Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 10 listopada 2025 17:17
  • Data zakończenia: 10 listopada 2025 17:31

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką dawkę dobową efedryny chlorowodorku wskazuje zamieszczona recepta?

Rp.
Tussipecti sir.   lag. No 1
D.S. 3x dziennie 1 łyżkę stołową (20,0 g)
Skład: 100 g syropu zawiera: Thymi extr. fl. 10,0 g; Saponinum (DAB) 0,023 g; Ac. Benzoicum 0,2 g; Ephedrinum HCl 0,07 g; Liqu. Ammonium Causticum 0,2 g; Ammonium Primulatum 0,008 g; Saccharum crist. 52,0 g; Ethylum hydroxybenzoicum 0,1 g; Aqua purificata ad 100,0 g
A. 14 mg
B. 70 mg
C. 42 mg
D. 126 mg
Odpowiedź 42 mg jest poprawna, ponieważ zgodnie z zamieszczoną receptą, dawkowanie efedryny chlorowodorku powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta oraz zastosowania klinicznego. Efedryna jest stosowana przede wszystkim w leczeniu astmy oskrzelowej oraz w przypadku hipotensji ortostatycznej. Standardowe dawkowanie dla dorosłych wynosi zazwyczaj od 25 do 50 mg na dawkę, co przekłada się na 42 mg jako dawkę optymalną. Ważne jest, aby stosować efedrynę zgodnie z zaleceniami lekarza oraz monitorować reakcję pacjenta. W praktyce, lekarze często dostosowują dawkę w zależności od odpowiedzi na leczenie oraz ewentualnych działań niepożądanych, co jest zgodne z zasadami terapii personalizowanej. Oprócz tego, należy przestrzegać zasad przechowywania i podawania leku, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapeutyczną.

Pytanie 2

Zgodnie z zaleceniami FP, jaka metoda pozyskiwania substancji leczniczych z Lini semen jest rekomendowana?

A. przygotowanie infusum
B. perkolacja
C. przygotowanie decoctum
D. maceracja
Maceracja jest metodą pozyskiwania substancji czynnych z surowców roślinnych, która polega na namaczaniu surowca w zimnym lub letnim rozpuszczalniku przez określony czas. Jest to szczególnie skuteczna technika w przypadku surowców, takich jak Lini semen, które zawierają żywice, oleje eteryczne oraz inne substancje rozpuszczalne w tłuszczach. Proces maceracji pozwala na delikatne wydobycie składników aktywnych, minimalizując ich degradację. Zastosowanie maceracji ma miejsce w farmacji oraz fitoterapii, gdzie znaczenie ma zachowanie pełnego profilu chemicznego surowca. Dodatkowo, w kontekście standardów branżowych, maceracja jest zgodna z wymaganiami farmakopei, które podkreślają bezpieczeństwo i skuteczność pozyskiwanych ekstraktów. W praktyce, macerację można zastosować do przygotowania olejów roślinnych, maści oraz ekstraktów, które mają zastosowanie w terapii różnych schorzeń, takich jak stany zapalne czy problemy skórne.

Pytanie 3

Skrót trit. w polskim znaczeniu to

A. tabletka
B. nalewka
C. trzy
D. roztarty
Skrót <i>trit.</i> pochodzi od łacińskiego "trituratio", co oznacza 'roztarcie'. W farmacji i naukach o zdrowiu termin ten odnosi się do procesu mechanicznego, w którym substancje stałe są redukowane do postaci proszku lub drobnych cząsteczek poprzez tarcie. Przykładowo, w przygotowywaniu niektórych leków, roztarcie składników aktywnych jest kluczowe dla poprawy ich biodostępności. Dobre praktyki farmaceutyczne wskazują, że prawidłowe rozdrobnienie substancji może zwiększyć ich rozpuszczalność, co jest istotne dla skuteczności terapii. Warto zwrócić uwagę na to, że proces ten powinien być przeprowadzany z zachowaniem odpowiednich norm, takich jak czystość narzędzi i środowiska pracy, aby uniknąć kontaminacji. Zrozumienie tego terminu jest niezbędne dla osób pracujących w branży farmaceutycznej, ponieważ precyzyjne przygotowanie leków ma kluczowe znaczenie dla ich skuteczności.

Pytanie 4

Z surowej ropy naftowej można uzyskać

A. alkohol cetylowy
B. wazelinę
C. euceryt
D. wosk biały
Wazelina, znana również jako żel wazelinowy, jest substancją, która powstaje z ropy naftowej poprzez proces rafinacji. W wyniku tego procesu otrzymuje się produkt, który jest odtłuszczony i oczyszczony, co skutkuje uzyskaniem gęstej, przezroczystej substancji. Wazelina ma wiele zastosowań, zarówno w przemyśle kosmetycznym, jak i farmaceutycznym. Jest stosowana jako środek nawilżający oraz ochronny, często dodawana do balsamów do ciała, pomadek do ust i różnych preparatów medycznych. Dzięki swoim właściwościom emolientowym, wazelina tworzy na skórze barierę, która zapobiega utracie wilgoci. Przemysł kosmetyczny i farmaceutyczny korzystają z wazeliny, stosując ją jako nośnik dla leków oraz składnik preparatów pielęgnacyjnych. Jej bezpieczeństwo stosowania potwierdzają liczne badania oraz regulacje, co czyni ją popularnym wyborem w wielu produktach. Warto również zaznaczyć, że wazelina posiada właściwości antyseptyczne, co przyczynia się do jej wykorzystania w leczeniu drobnych ran i oparzeń.

Pytanie 5

W miejscu pracy technika farmaceutycznego znajdują się: waga do proszków i płynów, zlewka, bagietka, jałowa butelka oraz jałowa zakrętka z zakraplaczem, a także loża z nawiewem laminarnym. Aby przygotować krople do oczu z proteinianem srebra, konieczne jest dodatkowo:

A. jałowy roztwór pomocniczy
B. zestaw klarujący i autoklaw
C. sączek membranowy o średnicy porów 0,22 Ωm
D. zestaw do sączenia mikrobiologicznego
Jałowy roztwór pomocniczy to taki element, który naprawdę jest mega ważny przy robieniu kropli do oczu z proteinianem srebra. Dzięki niemu wszystkie składniki mają szansę się dobrze rozpuścić i być stabilne. To z kolei wpływa na biozgodność i skuteczność leku. W farmacji, kiedy przygotowujemy coś do oczu, musimy mieć na uwadze, żeby wszystko było jałowe, bo tak minimalizujemy ryzyko jakichkolwiek zakażeń. Jako przykład, roztwór soli fizjologicznej to świetna opcja, która pozwala dobrze rozcieńczyć substancję czynną, co jest istotne dla osiągnięcia właściwej konsystencji i działania. Musimy też pamiętać o wytycznych, które mówią, jak tworzyć leki. Przykładem może być właśnie przygotowanie kropli do oczu, gdzie jałowy roztwór działa jak nośnik dla substancji czynnej i pozwala jej skutecznie działać po podaniu do oka.

Pytanie 6

Etykiety Przed użyciem należy wstrząsnąć nie powinny być dodawane do opakowania zawierającego

A. emulsję
B. roztwór wodny
C. mieszankę
D. zawiesinę
Odpowiedź "roztwór wodny" jest poprawna, ponieważ etykieta "Zmieszać przed użyciem" nie jest stosowana do tego typu preparatów. Roztwory wodne mają jednorodną strukturę, co oznacza, że składniki są równomiernie rozproszone w cieczy i nie wymagają mieszania przed użyciem. Przykładem mogą być roztwory soli czy cukru, które po rozpuszczeniu tworzą stabilne i jednorodne mieszaniny. Zgodnie z normami branżowymi, etykiety takie stosuje się głównie dla zawiesin, emulsji i mieszanek, w których składniki mogą się oddzielać lub nie są w stanie utrzymać homogeniczności. Umiejętność rozpoznawania typów preparatów chemicznych i ich odpowiednich etykiet jest kluczowa w wielu dziedzinach, w tym w farmacji, kosmetykach i chemii przemysłowej, gdzie właściwe przygotowanie produktów bezpośrednio wpływa na ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 7

Białe lub przezroczyste medium stosowane do utwardzania maści, pozyskiwane z ropy naftowej, to

A. euceryna
B. plastibase
C. parafina stała
D. olbrot
Parafina stała jest białym lub bezbarwnym podłożem, które jest wykorzystywane do utwardzania maści i innych preparatów farmaceutycznych oraz kosmetycznych. Otrzymywana jest z ropy naftowej i charakteryzuje się doskonałymi właściwościami emulgującymi, co czyni ją idealnym składnikiem w formulacjach maści. Parafina stała, w odróżnieniu od innych podłoży, takich jak euceryna czy plastibase, zapewnia lepszą stabilność i trwałość gotowych produktów, co jest kluczowe w kontekście przechowywania i użytkowania. Dzięki swoim właściwościom, parafina stała jest często stosowana w produktach do pielęgnacji skóry, w tym maściach ochronnych, emulsjach, a także w preparatach medycznych. W branży kosmetycznej i farmaceutycznej, stosowanie parafiny zgodnie z określonymi standardami, takimi jak GMP (Dobre Praktyki Wytwarzania), zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność końcowych produktów. Jej zdolność do tworzenia okluzyjnej warstwy na skórze sprawia, że jest niezwykle ceniona w preparatach mających na celu nawilżenie i regenerację, co dodatkowo potwierdza jej znaczenie w różnych zastosowaniach praktycznych.

Pytanie 8

Który składnik leku recepturowego działa jako środek konserwujący?

Rp.
Tritici amyli                        10,0
Zinci oxidi                          10,0
Glyceroli                            90,0
Methylis parahydroxybenzoatis         0,2
Aquae purificatae                    15,0
M.f. susp.
A. Skrobia pszeniczna.
B. p-hydroksybenzoesan metylu.
C. Glicerol.
D. Cynku tlenek.
P-hydroksybenzoesan metylu, znany również jako metylparaben, jest substancją szeroko stosowaną jako środek konserwujący w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym. Jego główną funkcją jest zapobieganie rozwojowi mikroorganizmów, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i trwałości produktów. Metylparaben działa poprzez inhibicję enzymów odpowiedzialnych za metabolizm mikroorganizmów, co uniemożliwia im wzrost i rozmnażanie. W praktyce, dodatek p-hydroksybenzoesanu metylu do preparatów może znacząco wydłużyć ich okres przydatności do użycia, co jest zgodne z zaleceniami wielu organizacji, takich jak FDA i EMA, dotyczących stabilności produktów farmaceutycznych. Warto zauważyć, że metylparaben jest często stosowany w połączeniu z innymi konserwantami, aby uzyskać synergiczny efekt działania, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w tworzeniu receptur. Zastosowanie p-hydroksybenzoesanu metylu w kosmetykach, takich jak kremy i balsamy, zapewnia użytkownikom nie tylko bezpieczeństwo, ale również komfort związany z dłuższą trwałością produktu.

Pytanie 9

W sekcji recepty PRAESCRIPTIO (ORDINATIO) znajduje się

A. skład leku recepturowego lub nazwa leku gotowego
B. plan dawkowania
C. numer identyfikacyjny PESEL
D. uprawnienia osoby chorej
Wiele osób może mylnie sądzić, że inne elementy recepty, takie jak schemat dawkowania, numer PESEL czy uprawnienia pacjenta, są kluczowymi informacjami w części PRAESCRIPTIO. Schemat dawkowania, choć istotny, nie jest częścią tej sekcji recepty, ponieważ jest zazwyczaj zawarty w innej części dokumentu, a nie w tej, która dotyczy samego leku. Numer PESEL również nie ma bezpośredniego związku z zapisami dotyczącymi leku; jest on jedynie identyfikatorem pacjenta, który służy głównie do celów administracyjnych i nie wpływa na skład leku. Uprawnienia pacjenta to kolejny aspekt, który nie należy do sekcji PRAESCRIPTIO, ale raczej do informacji dotyczących praw pacjentów i dostępu do określonych terapii. Błąd w rozumieniu części recepty może prowadzić do sytuacji, w której pacjent nie otrzyma skutecznej terapii, co podkreśla znaczenie precyzyjnego zrozumienia struktury recepty. W edukacji medycznej kluczowe jest, aby wszyscy specjaliści w dziedzinie ochrony zdrowia znali zasady dotyczące tworzenia recept, aby uniknąć problemów związanych z błędną interpretacją przepisów oraz zapewnić pacjentom najwyższy poziom opieki.

Pytanie 10

Jeśli nie podano inaczej, zapis solutio spirituosa sugeruje, że do przygotowania roztworu należy zastosować alkohol etylowy w stężeniu wyjściowym

A. 70% v/v
B. 96% v/v
C. 40% v/v
D. 50% v/v
Odpowiedź 96% v/v jest prawidłowa, ponieważ solutio spirituosa oznacza roztwór, w którym głównym składnikiem jest alkohol etylowy o wysokim stężeniu. W praktyce laboratoriami i farmaceutycznymi normami jest stosowanie alkoholu etylowego o stężeniu 96% v/v do sporządzania roztworów. Taki wybór zapewnia optymalne warunki do ekstrakcji substancji czynnych z roślin czy innych materiałów, a także skuteczność konserwacyjną. Na przykład, w procesie destylacji lub podczas sporządzania nalewek, wysoka zawartość alkoholu pozwala na efektywne wyciąganie składników aktywnych. Ponadto, stężenie 96% v/v jest zgodne z normami farmakopealnymi, co czyni go standardem w produkcji farmaceutyków. W praktyce, jeśli nie zaznaczone jest inaczej, zawsze przyjmuje się, że do sporządzenia solutio spirituosa należy użyć tego stężenia, co jest kluczowe dla uzyskania pożądanych właściwości roztworu. Zrozumienie tego zagadnienia jest ważne dla każdego profesjonalisty zajmującego się chemikaliami czy farmaceutykami.

Pytanie 11

W recepcie występuje niezgodność, którą można rozwiązać przez

Rp. Thymoli
Mentholi aa 0,5
Talci
Zinci oxydati aa ad 15,0
M. F. pulv.
D.S. zewnętrznie
A. odpowiednią kolejność łączenia składników.
B. dodanie właściwych substancji pomocniczych.
C. zamianę składników na bardziej zgodne.
D. odpowiednie rozdzielenie składników i wykonanie dwóch leków.
Odpowiednia kolejność łączenia składników jest kluczowa w procesie przygotowywania leków, szczególnie gdy mamy do czynienia z substancjami, które mogą wchodzić w reakcje chemiczne. W przypadku thymolu i mentolu, ich interakcje z tlenkiem cynku mogą prowadzić do niepożądanych efektów, dlatego istotne jest, aby najpierw wymieszać je z substancją rozdzielającą, taką jak talk. Talk nie tylko zapobiega reakcji chemicznej, ale również ułatwia proces homogenizacji masy leku. Przykładowo, w praktyce aptecznej, farmaceuci często stosują ten sposób, aby zapewnić stabilność preparatu oraz jego skuteczność. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie każdej zmiany w kolejności łączenia składników, aby móc śledzić wpływ na jakość leku. W przypadku bardziej skomplikowanych recept, konieczne może być przeprowadzenie badań stabilności, aby potwierdzić bezpieczeństwo i skuteczność finalnego produktu.

Pytanie 12

Aby zweryfikować tożsamość Collargolu według FP, należy przeprowadzić badania jakościowe dotyczące obecności

A. jonu chlorkowego Cl-
B. jonu srebra Ag+
C. garbników
D. kwasów fenolowych
Poprawna odpowiedź dotyczy jonu srebra Ag+, który jest kluczowym składnikiem Collargolu, stosowanym w medycynie jako środek dezynfekujący oraz w leczeniu zakażeń. W celu potwierdzenia tożsamości tego preparatu według Farmakopei Polskiej (FP) przeprowadza się badania jakościowe, które wykazują obecność jonu srebra. Zastosowanie Collargolu jest szerokie, szczególnie w przypadkach, gdzie istotne jest działanie przeciwbakteryjne. W praktyce laboratoryjnej, metody analizy, takie jak reaktywacja z reagentami, pozwalają na identyfikację Ag+ w preparacie. Standardy dotyczące czystości i jakości substancji czynnych w farmacji wymagają, aby preparaty takie jak Collargol były dokładnie badane pod kątem obecności i stężenia substancji aktywnych. Oprócz metod chemicznych, warto zwrócić uwagę na nowe techniki analizy, jak spektrometria mas, które zwiększają dokładność i pewność w potwierdzaniu tożsamości substancji medycznych.

Pytanie 13

Podczas wytrawiania Convallariae maialis herba wodą uzyskuje się w sposób prawidłowy

A. wywar
B. napar
C. nalewka
D. macerat
Napar to jedna z najprostszych i najbardziej podstawowych metod robienia ekstraktów z roślin, a w przypadku konwalii majowej sprawdza się super. Zasada jest prosta – zalewasz roślinę gorącą wodą i dzięki temu robisz napar, który wyciąga z niej te cenne składniki. Ważne, żeby zalać konwalię wrzątkiem i dać jej chwilę, aby wszystko się ładnie przeniknęło. Napary są naprawdę popularne w fitoterapii, bo łatwo je zrobić i mogą pomóc w różnych dolegliwościach, jak problemy z oddychaniem czy trawieniem. No i warto pamiętać, żeby używać dobrej jakości surowców, bo to gwarantuje, że napar będzie skuteczny i bezpieczny. O konwalii majowej mówi się też, że może być pomocna w sprawach związanych z sercem, ale trzeba mieć na uwadze, że to wymaga wiedzy, bo niewłaściwe użycie może przynieść złe skutki.

Pytanie 14

Podczas ekstrakcji wysuszonej substancji roślinnej przy użyciu roztworu etanolowo-wodnego w temperaturze otoczenia uzyskuje się

A. odwar
B. napar
C. nalewkę
D. intrakt
Nalewka to ekstrakt roślinny uzyskiwany poprzez macerację surowca roślinnego w roztworze etanolowo-wodnym. Proces ten najczęściej odbywa się w temperaturze pokojowej, co pozwala na zachowanie cennych składników aktywnych roślin. Dzięki zastosowaniu etanolu, który działa jako rozpuszczalnik, nalewki cechują się dużą efektywnością w ekstrakcji związków bioaktywnych, takich jak flawonoidy, alkaloidy czy olejki eteryczne. Praktyczne zastosowanie nalewek jest szerokie – są one wykorzystywane w medycynie naturalnej, kosmetykach oraz jako składniki różnorodnych preparatów zdrowotnych. Zgodnie z wytycznymi farmakopei, nalewki mogą być stosowane jako środki wspomagające w leczeniu wielu dolegliwości, co czyni je popularnym wyborem w fitoterapii. Warto pamiętać, aby nalewki przygotowywać zgodnie z określonymi proporcjami, co zapewnia ich skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 15

Czas na zrealizowanie recepty dotyczącej preparatów immunologicznych, które są wytwarzane dla konkretnego pacjenta, nie może być dłuższy niż

A. 30 dni
B. 90 dni
C. 120 dni
D. 7 dni
Termin realizacji recepty na preparaty immunologiczne dla indywidualnego pacjenta wynosi 90 dni, co jest zgodne z regulacjami prawnymi i standardami stosowanymi w farmacji. Czas ten jest uzasadniony potrzebą dokładnej produkcji i kontroli jakości tych specyfików, które są często skomplikowane w wytwarzaniu. Praktyczne przykłady obejmują szczepionki i terapie biologiczne, które wymagają precyzyjnej produkcji oraz raportowania do organów regulacyjnych. Długoterminowy termin realizacji jest również niezbędny dla zapewnienia, że wszystkie składniki aktywne są świeże i spełniają wymagane normy. W przypadku recepty na preparaty immunologiczne, nie tylko czas produkcji, ale także czas transportu i dostarczenia do pacjenta są kluczowe dla ich skuteczności. Ponadto, zgodność z tym terminem przyczynia się do efektywnej organizacji pracy w aptekach i zakładach farmaceutycznych, co z kolei zapewnia bezpieczeństwo pacjentów oraz ich zaufanie do systemu opieki zdrowotnej.

Pytanie 16

Informacja o mieszaniu przed zastosowaniem nie znajduje się na opakowaniu, które zawiera

A. mieszankę
B. roztwór rzeczywisty
C. emulsję O/W
D. puder płynny
Roztwory rzeczywiste są jednorodnymi układami, w których substancja rozpuszczona jest równomiernie rozprowadzona w rozpuszczalniku. W przeciwieństwie do emulsji O/W (olej w wodzie), które wymagają wstępnego wymieszania przed użyciem, aby osiągnąć stabilną strukturę, roztwory rzeczywiste są gotowe do użycia i nie wymagają mieszania. Taki charakter roztworu wynika z właściwości fizycznych i chemicznych substancji rozpuszczonej oraz rozpuszczalnika. Przykładami roztworów rzeczywistych mogą być roztwory soli w wodzie lub cukru w wodzie. Oba te przykłady ilustrują, że po zmieszaniu substancji z rozpuszczalnikiem uzyskujemy jednolitą mieszankę, która nie wymaga dalszych działań przed użyciem. W kontekście standardów branżowych, istotne jest, aby dostarczać użytkownikom produktów, które są bezpieczne i gotowe do natychmiastowego użycia, co jest zgodne z wymaganiami regulacyjnymi w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym, gdzie stabilność i gotowość produktu są kluczowe dla jego efektywności.

Pytanie 17

Jak należy postąpić, aby zgodnie z podaną recepturą przygotować maść lege artis?

Rp.
Zinci oxidi                5,0
3,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi     aa ad   50,0
M.f. ung.
S. Zewnętrznie
A. zamienić wazelinę białą na wazelinę żółtą.
B. tlenek cynku zawiesić w niewielkiej ilości etanolu 96% v/v.
C. wprowadzić niewielką ilość oleju rycynowego do wazeliny białej.
D. zamienić wazelinę białą na eucerynę.
Odpowiedź polegająca na zamianie wazeliny białej na eucerynę jest prawidłowa, ponieważ euceryna jest podłożem hydrofilowym o wysokiej liczbie wodnej, co umożliwia związanie wody w maści. Wazelina biała, będąca podłożem hydrofobowym, nie ma zdolności do wchłaniania roztworów wodnych, co czyni ją nieodpowiednią w przypadku receptur zawierających substancje aktywne w postaci roztworów wodnych, takie jak 3% roztwór kwasu borowego. Euceryna, o liczbie wodnej wynoszącej 300, jest w stanie efektywnie związać wodę, co jest kluczowe dla uzyskania stabilnej formulacji maści. W praktyce, jeśli zastosujesz eucerynę w przepisach farmaceutycznych, zapewnisz odpowiednie wchłanianie i wydajność aktywnych składników. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w farmacji, co przekłada się na skuteczność terapeutyczną leku.

Pytanie 18

Której formy leku dotyczy opis zamieszczony w FP X?

Są stałymi postaciami leku przeznaczonymi do stosowania miejscowego. Mają kształt cylindryczny lub stożkowaty i zawierają jedną lub kilka substancji czynnych występujących samodzielnie bądź rozpuszczonych lub rozproszonych w odpowiednim podłożu, które może rozpuszczać się lub topić w temperaturze ciała. Stosowane do cewki moczowej i do ran są jałowe.
A. Suppositoria.
B. Tamponae medicatae.
C. Styli.
D. Ovula vaginalia.
Odpowiedź 'Styli' jest poprawna, ponieważ odnosi się do stałych postaci leku, które mają kształt cylindryczny lub stożkowaty. Te postacie są projektowane do miejscowego zastosowania, a ich działanie opiera się na rozpuszczaniu się lub topnieniu w temperaturze ciała. Pręciki (styli) są często stosowane w urologii, szczególnie w kontekście podawania leków do cewki moczowej, co czyni je kluczowym narzędziem w leczeniu chorób związanych z tym obszarem anatomicznym. Zgodnie z aktualnymi standardami farmaceutycznymi, istotne jest, aby leki stosowane w takiej formie były dobrze tolerowane przez pacjentów oraz skutecznie dostarczały substancję czynną w odpowiednich dawkach. Dzięki zastosowaniu takich form, lekarze mogą precyzyjnie kontrolować dawkowanie i lokalizację działania leku, co jest fundamentalne w terapii wielu schorzeń. W praktyce, stosowanie pręcików może także przyczyniać się do poprawy komfortu pacjenta, eliminując konieczność stosowania bardziej inwazyjnych metod terapeutycznych.

Pytanie 19

Jak przygotowuje się emulsję stężoną?

A. maści w formie roztworu
B. maści zawierające tlenek cynku
C. emulsje z gumą arabską
D. emulsje z emulgatorem, który powstaje podczas przygotowywania leku
Odpowiedzi wskazujące na emulsje z emulgatorem powstającym w czasie sporządzania leku, maści z tlenkiem cynku oraz maści typu roztworu nie są odpowiednie w kontekście sporządzania emulsji stężonej. Emulgatory powstające podczas procesu sporządzania leku często mają ograniczoną zdolność do stabilizacji emulsji, co prowadzi do braku pożądanej trwałości produktu. Działanie tych emulgatorów może być zbyt słabe, aby skutecznie kontrolować rozmiar kropli i ich interakcje, co jest kluczowe w przypadku emulsji. Jeśli chodzi o tlenek cynku, to jego właściwości są bardziej związane z formułowaniem maści o działaniu ochronnym lub przeciwzapalnym, a nie z tworzeniem emulsji. Tlenek cynku jest słabo rozpuszczalny w wodzie i nie działa jako emulgator, co czyni go nieodpowiednim wyborem przy produkcji emulsji. Z kolei maści typu roztworu nie są emulsjami, ponieważ nie zawierają rozdzielonych faz olejowych i wodnych, co jest niezbędne dla tego typu formuły. Tego rodzaju pomyłki mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego różnicy między różnymi typami formulacji oraz ich celów. Kluczowe jest zrozumienie, że emulsje wymagają odpowiednich emulgatorów, które zapewniają stabilność i skuteczność, a wybór niewłaściwych składników może prowadzić do nieefektywnych i niestabilnych produktów.

Pytanie 20

Po ukończeniu 2-letniego stażu zawodowego technik farmaceutyczny ma prawo do samodzielnego wykonania

A. rozcieńczenia perhydrolu
B. kropli do oczu z siarczanem atropiny
C. płynu wieloelektrolitowego
D. maści z neomycyną
Maść z neomycyną to preparat, który technicy farmaceutyczni mogą samodzielnie przygotować po odbyciu 2-letniej praktyki zawodowej, ponieważ jej wytwarzanie wpisuje się w zakres ich kompetencji oraz umiejętności nabytych w trakcie nauki. Neomycyna jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu infekcji bakteryjnych, a jej zastosowanie w postaci maści jest powszechne w dermatologii oraz w leczeniu ran. Przygotowując maść, technik farmaceutyczny wykonuje kilka kluczowych czynności, od ważenia surowców, przez ich mieszanie, aż po pakowanie finalnego produktu. Dobrą praktyką wytwarzania leków (GMP) wymaga, aby każdy etap był odpowiednio udokumentowany, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo preparatu. Współpraca z farmaceutą w tym procesie jest istotna, ponieważ to farmaceuta odpowiada za zatwierdzenie składu oraz wskazania do stosowania. W kontekście maści z neomycyną, jej zastosowanie w praktyce klinicznej obejmuje leczenie zmian skórnych, co czyni ją istotnym narzędziem w arsenale terapeutycznym. Zrozumienie właściwości składników aktywnych oraz ich interakcji z pacjentem jest kluczowe w pracy technika farmaceutycznego.

Pytanie 21

Produkt leczniczy apteczny to preparat medyczny

A. przygotowany, wydawany w aptece na lekarstwo na receptę
B. przygotowany w aptece zgodnie z normami farmakopealnymi
C. przygotowany w aptece na podstawie lekarstwa na receptę
D. przygotowany, wydawany w aptece bez lekarstwa na receptę
Lek apteczny, który jest sporządzony w aptece zgodnie z przepisem farmakopealnym, odnosi się do produktów leczniczych, które są przygotowywane na podstawie określonych norm i procedur określonych w farmakopei. Farmakopea to zbiór standardów dotyczących jakości, skuteczności i bezpieczeństwa leków, co zapewnia ich odpowiednią jakość. Przykładem mogą być leki indywidualnie przygotowywane dla pacjentów, które nie są dostępne w formie gotowej w aptekach. Te leki mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb pacjenta, np. w przypadku alergii na składniki leku gotowego. Stosowanie farmakopealnych standardów jest kluczowe w praktyce aptecznej, ponieważ zapewnia, że leki są produkowane w kontrolowanych warunkach, co minimalizuje ryzyko błędów i zanieczyszczeń. Oprócz tego, leki sporządzane zgodnie z farmakopeą muszą być dokładnie dokumentowane, co ułatwia śledzenie ich historii i jakości, zgodnie z dobrymi praktykami w farmacji.

Pytanie 22

Instrukcja sporządzania syropu prostego znajduje się w Farmakopei Polskiej XI w sekcji

A. monografii ogólnych
B. monografii szczegółowych
C. monografii narodowych
D. tekstów podstawowych
Wybór odpowiedzi związanych z tekstami podstawowymi, monografiami ogólnymi lub szczegółowymi wskazuje na niepełne zrozumienie struktury i zawartości Farmakopei. Teksty podstawowe zawierają ogólne informacje oraz zasady dotyczące standardów jakości, ale nie zawierają szczegółowych przepisów dotyczących konkretnych preparatów. Monografie ogólne obejmują preparaty, które są powszechnie stosowane w farmacji, ale również nie dostarczają konkretnych instrukcji dotyczących lokalnych procedur czy metod produkcji, co czyni je mniej przydatnymi w kontekście przygotowania syropu prostego. Z kolei monografie szczegółowe są bardziej skupione na specyficznych aspektach jednego preparatu, ale ich zastosowanie zazwyczaj odnosi się do bardziej zaawansowanych form farmaceutycznych, a nie do podstawowych, często stosowanych preparatów jak syrop prosty. Niekiedy błędne zrozumienie roli różnych kategorii monografii prowadzi do pominięcia kluczowych informacji, które są fundamentalne dla praktyki farmaceutycznej. Dobrym przykładem jest sytuacja, w której farmaceuta może nieświadomie stosować nieaktualne lub nieodpowiednie procedury, co naraża pacjentów na niebezpieczeństwo. Zrozumienie różnic między tymi kategoriami jest kluczowe dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa w aptecznych procesach produkcyjnych.

Pytanie 23

Który z wymienionych leków przygotowywanych w aptece powinien być wykonany w warunkach aseptycznych?

A. Krople do ucha z hydrokortyzonem
B. Roztwór z chlorheksydyną do płukania gardła
C. Czopki doodbytnicze z benzokainą
D. Maść z siarczanem neomycyny
Maść z siarczanem neomycyny jest lekiem, który należy sporządzać w warunkach aseptycznych, ponieważ jest to substancja stosowana lokalnie, która ma na celu zwalczanie zakażeń bakteryjnych. Siarczan neomycyny jest antybiotykiem, który działa na wiele szczepów bakterii i może być stosowany w leczeniu stanów zapalnych skóry oraz w profilaktyce zakażeń po zabiegach chirurgicznych. Przygotowanie maści w warunkach aseptycznych jest kluczowe, aby zminimalizować ryzyko kontaminacji mikrobiologicznej, co mogłoby prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. W praktyce, aseptyka obejmuje szereg procedur i technik, takich jak dezynfekcja narzędzi, używanie sterylnych materiałów oraz kontrola środowiska, aby zapewnić najwyższe standardy bezpieczeństwa. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Farmakopei, leki, które zawierają substancje czynne wrażliwe na zanieczyszczenia, powinny być sporządzane w warunkach, które eliminują ryzyko mikrobiologiczne. Takie podejście jest nie tylko zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi, ale również chroni pacjentów przed potencjalnymi skutkami ubocznymi.

Pytanie 24

Termin "substancja jest rozpuszczalna we wrzącej wodzie, słabo rozpuszczalna w wodzie oraz w etanolu 96% v/v" sugeruje, że aby przygotować 100g wodnego roztworu tej substancji, należy ją rozpuścić

A. w 99,0g wody o temperaturze pokojowej
B. we wrzącej wodzie i po schłodzeniu uzupełnić wodą do 100,0g
C. w mieszance wody i etanolu 96% v/v (1:1) w temperaturze pokojowej
D. w małej ilości etanolu 96% v/v i uzupełnić do 100,0g wodą
Odpowiedź nr 3 jest prawidłowa, ponieważ rozpuszczalność substancji we wrzącej wodzie zapewnia maksymalne rozpuszczenie, co jest kluczowe dla osiągnięcia odpowiedniego stężenia w roztworze. Substancje, które są trudnorozpuszczalne w wodzie w temperaturze pokojowej wymagają wyższej temperatury, aby zwiększyć energię kinetyczną cząsteczek, co sprzyja ich rozpuszczaniu. W praktyce chemicznej, gdy tworzymy roztwory, ważne jest, by najpierw rozpuścić substancję w odpowiednim rozpuszczalniku, a następnie dopełnić wodą do żądanej masy. Przykład zastosowania tej wiedzy można znaleźć w przygotowywaniu leków, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla ich skuteczności. Przygotowując roztwór, dobrze jest również pamiętać o zachowaniu standardów, takich jak zgodność z farmakopeą, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność przygotowywanych roztworów. Dodatkowo, w przypadku substancji, które są rozpuszczalne w podwyższonej temperaturze, warto również monitorować czas oraz temperaturę rozpuszczania, aby uniknąć degradacji substancji czynnej.

Pytanie 25

Informacji Przed użyciem należy unikać umieszczania na opakowaniu, które zawiera

A. unguentum
B. emulsio
C. suspensio
D. mixtura
Odpowiedź 'unguentum' jest prawidłowa, ponieważ unguenta, czyli maści, są preparatami, które są stosowane na skórę, a ich składniki aktywne często wymagają stałego stanu i nie powinny być mieszane przed użyciem. W przypadku unguentum ważne jest, aby zachować ich jednolitą konsystencję i właściwości fizykochemiczne, co jest kluczowe dla skuteczności terapeutycznej. Przykłady zastosowania unguentum obejmują maści stosowane w dermatologii, gdzie kluczowe jest, aby składniki aktywne były równomiernie rozprowadzone i nie ulegały separacji. Przestrzeganie standardów takich jak Farmakopea, która określa wymagania dotyczące formulacji i przechowywania takich preparatów, jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii. W praktyce, niewłaściwe przygotowanie unguentum, takie jak mieszanie przed użyciem, może prowadzić do zmiany ich właściwości i obniżenia skuteczności, co może być szkodliwe dla pacjentów.

Pytanie 26

Oblicz, ile oleju kakaowego potrzeba do przygotowania leku recepturowego, jeżeli forma czopkowa ma pojemność 2,0 g, a współczynnik wyparcia galusanu bizmutu wynosi 0,37.

Rp.

Bismuthi subgallatis         0,2
Cacao olei                   q.s.
M.f. supp. anal.      D.t.d. No 12
D.S. 1 czopek na noc.

M = F – (s₁ f₁ + s₂ f₂ + …)

M – całkowita masa podłoża czopkowego [g]
F – pojemność formy [g] pomnożona przez ilość czopków
s – masa przepisanej substancji leczniczej [g] na wszystkie czopki
f – współczynnik wyparcia
A. 21,60 g
B. 11,11 g
C. 9,60 g
D. 23,11 g
Poprawna odpowiedź wynika z zastosowania wzoru na obliczenie masy podłoża czopkowego. Wykorzystując dane z zadania, obliczamy całkowitą masę formy czopkowej, która wynosi 24 g dla 12 czopków. Następnie, na podstawie masy galusanu bizmutu, która wynosi 0,2 g na czopek i współczynnika wyparcia 0,37, dokonujemy dalszych obliczeń. Od masy formy odejmujemy masę substancji leczniczej pomnożoną przez współczynnik wyparcia. Dzięki tym obliczeniom uzyskujemy masę oleju kakaowego wynoszącą 23,11 g, co jest zgodne z dobrą praktyką w farmacji. W realnym zastosowaniu znajomość tych obliczeń jest kluczowa przy produkcji leku recepturowego, gdzie precyzja jest niezbędna dla zapewnienia skuteczności i bezpieczeństwa leku. Użycie odpowiednich wzorów oraz zrozumienie ich zastosowania w kontekście formułowania leków wpływa na jakość finalnego produktu.

Pytanie 27

Jaką ilość proszku rozcieńczonego (rozcierki) Belladonnae extractum siccum 1 + 1 trzeba użyć, aby przygotować lek według podanej receptury?

Rp.
Belladonnae extracti sicci          0,0025
Ephedrini hydrochloridi             0,03
Phenobarbitali                      0,02
Lactosi                             0,2
M.f. pulv. D.t.d. No 20
D.S. 2 x dziennie proszek
A. 0,010 g
B. 0,050 g
C. 0,025 g
D. 0,100 g
W przypadku niepoprawnych odpowiedzi można zauważyć kilka typowych błędów myślowych. Odpowiedzi takie jak 0,050 g i 0,025 g mogą wynikać z błędnego zrozumienia zasady rozcieńczania. Być może nie uwzględniono pełnego rozrachunku substancji czynnej w odniesieniu do liczby proszków do przygotowania. W przypadku 20 proszków, każdy zawierający 0,0025 g substancji czynnej, całkowita ilość substancji czynnej powinna wynosić 0,050 g. Dodatkowe rozcieńczenie w proporcji 1:1 oznacza, że potrzebujemy takiej samej ilości substancji rozcieńczającej, co podwyższa wymaganą masę preparatu do 0,100 g. Odpowiedź 0,010 g jest niewłaściwa, ponieważ jest to ilość zbyt mała, by pokryć wymaganą dawkę dla jednego proszku, a tym bardziej dla 20. Te błędy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji w praktyce farmaceutycznej, gdzie precyzja dawkowania jest kluczowa dla bezpieczeństwa pacjentów. Zrozumienie zasady działania rozcieńczania oraz dokładnych obliczeń jest niezbędne do prawidłowego przygotowania leków, co podkreśla znaczenie edukacji w tym obszarze.

Pytanie 28

Jakie zastosowanie mają pochodne celulozy w recepturze farmaceutycznej?

A. środki do konserwacji
B. przeciwutleniacze
C. substancje zwiększające gęstość
D. substancje poprawiające aromat
Pochodne celulozy, takie jak metyloceluloza czy karboksymetyloceluloza, są szeroko stosowane w recepturze aptecznej jako substancje zwiększające lepkość. Ich właściwości reologiczne sprawiają, że są one doskonałymi zagęszczaczami, które poprawiają konsystencję roztworów oraz emulsji. W praktyce, dzięki zdolności do tworzenia gęstych i stabilnych układów, znajdują zastosowanie w preparatach takich jak maści, żele oraz syropy. Użycie tych substancji pozwala na kontrolowanie uwalniania substancji czynnych oraz zapewnia lepsze wchłanianie przez organizm. Pochodne celulozy są również zgodne z dyrektywami dotyczącymi bezpieczeństwa i jakości produktów farmaceutycznych, co czyni je preferowanym wyborem w procesie formułowania leków. Ponadto, ich neutralny smak i zapach sprawiają, że są one idealne do zastosowań w preparatach doustnych. Warto zauważyć, że ich działanie zagęszczające może również wpływać na stabilność emulsji, co jest kluczowe w produkcie końcowym.

Pytanie 29

ADEPS LANAE jest synonimem

A. smalcu wieprzowego
B. lanoliny
C. wosku pszczelego
D. olbrotu
ADEPS LANAE to termin odnoszący się do lanoliny, która jest naturalną substancją pozyskiwaną z wełny owiec. Lanolina jest emolientem, co oznacza, że działa nawilżająco i zmiękczająco na skórę. Powszechnie stosuje się ją w kosmetykach, takich jak kremy, balsamy i maści, ze względu na jej właściwości ochronne i nawilżające. Na przykład, lanolina jest często wykorzystywana w produktach do pielęgnacji skóry niemowląt, aby zapobiegać podrażnieniom i utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia. Dodatkowo, w przemyśle farmaceutycznym lanolina jest używana jako nośnik dla substancji czynnych, co zwiększa ich efektywność. Warto zaznaczyć, że lanolina jest zgodna z wieloma standardami kosmetycznymi, takimi jak Ecocert, co potwierdza jej bezpieczeństwo i przyjazność dla środowiska. Dzięki swoim właściwościom lanolina stała się kluczowym składnikiem w wielu formułach kosmetycznych i farmaceutycznych, co czyni ją nie tylko synonimem ADEPS LANAE, ale także istotnym elementem w praktykach pielęgnacyjnych.

Pytanie 30

Oblicz dawkę jednorazową jodku potasu, którą przyjmie pacjent zażywając miksturę zgodnie z zaleceniem zamieszczonym w podanej recepcie, przy założeniu, że masa jednej łyżki wynosi 17,0 g.

Rp.
Kalii iodidi                                   3,0
Natrii benzoatis
Sulfoguaiacoli                         aa      4,0
Liq. pectoralis
Aquae                                 aa ad  150,0
M.f. mixt.
D.S. 1 łyżkę rano i 1 łyżkę po południu (do godziny 17)
A. 0,34 g
B. 0,60 g
C. 0,30 g
D. 0,68 g
Dawkę jednorazową jodku potasu, którą pacjent przyjmie zażywając miksturę, obliczamy na podstawie proporcji zawartości jodku potasu w całej miksturze. Z danych wynika, że w 150,0 g mikstury znajduje się 3,0 g jodku potasu. Oznacza to, że w 1 g mikstury przypada 0,02 g jodku potasu. Z kolei, gdy weźmiemy pod uwagę, że masa jednej łyżki wynosi 17,0 g, obliczamy ilość jodku potasu w jednej łyżce: 17,0 g * 0,02 g/g = 0,34 g. Taki sposób obliczeń jest zgodny z dobrą praktyką farmaceutyczną, która zaleca dokładne przeliczenia w zależności od masy preparatu. Poprawne obliczenia dawki są kluczowe dla skuteczności leczenia oraz bezpieczeństwa pacjenta. Stosowanie takich metod pozwala uniknąć błędów w dawkowaniu, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 31

Jak długo można zrealizować receptę na lek recepturowy wystawioną przez dentystę?

A. 7 dni
B. 14 dni
C. 60 dni
D. 30 dni
Recepta na lek recepturowy wystawiona przez lekarza stomatologa jest ważna przez 30 dni. Jest to zgodne z przepisami zawartymi w Ustawie z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, które stanowią, że lekarze mogą wystawiać recepty na leki recepturowe przez określony czas. Ważność recepty przez 30 dni pozwala pacjentom na elastyczność w planowaniu wizyt w aptece, co jest szczególnie istotne w przypadku leków, które mogą wymagać dodatkowych badań lub konsultacji. Warto zaznaczyć, że ta zasada ma na celu również zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów, ponieważ leki recepturowe często są przygotowywane na specjalne zamówienie i wymagają staranności w ich realizacji. W praktyce, jeśli pacjent nie zrealizuje recepty w ciągu 30 dni, będzie musiał uzyskać nową receptę, co może wiązać się z dodatkowym kosztem oraz czasem oczekiwania na konsultację z lekarzem.

Pytanie 32

Który z komponentów leku, według zamieszczonej receptury, jest dodawany w ilości niezbędnej do osiągnięcia właściwego stopnia rozdrobnienia substancji stałych?

Rp.
Sulfuris
Resorcinoli   aa   2,0
Paraffini liq.     q.s.
Vaselini albi     35,0
M.f. ung.
A. Siarka.
B. Rezorcynol.
C. Wazelina biała.
D. Parafina ciekła.
Odpowiedź "Parafina ciekła" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z farmaceutycznymi standardami, ten składnik stosuje się w recepturach maści w celu uzyskania odpowiedniego stopnia rozdrobnienia substancji stałych. Skrót 'q.s.' oznacza 'quantum satis', co wskazuje na to, że ilość parafiny ciekłej powinna być dostosowana do osiągnięcia pożądanej konsystencji. Parafina ciekła, jako substancja o właściwościach emulgujących, wspomaga także rozpuszczanie i homogenizację innych składników, co jest kluczowe w procesie wytwarzania maści. W praktyce, dodatek parafiny ciekłej może również wpływać na stabilność preparatu oraz jego aplikację na skórę, poprawiając wchłanianie i bioavailability. Dlatego znajomość zastosowań parafiny ciekłej w formulacjach farmaceutycznych jest niezbędna dla farmaceutów i technologów w celu zapewnienia wysokiej jakości i skuteczności produktów leczniczych.

Pytanie 33

Działanie terapeutyczne leków: omeprazol oraz pantoprazol, używanych w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, wynika z tego, że

A. są inhibitorami pompy protonowej
B. wykazują działanie cholinolityczne
C. blokują receptory histaminowe - H2
D. selektywnie osłaniają błonę śluzową żołądka
Omeprazol i pantoprazol to leki, które należą do inhibitorów pompy protonowej, więc są całkiem ważne w terapii chorób żołądka. Działają one, blokując enzym H+/K+ ATP-azę w komórkach, które wydzielają kwas do żołądka. Dzięki temu pH w żołądku się obniża, a to jest kluczowe, bo pomaga w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Mówiąc krótko, dzięki nim wrzody mają szansę na gojenie, a objawy zgagi czy refluksu są mniejsze. Często stosuje się je w połączeniu z antybiotykami, gdy trzeba się pozbyć Helicobacter pylori, bakterii, która powoduje wrzody. Dodatkowo, ich użycie u pacjentów biorących NLPZ w profilaktyce wrzodów jest całkiem uzasadnione i popierane przez gastroenterologów, co świadczy o ich praktycznym znaczeniu.

Pytanie 34

Jakie substancje gorączkotwórcze nie są wymagane w przypadku

A. kropli do oczu z gentamycyną
B. 0,1% roztworu etakrydyny mleczanu do przemywania ran
C. maści z detreomycyną
D. 5,0% roztworu glukozy do infuzji
Wiesz, niektóre odpowiedzi mówią o użyciu substancji gorączkotwórczych w medycynie, co nie jest do końca okej. Na przykład krople do oczu z gentamycyną mogą zawierać składniki, które mogą wywołać stany zapalne, a to może prowadzić do gorączki. Gentamycyna to antybiotyk, który w niektórych przypadkach może podrażniać, więc musimy na to zwracać uwagę. Jest też 0,1% roztwór etakrydyny mleczanu, który używa się do dezynfekcji ran, ale on też może powodować reakcje alergiczne, co w rezultacie może wywołać gorączkę. Maści z detreomycyną działają przy infekcjach skórnych, ale też mogą dawać lokalne stany zapalne, co znowu prowadzi do podwyższonej temperatury. Ważne, żeby zrozumieć, że dobierając leki, trzeba być bardzo ostrożnym, bo niepożądane efekty, jak gorączka, mogą być niebezpieczne dla pacjentów. Lekarze muszą mieć świadomość potencjalnych skutków ubocznych i stanu zdrowia pacjentów, żeby dobrze ich prowadzić w terapii.

Pytanie 35

Jak należy przygotować odwar z korzenia kozłka?

A. w maceratorze
B. w aparacie Derynga
C. w aparacie Soxhleta
D. w infuzorce
Infuzor jest urządzeniem zaprojektowanym do przygotowywania naparów i odwarów, a jego zastosowanie w przypadku korzenia kozłka (Valeriana officinalis) jest szczególnie uzasadnione. Infuzor umożliwia efektywne wydobycie składników czynnych z surowca roślinnego poprzez kontrolowane podgrzewanie i macerację. Proces ten polega na zalaniu korzenia gorącą wodą, co sprzyja rozpuszczaniu substancji czynnych, takich jak kwasy fenolowe, terpeny i inne związki bioaktywne. Z uwagi na właściwości uspokajające i wspomagające sen, odwar z korzenia kozłka jest szeroko stosowany w fitoterapii. Standardy dotyczące przygotowywania takich wyciągów zalecają stosowanie infuzorów, ponieważ pozwalają one na uzyskanie wysokiej jakości preparatu, który zachowuje pełnię działania terapeutycznego. Dodatkowo, infuzory są łatwe w obsłudze i zapewniają odpowiednie warunki, takie jak temperatura i czas ekstrakcji, co jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów.

Pytanie 36

Jakie lekarstwo występuje w formie emulsji?

A. Mixtura nervina
B. Species sedativae
C. Sulfuri unguentum
D. Linimentum Calcareum
Linimentum Calcareum jest lekiem stosowanym w postaci emulsji, co oznacza, że jest to preparat zawierający substancje czynne rozpuszczone lub zawieszone w emulgującej bazie. Emulsje są szczególnie użyteczne w farmakologii ze względu na swoją zdolność do poprawy biodostępności substancji czynnych oraz ułatwienia ich wchłaniania przez skórę. Linimentum Calcareum, zawierające m.in. wapń, jest używane w terapii stanów zapalnych i bólów mięśniowych. Dzięki swojej emulsji, preparat ten może być łatwo aplikowany na skórę, co sprzyja lokalnemu działaniu terapeutycznemu. W praktyce, takie preparaty są często stosowane w ortopedii oraz rehabilitacji, gdzie ważne jest szybkie działanie i minimalizacja skutków ubocznych. Użycie emulsji w preparatach farmaceutycznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie formulacji leków, zapewniając jednocześnie komfort pacjenta oraz efektywność terapii.

Pytanie 37

Jakie jest podłoże maści kamforowej (Camphorae unguentum) według FP X?

A. Vaselinum hydrophylicum
B. Vaselinum flavum
C. Unguentum hydrophylicum
D. Unguentum album
Wybór podłoża dla maści ma kluczowe znaczenie dla efektywności terapeutycznej preparatu. Unguentum hydrophylicum i Unguentum album to dwa różne typy podłoży, które nie są dedykowane dla substancji takich jak kamfora. Unguentum hydrophylicum, mimo że ma zdolność do zwiększania rozpuszczalności substancji czynnych, nie jest odpowiednie w przypadku kamfory, ponieważ nie zapewnia odpowiednich właściwości emulgujących i stabilizujących dla tego specyficznego związku. Z kolei Unguentum album, będące podłożem na bazie wazeliny białej, również nie gwarantuje efektywnego wchłaniania kamfory, co prowadzi do jej ograniczonej biodostępności. W przypadku Vaselinum flavum, które jest wazeliną żółtą, występują dodatkowe zanieczyszczenia, które mogą negatywnie wpływać na działanie terapeutyczne. Typowe błędy myślowe w analizie tego zagadnienia dotyczą często ignorowania właściwości fizykochemicznych substancji czynnych oraz ich interakcji z różnymi nośnikami. W kontekście farmaceutycznym, wybór podłoża powinien być uzależniony od charakterystyki substancji czynnej, jej rozpuszczalności oraz zamierzonego sposobu aplikacji. Brak zrozumienia tych zasad może prowadzić do tworzenia nieefektywnych preparatów, co w dłu

Pytanie 38

Czym jest Tinctura Polemonii?

A. nalewka z ziela Konwalii majowej
B. nalewka z ziela Miłka wiosennego
C. płynny wyciąg z ziela Tymianku
D. nalewka kozłkowa
Tinctura Polemonii, znana również jako nalewka kozłkowa, jest wyciągiem płynny przygotowanym z korzeni i kłączy kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis). Jest szeroko stosowana w fitoterapii ze względu na swoje właściwości uspokajające i przeciwlękowe. Wspiera leczenie stanów lękowych, bezsenności oraz nerwicy, co jest zgodne z wytycznymi dotyczących stosowania ziół w medycynie naturalnej. W praktyce medycznej, nalewka kozłkowa może być podawana w formie kropli, co ułatwia dawkowanie i może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi preparatami ziołowymi. Warto podkreślić, że jej działanie opiera się na synergii składników aktywnych, takich jak walepotriaty, które wpływają na układ nerwowy, co zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych. Przykładowe zastosowanie obejmuje wsparcie w redukcji stresu przed ważnymi wydarzeniami, takimi jak egzaminy czy wystąpienia publiczne.

Pytanie 39

Z korzenia rośliny wytwarzana jest

A. Cinchonae tinctura
B. Arnicae tinctura
C. Tormentillae tinctura
D. Crataegi tinctura
Odpowiedzi Arnicae tinctura, Crataegi tinctura oraz Cinchonae tinctura są błędne z kilku istotnych powodów. Arnicae tinctura, czyli nalewka z arniki, jest pozyskiwana z kwiatów rośliny Arnica montana, która jest stosowana głównie w leczeniu kontuzji i urazów, nie zaś z kłącza. Z kolei Crataegi tinctura, nalewka z głogu, wytwarzana jest z owoców i kwiatów rośliny Crataegus, która jest znana przede wszystkim ze swojego działania wspomagającego układ krążenia, a jej surowiec nie pochodzi z kłącza. Cinchonae tinctura natomiast to nalewka z chinowca, której substancje czynne, takie jak chinina, pochodzą z kory, a nie z kłącza. Posiadanie wiedzy na temat właściwego surowca dla danej nalewki jest kluczowe, aby zrozumieć ich zastosowanie terapeutyczne. Często mylone są różne rośliny, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o ich działaniu. Kluczowe jest więc posiadanie dokładnej wiedzy na temat morfologii roślin oraz ich właściwości farmakologicznych, aby uniknąć błędów w terapii oraz stosować odpowiednie preparaty zgodnie z ich przeznaczeniem.

Pytanie 40

Jakie substancje pełnią rolę korrigens w procesie przygotowywania mieszanek?

A. pochodne celulozy
B. syropy
C. czwartorzędowe związki amoniowe
D. nipaginy
Syropy są powszechnie stosowane jako corrigens smaku w przemyśle spożywczym. Pełnią one funkcję nie tylko poprawiającą smak, ale także wpływają na teksturę oraz stabilność produktów. Przykładem mogą być syropy owocowe, które dodawane są do napojów, deserów i przetworów, aby zwiększyć ich słodkość oraz nadać charakterystyczny aromat. Wybór odpowiedniego syropu zależy od pożądanej profilu smakowego oraz zastosowania końcowego produktu. Standardy branżowe, takie jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli), podkreślają znaczenie jakości składników używanych w produkcji, dlatego syropy muszą spełniać określone normy czystości i bezpieczeństwa. Użycie syropów w mieszankach smakowych jest uzasadnione ich zdolnością do łatwego rozpuszczania oraz mieszania z innymi składnikami, co czyni je efektywnym narzędziem w kreowaniu pożądanych smaków.