Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 22 października 2025 22:24
  • Data zakończenia: 22 października 2025 23:12

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Lek w formie cieczy, uzyskany z właściwie rozdrobnionego suchego korzenia wymiotnicy poprzez moczenie w wodzie o temperaturze 90 stopni C przez 30 minut, to

A. macerat (maceratio)
B. odwar (decoctum)
C. napar (infusum)
D. wyciąg płynny (extractum fluidum)
Wybór nieprawidłowej odpowiedzi może wynikać z niepełnego zrozumienia definicji i różnic pomiędzy różnymi formami preparatów roślinnych. Napar, jako jedna z opcji, jest przygotowywany z surowców roślinnych, które nie wymagają długiego gotowania; najczęściej stosuje się go dla delikatniejszych części roślin, takich jak liście i kwiaty. W odróżnieniu od tego, odwar jest metodą, która obok gotowania, angażuje także dłuższy czas kontaktu z wysokotemperaturową wodą, co jest kluczowe dla surowców twardszych, jak korzenie. Macerat, z kolei, to proces, w którym surowiec roślinny jest namaczany w zimnej lub letniej wodzie przez dłuższy czas, co nie jest odpowiednie w przypadku korzenia wymiotnicy, który wymaga intensywnej obróbki cieplnej. Wyciąg płynny to inny typ preparatu, który produkowany jest zazwyczaj przez proces ekstrakcji z użyciem rozpuszczalników organicznych, a nie tylko wody, co również nie pasuje do opisanego przypadku. Dobrze jest zrozumieć, że każda z tych metod ma swoje własne specyfikacje i zastosowania, które są ściśle związane z rodzajem surowca oraz pożądanym efektem terapeutycznym. Ignorując te różnice, istnieje ryzyko popełnienia błędów w przyjętej metodologii, co może prowadzić do nieefektywnych lub wręcz szkodliwych rezultatów w terapii.

Pytanie 2

Benzodiazepiny pochodne, takie jak Temazepam i Diazepam, mają działanie

A. psychoaktywne
B. neuroleptyczne
C. anksyolityczne
D. przeciwdepresyjne
Benzodiazepiny, takie jak temazepam i diazepam, są lekami, które wykazują głównie działanie anksjolityczne, co oznacza, że skutecznie redukują uczucie lęku i napięcia. Działanie to osiąga się poprzez wpływ na receptory GABA w mózgu, co prowadzi do zwiększenia hamowania neuronalnego. Dzięki temu pacjenci z zaburzeniami lękowymi, bezsennością czy innymi problemami emocjonalnymi mogą korzystać z tych leków w terapii krótkoterminowej. Przykładem praktycznego zastosowania temazepamu jest leczenie bezsenności, gdzie jego działanie nasenne pomaga pacjentom lepiej zasypiać oraz utrzymywać sen. Diazepam, z kolei, znajduje zastosowanie w redukcji lęku przed zabiegami medycznymi, a także w terapii stanów abstynencyjnych w alkoholizmie. W praktyce klinicznej, lekarze muszą starannie dobierać dawkowanie i monitorować pacjentów, aby minimalizować ryzyko uzależnienia, co jest kluczowe w zgodności z aktualnymi wytycznymi medycznymi.

Pytanie 3

Jak przygotowuje się emulsję stężoną?

A. maści w formie roztworu
B. emulsje z gumą arabską
C. maści zawierające tlenek cynku
D. emulsje z emulgatorem, który powstaje podczas przygotowywania leku
Odpowiedzi wskazujące na emulsje z emulgatorem powstającym w czasie sporządzania leku, maści z tlenkiem cynku oraz maści typu roztworu nie są odpowiednie w kontekście sporządzania emulsji stężonej. Emulgatory powstające podczas procesu sporządzania leku często mają ograniczoną zdolność do stabilizacji emulsji, co prowadzi do braku pożądanej trwałości produktu. Działanie tych emulgatorów może być zbyt słabe, aby skutecznie kontrolować rozmiar kropli i ich interakcje, co jest kluczowe w przypadku emulsji. Jeśli chodzi o tlenek cynku, to jego właściwości są bardziej związane z formułowaniem maści o działaniu ochronnym lub przeciwzapalnym, a nie z tworzeniem emulsji. Tlenek cynku jest słabo rozpuszczalny w wodzie i nie działa jako emulgator, co czyni go nieodpowiednim wyborem przy produkcji emulsji. Z kolei maści typu roztworu nie są emulsjami, ponieważ nie zawierają rozdzielonych faz olejowych i wodnych, co jest niezbędne dla tego typu formuły. Tego rodzaju pomyłki mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego różnicy między różnymi typami formulacji oraz ich celów. Kluczowe jest zrozumienie, że emulsje wymagają odpowiednich emulgatorów, które zapewniają stabilność i skuteczność, a wybór niewłaściwych składników może prowadzić do nieefektywnych i niestabilnych produktów.

Pytanie 4

Jaką ilość wody utlenionej można uzyskać z 100,0 g Hydrogenii peroxidi o stężeniu 30%?

A. 1000,0 g
B. 300,0 g
C. 100,0 g
D. 30,0 g
Odpowiedź 1000,0 g jest poprawna, ponieważ odnosi się do ilości wody utlenionej, którą można otrzymać z 100,0 g 30% roztworu nadtlenku wodoru (Hydrogenii peroxidi). Nadtlenek wodoru w stężeniu 30% oznacza, że 30 g substancji czynnej jest obecne w 100 g roztworu. Z tego wynika, że w 100,0 g roztworu 30% znajduje się 30 g H2O2. Aby obliczyć, ile wody utlenionej możemy uzyskać, musimy zrozumieć, że H2O2 ma masę molową wynoszącą 34,01 g/mol. Zatem 30 g H2O2 to 0,882 moli nadtlenku wodoru. Przy założeniu, że nie ma strat w procesie, można z tego uzyskać 1000 g 30% roztworu H2O2, co jest równowartością 300 g H2O2. Ta wiedza jest przydatna w wielu branżach, w tym w chemii przemysłowej, gdzie H2O2 jest używany jako środek utleniający, w procesach dezynfekcji oraz w produkcji chemikaliów. Przykładowo, w laboratoriach często wykorzystuje się stężony nadtlenek wodoru do syntez chemicznych oraz jako środek wybielający.

Pytanie 5

Który z poniższych terminów nie jest synonimem Thiocolum?

A. Kalium Sulfoguaiacolum
B. Sulfaguanidinum
C. Kalii guaiacosulfonas
D. Sulfoguaiacolum
Odpowiedź 'Sulfaguanidinum' jest poprawna, ponieważ nie jest synonimem Thiocolum. Thiocolum, znany również jako kalium guaiacosulfonas, jest stosowany w terapii jako środek mukolityczny, który pomaga w rozrzedzaniu i usuwaniu wydzieliny z dróg oddechowych. Sulfoguaiacolum oraz Kalium Sulfoguaiacolum to substancje pokrewne, które również pełnią funkcje wspomagające w leczeniu schorzeń układu oddechowego. W praktyce klinicznej, rozróżnienie tych substancji ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii oraz minimalizacji potencjalnych interakcji lekowych. Przy wyborze leku istotne jest zwrócenie uwagi na jego właściwości farmakokinetyczne, oraz na to, jak działa w organizmie pacjenta. Zrozumienie różnic między tymi substancjami jest niezbędne dla farmaceutów i lekarzy, aby podejmować świadome decyzje dotyczące terapii, które są zgodne z aktualnymi wytycznymi i najlepszymi praktykami w medycynie. Ponadto, znajomość właściwych synonimów i ich zastosowania może pomóc w unikaniu pomyłek w przepisywaniu i podawaniu leków.

Pytanie 6

Taksa laborum, która wchodzi w skład ceny leku recepturowego, oznacza

A. koszt opakowania
B. podatek od wartości leku
C. koszt przygotowania leku
D. zysk (dochód) apteki
Odpowiedź 'koszt wykonania leku' jest poprawna, ponieważ taksa laborum odnosi się do wszystkich wydatków związanych z przygotowaniem leku recepturowego w aptece. Koszty te obejmują zarówno surowce farmaceutyczne, jak i czas pracy farmaceuty. W praktyce, gdy apteka przygotowuje lek na receptę, musi wziąć pod uwagę nie tylko cenę składników, ale także proces produkcji, który obejmuje m.in. mieszanie, ważenie, oraz pakowanie leku. Ustalanie taksy laborum jest zgodne z regulacjami prawnymi, które nakładają obowiązek na apteki, aby zapewnić, że koszty są transparentne oraz sprawiedliwe. Warto zaznaczyć, że w przypadku leków recepturowych apteki często stosują standardowe procedury kalkulacji kosztów, co pozwala na zachowanie wysokiej jakości usług oraz zgodności z obowiązującymi normami. Dobrą praktyką jest również regularne przeglądanie i aktualizowanie taksy, aby odpowiadała zmieniającym się kosztom surowców oraz pracy, co zapewnia uczciwe ceny dla pacjentów.

Pytanie 7

Przy przygotowywaniu wyciągu wodnego (maceratu) należy unikać rozdrobnienia

A. liści mięty pieprzowej.
B. nasion lnu.
C. korzenia kozłka.
D. ziele krwawnika.
Nasiona lnu są cennym surowcem w fitoterapii, jednak aby uzyskać wyciąg wodny (macerat), nie należy ich rozdrabniać. Powód jest prosty: nasiona lnu zawierają dużą ilość olejów, które mogą się uwalniać podczas rozdrabniania. To zjawisko prowadzi do zmniejszenia efektywności ekstrakcji substancji czynnych, a także do pogorszenia jakości uzyskanego ekstraktu. W przypadku nasion lnu, najlepiej jest używać ich w całości, aby zachować pełnię ich właściwości. Stosując całe nasiona, możemy również lepiej kontrolować proces maceracji, co sprzyja uzyskaniu stabilnego i efektywnego wyciągu. Dobrą praktyką jest przygotowywanie maceratu w sposób, który nie narusza struktury nasion, na przykład poprzez ich namaczanie w zimnej wodzie przez dłuższy czas. Taki zabieg pozwala na delikatną ekstrakcję substancji aktywnych, takich jak lignany i błonnik, które mają korzystny wpływ na organizm, wspierając pracę układu trawiennego oraz działając przeciwzapalnie.

Pytanie 8

W jakich okolicznościach należy przygotować lek zawierający cytostatyk?

A. W loży z pionowym nawiewem laminarnym
B. W loży z poziomym nawiewem laminarnym
C. W izbie recepturowej
D. W punkcie pielęgniarskim
Sporządzanie leków cytostatycznych w innych warunkach, takich jak izba recepturowa, loża z poziomym nawiewem laminarnym czy punkt pielęgniarski, wiąże się z poważnymi ryzykami i nie spełnia standardów bezpieczeństwa wymaganych dla tego typu substancji. Izba recepturowa nie jest odpowiednio zabezpieczona przed zanieczyszczeniami i nie zapewnia wymaganego poziomu ochrony przed toksycznością cytostatyków. W takich warunkach nie można zagwarantować, że powietrze nie będzie zanieczyszczone, co może prowadzić do kontaminacji leków oraz narażenia personelu na działanie szkodliwych substancji. Loże z poziomym nawiewem laminarnym, choć częściej stosowane w praktyce, nie zapewniają odpowiedniego kierunku przepływu powietrza, co może skutkować przenoszeniem cząsteczek leku w kierunku operatora, a tym samym narażeniem go na działanie substancji toksycznych. W kontekście punktu pielęgniarskiego, który nie jest zaprojektowany do sporządzania leków cytostatycznych, również brak jest odpowiednich zabezpieczeń oraz protokołów, które powinny być stosowane w przypadku substancji o działaniu cytotoksycznym. Takie podejścia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, zarówno dla pacjentów, jak i personelu medycznego, a ich stosowanie może być sprzeczne z normami i zaleceniami wydanymi przez organy regulacyjne oraz organizacje zajmujące się bezpieczeństwem farmaceutycznym.

Pytanie 9

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 10

Jak długo w minutach powinno się uruchomić laminarny przepływ powietrza w loży przed rozpoczęciem pracy w aseptycznych warunkach?

A. Na 30 minut
B. Na 45 minut
C. Na 10 minut
D. Na 60 minut
Laminarny przepływ powietrza jest kluczowym elementem w zapewnieniu aseptycznych warunków pracy, zwłaszcza w laboratoriach i jednostkach zajmujących się produkcją farmaceutyczną. Włączenie laminarnych systemów wentylacyjnych na 30 minut przed rozpoczęciem pracy ma na celu odpowiednie wymieszanie powietrza oraz eliminację wszelkich zanieczyszczeń z wnętrza loży. Taki czas jest wystarczający, by uzyskać stabilny i czysty strumień powietrza, co jest zgodne z rekomendacjami norm takich jak ISO 14644 dotyczących klasyfikacji czystości powietrza w pomieszczeniach. W praktyce, przed rozpoczęciem procedur aseptycznych, należy również upewnić się, że wszystkie powierzchnie robocze są odpowiednio zdezynfekowane. Utrzymanie odpowiednich standardów w zakresie jakości powietrza jest kluczowe dla zapobiegania kontaminacji mikrobiologicznej, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych lub jakościowych w produktach medycznych. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie norm czasu, przez który powinno się włączać systemy wentylacyjne.

Pytanie 11

Zamieszczona recepta jest przykładem niezgodności, która polega na:

Rp.
Camphorae
Chlorali hydrati    aa 0,1
M.f. pulv.    D.t.d. No III
S. wiadomo
A. adsorpcji
B. powstaniu mieszaniny eutektycznej
C. wysoleniu
D. powstawaniu proszków higroskopijnych
Odpowiedź wskazująca na powstanie mieszaniny eutektycznej jest poprawna, ponieważ rzeczywiście w przypadku połączenia kamfory i hydratu chloralu można zaobserwować zjawisko charakterystyczne dla eutektyków. Mieszaniny eutektyczne to takie układy, w których składniki, gdy są połączone w odpowiednich proporcjach, obniżają swoją temperaturę topnienia, prowadząc do ich upłynnienia w temperaturze, która jest niższa niż temperatura topnienia każdego z nich osobno. To zjawisko jest niezwykle istotne w farmacji, ponieważ może wpływać na stabilność leku. W praktyce, w przypadku recepturowego przygotowywania leków, zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniej jakości preparatu. Warto wspomnieć, że zgodnie z wytycznymi farmakopealnymi, przygotowywanie eutektyków powinno odbywać się z zachowaniem szczególnej staranności, aby uniknąć niepożądanych reakcji i zapewnić właściwe właściwości leku. Ponadto, w aptekach często stosuje się substancje, które mogą tworzyć eutektyki, dlatego znajomość tego procesu jest niezbędna dla farmaceutów oraz techników farmaceutycznych.

Pytanie 12

Lekarz nie określił rodzaju wyciągu wodnego na recepcie. Podaj temperaturę i czas wytrawiania substancji roślinnej według podanej recepty.

Rp.
Lini seminis .....     5,0/100,0
Menthae pip. trae      5,0
M.f. mixt.
S. 3 x dziennie łyżkę
A. Około 20°C, 45 minut.
B. Powyżej 90°C, 45 minut.
C. Powyżej 90°C, 30 minut.
D. Około 20°C, 30 minut.
Odpowiedź "około 20°C, 30 minut" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z zasadami farmacji, macerat z nasion lnu (Lini semen) wytwarza się w temperaturze pokojowej, co wynosi około 20°C, przez 30 minut. Nasiona lnu są surowcem śluzowym, a ich właściwości lecznicze najlepiej zachowuje się przy tej metodzie ekstrakcji. Maceracja polega na zanurzeniu surowca w cieczy, co umożliwia wydobycie wartościowych składników, takich jak oleje i śluzy. W przypadku nasion lnu, dłuższy czas maceracji lub wyższe temperatury mogłyby prowadzić do degradacji substancji czynnych oraz zmniejszenia ich skuteczności. W praktyce farmaceutycznej, stosowanie odpowiednich temperatur i czasów ekstrakcji jest kluczowe dla zapewnienia jakości leku. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przygotowanie preparatów roślinnych w aptekach, gdzie przestrzeganie standardów dotyczących temperatury i czasu wytrawiania jest niezbędne dla uzyskania skutecznych produktów terapeutycznych.

Pytanie 13

Dawka maksymalna dobowa chlorowodorku efedryny podanego doustnie wynosi 0,15 g. Jaką maksymalną ilość chlorowodorku efedryny należy wpisać w miejsce "X" w przedstawionej recepcie, jeżeli lek jest przeznaczony dla trzyletniego dziecka? Do obliczeń zastosuj wzór Younga:

Dd = wiek dziecka(lata)
wiek dziecka(lata) + 12
 · Maksymalna dawka dla dorosłych (wg FP)
Rp.
Ephedrini hydrochloridi  X
Aquae                       5,0
Thymi sirupi ad           120,0
M.f. Mixt.
S. 2 x dz. łyżeczkę (6,0 g) dla dziecka lat 3
A. 0,300 g
B. 0,100 g
C. 0,150 g
D. 0,030 g
Wybór innej odpowiedzi niż 0,300 g może wynikać z kilku nieporozumień dotyczących dawkowania chlorowodorku efedryny. Odpowiedzi takie jak 0,100 g czy 0,150 g mogą sugerować niepełne zrozumienie zasad obliczania dawek leków u dzieci. Często zdarza się, że osoby podejmujące próbę obliczeń nie biorą pod uwagę, że maksymalna dawka dla dzieci może być wyższa niż te wartości. Zastosowanie niewłaściwego przelicznika, np. zbyt małej ilości miligramów na kilogram masy ciała, prowadzi do błędnych obliczeń, co może skutkować nieodpowiednim dawkowanie leku. Ponadto, pominięcie kontekstu klinicznego, w jakim lek jest stosowany, może zaburzyć ocenę rzeczywistej dawki potrzebnej pacjentowi. Zachowanie ostrożności w przypadku dawek dla dzieci jest kluczowe, z uwagi na ich szczególną wrażliwość na leki, dlatego warto korzystać z dostępnych narzędzi oraz zaleceń medycznych, aby obliczenia były jak najbardziej precyzyjne. Prowadzi to do sytuacji, w której lekarz, kierując się tylko ogólnymi zasadami, może zalecić niewłaściwą dawkę, co stwarza ryzyko dla pacjenta. Ważne jest, aby zawsze konsultować się z dokumentacją medyczną oraz zaleceniami dotyczącymi dawkowania, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych pomyłek w leczeniu.

Pytanie 14

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 15

Do produkcji tabletek musujących wykorzystuje się połączenie kwasu organicznego oraz węglanu lub wodorowęglanu jako substancje pomocnicze

A. wypełniające
B. wiązujące
C. rozsadzające
D. powlekające
Odpowiedź "rozsadzające" jest prawidłowa, ponieważ w produkcji tabletek musujących kluczowe jest zastosowanie substancji, które wytwarzają dwutlenek węgla w reakcji chemicznej. Mieszanina kwasu organicznego, takiego jak kwas cytrynowy, z węglanem lub wodorowęglanem sodu prowadzi do intensywnego wydzielania gazu, co skutkuje charakterystycznym musowaniem. Te reakcje są podstawą działania tabletek musujących, zapewniając ich efektywność oraz przyjemne doznania sensoryczne podczas rozpuszczania. W przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, przestrzeganie standardów jakości jest kluczowe, dlatego stosuje się metody, które minimalizują ryzyko niepożądanych reakcji i zapewniają stabilność produktu. Przykładem zastosowania tej technologii są nie tylko suplementy diety, ale także leki, które mają ułatwić przyjmowanie substancji czynnych poprzez poprawę ich rozpuszczalności. Dobre praktyki wytwarzania podkreślają znaczenie kontroli jakości składników oraz ich wpływu na właściwości fizykochemiczne produktu końcowego.

Pytanie 16

Jakie zastosowanie mają pochodne celulozy w recepturze farmaceutycznej?

A. środki do konserwacji
B. substancje zwiększające gęstość
C. substancje poprawiające aromat
D. przeciwutleniacze
Pochodne celulozy, takie jak metyloceluloza czy karboksymetyloceluloza, są szeroko stosowane w recepturze aptecznej jako substancje zwiększające lepkość. Ich właściwości reologiczne sprawiają, że są one doskonałymi zagęszczaczami, które poprawiają konsystencję roztworów oraz emulsji. W praktyce, dzięki zdolności do tworzenia gęstych i stabilnych układów, znajdują zastosowanie w preparatach takich jak maści, żele oraz syropy. Użycie tych substancji pozwala na kontrolowanie uwalniania substancji czynnych oraz zapewnia lepsze wchłanianie przez organizm. Pochodne celulozy są również zgodne z dyrektywami dotyczącymi bezpieczeństwa i jakości produktów farmaceutycznych, co czyni je preferowanym wyborem w procesie formułowania leków. Ponadto, ich neutralny smak i zapach sprawiają, że są one idealne do zastosowań w preparatach doustnych. Warto zauważyć, że ich działanie zagęszczające może również wpływać na stabilność emulsji, co jest kluczowe w produkcie końcowym.

Pytanie 17

Jakie są objawy niedoboru cholekaciferolu?

A. krzywica u dzieci oraz rozmiękanie kości u dorosłych
B. ślepota zmierzchowa
C. zwiększona krzepliwość
D. zwyrodnienie mięśni
Cholekalcyferol, znany jako witamina D3, odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla utrzymania zdrowych kości. Niedobór tej witaminy prowadzi do poważnych zaburzeń w mineralizacji kości. U dzieci może to skutkować krzywicą, schorzeniem objawiającym się deformacjami kości, bólem oraz osłabieniem mięśni. U dorosłych niedobór cholekalcyferolu przyczynia się do osteomalacji, czyli rozmiękania kości, co może prowadzić do zwiększonego ryzyka złamań. Praktyczne zalecenia dotyczące zapobiegania niedoborom obejmują zwiększenie ekspozycji na słońce, spożywanie produktów bogatych w witaminę D oraz suplementację, zwłaszcza w grupach wysokiego ryzyka, takich jak osoby starsze czy te z ograniczonym dostępem do światła słonecznego. Utrzymanie odpowiedniego poziomu witaminy D w organizmie jest zgodne z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, która podkreśla znaczenie tej witaminy dla zdrowia publicznego.

Pytanie 18

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 19

Podczas terapii wirusowych infekcji u dzieci istnieje możliwość wystąpienia zespołu Reye'a. W związku z tym, u dzieci nie powinno się stosować preparatów zawierających

A. kwas acetylosalicylowy
B. paracetamol
C. kwas askorbinowy
D. ibuprofen
Kwas acetylosalicylowy, znany również jako aspiryna, jest lekiem, który nie powinien być stosowany u dzieci w przypadku leczenia infekcji wirusowych z powodu ryzyka wystąpienia zespołu Reye'a. Zespół Reye'a to rzadkie, ale poważne schorzenie, które może prowadzić do uszkodzenia wątroby i mózgu. Badania wykazały, że stosowanie kwasu acetylosalicylowego w czasie wirusowych infekcji, takich jak grypa czy ospa wietrzna, jest związane z wyższym ryzykiem rozwoju tego zespołu. Dlatego aktualne wytyczne medyczne zalecają unikanie stosowania tego leku u dzieci i młodzieży. Zamiast tego, w celu łagodzenia bólu i gorączki, bezpieczniejszymi alternatywami są paracetamol oraz ibuprofen, które nie niosą ze sobą takiego ryzyka. W praktyce, lekarze i farmaceuci podkreślają znaczenie edukacji rodziców w zakresie bezpiecznych metod leczenia u dzieci, aby uniknąć potencjalnych powikłań zdrowotnych.

Pytanie 20

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 21

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 22

Zestawienie poniższych synonimów zawiera element, który do nich nie pasuje

A. Nystatinum - Mycostatinum
B. Dithranolum — Cignolinum
C. Adeps suillus — Axungia Porci
D. Acidum lacticum — Acidwn muriaticum
Odpowiedź Acidum lacticum — Acidum muriaticum jest poprawna, ponieważ te substancje nie są synonimami i spełniają wymagania dotyczące związków chemicznych. Kwas mlekowy (Acidum lacticum) jest organicznym kwasem, który powstaje w wyniku fermentacji mlekowej i znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym oraz farmaceutycznym, na przykład jako środek konserwujący lub w produkcji suplementów diety. Z kolei kwas solny (Acidum muriaticum) to silny kwas nieorganiczny, który jest stosowany w przemyśle chemicznym i metalurgicznym, a także w procesach oczyszczania. W kontekście farmaceutycznym, ważne jest dokładne rozróżnienie między tymi substancjami, ponieważ ich właściwości chemiczne oraz zastosowania są diametralnie różne. Znajomość takich różnic jest kluczowa w laboratoriach oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie preparaty muszą być odpowiednio dobierane do specyficznych zastosowań oraz standardów jakości.

Pytanie 23

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 24

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 25

Które z wymienionych związków mają najsilniejsze działanie żółciotwórcze?

A. Osalmid
B. Olejki eteryczne
C. Kwas dehydrocholowy i deoksycholowy
D. Hymekromon
Kwas dehydrocholowy i deoksycholowy to dwa związków, które wykazują najsilniejsze działanie żółciotwórcze, co oznacza, że stymulują produkcję żółci w wątrobie. Ich mechanizm działania polega na zwiększeniu wydzielania żółci przez hepatocyty oraz wspomaganiu transportu kwasów żółciowych do jelit, co jest kluczowe w procesie trawienia tłuszczów. W praktyce, te kwasy żółciowe są często stosowane w terapiach związanych z dyskinezją dróg żółciowych oraz w przypadkach przewlekłych chorób wątroby, gdzie istotne jest wspomaganie produkcji i transportu żółci. Podobne zastosowanie mają w terapii osób z zaburzeniami trawienia tłuszczów, co może prowadzić do poprawy wchłaniania składników odżywczych. Zgodnie z aktualnymi standardami medycznymi, preparaty zawierające te kwasy są zalecane w terapii uzupełniającej, co podkreśla ich znaczenie w praktyce klinicznej oraz w profilaktyce chorób wątroby. Warto również pamiętać, że ich stosowanie powinno być zawsze konsultowane z lekarzem, aby uniknąć potencjalnych interakcji z innymi lekami oraz zapewnić bezpieczeństwo pacjenta.

Pytanie 26

Ile wody należy użyć do stworzenia emulsji stężonej, mając na uwadze proporcje 2 części oleju: 1,0 część gumy arabskiej: 1,5 części wody, korzystając z fragmentu FP VI?

Rp.
Emulsio Rapae olei 50,0
D.S. Na noc łyżkę stołową

Fragment FP VI
Zawartość oleju w doustnej emulsji recepturowej o/w powinna wynosić 10%, jeżeli nie podano inaczej.
A. 10,0 g
B. 3,75 g
C. 7,5 g
D. 5,0 g
Wybór nieprawidłowej odpowiedzi często wynika z błędów w rozumieniu proporcji oraz błędnej interpretacji zadania. Ilości składników w emulsji powinny być ściśle zgodne z zadanymi proporcjami, a ich obliczenia powinny być oparte na zasadach matematycznych. Często, przy takich zadaniach, uczniowie mogą skupić się na wybraniu zbyt dużych lub zbyt małych wartości bez uwzględnienia całkowitej masy, co prowadzi do błędnych wniosków. Dla przykładu, stosując odpowiedzi, takie jak 5,0 g, 7,5 g, czy 10,0 g, można pomylić różne części proporcji i nie uwzględnić, że ilości składników muszą współgrać ze sobą. Istotne jest zrozumienie, że woda w tej emulsji nie może być przekroczona w stosunku do oleju, co jest kluczowe dla zachowania stabilności emulsji. W praktyce, błędne obliczenia mogą prowadzić do nieprawidłowości w końcowym produkcie, co może skutkować nieefektywnymi lub wręcz szkodliwymi emulsjami, co w przemyśle kosmetycznym czy farmaceutycznym jest nieakceptowalne. Zrozumienie podstawowych zasad obliczania proporcji, takich jak ta w tym zadaniu, jest kluczowe dla każdego, kto pracuje z mieszaninami chemicznymi.

Pytanie 27

Preparaty łagodzące uczucie lęku oraz niepokoju to

A. analeptyki
B. tymoleptyki
C. anksjolityki
D. antyoksydanty
Anksjolityki to leki, które pomagają w radzeniu sobie z niepokojem i lękiem. Działają one na nasz układ nerwowy i wpływają na różne substancje chemiczne w mózgu, jak na przykład GABA. To powoduje, że nasze neurony są mniej aktywne, a my czujemy się spokojniejsi. Przykłady takich leków to benzodiazepiny, jak diazepam czy lorazepam, które często są przepisywane pacjentom z zaburzeniami lękowymi. Warto pamiętać, że ich stosowanie musi być dokładnie monitorowane przez lekarzy, bo mogą się pojawić skutki uboczne i ryzyko uzależnienia. Wydaje mi się, że kluczowe jest zrozumienie, jak działają te leki, żebyśmy mogli skuteczniej zarządzać naszymi stanami lękowymi i żyć lepiej.

Pytanie 28

W roztworze wodnym odczyn alkaliczny charakteryzuje się

A. kodeiny fosforan
B. amonowy bromek
C. sodu chlorek
D. fenobarbital sodowy
Kodeina fosforan, amonowy bromek oraz chlorek sodu są substancjami, które w roztworach wodnych nie wykazują odczynu zasadowego. Kodeina, będąca alkaloidem opium, jest stosowana w medycynie jako środek przeciwbólowy oraz przeciwkaszlowy. Jej działanie opiera się na interakcji z receptorami opioidowymi, jednak nie ma wpływu na pH roztworu, co czyni ją neutralną w kontekście odczynu. Amonowy bromek, będący solą amonową, również nie ma właściwości alkalizujących, a jego zastosowanie koncentruje się głównie w farmakologii jako środek zwiotczający mięśnie. Z kolei chlorek sodu to sól neutralna, która nie zmienia pH roztworu, a jest powszechnie używana w medycynie jako środek nawadniający i elektrolitowy. Typowym błędem myślowym w wyborze tych odpowiedzi jest nieznajomość podstaw chemii kwasów i zasad, co prowadzi do mylenia substancji nieaktywnych pH z tymi, które posiadają aktywność zasadową. W kontekście farmakologii, zrozumienie właściwości chemicznych substancji czynnych jest kluczowe dla skutecznego leczenia oraz unikania potencjalnych interakcji i działań niepożądanych.

Pytanie 29

W celu właściwego wykonania leku na podstawie zamieszczonej recepty lekarskiejnależy

Rp.
Ammonii hydroxidi sol.10,0
Rapae oleiad 40,0
M.f. linimentum
D.S. Do nacierania
A. wytrząsać składniki w butelce
B. mieszać składniki bagietką w zlewce
C. ogrzewać składniki w parownicy na łaźni wodnej
D. ucierać składniki w moździerzu
Wybrałeś dobrą odpowiedź! Wytrząsanie składników w butelce to rzeczywiście standardowy sposób robienia emulsji, a linimentum to jeden z tych przykładów. Kluczowe jest, żeby dobrze połączyć fazy, no bo inaczej cały preparat może się nie udać. Intensywne wytrząsanie sprawia, że składniki aktywne są równomiernie rozprowadzone, co wpływa na skuteczność leku. W farmacji to naprawdę istotne, żeby trzymać się standardów jakości, jak te z Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP). Linimentum, które przygotowuje się tą metodą, pomaga na bóle mięśniowe i stawowe. Dlatego dobrze, że zwróciłeś na to uwagę – odpowiednie mieszanie to naprawdę podstawa w tym wszystkim.

Pytanie 30

Który z poniższych składników jest powszechnie stosowany jako konserwant w preparatach farmaceutycznych?

A. Gliceryna
B. Mikrokrystaliczna celuloza
C. Woda destylowana
D. Chlorek benzalkoniowy
Woda destylowana, choć jest powszechnie używana w przemyśle farmaceutycznym, nie pełni funkcji konserwanta. Jej główną rolą jest rozpuszczanie substancji czynnych oraz pomoc w tworzeniu jednorodnych roztworów. Woda destylowana jest oczyszczona z zanieczyszczeń, jednak sama w sobie nie zapewnia ochrony przed mikroorganizmami, co sprawia, że nie jest stosowana jako konserwant. Mikrokrystaliczna celuloza, z kolei, jest używana głównie jako środek wypełniający i zagęszczający w tabletkach i kapsułkach. Jest to substancja pochodzenia roślinnego, która pomaga w utrzymaniu struktury i formy tabletek, ale nie posiada właściwości konserwujących. Nie zapobiega rozwojowi mikroorganizmów, co wyklucza ją z tej roli. Gliceryna natomiast ma właściwości nawilżające i jest często stosowana jako środek zmiękczający w kosmetykach i lekach. Choć może mieć pewne działanie ochronne poprzez zmniejszanie aktywności wody, nie jest wystarczająco skuteczna, aby być uznawana za konserwant w preparatach farmaceutycznych. Wybór odpowiednich konserwantów jest kluczowy dla zapewnienia trwałości produktów farmaceutycznych, a ich właściwy dobór opiera się na zrozumieniu ich chemicznych i biologicznych właściwości.

Pytanie 31

Ile gumy arabskiej należy użyć do przygotowania leku według podanej recepty?

Rp.
Ricini olei                  10,0
Gummi arabici                q.s.
Menthae pip. aquae       ad 100,0
M.f. emulsio
S. 3 x dziennie 1 łyżeczkę
A. 15,0 g
B. 20,0 g
C. 5,0 g
D. 10,0 g
Odpowiedź 5,0 g jest prawidłowa dzięki zastosowaniu skrótu 'q.s.', który oznacza 'ile wystarczy'. W kontekście receptur farmaceutycznych, guma arabska pełni rolę emulgatora w emulsjach, gdzie najczęściej jest stosowana w proporcji do ilości fazy olejowej, w tym przypadku oleju rycynowego. Standardowe praktyki sugerują, że guma arabska powinna stanowić połowę wagi oleju rycynowego, aby uzyskać stabilną emulsję. Dlatego, jeżeli w recepturze olej rycynowy wynosi 10 g, to ilość gumy arabskiej powinna wynosić 5 g. Zastosowanie gumy arabskiej jako emulgatora jest powszechną praktyką w farmacji, ponieważ zapewnia ona stabilność i homogeniczność preparatów. Poprawne obliczenia są kluczowe w farmacji, ponieważ błędne proporcje mogą prowadzić do nieefektywności leku lub nawet do jego szkodliwości. Warto zaznaczyć, że guma arabska jest również używana w produkcji wielu innych form farmaceutycznych, w tym syropów i zawiesin, co czyni ją niezwykle wszechstronnym składnikiem.

Pytanie 32

Flozyny to preparaty

A. przeciwdziałające cukrzycy
B. obniżające ciśnienie krwi
C. zabijające bakterie
D. przeciwdziałające wrzodom
Flozyny to leki przeciwcukrzycowe, które są stosowane w terapii cukrzycy, aby regulować poziom glukozy we krwi. Działają poprzez zwiększenie wydzielania insuliny przez trzustkę, co z kolei pomaga w obniżeniu stężenia glukozy we krwi. Jednym z najczęściej stosowanych flozyn jest empagliflozyna, która należy do grupy inhibitorów SGLT-2. Leki te są szczególnie przydatne u pacjentów z cukrzycą typu 2, ponieważ nie tylko poprawiają kontrolę glikemii, ale również mają korzystny wpływ na funkcję serca i nerek. Dowody kliniczne wskazują, że stosowanie flozyn zmniejsza ryzyko hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz poprawia wyniki w zakresie przewlekłej choroby nerek. Dodatkowo, flozyny mogą promować utratę masy ciała, co jest korzystne dla wielu pacjentów z cukrzycą, którzy borykają się z nadwagą. W związku z powyższym, stosowanie flozyn wyróżnia się na tle innych grup leków stosowanych w cukrzycy, oferując kompleksowe podejście do leczenia tej choroby.

Pytanie 33

Jak nazywa się łacińska nazwa Pix liquida Pini?

A. dziegciu sosnowego
B. ichtamolu
C. syropu sosnowego złożonego
D. mydła potasowego
Pix liquida Pini, znana również jako dziegieć sosnowy, to produkt uzyskiwany z destylacji drewna sosnowego. Dziegć sosnowy jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej oraz w dermatologii, głównie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz łagodzące. Jego zastosowanie obejmuje leczenie problemów skórnych takich jak łuszczyca, egzema czy trądzik. Ponadto, dziegieć sosnowy jest używany w kosmetykach i produktach pielęgnacyjnych, ponieważ pomaga w regeneracji skóry oraz w redukcji objawów podrażnienia. Zgodnie z dobrą praktyką, w przypadku stosowania dziegciu sosnowego w terapii, zaleca się konsultację z lekarzem, aby dostosować dawkowanie i formę aplikacji do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dziegieć sosnowy ma również zastosowanie w przemyśle, np. w produkcji farb i lakierów, gdzie wykorzystuje się jego właściwości konserwujące.

Pytanie 34

Kto wydaje zgodę na import docelowy?

A. Główny Inspektor Farmaceutyczny
B. kierownik apteki
C. Minister Zdrowia
D. Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
Zgoda na import docelowy jest wydawana przez Ministra Zdrowia, co jest zgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi dotyczącymi obrotu farmaceutykami w Polsce. Minister Zdrowia pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli, a jego kompetencje obejmują m.in. nadzór nad importem leków i substancji czynnych. W praktyce oznacza to, że każde wprowadzenie na rynek substancji medycznych lub leków, które nie są dostępne na krajowym rynku, musi być zatwierdzone na poziomie ministerialnym. Przykładowo, w sytuacji, gdy szpital potrzebuje importować specjalistyczny lek, który nie jest dostępny w Polsce, kierownik apteki szpitalnej musi wystąpić z wnioskiem do Ministra Zdrowia o zgodę na jego import. Takie regulacje są wdrażane, aby zapobiegać niekontrolowanemu wprowadzaniu produktów medycznych, co mogłoby prowadzić do zagrożenia dla zdrowia publicznego i naruszenia standardów jakości. Ważnym aspektem jest również to, że Minister Zdrowia współpracuje z innymi organami regulacyjnymi, takimi jak Główny Inspektor Farmaceutyczny, aby zapewnić pełną zgodność z przepisami prawa oraz ochronę konsumentów.

Pytanie 35

Organ roślinny, który w łacinie nazywa się bulbus, to

A. bulwa
B. kłącze
C. cebula
D. korzeń
Odpowiedź "cebula" jest prawidłowa, ponieważ termin "bulbus" w języku łacińskim odnosi się do organu roślinnego, który jest masywną, podziemną strukturą gromadzącą substancje odżywcze. Cebula (Allium cepa) jest doskonałym przykładem takiego organu, ponieważ stanowi modyfikację liścia i jest bogata w węglowodany, witaminy oraz minerały. Cebule są szeroko wykorzystywane w kuchni na całym świecie, zarówno jako składnik potraw, jak i przyprawa. Ich zastosowanie nie ogranicza się jedynie do gastronomii; cebula ma także właściwości zdrowotne, takie jak działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające, co czyni ją istotnym elementem diety. W praktyce agronomicznej cebula uprawiana jest w różnych warunkach klimatycznych i glebowych, co czyni ją rośliną wszechstronną. Ponadto, w kontekście fitopatologii, cebula jest również przedmiotem badań dotyczących odporności na choroby oraz szkodniki, co jest kluczowe dla zapewnienia plonów o wysokiej jakości.

Pytanie 36

Jak nazywa się proces rozmieszczania leku w tkankach i płynach ustrojowych?

A. metabolizm
B. absorpcja
C. dystrybucja
D. wydalanie
Dybrowanie to proces, który obejmuje przenikanie leku do różnych tkanek i płynów ustrojowych po jego podaniu. Jest to kluczowy etap farmakokinetyki, który wpływa na efektywność leku oraz jego działanie terapeutyczne. Dystrybucja leku zależy od wielu czynników, takich jak jego rozpuszczalność, zdolność do przenikania przez błony komórkowe, a także właściwości wiązania z białkami osocza. W praktyce oznacza to, że niektóre leki mogą łatwo dotrzeć do miejsca działania, podczas gdy inne mogą kumulować się w tkankach, co może prowadzić do działań niepożądanych. Dobrą praktyką w farmacji jest monitorowanie poziomu leku we krwi, aby ocenić, czy dystrybucja jest odpowiednia. Przykładem leku, którego dystrybucja jest kluczowa, jest warfaryna, która ma wąski zakres terapeutyczny i wymaga regularnego monitorowania INR, aby uniknąć powikłań zakrzepowo-zatorowych lub krwawień. Zrozumienie procesu dystrybucji jest zatem fundamentalne dla opracowywania skutecznych terapii oraz monitorowania ich bezpieczeństwa.

Pytanie 37

W jakiej formie stosuje się metamizol sodowy?

A. w insertach, kapsułkach
B. jako aerozol do inhalacji, czopki
C. w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań
D. w maściach, nanokapsułkach
Metamizol sodowy, znany również jako pyralgina, jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Stosuje się go w postaci tabletek oraz roztworów do wstrzykiwań, co pozwala na elastyczne dopasowanie formy podania do potrzeb pacjenta. Tabletki są najczęściej stosowane w leczeniu bólu o umiarkowanym natężeniu oraz w wysokiej gorączce, gdy inne leki nie przynoszą ulgi. Roztwór do wstrzykiwań jest z kolei używany w sytuacjach wymagających szybkiego działania leku, np. w przypadku silnego bólu lub w warunkach szpitalnych, gdzie lek podawany jest dożylnie. Dodatkowo, metamizol sodowy cechuje się stosunkowo niskim ryzykiem działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwbólowych, co czyni go bezpiecznym wyborem w wielu klinicznych przypadkach. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi standardami leczenia, stosowanie metamizolu powinno być ściśle kontrolowane i ograniczone do określonych wskazań, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.

Pytanie 38

Furagin jest związkiem pochodnym nitrofuranu, używanym w

A. w infekcjach przewodu pokarmowego, ponieważ nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego
B. w bakteryjnych infekcjach układu moczowego, ponieważ bardzo dobrze się wchłania i szybko jest wydalany z moczem
C. wyłącznie miejscowo w przypadku zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, ponieważ skutecznie eliminuje infekcje powierzchniowe
D. w ogólnych zakażeniach bakteryjnych, ponieważ wolno jest usuwany i osiąga wysokie stężenie w płynach ustrojowych
Furagin to taki lek, który działa w przypadku zakażeń dróg moczowych. Działa na bakterie, a konkretnie hamuje ich rozwój, przez co jest bardzo skuteczny. Co fajne, dobrze wchłania się w organizmie i szybko przechodzi przez nerki, co oznacza, że mamy go sporo w moczu. Dzięki temu właśnie sprawdza się w leczeniu zapaleń pęcherza czy infekcji nerek. Wiele badań pokazuje, że działa dobrze na Escherichia coli i inne bakterie Gram-ujemne, które są najczęstszymi sprawcami problemów z drogami moczowymi. Pamiętaj jednak, żeby stosować go pod okiem lekarza, bo może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi i opornością bakterii. Warto monitorować pacjentów, żeby leczenie było jak najskuteczniejsze.

Pytanie 39

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 40

W jakiej formie powinien zostać przygotowany wodny ekstrakt z rośliny zawierającej glikozydy nasercowe, według FP?

A. Macerationis
B. Infusum
C. Perkolationis
D. Decoctum
Infusum, czyli napar, jest właściwą postacią wodnego wyciągu z surowców roślinnych zawierających glikozydy nasercowe, ponieważ pozwala na wydobycie ich cennych właściwości w odpowiednich warunkach temperaturowych. Metoda infuzji polega na zalewaniu surowca roślinnego wrzącą wodą i pozostawieniu na określony czas, co sprzyja rozpuszczaniu związków czynnych, takich jak glikozydy. Infusum jest często stosowane w medycynie, zwłaszcza w fitoterapii, gdyż glikozydy nasercowe mają kluczowe znaczenie w leczeniu chorób serca, takich jak niewydolność serca. Przygotowanie infuzji wymaga stosowania odpowiednich proporcji surowca i wody, a także przestrzegania norm, takich jak te zawarte w Farmakopei Polskiej (FP), co gwarantuje jakość i skuteczność gotowego preparatu. Przykładowo, napar z liści naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest szeroko stosowany w terapii arytmii serca, co podkreśla znaczenie infuzji w praktyce medycznej.