Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 13 listopada 2025 20:27
Data zakończenia: 13 listopada 2025 20:47

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Wyznacz maksymalną dzienną dawkę fenobarbitalu dla dziecka ważącego 47 kg, jeżeli zgodnie z FP X maksymalna dawka jednorazowa fenobarbitalu wynosi 0,3 g, a maksymalna dawka na dobę 0,6 g?

A. 0,6 g

B. 0,2 g

C. 0,4 g

D. 1,2 g

Odpowiedź 0,4 g jest poprawna, ponieważ maksymalna dawka dobowa fenobarbitalu jest określona w oparciu o standardy dawkowania leku. Dla dzieci i dorosłych maksymalna dawka dobowa fenobarbitalu nie powinna przekraczać 0,6 g. W przypadku dziecka o masie 47 kg, optymalne dawkowanie należy obliczyć, biorąc pod uwagę zarówno maksymalną dawkę jednorazową, jak i dobową. Przy masie ciała 47 kg, dawka powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, ale nie może przekroczyć 0,6 g na dobę. W praktyce klinicznej, dawka fenobarbitalu dla dzieci wynosi zazwyczaj od 5 do 15 mg/kg masy ciała na dobę, co wskazuje, że maksymalna dawka wynosi 0,4 g (400 mg), co jest zgodne z zaleceniami. Zastosowanie fenobarbitalu, szczególnie w terapii padaczki, wymaga precyzyjnego ustalenia dawkowania, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych oraz zapewnić skuteczność leczenia. Warto także pamiętać o regularnym monitorowaniu stężenia leku we krwi, aby dostosować dawkowanie do odpowiedzi organizmu.

Pytanie 2

Pacjent zakupił w aptece Humalog 100 j./ml, roztwór insuliny lispro do wstrzykiwań. Należy go poinformować, że niewykorzystane wkłady powinny być przechowywane

A. w zamrażarce

B. w lodówce

C. w ciemnym miejscu, w temperaturze pokojowej

D. w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej

Przechowywanie insuliny w ciemnym miejscu w temperaturze pokojowej, w zamrażarce, czy w suchym miejscu, są metodami, które mogą prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń leku. Insulina, jako substancja białkowa, jest wrażliwa na temperaturę i światło. Temperatura pokojowa, która w większości przypadków oscyluje między 20 a 25 stopni Celsjusza, jest zbyt wysoka dla insuliny, co może prowadzić do denaturacji białka, a tym samym do obniżenia jej skuteczności. Ponadto, przechowywanie w ciemnym miejscu nie zapewnia odpowiednich warunków, ponieważ kluczowym czynnikiem jest również kontrola temperatury. Z kolei umieszczanie insuliny w zamrażarce jest skrajnie niewłaściwe, ponieważ niskie temperatury mogą powodować krystalizację insuliny, co całkowicie uniemożliwia jej użycie. W przypadku przechowywania w suchym miejscu, chociaż można zminimalizować ryzyko zanieczyszczeń, nie uwzględnia się kluczowego aspektu, jakim jest kontrola temperatury. Te błędne koncepcje często wynikają z niepełnej wiedzy na temat właściwości farmakologicznych insuliny oraz jej wymaganych warunków przechowywania. Właściwe zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii insulinowej.

Pytanie 3

Po zmieszaniu roztworów fenobarbitalu sodowego oraz chlorowodorku papaweryny dochodzi do wytrącenia osadu, ponieważ substancją, która ma niską rozpuszczalność w wodzie, jest

A. produkt reakcji rozkładu

B. zasada - papaweryna

C. kwas - fenobarbital

D. powstała sól

Papaweryna, będąca alkaloidem, w warunkach reakcji z fenobarbitalem sodowym może tworzyć trudno rozpuszczalne sole, co prowadzi do wytrącania osadu. Zasada, jaką jest papaweryna, ma ograniczoną rozpuszczalność w wodzie, co jest kluczowym aspektem w procesach farmaceutycznych. W praktyce, zjawisko to jest istotne przy przygotowywaniu roztworów leków, zwłaszcza w kontekście ich stabilności oraz biodostępności. W sytuacjach, gdy substancje czynne nie rozpuszczają się w danym medium, konieczne jest przeanalizowanie warunków ich podania oraz potencjalnych interakcji z innymi składnikami. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają monitorowanie rozpuszczalności substancji w różnych pH, co pomoże w optymalizacji formulacji wymaganych w terapii. Przykładem zastosowania może być przygotowanie złożonych preparatów zawierających zarówno fenobarbital, jak i papawerynę, gdzie kluczowe będzie zapewnienie ich odpowiedniej biodostępności oraz minimalizacja ryzyka wytrącania osadów, co jest zgodne z wytycznymi European Pharmacopoeia.

Pytanie 4

Jaką masę ma lek przygotowany zgodnie z podaną recepturą?

Rp.

 Sol. Kalii iodidi         4,0/100,0
 Ephedrini hydrochloridi   0,12
 Aminophyllini             1,6
 Phenobarbitali natrici    0,3
 Natrii benzoatis          4,0
 Sulfoguaiacoli sir.     100,0

 M.f.mixt.
 D.S. 3 x dziennie łyżkę 

A. 100,0 g

B. 110,02 g

C. 206,02 g

D. 210,02 g

Wybierając prawidłową odpowiedź, dobrze, że uwzględniłeś wszystkie składniki przy obliczaniu całkowitej masy leku. Jak wiesz, to ważne, żeby wszystko dokładnie zsumować. W tym przypadku masa roztworu Kalii iodidi, czyli 100 g, jest kluczowa, bo całość mieszanki się na niej opiera. Musisz pamiętać, że do obliczeń bierzesz pod uwagę całą masę roztworu, a nie tylko substancję czynną, która wynosi 4 g. Potem dodajemy masy pozostałych składników, takich jak Ephedrini hydrochloridi, Aminophyllini i inne. Po zsumowaniu wychodzi 206,02 g, czyli to jest prawidłowy wynik. Takie obliczenia są mega istotne w farmacji, bo mają wpływ na to, jak lek działa i jak jest bezpieczny dla pacjenta. Dobrze, że trzymasz się tych reguł, bo to klucz do skutecznych leków.

Pytanie 5

Aby przygotować lek według recepty i informacji w ramce, należy użyć

Zazwyczaj, jeżeli nie przepisano inaczej, z 1 cz. surowca przyrządza się 10 cz. odwaru lub naparu, bądź 20 cz. maceratu. Dla surowców silnie działających powinna być podana masa surowca i wody. Jeżeli nie podano inaczej, z 1 cz. tych surowców należy przyrządzić 100 cz. naparu lub odwaru.

Rp. 
 Lini seminis mac. 150,0

A. 15,0 g korzenia prawoślazu.

B. 7,5 g korzenia prawoślazu.

C. 15,0 g nasienia lnu.

D. 7,5 g nasienia lnu.

W przypadku innych odpowiedzi, które nie są zgodne z prawidłową proporcją, można zauważyć szereg błędów wynikających z niepełnego zrozumienia zasad dotyczących przygotowania maceratu. Przygotowanie 15,0 g korzenia prawoślazu czy nasienia lnu, lub 7,5 g korzenia prawoślazu, są niewłaściwe, ponieważ nie uwzględniają one wymaganej proporcji przy sporządzaniu leku. Kluczowa jest znajomość zasady, że dla uzyskania 150,0 g maceratu, musimy użyć jedynie 7,5 g surowca. Użycie większej ilości surowca, jak w przypadku 15,0 g, prowadziłoby do nadmiaru substancji czynnej w gotowym produkcie, co mogłoby skutkować zarówno zmniejszoną efektywnością, jak i ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Ponadto, należy także pamiętać, że każdy składnik leku ma swoje unikalne właściwości chemiczne i farmakologiczne, które są kluczowe dla działania preparatu. Dlatego tak ważne jest, aby stosować się do precyzyjnych wytycznych podczas sporządzania leków, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i skuteczność. Zastosowanie niewłaściwych ilości surowców to typowy błąd, który może pochodzić z niepewności co do właściwych proporcji lub z braku zrozumienia specyfikacji recepty. Kluczowe jest zatem nie tylko zrozumienie podstawowych zasad farmakologicznych, ale również umiejętność ich praktycznego zastosowania w codziennej pracy w aptece.

Pytanie 6

Jakie nieodwracalne zjawisko występuje podczas przechowywania emulsji o/w?

A. zjawisko śmietankowania

B. wysolenie

C. flokulacja

D. koalescencja

Emulsje są układami, w których jedna ciecz jest rozproszona w drugiej, a procesy destabilizacji tych układów są kluczowe dla zrozumienia ich zachowań. Śmietankowanie odnosi się do tendencji kropli oleju do gromadzenia się na powierzchni emulsji, co niekoniecznie prowadzi do trwałej destabilizacji, a raczej do ich rozwarstwienia w wyniku różnicy gęstości. Flokulacja, natomiast, polega na agregacji cząsteczek drobnych, co prowadzi do ich większej wielkości, ale niekoniecznie oznacza nieodwracalny proces destabilizacji, ponieważ flokulaty mogą powrócić do stanu rozproszonego. Wysolenie to zjawisko, w którym sól wpływa na stabilność emulsji, ale nie jest to proces, który zachodzi wyłącznie w emulsjach o/w. Kluczowym błędem myślowym jest mylenie tych zjawisk z koalescencją, która jest procesem nieodwracalnym, prowadzącym do trwałej destabilizacji emulsji. Zrozumienie różnic między tymi procesami jest istotne dla skutecznego zarządzania jakością produktów emulsjowych w różnych branżach, gdzie stabilność emulsji jest kluczowa dla zachowania ich właściwości.

Pytanie 7

Która z wymienionych form leku odpowiada standardowi jałowości?

A. Globulki dopochwowe

B. Pręciki docewkowe

C. Czopki doodbytnicze

D. Kapsułki dopochwowe

Pręciki docewkowe są postacią leku, która spełnia wymaganie jałowości, co jest kluczowe w kontekście ich zastosowania. Jałowość oznacza, że produkt farmaceutyczny nie zawiera żadnych mikroorganizmów, co jest szczególnie ważne w przypadku preparatów stosowanych w obrębie układu moczowego. Pręciki te są używane w terapii zakażeń dróg moczowych i w diagnostyce, a ich wprowadzenie do cewki moczowej stwarza ryzyko wprowadzenia patogenów, dlatego muszą być sterylne. Zgodność z normami jałowości jest nie tylko wymogiem prawnym, ale także najlepszą praktyką zgodną z wytycznymi farmakopei oraz przepisami dotyczącymi wyrobów medycznych. Utrzymywanie jałowości wymaga zastosowania odpowiednich technik produkcji oraz pakowania, które zapobiegają kontaminacji. Dodatkowo, pręciki docewkowe mogą być stosowane w leczeniu konkretnych schorzeń, takich jak zapalenie pęcherza moczowego, co podkreśla ich znaczenie terapeutyczne w praktyce klinicznej.

Pytanie 8

Macerację recepturową przeprowadza się poprzez opłukanie oraz zalanie surowca w odpowiednim naczyniu?

A. wodą o temperaturze pokojowej przez 30 minut

B. gorącą wodą przez 30 minut

C. gorącą wodą przez 15 minut

D. wodą o temperaturze poniżej 10 °C przez 45 minut

Maceracja recepturowa jest kluczowym procesem w przygotowaniu ekstraktów roślinnych, który polega na opłukaniu i zalaniu surowca odpowiednim rozpuszczalnikiem, w tym przypadku wodą o temperaturze pokojowej. Ten proces, trwający 30 minut, ma na celu wydobycie składników aktywnych z roślin, takich jak olejki eteryczne, flawonoidy czy alkaloidy. Temperatura pokojowa jest optymalna, ponieważ umożliwia delikatne uwalnianie substancji czynnych bez ryzyka denaturacji bądź degradacji cennych związków chemicznych, co może się zdarzyć w przypadku użycia wysokiej temperatury. Przykładowo, w standardach farmakopealnych, takich jak Farmakopea Europejska, wskazuje się na konieczność zachowania odpowiednich warunków temperaturowych podczas ekstrakcji. Dobrą praktyką jest także monitorowanie czasu maceracji, aby uzyskać powtarzalność i efektywność procesu. Warto również zaznaczyć, że stosowanie wody o temperaturze pokojowej minimalizuje ryzyko wprowadzenia niepożądanych zanieczyszczeń oraz zmieniających się właściwości fizykochemicznych surowca.

Pytanie 9

Podczas wytrawiania wodą A Ithaeae radix bądź Lini semen uzyskuje się lege artis

A. maceraty

B. odwary

C. nalewki

D. napary

Odwary, napary i nalewki to inne sposoby na wyciąganie substancji z roślin, ale się różnią od maceracji. Odwar powstaje, gdy gotujemy rośliny w wodzie przez jakiś czas, co może naprawdę mocno wydobywać składniki, ale też niektóre z nich mogą się zniszczyć. Dlatego to nie jest najlepsza metoda dla A Ithaeae radix i Lini semen, bo mogą mieć delikatne związki, które lepiej zostawić w maceracji. Napar to z kolei krótki kontakt surowca z gorącą wodą, co też nie pasuje do maceratów. A nalewki to już zupełnie coś innego, bo robi się je na alkoholu, a nie na wodzie. Fajnie jest znać te różnice, bo to mega ważne w farmacji i zielarstwie. Dlatego wybierając metodę ekstrakcji, trzeba pomyśleć o specyfice rośliny i tego, co chcemy osiągnąć w końcowym produkcie. Jak się wybierze złą metodę, to można osłabić działanie tych substancji lub źle zrozumieć ich właściwości terapeutyczne.

Pytanie 10

Jakie właściwości farmakologiczne posiada Frangulae cortex?

A. Wiatropędne

B. Zapierające

C. Przeciwzapalne

D. Przeczyszczające

Frangulae cortex, czyli kora kruszyny, wykazuje działanie przeczyszczające, co jest potwierdzone przez jej skład chemiczny oraz mechanizm działania. Głównymi składnikami aktywnymi są antrachinony, które stymulują perystaltykę jelit oraz zwiększają wydzielanie śluzu w jelitach. Dzięki temu, Frangulae cortex jest skutecznym środkiem w leczeniu zaparć, a jej działanie może być stosowane w formie naparów, ekstraktów czy tabletek. W praktyce, stosowanie kruszyny jako środka przeczyszczającego jest zgodne z wytycznymi fitoterapii, gdzie zioła są stosowane na podstawie ich udowodnionych właściwości. Użytkownicy powinni jednak pamiętać o zalecanej dawce oraz ewentualnych przeciwwskazaniach, takich jak ciąża czy choroby jelit, aby uniknąć niepożądanych efektów ubocznych. Dodatkowo, przy dłuższym stosowaniu może wystąpić uzależnienie od substancji przeczyszczających, co wymaga ostrożności w używaniu Frangulae cortex.

Pytanie 11

Jaką metodą bada się obecność endotoksyn bakteryjnych w lekach stosowanych pozajelitowo?

A. za pomocą posiewu na podłożu tioglikolanowym

B. poprzez hodowlę komórek wskaźnikowych

C. przy użyciu sączków membranowych

D. z wykorzystaniem lizatu amebocytów skrzypłocza

Metody, które nie opierają się na użyciu lizatu amebocytów skrzypłocza, nie są odpowiednie do badania obecności endotoksyn w lekach pozajelitowych. Użycie sączków membranowych może sugerować, że próbki są filtrowane, jednak sama filtracja nie wykrywa endotoksyn. Endotoksyny są cząstkami, które nie są usuwane przez filtrację, a ich wykrycie wymaga specyficznych reakcji biochemicznych, które zawiodą w przypadku użycia jedynie filtrów. Hodowla komórek wskaźnikowych również nie jest odpowiednia, ponieważ wymaga obecności żywych komórek, co może wprowadzić dodatkowe zmienne i zafałszować wyniki, a także nie jest standardową metodą wykrywania endotoksyn. Posiew na podłożu tioglikolanowym jest techniką stosowaną do wykrywania mikroorganizmów, ale nie jest dedykowaną metodą do oceny endotoksyn. Te podejścia często prowadzą do błędnych wniosków, ponieważ nie uwzględniają specyfiki endotoksyn i ich interakcji z układami detekcyjnymi. Przy badaniu substancji farmaceutycznych, kluczowe jest stosowanie metod uznawanych przez normy, co zapewnia nie tylko dokładność, ale i zgodność z wymogami regulacyjnymi.

Pytanie 12

Który z wymienionych leków, zgodnie z aktualnymi regulacjami, nie może zostać przygotowany przez technika farmaceutycznego?

A. Maść z chloramfenikolem

B. Jodyna

C. Krople zawierające Collargol

D. Woda utleniona

Woda utleniona, czyli roztwór nadtlenku wodoru, jest substancją, która w wielu krajach jest klasyfikowana jako środek dezynfekujący i utleniający. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jej sporządzanie jest zarezerwowane dla farmaceutów, co wynika z faktu, że jej stężenie oraz sposób użycia mogą znacząco wpłynąć na bezpieczeństwo pacjentów. Woda utleniona znajduje zastosowanie w chirurgii, stomatologii oraz w zabiegach dezynfekcyjnych, gdzie jest wykorzystywana do oczyszczania ran oraz jako środek wspomagający procesy utleniające w organizmach. Ponadto, farmaceuci posiadają odpowiednią wiedzę i umiejętności do oceny jakości składników aktywnych oraz prawidłowego przechowywania i dawkowania tego środka. Z tego powodu, w przemyśle farmaceutycznym, sporządzanie leków, które mogą być potencjalnie niebezpieczne, takich jak woda utleniona, powinno być kontrolowane przez wykwalifikowany personel, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii.

Pytanie 13

Wskaż odpowiednie powiązania między znaczeniami w łacinie a ich polskimi odpowiednikami?

A. misce da signaturam - zmieszaj, przenieś

B. ad usum externum - do użytku wewnętrznego

C. lagena originalis - opakowanie oryginalne

D. divide in partes aequales - podziel na części

Odpowiedzi 'ad usum externum - do użytku wewnętrznego', 'divide in partes aequales - podziel na części' oraz 'misce da signaturam - zmieszaj, przenieś' zawierają istotne błędy, które wynikają z niepoprawnego rozumienia terminologii łacińskiej oraz kontekstu ich zastosowania. Termin 'ad usum externum' w rzeczywistości odnosi się do użytkowania zewnętrznego, co jest kluczowe w kontekście farmakoterapii, gdzie preparaty stosowane na skórę czy wytwarzane do użytku zewnętrznego muszą być wyraźnie oznaczone, aby uniknąć pomyłek, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Z kolei 'divide in partes aequales' oznacza 'podzielić na części równe', co jest terminem stosowanym w kontekście dawkowania leków lub substancji chemicznych, ale nie wiąże się bezpośrednio z żadnym konkretnym zastosowaniem w kontekście opakowania. Ostatnia z odpowiedzi, 'misce da signaturam', to z kolei błędna interpretacja zwrotu, który w rzeczywistości znaczy 'zmieszaj i oznacz'. Oznaczenie jest kluczowym elementem w procesie produkcji i sprzedaży substancji chemicznych oraz farmaceutyków, gdzie odpowiednie oznaczenie preparatu zapewnia łatwość identyfikacji oraz bezpieczeństwo użytkowników. Te nieścisłości pokazują, jak ważne jest zrozumienie terminologii oraz kontekstu w dziedzinie farmacji i chemii, aby zapewnić prawidłowe stosowanie i interpretację przepisów oraz standardów branżowych.

Pytanie 14

Podczas terapii wirusowych infekcji u dzieci istnieje możliwość wystąpienia zespołu Reye'a. W związku z tym, u dzieci nie powinno się stosować preparatów zawierających

A. paracetamol

B. kwas acetylosalicylowy

C. ibuprofen

D. kwas askorbinowy

Kwas acetylosalicylowy, znany również jako aspiryna, jest lekiem, który nie powinien być stosowany u dzieci w przypadku leczenia infekcji wirusowych z powodu ryzyka wystąpienia zespołu Reye'a. Zespół Reye'a to rzadkie, ale poważne schorzenie, które może prowadzić do uszkodzenia wątroby i mózgu. Badania wykazały, że stosowanie kwasu acetylosalicylowego w czasie wirusowych infekcji, takich jak grypa czy ospa wietrzna, jest związane z wyższym ryzykiem rozwoju tego zespołu. Dlatego aktualne wytyczne medyczne zalecają unikanie stosowania tego leku u dzieci i młodzieży. Zamiast tego, w celu łagodzenia bólu i gorączki, bezpieczniejszymi alternatywami są paracetamol oraz ibuprofen, które nie niosą ze sobą takiego ryzyka. W praktyce, lekarze i farmaceuci podkreślają znaczenie edukacji rodziców w zakresie bezpiecznych metod leczenia u dzieci, aby uniknąć potencjalnych powikłań zdrowotnych.

Pytanie 15

Termin anthelmintica odnosi się do grupy preparatów

A. antywirusowych

B. antypotowych

C. przeciwzapalnych

D. przeciwrobaczych

Termin anthelmintica odnosi się do grupy leków stosowanych w terapii inwazji pasożytniczych, głównie robaków. Leki te działają poprzez różne mechanizmy, w tym paraliżowanie robaków lub zaburzanie ich metabolizmu, co prowadzi do ich wydalenia z organizmu gospodarza. Przykłady anthelmintyków obejmują mebendazol i albendazol, które są powszechnie stosowane w leczeniu infekcji takich jak owsica czy glistnica. Kluczowym aspektem ich stosowania jest diagnostyka, która często opiera się na badaniach kału w celu identyfikacji obecności jaj robaków. W kontekście praktyki klinicznej, anthelmintyki są niezwykle ważne, zwłaszcza w regionach o wysokiej endemicie inwazji pasożytniczych. Ich skuteczność oraz profil bezpieczeństwa są stale monitorowane, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmakoterapii. Zrozumienie działania leków przeciwrobaczych jest istotne dla skutecznego leczenia oraz zapobiegania reinfekcjom, co jest kluczowe w opiece zdrowotnej.

Pytanie 16

Substancje wspomagające wchłanianie to dodatki stosowane w procesie produkcji

A. kapsułek

B. granulatów

C. tabletek

D. maści

Wybór tabletek, granulatów lub kapsułek jako formy, w której stosuje się promotory wchłaniania, opiera się na błędnym założeniu, że te postacie farmaceutyczne wymagają podobnego podejścia do wchłaniania jak maści. Tabletki i kapsułki są projektowane w celu uwolnienia substancji czynnej w przewodzie pokarmowym, a nie w skórze. W tych przypadkach biodostępność zależy głównie od procesów trawiennych i wchłaniania jelitowego, gdzie inne mechanizmy są zaangażowane. Granulaty również wymagają swoistego podejścia do formulacji, ale nie są one związane z promotorami wchłaniania stosowanymi w maściach. Często mogą wystąpić błędy w myśleniu, które polegają na utożsamianiu wszystkich form farmaceutycznych z tymi samymi właściwościami wchłaniania. Pominięcie różnic w mechanizmach działania substancji czynnych oraz ich interakcji z różnymi barierami biologicznymi prowadzi do mylnych wniosków. W kontekście farmaceutyków, kluczowe jest zrozumienie, że każda forma dawkowania wymaga indywidualnego podejścia, a kwestie związane z biodostępnością są złożone i wymagają precyzyjnej analizy w kontekście zastosowanej technologii produkcji i formulacji. Takie nieporozumienia mogą prowadzić do nieskutecznych terapii oraz niezadowolenia pacjentów, dlatego istotne jest, aby dobrze rozumieć procesy farmakokinetyczne oraz zastosowania różnych postaci leków.

Pytanie 17

Zioła uzyskane przez połączenie określonych ilości odpowiednio rozdrobnionych składników roślinnych według przepisu farmakopealnego działają

PRZYGOTOWANIE
Valerianae radix                30,0 cz.
Crataegi folium cum flore       20,0 cz.
Melissae folium                 15,0 cz.
Lupuli flos                     15,0 cz.
Menthae piperitae folium        10,0 cz.
Matricariae flos                10,0 cz.

A. moczopędnie.

B. wykrztuśnie.

C. uspokajająco.

D. przeciwgorączkowo.

Odpowiedź "uspokajająco" jest poprawna, ponieważ mieszanka ziołowa zawiera składniki znane ze swoich właściwości relaksujących. Korzeń kozłka lekarskiego, który jest jednym z głównych składników, od wieków stosowany jest w medycynie naturalnej jako środek uspokajający i wspomagający sen. Dodatkowo, szyszki chmielu, również obecne w tej mieszance, są cenione za swoje działanie kojące na układ nerwowy, co czyni je efektywnym składnikiem w leczeniu stanów lękowych. Liść melisy i kwiat rumianku również wspierają relaksację i mają działanie uspokajające. W praktyce, zioła te często stosuje się w formie naparów, kapsułek czy ekstraktów, które są zgodne z wytycznymi farmakopealnymi, co zapewnia ich jakość i skuteczność. Takie ziołowe preparaty są szczególnie popularne w holistycznym podejściu do zdrowia, gdzie dąży się do naturalnych metod wspomagania organizmu.

Pytanie 18

Wyciągi alkoholowe lub olejowe mają działanie przeciwdepresyjne?

A. z Absinthii herba

B. z Hyperici herba

C. z Menthae piperitae folium

D. z Hippocastani cortex

Wyciąg z Hyperici herba, czyli z dziurawca, jest szeroko uznawany za naturalny środek o działaniu przeciwdepresyjnym. Działanie to przypisuje się głównie obecności substancji czynnych, takich jak hiperycyna i hiperycytyna, które wykazują wpływ na neurotransmitery, w tym serotoninę i dopaminę. Badania kliniczne potwierdzają skuteczność dziurawca w łagodzeniu objawów depresji, co czyni go alternatywą dla tradycyjnych leków przeciwdepresyjnych. W praktyce zaleca się stosowanie olejów lub wyciągów alkoholowych z dziurawca, które można dodawać do herbat, soków lub przyjmować w formie kapsułek. Ważne jest jednak, aby osoby stosujące jakiekolwiek leki konsultowały się z lekarzem, ponieważ dziurawiec może wchodzić w interakcje z innymi substancjami, wpływając na ich skuteczność. W kontekście standardów branżowych, stosowanie preparatów z dziurawca powinno opierać się na zaleceniach WHO oraz lokalnych wytycznych dotyczących fitoterapii, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii.

Pytanie 19

Które opakowanie należy zastosować do leku sporządzonego według zamieszczonej recepty?

Rp.
 0,1 % Ung. Gentamicini          10,0
 M.f. ung. Ophthalm.

A. Jałową tubę z aplikatorem.

B. Butelkę z zakraplaczem.

C. Słoik apteczny.

D. Jałowe pudełko apteczne z pokrywką.

Jałowa tuba z aplikatorem jest najbardziej odpowiednim opakowaniem dla maści ocznej, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi przechowywania i stosowania leków ocznych. Użycie tuby zapewnia nie tylko ochronę przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym, ale także umożliwia precyzyjne dozowanie leku, co jest kluczowe w terapii chorób oczu. W kontekście farmakoterapii maści ocznej, niezwykle ważne jest, aby opakowanie było jałowe, ponieważ nieprawidłowe przechowywanie może prowadzić do zakażeń, które mogą pogorszyć stan pacjenta. Dodatkowo, tuba z aplikatorem ułatwia zachowanie higieny podczas aplikacji leku, co jest istotne dla skuteczności terapii. Warto zaznaczyć, że standardy jakości w farmacji wymagają, aby leki do oczu były pakowane w odpowiednie, jałowe opakowania, co jest potwierdzone w dokumentach takich jak Pharmacopeia oraz wytycznych Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Pytanie 20

Lecytyna w emulsjach submikronowych odgrywa rolę

A. regulatora pH

B. emulgatora

C. fazy wodnej

D. fazy tłuszczowej

Lecytyna jest kluczowym składnikiem emulsji submikronowych, pełniącym rolę emulgatora. Emulgatory to substancje, które stabilizują emulsje poprzez obniżenie napięcia powierzchniowego pomiędzy fazą wodną a fazą lipidową, co zapobiega ich rozdzielaniu. Lecytyna, będąca fosfolipidem, jest często wykorzystywana w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym. Przykładowo, w produkcji margaryny lecytyna umożliwia uzyskanie gładkiej konsystencji oraz poprawia trwałość produktu. W kosmetykach, takich jak emulsje nawilżające, lecytyna wspomaga wchłanianie składników aktywnych przez skórę. Stosowanie lecytyny zgodnie z dobrymi praktykami wytwarzania (GMP) zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo produktów. Warto również zaznaczyć, że lecytyna ma właściwości biokompatybilne, co czyni ją szczególnie atrakcyjną w aplikacjach medycznych, na przykład w systemach dostarczania leków.

Pytanie 21

Jakie inne określenie używa się dla Bismuthi subgallas?

A. Dermatolum

B. Diuretinum

C. Diphergan

D. Dithranol

Dermatolum, znany również jako bismuth subgallate, jest związkiem chemicznym stosowanym w dermatologii ze względu na swoje właściwości antyseptyczne i osłaniające. Jego głównym zastosowaniem jest leczenie stanów zapalnych skóry oraz oparzeń, co wynika z jego zdolności do tworzenia bariery ochronnej na powierzchni uszkodzonej skóry. Dermatolum jest często wykorzystywany w preparatach farmaceutycznych do leczenia podrażnień oraz w przypadkach, gdzie konieczne jest zmniejszenie dyskomfortu. Ponadto, jego właściwości absorbujące mogą pomóc w eliminacji nadmiaru wilgoci w ranach, co jest kluczowe w procesie gojenia. Dobrym przykładem zastosowania Dermatolum jest wykorzystanie go w formach maści lub pudrów stosowanych w dermatologii. Warto również zauważyć, że bismuth subgallate jest stosowany w praktykach farmaceutycznych zgodnych z wytycznymi FDA oraz standardami dotyczącymi bezpieczeństwa i efektywności leków.

Pytanie 22

Pod którym składem receptury leku powinno się umieścić notatkę Misce fiat emulsio?

Rp. Acidi salicylici 2,5 Mentholi 2,0 Spir. Vini 70% (v/v) 60,0 A.	Rp. Camphorae 2,5 Ichthammmoli 7,5 Lanolini 7,5 Vaselini flavi aa ad 50,0 B.
Rp. Paraffini liq. 40,0 4% Sol. Methylcellulosi 37,5 Aquae Menthae piperitae ad 100,0 C.	Rp. Calcii carbonatis 5,0 Magnesii oxidi 2,0 Gummi arab. mucil. 10,0 Aquae ad 50,0 D.

A. A.

B. C.

C. B.

D. D.

Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ termin "Misce fiat emulsio" oznacza proces przygotowania emulsji, który polega na zmieszaniu dwóch niemieszających się cieczy. W składzie C znajdują się kluczowe składniki: Paraffinum liquidum, które działa jako faza olejowa, 4% Sol. Methylcellulosi, pełniący rolę emulgatora, oraz Aquae Menthae piperitae, czyli woda. Emulgatory są substancjami, które pozwalają na stabilizację emulsji poprzez zmniejszenie napięcia powierzchniowego między dwiema fazami. W praktyce farmaceutycznej umiejętność przygotowywania emulsji jest niezbędna, ponieważ wiele leków, szczególnie tych stosowanych w dermatologii, wymaga takiej formy podania, aby zapewnić odpowiednie właściwości wchłaniania oraz stabilności. Ponadto, zgodnie z Farmakopea, preparaty muszą być przygotowywane z zachowaniem odpowiednich standardów jakości i skuteczności. Właściwe dobieranie składników do emulsji jest kluczowe, aby osiągnąć pożądany efekt terapeutyczny, dlatego też znajomość zasad dotyczących przygotowania emulsji jest niezbędna dla każdego farmaceuty.

Pytanie 23

Jakie objawy może wywołać chlorpromazyna?

A. bezsenność

B. objawy pozapiramidowe

C. nadkwaśność soku żołądkowego

D. zwiększone wydzielanie śliny oraz potu

Wybór odpowiedzi dotyczącej bezsenności, zwiększonego wydzielania śliny i potu, czy nadkwaśności soku żołądkowego w kontekście chlorpromazyny opiera się na niewłaściwych założeniach dotyczących działania tego leku. Bezsenność, mimo że jest istotnym problemem w psychiatrii, nie jest typowym działaniem niepożądanym chlorpromazyny, a wręcz przeciwnie, ten lek często stosowany jest w celu łagodzenia objawów psychotycznych, co może wpływać na poprawę jakości snu u pacjentów. Podobnie, zwiększone wydzielanie śliny i potu nie są klasycznymi efektami ubocznymi związanymi z chlorpromazyną; w rzeczywistości wiele leków neuroleptycznych może powodować suchość w ustach. Z kolei nadkwaśność soku żołądkowego jest związana z innymi lekami, jak inhibitorami pompy protonowej, a nie z działaniem chlorpromazyny. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich pomyłek, obejmują mylenie objawów ubocznych różnych klas leków oraz brak zrozumienia specyfiki farmakologicznej chlorpromazyny, co może skutkować niewłaściwą interpretacją jej działania i efektów ubocznych.")

Pytanie 24

Ile wynosi stężenie etakrydyny mleczanu w leku recepturowym zgodnie z zamieszczoną receptą?

Rp.
 Ethacridini lactatis         0,1
 Ethanol 96% v/v
 Aquae                aa ad 200,0
 
 M. f. sol.

A. 0,5 ‰

B. 0,1 ‰

C. 0,2 ‰

D. 0,8 ‰

Odpowiedź 0,5 ‰ jest poprawna, ponieważ prawidłowo odzwierciedla stężenie etakrydyny mleczanu w leku recepturowym. Zgodnie z receptą, w roztworze znajduje się 0,1 g etakrydyny mleczanu w 200 ml. Aby obliczyć stężenie w promilach, należy zastosować wzór: (masa substancji / objętość roztworu) * 1000. W tym przypadku obliczenia wyglądają następująco: (0,1 g / 200 ml) * 1000 = 0,5 ‰. Zrozumienie tej procedury jest kluczowe w praktyce aptecznej, gdzie precyzyjne obliczenia stężenia substancji czynnych są niezbędne do zapewnienia skuteczności oraz bezpieczeństwa leku. Prawidłowe ustalanie stężenia jest także zgodne z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP), które wymagają dokładności w przygotowywaniu leków recepturowych. Warto również zaznaczyć, że umiejętność pracy z różnymi jednostkami miary i ich konwersji jest istotną kompetencją w pracy farmaceuty, co ma bezpośrednie przełożenie na jakość świadczonych usług medycznych.

Pytanie 25

W jaki sposób pH środowiska oddziałuje na wydalanie leków oraz ich metabolitów przez organizm za pośrednictwem nerek?

A. środowisko zasadowe ogranicza wydalanie leków o charakterze słabych kwasów

B. środowisko kwaśne wspomaga usuwanie leków o charakterze słabych kwasów

C. środowisko zasadowe ułatwia wydalanie leków o charakterze słabych zasad

D. środowisko kwaśne sprzyja wydalaniu leków o charakterze słabych zasad

Środowisko kwaśne sprzyja wydalaniu leków o charakterze słabych zasad z uwagi na zjawisko jonizacji. Leki działające jako słabe zasady w środowisku kwaśnym stają się bardziej jonizowane, co zwiększa ich rozpuszczalność w wodzie i ułatwia wydalanie przez nerki. Zjawisko to jest zgodne z teorią Hendersona-Hasselbalcha, która opisuje równowagę pomiędzy formą ionizowaną a nieionizowaną substancji chemicznych w zależności od pH. Przykładem mogą być leki takie jak morfina, które w kwaśnym środowisku stają się bardziej rozpuszczalne i są łatwiej wydalane przez nerki. To zjawisko jest kluczowe w kontekście farmakologii klinicznej, gdzie zrozumienie wpływu pH na farmakokinetykę leków pozwala na optymalizację terapii, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek. W praktyce, zmiana pH moczu poprzez odpowiednią dietę lub stosowanie substancji alkalizujących może być strategią w leczeniu zatruć lekowych, co podkreśla znaczenie kontrolowania pH w terapiach farmakologicznych.

Pytanie 26

Jakie substancje powodują rozszerzenie źrenicy po ich podaniu?

A. diklofenaku i siarczanu sodu

B. norepinefryny i lowastatyny

C. adrenaliny i pseudoefedryny

D. siarczanu atropiny lub tropikamidu

Siarczan atropiny i tropikamid to leki stosowane w oftalmologii, które powodują rozszerzenie źrenicy, co jest kluczowe w diagnostyce i leczeniu chorób oczu. Atropina, alkaloid pochodzenia roślinnego, działa jako antagonistyczny inhibitor receptorów muskarynowych, co prowadzi do paraliżu mięśni rzęskowych i rozkurczu mięśnia zwieracza źrenicy. Tropikamid, będący syntetycznym lekiem, ma podobne działanie, ale jest stosunkowo krótszy w działaniu. Rozszerzenie źrenic ułatwia badanie dna oka oraz oceny stanu siatkówki. Przykładowo, w przypadku podejrzenia o odwarstwienie siatkówki lub retinopatię, poszerzenie źrenic jest niezbędnym krokiem w diagnostyce. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi w oftalmologii, stosowanie tych leków powinno być dostosowane indywidualnie do pacjenta, biorąc pod uwagę jego historię medyczną. W przypadku niektórych pacjentów, takich jak osoby z jaskrą, należy zachować szczególną ostrożność.

Pytanie 27

Które z wymienionych związków mają najsilniejsze działanie żółciotwórcze?

A. Olejki eteryczne

B. Osalmid

C. Kwas dehydrocholowy i deoksycholowy

D. Hymekromon

Osalmid jest lekiem stosowanym w terapii chorób wątroby, jednak jego działanie żółciotwórcze nie jest tak silne jak kwasów dehydrocholowego i deoksycholowego. Osalmid działa głównie jako środek ochronny wątroby, zwiększając jej odporność na uszkodzenia, ale nie stymuluje produkcji żółci w tak znaczący sposób. Podobnie, olejki eteryczne, chociaż mogą mieć różne właściwości zdrowotne, nie są uznawane za silne środki żółciotwórcze. Ich działanie jest bardziej związane z poprawą ogólnego samopoczucia i działaniem antybakteryjnym, a nie z bezpośrednią stymulacją wytwarzania żółci. Hymekromon to kolejny związek o działaniu rozkurczowym, który może wspomagać procesy trawienne, ale nie wykazuje silnych właściwości żółciotwórczych. Typowym błędem w myśleniu w kontekście działania tych substancji jest utożsamianie ich ogólnych właściwości zdrowotnych z konkretnym działaniem na produkcję żółci. W rzeczywistości, zrozumienie mechanizmów działania poszczególnych substancji oraz ich rzeczywistych zastosowań terapeutycznych jest kluczowe dla poprawnego doboru leczenia oraz strategii wspomagania zdrowia wątroby. W kontekście terapii żółciotwórczej, należy szczegółowo analizować profile farmakologiczne oraz dowody kliniczne na skuteczność poszczególnych związków.

Pytanie 28

W domu pacjent może samodzielnie zrealizować wstrzyknięcie

A. domięśniowe

B. podskórne

C. dożylne

D. dotętnicze

Wstrzyknięcie podskórne jest jedną z najprostszych i najczęściej stosowanych metod podawania leków, które pacjent może wykonywać samodzielnie w warunkach domowych. Ta technika polega na wprowadzeniu leku do tkanki podskórnej, co jest stosunkowo proste do wykonania, ponieważ nie wymaga specjalistycznych umiejętności ani sprzętu. Przykładem zastosowania wstrzyknięć podskórnych są insuliny stosowane przez pacjentów z cukrzycą. Osoba chora na cukrzycę często musi samodzielnie monitorować poziom glukozy we krwi i wprowadzać odpowiednie dawki insuliny. Wstrzyknięcia podskórne są również stosowane w terapii niektórych leków biologicznych, które pacjenci mogą aplikować w domu, co znacząco poprawia ich komfort i jakość życia. Zgodnie z wytycznymi europejskimi, ważne jest, aby pacjenci byli odpowiednio przeszkoleni przez personel medyczny przed rozpoczęciem samodzielnych wstrzyknięć, aby zminimalizować ryzyko powikłań oraz zapewnić skuteczność terapii.

Pytanie 29

Gdzie można znaleźć najwyższe stężenie alkoholu etylowego?

A. w syropie prawoślazowym

B. w jodynie

C. w nalewce standaryzowanej z liścia pokrzyku

D. w wyciągu suchym standaryzowanym z liścia pokrzyku

Wybór odpowiedzi dotyczących syropu prawoślazowego, nalewki standaryzowanej z liścia pokrzyku, czy wyciągu suchego z liścia pokrzyku może wynikać z niepełnego zrozumienia specyfiki tych preparatów. Syrop prawoślazowy jest produktem roślinnym stosowanym głównie w leczeniu schorzeń układu oddechowego, a jego głównym składnikiem jest słodki wyciąg z prawoślazu, który nie zawiera alkoholu etylowego. Nalewki z liścia pokrzyku, mimo że są ekstraktami z roślin, również nie osiągają tak wysokiego stężenia alkoholu jak jodyna. Typowe nalewki mają stężenie od 25% do 40%, co czyni je mniej efektywnymi jako środki dezynfekcyjne. Z kolei wyciąg suchy standaryzowany z liścia pokrzyku, będący bardziej skoncentrowaną formą, nie jest stosowany do wytwarzania preparatów o wysokim stężeniu alkoholu. Wybór odpowiedzi niepoprawnej może także wynikać z powszechnego przekonania, że wszelkie preparaty zawierające rośliny mają wyższe stężenie alkoholu, co jest mitem. Należy pamiętać, że alkohole etylowe w preparatach farmaceutycznych są regulowane przez normy i przepisy dotyczące jakości oraz bezpieczeństwa, dlatego ważne jest, aby dokładnie analizować skład i stężenie substancji aktywnych w danym produkcie.

Pytanie 30

Podaj informację, którą należy przekazać pacjentowi przyjmującemu Euthyrox (Levothyroxinum natricum), odnoszącą się do metody podania.

A. Preparat można rozpuścić w soku owocowym, aby zatuszować nieprzyjemny zapach, i zażyć 30 minut przed posiłkiem

B. Preparat powinien być zażywany rano, na czczo, 30 minut przed pierwszym posiłkiem, popity niewielką ilością wody

C. Preparat należy przyjmować tuż przed snem, z małą ilością wody

D. Preparat można stosować równocześnie z produktami zawierającymi sole glinu

Odpowiedź wskazująca, że lek Euthyrox (Levothyroxinum natricum) należy przyjmować rano, na czczo, na 30 minut przed pierwszym posiłkiem, z niewielką ilością wody, jest zgodna z rekomendacjami dotyczącymi stosowania tego leku. Euthyrox jest stosowany w terapii niedoczynności tarczycy i jego wchłanianie jest silnie zależne od obecności pokarmu w przewodzie pokarmowym. Dlatego ważne jest, aby przyjmować go na czczo, co zapewnia maksymalne wchłanianie substancji czynnej. Najlepiej jest go przyjmować z niewielką ilością wody, ponieważ inne płyny, takie jak soki owocowe, mogą wpływać na jego wchłanianie. Przykładowo, sok grejpfrutowy oraz produkty zawierające żelazo, wapń czy sód mogą obniżać biodostępność lewotyroksyny. Praktykowanie tej metody podania leku zwiększa jego efektywność terapeutyczną oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Zgodnie z zaleceniami lekarzy oraz ulotkami leków, przestrzeganie tych wytycznych jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych.

Pytanie 31

Wyznacz procentowe stężenie roztworu, który zawiera 0,56 g substancji w 140,0 g roztworu.

A. 0,4%

B. 0,1%

C. 0,2%

D. 0,5%

Obliczanie stężenia procentowego roztworu to tak naprawdę wyrażenie masy substancji w odniesieniu do całej masy roztworu. W tym przypadku mamy 0,56 g substancji i 140,0 g roztworu. Żeby to policzyć, używamy wzoru: (masa substancji / masa roztworu) * 100%. Po podstawieniu danych wychodzi nam: (0,56 g / 140,0 g) * 100% = 0,4%. Taki sposób przedstawiania stężenia jest mega ważny w laboratoriach czy przemyśle, bo jak robimy roztwory, to muszą być dokładne. Jeśli stosujemy normy, jak ISO czy ASTM, to mamy pewność, że wszystko jest zgodne z wymaganiami jakościowymi, co ma ogromne znaczenie, zwłaszcza w farmacji czy biotechnologii. Na co dzień, wiedza o stężeniu procentowym pomaga nam dobrze przygotować roztwory do badań czy syntez chemicznych, a to ma bezpośredni wpływ na wyniki naszych doświadczeń i ich powtarzalność.

Pytanie 32

Jakie jest inne określenie Pyoctaninum coeruleum?

A. fiolet gencjanowy

B. jodyna

C. dermatol

D. nadmanganian potasu

Fiolet gencjanowy, znany również jako Pyoctaninum coeruleum, jest barwnikiem stosowanym w medycynie i dermatologii, mającym właściwości antyseptyczne oraz dezynfekujące. Jego skuteczność w zwalczaniu bakterii, grzybów oraz wirusów sprawia, że często bywa stosowany w leczeniu ran, oparzeń oraz w dermatologii do zwalczania infekcji skórnych. Fiolet gencjanowy znalazł zastosowanie nie tylko w medycynie, ale także w weterynarii, gdzie służy do leczenia różnych dolegliwości skórnych u zwierząt. Zgodnie z zaleceniami standardów medycznych, należy stosować go ostrożnie, aby uniknąć podrażnień skóry, a także stosować go w odpowiednich stężeniach, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości farmakologicznych substancji. Ponadto, fiolet gencjanowy może być stosowany w laboratoriach do barwienia preparatów mikroskopowych, co czyni go wszechstronnym narzędziem zarówno w praktyce medycznej, jak i badawczej.

Pytanie 33

W której z podanych monografii FP VIII można znaleźć dane na temat materiałów do produkcji globulek?

A. Vaginalia

B. Styli

C. Suppositoria

D. Rectalia

Odpowiedź 'Vaginalia' jest poprawna, ponieważ w tej monografii zawarte są szczegółowe informacje na temat podłoży do produkcji globulek dopochwowych. Globulki te są formą leku o działaniu miejscowym, stosowanym w ginekologii, a właściwe podłoże jest kluczowe dla ich skuteczności i tolerancji. Monografia ta zawiera opisy różnych substancji pomocniczych, takich jak glicerol, polimery i woski, które mogą być stosowane w produkcji takich preparatów. Przykładem zastosowania może być leczenie infekcji intymnych, gdzie globulki dopochwowe pozwalają na szybkie i lokalne działanie leku. Przemysł farmaceutyczny stosuje wytyczne zawarte w monografii dla osiągnięcia wysokiej jakości i bezpieczeństwa produktu, co jest zgodne z aktualnymi standardami przyjętymi w Unii Europejskiej. Ponadto, zrozumienie właściwości różnych podłoży jest niezbędne dla farmaceutów i specjalistów w dziedzinie produkcji leków, aby mogli dostosować formę leku do indywidualnych potrzeb pacjentów.

Pytanie 34

Ile razy należy nacisnąć pompkę dozującą, aby zażyć doustnie 62,5 mg chlorowodorku tramadolu?

Tramal, 100 mg/ml, krople doustne z pompką dozującą, roztwór
Substancją czynną leku jest tramadolu chlorowodorek.
1 ml leku zawiera 100 mg tramadolu chlorowodorku.
Jedno naciśnięcie pompki dozującej uwalnia roztwór do stosowania doustnego zawierający 12,5 mg tramadolu chlorowodorku.

A. 4

B. 3

C. 2

D. 5

Więc, poprawna odpowiedź to 5 naciśnięć tej pompki dozującej, bo przy jednym naciśnięciu uwalnia się 12,5 mg tramadolu chlorowodorku. Jak to policzyć? Po prostu bierzemy wymaganą dawkę, czyli 62,5 mg i dzielimy przez to, co uzyskujemy z jednego naciśnięcia. Czyli 62,5 mg podzielić przez 12,5 mg na naciśnięcie daje nam 5. W praktyce, ogarnięcie takich obliczeń jest mega ważne w farmakoterapii, bo można uniknąć zarówno za małej dawki, jak i przedawkowania. Na przykład w przypadku tramadolu, dokładne dawkowanie jest super istotne, bo można mieć problemy z ubocznymi skutkami czy uzależnieniem. Z tego co wiem, zawsze warto trzymać się zaleceń dotyczących dawkowania i na bieżąco obserwować pacjentów, żeby sprawdzić, jak leki działają. Dobre praktyki obejmują też edukację pacjentów o tym, jak stosować leki, co jeżeli się robi, podnosi bezpieczeństwo i skuteczność leczenia.

Pytanie 35

Czym są związki roślinne o działaniu przeczyszczającym?

A. garbniki i śluzy

B. saponiny oraz flawonoidy

C. śluzy i antrazwiązki

D. glikozydy fenolowe oraz flawonoidy

Wybierając inne odpowiedzi, warto zrozumieć, dlaczego nie są one poprawne w kontekście działania przeczyszczającego. Glikozydy fenolowe i flawonoidy, choć mają swoje zastosowania w medycynie, nie wykazują bezpośredniego działania przeczyszczającego. Glikozydy fenolowe, występujące w roślinach takich jak czeremcha, mają głównie działanie przeciwutleniające i mogą wpływać na układ krążenia, ale ich rola w regulacji procesów trawiennych jest ograniczona. Flawonoidy, z drugiej strony, są znane z właściwości przeciwzapalnych i antyoksydacyjnych, jednak nie mają znaczącego wpływu na perystaltykę jelit. Garbniki, często obecne w roślinach takich jak dąb czy herbaty, działają ściągająco i mogą hamować wydzielanie soków trawiennych, co w efekcie prowadzi do zaparć, a nie ich łagodzenia. Saponiny, które można znaleźć w roślinach takich jak komosa ryżowa, mogą wpływać na wchłanianie substancji odżywczych, ale również nie są tradycyjnie stosowane jako środki przeczyszczające. Wybór niewłaściwych związków na tej podstawie może prowadzić do nieefektywnego leczenia oraz dodatkowych komplikacji zdrowotnych. Zrozumienie różnic pomiędzy tymi grupami związków i ich właściwościami jest kluczowe dla efektywnego wykorzystywania roślinnych środków przeczyszczających w praktyce klinicznej i domowej.

Pytanie 36

Kiedy lek zatrzymuje rozwój choroby, poprawia kondycję pacjenta oraz funkcjonowanie organizmu, a jego nagłe odstawienie prowadzi do nawrotu choroby (np. glikozydy nasercowe), to takie działanie nazywamy

A. przyczynowym

B. patogenetycznym

C. objawowym

D. niepożądanym

Wybór odpowiedzi objawowe, przyczynowe czy niepożądane opiera się na błędnym zrozumieniu mechanizmów działania leków i ich roli w terapii. Odpowiedź objawowe sugeruje, że lek działa jedynie na symptomy choroby, a nie na jej przyczyny. Leki, które poprawiają stan pacjenta, nie tylko łagodzą objawy, ale także wpływają na procesy patogenetyczne, co sprawia, że ich działanie jest znacznie bardziej złożone. Odpowiedź przyczynowe również jest myląca, ponieważ odnosi się do mechanizmów leczących, ale nie uwzględnia faktu, że niektóre leki mają na celu kontrolowanie i stabilizowanie przebiegu choroby, a nie tylko jej bezpośrednie leczenie. Ostatecznie wybór odpowiedzi niepożądane jest całkowicie błędny, gdyż odnosi się do działań leków, które są szkodliwe i niepożądane, a nie do ich pozytywnego wpływu na stan zdrowia pacjenta. W praktyce klinicznej kluczowe jest zrozumienie, że leki takie jak glikozydy nasercowe mają swoje miejsce w regulacji i stabilizacji stanu pacjenta, a ich odmowa może prowadzić do nawrotu choroby. Zrozumienie różnic między tymi działaniami jest niezwykle istotne dla prawidłowego stosowania farmakoterapii i zapewnienia pacjentom bezpieczeństwa oraz skuteczności leczenia.

Pytanie 37

Przygotowując przestrzeń roboczą z laminarnym nawiewem, należy

A. wyczyścić blat środkiem dezynfekującym, ustawić urządzenie, uruchomić nawiew i od razu przystąpić do pracy

B. dokładnie ją umyć, przetrzeć blat środkiem dezynfekującym, ustawić sprzęt, włączyć lampę UV i nawiew na pół godziny

C. uruchomić lampę UV oraz nawiew, a następnie ustawić sprzęt i przetrzeć blat środkiem dezynfekującym

D. zweryfikować, czy filtr HEPA działa poprawnie, ustawić sprzęt oraz włączyć nawiew

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ przygotowanie loży z nawiewem laminarnym wymaga przeprowadzenia kilku kluczowych kroków, aby zapewnić maksymalną sterylność i bezpieczeństwo pracy. Najpierw, dokładne umycie loży jest niezbędne, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia i resztki materiałów, które mogą wpływać na efektywność sterylizacji. Następnie, przetarcie blatu środkiem dezynfekującym jest istotne, ponieważ eliminuje potencjalne patogeny, które mogłyby wprowadzić zanieczyszczenia do środowiska pracy. Ustawienie sprzętu przed włączeniem nawiewu pozwala na optymalne rozlokowanie przedmiotów w obszarze roboczym, co jest ważne dla zachowania prawidłowego przepływu powietrza. Włączenie lampy UV oraz nawiewu na pół godziny przed rozpoczęciem pracy jest standardową praktyką, która pozwala na deaktywację ewentualnych drobnoustrojów, zapewniając tym samym maksymalną aseptyczność. Taki proces jest zgodny z wytycznymi dotyczącymi pracy w warunkach sterylnych oraz zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa biologicznego.

Pytanie 38

Jak odbywa się pozyskiwanie ichtiolu?

A. Przez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal

B. Z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum

C. Ze świeżych wątrób wątłusza

D. Przez destylację łupków bitumicznych

Otrzymywanie ichtiolu przez destylację łupków bitumicznych jest procesem, który opiera się na technologii przetwarzania surowców naturalnych. Łupki bitumiczne są osadami skalnymi bogatymi w organiczne substancje, które przy odpowiednich warunkach temperatury i ciśnienia mogą być poddawane procesowi destylacji. W wyniku tego procesu wydobywane są różne frakcje, w tym ichtiol. Jest on szeroko stosowany w medycynie, głównie jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny, a także w dermatologii do leczenia chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema. Dzięki swoim właściwościom, ichtiol jest cenionym składnikiem w wielu preparatach farmaceutycznych i kosmetycznych. Przemysł chemiczny korzysta z ichtiolu również w produkcji nawozów oraz jako składnika w procesach produkcyjnych, co czyni go wartościowym surowcem w różnych branżach. W kontekście standardów jakości, proces pozyskiwania ichtiolu musi spełniać określone normy, aby zapewnić jego skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 39

Jak działają leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol?

A. zwiększenie dopływu krwi do płuc

B. podrażnienie błony śluzowej oskrzeli

C. upłynnienie śluzu oraz redukcja jego lepkości

D. hamowanie odruchu kaszlowego

Leki mukolityczne, takie jak Bromheksyna i Ambroksol, działają w dość prosty sposób - rozrzedzają śluz i sprawiają, że jest łatwiejszy do usunięcia z dróg oddechowych. Dzieje się tak, bo te substancje rozrywają wiązania między cząsteczkami śluzu, co sprawia, że robi się on rzadszy. Dzięki temu osoby z problemami oddechowymi, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma, mogą łatwiej odkrztuszać to, co im przeszkadza. W praktyce, leki te są szczególnie ważne, gdy choroby płuc się zaostrzają i produkcja śluzu rośnie. Stosowanie tych leków z innymi formami terapii, jak inhalacje, może naprawdę poprawić komfort pacjenta i ułatwić mu oddychanie. Ważne jednak, żeby korzystać z tych leków pod okiem specjalistów, żeby mieć pewność, że działają tak, jak powinny i są bezpieczne dla pacjenta.

Pytanie 40

Jakie leki są wykorzystywane w przypadku alergicznego zapalenia nosa i spojówek?

A. hydroksyzyna, mizoprostol

B. loratadyna, cetyryzyna

C. papaweryna i loratadyna

D. nitrogliceryna, hydroksyzyna

Loratadyna i cetyryzyna to leki przeciwhistaminowe, które są powszechnie stosowane w leczeniu objawów alergicznego zapalenia nosa i spojówek, takich jak katar, kichanie, swędzenie nosa oraz łzawienie. Działają one poprzez blokowanie receptorów histaminowych H1, co prowadzi do łagodzenia objawów alergicznych. Loratadyna jest lekiem drugiej generacji, co oznacza, że ma mniejsze ryzyko powodowania senności w porównaniu do leków pierwszej generacji. Cetyryzyna, choć również wykazuje działanie przeciwhistaminowe, może powodować nieco większą senność, ale mimo to jest wysoko ceniona za swoją skuteczność. Oba leki są dostępne bez recepty i mogą być stosowane zarówno przez dorosłych, jak i dzieci powyżej drugiego roku życia. Przykładowo, osoby cierpiące na sezonowe alergie na pyłki mogą przyjmować te leki, aby skutecznie złagodzić objawy, co wpływa na poprawę jakości ich życia. Zgodnie z aktualnymi standardami leczenia alergii, stosowanie leków przeciwhistaminowych jest pierwszym krokiem w terapii, co podkreśla ich znaczenie w praktyce klinicznej.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej