Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 30 grudnia 2025 05:14
Data zakończenia: 30 grudnia 2025 05:25

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Na etykiecie znajduje się informacja "zmieszać przed użyciem"

A. wszystkich płynnych postaci leku

B. roztworów leczniczych

C. mieszanek

D. syropów

Informacja "zmieszać przed użyciem" jest szczególnie istotna w kontekście mieszanek, ponieważ produkty te często zawierają składniki, które mogą się rozwarstwiać lub osadzać na dnie opakowania. Z tego powodu, aby zapewnić jednorodność i skuteczność leku, zaleca się ich wymieszanie przed użyciem. Przykładem mogą być niektóre syropy, które zawierają substancje aktywne w postaci rozpuszczalnej w cieczy, jednak podczas przechowywania mogą się one oddzielać, co może wpłynąć na ich działanie. W praktyce farmaceutycznej ważne jest również, aby pacjenci byli świadomi konieczności mieszania, co pozwala na osiągnięcie optymalnej dawki leku. W związku z tym, dobrym przykładem są leki stosowane w pediatrii, które muszą być starannie przygotowane i mieszane, aby zapewnić ich skuteczność. Ponadto, zgodnie z wytycznymi farmakopealnymi, właściwe etykietowanie i informowanie pacjentów o konieczności mieszania przed zastosowaniem jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii.

Pytanie 2

Naturalne emulgatory, takie jak żelatyna i kazeina, wykorzystywane w technologii emulsji, to substancje

A. posiadające właściwości zasad organicznych.

B. kationowe.

C. amfoteryczne.

D. anionowe.

Odpowiedź "amfoteryczne" jest prawidłowa, ponieważ żelatyna i kazeina wykazują cechy emulgatorów amfoterycznych, co oznacza, że mogą działać zarówno jako kationowe, jak i anionowe w zależności od pH środowiska. Amfoteryczne emulgatory są szczególnie cenione w przemyśle spożywczym oraz kosmetycznym, ponieważ ich właściwości umożliwiają stabilizację emulsji o różnej polarności. Przykładem zastosowania żelatyny jest produkcja deserów, w których pełni funkcję stabilizatora, tworząc jednocześnie gładką i jednolitą teksturę. Kazeina, z kolei, znajduje zastosowanie w przemyśle nabiałowym, gdzie pomaga w emulsifikacji tłuszczów, co jest kluczowe w produkcji serów i śmietany. Stosowanie tych naturalnych emulgatorów wpisuje się w najnowsze trendy związane z poszukiwaniem składników przyjaznych dla zdrowia oraz środowiska, co jest zgodne z normami jakościowymi takimi jak ISO 22000, które promują bezpieczeństwo żywności oraz właściwe praktyki produkcyjne.

Pytanie 3

Zamieszczone obok zdjęcie przedstawia

A. kolbę stożkową.

B. infuzorkę.

C. kolbę okrągłodenną.

D. piknometr.

Infuzorka to naczynie, które jest specjalnie zaprojektowane do przygotowywania naparów z ziół, co czyni ją niezwykle przydatnym narzędziem w aptekach oraz w właściwej praktyce zielarskiej. Składa się z dwóch elementów: dolnego dzbanka, który pełni funkcję naczynia do przechowywania wody, oraz górnej komory, gdzie umieszczane są zioła. Dzięki zastosowaniu infuzorki, możliwe jest uzyskiwanie ekstraktów roślinnych o wysokiej jakości, co znajduje zastosowanie w produkcji leków roślinnych oraz suplementów diety. Warto zaznaczyć, że proces infuzji pozwala na wydobycie cennych składników aktywnych z roślin, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie przygotowywania preparatów zielarskich, a także z dyrektywami dotyczącymi ziół i suplementów diety. Dobre praktyki polegają na używaniu świeżych i odpowiednio dobranych surowców, co wpływa na skuteczność działania przygotowywanych naparów. Infuzorka jest zatem nie tylko narzędziem, ale również symbolem tradycyjnej wiedzy o ziołolecznictwie, która wciąż ma swoje miejsce w współczesnej medycynie.

Pytanie 4

Po ukończeniu 2-letniego stażu zawodowego technik farmaceutyczny ma prawo do samodzielnego wykonania

A. płynu wieloelektrolitowego

B. maści z neomycyną

C. rozcieńczenia perhydrolu

D. kropli do oczu z siarczanem atropiny

Odpowiedzi wskazujące na płyn wieloelektrolitowy, rozcieńczenie perhydrolu oraz krople do oczu z siarczanem atropiny są nieprawidłowe, ponieważ ich przygotowanie wymaga bardziej zaawansowanych umiejętności oraz nadzoru farmaceutycznego. Płyn wieloelektrolitowy to roztwór stosowany do uzupełniania elektrolitów w organizmie, co w praktyce medycznej wymaga precyzyjnego obliczenia stężeń oraz znajomości farmakokinetyki. Technicy farmaceutyczni mogą wspierać proces wytwarzania tego typu preparatów, ale nie są odpowiedzialni za ich samodzielne przygotowanie bez nadzoru. Rozcieńczenie perhydrolu, stosowane głównie w dezynfekcji, również wymaga znajomości specyficznych proporcji oraz potencjalnych interakcji chemicznych, co przekracza standardowe umiejętności technika. W przypadku kropli do oczu z siarczanem atropiny, ich przygotowanie wiąże się z koniecznością zachowania szczególnych norm sterylności oraz stabilności formulacji, co jest zarezerwowane dla farmaceutów. W każdym z tych przypadków, brak odpowiednich umiejętności oraz wiedzy może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych dla pacjentów, dlatego kluczowe jest przestrzeganie przepisów oraz hierarchii odpowiedzialności w aptece.

Pytanie 5

Allopurinol działa zapobiegawczo

A. dnie moczanowej

B. nadczynności tarczycy

C. niewydolności wątroby

D. osteoporozie

Allopurinol jest lekiem stosowanym w terapii dny moczanowej, której podstawową przyczyną jest nadmiar kwasu moczowego we krwi. Działanie allopurynolu polega na hamowaniu enzymu ksantynooksydazy, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu moczowego. W wyniku tego, obniża się jego stężenie we krwi oraz w płynach stawowych, co skutkuje zmniejszeniem ryzyka wystąpienia ataków dny moczanowej oraz powikłań związanych z chorobą, takich jak uszkodzenia stawów czy nefropatia moczanowa. Przykładowo, pacjenci z przewlekłą dną moczanową korzystają z terapii allopurynolem, aby uniknąć nawrotów bolesnych ataków zapalnych. Zgodnie z wytycznymi American College of Rheumatology, w przypadku pacjentów z dną moczanową, którzy doświadczają częstych ataków, stosowanie allopurynolu jest zalecane jako podstawowe leczenie zapobiegawcze. Dodatkowo, warto podkreślić, że monitorowanie poziomu kwasu moczowego w terapii allopurynolem jest kluczowe dla oceny skuteczności leczenia oraz dostosowania dawki leku.

Pytanie 6

Jakie jest stężenie kwasu borowego w leku recepturowym przygotowanym według podanej recepty?

Rp.

Sol. Acidi borici             1,5:50,0
Spir. Vini                    ad 150,0
M. f. sol.

A. 3,0%

B. 1,0%

C. 2,0%

D. 1,5%

Stężenie kwasu borowego w leku recepturowym wynosi 1%. Aby uzyskać ten wynik, należy obliczyć stosunek masy substancji czynnej do całkowitej masy roztworu. W podanej recepturze mamy 1,5 g kwasu borowego rozpuszczonego w 150 g roztworu. Obliczenia wykonujemy w następujący sposób: (1,5 g / 150 g) * 100% = 1%. To ważne, aby zrozumieć, że stężenie jest miarą ilości substancji czynnej w danym objętości roztworu, co jest kluczowe dla prawidłowego stosowania leków. W praktyce farmaceutycznej obliczanie stężenia jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności leczenia. Przykładowo, stężenie kwasu borowego ma zastosowanie w leczeniu zakażeń i stanów zapalnych, a jego odpowiednie stężenie w roztworze pozwala zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Zgodnie z obowiązującymi standardami, zarówno jakość, jak i dokładność przygotowywanych roztworów są kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 7

Poniżej przedstawiono sprzęt, urządzenia oraz pojemniki potrzebne do przygotowywania medykamentów. Wybierz zestaw, który zastosujesz przy sporządzaniu roztworu olejowego kamfory?

A. Waga do proszków i płynów, zlewka, bagietka, butelka z ciemnego szkła, zakrętka

B. Waga do płynów, parownica, kąpiel wodna 60 stopni C, butelka z szeroką szyjką, zakrętka

C. Waga do proszków, waga do płynów, kąpiel wodna 35 stopni C, butelka z ciemnego szkła, zakrętka

D. Waga, moździerz, tłuczek, wrząca kąpiel wodna, butelka z ciemnego szkła, zakrętka

Wybór zestawu nr 3 jako odpowiedniego do sporządzania roztworu olejowego kamfory jest uzasadniony poprzez konieczność precyzyjnego pomiaru masy surowców oraz kontrolowanej temperatury. Waga do proszków pozwala na dokładne odmierzenie kamfory w postaci stałej, natomiast waga do płynów umożliwia precyzyjne odmierzanie oleju lub rozpuszczalnika. Utrzymanie temperatury na poziomie 35 stopni C w łaźni wodnej umożliwia jednoczesne rozpuszczanie kamfory, co jest kluczowe dla uzyskania jednorodnego roztworu. Butelka z ciemnego szkła jest niezbędna, aby chronić preparat przed światłem, które mogłoby wpłynąć na jego stabilność, a zakrętka zapewnia hermetyczne zamknięcie, co jest szczególnie istotne w przypadku substancji lotnych. Przykładem zastosowania tego zestawu jest przygotowanie preparatów do aromaterapii, gdzie kluczowe jest zachowanie właściwości olejków eterycznych.

Pytanie 8

Który z wymienionych leków przygotowywanych w aptece powinien być wykonany w warunkach aseptycznych?

A. Roztwór z chlorheksydyną do płukania gardła

B. Maść z siarczanem neomycyny

C. Krople do ucha z hydrokortyzonem

D. Czopki doodbytnicze z benzokainą

Maść z siarczanem neomycyny jest lekiem, który należy sporządzać w warunkach aseptycznych, ponieważ jest to substancja stosowana lokalnie, która ma na celu zwalczanie zakażeń bakteryjnych. Siarczan neomycyny jest antybiotykiem, który działa na wiele szczepów bakterii i może być stosowany w leczeniu stanów zapalnych skóry oraz w profilaktyce zakażeń po zabiegach chirurgicznych. Przygotowanie maści w warunkach aseptycznych jest kluczowe, aby zminimalizować ryzyko kontaminacji mikrobiologicznej, co mogłoby prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. W praktyce, aseptyka obejmuje szereg procedur i technik, takich jak dezynfekcja narzędzi, używanie sterylnych materiałów oraz kontrola środowiska, aby zapewnić najwyższe standardy bezpieczeństwa. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Farmakopei, leki, które zawierają substancje czynne wrażliwe na zanieczyszczenia, powinny być sporządzane w warunkach, które eliminują ryzyko mikrobiologiczne. Takie podejście jest nie tylko zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi, ale również chroni pacjentów przed potencjalnymi skutkami ubocznymi.

Pytanie 9

Jak długo maksymalnie od chwili złożenia recepty w aptece powinno zostać przygotowane lekarstwo, jeśli na recepcie widnieje notatka "cito"?

A. Do 1 godziny

B. Do 4 godzin

C. Do 6 godzin

D. Do 3 godzin

Adnotacja 'cito' na recepcie oznacza, że lek powinien być przygotowany w trybie przyspieszonym, co w praktyce oznacza maksymalny czas 4 godzin od momentu złożenia recepty w aptece. Zgodnie z wytycznymi i standardami zawodowymi, farmaceuci są zobowiązani do przestrzegania tego terminu, aby zapewnić pacjentowi potrzebną terapię w możliwie najkrótszym czasie. Przykładowo, w przypadku pacjentów z nagłymi schorzeniami wymagającymi szybkiego działania leku, takich jak astma czy reakcje alergiczne, kluczowe jest, aby preparat był dostępny jak najszybciej. Z tego względu, pierwszeństwo w realizacji recept z adnotacją 'cito' jest nie tylko praktyką, ale także odpowiedzialnością farmaceuty, który powinien monitorować czas realizacji i współpracować z personelem aptecznym w celu przyspieszenia procesu. Prawidłowe zarządzanie czasem w aptece jest więc niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia pacjentów.

Pytanie 10

Jakie są objawy inotropowego działania dodatniego glikozydów nasercowych?

A. silnym efektem diuretycznym

B. podwyższonym ciśnieniem krwi

C. wzrostem siły skurczu serca

D. spowolnieniem przewodzenia w systemie przewodzącym

Działanie inotropowe dodatnie glikozydów nasercowych, takich jak digoksyna, przejawia się głównie poprzez zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego. Mechanizm ten jest związany z hamowaniem pompy sodowo-potasowej (Na+/K+ ATP-azy), co prowadzi do zwiększenia stężenia wapnia w komórkach miokardialnych. Wzrost poziomu wapnia w kardiomiocytach zwiększa siłę skurczu, co jest kluczowe w leczeniu takich schorzeń jak niewydolność serca. Przykładem zastosowania glikozydów jest pacjent z przewlekłą niewydolnością serca, u którego obserwuje się poprawę wydolności fizycznej oraz zmniejszenie objawów obrzęków. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, glikozydy nasercowe są stosowane w terapii niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową, co potwierdza ich znaczenie w praktyce klinicznej.

Pytanie 11

Aby otrzymać preparat z surowca śluzowego, należy zastosować proces

A. ekstrakcji na gorąco

B. maceracji

C. perkolacji

D. ekstrakcji alkoholem

Maceracja to proces, który polega na zanurzeniu surowca roślinnego w cieczy, najczęściej w wodzie lub alkoholu, w celu wydobycia z niego substancji czynnych. Jest to technika szczególnie skuteczna w przypadku surowców śluzowych, które charakteryzują się dużą zawartością polisacharydów, białek czy związków bioaktywnych. Przykładem zastosowania maceracji jest przygotowanie syropów z ziół, gdzie długotrwałe moczenie pozwala na skuteczną ekstrakcję składników aktywnych. Dobrze przeprowadzona maceracja zapewnia, że substancje czynne są wydobywane w optymalny sposób, co jest kluczowe dla jakości preparatu. Ważne jest również, aby proces maceracji odbywał się w kontrolowanych warunkach, co ogranicza ryzyko denaturacji składników czy ich degradacji. W praktyce, standardy produkcji farmaceutycznej i kosmetycznej określają, że maceracja powinna być przeprowadzana zgodnie z regulacjami GMP, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność finalnych produktów.

Pytanie 12

Wskaż poprawne powiązanie: skrót łaciński - odpowiednia nazwa w języku polskim?

A. gtt. otol. - krople do ucha

B. div. in part. aeq. - podaj takie dawki

C. glob. vag. - gałki dopochwowe

D. praecip. - przepisany

Poprawne zestawienie to glob. vag. - gałki dopochwowe. Skrót 'glob. vag.' odnosi się do formy farmaceutycznej, jaką są gałki dopochwowe, które są stosowane w leczeniu schorzeń ginekologicznych. To postać leku, która umożliwia lokalne podanie substancji czynnej bezpośrednio w okolicy pochwy, co zwiększa skuteczność terapii oraz minimalizuje systemowe działanie leku. Przykładem zastosowania gałek dopochwowych mogą być preparaty stosowane w leczeniu infekcji, zaburzeń flory bakteryjnej czy w terapii hormonalnej. Ważne jest, aby przestrzegać zaleceń dotyczących stosowania tych form leku, takich jak sposób aplikacji, czas stosowania oraz dawkowanie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmakoterapii. Ponadto znajomość skrótów łacińskich jest kluczowa dla farmaceutów i pracowników służby zdrowia, umożliwiając im właściwe interpretowanie recept i zrozumienie zaleceń lekarskich.

Pytanie 13

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, farmaceuta nie powinien przygotowywać leku recepturowego, który zawiera

A. sodowy fenobarbital

B. chlorowodorek papaweryny

C. chlorowodorek efedryny

D. kodeiny fosforan

Wybór efedryny chlorowodorku, fenobarbitalu sodowego lub papaweryny chlorowodorek jako składników leków recepturowych, które mogą być sporządzane przez technika farmaceutycznego, opiera się na mylnym założeniu, że są one mniej ryzykowne od kodeiny. Efedryna, na przykład, jest stosowana w leczeniu astmy i działa jako środek rozszerzający oskrzela, ale również ma potencjał do nadużywania, co sprawia, że jej stosowanie powinno być ściśle kontrolowane. Fenobarbital sodowy, z drugiej strony, jest lekiem stosowanym w leczeniu padaczki i zaburzeń snu, jednak również posiada zdolność do wywoływania uzależnienia, co podkreśla potrzebę ostrożności w jego użyciu. Papaweryna chlorowodorek, jako środek rozkurczowy, jest używana w terapii schorzeń związanych z napięciem mięśni gładkich, ale jej sporządzanie również powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi. Kluczowym problemem związanym z tymi odpowiedziami jest zrozumienie, że w przypadku substancji o potencjalnych działaniach uzależniających, obowiązują szczególne przepisy, które mają na celu ochronę pacjentów. Warto również zauważyć, że technik farmaceutyczny powinien być dobrze przeszkolony i znać granice swoich kompetencji, aby nie naruszyć prawa i nie zagrażać zdrowiu pacjentów. W związku z tym, odpowiedzi te są niepoprawne, ponieważ lek recepturowy zawierający kodeinę wymaga szczególnej uwagi i nadzoru ze strony wykwalifikowanego farmaceuty.

Pytanie 14

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do czego zobowiązany jest technik farmaceutyczny przy sprzedaży leków na receptę?

A. Sprawdzenia poprawności recepty i tożsamości pacjenta

B. Sprzedaży leków wyłącznie bez recepty, co jest niezgodne z zakresem obowiązków technika farmaceutycznego

C. Zalecenia pacjentowi dawkowania według własnej wiedzy, co jest niezgodne z przepisami, gdyż dawkowanie powinno być zgodne z zaleceniami lekarza

D. Podania leku bez naliczania podatku VAT, co jest błędne, ponieważ VAT jest ustalany przepisami podatkowymi

Technik farmaceutyczny pełni ważną rolę w aptece, szczególnie w kontekście sprzedaży leków na receptę. Zgodnie z przepisami, technik jest zobowiązany do sprawdzenia poprawności recepty oraz tożsamości pacjenta. Jest to kluczowe, aby zapewnić, że lek jest wydawany właściwej osobie i zgodnie z zaleceniami lekarza. Poprawność recepty obejmuje weryfikację, czy recepta jest ważna, czy jest poprawnie wypełniona oraz czy nie ma błędów, które mogłyby wpłynąć na bezpieczeństwo pacjenta. Dodatkowo, technik musi upewnić się, że osoba odbierająca lek jest tą samą, dla której recepta została wystawiona. W praktyce oznacza to, że technik może poprosić o dokument tożsamości, aby zweryfikować tożsamość pacjenta. To działanie ma na celu zapobieżenie nadużyciom oraz zapewnienie, że leki są stosowane zgodnie z przeznaczeniem. Taki proces gwarantuje bezpieczeństwo pacjentów i zgodność z przepisami prawnymi, a także chroni aptekę przed odpowiedzialnością prawną. Ważne jest, aby każdy technik farmaceutyczny był dobrze zaznajomiony z tymi procedurami i stosował je w swojej codziennej pracy.

Pytanie 15

Jak działa aldakton (Verospiron, Spironolakton)?

A. Pełni rolę antagonisty trójjodotyroniny - zmniejsza tempo przemiany materii

B. Działa jako antagonista testosteronu - ogranicza jego działanie anaboliczne

C. Jest antagonistą kortykosteronu - blokuje jego działanie przeciwzapalne

D. Działa jako antagonista aldosteronu - ma działanie moczopędne

Spironolakton, znany jako aldakton, działa jako antagonistą aldosteronu, hormonu steroidowego wydzielanego przez korę nadnerczy. Aldosteron odgrywa kluczową rolę w regulacji równowagi elektrolitowej, zwiększając wchłanianie sodu i wydalanie potasu w nerkach. Działanie spironolaktonu polega na blokowaniu receptora aldosteronowego, co prowadzi do zwiększonego wydalania sodu i wody, a tym samym do działania moczopędnego. Jest to szczególnie istotne w terapii nadciśnienia tętniczego oraz w leczeniu obrzęków związanych z niewydolnością serca czy marskością wątroby. Jako środek moczopędny, spironolakton jest często stosowany w połączeniu z innymi lekami, co podnosi skuteczność leczenia. Warto także zauważyć, że spironolakton ma działanie oszczędzające potas, co jest korzystne w przypadku pacjentów z ryzykiem hipokaliemii. Dobre praktyki kliniczne zalecają monitorowanie poziomu elektrolitów oraz funkcji nerek podczas stosowania tego leku, aby uniknąć ewentualnych powikłań.

Pytanie 16

Jakiego podłoża dotyczy opis

Mieszanina glicerydów:
oleodipalmitnowego, oleodistearynowego
oraz oleopalmitynosteraynowego;
występuje w 4 odmianach polimorficznych
o różnych temperaturach topnienia: α, β, β' i γ.
Podłoże jest dobrze tolerowane przez organizm
a substancja lecznicza jest łatwo z niego
uwalniana.

A. Masło kakaowe (Butyrum Cacao)

B. Lanolina (Lanolinum anhydrium)

C. Podłoże polioksyetylenowe

D. Euceryna

Masło kakaowe (Butyrum Cacao) jest prawidłową odpowiedzią, ponieważ opisane podłoże rzeczywiście odnosi się do mieszaniny glicerydów, w tym oleodipalmitynowego, oleodistearowego oraz oleopalmitostearowego, które wykazują różne formy polimorficzne. Te polimorficzne formy wskazują na różne temperatury topnienia, co jest kluczowe w kontekście formulacji farmaceutycznych. Masło kakaowe jest szeroko stosowane w kosmetykach i farmaceutykach, ponieważ jest doskonale tolerowane przez skórę, co czyni je idealnym nośnikiem dla substancji czynnych. Dzięki swoim właściwościom emolientowym, masło kakaowe nie tylko nawilża, ale również wspomaga regenerację naskórka. W standardach dobrych praktyk w formulacji, z uwagi na jego naturalne pochodzenie i bezpieczeństwo stosowania, masło kakaowe jest często zalecane w kosmetykach przeznaczonych dla wrażliwej skóry. Jego zdolność do stabilizacji emulsji oraz uwalniania terapeutycznych substancji czyni go wartościowym komponentem w preparatach dermatologicznych.

Pytanie 17

Wskaż kategorię leków, które hamują receptory β.

A. Propranolol, Atenolol, Salbutamol

B. Bisocard, Thymazen, Salbutamol

C. Xylometazolin, Oxalin, Thymazen

D. Metoprolol, Atenolol, Bisocard

Metoprolol, Atenolol i Bisocard to leki z grupy beta-blokerów, które blokują receptory β-adrenergiczne. Te substancje czynne mają istotne zastosowanie w kardiologii, szczególnie w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz w terapii choroby wieńcowej. Metoprolol i Atenolol są szczególnie często stosowane w praktyce klinicznej, ponieważ wykazują selektywność dla receptorów β1, co sprawia, że mają mniejsze działanie na układ oddechowy w porównaniu do nieselektywnych beta-blokerów. Bisocard, zawierający bisoprolol, również należy do selektywnych beta-blokerów, co czyni go odpowiednim wyborem w terapii pacjentów z chorobami serca, zwłaszcza u osób z astmą lub POChP, gdzie unika się nieselektywnych leków. Warto wspomnieć, że beta-blokery zmniejszają częstość akcji serca oraz obniżają ciśnienie krwi, co jest korzystne w leczeniu wielu schorzeń kardiologicznych. Ich stosowanie powinno być zgodne z wytycznymi i dobrymi praktykami medycznymi, aby zmaksymalizować korzyści terapeutyczne oraz zminimalizować potencjalne działania niepożądane.

Pytanie 18

Jakie substancje znajdują się w Oleum Jecoris Aselli?

A. Witaminy A, D, E, kwasy EPA i DHA

B. Witaminy C, B, F, kwasy ARA i BHA

C. Witaminy A, D, E, kwasy ARA i BHA

D. Witaminy C, B, F, kwasy EPA i DHA

Pojawiające się w odpowiedziach nieścisłości dotyczą zarówno składników odżywczych, jak i ich funkcji w organizmie. Witaminy C, B, F, oraz kwasy ARA i BHA nie są obecne w Oleum Jecoris Aselli. Witamina C, znana z właściwości wspierających układ odpornościowy oraz działania przeciwutleniającego, nie występuje w tranie wątrobowym dorsza. Witaminy z grupy B mają kluczowe znaczenie dla metabolizmu energetycznego organizmu i są rozpuszczalne w wodzie, co sprawia, że nie są skumulowane w tkankach, co nie czyni ich elementem Oleum Jecoris Aselli. Ponadto, kwasy ARA i BHA są kwasami tłuszczowymi, które mają swoje miejsce w diecie, jednak nie są one charakterystyczne dla tranów. Kwas arachidonowy (ARA) jest kwasem omega-6, natomiast kwas beta-hydroksy-maślanowy (BHA) jest metabolitem wytwarzanym przez organizm w procesach metabolicznych. Zrozumienie różnicy w składzie suplementów diety oraz ich funkcji jest kluczowe dla osiągnięcia lepszego stanu zdrowia. Błędy w tym zakresie mogą prowadzić do nieprawidłowych wyborów dietetycznych, co w dłuższej perspektywie może wywoływać niedobory lub nadmiary niektórych składników odżywczych.

Pytanie 19

Jakie substancje hamują agregację płytek krwi?

A. omeprazol

B. enalapryl

C. loperamid

D. klopidogrel

Klopidogrel jest lekiem stosowanym w terapii hamującej agregację płytek krwi, który działa jako inhibitor receptora P2Y12. Jego mechanizm polega na blokowaniu aktywacji płytek krwi przez adenozynotrifosforan (ATP), co zapobiega ich zlepianiu się i tworzeniu skrzepów. Jest to szczególnie istotne u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi, takimi jak choroba wieńcowa, oraz w przypadku pacjentów po wszczepieniu stentów. Klopidogrel stosuje się w połączeniu z kwasem acetylosalicylowym w celu zwiększenia skuteczności terapii przeciwzakrzepowej. Zgodnie z wytycznymi American College of Cardiology i American Heart Association, klopidogrel jest rekomendowany w profilaktyce powikłań zakrzepowych oraz w zapobieganiu udarom mózgu. Warto zaznaczyć, że skuteczność klopidogrelu może być oceniana poprzez badania genetyczne, które identyfikują pacjentów z polimorfizmami genów metabolizujących ten lek, co może wpływać na jego działanie kliniczne.

Pytanie 20

Co oznacza lipodystrofia?

A. ubytek tkanki mięśniowej

B. nadmiar tkanki tłuszczowej

C. nadmiar tkanki mięśniowej

D. ubytek tkanki tłuszczowej

Lipodystrofia to termin medyczny, który odnosi się do stanu charakteryzującego się zanikaniem tkanki tłuszczowej. Ten zanik może dotyczyć różnych obszarów ciała i może być spowodowany przez różne czynniki, w tym zaburzenia metaboliczne, genetyczne lub jako efekt uboczny stosowania niektórych leków. W praktyce klinicznej, zrozumienie lipodystrofii jest kluczowe, ponieważ może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak insulinooporność, stłuszczenie wątroby czy dyslipidemia. Przykładem zastosowania wiedzy o lipodystrofii jest monitorowanie pacjentów z HIV, którzy mogą rozwijać ten stan na skutek terapii antyretrowirusowej. W takich przypadkach ocena zmian w rozmieszczeniu tkanki tłuszczowej jest ważna dla dostosowania terapii i poprawy jakości życia pacjenta. Ponadto, zrozumienie mechanizmów lipodystrofii może pomóc w opracowywaniu nowych strategii terapeutycznych i programów interwencyjnych, które mają na celu poprawę metabolizmu lipidów oraz redukcję ryzyka chorób towarzyszących.

Pytanie 21

Najwyższą zawartość substancji aktywnych w leku ma forma

A. ekstrakt płynny

B. macerat

C. ekstrakt suchy

D. nalewka

Wyciąg suchy to postać leku, która charakteryzuje się najwyższą zawartością substancji aktywnych, ponieważ powstaje w wyniku usunięcia większości rozpuszczalników z oryginalnego materiału roślinnego. Dzięki temu uzyskuje się skoncentrowany produkt, który zawiera dużą ilość związków czynnych, co czyni go niezwykle efektywnym w terapii. Wyciągi suche są często stosowane w suplementach diety oraz w farmakologii, gdzie precyzyjnie określona dawka substancji czynnej jest kluczowa dla skuteczności leczenia. Na przykład, w fitoterapii wyciągi suche ziołowe są popularne w postaciach kapsułek lub tabletek, co ułatwia ich dawkowanie i zapewnia stabilność składników. Warto zauważyć, że standardy produkcji suplementów diety, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), wskazują na konieczność monitorowania procesu ekstrakcji, aby zapewnić wysoką jakość i skuteczność wyciągów. W związku z tym, wybór wyciągu suchego jako formy leku jest często preferowany w kontekście maksymalizacji skutków terapeutycznych.

Pytanie 22

Silne właściwości fotouczulające wykazuje

A. dziurawiec zwyczajny

B. szałwia lekarska

C. melisa lekarska

D. mięta pieprzowa

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) jest rośliną o silnym działaniu fotouczulającym, co oznacza, że jego stosowanie może prowadzić do zwiększonej wrażliwości skóry na promieniowanie UV. Substancje czynne, takie jak hiperforyna i hiperycyna, znajdujące się w dziurawcu, są odpowiedzialne za ten efekt. Przyjmowanie preparatów z dziurawca może prowadzić do reakcji skórnych, takich jak oparzenia słoneczne czy wysypki, szczególnie u osób o jasnej karnacji. W praktyce, osoby stosujące dziurawiec w formie suplementów diety lub maści powinny unikać intensywnego wystawiania się na słońce. W kontekście medycyny naturalnej, dziurawiec ma zastosowanie w leczeniu depresji oraz stanów lękowych, co również powinno być brane pod uwagę z uwagi na potencjalne interakcje z innymi lekami, szczególnie antydepresantami. Przestrzeganie zasad bezpiecznego stosowania ziół oraz konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji są zalecane, aby uniknąć niepożądanych reakcji oraz efektów ubocznych.

Pytanie 23

Które z wymienionych rodzajów antybiotyków działają poprzez inhibitowanie syntezy ściany komórkowej bakterii?

A. Glikopeptydowe

B. Aminoglikozydowe

C. Linkozamidowe

D. Makrolidowe

Odpowiedzi aminoglikozydowe, makrolidowe i linkozamidowe nie są związane z hamowaniem syntezy ściany komórkowej bakterii, co stanowi kluczowy błąd w rozumieniu ich mechanizmu działania. Antybiotyki aminoglikozydowe, takie jak gentamycyna czy tobramycyna, działają poprzez inhibicję syntezy białek, wiążąc się z podjednostką 30S rybosomu, co prowadzi do błędnego odczytu kodu genetycznego i produkcji niefunkcjonalnych białek. Z kolei makrolidy, takie jak erytromycyna, również działają na poziomie syntezy białek, ale poprzez wiązanie się z podjednostką 50S rybosomu, co hamuje elongację łańcucha polipeptydowego. Antybiotyki linkozamidowe, takie jak klindamycyna, mają podobny mechanizm i również hamują syntezę białek, co sprawia, że są mniej skuteczne w kontekście zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, u których kluczowe jest niszczenie ściany komórkowej. W związku z tym, wybierając antybiotyki, istotne jest zrozumienie ich mechanizmów działania, co pozwala na skuteczniejsze podejście do leczenia zakażeń bakteryjnych i unikanie błędów terapeutycznych.

Pytanie 24

Przy przygotowywaniu czopków na bazie: oleju kakaowego, metodą wylewania do form, jakie zasady należy przestrzegać?

A. o dokładnym podgrzewaniu masy czopkowej do temperatury 45°C

B. o delikatnym podgrzewaniu masy czopkowej do temperatury 36°C

C. o unikaniu mieszania podczas podgrzewania

D. o całkowitym pomijaniu intensywnego schładzania form do czopków

Podgrzewanie masy czopkowej do 36°C to naprawdę ważny krok w produkcji czopków na oleju kakaowym. Dzięki temu składniki aktywne oraz sam olej kakaowy nie tracą swoich właściwości. Jak podgrzejesz do 45°C, to substancje czynne mogą się rozkładać, a to sprawia, że gotowy produkt nie będzie działał tak, jak powinien. 36°C to idealna temperatura, żeby masa miała odpowiednią konsystencję do wlewania, a jednocześnie zachowała właściwości farmakologiczne. Przykład? Czopki przeciwbólowe. Tu ważne, by substancja czynna była efektywna, a kontrola temperatury to klucz do sukcesu. Dobre praktyki w farmacji mówią, że trzeba dbać o temperaturę przy przygotowaniu form, bo to wpływa na jakość końcowego produktu. To ma sens, bo przecież chodzi o to, aby wszystko było zgodne z normami GMP, prawda?

Pytanie 25

Jak długo można przechowywać roztwór antybiotyku Chloramfenicol w temperaturze 5°C?

A. 2 dni

B. 14 dni

C. 20 dni

D. powyżej 30 dni

Roztwór antybiotyku Chloramfenicol, przechowywany w temperaturze 5°C, może być używany przez okres powyżej 30 dni, co jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi przechowywania medykamentów w niskich temperaturach. W warunkach chłodniczych, jak 5°C, stabilność chemiczna wielu substancji czynnych, w tym Chloramfenikolu, jest znacznie zwiększona, co wydłuża ich okres przydatności do użycia. W praktyce oznacza to, że jeśli roztwór jest odpowiednio przygotowany i przechowywany w sterylnych warunkach, można go stosować przez dłuższy czas bez obaw o utratę skuteczności. Standardy branżowe, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie odpowiednich warunków przechowywania leków w celu minimalizacji degradacji substancji czynnych. Dla personelu medycznego i farmaceutycznego kluczowe jest, aby przestrzegać tych zasad w codziennej praktyce, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.

Pytanie 26

Lek w formie cieczy, uzyskany z właściwie rozdrobnionego suchego korzenia wymiotnicy poprzez moczenie w wodzie o temperaturze 90 stopni C przez 30 minut, to

A. macerat (maceratio)

B. odwar (decoctum)

C. wyciąg płynny (extractum fluidum)

D. napar (infusum)

Odpowiedź "odwar (decoctum)" jest prawidłowa, ponieważ odwar to metoda ekstrakcji substancji czynnych z surowców roślinnych przy użyciu wody o wysokiej temperaturze. Proces ten polega na gotowaniu rozdrobnionego surowca w wodzie przez określony czas, w tym przypadku 30 minut. Taki sposób przygotowania jest szczególnie skuteczny w przypadku surowców, które zawierają substancje czynne w formie związków trudnych do rozpuszczenia w zimnej wodzie. Przykładem zastosowania odwaru może być przygotowanie leku na bazie korzenia wymiotnicy, który stosuje się w medycynie naturalnej w celu wywołania wymiotów lub w przypadku problemów trawiennych. W praktyce farmaceutycznej, odwar jest stosowany również w przypadku innych roślin, takich jak korzeń lukrecji czy liście szałwii, gdzie wysoka temperatura i czas ekstrakcji są kluczowe dla uzyskania pełnego spektrum aktywnych substancji. Zgodnie z normami farmakopealnymi, ważne jest, aby stosować odpowiednie proporcje surowca do wody oraz ściśle przestrzegać czasów gotowania, aby nie tylko maksymalizować efektywność ekstrakcji, ale również uniknąć zniszczenia cennych składników.

Pytanie 27

Jakie surowce farmaceutyczne pozyskuje się z roślin?

A. Wosk karnauba, ichtiol, olej wątłuszowy

B. Olej wątłuszowy, olbrot, wosk żółty

C. Wosk biały, olej sezamowy, olbrot

D. Olej kakaowy, olej wiesiołkowy, wosk karnauba

Odpowiedź "Olej kakaowy, olej wiesiołkowy, wosk karnauba" jest poprawna, ponieważ wszystkie wymienione substancje są pozyskiwane z roślin. Olej kakaowy jest tłuszczem roślinnym uzyskiwanym z ziaren kakaowca, a jego zastosowanie obejmuje zarówno przemysł spożywczy, jak i kosmetyczny, gdzie stosuje się go jako środek nawilżający i zmiękczający skórę. Olej wiesiołkowy natomiast pozyskiwany jest z nasion wiesiołka i zawiera cenne kwasy tłuszczowe omega-6, co sprawia, że jest często używany w suplementach diety oraz produktach do pielęgnacji skóry dla poprawy jej elastyczności i nawilżenia. Wosk karnauba, pozyskiwany z liści palmy Copernicia prunifera, jest stosowany jako naturalny emulgator i stabilizator w kosmetykach, a także w przemyśle spożywczym jako środek do glazowania. Te substancje są zgodne z zasadami stosowania surowców naturalnych w farmacji i kosmetologii, co potwierdza ich szerokie zastosowanie w branży.

Pytanie 28

Zgodnie z Farmakopeą Polską XI, dla jakiego surowca oznacza się zawartość garbników?

A. Quercus cortex

B. Ipecacuanhae radix

C. Salicis cortex

D. Sennae folium

Odpowiedź "Quercus cortex" jest prawidłowa, ponieważ według Farmakopei Polskiej XI, to właśnie kora dębu (Quercus cortex) jest wskazana do oznaczania zawartości garbników. Garbniki to związki chemiczne o właściwościach taninowych, które mają znaczące zastosowanie w farmakologii oraz różnych dziedzinach przemysłu. W kontekście medycyny naturalnej, garbniki z kory dębu mają właściwości ściągające i przeciwzapalne, co czyni je przydatnymi w leczeniu biegunek oraz stanów zapalnych błon śluzowych. Właściwe oznaczanie zawartości garbników jest kluczowe dla określenia ich potencjału terapeutycznego oraz jakości surowca. Zgodnie z aktualnymi standardami, metody analizy powinny być przeprowadzane zgodnie z wytycznymi zawartymi w Farmakopei, co zapewnia ich rzetelność i powtarzalność. Przykładowo, wykorzystanie ekstrakcji z użyciem odpowiednich rozpuszczalników pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników, co ma bezpośrednie przełożenie na skuteczność preparatów opartych na dębie.

Pytanie 29

Ile gramów substancji nośnej trzeba dodać do 75,0 g maści 5,0%, aby uzyskać maść 3,0%?

A. 45,0 g

B. 112,5 g

C. 125,0 g

D. 50,0 g

Żeby obliczyć, ile gramów podłoża trzeba dodać do 75,0 g maści o stężeniu 5,0%, żeby uzyskać maść o stężeniu 3,0%, musimy skorzystać z zasady zachowania masy i równania dotyczącego stężenia. W tej maści 5,0% mamy 5 g substancji czynnej w 100 g maści, co oznacza, że w 75,0 g mamy 3,75 g substancji czynnej. Teraz, żeby uzyskać nową maść 3,0%, musimy obliczyć całkowitą masę, przy której ta sama ilość substancji czynnej (3,75 g) będzie stanowiła 3,0% całości. Możemy to zapisać takim równaniem: 3,75 g = 0,03 * (75 g + x), gdzie x to masa podłoża, które dodamy. Po rozwiązaniu tego równania wychodzi, że x = 50 g. W farmacji dobrze jest robić dokładne obliczenia, żeby mieć pewność, że substancje czynne są w odpowiednich ilościach, co jest kluczowe dla skuteczności leku.

Pytanie 30

Agonista selektywny receptorów β₂-adrenergicznych to

A. Fenoterol

B. Klotrimazol

C. Pantoprazol

D. Karwedilol

Fenoterol jest wybiórczym agonistą receptorów β2-adrenergicznych, co oznacza, że działa głównie na te receptory, które znajdują się w mięśniach gładkich oskrzeli. Jego mechanizm działania polega na stymulacji tych receptorów, co prowadzi do rozkurczu mięśni gładkich i ułatwienia przepływu powietrza w przypadku astmy oskrzelowej oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Fenoterol znajduje zastosowanie w terapii doraźnej, szczególnie w przypadku nagłych ataków astmy, co czyni go niezwykle ważnym lekiem w praktyce klinicznej. Warto wspomnieć, że fenoterol, dzięki swojej selektywności, powoduje mniej działań niepożądanych w porównaniu do nieselektywnych agonistów adrenergicznych, które mogą wpływać również na receptory β1-adrenergiczne w sercu, prowadząc do takich efektów, jak przyspieszenie akcji serca. Zgodnie z wytycznymi Global Initiative for Asthma (GINA), fenoterol jest często stosowany jako lek pierwszego wyboru w inhalatorach, co podkreśla jego kluczowe znaczenie w terapii chorób układu oddechowego.

Pytanie 31

Łaciński termin "antidiarrhoica" w polskim tłumaczeniu odnosi się do działania

A. przeciwkaszlowego

B. przeczyszczającego

C. przeciwbiegunkowego

D. rozkurczowego

Termin 'antidiarrhoica' w języku łacińskim odnosi się do substancji, które mają na celu przeciwdziałanie biegunkom, co czyni odpowiedź 'przeciwbiegunkowe' prawidłową. Leki przeciwbiegunkowe są stosowane w medycynie w celu zmniejszenia częstotliwości i płynności stolca. Istnieje kilka grup leków przeciwbiegunkowych, w tym leki działające na układ pokarmowy, takie jak Loperamid, który zmniejsza perystaltykę jelit. Działają one poprzez różne mechanizmy, w tym poprzez wpływ na receptory opioidowe w jelitach, co z kolei prowadzi do zmniejszenia wydzielania oraz opóźnienia pasażu jelitowego. W praktyce klinicznej, leki przeciwbiegunkowe są często stosowane w leczeniu ostrych biegunkach, takich jak te spowodowane infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi, a także w przypadku przewlekłych stanów, takich jak zespół jelita drażliwego. Zrozumienie tego terminu i jego zastosowania jest kluczowe dla skutecznego zarządzania objawami u pacjentów z zaburzeniami trawienia.

Pytanie 32

W terapii objawów związanych z przewlekłą niewydolnością żylną kończyn dolnych zaleca się zastosowanie

A. ditranolu

B. dorzolamidu

C. dimetikonu

D. diosminy

Diosmina jest substancją czynną o działaniu flebotropowym, co oznacza, że może poprawić funkcjonowanie żył oraz zwiększyć ich elastyczność. W przypadku przewlekłej niewydolności żylnej kończyn dolnych, diosmina działa na kilka sposobów: zmniejsza przepuszczalność naczyń, co obniża ryzyko powstawania obrzęków, a także poprawia mikrokrążenie. Zastosowanie diosminy jest zgodne z aktualnymi standardami leczenia chorób żylnych, co potwierdzają liczne badania kliniczne. Przykładem praktycznego zastosowania diosminy może być stosowanie jej w terapii pacjentów z objawami takimi jak ból, dyskomfort czy obrzęki kończyn dolnych. Dawkowanie tej substancji jest często dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, a jej działanie może być zauważalne już po kilku tygodniach stosowania. Ponadto, diosmina jest często stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak kompresjoterapia, co zwiększa jej efektywność.

Pytanie 33

Jak przygotowuje się emulsję stężoną?

A. maści w formie roztworu

B. maści zawierające tlenek cynku

C. emulsje z gumą arabską

D. emulsje z emulgatorem, który powstaje podczas przygotowywania leku

Emulsje z gumą arabską są jednymi z najczęściej stosowanych typów emulsji w farmacji i kosmetykach. Guma arabska działa jako emulgator, który stabilizuje mieszankę fazy olejowej i wodnej, co jest kluczowe dla uzyskania emulsji stężonej. Działa ona poprzez tworzenie sieci, która utrzymuje krople oleju w fazie wodnej, co zapobiega ich koalescencji. W praktyce, emulsje te są używane w różnych formułacjach, takich jak syropy, zawiesiny czy maści. W standardach farmaceutycznych, takich jak Farmakopea, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru emulgatorów, aby zapewnić stabilność i skuteczność leku. Guma arabska jest ceniona za swoje właściwości biokompatybilne i stabilizujące, co czyni ją idealnym składnikiem zarówno w preparatach leczniczych, jak i w produktach kosmetycznych. Ponadto, jej zastosowanie jest zgodne z dobrą praktyką wytwarzania, co podkreśla jej znaczenie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Pytanie 34

Przy przygotowywaniu mazidła Linimentum Calcis, który składnik pełni rolę emulgatora?

A. guma arabska

B. mydło wapniowe

C. lecytyna

D. cholesterol

Mydło wapniowe, jako emulgator w mazidle Linimentum Calcis, pełni kluczową rolę w stabilizacji emulsji, co jest niezbędne dla uzyskania jednorodnej i efektywnej formulacji. Emulgatory są substancjami, które pomagają w łączeniu dwóch faz, które normalnie się nie mieszają, takich jak olej i woda. Mydło wapniowe, będące solą kwasu tłuszczowego wapnia, ma zdolność do tworzenia miceli, co umożliwia stabilizację emulsji wodno-olejowych. Zastosowanie mydła wapniowego w Linimentum Calcis nie tylko pozwala na uzyskanie pożądanej konsystencji, ale także zwiększa skuteczność terapeutyczną preparatu. W praktyce, preparaty zawierające mydło wapniowe są często używane w dermatologii i farmacji, zwłaszcza w leczeniu stanów zapalnych skóry. Dodatkowo, mydło wapniowe, ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, może wspierać procesy gojenia. Użycie tego emulgatora jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie formulacji kosmetyków i farmaceutyków, co czyni go doskonałym wyborem dla stabilizacji produktów medycznych. Poznanie właściwości i zastosowań mydła wapniowego w emulsjach jest istotne dla profesjonalistów zajmujących się produkcją preparatów leczniczych.

Pytanie 35

Do dezynfekcji nienaruszonej skóry należy używać alkoholu etylowego o stężeniu

A. 50% v/v

B. 40% v/v

C. 96% v/v

D. 70% v/v

Alkohol etylowy o stężeniu 70% v/v jest uważany za optymalny do odkażania nieuszkodzonej skóry ze względu na swoje właściwości biobójcze. Stężenie 70% pozwala na skuteczne zniszczenie większości bakterii, wirusów oraz grzybów, ponieważ umożliwia alkoholowi penetrację przez ściany komórkowe mikroorganizmów. W wyższych stężeniach, takich jak 96% v/v, alkohol zbyt szybko paruje, co ogranicza jego zdolność do efektywnego wnikania w komórki drobnoustrojów. W praktyce, 70% roztwór etanolu jest szeroko stosowany w szpitalach i ośrodkach medycznych do dezynfekcji rąk oraz powierzchni, będąc zgodnym z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Ponadto, 70% alkohol etylowy jest wykorzystywany jako środek do dezynfekcji przed zabiegami chirurgicznymi czy iniekcjami, co podkreśla jego znaczenie w zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentów oraz zapobieganiu zakażeniom. Warto również zaznaczyć, że takie stężenie alkoholu nie tylko skutecznie niszczy patogeny, ale również minimalizuje ryzyko podrażnień skóry, co jest istotne w kontekście długotrwałego stosowania.

Pytanie 36

Biotransformacja leku to:

A. nieodwracalny proces uwalniania niezmienionej substancji leczniczej oraz jej metabolitów różnymi drogami

B. odwracalny proces przechodzenia leku z krwi do tkanek i z powrotem

C. przemiana substancji leczniczej w metabolity na skutek reakcji biochemicznych kontrolowanych enzymami

D. przechodzenie leku z formy farmaceutycznej do naturalnych płynów ustrojowych

Wszystkie zaproponowane odpowiedzi, z wyjątkiem właściwej, odzwierciedlają mylne koncepcje dotyczące biotransformacji substancji leczniczych. Pierwsza z odpowiedzi sugeruje, że biotransformacja to proces przechodzenia leku do naturalnych płynów ustrojowych. Jest to niedokładne, ponieważ biotransformacja odnosi się do chemicznych reakcji, które zachodzą w organizmie, a nie do samego transportu substancji. Transport substancji leczniczych z krwi do tkanek i z powrotem opisuje natomiast dystrybucję, a nie biotransformację. Dodatkowo, odwracalność w kontekście transportu również nie ma związku z procesem biochemicznym przekształcania substancji. Kolejna nieadekwatna opcja wskazuje na proces nieodwracalnego uwalniania substancji oraz jej metabolitów. Należy zaznaczyć, że biotransformacja może prowadzić do powstawania aktywnych lub nieaktywnych metabolitów, a zatem nie jest to proces jednoznacznie nieodwracalny. W praktyce przemiana substancji leczniczej odbywa się poprzez reakcje enzymatyczne, które mogą być regulowane przez różne czynniki, w tym interakcje z innymi lekami. Zrozumienie biotransformacji jest kluczowe dla przewidywania potencjalnych interakcji leków oraz ich wpływu na skuteczność terapeutyczną, co jest szczególnie istotne w kontekście personalizacji terapii farmakologicznej.

Pytanie 37

Które badanie należy wykonać w celu przeprowadzenia standaryzacji Anisi fructus?

Fragment Farmakopei Polskiej

DEFINICJA
Cała, wysuszona rozłupnia Pimpinella anisum L.
Zawartość: nie mniej niż 20 mL/kg olejku eterycznego (bezwodna substancja roślinna).

A. Zawartości garbników.

B. Wskaźnika pęcznienia.

C. Wskaźnika goryczy.

D. Zawartości olejku eterycznego.

Wybór odpowiedzi dotyczącej zawartości olejku eterycznego jako kluczowego badania dla standaryzacji Anisi fructus jest zgodny z obowiązującymi standardami farmakopealnymi. Anisi fructus, czyli owoc anyżu, powinien zawierać nie mniej niż 20 mL/kg olejku eterycznego, co jest istotnym wskaźnikiem jego jakości. Olejek eteryczny z anyżu ma szereg właściwości terapeutycznych, w tym działanie przeciwskurczowe i wspomagające trawienie. W praktyce, analiza zawartości olejku eterycznego wykonuje się zazwyczaj za pomocą destylacji parowej, co pozwala na uzyskanie czystego produktu do dalszej analizy. Standaryzacja jest kluczowa w produkcji farmaceutycznej, ponieważ zapewnia powtarzalność i jakość preparatów, co przekłada się na bezpieczeństwo pacjentów. Dobrze przeprowadzona standaryzacja pozwala również na pełniejsze wykorzystanie potencjału terapeutycznego substancji roślinnych, co jest niezbędne w ziołolecznictwie. W kontekście regulacji, zgodność z farmakopeą jest wymagana do zarejestrowania produktów roślinnych w krajowych i międzynarodowych systemach zdrowotnych.

Pytanie 38

Garbniki obecne w roślinnych surowcach (np. Quercus cortex, Salviae folium) mają głównie działanie lokalne?

A. dezynfekujące

B. adsorpcyjne

C. ściągające

D. ochronne

Garbniki, będące polifenolami, działają ściągająco, co oznacza, że mają zdolność do koagulacji białek i tworzenia osłony na powierzchni błon śluzowych. To działanie ściągające jest szczególnie przydatne w medycynie naturalnej oraz farmaceutycznej, gdzie preparaty zawierające garbniki stosuje się w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych, oparzeń czy ran. Na przykład, wyciąg z kory dębu (Quercus cortex) jest powszechnie używany w celu przyspieszenia gojenia się ran oraz łagodzenia objawów biegunki. Stosowane w formie naparów lub balsamów, garbniki mogą również wspierać procesy regeneracyjne tkanek, co czyni je cennym składnikiem w terapii chorób dermatologicznych. Działanie ściągające garbników jest zgodne z aktualnymi standardami w terapii roślinnymi preparatami, które zalecają ich użycie w przypadkach wymagających lokalnego wsparcia w gojeniu i łagodzeniu podrażnień. Zrozumienie tego mechanizmu działania jest kluczowe w kontekście wykorzystania surowców roślinnych w praktyce zdrowotnej.

Pytanie 39

Mikser recepturowy to urządzenie wykorzystywane do przygotowywania w aptece

A. mikstur i zawiesin

B. kropli i czopków

C. maści i czopków

D. naparów i odwarów

Mikser recepturowy jest kluczowym urządzeniem stosowanym w aptekach do sporządzania maści i czopków, które wymagają precyzyjnego łączenia składników aktywnych oraz substancji pomocniczych. Proces ten często wiąże się z koniecznością osiągnięcia jednorodnej konsystencji, co jest szczególnie istotne w przypadku maści, które muszą być odpowiednio homogenizowane, aby zapewnić równomierne rozkładanie się substancji czynnych na powierzchni skóry. Mikser umożliwia dokładne wymieszanie składników, co sprzyja ich lepszemu wchłanianiu oraz skuteczności terapeutycznej. Przykładem praktycznego zastosowania miksera recepturowego jest przygotowywanie maści na bazie tłuszczów lub emulgatorów, które wymagają szczególnej uwagi w procesie ich sporządzania. W kontekście czopków, mikser pomaga w uzyskaniu odpowiedniej konsystencji masy, co jest niezwykle istotne dla ich prawidłowego wprowadzenia i działania. Zgodnie z obowiązującymi standardami jakości w farmacji, takich jak Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP), użycie miksera recepturowego w aptece zapewnia nie tylko efektywność, ale również bezpieczeństwo sporządzanych preparatów.

Pytanie 40

Co oznacza skrót POChP?

A. przytarczyc

B. pleców

C. prostaty

D. płuc

Skrót POChP oznacza przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, która jest jedną z najczęstszych chorób układu oddechowego. Charakteryzuje się postępującym ograniczeniem przepływu powietrza, co prowadzi do trudności w oddychaniu. POChP jest najczęściej spowodowana długotrwałym narażeniem na substancje drażniące, takie jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza czy substancje chemiczne. W praktyce klinicznej rozpoznanie POChP opiera się na objawach takich jak przewlekły kaszel, duszność oraz nadmierne wydzielanie śluzu. Diagnostyka opiera się na spirometrii, która mierzy objętość powietrza wydychanego przez pacjenta oraz czas tego wydychania. Leczenie POChP obejmuje stosowanie bronchodilatatorów, które pomagają rozszerzać drogi oddechowe, a w bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się sterydy wziewne oraz terapie tlenowe. Ważne jest również rzucenie palenia oraz rehabilitacja oddechowa, co znacząco poprawia jakość życia pacjentów. Zarządzanie chorobą powinno być ukierunkowane na zmniejszenie objawów oraz poprawę wydolności fizycznej pacjentów.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej