Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 11 listopada 2025 19:39
  • Data zakończenia: 11 listopada 2025 20:21

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaka jest minimalna wymagana wartość natężenia oświetlenia dla powierzchni blatów ławek w klasie?

A. 200 lx
B. 300 lx
C. 500 lx
D. 400 lx
Inne wartości natężenia oświetlenia, takie jak 200 lx, 400 lx czy 500 lx, nie spełniają standardowych wymagań dla sal lekcyjnych. Wybór wartości 200 lx jest zdecydowanie niewystarczający, ponieważ nie zapewnia odpowiedniego oświetlenia do wykonywania zadań szkolnych. Tak niski poziom natężenia może prowadzić do zmęczenia wzroku i obniżenia efektywności nauki. W przypadku wartości 400 lx i 500 lx, chociaż są one teoretycznie wyższe, mogą przyczynić się do problemów związanych z olśnieniem oraz dyskomfortem wizualnym w dłuższej perspektywie. W praktyce, oświetlenie w klasach powinno być dostosowane do potrzeb uczniów oraz rodzaju wykonywanych zadań, co oznacza, że wartość 300 lx jest kompromisem między wystarczającym oświetleniem a komfortem użytkowania. Często zdarza się, że w wyniku błędnej interpretacji standardów, osoby projektujące oświetlenie w szkołach mogą postawić zbyt wysokie wartości, co nie tylko nie przyniesie korzyści, ale wręcz może zaszkodzić zdrowiu uczniów. W związku z tym kluczowe jest, aby projektanci i decyzjonariusze w edukacji stosowali się do uznanych norm, by stworzyć bezpieczne i efektywne środowisko nauki.

Pytanie 2

Który z poniższych pomiarów potwierdza ciągłość przewodu ochronnego w układzie TN-S?

A. Prądu upływu w przewodzie ochronnym
B. Rezystancji izolacji przewodu ochronnego
C. Rezystancji uziomu
D. Impedancji pętli zwarcia
Pomiary takie jak rezystancja izolacji przewodu ochronnego, prąd upływu w przewodzie ochronnym oraz rezystancja uziomu, mimo że są istotne dla ogólnego bezpieczeństwa systemów elektrycznych, nie potwierdzają bezpośrednio ciągłości przewodu ochronnego w sieci TN-S. Rezystancja izolacji odnosi się do stanu izolacji przewodów, co ma na celu zapobieganie wyciekom prądów do ziemi, jednak nie daje jednoznacznych informacji o ciągłości przewodu ochronnego. Prąd upływu może wskazywać na problemy związane z izolacją, ale jego pomiar nie dostarcza danych na temat ciągłości samego przewodu ochronnego. Z kolei rezystancja uziomu dotyczy przewodów uziemiających, a nie ochronnych, i ma na celu zapewnienie, że prąd zwarciowy skutecznie przepływa do ziemi, co jest innym zagadnieniem. Często myląc te parametry, można dojść do błędnych wniosków, co może prowadzić do niewłaściwego diagnozowania problemów z instalacją i w konsekwencji do zagrożenia bezpieczeństwa. Zrozumienie różnych ról tych pomiarów jest kluczowe dla właściwej oceny stanu instalacji elektrycznych i zapewnienia odpowiednich środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 3

Który z podanych przewodów nie jest stosowany jako przewód fazowy w instalacjach trójfazowych?

A. Przewód L2
B. Przewód L1
C. Przewód N
D. Przewód L3
W instalacjach trójfazowych przewód neutralny (N) pełni kluczową rolę w zrównoważeniu obciążenia i zapewnieniu stabilności systemu. Przewód neutralny jest odpowiedzialny za powrót prądu do źródła i wyrównanie potencjałów między fazami. W standardowych systemach trójfazowych, oznaczonych jako L1, L2, L3, przewody te są wykorzystywane jako przewody fazowe, które prowadzą prąd do odbiorników. Przewód neutralny nie przenosi prądu w sposób ciągły, ale umożliwia jego powrót w sytuacjach asymetrii obciążenia. Może być też wykorzystywany do podłączenia niektórych urządzeń jednofazowych w instalacjach trójfazowych. Dzięki temu system całkowicie funkcjonuje stabilnie, a użytkownicy mogą korzystać z zasilania w sposób bezpieczny i efektywny. Zrozumienie funkcji przewodu neutralnego jest kluczowe dla prawidłowej eksploatacji i konserwacji systemów elektrycznych, co jest niezbędne dla każdego technika elektryka.

Pytanie 4

W jakim celu stosuje się kompensację mocy biernej w instalacjach przemysłowych?

A. Zmniejszenia prędkości obrotowej silników
B. Zwiększenia częstotliwości prądu
C. Zwiększenia napięcia znamionowego
D. Zmniejszenia strat energii i poprawy współczynnika mocy
Kompensacja mocy biernej jest kluczowym zagadnieniem w kontekście instalacji przemysłowych, ponieważ wpływa bezpośrednio na efektywność energetyczną systemu. Moc bierna to ta część zużywanej energii elektrycznej, która nie wykonuje użytecznej pracy, ale jest niezbędna do podtrzymania pola elektromagnetycznego w urządzeniach takich jak transformatory i silniki indukcyjne. Zastosowanie kompensacji mocy biernej, zazwyczaj za pomocą baterii kondensatorów, prowadzi do poprawy współczynnika mocy, co oznacza, że więcej dostarczonej energii jest wykorzystywane na pracę użyteczną. Dzięki temu zmniejszają się straty energii w systemie, co przekłada się na niższe rachunki za energię i zmniejszenie obciążenia sieci energetycznej. Co więcej, poprawa współczynnika mocy może również prowadzić do zmniejszenia opłat za moc bierną, które są często naliczane przez dostawców energii jako kara za niską efektywność energetyczną. Dlatego kompensacja mocy biernej jest nie tylko korzystna z punktu widzenia efektywności, ale również może przynieść wymierne korzyści finansowe dla przedsiębiorstw.

Pytanie 5

Kontrole okresowe instalacji elektrycznych niskiego napięcia powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok
B. 4 lata
C. 5 lat
D. 3 lata
Zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa, badania okresowe instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. W Polsce regulacje te są zawarte w normie PN-IEC 60364-6 oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeprowadzanie badań co 5 lat pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych awarii lub zagrożeń pożarowych. W praktyce, jeśli instalacja jest intensywnie eksploatowana, zaleca się częstsze kontrole, na przykład co 3 lata, ale minimum to właśnie 5 lat. Regularne audyty instalacji mogą obejmować testy wytrzymałości izolacji, pomiary rezystancji uziemienia czy sprawdzanie zabezpieczeń, co jest kluczowe dla ochrony ludzi i mienia.

Pytanie 6

Którego z poniższych pomiarów eksploatacyjnych instalacji oświetleniowej nie jest możliwe przeprowadzić przy użyciu typowego miernika uniwersalnego?

A. Ciągłości przewodów ochronnych
B. Prądu, który jest pobierany przez odbiornik
C. Rezystancji izolacji przewodów
D. Napięcia w poszczególnych fazach
Rezystancja izolacji przewodów jest kluczowym pomiarem w ocenie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i oświetleniowych. Typowe mierniki uniwersalne, takie jak multimetrowe, są przeznaczone głównie do pomiarów prądu, napięcia i oporu, jednak nie są wystarczające do pomiaru rezystancji izolacji. Pomiar ten wymaga zastosowania specjalistycznych urządzeń, takich jak megomierze, które generują znacznie wyższe napięcia (zazwyczaj w zakresie 250V, 500V lub 1000V) w celu oceny jakości izolacji. W praktyce, taki pomiar pozwala na wykrycie uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak przebicia elektryczne. Normy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają konieczność regularnego przeprowadzania pomiarów rezystancji izolacji, co jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz trwałości instalacji. Przykładowo, w przypadku instalacji w obiektach publicznych, pomiar ten jest obligatoryjny, aby zapewnić spełnienie określonych standardów bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 7

Który z podanych sposobów ochrony przed porażeniem elektrycznym pełni rolę zabezpieczenia dodatkowego w przypadku uszkodzenia instalacji elektrycznych niskonapięciowych?

A. Podwójna lub wzmocniona izolacja elektryczna
B. Separacja elektryczna odbiornika
C. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki
D. Ochronne miejscowe połączenia wyrównawcze
Odpowiedzi takie jak podwójna lub wzmocniona izolacja elektryczna, separacja elektryczna odbiornika oraz umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki, są istotnymi elementami ochrony przeciwporażeniowej, lecz nie spełniają roli uzupełniającej w kontekście uszkodzeń w instalacjach niskonapięciowych. Podwójna lub wzmocniona izolacja może rzeczywiście skutecznie chronić przed porażeniem, jednak w przypadku jej uszkodzenia nie zapewnia dodatkowej ochrony, ponieważ nie ma możliwości odprowadzenia prądu do ziemi. Separacja elektryczna, polegająca na oddzieleniu odbiornika od źródła zasilania, może zredukować ryzyko, ale nie eliminuje go całkowicie i nie zapewnia dodatkowego zabezpieczenia w przypadku awarii izolacji. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki to praktyka prewencyjna, która ma na celu zminimalizowanie ryzyka dostępu do niebezpiecznych elementów, jednak nie odpowiada na sytuacje, gdy dojdzie do awarii systemu. Kluczowym błędem w myśleniu jest skupienie się na pojedynczych metodach ochrony, zamiast na kompleksowym podejściu do bezpieczeństwa elektrycznego. Właściwe wdrożenie połączeń wyrównawczych, zgodnie z normami EN 61140, ma fundamentalne znaczenie w kontekście całościowego bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 8

W głównych rozdzielnicach instalacji w budynkach mieszkalnych powinny być montowane urządzenia do ochrony przed przepięciami klasy

A. B+C
B. A
C. C+D
D. D
Odpowiedź B+C jest prawidłowa, ponieważ w rozdzielnicach głównych instalacji budynków mieszkalnych wymagane jest zastosowanie urządzeń ochrony przepięciowej klasy II oraz III. Klasa II to urządzenia o podwyższonej odporności na przepięcia, które są stosowane w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne i inne zjawiska powodujące nagłe skoki napięcia. Przykładem są warystory oraz urządzenia typu SPD (Surge Protective Device), które skutecznie ograniczają przepięcia do poziomu bezpiecznego dla urządzeń elektrycznych. Klasa III natomiast dotyczy urządzeń, które chronią obwody końcowe, stosowane w każdym pomieszczeniu budynku. Zastosowanie obu klas urządzeń ochrony przepięciowej w rozdzielnicach głównych zapewnia kompleksową ochronę instalacji i podłączonych do niej urządzeń, co jest zgodne z normami PN-EN 61643-11 oraz PN-EN 62305, które wyznaczają wymagania dotyczące ochrony przed przepięciami. Stosowanie odpowiednich klas ochrony redukuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych przepięciami oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników budynku.

Pytanie 9

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian
B. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej
C. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ
D. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ
Jak spojrzysz na te wartości, to suma spadków napięć w układzie TN-S, która wynosi 9 V przy napięciu znamionowym 230 V, jest w porządku. To mniej niż 5% dla obwodów oświetleniowych i jakieś 3% dla siłowych, więc nie ma potrzeby, by wprowadzać zmiany w instalacji. Chociaż warto czasem rzucić okiem na te spadki, bo bezpieczeństwo urządzeń to ważna sprawa. Jeśli spadki zaczynają być większe, to warto pomyśleć o zwiększeniu przekroju przewodów, ale w tej sytuacji nie ma takiej potrzeby. Wiesz, jak się montuje silniki elektryczne, to tam kluczowe jest, by kable były dobrze dobrane, żeby nie tracić energii. Normy PN-IEC 60364 to dobry punkt wyjścia do sprawdzenia, czy wszystko jest zrobione jak należy.

Pytanie 10

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. zamontować końcówki oczkowe na przewodach
B. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda
C. zmienić przewody na nowe o większym przekroju
D. zagiąć oczka na końcach przewodów
Zachowanie kolejności przewodów fazowych w zaciskach gniazda trójfazowego jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W układach trójfazowych, każdy z przewodów fazowych (L1, L2, L3) ma przypisane określone funkcje oraz wartości napięć, które powinny być utrzymywane w odpowiedniej sekwencji. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, co z kolei może skutkować uszkodzeniem urządzeń elektrycznych, a nawet zagrożeniem pożarowym. W praktyce, np. w przypadku podłączania silników elektrycznych, niewłaściwa kolejność faz może spowodować, że silnik będzie działał w odwrotnym kierunku, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń jest niezbędne dla zapewnienia właściwej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 11

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Warsztacie sprzętu RTV
B. Placu budowy
C. Laboratorium
D. Pracowni edukacyjnej
Wydaje się, że wybrałeś odpowiedzi dotyczące pracowni szkolnej czy warsztatu RTV, ale coś tu nie pasuje. W pracowni szkolnej wszystko jest przemyślane i uczniowie znają zasady BHP. Izolacje tam są na porządku dziennym, co zwiększa bezpieczeństwo. W laboratoriach technicznych też jest to dobrze zorganizowane, bo warunki są tam bardziej kontrolowane. W warsztatach sprzętu RTV to samo – są normy i zabezpieczenia. Więc te odpowiedzi są trochę mylące, bo nie uwzględniają, że plac budowy to zupełnie inna bajka, gdzie potrzebne są bardziej zaawansowane rozwiązania.

Pytanie 12

Które z poniższych zjawisk nie wpływa na pogorszenie jakości energii elektrycznej?

A. Czystość powietrza
B. Przepięcia
C. Wahania napięcia
D. Obecność harmonicznych
Czystość powietrza nie jest czynnikiem wpływającym na jakość energii elektrycznej, ponieważ nie ma bezpośredniego związku z parametrami elektrycznymi sieci. Jakość energii elektrycznej określana jest przez stabilność napięcia, częstotliwość, zawartość harmonicznych oraz obecność przepięć i zapadów napięcia. Czystość powietrza może mieć wpływ na inne aspekty funkcjonowania instalacji, takie jak chłodzenie urządzeń czy ochrona przed korozją, ale nie bezpośrednio na jakość samej energii. W kontekście eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych, czystość powietrza jest bardziej istotna z punktu widzenia utrzymania sprzętu w dobrej kondycji, a nie jakości energii elektrycznej jako takiej. W praktyce, osoby zajmujące się eksploatacją instalacji powinny zwracać uwagę na zanieczyszczenia, które mogą osadzać się na urządzeniach, powodując ich przegrzewanie lub przyspieszoną korozję.

Pytanie 13

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu Al, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

Przekrój przewodów, mm²Obciążalność długotrwała przewodów, A
A.YDYp 2×1,514,5
B.YDYp 2×2,519,5
C.YDYp 3×1,513,5
D.YDYp 3×2,518
A. D.
B. B.
C. C.
D. A.
Wybór innej odpowiedzi niż D to dość powszechny błąd. Czasami wynika to z nieporozumień co do wymogów w systemie TN-S oraz jak dobierać przewody. Niektóre odpowiedzi mogą sugerować stosowanie przewodów, które nie mają odpowiednich parametrów dla gniazd jednofazowych z B16A. Kluczowy jest fakt, że dobierając przewód trzeba zwracać uwagę na jego parametry techniczne, a nie tylko na wygląd. No i obciążalność musi być odpowiednia, żeby przewody się nie przegrzewały. W TN-S ważny jest przewód ochronny, o którym niektóre odpowiedzi zapominają. Wiele osób nie wie, że w tym systemie przewód neutralny (N) i ochronny (PE) muszą być odseparowane – to fundamentalne dla bezpieczeństwa. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji, jak porażenie prądem, gdy coś w instalacji się popsuje. Dlatego przy projektowaniu elektryki trzeba dobrze zrozumieć normy i praktyczne zastosowanie przewodów, bo to wpływa na bezpieczeństwo całej instalacji.

Pytanie 14

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem
B. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną
C. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną
D. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia
Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonych elementów instalacji elektrycznej do 1 kV, kluczowe jest przestrzeganie ustalonej procedury bezpieczeństwa. Po pierwsze, zabezpieczenie przed powtórnym załączeniem oznacza zastosowanie odpowiednich blokad lub zamknięć, które uniemożliwiają przypadkowe przywrócenie zasilania podczas prac. Po tym etapie, potwierdzenie braku napięcia jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja faktycznie jest de-energizowana. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednich przyrządów pomiarowych, takich jak wskaźniki napięcia, które powinny być używane przez wykwalifikowany personel. Uziemienie instalacji elektrycznej jest kolejnym krokiem, który zapewnia, że wszelkie pozostałe ładunki elektryczne są bezpiecznie odprowadzane do ziemi, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Cała ta procedura jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 50110-1, które określają zasady dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 15

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych IB wynosi 21 A, natomiast maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów Idd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed skutkami zbyt dużego prądu?

A. B16
B. B20
C. B25
D. B32
Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdyż prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe klasy B charakteryzują się czasem zadziałania w zależności od wartości nadmiaru prądu, co czyni je idealnymi do ochrony obwodów o obciążeniu rezystancyjnym. W tym przypadku, wyłącznik B25 posiada nominalny prąd 25 A, co zapewnia dodatkowy margines bezpieczeństwa w stosunku do rzeczywistego prądu obciążenia 21 A. Zastosowanie wyłącznika o wyższej wartości nominalnej, jak B32, mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obwód nie byłby odpowiednio chroniony, a wyłączniki o niższej wartości, jak B20 czy B16, mogą zadziałać w sposób niepożądany w przypadku niewielkich skoków prądu. Zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, wyłącznik należy dobierać w taki sposób, aby jego wartość nominalna była nieco wyższa niż wartość prądu roboczego, co zwiększa niezawodność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 16

Jak często powinny być przeprowadzane okresowe kontrole użytkowe instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym, minimalnie raz w czasie?

A. 8 lat
B. 6 lat
C. 4 lata
D. 5 lat
Okresowe badania eksploatacyjne sieci elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz normami PN-IEC 60364 i PN-EN 61010, przeglądy te powinny być przeprowadzane co 5 lat. W praktyce, regularne kontrole umożliwiają wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, takich jak uszkodzenia izolacji, niewłaściwe połączenia czy degradacja elementów systemu elektrycznego. Na przykład, w przypadku starych instalacji, działanie na granicy normy może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co stwarza ryzyko pożaru. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy domów jednorodzinnych byli świadomi tego obowiązku i zapewniali odpowiednie przeglądy w ustalonych interwałach. Dodatkowo, w miarę starzejących się instalacji, może być konieczne zwiększenie częstotliwości badań, co podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania systemem elektrycznym w domu.

Pytanie 17

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych
B. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych
C. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu
D. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii
Odpowiedź dotycząca okresowej legalizacji, naprawy lub wymiany licznika energii jest poprawna, ponieważ dostawcy energii są odpowiedzialni za zapewnienie, że urządzenia pomiarowe są w dobrym stanie technicznym i zgodne z obowiązującymi normami. Legalizacja licznika oznacza jego zatwierdzenie przez odpowiednie organy, co gwarantuje, że pomiary energii są wiarygodne i zgodne z przepisami prawa. W praktyce, dostawcy przeprowadzają regularne kontrole i konserwacje liczników, aby upewnić się, że działają one z wymaganymi tolerancjami. Na przykład, zgodnie z normą PN-EN 62053-21, liczniki energii elektrycznej muszą być regularnie sprawdzane, aby zapewnić ich dokładność. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również prowadzenie szczegółowej dokumentacji dotyczącej stanu technicznego liczników oraz przeprowadzonych działań, co pozwala na łatwe monitorowanie i zarządzanie infrastrukturą pomiarową. Współpraca między dostawcami a organami regulacyjnymi w zakresie legalizacji liczników jest kluczowa dla utrzymania jakości usług i ochrony konsumentów.

Pytanie 18

Którą z poniższych czynności pracownik ma prawo wykonać bez zlecenia osób nadzorujących jego pracę?

A. Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego
B. Renowacja rozdzielnicy po likwidacji pożaru
C. Zlokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn
D. Zamiana izolatora na linii napowietrznej nn
Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego jest jedyną czynnością, którą pracownik może wykonać bez wcześniejszego polecenia osób dozorujących, gdyż w sytuacjach awaryjnych priorytetem jest ochrona życia oraz mienia. Standardy BHP wskazują, że w razie pożaru, każdy pracownik ma prawo i obowiązek podjąć działania mające na celu jego ugaszenie, o ile to możliwe i bezpieczne. W praktyce, jeśli pracownik zauważy pożar, powinien niezwłocznie podjąć próbę ugaszenia go przy użyciu odpowiednich środków gaśniczych, takich jak gaśnice lub urządzenia automatycznego gaszenia. Tego rodzaju działanie jest zgodne z zasadą „zatrzymaj ogień, zanim on się rozprzestrzeni”, co jest kluczowe w minimalizowaniu szkód i zagrożeń. Zwracając uwagę na procedury zawarte w przepisach, takich jak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej, można zauważyć, że pracownicy są odpowiednio szkoleni i przygotowani do działania w sytuacjach kryzysowych.

Pytanie 19

Piec elektryczny o mocy 12 kW jest zasilany z trójfazowej instalacji 3 x 400 V za pomocą przewodu o długości 20 m i przekroju 4 mm2. Jakie konsekwencje przyniesie wymiana tego przewodu na przewód o tej samej długości, lecz o przekroju 6 mm2?

A. Spadek napięcia na przewodach zasilających zmniejszy się.
B. Spadek napięcia na przewodach zasilających wzrośnie.
C. Moc wydobywana w piecu zmaleje 1,5 raza.
D. Moc wydobywana w piecu wzrośnie 1,5 raza.
Wymiana przewodu o przekroju 4 mm² na 6 mm² w instalacji trójfazowej przynosi ze sobą korzyści związane z obniżeniem spadku napięcia na przewodach zasilających. Spadek napięcia jest wynikiem oporu przewodów, a ten opór maleje wraz ze zwiększeniem przekroju przewodu. W przypadku instalacji elektrycznych, zgodnie z normami IEC 60228, mniejsze spadki napięcia są kluczowe dla efektywności operacyjnej urządzeń elektrycznych. Przy większym przekroju przewodu, przepływ prądu staje się bardziej efektywny, co oznacza mniejsze straty energii w postaci ciepła. Przykładem praktycznym może być zastosowanie takich przewodów w instalacjach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy, jak piec elektryczny, muszą działać optymalnie, aby zminimalizować zużycie energii i zapewnić trwałość systemu. Mniejszy spadek napięcia pozwala na stabilniejsze zasilanie, co jest szczególnie ważne w kontekście ochrony urządzeń elektronicznych i ich długoterminowej wydajności.

Pytanie 20

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie TN-C wpływ mają

A. metoda ułożenia przewodów w instalacji
B. materiał izolacyjny przewodów
C. przekrój żył przewodów
D. liczba przewodów umieszczonych w korytkach
Wartość impedancji pętli zwarcia w sieci TN-C jest kluczowym parametrem, który wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznej. Przekrój żył przewodów ma bezpośredni wpływ na oporność elektryczną i tym samym na impedancję pętli zwarcia. Im większy przekrój przewodów, tym mniejsza ich oporność, co prowadzi do niższej wartości impedancji pętli. To z kolei pozytywnie wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń nadprądowych, co jest zgodne z wymaganiami normy PN-IEC 60364. W praktyce, odpowiednio dobrany przekrój przewodów zapewnia, że w przypadku zwarcia prąd zwarciowy będzie na tyle wysoki, aby zadziałały zabezpieczenia, minimalizując ryzyko uszkodzeń oraz pożaru. Właściwy dobór przekroju żył jest szczególnie ważny w instalacjach o dużym obciążeniu, gdzie niewłaściwe wartości impedancji mogą prowadzić do awarii systemu.

Pytanie 21

Jaki rodzaj wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do ochrony kuchenki elektrycznej z trzema jednofazowymi grzałkami, których łączna moc wynosi 8,4 kW, zasilanych w fazach L1, L2, L3 w systemie trójfazowym o napięciu 230/400 V?

A. B16
B. C6
C. B10
D. C10
Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ przy obliczaniu wymaganego wyłącznika nadprądowego dla kuchenki elektrycznej należy uwzględnić ogólną moc grzałek oraz charakterystykę używanego wyłącznika. Kuchenka ma moc 8,4 kW, co przy napięciu 400 V daje maksymalny prąd wynoszący około 12 A. Jednakże, przy wyborze wyłącznika nadprądowego warto uwzględnić dodatkowy margines bezpieczeństwa oraz obciążenie rozruchowe, które może być wyższe. Wyłącznik B16, który ma prąd znamionowy 16 A, będzie w stanie zabezpieczyć urządzenie przed przeciążeniem i zwarciem, jednocześnie nie wyzwalając się w przypadku chwilowych wzrostów prądu. Zgodnie z normą PN-IEC 60947-2, dla tego typu aplikacji zaleca się dobór wyłączników zabezpieczających z odpowiednim marginesem, co czyni B16 odpowiednim rozwiązaniem. Przykładem praktycznym zastosowania wyłącznika B16 mogą być instalacje w kuchniach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy są powszechne i wymagają odpowiedniego zabezpieczenia.

Pytanie 22

W przypadku instalacji o parametrach U0 = 230 V, Ia = 100 A oraz Zs = 3,1 Ω funkcjonującej w systemie TN-C nie ma efektywnej dodatkowej ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, ponieważ

A. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska
B. opór uziomu jest zbyt niski
C. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt wysoki
D. impedancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka
Impedancja pętli zwarcia jest kluczowym parametrem, który wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznych. W systemie TN-C, gdzie zneutralizowane przewody są połączone, niska impedancja pętli zwarcia jest niezbędna do szybkiego wyłączenia zasilania w przypadku wystąpienia zwarcia. W omawianym przypadku, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że prąd zwarciowy może być zbyt niski, aby wyzwolić odpowiednie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe czy bezpieczniki. To prowadzi do sytuacji, w której czas reakcji zabezpieczeń jest zbyt długi, co w konsekwencji zwiększa ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Przykładowo, w praktyce inżynieryjnej, zaleca się, aby impedancja pętli zwarcia nie przekraczała 1 Ω dla instalacji zasilających o napięciu 230 V, co pozwala na wyłączenie obwodu w czasie nieprzekraczającym 0,4 s. Takie podejście jest zgodne z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61439, które podkreślają znaczenie odpowiednich wartości impedancji dla bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 23

Zwiększenie liczby kabli umieszczonych w jednej rurze instalacyjnej spowoduje

A. wydłużenie czasu osiągania granicznej temperatury izolacji kabli
B. zmniejszenie dopuszczalnego obciążenia prądem długotrwałym jednego kabla
C. zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego kabla
D. zwiększenie dozwolonej wartości spadku napięcia na kablach
Zrozumienie konsekwencji zwiększenia liczby przewodów w jednej rurze instalacyjnej wymaga znajomości podstawowych zasad dotyczących przewodnictwa elektrycznego oraz zarządzania ciepłem. Wydłużenie czasu osiągania temperatury granicznej izolacji przewodów to pojęcie, które nie ma zastosowania w kontekście większej liczby przewodów w rurze. Zwiększona liczba przewodów prowadzi do szybszego nagrzewania się izolacji, a nie do wydłużenia czasu, co może skutkować jej uszkodzeniem. Podobnie, zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego przewodu nie jest również poprawnym podejściem, ponieważ rezystancja konkretnego przewodu nie ulega zmianie wskutek liczby przewodów w tej samej rurze. Rezystancja żył obliczana jest na podstawie materiałów, z których są wykonane oraz ich przekroju, a nie od ich liczby. Z kolei zwiększenie dopuszczalnej wartości spadku napięcia na przewodach jest całkowicie błędnym założeniem; spadek napięcia wzrasta proporcjonalnie do obciążenia i długości przewodów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że niepoprawne odpowiedzi wynikają z mylnego postrzegania zjawisk cieplnych oraz zasad obliczeniowych stosowanych w elektryce. Konsekwencje niewłaściwego obciążenia mogą prowadzić do poważnych awarii, co podkreśla konieczność przestrzegania norm oraz zasad planowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 24

Który przekrój kabla najczęściej używa się do tworzenia obwodów gniazdek w instalacjach domowych podtynkowych?

A. 1 mm²
B. 4 mm²
C. 1,5 mm²
D. 2,5 mm²
Przekrój przewodu 2,5 mm² jest najczęściej stosowany do wykonywania obwodów gniazd wtyczkowych w instalacjach mieszkaniowych podtynkowych, ponieważ zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się przewodów. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, obwody gniazd wtyczkowych powinny być projektowane z uwzględnieniem maksymalnych obciążeń, które mogą wystąpić w gospodarstwie domowym. Obwody z przekrojem 2,5 mm² są w stanie obsłużyć obciążenie do 16A, co jest wystarczające dla większości sprzętu AGD oraz elektroniki. Przykładowo, standardowa pralka, zmywarka czy kuchenka elektryczna wymagają takiego przekroju, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Użycie mniejszych przekrojów, takich jak 1 mm² czy 1,5 mm², może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co zwiększa ryzyko pożaru. Dlatego stosowanie przewodów o przekroju 2,5 mm² w gniazdach wtyczkowych jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych.

Pytanie 25

Korzystając z tabeli oceń, który wynik badania pozwala wyciągnąć pozytywny wniosek o stanie izolacji jednofazowej instalacji elektrycznej 230 V, 50 Hz.

Napięcie nominalne obwoduNapięcie pomiarowe prądu stałego d.c.Wymagana rezystancja izolacji
V
SELV i PELV250≥ 0,5
do 500 V włącznie, w tym FELV500≥ 1,0
powyżej 500 V1000≥ 1,0

Wynik badaniaNapięcie pomiarowe prądu stałego, kVRezystancja izolacji, kΩ
A.2301050
B.250500
C.4001100
D.5001000
A. A.
B. C.
C. B.
D. D.
Odpowiedź D jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie normą PN-EN 60204-1, rezystancja izolacji dla instalacji jednofazowych o napięciu nominalnym do 500 V powinna wynosić co najmniej 1,0 MΩ. W przypadku badania przedstawionego w odpowiedzi D, rezystancja izolacji wynosi 1000 kΩ, co jest równoważne 1 MΩ, a więc spełnia wymagania normatywne. W praktyce oznacza to, że instalacja elektryczna jest w dobrym stanie, a ryzyko wystąpienia awarii izolacji lub porażenia prądem jest zminimalizowane. Istotne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz prawidłowe funkcjonowanie urządzeń elektrycznych. Normy te mają na celu nie tylko ochronę przed porażeniem prądem, ale także zapobieganie uszkodzeniom sprzętu w wyniku niewłaściwej izolacji. Utrzymywanie odpowiedniej izolacji w instalacjach elektrycznych jest kluczowym elementem zarządzania bezpieczeństwem w każdym obiekcie.

Pytanie 26

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna zwiększonej wartości Zs w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:SalonSypialniaKuchniaPrzedpokójŁazienka
Wartość ZS:2,32 Ω6,84 Ω1,72 Ω1,39 Ω2,55 Ω
A. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.
B. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.
C. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.
D. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.
Poprawna odpowiedź dotyczy poluzowanego przewodu liniowego zasilającego gniazda w obwodzie, co może prowadzić do zwiększonej wartości impedancji pętli zwarcia (Zs). W praktyce, poluzowanie przewodu wpływa na zwiększenie rezystancji, co z kolei podnosi wartość Zs. W sytuacji awaryjnej, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że w przypadku wystąpienia zwarcia prąd zwarcia będzie niższy, co może prowadzić do opóźnienia w działaniu zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe, co naraża instalację na potencjalne uszkodzenia. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie zapewnienia odpowiedniej wartości Zs dla bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Warto regularnie przeprowadzać pomiary Zs w obiektach, aby upewnić się, że wartości te są zgodne z wymaganiami normatywnymi i praktykami branżowymi, co zapobiega ryzyku pożarów oraz uszkodzeń urządzeń elektrycznych.

Pytanie 27

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.
B. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.
C. Automatyczne odłączenie zasilania.
D. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.
Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 28

Dla układu o parametrach U0 = 230 V, Ia = 100 A oraz Zs = 3,1 Ω działającego w systemie TN-C nie działa efektywnie dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem, ponieważ

A. impedancja pętli zwarcia jest zbyt duża
B. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska
C. opór uziemienia jest zbyt niski
D. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt duży
Impedancja pętli zwarcia jest kluczowym parametrem w systemach elektroenergetycznych, który wpływa na skuteczność ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. W przypadku układu TN-C, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że prąd zwarciowy, który może wyniknąć z uszkodzenia, jest zbyt niski, aby zadziałały zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe czy bezpieczniki. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, określają maksymalne wartości impedancji pętli zwarcia, aby zapewnić szybkie wyłączenie zasilania w przypadku awarii. W praktyce, dla instalacji niskonapięciowych, impedancja pętli zwarcia powinna być na tyle niska, aby prąd zwarciowy mógł osiągnąć wartość, która aktywuje zabezpieczenia w krótkim czasie, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Przykładem może być obliczenie impedancji pętli w instalacji o zainstalowanych zabezpieczeniach, gdzie impedancja nie powinna przekraczać 1 Ω, aby zapewnić efektywność ochrony.

Pytanie 29

Które z wymienionych wskazówek nie dotyczy projektanta oraz realizatora nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Zasilanie gniazd wtykowych w każdym pomieszczeniu z oddzielnego obwodu
B. Zasilanie odbiorników o dużej mocy, zainstalowanych na stałe, z wydzielonych obwodów
C. Zasilanie gniazd wtykowych w kuchni z oddzielnego obwodu
D. Rozdzielenie obwodów oświetleniowych od obwodów gniazd wtykowych
Podejście polegające na zasilaniu gniazd wtykowych w każdym pomieszczeniu z osobnego obwodu może budzić wątpliwości, ale ważne jest zrozumienie, dlaczego inne odpowiedzi są uznawane za zasady dobrej praktyki w instalacjach elektrycznych. Separacja obwodów oświetleniowych od gniazd wtykowych jest kluczowa dla zachowania bezpieczeństwa. W przypadku awarii w instalacji oświetleniowej, gniazda pozostaną funkcjonalne, co jest istotne w sytuacjach awaryjnych, kiedy światło może być potrzebne do bezpiecznego poruszania się w pomieszczeniu. Odbiorniki dużej mocy, takie jak klimatyzatory czy piekarniki, powinny być zasilane z wydzielonych obwodów, aby uniknąć przeciążeń, które mogą prowadzić do wyzwolenia zabezpieczeń. W kuchni, z uwagi na dużą liczbę urządzeń elektrycznych, zasilanie gniazd wtykowych z osobnego obwodu jest niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa użytkowników oraz stabilności zasilania. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do sytuacji, w których przeciążone obwody będą powodować nie tylko problemy techniczne, ale także poważne zagrożenie pożarowe. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że nie wszystkie pomieszczenia wymagają zasilania z odrębnych obwodów, a przemyślane projektowanie instalacji elektrycznych zgodne z obowiązującymi normami zapewnia bezpieczeństwo i efektywność użytkowania.

Pytanie 30

Obciążalność prądowa długotrwała przewodu YDY w temperaturze 30°C dla jednego ze sposobów wykonania instalacji według normy PN-IEC 60364 wynosi 46 A. Korzystając z tabeli współczynników poprawkowych obciążalności w innych temperaturach określ, jaka będzie obciążalność tego przewodu w temperaturze powietrza równej 50°C.

Tabela: współczynniki poprawkowe dla temperatury otaczającego powietrza innej niż 30°C, stosowane do obciążalności prądowej długotrwałej przewodów w powietrzu (fragment tabeli)
Temperatura otoczenia °CIzolacja
PVCXLPE i EPRMineralna
Osłona z PCV lub bez osłony, dostępna 70°CBez osłony, niedostępna 105°C
450,790,870,770,88
500,710,820,670,84
550,610,760,570,80
A. 37,72 A
B. 32,66 A
C. 30,82 A
D. 38,64 A
Obciążalność prądowa przewodu YDY w temperaturze 50°C to 32,66 A. Dlaczego tak jest? Otóż przy tej temperaturze używa się współczynnika poprawkowego dla PVC, który wynosi 0,71. Przewód w 30°C miał obciążalność 46 A, ale wyższa temperatura sprawia, że musi być ona niższa. Żeby obliczyć nową wartość, wystarczy pomnożyć 46 A przez 0,71 i mamy 32,66 A. To ważne, żeby to zrozumieć, bo przy projektowaniu instalacji elektrycznych bezpieczeństwo jest kluczowe. Jak nie zastosujesz współczynników, to przewody mogą się przeciążać, co prowadzi do ich uszkodzenia, a w najgorszym wypadku do pożaru. Na przykład w miejscach, gdzie przewody są w izolowanych lub ciasnych przestrzeniach, takie obliczenia są naprawdę istotne. Projektanci muszą znać normy, jak PN-IEC 60364, żeby wszystko było zgodne z wymaganiami i dostosowane do warunków, w jakich będą pracować.

Pytanie 31

Jaką wartość ma maksymalna dozwolona rezystancja uziomu RA przewodu ochronnego, który łączy uziom z częścią przewodzącą przy nominalnym prądzie różnicowym IΔN = 30 mA oraz napięciu dotykowym 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 830 Ω
B. 4 000 Ω
C. 2 000 Ω
D. Około 1660 Ω
Wybór błędnej odpowiedzi, takiej jak 4 000 Ω, 830 Ω lub 2 000 Ω, wynika z nieporozumienia dotyczącego zasad obliczania rezystancji uziomu w kontekście prądów różnicowych i napięcia dotykowego. Rezystancja uziomu jest kluczowym parametrem w systemach ochrony przed porażeniem elektrycznym. Zrozumienie, że maksymalna rezystancja uziomu jest powiązana z prądem różnicowym oraz napięciem, jest fundamentem dla obliczeń inżynieryjnych. Odpowiedzi takie jak 4 000 Ω są ogromnie niebezpieczne, ponieważ sugerują, że można zaakceptować znacznie wyższe wartości rezystancji, co prowadzi do niewystarczającej ochrony. Gdy rezystancja jest zbyt duża, w przypadku wystąpienia prądu różnicowego, nie ma wystarczającego potencjału do wyzwolenia wyłącznika różnicowoprądowego, co stwarza poważne ryzyko porażenia. Z kolei odpowiedzi 830 Ω oraz 2 000 Ω mogą wynikać z błędów obliczeniowych lub niewłaściwego zrozumienia napięcia dotykowego oraz jego wpływu na bezpieczeństwo. Przykładowo, zastosowanie rezystancji uziomu o wartości 830 Ω w sytuacji, gdzie maksymalne napięcie dotykowe wynosi 50 V, sprawia, że nie ma wystarczającego marginesu bezpieczeństwa dla użytkowników. W przypadku zaprojektowania systemu uziemiającego, normy takie jak PN-EN 61140 oraz PN-IEC 60364 powinny być podstawą wszelkich wyliczeń oraz implementacji, aby zapewnić skuteczność oraz bezpieczeństwo instalacji elektrycznych.

Pytanie 32

Który z poniższych kabli nadaje się do realizacji instalacji siłowej osadzonej w tynku w konfiguracji sieci TN-S?

A. YDYżo 5x2,5 mm2
B. YSLY 3x2,5 mm2
C. YStY 5xl mm2
D. YADY 3x4 mm2
Odpowiedź YDYżo 5x2,5 mm2 jest poprawna, ponieważ przewód ten spełnia wymagania dotyczące instalacji siłowych w układzie sieciowym TN-S, który jest jednym z systemów zasilania o uziemieniu neutralnym. Przewody YDYżo charakteryzują się dobrą odpornością na działanie wysokich temperatur oraz chemikaliów, co czyni je odpowiednimi do użytku w tynku. W przypadku instalacji siłowych, przewody te muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, co w tym przypadku jest realizowane przez przekrój 2,5 mm2, wystarczający do zasilania urządzeń elektrycznych o średnich wymaganiach mocy. Dobrą praktyką jest stosowanie przewodów wielożyłowych w instalacjach, co pozwala na lepsze zarządzanie przewodami i ułatwia ich montaż. Przewody YDYżo są również zgodne z normą PN-EN 60228, która określa wymagania dla przewodów miedzianych, co dodatkowo podkreśla ich odpowiedniość do zastosowań w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 33

Aby przygotować instalację elektryczną oświetlenia do przeprowadzenia pomiarów rezystancji izolacji, konieczne jest odłączenie zasilania oraz

A. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
B. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
C. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
D. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
Zamknięcie łączników i wykręcenie żarówek to naprawdę kluczowy krok przy przygotowywaniu instalacji elektrycznej do pomiarów rezystancji izolacji. Robiąc to, unikasz ryzyka przypadkowego załączenia prądu, co mogłoby narobić sporych szkód w sprzęcie pomiarowym oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby przeprowadzającej pomiary. Normy, jak PN-IEC 60364, mówią, że izolację trzeba sprawdzać przy wyłączonym zasilaniu, żeby wszystko było bezpieczne i wyniki były wiarygodne. Wykręcenie źródeł światła zmniejsza ryzyko przewodzenia prądu lub nieprzyjemnych napięć, co jest szczególnie ważne w mocnych instalacjach. Takie praktyki stosuje się np. w obiektach komercyjnych, gdzie bezpieczeństwo ludzi jest na pierwszym miejscu. Dobre przygotowanie instalacji do badań to nie tylko spełnienie przepisów, ale też sposób na to, żeby system elektryczny działał długo i bezawaryjnie.

Pytanie 34

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu A1, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

Przekrój przewodów, mm²Obciążalność długotrwała przewodów, A
AYDYp 2×1,514,5
BYDYp 2×2,519,5
CYDYp 3×1,513,5
DYDYp 3×2,518
A. B.
B. D.
C. C.
D. A.
Odpowiedź D jest prawidłowa, ponieważ wybór przewodów YDYp 3×2,5 mm² do instalacji podtynkowej gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S spełnia wszystkie wymogi bezpieczeństwa i normy obciążalności. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, przewody muszą być dobrane w taki sposób, aby ich obciążalność długotrwała była wyższa od prądu znamionowego zabezpieczenia, w tym przypadku 16A. Przewody YDYp 3×2,5 mm² charakteryzują się obciążalnością długotrwałą wynoszącą 18A, co sprawia, że są odpowiednie do tego zastosowania. Takie podejście zapewnia nie tylko zgodność z przepisami, ale również minimalizuje ryzyko przegrzania oraz uszkodzenia instalacji. W praktyce, dobra jakość przewodów oraz ich odpowiedni dobór mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników oraz niezawodności instalacji. Przewody podtynkowe powinny być również odpowiednio zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz działaniem wilgoci, co potwierdza znaczenie staranności w realizacji projektów elektrycznych.

Pytanie 35

Aby ocenić kondycję techniczną przewodów wyrównawczych, należy zmierzyć między każdą dostępną częścią przewodzącą a najbliższym punktem głównego przewodu wyrównawczego

A. rezystancję przewodów
B. pojemność doziemną
C. spadek napięcia
D. natężenie prądu
Natężenie prądu w kontekście oceny stanu przewodów wyrównawczych nie jest odpowiednim parametrem do pomiaru. Chociaż natężenie prądu jest kluczowym parametrem w obwodach elektrycznych, nie dostarcza informacji o ciągłości przewodów ani o ich rezystancji. Mierzenie natężenia prądu może być użyteczne w diagnostyce obwodów, jednak nie daje obrazu jakości przewodu wyrównawczego. Spadek napięcia, choć istotny w wielu zastosowaniach, jest wskaźnikiem strat energii w przewodnikach spowodowanych oporem, a nie bezpośrednią miarą ich ciągłości. W przypadku przewodów wyrównawczych, spadek napięcia nie odzwierciedla ich zdolności do efektywnego odprowadzania prądów zwarciowych, ponieważ nie pokazuje, czy przewód jest rzeczywiście sprawny. Z kolei pojemność doziemna dotyczy głównie elementów pojemnościowych w instalacjach elektrycznych, a nie przewodów wyrównawczych. Pojemność odnosi się do zdolności kondensatora do gromadzenia ładunku elektrycznego, co w kontekście przewodów wyrównawczych ma ograniczone znaczenie. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby unikać błędnych interpretacji wyników pomiarów i zapewnić prawidłowe działanie systemów ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 36

Jaka jest minimalna wartość natężenia oświetlenia, która powinna być zapewniona w klasie, jeżeli na biurkach uczniów nie są umieszczone monitory ekranowe?

A. 400 lx
B. 300 lx
C. 200 lx
D. 500 lx
Wybór oświetlenia poniżej 300 lx, jak 200 lx czy 250 lx, to zły pomysł, bo może to źle wpłynąć na naukę. Niskie natężenie światła prowadzi do zmęczenia oczu, nie można się skupić i ogólnie uczniowie gorzej pracują. Choć wyższe natężenie, na przykład 400 lx czy 500 lx, może się wydawać lepsze, to w klasie bez ekranów to nie jest konieczne i może prowadzić do olśnienia. Kiedy projektujemy oświetlenie, ważne, żeby znaleźć równowagę między natężeniem a jakością światła. Normy, jak PN-EN 12464-1, jasno określają wymagania dla różnych pomieszczeń, w tym sal lekcyjnych. Zbyt mocne światło może być niezdrowe, zwłaszcza dla młodych ludzi, którzy spędzają dużo czasu w klasie. Dlatego lepiej trzymać się zaleceń dotyczących oświetlenia, żeby stworzyć dobre warunki do nauki.

Pytanie 37

Regularne kontrole eksploatacyjne instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym powinny być realizowane co najmniej raz na

A. kwartał
B. rok
C. 3 lata
D. 5 lat
Okresowe badania eksploatacyjne instalacji elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa oraz niezawodności funkcjonowania tych systemów. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-IEC 60364, zaleca się, aby takie badania były przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki okres jest uzasadniony, ponieważ w ciągu tego czasu mogą wystąpić różne czynniki wpływające na stan techniczny instalacji, takie jak naturalne zużycie materiałów, zmiany w obciążeniu elektrycznym czy też zmiany w przepisach dotyczących bezpieczeństwa. Regularne kontrole pozwalają wykryć potencjalne usterki, co z kolei może zapobiec poważnym awariom oraz zagrożeniom pożarowym. Przykładowo, nieprawidłowo wykonana instalacja lub zużyty osprzęt mogą prowadzić do zwarć, które mogą zagrażać życiu mieszkańców. Dlatego zaleca się, aby każde badanie obejmowało przegląd stanu izolacji przewodów, oceny zabezpieczeń oraz identyfikację wszelkich nieprawidłowości. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie wyników badań oraz wdrażanie niezbędnych działań naprawczych, co w przyszłości może posłużyć jako cenny materiał dowodowy w przypadku ewentualnych sporów.

Pytanie 38

Jakie z poniższych warunków powinno być spełnione w instalacji mieszkalnej, aby zagwarantować minimalną ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Zrealizowanie instalacji elektrycznej przy użyciu przewodu o żyłach w formie linki
B. Wykorzystanie przewodów roboczych o właściwej wartości rezystancji izolacji
C. Montowanie w instalacji wyłącznika różnicowoprądowego
D. Podłączenie styków ochronnych gniazd do przewodu ochronnego systemu
Wykonanie instalacji elektrycznej przewodem o żyłach w postaci linki nie zapewnia podstawowej ochrony przed porażeniem prądem. Choć zastosowanie przewodów wielożyłowych może być korzystne w kontekście elastyczności i łatwości montażu, nie wpływa bezpośrednio na poziom ochrony przed porażeniem. Kluczowym czynnikiem w zabezpieczeniu przed prądem jest jakość izolacji oraz jej rezystancja, a nie sam rodzaj przewodu. Połączenie styków ochronnych gniazd z przewodem ochronnym sieci, mimo że jest istotne dla uziemienia, samo w sobie nie wystarczy, aby zapobiec porażeniu. Uziemienie działa jako zabezpieczenie, ale najsłabszym ogniwem w systemie mogą być właśnie przewody robocze, których izolacja nie jest odpowiednia. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego, chociaż bardzo ważne, również nie jest jedynym czynnikiem, który zapewnia bezpieczeństwo. Wyłączniki te działają w momencie wykrycia różnicy prądów, ale nie eliminują ryzyka wynikającego z nieodpowiedniej izolacji przewodów. Dlatego kluczowym elementem bezpieczeństwa jest monitorowanie stanu izolacji przewodów roboczych oraz ich odpowiednia specyfikacja, co powinno być standardem w każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 39

Jakie z wymienionych elementów można wymieniać w instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V bez konieczności wyłączania zasilania?

A. Elementów łącznikowych.
B. Opraw oświetleniowych.
C. Wkładek bezpiecznikowych.
D. Wyłączników różnicowoprądowych.
Wkładki bezpiecznikowe są elementami instalacji elektrycznych, które można wymieniać bez konieczności wyłączania zasilania, o ile zastosowane są odpowiednie rozwiązania technologiczne, takie jak wkładki bezpiecznikowe typu 'hot swap'. W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą wymieniać te elementy, aby przywrócić funkcjonalność obwodu, minimalizując ryzyko wystąpienia przerw w zasilaniu. Wkładki bezpiecznikowe mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zabezpieczają obwody przed przeciążeniem i zwarciem. Prawidłowa wymiana tych wkładek, bez wyłączania zasilania, jest zgodna z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60947, które określają wymagania dla urządzeń przeznaczonych do pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w obiektach przemysłowych, gdzie nieprzerwane zasilanie ma kluczowe znaczenie, możliwość wymiany wkładek bezpiecznikowych w czasie pracy instalacji przyczynia się do zwiększenia efektywności operacyjnej.

Pytanie 40

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadmiarowo-prądowy, aby odpowiednio zabezpieczyć jednofazowy obwód z napięciem znamionowym 230 V, w którym łączna moc podłączonych odbiorników wynosi 4,5 kW przy cosφ = 1? Współczynnik jednoczesności w tym obwodzie wynosi 0,8.

A. 16 A
B. 20 A
C. 10 A
D. 25 A
Wiesz, żeby obliczyć prąd znamionowy wyłącznika nadmiarowo-prądowego, musimy skorzystać z wzoru: I = P / (U * cosφ. Tutaj P to moc urządzeń, U to napięcie, a cosφ to współczynnik mocy. W tym przypadku mamy P = 4500 W, U = 230 V, a cosφ = 1. Jak to podstawimy do wzoru, to wychodzi I = 4500 W / (230 V * 1) = 19,57 A. Ale pamiętajmy o współczynniku jednoczesności, który wynosi 0,8. To znaczy, że rzeczywista moc, którą musimy wziąć pod uwagę, to 4500 W * 0,8 = 3600 W. Po obliczeniu z tą mocą, dostajemy I = 3600 W / (230 V * 1) = 15,65 A. To oznacza, że najlepiej wybrać wyłącznik 16 A. Z mojego doświadczenia, fajnie jest mieć zapas, bo to zwiększa bezpieczeństwo. Dla domowych zastosowań standardem jest 16 A dla obwodów do 3,5 kW, a jak mamy obwód do 4,5 kW, też się sprawdzi, bo daje nam to dodatkowe zabezpieczenie przed fałszywym wyzwoleniem przy chwilowych przeciążeniach.