Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 29 grudnia 2025 21:43
Data zakończenia: 29 grudnia 2025 21:55

Egzamin zdany!

Wynik: 22/40 punktów (55,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie powinno być maksymalne natężenie prądu, które może zmierzyć amperomierz w instalacji zasilanej napięciem 230/400 V, o częstotliwości 50 Hz, obciążonej jednofazowym silnikiem elektrycznym o parametrach: P = 0,55 kW, η = 70%, cosα = 0,96?

A. 4 A

B. 1 A

C. 2 A

D. 3 A

Wybór niewłaściwego zakresu pomiarowego amperomierza może wynikać z kilku błędnych założeń. Przede wszystkim, niektóre odpowiedzi mogą sugerować, że natężenie prądu będzie znacznie niższe niż w rzeczywistości, co jest wynikiem nieprawidłowego zrozumienia wzorów związanych z mocą oraz współczynnikiem mocy. Na przykład, wybierając zakres 1 A lub 2 A, można zakładać, że wyniki pomiarów będą dostateczne, jednak w praktyce taki amperomierz mógłby ulec uszkodzeniu w przypadku przekroczenia jego maksymalnych wartości. Należy też pamiętać, że obliczana moc bierna, związana z parametrem cosα, wpływa na całkowity prąd pobierany przez silnik. Przy obliczeniu prądu, istotne jest uwzględnienie rzeczywistej mocy czynnej oraz sprawności silnika, co może prowadzić do błędnych wniosków, jeśli te wartości nie zostaną prawidłowo zaimplementowane w obliczeniach. W każdym przypadku przed dokonaniem wyboru sprzętu pomiarowego, warto zapoznać się z wytycznymi dotyczącymi doboru przyrządów, które zalecają wybór urządzeń z odpowiednim marginesem bezpieczeństwa. Aby uzyskać pełen obraz sytuacji, warto również zwrócić uwagę na rzeczywiste warunki pracy silnika oraz charakterystykę obciążenia, które mogą dodatkowo wpływać na wartość prądu. Dobre praktyki wymagają, aby przy doborze amperomierza brać pod uwagę rzeczywiste zastosowanie oraz możliwe zmiany w obciążeniu, co w przypadku silników elektrycznych bywa dość istotne.

Pytanie 2

Wybierz odpowiedni wyłącznik nadprądowy do ochrony przed przeciążeniem w obwodzie jednofazowym o napięciu znamionowym 230 V, z którego jednocześnie będą zasilane grzejnik oporowy o mocy nominalnej 2 kW oraz chłodziarka o mocy nominalnej 560 W i współczynniku mocy cos ? = 0,7?

A. C10

B. B10

C. B16

D. C20

Dobór wyłącznika nadprądowego do obwodu elektrycznego wymaga zrozumienia mocy urządzeń oraz ich charakterystyki. Odpowiedzi B10 i C10 są nieodpowiednie, ponieważ oferują nominalny prąd zbyt niski w stosunku do wymaganego obciążenia. Prąd znamionowy B10 to jedynie 10 A, co oznacza, że w przypadku załączenia obciążeń, jak grzejnik oporowy i chłodziarka, wyłącznik ten mógłby łatwo zadziałać przy normalnym użytkowaniu. Przy obliczonej wartości prądu 11,13 A, prekursor przeciążenia zostałby osiągnięty, co skutkowałoby częstymi wyłączeniami i frustracją użytkowników. Z kolei wyłącznik C20, mimo że teoretycznie może dostarczyć większy prąd, nie uwzględnia potrzeb użytkownika i aplikacji. Warto zauważyć, że wyłączniki typu C są przeznaczone do obwodów o dużych prądach rozruchowych, takich jak silniki, gdzie przeciążenia mogą występować częściej i dłużej. W przypadku urządzeń grzejnych i chłodniczych, które mają stałe obciążenie, wyłączniki typu B są bardziej odpowiednie, w szczególności w sytuacjach, gdzie wymagane jest szybkie zadziałanie w przypadku przeciążenia. Ponadto, ważne jest, aby przy doborze wyłączników przestrzegać norm i standardów, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz ochronę urządzeń. Użycie niewłaściwego wyłącznika może prowadzić nie tylko do uszkodzeń, ale również do zagrożeń pożarowych.

Pytanie 3

W którym obwodzie powinno się odłączyć zasilanie, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę cewki stycznika w obwodzie sterującym silnikiem znajdującym się w hali maszyn?

A. Wyłącznie w obwodzie sterującym silnikiem

B. Tylko w obwodzie głównym silnika

C. W rozdzielnicy stanowiskowej, z której zasilany jest silnik

D. W głównej rozdzielnicy zasilającej całą halę maszyn

Wybór wyłączenia tylko napięcia w obwodzie sterowania silnika to jednak nie jest najlepszy pomysł. Możesz nie być całkowicie bezpieczny, ponieważ obwód sterowania i zasilający to nie to samo. Nawet jeśli wyłączysz tylko jeden z nich, to inne komponenty mogą być wciąż pod napięciem. A jak wyłączysz napięcie w głównej rozdzielnicy całej hali maszyn, może to też prowadzić do niepotrzebnych przestojów. Rozumiem, że czasami wydaje się to najlepszym rozwiązaniem, ale nie zawsze tak jest. Jeśli tylko główny silnik jest wyłączony, to inne elementy mogą się nadal załączać. Trzeba mieć świadomość, jakie są zasady odpowiedzialnej konserwacji. Najważniejsze jest, żeby najpierw dobrze zidentyfikować i wyłączyć źródło zasilania, które kontroluje wszystko. Pamiętaj, że każda praca konserwacyjna powinna iść w parze z procedurą Lockout-Tagout, bo to naprawdę dodaje bezpieczeństwa i eliminuje ryzyko przypadkowego włączenia prądu. Tylko takie działania mogą zapewnić, że wszystko będzie bezpieczne dla Ciebie i sprzętu.

Pytanie 4

Jakie prace są dozwolone w instalacjach elektrycznych, które nie są wyłączone spod napięcia w sieci TN?

A. Wykonywanie pomiaru rezystancji izolacji instalacji.

B. Wymiana wkładek bezpiecznikowych.

C. Zamiana gniazdek.

D. Dokręcanie przewodów w złączach.

Wymiana wkładek bezpiecznikowych w instalacjach elektrycznych niewyłączonych spod napięcia w układzie sieciowym TN jest dozwolona, ponieważ ta czynność nie wiąże się z bezpośrednim narażeniem pracownika na kontakt z elementami pod napięciem. Wkładki bezpiecznikowe są elementami, które można wymieniać bez rozłączania obwodu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa określonymi w normach PN-IEC 60364. W praktyce, wymiana wkładek bezpiecznikowych jest powszechnie stosowaną procedurą, która może być przeprowadzana przez przeszkolonych pracowników elektrycznych, co pozwala na kontynuowanie pracy urządzeń w przypadku awarii. W kontekście dobrych praktyk, istotne jest, aby personel posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz znał zasady BHP, co zapewnia bezpieczeństwo podczas takich operacji. Zastosowanie odpowiednich narzędzi oraz przestrzeganie procedur operacyjnych pozwala na zminimalizowanie ryzyka i zapewnienie ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 5

W trakcie serwisowania silnika indukcyjnego jednofazowego pracownik przez przypadek zamienił miejscami kondensator rozruchowy o pojemności 300 µF z kondensatorem roboczym o pojemności 50 µF. Jakie mogą być konsekwencje tego błędu?

A. Zniszczenie kondensatora 50 µF podczas uruchamiania silnika

B. Uszkodzenie uzwojenia pomocniczego po kilku minutach działania silnika

C. Silnik zmieni swój kierunek obrotów

D. Silnik nie włączy się

Istnieje kilka nieporozumień związanych z błędnymi odpowiedziami. Zamiana kondensatora rozruchowego z kondensatorem pracy nie spowoduje uszkodzenia kondensatora 50 µF w chwili rozruchu, ponieważ kondensator ten nie jest przeznaczony do pracy w warunkach rozruchowych. Jego zadaniem jest podtrzymywanie momentu obrotowego podczas pracy silnika. Dodatkowo, zmiana kierunku wirowania silnika nie jest możliwa w tej sytuacji. Kierunek obrotów silnika indukcyjnego jednofazowego jest determinowany przez przesunięcie fazowe, które nie zostanie osiągnięte przy użyciu niewłaściwego kondensatora. Co więcej, twierdzenie, że uzwojenie pomocnicze może się uszkodzić po kilku minutach pracy, jest również błędne, ponieważ w rzeczywistości silnik po prostu nie uruchomi się, co zapobiegnie jego uszkodzeniu. Kluczowym błędem myślowym w tych odpowiedziach jest niezrozumienie zasady działania kondensatorów w silnikach jednofazowych, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o skutkach zamiany kondensatorów. Zastosowanie niewłaściwego kondensatora w systemach elektrycznych może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń, dlatego istotne jest przestrzeganie zaleceń producentów oraz standardów branżowych przy konserwacji i naprawie urządzeń elektrycznych.

Pytanie 6

Której z poniżej wymienionych czynności nie da się wykonać podczas próbnego uruchomienia zgrzewarki oporowej?

A. Pomiaru rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową

B. Sprawdzenia funkcjonowania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego

C. Weryfikacji stanu i poprawności ustawienia elektrod

D. Mierzenia czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku oraz przerwy

Pomiar rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy zgrzewarki oporowej. W czasie próbnego uruchamiania urządzenia, istotne jest, aby skupić się na sprawdzeniu stanu elektrod, prawidłowości ustawienia oraz funkcji zgrzewania. Pomiar rezystancji izolacji, który jest standardową procedurą konserwacyjną, powinien być przeprowadzany przed włączeniem urządzenia do pracy, aby upewnić się, że nie ma niebezpiecznych przebicia elektrycznych, które mogłyby spowodować uszkodzenie sprzętu lub zagrożenie dla operatora. Dobre praktyki w branży wymagają, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek pracy z urządzeniem elektrycznym, przeprowadzić dokładne pomiary izolacji, co nie jest częścią próbnego uruchamiania, lecz regularnych przeglądów. Takie działania ograniczają ryzyko awarii i zwiększają bezpieczeństwo operacyjne, co jest zgodne z normami ISO 9001 dotyczącymi systemów zarządzania jakością oraz normami bezpieczeństwa elektrycznego. Przykładem zastosowania tych zasad jest wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji w przemyśle elektronicznym, gdzie regularne kontrole stanu izolacji są normą.

Pytanie 7

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. przewód fazowy jest odłączony

B. cewka stycznika jest uszkodzona

C. cewka stycznika działa prawidłowo

D. przewód neutralny jest odłączony

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 8

W przypadku gdy instrukcje stanowiskowe nie określają szczegółowych terminów, przegląd urządzeń napędowych powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na

A. dwa lata

B. rok

C. pięć lat

D. cztery lata

Odpowiedź 'dwa lata' jest zgodna z ogólnymi zaleceniami dotyczącymi przeglądów urządzeń napędowych, które określają, że w przypadku braku specyficznych instrukcji, minimalny okres między przeglądami powinien wynosić dwa lata. Cykliczne przeglądy są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności operacyjnej urządzeń. W praktyce, regularne inspekcje pozwalają na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, co zapobiega kosztownym awariom oraz wydłuża żywotność sprzętu. Na przykład, w przemyśle energetycznym, zgodnie z normami ISO 9001 i ISO 55001, regularne przeglądy są niezbędne do utrzymania systemów w optymalnym stanie operacyjnym. Przeglądy powinny obejmować analizę stanu technicznego komponentów, ich efektywności oraz zgodności z obowiązującymi normami. Dodatkowo, dokumentacja przeglądów jest ważnym elementem zarządzania majątkiem, który pozwala na prowadzenie odpowiednich analiz oraz podejmowanie decyzji inwestycyjnych w przyszłości.

Pytanie 9

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 3 lata

B. 5 lat

C. 4 lata

D. 1 rok

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 10

Który z silników może pracować przy obciążeniu długotrwałym w układzie połączeń pokazanym na rysunku?

A.	5,5 kW	400/690 V Δ/Y	IP55	S2	2920 obr/min
B.	1,5 kW	400/690 V Δ/Y	IP45	S1	1430 obr/min
C.	5,5 kW	230/400 V Δ/Y	IP55	S1	2920 obr/min
D.	1,5 kW	230/400 V Δ/Y	IP45	S2	1430 obr/min

A. A.

B. C.

C. B.

D. D.

Odpowiedź B jest poprawna, ponieważ przedstawiony silnik jest przystosowany do pracy w układzie "gwiazda" przy napięciu 400 V, co jest typowe dla sieci trójfazowej. Silnik o napięciu 400/690 V, jak oznaczone w odpowiedzi B, można z powodzeniem podłączyć w konfiguracji gwiazdy, co umożliwia mu pracę przy obciążeniu długotrwałym. Taki rodzaj połączenia jest powszechnie stosowany w przemyśle, ponieważ pozwala na efektywne wykorzystanie mocy oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się silnika. W praktyce, silniki przystosowane do pracy w układzie gwiazda są często wykorzystywane w aplikacjach wymagających stabilnej i długotrwałej pracy, takich jak pompy, wentylatory czy kompresory. Wybór silnika odpowiedniego do warunków pracy, zgodnego z normami IEC, jest kluczowy dla zapewnienia niezawodności i efektywności operacyjnej. Warto również pamiętać, że silniki muszą być dobrane zgodnie z wymaganiami aplikacji, które mogą obejmować różne parametry, takie jak moment obrotowy, prędkość czy klasa izolacji.

Pytanie 11

Które z poniższych stwierdzeńnie jest rezultatem przeglądu instalacji elektrycznej?

A. Na podstawie danych dostarczonych przez producenta, oznaczeń oraz certyfikatów, elementy instalacji są zgodne z normami bezpieczeństwa

B. Elementy instalacji zostały odpowiednio dobrane i poprawnie zainstalowane

C. Zachowana jest ciągłość przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

D. W instalacji nie stwierdzono widocznych uszkodzeń, które mogłyby deteriorować bezpieczeństwo

Wnioskowanie na podstawie dostarczonych informacji dotyczących oznakowań, świadectw i oceny wizualnej elementów instalacji elektrycznej wymaga głębszego zrozumienia ich kontekstu i znaczenia. Wskazanie, że elementy instalacji spełniają wymagania bezpieczeństwa, jest niewystarczające bez potwierdzenia ich rzeczywistego stanu i sposobu użytkowania. Po pierwsze, informacje producentów mogą być nieaktualne lub nieprawdziwe w kontekście konkretnej instalacji. Sytuacje, w których elementy instalacji są zainstalowane zgodnie z wymaganiami, nie zawsze zapewniają ich długotrwałą funkcjonalność. W praktyce, nawet jeśli brak widocznych uszkodzeń może sugerować dobry stan techniczny, nie oznacza to automatycznie, że instalacja jest wolna od ukrytych wad. Zdarza się, że uszkodzenia są niewidoczne na pierwszy rzut oka, co może prowadzić do poważnych problemów eksploatacyjnych w przyszłości. Ponadto, każdy element instalacji elektrycznej powinien być regularnie poddawany przeglądom i testom, aby potwierdzić jego integralność. Ważnym aspektem jest także interpretacja wyników pomiarów, które mogą dostarczyć bardziej szczegółowych informacji o ciągłości przewodów ochronnych. Kluczowe jest, aby nie polegać wyłącznie na wnioskach wizualnych i dokumentacyjnych, lecz przeprowadzać systematyczne badania i inspekcje w celu zapewnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa, zgodnych z normami takimi jak PN-EN 50110-1, które kładą nacisk na odpowiednie użytkowanie oraz konserwację instalacji elektrycznych.

Pytanie 12

Jakie przyrządy można zastosować do pomiaru mocy czynnej?

A. Waromierz oraz amperomierz

B. Woltomierz oraz omomierz

C. Woltomierz i amperomierz

D. Amperomierz oraz licznik

Amperomierz i licznik nie są odpowiednimi przyrządami do pomiaru mocy czynnej. Amperomierz służy jedynie do pomiaru natężenia prądu, podczas gdy licznik energii elektrycznej zazwyczaj rejestruje całkowite zużycie energii, ale nie dostarcza bezpośrednich informacji o mocy w danym momencie. W kontekście pomiarów mocy czynnej, istotne jest rozróżnienie między mocą czynną a mocą bierną oraz pomiarami związanymi z obciążeniem. Zastosowanie omomierza i woltomierza również nie jest poprawne, ponieważ omomierz mierzy oporność elektryczną, co nie ma bezpośredniego zastosowania w obliczaniu mocy czynnej. Ponadto, pomiar mocy czynnej wymaga znajomości nie tylko napięcia i natężenia, ale także kąta fazowego, co jest kluczowe w obwodach AC. Zastosowanie tylko woltomierza i amperomierza, bez uwzględniania współczynnika mocy, może prowadzić do błędnych wyników, co jest częstym błędem wśród osób nieznających się na zasadach analizy obwodów elektrycznych. Właściwe podejście do tych pomiarów jest kluczowe, aby zapewnić dokładność i skuteczność systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 13

Do zabezpieczenia nadprądowego których z wymienionych urządzeń przeznaczony jest element przedstawiony na ilustracji?

A. Multimetrów przenośnych.

B. Prostowników półprzewodnikowych.

C. Zasilaczy komputerowych.

D. Paneli fotowoltaicznych.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ element przedstawiony na ilustracji to bezpiecznik przeznaczony do stosowania w systemach zasilania z napięciem stałym (DC) oraz prądem do 350A. Bezpieczniki tego typu są kluczowym komponentem w instalacjach fotowoltaicznych, gdzie wymagane są zabezpieczenia zdolne do pracy z wysokimi napięciami stałymi, często sięgającymi 1500V. W systemach fotowoltaicznych, ochrona przed przeciążeniem i zwarciami jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno sprzętu, jak i użytkowników. Stosowanie odpowiednich zabezpieczeń nadprądowych jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60947-3, które regulują kwestie dotyczące urządzeń rozdzielczych. W praktyce, zastosowanie bezpieczników w systemach PV pozwala na minimalizację ryzyka uszkodzeń, co jest niezwykle ważne w kontekście inwestycji w odnawialne źródła energii. Dobrą praktyką jest regularne sprawdzanie i konserwacja zabezpieczeń, co przyczynia się do długowieczności systemu.

Pytanie 14

Najtrudniejsze okoliczności gaszenia łuku elektrycznego występują w obwodzie o charakterze

A. rezystancyjnym, przy przepływie prądu stałego

B. indukcyjnym, przy przepływie prądu sinusoidalnego

C. rezystancyjnym, przy przepływie prądu przemiennego

D. indukcyjnym, przy przepływie prądu stałego

Obwody rezystancyjne, zarówno przy prądzie stałym, jak i przemiennym, charakteryzują się innymi zasadami działania, które wpływają na zjawisko gaszenia łuku elektrycznego. W przypadku obwodów rezystancyjnych, prąd elektryczny ma tendencję do zmniejszania się, co prowadzi do łatwiejszego gaszenia łuku. W obwodach z przepływem prądu zmiennego, zjawisko gaszenia łuku jest dodatkowo wspomagane przez cykliczne przechodzenie prądu przez zero. Ludzie często myślą, że wszystkie obwody działają na podobnych zasadach, jednak kluczowym aspektem jest różnica w charakterystyce indukcyjnej i rezystancyjnej. W obwodach indukcyjnych, obecność reaktancji indukcyjnej powoduje dążenie do utrzymania łuku za sprawą nagromadzonej energii w polu elektromagnetycznym. Dlatego w zastosowaniach przemysłowych, takich jak zasilanie silników elektrycznych, gdzie obwody są dość często indukcyjne, musimy projektować zabezpieczenia, które radzą sobie z trudnościami gaszenia łuku. Ignorowanie tych różnic prowadzi do poważnych problemów w systemach zabezpieczeń i może skutkować awariami w instalacjach. Kluczowe jest zrozumienie, że obwody indukcyjne wymagają specjalnych metod gaszenia, takich jak zastosowanie łuków gaszących lub technologii MMC (Modular Multilevel Converter), które są zgodne z normami IEEE i IEC. Takie podejście minimalizuje ryzyko oraz zwiększa bezpieczeństwo w codziennych operacjach elektrycznych.

Pytanie 15

W jaki sposób zmieni się spadek napięcia na przewodzie zasilającym przenośny odbiornik, jeśli zamienimy przewód OWY 5×4 mm² o długości 5 m na przewód OWY 5×6 mm² o długości 15 m?

A. Zwiększy się trzykrotnie

B. Zmniejszy się dwukrotnie

C. Zmniejszy się trzykrotnie

D. Zwiększy się dwukrotnie

Wybór odpowiedzi sugerujących, że spadek napięcia zwiększy się trzykrotnie lub zmniejszy się trzykrotnie, opiera się na błędnym rozumieniu zasad obliczania spadku napięcia i wpływu długości oraz przekroju przewodu na ten parametr. Niektórzy mogą myśleć, że zwiększenie długości przewodu automatycznie prowadzi do proporcjonalnego wzrostu spadku napięcia, jednak to nie jest jedyny czynnik. Oporność przewodu zależy od jego długości oraz przekroju. Chociaż długość przewodu wzrasta, co sprzyja wzrostowi oporności, również zmienia się pole przekroju, które wpływa na opór. W przypadku zamiany przewodu o mniejszym przekroju na większy przy jednoczesnym wydłużeniu, wynikowy efekt na spadek napięcia nie jest prostą proporcją, ale wymaga złożonych obliczeń. Odpowiedzi sugerujące, że spadek napięcia zmniejszy się, pomijają aspekt, że większa długość przewodu, mimo lepszego przekroju, może generować większą oporność, co prowadzi do wyższego spadku napięcia. W praktyce, montując długie przewody, należy zawsze brać pod uwagę zarówno długość, jak i rozmiar przekroju, aby uzyskać optymalne parametry elektryczne. Użycie algorytmów obliczeniowych oraz norm branżowych, jak PN-IEC 60364, powinno zawsze towarzyszyć tym decyzjom. Błędne podejście do oceny wpływu długości i przekroju na spadek napięcia może prowadzić do poważnych problemów z jakością zasilania i naruszeniem zasad bezpieczeństwa.

Pytanie 16

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Omomierz analogowy

B. Omomierz cyfrowy

C. Mostek Wheatstone'a

D. Mostek Thomsona

Użycie omomierzy analogowych i cyfrowych do pomiaru rezystancji uzwojeń komutacyjnych prądnicy obcowzbudnej dużej mocy może prowadzić do istotnych błędów pomiarowych. Omomierze analogowe, choć stosunkowo proste w obsłudze, są podatne na subiektywne odczyty oraz drift wskazówki, co czyni je mało wiarygodnymi w kontekście precyzyjnych pomiarów. Z kolei omomierze cyfrowe, mimo że oferują dokładniejsze odczyty, mogą mieć ograniczenia w pomiarach rezystancji w wysokiej dokładności z uwagi na wewnętrzne oporności i ograniczenia pomiarowe, które mogą wpływać na wyniki. Mostek Wheatstone'a, chociaż użyteczny w wielu zastosowaniach, nie jest wystarczająco precyzyjny do pomiaru bardzo niskich rezystancji, takich jak te występujące w uzwojeniach komutacyjnych. Pomiar rezystancji w tym kontekście wymaga zastosowania zaawansowanych technik pomiarowych, które eliminują wpływ dodatkowych czynników, takich jak temperatura czy indukcyjność, co jest jedną z kluczowych zalet mostka Thomsona. Dlatego, wybierając przyrząd do pomiaru rezystancji w skomplikowanych układach elektrycznych, warto kierować się nie tylko prostotą obsługi, ale przede wszystkim dokładnością i niezawodnością pomiarów.

Pytanie 17

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz

B. Zadziałanie przekaźnika termicznego

C. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń

D. Zwarcie w obwodzie wirnika

Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej fazie to jedna z najczęstszych przyczyn nagłego spadku obrotów silnika indukcyjnego klatkowego. Silnik tego typu działa na zasadzie zasilania trójfazowego, a każdy z obwodów fazowych jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania całego układu. W przypadku przepalenia bezpiecznika w jednej z faz, silnik zostaje zasilany tylko z dwóch faz, co prowadzi do znacznego spadku momentu obrotowego i w konsekwencji obrotów. Gdy obciążenie silnika osiąga wartość znamionową, a jedna z faz jest wyłączona, silnik nie jest w stanie dostarczyć wymaganego momentu obrotowego. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularne monitorowanie stanu bezpieczników w instalacjach przemysłowych oraz korzystanie z systemów detekcji, które mogą zasygnalizować spadek wydajności zasilania. Dobrym rozwiązaniem jest także wprowadzenie systemów automatycznego wyłączania urządzeń w przypadku wykrycia problemów z zasilaniem, co może zapobiec uszkodzeniom silnika.

Pytanie 18

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu Al, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

	Przekrój przewodów, mm²	Obciążalność długotrwała przewodów, A
A.	YDYp 2×1,5	14,5
B.	YDYp 2×2,5	19,5
C.	YDYp 3×1,5	13,5
D.	YDYp 3×2,5	18

A. D.

B. C.

C. B.

D. A.

Wybór innej odpowiedzi niż D to dość powszechny błąd. Czasami wynika to z nieporozumień co do wymogów w systemie TN-S oraz jak dobierać przewody. Niektóre odpowiedzi mogą sugerować stosowanie przewodów, które nie mają odpowiednich parametrów dla gniazd jednofazowych z B16A. Kluczowy jest fakt, że dobierając przewód trzeba zwracać uwagę na jego parametry techniczne, a nie tylko na wygląd. No i obciążalność musi być odpowiednia, żeby przewody się nie przegrzewały. W TN-S ważny jest przewód ochronny, o którym niektóre odpowiedzi zapominają. Wiele osób nie wie, że w tym systemie przewód neutralny (N) i ochronny (PE) muszą być odseparowane – to fundamentalne dla bezpieczeństwa. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji, jak porażenie prądem, gdy coś w instalacji się popsuje. Dlatego przy projektowaniu elektryki trzeba dobrze zrozumieć normy i praktyczne zastosowanie przewodów, bo to wpływa na bezpieczeństwo całej instalacji.

Pytanie 19

Jakie powinno być napięcie pomiarowe przy ocenie rezystancji izolacji obwodów w instalacjach elektrycznych 230/400 V, w których brak jest ochrony przed przepięciami?

A. 500 V

B. 250 V

C. 1 000 V

D. 750 V

Wynik 500 V jako wymagane napięcie pomiarowe przy badaniu rezystancji izolacji obwodów w instalacjach elektrycznych 230/400 V bez ochrony przeciwprzepięciowej jest zgodny z zaleceniami normy PN-EN 61557-2, która określa metody pomiaru rezystancji izolacji. Użycie napięcia 500 V pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników pomiarów, ponieważ jest wystarczające do wykrycia potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do zwarć lub innych awarii. W praktyce, pomiar 500 V jest standardowo stosowany zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i przemysłowych, co zapewnia bezpieczeństwo użytkowników oraz niezawodność instalacji. Ważne jest, aby pomiar był przeprowadzany w odpowiednich warunkach, a urządzenia pomiarowe były regularnie kalibrowane. Przykładem zastosowania może być ocena stanu izolacji w trakcie przeglądów okresowych instalacji, co pozwala na wczesne wykrycie problemów, zanim dojdzie do poważnych awarii lub zagrożeń.

Pytanie 20

Który z poniższych przyrządów pozwala na zidentyfikowanie przerwy w przewodzie PE techniką bezpośrednią?

A. Miernik upływu

B. Detektor napięcia

C. Omomierz

D. Woltomierz

Omomierz to przyrząd, który jest kluczowy w lokalizowaniu braków ciągłości przewodu ochronnego (PE) metodą bezpośrednią. Działa na zasadzie pomiaru oporu elektrycznego, co pozwala na zidentyfikowanie ewentualnych uszkodzeń lub przerw w przewodach. W praktyce, aby skutecznie wykorzystać omomierz, należy podłączyć jego zaciski do końców przewodu PE. Jeśli wartość mierzonego oporu jest bardzo wysoka lub wynosi nieskończoność, oznacza to, że występuje przerwa w ciągłości przewodu. W przypadku, gdy opór jest zgodny ze standardami (najczęściej < 1 Ω), można uznać, że przewód jest w dobrym stanie. W branży elektrycznej stosuje się omomierze zgodnie z normami, np. PN-EN 61557, które określają wymagania dotyczące pomiarów bezpieczeństwa. Dobrą praktyką jest regularne kontrolowanie systemu uziemiającego za pomocą omomierzy, aby zapewnić, że instalacja elektryczna spełnia normy bezpieczeństwa.

Pytanie 21

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana

B. Przeprowadzenie próbnego rozruchu urządzenia

C. Pomiar napięcia zasilającego

D. Weryfikacja stanu ochrony przeciwporażeniowej

Analizując pozostałe czynności, które zostały wymienione, można zauważyć, że zarówno pomiar rezystancji uzwojeń stojana, jak i sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej są niezwykle istotnymi elementami w kontekście diagnostyki silników elektrycznych. Pomiar rezystancji uzwojeń dostarcza informacji o stanie izolacji oraz zużyciu uzwojeń, co jest kluczowe dla przewidywania żywotności silnika. Na przykład, niska rezystancja może sugerować uszkodzenie izolacji, co prowadzi do ryzyka zwarcia. Kolejnym ważnym aspektem jest ochrona przeciwporażeniowa, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa operatorów. Sprawdzenie stanu ochrony jest wymagane przez normy, takie jak IEC 60204-1, które określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa sprzętu elektrycznego w maszynach. Rozruch próbny to ostatni krok w procesie, który pozwala na testowanie silnika w rzeczywistych warunkach operacyjnych, co pozwala zidentyfikować ewentualne problemy w jego działaniu. Ignorowanie tych czynności może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym awarii silnika oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa pracy. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że każda z wymienionych czynności ma swoje miejsce i znaczenie w kontekście eksploatacji silnika elektrycznego.

Pytanie 22

Podczas wymiany gniazda wtyczkowego w instalacji domowej wykonanej w rurkach pod tynkiem złamał się jeden z przewodów aluminiowych, przez co stał się za krótki. Jak powinno się postąpić w tej sytuacji przy wymianie gniazda?

A. Przed zamontowaniem gniazda usunąć uszkodzony przewód i wciągnąć nowy miedziany

B. Przylutować brakującą część przewodu aluminiowego i zamontować gniazdo

C. Przed zamontowaniem gniazda wymienić przewody na miedziane, wciągając nowe razem z usuwaniem starych

D. Skręcić złamany przewód z kawałkiem przewodu miedzianego i zamontować gniazdo

Przy wymianie gniazda wtyczkowego i uszkodzeniu przewodu aluminiowego, zastosowanie lutowania lub skręcania przewodów aluminiowych z miedzianymi jest wysoce niewłaściwe. Luty w instalacjach elektrycznych powinny być unikać, zwłaszcza w przypadku materiałów różnego rodzaju, jak miedź i aluminium, gdyż różnice w rozszerzalności cieplnej oraz w elektrochemii mogą prowadzić do słabych połączeń, które są niebezpieczne. Użycie przewodów aluminiowych w połączeniu z miedzianymi stwarza ryzyko korozji galwanicznej, co na dłuższą metę powoduje problemy z przewodnictwem i może skutkować awarią instalacji. W przypadku wyciągania uszkodzonego przewodu aluminiowego i wciągania nowego miedzianego, należy pamiętać, że wprowadzenie nowych przewodów wymaga nie tylko wymiany materiału, ale także dostosowania do odpowiednich norm i standardów instalacyjnych. Niewłaściwe podejście do wymiany może prowadzić do poważnych awarii instalacji elektrycznej, co może stanowić zagrożenie dla użytkowników budynku. W związku z tym, kluczowe jest, aby unikać łączenia materiałów o różnych właściwościach w instalacjach elektrycznych oraz zapewnić pełną zgodność z przepisami i standardami bezpieczeństwa.

Pytanie 23

Aby zweryfikować poprawność funkcjonowania wyłączników różnicowoprądowych, zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki umieszczono w poniższej tabeli. Który z wyłączników spełnia kryterium prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania I&Dₑₗₜₐ;
P302 25-10-AC30 mA
P202 25-30-AC25 mA
P304 40-30-AC40 mA
P304 40-100-AC40 mA

A. P304 40-100-AC

B. P304 40-30-AC

C. P202 25-30-AC

D. P302 25-10-AC

Wyłącznik różnicowoprądowy P202 25-30-AC jest poprawnym wyborem, ponieważ jego zmierzony prąd zadziałania wynosi 25 mA, co plasuje go w przedziale od 15 mA do 30 mA, zgodnym z wymaganiami prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN. Zgodnie z normą PN-EN 61008, wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w określonym zakresie prądów zadziałania, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji elektrycznych. Przykładem praktycznego zastosowania tego wyłącznika jest jego instalacja w budynkach mieszkalnych, gdzie chroni przed porażeniem prądem elektrycznym w przypadku uszkodzenia izolacji. Odpowiedni dobór wyłącznika do wartości znamionowych instalacji jest kluczowy, aby zapewnić skuteczną ochronę i minimalizować ryzyko uszkodzeń, a P202 25-30-AC spełnia te normy, co czyni go odpowiednim wyborem.

Pytanie 24

Który z wymienionych przyrządów pomiarowych służy do oceny ciągłości uzwojenia elementu przedstawionego na rysunku?

A. Oscyloskop elektroniczny.

B. Mostek automatyczny RLC.

C. Miernik rezystancji izolacji.

D. Woltomierz cyfrowy.

Woltomierz cyfrowy, oscyloskop elektroniczny oraz miernik rezystancji izolacji to przyrządy, które mają swoje specyficzne zastosowania, jednak nie są one odpowiednie do oceny ciągłości uzwojenia elementu przedstawionego na rysunku. Woltomierz cyfrowy mierzy napięcie w obwodzie, co w przypadku oceny ciągłości uzwojenia nie dostarcza istotnych informacji o rezystancji czy indukcyjności danego elementu. Dlatego, stosowanie go do tego celu może wprowadzać w błąd, prowadząc do błędnych wniosków o stanie uzwojenia. Oscyloskop elektroniczny, z kolei, jest doskonałym narzędziem do analizy sygnałów czasowych, ale nie jest w stanie bezpośrednio ocenić stanu uzwojenia, które wymaga pomiarów parametru rezystancji. Miernik rezystancji izolacji jest zaprojektowany do oceny izolacji między przewodami, a nie do oceny ciągłości samego uzwojenia. Użycie tych urządzeń w kontekście oceny ciągłości uzwojenia może prowadzić do typowych błędów myślowych, takich jak mylenie pomiaru rezystancji z pomiarem napięcia czy sygnałów, co może skutkować nieprawidłowymi decyzjami podczas diagnozy. W kontekście diagnostyki urządzeń elektronicznych, kluczowe jest zrozumienie, jakie narzędzia są odpowiednie do konkretnego typu pomiarów, ponieważ stosowanie niewłaściwych przyrządów nie tylko zwiększa ryzyko błędnych wyników, ale również może prowadzić do uszkodzenia badanych elementów.

Pytanie 25

Na jaką wielkość prądu nominalnego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 0,8·In

B. 1,4·In

C. 2,2·In

D. 1,1·In

Odpowiedź 1,1·In jest prawidłowa, ponieważ dla silników klatkowych trójfazowych, zwłaszcza w przypadku napędu pomp hydroforowych, ustalenie odpowiedniej wartości zabezpieczenia termicznego jest kluczowe dla ich poprawnej pracy. Ustawienie termika na poziomie 1,1·In oznacza, że zabezpieczenie termiczne toleruje przeciążenie do 10% powyżej prądu znamionowego silnika, co jest zgodne z normami zawartymi w standardzie IEC 60947-4-1. W praktyce, takie ustawienie pozwala na chwilowe przeciążenia, które mogą wystąpić przy rozruchu lub w przypadku chwilowego wzrostu ciśnienia w systemie, jednocześnie chroniąc silnik przed nadmiernym przegrzaniem. Zbyt niskie ustawienie zabezpieczenia może skutkować częstymi wyłączeniami silnika, podczas gdy zbyt wysokie może nie zapewnić odpowiedniej ochrony. W związku z tym, dla silników napędzających pompy, które są obciążone zmiennymi warunkami pracy, wartość 1,1·In jest często uznawana za optymalną dla ochrony oraz efektywności operacyjnej.

Pytanie 26

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną

B. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia

C. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem

D. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną

Zrozumienie procedur bezpieczeństwa przed pracami przy instalacjach elektrycznych jest kluczowe dla uniknięcia niebezpieczeństw. W sytuacji, gdy najpierw potwierdzamy brak napięcia lub uziemiamy instalację przed zabezpieczeniem jej przed powtórnym załączeniem, narażamy się na poważne ryzyko. Potwierdzenie braku napięcia jest ważnym krokiem, ale jego wcześniejsze wykonanie bez odpowiednich zabezpieczeń może prowadzić do sytuacji, w której instalacja zostanie przypadkowo załączona podczas wykonywania prac. Z tego powodu, nie jest wystarczające jedynie potwierdzenie braku napięcia, ponieważ w tym momencie pracujący elektryk może być narażony na kontakt z energią elektryczną. Uziemienie systemu elektrycznego przed zabezpieczeniem przed załączeniem również nie jest właściwą praktyką; uziemienie powinno być ostatnim krokiem, aby zapewnić, że wszelkie ewentualne pozostałe ładunki są odprowadzone, ale nie przed podjęciem odpowiednich środków ostrożności. Kluczowe jest, aby zawsze najpierw zastosować blokady, które fizycznie uniemożliwiają włączenie zasilania, a następnie upewnić się o braku napięcia, co pozwala na bezpieczne przeprowadzenie dalszych działań. Tego rodzaju zaniedbanie w przestrzeganiu kolejności działań może prowadzić do tragicznych wypadków oraz poważnych konsekwencji zdrowotnych dla osób wykonujących prace w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 27

Jakie czynności oraz w jakiej kolejności powinny zostać dokonane podczas wymiany uszkodzonego łącznika elektrycznego?

A. Załączyć zasilanie, sprawdzić ciągłość połączeń, wymontować uszkodzony łącznik

B. Odłączyć zasilanie, sprawdzić brak napięcia, wymontować uszkodzony łącznik

C. Odłączyć zasilanie, wymontować uszkodzony łącznik, sprawdzić ciągłość połączeń

D. Wymontować uszkodzony łącznik, odłączyć zasilanie, sprawdzić ciągłość połączeń

Odpowiedź "Odłączyć napięcie, sprawdzić brak napięcia, wymontować uszkodzony łącznik" jest prawidłowa, ponieważ obejmuje kluczowe kroki niezbędne do bezpiecznej wymiany łącznika elektrycznego. Pierwszym krokiem jest odłączenie napięcia, co jest absolutnie konieczne, aby zapobiec porażeniu prądem. Takie działanie jest zgodne z zasadą bezpieczeństwa elektrycznego, zgodnej z normą PN-IEC 60364. Następnie, sprawdzenie braku napięcia za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźnik napięcia, pozwala upewnić się, że instalacja jest całkowicie bezpieczna do pracy. To kluczowy krok, który chroni technika przed niebezpieczeństwem. Po potwierdzeniu braku napięcia można przystąpić do demontażu uszkodzonego łącznika. Dobrą praktyką jest również sprawdzenie stanu przewodów, co zapewnia, że nowy łącznik będzie poprawnie funkcjonować. Przykład zastosowania tej procedury można zaobserwować podczas serwisów i konserwacji instalacji elektrycznych w domach i biurach, gdzie przestrzeganie zasad bezpieczeństwa może zapobiec poważnym wypadkom.

Pytanie 28

Które z poniższych działań nie są przypisane do zadań eksploatacyjnych osób obsługujących urządzenia elektryczne?

A. Realizowanie przeglądów niewymagających demontażu

B. Monitorowanie urządzeń w trakcie pracy

C. Włączanie i wyłączanie urządzeń

D. Przeprowadzanie oględzin wymagających demontażu

Dokonywanie oględzin wymagających demontażu nie jest czynnością, która wchodzi w zakres typowych zadań eksploatacyjnych pracowników obsługujących urządzenia elektryczne. Eksploatacja urządzeń elektrycznych skupia się głównie na ich bieżącym użytkowaniu, co obejmuje uruchamianie, zatrzymywanie oraz nadzorowanie pracy urządzeń. Przeglądy niewymagające demontażu są zazwyczaj efektywne i zgodne z praktykami, które ograniczają przestoje oraz zwiększają efektywność operacyjną. Oględziny, które wiążą się z demontażem, są zarezerwowane dla specjalistycznych prac, które powinny być przeprowadzane przez wykwalifikowanych techników w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotycząca bezpieczeństwa maszyn. Dlatego też, w kontekście eksploatacji, czynności te powinny być planowane w ramach konserwacji urządzeń, a nie codziennych zadań eksploatacyjnych. Przykładem może być okresowe przeglądanie silników elektrycznych, gdzie demontaż jest konieczny do sprawdzenia stanu uzwojeń, co jest kluczowe dla ich dalszej eksploatacji.

Pytanie 29

W tabeli przedstawiono parametry znamionowe silnika. Do jakiego rodzaju pracy jest on przeznaczony?

Typ silnika	SEh 80-4CF
Moc	1,1 kW
Prędkość obrotowa	1400 obr/min
Obudowa	Aluminium
Napięcie zasilania	230 V, 50 Hz
Stopień ochrony	IP 54
Rodzaj pracy	S2
Sprawność	74%
Pojemność kondensatora pracy	30 μF
Pojemność kondensatora rozruchowego	75 μF

A. Dorywczej.

B. Przerywanej z hamowaniem elektrycznym.

C. Ciągłej.

D. Przerywanej z rozruchem.

Silnik oznaczony jako przeznaczony do pracy dorywczej (S2) jest zaprojektowany do pracy przez określony czas, po którym konieczne jest schłodzenie. Przykładem zastosowania takiego silnika mogą być urządzenia, które pracują w cyklach, np. pompy, wentylatory czy maszyny przemysłowe, które nie wymagają ciągłej eksploatacji. W praktyce oznacza to, że silnik może pracować w trybie dorywczym przez kilka minut do kilku godzin, w zależności od jego parametrów znamionowych, a następnie musi zostać wyłączony, aby uniknąć przegrzania. Standardy normatywne, takie jak IEC 60034-1, definiują takie klasy pracy silników elektrycznych, co zapewnia, że inżynierowie projektujący systemy napędowe mogą odpowiednio dobierać silniki do wymagań aplikacji. Wiedza o tych oznaczeniach jest kluczowa dla zapewnienia efektywności energetycznej oraz długowieczności urządzeń, co ma bezpośredni wpływ na koszty eksploatacji.

Pytanie 30

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz

A. In = 2 A, Un = 400 V

B. In = 1 A, Un = 400 V

C. In = 2 A, Un = 200 V

D. In = 1 A, Un = 200 V

Odpowiedź In = 2 A, Un = 400 V jest poprawna, ponieważ silnik zasilany jest napięciem 3×400 V i ma znamionowy prąd 3,2 A. Przy połączeniu w gwiazdę prąd w każdej fazie silnika wynosi Iz = 3,2 A, co oznacza, że wybierając zakres prądowy, wartość 2 A jest najbardziej odpowiednia, gdyż w praktyce przy pomiarach można zastosować urządzenia o wyższych zakresach. W przypadku napięcia, wybór 400 V jest również adekwatny, ponieważ to napięcie odpowiada zasilaniu silnika. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie watomierzy z zakresami dostosowanymi do rzeczywistych parametrów pracy urządzeń jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników pomiarów. Przykładem zastosowania takiej konfiguracji może być monitorowanie efektywności energetycznej silników w przemyśle, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz minimalizację strat. Dobrą praktyką w takich zastosowaniach jest również regularne kalibrowanie sprzętu pomiarowego oraz stosowanie urządzeń zgodnych z normami IEC 61010, co zapewnia bezpieczeństwo oraz dokładność pomiarów.

Pytanie 31

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone, aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia pracowników obsługujących maszynę roboczą, która jest napędzana silnikiem trójfazowym o napięciu 230/400 V, podłączonym do sieci TN-S i zabezpieczonym wyłącznikiem różnicowoprądowym?

A. Wykorzystać zasilanie w systemie PELV

B. Podłączyć obudowę silnika do przewodu PE

C. Wprowadzić zasilanie w systemie SELV

D. Podłączyć obudowę silnika do przewodu N

Prawidłowe połączenie korpusu silnika z przewodem PE (ochronnym) jest kluczowe dla zapewnienia efektywnej ochrony przeciwporażeniowej w układach zasilania trójfazowego. W systemie TN-S, przewód PE jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Połączenie to zabezpiecza przed niebezpiecznymi napięciami, które mogą wystąpić wskutek uszkodzenia izolacji lub innych awarii. Przykładowo, jeśli izolacja przewodu fazowego ulegnie uszkodzeniu, prąd może przepływać do korpusu maszyny. Dzięki połączeniu z przewodem PE, prąd zostanie skierowany do ziemi, co pozwoli na szybkie zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego, minimalizując ryzyko porażenia prądem. Takie podejście jest zgodne z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61140, które podkreślają znaczenie zastosowania ochrony przed dotykiem bezpośrednim oraz pośrednim, a także wskazują na konieczność odpowiedniego uziemienia elementów metalowych. W praktyce, stosowanie przewodów o odpowiednim przekroju oraz regularne kontrole instalacji są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa w środowisku pracy.

Pytanie 32

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas przeglądów instalacji?

A. Pogorszenie stanu mechanicznego złącz przewodów

B. Brak ciągłości przewodu ochronnego

C. Zbyt wysoka rezystancja przewodu uziemiającego

D. Brak ciągłości przewodu neutralnego

Prawidłowa odpowiedź to pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów, ponieważ jest to problem, który można łatwo zauważyć podczas oględzin instalacji. Oględziny polegają na wizualnej inspekcji elementów instalacji, co pozwala na identyfikację widocznych uszkodzeń, takich jak korozja, luzne złącza czy pęknięcia. Te defekty mogą prowadzić do zwiększonego oporu elektrycznego, co z kolei wpływa na wydajność i bezpieczeństwo całego systemu. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, regularne przeglądy instalacji elektrycznych są kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Przykładem praktycznym może być inspekcja połączeń w rozdzielnicach, gdzie luźne przewody mogą powodować przegrzewanie się i ryzyko pożaru. Dlatego identyfikacja pogorszenia stanu mechanicznego połączeń jest niezbędna w celu zapobiegania awariom i zapewnienia ciągłości działania instalacji.

Pytanie 33

Jakiego składnika nie może mieć kabel zasilający do rozdzielnicy głównej w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod kątem pożaru?

A. Zewnętrznego oplotu włóknistego

B. Powłoki polietylenowej

C. Żył aluminiowych

D. Pancerza stalowego

Zewnętrzny oplot włóknisty w kablach zasilających nie jest zalecany w pomieszczeniach przemysłowych, które są klasyfikowane jako niebezpieczne pod względem pożarowym, ponieważ może on stanowić dodatkowe źródło łatwopalne. W takich środowiskach ważne jest, aby stosować zabezpieczenia, które minimalizują ryzyko pożaru. Zamiast oplotu włóknistego, lepszym rozwiązaniem są materiały odporniejsze na działanie wysokich temperatur oraz ognia, takie jak pancerz stalowy lub powłoka polietylenowa, które zapewniają lepszą ochronę mechaniczną oraz zabezpieczenie przed uszkodzeniami. Przykładem zastosowania mogą być różnego rodzaju zakłady przemysłowe, w których występują substancje łatwopalne, takie jak chemikalia, co wymusza na projektantach instalacji elektrycznych przestrzeganie standardów, takich jak norma IEC 60079 dotycząca urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w atmosferze wybuchowej. Wybór odpowiednich kabli zasilających jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochrony mienia.

Pytanie 34

Do wykonania WLZ w instalacji trójfazowej, jak na przedstawionej ilustracji, należy zastosować przewód typu

A. YDY

B. UTP

C. YKY

D. LgY

Odpowiedź YKY jest prawidłowa, ponieważ przewód ten jest odpowiednio przystosowany do zastosowań w instalacjach trójfazowych, takich jak Wewnętrzna Linia Zasilająca (WLZ). Przewód YKY jest wykonany z miedzi, co zapewnia doskonałą przewodność elektryczną oraz wspiera zdolność do przenoszenia dużych prądów, co jest kluczowe w instalacjach o większym obciążeniu. Izolacja PVC, w jakiej jest wykonany, charakteryzuje się wysoką odpornością na działanie wilgoci oraz chemikaliów, co podnosi bezpieczeństwo i trwałość instalacji. Dodatkowo, YKY spełnia standardy norm EN 50525 oraz PN-EN 60228, co czyni go odpowiednim wyborem do wykorzystania w instalacjach, które wymagają pewnych parametrów technicznych. Na przykład, w przypadku budowy nowego obiektu przemysłowego, gdzie wymagana jest odpowiednia moc zasilająca, zastosowanie przewodu YKY zapewnia nie tylko zgodność z przepisami, ale także optymalne warunki pracy dla całej instalacji elektrycznej, co przyczynia się do jej wydajności i bezpieczeństwa.

Pytanie 35

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,3 IN do 0,8 IN

B. Od 0,3 IN do 1,0 IN

C. Od 0,5 IN do 1,0 IN

D. Od 0,5 IN do 1,2 IN

Analizując inne możliwe odpowiedzi, można zauważyć, że podane zakresy nie spełniają wymogów dotyczących prawidłowej eksploatacji wyłącznika różnicowoprądowego typu AC. Przykładowo, zakres od 0,3 I_N do 0,8 I_N jest niewłaściwy, ponieważ zbyt niski prąd różnicowy może prowadzić do braku reakcji wyłącznika na małe prądy upływowe, co stwarza ryzyko porażenia prądem. Ustalony przez normy poziom 0,5 I_N jako dolna granica jest kluczowy, aby zapewnić reaktywność urządzenia. Z kolei zakres od 0,5 I_N do 1,2 I_N również nie jest akceptowalny, ponieważ 1,2 I_N nie mieści się w standardowych granicach pracy wyłącznika, co może prowadzić do fałszywych alarmów lub nawet uszkodzenia urządzenia. Odpowiedzi te bazują na niepełnym zrozumieniu zasad działania wyłączników różnicowoprądowych, które mają za zadanie wyłączać zasilanie tylko w przypadku wykrycia niebezpiecznego prądu różnicowego. Warto również zauważyć, że pomijanie zasady, iż wyłącznik powinien być w stanie zareagować na prąd różnicowy w odpowiednim czasie, prowadzi do niebezpiecznych sytuacji w instalacjach elektrycznych. Dlatego tak ważne jest, aby stosować się do określonych norm i praktyk, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno użytkowników, jak i całej instalacji.

Pytanie 36

Jakie jest maksymalne dopuszczalne wartości impedancji pętli zwarcia w instalacji elektrycznej o napięciu nominalnym 230 V działającej w układzie TN-S, zabezpieczonej wyłącznikiem nadprądowym C16, aby zapewnić samoczynne wyłączenie zasilania jako środek ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii?

A. 2,87 Ω

B. 4,79 Ω

C. 1,43 Ω

D. 0,71 Ω

Maksymalna dopuszczalna impedancja pętli zwarcia dla instalacji z wyłącznikiem nadprądowym C16 w sieci TN-S wynosi 1,43 Ω, co zapewnia odpowiednie warunki do samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia. Taki wyłącznik nadprądowy zadziała, gdy prąd zwarciowy osiągnie wartość wystarczającą do jego uruchomienia, co w przypadku C16 wynosi 16 A. Aby zapewnić skuteczną ochronę, impedancja pętli zwarcia powinna być tak dobrana, aby prąd zwarciowy przekraczał wartość zadziałania wyłącznika. Przy napięciu 230 V, zgodnie z zasadą Ohma (U = I * R), maksymalna impedancja wynosi: Z = U / I = 230 V / 16 A = 14,375 Ω, co daje duży margines, ale w praktyce akceptowana wartość dla bezpiecznego działania to 1,43 Ω. Przykłady praktycznych zastosowań obejmują instalacje w budynkach mieszkalnych, gdzie ważne jest zapewnienie szybkiego odłączenia prądu w przypadku awarii. Standardy PN-IEC 60364-4-41 oraz PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przeciwporażeniowej, a także metodyka obliczania impedancji pętli zwarcia, co pozwala na właściwe zabezpieczenie przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 37

Jaką minimalną liczbę pracowników z wymaganymi kwalifikacjami powinien zagwarantować pracodawca do realizacji prób i pomiarów przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV w biurze?

A. Trzech

B. Czterech

C. Jednego

D. Dwóch

Wybór większej liczby pracowników, jak czterech, trzech czy dwóch, wskazuje na nieporozumienie dotyczące zasadności liczby osób wymaganych do wykonania prac przy urządzeniach elektrycznych o napięciu poniżej 1 kV. Często przyjmuje się, że większa liczba osób zwiększa bezpieczeństwo, co jest mylnym wnioskiem. Z punktu widzenia norm bezpieczeństwa, takich jak PN-IEC 60364, kluczowe jest, aby osoba wykonująca prace była odpowiednio wykwalifikowana i przeszkolona, a nie koniecznie, aby do wykonania prostych zadań występowało wiele osób. Więcej pracowników może wprowadzać dodatkowe ryzyko, takie jak chaos operacyjny, czy trudności w komunikacji, co może prowadzić do nieefektywności i potencjalnie zwiększać ryzyko wypadków. W praktyce, w wielu sytuacjach, standardowe procedury operacyjne przewidują, że jedna osoba jest wystarczająca do wykonania prób i pomiarów, o ile posiada odpowiednie uprawnienia. Typowe błędy myślowe prowadzące do nieprawidłowych odpowiedzi to nadmierne skupienie na liczbie osób zamiast na ich kwalifikacjach oraz zrozumieniu specyfiki wykonywanych prac. Takie podejście może podważać efektywność działań i prowadzić do niepotrzebnych kosztów związanych z zatrudnieniem większej liczby pracowników.

Pytanie 38

Który z podanych przewodów powinien zostać wybrany w celu zastąpienia uszkodzonego przewodu zasilającego silnik trójfazowy zainstalowany w odbiorniku ruchomym?

A. YLY 3x2,5 mm2

B. YDY 4x2,5 mm2

C. SM3x2,5 mm2

D. OP4x2,5 mm2

Wybór innego przewodu z listy, jak SM3x2,5 mm2, YDY 4x2,5 mm2 czy YLY 3x2,5 mm2, może prowadzić do nieodpowiednich warunków w instalacji elektrycznej. Przewód SM (silikonowy) jest typowo stosowany w aplikacjach o wysokiej elastyczności i odporności na wysokie temperatury, ale nie jest dedykowany do użytku w zasilaniu silników trójfazowych, co ogranicza jego zastosowanie w tym kontekście. YDY, jako przewód z izolacją PVC, ma swoje ograniczenia w zakresie odporności na substancje chemiczne, co czyni go niewłaściwym wyborem w warunkach przemysłowych, gdzie eksploatacja przewodu może wiązać się z narażeniem na oleje czy chemikalia. Natomiast YLY jest przewodem typu linkowego, który jest mniej odporny na uszkodzenia mechaniczne, co czyni go nieodpowiednim do zastosowań w ruchomych odbiornikach, gdzie przewody są narażone na ciągłe zginanie i naprężenia. Wybierając niewłaściwy typ przewodu, można nie tylko narazić instalację na awarię, ale również stworzyć ryzyko dla bezpieczeństwa użytkowników. Właściwy dobór przewodów powinien opierać się na analizie warunków pracy, rodzaju medium, w którym będą one eksploatowane, oraz ich odporności na różne czynniki zewnętrzne.

Pytanie 39

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda

B. zamontować końcówki oczkowe na przewodach

C. zmienić przewody na nowe o większym przekroju

D. zagiąć oczka na końcach przewodów

Wymiana gniazda trójfazowego w instalacji elektrycznej wymaga zachowania szczególnej ostrożności oraz znajomości podstawowych zasad dotyczących podłączania przewodów. Wymiana przewodów na nowe, o większym przekroju, nie jest zawsze konieczna, jeśli istniejące przewody są w dobrym stanie i odpowiednie do obciążenia, które będą musiały znieść. Podstawowe zasady dobierania przekrojów przewodów opierają się na obliczeniach związanych z długością trasy, przewidywanym obciążeniem oraz warunkami otoczenia. Z kolei montaż końcówek oczkowych może być praktyczny, jednak nie jest kluczowy dla samej wymiany gniazda. Ostatecznie, kluczową kwestią jest odpowiednia kolejność przewodów, która ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego działania systemów trójfazowych. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do nieprawidłowego działania podłączonych urządzeń, co może skutkować ich uszkodzeniem. Zagięcie oczek na końcówkach przewodów, choć może poprawiać kontakt, nie jest wystarczające, by zapewnić bezpieczeństwo i funkcjonalność całego systemu. W praktyce, błędy te są często wynikiem niedostatecznej wiedzy na temat zasad działania instalacji trójfazowych oraz braku świadomości o konsekwencjach nieprawidłowych połączeń.

Pytanie 40

Jakie styczniki z podanych kategorii należy zainstalować przy modernizacji szafy sterowniczej, która zasila maszyny napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. DC-4

B. DC-2

C. AC-3

D. AC-1

Styczniki klasy AC-3 są odpowiednie do pracy z silnikami indukcyjnymi klatkowym, ponieważ są zaprojektowane do częstości załączania i rozłączania tych urządzeń. Klasa AC-3 pozwala na obsługę prądu rozruchowego silnika, który w momencie uruchomienia może być od 5 do 7 razy wyższy od nominalnego prądu roboczego. Styczniki te zapewniają również odpowiednie zabezpieczenie przed przeciążeniem oraz zwarciami, co jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa i niezawodności pracy maszyn. W praktyce, w modernizowanych szafach sterowniczych stosuje się styczniki AC-3 do wyłączania i włączania silników, co pozwala na efektywne zarządzanie ich pracą oraz minimalizację ryzyka uszkodzeń. Dobrą praktyką jest również stosowanie dodatkowych zabezpieczeń, takich jak termiczne i elektromagnetyczne, które można zintegrować z systemem sterowania, aby zwiększyć poziom ochrony urządzeń. Zgodność ze standardami IEC 60947-4-1 potwierdza, że styczniki AC-3 są odpowiednie do aplikacji związanych z silnikami indukcyjnymi.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej