Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 9 grudnia 2025 14:50
Data zakończenia: 9 grudnia 2025 15:20

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jak, w przybliżeniu, zmieni się moc wydobywana przez grzejnik elektryczny, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilania pozostanie niezmienione?

A. Zmniejszy się czterokrotnie

B. Zwiększy się czterokrotnie

C. Zwiększy się dwukrotnie

D. Zmniejszy się dwukrotnie

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ moc wydzielana przez grzejnik elektryczny jest proporcjonalna do kwadratu napięcia zasilania i odwrotnie proporcjonalna do długości spirali grzejnej. Kiedy skracamy spiralę grzejną o połowę, jej rezystancja maleje, co powoduje, że prąd płynący przez nią wzrasta, przy niezmienionym napięciu. Zgodnie z prawem Ohma, moc P można wyrazić jako P = U²/R, gdzie U to napięcie, a R to rezystancja. Skrócenie spirali grzejnika o połowę wpływa na zmniejszenie rezystancji o połowę, co z kolei powoduje, że moc wydzielana przez grzejnik wzrasta dwukrotnie. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdy grzejniki są wykorzystywane do podgrzewania cieczy, zwiększenie mocy o 100% może znacząco wpłynąć na efektywność procesu grzewczego, co jest zgodne z zasadami optymalizacji energetycznej.

Pytanie 2

Który przewód powinien być zastosowany do połączenia z siecią 230 V transformatora znajdującego się w metalowej obudowie centralki alarmowej?

A. YTDY 2×0,5 mm2

B. OMY 3×0,75 mm2

C. OMY 2×0,75 mm2

D. YTDY 4×0,5 mm2

Odpowiedź OMY 3×0,75 mm2 jest poprawna, ponieważ przewód ten charakteryzuje się odpowiednią konstrukcją i parametrami technicznymi do wykorzystania w instalacjach zasilających urządzenia wymagające podłączenia do sieci 230 V. Przewód OMY jest przewodem w gumie, co zapewnia mu elastyczność i odporność na różne czynniki atmosferyczne oraz mechaniczne, co jest kluczowe w kontekście instalacji w metalowej obudowie centralki alarmowej. Wybór przewodu o przekroju 0,75 mm2 jest uzasadniony dla aplikacji o średnim poborze mocy, co jest typowe w systemach alarmowych. Dodatkowo, OMY 3×0,75 mm2 zawiera trzy żyły, co umożliwia nie tylko zasilanie, ale także podłączenie dodatkowych funkcji, takich jak sygnalizacja. Stosowanie przewodów zgodnych z normami PN-EN 60228 oraz PN-EN 50525 jest zgodne z zaleceniami dobrych praktyk elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo i niezawodność w eksploatacji.

Pytanie 3

Włączenie grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to oznacza?

A. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

B. uszkodzenie w przewodzie fazowym

C. uszkodzenie w grzałce

D. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym

Zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego przy załączeniu grzejnika wskazuje na wystąpienie zwarcia w obwodzie. W przypadku zwarcia przewodu fazowego do neutralnego, prąd przepływający przez obwód gwałtownie wzrasta, co przekracza dopuszczalne wartości dla zabezpieczeń nadprądowych, powodując ich natychmiastowe wyłączenie. Tego rodzaju sytuacje mogą wystąpić w przypadku uszkodzenia instalacji elektrycznej, co może skutkować niebezpiecznymi warunkami pracy urządzeń elektrycznych. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce jest regularna kontrola stanu instalacji elektrycznych, w tym grzejników, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Standardy branżowe, jak PN-IEC 60364, nakładają obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz utrzymanie sprawności systemów elektrycznych.

Pytanie 4

Jaką czynność kontrolną można przeprowadzić podczas obserwacji silnika elektrycznego w trakcie jego działania?

A. Kontrola stanu szczotek oraz szczotkotrzymaczy

B. Sprawdzenie stopnia nagrzewania obudowy

C. Weryfikacja stabilności połączeń elementów napędowych

D. Ocena stanu pierścieni ślizgowych i komutatora

Sprawdzenie stopnia nagrzewania się obudowy silnika elektrycznego jest kluczowym elementem monitorowania jego stanu podczas pracy. Nagrzewanie się silnika może wskazywać na różne problemy, takie jak przeciążenie, zatarcie łożysk, niewłaściwe smarowanie lub awarię izolacji. W praktyce, do pomiaru temperatury obudowy można wykorzystać pirometr lub czujniki temperatury, co pozwala na monitorowanie parametrów pracy silnika w czasie rzeczywistym. Wartości temperatury powinny być zgodne z normami producenta; ich przekroczenie może prowadzić do uszkodzenia silnika, co w konsekwencji wiąże się z kosztownymi naprawami i przestojami w produkcji. Zgodnie z zaleceniami branżowymi, regularne pomiary temperatury są częścią rutynowych przeglądów technicznych, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i zwiększa bezpieczeństwo operacyjne. Właściwe podejście do monitorowania temperatury silnika jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu oraz z normami ISO, które zalecają proaktywne podejście do zarządzania ryzykiem w infrastrukturze technicznej.

Pytanie 5

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym intensywnie iskrzy na segmentach komutatora. Najbardziej prawdopodobnym powodem uszkodzenia jest

A. przerwa w obwodzie stojana

B. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika

C. przerwa w obwodzie wirnika

D. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana

Zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika jest najczęstszą przyczyną nadmiernego iskrzenia na komutatorze silnika szeregowego prądu stałego. Tego typu zwarcia powodują nieprawidłowy przepływ prądu w uzwojeniach wirnika, co skutkuje dużymi prądami roboczymi, a w konsekwencji prowadzi do powstania intensywnych łuków elektrycznych na komutatorze. Iskrzenie to nie tylko obniża efektywność pracy silnika, ale także może prowadzić do szybszego zużycia elementów komutatora oraz wirnika. Przykładowo, w silnikach stosowanych w aplikacjach przemysłowych, takich jak napędy trakcyjne czy maszyny robocze, kluczowe jest monitorowanie stanu uzwojeń, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Regularne inspekcje oraz stosowanie systemów diagnostycznych, takich jak termowizja czy analiza drgań, mogą pomóc w wczesnym wykryciu problemów z uzwojeniami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu. Ponadto, zrozumienie efektów zwarć międzyzwojowych jest kluczowe dla inżynierów projektujących układy napędowe, aby mogli tworzyć bardziej niezawodne i trwałe systemy.

Pytanie 6

Najtrudniejsze okoliczności gaszenia łuku elektrycznego występują w obwodzie o charakterze

A. indukcyjnym, przy przepływie prądu stałego

B. rezystancyjnym, przy przepływie prądu stałego

C. indukcyjnym, przy przepływie prądu sinusoidalnego

D. rezystancyjnym, przy przepływie prądu przemiennego

W obwodach o charakterze indukcyjnym, szczególnie przy przepływie prądu stałego, występują trudności związane z gaszeniem łuku elektrycznego, ze względu na charakterystyki reaktancji indukcyjnej. Łuk elektryczny generowany w takich obwodach ma tendencję do utrzymywania się, ponieważ prąd stały nie zmienia kierunku i nie przechodzi przez zero, co jest kluczowym momentem ułatwiającym gaszenie łuku. W praktyce, w systemach elektroenergetycznych, takie zjawisko jest szczególnie istotne przy zabezpieczeniach, takich jak wyłączniki elektromagnetyczne, które muszą być odpowiednio zaprojektowane, aby skutecznie radzić sobie z długotrwałym łukiem. Dobry przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w projektowaniu rozdzielnic elektrycznych, gdzie należy uwzględnić wpływ indukcyjności na dobór odpowiednich zabezpieczeń. W zgodzie z normami IEC oraz dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ważne jest, aby inżynierowie projektując systemy elektryczne brali pod uwagę te zjawiska, co przekłada się na bezpieczeństwo i niezawodność obsługiwanych instalacji.

Pytanie 7

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone w celu kompensacji mocy biernej w zakładzie przemysłowym, w którym znajdują się liczne silniki indukcyjne?

A. Podłączyć kondensatory szeregowo do silników

B. Podłączyć dławiki indukcyjne szeregowo do silników

C. Podłączyć kondensatory równolegle do silników

D. Podłączyć dławiki indukcyjne równolegle do silników

Włączenie kondensatorów równolegle do silników indukcyjnych jest skuteczną metodą kompensacji mocy biernej, ponieważ kondensatory te generują moc bierną pojemnościową, co pomaga zrównoważyć moc bierną indukcyjną pobieraną przez silniki. Silniki indukcyjne, zwłaszcza te pracujące w zakładach przemysłowych, mają tendencję do pobierania znacznych ilości mocy biernej, co może prowadzić do obciążenia sieci zasilającej oraz zwiększenia kosztów energii elektrycznej. Zastosowanie kondensatorów w konfiguracji równoległej pozwala na efektywne zredukowanie współczynnika mocy, co jest zgodne z normami branżowymi takimi jak IEC 61000-3-2 dotyczące jakości energii elektrycznej. Ponadto, kondensatory mogą być stosowane w systemach automatycznego sterowania, co umożliwia dynamiczną kompensację mocy biernej, zapewniając oszczędności operacyjne i zwiększając niezawodność systemu. Przykłady zastosowań obejmują przemysłowe instalacje zasilające, gdzie pojemnościowe kompensatory są zintegrowane z systemami zarządzania energią, co prowadzi do optymalizacji efektywności energetycznej.

Pytanie 8

Jakie będą konsekwencje podniesienia częstotliwości napięcia zasilającego stojan w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Nawrót wirnika silnika

B. Całkowite zniszczenie wirnika silnika

C. Spadek prędkości obrotowej wirnika silnika

D. Wzrost prędkości obrotowej wirnika silnika

Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilania stojana trójfazowego silnika indukcyjnego prowadzi do podwyższenia prędkości obrotowej wirnika zgodnie z zasadą synchronizacji. W silnikach indukcyjnych prędkość obrotowa wirnika jest ściśle związana z częstotliwością zasilania, co wynika z relacji: n = 120 * f / p, gdzie n to prędkość obrotowa w obr/min, f to częstotliwość w Hz, a p to liczba par biegunów. Zwiększenie częstotliwości powoduje, że wirnik osiąga wyższą prędkość, co ma zastosowanie w różnych procesach przemysłowych, gdzie wymagana jest regulacja prędkości napędu, na przykład w systemach transportowych czy w automatyce przemysłowej. W praktyce możemy wykorzystać falowniki, które umożliwiają precyzyjne sterowanie częstotliwością, a tym samym prędkością obrotową silnika, co optymalizuje zużycie energii i zwiększa efektywność procesów. Warto również zauważyć, że zgodnie z normami IEC 60034, projektowanie systemów napędowych powinno uwzględniać odpowiednie parametry zasilania, co wpływa na trwałość i wydajność silników."

Pytanie 9

Korzystając z tabeli, w której zamieszczono dopuszczalne wartości obciążalności prądowej długotrwałej, dobierz przekrój przewodów jednożyłowych typu DY do wykonania trójfazowego obwodu instalacji mieszkaniowej ułożonej w rurach. Obwód ma zasilać odbiorniki energii elektrycznej o łącznej mocy znamionowej 16 kVA przy napięciu znamionowym 400 V.

	Przekrój przewodu mm²	Jeden lub kilka przewodów 1-żyłowych ułożonych w rurze		Przewody płaszczowe, rurowe, wtynkowe		Przewody gołe
	Przekrój przewodu mm²	Żyła Cu, A	Żyła Al., A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A
A.	1,0	11	-	15	-	19	-
B.	1,5	15	-	18	-	24	-
C.	2,5	20	15	26	20	32	26
D.	4,0	25	20	34	27	42	33

A. C.

B. A.

C. B.

D. D.

Wybierając niewłaściwy przekrój przewodów, można napotkać wiele problemów związanych z bezpieczeństwem i efektywnością instalacji elektrycznej. Często zdarza się, że osoby projektujące obwody trójfazowe nie wykonują dokładnych obliczeń obciążenia, co prowadzi do użycia przewodów o zbyt małym przekroju. Na przykład, wybór przekroju 2.5 mm², który ma obciążalność zaledwie 20 A, nie wystarcza w tym przypadku, ponieważ obliczony prąd wynosi 23.09 A. Taki błąd może prowadzić do przegrzewania przewodów, co z kolei stwarza ryzyko uszkodzenia izolacji i może prowadzić do pożaru. Warto zwrócić uwagę, że zgodnie z normami PN-IEC 60364, dobór przekroju przewodów powinien uwzględniać zarówno obciążalność długotrwałą, jak i warunki ułożenia przewodów, takie jak temperatura otoczenia oraz ich umiejscowienie. W praktyce, zbyt mały przekrój przewodów to nie tylko kwestia mocy, ale również długoterminowej niezawodności instalacji. Ponadto, ignorowanie standardów obciążalności i niewłaściwie dobrane przewody mogą prowadzić do kosztownych napraw oraz zwiększonego ryzyka awarii systemu elektrycznego.

Pytanie 10

Przeglądy okresowe instalacji elektrycznej w budynkach mieszkalnych powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok

B. 4 lata

C. 3 lata

D. 5 lat

Badania okresowe mieszkaniowej instalacji elektrycznej powinny być przeprowadzane co pięć lat, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-HD 60364. Regularne kontrole instalacji elektrycznej są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania systemu. W trakcie takich badań specjaliści sprawdzają między innymi stan izolacji przewodów, działanie zabezpieczeń oraz ich prawidłowe umiejscowienie. W praktyce oznacza to, że po pięciu latach użytkowania instalacji, warto zlecić jej audyt, aby upewnić się, że nie doszło do degradacji elementów elektrycznych, co mogłoby prowadzić do zwarcia lub pożaru. Dobrą praktyką jest również prowadzenie dokumentacji z przeprowadzonych badań, co ułatwia późniejsze analizy i decyzje dotyczące eksploatacji oraz ewentualnych modernizacji. Osoby wynajmujące mieszkania powinny być świadome, że odpowiedzialność za stan instalacji spoczywa na właścicielu, a regularne przeglądy są nie tylko wyrazem dbałości o bezpieczeństwo, ale również wymaganiem prawnym.

Pytanie 11

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników spełnia warunek prądu zadziałania I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN?

Wyłącznik	Wynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania I_Δ
P302 25-10-AC	25 mA
P202 25-30-AC	25 mA
P304 40-30-AC	40 mA
P304 40-100-AC	40 mA

A. P302 25-10-AC

B. P304 40-30-AC

C. P304 40-100-AC

D. P202 25-30-AC

Wyłącznik P202 25-30-AC jest poprawny, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 25 mA, co mieści się w przedziale I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN dla tego urządzenia. Obliczając ten zakres, przyjmujemy, że nominalny prąd różnicowy I_ΔN wynosi 30 mA, co daje zakres zadziałania od 15 mA do 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowymi elementami w systemach zabezpieczeń elektrycznych, chroniącymi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz pożarami spowodowanymi upływem prądu. Regularne sprawdzanie ich działania, zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008, jest niezbędne w każdej instalacji elektrycznej. Właściwy dobór wyłączników i ich odpowiednie ustawienia mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników i niezawodności systemu. Zastosowanie wyłącznika P202 25-30-AC w praktyce pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów w różnych aplikacjach, w tym w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz przemysłowych.

Pytanie 12

Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w przedstawionej tabeli określ uszkodzenie występujące w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji
Drugi punkt pomiaru:	Przewód fazowy L	Przewód neutralny N	Metalowa rura CO	Metalowa rura gazowa	Metalowa wanna łazienkowa
Drugi punkt pomiaru:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V
Wynik:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V

A. Zwarcie między przewodem neutralnym i fazowym.

B. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.

C. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.

D. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.

Wybór niepoprawnej odpowiedzi często wynika z błędnego zrozumienia zasad działania instalacji elektrycznych oraz pomiarów napięcia. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur może sugerować, że izolacja jest w złym stanie, jednak w przypadku obecności napięcia na metalowych elementach, ważniejsze jest zrozumienie, że to nieprawidłowości w połączeniach wyrównawczych mogą być przyczyną takich zjawisk. Zwarcie między przewodem neutralnym a fazowym, choć groźne, nie tłumaczy obecności napięcia na metalowych elementach, które powinny być uziemione. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny to inny problem, który z kolei jest bardziej związany z bezpieczeństwem użytkowników, ale nie wyjaśnia zjawiska napięcia na metalowych rurach. Każda z tych opcji nie odnosi się w wystarczający sposób do problemu, który pojawia się w wyniku niewłaściwego działania połączeń wyrównawczych. W szczególności, nieprawidłowe myślenie prowadzi do pominięcia fundamentalnych zasad związanych z uziemieniem i ochroną przeciwporażeniową. Kluczowe jest, aby instalacje były projektowane i wykonane zgodnie z aktualnymi normami, a ich regularna kontrola zapewnia bezpieczeństwo i eliminację potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 13

Ile minimum osób powinno zajmować się pracami w warunkach szczególnego zagrożenia?

A. Dwie osoby

B. Trzy osoby

C. Jedna osoba

D. Cztery osoby

Odpowiedź, że co najmniej dwie osoby powinny wykonywać prace w warunkach szczególnego zagrożenia, jest zgodna z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). W praktyce oznacza to, że w sytuacjach stwarzających ryzyko dla zdrowia lub życia, konieczne jest, aby jedna osoba mogła nie tylko wykonać dane zadanie, ale także zapewnić wsparcie oraz interwencję w przypadku nagłego wypadku. Taka zasada jest szczególnie ważna w środowiskach, gdzie występują czynniki niebezpieczne, takie jak substancje chemiczne, prace na wysokości czy w zamkniętych przestrzeniach. W odniesieniu do standardów OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz normy ISO 45001, które dotyczą zarządzania bezpieczeństwem i zdrowiem w pracy, posiadanie co najmniej dwóch pracowników przy takich zadaniach jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniej reakcji na potencjalne zagrożenia. Przykładem może być sytuacja, w której jeden pracownik może doznać kontuzji lub stracić przytomność, a drugi będzie w stanie wezwać pomoc lub udzielić pierwszej pomocy, co może uratować życie. Dwuosobowa obsada w trudnych warunkach stanowi także dodatkowy element kontroli i bezpieczeństwa, co jest zalecane w wielu branżach, takich jak budownictwo czy przemysł chemiczny.

Pytanie 14

Jaką czynność powinno się wykonać podczas pomiaru rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji izolacji silnika trójfazowego w celu zlokalizowania uszkodzeń?

A. Otworzyć łącznik załączający silnik

B. Zewrzeć zaciski silnika z zaciskiem ochronnym

C. Obciążyć silnik momentem znamionowym

D. Podłączyć napięcie zasilające

Jak dla mnie, otwarcie łącznika przed pomiarem rezystancji uzwojeń w silniku trójfazowym to bardzo ważny krok. Dzięki temu unikamy poważnych uszkodzeń sprzętu, a także dbamy o swoje bezpieczeństwo podczas testów. Kiedy łącznik jest otwarty, można spokojnie zmierzyć rezystancję uzwojeń, co jest kluczowe, żeby ocenić stan ich izolacji i wychwycić ewentualne zwarcia międzyzwojowe. Warto wiedzieć, że takie praktyki są potwierdzone przez normy jak IEC 60034-1, które mocno podkreślają, że trzeba mieć bezpieczny dostęp do obwodów przed rozpoczęciem pomiarów. Otwarcie łącznika to także zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem silnika, co mogłoby prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji. Pamiętaj, żeby używać odpowiednich narzędzi, jak megohmometr, do pomiaru rezystancji izolacji. To pozwoli uzyskać dokładne wyniki i ocenić stan izolacji. Regularne przeglądy silników w zakładach przemysłowych to najlepszy sposób na wczesne wykrywanie usterek i lepsze zarządzanie kosztami eksploatacji.

Pytanie 15

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojenia V1-V2.

B. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

C. uzwojenia U1-U2.

D. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 16

Jakie będą konsekwencje obniżenia wartości napięcia zasilającego silnik indukcyjny o kilka procent, gdy pracował on z napięciem znamionowym i obciążeniem mocą nominalną przy niezmiennej częstotliwości i stałym, niezależnym od prędkości obrotowej momencie obciążenia?

A. Wzrost przeciążalności silnika oraz prądu pobieranego z sieci

B. Spadek przeciążalności silnika oraz wzrostu prądu pobieranego z sieci

C. Spadek przeciążalności silnika oraz prądu pobieranego z sieci

D. Wzrost przeciążalności silnika oraz spadek prądu pobieranego z sieci

Odpowiedź wskazująca na zmniejszenie przeciążalności silnika i zwiększenie prądu pobieranego z sieci jest poprawna, ponieważ obniżenie napięcia zasilającego wpływa na moment obrotowy silnika indukcyjnego. Przy stałej wartości częstotliwości, zmniejszenie napięcia prowadzi do obniżenia momentu obrotowego, co ogranicza zdolność silnika do pracy w warunkach przeciążenia. W praktyce oznacza to, że silnik staje się mniej odporny na nagłe wzrosty obciążenia, co może prowadzić do jego przeciążenia i zadziałania zabezpieczeń. Zmniejszenie napięcia zasilającego skutkuje również wzrostem prądu, ponieważ zgodnie z prawem Ohma, przy stałym oporze zwiększa się natężenie prądu w przypadku zmniejszenia napięcia. W kontekście zastosowania w przemyśle, takie zjawisko może prowadzić do awarii silników lub ich niewłaściwej pracy. Przykładem może być zastosowanie silnika w aplikacjach wymagających wysokiej wydajności, takich jak wciągniki czy prasy hydrauliczne, gdzie precyzyjne ustawienie parametrów zasilania jest kluczowe dla efektywności operacyjnej. W normach dotyczących eksploatacji silników elektrycznych, takich jak IEC 60034, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru napięcia zasilającego dla zapewnienia optymalnej pracy urządzeń.

Pytanie 17

Która z poniższych czynności nie jest częścią badań eksploatacyjnych silnika elektrycznego?

A. Pomiar rezystancji uzwojeń stojana

B. Pomiar napięcia zasilającego

C. Przeprowadzenie próbnego rozruchu urządzenia

D. Weryfikacja stanu ochrony przeciwporażeniowej

Analizując pozostałe czynności, które zostały wymienione, można zauważyć, że zarówno pomiar rezystancji uzwojeń stojana, jak i sprawdzenie stanu ochrony przeciwporażeniowej są niezwykle istotnymi elementami w kontekście diagnostyki silników elektrycznych. Pomiar rezystancji uzwojeń dostarcza informacji o stanie izolacji oraz zużyciu uzwojeń, co jest kluczowe dla przewidywania żywotności silnika. Na przykład, niska rezystancja może sugerować uszkodzenie izolacji, co prowadzi do ryzyka zwarcia. Kolejnym ważnym aspektem jest ochrona przeciwporażeniowa, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa operatorów. Sprawdzenie stanu ochrony jest wymagane przez normy, takie jak IEC 60204-1, które określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa sprzętu elektrycznego w maszynach. Rozruch próbny to ostatni krok w procesie, który pozwala na testowanie silnika w rzeczywistych warunkach operacyjnych, co pozwala zidentyfikować ewentualne problemy w jego działaniu. Ignorowanie tych czynności może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym awarii silnika oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa pracy. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że każda z wymienionych czynności ma swoje miejsce i znaczenie w kontekście eksploatacji silnika elektrycznego.

Pytanie 18

Jakie prace są dozwolone w instalacjach elektrycznych, które nie są wyłączone spod napięcia w sieci TN?

A. Wymiana wkładek bezpiecznikowych.

B. Wykonywanie pomiaru rezystancji izolacji instalacji.

C. Zamiana gniazdek.

D. Dokręcanie przewodów w złączach.

Wymiana wkładek bezpiecznikowych w instalacjach elektrycznych niewyłączonych spod napięcia w układzie sieciowym TN jest dozwolona, ponieważ ta czynność nie wiąże się z bezpośrednim narażeniem pracownika na kontakt z elementami pod napięciem. Wkładki bezpiecznikowe są elementami, które można wymieniać bez rozłączania obwodu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa określonymi w normach PN-IEC 60364. W praktyce, wymiana wkładek bezpiecznikowych jest powszechnie stosowaną procedurą, która może być przeprowadzana przez przeszkolonych pracowników elektrycznych, co pozwala na kontynuowanie pracy urządzeń w przypadku awarii. W kontekście dobrych praktyk, istotne jest, aby personel posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz znał zasady BHP, co zapewnia bezpieczeństwo podczas takich operacji. Zastosowanie odpowiednich narzędzi oraz przestrzeganie procedur operacyjnych pozwala na zminimalizowanie ryzyka i zapewnienie ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 19

Do jakiego celu wykorzystuje się przełącznik w układzie gwiazda-trójkąt w zasilaniu silnika trójfazowego?

A. Aby obniżyć prędkość obrotową

B. Aby zredukować prąd rozruchowy

C. Aby zwiększyć moment rozruchowy

D. Aby poprawić przeciążalność

Przełącznik gwiazda-trójkąt jest powszechnie stosowany w układach zasilania silników trójfazowych w celu ograniczenia prądu rozruchowego. Kiedy silnik jest uruchamiany w układzie gwiazdy, napięcie na każdej fazie wynosi tylko 1/√3 (około 58%) napięcia międzyfazowego, co powoduje znaczące zmniejszenie prądu rozruchowego, który jest proporcjonalny do napięcia. Dzięki temu unika się przeciążenia sieci zasilającej oraz zmniejsza ryzyko uszkodzenia silnika. Po osiągnięciu odpowiednich obrotów, przełącznik zmienia połączenie na układ trójkąta, co pozwala na uzyskanie pełnej mocy silnika. Stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60034, które regulują zasady stosowania silników elektrycznych. W praktyce, ten system jest niezwykle przydatny w aplikacjach, w których wymagany jest wysoki moment rozruchowy, np. w młynach, dźwigach czy kompresorach, gdzie kontrola prądu podczas rozruchu jest kluczowa dla zapewnienia bezpiecznej i efektywnej pracy.

Pytanie 20

W elektrycznej instalacji o napięciu 230 V, zasilanej z systemu sieciowego TN-S, zmierzona impedancja pętli zwarcia wynosi 2,5 Ω. Wskaż, które oznaczenie wyłącznika jest zgodne z wymogiem samoczynnego odłączenia zasilania jako środka ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii w tej instalacji?

A. B16

B. C10

C. C16

D. B20

Wybór innego wyłącznika, takiego jak B20, C10 czy C16, może wynikać z niewłaściwego zrozumienia zasad działania wyłączników automatycznych i ich zastosowania w kontekście ochrony przeciwporażeniowej. Wyłącznik B20, z prądem znamionowym 20 A, ma zbyt wysoką wartość dla zdefiniowanej impedancji pętli zwarcia 2,5 Ω, co może prowadzić do zbyt długiego czasu zadziałania przy wystąpieniu zwarcia. To zwiększa ryzyko porażenia ludzi, co jest niezgodne z zaleceniami normy PN-EN 60947-2, która określa wymagania dotyczące zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych. Wybór C10 oraz C16, które są wyłącznikami typu C, również może być mylący, ponieważ są one przeznaczone głównie do obwodów z wysokimi prądami rozruchowymi, takimi jak silniki, a nie do typowych instalacji oświetleniowych czy gniazdowych. W związku z tym, wyłączniki te mogą zadziałać z opóźnieniem, co jest nieakceptowalne w kontekście ochrony przed porażeniem prądem. W praktyce, dobór odpowiednich wyłączników do instalacji elektrycznych powinien być oparty na analizie impedancji pętli zwarcia oraz wymagań dotyczących czasów zadziałania, aby zapewnić właściwe bezpieczeństwo.

Pytanie 21

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie fazowym i ochronnym

B. w przewodzie fazowym i fazowym

C. w przewodzie neutralnym i ochronnym

D. w przewodzie fazowym i neutralnym

Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 22

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie

B. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy

C. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy

D. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu

Założenia sugerujące, że pobór mocy czynnej z sieci wzrośnie, napięcie na zaciskach silnika spadnie lub częstotliwość prądu w silniku się zwiększy, są błędne i opierają się na nieprecyzyjnym rozumieniu zasad działania silników asynchronicznych oraz kondensatorów. Pobór mocy czynnej jest ściśle związany z pracą silnika, a włączenie kondensatorów ma na celu poprawę współczynnika mocy, co prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej, a nie czynnej. W przypadku spadku napięcia na zaciskach silnika, takie zjawisko występuje jedynie w sytuacji, gdy obciążenie jest zbyt duże w porównaniu do możliwości zasilania, co jest odwrotnością efektu uzyskanego przez kondensatory. Co więcej, zwiększenie częstotliwości prądu nie jest możliwe przez dodanie kondensatorów, ponieważ częstotliwość prądu w systemie zasilania jest stała i zadana przez dostawcę energii. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe do poprawnej analizy systemów elektroenergetycznych oraz minimalizacji strat energii i poprawy efektywności operacyjnej. W praktyce, nieodpowiednie podejście do kompensacji mocy biernej może prowadzić do poważnych problemów, w tym do obniżenia jakości zasilania i zwiększenia kosztów eksploatacji.

Pytanie 23

Jak zastosowanie w instalacji puszek rozgałęźnych o stopniu ochrony IP 43 zamiast wymaganych w projekcie o stopniu ochrony IP44 wpłynie na jej jakość?

A. Poprawi się klasa izolacji.

B. Zmniejszy się odporność na wilgoć.

C. Poprawi się klasa ochrony.

D. Zmniejszy się odporność na pył.

Dobra robota, że zwróciłeś uwagę na wybór puszek rozgałęźnych z IP 43. Wiesz, że to gorsza opcja w porównaniu do IP 44? IP oznacza, jak dobrze urządzenie radzi sobie z wodą i innymi nieprzyjemnościami. W przypadku IP 43, ochrona przed wilgocią nie jest zbyt silna, więc urządzenia mogą być narażone na wodne mgły, ale nie na krople wody spadające pod kątem. W przeciwieństwie do tego, IP 44 to lepsza opcja, jeśli chodzi o odporność na wilgoć, co jest super ważne w miejscach jak łazienki czy piwnice. Tak naprawdę, dobierając odpowiednie puszki, nie tylko dbamy o bezpieczeństwo, ale też o długość życia całej instalacji elektrycznej. Wybór elementów z właściwą klasą ochrony ma ogromny wpływ na to, jak system będzie działał i zmniejsza ryzyko różnych awarii związanych z wilgocią.

Pytanie 24

Który z wymienionych czynników dotyczących przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w systemie elektrycznym?

A. Przekrój żył

B. Typ materiału izolacyjnego

C. Długość przewodu

D. Typ materiału żyły

Rodzaj materiału izolacji nie ma wpływu na spadek napięcia w przewodach elektrycznych, ponieważ spadek napięcia jest ściśle związany z oporem żyły przewodowej, jej długością oraz przekrojem. Opór elektryczny przewodu jest obliczany na podstawie materiału, z którego wykonana jest żyła, oraz jej wymiarów. Izolacja przewodu ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony przed uszkodzeniami i minimalizacji strat energii, ale sama w sobie nie wpływa na opór elektryczny. Przykładowo, w instalacjach domowych wykorzystywane są przewody miedziane o odpowiednich przekrojach, co zapewnia minimalny spadek napięcia. Standardy takie jak PN-IEC 60228 oraz PN-EN 50525 precyzują wymagania dotyczące przewodów, skupiając się na ich właściwościach elektrycznych, a nie na materiale izolacyjnym. Ważne jest, aby inżynierowie i elektrycy zdawali sobie sprawę, że odpowiednio dobrane przewody mogą znacznie zwiększyć efektywność energetyczną instalacji elektrycznych.

Pytanie 25

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. uszkodzenie w grzałce

B. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

C. uszkodzenie w przewodzie fazowym

D. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego

Wyłączenie grzejnika w sytuacji, gdy zabezpieczenie nadprądowe natychmiast się załącza, wskazuje na przerwę w grzałce. Taka przerwa w obwodzie grzewczym powoduje, że prąd nie może przepływać przez grzałkę, co skutkuje narastającym napięciem na niepodłączonym odcinku obwodu. W związku z tym, zabezpieczenie nadprądowe, które ma za zadanie chronić instalację przed przeciążeniem oraz zwarciem, rozłącza obwód. Praktycznym przykładem zastosowania tej wiedzy jest kontrola stanu technicznego grzejników oraz regularne przeglądy instalacji elektrycznej, które powinny być przeprowadzane zgodnie z normą PN-IEC 60364. Właściwe podejście do utrzymania instalacji elektrycznej oraz systematyczna diagnostyka pozwala na wczesne wykrywanie usterek i zapobiega poważniejszym awariom. Ponadto, świadomość dotycząca działania zabezpieczeń nadprądowych jest kluczowa w kontekście prawidłowego użytkowania urządzeń grzewczych oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 26

Która z wymienionych czynności nie jest częścią oceny stanu technicznego podczas przeglądu układu napędowego z wykorzystaniem przekształtnika energoelektronicznego?

A. Sprawdzenie natężenia oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego

B. Kontrola połączeń stykowych

C. Ocena czystości filtrów powietrza chłodzącego

D. Weryfikacja jakości zabezpieczeń nadprądowych oraz zmiennozwarciowych

Sprawdzanie natężenia oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego to nie to samo, co przegląd stanu technicznego tego układu. Jak dla mnie, w takim przeglądzie powinniśmy skupić się na kluczowych aspektach, które wpływają na to, czy układ działa wydajnie i bezpiecznie. Na przykład, trzeba by sprawdzić zabezpieczenia nadprądowe i zmiennozwarciowe, bo one chronią urządzenia przed uszkodzeniem, gdy coś idzie nie tak, jak powinno. I nie zapominajmy o połączeniach stykowych, które odpowiadają za przekazywanie sygnałów elektrycznych. Filtry powietrza chłodzącego też mają ogromne znaczenie, bo odpowiednia temperatura pracy układu wpływa na jego długowieczność. Zadbanie o te wszystkie aspekty to klucz do efektywności operacyjnej oraz bezpieczeństwa użycia systemów z przekształtnikami. Przeglądy zgodne z normami, jak IEC 60204, mogą pomóc w uniknięciu awarii i sprawić, że układy napędowe będą działały jak należy.

Pytanie 27

Jak często powinno się wykonywać przeglądy instalacji elektrycznej w obiektach o napięciu znamionowym 230/400 V?

A. Tylko po przeprowadzonym remoncie budynku

B. Tylko po wymianie elementów instalacji

C. Nie rzadziej niż co 5 lat

D. Nie rzadziej niż co 10 lat

Odpowiedź 'Nie rzadziej niż co 5 lat' jest całkiem zgodna z tym, co mówi prawo i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa instalacji elektrycznych, jak normy PN-IEC 60364. Regularne przeglądy instalacji elektrycznej są mega ważne, bo pozwalają upewnić się, że wszystko działa jak należy i że użytkownicy są bezpieczni. Jak robi się inspekcje co 5 lat, można wcześniej wychwycić jakieś awarie czy zużycie materiałów, które mogą potem przynieść poważne kłopoty, jak pożar. Na przykład, wyłączniki różnicowoprądowe mogą z wiekiem przestać działać właściwie przez różne uszkodzenia. Dodatkowo, regularne kontrole pozwalają też dostosować instalacje do nowszych wymagań technologicznych, co jest szczególnie ważne teraz, gdy jest coraz więcej urządzeń elektrycznych w domach. Dlatego dbanie o te przeglądy to nie tylko kwestia prawa, ale też racjonalne podejście do bezpieczeństwa i efektywności budynku.

Pytanie 28

Jakie oznaczenia powinien posiadać wyłącznik różnicowoprądowy RCD przeznaczony do ochrony obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej, gdzie używane są 15 zestawy komputerowe?

A. 40/2/030-A

B. 16/2/010-A

C. 25/4/100-A

D. 63/4/300-A

Wyłącznik różnicowoprądowy RCD o oznaczeniu 40/2/030-A jest odpowiedni do zabezpieczenia obwodu gniazd jednofazowych w pracowni komputerowej z 15 zestawami komputerowymi z kilku istotnych powodów. Przede wszystkim, pierwsza liczba '40' oznacza nominalny prąd różnicowy, który wynosi 40 mA. Taki poziom jest zazwyczaj zalecany dla obwodów, które mogą być narażone na niebezpieczne sytuacje związane z upływem prądu, co jest szczególnie ważne w miejscach, gdzie pracuje wiele urządzeń elektronicznych. Druga liczba '2' wskazuje na liczbę faz, co w przypadku gniazd jednofazowych jest poprawne. Trzecia liczba '030' oznacza czas działania z różnicą prądową, który nie powinien przekraczać 30 ms. Ta wartość jest zgodna z normami bezpieczeństwa, które zalecają szybkie odłączenie zasilania w przypadku wykrycia prądu różnicowego, co jest kluczowe dla ochrony użytkowników. W praktyce, stosując RCD o tym oznaczeniu, można skutecznie zabezpieczyć użytkowników przed porażeniem prądem, co jest niezwykle istotne w środowisku biurowym, gdzie wiele urządzeń może być podłączonych jednocześnie.

Pytanie 29

Jaką maksymalną wartość impedancji pętli zwarcia można zastosować w trójfazowym układzie elektrycznym o napięciu nominalnym 230/400 V, aby zapewnić skuteczność ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia izolacji, gdy wyłączenie tego obwodu ma być realizowane przez instalacyjny wyłącznik nadprądowy C10?

A. 4,6 Ω

B. 8,0 Ω

C. 2,3 Ω

D. 7,7 Ω

Maksymalna dopuszczalna wartość impedancji pętli zwarcia w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu znamionowym 230/400 V wynosząca 2,3 Ω jest zgodna z wymaganiami bezpieczeństwa, które zapewniają skuteczną ochronę przeciwporażeniową. W przypadku uszkodzenia izolacji, odpowiednia impedancja pętli zwarcia pozwala na szybkie wyłączenie zasilania przez wyłącznik nadprądowy, w tym przypadku typu C10. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, szybkość wyłączenia zasilania jest kluczowa dla ochrony osób przed porażeniem prądem. Wyłącznik C10 ma charakterystykę, która zapewnia zadziałanie przy prądzie zwarciowym wynoszącym 10 A. W praktyce, im niższa impedancja pętli zwarcia, tym wyższy prąd zwarciowy, co przyspiesza zadziałanie wyłącznika. Przykładowo, przy impedancji 2,3 Ω, prąd zwarciowy wynosi około 174 A, co pozwala na zadziałanie wyłącznika w czasie nieprzekraczającym 0,4 sekundy. Takie wartości są zgodne z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym.

Pytanie 30

Jakie urządzenie gaśnicze powinno być użyte do gaszenia pożaru w rozdzielnicy elektrycznej, której nie można odłączyć od zasilania?

A. Tłumicę.

B. Gaśnicę cieczy.

C. Hydronetkę.

D. Gaśnicę proszkową.

Gaśnice proszkowe są skutecznym narzędziem do gaszenia pożarów klasy C, które obejmują gazy palne oraz pożary elektryczne. W przypadku pożaru rozdzielnicy elektrycznej, której nie można wyłączyć spod napięcia, stosowanie gaśnicy proszkowej jest zalecane ze względu na jej właściwości. Proszek gaśniczy, najczęściej bazujący na wodorofosforanie amonu, skutecznie tłumi płomienie, nie przewodząc prądu, co czyni go bezpiecznym w kontakcie z urządzeniami pod napięciem. Przykładowo, w sytuacji awaryjnej, gdy nie można zredukować napięcia elektrycznego, użycie gaśnicy proszkowej pozwala na szybkie i efektywne działanie, minimalizując ryzyko porażenia prądem. W praktyce, standardy bezpieczeństwa, takie jak normy NFPA i EN 3, jasno wskazują, że gaśnice proszkowe powinny być używane w takich sytuacjach, co czyni je najlepszym wyborem w kontekście ochrony przeciwpożarowej w obiektach z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 31

W układzie, którego schemat zamieszczono na rysunku, sprawdzono cztery różne urządzenia ochronne różnicowoprądowe. Wyniki wskazań amperomierza (I_A) w momencie zadziałania urządzenia zestawiono w tabeli. Które urządzenie ochronne jest sprawne?

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe	Prąd znamionowy I_ΔN	Prąd I_A
A.	10 mA	0,02 A
B.	30 mA	0,04 A
C.	100 mA	0,15 A
D.	300 mA	0,24 A

A. C.

B. D.

C. A.

D. B.

Wybór innego urządzenia ochronnego niż D może być wynikiem nieporozumienia dotyczącego parametrów zadziałania oraz ich zastosowania w rzeczywistych warunkach. Warto zauważyć, że każde z urządzeń ochronnych różnicowoprądowych powinno być dobrane na podstawie precyzyjnych danych technicznych, takich jak wartość prądu zadziałania, która powinna mieścić się w określonym zakresie. Na przykład, jeśli ktoś wybrałby urządzenie A, które może mieć zbyt wysoki próg zadziałania, nie byłoby ono w stanie skutecznie zabezpieczyć obwodu przed porażeniem prądem w sytuacjach awaryjnych. Inne błędne wybory mogą wynikać z braku zrozumienia, jak prąd zadziałania odnosi się do wartości IΔn. W praktyce, urządzenia różnicowoprądowe są krytyczne dla ochrony przed porażeniem, a ich niewłaściwy dobór może prowadzić do poważnych konsekwencji, jak incydenty elektryczne. W edukacji technicznej istotne jest zwracanie uwagi na realizację standardów, takich jak PN-EN 61008-1, które regulują parametry bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego technika, aby uniknąć decyzji, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników oraz całych instalacji elektrycznych.

Pytanie 32

Po włączeniu oświetlenia na klatce schodowej przez automat schodowy, żarówka na pierwszym piętrze nie zaświeciła, podczas gdy pozostałe żarówki na innych piętrach działały bez zarzutów. Jakie może być źródło tej awarii?

A. Niedokręcony przewód do oprawy na pierwszym piętrze

B. Uszkodzony łącznik na pierwszym piętrze

C. Uszkodzony automat schodowy

D. Niedokręcony przewód do łącznika na pierwszym piętrze

Niedokręcony przewód do oprawy na pierwszym piętrze może być przyczyną braku działania żarówki w tym miejscu. Ta sytuacja często występuje w instalacjach elektrycznych, gdy podczas montażu lub konserwacji, przewody nie są odpowiednio dokręcone. W przypadku oświetlenia na klatkach schodowych, gdzie automaty schodowe kontrolują oświetlenie, każdy element musi być prawidłowo podłączony, aby zapewnić szczelność obwodu. Przykładem może być sytuacja, gdy podczas wymiany żarówki osoba nie zwraca uwagi na stan połączeń, co może prowadzić do ich luzowania. W praktyce, regularne kontrole i konserwacja instalacji elektrycznych, zgodne z normami PN-IEC 60364, są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności działania systemów oświetleniowych. Zawsze warto sprawdzić połączenia przed uznaniem, że część jest uszkodzona, co może zaoszczędzić czas i koszty związane z naprawą.

Pytanie 33

Aby przygotować instalację elektryczną oświetlenia do przeprowadzenia pomiarów rezystancji izolacji, konieczne jest odłączenie zasilania oraz

A. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki

B. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki

C. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki

D. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki

Zamknięcie łączników i wykręcenie żarówek to naprawdę kluczowy krok przy przygotowywaniu instalacji elektrycznej do pomiarów rezystancji izolacji. Robiąc to, unikasz ryzyka przypadkowego załączenia prądu, co mogłoby narobić sporych szkód w sprzęcie pomiarowym oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby przeprowadzającej pomiary. Normy, jak PN-IEC 60364, mówią, że izolację trzeba sprawdzać przy wyłączonym zasilaniu, żeby wszystko było bezpieczne i wyniki były wiarygodne. Wykręcenie źródeł światła zmniejsza ryzyko przewodzenia prądu lub nieprzyjemnych napięć, co jest szczególnie ważne w mocnych instalacjach. Takie praktyki stosuje się np. w obiektach komercyjnych, gdzie bezpieczeństwo ludzi jest na pierwszym miejscu. Dobre przygotowanie instalacji do badań to nie tylko spełnienie przepisów, ale też sposób na to, żeby system elektryczny działał długo i bezawaryjnie.

Pytanie 34

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Woltomierza

B. Waromierza

C. Amperomierza

D. Częstościomierza

Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 35

Który z podanych łączników chroni przewody w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Stycznik

B. Odłącznik

C. Wyłącznik nadprądowy

D. Przekaźnik termiczny

Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym elementem zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Działa na zasadzie automatycznego przerwania obwodu, gdy prąd przekroczy określoną wartość nominalną. Dzięki temu minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji oraz pożaru. W praktyce, wyłączniki nadprądowe są stosowane w różnych typach instalacji, od domowych po przemysłowe. Przykładem mogą być obwody zasilające urządzenia, które mogą generować nagłe skoki prądu, takie jak silniki elektryczne. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w zależności od charakterystyki obciążenia oraz rodzaju zabezpieczanego obwodu, co zapewnia ich skuteczność i niezawodność w działaniu. Warto również wspomnieć, że stosowanie wyłączników nadprądowych jest częścią dobrych praktyk w zakresie projektowania instalacji elektrycznych, co znacząco przyczynia się do bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 36

Trójfazowy silnik klatkowy, pracujący ze znamionowym obciążeniem, nagle zaczął pracować głośniej, a jego prędkość obrotowa spadła. Która z poniższych przyczyn może być odpowiedzialna za zaobserwowaną zmianę w funkcjonowaniu tego silnika?

A. Przerwa w przewodzie ochronnym w sieci zasilającej.

B. Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilającego.

C. Wzrost wartości napięcia z sieci zasilającej.

D. Brak jednej z faz zasilania.

Przerwa w jednej z faz zasilania jest jedną z najczęstszych przyczyn problemów z trójfazowymi silnikami klatkowym. Taki silnik jest zaprojektowany do pracy na trzech fazach, a ich zrównoważone napięcie jest kluczowe dla prawidłowego działania. W przypadku przerwy w jednej z faz, silnik zaczyna pracować w trybie niepełnym, co prowadzi do utraty momentu obrotowego oraz zwiększenia obciążenia na pozostałych fazach. Przykładowo, podczas pracy silnika w trybie niepełnym, jego obroty mogą znacznie spaść, a hałas wzrosnąć z powodu wibracji i nadmiernych prądów w pozostałych fazach. W praktyce, jeśli operator zauważy takie objawy, powinien natychmiast wyłączyć silnik i sprawdzić połączenia zasilające oraz zabezpieczenia, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i dobrymi praktykami eksploatacyjnymi. Warto także przeprowadzić analizy obwodów zasilających, aby zidentyfikować ewentualne uszkodzenia. Takie działania są zgodne z normami IEC 60034 dotyczącymi maszyn elektrycznych oraz z procedurami bezpieczeństwa pracy z urządzeniami elektrycznymi.

Pytanie 37

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTZ o wyższym prądzie znamionowym

B. WTS o prądzie 10 A

C. WTZ o prądzie 10 A

D. WTS o wyższym prądzie znamionowym

Wybór wkładki WTZ o prądzie 10 A, wkładki WTS o większym prądzie znamionowym lub WTZ o większym prądzie znamionowym wprowadza ryzyko nieprawidłowego działania układów elektrycznych oraz naruszenia zasad bezpieczeństwa. Wkładki WTZ to wkładki zwłoczne, które mają na celu ochronę przed przeciążeniem, ale ich zastosowanie w miejsce wkładki szybkie WTS w obwodach zabezpieczających różnicowo jest niewłaściwe. Użycie wkładki zwłocznej w obwodzie, który wymaga natychmiastowej reakcji w przypadku zwarcia, może prowadzić do opóźnienia w działaniu zabezpieczeń, co naraża użytkowników na ryzyko porażenia prądem. W przypadku wyboru wkładki o większym prądzie znamionowym, może dojść do sytuacji, w której obwód nie zostanie odpowiednio zabezpieczony przed przeciążeniem, co może prowadzić do uszkodzenia instalacji, a nawet do pożaru. Wyższy prąd znamionowy nie zapewnia większego bezpieczeństwa; wręcz przeciwnie, stwarza zagrożenie, ponieważ może prowadzić do zbyt późnej reakcji zabezpieczeń na zwarcie. Dlatego niezwykle ważne jest przestrzeganie standardów projektowania instalacji elektrycznych, takich jak PN-EN 60947-3, które jasno określają wymagania dotyczące doboru wkładek zabezpieczających w zależności od rodzaju zastosowania oraz obciążenia. Niezrozumienie tych zasad może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno w aspekcie bezpieczeństwa, jak i funkcjonalności instalacji elektrycznych.

Pytanie 38

Jakimi drutami nawojowymi można nawinąć uszkodzony transformator, aby zachował swoje parametry elektryczne, jeśli nie ma się drutu o takim samym polu przekroju poprzecznego jak pierwotny?

A. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi równolegle

B. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi równolegle

C. O przekroju dwa razy mniejszym, połączonymi szeregowo

D. O średnicy dwa razy mniejszej, połączonymi szeregowo

Podczas analizy nieprawidłowych odpowiedzi warto zauważyć, że łączenie drutów o mniejszej średnicy szeregowo prowadzi do wzrostu całkowitej oporności, co w przypadku transformatora jest niekorzystne. Zwiększona oporność zmniejsza przepływ prądu, a tym samym powoduje spadek wydajności transformatora. W rezultacie, transformator może nie działać w optymalnych warunkach, co prowadzi do przegrzewania, a w skrajnych przypadkach do uszkodzeń. Z kolei stosowanie drutów o średnicy dwa razy mniejszej, połączonych równolegle, umożliwia zredukowanie oporności, co jest kluczowe dla efektywności działania. Dodatkowo, dobór drutów o polu przekroju poprzecznym, które jest dwa razy mniejsze, w połączeniu szeregowym, a nie równoległym, mógłby doprowadzić do nierównomiernego rozkładu prądów w zwojach, co jest niepożądane w kontekście równowagi elektromagnetycznej transformatora. Kluczowym błędem myślowym, który prowadzi do nieprawidłowych wniosków, jest nie uwzględnienie wpływu oporności na przepływ prądu oraz zniekształceń, jakie mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego połączenia. W kontekście norm branżowych, w praktykach rewitalizacji transformatorów stosuje się przede wszystkim złote zasady dotyczące zachowania równowagi parametrów elektrycznych i mechanicznych, co jest absolutnie kluczowe dla długotrwałego działania i bezpieczeństwa urządzeń.

Pytanie 39

Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien zabezpieczać obwód zasilający trójfazowy silnik klatkowy o parametrach znamionowych: P_n = 11 kW, U_n = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80 %?

A. S303 C25

B. S303 C40

C. S303 C32

D. S303 C20

Wybór wyłącznika nadprądowego S303 C32 jest odpowiedni dla obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o parametrach Pn = 11 kW, Un = 400 V, cos φ = 0,73 oraz η = 80%. Przy obliczaniu prądu znamionowego silnika, korzystając z wzoru I = Pn / (√3 * Un * cos φ), otrzymujemy wartość około 18,7 A. Wyłącznik C32 ma zdolność przenoszenia prądu do 32 A, co daje odpowiedni margines bezpieczeństwa w przypadku przeciążeń, a także umożliwia ochronę przed zwarciami. Dobrą praktyką w doborze wyłączników jest uwzględnienie dodatkowego zapasu prądowego, co chroni instalację przed uszkodzeniem. Na przykład, w przypadku rozruchu silnika, prąd może wzrosnąć do 6-7 razy wartości nominalnej, dlatego rekomenduje się stosowanie wyłączników z wyższymi wartościami znamionowymi. Zgodnie z normami PN-EN 60947-2, wyłączniki muszą być dostosowane do specyficznych warunków pracy, co czyni wybór S303 C32 właściwym rozwiązaniem w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemu zasilania.

Pytanie 40

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Typ materiału izolacji

B. Długość przewodu

C. Typ materiału żyły

D. Przekrój żył

Rodzaj materiału izolacji nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej, ponieważ spadek napięcia jest determinowany przez właściwości przewodnika, a nie jego otoczenie. Kluczowymi czynnikami wpływającymi na spadek napięcia są długość przewodu, jego przekrój oraz materiał, z którego wykonana jest żyła. Spadek napięcia można obliczyć przy pomocy wzorów, które uwzględniają opór przewodnika, a ten z kolei zależy od jego długości, przekroju oraz rodzaju materiału (miedź lub aluminium). W praktyce, dla zminimalizowania spadków napięcia w instalacjach elektrycznych, stosuje się przewody o większym przekroju oraz starannie planuje długości odcinków przewodów. Na przykład, w instalacjach o dużym obciążeniu, takich jak sieci zasilające przemysłowe, zastosowanie przewodów miedzianych o dużym przekroju pozwala na skuteczne ograniczenie strat napięcia, co jest zgodne z wymogami norm PN-IEC 60364-5-52.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej