Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 1 listopada 2025 12:44
  • Data zakończenia: 1 listopada 2025 12:51

Egzamin niezdany

Wynik: 8/40 punktów (20,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Podając krople do nosa zawierające ksylometazolinę w postaci chlorowodorku, należy poinformować pacjenta, że maksymalny czas stosowania leku wynosi

A. 3 miesiące
B. 5 dni
C. 2 miesiące
D. 14 dni
Ksylometazolina to lek stosowany w terapii objawowej przeziębienia i alergicznego nieżytu nosa. Ze względu na działanie obkurczające na naczynia krwionośne w błonie śluzowej nosa, ksylometazolina może przynieść ulgę w zatkanym nosie. Jednakże, ważne jest, aby stosować ten lek zgodnie z zaleceniami, ponieważ długotrwałe stosowanie (dłużej niż 5 dni) może prowadzić do zjawiska tzw. ''rebound'' - czyli nasilenia objawów, a nawet spowodować przewlekły nieżyt nosa. Ograniczenie stosowania do 5 dni jest standardem w praktyce medycznej, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań. Pacjenci powinni być instruowani, aby nie przekraczać tego czasu i, w przypadku przedłużających się objawów, skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia alternatywnych metod leczenia. Dobrym przykładem jest możliwość zastosowania innych form terapii, takich jak inhalacje solankowe lub stosowanie preparatów na bazie soli morskiej. Takie podejście nie tylko poprawi komfort pacjenta, ale także zminimalizuje ryzyko działań niepożądanych.

Pytanie 2

Które z wymienionych leków są inhibitorami konwertazy angiotensynowej?

A. Kaptopril, enalapril, perindopril
B. Enalapril, werapamil, metoprolol
C. Kaptopril, enalapril, losartan
D. Enalapril, perindopril, diltiazem
Wybór odpowiedzi, która zawiera werapamil, metoprolol, losartan lub diltiazem, jest niewłaściwy, ponieważ te leki nie należą do grupy inhibitorów konwertazy angiotensynowej. Werapamil i diltiazem to blokery kanałów wapniowych, które działają poprzez rozluźnienie mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co również skutkuje obniżeniem ciśnienia tętniczego, ale mechanizm ich działania jest całkowicie inny. Metoprolol jest β-blokerem, który zmniejsza częstość akcji serca i siłę skurczu serca, wpływając na wydolność układu sercowo-naczyniowego w inny sposób niż ACEI. Losartan, z kolei, jest antagonistą receptora angiotensyny II (ARBs), który nie hamuje konwersji angiotensyny, a zamiast tego blokuje jej działanie na poziomie receptorów, co czyni go odmiennym lekiem w porównaniu do inhibitorów ACE. Typowym błędem myślowym jest mylenie różnych klas leków, co może prowadzić do nieprawidłowego doboru terapii w praktyce klinicznej. Dla skutecznej terapii istotne jest zrozumienie różnic między tymi grupami leków oraz ich mechanizmów działania, co ma kluczowe znaczenie w kontekście osiągania celów terapeutycznych i minimalizacji ryzyka działań niepożądanych.

Pytanie 3

Który z produktów medycznych powinien być przechowywany w szczelnym opakowaniu?

A. Bandaż elastyczny
B. Gaza bawełniana
C. Opatrunek gipsowy
D. Wata bawełniana
Przechowywanie wyrobów medycznych w hermetycznych opakowaniach jest konieczne, ale nie wszystkie materiały wymagają takiego zabezpieczenia. Opatrunki gipsowe, jako materiały wrażliwe na wilgoć, powinny być trzymane w odpowiednich warunkach. W przypadku waty bawełnianej, gazy bawełnianej czy bandaży elastycznych, choć również istotne jest ich prawidłowe przechowywanie, nie ma tak surowych wymogów. Wata bawełniana i gaza bawełniana są stosunkowo odporne na działanie wilgoci w krótkim okresie, ale ich długotrwałe przechowywanie w hermetycznych opakowaniach nie jest konieczne, ponieważ nie są to materiały, które w tak drastyczny sposób zmieniają swoje właściwości pod wpływem wilgoci. Bandaże elastyczne, z drugiej strony, mogą być narażone na pleśń, jednak ich konstrukcja i materiały użyte do produkcji sprawiają, że nie są one tak wrażliwe na wilgoć jak gips. Typowym błędem myślowym jest uogólnienie wymagań przechowywania dla wszystkich wyrobów medycznych, co prowadzi do niepotrzebnych kosztów oraz wysiłku, który mógłby być skierowany na inne aspekty zarządzania jakością. Dlatego ważne jest, aby każdy produkt medyczny analizować indywidualnie, dostosowując metody przechowywania do specyfiki materiału oraz jego zastosowania klinicznego. W przypadku, gdy te zasady nie są przestrzegane, możemy narazić pacjentów na ryzyko związane z niewłaściwym funkcjonowaniem materiałów medycznych.

Pytanie 4

Benzodiazepiny oraz pochodne kwasu barbiturowego zaliczają się do grupy środków

A. obniżających ciśnienie
B. przeciwdepresyjnych
C. przeciwpadaczkowych
D. przeciwbólowych
Analizując błędne odpowiedzi, warto zwrócić uwagę na zrozumienie podstawowych różnic między klasami leków. Odpowiedzi dotyczące leków analgetycznych, przeciwdepresyjnych oraz hypotensyjnych są niepoprawne, ponieważ te grupy leków mają odmienny mechanizm działania i zastosowanie kliniczne. Leki analgetyczne, takie jak opioidy, są używane w celu łagodzenia bólu, a ich działanie jest skierowane na receptory bólu w centralnym i obwodowym układzie nerwowym. Leki przeciwdepresyjne, na przykład selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), są stosowane w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych, głównie poprzez modulację poziomów neuroprzekaźników serotoniny i noradrenaliny. Z kolei leki hypotensyjne, jak beta-blokery czy inhibitory ACE, są przeznaczone do obniżania ciśnienia krwi, działając na układ sercowo-naczyniowy. Przyczyną mylnych odpowiedzi może być mylne utożsamienie działania uspokajającego benzodiazepin z działaniem przeciwbólowym czy przeciwdziałającym depresji. Osoby uczące się mogą nie dostrzegać, że choć benzodiazepiny mają właściwości uspokajające, ich głównym zastosowaniem w kontekście padaczki jest kontrola napadów, co jest zupełnie innym celem terapeutycznym niż leczenie bólu czy depresji. Kluczowe jest zrozumienie, że każda klasa leków działa na konkretne mechanizmy w organizmie, co powinno być podstawą do ich wyboru w leczeniu różnych schorzeń.",

Pytanie 5

Jakie jest uzasadnienie dodawania odpowiedniej ilości ksylenu do kolby ze substancją roślinną podczas oznaczania olejków eterycznych, zgodnie z monografią szczegółową?

A. Po to, aby obniżyć temperaturę wrzenia olejku
B. W celu zagęszczenia olejku
C. W celu przyspieszenia parowania olejku
D. Aby zwiększyć różnicę gęstości olejku i wody
Nieprawidłowe odpowiedzi wskazują na nieporozumienia dotyczące roli ksylenu w procesach ekstrakcji olejków eterycznych. Wybór opcji sugerującej, że ksylenu używa się do przyspieszenia parowania olejku, jest mylny, ponieważ parowanie jest procesem, który w dużej mierze zależy od temperatury i ciśnienia, a nie od obecności ksylenu. Ponadto, stwierdzenie dotyczące obniżania temperatury wrzenia olejku jest również nieuzasadnione; ksylenu nie stosuje się w tym celu, ponieważ jego obecność może wręcz prowadzić do wzrostu temperatury wrzenia mieszaniny ze względu na zmiany ciśnienia pary. Ostatecznie, zagęszczenie olejku, jako cel użycia ksylenu, jest niezgodne z praktyką, ponieważ ksylenu nie dodaje się w celu zwiększenia lepkości olejku, a raczej dla poprawy separacji faz. Rozumienie roli ksylenu i jego właściwości fizykochemicznych jest zatem kluczowe dla skutecznego przeprowadzania analiz w laboratoriach zajmujących się olejkami eterycznymi. Właściwe podejście do ich analizy stanowi fundament dla rozwijania produktów opartych na naturalnych surowcach, co w kontekście współczesnych norm branżowych staje się coraz bardziej istotne.

Pytanie 6

Co oznacza synergizm addycyjny?

A. pozytywny wpływ leków na organizm
B. sumowanie działania leków w organizmie
C. intensywne działanie leków
D. brak skutków ubocznych stosowanych leków
Synergizm addycyjny odnosi się do sytuacji, w której dwa lub więcej leków działają razem w sposób, który prowadzi do sumowania się ich efektów terapeutycznych. W praktyce oznacza to, że łącząc leki o różnych mechanizmach działania, można osiągnąć większą skuteczność leczenia w porównaniu do stosowania każdego z nich osobno. Na przykład, w terapii bólu, stosując analgetyki o różnych mechanizmach działania, można uzyskać lepszą kontrolę nad objawami. W neurologii często łączy się leki przeciwpadaczkowe, takie jak lamotrygina i kwas walproinowy, aby wzmocnić ich działanie przeciwdrgawkowe. Stosowanie synergizmu addycyjnego jest zgodne z najnowszymi wytycznymi klinicznymi, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii oraz podejścia wielolekowego w leczeniu złożonych schorzeń, takich jak choroby przewlekłe. Oprócz korzyści terapeutycznych, ważne jest także monitorowanie pacjentów na bieżąco, aby unikać potencjalnych działań niepożądanych wynikających z interakcji między lekami.

Pytanie 7

Dysbakteriozy - skutki uboczne terapii z użyciem antybiotyków, polegają na

A. hamowaniu rozwoju grzybów
B. hamowaniu wchłaniania substancji czynnej antybiotyku
C. hamowaniu wzrostu drobnoustrojów saprofitycznych
D. unieważnieniu działania antybiotyku przez b-laktamazy
Dysbakterioza to stan, w którym zachwiana jest równowaga mikroflory jelitowej, co często występuje podczas terapii antybiotykowej. Właściwe działanie antybiotyków polega na eliminacji patogenów, jednak równocześnie mogą one wpływać na bakterie saprofityczne, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Hamowanie rozwoju drobnoustrojów saprofitycznych prowadzi do zmniejszenia ich liczebności, co skutkuje osłabieniem naturalnej bariery ochronnej przed innymi patogenami oraz może prowadzić do problemów trawiennych. Przykładowo, po kuracji antybiotykowej zaleca się stosowanie probiotyków, które wspierają odbudowę mikroflory jelitowej, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi terapii dysbakteriozy. Zachowanie równowagi mikrobiomu jest kluczowe dla zdrowia, dlatego tak ważne jest monitorowanie i wspieranie mikroflory po zakończeniu leczenia antybiotykami.

Pytanie 8

Jakie urządzenie powinno być użyte do dezynfekcji tlenku cynku za pomocą suchego, gorącego powietrza w temperaturze 170 °C przez 90 minut, w celu przygotowania proszków do zastosowań zewnętrznych?

A. Lampę UV
B. Szafkę Hansena
C. Sterylizator powietrzny
D. Autoklaw
Sterylizator powietrzny jest odpowiednim urządzeniem do wyjaławiania tlenku cynku suchym, gorącym powietrzem w temperaturze 170 °C przez 90 minut. Tego typu urządzenia są projektowane z myślą o zapewnieniu skutecznej dezynfekcji materiałów i narzędzi, które nie mogą być poddawane działaniu pary wodnej lub substancji chemicznych. Proces wyjaławiania w sterylizatorze powietrznym wykorzystuje wysoką temperaturę, co pozwala na eliminację wszystkich form mikroorganizmów, w tym bakteri i wirusów. Sterylizacja powietrzem jest szczególnie przydatna w branży farmaceutycznej i kosmetycznej, gdzie czystość i bezpieczeństwo produktów są kluczowe. W praktyce, zastosowanie sterylizatora powietrznego w procesie produkcji proszków do użytku zewnętrznego, takich jak tlenek cynku, gwarantuje, że końcowy produkt będzie wolny od zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co jest niezbędne dla jego skuteczności i bezpieczeństwa. W ramach dobrych praktyk laboratoriów, należy również regularnie kalibrować i serwisować sterylizatory, aby zapewnić ich optymalne działanie i zgodność z normami sanitarno-epidemiologicznymi.

Pytanie 9

Jakiego podłoża dotyczy opis

Mieszanina glicerydów:
oleodipalmitnowego, oleodistearynowego
oraz oleopalmitynosteraynowego;
występuje w 4 odmianach polimorficznych
o różnych temperaturach topnienia: α, β, β' i γ.
Podłoże jest dobrze tolerowane przez organizm
a substancja lecznicza jest łatwo z niego
uwalniana.
A. Euceryna
B. Podłoże polioksyetylenowe
C. Masło kakaowe (Butyrum Cacao)
D. Lanolina (Lanolinum anhydrium)
Wybór podłoża polioksyetylenowego, lanoliny lub euceryny nie jest trafny, gdyż te substancje różnią się istotnie od masła kakaowego pod względem chemicznym i zastosowań. Podłoże polioksyetylenowe, będące polimerem, ma inne właściwości fizykochemiczne, co wpływa na jego zastosowanie w preparatach, zwłaszcza w kontekście stabilności i tolerancji przez skórę. Polioksyetylen nie jest typowym nośnikiem dla substancji czynnych w dermatologii, a jego właściwości mogą prowadzić do podrażnień, zwłaszcza u osób z wrażliwą skórą. Lanolina, znana ze swoich właściwości emolientowych, jest tłuszczem owczym, który może wywoływać reakcje alergiczne u niektórych osób, przez co nie jest uniwersalnym rozwiązaniem w formulacjach. Euceryna to z kolei substancja o charakterze emolientowym, jednak również różni się od masła kakaowego pod względem struktury chemicznej i zachowania w preparatach. Wybierając niewłaściwe podłoże, można nie tylko obniżyć efektywność działania leku, ale również narazić pacjentów na potencjalne reakcje niepożądane. W standardach formulacji farmaceutycznych kluczowe jest odpowiednie dobranie nośników, które nie tylko wspierają działanie terapeutyczne substancji czynnej, ale również są bezpieczne i dobrze tolerowane przez skórę. Zrozumienie różnic między tymi substancjami jest niezbędne do tworzenia skutecznych i bezpiecznych preparatów.

Pytanie 10

Która substancja aktywna wchodzi w skład maści Detreomycyna 1%?

A. Nystatinum
B. Neomycinum
C. Chloramphenicolum
D. Erythromycinum
Chloramfenikol, czyli chloramfenikolum, to substancja, która ma naprawdę sporo zastosowań w walce z infekcjami bakteryjnymi. Działa tak, że blokuje syntezę białek w komórkach bakterii, przez co te umierają. Maść Detreomycyna 1% jest głównie stosowana w dermatologii, np. w leczeniu różnych zakażeń skórnych, jak ropnie czy zapalenie mieszków włosowych. Fajnie, że chloramfenikol ma szerokie spektrum działania – działa zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne, a nawet na niektóre mykoplazmy. Jednak w praktyce klinicznej trzeba być ostrożnym z jego stosowaniem, bo może prowadzić do działań ubocznych, jak supresja szpiku kostnego. Ale w odpowiednich sytuacjach i pod kontrolą lekarza, naprawdę potrafi zdziałać cuda. Pamiętaj, że według wytycznych dotyczących antybiotyków, najlepiej unikać jego nadużywania, zwłaszcza w profilaktyce – to jest zgodne z zasadami racjonalnej farmakoterapii.

Pytanie 11

Co należy uczynić podczas przygotowywania boksu do pracy aseptycznej?

A. wyczyścić tuż przed rozpoczęciem pracy i nie uruchamiać lampy.
B. dokładnie wyczyścić całą powierzchnię boksu, następnie ponownie zdezynfekować i włączyć lampę kwarcową na 30 minut.
C. starannie umyć tylko te miejsca, na których będą produkowane leki.
D. włączyć jedynie lampę kwarcową na 30 minut.
Dokładne przetarcie całej powierzchni boksu aseptycznego, a następnie jego ponowne zdezynfekowanie i włączenie lampy kwarcowej na 30 minut, to kluczowe kroki w przygotowaniu stanowiska do pracy aseptycznej. Aseptyka wymaga, aby wszystkie powierzchnie były wolne od mikroorganizmów, co jest możliwe tylko przez dokładne czyszczenie i dezynfekcję. W praktyce, przed przystąpieniem do sporządzania leków, należy użyć środków dezynfekcyjnych, które są skuteczne przeciwko patogenom, w tym wirusom i bakteriom. Włączenie lampy kwarcowej na 30 minut pozwala na dodatkową dezynfekcję promieniowaniem UV, które niszczy DNA mikroorganizmów. Taki proces jest zgodny z wytycznymi WHO i dobrymi praktykami w farmacji, które zalecają rygorystyczne podejście do aseptyki. Nie można zapominać, że aseptyczne środowisko jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i skuteczności produktów leczniczych.

Pytanie 12

W ramach sprzedaży jednorazowej, bez recepty, dla jednej osoby, w ilości większej niż jedno opakowanie, nie można wydać preparatu

A. Metafen (200 mg Ibuprofenum, 325 mg Paracetamolum), 50 tabletek
B. Apap Extra (500 mg Paracetamolum, 65 mg Coffeinum), 24 tabletki
C. Gripex (325 mg Paracetamolum, 30 mg Pseudoephedrini hydrochloridum, 10 mg Dextromethorphani hydrobromidum), 24 tabletki
D. Etopiryna tabletki na ból głowy (300 mg Acidum acetylsalicylicum, 100 mg Ethylsalicylamidum, 50 mg Coffeinum), 30 tabletek
Gripex, który zawiera 325 mg paracetamolu, 30 mg pseudoefedryny i 10 mg dekstrometorfanu, jest preparatem, którego sprzedaż w ilości większej niż jedno opakowanie jest zabroniona bez recepty. Zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, leki zawierające składniki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym oraz leki stosowane w leczeniu objawów przeziębienia, takie jak pseudoefedryna, są regulowane. Pseudoefedryna jest substancją o działaniu przeciwwysiękowym i może być stosowana jedynie w ograniczonych ilościach, aby zapobiec nadużyciom. W praktyce oznacza to, że pacjenci powinni otrzymywać te leki w ilościach odpowiednich do krótkotrwałego leczenia, co jest zgodne z wytycznymi WHO oraz krajowymi przepisami prawa farmaceutycznego. Należy również zwrócić uwagę na ryzyko interakcji między substancjami czynnymi w preparacie, co podkreśla znaczenie konsultacji z farmaceutą lub lekarzem przed zakupem. Dlatego, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentom, zachowanie tych regulacji jest kluczowe.

Pytanie 13

W podanej recepcie zostały przekroczone maksymalne dawki kodeiny fosforanu. Oblicz, ile kodeiny fosforanu należy użyć do przygotowania leku, jeśli maksymalne dawki dla dziecka wynoszą: jednorazowa - 0,021 g, dobowa - 0,042 g.

Rp.
Sulfoguaiacoli           1,0
Codeini phosphatis       0,5
Althaeae sir.           25,0
Aquae               ad 100,0
M.f.mixt.
D.S. 3 x dziennie łyżeczka (6,0 g)
Lek dla dziecka o masie ciała 25 kg.
A. 0,021 g
B. 0,042 g
C. 0,233 g
D. 0,350 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź wynika z właściwego zastosowania proporcji w obliczeniach dotyczących dawkowania kodeiny fosforanu. Maksymalna dawka dobowa dla dziecka wynosi 0,042 g, a lek podawany jest trzy razy dziennie, co daje łącznie 18,0 g leku na dobę. Aby ustalić, ile kodeiny fosforanu znajduje się w 100,0 g leku, musimy obliczyć proporcję: z 18,0 g leku wynika, że w tym leku znajduje się 0,042 g kodeiny. Stąd, stosując proporcję, możemy obliczyć, że w 100 g leku musi być 0,233 g kodeiny fosforanu. W praktyce, znajomość takich obliczeń jest kluczowa w farmakologii oraz w praktyce klinicznej, szczególnie w pediatrii, gdzie dawkowanie musi być ściśle precyzyjne. Właściwe obliczenia nie tylko minimalizują ryzyko przedawkowania, ale także zapewniają skuteczność terapii. W związku z tym, postępowanie zgodnie z wytycznymi dotyczącymi maksymalnych dawek jest fundamentalne dla bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 14

Jak należy stosować tabulettae sublinguales (lingwetki)?

A. Umieścić na języku i po rozpuszczeniu połknąć
B. Umieścić pod językiem
C. Nie wolno ich żuć ani rozgryzać
D. Ssać powoli
Tabulettae sublinguales, czyli lingwetki, są formą leku przeznaczoną do stosowania pod język, co zapewnia szybkie wchłanianie substancji czynnych do krwiobiegu. Umieszczając tabletki bezpośrednio pod językiem, unikamy degradacji substancji czynnych w przewodzie pokarmowym oraz ich metabolizmu w wątrobie, co znacznie zwiększa biodostępność leku. W praktyce, ten sposób podania jest szczególnie ważny dla leków, które działają szybko, takich jak leki stosowane w stanach nagłych, na przykład nitrogliceryna w leczeniu dławicy piersiowej. Przykładowo, pacjent z nagłym bólem w klatce piersiowej powinien umieścić tabletkę pod językiem, gdzie rozpuści się w ciągu kilku minut, co umożliwi szybkie wchłanianie do krwiobiegu. Dodatkowo, zaleca się unikanie żucia lub rozgryzania takich tabletek, ponieważ może to prowadzić do zbyt szybkiej degradacji substancji czynnej oraz zmniejszenia jej skuteczności. Dlatego umieszczanie ich pod językiem jest zgodne z dobrą praktyką farmaceutyczną, zapewniającą maksymalne korzyści terapeutyczne.

Pytanie 15

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami, farmaceuta nie powinien przygotowywać leku recepturowego, który zawiera

A. kodeiny fosforan
B. sodowy fenobarbital
C. chlorowodorek papaweryny
D. chlorowodorek efedryny
Wybór efedryny chlorowodorku, fenobarbitalu sodowego lub papaweryny chlorowodorek jako składników leków recepturowych, które mogą być sporządzane przez technika farmaceutycznego, opiera się na mylnym założeniu, że są one mniej ryzykowne od kodeiny. Efedryna, na przykład, jest stosowana w leczeniu astmy i działa jako środek rozszerzający oskrzela, ale również ma potencjał do nadużywania, co sprawia, że jej stosowanie powinno być ściśle kontrolowane. Fenobarbital sodowy, z drugiej strony, jest lekiem stosowanym w leczeniu padaczki i zaburzeń snu, jednak również posiada zdolność do wywoływania uzależnienia, co podkreśla potrzebę ostrożności w jego użyciu. Papaweryna chlorowodorek, jako środek rozkurczowy, jest używana w terapii schorzeń związanych z napięciem mięśni gładkich, ale jej sporządzanie również powinno odbywać się zgodnie z wytycznymi. Kluczowym problemem związanym z tymi odpowiedziami jest zrozumienie, że w przypadku substancji o potencjalnych działaniach uzależniających, obowiązują szczególne przepisy, które mają na celu ochronę pacjentów. Warto również zauważyć, że technik farmaceutyczny powinien być dobrze przeszkolony i znać granice swoich kompetencji, aby nie naruszyć prawa i nie zagrażać zdrowiu pacjentów. W związku z tym, odpowiedzi te są niepoprawne, ponieważ lek recepturowy zawierający kodeinę wymaga szczególnej uwagi i nadzoru ze strony wykwalifikowanego farmaceuty.

Pytanie 16

Jakie są międzynarodowe nazwy leków?

A. zawierają nazwę handlową leku oraz jego skład chemiczny zastrzeżony dla jednego producenta
B. są to jednolite nazwy dla danego leku na całym świecie i mogą być stosowane przez różnych producentów
C. są to marki handlowe i dotyczą jedynie specyfikacji konkretnego producenta
D. stanowią one nazwy preparatu obowiązujące w danym kraju

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Nazwy międzynarodowe leków, znane również jako nazwy międzynarodowe niehandlowe (INN), są jednolite dla danego leku na całym świecie. Ich głównym celem jest zapewnienie jednoznaczności i ułatwienie komunikacji pomiędzy różnymi podmiotami w branży farmaceutycznej, w tym lekarzami, farmaceutami i pacjentami. Przykładowo, substancja czynna o nazwie 'paracetamol' jest znana na całym świecie pod tą samą nazwą, niezależnie od producenta czy kraju. Takie podejście eliminuje zamieszanie, które mogłoby wyniknąć z używania różnych nazw handlowych, które mogą różnić się w zależności od regionu. Dodatkowo, międzynarodowe nazwy leków są opracowywane zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co zapewnia ich spójność. Umożliwia to również łatwiejsze badania kliniczne oraz wymianę informacji na poziomie globalnym, co jest kluczowe w kontekście zdrowia publicznego i globalnych reakcji na pandemie czy epidemie.

Pytanie 17

Czym są spejsery?

A. ampułkostrzykawki zawierające pojedynczą dawkę leku
B. komory inhalacyjne, w których uwalniane są dawki aerozolu
C. tabletki stosowane do implantacji
D. systemy terapeutyczne przeznaczone do oczu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Spejsery to urządzenia medyczne, które pełnią rolę komór inhalacyjnych, umożliwiających pacjentom precyzyjne dawkowanie leków w postaci aerozolu. Ich działanie opiera się na wykorzystaniu ciśnienia, które pozwala na równomierne rozprowadzenie leku w drogach oddechowych. Dzięki zastosowaniu spejserów, pacjenci z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), mogą skuteczniej przyjmować leki, co przekłada się na poprawę kontroli objawów i zmniejszenie ryzyka zaostrzeń. Spejsery są szczególnie zalecane w przypadku dzieci oraz osób starszych, które mogą mieć trudności z koordynacją oddechu i użyciem inhalatora. Standardy dotyczące stosowania spejserów, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podkreślają ich znaczenie w terapii inhalacyjnej, a zastosowanie spejserów w praktyce klinicznej w znaczący sposób poprawia efektywność leczenia. Dodatkowo, spejsery mogą być wykorzystywane w połączeniu z różnymi typami inhalatorów, co czyni je wszechstronnym narzędziem w terapii lekowej.

Pytanie 18

Preparat Detreomycyna 2% zawiera jaką substancję czynna?

A. erytromycynę
B. chloramfenikol
C. chlorotetracyklinę
D. amoksycylinę

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Detreomycyna 2% jest preparatem, który zawiera chloramfenikol, substancję czynną o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego. Chloramfenikol jest skuteczny w leczeniu różnych zakażeń bakteryjnych, szczególnie tych wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne. Jego działanie polega na hamowaniu syntezy białek w bakteriach, co prowadzi do ich śmierci. W praktyce, chloramfenikol jest stosowany w leczeniu poważnych infekcji, takich jak bakteriemia, zapalenie opon mózgowych oraz niektóre zakażenia oczu. Ponadto, w kontekście standardów medycznych, jego stosowanie wymaga ostrożności ze względu na potencjalne działania niepożądane, takie jak supresja szpiku kostnego, dlatego powinien być stosowany zgodnie z wytycznymi i pod kontrolą specjalisty. W przypadku Detreomycyny, jej formulacja 2% wskazuje na zastosowanie w terapii miejscowej, co jest zgodne z dobrą praktyką w leczeniu infekcji skórnych i ocznych.

Pytanie 19

Połączenie dwóch lub więcej substancji zazwyczaj skutkuje obniżeniem temperatury topnienia. W niektórych sytuacjach może to być tak znaczące, że mieszanina zaczyna się rozpuszczać lub topnieć już w temperaturze pokojowej.

Opis ten odnosi się do pary substancji:

A. Acidum acetylsalicylicum oraz Acidum boricum
B. Mentholum oraz Metamizolum natricum
C. Phenylis salicylas oraz Acidum boricum
D. Methenaminum oraz Phenylis salicylas

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca połączenia Methenaminum i Phenylis salicylas jest prawidłowa, ponieważ te dwie substancje wykazują zjawisko obniżenia temperatury topnienia w wyniku ich zmieszania. Fenomen ten, znany jako depresja temperatury topnienia, jest wynikiem interakcji między cząsteczkami dwóch różnych substancji, co prowadzi do destabilizacji ich struktury krystalicznej. Przykładem praktycznym zastosowania tego zjawiska jest proces formułowania leków, gdzie w celu poprawy rozpuszczalności oraz bioavailability substancji czynnych często łączy się różne składniki aktywne. W farmacji stosowanie mieszanin takich jak Methenaminum i Phenylis salicylas może być korzystne w postaci maści czy tabletek, gdzie niższa temperatura topnienia ułatwia proces ich wytwarzania oraz aplikacji. Dodatkowo, w kontekście standardów branżowych, zrozumienie oraz umiejętność przewidywania interakcji między substancjami jest kluczowe w konstruowaniu stabilnych oraz efektywnych preparatów farmaceutycznych.

Pytanie 20

Jaką metodą najczęściej przyrządza się nalewkę z liści mięty pieprzowej?

A. ekstrakcji mieszaniną alkoholu i eteru
B. maceracji
C. ekstrakcji olejami roślinnymi
D. perkolacji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Maceracja to naprawdę fajny sposób na zrobienie nalewki z mięty pieprzowej. Chodzi tu o to, żeby wrzucić świeże liście w alkohol na jakiś czas. Dzięki temu można wydobyć z nich świetne aromaty i smaki, co jest super ważne, zwłaszcza w kuchni i dla zdrowia. Warto używać świeżych, dobrze wysuszonych liści, bo to daje mocniejszy zapach. Zazwyczaj potrzeba na to od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od tego, jak intensywny chcemy mieć smak. No i ważne, żeby nalewka była w ciemnym, chłodnym miejscu, wtedy dłużej zachowa jakość. Z tego, co wiem, nalewki z mięty są często dodawane do napojów, deserów, a nawet do naturalnych leków na trawienie.

Pytanie 21

Analiza opierająca się na pomiarach wzrostu temperatury ciała królików, po podaniu jałowego roztworu substancji testowanej do żyły brzeżnej ucha, pozwala na identyfikację

A. pirogenów
B. mykobakterii
C. mykoplazm
D. histaminy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, czyli pirogeny, jest trafna. Te substancje powodują wzrost temperatury ciała, głównie przez aktywację układu odpornościowego. Jeśli weźmiemy pod uwagę badania na królikach, to wstrzyknięcie pirogenów uruchamia różne mediatory zapalne, a to z kolei podnosi temperaturę ciała. Jest to ciekawe, bo pirogeny mogą pochodzić z zewnątrz, jak bakterie i ich toksyny, ale też są wytwarzane przez sam organizm. Z punktu widzenia praktycznego, takie badanie ma sens w diagnostyce infekcji, bo można przyjrzeć się, jak organizm reaguje po podaniu tych substancji. Warto też pamiętać, że takie procedury są ściśle regulowane, co zapewnia zwierzętom odpowiednie warunki. Dlatego znajomość pirogenów i ich wpływu na organizm jest naprawdę istotna, zwłaszcza w weterynarii, farmacjologii i przy badaniach nowych leków.

Pytanie 22

Topiramat (marki: TOPAMAX, TOPIRAMAT) posiada właściwości

A. antydepresyjne
B. psychoaktywne
C. przeciwpadaczkowe
D. uspokajające

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Topiramat jest lekiem przeciwpadaczkowym, który wykazuje skuteczność w leczeniu różnych typów napadów padaczkowych, w tym napadów częściowych oraz toniczno-klonicznych. Jego mechanizm działania obejmuje blokowanie kanałów sodowych oraz modulację aktywności neuroprzekaźników, co przyczynia się do stabilizacji aktywności elektrycznej w mózgu. Topiramat jest również stosowany w profilaktyce migreny oraz w leczeniu otyłości. W praktyce klinicznej często jest wybierany ze względu na korzystny profil skutków ubocznych w porównaniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Lekarze zalecają monitorowanie pacjentów pod kątem ewentualnych skutków ubocznych, takich jak zmiany w masie ciała czy problemy z koncentracją, aby zapewnić bezpieczeństwo stosowania. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi terapeutycznymi, topiramat powinien być stosowany jako część kompleksowego planu leczenia, uwzględniającego również inne metody terapeutyczne i wsparcie psychologiczne.

Pytanie 23

W jaki sposób personel apteki szpitalnej powinien zareagować na przeterminowany lek w formie kropli do użytku wewnętrznego?

A. dać pacjentowi
B. przekazać do utylizacji
C. wyrzucić do odpadów ogólnych
D. zwrócić do hurtowni

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Przekazywanie przeterminowanych leków do utylizacji jest kluczowym elementem procedur zarządzania farmaceutyką w placówkach medycznych. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz lokalnymi przepisami dotyczącymi gospodarowania odpadami medycznymi, leki, które utraciły swoją datę ważności, nie mogą być stosowane ani wydawane pacjentom, ponieważ mogą nie być już skuteczne, a w niektórych przypadkach mogą nawet być szkodliwe. Utylizacja takich produktów zapewnia, że nie trafią one do obiegu i nie będą narażać zdrowia pacjentów. Przykładem dobrych praktyk w tym zakresie jest współpraca z certyfikowanymi firmami zajmującymi się utylizacją odpadów farmaceutycznych, które stosują odpowiednie metody, takie jak spalanie czy unieszkodliwianie poprzez współspalanie w piecach przemysłowych, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Regularne audyty i szkolenia dla personelu apteki szpitalnej w zakresie utylizacji odpadów medycznych są niezbędne dla zapewnienia zgodności z obowiązującymi normami.

Pytanie 24

Jakie znaczenie ma łacińska nazwa Digitalis purpureae folium?

A. korzeń jeżówki purpurowej
B. ziele jeżówki purpurowej
C. liść naparstnicy purpurowej
D. liść naparstnicy wełnistej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź wskazująca na liść naparstnicy purpurowej (Digitalis purpurea) jest poprawna, ponieważ nazwa łacińska tej rośliny odnosi się do jej części używanej w medycynie. Digitalis purpurea jest źródłem glikozydów nasercowych, które są kluczowe w terapii chorób serca, takich jak niewydolność serca czy arytmia. Liście naparstnicy zawierają substancje czynne, takie jak digoksyna i digitoksyna, które wpływają na siłę skurczu serca oraz regulują jego rytm. W praktyce medycznej, preparaty z naparstnicy stosuje się w ściśle określonych dawkach, co wymaga znajomości właściwości tej rośliny oraz jej działania, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych. Dodatkowo, znajomość botanicznych nazw roślin, takich jak Digitalis purpurea, jest niezbędna dla farmaceutów i lekarzy, aby skutecznie komunikować się w kontekście terapii roślinnych oraz korzystać z odpowiednich standardów i zasad farmakopealnych.

Pytanie 25

Jakie jest stężenie kwasu borowego w leku przygotowanym według poniższej recepty?

Rp.
Resorcinoli            2,0
2% Sol. Acidi borici
Eucerini       aa ad  50,0
M.f.ung.
A. 0,96%
B. 2,00%
C. 0,72%
D. 1,50%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Stężenie kwasu borowego wynoszące 0,96% w leku, który przygotowałeś według tej recepty, to naprawdę świetny wynik, bo pokazuje, że dobrze policzyłeś. W farmacji to bardzo ważne, żeby stężenie substancji aktywnej było na właściwym poziomie, bo wpływa to na skuteczność leku i jego bezpieczeństwo. W tej recepturze, w 50 g gotowego produktu mamy 0,48 g kwasu borowego. Żeby obliczyć stężenie, używamy wzoru: (masa substancji / masa całkowita leku) * 100%. W tym przypadku to (0,48 g / 50 g) * 100% = 0,96%. Tego typu obliczenia są kluczowe w naszej pracy i używamy ich na co dzień, żeby leki spełniały normy i były bezpieczne dla pacjentów. Pamiętaj, że kwas borowy jest stosowany w różnych lekach, a jego odpowiednie stężenie jest naprawdę istotne dla działania.

Pytanie 26

Roślina, która ma najwyższą zawartość związków krzemu to

A. Ginseng radix - korzeń żeń-szenia
B. Lini semen - nasienie lnu
C. Salviae folium - liść szałwii
D. Equiseti herba - ziele skrzypu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ziele skrzypu (Equiseti herba) jest znane ze swojej wysokiej zawartości związków krzemu, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu roślinnego oraz mają istotne znaczenie dla zdrowia ludzi. Krzem jest pierwiastkiem, który wspiera syntezę kolagenu, wzmacnia tkanki łącznej, a także wpływa na zdrowie skóry, włosów i paznokci. W medycynie naturalnej skrzyp jest wykorzystywany do wspomagania procesów regeneracyjnych oraz detoksykacji organizmu. Warto dodać, że ziele skrzypu znajduje zastosowanie w preparatach wspomagających leczenie osteoporozy oraz chorób stawów, co wynika z jego właściwości wzmacniających tkanki kostne. Przykłady zastosowania skrzypu w praktyce obejmują herbaty, nalewki oraz suplementy diety, które są zalecane osobom prowadzącym aktywny tryb życia oraz pragnącym wspierać zdrowie układu kostnego. Wiedza na temat związków krzemu w skrzypie jest cenna dla profesjonalistów zajmujących się fitoterapią oraz dietetyką, którzy mogą stosować ją w swojej praktyce terapeutycznej.

Pytanie 27

Jaka jest zawartość kwasu salicylowego w maści przygotowanej według podanej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                            10,0
2,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi
Lanolini                           aa       30,0
M.f.ung.
S. Zewnętrznie
A. 0,3%
B. 3,0%
C. 0,6%
D. 10,0%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 10,0% jest właściwa, jednak z uwagi na brak danych dotyczących masy roztworu kwasu borowego, nie możemy jednoznacznie stwierdzić, jakie stężenie kwasu salicylowego uzyskamy. W praktyce, stężenie w maściach jest kluczowym czynnikiem wpływającym na ich skuteczność terapeutyczną. W przypadku kwasu salicylowego, jego stężenie powinno być dostosowane do wskazania, np. stężenie 5-10% stosuje się przy leczeniu brodawek, a niższe stężenia w preparatach przeznaczonych do pielęgnacji skóry. Warto zauważyć, że podczas sporządzania maści farmaceutycznych, należy ściśle przestrzegać receptur i standardów jakości, takich jak Farmakopea Polska, co zapewnia nie tylko skuteczność, ale i bezpieczeństwo stosowania. Dodatkowo, dobrym zwyczajem jest dokumentowanie wszystkich użytych składników oraz ich mas, aby móc później dokonać analizy skuteczności i odpowiednio dostosować stężenia.

Pytanie 28

Zgodnie z aktualnymi przepisami obowiązującymi w 2014 roku, lekarz może na jednej recepcie wypisać maksymalnie

A. 20 proszków dzielonych
B. 40 proszków dzielonych
C. 10 proszków dzielonych
D. 30 proszków dzielonych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W 2014 roku w Polsce były konkretne zasady co do wypisywania recept na leki. Lekarze mogli zamawiać maksymalnie 20 proszków dzielonych na jednej recepcie. To wszystko po to, żeby pacjenci byli bezpieczni i żeby terapie działały dobrze. Proszki dzielone to leki, które są podawane w postaci proszku i trzeba je dawkować z głową. Ograniczenie ilości ma też na celu zmniejszenie nadużyć i lepsze dopasowanie do tego, czego naprawdę potrzebują pacjenci. W praktyce lekarze muszą myśleć o tym, co jest najlepsze dla ich pacjentów i zlecać leki w odpowiednich ilościach, żeby zminimalizować ryzyko złego stosowania lub przedawkowania. Ważne jest, żeby lekarze zdawali sobie sprawę, że wypisując recepty, mają ogromną odpowiedzialność i muszą dobrze informować pacjentów o tym, jak stosować leki, bo to ma duży wpływ na długoterminowe leczenie różnych schorzeń.

Pytanie 29

Furagin jest związkiem pochodnym nitrofuranu, używanym w

A. wyłącznie miejscowo w przypadku zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, ponieważ skutecznie eliminuje infekcje powierzchniowe
B. w infekcjach przewodu pokarmowego, ponieważ nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego
C. w ogólnych zakażeniach bakteryjnych, ponieważ wolno jest usuwany i osiąga wysokie stężenie w płynach ustrojowych
D. w bakteryjnych infekcjach układu moczowego, ponieważ bardzo dobrze się wchłania i szybko jest wydalany z moczem

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Furagin to taki lek, który działa w przypadku zakażeń dróg moczowych. Działa na bakterie, a konkretnie hamuje ich rozwój, przez co jest bardzo skuteczny. Co fajne, dobrze wchłania się w organizmie i szybko przechodzi przez nerki, co oznacza, że mamy go sporo w moczu. Dzięki temu właśnie sprawdza się w leczeniu zapaleń pęcherza czy infekcji nerek. Wiele badań pokazuje, że działa dobrze na Escherichia coli i inne bakterie Gram-ujemne, które są najczęstszymi sprawcami problemów z drogami moczowymi. Pamiętaj jednak, żeby stosować go pod okiem lekarza, bo może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi i opornością bakterii. Warto monitorować pacjentów, żeby leczenie było jak najskuteczniejsze.

Pytanie 30

Aby przygotować lek według recepty i informacji w ramce, należy użyć

Zazwyczaj, jeżeli nie przepisano inaczej, z 1 cz. surowca przyrządza się 10 cz. odwaru lub naparu, bądź 20 cz. maceratu. Dla surowców silnie działających powinna być podana masa surowca i wody. Jeżeli nie podano inaczej, z 1 cz. tych surowców należy przyrządzić 100 cz. naparu lub odwaru.
Rp.
Lini seminis mac. 150,0
A. 15,0 g nasienia lnu.
B. 7,5 g korzenia prawoślazu.
C. 15,0 g korzenia prawoślazu.
D. 7,5 g nasienia lnu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź to 7,5 g nasienia lnu, co wynika z zasad proporcyjnego przygotowania maceratu. Zgodnie z przyjętymi standardami, gdy nie zaznaczono inaczej, stosuje się proporcję 1 część surowca na 20 części maceratu. W przypadku recepty, która wskazuje na przygotowanie 150,0 g maceratu z nasienia lnu, należy obliczyć odpowiednią ilość surowca. W tym przypadku: 150,0 g podzielone przez 20 daje 7,5 g nasienia lnu. Tego typu proporcje są kluczowe w farmacji recepturowej, ponieważ zapewniają prawidłowe stężenie substancji czynnej w gotowym produkcie. W praktyce, niewłaściwe zastosowanie proporcji może prowadzić do obniżenia skuteczności leku lub nawet do wystąpienia działań niepożądanych. Dlatego istotne jest, aby zawsze stosować się do zapisów recepturowych oraz standardów jakości, takich jak Farmakopea Polska, która dostarcza szczegółowych wytycznych dotyczących sporządzania leków recepturowych. Wiedza ta ma zastosowanie nie tylko w aptekach, ale również w laboratoriach farmaceutycznych, gdzie precyzyjne odmierzanie składników jest fundamentem produkcji bezpiecznych i skutecznych leków.

Pytanie 31

Kompleks flawolignanów, pozyskiwanych z owoców ostropestu plamistego, to

A. lecytyna, stanowiąca źródło choliny
B. kurkumina, mająca działanie żółciotwórcze i żółciopędne
C. sylimaryna, o właściwościach hepatoprotekcyjnych
D. podofilotoksyna, charakteryzująca się działaniem cytotoksycznym

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sylimaryna to coś w rodzaju super składnika, który pochodzi z ostropestu plamistego, a jego działania są naprawdę fajne, gdy chodzi o wątrobę. Chodzi o to, że ochroni ona komórki wątroby przed różnymi szkodliwymi rzeczami, jak toksyny czy alkohol. Z tego, co słyszałem, badania pokazują, że sylimaryna potrafi pomóc w regeneracji komórek wątroby i poprawić, jak one funkcjonują. Używa się jej na przykład przy stłuszczeniu wątroby albo wirusowym zapaleniu wątroby typu C, gdzie te jej właściwości ochronne naprawdę robią robotę. W praktyce bardzo dużo ludzi korzysta z sylimaryny w suplementach diety czy ziołach, co pokazuje, że ma swoje miejsce w medycynie naturalnej. Ważne jest też, by suplementy z sylimaryną były dobrze badane pod kątem czystości i skuteczności, bo to kluczowe dla bezpieczeństwa tych, którzy je przyjmują.

Pytanie 32

Jak długo można przechowywać roztwór antybiotyku Chloramfenicol w temperaturze 5°C?

A. 20 dni
B. powyżej 30 dni
C. 2 dni
D. 14 dni

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwór antybiotyku Chloramfenicol, przechowywany w temperaturze 5°C, może być używany przez okres powyżej 30 dni, co jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi przechowywania medykamentów w niskich temperaturach. W warunkach chłodniczych, jak 5°C, stabilność chemiczna wielu substancji czynnych, w tym Chloramfenikolu, jest znacznie zwiększona, co wydłuża ich okres przydatności do użycia. W praktyce oznacza to, że jeśli roztwór jest odpowiednio przygotowany i przechowywany w sterylnych warunkach, można go stosować przez dłuższy czas bez obaw o utratę skuteczności. Standardy branżowe, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie odpowiednich warunków przechowywania leków w celu minimalizacji degradacji substancji czynnych. Dla personelu medycznego i farmaceutycznego kluczowe jest, aby przestrzegać tych zasad w codziennej praktyce, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.

Pytanie 33

Acetaminofen to inna nazwa dla

A. metamizolu sodowego
B. diklofenaku
C. kwasu acetylosalicylowego
D. paracetamolu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Acetaminofen jest synonimem paracetamolu, znanym szeroko w medycynie jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Paracetamol działa poprzez hamowanie enzymu cyklooksygenazy (COX) w centralnym układzie nerwowym, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu oraz obniżenia gorączki. Jest to jedna z najczęściej stosowanych substancji aktywnych w lekach bez recepty, a jego stosowanie znajduje zastosowanie w wielu przypadkach, takich jak ból głowy, ból mięśni czy gorączka. Warto wspomnieć, że paracetamol jest uważany za bezpieczny środek przeciwbólowy, o ile jest stosowany zgodnie z zaleceniami, co czyni go pierwszym wyborem w leczeniu bólu u dzieci i osób dorosłych. Dodatkowo, ze względu na swoje właściwości, paracetamol jest często stosowany w leczeniu pacjentów z chorobami przewlekłymi, którzy nie mogą stosować innych przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).

Pytanie 34

Jakie krople wymagają przygotowania w warunkach aseptycznych?

A. Krople do ucha z gentamycyną
B. Krople do nosa z efedryny chlorowodorkiem
C. Krople do ucha z hydrokortyzonem
D. Krople do nosa z protargolem

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Krople do ucha z gentamycyną wymagają sporządzania w warunkach aseptycznych ze względu na ich zastosowanie oraz potencjalne ryzyko infekcji. Gentamycyna jest antybiotykiem stosowanym w leczeniu zakażeń bakteryjnych, a krople do ucha są podawane bezpośrednio do ucha środkowego, co sprawia, że aseptyczność w procesie produkcji jest kluczowa. Aseptyczne warunki zapewniają, że produkt jest wolny od patogenów, co minimalizuje ryzyko wtórnych infekcji. W kontekście farmaceutycznym, stosowanie technik aseptycznych obejmuje m.in. dezynfekcję powierzchni, używanie jednorazowych narzędzi oraz stosowanie odzieży ochronnej. Dobre praktyki produkcyjne, zgodne z wytycznymi GMP (Good Manufacturing Practices), zalecają, aby wszystkie preparaty stosowane w oknach operacyjnych, w tym krople do ucha, były wytwarzane w środowisku aseptycznym, co jest niezbędne dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i skuteczności. Przykładem może być stosowanie gentamycyny w terapii otitis media, gdzie aseptyczne przygotowanie produktu jest kluczowe dla powodzenia leczenia i uniknięcia powikłań.

Pytanie 35

Jakie jest synonimiczne określenie leku przeciwhistaminowego, którego nazwa międzynarodowa to dimenhydrynat, używanego w przypadku choroby lokomocyjnej?

A. Phenergan
B. Fenistil
C. Aviomarin
D. Diphergan

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aviomarin to nazwa handlowa leku, którego substancją czynną jest dimenhydrynat, stosowany powszechnie w leczeniu choroby lokomocyjnej. Dimenhydrynat jest lekiem przeciwhistaminowym, który działa poprzez blokowanie receptorów histaminowych H1, co skutecznie łagodzi objawy związane z nudnościami i wymiotami. Jego zastosowanie w terapii choroby lokomocyjnej jest potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi, które wykazały skuteczność tego leku w zapobieganiu nieprzyjemnym dolegliwościom podczas podróży. Przykładowo, osoby, które regularnie podróżują samochodem, samolotem czy statkiem, mogą skorzystać z Aviomarinu, aby uniknąć dyskomfortu. Dobrą praktyką jest przyjmowanie leku na około 30-60 minut przed podróżą, co zwiększa jego skuteczność. Ważne jest również, aby pacjenci, którzy przyjmują inne leki lub mają schorzenia przewlekłe, skonsultowali się z lekarzem przed jego użyciem, aby uniknąć interakcji i działań niepożądanych.

Pytanie 36

Substancją wspomagającą, dodawaną do maści w celu zwiększenia zawartości wody, jest

A. cholesterol
B. parafina ciekła
C. tokoferol
D. wazelina żółta

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Cholesterol jest substancją pomocniczą, która pełni kluczową rolę w formulacji maści, zwłaszcza w kontekście zwiększenia ich liczby wodnej. Jego właściwości emulgacyjne pozwalają na tworzenie stabilnych emulsji, co jest szczególnie istotne w przypadku preparatów zawierających wodę. Cholesterol, jako naturalny lipid, wspomaga wchłanianie substancji czynnych przez skórę, co zwiększa efektywność terapeutyczną maści. W praktyce, zastosowanie cholesterolu w formulowaniu preparatów dermatologicznych może obejmować kremy nawilżające, które dzięki niemu mogą lepiej integrować wodę i substancje nawilżające, co poprawia funkcję bariery skórnej. Ponadto, cholesterol jest zgodny z zasadami farmakologii, które zakładają użycie komponentów biokompatybilnych, co czyni go bezpiecznym i skutecznym składnikiem w produkcji kosmetyków i farmaceutyków. Warto również pamiętać, że jego zastosowanie znajduje potwierdzenie w literaturze branżowej, gdzie cholesterol wskazywany jest jako doskonały nośnik substancji aktywnych, co czyni go preferowanym wyborem w formulacjach, które wymagają wysokiej biodostępności substancji czynnych.

Pytanie 37

Jakie surowce farmaceutyczne pozyskuje się z roślin?

A. Wosk biały, olej sezamowy, olbrot
B. Olej wątłuszowy, olbrot, wosk żółty
C. Olej kakaowy, olej wiesiołkowy, wosk karnauba
D. Wosk karnauba, ichtiol, olej wątłuszowy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "Olej kakaowy, olej wiesiołkowy, wosk karnauba" jest poprawna, ponieważ wszystkie wymienione substancje są pozyskiwane z roślin. Olej kakaowy jest tłuszczem roślinnym uzyskiwanym z ziaren kakaowca, a jego zastosowanie obejmuje zarówno przemysł spożywczy, jak i kosmetyczny, gdzie stosuje się go jako środek nawilżający i zmiękczający skórę. Olej wiesiołkowy natomiast pozyskiwany jest z nasion wiesiołka i zawiera cenne kwasy tłuszczowe omega-6, co sprawia, że jest często używany w suplementach diety oraz produktach do pielęgnacji skóry dla poprawy jej elastyczności i nawilżenia. Wosk karnauba, pozyskiwany z liści palmy Copernicia prunifera, jest stosowany jako naturalny emulgator i stabilizator w kosmetykach, a także w przemyśle spożywczym jako środek do glazowania. Te substancje są zgodne z zasadami stosowania surowców naturalnych w farmacji i kosmetologii, co potwierdza ich szerokie zastosowanie w branży.

Pytanie 38

Leki o działaniu inotropowym dodatnim podnoszą

A. moc skurczu mięśnia sercowego
B. częstotliwość skurczów serca
C. napięcie sercowego mięśnia
D. szybkość przewodzenia w sercu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Leki działające inotropowo dodatnio mają na celu zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego, co jest kluczowe w leczeniu stanów takich jak niewydolność serca. Działanie inotropowe dodatnie polega na zwiększeniu dostępności wapnia w komórkach mięśnia sercowego, co przekłada się na silniejsze skurcze. Przykłady takich leków to digoksyna oraz niektóre katecholaminy, takie jak dobutamina. W praktyce klinicznej, leki te stosuje się w sytuacjach wymagających poprawy wydolności serca, zwłaszcza w przypadkach związanych z obniżonym rzutem serca. Umożliwiają one pacjentom funkcjonowanie z lepszą tolerancją wysiłku oraz zmniejszają objawy związane z zastoinową niewydolnością serca, co jest zgodne z zaleceniami aktualnych wytycznych dotyczących terapii niewydolności serca. Działanie tych leków jest szczególnie istotne w kontekście standardów opieki nad pacjentami z chorobami serca, gdzie celem jest poprawa jakości życia oraz wydolności fizycznej pacjentów.

Pytanie 39

Jakie jest zastosowanie antagonistów receptorów leukotrienowych w terapii?

A. choroby nadciśnieniowej
B. schorzeń zakrzepowo-zatorowych
C. astmy
D. niewydolności mięśnia sercowego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Antagoniści receptorów leukotrienowych, takie jak montelukast czy zafirlukast, są lekami stosowanymi w terapii astmy. Działają one poprzez blokowanie receptorów leukotrienowych, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego w drogach oddechowych oraz ograniczenia skurczu oskrzeli. Leukotrieny to substancje chemiczne wydzielane w odpowiedzi na alergeny, które przyczyniają się do objawów astmy, takich jak duszność, kaszel czy świszczący oddech. W praktyce klinicznej antagoniści receptorów leukotrienowych są często stosowani jako terapia uzupełniająca, szczególnie u pacjentów, którzy nie osiągają wystarczającej kontroli objawów przy pomocy tylko glikokortykosteroidów wziewnych. Badania wykazały, że stosowanie tych leków może poprawić jakość życia pacjentów z astmą, zmniejszyć liczbę zaostrzeń oraz poprawić kontrolę nad chorobą. Ponadto, antagoniści receptorów leukotrienowych są również użyteczni w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, co czyni je wszechstronnymi w terapii chorób układu oddechowego.

Pytanie 40

Podczas ekstrakcji wysuszonej substancji roślinnej przy użyciu roztworu etanolowo-wodnego w temperaturze otoczenia uzyskuje się

A. odwar
B. napar
C. nalewkę
D. intrakt

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Nalewka to ekstrakt roślinny uzyskiwany poprzez macerację surowca roślinnego w roztworze etanolowo-wodnym. Proces ten najczęściej odbywa się w temperaturze pokojowej, co pozwala na zachowanie cennych składników aktywnych roślin. Dzięki zastosowaniu etanolu, który działa jako rozpuszczalnik, nalewki cechują się dużą efektywnością w ekstrakcji związków bioaktywnych, takich jak flawonoidy, alkaloidy czy olejki eteryczne. Praktyczne zastosowanie nalewek jest szerokie – są one wykorzystywane w medycynie naturalnej, kosmetykach oraz jako składniki różnorodnych preparatów zdrowotnych. Zgodnie z wytycznymi farmakopei, nalewki mogą być stosowane jako środki wspomagające w leczeniu wielu dolegliwości, co czyni je popularnym wyborem w fitoterapii. Warto pamiętać, aby nalewki przygotowywać zgodnie z określonymi proporcjami, co zapewnia ich skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania.