Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 17:38
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 17:57

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S2 60

B. S2 40

C. S3 40%

D. S3 60%

Silnik elektryczny oznaczony jako S3 40% jest przeznaczony do pracy przerywanej, w której cykl składa się z fazy pracy i przerwy. W tym przypadku cykl trwa 10 minut, z czego 4 minuty to czas pracy, a 6 minut to przerwa. Oznaczenie S3 40% informuje, że silnik może pracować w tym trybie przez 40% swojego cyklu, co odpowiada 4 minutom pracy w ciągu 10 minut. To zastosowanie jest typowe dla silników, które nie muszą pracować ciągle, ale muszą być aktywne przez określony czas w cyklu. Przykładem zastosowania mogą być wentylatory, pompy czy inne maszyny, które nie wymagają stałej pracy. W praktyce wykorzystanie silników S3 znacząco wpływa na wydajność energetyczną oraz żywotność urządzenia, ponieważ zmniejsza obciążenie termiczne oraz zużycie komponentów silnika. Warto również zwrócić uwagę na normy IEC 60034-1, które regulują klasyfikację silników elektrycznych, co pozwala na lepsze zrozumienie ich przeznaczenia i możliwości.

Pytanie 2

Jakie z wymienionych elementów można wymieniać w instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V bez konieczności wyłączania zasilania?

A. Opraw oświetleniowych.

B. Wkładek bezpiecznikowych.

C. Elementów łącznikowych.

D. Wyłączników różnicowoprądowych.

Wkładki bezpiecznikowe są elementami instalacji elektrycznych, które można wymieniać bez konieczności wyłączania zasilania, o ile zastosowane są odpowiednie rozwiązania technologiczne, takie jak wkładki bezpiecznikowe typu 'hot swap'. W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą wymieniać te elementy, aby przywrócić funkcjonalność obwodu, minimalizując ryzyko wystąpienia przerw w zasilaniu. Wkładki bezpiecznikowe mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zabezpieczają obwody przed przeciążeniem i zwarciem. Prawidłowa wymiana tych wkładek, bez wyłączania zasilania, jest zgodna z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60947, które określają wymagania dla urządzeń przeznaczonych do pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w obiektach przemysłowych, gdzie nieprzerwane zasilanie ma kluczowe znaczenie, możliwość wymiany wkładek bezpiecznikowych w czasie pracy instalacji przyczynia się do zwiększenia efektywności operacyjnej.

Pytanie 3

Gdy prace pomiarowe i kontrolne w instalacjach elektrycznych są wymagane do wykonania przez dwie osoby, to osoba przeprowadzająca pomiary powinna mieć odpowiednie kwalifikacje, a druga osoba wspierająca

A. nie musi mieć świadectwa kwalifikacji, jeśli przeszła odpowiednie szkolenie

B. powinna posiadać świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji w zakresie pomiarów

C. musi dysponować świadectwem kwalifikacyjnym na stanowisku dozoru, lecz bez zakresu pomiarów

D. nie jest zobowiązana do posiadania świadectwa kwalifikacji, jeśli ukończyła szkołę zawodową

Zrozumienie wymagań dotyczących kwalifikacji osób wykonujących prace pomiarowo-kontrolne instalacji elektrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i jakości wykonywanych zadań. Odpowiedzi sugerujące, że osoba wspomagająca musi posiadać świadectwo kwalifikacji, ignorują fakt, że nie każde stanowisko wymaga formalnych certyfikatów, zwłaszcza jeśli mowa o pracach, które można przeprowadzać w oparciu o odpowiednie przygotowanie i szkolenie. Posiadanie wykształcenia zawodowego nie jest równoznaczne ze zdolnością do przeprowadzania skomplikowanych pomiarów elektrycznych, gdzie kluczowe są umiejętności praktyczne i znajomość procedur bezpieczeństwa. W praktyce, wiele osób podejmujących się wsparcia podczas pomiarów, posiada doświadczenie nabyte w trakcie praktyk czy kursów, które nie zawsze kończą się formalnym świadectwem, ale są wystarczające do bezpiecznego i efektywnego działania. Zatem, stawianie wymogu posiadania świadectwa kwalifikacyjnego na stanowisku dozoru, jeśli osoba nie wykonuje czynności wymagających takiej kwalifikacji, wprowadza zbędne ograniczenia i może prowadzić do niepoprawnych wniosków o kompetencjach pracowników. Warto podkreślić, że na rynku pracy, elastyczność w podejściu do kwalifikacji i umiejętności pracowników w kontekście ich faktycznych obowiązków jest nie tylko korzystna, ale także zgodna z nowoczesnymi trendami w zarządzaniu zasobami ludzkimi.

Pytanie 4

Jakie grupy połączeń transformatorów trójfazowych działających w konfiguracji trójkąt-gwiazda są rekomendowane przez PN do zastosowań praktycznych?

A. Dy5 i Dy11

B. Dy3 i Dy9

C. Dy7 i Dy11

D. Dy1 i Dy5

Wybór innych grup połączeń transformatorów, takich jak Dy3, Dy9, Dy1, Dy7, czy Dy11 nie jest w pełni uzasadniony w kontekście zastosowań praktycznych, co prowadzi do zrozumienia nieprawidłowości w podejściu do wyboru odpowiedniej konfiguracji. Połączenie Dy3, oparte na trójkącie, jest wykorzystywane, gdy nie ma potrzeby redukcji harmonik, co skutkuje większymi stratami mocy w niektórych warunkach eksploatacyjnych. Z kolei Dy9, mimo że również ma swoje zastosowanie, nie jest rekomendowane do ogólnych zastosowań z uwagi na większe ryzyko wystąpienia problemów z jakością energii. Odpowiedzi takie jak Dy1 i Dy5 mogą prowadzić do nieefektywności, ponieważ Dy1 nie jest standardowym ani zalecanym połączeniem w normach, co przypisuje mu mniejsze zastosowanie w praktycznych systemach. Dy7 ma swoje specyficzne zastosowania, ale w kontekście ogólnych norm i praktyk, nie jest zalecanym wyborem. Istotne jest, aby przy podejmowaniu decyzji o wyborze połączeń brać pod uwagę nie tylko teoretyczne aspekty, ale także praktyczną efektywność, niezawodność oraz zgodność z normami branżowymi, co jest kluczowe w projektowaniu i eksploatacji systemów zasilania.

Pytanie 5

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone, aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia pracowników obsługujących maszynę roboczą, która jest napędzana silnikiem trójfazowym o napięciu 230/400 V, podłączonym do sieci TN-S i zabezpieczonym wyłącznikiem różnicowoprądowym?

A. Podłączyć obudowę silnika do przewodu N

B. Wykorzystać zasilanie w systemie PELV

C. Wprowadzić zasilanie w systemie SELV

D. Podłączyć obudowę silnika do przewodu PE

Prawidłowe połączenie korpusu silnika z przewodem PE (ochronnym) jest kluczowe dla zapewnienia efektywnej ochrony przeciwporażeniowej w układach zasilania trójfazowego. W systemie TN-S, przewód PE jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Połączenie to zabezpiecza przed niebezpiecznymi napięciami, które mogą wystąpić wskutek uszkodzenia izolacji lub innych awarii. Przykładowo, jeśli izolacja przewodu fazowego ulegnie uszkodzeniu, prąd może przepływać do korpusu maszyny. Dzięki połączeniu z przewodem PE, prąd zostanie skierowany do ziemi, co pozwoli na szybkie zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego, minimalizując ryzyko porażenia prądem. Takie podejście jest zgodne z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61140, które podkreślają znaczenie zastosowania ochrony przed dotykiem bezpośrednim oraz pośrednim, a także wskazują na konieczność odpowiedniego uziemienia elementów metalowych. W praktyce, stosowanie przewodów o odpowiednim przekroju oraz regularne kontrole instalacji są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa w środowisku pracy.

Pytanie 6

Który z przewodów należy zastosować w instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego podczas modernizacji z układu TN-C na układ TN-S?

A. B.

B. C.

C. A.

D. D.

Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ w układzie TN-S przewód neutralny (kolor niebieski) i przewód ochronny (kolor zielono-żółty) są oddzielone na całej długości instalacji elektrycznej. Taki układ zapewnia wyższy poziom bezpieczeństwa, minimalizując ryzyko prądów upływowych i zwiększając niezawodność systemu. W praktyce, zastosowanie przewodu z oddzielnym przewodem ochronnym i neutralnym jest zgodne z obowiązującymi normami, takimi jak PN-IEC 60364, które definiują wymogi dla instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. W przypadku modernizacji instalacji, zmiana z układu TN-C na TN-S jest często zalecana, aby poprawić efektywność ochrony przeciwporażeniowej. Przykład zastosowania układu TN-S znajdziemy w nowoczesnych budynkach wielorodzinnych, gdzie bezpieczeństwo mieszkańców jest kluczowe. Warto również zauważyć, że oddzielne przewody pozwalają na lepszą diagnostykę i detekcję uszkodzeń w instalacji, co jest istotne w kontekście utrzymania i eksploatacji systemów elektrycznych.

Pytanie 7

Której z poniższych czynności nie obejmuje zakres kontrolny badań instalacji elektrycznej?

A. Pomiarów oraz weryfikacji spadków napięć

B. Oględzin związanych z ochroną przeciwpożarową

C. Pomiarów rezystancji izolacji przewodów

D. Badania zabezpieczeń przed dotykiem pośrednim

Pomiarów i sprawdzania spadków napięć nie przewiduje zakres badań okresowych instalacji elektrycznej, ponieważ tego rodzaju pomiary są wykonywane w ramach diagnostyki systemów energetycznych, a nie standardowych przeglądów instalacji elektrycznych. W badaniach okresowych koncentruje się na ocenie stanu technicznego instalacji oraz zabezpieczeń, takich jak odporność izolacji przewodów. Pomiar rezystancji izolacji przewodów pozwala na ocenę stanu izolacji i identyfikację potencjalnych zagrożeń związanych z przebiciem. Badania ochrony przed dotykiem pośrednim są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników, gdyż dotyczą oceny skuteczności systemów zabezpieczeń. Oględziny dotyczące ochrony przeciwpożarowej są niemniej istotne, gdyż pozwalają na wykrycie nieprawidłowości mogących prowadzić do pożaru. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, określają szczegółowe wymagania dotyczące badań okresowych, co podkreśla znaczenie poszczególnych metod oceny stanu instalacji elektrycznych.

Pytanie 8

Regularne kontrole eksploatacyjne instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 5 lat

B. kwartał

C. 3 lata

D. rok

Okresowe badania eksploatacyjne instalacji elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa oraz niezawodności funkcjonowania tych systemów. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-IEC 60364, zaleca się, aby takie badania były przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki okres jest uzasadniony, ponieważ w ciągu tego czasu mogą wystąpić różne czynniki wpływające na stan techniczny instalacji, takie jak naturalne zużycie materiałów, zmiany w obciążeniu elektrycznym czy też zmiany w przepisach dotyczących bezpieczeństwa. Regularne kontrole pozwalają wykryć potencjalne usterki, co z kolei może zapobiec poważnym awariom oraz zagrożeniom pożarowym. Przykładowo, nieprawidłowo wykonana instalacja lub zużyty osprzęt mogą prowadzić do zwarć, które mogą zagrażać życiu mieszkańców. Dlatego zaleca się, aby każde badanie obejmowało przegląd stanu izolacji przewodów, oceny zabezpieczeń oraz identyfikację wszelkich nieprawidłowości. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie wyników badań oraz wdrażanie niezbędnych działań naprawczych, co w przyszłości może posłużyć jako cenny materiał dowodowy w przypadku ewentualnych sporów.

Pytanie 9

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie fazowym i fazowym

B. w przewodzie fazowym i neutralnym

C. w przewodzie neutralnym i ochronnym

D. w przewodzie fazowym i ochronnym

Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 10

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. na strychu w otwartych skrzynkach

B. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach

C. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach

D. w piwnicach w otwartych skrzynkach

Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 11

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: P_N = 11 kW, U_N = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C40

B. S303 C32

C. S303 C20

D. S303 C25

Poprawna odpowiedź to S303 C32, ponieważ w przypadku obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o mocach znamionowych 11 kW i napięciu 400 V, należy obliczyć prąd roboczy silnika. Prąd ten można wyznaczyć ze wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ), co daje wartość około 18,5 A. Z uwagi na istotne zmiany w obciążeniu oraz do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, stosuje się wyłączniki nadprądowe, które powinny mieć wartość znamionową prądu nie niższą niż 125% prądu roboczego silnika. W tym przypadku 125% z 18,5 A to 23,125 A, co wskazuje na to, że wyłącznik S303 C25 (25 A) byłby niewystarczający. Wyłącznik S303 C32 z wartością 32 A jest odpowiedni, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Tego typu wyłączniki są szeroko stosowane w przemyśle i są zgodne z normami EN 60947-2, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność.

Pytanie 12

Aby zweryfikować poprawność funkcjonowania wyłączników różnicowoprądowych, zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki umieszczono w poniższej tabeli. Który z wyłączników spełnia kryterium prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania I&Dₑₗₜₐ;
P302 25-10-AC30 mA
P202 25-30-AC25 mA
P304 40-30-AC40 mA
P304 40-100-AC40 mA

A. P304 40-100-AC

B. P304 40-30-AC

C. P202 25-30-AC

D. P302 25-10-AC

Wyłącznik różnicowoprądowy P202 25-30-AC jest poprawnym wyborem, ponieważ jego zmierzony prąd zadziałania wynosi 25 mA, co plasuje go w przedziale od 15 mA do 30 mA, zgodnym z wymaganiami prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN. Zgodnie z normą PN-EN 61008, wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w określonym zakresie prądów zadziałania, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji elektrycznych. Przykładem praktycznego zastosowania tego wyłącznika jest jego instalacja w budynkach mieszkalnych, gdzie chroni przed porażeniem prądem elektrycznym w przypadku uszkodzenia izolacji. Odpowiedni dobór wyłącznika do wartości znamionowych instalacji jest kluczowy, aby zapewnić skuteczną ochronę i minimalizować ryzyko uszkodzeń, a P202 25-30-AC spełnia te normy, co czyni go odpowiednim wyborem.

Pytanie 13

Który z poniższych środków zabezpieczających przed porażeniem prądem elektrycznym nie jest właściwy do użycia w pomieszczeniach z zamontowaną wanną lub prysznicem?

A. Obwody PELV

B. Obwody SELV

C. Separacja elektryczna

D. Izolowanie stanowiska

Izolowanie stanowiska, mimo że jest jednym z zagadnień dotyczących bezpieczeństwa elektrycznego, nie jest właściwym środkiem ochrony w kontekście pomieszczeń mokrych, takich jak łazienki. W takich miejscach, gdzie obecność wody stwarza dodatkowe ryzyko porażenia prądem, należy stosować bardziej zaawansowane metody ochrony, takie jak obwody SELV czy PELV, które są zaprojektowane z myślą o niskim napięciu i ograniczeniu ryzyka. Izolowanie stanowiska często opiera się na założeniach dotyczących pracy w suchych środowiskach, gdzie można zmniejszyć ryzyko kontaktu z przewodzącymi elementami. Jednak w pomieszczeniach z wanną lub prysznicem, ryzyko to jest znacznie wyższe, a woda jest doskonałym przewodnikiem prądu. Ponadto, separacja elektryczna, którą proponuje się w innych odpowiedziach, również nie zawsze jest wystarczająca, jeśli nie jest odpowiednio wspierana przez inne środki bezpieczeństwa. Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, w pomieszczeniach mokrych oraz w miejscach, gdzie występuje możliwość kontaktu z wodą, rekomendowane jest stosowanie systemów, które zapewniają optymalne warunki bezpieczeństwa, takie jak odpowiednie uziemienie czy obwody z niskim napięciem. Ignorowanie tych zasad prowadzi do niebezpieczeństw, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 14

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadprądowy o charakterystyce B, żeby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V, P_N = 2,4 kW?

A. 6A

B. 10A

C. 16A

D. 20A

Prawidłowa odpowiedź to 16A, co wynika z obliczeń związanych z mocą grzejnika oraz standardów dotyczących doboru wyłączników instalacyjnych nadprądowych. Grzejnik o mocy 2,4 kW zasilany jest napięciem 230 V, co pozwala obliczyć natężenie prądu za pomocą wzoru: I = P / U. Podstawiając dane, otrzymujemy I = 2400 W / 230 V, co daje około 10,43 A. Zgodnie z zasadami doboru wyłączników, powinno się wybierać wartość prądu znamionowego, która jest co najmniej 1,25-krotnie większa od obliczonej wartości prądu roboczego, aby uwzględnić różne zmiany obciążenia oraz zjawiska, takie jak prądy rozruchowe, które mogą występować w przypadku grzejników. Dlatego wartość 10,43 A powinna być pomnożona przez 1,25, co daje około 13 A. Najbliższą standardową wartością, która spełnia ten wymóg, jest 16A. Użycie wyłącznika o charakterystyce B, która jest zalecana dla urządzeń o charakterze rezystancyjnym, jest zgodne z dobrymi praktykami w instalacjach elektrycznych, zapewniając właściwą ochronę przed przeciążeniem i zwarciem. Warto zauważyć, że stosowanie wyłączników o zbyt małym prądzie znamionowym może prowadzić do ich częstego wyłączania, co będzie nie tylko uciążliwe, ale i niebezpieczne w kontekście bezpieczeństwa użytkowania urządzeń elektrycznych.

Pytanie 15

Który z wymienionych materiałów eksploatacyjnych nie jest konieczny do wykorzystania przy przezwajaniu trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW?

A. Lakier izolacyjny

B. Łożysko igiełkowe

C. Drut nawojowy

D. Izolacja żłobkowa

Łożysko igiełkowe nie jest materiałem, który musi być wykorzystany podczas przezwajania trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW, ponieważ jego funkcja dotyczy głównie mechaniki silnika, a nie jego uzwojeń. Proces przezwajania koncentruje się na wymianie drutu nawojowego, lakieru izolacyjnego oraz izolacji żłobkowej, które mają kluczowe znaczenie dla funkcjonowania i wydajności silnika. Drut nawojowy jest niezbędny do odtworzenia uzwojeń silnika, a jego parametry, takie jak przekrój i materiał, muszą być dobierane zgodnie z wymaganiami mocy i napięcia. Lakier izolacyjny pełni istotną rolę w ochronie uzwojeń przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi, natomiast izolacja żłobkowa jest niezbędna do zapewnienia odpowiedniej separacji między uzwojeniami a rdzeniem silnika, co zapobiega zwarciom. Właściwe dobieranie tych materiałów zgodnie z normami, jak IEC 60034, zapewnia długotrwałe i efektywne działanie silnika.

Pytanie 16

W silniku odkurzacza po wyjęciu z obudowy i załączeniu pełnego napięcia w serwisie zauważono zmniejszone obroty i iskrzenie na komutatorze. Na podstawie zamieszczonej tabeli wskaż, prawidłową kolejność czynności przy wykrywaniu i naprawie uszkodzenia w silniku odkurzacza.

Czynność
1	demontaż elementów silnika
2	próbne uruchomienie silnika przy zmniejszonym napięciu i doszlifowanie szczotek
3	sprawdzenie długości szczotek i ich prawidłowego docisku do komutatora
4	wykonanie badania na obecność zwarć w wirniku
5	wymiana uszkodzonych podzespołów
6	montaż podzespołów silnika

A. 3, 1, 4, 5, 6, 2

B. 4, 1, 5, 3, 6, 2

C. 1, 4, 3, 5, 2, 6

D. 3, 4, 2, 1, 5, 6

W przypadku niepoprawnych odpowiedzi pojawiają się typowe błędy myślowe związane z kolejnością działań diagnostycznych. Zaczynanie od demontażu elementów silnika bez wcześniejszej weryfikacji stanu szczotek prowadzi do nieefektywnej pracy oraz zwiększonego ryzyka uszkodzenia innych podzespołów. Diagnostyka powinna zawsze zaczynać się od najprostszych do najtrudniejszych problemów; w tym przypadku sprawdzenie szczotek jest kluczowe. Idąc dalej, pominiecie etapu badania wirnika na obecność zwarć może skutkować dalszymi uszkodzeniami, które nie będą widoczne gołym okiem. Wymiana uszkodzonych elementów przed dokładnym zrozumieniem przyczyny awarii prowadzi do marnotrawstwa czasu i zasobów. Ostatecznie, przeprowadzanie próbnego uruchomienia silnika przed całkowitym złożeniem i wykonaniem wszystkich niezbędnych napraw jest także niewłaściwą praktyką, która może prowadzić do dalszych awarii. W kontekście standardów branżowych, zawsze należy przestrzegać metodologii diagnostycznej, która zakłada systematyczne podejście i eliminację potencjalnych źródeł problemów, zaczynając od najprostszych rozwiązań. Dobre praktyki wskazują na znaczenie odpowiedniego przygotowania przed przystąpieniem do skomplikowanych operacji serwisowych, co pozwala na minimalizowanie ryzyka i zwiększenie efektywności napraw.

Pytanie 17

Jakie jest maksymalne dopuszczalne wartości impedancji pętli zwarcia w instalacji elektrycznej o napięciu nominalnym 230 V działającej w układzie TN-S, zabezpieczonej wyłącznikiem nadprądowym C16, aby zapewnić samoczynne wyłączenie zasilania jako środek ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii?

A. 4,79 Ω

B. 2,87 Ω

C. 0,71 Ω

D. 1,43 Ω

Maksymalna dopuszczalna impedancja pętli zwarcia dla instalacji z wyłącznikiem nadprądowym C16 w sieci TN-S wynosi 1,43 Ω, co zapewnia odpowiednie warunki do samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia. Taki wyłącznik nadprądowy zadziała, gdy prąd zwarciowy osiągnie wartość wystarczającą do jego uruchomienia, co w przypadku C16 wynosi 16 A. Aby zapewnić skuteczną ochronę, impedancja pętli zwarcia powinna być tak dobrana, aby prąd zwarciowy przekraczał wartość zadziałania wyłącznika. Przy napięciu 230 V, zgodnie z zasadą Ohma (U = I * R), maksymalna impedancja wynosi: Z = U / I = 230 V / 16 A = 14,375 Ω, co daje duży margines, ale w praktyce akceptowana wartość dla bezpiecznego działania to 1,43 Ω. Przykłady praktycznych zastosowań obejmują instalacje w budynkach mieszkalnych, gdzie ważne jest zapewnienie szybkiego odłączenia prądu w przypadku awarii. Standardy PN-IEC 60364-4-41 oraz PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przeciwporażeniowej, a także metodyka obliczania impedancji pętli zwarcia, co pozwala na właściwe zabezpieczenie przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 18

Które z poniższych rozwiązań gwarantuje podstawową ochronę przed porażeniem w grzejniku elektrycznym działającym w systemie TN-S?

A. Izolacja robocza

B. Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego

C. Zastosowanie wyłącznika instalacyjnego nadprądowego w obwodzie zasilania

D. Zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego w obwodzie zasilania

Podłączenie obudowy do uziemienia ochronnego jest często mylone z podstawową ochroną przeciwporażeniową, jednak w przypadku grzejnika elektrycznego pracującego w sieci TN-S to podejście nie jest wystarczające. Uziemienie ma na celu zabezpieczenie przed skutkami awarii w sytuacji, gdy izolacja robocza zawiedzie, jednak nie eliminuje konieczności stosowania izolacji jako pierwszej linii obrony. Uziemienie chroni użytkownika w przypadku, gdy obudowa urządzenia staje się naładowana wskutek uszkodzenia, ale nie chroni przed porażeniem w sytuacji, gdy elementy elektryczne są w kontakcie z użytkownikiem, zanim dojdzie do zadziałania systemu uziemiającego. Izolacja robocza zapewnia, że nawet w przypadku uszkodzenia, nie dojdzie do sytuacji, w której prąd elektryczny może przepłynąć przez obudowę grzejnika. Ponadto zastosowanie wyłącznika różnicowoprądowego lub instalacyjnego nadprądowego to metody zabezpieczające, które działają w momencie wykrycia nieprawidłowości, ale nie eliminują ryzyka podczas normalnej pracy urządzenia. Błędem może być zatem postrzeganie uziemienia lub wyłączników jako samodzielnych rozwiązań ochronnych, zamiast traktowania ich jako uzupełniających elementów systemu ochrony, który powinien zawsze obejmować odpowiednią izolację roboczą, jako fundamentalny wymóg bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 19

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia

B. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób

C. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem

D. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób

Odpowiedź związana z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego jest poprawna, ponieważ w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy inne niebezpieczeństwa, działania podejmowane w celu ochrony życia i zdrowia osób są priorytetowe. Zgodnie z przepisami prawa pracy oraz normami BHP, w przypadkach zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego, pracownicy mają prawo i obowiązek podejmować natychmiastowe działania ratunkowe, nawet jeśli wiąże się to z pracami przy czynnych urządzeniach elektrycznych. Na przykład, gdy osoba zostaje porażona prądem, każdy świadek zdarzenia powinien jak najszybciej odciąć zasilanie i udzielić pierwszej pomocy. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, które nakładają na pracowników obowiązek reagowania na sytuacje kryzysowe bez czekania na formalne instrukcje. W praktyce, to może oznaczać konieczność szybkiego działania, co jest kluczowe dla zapobiegania poważnym obrażeniom lub śmierci.

Pytanie 20

W celu oceny stanu technicznego instalacji elektrycznej łazienki dokonano jej oględzin i pomiarów.
Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ uszkodzenie powstałe w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji:
Drugi punkt pomiaru:	Przewód fazowy L	Przewód neutralny N	Metalowa rura CO	Metalowa rura gazowa	Metalowa wanna
Wartość:	232 V	0 V	51 V	49 V	0 V

A. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.

B. Zwarcie między przewodem neutralnym, a ochronnym.

C. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.

D. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.

Zwarcie między przewodem neutralnym a ochronnym, przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur, oraz uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny to odpowiedzi, które mogą wydawać się logiczne na pierwszy rzut oka, ale nie oddają rzeczywistej sytuacji opisanej w wyniku pomiarów. Przy zwarciu między przewodem neutralnym a ochronnym zwykle obserwuje się znaczny wzrost prądu, co prowadziłoby do zadziałania zabezpieczeń, jak bezpieczniki czy wyłączniki różnicowoprądowe. Jeśli jednak nie doszło do takiej reakcji, to znaczy, że problem nie dotyczy tego aspektu. Przebicie izolacji jest zjawiskiem, które także ujawniałoby się poprzez zjawisko porażenia prądem lub spadek izolacji, co nie zostało wskazane w wynikach pomiarów. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny, chociaż brzmi groźnie, nie jest bezpośrednio związana z pomiarami napięcia między przewodem ochronnym a metalowymi elementami instalacji. W praktyce oznaczałoby to, że metalowe elementy nie byłyby prawidłowo uziemione, co prowadziłoby do niebezpiecznego wzrostu potencjału. Kluczowe jest, aby pamiętać, że nieprawidłowe interpretacje wyników pomiarów mogą prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego instalacji, co może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku pojawiania się nieprawidłowych wartości napięcia, najpierw należy zweryfikować stan połączeń wyrównawczych, ponieważ to one powinny zapewniać bezpieczeństwo w danym obszarze. Zachowanie ostrożności i dokładne zrozumienie wyników pomiarowych są kluczowe dla zapobiegania poważnym wypadkom.

Pytanie 21

Jakie powinno być maksymalne wskazanie amperomierza do pomiaru natężenia prądu w instalacji zasilanej napięciem 230/400 V o częstotliwości 50 Hz, zasilanej jednofazowym silnikiem elektrycznym o parametrach: P = 0,55 kW, n = 70%, cosφ = 0,96?

A. 4A

B. 2A

C. 1A

D. 3A

Wybór niewłaściwego zakresu pomiarowego amperomierza może prowadzić do poważnych błędów w pomiarach oraz potencjalnych uszkodzeń sprzętu. Na przykład, zbyt niski zakres pomiarowy, jak 1A czy 2A, nie uwzględnia rzeczywistego natężenia prądu, które może przekroczyć te wartości, zwłaszcza w przypadku rozruchu silnika, gdzie prąd może być znacznie wyższy niż nominalny. Takie podejście jest niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do uszkodzeń amperomierza lub podzespołów instalacji. Dodatkowo, nie uwzględniając współczynnika mocy, można błędnie ocenić rzeczywiste natężenie prądu, co również wpływa na dokładność pomiaru. Przy pomiarach w instalacjach elektrycznych ważne jest również przestrzeganie dobrych praktyk, takich jak stosowanie urządzeń o odpowiednich parametrach technicznych oraz zapewnienie marginesu bezpieczeństwa, co jest kluczowe dla ochrony zarówno urządzeń, jak i osób pracujących w pobliżu instalacji. Wybór amperomierza powinien być zatem oparty na rzetelnych obliczeniach oraz analizie wszystkich czynników wpływających na obciążenie instalacji.

Pytanie 22

Wirnik w szlifierce uległ uszkodzeniu. Na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej jest on oznaczony numerem

A. 12

B. 35

C. 50

D. 9

Odpowiedź 9 jest właściwa, ponieważ zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową, wirnik szlifierki oznaczony jest właśnie tym numerem. Znajomość oznaczeń w dokumentacji jest kluczowa dla efektywnego przeprowadzania konserwacji oraz napraw urządzeń. Na przykład, w przypadku wymiany uszkodzonego wirnika, technik powinien korzystać z dokumentacji, aby zidentyfikować odpowiednią część zamienną. Oznaczenia w dokumentacji są często zgodne z normami branżowymi, takimi jak ISO 9001, które podkreślają znaczenie dokumentacji w zarządzaniu jakością. Używanie właściwych numerów oznaczeń pozwala na przyspieszenie procesu naprawy i minimalizację przestojów w pracy. Również, dla techników i inżynierów, umiejętność szybkiego lokalizowania i identyfikowania części przy pomocy oznaczeń jest niezbędna w codziennej pracy, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo procesów produkcyjnych.

Pytanie 23

Podczas uruchamiania silnika pralki wyzwala się od razu wyłącznik różnicowoprądowy. Aby zidentyfikować problem, zmierzono rezystancję pomiędzy wszystkimi zaciskami uzwojeń silnika a obudową, uzyskując dla każdego pomiaru wartość w okolicach 7 kΩ. Co można wnioskować na podstawie tych pomiarów?

A. Pojawiła się przerwa w jednym z uzwojeń silnika

B. Jedno z uzwojeń odłączyło się od tabliczki zaciskowej

C. Jeden z zacisków silnika może być poluzowany

D. Izolacja uzwojeń silnika jest zawilgocona

Izolacja uzwojeń silnika została zawilgocona, co jest przyczyną nieprawidłowego działania wyłącznika różnicowoprądowego w momencie załączenia silnika. Podczas pomiaru rezystancji między zaciskami uzwojeń silnika a obudową, wartość około 7 kΩ może sugerować, że izolacja jest uszkodzona lub zawilgotniała. W normalnych warunkach rezystancja powinna być znacznie wyższa, co wskazywałoby na dobrą izolację. Wilgoć w izolacji może prowadzić do przewodzenia prądu, a to z kolei powoduje zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego jako elementu zabezpieczającego przed porażeniem prądem. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy polega na regularnym sprawdzaniu stanu izolacji, zwłaszcza w wilgotnych warunkach. W przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, należy przeprowadzić szczegółową diagnostykę i ewentualnie wymienić uszkodzone elementy, co jest zgodne z normami dotyczącymi bezpieczeństwa elektrycznego, jak np. PN-EN 60204-1. Taki przegląd jest kluczowy w celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników i trwałości urządzeń elektrycznych.

Pytanie 24

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi nie jest zobowiązana do zawierania

A. zasad bezpieczeństwa dotyczących wykonywania prac eksploatacyjnych

B. charakterystyki technicznej instalacji

C. spisu terminów oraz zakresów testów i pomiarów kontrolnych

D. opisu doboru urządzeń zabezpieczających

Twoja odpowiedź jest całkiem trafna. Wiesz, że instrukcje dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi nie muszą zawierać szczegółowych informacji o doborze urządzeń. Z mojego doświadczenia, dobór tych urządzeń najczęściej robi się na etapie projektowania, według norm, jak chociażby PN-IEC 60364-1. W instrukcji powinno być raczej opisane, jak działają już wybrane urządzenia, ich typy i zasady użytkowania. Na przykład, lista terminów i zakresów prób oraz pomiarów kontrolnych jest kluczowa, żeby wszystko działało bezpiecznie i sprawnie. No i oczywiście, zasady bezpieczeństwa przy pracach eksploatacyjnych to podstawa, bo przecież chcemy zminimalizować ryzyko wypadków. Dobrze, żeby dokumentacja była jasna i zgodna z aktualnymi przepisami – to przecież wpływa na bezpieczeństwo i efektywność pracy. Instrukcja to powinna być pomoc, która zapewnia, że instalacja będzie działać prawidłowo, a nie miejsce na podstawowe zasady doboru zabezpieczeń.

Pytanie 25

Jakim kolorem należy oznaczać nieizolowany przewód uziemiający punkt gwiazdowy transformatora SN/nn, który zasilają sieć TN-C, gdy jest wykonany w formie taśmy?

A. Żółto-zielony

B. Zielony

C. Czarny

D. Jasnoniebieski

Barwa żółto-zielona jest standardowym oznaczeniem przewodów uziemiających oraz przewodów ochronnych w systemach elektroenergetycznych. Zgodnie z normą PN-EN 60446, która reguluje oznaczenia kolorystyczne przewodów elektrycznych, żółto-zielony kolor jednoznacznie wskazuje na przewody uziemiające, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizację ryzyka błędów związanych z nieprawidłowym podłączeniem przewodów. W przypadku punktu gwiazdowego transformatora SN/nn, zastosowanie przewodu uziemiającego w barwie żółto-zielonej jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz dla prawidłowego funkcjonowania systemów zabezpieczeń. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje nie tylko instalacje elektryczne w budynkach, ale także w infrastrukturze przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo urządzeń i ludzi jest priorytetem. Warto pamiętać, że stosowanie właściwych barw przewodów jest istotnym elementem bezpieczeństwa, a ich niewłaściwe oznaczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 26

Podczas wymiany uzwojeń w jednofazowym transformatorze o parametrach: S_N = 200 VA , U_1N = 230 V, U_2N = 14,6 V, uzwojenie pierwotne powinno być wykonane z drutu nawojowego

A. o większej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

B. o tej samej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

C. o większej średnicy i mniejszej liczbie zwojów w porównaniu do uzwojenia wtórnego

D. o mniejszej średnicy i mniejszej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne

Odpowiedź wskazująca, że uzwojenie pierwotne powinno być wykonane o niniejszej średnicy i większej liczbie zwojów niż uzwojenie wtórne jest poprawna, ponieważ wynika to z zasady działania transformatorów. W transformatorze jednofazowym, stosunek napięcia do liczby zwojów jest kluczowy dla jego właściwej funkcji. Uzwojenie pierwotne, które jest zasilane napięciem sieciowym (230 V), ma więcej zwojów niż uzwojenie wtórne, co pozwala na uzyskanie niższego napięcia wtórnego (14,6 V). Przykładowo, jeśli przyjmiemy, że uzwojenie wtórne ma 10 zwojów, to uzwojenie pierwotne powinno mieć co najmniej 157 zwojów, aby zachować odpowiedni stosunek napięcia. W praktyce, większa liczba zwojów w uzwojeniu pierwotnym przy jednoczesnym zachowaniu średnicy drutu pozwala na lepsze zarządzanie prądem i ciepłem, co jest kluczowe dla efektywności transformatora oraz jego bezawaryjnego działania. Dodatkowo, stosowanie odpowiednich norm, takich jak IEC 60076, zapewnia zgodność z międzynarodowymi standardami w zakresie projektowania i budowy transformatorów.

Pytanie 27

Która z wymienionych operacji jest związana z obsługą przepływu energii elektrycznej w urządzeniu napędowym klasy IV?

A. Weryfikacja ustawienia zabezpieczenia przed przeciążeniem

B. Zamiana uszkodzonego elementu w urządzeniu

C. Mierzenie napięcia zasilającego to urządzenie

D. Zatrzymanie urządzenia w przypadku awarii

Zrozumienie różnych działań przy obsłudze urządzeń napędowych to ważny element, ale nie zawsze są one związane z pilną reakcją w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, sprawdzenie zabezpieczeń przeciążeniowych czy pomiar napięcia zasilającego to ważne rzeczy, ale nie są one bezpośrednio związane z natychmiastowym zatrzymywaniem urządzenia w kryzysowych momentach. Zabezpieczenie przeciążeniowe chroni silnik przed nadmiernym obciążeniem, ale jego sprawdzenie to nie to samo co szybka reakcja w awarii. Pomiar napięcia zasilającego to bardziej sprawdzanie, czy wszystko działa jak trzeba, a nie coś, co załatwia sprawę w przypadku zagrożenia. Wymiana uszkodzonego elementu też jest istotna, ale na pewno nie pomoże, jeśli już jest awaria. Często myśli się, że działania prewencyjne wystarczą, żeby uniknąć problemów, a to może prowadzić do chaosu i większego ryzyka. Dlatego w takich sytuacjach najlepiej skupić się na zatrzymaniu urządzenia – to jest podstawowe i naprawdę nie można tego bagatelizować.

Pytanie 28

W przypadku gdy instrukcje stanowiskowe nie określają szczegółowych terminów, przegląd urządzeń napędowych powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na

A. dwa lata

B. cztery lata

C. rok

D. pięć lat

Odpowiedzi wskazujące na cztery lata, rok lub pięć lat jako okres pomiędzy przeglądami urządzeń napędowych wykazują brak zrozumienia zasadności i potrzeby regularnych inspekcji. Zbyt długi okres przeglądów, na przykład cztery czy pięć lat, może prowadzić do nieodkrycia istotnych usterek, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników oraz powodować poważne straty finansowe w wyniku awarii. Często mylone jest również pojęcie regularności przeglądów z intensywnością eksploatacji urządzeń; niezależnie od tego, jak intensywnie urządzenie jest używane, powinno być regularnie sprawdzane. Z kolei odpowiedź 'rok' jest niewystarczająca, ponieważ w przypadku wielu urządzeń napędowych, taki okres może być zbyt krótki, a niewłaściwe przeglądy mogą prowadzić do nadmiernych kosztów operacyjnych. Każdy system napędowy ma swoje specyficzne wymagania i normy, które powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu harmonogramu przeglądów, a ogólne zasady wskazują na dwa lata jako maksymalny okres, który zapewnia bezpieczeństwo i efektywność działania urządzeń. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdej osoby pracującej w obszarze zarządzania urządzeniami oraz ich konserwacją.

Pytanie 29

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Amperomierza

B. Woltomierza

C. Waromierza

D. Częstościomierza

Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 30

Aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym przy awarii użytkowników silnika elektrycznego klasy ochronności I, jego obudowa w układzie sieci TT powinna być

A. połączona z uziomem

B. elektrycznie odizolowana od uziomu za pomocą iskiernika

C. podłączona do przewodu neutralnego

D. elektrycznie odizolowana od gruntu oraz przewodzącego podłoża

Odpowiedź 'przyłączyć do uziomu' jest prawidłowa, ponieważ w systemie TT, który jest jedną z metod ochrony przeciwporażeniowej, uziemienie urządzenia elektrycznego ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. W przypadku uszkodzenia izolacji silnika elektrycznego I klasy ochronności, potencjalne napięcie na obudowie może wzrosnąć, co stanowi zagrożenie dla użytkowników. Przyłączenie korpusu silnika do uziomu zapewnia, że wszelkie niebezpieczne napięcia zostaną odprowadzone do ziemi, minimalizując ryzyko porażenia. W praktyce, takie rozwiązanie jest zgodne z normami międzynarodowymi, jak np. IEC 60364, które określają zasady instalacji elektrycznych oraz środki ochrony przeciwporażeniowej. Uziemienie także pozwala na szybkie zadziałanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, co jest istotne w przypadku awarii. Dodatkowo, instalacje z poprawnie wykonanym uziemieniem mogą przyczynić się do zmniejszenia zakłóceń elektromagnetycznych, co jest istotne w kontekście wydajności urządzeń elektrycznych.

Pytanie 31

W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów napięć między przewodami w sieci typu TN-C-S. Jakie uszkodzenie występuje w instalacji?

L1-N	240 V
L2-N	240 V
L3-N	240 V
PEN-N	0 V
PEN-PE	10 V

A. Brak ciągłości przewodu PE

B. Zwarcie między fazami L1-L2

C. Uszkodzenie przewodu N

D. Przebicie izolacji między L1-N

Uszkodzenie przewodu N, przebicie izolacji między L1-N, czy zwarcie między fazami L1-L2 to powszechnie mylone koncepcje związane z problemami w instalacjach TN-C-S. W przypadku uszkodzenia przewodu N, napięcie na tym przewodzie zazwyczaj ulega znacznemu wzrostowi, co może prowadzić do nieprawidłowych pomiarów, ale nie wyjaśnia różnicy potencjałów między PEN a PE. Przebicie izolacji między L1 a N zazwyczaj skutkuje zwarciem lub innymi poważnymi uszkodzeniami, co również nie odzwierciedla wskazania napięcia 10 V między PEN a PE. Z kolei zwarcie między fazami, chociaż może prowadzić do poważnych awarii, nie ma związku z różnicą napięć między przewodami neutralnymi i ochronnymi. Typowym błędem myślowym jest mylenie symptomów z przyczynami; nieprawidłowy pomiar może prowadzić do fałszywych wniosków. W rzeczywistości, różnica napięcia między PEN a PE jednoznacznie wskazuje na problem z ciągłością przewodu ochronnego, a nie na uszkodzenia przewodów neutralnych czy zwarcia. Właściwe zrozumienie funkcji przewodów ułatwia diagnozowanie problemów oraz zapobiega niebezpiecznym sytuacjom w instalacjach elektroenergetycznych. Normy takie jak PN-EN 50110-1 wskazują na znaczenie monitorowania i konserwacji instalacji w celu zapewnienia ich bezpieczeństwa.

Pytanie 32

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. przekładnik napięciowy

B. pirometr

C. prądnicę tachometryczną

D. induktor

Prądnica tachometryczna jest urządzeniem służącym do pomiaru prędkości obrotowej wału silnika poprzez generowanie napięcia elektrycznego proporcjonalnego do tej prędkości. Jej działanie opiera się na zasadzie elektromechanicznej, gdzie wirnik prądnicy obracany przez wał silnika wytwarza napięcie elektryczne, które jest bezpośrednio związane z prędkością obrotową. W praktyce, prądnice tachometryczne są szeroko stosowane w różnych zastosowaniach przemysłowych, takich jak automatyka, robotyka czy systemy sterowania silnikami. Dzięki ich wysokiej dokładności, stosowane są w precyzyjnych układach regulacji prędkości, co pozwala na optymalne zarządzanie procesami technologicznymi. W branży inżynieryjnej, prądnice tachometryczne są często preferowane ze względu na ich stabilność i niezawodność, co wpisuje się w najlepsze praktyki projektowania systemów z kontrolą prędkości. Dodatkowo, są one zgodne z normami IEC oraz ISO, co zapewnia ich uniwersalność i szerokie zastosowanie w przemyśle. Dzięki tym cechom, prądnice tachometryczne stanowią kluczowy element w nowoczesnych systemach pomiarowych i kontrolnych.

Pytanie 33

W instalacji domowej 230/400 V obwód zasilający elektryczną kuchnię o grzaniu rezystancyjnym jest chroniony przez wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20. Jaką największą moc może mieć kuchnia podłączona do tego obwodu?

A. 24,0 kW

B. 6,6 kW

C. 8,0 kW

D. 13,8 kW

Wybór mocy kuchni elektrycznej na poziomie 8,0 kW, 24,0 kW lub 6,6 kW nie jest właściwy z uwagi na sposób obliczania moc elektrycznych w instalacjach domowych. Przyjmując, że obwód jest zabezpieczony wyłącznikiem nadprądowym 20 A, wartość ta determinuje maksymalne natężenie prądu, które może płynąć przez obwód bez ryzyka jego przeciążenia. Obliczenia mocy dla jednostkowych urządzeń elektrycznych opierają się na napięciu zasilania oraz dopuszczalnym prądzie. Wartości 8,0 kW i 6,6 kW sugerują, że obliczenia nie uwzględniają pełnego potencjału obwodu. Natomiast 24,0 kW jest znacząco wyższe niż maksymalne obciążenie, które może być realizowane przez wyłącznik 20 A. W przypadku zasilania trójfazowego, prawidłowe obliczenia mocy powinny uwzględniać także mnożnik √3, który jest kluczowy dla prawidłowego przeliczenia z jednego systemu na drugi. Ostatecznie, wszystkie te niepoprawne odpowiedzi demonstrują brak zrozumienia zasad obliczania mocy w kontekście napięcia i prądu w instalacjach elektrycznych. Ważne jest, aby znać i rozumieć standardy instalacji elektrycznych, co pozwala na uniknięcie poważnych problemów związanych z bezpieczeństwem oraz prawidłowym działaniem urządzeń.

Pytanie 34

Jakie urządzenie gaśnicze powinno być użyte do gaszenia pożaru w rozdzielnicy elektrycznej, której nie można odłączyć od zasilania?

A. Gaśnicę cieczy.

B. Tłumicę.

C. Gaśnicę proszkową.

D. Hydronetkę.

Gaśnice proszkowe są skutecznym narzędziem do gaszenia pożarów klasy C, które obejmują gazy palne oraz pożary elektryczne. W przypadku pożaru rozdzielnicy elektrycznej, której nie można wyłączyć spod napięcia, stosowanie gaśnicy proszkowej jest zalecane ze względu na jej właściwości. Proszek gaśniczy, najczęściej bazujący na wodorofosforanie amonu, skutecznie tłumi płomienie, nie przewodząc prądu, co czyni go bezpiecznym w kontakcie z urządzeniami pod napięciem. Przykładowo, w sytuacji awaryjnej, gdy nie można zredukować napięcia elektrycznego, użycie gaśnicy proszkowej pozwala na szybkie i efektywne działanie, minimalizując ryzyko porażenia prądem. W praktyce, standardy bezpieczeństwa, takie jak normy NFPA i EN 3, jasno wskazują, że gaśnice proszkowe powinny być używane w takich sytuacjach, co czyni je najlepszym wyborem w kontekście ochrony przeciwpożarowej w obiektach z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 35

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Mostek Thomsona

B. Omomierz analogowy

C. Mostek Wheatstone'a

D. Omomierz cyfrowy

Użycie omomierzy analogowych i cyfrowych do pomiaru rezystancji uzwojeń komutacyjnych prądnicy obcowzbudnej dużej mocy może prowadzić do istotnych błędów pomiarowych. Omomierze analogowe, choć stosunkowo proste w obsłudze, są podatne na subiektywne odczyty oraz drift wskazówki, co czyni je mało wiarygodnymi w kontekście precyzyjnych pomiarów. Z kolei omomierze cyfrowe, mimo że oferują dokładniejsze odczyty, mogą mieć ograniczenia w pomiarach rezystancji w wysokiej dokładności z uwagi na wewnętrzne oporności i ograniczenia pomiarowe, które mogą wpływać na wyniki. Mostek Wheatstone'a, chociaż użyteczny w wielu zastosowaniach, nie jest wystarczająco precyzyjny do pomiaru bardzo niskich rezystancji, takich jak te występujące w uzwojeniach komutacyjnych. Pomiar rezystancji w tym kontekście wymaga zastosowania zaawansowanych technik pomiarowych, które eliminują wpływ dodatkowych czynników, takich jak temperatura czy indukcyjność, co jest jedną z kluczowych zalet mostka Thomsona. Dlatego, wybierając przyrząd do pomiaru rezystancji w skomplikowanych układach elektrycznych, warto kierować się nie tylko prostotą obsługi, ale przede wszystkim dokładnością i niezawodnością pomiarów.

Pytanie 36

Jaki parametr silnika elektrycznego można zmierzyć mostkiem tensometrycznym, którego schemat ideowy zamieszczono na rysunku?

A. Moment obrotowy.

B. Położenie kątowe wału.

C. Temperaturę uzwojeń.

D. Prędkość obrotową.

Mostek tensometryczny jest efektywnym narzędziem do pomiaru momentu obrotowego, dzięki swojej zdolności do rejestrowania deformacji mechanicznych. Kiedy moment obrotowy działa na wał silnika elektrycznego, powoduje on odkształcenie materiału, w którym zainstalowane są czujniki tensometryczne. Te odkształcenia są proporcjonalne do przyłożonego momentu, co umożliwia precyzyjny pomiar. W praktyce, mostki tensometryczne są szeroko stosowane w inżynierii do monitorowania wydajności silników, co ma kluczowe znaczenie w aplikacjach wymagających optymalizacji mocy i efektywności. Korzystając z danych uzyskanych z mostków tensometrycznych, inżynierowie mogą dostosować parametry pracy silników, co prowadzi do zwiększenia ich wydajności oraz żywotności. Stosując te technologie, przestrzegane są normy branżowe, takie jak ISO 376, co zapewnia wiarygodność i dokładność pomiarów. Warto również zauważyć, że pomiar momentu obrotowego jest istotny w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa operacyjnego urządzeń mechanicznych, co ma na celu zapobieganie awariom i zwiększenie niezawodności systemów mechanicznych.

Pytanie 37

Jak zmienią się parametry napięcia wyjściowego prądnicy synchronicznej zasilającej oddzielną sieć energetyczną, jeśli prędkość obrotowa turbiny napędzającej tę prądnicę wzrośnie, a prąd wzbudzenia pozostanie bez zmian?

A. Wartość i częstotliwość napięcia zmniejszą się

B. Wartość i częstotliwość napięcia wzrosną

C. Wartość napięcia wzrośnie, a częstotliwość zmaleje

D. Wartość napięcia zmniejszy się, a częstotliwość wzrośnie

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ w prądnicy synchronicznej napięcie wyjściowe jest ściśle związane z prędkością obrotową wirnika oraz z napięciem wzbudzenia. Zwiększenie prędkości obrotowej turbiny prowadzi do zwiększenia częstotliwości generowanego napięcia, co jest zgodne z zasadą synchronizacji prądnic. Wartość napięcia wyjściowego wzrasta, ponieważ prądnica synchroniczna działa na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, gdzie zmieniające się pole magnetyczne wytwarzane przez wirnik indukuje prąd w uzwojeniach stojana. W praktyce, w systemach energetycznych, takie zjawisko często obserwuje się przy zwiększaniu mocy produkowanej przez elektrownie, co jest istotne dla utrzymania stabilności sieci. W przypadku prądnicy synchronicznej, przy stałym prądzie wzbudzenia, wzrost prędkości obrotowej skutkuje proporcjonalnym wzrostem zarówno wartości, jak i częstotliwości napięcia. Taki mechanizm jest zgodny z praktykami inżynieryjnymi oraz normami, co zapewnia efektywność i niezawodność działania systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 38

W celu sprawdzenia poprawności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych EFI-2 25/0,03 zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ poprawność działania tych wyłączników.

Wyłącznik różnicowoprądowy	Zmierzony prąd różnicowy I_Δ mA
1	35
2	25

A. 1 – sprawny, 2 – niesprawny.

B. 1 – niesprawny, 2 – sprawny.

C. Oba wyłączniki sprawne.

D. Oba wyłączniki niesprawne.

Odpowiedź 1 – niesprawny, 2 – sprawny jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami bezpieczeństwa wyłączników różnicowoprądowych, powinny one zadziałać przy określonym prądzie różnicowym. W przypadku wyłącznika EFI-2 25/0,03 wymagana wartość prądu różnicowego wynosi 30 mA. Wyłącznik nr 1 zadziałał przy prądzie 35 mA, co oznacza, że przekracza dopuszczalny poziom i nie jest w stanie skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. Natomiast wyłącznik nr 2 zadziałał przy prądzie 25 mA, co jest zgodne z wymaganiami i wskazuje na jego sprawność. W praktyce, poprawne działanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed skutkami prądów uziemiających i porażeniem. Regularne testowanie tych urządzeń zgodnie z normami PN-EN 61008 jest zalecane, aby zapewnić ich niezawodność i efektywność w warunkach użytkowania.

Pytanie 39

Jaką czynność konserwacyjną silnika prądu stałego można zrealizować podczas jego inspekcji w trakcie działania?

A. Czyszczenie komutatora

B. Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilającym

C. Weryfikacja stanu osłon elementów wirujących

D. Weryfikacja stanu szczotkotrzymaczy

Sprawdzanie osłon części wirujących w silnikach prądu stałego to naprawdę istotna kwestia, jeśli mówimy o ich konserwacji. Te osłony są jak tarcza – chronią nas przed przypadkowymi kontaktem z ruchomymi elementami i pomagają w ochronie silnika przed różnymi zanieczyszczeniami. Regularne przeglądy tych osłon mogą pomóc zauważyć usterki, takie jak pęknięcia czy luzy, które mogą doprowadzić do poważniejszych problemów. Na przykład, w przemyśle, gdzie silniki muszą być niezawodne, kontrola stanu tych osłon to podstawa. Podobno według norm ISO 13857, bezpieczeństwo to kluczowa sprawa, więc chronienie się przed urazami od ruchomych części maszyn to nie tylko dobry pomysł, ale wręcz obowiązek. Sprawdzanie stanu osłon to jedna z tych rzeczy, które powinniśmy robić podczas przeglądów technicznych, bo wczesne wykrycie jakichś problemów to skuteczny sposób na uniknięcie kłopotów w przyszłości.

Pytanie 40

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. drgań

B. rezystancji uzwojeń

C. charakterystyki stanu jałowego

D. izolacji łożysk

Pomiar drgań, pomiar izolacji łożysk oraz charakterystyka stanu jałowego silnika indukcyjnego, choć są istotnymi aspektami diagnostyki maszyn, nie są kluczowymi krokami w ocenie stanu uzwojeń, które są centralnym elementem silnika. Pomiar drgań, który ma na celu ocenę stanu mechanicznego silnika, może wskazywać na niewyważenie lub uszkodzenia łożysk, ale nie dostarcza bezpośrednich informacji o stanie uzwojeń. Z kolei pomiar izolacji łożysk również nie odnosi się do stanu uzwojeń, a jedynie do ich izolacji elektrycznej. Charakterystyka stanu jałowego silnika, polegająca na analizie parametrów silnika przy braku obciążenia, dostarcza informacji o wydajności zespołu, ale również nie ocenia stanu uzwojeń. W związku z tym, koncentrowanie się na tych pomiarach w miejsce pomiaru rezystancji uzwojeń może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego silnika i potencjalnych zagrożeń, co jest sprzeczne z zasadami skutecznej diagnostyki i konserwacji maszyn elektrycznych. Zrozumienie, które parametry są kluczowe dla oceny stanu uzwojeń, jest istotne dla zapewnienia niezawodności pracy silnika oraz uniknięcia kosztownych awarii.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej