Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 11:55
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:03

Egzamin niezdany

Wynik: 16/40 punktów (40,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Do zabezpieczenia silnika, którego parametry znamionowe zamieszczono w ramce, należy wybrać wyłącznik silnikowy o oznaczeniu fabrycznym

Silnik 3^~ Typ MAS063-2BA90-Z

0,25 kW 0,69 A Izol. F

IP54 2755 obr/min cosφ 0,81

400 V (Y) 50 Hz

A. MMS-32S – 4A

B. PKZM01 – 0,63

C. MMS-32S – 1,6A

D. PKZM01 – 1

Wybór niewłaściwego wyłącznika silnikowego może prowadzić do poważnych szkód zarówno w urządzeniu, jak i w sieci zasilającej. Odpowiedzi MMS-32S – 4A oraz MMS-32S – 1,6A są nieodpowiednie, ponieważ prądy znamionowe tych wyłączników są znacznie wyższe niż prąd znamionowy silnika wynoszący 0,69 A. Użycie wyłącznika o zbyt wysokim prądzie znamionowym skutkuje brakiem efektywnego zabezpieczenia przed przeciążeniem, co może prowadzić do uszkodzenia silnika w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w układzie. Wyłącznik PKZM01 – 0,63, mimo że jest bliski prądu znamionowego, również nie jest optymalny, gdyż jego prąd znamionowy jest niższy od wymaganej normy, co może skutkować fałszywym wyłączeniem. W praktyce, niewłaściwy dobór wyłącznika może być wynikiem braku zrozumienia zasad działania zabezpieczeń elektrycznych oraz niewłaściwej analizy charakterystyki obciążenia. Standardy branżowe, takie jak IEC 60947-4-1, podkreślają, jak istotne jest precyzyjne dobieranie parametrów wyłączników, aby zapewnić nie tylko ochronę urządzeń, ale także bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 2

Jaką czynność powinno się przeprowadzić przed rozpoczęciem pracy silnika trójfazowego w przenośnym urządzeniu budowlanym, po zmianie jego lokalizacji?

A. Dokonać pomiaru rezystancji izolacji urządzenia.

B. Zweryfikować symetrię napięć w instalacji.

C. Zmierzyć prąd różnicowy wyłącznika różnicowoprądowego

D. Sprawdzić kolejność faz w źródle zasilania.

Zrozumienie roli kolejności faz w pracy silników trójfazowych jest kluczowe, co niestety nie jest uwzględniane w pozostałych odpowiedziach. Sprawdzenie symetrii napięć w sieci, choć istotne, nie jest krokiem, który można podjąć przed uruchomieniem silnika po zmianie miejsca pracy. Symetria napięć odnosi się do równomiernego rozkładu napięcia w fazach, co jest ważne w kontekście stabilności zasilania, ale nie wpływa bezpośrednio na kierunek obrotu silnika. Kolejnym nieporozumieniem jest pomiar rezystancji izolacji, który jest istotny dla oceny stanu izolacji urządzenia, ale nie odpowiada na pytanie o kolejność faz. Zmiana miejsca pracy urządzenia może wiązać się z różnymi konfiguracjami zasilania, dlatego wcześniejsze sprawdzenie kolejności faz jest kluczowe. Mierzenie prądu różnicowego wyłącznika różnicowoprądowego jest również ważnym krokiem w zapewnieniu bezpieczeństwa, jednak powinno być zrealizowane po upewnieniu się, że silnik jest prawidłowo podłączony i gotowy do pracy. Często zdarza się, że użytkownicy traktują te kroki jako równorzędne, co prowadzi do błędnych przekonań o ich znaczeniu. Ważne jest, aby zawsze podchodzić do procedur uruchamiania silników trójfazowych z pełnym zrozumieniem ich funkcji i zależności między poszczególnymi czynnościami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży elektrycznej.

Pytanie 3

Jakie mogą być przyczyny nadmiernego iskrzenia szczotek na pierścieniach w silniku pierścieniowym?

A. Nieprawidłową kolejnością faz.

B. Zbyt wysoką temperaturą otoczenia.

C. Zbyt słabym dociskiem szczotek do pierścieni

D. Brakiem symetrii napięć zasilających.

Zbyt słaby docisk szczotek do pierścieni jest kluczowym czynnikiem, który może prowadzić do nadmiernego iskrzenia w silniku pierścieniowym. Właściwy docisk szczotek zapewnia odpowiedni kontakt elektryczny między szczotkami a pierścieniami, co jest niezbędne do prawidłowego działania silnika. Niewystarczający docisk skutkuje nieregularnym przewodnictwem i zwiększonym oporem, co prowadzi do miejscowego przegrzewania się i iskrzenia. Praktyczne przykłady z przemysłu pokazują, że regularne kontrole i właściwa konserwacja komponentów silnika, w tym szczotek i pierścieni, są kluczowe dla utrzymania efektywności pracy oraz minimalizacji uszkodzeń. W branży stosuje się standardy takie jak ISO 9001, które kładą nacisk na ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych, w tym również na monitorowanie stanu technicznego urządzeń. Dbałość o odpowiedni docisk szczotek może znacznie wydłużyć żywotność silnika oraz zminimalizować koszty eksploatacji.

Pytanie 4

Kontrole instalacji elektrycznej w obiektach użyteczności publicznej powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co

A. 3 lata

B. 4 lata

C. 5 lat

D. 2 lata

Przeglądy instalacji elektrycznej w budynkach użyteczności publicznej powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat, co jest zgodne z przepisami oraz normami zawartymi w Polskich Normach (PN). Regularne przeglądy mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów oraz zachowanie sprawności technicznej instalacji. W trakcie przeglądów dokonuje się oceny stanu technicznego instalacji, co pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych usterek czy nieprawidłowości, które mogłyby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak pożar czy porażenie prądem. Przykładowo, w obiektach takich jak szkoły czy szpitale, gdzie bezpieczeństwo jest kluczowe, regularne przeglądy są niezbędne, aby spełniać wymogi prawa oraz zapewnić komfort i bezpieczeństwo ich użytkowników. Pamiętajmy, że odpowiedzialność za przeprowadzanie tych przeglądów spoczywa na właścicielu obiektu, który powinien współpracować z wyspecjalizowanymi firmami elektrycznymi, aby mieć pewność, że prace są prowadzone zgodnie z aktualnymi normami i najlepszymi praktykami.

Pytanie 5

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. rezystancji uzwojeń

B. drgań

C. izolacji łożysk

D. charakterystyki stanu jałowego

Pomiar rezystancji uzwojeń silnika indukcyjnego jest kluczowym etapem w diagnostyce stanu technicznego tego urządzenia. Wartość rezystancji uzwojeń pozwala ocenić ich stan, a także zidentyfikować ewentualne uszkodzenia. W praktyce, pomiar ten powinien być przeprowadzany zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60034-1, które określają metody badania właściwości elektrycznych maszyn elektrycznych. Rezystancja uzwojeń wpływa na straty mocy, a ich zbyt wysoka wartość może wskazywać na problemy z przewodami lub złączeniami. Regularne monitorowanie rezystancji uzwojeń umożliwia wczesne wykrywanie problemów, co jest kluczowe dla utrzymania efektywności energetycznej i niezawodności pracy maszyny. W praktyce, wartości rezystancji uzwojeń porównuje się z danymi producenta oraz z wynikami pomiarów z przeszłości, co pozwala na identyfikację trendów i potencjalnych zagrożeń dla pracy silnika.

Pytanie 6

Aby zabezpieczyć silnik o parametrach znamionowych podanych poniżej, należy dobrać wyłącznik silnikowy według oznaczenia producenta

Silnik 3~ Typ MAS063-2BA90-Z
0,25 kW 0,69 A Izol. F
IP 54 2755 obr/min cosφ 0,81
400 V (Y) 50 Hz

A. MMS-32S – 4A

B. MMS-32S – 1,6A

C. PKZM01 – 1

D. PKZM01 – 0,63

Wybór niewłaściwych wyłączników silnikowych często wynika z niepełnego zrozumienia zasad doboru urządzeń zabezpieczających dla silników elektrycznych. Na przykład, MMS-32S – 4A oferuje zbyt wysoki prąd znamionowy, co może prowadzić do braku skutecznej ochrony silnika. Taki wyłącznik nie zadziała w przypadku przeciążenia, co naraża silnik na uszkodzenia. Z kolei PKZM01 – 0,63, mimo że jest bliższy wymaganiom silnika, także nie spełnia norm, ponieważ jego maksymalny prąd jest zbyt niski w stosunku do prądu znamionowego silnika. Wybierając wyłączniki, należy pamiętać o odpowiednich marginesach prądowych, co oznacza, że wyłącznik powinien mieć wartość znamionową prądu większą niż prąd roboczy silnika, ale nie przeładowaną, aby nie doszło do fałszywych zadziałań. Niewłaściwy dobór wyłączników może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenie silnika, a także potencjalne ryzyko pożaru z powodu przeciążeń. W związku z tym, kluczowe jest przestrzeganie norm dotyczących instalacji elektrycznych i zabezpieczeń, takich jak IEC 60947, które dostarczają wytycznych na temat bezpiecznego doboru urządzeń ochronnych dla silników. Zrozumienie tych zasad jest fundamentalne dla właściwego funkcjonowania systemów elektrycznych i ochrony sprzętu.

Pytanie 7

Czas pomiędzy kolejnymi kontrolami oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych zbiorowego użytku nie powinien przekraczać okresu

A. 1 rok

B. 5 lat

C. 2 lata

D. 3 lata

Odpowiedź '5 lat' jest jak najbardziej zgodna z przepisami prawa i normami bezpieczeństwa, które dotyczą elektryki w budynkach. Ustalono ten okres, żeby zapewnić bezpieczeństwo dla użytkowników i zmniejszyć ryzyko awarii. Regularne przeglądy co pięć lat pomagają dostrzegać ewentualne usterki, zużycie materiałów albo niezgodności ze standardami. W budynkach wielorodzinnych, gdzie mieszka dużo ludzi, ważne jest, żeby instalacje były nie tylko sprawne, ale też bezpieczne. Jakby przeglądy były robione rzadziej, mogłoby to spowodować poważne zagrożenia, jak pożar czy porażenie prądem. W praktyce dobrze jest nie tylko trzymać się tej pięcioletniej zasady, ale i wprowadzać częstsze przeglądy, jeśli widzisz, że instalacja ma jakieś oznaki zużycia albo w przypadku obiektów, które są w większym ryzyku.

Pytanie 8

Uszkodzenie izolacji uzwojenia w działającym przekładniku może wystąpić na skutek rozłączenia zacisków jego strony

A. pierwotnej przekładnika prądowego

B. wtórnej przekładnika napięciowego

C. wtórnej przekładnika prądowego

D. pierwotnej przekładnika napięciowego

Odpowiedzi związane z pierwotnym uzwojeniem przekładników prądowych i napięciowych są nieprawidłowe, ponieważ zakładają, że rozwarcie może wystąpić w obwodzie, który nie generuje niebezpiecznych warunków. W rzeczywistości pierwotne uzwojenie przekładnika prądowego jest na stałe podłączone do obwodu zasilającego i nie jest narażone na bezpośrednie rozwarcie, co powodowałoby wzrost napięcia na jego końcach. W przypadku przekładnika napięciowego, rozwarcie uzwojenia wtórnego może prowadzić do sytuacji, w której napięcie na uzwojeniu pierwotnym wzrasta, ale nie prowadzi to do uszkodzenia izolacji. Typowym błędem myślowym jest mylenie ról uzwojeń wtórnych i pierwotnych; uzwojenia wtórne są wrażliwe na rozwarcia, które prowadzą do ryzykownych warunków operacyjnych z powodu braku obciążenia. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć, że uszkodzenia izolacji wynikają głównie z nieprawidłowego działania obwodów wtórnych, a nie pierwotnych, co powinno być uwzględnione w każdym projekcie systemu energetycznego. Przestrzeganie norm oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń to kluczowe elementy zapewniające bezpieczeństwo i niezawodność systemów elektroenergetycznych.

Pytanie 9

Aby zapobiec przegrzewaniu uzwojeń silnika indukcyjnego, nie powinno się długotrwale

A. zwiększać oporu wirnika

B. przekraczać prądu znamionowego

C. obniżać poślizgu

D. zmniejszać współczynnika mocy

Przekraczanie prądu znamionowego silnika indukcyjnego prowadzi do jego przegrzewania, co może skutkować uszkodzeniem izolacji uzwojeń oraz skróceniem żywotności urządzenia. Prąd znamionowy to maksymalny prąd, który silnik może pobierać w normalnych warunkach pracy, zgodnie z jego specyfikacją. Przekroczenie tej wartości, na przykład podczas przeciążenia lub przy zbyt małym napięciu zasilającym, powoduje wzrost temperatury uzwojeń, co z kolei prowadzi do zwiększenia strat cieplnych i ryzyka awarii. W praktyce, zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki silnikowe lub przekaźniki termiczne, jest kluczowe dla ochrony silników przed skutkami przeciążeń. Dodatkowo, regularne monitorowanie stanu technicznego silnika oraz jego parametrów pracy, zgodnie z normą PN-EN 60034, pozwala na wczesne wykrywanie problemów i podejmowanie działań zapobiegawczych. Z tego względu, przy projektowaniu systemów zasilania należy uwzględnić odpowiednie marginesy dla prądu znamionowego, aby zapewnić długotrwałą i bezawaryjną pracę silników indukcyjnych.

Pytanie 10

Który z podanych przewodów elektrycznych powinno się zastosować do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z napowietrzną linią 230/400 V?

A. AFL 6 120

B. AAFLwsXSn 50

C. YAKY 4×10

D. AsXS 4×70

Wybór przewodu YAKY 4×10 jako odpowiedniego do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z linią napowietrzną 230/400 V jest właściwy z kilku powodów. Przewód YAKY to przewód aluminiowy, który charakteryzuje się wysoką odpornością na czynniki zewnętrzne oraz niską wagą, co ułatwia jego montaż. Zastosowanie przewodu 4×10 oznacza, że ma on cztery żyły, z czego trzy są fazowe, a jedna to żyła neutralna, co jest standardem w instalacjach jednofazowych i trójfazowych. W przypadku przyłącza ziemnego, przewód ten powinien być również osłonięty, co zapewnia bezpieczeństwo użytkowania. YAKY 4×10 spełnia normy PN-EN 60502-1, co czyni go odpowiednim wyborem z punktu widzenia przepisów i dobrych praktyk. Przykładem zastosowania YAKY 4×10 jest przyłącze do domów jednorodzinnych, gdzie przewód ten może być układany w ziemi, zapewniając odpowiednią odporność na uszkodzenia i długowieczność. Warto również zauważyć, że ze względu na stosunkowo niską wartość oporu przewodzenia, przewód ten pozwala na efektywne przesyłanie energii elektrycznej przy minimalnych stratach.

Pytanie 11

Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych w elektrycznym urządzeniu trwale podłączonym do zasilania, po odcięciu napięcia, jak należy postępować w odpowiedniej kolejności?

A. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem

B. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie sprawdzić, czy nie ma napięcia

C. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

D. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

Kiedy podejmujemy decyzję o kolejności działań przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych, kluczowe jest zrozumienie, jak błędy w sekwencji mogą prowadzić do zagrożeń. Zaczynanie od zabezpieczenia obwodu przed przypadkowym załączeniem, a następnie sprawdzanie braku napięcia, wprowadza ryzyko oszacowania, że urządzenie jest całkowicie bezpieczne, zanim upewnimy się, że nie ma napięcia. Z kolei uziemienie i zwarcie wszystkich faz bez wcześniejszego sprawdzenia braku napięcia może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, zwłaszcza w przypadku, gdy w urządzeniu występują nieoczekiwane napięcia, które mogą być spowodowane przez różne czynniki, takie jak indukcja czy błędy w instalacji elektrycznej. Niedostateczne zabezpieczenia mogą skutkować poważnymi wypadkami, na przykład porażeniem prądem lub uszkodzeniem sprzętu. Istotne jest, aby zawsze stosować się do ustalonych norm, takich jak PN-IEC 60364, które jasno określają standardy bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że urządzenie jest bezpieczne tylko dlatego, że zostało odłączone od źródła zasilania, co może prowadzić do nieodpowiedzialnych działań i narażenia zdrowia i życia osób pracujących w pobliżu instalacji.

Pytanie 12

Jakie uszkodzenie lub defekt można wykryć podczas przeglądu instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Przekroczenie dopuszczalnego czasu zadziałania wyłącznika ochronnego

B. Brak ciągłości połączeń

C. Pogorszenie się stanu izolacji

D. Pogorszenie się stanu mechanicznego złącz i połączeń

Podczas analizy defektów instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym, niektóre odpowiedzi mogą wydawać się na pierwszy rzut oka poprawne, ale w rzeczywistości nie odnoszą się bezpośrednio do kwestii, które można zlokalizować podczas oględzin. Na przykład, pogorszenie stanu izolacji, choć istotne z perspektywy bezpieczeństwa, może być trudne do zidentyfikowania jedynie na podstawie wizualnych oględzin. Izolacja może wykazywać uszkodzenia, które nie są widoczne gołym okiem, co wymagałoby zastosowania specjalistycznych narzędzi pomiarowych, takich jak mierniki rezystancji izolacji. Przekroczenie dopuszczalnego czasu zadziałania wyłącznika ochronnego również nie jest czymś, co można w prosty sposób zlokalizować podczas standardowych oględzin. Wymaga to analizy działania urządzenia pod obciążeniem i oceny czasów reakcji wyłącznika, co przekracza zakres podstawowych oględzin. Brak ciągłości połączeń jest inną kwestią, która wymaga pomiarów technicznych, takich jak testy ciągłości, co również nie jest częścią typowych oględzin. W rzeczywistości, te aspekty wymagają bardziej zaawansowanych metod diagnostycznych, co może prowadzić do mylnych wniosków o ich wykrywalności podczas prostych inspekcji. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć, że nie wszystkie problemy instalacji elektrycznej mogą być zidentyfikowane bez odpowiednich narzędzi i metod badawczych, co podkreśla znaczenie zastosowania specjalistycznych norm i procedur w praktyce inżynieryjnej.

Pytanie 13

W głównych rozdzielnicach instalacji w budynkach mieszkalnych powinny być montowane urządzenia do ochrony przed przepięciami klasy

A. D

B. A

C. B+C

D. C+D

Odpowiedź B+C jest prawidłowa, ponieważ w rozdzielnicach głównych instalacji budynków mieszkalnych wymagane jest zastosowanie urządzeń ochrony przepięciowej klasy II oraz III. Klasa II to urządzenia o podwyższonej odporności na przepięcia, które są stosowane w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne i inne zjawiska powodujące nagłe skoki napięcia. Przykładem są warystory oraz urządzenia typu SPD (Surge Protective Device), które skutecznie ograniczają przepięcia do poziomu bezpiecznego dla urządzeń elektrycznych. Klasa III natomiast dotyczy urządzeń, które chronią obwody końcowe, stosowane w każdym pomieszczeniu budynku. Zastosowanie obu klas urządzeń ochrony przepięciowej w rozdzielnicach głównych zapewnia kompleksową ochronę instalacji i podłączonych do niej urządzeń, co jest zgodne z normami PN-EN 61643-11 oraz PN-EN 62305, które wyznaczają wymagania dotyczące ochrony przed przepięciami. Stosowanie odpowiednich klas ochrony redukuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych przepięciami oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników budynku.

Pytanie 14

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 0,2 s

B. 0,1 s

C. 5,0 s

D. 0,4 s

Czas samoczynnego wyłączenia zasilania ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi takie jak 5,0 s, 0,2 s czy 0,1 s wskazują na pewne nieporozumienia dotyczące standardów ochrony przeciwporażeniowej. Wybór 5,0 s sugeruje znaczną tolerancję na czas wyłączenia, co jest niezgodne z praktykami w systemach TN, gdzie szybka reakcja jest kluczowa. Umożliwienie tak długiego czasu wyłączenia mogłoby prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia, gdyż w przypadku porażenia prądem, opóźnienia w odcięciu zasilania mogą skutkować poważnymi obrażeniami lub nawet śmiercią. Odpowiedzi 0,2 s i 0,1 s również nie są zgodne z wymaganiami dla obwodów o prądzie znamionowym poniżej 32 A, ponieważ czas ten jest zbyt krótki, aby zapewnić skuteczną detekcję i wyłączenie, co może prowadzić do fałszywych wyłączeń. Takie podejście ignoruje kluczowe zasady, które zakładają, że wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w sposób, który równocześnie zapewnia ochronę przed porażeniem oraz minimalizuje ryzyko niepotrzebnych wyłączeń przy normalnym funkcjonowaniu urządzeń. Prawidłowe rozumienie norm dotyczących ochrony przeciwporażeniowej jest istotne dla inżynierów i techników elektryków, aby skutecznie projektować i wdrażać bezpieczne rozwiązania elektryczne.

Pytanie 15

Przy badaniu uszkodzonego silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę zmierzono rezystancje uzwojeń i rezystancje izolacji. Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów pozwalają stwierdzić, że możliwe jest

Wielkość mierzona	Wartość, Ω
Rezystancja uzwojeń między zaciskami silnika:
U1 – V1	10,0
V1 – W1	∞
W1 – U1	∞
Rezystancja izolacji między zaciskami a obudową silnika:	Wartość, MΩ
U1 – PE	15,5
V1 – PE	15,5
W1 – PE	0

A. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku V1

B. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku Wl

C. przerwanie uzwojenia V1 - V2

D. przerwanie uzwojenia Ul - U2

Odpowiedź dotycząca odkręcenia się i dotknięcia obudowy przez przewód spod zacisku W1 jest poprawna, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wykazują, że rezystancja izolacji między tym zaciskiem a obudową (PE) wynosi 0 MΩ. Oznacza to, że istnieje bezpośrednie połączenie między przewodem W1 a obudową, co prowadzi do zwarcia oraz ryzyka wystąpienia uszkodzenia sprzętu. W przypadku silników trójfazowych, ważne jest zachowanie odpowiednich wartości rezystancji izolacji, aby zapewnić prawidłowe działanie oraz bezpieczeństwo. Dobrą praktyką jest regularne wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji przed uruchomieniem urządzenia, co pozwoli na wczesne wykrycie potencjalnych problemów. Ponadto, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, jak wyłączniki różnicowoprądowe, może pomóc w zminimalizowaniu ryzyka uszkodzenia obwodów oraz zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowników. Warto również zaznaczyć, że w przypadku wykrycia niskiej rezystancji izolacji, należy jak najszybciej zidentyfikować i usunąć źródło problemu, aby uniknąć poważniejszych awarii.

Pytanie 16

Która z wymienionych przyczyn może powodować przegrzewanie się uzwojenia stojana w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Nieprawidłowe połączenie grup zezwojów

B. Nierównomierna szczelina powietrzna

C. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego

D. Zmiana kolejności faz zasilających

Istnieje kilka koncepcji, które mogą wydawać się przekonywujące, ale w rzeczywistości nie są przyczyną przegrzewania się uzwojenia stojana w trójfazowych silnikach indukcyjnych. Zmieniona kolejność faz zasilających może prowadzić do problemów z momentem obrotowym i stabilnością pracy silnika, ale niekoniecznie do przegrzewania uzwojeń. W rzeczywistości, silnik może działać w sposób nieoptymalny, ale niekoniecznie ulegać przegrzaniu z tego powodu. Nierówna szczelina powietrzna, choć może wpływać na wydajność oraz generowanie hałasu, nie jest bezpośrednią przyczyną przegrzewania uzwojeń. Problemy ze szczeliną powietrzną mogą generować dodatkowe straty mocy, ale ich bezpośredni wpływ na temperaturę uzwojeń jest ograniczony. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego rzeczywiście może prowadzić do zmiany momentu obrotowego i wynikających z tego niewłaściwych warunków pracy, lecz nie jest to bezpośrednia przyczyna przegrzewania. W przypadku niewłaściwego działania silnika, jego diagnostyka wymaga uwzględnienia całego systemu zasilania oraz mechanizmu, aby zrozumieć rzeczywiste źródło problemu, a nie skupiać się jedynie na pojedynczych parametrach, co może prowadzić do fałszywych wniosków.

Pytanie 17

Jakiego rodzaju zabezpieczenie powinno być zastosowane, gdy rozruch silnika indukcyjnego pierścieniowego bez urządzeń rozruchowych jest niedopuszczalny?

A. Zabezpieczenia podnapięciowego

B. Zabezpieczenia zwarciowego

C. Zabezpieczenia nadnapięciowego

D. Zabezpieczenia przeciążeniowego

Zastosowanie zabezpieczeń przeciążeniowych, zwarciowych, czy nadnapięciowych w kontekście rozruchu silników indukcyjnych pierścieniowych nie jest może najlepszym rozwiązaniem, bo jak rozruch się odbywa bez odpowiednich urządzeń, to może być kłopot. Zabezpieczenie przeciążeniowe niby chroni silnik przed przeciążeniem, no ale nie radzi sobie z problemem za niskiego napięcia. Z kolei zabezpieczenia zwarciowe mają na celu ochronę przed krótkimi spięciami, ale nie zapobiegają uruchomieniu przy niskim napięciu, co może prowadzić do uszkodzenia. Producenci sprzętu elektrycznego i dostawcy energii czasem zalecają stosowanie zabezpieczeń podnapięciowych jako ważny element w systemie ochrony silników, aby uniknąć złego rozruchu. Nadnapięcie to inny temat, jest groźne dla silnika, ale w kontekście rozruchu ważne jest to, żeby napięcie nie było za niskie, bo wtedy silnik nie ruszy, albo jeszcze gorzej – działa źle. Warto pomyśleć o tym, że wybór złego zabezpieczenia może prowadzić do dużych problemów i wyższych kosztów, co pokazuje, jak ważne jest, aby stosować odpowiednie rozwiązania według norm i dobrych praktyk inżynieryjnych.

Pytanie 18

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Wystająca izolacja między działkami komutatora

B. Przerwa w obwodzie twornika

C. Nieodpowiednio dobrane szczotki

D. Zabrudzony komutator

Zabrudzony komutator, choć może wpływać na działanie silnika, nie jest główną przyczyną braku reakcji silnika na załączenie napięcia. Zabrudzenie komutatora prowadzi do problemów z przewodnictwem prądu i może powodować niestabilne działanie lub przerywanie pracy silnika, jednak nie powoduje całkowitego braku reakcji na napięcie. Nieprawidłowo dobrane szczotki również mogą przyczyniać się do słabego kontaktu z komutatorem, co wpływa na wydajność, ale nie wyklucza możliwości działania silnika w przypadku przyłożenia napięcia. Wystająca izolacja między działkami komutatora może prowadzić do lokalnych zwarć, ale z reguły nie blokuje całkowicie funkcji silnika. W praktyce, aby uniknąć mylnych wniosków, należy dokładnie analizować objawy i zrozumieć, jak każdy element układu wpływa na jego funkcjonowanie. Kluczowe jest, by podczas diagnostyki silników prądu stałego podejść do problemu z perspektywy systemowej, rozpatrując wszystkie potencjalne przyczyny, a nie tylko te, które wydają się oczywiste. Właściwe techniki diagnostyczne oraz regularne przeglądy mogą pomóc w identyfikacji problemów zanim staną się poważnymi usterkami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie inżynierii elektrycznej.

Pytanie 19

W jaki sposób zareaguje trójfazowy silnik indukcyjny obciążony momentem znamionowym po podłączeniu zasilania, jeśli jeden z fazowych przewodów zasilających został odłączony od zacisku silnika?

A. Nie uruchomi się

B. Zacznie obracać się z prędkością trzykrotnie niższą od znamionowej

C. Zacznie wirować w kierunku przeciwnym do spodziewanego

D. Rozbiegnie się

Pojawiające się pomysły dotyczące możliwości uruchomienia silnika przy odłączeniu jednego z przewodów fazowych wskazują na niepełne zrozumienie zasad działania silników indukcyjnych. Stwierdzenie, że silnik zacznie obracać się z prędkością trzykrotnie niższą od znamionowej, jest błędne, ponieważ zasilanie jednofazowe nie jest w stanie wytworzyć odpowiedniego obrotowego pola magnetycznego, które jest niezbędne do działania silnika trójfazowego. Silnik nie ma możliwości samodzielnego generowania takiego pola w przypadku braku trzech faz. Koncepcja rozbiegania się silnika w sytuacji braku jednego z faz jest również nieprawidłowa. Silnik nie będzie w stanie osiągnąć wymaganego momentu obrotowego ani prędkości, co skutkuje tym, że nie dojdzie do rozruchu. Wspomnienie o wirowaniu w kierunku przeciwnym do oczekiwanego jest pomyłką, ponieważ bez stabilnego zasilania silnik nie będzie w stanie rozpocząć jakiegokolwiek ruchu. Tego typu błędne rozumowanie może wynikać z mylenia zasad działania silników jednofazowych z silnikami trójfazowymi. Silniki jednofazowe mogą w pewnych warunkach działać przy zasilaniu z jednej fazy, jednak w przypadku silników trójfazowych sytuacja jest inna i wymaga pełnego zasilania z trzech faz, aby mogły one pracować prawidłowo i bezpiecznie. Wiedza na temat odpowiedniego zasilania silników indukcyjnych jest kluczowa nie tylko w kontekście ich uruchamiania, ale także w aspekcie ich długotrwałej i efektywnej eksploatacji.

Pytanie 20

Na jaką wielkość prądu nominalnego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 2,2·In

B. 1,1·In

C. 0,8·In

D. 1,4·In

Odpowiedź 1,1·In jest prawidłowa, ponieważ dla silników klatkowych trójfazowych, zwłaszcza w przypadku napędu pomp hydroforowych, ustalenie odpowiedniej wartości zabezpieczenia termicznego jest kluczowe dla ich poprawnej pracy. Ustawienie termika na poziomie 1,1·In oznacza, że zabezpieczenie termiczne toleruje przeciążenie do 10% powyżej prądu znamionowego silnika, co jest zgodne z normami zawartymi w standardzie IEC 60947-4-1. W praktyce, takie ustawienie pozwala na chwilowe przeciążenia, które mogą wystąpić przy rozruchu lub w przypadku chwilowego wzrostu ciśnienia w systemie, jednocześnie chroniąc silnik przed nadmiernym przegrzaniem. Zbyt niskie ustawienie zabezpieczenia może skutkować częstymi wyłączeniami silnika, podczas gdy zbyt wysokie może nie zapewnić odpowiedniej ochrony. W związku z tym, dla silników napędzających pompy, które są obciążone zmiennymi warunkami pracy, wartość 1,1·In jest często uznawana za optymalną dla ochrony oraz efektywności operacyjnej.

Pytanie 21

Który z poniższych elementów nie jest częścią transformatora energetycznego?

A. Silnik synchroniczny

B. Rdzeń magnetyczny

C. Uchwyty do podłączenia przewodów

D. Izolatory ceramiczne

Rdzeń magnetyczny jest fundamentalnym elementem każdego transformatora, pozwalającym na przenoszenie strumienia magnetycznego między uzwojeniami. Jego obecność jest niezbędna do efektywnej pracy transformatora, ponieważ umożliwia optymalną zmianę napięcia prądu. Uchwyty do podłączenia przewodów, choć mogą wydawać się mniej istotne, pełnią ważną rolę w zapewnieniu bezpiecznego połączenia elektrycznego pomiędzy uzwojeniami transformatora a zewnętrznym obwodem elektrycznym. Umożliwiają one łatwy dostęp do podłączenia i odłączenia przewodów, co jest istotne podczas instalacji i konserwacji urządzenia. Izolatory ceramiczne również są częścią transformatora, choć ich obecność może nie być tak oczywista. Służą one do izolacji elektrycznej między różnymi częściami transformatora oraz między transformatorem a jego otoczeniem. Zapobiegają one przepływowi prądu tam, gdzie nie jest to pożądane, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności działania urządzenia. Zrozumienie roli każdego z tych elementów jest istotne dla prawidłowej eksploatacji maszyn elektrycznych oraz unikania błędnych interpretacji ich funkcji i zastosowań. W transformatorach energetycznych każdy z tych elementów pełni specyficzną i niezbędną funkcję, co czyni je integralnymi częściami skomplikowanego systemu przetwarzania energii elektrycznej.

Pytanie 22

Jakie styczniki z podanych kategorii należy zainstalować przy modernizacji szafy sterowniczej, która zasila maszyny napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. DC-4

B. AC-1

C. DC-2

D. AC-3

Wybór styczników klasy AC-1, DC-2 lub DC-4 nie jest odpowiedni dla silników indukcyjnych klatkowych, co wynika z ich specyficznych właściwości użytkowych. Styczniki AC-1 są przeznaczone do obwodów, w których nie występują znaczne prądy rozruchowe, co czyni je nieodpowiednimi do zastosowań związanych z silnikami indukcyjnymi, które generują dużą wartość prądu przy starcie. Klasa DC-2, z kolei, odnosi się do obwodów prądu stałego i nie jest przeznaczona do sterowania silnikami AC, co jest kluczowe w aplikacjach z silnikami indukcyjnymi. Podobnie, styczniki klasy DC-4, chociaż mogą obsługiwać silniki prądu stałego, nie są przeznaczone do silników indukcyjnych, które są standardem w większości maszyn przemysłowych. W przypadku silników indukcyjnych klatkowych ważne jest, aby stosować odpowiednie styczniki, które są w stanie sprostać wymaganiom prądu przy rozruchu oraz zapewnić odpowiednie warunki pracy podczas eksploatacji. Stosując niewłaściwe styczniki, można narażać system na awarie oraz zwiększone ryzyko uszkodzenia komponentów, co może prowadzić do przestojów w produkcji i dodatkowych kosztów związanych z naprawami i wymianą sprzętu. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, jakie klasy styczników są odpowiednie do konkretnych zastosowań w przemyśle oraz przestrzeganie standardów klasyfikacji i dobrych praktyk w tej dziedzinie.

Pytanie 23

Który z jednofazowych wyłączników zabezpieczających spełnia wymagania ochrony przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. C16

B. B10

C. B16

D. C10

Odpowiedź B10 jest prawidłowa, ponieważ wyłącznik nadprądowy o charakterystyce B zapewnia odpowiednią ochronę przeciwporażeniową przy impedancji pętli zwarcia wynoszącej 4,2 Ω. W przypadku prądu zwarciowego, który może wynosić około 6-10 kA, czas wyłączenia powinien być maksymalnie 0,4 sekundy, aby zminimalizować ryzyko obrażeń ciała. Wyłącznik B10 charakteryzuje się wartością prądową 10 A oraz czasem zadziałania odpowiednim do ochrony ludzi w przypadku zwarcia. Normy PN-EN 60947-2 i PN-IEC 60364-4-41 podkreślają znaczenie odpowiedniego doboru wyłączników nadprądowych, a także określają wymagania dotyczące zabezpieczeń przed dotykiem bezpośrednim i pośrednim. W praktyce, zastosowanie tego typu wyłączników w instalacjach domowych i komercyjnych pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów przed przeciążeniami, a także zwiększa ogólne bezpieczeństwo użytkowników. Warto również zauważyć, że odpowiedni dobór wyłącznika wpływa na komfort korzystania z elektryczności w codziennym życiu oraz minimalizuje ryzyko awarii systemów elektrycznych.

Pytanie 24

Jaki przyrząd jest wykorzystywany do pomiaru rezystancji izolacji kabli?

A. Waromierz

B. Megaomomierz

C. Pirometr

D. Sonometr

Megaomomierz jest urządzeniem służącym do pomiaru rezystancji izolacji, które jest niezwykle istotne w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego. Jego zastosowanie polega na sprawdzaniu jakości izolacji przewodów oraz urządzeń elektrycznych, co pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do awarii lub zagrożeń, takich jak porażenie prądem. Dzięki pomiarom wykonywanym przy użyciu megaomomierza, można ocenić stan izolacji w instalacjach elektrycznych, co jest zgodne z normami takimi jak PN-EN 61557-2, które określają procedury testowania urządzeń elektrycznych. W praktyce, megaomomierz jest używany podczas regularnych przeglądów instalacji elektrycznych w budynkach, co ma na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i zgodności z obowiązującymi przepisami. Użycie tego narzędzia pozwala na wczesne wykrywanie problemów, co przyczynia się do minimalizacji ryzyka wystąpienia awarii oraz zwiększa trwałość systemów elektrycznych.

Pytanie 25

Jakie warunki muszą zostać spełnione podczas pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej po wcześniejszym odłączeniu napięcia zasilającego?

A. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła

B. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

C. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

D. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła

Wybór niepoprawnych warunków do pomiaru rezystancji izolacji często wynika z braku zrozumienia podstawowych zasad bezpieczeństwa i metodologii pomiarowej. W scenarios, gdzie odbiorniki pozostają włączone do gniazd wtyczkowych, istnieje realne ryzyko zwarcia oraz uszkodzenia sprzętu. Takie podejście zaprzecza podstawowym zasadom ochrony przeciwporażeniowej, które mówią o konieczności całkowitego odłączenia zasilania przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań pomiarowych. Obecność zamontowanych źródeł światła również stwarza zagrożenie, ponieważ może prowadzić do fałszywych odczytów wyników, które nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji stanu izolacji instalacji. Ponadto, włączone łączniki oświetleniowe, mimo że mogą wydawać się korzystne, mogą w rzeczywistości wprowadzać dodatkowe obciążenie do obwodu, co prowadzi do nieprecyzyjnych pomiarów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61557, kluczowe jest, aby wszystkie potencjalne obciążenia były usunięte przed przystąpieniem do pomiarów. Tego typu błędne podejścia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do uszkodzenia instalacji, urządzeń oraz, co najważniejsze, mogą zagrażać zdrowiu i życiu osób pracujących z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 26

Które z wymienionych urządzeń służy do ochrony przewodów w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Przekaźnik termiczny

B. Bezpiecznik

C. Wyłącznik różnicowoprądowy

D. Odłącznik

Odłącznik, przekaźnik termiczny oraz wyłącznik różnicowoprądowy to urządzenia, które w pewnym stopniu mogą przyczynić się do ochrony instalacji elektrycznych, ale nie pełnią funkcji zabezpieczania przewodów przed skutkami zwarć w taki sposób, jak bezpiecznik. Odłącznik służy do rozłączania obwodów, ale nie monitoruje i nie reaguje na zmiany natężenia prądu, co czyni go niewystarczającym w kontekście ochrony przed przeciążeniem. Przekaźnik termiczny, choć może reagować na wzrost temperatury związany z przeciążeniem, nie oferuje tak szybkiej reakcji jak bezpiecznik i nie jest stosowany przy krótkich zwarkach, które mogą uszkodzić urządzenia. Wyłącznik różnicowoprądowy z kolei chroni przed porażeniem prądem elektrycznym w przypadku upływu prądu do ziemi, jednak nie zabezpiecza przed przeciążeniami wynikającymi z zwarć w obwodzie. Często mylone są funkcje tych urządzeń, co prowadzi do błędnych wniosków. Kluczowe jest zrozumienie, że każde z tych urządzeń ma swoją rolę w systemie zabezpieczeń, ale bezpiecznik pozostaje jedynym skutecznym rozwiązaniem do bezpośredniej ochrony przed skutkami zwarć. W praktyce, pominięcie roli bezpiecznika w instalacji elektrycznej może prowadzić do poważnych zagrożeń, dlatego ważne jest przestrzeganie norm i dobrych praktyk w trakcie projektowania i montażu instalacji elektrycznych.

Pytanie 27

Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej w sieci typu TN o napięciu 230/400 V jest zapewniona, gdy w czasie zwarcia L-PE (lub L-PEN) w odpowiednich warunkach środowiskowych dojdzie do

A. odłączenia obwodu przez przekaźnik termiczny

B. reakcji zabezpieczeń przednapięciowych

C. automatycznego wyłączenia zasilania

D. reakcji zabezpieczeń przeciwprzepięciowych

Wybór zabezpieczeń przepięciowych jako odpowiedzi na pytanie o ochronę przeciwporażeniową w sieci typu TN jest mylący, ponieważ te urządzenia mają zupełnie inny cel. Zabezpieczenia przepięciowe są projektowane, aby chronić urządzenia przed nagłymi skokami napięcia, które mogą być spowodowane np. piorunami lub innymi zjawiskami atmosferycznymi. Ich działanie polega na odprowadzaniu nadmiarowego napięcia do ziemi, co nie ma bezpośredniego wpływu na bezpieczeństwo ludzi w przypadku zwarcia. W przypadku zwarcia L-PE to nieprzerwana dostawa prądu może prowadzić do poważnych wypadków, w tym porażenia prądem. Dodatkowo, zadziałanie zabezpieczeń podnapięciowych w tej sytuacji również nie spełni swojej roli, ponieważ te zabezpieczenia są przeznaczone do ochrony przed spadkami napięcia, które mogą wystąpić w sieci, a nie przed bezpośrednim zagrożeniem porażeniem prądem. Z kolei wyłączenie obwodu przez przekaźnik termiczny jest odpowiednie w przypadku przeciążenia lub przegrzania, ale nie jest skuteczną metodą ochrony w kontekście zwarcia, gdzie czas reakcji musi być natychmiastowy. Kluczowe jest zrozumienie, że w sytuacjach awaryjnych, jak zwarcie, najważniejsze jest błyskawiczne odcięcie zasilania, co minimalizuje ryzyko obrażeń, dlatego samoczynne wyłączenie zasilania jest jedynym skutecznym rozwiązaniem w kontekście ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 28

Badania instalacji odgromowej w obiekcie budowlanym ujawniły rezystancję uziomu równą 35 Ω. Aby uzyskać zalecaną rezystancję uziomu na poziomie 10 Ω, należy

A. wydłużyć uziom szpilkowy

B. zwiększyć średnicę zwodów w instalacji odgromowej

C. usunąć zaciski probiercze

D. powiększyć średnicę przewodu odgromowego

Wydłużenie uziomu szpilkowego jest kluczowym działaniem zmierzającym do obniżenia rezystancji uziomu do zalecanych 10 Ω. Uziom szpilkowy, umieszczony w gruncie, działa jako przewodnik, który odprowadza prąd do ziemi. Jego efektywność zależy od długości, średnicy oraz rodzaju gruntu. Zwiększenie długości uziomu pozwala na większy kontakt z różnymi warstwami gleby, co zmniejsza opór elektryczny. Zgodnie z normą PN-EN 62305, zaleca się, aby długość uziomów wynosiła co najmniej 2 m, a w przypadku odporności na wyładowania atmosferyczne długość uziomu powinna być jeszcze większa. W praktyce, jeśli standardowa szpilka ma długość 1,5 m, przedłużenie jej o kolejne 1,5 m lub zastosowanie kilku szpilek połączonych ze sobą w odpowiednich miejscach przyczynia się do znaczącego obniżenia rezystancji. Warto również pamiętać, że jakość uziomu wpływa na bezpieczeństwo instalacji odgromowej, a jego odpowiednia rezystancja jest kluczowa dla skutecznego działania całego systemu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 29

Który z wymienionych materiałów eksploatacyjnych nie jest konieczny do wykorzystania przy przezwajaniu trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW?

A. Lakier izolacyjny

B. Łożysko igiełkowe

C. Izolacja żłobkowa

D. Drut nawojowy

Wybór lakieru izolacyjnego, drutu nawojowego czy izolacji żłobkowej jako niezbędnych materiałów eksploatacyjnych podczas przezwajania silnika indukcyjnego może wynikać z niepełnego zrozumienia procesu przezwajania. Lakier izolacyjny pełni kluczową rolę w ochronie uzwojeń przed wilgocią, kurzem oraz innymi czynnikami zewnętrznymi, które mogą prowadzić do degradacji izolacji i skrócenia żywotności silnika. Ponadto, drut nawojowy, mający odpowiednie parametry, jest niezbędny do odbudowy uzwojeń w silniku. Zastosowanie niewłaściwego drutu lub jego niewłaściwe nawinięcie może prowadzić do nadmiernych strat energii, a nawet uszkodzenia silnika w trakcie jego działania. Izolacja żłobkowa zapewnia odpowiednią separację pomiędzy uzwojeniami a rdzeniem, a jej brak może prowadzić do zwarć, co jest jedną z najczęstszych przyczyn awarii silników elektrycznych. Ignorowanie tych aspektów może skutkować nie tylko obniżeniem sprawności urządzenia, ale również poważnymi uszkodzeniami, które niosą za sobą wysokie koszty naprawy. Dlatego kluczowe jest przestrzeganie standardów branżowych, takich jak IEC 60034, które definiują wymagania dotyczące materiałów używanych w silnikach elektrycznych oraz ich konserwacji.

Pytanie 30

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Wyłączniki różnicowoprądowe

B. Miejscowe połączenia wyrównawcze

C. Separacja elektryczna

D. Obudowy i osłony

Miejscowe połączenia wyrównawcze, separacja elektryczna oraz wyłączniki różnicowoprądowe to metody ochrony przed porażeniem prądem, które są istotne, jednak nie stanowią podstawowego zabezpieczenia w kontekście warsztatu remontowego. Miejscowe połączenia wyrównawcze są stosowane w celu eliminacji różnic potencjałów między elementami instalacji, co może być istotne w sytuacjach, gdy różne części instalacji mogą mieć inne napięcia. To podejście nie eliminuje jednak bezpośredniego ryzyka kontaktu z elementami pod napięciem. Separacja elektryczna, z kolei, polega na oddzieleniu obwodów elektrycznych od innych obwodów, co również nie wystarcza jako główna forma ochrony, gdyż nie zabezpiecza przed przypadkowym dotknięciem żywych części. Wyłączniki różnicowoprądowe, choć bardzo ważne w systemach zabezpieczeń elektrycznych, działają jako dodatkowa warstwa ochrony, a nie jako podstawowe zabezpieczenie. Ich funkcja polega na szybkim odcięciu zasilania w przypadku wykrycia różnicy między prądem wpływającym a prądem wypływającym, co nie zastąpi fizycznej ochrony urządzeń poprzez obudowy i osłony. Te metody powinny być traktowane jako uzupełnienie, a nie substytut dla podstawowego zabezpieczenia, jakim są obudowy i osłony, które chronią przed bezpośrednim dotykiem.

Pytanie 31

Jaki jest maksymalny dopuszczalny czas wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia w systemie sieciowym TN-S, kiedy napięcie fazowe przekracza 400 V, a obwody odbiorcze mają prąd znamionowy do 32 A?

A. 0,5 s

B. 0,8 s

C. 0,2 s

D. 0,1 s

Czas wyłączenia zasilania w instalacjach elektrycznych jest kluczowym elementem ochrony przed porażeniem prądem. W przypadku odpowiedzi, które wskazują na czasy wyłączenia dłuższe niż 0,1 s, istnieje fundamentalne nieporozumienie dotyczące norm ochrony przeciwporażeniowej. Czas 0,5 s czy 0,2 s, choć mogą wydawać się wystarczające, nie spełniają wymogów stawianych przez normy, takie jak PN-EN 60364-4-41, które jasno określają, że najkrótszy czas wyłączenia zasilania powinien wynosić 0,1 s dla obwodów o prądzie znamionowym do 32 A w układzie TN-S. W wydłużonych czasach wyłączenia zwiększa się ryzyko dla zdrowia użytkowników, ponieważ dłuższa ekspozycja na prąd może prowadzić do poważnych obrażeń. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich wniosków obejmują ignorowanie specyfiki norm oraz nieprawidłowe rozumienie zasad działania zabezpieczeń elektrycznych. Często myli się również czasy wyłączenia dla różnych rodzajów instalacji, co prowadzi do stosowania niewłaściwych wartości czasowych, które mogą być nieadekwatne do zapewnienia bezpieczeństwa. Wiedza o ochronie przed porażeniem prądem oraz znajomość aktualnych norm są kluczowe dla projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych, aby zminimalizować ryzyko wypadków i zapewnić bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 32

Jakim skrótem literowym określamy system automatyki energetycznej, który umożliwia przywrócenie normalnej pracy linii energetycznej po jej wyłączeniu przez urządzenia zabezpieczające?

A. SRN

B. SZR

C. SCO

D. SPZ

Skrót SPZ (samoczynne przywracanie zasilania) odnosi się do systemu automatyki energetycznej, który ma na celu przywrócenie normalnego funkcjonowania linii energetycznej po jej wyłączeniu przez urządzenia zabezpieczające. System ten jest kluczowy dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej oraz minimalizacji przerw w zasilaniu. W praktyce, SPZ działa na zasadzie wykrywania awarii lub przeciążeń, co inicjuje proces odłączenia danego obwodu. Po ustabilizowaniu warunków pracy i wykryciu, że awaria została usunięta, system automatycznie przywraca zasilanie. Przykładowo, w przypadku chwilowego wzrostu zapotrzebowania, SPZ może zresetować wyłącznik, co pozwala uniknąć niepotrzebnych przerw w zasilaniu. Praktyczna implementacja SPZ znajduje zastosowanie w różnych sektorach, od przemysłu, przez sieci dystrybucji, aż po systemy energetyczne w budynkach. Wiele krajowych standardów, takich jak PN-EN 50160, podkreśla znaczenie takich rozwiązań dla jakości dostaw energii elektrycznej oraz bezpieczeństwa systemu energetycznego.

Pytanie 33

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zmniejszając moment napędowy

B. Zmniejszając prąd wzbudzenia

C. Zwiększając prąd wzbudzenia

D. Zwiększając moment napędowy

Zmniejszanie prądu wzbudzenia nie tylko nie pozwala na zwiększenie mocy biernej indukcyjnej, ale wręcz przeciwnie, może prowadzić do jej zmniejszenia. Przy niższym prądzie wzbudzenia strumień magnetyczny w wirniku zostaje osłabiony, co w konsekwencji ogranicza zdolność prądnicy do wytwarzania mocy biernej. Taki błąd myślowy wynika z nieporozumienia dotyczącego relacji między prądem wzbudzenia a mocą bierną. Często przyjmuje się, że zmniejszanie prądu wzbudzenia prowadzi do zmniejszenia obciążenia, co jest prawdą w kontekście mocy czynnej, jednak w przypadku mocy biernej działa to w odwrotny sposób. Podobnie, zmniejszanie momentu napędowego nie ma wpływu na zwiększenie mocy biernej, ponieważ moment napędowy jest związany z mocą czynną i obciążeniem maszyny. Zmniejszenie momentu napędowego może prowadzić do obniżenia prędkości obrotowej prądnicy, co może skutkować niewystarczającą produkcją zarówno mocy czynnej, jak i biernej. Zwiększanie momentu napędowego z kolei może być pomocne w innych kontekstach, ale sama w sobie nie dostarczy dodatkowej mocy biernej, jeśli nie zostanie skorelowane z odpowiednią regulacją prądu wzbudzenia. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie, że regulacja wzbudzenia jest decydującym czynnikiem w zarządzaniu mocą bierną w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 34

Kto jest uprawniony do przeprowadzenia konserwacji silnika tokarki TUE-35 w zakładzie elektromechanicznym?

A. Osoba, która posiada odpowiednie przeszkolenie i uprawnienia

B. Kierownik grupy mechaników

C. Operator tej maszyny

D. Każdy pracownik na pisemne zlecenie pracodawcy

Odpowiedź, że konserwację silnika tokarki TUE-35 może przeprowadzić osoba przeszkolona i uprawniona, jest prawidłowa ze względu na konieczność przestrzegania standardów bezpieczeństwa oraz eksploatacji maszyn. W branży mechanicznej i elektromechanicznej, konserwacja urządzeń mechanicznych, takich jak tokarki, wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności, które zdobywa się podczas szkoleń. Tylko wykwalifikowany personel ma odpowiednie kompetencje do zdiagnozowania potencjalnych problemów, dokonywania niezbędnych napraw oraz przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych, co zapobiega dalszym uszkodzeniom maszyny. Przykładem może być sytuacja, w której nieprzeszkolona osoba próbuje wymienić uszczelnienia w silniku, co może prowadzić do jego awarii lub nawet zagrożenia dla zdrowia pracowników. Warto zauważyć, że w wielu zakładach przemysłowych obowiązują określone normy, takie jak ISO 9001, które wymagają, aby wszystkie prace konserwacyjne były przeprowadzane przez wykwalifikowany personel, co podkreśla znaczenie odpowiednich uprawnień.

Pytanie 35

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń

B. Zadziałanie przekaźnika termicznego

C. Zwarcie w obwodzie wirnika

D. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz

Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej fazie to jedna z najczęstszych przyczyn nagłego spadku obrotów silnika indukcyjnego klatkowego. Silnik tego typu działa na zasadzie zasilania trójfazowego, a każdy z obwodów fazowych jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania całego układu. W przypadku przepalenia bezpiecznika w jednej z faz, silnik zostaje zasilany tylko z dwóch faz, co prowadzi do znacznego spadku momentu obrotowego i w konsekwencji obrotów. Gdy obciążenie silnika osiąga wartość znamionową, a jedna z faz jest wyłączona, silnik nie jest w stanie dostarczyć wymaganego momentu obrotowego. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularne monitorowanie stanu bezpieczników w instalacjach przemysłowych oraz korzystanie z systemów detekcji, które mogą zasygnalizować spadek wydajności zasilania. Dobrym rozwiązaniem jest także wprowadzenie systemów automatycznego wyłączania urządzeń w przypadku wykrycia problemów z zasilaniem, co może zapobiec uszkodzeniom silnika.

Pytanie 36

Jaką minimalną wartość rezystancji powinno się zmierzyć w ścianach i podłodze w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, aby zabezpieczenie przed dotykiem pośrednim było efektywne?

A. 25 kΩ

B. 75 kΩ

C. 50 kΩ

D. 10 kΩ

Wybór wartości rezystancji mniejszej niż 50 kΩ, jak 25 kΩ, 75 kΩ czy 10 kΩ, wynika z niewłaściwego rozumienia zasad ochrony przeciwporażeniowej. Rezystancja na poziomie 25 kΩ jest zdecydowanie zbyt niska dla urządzeń o napięciu 400 V, co może prowadzić do nieakceptowalnego ryzyka porażenia prądem. Niższe wartości oznaczają, że w przypadku awarii izolacji, prąd może przepływać do ziemi, co stwarza poważne zagrożenie dla operatorów. Z kolei wartość 75 kΩ, choć może wydawać się bezpieczna, jest niewystarczająca w kontekście niektórych norm, które jednoznacznie wskazują na 50 kΩ jako minimalny wymagany standard dla izolacji. W przypadku 10 kΩ, jest to wręcz niebezpieczne, ponieważ taka rezystancja zwiększa ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w sytuacjach awaryjnych. Wartości rezystancji muszą być zgodne z zaleceniami norm, aby zapewnić odpowiednią ochronę przed niebezpieczeństwem elektrycznym. Pamiętajmy, że ochrona przeciwporażeniowa to nie tylko odpowiednie urządzenia, ale również zapewnienie właściwych warunków instalacyjnych i regularne kontrole ich stanu. Niewłaściwe podejście do tego zagadnienia może prowadzić do krytycznych sytuacji w miejscach pracy.

Pytanie 37

Osoby zajmujące się naprawą instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych powinny posiadać

A. zaświadczenie o przeszkoleniu wystawione przez osobę mającą uprawnienia

B. uprawnienie potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym

C. zaświadczenie o przeszkoleniu wydane przez administratora budynku

D. pisemne zezwolenie na pracę od kierownika robót

Niektóre z wymienionych odpowiedzi mogą wydawać się logiczne, jednak nie spełniają wymogów prawnych i standardów branżowych. Potwierdzenie przeszkolenia przez administratora budynku nie jest wystarczające, ponieważ administrator nie jest odpowiednią instytucją do weryfikacji kwalifikacji technicznych. Wymagana jest formalna akredytacja oraz odpowiednie dokumenty potwierdzające umiejętności. Potwierdzenie przeszkolenia przez osobę posiadającą uprawnienia również nie jest wystarczające, gdyż osoba ta musi być uprawniona do wydawania takich certyfikatów, a nie tylko posiadać wiedzę. W praktyce, aby wykonywać prace związane z instalacjami elektrycznymi, niezbędne są odpowiednie kwalifikacje, które są regulowane przez prawo. Pisemne dopuszczenie do pracy przez kierownika robót, choć może być istotnym elementem procesu organizacyjnego pracy, nie zastępuje wymogu posiadania kwalifikacji. Wiele osób myli te pojęcia, co prowadzi do nieporozumień i potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W branży elektrycznej, gdzie bezpieczeństwo jest kluczowe, każdy pracownik musi być odpowiednio przeszkolony i posiadać udokumentowane uprawnienia, aby zapewnić, że wszelkie prace zostaną wykonane zgodnie z normami oraz regulacjami. Dlatego tak ważne jest, aby kierować się przyjętymi standardami, aby uniknąć jakichkolwiek zagrożeń związanych z niewłaściwym wykonywaniem instalacji elektrycznych.

Pytanie 38

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. LYg

B. YDYt

C. YADYn

D. OMYp

Przewody OMYp, LYg oraz YADYn nie są przeznaczone do instalacji wtynkowej, a ich zastosowanie jest ograniczone do innych warunków. Przewód OMYp, będący przewodem wielożyłowym o osłonie z PVC, stosowany jest głównie w instalacjach na powierzchni, nie jest przeznaczony do układania w ścianach, co sprawia, że nie spełnia wymogów dla instalacji wtynkowych. Z kolei przewód LYg to przewód gumowy, który znajduje zastosowanie w miejscach narażonych na dużą elastyczność i ruch, takich jak urządzenia przenośne. Nie jest on odpowiedni do stałych instalacji wbudowanych w struktury budowlane. Z kolei przewód YADYn, mimo że może być stosowany w instalacjach elektrycznych, charakteryzuje się innymi właściwościami, które nie są dostosowane do warunków panujących w instalacjach wtynkowych. Wybór niewłaściwego przewodu do instalacji wtynkowej może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia przewodu, co z kolei może stwarzać zagrożenie pożarowe czy porażenie prądem. Kluczowe jest przestrzeganie norm i standardów branżowych, które wskazują na odpowiednie zastosowanie danego typu przewodu oraz jego parametry techniczne.

Pytanie 39

W jakim układzie sieciowym wyłączniki różnicowoprądowe nie mogą być używane jako elementy ochrony przed porażeniem w przypadku awarii?

A. TN-C

B. IT

C. TT

D. TN-S

Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym nie można stosować wyłączników różnicowoprądowych (WRP) jako elementów ochrony przeciwporażeniowej. W systemie TN-C, gdzie neutralny przewód (N) oraz ochronny przewód (PE) są połączone w jeden przewód (PEN), istnieje ryzyko, że WRP nie zadziała w przypadku uszkodzenia. Dzieje się tak, ponieważ wszelkie prądy upływowe mogą być zrównoważone przez prąd neutralny i nie będą rejestrowane przez wyłącznik. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych lub budowlanych z układem TN-C, zastosowanie WRP może prowadzić do sytuacji, w których osoba dotykająca części metalowe staje się narażona na porażenie prądem, ponieważ WRP nie wykryje niewielkich różnic prądowych. Dobrymi praktykami w systemach TN-C są stosowanie dodatkowych środków ochrony, takich jak zabezpieczenia przez izolację oraz odpowiednie uziemienie, które mogą zminimalizować ryzyko porażenia. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, zaleca się użycie układów TN-S lub TT, gdzie separacja przewodów PE i N pozwala na skuteczne działanie WRP.

Pytanie 40

Aby przeprowadzić bezpieczne oraz efektywne działania mające na celu zlokalizowanie uszkodzenia w silniku jednofazowym z kondensatorem rozruchowym, należy wykonać kolejność następujących czynności:

A. odkręcić pokrywę tabliczki zaciskowej, rozładować kondensator, przeprowadzić oględziny oraz pomiary kontrolne, odłączyć zasilanie

B. przeprowadzić oględziny oraz pomiary kontrolne, odłączyć zasilanie, odkręcić pokrywę tabliczki zaciskowej, rozładować kondensator

C. rozładować kondensator, przeprowadzić oględziny oraz pomiary kontrolne, odłączyć zasilanie, odkręcić pokrywę tabliczki zaciskowej

D. odłączyć zasilanie, odkręcić pokrywę tabliczki zaciskowej, rozładować kondensator, przeprowadzić oględziny oraz pomiary kontrolne

Wybór niewłaściwej kolejności działań w trakcie lokalizacji uszkodzenia silnika jednofazowego z kondensatorem rozruchowym może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno w zakresie bezpieczeństwa, jak i efektywności naprawy. Rozpoczynanie odkręcania pokrywy tabliczki zaciskowej bez wcześniejszego odłączenia napięcia zasilania jest rażącym naruszeniem zasad bezpieczeństwa. Taki błąd może narazić technika na porażenie prądem, nawet jeśli nie zamierza on pracować na aktywnych elementach, ze względu na potencjalny ładunek zgromadzony w kondensatorze. Z tego powodu, procedura powinna zawsze zaczynać się od odłączenia zasilania, co jest standardem w branży. Kolejnym błędem jest rozładowanie kondensatora przed dostępem do niego, co również stwarza zagrożenie, jeżeli nie jest zachowana odpowiednia kolejność działań. Oględziny powinny być przeprowadzane dopiero po zapewnieniu bezpieczeństwa, co wymaga zachowania odpowiednich norm i wskazówek producenta. Przykładowo, w wielu przypadkach standardy branżowe zalecają stosowanie osobnych narzędzi do odłączania napięcia oraz do rozładowywania kondensatorów, aby uniknąć wypadków. Niezastosowanie się do tych zasad może prowadzić do niepełnej diagnostyki uszkodzenia, a w konsekwencji do niewłaściwych napraw, co zwiększa ryzyko dalszych awarii oraz generuje niepotrzebne koszty.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej