Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.04 - Wykonywanie badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 9 grudnia 2025 10:10
  • Data zakończenia: 9 grudnia 2025 10:34

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Rozpraszanie promieniowania świetlnego przez cząstki koloidalne, które mają wymiary mniejsze od długości fali światła, to zjawisko

A. Ramana
B. Kerra
C. Zeemana
D. Tyndalla
Efekt Tyndalla to naprawdę ciekawe zjawisko, które można zaobserwować, gdy światło przechodzi przez cząstki zawieszone w cieczy lub gazie. Te cząstki są mniejsze niż długość fali świetlnej, co sprawia, że światło się rozprasza. Wiesz, jak w mgłę czy dymie widać promienie słońca? To właśnie efekt Tyndalla. Jest to ważne zjawisko w biologii, bo pomaga nam analizować koloidy, ale też w medycynie, na przykład przy ocenie jakości płynów, które podajemy pacjentom. W technologii również ma swoje zastosowania, jak w spektroskopii, gdzie pozwala nam badać rozmiar cząstek i ich interakcje z promieniowaniem. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe także w przemyśle chemicznym, szczególnie przy pracy nad zawiesinami i emulsjami. Jak dla mnie, im lepiej opanujemy ten temat, tym łatwiej będzie projektować różne procesy technologiczne i kontrolować jakość produktów.

Pytanie 2

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pomiaru stężenia dwutlenku węgla, tlenku węgla oraz tlenu w atmosferze i w gazach spalinowych?

A. Kiejdala
B. Hoffmana
C. Kippa
D. Orsata
Wybór aparatu Kippa, Hoffmana czy Kiejdala do pomiaru gazów jest nieprawidłowy, ponieważ każdy z tych urządzeń ma inne zastosowania i nie spełnia funkcji analizy stężenia CO2, CO i O2. Aparat Kippa, znany głównie z zastosowań w chemii, służy do przeprowadzania reakcji chemicznych i nie jest przeznaczony do monitorowania stężenia gazów w atmosferze. Z kolei aparat Hoffmana, który działa na zasadzie elektrolizy, jest wykorzystywany do naukowego rozdzielania gazów, ale również nie nadaje się do dokładnych pomiarów ich stężenia w powietrzu. Natomiast aparat Kiejdala, będący klasycznym narzędziem do analiz chemicznych, nie oferuje odpowiednich metod pomiarowych dla gazów w atmosferze. W kontekście pomiarów, kluczowe jest zrozumienie, że do efektywnego monitorowania jakości powietrza i emisji spalin wymagane są urządzenia zaprojektowane specjalnie do tego celu, takie jak Orsata. Nieprecyzyjne dobieranie urządzeń do pomiarów może prowadzić do błędnych wniosków i niedokładnych danych, co z kolei ma negatywne konsekwencje dla ochrony zdrowia oraz środowiska. Stosowanie nieodpowiednich aparatur pomiarowych może wynikać z braku wiedzy na temat specyfiki różnych urządzeń oraz ich zastosowań, co jest typowym błędem w analizach chemicznych i pomiarowych. Właściwe dobieranie narzędzi pomiarowych jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych i użytecznych wyników.

Pytanie 3

Na zmiareczkowanie 10 cm3 roztworu KOH zużyto 10 cm3 0,1000-molowego roztworu H2SO4. Oblicz ilość KOH w badanej próbce w g/100 cm3.

MK = 39 g/mol, MO = 16 g/mol, MH = 1 g/mol, MS = 32 g/mol
A. 0,002 g/cm3
B. 0,112 g/cm3
C. 1,12 g/cm3
D. 0,0001 g/cm3
W przypadku udzielenia odpowiedzi, która nie jest równa 1,12 g/cm3, istnieje prawdopodobieństwo, że nieprawidłowo zrozumiałeś zasady stoichiometrii oraz neutralizacji kwasów i zasad. Na przykład, jeśli wybrałeś odpowiedź 0,002 g/cm3, mogło to wynikać z niepoprawnego przeliczenia ilości moli KOH, które są potrzebne do zneutralizowania H2SO4. Zastosowanie niewłaściwego stosunku molowego reagentów jest częstym błędem, ponieważ reakcja ta wymaga 2 moli KOH na 1 mol H2SO4, co oznacza, że na każdy mol kwasu przypada znacznie więcej wodorotlenku. Dodatkowo, niewłaściwe przeliczenie jednostek może prowadzić do błędnych wniosków. Z kolei odpowiedzi takie jak 0,0001 g/cm3 czy 0,112 g/cm3 mogą sugerować pomyłki związane z jednostkami lub zrozumieniem, jak przeliczać masy molowe na stężenia. Często studenci pomijają kluczowe kroki w obliczeniach, co skutkuje błędnymi wartościami. Niezrozumienie koncepcji stężenia w g/100 cm3 oraz właściwego przelicznika między jednostkami objętości a masą również przyczynia się do takich wyników. Aby uniknąć tych błędów, warto zwrócić uwagę na dokładne przeliczenia stoichiometryczne oraz zrozumienie relacji między reagentami w reakcjach chemicznych.

Pytanie 4

W tabeli przedstawiono skalę wzorców do oznaczania barwy wody.
Wyznacz barwę badanej próbki wody, korzystając ze wzoru:

Numer wzorca1.2.3.4.5.
Odmierzona ilość roztworu wzorcowego [cm3]01234
Barwa w stopniach mg Pt/dm305101520

Objętość
badanej próbki
wody [cm3]
100
Wzorzec2.

X = a · 100 V

gdzie:

a – odczytana ze skali wzorców barwa próbki, mg Pt/dm³

V – objętość próbki, cm³

A. 10 mgPt/dm3
B. 5 mgPt/dm3
C. 0 mgPt/dm3
D. 15 mgPt/dm3
Poprawna odpowiedź to 5 mgPt/dm3, ponieważ wyznaczenie barwy badanej próbki wody odbywa się na podstawie kalibracji z użyciem wzorca nr 2, który odpowiada wartości 5 mgPt/dm3. W praktyce, takie pomiary są kluczowe w monitoringu jakości wody, zwłaszcza w kontekście ochrony środowiska i regulacji dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia. Wartości te są istotne, ponieważ mogą wpływać na zdrowie publiczne oraz efektywność procesów oczyszczania wody. Dobrą praktyką jest regularne porównywanie wyników z obowiązującymi normami, takimi jak te określone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) czy lokalne przepisy sanitarno-epidemiologiczne. Ustalając barwę wody, możemy ocenić obecność zanieczyszczeń organicznych, co bezpośrednio przekłada się na podejmowanie działań naprawczych i poprawę jakości wody. Przykładowo, w przypadku wykrycia zbyt wysokiej barwy, może to wskazywać na potrzebę intensyfikacji procesu filtracji lub zastosowania dodatkowych metod oczyszczania.

Pytanie 5

Reakcja biuretowa polega na dodaniu do badanej mieszaniny roztworów silnej zasady i siarczanu(VI) miedzi(II). Jeśli w analizowanej próbce znajduje się białko, to roztwór zmienia kolor z niebieskiego na

A. brunatną
B. żółtą
C. fioletową
D. zieloną
Reakcja biuretowa jest szeroko stosowana w biochemii do określenia obecności białek w różnych próbkach, takich jak osocze krwi czy płyny ustrojowe. Głównym składnikiem tej reakcji jest siarczan(VI) miedzi(II), który w obecności peptydów i białek reaguje, tworząc kompleksy, które zmieniają barwę. Kiedy białko jest obecne w próbce, roztwór zmienia swoją barwę z niebieskiej na fioletową dzięki powstaniu kompleksu miedziowego. Kolor fioletowy jest wynikiem interakcji między miedzią a wiązaniami peptydowymi białka. Metoda ta jest niezwykle przydatna w diagnostyce medycznej oraz w badaniach biologicznych, ponieważ pozwala na szybkie i efektywne oznaczenie stężenia białek, co jest istotne w wielu procesach metabolicznych.

Pytanie 6

Zawartość kwasu octowego oznaczano alkacymetrycznie, mierząc zmiany przewodnictwa właściwego mieszaniny reakcyjnej w wyniku dodawania roztworu NaOH. Przebieg miareczkowania przedstawiają linie

Ilustracja do pytania
A. D i F
B. A i E
C. B i F
D. C i E
Wybór odpowiedzi C i E jest poprawny, ponieważ na wykresie miareczkowania kwasu octowego za pomocą NaOH przewodnictwo roztworu zmienia się w specyficzny sposób. Zanim osiągnięty zostanie punkt końcowy miareczkowania, przewodnictwo rośnie z powodu reakcji pomiędzy kwasem a zasadowym NaOH, co prowadzi do powstania octanu sodu. Octan sodu, będąc solą, ma lepsze właściwości przewodzące niż kwas octowy, co powoduje wzrost przewodnictwa. Po punkcie końcowym, jeżeli dodawany jest dalszy NaOH, przewodnictwo rośnie ponownie, ponieważ wolne jony OH- wpływają na przewodnictwo roztworu. Przykładowo, w praktycznych zastosowaniach alkacymetrii, technika ta jest wykorzystywana do analizy zawartości kwasów w produktach spożywczych, farmaceutykach oraz w badaniach środowiskowych. Ważne jest, aby zrozumieć, że zmiany przewodnictwa są kluczowym wskaźnikiem w określaniu punktu równoważnikowego miareczkowania. Dobrą praktyką jest prowadzenie miareczkowania pod stałą kontrolą pH, co pozwala na precyzyjniejsze określenie punktu końcowego.

Pytanie 7

Ilościowe oznaczanie składnika w badanym roztworze za pomocą metody miareczkowej polega na

A. miareczkowaniu badanej próbki do momentu uzyskania zmiany koloru wskaźnika
B. pomiarze objętości roztworu o znanym stężeniu, który reagował ilościowo z oznaczanym składnikiem
C. wytrącaniu trudno rozpuszczalnego osadu poprzez mianowany roztwór odczynnika strącającego
D. użyciu mianowanego roztworu odpowiedniego kwasu lub zasady oraz właściwie dobranego wskaźnika kwasowo-zasadowego
Analiza miareczkowa jako metoda oznaczania ilościowego składnika w roztworze nie polega jedynie na zastosowaniu mianowanego roztworu kwasu lub zasady oraz wskaźnika kwasowo-zasadowego. Mimo że wskaźniki są istotnym elementem miareczkowania, ich użycie nie wystarcza do uzyskania dokładnych wyników. Użycie wskaźnika kwasowo-zasadowego, takiego jak fenoloftaleina, jest tylko jednym z aspektów, a sama zmiana koloru nie zawsze wskazuje na pełne reakcje, które następują w trakcie miareczkowania. Ponadto, wytrącanie trudno rozpuszczalnych osadów, chociaż jest metodą analizy chemicznej, nie jest bezpośrednio związane z miareczkowaniem, które koncentruje się na reakcji między reagentem a analitem, a nie na tworzeniu osadów. Miareczkowanie to precyzyjna technika wymagająca nie tylko pomiaru objętości, ale również znajomości zasad chemicznych rządzących reakcjami, co wymaga od analityka dogłębnej wiedzy na temat stosowanych reagentów, ich stężeń oraz warunków reakcji. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do nieprawidłowych wniosków, mogą obejmować mylenie różnych metod analitycznych oraz ich zastosowań, co często prowadzi do niedoszacowania znaczenia dokładnych pomiarów i kontroli warunków reakcji w procesie analizy. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że miareczkowanie opiera się na pełnej reakcji chemicznej, której pełne zrozumienie jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych i powtarzalnych wyników.

Pytanie 8

Którą właściwość fizyczną substancji można wyznaczyć za pomocą przyrządu przedstawionego na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Opór.
B. Lepkość.
C. Twardość.
D. Gęstość.
Gęstość substancji jest kluczową właściwością fizyczną, która ma zastosowanie w wielu dziedzinach nauki i technologii. Gęstość definiowana jest jako stosunek masy substancji do jej objętości. Waga hydrostatyczna Westphala-Mohra, przedstawiona na rysunku, jest specjalistycznym narzędziem stworzonym do precyzyjnego pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie zanurzenia pływaka w cieczy, co pozwala na wyważenie go z użyciem zestawu odważników. Przykładowe zastosowania gęstości obejmują przemysł chemiczny, gdzie gęstość cieczy może wpłynąć na procesy reakcyjne, oraz kontrolę jakości w produkcji płynów. Pomiar gęstości jest także istotny w geologii, gdzie pomaga określić charakterystyki skał. Standardy branżowe, takie jak ASTM D854, określają metody pomiaru gęstości, co potwierdza znaczenie tej właściwości w praktyce inżynieryjnej oraz badawczej. Zrozumienie gęstości ma również znaczenie w kontekście obliczeń związanych z pływalnością obiektów w cieczy oraz w analizach dotyczących mieszanin i roztworów.

Pytanie 9

Zielonkawo lub żółtozielono zabarwiony płomień palnika sygnalizuje obecność jonów

A. wapnia
B. baru
C. potasu
D. sodu
Zabarwienie płomienia palnika na jasnozielono lub żółtozielono jest charakterystyczne dla obecności jonów baru (Ba²⁺). Bar, jako metal alkaliczny ziem rzadkich, wykazuje specyficzne właściwości spektroskopowe, które powodują, że jego jony emitują światło o takiej barwie podczas spalania. W praktyce, analiza płomieniowa jest jedną z technik wykorzystywanych w chemii analitycznej do identyfikacji obecności określonych metali w próbkach. Na przykład, w laboratoriach środowiskowych metoda ta może być używana do wykrywania zanieczyszczeń metalicznych w wodzie czy glebie. Dobre praktyki w zakresie identyfikacji metali za pomocą analizy płomieniowej wymagają wykorzystania kalibracji z wzorcami o znanym składzie, co podnosi wiarygodność uzyskiwanych wyników. Ponadto, znajomość odpowiednich długości fal emitowanych przez różne jony jest kluczowa dla poprawnej interpretacji wyników analizy.

Pytanie 10

Przed każdym pomiarem pryzmaty refraktometru powinny być starannie oczyszczone

A. 2% roztworem zasady sodowej i osuszyć
B. acetonem lub eterem i osuszyć
C. 10% roztworem kwasu solnego i wysuszyć
D. roztworem kwasu octowego i pozostawić do wyschnięcia
Odpowiedź o czyszczeniu pryzmatów refraktometru acetonem lub eterem jest całkiem na miejscu. Te rozpuszczalniki naprawdę dobrze radzą sobie z usuwaniem brudu i tłuszczy, co ma duże znaczenie, gdy zależy nam na precyzyjnych pomiarach. W laboratoriach, gdzie dokładność to podstawa, warto korzystać z takich substancji, bo wskazują na to różne standardy branżowe, jak ISO czy ASTM. Po oczyszczaniu pryzmatów, pamiętajmy też o ich dokładnym osuszeniu, bo inaczej mogą pojawić się smugi, które mogą zepsuć wyniki. Przykład? Analiza roztworów cukrów, gdzie czystość pryzmatów bezpośrednio wpływa na to, co odczytamy. Regularne czyszczenie sprzętu, w tym refraktometrów, to naprawdę ważna sprawa, jeśli chcemy mieć jakość analiz na wysokim poziomie.

Pytanie 11

Jakie cechy powinien mieć preparat mikroskopowy?

A. niedobry mechanicznie
B. bardzo gruby
C. nieprzezroczysty
D. stabilny biologicznie
Preparat mikroskopowy powinien być trwały biologicznie, co oznacza, że materiały użyte do jego przygotowania muszą wykazywać odporność na degradację przez mikroorganizmy, enzymy i inne czynniki biologiczne. W kontekście mikroskopii, trwałość biologiczna jest kluczowa dla zachowania integralności strukturalnej i kompozycyjnej preparatu w czasie obserwacji. Przykładem mogą być preparaty histologiczne, które często są utrwalane w formalinie lub innych utrwalaczach. Utrwalanie ma na celu nie tylko zachowanie struktury komórek, ale również ich właściwości chemicznych i biologicznych, co jest niezbędne do przeprowadzenia dokładnych analiz. Zgodnie z dobrymi praktykami w laboratoriach biologicznych, preparaty powinny być poddawane również odpowiednim procesom dehydratacji i impregnacji, co zwiększa ich trwałość i pozwala na uzyskanie wysoce szczegółowych obrazów w mikroskopii świetlnej lub elektronowej. Przykłady zastosowania trwałych biologicznie preparatów obejmują badania patologiczne, gdzie ocena zmian morfologicznych jest kluczowa dla postawienia diagnozy.

Pytanie 12

Część opisu skutków analizy
(...) generuje kation jednowartościowy, a sole powstałe z tym kationem to w przeważającej mierze substancje trudnorozpuszczalne. Większość jego soli jest bezbarwna. Ten bezbarwny jon ma zdolność do tworzenia jonów kompleksowych, na przykład z tiosiarczanem sodowym. Związki tego kationu są wrażliwe na światło (ciemnieją pod jego działaniem), dlatego powinny być przechowywane w pojemnikach z ciemnego szkła (...) Z opisu wynika, że w analizowanym surowcu jakościowo oznaczano kation

A. Na+
B. Pb2+
C. Ag+
D. Mg2+
Odpowiedź Ag+ jest poprawna, ponieważ kation srebra (Ag+) rzeczywiście tworzy sole, które są w większości substancjami trudno rozpuszczalnymi, co jest zgodne z opisanymi efektami analizy. Większość soli srebra, takich jak AgCl (chlorek srebra) czy AgBr (bromek srebra), jest praktycznie nierozpuszczalna w wodzie. Dodatkowo, związki srebra są zazwyczaj bezbarwne, co również znajduje potwierdzenie w fragmencie opisu. Kation srebra wykazuje zdolność do tworzenia kompleksów, na przykład z tiosiarczanem sodowym, co jest kluczowym aspektem w chemii analitycznej. Srebro jest także znane ze swojej wrażliwości na światło, co oznacza, że jego sole mogą ulegać fotodegradacji – dlatego istotne jest ich przechowywanie w ciemnych pojemnikach, co jest standardową praktyką w laboratoriach chemicznych. Te cechy sprawiają, że srebro jest szeroko stosowane w różnych dziedzinach, takich jak fotografia, elektronika czy medycyna, na przykład w postaci srebra koloidalnego, które ma właściwości antybakteryjne.

Pytanie 13

Do zmiareczkowania 30,0 cm3 roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/dm3 użyto KOH. Jaką masę KOH zawierała ta odważka?
MKOH = 56 g/mol

A. 1,680 g
B. 0,168 g
C. 0,300 g
D. 3,000 g
Aby obliczyć masę KOH w odważce, musimy najpierw obliczyć liczbę moli HCl, która została zużyta w reakcjach zobojętniania. Stężenie HCl wynosi 0,1 mol/dm³, a objętość roztworu to 30,0 cm³, co możemy przeliczyć na dm³: 30,0 cm³ = 0,030 dm³. Używając wzoru: liczba moli = stężenie * objętość, otrzymujemy: liczba moli HCl = 0,1 mol/dm³ * 0,030 dm³ = 0,003 mol. Reakcja między KOH a HCl jest reakcją 1:1, co oznacza, że ilość moli KOH jest równa ilości moli HCl. Zatem mamy 0,003 mol KOH. Teraz możemy obliczyć masę KOH, używając wzoru: masa = liczba moli * masa molowa. Masa molowa KOH wynosi 56 g/mol, więc masa KOH = 0,003 mol * 56 g/mol = 0,168 g. Zatem poprawna odpowiedź to 0,168 g. Tego typu obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie ważne jest precyzyjne przygotowanie roztworów oraz obliczanie reagentów potrzebnych do reakcji chemicznych, zgodnie z dobrymi praktykami w chemii analitycznej.

Pytanie 14

W tabeli przedstawiono fragment opisu parametrów

Zakresy pomiarowePrzewodnictwo: 0,01 µS/cm÷500 mS/cm
Zasolenie: 0,0÷1999 mg/l NaCl 2.0÷50,0 g/l NaCl
Błąd pomiaru (± 1 cyfra)Przewodnictwo ≤ 0,5%,
Zasolenie ≤ 0,5%,
Temperatura odniesienia20 lub 25°C. Ustawienie fabryczne: 25°C
Warunki otoczeniaTemperatura pracy: 0°C do 50°C, temperatura przechowywania:
-15°C do 65°C, 80% wilgotności względnej (bez kondensacji)
A. konduktometru.
B. nefelometru.
C. pehametru.
D. termometru.
Wybór nefelometru, termometru lub pehametru jako odpowiedzi świadczy o nieporozumieniu dotyczących funkcji poszczególnych urządzeń pomiarowych. Nefelometr jest przeznaczony do pomiaru mętności cieczy, co oznacza, że mierzy rozproszenie światła w próbce. Jest to istotne w kontekście analizy jakości wód, ale nie ma związku z pomiarem przewodnictwa elektrycznego. Termometr, z kolei, służy do pomiaru temperatury i nie ma żadnego zastosowania w kontekście przewodnictwa. Pehametr jest urządzeniem do pomiaru pH, które również nie odnosi się do przewodnictwa. Typowym błędem popełnianym przez uczniów jest mylenie funkcji i zastosowań tych urządzeń, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. Kluczowe jest, aby przy wyborze odpowiedzi kierować się wiedzą o specyfice urządzenia i jego zastosowaniu w praktyce. Zrozumienie różnic między tymi urządzeniami jest niezbędne, aby uniknąć takich pomyłek w przyszłości oraz właściwie dobierać sprzęt do analiz chemicznych czy środowiskowych. Wiedza ta jest fundamentem w pracy każdego technika laboratoryjnego oraz specjalisty w dziedzinie analizy chemicznej.

Pytanie 15

W literaturze chromatografię określa się skrótem GC

A. gazową
B. bibułową
C. cienkowarstwową
D. jonowymienną
Odpowiedź "gazową" jest prawidłowa, ponieważ skrót GC w kontekście chromatografii odnosi się do chromatografii gazowej. Jest to technika analityczna, która wykorzystuje różnice w lotności substancji do ich separacji i identyfikacji. Chromatografia gazowa jest powszechnie stosowana w laboratoriach analitycznych, zwłaszcza w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, do analizy lotnych związków organicznych w próbkach. Na przykład, w badaniach środowiskowych, chromatografia gazowa może być używana do wykrywania zanieczyszczeń w wodzie lub powietrzu. Zgodnie z normami ISO i ASTM, chromatografia gazowa jest często stosowana jako metoda referencyjna, co podkreśla jej znaczenie w analizach jakościowych i ilościowych. Dobre praktyki laboratoryjne w zakresie chromatografii gazowej obejmują kalibrację sprzętu, właściwe przygotowanie próbki oraz zastosowanie odpowiednich kolumn chromatograficznych, co wpływa na dokładność i powtarzalność wyników.

Pytanie 16

Przedstawioną na rysunku krzywą wyznaczono przy pomocy

Ilustracja do pytania
A. konduktometru.
B. polarymetru.
C. piknometru.
D. pehametru.
Poprawna odpowiedź na to pytanie to "pehametru", ponieważ krzywa przedstawiona na rysunku ilustruje zmiany pH w zależności od objętości dodanego roztworu. Tego typu pomiary są kluczowe w chemii analitycznej, szczególnie podczas titracji kwasowo-zasadowej, gdzie monitorowanie pH jest niezbędne do określenia punktu równoważnikowego. pH-metr jest specjalistycznym urządzeniem, które skutecznie mierzy stężenie jonów wodorowych w roztworze, co pozwala na precyzyjne określenie jego kwasowości lub zasadowości. Zastosowania pH-metrów obejmują zarówno laboratoria badawcze, jak i przemysłowe, na przykład w przemyśle spożywczym do monitorowania pH produktów, co ma wpływ na ich smak oraz trwałość. W kontekście standardów branżowych, pH-metry powinny być regularnie kalibrowane przy użyciu wzorcowych roztworów pH, aby zapewnić dokładność pomiarów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 17

Rodzaj chromatografii, w której rozdzielanie składników następuje na podstawie różnic w rozpuszczalności osadów formujących się w wyniku reakcji między jonami w roztworze a osadzonym na nośniku reagentem strącającym, określa się mianem chromatografii

A. jonowymiennej
B. żelowej
C. osadowej
D. adsorbcyjnej
Odpowiedzi, które nie dotyczą chromatografii osadowej, chociaż mogą dotyczyć innych metod chromatograficznych, niestety nie odpowiadają na pytanie. Na przykład chromatografia jonowymienna zajmuje się wymianą jonów między żywicą a roztworem, co sprawia, że nie daje efektu strącania osadów, a to jest kluczowe w tym, co opisano w pytaniu. Z kolei chromatografia żelowa rozdziela cząsteczki według ich rozmiaru, co również nie pasuje do sedna sprawy. Metoda adsorpcyjna bazuje na powinowactwie składników do fazy stacjonarnej, co przeczy idei chromatografii osadowej, gdzie chodzi o reakcję chemiczną, prowadzącą do osadzania się substancji. Nie możemy zapominać o znaczeniu różnicy rozpuszczalności w kontekście rozdzielania składników, bo to sedno chromatografii osadowej. Zrozumienie tych różnic jest mega istotne, jeśli chcemy dobrze stosować metody chromatograficzne w laboratoriach – to naprawdę ma ogromne znaczenie dla jakości analiz i produktów.

Pytanie 18

Korzystając z krzywej wzorcowej, określ stężenie badanej próbki, jeżeli absorbancja wynosi 0,6.

Ilustracja do pytania
A. 4 mg/dm3
B. 2 mg/dm3
C. 3 mg/dm3
D. 5 mg/dm3
Odpowiedź 3 mg/dm3 jest poprawna, ponieważ dobrze odzwierciedla zależność pomiędzy absorbancją a stężeniem substancji w roztworze. Zgodnie z zasadami spektrofotometrii, kiedy analizujemy próbki, absorbancja (A) związana jest ze stężeniem (c) na podstawie równania Beer-Lamberta: A = ε * c * l, gdzie ε to współczynnik absorbcji molowej, a l to długość drogi optycznej. W tym przypadku, wykorzystując krzywą wzorcową, możemy wizualnie porównać zmierzoną absorbancję z wartościami stężenia. Wysoka precyzja tej metody sprawia, że jest szeroko stosowana w laboratoriach chemicznych do określania stężenia substancji w roztworze, co ma kluczowe znaczenie w analizach jakościowych i ilościowych. Przykładem może być analiza próbek wody, gdzie monitorowanie stężenia zanieczyszczeń jest istotne dla ochrony środowiska. Dobrze skonstruowana krzywa wzorcowa zapewnia wiarygodność wyników, co jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej i normami ISO.

Pytanie 19

Jaką metodę analizy ilościowej wykorzystuje się do oznaczania stężenia nadtlenku wodoru w 3% roztworze wody utlenionej?

A. Alkacymetrię
B. Argentometrię
C. Redoksymetrię
D. Kompleksometrię
Alkacymetria, mimo że jest dość znana w chemii, nie nadaje się za bardzo do oznaczania nadtlenku wodoru. Ta metoda polega na pomiarze pH roztworów, a to kompletnie nie pasuje do substancji utleniających, takich jak nadtlenek wodoru. W praktyce korzystanie z alkacymetrii może sprawić, że wyniki będą błędne, bo zmiany pH nie są bezpośrednio związane z nadtlenkiem, a bardziej z innymi składnikami roztworu, co może wprowadzać zamieszanie. Z kolei argentometria opiera się na reakcji z jonami srebra, co też nie zadziała w przypadku nadtlenku wodoru jako utleniacza. Moim zdaniem, użycie argentometrii w tym przypadku może prowadzić do błędnych wyników. Kompleksometria, chociaż działa przy oznaczaniu niektórych metali, tutaj też nie pasuje, bo opiera się na tworzeniu kompleksów z metalami, co nie ma związku z redoksami. Zrozumienie tych metod i kiedy je stosować jest ważne, by dostać dokładne wyniki w analizie.

Pytanie 20

Na podstawie informacji zamieszczonych w tabeli wskaż wzór związku, który wytrąci się w postaci osadu.

Badany kationOdczynnik grupowyNaOHBarwienie płomienia
Mg2+brakbiały osad
K+brakfiołkowy
Na+brakżółty
A. Mg(OH)
B. NaOH
C. Mg(OH)2
D. KOH
Wybierając odpowiedzi NaOH, Mg(OH) lub KOH, można napotkać pewne nieporozumienia dotyczące ich właściwości chemicznych i zachowania w roztworach. NaOH, znany jako wodorotlenek sodu, jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i nie wytrąca osadu w obecności jonów Mg2+. To związek silnie alkaliczny, który może prowadzić do wzrostu pH, ale nie powoduje wytrącania się Mg(OH)2, ponieważ sód nie uczestniczy w tworzeniu wodorotlenku magnezu. Z kolei Mg(OH) to niepoprawna forma, która nie występuje jako samodzielny związek; poprawna forma to Mg(OH)2. Ostatecznie KOH, czyli wodorotlenek potasu, również jest dobrze rozpuszczalnym związkiem, który nie sprzyja wytrącaniu się osadu z magnezu. Wybór tych odpowiedzi może wynikać z braku zrozumienia zachowań różnych grup metali w reakcjach z wodorotlenkami. Ważne jest, aby podczas analizy chemicznej rozważać właściwości rozpuszczalności i reakcje między różnymi jonami, aby uniknąć błędnych wniosków. Problemy te są typowe dla uczniów, którzy mogą zrozumieć reakcje chemiczne jedynie na poziomie powierzchownym, nie biorąc pod uwagę ich złożoności i interakcji między substancjami. W celu uniknięcia tych mylnych podejść warto zgłębić materiał dotyczący chemii nieorganicznej, co pomoże zrozumieć zasady formowania osadów oraz ich zastosowanie w praktyce chemicznej.

Pytanie 21

Analiza składników chemicznych próbki substancji organicznej odbywa się w badaniu

A. półilościowej
B. elementarnej
C. specjacyjnej
D. skróconej
Analiza skład pierwiastkowy próbki substancji organicznej, określana jako analiza elementarna, ma kluczowe znaczenie w chemii organicznej oraz w analizach chemicznych w ogóle. Metoda ta pozwala na dokładne określenie ilości poszczególnych pierwiastków, takich jak węgiel, wodór, tlen, azot i inne, w badanej próbce. Dzięki temu możliwe jest ustalenie jej składu chemicznego oraz struktury molekularnej. Przykładem zastosowania analizy elementarnej jest ocena jakości surowców w przemyśle chemicznym, gdzie precyzyjne określenie zawartości pierwiastków jest niezbędne do zapewnienia odpowiednich norm jakościowych. Ponadto, analiza elementarna stanowi podstawę dla dalszych badań, takich jak analiza spektralna czy chromatografia, które mogą dostarczyć dodatkowych informacji o właściwościach badanych substancji. Standardy branżowe, takie jak ISO 17025, podkreślają znaczenie wiarygodności i dokładności w takich analizach, co czyni je kluczowym elementem w zapewnieniu jakości w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 22

Na podstawie zamieszczonego schematu ilustrującego przeprowadzone badania wskaż, jaką barwę przyjmie roztwór w probówce oznaczonej numerem 2.

Ilustracja do pytania
A. Ceglastoczerwoną.
B. Fioletową.
C. Czarną.
D. Żółtą.
Poprawna odpowiedź to fioletowa, ponieważ reakcja białka jaja kurzego z CuSO4 i NaOH prowadzi do utworzenia kompleksu, który ma charakterystyczną barwę fioletową. W procesie tym jony miedzi tworzą związki z grupami peptydowymi obecnymi w białkach, co jest podstawą testu biuretowego. Takie reakcje są szeroko stosowane w biochemii, gdzie identyfikacja białek jest kluczowa w wielu badaniach, w tym analizie żywności, diagnostyce medycznej oraz w badaniach biomolekularnych. W praktyce, oznaczenie białek metodą biuretową jest standardowym protokołem, który może być używany do ilościowej analizy białka w roztworach, co ma istotne znaczenie w laboratoriach zajmujących się biotechnologią i medycyną. Dodatkowo, zrozumienie tego procesu jest ważne dla prawidłowego interpretowania wyników badań laboratoryjnych, co może mieć wpływ na diagnostykę chorób oraz kontrolę jakości produktów spożywczych.

Pytanie 23

Przeprowadzano analizę jakościową próbki według schematu:

Badana próbka zawierała kation



badany roztwór zawierający jony X2+
+ roztwór HCl
XCl2↓ biały osad
+ H2O: ogrzać
roztwór X2+:
podzielić na 2 części
+ roztwór KIoziębić
XI2 żółty osadXCl2↓ biały osad
A. Hg2+
B. Ag+
C. Pb2+
D. Cd2+
Wybierając odpowiedzi takie jak Cd2+, Hg2+ czy Ag+, można zauważyć, że zawierają one błędne założenia dotyczące reakcji chemicznych i ich właściwości. Kation Cd2+ w reakcji z HCl również nie tworzy białego osadu, a jego chemiczne właściwości różnią się od tych przypisywanych ołowiu. Kadm (Cd) w postaci kadmowozłotego nie wytrąca się w takiej samej formie jak Pb2+. Podobnie, gdy mówimy o kationie Hg2+, jego reakcje z HCl prowadzą do powstawania osadu Hg2Cl2, który nie jest biały, lecz ma charakterystyczny kolor, co sprawia, że jego identyfikacja jest odmienna. Z kolei kation Ag+ tworzy biały osad AgCl, jednak nie jest rozpuszczalny w gorącej wodzie, co wyklucza go z możliwości bycia tym kationem. Często błąd w identyfikacji kationów wynika z braku zrozumienia ich unikalnych reakcji chemicznych oraz właściwości fizycznych. Aby poprawić swoje umiejętności analityczne, warto zwracać uwagę na szczegółowe właściwości kationów oraz na to, jak różne warunki eksperymentalne wpływają na wyniki reakcji. Właściwe rozumienie tych zasad jest kluczowe w chemii analitycznej i pozwala na unikanie typowych błędów w identyfikacji substancji.

Pytanie 24

W tabeli przedstawiono potencjały normalne niektórych układów redox Metodą jodometryczną pośrednią ilościowo można oznaczyć

Układ redoxPotencjał normalny [V]
I2 + 2 e- ⟷ 2 I-0,55
Pb2+ + 2 e- ⟷ Pb0-0,13
Sn2+ + 2 e- ⟷ Sn00,15
Bi3+ + 3 e- ⟷ Bi00,23
Fe3+ + 1 e- ⟷ Fe2+0,77
A. Sn(IV)
B. Bi(III)
C. Fe(III)
D. Pb(II)
Metoda jodometryczna pośrednia jest powszechnie stosowana w analizie chemicznej do ilościowego oznaczania substancji utleniających, takich jak Fe(III). W tym przypadku Fe(III) ma wyższy potencjał normalny (0,77 V) niż jod (0,55 V), co umożliwia mu utlenienie jodków do jodu. Proces ten opiera się na zasadzie redoks, gdzie substancja o wyższym potencjale utleniającym (Fe(III)) może zredukować substancję o niższym potencjale (jodki) do jej bardziej utlenionej formy (jod). Metoda ta jest szczególnie przydatna w analizach środowiskowych i chemicznych, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe. Przykładem zastosowania tej metody może być oznaczanie zawartości żelaza w próbkach wody pitnej, co jest zgodne z normami jakości wody. Dzięki tej metodzie można uzyskać wiarygodne wyniki, które są niezbędne do monitorowania stanu wód oraz przestrzegania przepisów prawnych dotyczących ochrony środowiska.

Pytanie 25

Liczba wskazująca ilość (w mg) KOH potrzebną do zneutralizowania wolnych kwasów tłuszczowych obecnych w badanym tłuszczu, to liczba

A. kwasowa
B. jodowa
C. estrowa
D. zmydlania
Odpowiedź "kwasowa" jest prawidłowa, ponieważ liczba kwasowa określa ilość (w mg) wodorotlenku potasu (KOH) potrzebną do całkowitego zobojętnienia wolnych kwasów tłuszczowych w próbce tłuszczu. Jest to kluczowy parametr w analizie tłuszczów, który pozwala ocenić ich jakość oraz czystość. W praktyce, pomiar liczby kwasowej jest niezbędny w przemyśle spożywczym, kosmetycznym oraz farmaceutycznym, gdzie kontrola jakości surowców jest fundamentalna. Wartość liczby kwasowej informuje o stopniu hydrolizy tłuszczy oraz ich potencjalnej oksydacji, co może wpływać na właściwości organoleptyczne i trwałość produktów. Dobry standard branżowy, taki jak ISO 660, dostarcza jednostkowej metody do określenia liczby kwasowej, co jest niezbędne dla producentów, aby spełniać wymagania jakościowe i regulacyjne. Ponadto, liczba kwasowa jest istotna przy ocenie wartości odżywczej tłuszczy oraz w formułowaniu produktów, które muszą spełniać określone normy żywieniowe.

Pytanie 26

Wygięty pręt wykonany ze szkła, metalu lub plastiku, który służy do przeprowadzania posiewów na powierzchni i rozprowadzania materiału biologicznego, jest w mikrobiologii określany jako

A. wymazówka
B. haczykiem
C. igła
D. głaszczka
Głaszczka jest narzędziem stosowanym w mikrobiologii do wykonywania posiewów powierzchniowych oraz do rozprowadzania materiału biologicznego na podłożu hodowlanym. Wykonana jest zazwyczaj ze szkła, metalu lub plastiku, co umożliwia jej łatwe oczyszczanie i dezynfekcję po użyciu. Praktyczne zastosowanie głaszczki polega na tym, że pozwala na równomierne nałożenie próbek mikroorganizmów na agarze, co jest kluczowe przy badaniu ich wzrostu oraz zróżnicowania. Właściwe techniki użycia głaszczki, takie jak odpowiednie kątowanie i ruchy, mają istotne znaczenie w uzyskiwaniu wiarygodnych wyników eksperymentalnych. W kontekście standardów jakości w laboratoriach mikrobiologicznych, stosowanie głaszczki zgodnie z procedurami sterylizacji oraz przestrzeganie zasad aseptyki jest kluczowe dla minimalizacji zanieczyszczeń krzyżowych. Ponadto, głaszczka jest narzędziem preferowanym w laboratoriach mikrobiologicznych, co odzwierciedlają również liczne wytyczne i normy, takie jak ISO 17025, które podkreślają znaczenie poprawnego wykonywania badań mikrobiologicznych.

Pytanie 27

Wykonano jodometryczne oznaczenie zawartości kwasu askorbinowego dla 4 próbek tabletek witaminy C, uzyskując wyniki:
Na podstawie informacji zawartych w opisie i wyników analizy można stwierdzić, że zawartość witaminy C

Opis
Na opakowaniach tabletek witaminy C producenci deklarują zawartość 200 mg kwasu askorbinowego.
Zgodnie z normą odchylenia od deklarowanej zawartości substancji leczniczej nie mogą przekraczać ±10% dla tabletek o zawartości poniżej 100 mg i ±5% dla tabletek o deklarowanej zawartości 100 mg i więcej.

Próbka1234
Zawartość kwasu askorbinowego198,5 mg211 mg201 mg205 mg
A. jest zgodna z normą dla wszystkich próbek.
B. nie jest zgodna z normą tylko dla próbki 2.
C. nie jest zgodna z normą dla próbek 2 i 4.
D. jest zgodna z normą tylko dla próbek 1 i 3.
Wiele osób błędnie interpretuje wyniki analizy zawartości witaminy C w suplementach diety, co prowadzi do mylnych wniosków. Na przykład, nieprawidłowe podejście do oceny próbki 2, która wykazuje wartość 211 mg, często skutkuje stwierdzaniem, że jest ona zgodna z normą. To błędne myślenie wynika z braku zrozumienia, jak ważne są normy jakościowe. Należy pamiętać, że normy te są ustalane z myślą o bezpieczeństwie konsumentów oraz skuteczności preparatów. Wartości takie jak 190 mg do 210 mg dla witaminy C to wynik obliczeń opartych na deklarowanej zawartości i zasadach tolerancji. Próbka 2 przekraczająca 210 mg wskazuje na potencjalne problemy w procesie produkcji lub niewłaściwe oznakowanie. Dodatkowo, twierdzenie, że inne próbki (1, 3 i 4) też mogą nie być zgodne, jest mylne, ponieważ wyniki tych próbek powinny być analizowane indywidualnie. Utrzymanie standardów jakości jest niezbędne do zapewnienia, że suplementy dostarczają deklarowanej ilości składników aktywnych, a to w konsekwencji wpływa na zdrowie konsumentów. Zrozumienie tych norm jest kluczowe dla każdej osoby zajmującej się analizą chemiczną, a także dla przemysłu suplementów diety.

Pytanie 28

Wykresy przedstawiają przebieg krzywych miareczkowania

Ilustracja do pytania
A. konduktometrycznego.
B. potencjometrycznego.
C. alkacymetrycznego.
D. spektrofotometrycznego.
Miareczkowanie spektrofotometryczne opiera się na pomiarze absorpcji światła przez roztwory chemiczne, a nie na przewodnictwie. W tej metodzie wykres przedstawia zmiany w absorpcji w funkcji stężenia analizowanej substancji, co nie ma związku z przewodnictwem. Użytkownicy, którzy odpowiedzieli na pytanie wskazując na tę metodę, mogą mylić się w zrozumieniu, że zmiana kolorystyki roztworu, wynikająca z reakcji chemicznej, jest bezpośrednio związana z miareczkowaniem konduktometrycznym. Dodatkowo, miareczkowanie potencjometryczne, które polega na pomiarze potencjału elektrycznego w roztworze, nie dostarcza informacji o przewodnictwie, lecz o pH roztworu. Błąd ten może wynikać z niejasności dotyczących różnic między metodami miareczkowania, a także z braku zrozumienia, jak każdy z tych parametrów wpływa na wyniki analizy. W kontekście alkacymetrycznym, który również nie jest związany z przewodnictwem, pomiar opiera się na analizie pH, co również nie jest kompatybilne z miareczkowaniem konduktometrycznym. W praktyce laboratoryjnej zrozumienie, która technika jest stosowana w danych warunkach, jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analizy chemicznej.

Pytanie 29

Pomiarów wykonywanych z użyciem wysokosprawnego chromatografu cieczowego dokonuje się w ramach

A. GC
B. AAS
C. ICP
D. HPLC
HPLC, czyli wysokosprawna chromatografia cieczowa, to naprawdę super technika, która jest bardzo popularna w chemii, biologii i farmacji. Pozwala na rozdzielanie, identyfikowanie i też ilościowe oznaczanie różnych związków chemicznych w próbkach. Jak to działa? Próbka przechodzi przez kolumnę z materiałem, który adsorbuje składniki. Dzięki temu różne substancje oddzielają się w zależności od ich reakcji z fazą stacjonarną i ruchomą. Mamy detektory, na przykład UV/Vis, które pomagają dokładnie zmierzyć, ile czego jest w próbce. HPLC jest używane wszędzie - od kontroli jakości w farmacji, po analizę żywności i badania środowiskowe. Warto dodać, że ta technika spełnia różne normy, jak ICH Guidelines, co daje pewność, że jest wiarygodna i bezpieczna.

Pytanie 30

Zamieszczony wykres przedstawia krzywą miareczkowania

Ilustracja do pytania
A. mocnej zasady mocnym kwasem.
B. słabego kwasu mocną zasadą.
C. mocnego kwasu mocną zasadą.
D. słabej zasady mocnym kwasem.
Wybór odpowiedzi dotyczącej mocnego kwasu z mocną zasadą nie jest poprawny, ponieważ miareczkowanie mocnego kwasu takiego jak HCl z mocną zasadą, na przykład NaOH, ma zupełnie inną charakterystykę wykresu. W przypadku takiej reakcji, zmiany pH są znacznie mniej dramatyczne w okolicach punktu równoważności, ponieważ oba reagenty są silnie dysocjującymi elektrolitami. Skok pH nie jest tak wyraźny, co może prowadzić do błędnej interpretacji wykresu. Ponadto, odpowiedź dotycząca słabej zasady z mocnym kwasem jest również błędna, ponieważ podczas takiego miareczkowania, punkt równoważności będzie znajdował się w zakresie niskiego pH, co jest sprzeczne z obserwowanym wykresem. Typowym błędem myślowym jest mylenie charakterystyki skoku pH przy różnych rodzajach miareczkowania. Słabe zasady z mocnym kwasem również prowadzą do nieprawidłowej interpretacji, ponieważ podczas neutralizacji pH nie osiąga wartości wysokich, co jest kluczowe dla zrozumienia zachowań chemicznych. Tego rodzaju nieporozumienia mogą skutkować nieprawidłowymi wynikami w praktycznych aplikacjach laboratoryjnych, dlatego ważne jest, aby szczegółowo przestudiować wykresy miareczkowania i praktyki analityczne, aby uniknąć takich błędów.

Pytanie 31

Piknometr umożliwia określenie

A. gęstości
B. lepkości
C. współczynnika załamania światła
D. temperatury parowania
Lepkość, współczynnik załamania światła oraz temperatura parowania to właściwości fizyczne substancji, które nie są bezpośrednio związane z pomiarami prowadzonymi za pomocą piknometru. Lepkość jest miarą oporu cieczy na płynność, co oznacza, że jest to parametr, który określa, jak łatwo ciecz przemieszcza się pod wpływem siły. Pomiar lepkości wymaga zastosowania specjalnych urządzeń, takich jak wiskozymetry, a nie piknometry. W przypadku współczynnika załamania światła, jest to wartość określająca, jak bardzo światło zmienia kierunek, gdy przechodzi z jednego medium do drugiego. Pomiar ten zazwyczaj wykonuje się przy użyciu refraktometrów, które są znacznie bardziej odpowiednie niż piknometry. Temperatura parowania odnosi się do temperatury, w której ciecz przekształca się w parę, co również nie jest bezpośrednio powiązane z pomiarami gęstości. Wiele osób może mylić te pojęcia, sądząc, że piknometr, jako narzędzie laboratoryjne, jest wszechstronny i może być używany do wszelkich pomiarów związanych z cieczy. W rzeczywistości, każda z tych właściwości wymaga innego podejścia i dedykowanego sprzętu, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnych i powtarzalnych wyników. Zrozumienie różnicy pomiędzy tymi parametrami jest niezbędne dla prawidłowej interpretacji wyników badań i stosowania odpowiednich technik pomiarowych.

Pytanie 32

Na których ilustracjach są przedstawione przyrządy służące do wyznaczania gęstości cieczy?

Ilustracja do pytania
A. 2, 3.
B. 1, 4.
C. 3, 6.
D. 2, 5.
Odpowiedź 1, 4 jest poprawna, ponieważ ilustracja 1 przedstawia areometr, który jest kluczowym narzędziem w pomiarach gęstości cieczy. Areometr działa na zasadzie zanurzenia go w cieczy, gdzie jego skala wskazuje gęstość na podstawie wyporu. Zastosowanie areometru znajduje się w różnych dziedzinach, takich jak przemysł chemiczny, gdzie dokładność pomiarów gęstości jest istotna dla kontroli jakości produktów. Ilustracja 4 natomiast przedstawia piknometr, który służy do wyznaczania gęstości cieczy poprzez ważenie znanej objętości cieczy. Piknometry są często wykorzystywane w laboratoriach analitycznych do precyzyjnych pomiarów gęstości, co jest niezbędne w badaniach materiałowych oraz w branży farmaceutycznej. Zrozumienie tych narzędzi jest istotne, gdyż gęstość cieczy ma wpływ na wiele procesów chemicznych i fizycznych, a dokładne jej wyznaczanie jest kluczowe dla optymalizacji tych procesów.

Pytanie 33

Na rysunku przedstawione jest pole widzenia

Ilustracja do pytania
A. spektrometru.
B. refraktometru.
C. kolorymetru.
D. polarymetru.
Dobra robota! Odpowiedź to refraktometr. To ciekawe narzędzie optyczne, które służy do pomiaru współczynnika załamania światła. Jest naprawdę ważne w wielu dziedzinach, na przykład w chemii analitycznej i przemyśle spożywczym. To, co jest fajne, to że pole widzenia refraktometru często ma różne skale, które pokazują zarówno wartość nD, jak i stężenie rozpuszczonych substancji, takich jak cukier - tu mówi się o Brix. Z mojego doświadczenia, refraktometr jest bardzo użyteczny, zwłaszcza w winiarstwie i cukrownictwie, gdzie precyzyjne pomiary mają ogromne znaczenie. Dzięki niemu technicy mogą szybko sprawdzić jakość produktów, co jest bardzo istotne w kontroli jakości. Co ciekawe, korzystanie z tego przyrządu jest zgodne z międzynarodowymi standardami, więc wyniki są naprawdę wiarygodne.

Pytanie 34

Zjawisko dzielenia się składników mieszaniny pomiędzy fazę stacjonarną a ruchomą w układzie to proces widoczny w

A. konduktometrii
B. chromatografii
C. spektrofotometrii
D. polarografii
Chromatografia to technika analityczna, która polega na podziale składników mieszaniny pomiędzy dwie fazy: stacjonarną i ruchomą. Faza stacjonarna jest zazwyczaj stała, podczas gdy faza ruchoma to ciecz lub gaz, który przemieszcza się przez fazę stacjonarną. Kluczowym zjawiskiem w chromatografii jest różna zdolność składników do adsorpcji na fazie stacjonarnej, co prowadzi do ich separacji w czasie. Przykładem praktycznego zastosowania chromatografii może być analiza złożonych mieszanin w przemyśle farmaceutycznym, gdzie czyste substancje czynne muszą być wydzielane z pozostałych składników. W przemyśle spożywczym, chromatografia jest używana do wykrywania zanieczyszczeń oraz analizy aromatów. Standardy jakości, takie jak ISO 17025, podkreślają, jak ważne jest stosowanie odpowiednich metod chromatograficznych do uzyskiwania dokładnych i powtarzalnych wyników analitycznych. Wiedza na temat chromatografii jest niezbędna dla specjalistów zajmujących się badaniami chemicznymi oraz kontrolą jakości.

Pytanie 35

Jakie sole nie podlegają procesowi hydrolizy?

A. Mocnego kwasu oraz mocnej zasady
B. Słabego kwasu oraz słabej zasady
C. Słabego kwasu oraz mocnej zasady
D. Mocnego kwasu oraz słabej zasady
Odpowiedź "mocnego kwasu i mocnej zasady" jest poprawna, ponieważ sole powstające z połączenia tych dwóch substancji nie ulegają hydrolizie. Hydroliza soli zachodzi, gdy jony pochodzące z soli reagują z wodą, co prowadzi do zmiany pH roztworu. Sole powstałe z mocnych kwasów i mocnych zasad, takich jak NaCl (sól kuchenna) czy KNO3, dysocjują w wodzie na jony, które nie wpływają na wartość pH. Jony Na+ i Cl- nie reagują z wodą, co oznacza, że roztwór pozostaje neutralny. W praktyce, zrozumienie hydrolizy soli jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, biochemia czy inżynieria chemiczna. W analityce chemicznej umiejętność przewidywania zachowania soli w roztworach wodnych jest niezbędna do właściwego przygotowania roztworów buforowych czy też podczas procesu titracji. Dobra znajomość tych zasad pozwala również na efektywne wykorzystanie soli w różnych reakcjach chemicznych oraz w produkcji substancji chemicznych.

Pytanie 36

Jakie składniki odżywcze w żywności są identyfikowane za pomocą odczynników Fehlinga I i II?

A. Sole mineralne
B. Tłuszcze
C. Białka
D. Cukry
Odpowiedź 'cukry' jest prawidłowa, ponieważ odczynniki Fehlinga I i II są stosowane do identyfikacji monosacharydów oraz disacharydów, które mają zdolność do redukcji jonów miedzi(II) do miedzi(I). Reakcja ta jest podstawowym testem na obecność cukrów redukujących w różnych produktach żywnościowych. W praktyce, próbki takie jak miód, syropy oraz niektóre owoce mogą być poddawane temu testowi, aby ocenić ich zawartość cukru. Użycie odczynników Fehlinga jest zgodne z normami laboratoryjnymi, które zalecają odpowiednie metody analizy składników żywności. Warto pamiętać, że test ten może również służyć do oceny jakości produktów spożywczych, a jego wyniki mogą mieć istotne znaczenie w przemyśle spożywczym oraz w badaniach naukowych nad metabolizmem węglowodanów.

Pytanie 37

Jaką metodę można wykorzystać do oznaczania białek w produktach żywnościowych?

A. Metodę Kjeldahla
B. Metodę Bertranda
C. Metodę Karla Fischera
D. Metodę Lane - Eyona
Metoda Kjeldahla jest powszechnie stosowaną techniką analizy zawartości azotu w białkach, co czyni ją niezwykle istotnym narzędziem w branży spożywczej do oznaczania białek w produktach. Proces polega na mineralizacji próbki w silnym kwasie, najczęściej siarkowym, co prowadzi do przekształcenia związków organicznych w amoniak. Następnie amoniak jest destylowany i mierzony w celu obliczenia zawartości azotu, co pozwala na oszacowanie całkowitej zawartości białka. Metoda ta jest zgodna z międzynarodowymi standardami, takimi jak ISO 5983-1, które określają procedury analityczne dla produktów spożywczych. Dzięki swojej dokładności, powtarzalności i szerokiemu zastosowaniu, jest preferowana w laboratoriach analitycznych. Na przykład w przemyśle mleczarskim, metoda ta umożliwia ocenę wartości odżywczej produktów mlecznych, co jest kluczowe dla jakości i bezpieczeństwa żywności.

Pytanie 38

Na rysunku przedstawiono wykonanie analizy metodą

Ilustracja do pytania
A. chromatografii cienkowarstwowej.
B. ilościowej analizy kroplowej.
C. jakościowej analizy kroplowej.
D. chromatografii cieczowej.
Na rysunku przedstawiono wykonanie analizy metodą jakościowej analizy kroplowej, co można zidentyfikować po układzie probówki z odczynnikiem umieszczonej nad bibułą filtracyjną, na której znajduje się kropla badanej substancji. Metoda ta jest szeroko stosowana w laboratoriach chemicznych do identyfikacji substancji chemicznych. Kluczowym aspektem tej metody jest obserwacja reakcji zachodzącej w kropli po dodaniu odczynnika, co pozwala na wnioskowanie na temat składu chemicznego próbki. Przykładem zastosowania tej techniki jest analiza próbek wody w celu wykrycia zanieczyszczeń, takich jak metale ciężkie czy pestycydy. W kontekście standardów branżowych, jakościowa analiza kroplowa jest zgodna z metodami opisaną w normach ISO oraz ASTM, co zapewnia wiarygodność i powtarzalność uzyskanych wyników. Zrozumienie zasady działania tej metody oraz umiejętność jej zastosowania w praktyce są niezbędne dla każdego chemika, zwłaszcza w dziedzinach związanych z kontrolą jakości i bezpieczeństwem środowiskowym.

Pytanie 39

W celu identyfikacji cukru przeprowadzono następujące doświadczenia:
Identyfikowanym cukrem jest

DoświadczenieWynik doświadczenia
Próba Trommerapozytywna
Próba Tollensapozytywna
Hydrolizanie zachodzi
A. sacharoza.
B. skrobia.
C. glukoza.
D. laktoza.
Glukoza, jako aldoheksoza, jest cukrem prostym, który może być identyfikowany przy użyciu prób Trommera i Tollensa. Obie te próby są specyficzne dla aldehydów, a glukoza, w przeciwieństwie do sacharozy i laktozy, nie jest disacharydem, co oznacza, że nie ulega hydrolizie. Wynik pozytywny w tych próbach wskazuje na obecność grupy aldehydowej, która jest kluczowa dla identyfikacji glukozy. W praktyce, identyfikacja glukozy ma istotne znaczenie w różnych dziedzinach, w tym w medycynie, gdzie monitorowanie poziomu glukozy we krwi jest kluczowe dla pacjentów z cukrzycą. Ponadto, w laboratoriach analitycznych, techniki takie jak chromatografia czy spektroskopia mogą być używane do dalszej analizy oraz potwierdzenia obecności glukozy w próbkach. Wiedza na temat właściwości chemicznych glukozy oraz jej reakcji z odczynnikami chemicznymi jest fundamentalna dla zrozumienia jej roli w metabolizmie oraz w produkcji biotechnologicznej.

Pytanie 40

Przy pomocy zamieszczonego na rysunku urządzenia można oznaczyć

Ilustracja do pytania
A. ołów.
B. rtęć.
C. chlor.
D. siarkę.
Chlor jest pierwiastkiem chemicznym, który w formie gazowej może być efektywnie separowany i oczyszczany przy użyciu aparatury laboratoryjnej opartej na zasadach destylacji. W kontekście chemicznym, destylacja jest procesem, który pozwala na oddzielanie substancji na podstawie różnic w ich temperaturach wrzenia. W przypadku chloru, który ma stosunkowo niską temperaturę wrzenia wynoszącą -34,04°C, może być on łatwo oddzielany od innych substancji w procesach laboratoryjnych. W praktyce, destylacja frakcyjna jest często stosowana do izolacji chloru z mieszanin gazowych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych. Proszę pamiętać, że oczyszczanie chloru w ten sposób wymaga odpowiednich środków bezpieczeństwa, ze względu na jego toksyczne właściwości. Warto także zauważyć, że inne wymienione pierwiastki, jak rtęć, ołów czy siarka, mają różne właściwości chemiczne, które sprawiają, że ich oczyszczanie przy użyciu tej samej metody byłoby nieefektywne lub wręcz niemożliwe.