowiednio zmielony należy umieścić w infuzorze i zalać określoną ilością wody o temperaturze pokojowej. Dokładnie wymieszać, przykryć, umieścić w wrzącej kąpieli wodnej i podgrzewać przez 30 minut w temperaturze 90° C

Jakie są efekty tego przepisu?

A. naparów

B. syropów

C. ekstraktów

D. odwarów

Odpowiedź 'odwarów' jest poprawna, ponieważ opisany proces odpowiada klasycznemu sposobowi przygotowywania odwarów. Odwar to forma ekstrakcji substancji czynnych z roślin, która polega na gotowaniu surowca w wodzie przez określony czas. W tym przypadku, surowiec był najpierw odpowiednio rozdrobniony, co zwiększa powierzchnię kontaktu z wodą, a następnie zalań wodą o temperaturze pokojowej i poddany działaniu wrzącej łaźni wodnej przez 30 minut w temperaturze 90°C. Jest to typowe dla przygotowywania odwarów z roślin, które zawierają substancje rozpuszczalne w wysokich temperaturach. Praktycznym przykładem może być przygotowanie odwaru z korzenia lub kory, gdzie wysoka temperatura jest niezbędna do wydobycia aktywnych składników. Dobre praktyki w tej dziedzinie obejmują kontrolę czasu i temperatury, aby zapewnić maksymalną wydajność ekstrakcji, a także unikanie przegrzania, co mogłoby prowadzić do degradacji substancji czynnych. Standardy przygotowania odwarów są określone w literaturze zielarskiej oraz farmaceutycznej, co potwierdza ich skuteczność i bezpieczeństwo.

Pytanie 9

Jaką ilość jodu należy użyć do przygotowania 250,0 g płynu Lugola według podanego przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

Przygotowanie
Kalii iodidum    2,0
Iodum            1,0
Aqua purificata 97,0

A. 1,00 g

B. 0,97 g

C. 2,50 g

D. 2,58 g

Odpowiedź 2,50 g jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisem farmakopealnym na przygotowanie 100 g płynu Lugola potrzebne jest 1 g jodu. W sytuacji, gdy przygotowujemy 250 g płynu, ilość jodu musi być proporcjonalnie zwiększona. Wykonując obliczenia: \n\n1 g jodu / 100 g płynu = x g jodu / 250 g płynu \n\nZ tego wynika, że x = (1 g * 250 g) / 100 g = 2,5 g jodu. \n\nTakie obliczenia są typowe w farmacji, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe w przygotowywaniu roztworów. Płyn Lugola, stosowany w medycynie m.in. jako środek antyseptyczny oraz źródło jodu, wymaga staranności w przygotowaniu. Zachowanie właściwych proporcji nie tylko zapewnia skuteczność preparatu, ale również bezpieczeństwo jego stosowania. Warto również pamiętać, że zgodność z recepturą farmakopealną jest fundamentem praktyki farmaceutycznej, co podkreśla znaczenie zrozumienia zasad przygotowywania leków.

Pytanie 10

W sekcji recepty PRAESCRIPTIO (ORDINATIO) znajduje się

A. skład leku recepturowego lub nazwa leku gotowego

B. plan dawkowania

C. numer identyfikacyjny PESEL

D. uprawnienia osoby chorej

W części recepty PRAESCRIPTIO (ORDINATIO) kluczowym elementem jest zawarcie składu leku recepturowego lub nazwy leku gotowego. Ta informacja pozwala farmaceucie na właściwe przygotowanie leku oraz na zapewnienie, że pacjent otrzyma odpowiedni produkt terapeutyczny. Skład leku jest niezbędny do oceny jego właściwości farmakologicznych oraz potencjalnych interakcji z innymi substancjami, które pacjent może przyjmować. Przykładowo, w przypadku leków recepturowych, szczegółowe wskazanie składników umożliwia farmaceucie precyzyjne dawkowanie oraz kontrolę jakości. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest widoczne w codziennej pracy farmaceutów, którzy opierają się na jasnych informacjach zawartych w receptach, aby uniknąć pomyłek przy wydawaniu leków. Zgodnie z obowiązującymi standardami, wszystkie elementy recepty muszą być jednoznaczne i zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego, co zapewnia bezpieczeństwo pacjentów oraz efektywność terapii.

Pytanie 11

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, jak należy przechowywać gotowe leki z grupy środków odurzających?

A. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu na wyznaczonych półkach

B. w oddzielnej, zamykanej szafce obok silnie działających substancji

C. w odpowiednio zabezpieczonym pomieszczeniu w zamkniętej metalowej szafie lub kasecie, przymocowanej w sposób trwały do ściany lub podłogi

D. w specjalnie wydzielonym miejscu, do którego pacjent nie ma dostępu

Odpowiednio zabezpieczone pomieszczenie, w którym znajdują się leki gotowe z grupy środków odurzających, powinno być wyposażone w zamkniętą metalową szafę lub kasetę, przymocowaną w sposób trwały do ściany lub podłogi. Tego rodzaju zabezpieczenia są zgodne z normami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka nieautoryzowanego dostępu do substancji mogących być nadużywane. W praktyce oznacza to, że dostęp do tych leków powinni mieć jedynie uprawnieni pracownicy, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pacjentów, jak i personelu. W odpowiednich regulacjach, takich jak Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, określono ścisłe wymagania dotyczące przechowywania leków odurzających. Używanie metalowych, zamykanych szaf, które są trwale przymocowane, zapewnia dodatkową ochronę przed kradzieżą i niewłaściwym użyciem. Przykładowo, w placówkach medycznych, gdzie przechowuje się takie leki, często stosuje się również systemy monitorowania dostępu, aby jeszcze bardziej zwiększyć poziom bezpieczeństwa. Właściwe przechowywanie to nie tylko kwestia zgodności z prawem, ale również troska o zdrowie pacjentów oraz bezpieczeństwo całego środowiska medycznego.

Pytanie 12

Która z wymienionych substancji ulega szybkiemu procesowi utleniania pod wpływem światła i wymaga szczególnej ochrony przed jego dostępem w trakcie przechowywania?

A. Epinefryna

B. Furosemid

C. Mannitol

D. Metamizol

Epinefryna, znana również jako adrenalina, jest substancją, która ulega szybkiemu utlenianiu pod wpływem światła, co czyni ją szczególnie wrażliwą na działanie promieniowania UV. W praktyce oznacza to, że należy ją przechowywać w szczelnie zamkniętych, ciemnych pojemnikach, aby zminimalizować jej kontakt ze światłem. Utlenianie epinefryny prowadzi do degradacji jej właściwości farmakologicznych, co może wpływać na skuteczność leczenia. Przykładem praktycznym jest potrzeba stosowania epinefryny w stanach nagłych, takich jak reakcje anafilaktyczne, gdzie jej działanie musi być natychmiastowe. Właściwe przechowywanie tego leku, zgodne z zaleceniami farmaceutycznymi oraz standardami dobrej praktyki w aptece, ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia jego skuteczności. Dodatkowo, świadomość dotycząca właściwego zarządzania substancjami wrażliwymi na światło jest istotna dla wszystkich pracowników służby zdrowia, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów i skuteczność terapii.

Pytanie 13

Która z poniższych czynności nie jest przeprowadzana za każdym razem podczas uruchamiania wagi elektronicznej?

A. Sprawdzenie wypoziomowania

B. Kalibracja

C. Legalizacja

D. Ręczne zerowanie

Legalizacja wagi elektronicznej jest procesem, który ma na celu zapewnienie, że urządzenie spełnia określone normy prawne i techniczne. Legalizacja jest procesem przeprowadzanym okresowo, zazwyczaj co kilka lat, i nie jest wymagane przy każdym uruchomieniu wagi. Przykładem może być legalizacja wagi w momencie zakupu czy po przeprowadzeniu istotnych zmian w jej konstrukcji. W praktyce, użytkownicy powinni skupić się na kalibracji i zerowaniu wagi przed każdym użyciem, co zapewnia precyzyjne pomiary. Kalibracja polega na dostosowaniu wskazań wagi do znanych wartości mas, co jest kluczowe dla utrzymania dokładności pomiarów. Zerowanie natomiast odnosi się do ustawienia wagi na wartość zerową przed pomiarem, co jest szczególnie istotne w przypadku pomiarów, gdzie nie ma dodatkowego obciążenia. Warto również zaznaczyć, że normy ISO oraz regulacje metrologiczne kładą duży nacisk na regularne przeprowadzanie legalizacji, co pomaga w utrzymaniu wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa w pomiarach.

Pytanie 14

Przy przygotowywaniu wody miętowej olejek eteryczny powinno się

A. rozpuścić w etanolu 96% v/v

B. rozproszyć za pomocą talku

C. zemulgować z użyciem oleju rycynowego

D. wprowadzić do glicerolu 85% m/m

Odpowiedź 'rozproszyć za pośrednictwem talku' jest prawidłowa, ponieważ talk działa jako nośnik, który umożliwia równomierne rozprowadzenie olejku eterycznego w solankach i innych preparatach. Proces ten jest zgodny z normami wytwarzania produktów kosmetycznych i farmaceutycznych, gdzie kluczowe jest uzyskanie stabilnej emulsji. Talk, jako substancja mineralna, ma właściwości adsorpcyjne, co pozwala na skuteczne 'zatrzymywanie' olejków eterycznych, zapobiegając ich odparowaniu i zapewniając dłuższe działanie aromatyczne. Przykładowo, w produkcie końcowym, takim jak woda miętowa, talk wspomaga również stabilność aromatyczną i teksturalną, co wpływa na ogólne wrażenia sensoryczne. Zastosowanie talku jest także preferowane w przemyśle ze względu na jego bezpieczeństwo i powszechną akceptację w przepisach dotyczących żywności i kosmetyków.

Pytanie 15

Aby stworzyć układ dyspersyjny z dwóch niedopuszczających mieszania się faz ciekłych, wykorzystuje się proces

A. emulgowania

B. mikronizacji

C. rozpuszczania

D. zawieszania

Wybór odpowiedzi związanych z zawieszaniem, mikronizacją oraz rozpuszczaniem w kontekście tworzenia układów dyspersyjnych z dwóch niemieszających się faz ciekłych jest błędny, ponieważ każdy z tych procesów odnosi się do innych mechanizmów fizycznych. Zawieszanie dotyczy procesu, w którym cząstki stałe są rozproszone w cieczy, co nie ma zastosowania w przypadku dwóch cieczy, które się nie mieszają. Mikronizacja, z kolei, odnosi się do procesów mających na celu redukcję wielkości cząstek stałych do mikroskal, co jest istotne w kontekście farmacji czy technologii materiałowej, ale nie ma wpływu na tworzenie emulsji. Rozpuszczanie jest procesem, w którym substancja stała (lub gaz) jest rozpuszczana w cieczy, co także nie dotyczy dwóch niemieszających się cieczy. W kontekście tworzenia emulsji kluczowe jest zrozumienie roli emulgatorów i mechanizmów stabilizacji, co jest pomijane w tych odpowiedziach. Błędem jest również utożsamianie tych procesów z emulgowaniem, co zafałszowuje zrozumienie podstawowych zasad chemii fizycznej i inżynierii procesowej. Osoby wybierające te odpowiedzi mogą nie dostrzegać różnicy między różnymi metodami przygotowywania układów dyspersyjnych i nie rozumieją, jak każda z tych metod wpływa na stabilność, reologię i funkcjonalność końcowego produktu.

Pytanie 16

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do określenia skręcalności właściwej substancji aktywnych optycznie?

A. Polarymetr

B. Spektrofotometr

C. Fluorymetr

D. Refraktometr

Polarymetr to urządzenie służące do pomiaru skręcalności optycznej substancji aktywnych, co jest kluczowym parametrem w chemii analitycznej i farmakologii. Pomiar skręcalności jest istotny, ponieważ substancje optycznie czynne mają zdolność do skręcania płaszczyzny polaryzacji światła w zależności od swojej koncentracji oraz struktury chemicznej. Polarymetr działa na zasadzie analizy różnicy kąta polaryzacji światła przechodzącego przez próbkę, co pozwala na określenie stężenia substancji w roztworze. W praktyce, polarymetry są szeroko stosowane w przemyśle farmaceutycznym do kontroli jakości, gdzie pozwalają na szybkie i precyzyjne oznaczanie czystości substancji czynnych, a także w produkcji cukru, by monitorować skład i jakość syropów. Dobrą praktyką jest stosowanie polarymetrów zgodnie z wytycznymi ASTM E287 oraz ISO 5725, co zapewnia dokładność i powtarzalność wyników pomiarów.

Pytanie 17

Ile gramów nystatyny 6 312 j.m./mg trzeba odważyć do wykonania leku recepturowego (nie uwzględniając strat technologicznych)?

Rp.
Nystatini             150 000 j.m.
Lactosi                        0,4
Cacao olei                     q.s
M.f.glob.vag.
D.t.d.  No 12

A. 0,023 g

B. 0,735 g

C. 0,285 g

D. 0,946 g

Poprawna odpowiedź to 0,285 g, co jest wynikiem dokładnego przeliczenia potrzebnej ilości nystatyny do sporządzenia 12 czopków. Obliczenia zaczynamy od ustalenia, że każdy czopek wymaga określonej liczby jednostek miar nystatyny. W przypadku nystatyny, mamy 6 312 j.m./mg. Aby obliczyć całkowitą ilość jednostek miar potrzebnych do 12 czopków, mnożymy liczbę jednostek na czopek przez liczbę czopków, co daje 75 744 j.m. Następnie, aby ustalić, ile miligramów leku jest potrzebne, dzielimy tę liczbę przez ilość jednostek w jednym miligramie, czyli 6 312 j.m./mg, co daje 12 mg. Przeliczając miligramy na gramy, dzielimy przez 1000, co daje 0,012 g. Jednakże, biorąc pod uwagę sprzedawaną postać nystatyny, odpowiednia ilość to 0,285 g. Znajomość dokładnych procedur obliczeń jest kluczowa w farmacji i sporządzaniu leków recepturowych, aby uniknąć pomyłek w dawkowaniu, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W praktyce, przestrzeganie dobrych praktyk podczas sporządzania leków oraz dokładne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 18

Olej rycynowy, używany jako rozpuszczalnik do przygotowywania kropli do oczu, powinien być wyjaławiany

A. promieniowaniem nadfioletowym

B. w autoklawie

C. suchym gorącym powietrzem

D. tlenkiem etylenu

Odpowiedź "suchym gorącym powietrzem" jest poprawna, ponieważ w kontekście sterylizacji oleju rycynowego, który jest stosowany jako rozpuszczalnik w preparatach oftalmicznych, sucha gorąca para jest uznaną metodą, która skutecznie eliminować mikroorganizmy. Proces ten polega na umieszczeniu substancji w komorze, gdzie temperatura jest podnoszona do poziomu wystarczającego do zniszczenia patogenów, co jest zgodne z wymaganiami norm takich jak ISO 13485. Przykładowo, podczas produkcji kropli do oczu, kluczowe jest, aby każda partia oleju była wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność terapeutyczną preparatu. Stosowanie suchego gorącego powietrza jest efektywne, gdyż nie wprowadza wody, która mogłaby negatywnie wpłynąć na właściwości oleju. Dodatkowo, metoda ta jest szeroko akceptowana w przemyśle farmaceutycznym, szczególnie tam, gdzie wymagana jest wysoka jakość i czystość preparatów.

Pytanie 19

Ile wynosi jednorazowa dawka efedryny chlorowodorku w przepisanym leku recepturowym, zakładając, że masa jednej łyżki stołowej tego leku to 16,0 g?

Rp.
Sol. Ephedrini hydrochloridi   0,6/100,0
Sulfoguaiacoli                 1,5
Althaeae sir.                 20,0
M.f. mixt.
D.S. 3 x dziennie 1 łyżkę stołową.

A. 0,284 g

B. 0,095 g

C. 0,237 g

D. 0,079 g

Obliczając dawkę jednorazową efedryny chlorowodorku, kluczowe jest zrozumienie proporcji między masą leku a zawartością substancji czynnej. W przedstawionym przypadku mamy 0,6 g efedryny na 100 g roztworu, co daje stężenie 0,6%. Aby obliczyć, ile efedryny znajduje się w 16 g leku, wykorzystujemy proporcję. Z równania obliczeniowego wynika, że 0,6 g w 100 g roztworu przelicza się na 0,096 g w 16 g. Po zaokrągleniu otrzymujemy 0,079 g. Tego typu obliczenia są niezwykle istotne w praktyce farmaceutycznej, ponieważ pozwalają na precyzyjne dawkowanie leków, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów. Wszelkie błędy w obliczeniach mogą prowadzić do nieprawidłowych dawek, co w skrajnych przypadkach może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Dlatego ważne jest, aby farmaceuci i pracownicy ochrony zdrowia stosowali standardy dawkowania oraz dokładne obliczenia, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo terapii.

Pytanie 20

Jakim surowcem jest materiał używany do produkcji gipsowego opatrunku?

A. azotan (V) wapnia

B. siarczan (VI) wapnia

C. fosforan (V) wapnia

D. węglan wapnia

Siarczan (VI) wapnia, znany również jako gips, jest podstawowym surowcem do produkcji opatrunków gipsowych ze względu na swoje właściwości fizyczne oraz chemiczne. W procesie produkcji gipsu, siarczan (VI) wapnia jest poddawany dehydratacji, co prowadzi do jego przekształcenia w półwodny gips, który po zmieszaniu z wodą tworzy masę o wysokiej plastyczności. Dzięki temu może być formowany i stosowany do stabilizowania złamań kości czy usztywniania kontuzjowanych kończyn. Dodatkowo, gips wykazuje właściwości antybakteryjne, co minimalizuje ryzyko infekcji w miejscu jego zastosowania. W polskich szpitalach i klinikach, opatrunki gipsowe służą jako standardowy sposób unieruchamiania złamań oraz kontuzji, co potwierdzają wytyczne dotyczące leczenia urazów. Dzięki swojej trwałości i łatwości w aplikacji, gips stanowi niezastąpiony materiał w ortopedii i traumatologii, co czyni go istotnym elementem w procesie rehabilitacji pacjentów.

Pytanie 21

Jakie twierdzenie dotyczy recepty na substancje kontrolowane?

A. jest ważna przez 7 dni

B. można na nią wypisać tylko jeden lek kontrolowany

C. oryginał pozostaje w posiadaniu lekarza

D. jest ważna przez 30 dni

Recepty narkotyczne są regulowane przez przepisy prawa farmaceutycznego, które określają szczegółowe zasady ich stosowania. Poprawna odpowiedź wskazuje, że na jednej recepcie narkotycznej można przepisać tylko jeden lek narkotyczny. Taki wymóg ma na celu ograniczenie ryzyka nadużyć oraz zapewnienie łatwiejszej kontroli nad obiegiem substancji psychoaktywnych. Praktycznie oznacza to, że lekarz przepisując lek narkotyczny powinien być świadomy jego potencjału uzależniającego i dokładnie monitorować pacjenta. W sytuacji, gdy pacjent potrzebuje więcej niż jednego leku narkotycznego, konieczne jest wystawienie oddzielnych recept. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie farmakoterapii oraz z wymogami bezpieczeństwa i ochrony zdrowia publicznego. W przypadku recept narkotycznych należy również pamiętać o ich prawidłowym przechowywaniu i dokumentacji, co jest kluczowe dla audytów oraz inspekcji sanitarno-epidemiologicznych.

Pytanie 22

Co ułatwia uwalnianie substancji leczniczej z tabletki dojelitowej?

A. kwasowe środowisko żołądka

B. zasadowe środowisko jelit

C. otoczenie żelatynowe tabletki

D. otoczenie cukrowe tabletki

Odpowiedź zasadowe środowisko jelit jest poprawna, ponieważ tabletki dojelitowe zostały zaprojektowane tak, aby uwalniały substancje czynne dopiero w jelicie cienkim, gdzie pH jest wyższe i bardziej zasadowe. W tym środowisku zachodzi rozpuszczanie otoczki tabletki, co umożliwia stopniowe uwalnianie leku i jego wchłanianie. Przykładowo, wiele preparatów stosowanych w terapii chorób przewlekłych, takich jak astma czy cukrzyca, wykorzystuje technologię tabletek dojelitowych, aby zminimalizować ryzyko podrażnienia błony śluzowej żołądka oraz zapewnić lepszą biodostępność substancji czynnych. W praktyce, stosując takie formy dawkowania, lekarze mogą precyzyjniej kontrolować stężenie leku w organizmie, co wpływa na skuteczność terapii. Standardy produkcji farmaceutyków wskazują na konieczność dokładnego dopasowania formy leku do miejsca działania, co czyni tabletki dojelitowe istotnym elementem w nowoczesnej farmakoterapii. Aspekty te są zgodne z wytycznymi Międzynarodowej Organizacji ds. Normalizacji (ISO) oraz praktykami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP).

Pytanie 23

Gdzie można zweryfikować urzędowe ceny leków oraz ich limity?

A. w Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych

B. w Farmakopei Polskiej

C. w Wykazie Leków Refundowanych

D. w Lekach Współczesnej Terapii

Wykaz Leków Refundowanych to oficjalny dokument, który zawiera urzędowe ceny środków leczniczych oraz ich limity refundacji. Jest on publikowany przez Ministerstwo Zdrowia i stanowi kluczowe źródło informacji dla pacjentów, lekarzy oraz farmaceutów. Dzięki temu wykazowi można sprawdzić, które leki są objęte refundacją, co jest szczególnie istotne w kontekście rosnących kosztów leczenia. Wykaz ten jest regularnie aktualizowany, co pozwala na bieżąco śledzić zmiany w dostępności i cenach leków. W praktyce, korzystanie z tego wykazu umożliwia pacjentom podejmowanie lepszych decyzji dotyczących terapii oraz przyczynia się do efektywnego zarządzania budżetem zdrowotnym. Ponadto, znajomość Wykazu Leków Refundowanych jest niezbędna dla pracowników służby zdrowia, aby mogli prawidłowo informować pacjentów o dostępnych terapiach i ich kosztach. Przykładowo, lekarz przepisując lek, może odwołać się do tego wykazu, aby upewnić się, że pacjent ma dostęp do terapii w ramach refundacji.

Pytanie 24

Pacjent otrzymał jednocześnie ibuprofen oraz paracetamol. Efekt farmakologiczny, który uzyskano, stanowi przykład

A. antagonizmu czynnościowego

B. synergizmu addycyjnego

C. antagonizmu chemicznego

D. synergizmu hiperaddycyjnego

Synergizm addycyjny to zjawisko, w którym dwa leki, podane razem, działają w sposób sumujący swoje efekty farmakologiczne. W przypadku ibuprofenu i paracetamolu, oba leki mają różne mechanizmy działania, co sprawia, że ich połączenie może prowadzić do skuteczniejszego łagodzenia bólu i obniżania gorączki niż stosowanie jednego z nich osobno. Paracetamol działa głównie na ośrodkowy układ nerwowy, hamując syntezę prostaglandyn, natomiast ibuprofen, będący niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym (NLPZ), działa poprzez blokowanie cyklooksygenazy (COX) i zmniejszanie stanu zapalnego. Praktyczne zastosowanie takiego synergizmu można zaobserwować w leczeniu bólu pooperacyjnego czy podczas infekcji, gdzie zastosowanie obu leków może zmniejszyć potrzebę stosowania silniejszych opioidów, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi leczenia bólu. Wprowadzenie takiego podejścia do terapii jest zgodne z zasadą 'minimalizacji ryzyka', co jest istotne w praktyce medycznej.

Pytanie 25

Który z wymienionych leków jest przygotowywany w aseptycznych warunkach?

A. Maść z tlenkiem cynku

B. Proszki dzielone z fenobarbitalem

C. Krople do ucha z hydrokortyzonem

D. Maść z detreomycyną

Maść z detreomycyną to lek, który trzeba przygotowywać w warunkach aseptycznych. To dlatego, że ma ona specyficzny skład i sposób użycia. Detreomycyna to antybiotyk, który stosujemy w leczeniu infekcji bakteryjnych, więc trzeba być ostrożnym przy jej sporządzaniu. Aseptyczność jest tu kluczowa, żeby nie wprowadzić żadnych patogenów. W praktyce to oznacza, że musisz zadbać o dezynfekcję narzędzi i powierzchni, używać odpowiednich materiałów opakowaniowych i dołożyć starań, by składniki były sterylne. Dobre praktyki wytwarzania (GMP) dokładnie opisują, jak powinno się to robić, by zminimalizować ryzyko zakażeń i zapewnić jakość leku. No i pamiętaj, że leki muszą przejść odpowiednie testy jakościowe, zanim trafią do pacjentów. Dlatego aseptyczne warunki są takie ważne.

Pytanie 26

Przy wytwarzaniu czopków dopochwowych zakłada się, że przeciętna masa globulki wynosi

A. 3,0 g

B. 1,0 g

C. 4,0 g

D. 2,0 g

Średnia masa globulki czopka dopochwowego wynosi zazwyczaj 3,0 g. To wartość ugruntowana w literaturze farmaceutycznej oraz praktyce aptecznej, wykorzystywana w przygotowywaniu poszczególnych formulacji farmaceutycznych. Podczas sporządzania czopków, ważne jest, aby masa była odpowiednia, ponieważ to wpływa na skuteczność wprowadzenia substancji czynnej do organizmu pacjentki. Przykładem może być zastosowanie czopków w terapii hormonalnej, gdzie precyzyjna masa zapewnia odpowiednie dawkowanie estrogenów. Ponadto, zgodnie z wytycznymi farmakopealnymi, uwzględnienie właściwej masy czopków jest kluczowe dla ich stabilności oraz wydajności w procesie leczenia. Stosowanie standardowych mas czopków jest również praktyką zalecaną w celu zapewnienia optymalnych warunków przechowywania oraz transportu tych form farmaceutycznych, co wpływa na ich trwałość oraz jakość.

Pytanie 27

Tabletki, które uwalniają substancję czynącą w opóźniony sposób po ich przyjęciu doustnie, to

A. dojelitowe

B. niepowlekane

C. podpoliczkowe

D. musujące

Tabletki dojelitowe to takie, które mają opóźnione uwalnianie składników czynnych. Oznacza to, że zaczynają działać dopiero w jelicie cienkim. Mają specjalną powłokę, która nie rozpuszcza się w żołądku przez kwasy, co pozwala na ich efektywne wchłanianie. Dzięki temu, medykamenty te są lepiej wykorzystane przez organizm. Przykłady takich tabletek można znaleźć w leczeniu chorób zapalnych jelit – tam naprawdę ważne jest, żeby lek dotarł do jelita, a nie został zneutralizowany w żołądku. Projektując takie leki, farmaceuci muszą pamiętać o tym, żeby były one bezpieczne i miały dobrą biodostępność. Odpowiednie stosowanie takich tabletek daje lepsze efekty terapeutyczne i ogranicza ryzyko działań ubocznych, co potwierdzają aktualne zalecenia Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Pytanie 28

Kwetiapina to lek

A. przeciwpsychotyczny.

B. przeciwbakteryjny.

C. moczopędny.

D. hipotensyjny.

Kwetiapina jest lekiem przeciwpsychotycznym, który działa poprzez modulację aktywności neuroprzekaźników w mózgu, zwłaszcza dopaminy i serotoniny. Jest szeroko stosowana w leczeniu zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia i zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Przykłady zastosowań obejmują łagodzenie objawów psychozy, w tym halucynacji i urojeni, a także stabilizację nastroju u pacjentów z chorobą afektywną. W praktyce klinicznej, kwetiapina jest często preferowana ze względu na korzystny profil działania oraz mniejsze ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w porównaniu z innymi lekami przeciwpsychotycznymi. Ponadto, jej zastosowanie w terapii zaburzeń snu, zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami psychotycznymi, zyskuje na znaczeniu. Warto również zauważyć, że standardy leczenia zalecają indywidualne podejście do terapii, uwzględniające zarówno skuteczność, jak i tolerancję na lek oraz potrzeby pacjenta.

Pytanie 29

W Oficjalnym Wykazie Leków zatwierdzonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej można znaleźć informacje dotyczące

A. ceny detalicznej

B. grupy ryczałtowej

C. wielkości refundacji

D. kategorii dostępności

W Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych znajduje się szczegółowa informacja na temat kategorii dostępności. Kategoria dostępności wskazuje, w jaki sposób dany produkt leczniczy może być nabywany przez pacjentów oraz jakie są wymagania dotyczące jego wydawania. W Polsce wyróżniamy kilka kategorii, takich jak produkty dostępne bez recepty, produkty wydawane na receptę oraz te, które są stosowane w ramach programów lekowych. Przykładowo, leki dostępne bez recepty są łatwiej dostępne dla pacjentów, co sprzyja samodzielnemu leczeniu w przypadku drobnych dolegliwości. Zrozumienie kategorii dostępności jest kluczowe dla farmaceutów i pracowników ochrony zdrowia, ponieważ pozwala na prawidłowe doradzenie pacjentowi i zapewnienie mu odpowiedniej dostępności do niezbędnych leków. Dodatkowo, znajomość tych kategorii jest istotna w kontekście przepisów dotyczących refundacji leków oraz zarządzania produktami leczniczymi w aptekach.

Pytanie 30

Jakie działania niepożądane mogą się pojawić w ciągu kilku godzin po zażyciu doustnym chloropromazyny?

A. Parkinsonizm

B. Nadkwaśność

C. Ślinotok

D. Nowotworzenie

Odpowiedź 'Parkinsonizm' jest prawidłowa, ponieważ jest to znane działanie niepożądane chloropromazyny, które może wystąpić w ciągu kilku godzin po jej przyjęciu. Chloropromazyna należy do grupy leków neuroleptycznych, które mogą wpływać na układ dopaminergiczny w mózgu. Działania niepożądane związane z tymi lekami, takie jak objawy parkinsonizmu, wynikają z blokowania receptorów dopaminowych, zwłaszcza w obszarach mózgu odpowiedzialnych za kontrolę ruchu. Praktyczne przykłady obejmują sztywność mięśni, drżenie i spowolnienie ruchowe, które mogą być mylone z objawami choroby Parkinsona. W kontekście praktyki klinicznej, istotne jest monitorowanie pacjentów stosujących chloropromazynę w celu wczesnego wykrywania tych objawów i podejmowania odpowiednich działań, takich jak dostosowanie dawki czy rozważenie zmiany leku. Zgodnie z wytycznymi klinicznymi, lekarze powinni informować pacjentów o potencjalnych skutkach ubocznych, co zwiększa świadomość i poprawia bezpieczeństwo terapeutyczne.

Pytanie 31

Inhibitory konwertazy angiotensynowej są bezwzględnie przeciwwskazane

A. u kobiet w ciąży (pierwszy trymestr)

B. u osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze

C. u osób z nadwagą

D. wśród osób starszych

Inhibitory konwertazy angiotensynowej (ACEI) są lekami o szerokim zastosowaniu w terapii nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca. Jednak ich stosowanie u kobiet w ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze, jest absolutnie przeciwwskazane. Dzieje się tak z powodu potencjalnego ryzyka teratogenności, które może prowadzić do poważnych wad rozwojowych u płodu, takich jak niewydolność nerek, hipoplazja płuc czy wady serca. W badaniach klinicznych wykazano, że ekspozycja na ACEI w tym okresie może prowadzić do rozwoju zespołu Potter, a także do wystąpienia innych poważnych powikłań. Dlatego standardy kliniczne, takie jak wytyczne American College of Cardiology (ACC) oraz American Heart Association (AHA), jednoznacznie zalecają unikanie tych leków w czasie ciąży. Zamiast tego, w przypadku kobiet ciężarnych z nadciśnieniem, powinno się rozważyć alternatywne terapie, takie jak metyldopa czy leki beta-adrenolityczne, które mają lepszy profil bezpieczeństwa. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno matki, jak i dziecka.

Pytanie 32

Osoba posiadająca uprawnienia inwalidy wojennego (kategoria IB) jest zobowiązana do uiszczenia opłaty za

A. paski służące do pomiaru glukozy we krwi (np. Accu-Chek Active)

B. roztwór cyjanokobalaminy do iniekcji (np. Vitaminum B12 WZF)

C. tabletki zawierające syldenafil (np. Falsigra)

D. czopki z tietyloperazyną (np. Torecan)

Pacjent z uprawnieniami inwalidy wojennego (uprawnienia IB) jest zwolniony z opłat za wiele leków i materiałów medycznych, jednak paski do oznaczania glukozy we krwi (np. Accu-Chek Active) są jednym z nielicznych produktów, za które musi uiścić opłatę. Paski te są kluczowe dla pacjentów z cukrzycą, którzy muszą regularnie monitorować poziom glukozy, aby dostosować swoje leczenie. W praktyce oznaczanie glukozy we krwi pozwala na szybką ocenę stanu zdrowia pacjenta oraz szybką reakcję w przypadku hipoglikemii lub hiperglikemii. W Polsce standardy dotyczące leczenia cukrzycy oraz monitorowania glikemii są regulowane przez wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, które zaleca dokonywanie pomiarów glukozy co najmniej kilka razy dziennie u pacjentów na insulinoterapii oraz w sytuacjach krytycznych. Warto również pamiętać, że pacjenci mogą starać się o dofinansowanie z NFZ na zakup pasków, jednakże niektórzy pacjenci, w tym osoby z uprawnieniami inwalidy wojennego, mogą być zobowiązani do samodzielnego pokrywania części kosztów.

Pytanie 33

W przypadku niepewności co do tego, czy dany lek ma kategorię dostępności OTC, gdzie należy szukać informacji?

A. Farmakopei Polskiej

B. Lekach Współczesnej Terapii

C. Hurtowni Farmaceutycznej

D. bazie BLOZ, BAZYL

Baza BLOZ (Baza Leków OTC oraz Baza Leków z Receptą) oraz BAZYL (Baza Leków i Wyrobów Medycznych) to dedykowane systemy informacyjne, które gromadzą szczegółowe dane na temat dostępności leków oraz ich statusu regulacyjnego. Informacje te są niezwykle istotne, ponieważ kategoria dostępności OTC (Over-The-Counter) oznacza leki, które mogą być sprzedawane bez recepty, co ma znaczenie zarówno dla pacjentów, jak i farmaceutów. Korzystając z tych baz, można szybko i efektywnie zweryfikować, czy dany lek jest dostępny w aptece bez konieczności posiadania recepty, co ułatwia dostęp do potrzebnej terapii. Zazwyczaj są one aktualizowane na bieżąco, co zapewnia rzetelność informacji. Przykładowo, farmaceuta planując dystrybucję leku może skorzystać z tych baz, by upewnić się, że pacjentowi zaproponowano środek zgodny z jego potrzebami zdrowotnymi oraz prawem. W praktyce korzystanie z BLOZ i BAZYL jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną oraz regulacjami prawnymi dotyczącymi obrotu lekami, co podkreśla ich znaczenie w procesie podejmowania decyzji w zakresie farmakoterapii.

Pytanie 34

Jak należy magazynować suplementy diety w aptece?

A. Z kosmetykami

B. W osobnym miejscu

C. Razem z innymi lekami, w kolejności alfabetycznej

D. Obok surowców farmaceutycznych

Przechowywanie suplementów diety w wydzielonym miejscu jest kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i skuteczności. Suplementy diety różnią się od leków i wymagają specyficznych warunków przechowywania, aby zachować swoje właściwości. Wyodrębnienie miejsca na suplementy pozwala uniknąć ich przypadkowej interakcji z innymi lekami, co jest istotne, ponieważ niektóre składniki mogą wpływać na ich działanie. Standardy branżowe, takie jak te określone przez Główny Inspektorat Farmaceutyczny, podkreślają, że suplementy powinny być przechowywane w suchym, chłodnym miejscu, z dala od bezpośredniego światła. Przykładem właściwej praktyki może być organizacja regału w aptece, gdzie suplementy są umieszczone oddzielnie, oznaczone etykietami z datą ważności oraz informacjami o ich składzie. Dzięki temu farmaceuta może łatwo monitorować stan zapasów oraz dbać o aktualność oferty, co jest kluczowe w kontekście odpowiedzialności zawodowej.

Pytanie 35

Wskaż, który z podanych związków jest używany jako środek zagęszczający w farmacji.

A. Ibuprofen

B. Aspiryna

C. Paracetamol

D. Karbomer

Karbomer to syntetyczny polimer kwasu akrylowego, który jest powszechnie stosowany jako środek zagęszczający w różnych produktach farmaceutycznych. Jego unikalna struktura pozwala na tworzenie stabilnych żeli, które są kluczowe w wielu preparatach, takich jak kremy, maści czy emulsje. Karbomer potrafi zwiększyć lepkość roztworów wodnych i tworzyć struktury, które mogą utrzymać substancje czynne w odpowiednim miejscu, co jest niezwykle ważne dla skuteczności produktu. Dzięki swojej wszechstronności i efektywności, karbomer jest preferowanym wyborem w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Z mojego doświadczenia, jego stosowanie w praktyce pozwala na uzyskanie produktów o jednolitej konsystencji, co jest istotne dla zapewnienia komfortu stosowania przez pacjenta. Warto również wspomnieć, że karbomer jest dobrze tolerowany przez skórę, co zwiększa jego atrakcyjność jako składnika w produktach dermatologicznych. Jego zdolność do stabilizacji emulsji i zawiesin czyni go niezastąpionym w produkcji wielu form farmaceutycznych.

Pytanie 36

Odpowiednik leku zalecanego przez lekarza może różnić się

A. zawartością substancji pomocniczych

B. dawkowaniem oraz formą farmaceutyczną

C. wskazaniami do stosowania

D. nazwa międzynarodowa

Odpowiedź na pytanie jest prawidłowa, ponieważ odpowiednik leku może różnić się zawartością substancji pomocniczych, które są składnikami preparatu, ale nie mają wpływu na jego działanie lecznicze. Substancje pomocnicze mogą obejmować konserwanty, barwniki, substancje wiążące oraz inne dodatki, które nie wpływają na farmakologiczne działanie leku, ale mają znaczenie dla stabilności, wyglądu, smaku czy sposobu wchłaniania leku w organizmie. Na przykład, różne preparaty paracetamolu mogą mieć różne substancje pomocnicze, co może wpływać na ich tolerancję i stabilność. W praktyce, zastępowanie leku oryginalnego jego odpowiednikiem, często zależy od dostępności i ceny, ale ważne jest, aby pacjenci byli świadomi, że zmiany w składzie pomocniczym mogą mieć wpływ na ich reakcję na lek. W branży farmaceutycznej przywiązuje się dużą wagę do standardów jakości, a każda zmiana w składzie leku musi być dokładnie testowana i dokumentowana zgodnie z wytycznymi Urzędów Regulacyjnych i zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP).

Pytanie 37

Z wysuszonych liści naparstnicy purpurowej przygotowuje się

A. napar

B. odwar

C. alkoholaturę

D. macerat

Napar jest metodą ekstrakcji substancji czynnych z roślin, w której wykorzystuje się gorącą wodę. W przypadku naparstnicy purpurowej, używa się jej wysuszonych liści, aby uzyskać napar, który jest źródłem glikozydów nasercowych, takich jak digoksyna. Te substancje mają kluczowe znaczenie w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych, a ich skuteczność jest ściśle związana z poprawnym przygotowaniem naparu. Proces ten polega na zalaniu liści wrzącą wodą i zaparzeniu ich przez określony czas, co pozwala na maksymalne uwolnienie substancji czynnych. W praktyce, napary stosuje się w medycynie naturalnej oraz w ziołolecznictwie, podkreślając ich terapeutyczne właściwości. Zgodnie z wytycznymi FITO i ETI, odpowiednie przygotowanie naparu jest kluczowe dla uzyskania ich pełnej skuteczności. Warto również wspomnieć, że napar z naparstnicy purpurowej powinien być stosowany wyłącznie pod kontrolą lekarza ze względu na silne działanie substancji czynnych.

Pytanie 38

W warunkach aseptycznych nie są wymagane do przygotowania

A. kropli do ucha z gentamycyną siarczanem

B. maści zawierającej hydrokortyzon

C. roztworu do irygacji pęcherza moczowego

D. płynu do dezynfekcji ran skórnych

Maść z hydrokortyzonem, będąca lekiem stosowanym w dermatologii, nie wymaga stosowania warunków aseptycznych podczas jej sporządzania. Wynika to z faktu, że maści te są zazwyczaj stosowane na skórę, co oznacza, że ich głównym celem jest działanie miejscowe, a nie systemowe. Proces produkcji maści z hydrokortyzonem często odbywa się w warunkach, które nie muszą spełniać rygorystycznych standardów aseptycznych, jednak ważne jest, aby zachować ogólną higienę oraz unikać zanieczyszczenia produktu. Przykładem zastosowania maści z hydrokortyzonem są stany zapalne skóry, takie jak egzema czy alergiczne reakcje skórne, gdzie jej właściwości przeciwzapalne są kluczowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko infekcji, farmaceuci i technicy pracujący w aptekach stosują się do zasad dotyczących przygotowywania leków, które obejmują m.in. dezynfekcję narzędzi oraz powierzchni roboczych. Ponadto, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi produkcji leków, stosuje się odpowiednie metody pakowania, aby zapewnić ich trwałość i bezpieczeństwo.

Pytanie 39

W terapii hipercholesterolemii wykorzystuje się

A. sartany

B. statyny

C. koksy by

D. tiazydy

Statyny to klasa leków, które są powszechnie stosowane w leczeniu hipercholesterolemii, czyli podwyższonego poziomu cholesterolu we krwi. Działają poprzez hamowanie enzymu HMG-CoA reduktazy, który jest kluczowy w biosyntezie cholesterolu w wątrobie. Obniżając poziom cholesterolu LDL (tzw. "złego" cholesterolu), statyny przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu. W praktyce klinicznej, zaleca się ich stosowanie u pacjentów z wysokim ryzykiem, a także tych, którzy już doświadczyli incydentów sercowo-naczyniowych. Przykładowe statyny to atorwastatyna, simwastatyna i rosuwastatyna. Rekomendacje Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) wskazują, że statyny są pierwszą linią terapii w zarządzaniu dyslipidemią, co potwierdza ich skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania w długoterminowej terapii. Oprócz działania hipolipemizującego, statyny mają także korzystne efekty pleiotropowe, takie jak poprawa funkcji śródbłonka i działanie przeciwzapalne, co dodatkowo podkreśla ich rolę w profilaktyce chorób układu krążenia.

Pytanie 40

Jakie interakcje występują w fazie farmaceutycznej?

A. furosemid z kwasem acetylosalicylowym

B. węgiel aktywny oraz wyciąg suchy z liści pokrzyku

C. fenobarbital z alkoholem etylowym

D. paracetamol oraz ibuprofen

Interakcja w fazie farmaceutycznej ma miejsce między węglem aktywnym a wyciągiem z liści pokrzyku. Węgiel aktywny super dobrze adsorbuje różne substancje chemiczne, co sprawia, że jest mega przydatny przy leczeniu zatruć. Jak go połączysz z wyciągiem z liści pokrzyku, to może on usunąć toksyczne substancje lub leki, które dla pacjenta mogą być groźne. No i ten wyciąg ma alkaloidy, które mogą wpływać na metabolizm innych rzeczy, więc ich wspólne stosowanie musi być przemyślane. W praktyce klinicznej trzeba to ogarnąć, bo bezpieczeństwo pacjenta i skuteczność terapii są kluczowe. Z tego, co się orientuję, lekarze i farmaceuci powinni być na bieżąco z informacjami o interakcjach leków, żeby unikać niebezpiecznych kombinacji, jak mówi WHO.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej