Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.06 - Eksploatacja i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 09:43
  • Data zakończenia: 7 grudnia 2025 09:52

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaki typ zaworu powinno się użyć w układzie pneumatycznym, aby zachować ciśnienie na określonym poziomie?

A. Zawór nastawny dławiąco-zwrotny
B. Zawór redukcyjny
C. Zawór przełączający
D. Zawór nastawny podwójnego sygnału
Zawór redukcyjny jest kluczowym elementem w układach pneumatycznych, który pozwala na utrzymanie stałego ciśnienia roboczego na zadanym poziomie. Jego główną funkcją jest ograniczenie ciśnienia gazu z zewnętrznego źródła, co jest niezbędne w wielu aplikacjach przemysłowych, gdzie precyzyjne zarządzanie ciśnieniem jest istotne dla wydajności procesu. Przykładowo, w systemach automatyzacji, gdzie zasilanie urządzeń pneumatycznych wymaga stałego ciśnienia, zastosowanie zaworu redukcyjnego zapewnia stabilność i bezpieczeństwo pracy. W praktyce, zawory te są często wykorzystywane w połączeniu z innymi elementami, takimi jak manometry i zawory sterujące, co pozwala na dokładne monitorowanie i regulację ciśnienia w układzie. Zgodnie z normami branżowymi, instalacja zaworów redukcyjnych powinna być przeprowadzona z uwzględnieniem specyfikacji producenta oraz lokalnych przepisów dotyczących bezpieczeństwa, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie i długą żywotność.

Pytanie 2

Czujnik rozpoznaje elementy z tworzywa sztucznego

A. indukcyjny
B. piezoelektryczny
C. magnetyczny
D. pojemnościowy
Czujnik pojemnościowy jest idealnym narzędziem do wykrywania elementów wykonanych z tworzyw sztucznych ze względu na sposób, w jaki działa. Zasada działania czujnika pojemnościowego opiera się na pomiarze zmian pojemności kondensatora, który składa się z dwóch elektrod oddzielonych dielektrykiem. Kiedy tworzywo sztuczne znajduje się między elektrodami, jego obecność wpływa na wartość pojemności, co jest wykrywane przez czujnik. Przykładem zastosowania czujników pojemnościowych są systemy automatyzacji przemysłowej, gdzie monitorują one obecność i poziom różnych materiałów w procesach produkcyjnych. W praktyce, czujniki te są wykorzystywane na przykład w liniach produkcyjnych do detekcji plastikowych pojemników lub elementów, co pozwala na automatyczne sortowanie i kontrolę jakości. Standardy takie jak IEC 60947-5-2 definiują wymagania dotyczące czujników wykrywających różne materiały, co potwierdza ich znaczenie w branży. Warto również zauważyć, że czujniki pojemnościowe są bardziej uniwersalne w porównaniu do innych typów czujników, co czyni je niezastąpionym narzędziem w nowoczesnej automatyce.

Pytanie 3

Aby prawidłowo zidentyfikować element wykonawczy na schemacie instalacji pneumatycznej, należy podać numer elementu oraz użyć odpowiadającego mu symbolu literowego

A. Z
B. A
C. V
D. S
Odpowiedź A jest prawidłowa, ponieważ w układach pneumatycznych symbol literowy 'A' oznacza element wykonawczy, który jest kluczowy dla funkcjonowania całego systemu. Elementy wykonawcze, takie jak siłowniki pneumatyczne, przekształcają energię sprężonego powietrza w ruch mechaniczny. Zastosowanie symbolu literowego w połączeniu z numerem elementu pozwala na jednoznaczną i precyzyjną identyfikację danego komponentu w dokumentacji technicznej oraz w praktyce inżynierskiej. Dzięki temu, inżynierowie i technicy mogą szybko zrozumieć rolę danego elementu w systemie oraz jego interakcje z innymi komponentami. W praktyce, takie oznaczenia ułatwiają również serwis i konserwację, ponieważ podczas wymiany lub naprawy elementów łatwiej jest zidentyfikować potrzebne komponenty. Warto również odwołać się do europejskich standardów, takich jak ISO 1219, które definiują normy dotyczące schematów układów pneumatycznych, co dodatkowo podkreśla znaczenie precyzyjnego oznaczenia elementów w dokumentacji.

Pytanie 4

Na rysunkach technicznych cienką linią dwupunktową oznacza się

A. linie gięcia przedmiotów ukazanych w rozwinięciu
B. przejścia pomiędzy jedną powierzchnią a drugą w miejscach delikatnie zaokrąglonych
C. powierzchnie elementów, które są poddawane obróbce powierzchniowej
D. widoczne krawędzie oraz wyraźne kontury obiektów w widokach i przekrojach
Linie dwupunktowe cienkie na rysunkach technicznych mają kluczowe znaczenie w procesie projektowania oraz produkcji elementów mechanicznych. Oznaczają one miejsca gięcia w przedmiotach przedstawionych w rozwinięciu, co pozwala na precyzyjne określenie kierunków oraz miejsc, w których materiał powinien być zginany. Przykładowo, w procesie produkcji blacharskiej, stosowanie tych linii jest niezwykle istotne, ponieważ umożliwia wykonanie elementów o zamierzonym kształcie oraz zapewnia ich prawidłowy montaż. Współczesne standardy branżowe, takie jak ISO 128-23, podkreślają znaczenie odpowiedniego oznaczania linii gięcia w dokumentacji technicznej. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie błędów w obróbce oraz zapewnienie zgodności z wymaganiami technicznymi. W rezultacie, zrozumienie roli linii dwupunktowych cienkich w rysunkach technicznych jest niezbędne dla każdego inżyniera i technika, co przyczynia się do efektywności procesów produkcyjnych oraz jakości finalnych wyrobów.

Pytanie 5

Jaką grupę oznaczeń powinno się wykorzystać do przedstawienia przyłącza czterodrogowych rozdzielaczy hydraulicznych na schemacie układu hydraulicznego?

A. P, T, A, B
B. X, Y, Z, W
C. 1, 2, 3, 4
D. 1, A, 2, B
Odpowiedź P, T, A, B jest poprawna, ponieważ te oznaczenia są powszechnie akceptowane w branży hydraulicznej do opisu przyłączy czterodrogowych rozdzielaczy hydraulicznych. Oznaczenie 'P' reprezentuje przyłącze ciśnieniowe, z którego dochodzi olej pod ciśnieniem do rozdzielacza. 'T' odnosi się do przyłącza powrotnego, które skupia olej z powrotem do zbiornika, a 'A' i 'B' to przyłącza robocze, które kierują olej do siłowników lub innych elementów wykonawczych w układzie. Zastosowanie tych oznaczeń pozwala na jasne i zrozumiałe schematy, co jest niezbędne w skomplikowanych układach hydraulicznych. Standardy ISO oraz normy branżowe, takie jak ISO 1219, potwierdzają użycie tych oznaczeń jako najlepszej praktyki w inżynierii hydraulicznej. Na przykład, w przemyśle maszynowym, stosowanie tych oznaczeń przyczynia się do efektywności diagnostyki i konserwacji systemów hydraulicznych, co jest kluczowe dla minimalizacji przestojów i zwiększenia wydajności operacyjnej.

Pytanie 6

Jakie elementy powinny być zacienione na rysunku technicznym przekroju komponentu?

A. Tylko o kształtach obrotowych.
B. O kształtach oczywistych.
C. Wyrwania.
D. Żebra.
Wybór "Wyrwania" jako poprawnej odpowiedzi jest zgodny z zasadami rysunku technicznego oraz praktycznymi aspektami projektowania detali. W rysunku technicznym przekroju detalu zakreskowane elementy są kluczowe dla zrozumienia struktury i funkcji komponentu. Wyrwania, które są usuniętymi fragmentami, są ważne, ponieważ umożliwiają przedstawienie wewnętrznych elementów, które w przeciwnym razie byłyby niewidoczne. Przykładem mogą być otwory lub wcięcia, które są istotne dla montażu lub działania detalu. W praktyce, projektanci muszą przestrzegać norm, takich jak ISO 128 oraz ISO 1101, które określają zasady zakreskowania oraz prezentacji detali na rysunkach technicznych. Dzięki tym standardom, komunikacja pomiędzy inżynierami, producentami i wykonawcami jest bardziej klarowna. Prawidłowe zrozumienie, które elementy należy zakreskować, jest niezbędne w procesie projektowania, aby zapewnić, że wszystkie kluczowe aspekty konstrukcji są jasno przedstawione i zrozumiane przez wszystkich zainteresowanych.

Pytanie 7

Parametry takie jak powierzchnia membrany, temperatura operacyjna, typ napędu, maksymalne ciśnienie, skok oraz precyzja położenia są charakterystyczne dla

A. siłownika pneumatycznego
B. smarownicy pneumatycznej
C. silnika hydraulicznego
D. siłownika hydraulicznego
Odpowiedzi takie jak smarownica pneumatyczna, silnik hydrauliczny i siłownik hydrauliczny zawierają szereg nieporozumień, które wynikają z mylenia różnych technologii napędowych. Smarownica pneumatyczna jest urządzeniem stosowanym do wprowadzania smarów do systemów pneumatycznych, a nie do generowania ruchu, co czyni ją nieodpowiednią w kontekście parametru skoku czy dokładności położenia. Silnik hydrauliczny, chociaż wykorzystuje ciśnienie płynów do generowania ruchu, funkcjonuje na zupełnie innych zasadach niż siłowniki pneumatyczne. Jego budowa i charakterystyka pracy opierają się na płynach hydraulicznych, co oznacza, że maksymalne ciśnienie i temperatura pracy są zupełnie inne. Siłowniki hydrauliczne, podobnie jak silniki hydrauliczne, także operują na zasadzie wykorzystania cieczy pod ciśnieniem, co diametralnie różni się od zasad działania siłowników pneumatycznych, gdzie główną rolę odgrywa sprężone powietrze. Wybór technologii powinien być uzasadniony specyfiką aplikacji, ponieważ zarówno siłowniki hydrauliczne, jak i pneumatyczne mają swoje unikalne zalety i ograniczenia. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla właściwego doboru komponentów w systemach automatyki przemysłowej.

Pytanie 8

W jakiej kondycji powinny być przedstawiane styki przekaźników oraz styczników w schematach ideowych układów sterowania stycznikowo-przekaźnikowego?

A. Wzbudzonym
B. Przełączania
C. Niewzbudzonym
D. Wyłączania
Styki przekaźników i styczników na schematach ideowych układów sterowania stycznikowo-przekaźnikowego powinny być przedstawione w stanie niewzbudzonym, ponieważ jest to stan domyślny, który odzwierciedla, że dany element nie jest w chwili obecnej aktywowany. Prezentowanie styków w tym stanie pozwala na jasne zrozumienie schematu przez techników oraz inżynierów, którzy mogą na pierwszy rzut oka ocenić, jakie elementy są włączone lub wyłączone w danym układzie. W praktyce, identyfikacja stanu niewzbudzonego jest kluczowa w projektowaniu oraz diagnostyce systemów automatyki, ponieważ umożliwia szybkie zlokalizowanie potencjalnych problemów. Na przykład, podczas analizy schematu, technik może natrafić na elementy, które powinny być w stanie nieaktywnym, co wskazuje na konieczność ich uruchomienia w kontekście rozwiązywania usterek. Przestrzeganie tej zasady jest zgodne z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 60617, które definiują sposób przedstawiania symboli w dokumentacji elektronicznej. Warto także wspomnieć, że niewłaściwe oznaczenie stanu styków może prowadzić do błędów w montażu i programowaniu, co w konsekwencji wpłynie na bezpieczeństwo i efektywność działania instalacji.

Pytanie 9

Jakiego elementu elektronicznego należy użyć do ograniczenia przepięć na cewce stycznika z napięciem stałym, który jest podłączony do wyjścia tranzystorowego sterownika PLC?

A. Diodę
B. Tranzystor
C. Triak
D. Diak
Dioda jest kluczowym elementem w układach elektronicznych, szczególnie w kontekście ochrony przed przepięciami. Stosowanie diody w obwodzie cewki stycznika napięcia stałego, która jest sterowana przez tranzystor, jest praktyką zgodną z zasadami inżynierii elektronicznej. Dioda pozwala na przepływ prądu w jednym kierunku, co jest niezbędne do ochrony elementów wrażliwych, takich jak tranzystory, przed niekontrolowanym wzrostem napięcia, który może wystąpić podczas wyłączania cewki. W momencie deaktywacji cewki, energia zgromadzona w polu magnetycznym cewki musi zostać odprowadzona. Dioda, umieszczona w przeciwnym kierunku względem normalnego przepływu prądu, umożliwia tę energię rozładować w sposób bezpieczny. Dzięki temu, stosowanie diod w takich aplikacjach jest zgodne z normami branżowymi i dobrymi praktykami, co przekłada się na dłuższą żywotność komponentów elektronicznych oraz większą niezawodność całego systemu. Przykłady zastosowań diod w obwodach obejmują nie tylko styczniki, ale także silniki DC i różne układy załączające, gdzie kontrola przepięć jest kluczowa dla ochrony układów elektronicznych.

Pytanie 10

Jaki symbol literowy jest używany w programie kontrolnym dla PLC, który spełnia normy IEC 61131, aby adresować jego fizyczne wyjścia?

A. Q
B. S
C. R
D. I
Odpowiedź "Q" jest poprawna, ponieważ w kontekście programowania sterowników PLC zgodnie z normą IEC 61131-3, litera "Q" jest bezpośrednio przypisana do fizycznych wyjść systemu. Każde wyjście w programie sterującym jest identyfikowane przez ten symbol, co umożliwia jednoznaczne rozróżnienie wyjść od wejść, które są oznaczane literą "I". Przykładowo, jeżeli programujesz układ, który steruje silnikiem elektrycznym, to odpowiednie wyjście do załączenia silnika zostanie oznaczone właśnie literą "Q". Taka konwencja jest nie tylko zgodna z normą, ale również ułatwia czytelność i utrzymanie kodu, co jest kluczowe w profesjonalnych zastosowaniach. Ponadto, posługiwanie się ustalonymi standardami, takimi jak IEC 61131-3, zwiększa interoperacyjność różnych urządzeń i ułatwia współpracę między inżynierami oraz poprawia efektywność projektowania systemów automatyki przemysłowej.

Pytanie 11

W jakiej postaci należy przedstawiać w schematach układów sterowania styki przekaźników i styczników?

A. Niewzbudzonym
B. Nieprzewodzenia
C. Wzbudzonym
D. Przewodzenia
Styki styczników i przekaźników należy przedstawiać w stanie niewzbudzonym, co jest zgodne z praktykami stosowanymi w projektowaniu schematów układów sterowania. Stan niewzbudzony odzwierciedla rzeczywistą sytuację, w której urządzenia te nie są aktywowane przez sygnał sterujący. Taki sposób reprezentacji ułatwia zrozumienie i analizę działania systemu, ponieważ jasno wskazuje na domyślne warunki pracy. W projektach zgodnych z normą IEC 61082, która dotyczy dokumentacji systemów automatyki, podkreśla się znaczenie reprezentacji stanów urządzeń w sposób, który odzwierciedla ich stan bez aktywacji. Niewzbudzone styki są także kluczowe w kontekście bezpieczeństwa, ponieważ nieprawidłowe przedstawienie ich w stanie przewodzenia mogłoby sugerować, że układ działa poprawnie, gdy w rzeczywistości może dochodzić do awarii. Przykładem zastosowania tej zasady może być układ sterujący silnikiem, gdzie styki muszą być przedstawione jako niewzbudzone, aby uniknąć ryzyka niekontrolowanego uruchomienia maszyny w wyniku błędnej interpretacji schematu.

Pytanie 12

Jakiego komponentu należy użyć w opracowywanym systemie hydraulicznym, aby zapewnić niezmienną prędkość wysuwu tłoczyska siłownika w przypadku zmiennego obciążenia?

A. Zawór redukcyjny
B. Regulator natężenia przepływu
C. Zawór zwrotny sterowany
D. Zawór dławiąco-zwrotny
Wybór zaworu redukcyjnego, dławiąco-zwrotnego czy zwrotnego sterowanego w celu uzyskania stałej prędkości wysuwu tłoczyska siłownika w układzie hydraulicznym jest niewłaściwy, ponieważ te elementy nie są zaprojektowane do regulacji przepływu w kontekście zmieniającego się obciążenia. Zawór redukcyjny ma na celu utrzymanie stałego ciśnienia w określonym obszarze układu, co może być przydatne w niektórych zastosowaniach, jednak nie zapewnia on kontrolowanej prędkości ruchu tłoczyska w zmiennych warunkach. Zawór dławiąco-zwrotny, z kolei, ogranicza przepływ, ale nie reguluje go w sposób automatyczny, co oznacza, że w przypadku wzrostu oporu, prędkość tłoczyska zmniejszy się, co nie jest pożądane w wielu zastosowaniach. Zawór zwrotny sterowany zatrzymuje przepływ w jednym kierunku, co również nie adresuje potrzeby utrzymania stałej prędkości w obliczu zmiennych obciążeń. Te błędne podejścia mogą wynikać z niepełnego zrozumienia, jak różne elementy hydrauliczne wpływają na parametry pracy siłowników. Kluczowe jest zrozumienie, że dobrą praktyką w hydraulice jest stosowanie komponentów, które są odpowiednio zaprojektowane do regulacji przepływu, co zapewnia zarówno efektywność, jak i bezpieczeństwo operacyjne.

Pytanie 13

Jaki symbol literowy, zgodny z normą IEC 61131, wykorzystywany jest w oprogramowaniu sterującym dla PLC do identyfikacji jego fizycznych wejść dyskretnych?

A. S
B. |
C. R
D. Q
Symbol literowy "|" jest kluczowym elementem w standardzie IEC 61131, który definiuje sposób programowania sterowników PLC. W kontekście adresowania fizycznych wejść dyskretnych, ten symbol pełni rolę prefiksu przed numerem wejścia, co umożliwia jednoznaczne wskazanie, które z cyfrowych wejść jest używane w danym programie. Przykładowo, zapis "|X0" odnosi się do pierwszego wejścia dyskretnego, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży automatyki. Taki system adresowania ułatwia programistom pracę, ponieważ pozwala na łatwe rozpoznanie, które urządzenie jest połączone z danym wejściem. Ponadto, posługiwanie się tym standardem sprzyja lepszej organizacji kodu oraz jego późniejszej konserwacji, co jest szczególnie istotne w długoterminowych projektach automatyzacji. Zrozumienie i umiejętność stosowania tego symbolu jest podstawą efektywnego programowania w kontekście automatyki przemysłowej.

Pytanie 14

Który z wymienionych zaworów działa zgodnie z zamieszczoną tabelą prawdy?

XYA
000
100
010
111
A. Przełączenia obiegu.
B. Dławiąco-zwrotny.
C. Podwójnego sygnału.
D. Szybkiego spustu.
Zawór podwójnego sygnału, zgodnie z przedstawioną tabelą prawdy, funkcjonuje na zasadzie logicznej AND, co oznacza, że jego aktywacja wymaga jednoczesnego wystąpienia dwóch sygnałów wejściowych. Taki mechanizm jest istotny w wielu zastosowaniach przemysłowych, gdzie bezpieczeństwo i precyzyjna kontrola są kluczowe. Przykładem może być system automatyki, w którym zawór podwójnego sygnału zapewnia, że tylko w momencie, gdy oba warunki bezpieczeństwa są spełnione, dochodzi do uruchomienia urządzenia. W praktyce, zawory te są często stosowane w układach hydraulicznych i pneumatycznych, gdzie wymagane są dwa sygnały do aktywacji, co minimalizuje ryzyko przypadkowego działania. Dodatkowo, w kontekście standardów branżowych, stosowanie zaworów podwójnego sygnału jest zalecane przez normy dotyczące bezpieczeństwa maszyn, co podkreśla ich znaczenie w zapewnieniu niezawodności i efektywności systemów automatyzacji.

Pytanie 15

W schemacie układu hydraulicznego przyłącze rury zasilającej rozdzielacza oznaczane jest literą

A. B
B. A
C. P
D. T
Odpowiedź P jest naprawdę na miejscu. W schematach układów hydraulicznych ten symbol oznacza przyłącze zasilające rozdzielacz, co jest mega istotne. To w tym punkcie dostarczane jest ciśnienie robocze, które potrzebne jest, żeby cały układ działał jak należy. W praktyce, ogarnianie oznaczeń w takich schematach jest kluczowe dla inżynierów i techników, którzy zajmują się projektowaniem lub serwisowaniem instalacji hydraulicznych. Poza P, warto znać inne symbole, jak B dla odpływu, A i B dla wyjść roboczych czy T dla powrotu oleju do zbiornika. Wiedza o tych oznaczeniach ma ogromne znaczenie przy czytaniu i tworzeniu dokumentacji technicznej. To pomaga w zwiększeniu efektywności i bezpieczeństwa operacji hydraulicznych. Warto też trzymać się standardów, jak ISO 1219, które dotyczą symboliki hydraulicznej, bo to sprawia, że komunikacja między inżynierami jest lepsza, a współpraca w różnych działach łatwiejsza.

Pytanie 16

Jakim symbolem literowym jest oznaczane na schemacie układu hydraulicznego przyłącze przewodu ciśnieniowego?

A. Symbolem B
B. Symbolem P
C. Symbolem A
D. Symbolem T
Odpowiedź "Symbolem P" jest poprawna, ponieważ w schematach układów hydraulicznych standardowe oznaczenia literowe mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego montażu i serwisowania. Symbol P oznacza przyłącze przewodu tłocznego, co jest istotne, ponieważ to właśnie przez ten przewód płyn hydrauliczny jest dostarczany do systemu pod wysokim ciśnieniem. Oznaczenie to wywodzi się od angielskiego słowa "Pressure", co podkreśla jego związek z ciśnieniem. W praktyce, zrozumienie i poprawne odczytywanie tych symboli jest niezbędne, aby uniknąć błędów, które mogą prowadzić do awarii systemu hydraulicznego. Na przykład, nieprawidłowe podłączenie przewodów tłocznych może skutkować wyciekiem płynów, co z kolei wpłynie na efektywność układu oraz może prowadzić do kosztownych napraw. Dlatego znajomość standardów i dobrych praktyk dotyczących oznaczeń hydraulicznych jest kluczowa dla inżynierów i techników w tej dziedzinie, a symbol P stanowi fundament w rozumieniu schematów hydraulicznych.

Pytanie 17

Aby uzyskać możliwość regulacji prędkości posuwu napędu wałków, który jest zasilany silnikiem bocznikowym prądu stałego, należy zastosować

A. prostownik diodowy.
B. sterowany prostownik tyrystorowy.
C. falownik.
D. cyklokonwerter.
Sterowany prostownik tyrystorowy jest kluczowym elementem w regulacji prędkości posuwu silników bocznikowych prądu stałego. Umożliwia on precyzyjne zarządzanie napięciem i prądem dostarczanym do silnika, co prowadzi do efektywnej regulacji jego prędkości. W praktyce, zastosowanie tyrystorów pozwala na uzyskanie szerokiego zakresu regulacji prędkości, co jest niezwykle istotne w zastosowaniach przemysłowych, gdzie precyzyjne dostosowanie parametrów pracy maszyny może wpływać na jakość produkcji oraz efektywność energetyczną. Na przykład, w systemach transportu materiałów, gdzie wymagane są różne prędkości zapotrzebowania, możliwość szybkiej regulacji silnika za pomocą sterowanego prostownika tyrystorowego stanowi standard branżowy, zapewniając jednocześnie optymalne zużycie energii i minimalizację strat. Warto również zaznaczyć, że takie rozwiązania są zgodne z normami dotyczącymi efektywności energetycznej, co czyni je nie tylko praktycznymi, ale i ekologicznymi.

Pytanie 18

Która z poniższych zasad dotyczących rysowania schematów elektrycznych jest fałszywa?

A. Symbole zabezpieczeń przedstawia się w stanie spoczynku (podstawowym)
B. Cewka oraz styki przekaźnika posiadają identyczne oznaczenia
C. Schematy tworzy się w stanie podstawowym (bezprądowym)
D. Symbole łączników rysuje się w momencie ich działania
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ zasady rysowania schematów elektrycznych określają, że symbole łączników, takich jak wyłączniki czy przyciski, powinny być przedstawiane w stanie spoczynku, a nie w stanie pracy. Rysowanie tych symboli w stanie pracy może prowadzić do nieporozumień, gdyż nie oddaje rzeczywistego stanu, w jakim urządzenia będą funkcjonować w normalnych warunkach. W praktyce, na przykład podczas tworzenia schematu dla instalacji elektrycznej, istotne jest, aby zapewnić jasność i przejrzystość, co ułatwia późniejsze analizowanie i wykonywanie prac serwisowych. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60617, symbole powinny być przedstawione zgodnie z ustalonymi standardami, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność w komunikacji technicznej. Rysowanie symboli w stanie spoczynku pozwala na jednoznaczne zrozumienie, jakie urządzenia są włączone lub wyłączone, co jest istotne dla prawidłowego funkcjonowania całego systemu elektrycznego.

Pytanie 19

Który kabel w sieci elektrycznej zasilającej silnik trójfazowy jest oznaczony izolacją w kolorze żółto-zielonym?

A. Neutralny
B. Sterujący
C. Fazowy
D. Ochronny
Przewód z izolacją w kolorach żółto-zielonym jest klasycznym przewodem ochronnym, co jest zgodne z normą PN-EN 60446, która określa zasady oznaczania przewodów elektrycznych. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych, zwłaszcza w kontekście urządzeń przemysłowych, takich jak silniki trójfazowe. Przewód ochronny jest odpowiedzialny za uziemienie urządzenia, co minimalizuje ryzyko porażenia w przypadku awarii izolacji. Przykładowo, w przypadku uszkodzenia silnika, przewód ochronny prowadzi niebezpieczny prąd do ziemi, zapobiegając poważnym wypadkom. Stosowanie przewodów ochronnych zgodnie z przyjętymi normami, takimi jak norma IEC 60364, jest niezbędne dla bezpieczeństwa pracowników oraz użytkowników urządzeń elektrycznych. Warto również zwrócić uwagę, że przewody ochronne powinny być regularnie kontrolowane oraz, w miarę potrzeby, wymieniane, by zapewnić ich skuteczność.

Pytanie 20

Dwuwejściowa bramka NOR, w której wejścia zostały połączone, jest tożsame z bramką

A. NOT
B. AND
C. OR
D. NAND
Bramka logiczna NOR, będąca połączeniem bramki NOT i OR, działa w sposób, który może być zrozumiany przez analizę jej tabeli prawdy. Gdy oba wejścia są fałszywe, bramka NOR zwraca wynik prawdziwy. W momencie, gdy jedno lub oba wejścia są prawdziwe, wynik wynosi fałsz. Kiedy połączymy dwa wejścia bramki NOR w sposób, w jaki zdefiniowano w pytaniu, uzyskujemy sytuację, w której wynik będzie zawsze fałszywy, chyba że oba wejścia będą fałszywe. W takim przypadku bramka ta działa jak bramka NOT, ponieważ odwraca logiczny stan jednego sygnału. Przykładowo, w zastosowaniach cyfrowych, bramki NOR są często używane w projektowaniu układów, które wymagają negacji sygnałów. W projektowaniu systemów cyfrowych, zastosowanie bramek NOR w układach oszczędzających energię oraz w implementacji pamięci FLASH jest standardem. Takie podejście do projektowania układów logicznych opiera się na praktycznych aspektach działania komponentów oraz ich właściwościach w kontekście minimalizacji zużycia energii oraz przestrzeni na chipie.

Pytanie 21

Zmierzyliśmy rezystancję pomiędzy czterema końcówkami 1, 2, 3, 4 uzwojeń transformatora napięcia 230 V/24 V i otrzymaliśmy następujące wartości: R12 = ∞, R13 = 0,05 Ω, R14 = ∞, R23 = ∞, R24 = 0,85 Ω, R34 = ∞. Które końcówki powinny być użyte do podłączenia napięcia 230 V?

A. 1, 2
B. 1, 3
C. 2, 4
D. 2, 3
Prawidłowa odpowiedź to 1, 2, ponieważ rezystancje pomiędzy końcówkami 2 i 4 oraz 1 i 3 wskazują, że te kombinacje stanowią uzwojenia, które można zasilać napięciem 230 V. Rezystancje R<sub>12</sub> i R<sub>14</sub> są nieskończone, co sugeruje brak połączenia między tymi końcówkami, jednak R<sub>13</sub> wynosi 0,05 Ω, co wskazuje na bezpośrednie połączenie między końcówkami 1 i 3. Ponadto, R<sub>24</sub> wynosi 0,85 Ω, co również sugeruje, że między końcówkami 2 i 4 istnieje niskoresystancyjne połączenie. W praktyce, aby efektywnie zasilać transformator, należy podłączyć go do końcówek, które wykazują odpowiednie połączenia niskoresystancyjne, co zminimalizuje straty energii i zapewni odpowiednie działanie transformatora. W tym przypadku, końcówki 1, 3 oraz 2, 4 są odpowiednie do podłączenia napięcia. W standardzie IEC 60076 dotyczącym transformatorów mocy, podłączenia te są kluczowe dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa operacji elektrycznych.

Pytanie 22

W jaki sposób należy ująć w spisie elementów zamieszczonym na schemacie montażowym mechanizmu informację o śrubie z gwintem metrycznym drobnozwojowym o średnicy 10 mm?

A. M10
B. TR10
C. S20
D. M10x1
Odpowiedź M10x1 jest prawidłowa, ponieważ spełnia standardy oznaczania śrub z gwintem metrycznym drobnozwojowym, które są powszechnie stosowane w przemyśle. Oznaczenie 'M10' wskazuje na średnicę zewnętrzną śruby wynoszącą 10 mm, co jest kluczowym parametrem dla zapewnienia odpowiedniego dopasowania w połączeniach mechanicznych. Dodatkowo, liczba '1' w oznaczeniu oznacza liczbę zwojów na milimetr, co jest istotną informacją dla oceny siły połączenia i możliwości użycia w konkretnych aplikacjach. Gwinty drobnozwojowe są szczególnie użyteczne w zastosowaniach wymagających większej precyzji, takich jak w precyzyjnych mechanizmach czy w przemyśle lotniczym i motoryzacyjnym. Warto również pamiętać, że standardy ISO 261 oraz ISO 965 definiują szczegółowe zasady dotyczące oznaczania gwintów metrycznych, co podkreśla znaczenie poprawnego zapisu w dokumentacji technicznej.

Pytanie 23

Jakie oznaczenie literowe dotyczy manipulatora wyposażonego w dwa obrotowe napędy oraz jeden liniowy?

A. RRR
B. RTT
C. TTT
D. RRT
Odpowiedź 'RRT' jest poprawna, ponieważ oznaczenie to odnosi się do manipulatora charakteryzującego się dwoma napędami obrotowymi oraz jednym liniowym. W kontekście robotyki, napędy obrotowe (oznaczane literą 'R') umożliwiają manipulatorowi ruch w płaszczyznach kątowych, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak montaż, spawanie czy paletyzacja. Napęd liniowy (oznaczany literą 'T') dodaje możliwość ruchu wzdłuż prostej linii, co zwiększa wszechstronność robota. Przykłady zastosowania takiego manipulatora obejmują roboty przemysłowe w liniach produkcyjnych, gdzie precyzyjne ruchy obrotowe są wymagane do umiejscowienia elementów w określonych pozycjach, a także do manipulacji ciężkimi przedmiotami w ograniczonej przestrzeni. Dodatkowo, stosowanie standardów takich jak ISO 9409-1, które definiują interfejsy dla manipulatorów, umożliwia łatwą integrację z różnymi systemami automatyki. W branży robotycznej, zrozumienie tych oznaczeń jest kluczowe dla efektywnego projektowania i aplikacji systemów robotycznych.

Pytanie 24

Jakiej litery używamy do oznaczania na schematach systemów sterowania wyjść sterownika PLC?

A. W
B. I
C. X
D. Q
Litera Q jest standardowo używana do oznaczania wyjść w systemach sterowania opartych na sterownikach PLC, ponieważ pochodzi od angielskiego słowa "output". W praktyce oznaczenie to jest niezwykle ważne dla zachowania przejrzystości oraz jednoznaczności schematów. Użycie litery Q pomaga inżynierom i technikom w szybkiej identyfikacji elementów wyjściowych w skomplikowanych układach sterujących. Na przykład, w wielu projektach automatyzacji przemysłowej, takich jak sterowanie silnikami, zaworami czy innymi urządzeniami wykonawczymi, oznaczenia Q ułatwiają dokumentację oraz diagnostykę. Stosowanie standardów w oznaczeniach, takich jak IEC 61131-3, gwarantuje, że schematy są zgodne z przyjętymi normami branżowymi, co ułatwia współpracę między zespołami inżynieryjnymi oraz zapewnia efektywność komunikacji w projektach. Dodatkowo, stosując jednolite oznaczenia, inżynierowie mogą szybciej wprowadzać zmiany w układzie, co zwiększa elastyczność i skraca czas realizacji projektów.

Pytanie 25

W systemie hydraulicznym maksymalne ciśnienie robocze płynu wynosi 20 MPa. Jaki powinien być minimalny zakres pomiarowy manometru zamontowanego w tym systemie?

A. 0÷10 barów
B. 0÷160 barów
C. 0÷250 barów
D. 0÷25 barów
Wybór zakresu pomiarowego 0÷250 barów dla manometru zainstalowanego w układzie hydraulicznym, w którym maksymalne ciśnienie robocze wynosi 20 MPa, jest poprawny z kilku powodów. Po pierwsze, manometr powinien mieć zakres pomiarowy wyższy niż maksymalne ciśnienie, aby zapewnić dokładność i bezpieczeństwo pomiaru. Wybierając manometr o zakresie 0÷250 barów, uzyskujemy rezerwę bezpieczeństwa wynoszącą 5 MPa, co jest zgodne z praktykami branżowymi, gdzie standardem jest posiadanie co najmniej 25% zapasu nad maksymalne ciśnienie robocze. Takie podejście minimalizuje ryzyko przekroczenia zakresu pomiarowego i potencjalnych uszkodzeń urządzenia. Przykładowo, w przemyśle budowlanym i motoryzacyjnym, gdzie ciśnienia robocze mogą się szybko zmieniać, dobór odpowiedniego manometru jest kluczowy dla bezpieczeństwa i efektywności procesów. Ponadto, manometry z wyższymi zakresami pomiarowymi są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz lepiej radzą sobie z wysokimi impulsami ciśnienia, co jest istotne w dynamicznych układach hydraulicznych.

Pytanie 26

Na diagramach systemów hydraulicznych przyłącze rury odpływowej rozdzielacza oznacza się symbolem literowym

A. A
B. P
C. B
D. T
Odpowiedź T jest poprawna, ponieważ w symbolice hydraulicznej oznaczenie literowe T odnosi się do przyłącza przewodu odpływowego w układach hydraulicznych. T jest skrótem od angielskiego terminu 'tank line', co wskazuje na przewód, którym olej hydrauliczny wraca do zbiornika. To kluczowe w projektowaniu układów hydraulicznych, ponieważ odpowiednie oznaczenia zapewniają właściwą identyfikację linii oraz ich funkcji w systemie. Używanie standardowych symboli, takich jak T dla linii powrotnej, jest istotne dla zrozumienia schematów przez techników i inżynierów, co przyczynia się do minimalizacji błędów w instalacjach. W praktyce, znajomość tych oznaczeń jest niezbędna podczas serwisowania i diagnozowania układów hydraulicznych, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo ich użytkowania. Standardy branżowe, takie jak ISO 1219, określają zasady oznaczania komponentów hydraulicznych, co ułatwia komunikację i współpracę w ramach zespołów projektowych.

Pytanie 27

W jakich częściach sieci SFC wykorzystuje się oznaczenia literowe N, S, D?

A. W kwalifikatorach działania.
B. W opisach zmiennych.
C. W oznaczeniach tranzycji.
D. W symbolach kroków.
Kwalifikatory działania w sieci SFC (Sequential Function Chart) pełnią kluczową rolę w definiowaniu warunków, które muszą być spełnione, aby dany krok mógł zostać aktywowany. Symbole literowe N, S i D oznaczają kolejno: N - normalny, S - startowy, D - definitywny. W praktyce, te symbole są wykorzystywane do oznaczania różnych stanów i przejść w procesie automatyzacji, co jest zgodne z normą IEC 61131-3, definiującą języki programowania dla urządzeń automatyki. Przykładem zastosowania może być system sterowania w zakładzie produkcyjnym, gdzie kwalifikatory te pomagają określić, czy urządzenie powinno być uruchomione w konkretnych warunkach, co zwiększa bezpieczeństwo operacji i efektywność działania. Zrozumienie tych symboli jest istotne dla każdego inżyniera automatyki, aby odpowiednio implementować logikę sterowania i dostosowywać ją do wymagań procesów przemysłowych.

Pytanie 28

Według zasad rysowania schematów układów pneumatycznych, symbolem składającym się z litery A oraz cyfr oznacza się

A. pompy
B. siłowniki
C. elementy sygnalizacyjne
D. zawory pneumatyczne
Odpowiedź "siłowniki" jest poprawna, ponieważ zgodnie z międzynarodowymi standardami rysowania schematów układów pneumatycznych, litera A w symbolach literowo-cyfrowych odnosi się do elementów wykonawczych, jakimi są siłowniki. Siłowniki pneumatyczne przekształcają energię sprężonego powietrza w ruch mechaniczny, co jest kluczowe w automatyzacji procesów przemysłowych. Mogą występować w różnych formach, takich jak siłowniki liniowe, które poruszają się w linii prostej, oraz siłowniki obrotowe, które wykonują ruch obrotowy. W praktyce siłowniki są wykorzystywane w takich zastosowaniach jak podnoszenie, przesuwanie lub obracanie elementów w maszynach przemysłowych. Zrozumienie i umiejętność prawidłowego oznaczania tych komponentów jest niezbędna dla inżynierów i techników pracujących w dziedzinie pneumatyki, aby zapewnić efektywne projektowanie i eksploatację systemów pneumatycznych, zgodnie z normami ISO 1219 oraz PN-EN 982, które określają zasady rysowania schematów oraz oznaczeń dla takich układów.

Pytanie 29

Aby zmienić wartość skoku gwintu, należy dostosować wartość numeryczną obok litery adresowej

N100 G00 X55 Z5
N110 T3 S80 M03
N120 G31 X50 Z-30 D-2 F3 Q3

A. F (prędkość posuwu)
B. D (korektor narzędzia)
C. T (wybór narzędzia)
D. Q (promień wodzący)
Zaznaczyłeś odpowiedź F dotycząca prędkości posuwu, co jest całkowicie trafne. Ten parametr F w kodzie G jest kluczowy, bo steruje prędkością, z jaką narzędzie się porusza podczas skanowania G31. Gdy zmieniamy skok gwintu w CNC, zwłaszcza przy toczeniu, musimy naprawdę uważać na prędkość posuwu, bo to ma ogromny wpływ na jakość gwintu. Jeśli posuw będzie za szybki, może wyjść zbyt płytki skok, a jak będzie za wolny, to narzędzia się szybciej zużyją i jakość wykonania będzie kiepska. Warto wziąć pod uwagę standardy przemysłowe, które mówią o tym, że prędkość posuwu powinna być dopasowana do materiału, którego używamy, i kształtu narzędzia, żeby wszystko działało jak najlepiej. Jak obrabiamy metale ferromagnetyczne i nieżelazne, to dobrze jest zerknąć na tabele prędkości skrawania, żeby wiedzieć, jakie wartości zastosować do konkretnej pracy. To klucz do dłuższej trwałości narzędzi i lepszego wykończenia detali.

Pytanie 30

Jakie urządzenie napędowe ma następujące parametry: średnica tłoka – 42 mm, średnica tłoczyska – 32 mm, skok tłoka – 150 mm, ciśnienie nominalne – 24 MPa, maksymalna prędkość tłoka – 10 m/s, częstotliwość pracy – 10 Hz?

A. Silnik pneumatyczny
B. Siłownik pneumatyczny
C. Siłownik hydrauliczny
D. Silnik hydrauliczny
Siłownik hydrauliczny, który charakteryzuje się parametrami podanymi w pytaniu, jest urządzeniem wykorzystywanym w różnych zastosowaniach przemysłowych, gdzie wymagane są duże siły oraz precyzyjna kontrola ruchu. Średnica tłoka wynosząca 42 mm oraz ciśnienie nominalne na poziomie 24 MPa wskazują na znaczną moc, którą może generować ten siłownik. Skok tłoka wynoszący 150 mm oraz maksymalna prędkość tłoka 10 m/s sugerują, że jest to urządzenie przeznaczone do dynamicznego i efektywnego działania, co jest typowe dla aplikacji w automatyzacji procesów. Siłowniki hydrauliczne są powszechnie stosowane w maszynach budowlanych, systemach podnoszenia oraz w przemysłowych liniach produkcyjnych, gdzie wymagane jest przenoszenie ciężkich ładunków z dużą precyzją. W branży hydraulicznej standardy ISO 4413 oraz ISO 9001 podkreślają znaczenie jakości i bezpieczeństwa w projektowaniu i użytkowaniu takich urządzeń. Dobrze zaprojektowany siłownik hydrauliczny nie tylko zwiększa efektywność operacyjną, ale również zapewnia długotrwałą niezawodność i mniejsze ryzyko awarii.

Pytanie 31

Jaki symbol literowy zgodny z normą IEC 61131 jest używany w oprogramowaniu sterującym dla PLC do wskazywania jego fizycznych dyskretnych wejść?

A. Q
B. S
C. R
D. I
Odpowiedź "I" jest poprawna, ponieważ zgodnie z normą IEC 61131, symbol "I" reprezentuje fizyczne wejścia dyskretne w programach sterujących PLC. Norma ta definiuje standardy dla programowalnych kontrolerów logicznych, a użycie odpowiednich symboli jest kluczowe dla zrozumienia i utrzymania systemów automatyki. Przykładowo, w praktyce inżynieryjnej, aby oznaczyć sensory, które generują sygnały cyfrowe, takie jak przyciski czy przełączniki, wykorzystuje się symbol "I". To pozwala na skuteczne adresowanie tych wejść w programie, co ma fundamentalne znaczenie dla poprawnego działania systemu. Używanie standardów IEC 61131 zapewnia spójność w projektowaniu i dokumentacji systemów automatyki, co jest niezbędne do prawidłowej integracji różnych urządzeń i komponentów w złożonych instalacjach przemysłowych. Przykładem może być system automatyzacji w fabryce, gdzie różne sensory są podłączone do PLC, a ich identyfikacja poprzez symbol "I" umożliwia łatwe śledzenie i diagnostykę w przypadku awarii.

Pytanie 32

Jaką linią powinno się przedstawiać niewidoczne kontury oraz krawędzie obiektów?

A. Cienką przerywaną
B. Cienką ciągłą
C. Grubą ciągłą
D. Grubą przerywaną
Cienka przerywana linia to naprawdę ważny element w rysunku technicznym. Zwłaszcza jak chodzi o pokazywanie krawędzi, których nie widać, czy zarysów różnych przedmiotów. W inżynierii i architekturze to jest wręcz standard, bo te linie są subtelne i nie psują odbioru najważniejszych detali rysunku. Dzięki cienkiej przerywanej linii łatwiej zauważyć elementy, które są zasłonięte przez inne części modelu. To jest kluczowe, zwłaszcza w projektach budowlanych, gdzie takie linie mogą wskazywać ukryte okna czy drzwi. Poza tym, trzymanie się tych norm ułatwia komunikację między projektantami a wykonawcami, minimalizując ryzyko nieporozumień. Takie podejście, zgodne z normami ISO 128 i ANSI Y14.2, gwarantuje, że nasze dokumentacje są na odpowiednim poziomie i dobrze zrozumiane przez wszystkich.

Pytanie 33

Który zawór powinien być uwzględniony w systemie sterowania pneumatycznego, aby przyspieszyć prędkość wsuwu tłoczyska siłownika?

A. Obiegu przełączającego
B. Z podwójnym sygnałem
C. Szybkiego spustu
D. Zwrotnego, sterowanego
Zawór szybkiego spustu to naprawdę ważny element w układach pneumatycznych. Dzięki niemu można błyskawicznie obniżyć ciśnienie w siłowniku, co sprawia, że tłoczysko działa szybciej. To ma ogromne znaczenie w sytuacjach, gdzie wymagana jest szybkość działania. W praktyce, kiedy używa się zaworu szybkiego spustu, poprawia to wydajność procesów produkcyjnych, bo skraca czas cyklu. Na przykład w automatyzacji montażu, gdzie szybkość to podstawa, ten zawór pozwala lepiej reagować na zmieniające się warunki. Standardy branżowe, takie jak ISO 4414, mówią o tym, jak ważny jest dobór odpowiednich komponentów w układach pneumatycznych. Używając zaworu szybkiego spustu, możemy poprawić zarówno wydajność, jak i niezawodność całego systemu. I jeszcze jedno – to rozwiązanie zmniejsza ryzyko osadzania oleju w układzie, co jest istotne dla konserwacji i długości życia komponentów.

Pytanie 34

Który komponent powinno się wykorzystać do galwanicznego oddzielenia wyjścia z PLC od elementów, które są nim sterowane?

A. Transoptor
B. Transformator
C. Dławik
D. Kondensator
Transoptor to element elektroniczny zaprojektowany w celu zapewnienia galwanicznej separacji sygnałów, co jest kluczowe w zastosowaniach automatyki i sterowania. Dzięki zastosowaniu transoptora, sygnały wejściowe są izolowane od sygnałów wyjściowych, co chroni wrażliwe komponenty sterujące przed niepożądanym wpływem zakłóceń lub awarii w obwodach wykonawczych. Przykładem zastosowania transoptora może być sytuacja, gdy sygnał z czujnika (np. fotokomórka) musi zostać przekazany do PLC, ale z uwagi na różnice poziomów napięcia lub ryzyko zakłóceń, konieczne jest zastosowanie izolacji. W takich przypadkach transoptor działa jako mostek, który pozwala na bezpieczne przekazywanie sygnału bez ryzyka uszkodzenia urządzenia. Ponadto, transoptory są wykorzystywane w systemach komunikacyjnych, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed zakłóceniami przesyłanymi przez medium transmisyjne. Przykładem dobrych praktyk w branży jest stosowanie transoptorów w kontrolerach, gdzie ich zastosowanie zwiększa niezawodność i bezpieczeństwo całego systemu.

Pytanie 35

Ile par połączonych ze sobą przewodów (ramek) tworzy najprostszy wirnik w trójfazowym silniku indukcyjnym?

A. Z trzech par
B. Z dziewięciu par
C. Z jednej pary
D. Z sześciu par
Najprostszy wirnik silnika indukcyjnego trójfazowego składa się z jednej pary przewodów połączonych w ramki. Ta konstrukcja jest znana jako wirnik typu klatkowego, który jest powszechnie stosowany w silnikach asynchronicznych. W jednej parze przewodów mamy dwa przewody, które są odpowiedzialne za wytwarzanie pola magnetycznego w wirniku. Zastosowanie jednej pary przewodów pozwala na efektywne generowanie momentu obrotowego przy minimalnych stratach energetycznych. W praktyce, wirnik tego typu jest bardzo wydajny i mało awaryjny, co czyni go idealnym rozwiązaniem dla wielu zastosowań przemysłowych, takich jak pompy, wentylatory czy sprężarki. Projektując silniki elektryczne, inżynierowie bazują na normach takich jak IEC 60034, które definiują wymagania dotyczące wirników oraz ogólnie silników elektrycznych. Warto zaznaczyć, że w przypadku silników wielofazowych, liczba par przewodów w wirniku wpływa na charakterystyki pracy silnika, takie jak moc, moment obrotowy i wydajność, dlatego ich odpowiedni dobór jest kluczowy w projektowaniu.

Pytanie 36

Jakiego symbolu literowego zgodnego z normą IEC 61131 używa się w programie sterującym do wskazywania komórek pamięci danych w programowalnym sterowniku?

A. M
B. Q
C. W
D. I
Poprawna odpowiedź to 'M', ponieważ symbol ten w normie IEC 61131-3 odnosi się do komórek pamięci danych w programowalnych sterownikach logicznych (PLC). Komórki pamięci są kluczowe dla działania PLC, gdyż umożliwiają przechowywanie tymczasowych i trwałych danych, które są niezbędne do prawidłowego działania aplikacji automatyki. W przypadku programowania PLC, ważne jest zrozumienie różnorodności typów danych oraz ich adresowania. Przykładowo, w aplikacjach automatyki przemysłowej często wykorzystuje się pamięć do przechowywania stanów, danych procesowych oraz wyników obliczeń. Odpowiednie zarządzanie pamięcią jest kluczowe dla wydajności aplikacji oraz ich bezpieczeństwa. Zastosowanie symboli literowych zgodnie z normą IEC 61131-3 jest nie tylko praktyką standardową, ale również przyczynia się do łatwiejszej interpretacji kodu przez innych programistów, co jest istotne w kontekście współpracy w zespole oraz przyszłej konserwacji systemów.

Pytanie 37

Z jakiego systemu zasilania powinno korzystać urządzenie mechatroniczne, jeśli na schemacie sieci energetycznej zaznaczono symbol 400 V ~ 3/N/PE?

A. TI
B. TT
C. TN - C
D. TN - S
Odpowiedź TN-S jest poprawna, ponieważ układ sieciowy TN-S charakteryzuje się oddzielnym przewodem ochronnym (PE) oraz oddzielnym przewodem neutralnym (N). Oznaczenie 400 V ~ 3/N/PE w pytaniu wskazuje na istnienie trzech faz oraz oddzielny przewód neutralny i ochronny, co jest zgodne z normami bezpieczeństwa i stabilności zasilania dla urządzeń mechatronicznych. W praktyce, zasilanie w układzie TN-S jest rekomendowane dla urządzeń wymagających wysokiego poziomu bezpieczeństwa, takich jak maszyny przemysłowe, gdzie niezawodność zasilania jest kluczowa. Układ ten minimalizuje ryzyko wystąpienia prądów błądzących, co jest istotne w kontekście ochrony ludzi i sprzętu. Dodatkowo, zgodność z normami IEC 60364 oraz różnymi krajowymi regulacjami w zakresie instalacji elektrycznych potwierdza, że TN-S jest preferowanym rozwiązaniem dla nowoczesnych aplikacji mechatronicznych.

Pytanie 38

Jakim rodzajem linii oznacza się sygnały sterujące wewnętrzne na schematach pneumatycznych?

A. Punktową
B. Kreskową
C. Dwupunktową
D. Ciągłą
Wybór niektórych linii, jak punktowa, ciągła czy dwupunktowa, na schematach pneumatycznych może prowadzić do wielu nieporozumień. Punktowa linia, na przykład, często stosowana jest do oznaczania elementów pomocniczych lub nieistniejących połączeń, co wprowadza w błąd, gdy myślimy o sygnałach sterujących. Używając punktowych linii, można nieumyślnie zasugerować, że sygnał jest przerywany lub nieaktywny, co jest sprzeczne z funkcją sygnałów sterujących. Ciągła linia z kolei zazwyczaj reprezentuje fizyczne połączenia, takie jak przewody i rury, co również nie pasuje do idei sygnałów wewnętrznych. Z kolei linia dwupunktowa nie jest standardowo uznawana w przepisach dotyczących schematów pneumatycznych, co może prowadzić do dalszych nieporozumień. W skutecznym projektowaniu systemów pneumatycznych kluczowe jest stosowanie ustalonych standardów, aby zapewnić jednoznaczność i zrozumiałość schematów. Stosując nieodpowiednie oznaczenia, można łatwo wprowadzić chaos w dokumentacji technicznej, co z kolei może prowadzić do błędów w instalacji, serwisie lub późniejszej konserwacji urządzeń. W związku z tym, kluczowym jest, aby każdy technik czy inżynier był dobrze zaznajomiony z właściwymi symbolami i ich znaczeniem w kontekście nie tylko teoretycznym, ale przede wszystkim praktycznym, co podkreśla znaczenie edukacji w tej dziedzinie.

Pytanie 39

Którą funkcję logiczną realizuje program napisany w języku listy instrukcji?

LD%I0.1
AND%I0.2
STN%Q0.1
A. XOR
B. OR
C. NOR
D. NAND
Program napisany w języku listy instrukcji realizuje funkcję NAND, co oznacza, że najpierw łączy dwa sygnały wejściowe za pomocą bramki AND, a następnie neguje wynik tej operacji. Funkcja NAND jest jedną z podstawowych funkcji logicznych, która jest niezwykle użyteczna w projektowaniu systemów cyfrowych. Przykładem zastosowania funkcji NAND jest implementacja układów pamięci oraz różnych rodzajów flip-flopów, które są kluczowe w architekturze komputerów. W praktyce, zarówno w projektowaniu sprzętu, jak i w programowaniu, znajomość funkcji logicznych, w tym NAND, jest niezbędna do efektywnego tworzenia algorytmów i struktur danych. Użycie NAND umożliwia implementację wszystkich innych funkcji logicznych, co czyni ją uniwersalnym narzędziem w inżynierii cyfrowej. Warto również zauważyć, że w kontekście standardów branżowych, takich jak IEEE, projektanci układów cyfrowych często korzystają z funkcji NAND, aby uprościć skomplikowane logiki, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w tej dziedzinie.

Pytanie 40

Na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego symbol "S1" wskazuje na

A. typ chłodzenia silnika
B. maksymalną temperaturę otoczenia
C. kategorię izolacji uzwojenia
D. tryb pracy ciągłej
Symbol "S1" na tabliczce znamionowej silnika indukcyjnego rzeczywiście oznacza pracę ciągłą. W kontekście silników elektrycznych, oznaczenie to sugeruje, że konstrukcja silnika pozwala na jego nieprzerwaną pracę przez dłuższy czas bez ryzyka przegrzania. Silniki oznaczone jako "S1" są projektowane z myślą o osiąganiu nominalnych parametrów, takich jak moc, prąd czy moment obrotowy, w sposób stabilny i efektywny. W praktyce oznacza to, że silniki te można stosować w aplikacjach, gdzie wymagana jest ciągła praca, jak na przykład w wentylatorach, pompach czy kompresorach. Zgodnie z normą IEC 60034-1 tryby pracy silników elektrycznych są precyzyjnie zdefiniowane, co pozwala inżynierom i projektantom na wybór odpowiednich urządzeń do konkretnych zastosowań, minimalizując ryzyko awarii oraz utrzymując wysoką efektywność energetyczną.