Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 12:16
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:19

Egzamin niezdany

Wynik: 8/40 punktów (20,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Który z podanych wyłączników nadprądowych powinien być użyty w obwodzie zasilającym tylko rezystancyjny grzejnik elektryczny z trzema grzałkami o mocy 3 kW każda, połączonymi w trójkąt i zasilanym z sieci 3/N/PE ~ 400/230 V 50 Hz?

A. CLS6-B16/3N

B. CLS6-B16/4

C. CLS6-B16/3

D. CLS6-C16/1N

Pozostałe odpowiedzi nie spełniają wymagań dotyczących ochrony obwodu zasilającego grzejnik elektryczny. Odpowiedź CLS6-C16/1N nie jest właściwa, ponieważ jest to wyłącznik jednofazowy, a obwód, w którym zainstalowany jest grzejnik, jest trójfazowy. Zastosowanie wyłącznika jednofazowego w obwodzie trójfazowym prowadziłoby do nieprawidłowej ochrony, a w przypadku awarii mogłoby to skutkować poważnymi uszkodzeniami instalacji. Odpowiedź CLS6-B16/4 jest także błędna ze względu na to, że wyłącznik ten ma cztery bieguny, co nie ma zastosowania w obwodach trójfazowych z przewodem neutralnym. W instalacjach trójfazowych wykorzystuje się zazwyczaj wyłączniki trójbiegowe, co czyni tę opcję niewłaściwą. Z kolei wyłącznik CLS6-B16/3N, mimo że teoretycznie mógłby być odpowiedni z uwagi na obecność przewodu neutralnego, nie jest optymalnym wyborem dla obwodu głównie rezystancyjnego, jakim jest grzejnik elektryczny. Obciążenia rezystancyjne charakteryzują się stabilnym prądem, co oznacza, że wyłączniki B są bardziej odpowiednie niż N, które są zaprojektowane do ochrony obwodów z obciążeniami nieliniowymi. Dlatego ważne jest, aby dobór wyłącznika nadprądowego był zgodny z charakterem obciążenia oraz wymaganiami normatywnymi, co zapewnia bezpieczeństwo oraz odpowiednią funkcjonalność instalacji elektrycznej.

Pytanie 2

Aby zapewnić dodatkową ochronę, obwody zasilające gniazda wtyczkowe, w których prąd nie przekracza 32 A, powinny być chronione przez wyłącznik RCD o prądzie różnicowym

A. 1 000 mA

B. 30 mA

C. 100 mA

D. 500 mA

Odpowiedzi 100 mA, 500 mA i 1 000 mA są nieprawidłowe, ponieważ ich zastosowanie nie spełnia podstawowych wymagań dotyczących ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym w kontekście gniazd wtyczkowych. Wyłączniki różnicowoprądowe o wyższych wartościach prądu różnicowego są projektowane głównie z myślą o ochronie instalacji przed pożarem w przypadku wystąpienia upływu prądu, a nie bezpośrednią ochroną osób. Na przykład, RCD o wartości 100 mA jest stosowany w obwodach zasilających, które nie są przeznaczone do użycia w pobliżu wody, takich jak obwody oświetleniowe w pomieszczeniach. Tego typu wyłączniki mają zbyt wysoki próg aktywacji, co oznacza, że nie zadziałają w przypadku małych, ale niebezpiecznych wycieków prądu, które mogą wystąpić, gdy użytkownik dotknie uszkodzonego urządzenia. Z tego powodu, stosowanie RCD o prądzie różnicowym 30 mA jest zalecane w miejscach, gdzie istnieje ryzyko porażenia, takich jak łazienki czy kuchnie. Stosowanie wyłączników o prądach różnicowych 500 mA lub 1 000 mA jest całkowicie nieodpowiednie w kontekście ochrony użytkowników, ponieważ nie zapewniają one wystarczającej ochrony w sytuacjach kryzysowych, a ich użycie może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, a nawet tragedii.

Pytanie 3

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTS o prądzie 10 A

B. WTZ o wyższym prądzie znamionowym

C. WTZ o prądzie 10 A

D. WTS o wyższym prądzie znamionowym

Wybór wkładki WTZ o prądzie 10 A, wkładki WTS o większym prądzie znamionowym lub WTZ o większym prądzie znamionowym wprowadza ryzyko nieprawidłowego działania układów elektrycznych oraz naruszenia zasad bezpieczeństwa. Wkładki WTZ to wkładki zwłoczne, które mają na celu ochronę przed przeciążeniem, ale ich zastosowanie w miejsce wkładki szybkie WTS w obwodach zabezpieczających różnicowo jest niewłaściwe. Użycie wkładki zwłocznej w obwodzie, który wymaga natychmiastowej reakcji w przypadku zwarcia, może prowadzić do opóźnienia w działaniu zabezpieczeń, co naraża użytkowników na ryzyko porażenia prądem. W przypadku wyboru wkładki o większym prądzie znamionowym, może dojść do sytuacji, w której obwód nie zostanie odpowiednio zabezpieczony przed przeciążeniem, co może prowadzić do uszkodzenia instalacji, a nawet do pożaru. Wyższy prąd znamionowy nie zapewnia większego bezpieczeństwa; wręcz przeciwnie, stwarza zagrożenie, ponieważ może prowadzić do zbyt późnej reakcji zabezpieczeń na zwarcie. Dlatego niezwykle ważne jest przestrzeganie standardów projektowania instalacji elektrycznych, takich jak PN-EN 60947-3, które jasno określają wymagania dotyczące doboru wkładek zabezpieczających w zależności od rodzaju zastosowania oraz obciążenia. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno w aspekcie bezpieczeństwa, jak i funkcjonalności instalacji elektrycznych.

Pytanie 4

Do zabezpieczenia silnika, którego parametry znamionowe zamieszczono w ramce, należy wybrać wyłącznik silnikowy o oznaczeniu fabrycznym

Silnik 3^~ Typ MAS063-2BA90-Z

0,25 kW 0,69 A Izol. F

IP54 2755 obr/min cosφ 0,81

400 V (Y) 50 Hz

A. MMS-32S – 4A

B. MMS-32S – 1,6A

C. PKZM01 – 1

D. PKZM01 – 0,63

Wybranie wyłącznika silnikowego PKZM01 – 1 jest najlepszym rozwiązaniem do zabezpieczenia silnika o prądzie znamionowym 0,69 A. Wyłącznik ten ma prąd znamionowy 1 A, co zapewnia odpowiednią ochronę przed przeciążeniem silnika. Zgodnie z normą IEC 60947-4-1, wyłączniki silnikowe powinny być dobrane tak, aby ich prąd znamionowy był nieco wyższy od prądu znamionowego chronionego urządzenia, co pozwala na uniknięcie fałszywych wyłączeń przy normalnej pracy. Dodatkowo, wyłącznik PKZM01 – 1 posiada funkcję zabezpieczenia przed zwarciem i przeciążeniem, co jest kluczowe w kontekście długoterminowej niezawodności układów elektrycznych. W praktyce, użycie tego typu wyłącznika pozwala nie tylko na zabezpieczenie silnika, ale także na zwiększenie trwałości instalacji, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie automatyki przemysłowej. Warto również dodać, że wybierając odpowiedni wyłącznik, należy wziąć pod uwagę charakterystykę obciążenia, co pozwala na minimalizację ryzyka uszkodzeń w systemie.

Pytanie 5

Który z wymienionych czynników dotyczących przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w systemie elektrycznym?

A. Typ materiału żyły

B. Przekrój żył

C. Długość przewodu

D. Typ materiału izolacyjnego

Długość przewodu, przekrój żył oraz rodzaj materiału żyły to kluczowe czynniki, które wpływają na spadek napięcia w instalacji elektrycznej. Długość przewodu ma bezpośredni wpływ na wartość oporu, a tym samym na spadek napięcia. Im dłuższy przewód, tym większy opór, co prowadzi do większego spadku napięcia. Z tego powodu istotne jest, aby projektować instalacje z jak najkrótszymi możliwymi odcinkami przewodów, co pozwala zminimalizować straty energii. Przekrój żył jest również kluczowym parametrem, ponieważ większy przekrój przewodu prowadzi do mniejszego oporu, co w konsekwencji redukuje spadek napięcia. Wybór odpowiedniego przekroju jest regulowany przez normy, takie jak PN-IEC 60364, które określają wymagania dotyczące instalacji elektrycznych w budynkach. Rodzaj materiału żyły, czyli wybór między miedzią a aluminium, również ma znaczenie, ponieważ przewody miedziane charakteryzują się mniejszym oporem niż aluminiowe. Przykłady zastosowania tej wiedzy znajdziemy w projektach instalacji przemysłowych, gdzie precyzyjne obliczenia spadków napięcia są niezbędne do zapewnienia efektywności energetycznej oraz bezpieczeństwa działania urządzeń elektrycznych. Błędy w doborze długości, przekroju czy materiału żyły mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak przegrzewanie się przewodów, co może skutkować pożarami lub uszkodzeniami sprzętu.

Pytanie 6

Czas pomiędzy kolejnymi kontrolami oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych zbiorowego użytku nie powinien przekraczać okresu

A. 3 lata

B. 2 lata

C. 1 rok

D. 5 lat

Odpowiedź '5 lat' jest jak najbardziej zgodna z przepisami prawa i normami bezpieczeństwa, które dotyczą elektryki w budynkach. Ustalono ten okres, żeby zapewnić bezpieczeństwo dla użytkowników i zmniejszyć ryzyko awarii. Regularne przeglądy co pięć lat pomagają dostrzegać ewentualne usterki, zużycie materiałów albo niezgodności ze standardami. W budynkach wielorodzinnych, gdzie mieszka dużo ludzi, ważne jest, żeby instalacje były nie tylko sprawne, ale też bezpieczne. Jakby przeglądy były robione rzadziej, mogłoby to spowodować poważne zagrożenia, jak pożar czy porażenie prądem. W praktyce dobrze jest nie tylko trzymać się tej pięcioletniej zasady, ale i wprowadzać częstsze przeglądy, jeśli widzisz, że instalacja ma jakieś oznaki zużycia albo w przypadku obiektów, które są w większym ryzyku.

Pytanie 7

Który z jednofazowych wyłączników zabezpieczających spełnia wymagania ochrony przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. B16

B. C10

C. C16

D. B10

Wybór innego wyłącznika nadprądowego nie spełnia wymagań dotyczących ochrony przeciwporażeniowej przy podanej impedancji pętli zwarcia, co może prowadzić do poważnych konsekwencji w aspekcie bezpieczeństwa. Wyłączniki C10 oraz C16, które mają charakterystykę C, są przeznaczone do zabezpieczania obwodów, w których występują duże prądy rozruchowe, typowe dla silników i urządzeń indukcyjnych. Chociaż mogą być skuteczne w pewnych zastosowaniach, to w kontekście ochrony przed porażeniem elektrycznym są niewłaściwe, zwłaszcza przy niskich impedancjach pętli zwarcia. Czas reakcji tych wyłączników jest dłuższy niż w przypadku charakterystyki B, co może skutkować dłuższym czasem, w którym osoba narażona na porażenie prądem elektrycznym jest narażona na niebezpieczeństwo. W praktyce, niewłaściwy dobór wyłącznika może prowadzić do obniżonego poziomu bezpieczeństwa użytkowników oraz zwiększonego ryzyka uszkodzenia instalacji. Percepcja, że wyłączniki o wyższej charakterystyce są bardziej skuteczne, jest błędna w kontekście ochrony ludzkiego życia, co jest kluczowe w normach i zaleceniach dotyczących instalacji elektrycznych. Ważne jest, aby dobrze rozumieć zasady działania wyłączników oraz ich odpowiednie zastosowanie w zależności od specyfikacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 8

Jaka jest podstawowa funkcja wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Regulacja napięcia wyjściowego

B. Ochrona przed porażeniem poprzez wykrycie różnicy prądów w przewodach

C. Przekształcenie prądu przemiennego na stały

D. Ochrona przed przeciążeniem obwodu

Błędne odpowiedzi dotyczą innych funkcji, które nie są związane z działaniem wyłącznika różnicowoprądowego. Ochrona przed przeciążeniem obwodu to domena wyłączników nadprądowych, które reagują na przekroczenie normatywnego prądu w obwodzie, co może prowadzić do przegrzania przewodów i potencjalnego pożaru. W przeciwieństwie do wyłączników różnicowoprądowych, te urządzenia nie wykrywają różnicy prądów, ale reagują na wzrost ich wartości. Regulacja napięcia wyjściowego to zadanie stabilizatorów napięcia, które mają za zadanie utrzymać stałe napięcie na wyjściu pomimo wahań na wejściu. Nie mają one nic wspólnego z ochroną przed porażeniem prądem. Natomiast przekształcenie prądu przemiennego na stały jest funkcją prostowników, które są stosowane w zasilaczach urządzeń elektronicznych. Każde z tych urządzeń ma swoją specyficzną funkcję w systemach elektrycznych, a mylenie ich ról może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w eksploatacji instalacji. Dlatego ważne jest, aby rozumieć różnice w ich zastosowaniach i wiedzieć, jakie urządzenie zastosować w danej sytuacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji elektrycznych.

Pytanie 9

Jaką wartość ma maksymalna dozwolona rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego, który łączy uziom z częścią przewodzącą przy nominalnym prądzie różnicowym I_ΔN = 30 mA oraz napięciu dotykowym 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 830 Ω

B. 2 000 Ω

C. 4 000 Ω

D. Około 1660 Ω

Wybór błędnej odpowiedzi, takiej jak 4 000 Ω, 830 Ω lub 2 000 Ω, wynika z nieporozumienia dotyczącego zasad obliczania rezystancji uziomu w kontekście prądów różnicowych i napięcia dotykowego. Rezystancja uziomu jest kluczowym parametrem w systemach ochrony przed porażeniem elektrycznym. Zrozumienie, że maksymalna rezystancja uziomu jest powiązana z prądem różnicowym oraz napięciem, jest fundamentem dla obliczeń inżynieryjnych. Odpowiedzi takie jak 4 000 Ω są ogromnie niebezpieczne, ponieważ sugerują, że można zaakceptować znacznie wyższe wartości rezystancji, co prowadzi do niewystarczającej ochrony. Gdy rezystancja jest zbyt duża, w przypadku wystąpienia prądu różnicowego, nie ma wystarczającego potencjału do wyzwolenia wyłącznika różnicowoprądowego, co stwarza poważne ryzyko porażenia. Z kolei odpowiedzi 830 Ω oraz 2 000 Ω mogą wynikać z błędów obliczeniowych lub niewłaściwego zrozumienia napięcia dotykowego oraz jego wpływu na bezpieczeństwo. Przykładowo, zastosowanie rezystancji uziomu o wartości 830 Ω w sytuacji, gdzie maksymalne napięcie dotykowe wynosi 50 V, sprawia, że nie ma wystarczającego marginesu bezpieczeństwa dla użytkowników. W przypadku zaprojektowania systemu uziemiającego, normy takie jak PN-EN 61140 oraz PN-IEC 60364 powinny być podstawą wszelkich wyliczeń oraz implementacji, aby zapewnić skuteczność oraz bezpieczeństwo instalacji elektrycznych.

Pytanie 10

Jakiego typu zakłócenie zabezpieczają samodzielnie wkładki topikowe typu aM w przypadku przewodów zasilających urządzenia odbiorcze?

A. Przed przepięciem i przeciążeniem

B. Wyłącznie przed przeciążeniem

C. Wyłącznie przed zwarciem

D. Przed zwarciem i przeciążeniem

Wkładki topikowe typu aM są zaprojektowane z myślą o ochronie przed zwarciem, co oznacza, że ich głównym zadaniem jest przerwanie obwodu w momencie, gdy prąd przekracza ustalone wartości, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. W przypadku zwarcia, prąd może gwałtownie wzrosnąć, co skutkuje dużym ryzykiem uszkodzenia instalacji oraz odbiorników. Zastosowanie wkładek topikowych aM jest zgodne z normami PN-EN 60269, które określają wymagania dla zabezpieczeń w obwodach elektrycznych. Warto pamiętać, że wkładki te nie chronią bezpośrednio przed przeciążeniem, które jest spowodowane długotrwałym przepływem prądu przekraczającym nominalne wartości, lecz jest regulowane przez inne mechanizmy zabezpieczające. Przykładem zastosowania wkładek aM jest ich użycie w obwodach zasilających silniki elektryczne, gdzie ochrona przed zwarciami jest kluczowa dla uniknięcia poważnych uszkodzeń.

Pytanie 11

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 10,0% Un

B. 5,0% Un

C. 2,5% Un

D. 7,5% Un

Wybór innych wartości maksymalnych dopuszczalnych odchyleń napięcia, takich jak 2,5% Un, 7,5% Un czy 10,0% Un, prowadzi do nieporozumień związanych z funkcjonowaniem elektrycznych urządzeń napędowych. Odchylenie 2,5% Un jest zbyt restrykcyjne, co może powodować problemy w sytuacjach, gdy napięcie zasilania ulega naturalnym fluktuacjom, na przykład w wyniku obciążeń sieci lub zmian w warunkach operacyjnych. Z kolei odchylenia 7,5% Un i 10,0% Un mogą wprowadzać istotne ryzyka dla efektywności i bezpieczeństwa urządzeń. Zbyt wysokie odchylenie napięcia może spowodować, że urządzenia będą pracować w niewłaściwy sposób, co prowadzi do nadmiernego zużycia energii, a także zwiększa ryzyko awarii. Należy pamiętać, że zbyt duże wahania napięcia mogą prowadzić do uszkodzeń izolacji, co w dłuższej perspektywie może skutkować poważnymi kosztami naprawy oraz przestoju w produkcji. W kontekście inżynierii elektrycznej, kluczowe jest przestrzeganie ustalonych norm, aby zapewnić optymalne warunki pracy urządzeń oraz ich długowieczność. Niewłaściwe podejście do kwestii dopuszczalnych odchyleń napięcia może prowadzić do błędnych wniosków i potencjalnych zagrożeń dla systemu zasilania.

Pytanie 12

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadmiarowo-prądowy, aby odpowiednio zabezpieczyć jednofazowy obwód z napięciem znamionowym 230 V, w którym łączna moc podłączonych odbiorników wynosi 4,5 kW przy cosφ = 1? Współczynnik jednoczesności w tym obwodzie wynosi 0,8.

A. 16 A

B. 20 A

C. 10 A

D. 25 A

Często jak nie wybierzemy dobrze prądu znamionowego wyłącznika nadmiarowo-prądowego, to wynika to z braku zrozumienia, jak to wszystko działa. Myślimy, że moc zainstalowanych urządzeń równa się mocy znamionowej obwodu, a to nie jest prawda. Trzeba pamiętać o współczynniku jednoczesności, który tak naprawdę pokazuje, ile energii faktycznie wykorzystujemy. Na przykład, dla obwodu, który ma moc maksymalną 4,5 kW i współczynnik 0,8, to znaczy, że w danym momencie tylko 80% tej mocy będzie używane, co zmienia wartość prądu. Jak ktoś wybiera wyłącznik 10 A czy 20 A, to czasami zapomina o tym, co się dzieje w codziennej eksploatacji, jak chwilowe przeciążenia. Z kolei wybierając 25 A, może się wydawać, że to bezpieczniej, ale zbyt wysoka wartość prądu może spowodować, że nie będziemy dobrze chronieni przed przeciążeniem. W praktyce, według norm i dobrych praktyk, wyłączniki powinny mieć zapas, bo to ważne dla bezpieczeństwa i funkcjonalności. Dobrze jest zwrócić uwagę, że wyłączniki nadmiarowo-prądowe muszą być dobrane do rzeczywistych warunków, a nie tylko teoretycznych, by dobrze chronić instalację elektryczną.

Pytanie 13

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną

B. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem

C. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia

D. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną

Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonych elementów instalacji elektrycznej do 1 kV, kluczowe jest przestrzeganie ustalonej procedury bezpieczeństwa. Po pierwsze, zabezpieczenie przed powtórnym załączeniem oznacza zastosowanie odpowiednich blokad lub zamknięć, które uniemożliwiają przypadkowe przywrócenie zasilania podczas prac. Po tym etapie, potwierdzenie braku napięcia jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja faktycznie jest de-energizowana. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednich przyrządów pomiarowych, takich jak wskaźniki napięcia, które powinny być używane przez wykwalifikowany personel. Uziemienie instalacji elektrycznej jest kolejnym krokiem, który zapewnia, że wszelkie pozostałe ładunki elektryczne są bezpiecznie odprowadzane do ziemi, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Cała ta procedura jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 50110-1, które określają zasady dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 14

Jakie oznaczenia powinien posiadać wyłącznik różnicowoprądowy RCD przeznaczony do ochrony obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie używane są 15 zestawy komputerowe?

A. 63/4/300-A

B. 16/2/010-A

C. 40/2/030-A

D. 25/4/100-A

Wybór wyłącznika różnicowoprądowego do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odpowiedzi zawierające oznaczenia 25/4/100-A, 63/4/300-A oraz 16/2/010-A są nieodpowiednie z kilku powodów. Oznaczenie 25/4/100-A wskazuje na nominalny prąd różnicowy 25 mA, co jest zbyt niską wartością dla obwodów gniazdowych, szczególnie w pracowni komputerowej, gdzie ryzyko porażenia prądem jest wyższe. Z kolei 63/4/300-A z nominalnym prądem różnicowym 300 mA może nie zapewnić wystarczającego poziomu ochrony, ponieważ tak wysoka wartość prądu różnicowego jest odpowiadająca bardziej obwodom przemysłowym, gdzie ryzyko jest mniejsze. Ostatnie oznaczenie 16/2/010-A, z nominalnym prądem 10 mA, jest niewystarczające dla takiej ilości urządzeń, co stwarza poważne zagrożenie, gdyż zastosowanie zbyt niskiego prądu różnicowego może prowadzić do częstych wyłączeń oraz problemów z użytkowaniem sprzętu komputerowego. Prawidłowy dobór wyłącznika powinien uwzględniać zarówno aspekty techniczne, jak i specyfikę użytkowania w danym środowisku, co jest kluczowe dla zapewnienia funkcjonalności oraz bezpieczeństwa.

Pytanie 15

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Długość przewodu

B. Typ materiału żyły

C. Przekrój żył

D. Typ materiału izolacji

Długość przewodu ma kluczowe znaczenie dla wartości spadku napięcia, ponieważ im dłuższy przewód, tym większy opór, co prowadzi do większych strat napięcia. Zgubną jest więc myśl, że długość przewodu nie wpływa na spadek napięcia, ponieważ w rzeczywistości jest to jeden z głównych czynników, które należy uwzględnić przy projektowaniu instalacji elektrycznych. Z kolei przekrój żył również odgrywa istotną rolę; większy przekrój zmniejsza opór i w konsekwencji spadek napięcia. Materiał żyły jest również kluczowy, ponieważ miedź ma lepsze właściwości przewodzące niż aluminium, co wpływa na efektywność przesyłania energii. Odpowiedni dobór materiałów i parametrów przewodów jest istotny z punktu widzenia norm branżowych i dobrych praktyk inżynieryjnych, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej instalacji. Niekiedy pomija się te czynniki, co prowadzi do nieefektywnego projektowania systemów elektrycznych i może skutkować niepożądanym spadkiem napięcia, a w konsekwencji obniżeniem jakości zasilania urządzeń elektrycznych. W efekcie, wynikiem tych błędnych założeń może być nie tylko obniżona wydajność systemu, ale także uszkodzenia urządzeń, co wiąże się z kosztami napraw i przestojów w pracy urządzeń. Warto więc zwracać uwagę na wszystkie aspekty, które wpływają na efektywność i bezpieczeństwo instalacji elektrycznych.

Pytanie 16

Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej w sieci typu TN o napięciu 230/400 V jest zapewniona, gdy w czasie zwarcia L-PE (lub L-PEN) w odpowiednich warunkach środowiskowych dojdzie do

A. reakcji zabezpieczeń przednapięciowych

B. automatycznego wyłączenia zasilania

C. reakcji zabezpieczeń przeciwprzepięciowych

D. odłączenia obwodu przez przekaźnik termiczny

Wybór zabezpieczeń przepięciowych jako odpowiedzi na pytanie o ochronę przeciwporażeniową w sieci typu TN jest mylący, ponieważ te urządzenia mają zupełnie inny cel. Zabezpieczenia przepięciowe są projektowane, aby chronić urządzenia przed nagłymi skokami napięcia, które mogą być spowodowane np. piorunami lub innymi zjawiskami atmosferycznymi. Ich działanie polega na odprowadzaniu nadmiarowego napięcia do ziemi, co nie ma bezpośredniego wpływu na bezpieczeństwo ludzi w przypadku zwarcia. W przypadku zwarcia L-PE to nieprzerwana dostawa prądu może prowadzić do poważnych wypadków, w tym porażenia prądem. Dodatkowo, zadziałanie zabezpieczeń podnapięciowych w tej sytuacji również nie spełni swojej roli, ponieważ te zabezpieczenia są przeznaczone do ochrony przed spadkami napięcia, które mogą wystąpić w sieci, a nie przed bezpośrednim zagrożeniem porażeniem prądem. Z kolei wyłączenie obwodu przez przekaźnik termiczny jest odpowiednie w przypadku przeciążenia lub przegrzania, ale nie jest skuteczną metodą ochrony w kontekście zwarcia, gdzie czas reakcji musi być natychmiastowy. Kluczowe jest zrozumienie, że w sytuacjach awaryjnych, jak zwarcie, najważniejsze jest błyskawiczne odcięcie zasilania, co minimalizuje ryzyko obrażeń, dlatego samoczynne wyłączenie zasilania jest jedynym skutecznym rozwiązaniem w kontekście ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 17

Jaką wartość powinno mieć napięcie testowe podczas pomiaru rezystancji izolacyjnej uzwojenia wtórnego transformatora ochronnego?

A. 250 V

B. 2 000 V

C. 1 000 V

D. 500 V

Wybór wartości napięcia probierczego spośród 1000 V, 500 V oraz 2000 V może być wynikiem niepełnego zrozumienia specyfiki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń wtórnych transformatorów bezpieczeństwa. Przy pomiarze rezystancji izolacji kluczowe jest zrozumienie, że transformator bezpieczeństwa jest przeznaczony do pracy w niskonapięciowych systemach elektrycznych, co wymaga zastosowania odpowiednich wartości napięcia probierczego. Napięcia na poziomie 1000 V i 2000 V są zbyt wysokie i mogą prowadzić do uszkodzenia izolacji oraz wrażliwych komponentów elektrycznych, co w konsekwencji zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Napięcie 500 V, choć niższe od 1000 V, nadal jest zbyt wysokie dla niektórych zastosowań, szczególnie w kontekście transformatorów bezpieczeństwa, gdzie obowiązują normy ograniczające stosowane napięcia probiercze. Wybierając niewłaściwe napięcie, można również pominąć kluczowe testy, które powinny być przeprowadzane zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi. Dlatego istotne jest, aby podczas określania wartości napięcia probierczego kierować się zaleceniami takich norm jak IEC 61557, które wyraźnie wskazują na 250 V jako optymalną wartość dla takich pomiarów. Niezrozumienie tej kwestii może prowadzić do nieodpowiednich wniosków oraz potencjalnych zagrożeń, co podkreśla wagę znajomości i przestrzegania obowiązujących standardów w branży.

Pytanie 18

Który z poniższych środków zabezpieczających przed porażeniem prądem elektrycznym nie jest właściwy do użycia w pomieszczeniach z zamontowaną wanną lub prysznicem?

A. Obwody SELV

B. Obwody PELV

C. Izolowanie stanowiska

D. Separacja elektryczna

Izolowanie stanowiska, mimo że jest jednym z zagadnień dotyczących bezpieczeństwa elektrycznego, nie jest właściwym środkiem ochrony w kontekście pomieszczeń mokrych, takich jak łazienki. W takich miejscach, gdzie obecność wody stwarza dodatkowe ryzyko porażenia prądem, należy stosować bardziej zaawansowane metody ochrony, takie jak obwody SELV czy PELV, które są zaprojektowane z myślą o niskim napięciu i ograniczeniu ryzyka. Izolowanie stanowiska często opiera się na założeniach dotyczących pracy w suchych środowiskach, gdzie można zmniejszyć ryzyko kontaktu z przewodzącymi elementami. Jednak w pomieszczeniach z wanną lub prysznicem, ryzyko to jest znacznie wyższe, a woda jest doskonałym przewodnikiem prądu. Ponadto, separacja elektryczna, którą proponuje się w innych odpowiedziach, również nie zawsze jest wystarczająca, jeśli nie jest odpowiednio wspierana przez inne środki bezpieczeństwa. Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, w pomieszczeniach mokrych oraz w miejscach, gdzie występuje możliwość kontaktu z wodą, rekomendowane jest stosowanie systemów, które zapewniają optymalne warunki bezpieczeństwa, takie jak odpowiednie uziemienie czy obwody z niskim napięciem. Ignorowanie tych zasad prowadzi do niebezpieczeństw, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 19

Co należy zrobić przed przystąpieniem do pomiaru rezystancji izolacji za pomocą megomierza?

A. Podłączyć urządzenie do sieci

B. Uziemić megomierz

C. Zmierzyć napięcie zasilania

D. Odłączyć zasilanie

Podłączanie urządzenia do sieci przed pomiarem rezystancji izolacji jest niebezpieczne i sprzeczne z zasadami bezpieczeństwa. Megomierz sam generuje wysokie napięcie potrzebne do wykonania pomiaru, więc dodatkowe podłączenie do sieci mogłoby spowodować przepięcie i uszkodzenie izolacji, a co gorsza, stanowić zagrożenie dla operatora. Z kolei pomiar napięcia zasilania nie jest konieczny przed pomiarem rezystancji izolacji. Owszem, pomiar napięcia może być istotny w innych kontekstach, ale dla tego konkretnego zadania kluczowe jest upewnienie się, że obwód jest beznapięciowy. Uziemienie megomierza, choć może wydawać się rozsądne, nie jest konieczne w kontekście pomiaru samej izolacji. Megomierze są projektowane tak, aby były bezpieczne w użyciu bez dodatkowego uziemienia, o ile są używane zgodnie z instrukcją producenta. Uziemienie może być ważne w innych kontekstach pomiarowych, ale nie w przypadku samego pomiaru rezystancji izolacji. Często mylne przekonanie o konieczności uziemienia wynika z niepełnego zrozumienia specyfikacji urządzeń pomiarowych. Dlatego kluczowe jest dokładne zapoznanie się z instrukcją obsługi urządzenia i przestrzeganie jej zaleceń dla danego typu pomiaru.

Pytanie 20

Które z poniższych wymagań nie jest konieczne do spełnienia przy wprowadzaniu do użytku po remoncie urządzenia napędowego z silnikiem trójfazowym P_n = 15 kW, U_n = 400 V (Δ), f_n = 50 Hz?

A. Wyniki testów technicznych urządzenia są zadowalające

B. Urządzenie spełnia kryteria efektywnego zużycia energii

C. Moc silnika jest odpowiednia do wymagań napędzanego sprzętu

D. Silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt

Analizując pozostałe odpowiedzi, można zauważyć, że spełnienie warunku dotyczącego racjonalnego zużycia energii jest kluczowe w kontekście nowoczesnych standardów eksploatacji urządzeń elektrycznych. Wymóg ten odnosi się do efektywności energetycznej i ma na celu nie tylko oszczędność kosztów, ale także minimalizację wpływu na środowisko. W związku z tym, każda instalacja powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby zużycie energii było jak najniższe, co ma istotne znaczenie w czasach rosnącej świadomości ekologicznej. Wyniki badań technicznych urządzenia, które powinny być zadowalające, są kolejnym istotnym elementem procedury przyjmowania urządzenia do eksploatacji. Regularne badania techniczne składają się na proces zapewnienia bezpieczeństwa operacyjnego i wydajności urządzenia, co jest kluczowe dla zminimalizowania ryzyka awarii oraz zapewnienia ciągłości produkcji. Ostatni warunek, czyli dopasowanie mocy silnika do potrzeb napędzanego urządzenia, jest kluczowy dla jego efektywności. Niedopasowanie może prowadzić do nieefektywnego działania, co skutkuje nadmiernym zużyciem energii, a także może przyspieszyć zużycie silnika, co w dłuższym czasie wymagać będzie kosztownych napraw lub wymian. Wszystkie te elementy są integralne przy przyjmowaniu urządzeń do eksploatacji, dlatego ich spełnienie jest niezwykle istotne dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania oraz długowieczności urządzeń.

Pytanie 21

Jakie metody zapewniają ochronę przed porażeniem w instalacji fotowoltaicznej na stronie prądu stałego w przypadku uszkodzenia?

A. umieszczenie wszystkich komponentów na izolowanym podłożu

B. wykonanie wszystkich elementów w II klasie ochronności

C. użycie automatycznego wyłączenia zasilania przez zastosowanie bezpieczników topikowych

D. użycie automatycznego wyłączenia zasilania poprzez wyłączniki nadprądowe

Umieszczanie wszystkich urządzeń na podłożu izolacyjnym może wydawać się praktycznym rozwiązaniem, jednak nie zapewnia ono wystarczającego poziomu ochrony w przypadku uszkodzenia instalacji. Izolacja podłoża nie jest wystarczającym zabezpieczeniem, ponieważ nie eliminuje ryzyka pojawienia się napięcia na komponentach, które mogą stać się niebezpieczne w przypadku awarii. W przypadku wykonania urządzeń w II klasie ochronności, takie rozwiązanie zapewnia znacznie większą pewność bezpieczeństwa użytkowników. Stosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania za pomocą bezpieczników topikowych również nie jest odpowiednim podejściem, ponieważ nie zapewnia ono szybkiej reakcji na awarie, a sama konstrukcja bezpieczników może nie być dostosowana do specyfiki prądu stałego. Co więcej, bezpieczniki topikowe mogą nie zadziałać w każdym przypadku awarii, co zwiększa ryzyko porażenia. Zastosowanie wyłączników nadprądowych, choć wydaje się lepszym rozwiązaniem, również nie jest wystarczające w kontekście instalacji fotowoltaicznych. Wyłączniki te są zaprojektowane przede wszystkim do ochrony przed przeciążeniem, niekoniecznie gwarantując pełne bezpieczeństwo w przypadku uszkodzenia izolacji lub innych awarii elektrycznych. W instalacjach takich jak fotowoltaiczne, gdzie prąd stały stanowi inne wyzwanie niż typowe systemy prądu zmiennego, odpowiednia klasa ochronności i zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń są kluczowe dla bezpieczeństwa i zgodności z normami branżowymi.

Pytanie 22

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. prądnicę tachometryczną

B. induktor

C. pirometr

D. przekładnik napięciowy

Prądnica tachometryczna jest urządzeniem służącym do pomiaru prędkości obrotowej wału silnika poprzez generowanie napięcia elektrycznego proporcjonalnego do tej prędkości. Jej działanie opiera się na zasadzie elektromechanicznej, gdzie wirnik prądnicy obracany przez wał silnika wytwarza napięcie elektryczne, które jest bezpośrednio związane z prędkością obrotową. W praktyce, prądnice tachometryczne są szeroko stosowane w różnych zastosowaniach przemysłowych, takich jak automatyka, robotyka czy systemy sterowania silnikami. Dzięki ich wysokiej dokładności, stosowane są w precyzyjnych układach regulacji prędkości, co pozwala na optymalne zarządzanie procesami technologicznymi. W branży inżynieryjnej, prądnice tachometryczne są często preferowane ze względu na ich stabilność i niezawodność, co wpisuje się w najlepsze praktyki projektowania systemów z kontrolą prędkości. Dodatkowo, są one zgodne z normami IEC oraz ISO, co zapewnia ich uniwersalność i szerokie zastosowanie w przemyśle. Dzięki tym cechom, prądnice tachometryczne stanowią kluczowy element w nowoczesnych systemach pomiarowych i kontrolnych.

Pytanie 23

W którym obwodzie powinno się odłączyć zasilanie, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę cewki stycznika w obwodzie sterującym silnikiem znajdującym się w hali maszyn?

A. W głównej rozdzielnicy zasilającej całą halę maszyn

B. Wyłącznie w obwodzie sterującym silnikiem

C. W rozdzielnicy stanowiskowej, z której zasilany jest silnik

D. Tylko w obwodzie głównym silnika

Wybór wyłączenia tylko napięcia w obwodzie sterowania silnika to jednak nie jest najlepszy pomysł. Możesz nie być całkowicie bezpieczny, ponieważ obwód sterowania i zasilający to nie to samo. Nawet jeśli wyłączysz tylko jeden z nich, to inne komponenty mogą być wciąż pod napięciem. A jak wyłączysz napięcie w głównej rozdzielnicy całej hali maszyn, może to też prowadzić do niepotrzebnych przestojów. Rozumiem, że czasami wydaje się to najlepszym rozwiązaniem, ale nie zawsze tak jest. Jeśli tylko główny silnik jest wyłączony, to inne elementy mogą się nadal załączać. Trzeba mieć świadomość, jakie są zasady odpowiedzialnej konserwacji. Najważniejsze jest, żeby najpierw dobrze zidentyfikować i wyłączyć źródło zasilania, które kontroluje wszystko. Pamiętaj, że każda praca konserwacyjna powinna iść w parze z procedurą Lockout-Tagout, bo to naprawdę dodaje bezpieczeństwa i eliminuje ryzyko przypadkowego włączenia prądu. Tylko takie działania mogą zapewnić, że wszystko będzie bezpieczne dla Ciebie i sprzętu.

Pytanie 24

Obwód typu SELV powinien być zasilany z sieci energetycznej poprzez

A. autotransformator

B. transformator bezpieczeństwa

C. dzielnik napięcia

D. rezystor w układzie szeregowym

Dzielnik napięcia nie jest odpowiednim rozwiązaniem do zasilania obwodów SELV, ponieważ jego działanie polega na dzieleniu napięcia zgodnie z określonym stosunkiem rezystancji. W przypadku awarii jednego z elementów, napięcie wyjściowe może wzrosnąć do wartości niebezpiecznych, co zagraża bezpieczeństwu użytkowników. Podobnie autotransformator, który wykorzystuje wspólny uzwojenie do przekształcania napięcia, nie zapewnia wymaganej separacji galwanicznej i może wprowadzać niebezpieczne napięcia do obwodu niskonapięciowego. Rezystor szeregowy, z kolei, służy do ograniczania prądu w obwodzie, ale nie dostarcza izolacji, co jest kluczowe w systemach SELV. W przypadku systemów zasilania niskonapięciowego kluczowe jest zapewnienie, że napięcie nie przekroczy 50 V AC lub 120 V DC, a transformator bezpieczeństwa spełnia te wymagania, zapewniając odpowiednią izolację. Typowe błędy myślowe to mylne przekonanie, że można stosować elementy, które nie spełniają norm bezpieczeństwa, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 25

W przypadku instalacji o parametrach U₀ = 230 V, I_a = 100 A oraz Z_s = 3,1 Ω funkcjonującej w systemie TN-C nie ma efektywnej dodatkowej ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, ponieważ

A. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt wysoki

B. impedancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka

C. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska

D. opór uziomu jest zbyt niski

Rezystancja uziomu, impedancja sieci zasilającej oraz rezystancja izolacji stanowiska są parametrami istotnymi w kontekście bezpieczeństwa instalacji elektrycznych, jednak nie są one kluczowe w omawianej sytuacji dotyczącej skutecznej ochrony przed porażeniem prądem w systemie TN-C. Zbyt niska rezystancja uziomu może wskazywać na nieodpowiednie warunki uziemienia, co niekoniecznie wpływa na efektywność działania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Z kolei przesłanka, że impedancja sieci zasilającej jest za mała, również jest mylną interpretacją, ponieważ zbyt niska impedancja w rzeczywistości sprzyja szybkiemu wyłączaniu obwodu, co jest korzystne w kontekście bezpieczeństwa. Odnośnie do rezystancji izolacji, zbyt wysoka rezystancja nie wpływa na ryzyko porażenia, a wręcz przeciwnie, sugeruje dobrą jakość izolacji. Te niepoprawne wnioski mogą wynikać z niepełnego zrozumienia zasad działania układów ochronnych oraz z braku znajomości wartości granicznych określających bezpieczeństwo instalacji. Prawidłowe zrozumienie znaczenia impedancji pętli zwarcia jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przeciwporażeniowej oraz spełnienia wymogów norm i standardów branżowych, takich jak normy IEC 60364, które podkreślają znaczenie odpowiednich wartości impedancji dla bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 26

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V

B. In = 2 A, Un = 200 V

C. In = 2 A, Un = 400 V

D. In = 1 A, Un = 400 V

Wybór zakresów prądowych i napięciowych watomierzy jest kluczowy dla prawidłowego pomiaru mocy elektrycznej silników. W przypadku odpowiedzi, które sugerują mniejsze wartości prądów, jak In = 1 A, są one nieadekwatne do znamionowych parametrów silnika. Silnik o mocy 1,1 kW przy napięciu 3×400 V i prądzie 3,2 A wymaga zastosowania watomierzy, które mogą komfortowo mierzyć prąd powyżej tej wartości, co sprawia, że wybór 1 A jest niewłaściwy. Dodatkowo, odpowiedzi sugerujące napięcie Un = 200 V są błędne, ponieważ silnik jest zasilany napięciem 400 V w układzie trójfazowym, co z całą pewnością eliminuje możliwość zastosowania niższego napięcia. Typowymi błędami prowadzącymi do tych nieprawidłowych wniosków są nieprecyzyjne obliczenia oraz nieprawidłowe zrozumienie zasad połączeń w układach elektrycznych, w tym połączeń w gwiazdę, które wymagają dokładnej analizy parametrów znamionowych silnika. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do nieefektywności w pomiarach oraz potencjalnie do uszkodzeń sprzętu pomiarowego, dlatego tak ważne jest stosowanie się do norm branżowych oraz dobrych praktyk inżynieryjnych.

Pytanie 27

Które z poniższych rozwiązań gwarantuje podstawową ochronę przed porażeniem w grzejniku elektrycznym działającym w systemie TN-S?

A. Izolacja robocza

B. Zastosowanie wyłącznika instalacyjnego nadprądowego w obwodzie zasilania

C. Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego

D. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego w obwodzie zasilania

Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego jest często mylone z podstawową ochroną przeciwporażeniową, jednak w przypadku grzejnika elektrycznego pracującego w sieci TN-S to podejście nie jest wystarczające. Uziemienie ma na celu zabezpieczenie przed skutkami awarii w sytuacji, gdy izolacja robocza zawiedzie, jednak nie eliminuje konieczności stosowania izolacji jako pierwszej linii obrony. Uziemienie chroni użytkownika w przypadku, gdy obudowa urządzenia staje się naładowana wskutek uszkodzenia, ale nie chroni przed porażeniem w sytuacji, gdy elementy elektryczne są w kontakcie z użytkownikiem, zanim dojdzie do zadziałania systemu uziemiającego. Izolacja robocza zapewnia, że nawet w przypadku uszkodzenia, nie dojdzie do sytuacji, w której prąd elektryczny może przepłynąć przez obudowę grzejnika. Ponadto zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego lub instalacyjnego nadprądowego to metody zabezpieczające, które działają w momencie wykrycia nieprawidłowości, ale nie eliminują ryzyka podczas normalnej pracy urządzenia. Błędem może być zatem postrzeganie uziemienia lub wyłączników jako samodzielnych rozwiązań ochronnych, zamiast traktowania ich jako uzupełniających elementów systemu ochrony, który powinien zawsze obejmować odpowiednią izolację roboczą, jako fundamentalny wymóg bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 28

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu

B. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy

C. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy

D. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie

Założenia sugerujące, że pobór mocy czynnej z sieci wzrośnie, napięcie na zaciskach silnika spadnie lub częstotliwość prądu w silniku się zwiększy, są błędne i opierają się na nieprecyzyjnym rozumieniu zasad działania silników asynchronicznych oraz kondensatorów. Pobór mocy czynnej jest ściśle związany z pracą silnika, a włączenie kondensatorów ma na celu poprawę współczynnika mocy, co prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej, a nie czynnej. W przypadku spadku napięcia na zaciskach silnika, takie zjawisko występuje jedynie w sytuacji, gdy obciążenie jest zbyt duże w porównaniu do możliwości zasilania, co jest odwrotnością efektu uzyskanego przez kondensatory. Co więcej, zwiększenie częstotliwości prądu nie jest możliwe przez dodanie kondensatorów, ponieważ częstotliwość prądu w systemie zasilania jest stała i zadana przez dostawcę energii. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe do poprawnej analizy systemów elektroenergetycznych oraz minimalizacji strat energii i poprawy efektywności operacyjnej. W praktyce, nieodpowiednie podejście do kompensacji mocy biernej może prowadzić do poważnych problemów, w tym do obniżenia jakości zasilania i zwiększenia kosztów eksploatacji.

Pytanie 29

Kontrolne pomiary w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być wykonane po każdym

A. zamontowaniu w oprawach nowych źródeł światła

B. zadziałaniu wyłącznika różnicowoprądowego

C. zadziałaniu bezpiecznika

D. rozbudowaniu instalacji

Przeprowadzenie pomiarów kontrolnych w instalacji elektrycznej niskiego napięcia jako odpowiedź na inne sytuacje, takie jak zadziałanie bezpiecznika czy wyłącznika różnicowoprądowego, nie jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie eksploatacji i bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Zadziałanie bezpiecznika zazwyczaj oznacza, że wystąpił jakiś problem w obwodzie, jednak nie daje to pełnego obrazu stanu całej instalacji. Pomiar kontrolny w tym przypadku nie jest konieczny, ponieważ może to prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa, a problem może wynikać z wadliwej instalacji lub nieodpowiedniej ochrony. Z kolei zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego wskazuje na wykrycie upływu prądu, co sugeruje, że instalacja ma niedoskonałości, ale ponownie nie wymaga to przeprowadzania pełnych pomiarów, które są istotne po zmianach w instalacji. Natomiast zamontowanie nowych źródeł światła, choć również może być istotne, nie powinno być traktowane jako wyzwalacz do przeprowadzenia kompleksowych pomiarów, jeśli nie wiąże się z dalszymi zmianami w obwodzie elektrycznym. Dlatego też, kluczowe jest zrozumienie, że pomiary kontrolne powinny być przeprowadzane głównie w kontekście istotnych modyfikacji instalacji, a nie sporadycznych zdarzeń eksploatacyjnych.

Pytanie 30

Które z poniższych zjawisk nie wpływa na pogorszenie jakości energii elektrycznej?

A. Przepięcia

B. Wahania napięcia

C. Obecność harmonicznych

D. Czystość powietrza

Przepięcia są poważnym problemem w kontekście jakości energii elektrycznej. Mogą powodować uszkodzenia sprzętu, prowadzić do przerw w dostawie energii oraz wpływać na stabilność całego systemu energetycznego. Często wynikają z wyładowań atmosferycznych lub operacji łączeniowych w sieci. Wahania napięcia, z kolei, mogą powodować niestabilność w działaniu urządzeń elektrycznych. Jest to szczególnie istotne w przypadku sprzętu precyzyjnego, który wymaga stałego napięcia do prawidłowego funkcjonowania. Zbyt duże wahania mogą prowadzić do awarii, skrócenia żywotności urządzeń i zwiększenia zużycia energii. Obecność harmonicznych w sieci elektrycznej to kolejny czynnik pogarszający jakość energii. Harmoniczne mogą prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, transformatorów i innych urządzeń, co w efekcie może powodować ich uszkodzenia. Zawartość harmonicznych jest szczególnie problematyczna w sieciach z dużą ilością urządzeń zasilanych prądem nieliniowym, takich jak zasilacze impulsowe czy urządzenia z regulacją mocy. Wszystkie te zjawiska wpływają na jakość energii elektrycznej i są istotne z punktu widzenia eksploatacji maszyn oraz urządzeń elektrycznych. Dlatego ich kontrola i minimalizacja jest kluczowa dla zapewnienia wysokiej jakości dostarczanej energii.

Pytanie 31

W instalacji trójfazowej prąd obciążenia w przewodach fazowych IB = 25 A, a maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów Idd = 30 A. Który z poniższych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed działaniem nadmiernego prądu?

A. B16

B. B32

C. B20

D. B25

Zastosowanie wyłącznika B20, B16 czy B32 w tej instalacji będzie niewłaściwe z kilku powodów. Wyłącznik B20, z prądem znamionowym 20 A, nie zaspokoi wymogów obciążenia wynoszącego 25 A. W sytuacjach, gdy prąd obciążenia przekracza wartość znamionową wyłącznika, może dojść do niezamierzonych zadziałań, co prowadzi do częstych i niepotrzebnych wyłączeń systemu. Taki wybór mógłby narazić przewody na przeciążenie, co z kolei zwiększa ryzyko uszkodzeń, a nawet pożaru. Wyłącznik B16, o prądzie znamionowym 16 A, jest jeszcze bardziej niewłaściwy, ponieważ jego wartość jest znacznie niższa niż prąd obciążenia, co prowadzi do permanentnego wyłączenia w normalnych warunkach pracy. Z drugiej strony, wyłącznik B32 mógłby wydawać się odpowiedni, jednak jego zastosowanie w tej konkretnej instalacji nie jest zalecane, gdyż przewyższa on wartość prądu obciążenia, co może prowadzić do sytuacji, w której przewody nie będą odpowiednio chronione przed przeciążeniem, co narusza zasady ochrony instalacji. Właściwy dobór wyłącznika nadprądowego powinien być oparty na analizie rzeczywistego obciążenia oraz normach dotyczących instalacji elektrycznych. Aby zapewnić optymalną ochronę, warto zawsze wybierać wyłącznik, którego wartość znamionowa jest bliska prądowi obciążenia, co pozwala na uniknięcie fałszywych alarmów oraz skutecznie zabezpiecza instalację elektryczną.

Pytanie 32

Jaki jest minimalny stopień zabezpieczenia sprzętu oraz osprzętu używanego na placach budowy?

A. IP 55

B. IP 35

C. IP 67

D. IP 44

Odpowiedzi IP 35, IP 55 i IP 67 nie są adekwatne do minimalnych wymagań ochrony sprzętu na placach budowy, co może prowadzić do nieodpowiednich wniosków dotyczących bezpieczeństwa i funkcjonalności instalacji. W przypadku IP 35, ochrona przed ciałami stałymi jest ograniczona do średnicy większej niż 2.5 mm, co może nie być wystarczające w warunkach budowlanych, gdzie drobne cząstki pyłu mogą powodować uszkodzenia. Odpowiedź IP 55 zapewnia lepszą ochronę, ponieważ chroni przed pyłem oraz strumieniami wody, jednak nie jest to minimalny stopień wymagany do codziennego użytku na budowie, co znaczy, że może być stosowany tylko w bardziej ekstremalnych warunkach. Z kolei IP 67 zapewnia wysoką odporność na pył i zanurzenie w wodzie, co czyni go idealnym w zastosowaniach, gdzie sprzęt może być narażony na trwałe działanie wody. Mimo to, nie jest konieczne w standardowych warunkach budowlanych, gdzie wystarczający będzie stopień IP 44. Używanie sprzętu o wyższym stopniu ochrony wiąże się z wyższymi kosztami oraz może być nieefektywne w sytuacjach, gdzie nie ma rzeczywistej potrzeby takiej ochrony. Prawidłowe zrozumienie klasyfikacji IP jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa oraz ekonomicznego zarządzania zasobami na placach budowy.

Pytanie 33

W elektrycznej instalacji o napięciu 230 V, zasilanej z systemu sieciowego TN-S, zmierzona impedancja pętli zwarcia wynosi 2,5 Ω. Wskaż, które oznaczenie wyłącznika jest zgodne z wymogiem samoczynnego odłączenia zasilania jako środka ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii w tej instalacji?

A. C10

B. C16

C. B20

D. B16

Wybór innego wyłącznika, takiego jak B20, C10 czy C16, może wynikać z niewłaściwego zrozumienia zasad działania wyłączników automatycznych i ich zastosowania w kontekście ochrony przeciwporażeniowej. Wyłącznik B20, z prądem znamionowym 20 A, ma zbyt wysoką wartość dla zdefiniowanej impedancji pętli zwarcia 2,5 Ω, co może prowadzić do zbyt długiego czasu zadziałania przy wystąpieniu zwarcia. To zwiększa ryzyko porażenia ludzi, co jest niezgodne z zaleceniami normy PN-EN 60947-2, która określa wymagania dotyczące zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych. Wybór C10 oraz C16, które są wyłącznikami typu C, również może być mylący, ponieważ są one przeznaczone głównie do obwodów z wysokimi prądami rozruchowymi, takimi jak silniki, a nie do typowych instalacji oświetleniowych czy gniazdowych. W związku z tym, wyłączniki te mogą zadziałać z opóźnieniem, co jest nieakceptowalne w kontekście ochrony przed porażeniem prądem. W praktyce, dobór odpowiednich wyłączników do instalacji elektrycznych powinien być oparty na analizie impedancji pętli zwarcia oraz wymagań dotyczących czasów zadziałania, aby zapewnić właściwe bezpieczeństwo.

Pytanie 34

Jakie skutki dla instalacji mieszkalnej przyniesie zamiana przewodu YDY 3x1,5 mm2 na YADY 3 x 1,5 mm2?

A. Przewodność elektryczna przewodów ulegnie zwiększeniu

B. Wytrzymałość elektryczna izolacji wzrośnie

C. Rezystancja przewodów ulegnie zmniejszeniu

D. Obciążalność długotrwała instalacji zostanie zmniejszona

Jest trochę zamieszania, jeśli chodzi o różnice między YDY a YADY, co prowadzi do mylnych przekonań. Wydaje się, że ludzie myślą, że przewodność elektryczna się zwiększa z innym materiałem, ale to nie tak działa. Przewody 1,5 mm2 z obu typów mają tę samą przewodność, bo to zależy od przekroju, a nie od samego materiału. Też, jak mowa o wytrzymałości izolacji, to YADY wcale nie jest lepszy. Właściwości izolacyjne YADY są gorsze niż YDY, więc nie ma szans, że YADY jest bardziej odporny na wysokie napięcia. I wiesz, rezystancja też się nie zmienia, bo to zależy od materiału i długości, a nie od typu przewodu. W praktyce dobór przewodu powinien być oparty na normach, takich jak PN-IEC 60364, bo jak się użyje złych przewodów, to może być niebezpiecznie. Awaria sprzętu, przegrzewanie – to nie są rzeczy, które chcesz mieć na głowie.

Pytanie 35

Jakie oznaczenie będzie miał przewód – alternatywa dla przewodu OW 4×2,5 mm² zasilającego przenośny trójfazowy silnik indukcyjny używany w warsztacie ślusarskim?

A. H03V2V2H2-F 3X2,5

B. H07VV-U 4G2,5

C. H03V2V2-F 3X2,5

D. H07RR-F 4G2,5

W przypadku odpowiedzi H07VV-U 4G2,5, choć również jest to przewód wielożyłowy, nie jest on elastyczny, co jest kluczowe w zastosowaniach, gdzie przewód narażony jest na ruch i zginanie, jak w przypadku przenośnych silników. Przewód H03V2V2H2-F 3X2,5 ma jedynie trzy żyły, co nie odpowiada wymaganiom dla trójfazowych urządzeń, których zasilanie wymaga minimum czterech żył, w tym jednej neutralnej. Ostatecznie, H03V2V2-F 3X2,5, podobnie jak H03V2V2H2-F, nie spełnia wymagań dotyczących mocy i liczby żył dla silników trójfazowych. Wybór niewłaściwego przewodu może prowadzić do przegrzewania się instalacji, a tym samym do zagrożeń dla bezpieczeństwa osób pracujących w pobliżu. Niedostateczne zrozumienie oznaczeń przewodów elektrycznych może skutkować poważnymi błędami w doborze odpowiednich elementów instalacji elektrycznej. Kluczowym elementem w tym kontekście jest znajomość specyfikacji dotyczących przewodów, w tym ich przeznaczenia, rodzaju izolacji oraz zastosowania. W praktyce nieprzestrzeganie tych zasad może prowadzić do awarii sprzętu oraz potencjalnych wypadków.

Pytanie 36

Który z poniższych wyłączników nadprądowych powinien być zastosowany do zabezpieczenia obwodu zasilającego trójfazowy silnik klatkowy o następujących parametrach znamionowych: P = 11 kW, U = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C40

B. S303 C32

C. S303 C20

D. S303 C25

Odpowiedź S303 C32 jest poprawna, ponieważ przy wyborze wyłącznika nadprądowego dla trójfazowego silnika klatkowego o mocy znamionowej 11 kW, napięciu 400 V oraz współczynniku mocy cos φ = 0,73, istotne jest obliczenie prądu znamionowego silnika. Prąd ten można wyznaczyć z wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ). Po podaniu wartości (P = 11 kW, U = 400 V, cos φ = 0,73), uzyskujemy prąd około 18,5 A. Wyłącznik C32 ma prąd znamionowy 32 A, co zapewnia odpowiedni margines ochrony w przypadku przeciążenia oraz pozwala na bezpieczną i niezawodną pracę silnika. Wybór wyłącznika z niższą wartością prądową, jak C25 czy C20, mógłby prowadzić do zbyt częstych wyłączeń w przypadku normalnych warunków pracy silnika. Praktyczne zastosowanie wyłącznika C32 w obwodach zasilających silniki trójfazowe jest zgodne z normami IEC 60947-2, które zalecają odpowiednie marginesy dla wyłączników chroniących silniki. Dodatkowo, zastosowanie tego wyłącznika zmniejsza ryzyko uszkodzenia silnika oraz zapewnia bezpieczeństwo całego systemu zasilania.

Pytanie 37

Jakie wymagania muszą być spełnione podczas pomiaru rezystancji izolacyjnej w instalacji elektrycznej po wcześniejszym odłączeniu zasilania?

A. Wyłączone urządzenia z gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

B. Wyłączone urządzenia z gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, usunięte źródła światła

C. Włączone urządzenia do gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

D. Włączone urządzenia do gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, usunięte źródła światła

Udzielenie odpowiedzi, w której odbiorniki pozostają włączone lub źródła światła są zamontowane, wskazuje na zrozumienie tematu, które nie uwzględnia podstawowych zasad bezpieczeństwa i dokładności pomiarów w instalacjach elektrycznych. Pozostawienie włączonych odbiorników może prowadzić do sytuacji, w której prąd płynie przez obwód, co z kolei może spowodować zwarcia lub inne niebezpieczeństwa. W kontekście pomiaru rezystancji izolacji istotne jest, aby wszystkie odbiorniki były odłączone, co zapobiega niespodziewanym skutkom ubocznym, a także minimalizuje ryzyko uszkodzenia cennych urządzeń elektronicznych. Wyposażenie w instalacje elektryczne powinno być zgodne z normami, które wymagają przeprowadzenia pomiarów w warunkach minimalizujących ryzyko. Zamontowane źródła światła mogą również zakłócić pomiary, ponieważ ich obwody mogą mieć różne charakterystyki oraz wpływ na wyniki rezystancji. Dlatego zasada, aby przed pomiarami izolacji usunąć wszystkie aktywne elementy z obwodu, jest nie tylko praktyką zalecaną, ale wręcz niezbędną do osiągnięcia wiarygodnych i bezpiecznych wyników.

Pytanie 38

W jakim schemacie sieciowym nie można używać wyłączników różnicowoprądowych jako zabezpieczeń przed porażeniem w przypadku uszkodzenia?

A. W systemie TN-C

B. W systemie TN-S

C. W systemie IT

D. W systemie TT

Układy sieciowe TT i TN-S są zaprojektowane z myślą o bezpieczeństwie użytkowników i skutecznej ochronie przeciwporażeniowej. W układzie TT, przewód neutralny (N) jest uziemiony lokalnie, co pozwala na stosowanie wyłączników różnicowoprądowych. Ochrona opiera się na różnicy prądów między przewodami, co umożliwia szybkie wyłączenie zasilania w przypadku wykrycia uszkodzenia. Z kolei układ TN-S, w którym przewody N i PE są oddzielone, również wspiera użycie RCD, zapewniając efektywną detekcję prądów różnicowych. W przypadku układu IT, którego celem jest zminimalizowanie ryzyka porażenia poprzez zastosowanie izolacji oraz lokowanie uziemienia, wyłączniki różnicowoprądowe również mogą być stosowane, jednak ich użycie jest bardziej ograniczone w porównaniu do układów TN i TT. W szczególności, w układach TN-C, połączenie przewodów neutralnych i ochronnych w jeden przewód prowadzi do poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem, takich jak niemożność skutecznego wyłączenia obwodu w przypadku uszkodzenia. Dla projektantów instalacji elektrycznych kluczowe jest zrozumienie, że dobór odpowiednich elementów ochronnych powinien być zgodny z zasadami bezpieczeństwa i standardami, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem elektrycznym.

Pytanie 39

Do jakiego celu wykorzystuje się przełącznik w układzie gwiazda-trójkąt w zasilaniu silnika trójfazowego?

A. Aby zredukować prąd rozruchowy

B. Aby poprawić przeciążalność

C. Aby zwiększyć moment rozruchowy

D. Aby obniżyć prędkość obrotową

Przełącznik gwiazda-trójkąt jest powszechnie stosowany w układach zasilania silników trójfazowych w celu ograniczenia prądu rozruchowego. Kiedy silnik jest uruchamiany w układzie gwiazdy, napięcie na każdej fazie wynosi tylko 1/√3 (około 58%) napięcia międzyfazowego, co powoduje znaczące zmniejszenie prądu rozruchowego, który jest proporcjonalny do napięcia. Dzięki temu unika się przeciążenia sieci zasilającej oraz zmniejsza ryzyko uszkodzenia silnika. Po osiągnięciu odpowiednich obrotów, przełącznik zmienia połączenie na układ trójkąta, co pozwala na uzyskanie pełnej mocy silnika. Stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60034, które regulują zasady stosowania silników elektrycznych. W praktyce, ten system jest niezwykle przydatny w aplikacjach, w których wymagany jest wysoki moment rozruchowy, np. w młynach, dźwigach czy kompresorach, gdzie kontrola prądu podczas rozruchu jest kluczowa dla zapewnienia bezpiecznej i efektywnej pracy.

Pytanie 40

W pomieszczeniu zainstalowano 40 żarówek o mocy 75 W każda. Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do zabezpieczenia jednofazowej instalacji oświetleniowej zasilanej napięciem 230 V?

A. C6

B. B6

C. B16

D. C10

Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ dobór wyłącznika nadprądowego powinien być uzależniony od całkowitego obciążenia instalacji. W tym przypadku mamy do czynienia z 40 żarówkami o mocy 75 W każda, co daje łącznie 3000 W. Przy napięciu zasilania wynoszącym 230 V, całkowity prąd pobierany przez te żarówki można obliczyć za pomocą wzoru: I = P / U, co w naszym przypadku daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wyłącznik B16 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, ponieważ jest w stanie obsłużyć prąd do 16 A, co oznacza, że może znieść chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu żarówek. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenie jest głównie rezystancyjne, co jest typowe dla instalacji oświetleniowych. W praktyce, zastosowanie wyłącznika B16 w tym przypadku spełnia normy PN-IEC 60898-1, które regulują dobór zabezpieczeń nadprądowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę instalacji.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej