Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechanik
  • Kwalifikacja: MEC.09 - Organizacja i nadzorowanie procesów produkcji maszyn i urządzeń
  • Data rozpoczęcia: 3 grudnia 2025 11:36
  • Data zakończenia: 3 grudnia 2025 11:57

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie elementy wchodzą w skład dokumentacji związanej z procesem wytwarzania?

A. procedury stanowiskowe
B. raporty spływu produkcji
C. sprawozdania kasowe
D. dokumenty technologiczne
Nie wszystkie wymienione dokumenty są odpowiednie dla sprawozdawczości procesu produkcji, co może prowadzić do mylnych przekonań na temat ich funkcji. Raporty kasowe, które koncentrują się na finansach, nie dostarczają informacji o samej produkcji ani jej efektywności. W branży produkcyjnej bardziej kluczowe są dokumenty, które odzwierciedlają procesy wytwórcze. Karty technologiczne, mimo że zawierają ważne informacje o specyfikacjach technologicznych produktów, są bardziej związane z etapem projektowania niż z monitorowaniem procesów produkcyjnych. Instrukcje stanowiskowe, choć istotne dla prawidłowego funkcjonowania stanowisk pracy, koncentrują się na wskazówkach dotyczących wykonywania zadań, a nie na sprawozdawczości. Właściwe podejście do dokumentacji procesów produkcyjnych powinno uwzględniać raporty spływu produkcji, które dostarczają zintegrowanych danych o przebiegu produkcji, a nie fragmentarycznych informacji z innych dziedzin. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe dla efektywnego zarządzania produkcją i optymalizacji procesów, a także dla zachowania zgodności z najlepszymi praktykami branżowymi i standardami jakości. Ostatecznie, właściwe podejście do dokumentacji może przyczynić się do lepszego zarządzania zasobami i zwiększenia efektywności całego procesu produkcyjnego.

Pytanie 2

Ciągliwe żeliwo jest uzyskiwane z żeliwa

A. modyfikowanego
B. sferoidalnego
C. szarego
D. białego
Żeliwo ciągliwe, znane także jako żeliwo modyfikowane, jest wytwarzane poprzez przetwarzanie żeliwa białego, które ma wysoką zawartość węgla i niską zawartość grafitu. Proces ten polega na odtlenieniu, a następnie dodaniu odpowiednich stopów, takich jak magnez, co prowadzi do utworzenia grafitu w formie sferoidalnej. Żeliwo ciągliwe charakteryzuje się doskonałymi właściwościami mechanicznymi, takimi jak wysoka wytrzymałość na rozciąganie oraz dobre właściwości plastyczne, co czyni je idealnym materiałem do produkcji części maszyn, elementów konstrukcyjnych oraz w zastosowaniach w przemyśle motoryzacyjnym. Zgodnie z normą EN 1563, żeliwo ciągliwe posiada oznaczenie materiałowe, co pozwala na identyfikację jego właściwości i zastosowań. W praktyce, jego zastosowanie obejmuje produkcję elementów, które muszą wytrzymać duże obciążenia i jednocześnie być odporne na pękanie.

Pytanie 3

Aby zabezpieczyć stalowe elementy maszyn przed korozją w wysokich temperaturach, stosuje się

A. aluminiowanie dyfuzyjne
B. hartowanie powierzchniowe
C. starzenie naturalne
D. wyżarzanie normalizujące
Aluminiowanie dyfuzyjne to proces, w którym stalowe elementy są poddawane działaniu atmosfery wzbogaconej aluminium w wysokiej temperaturze. Proces ten prowadzi do wprowadzenia aluminium w głąb powierzchni stali, co skutkuje tworzeniem warstwy ochronnej, która znacznie zwiększa odporność na korozję wysokotemperaturową. Stal, pokryta warstwą aluminiową, zyskuje właściwości, które pozwalają jej funkcjonować w ekstremalnych warunkach, takich jak te występujące w przemyśle lotniczym czy energetycznym. Przykładem zastosowania aluminiowania dyfuzyjnego jest produkcja komponentów silników lotniczych, które muszą wytrzymać wysokie temperatury i korozję. W praktyce, proces ten jest często stosowany w połączeniu z innymi metodami obróbki cieplnej, co pozwala na uzyskanie materiałów o idealnych parametrach mechanicznych i chemicznych, zgodnych z normami takimi jak ISO 26203. Wysoka skuteczność tego procesu w ochronie przed korozją sprawia, że jest on szeroko akceptowany w wielu standardach przemysłowych.

Pytanie 4

Który wymiar odpowiada prawidłowo wykonanemu otworowi Ø42H7?

Tolerancje normalne
(wartości tolerancji podane w μm)
Zakres wymiarówH6H7H8H9
(30 ÷ 50)16253962
(50 ÷ 80)19304674
A. 42,031 mm
B. 41,981 mm
C. 42,019 mm
D. 41,921 mm
Odpowiedź "42,019 mm" jest całkowicie w porządku. To jest górna granica tolerancji dla otworu Ø42H7, która to maksymalnie wynosi 42,025 mm. W inżynierii mechanicznej tolerancje mają spore znaczenie, bo decydują o tym, czy różne elementy będą ze sobą współpracować w danej konstrukcji. Tolerancja H7 mówi nam, że otwór musi się mieścić w określonym przedziale, co z kolei gwarantuje, że będzie dobrze pasować z wałkami, które mają średnicę 42 mm. Jeśli otwór ma średnicę 42,019 mm, to spełnia wymagania co do jakości i funkcjonalności w takich zastosowaniach jak montaż łożysk czy innych połączeń mechanicznych. Warto mieć na uwadze, że precyzyjne wymiary i tolerancje są kluczowe w produkcji, żeby zapewnić, że produkty będą wytrzymałe i niezawodne. Stosowanie standardów, jak ISO 286, ułatwia nam życie, bo pomaga w standaryzacji tolerancji i pozwala na łatwiejszy montaż komponentów w różnych systemach.

Pytanie 5

Aby usunąć naddatek o grubości 1 mm z powierzchni płaskiej w trakcie obróbki wstępnej, jaką metodę należy zastosować?

A. docieranie
B. szlifowanie
C. piłowanie
D. polerowanie
Piłowanie to proces obróbczy, który jest szczególnie skuteczny w usuwaniu większych naddatków materiału z powierzchni płaskich. W przypadku naddatku o grubości 1 mm, piłowanie stanowi pierwszą fazę obróbki zgrubnej, której celem jest szybkie i efektywne zredukowanie materiału do pożądanych wymiarów. Piły, najczęściej używane w tym procesie, mogą być wykonane z różnych materiałów, w tym stali narzędziowej i węglika spiekanego, co wpływa na ich trwałość i zastosowanie w zależności od rodzaju obrabianego materiału. Przykładowo, w przemyśle metalowym piłowanie stosuje się do obróbki blach, profili i innych elementów, w których istotne jest szybkie usunięcie dużych ilości materiału. Ponadto, zgodnie z dobrymi praktykami, piłowanie powinno być wykorzystywane w sytuacjach, gdy wymagane jest precyzyjne kształtowanie, co zmniejsza czas obróbczy i zwiększa efektywność produkcji. Warto również podkreślić, że piłowanie jest bardziej ekonomiczne w kontekście zużycia narzędzi i czasu niż inne metody, takie jak szlifowanie czy polerowanie, które są przeznaczone do bardziej precyzyjnej obróbki końcowej.

Pytanie 6

Aby osiągnąć pożądaną tolerancję wymiaru montażowego poprzez dodanie do konstrukcji dodatkowej elementu, należy przeprowadzić montaż

A. z indywidualnym dopasowaniem
B. z zastosowaniem kompensacji
C. z wykorzystaniem selekcji
D. z całkowitą zamiennością
Odpowiedź "z zastosowaniem kompensacji" jest prawidłowa, ponieważ kompensacja jest techniką stosowaną w inżynierii i produkcji, która pozwala na uzyskanie wymaganej tolerancji wymiarowej przez dodanie dodatkowych elementów do konstrukcji. Kompensacja polega na wprowadzeniu zmian w wymiarach jednego lub więcej komponentów w celu skompensowania luzów, tolerancji i odchyleń produkcyjnych. Przykładem może być dodanie podkładek, dystansów lub elementów regulacyjnych, które umożliwiają precyzyjne ustawienie komponentów w odpowiednich pozycjach. Zastosowanie kompensacji jest zgodne z zasadami norm ISO dotyczących tolerancji, które promują precyzyjne podejście w montażu elementów maszyn i urządzeń. Ważne jest, aby inżynierowie znali zasady projektowania z uwzględnieniem tolerancji, aby zapewnić długotrwałe i niezawodne działanie konstrukcji, co przekłada się na jakość finalnego produktu oraz minimalizację kosztów związanych z naprawami i serwisowaniem.

Pytanie 7

Na podstawie danych w tabeli, wybierz wyroby wykonane w ramach produkcji seryjnej.

Rodzaj produkcjiRoczny program produkcyjny
Wyroby AWyroby BWyroby C
Jednostkowado 5do 10do 100
Małoseryjna5÷10010÷200100÷500
Seryjna100÷300200÷500500÷5000
Wielkoseryjna300÷1000500÷50005000÷50000
Masowaponad 1000ponad 5000ponad 50000
Wyroby A – elementy ciężkie o dużych wymiarach znacznej pracochłonności i ciężarze ponad 300 N
Wyroby B – element o średnich wymiarach i pracochłonności oraz ciężarze od 80 N do 300 N
Wyroby C – elementy małe, lekkie o niewielkiej pracochłonności i ciężarze do 80 N
A. 400 szt. tarcz o masie 5,0 kg
B. 150 szt. tulei o masie 60 kg
C. 520 szt. wałków o masie 10 kg
D. 750 szt. śrub o masie jednostkowej 1 kg
Wybór odpowiedzi, które nie spełniają kryteriów produkcji seryjnej, jest często wynikiem nieporozumienia dotyczącego definicji oraz zastosowania różnych typów produkcji. Odpowiedzi wskazujące na 750 sztuk śrub, 400 sztuk tarcz oraz 520 sztuk wałków przekraczają limity definiujące produkcję seryjną, co prowadzi do ich klasyfikacji jako produkcja wielkoseryjna lub masowa. W przemyśle, produkcja masowa oznacza wytwarzanie dużych serii produktów, co wymaga zupełnie innych strategii operacyjnych, w tym dużych inwestycji w automatyzację oraz logistykę. Typowym błędem jest mylenie pojęć związanych z różnymi skalami produkcji. Śruby, będące elementem C, oraz tarcze i wałki jako elementy B, są produkowane w ilościach, które nie mieszczą się w ramach produkcji seryjnej, co jest kluczowym czynnikiem wspierającym techniki zarządzania produkcją. Warto zrozumieć, że błędne przypisanie wyrobów do niewłaściwej kategorii wpływa na ogólną efektywność i rentowność procesu produkcyjnego. To z kolei może prowadzić do nadmiernych kosztów oraz obniżenia jakości, co jest nieakceptowalne w nowoczesnym przemyśle, gdzie każdy element procesu musi być odpowiednio zaplanowany i skonfigurowany zgodnie z wytycznymi dotyczącymi produkcji seryjnej.

Pytanie 8

Zgrzewanie jest metodą używaną do łączenia rur

A. punktowe
B. garbowe
C. liniowe
D. doczołowe
Zgrzewanie doczołowe to fajna technika, by łączyć rury. Tutaj obie końcówki rur są podgrzewane i potem łączone pod ciśnieniem. To jedna z najczęściej wykorzystywanych metod w przemyśle, zwłaszcza do rurociągów z tworzyw sztucznych, takich jak PVC, PE, czy PP. Kluczowym w tym wszystkim jest to, żeby dobrze ustawić temperaturę i czas zgrzewania, bo to wpływa na trwałość i szczelność połączenia. Na przykład w budownictwie wodociągowym właśnie zgrzewanie doczołowe rur PVC jest wykorzystane do tworzenia systemów, które muszą wytrzymać wysokie ciśnienia. Trzeba też pamiętać o normach jak PN-EN 12007 czy PN-EN 1452, które pomagają zapewnić właściwą jakość. Użycie tej metody w rurociągach wodnych czy gazowych to nie tylko wytrzymałość, ale też zmniejszenie ryzyka wycieków, co jest mega ważne dla ochrony środowiska.

Pytanie 9

Jaką wartość ma średnica wałka o tolerancji Ø20h7, wynoszącej 0,021, aby była właściwie wykonana?

A. 19,978 mm
B. 19,980 mm
C. 20,002 mm
D. 20,020 mm
Odpowiedź 19,980 mm jest poprawna, ponieważ średnica nominalna wałka wynosi 20 mm, a tolerancja dla średnicy Ø20h7 wynosi 0,021 mm. Oznacza to, że dopuszczalne wymiary dla tej średnicy znajdują się w przedziale od 19,979 mm do 20,021 mm. Wartość 19,980 mm mieści się w tym przedziale, co czyni ją wymiarem, który odpowiada poprawnie wykonanej średnicy wałka. W praktyce, tolerancje mają kluczowe znaczenie w procesach produkcyjnych, ponieważ wpływają na funkcjonalność oraz kompatybilność elementów. Na przykład, w mechanizmach, gdzie wałki muszą wchodzić w interakcję z innymi komponentami, precyzyjne wymiary i tolerancje są niezbędne, aby zapewnić prawidłowe dopasowanie, zmniejszyć zużycie oraz zapobiec uszkodzeniom. Odniesienie do norm ISO, takich jak ISO 286, pokazuje, że odpowiednie zarządzanie tolerancjami jest fundamentem jakości w inżynierii mechanicznej.

Pytanie 10

Jaki proces pozwala na uzyskanie powłoki o wyglądzie lustrzanej powierzchni?

A. Aluminiowanie natryskowe
B. Chromowanie galwaniczne
C. Cynkowanie ogniowe
D. Cynowanie zanurzeniowe
Chromowanie galwaniczne to proces elektrolityczny, który wykorzystuje prąd elektryczny do osadzania warstwy chromu na powierzchni metalu. Umożliwia uzyskanie estetycznej, lustrzanej powierzchni, a także poprawia odporność na korozję i zużycie. Proces ten jest często stosowany w przemyśle motoryzacyjnym, elektronicznym oraz w produkcji akcesoriów, gdzie estetyka i funkcjonalność są kluczowe. Chromowanie galwaniczne stosuje się na przykład do pokrywania elementów pojazdów, takich jak felgi czy zderzaki, co nie tylko poprawia ich wygląd, ale również zwiększa trwałość. Zgodnie ze standardami branżowymi, aby uzyskać wysoką jakość powłoki chromowej, proces powinien być przeprowadzany w kontrolowanych warunkach, z dbałością o parametry elektrolityczne i temperaturę. Dodatkowo, chromowanie galwaniczne może być stosowane w różnych wariantach, np. do uzyskiwania powłok dekoracyjnych lub funkcjonalnych, w zależności od wymagań aplikacji.

Pytanie 11

Nie jest możliwe przeprowadzenie badań twardości materiałów przy użyciu metody

A. Rockwella
B. Vickersa
C. Sunderlanda
D. Shore’a
Odpowiedź Sunderlanda jest prawidłowa, ponieważ ta metoda nie jest powszechnie uznawana za standardową technikę badań twardości materiałów. W przeciwieństwie do uznawanych metod, takich jak Vickersa, Shore’a czy Rockwella, które są szeroko stosowane w przemyśle do pomiaru twardości metali, tworzyw sztucznych i innych materiałów, metoda Sunderlanda nie ma odpowiednika w normach ISO ani ASTM dotyczących badań twardości. Na przykład, metoda Vickersa jest znana ze swojego wszechstronnego zastosowania do twardości materiałów o różnych właściwościach mechanicznych, a wyniki są łatwe do interpretacji i porównania. W metodzie Rockwella używa się różnych skali, co umożliwia pomiar twardości materiałów w różnych stanach, a Shore’a jest popularna w pomiarach twardości elastomerów. Zrozumienie tych metod oraz ich zastosowanie w praktyce jest kluczowe dla inżynierów i techników zajmujących się materiałami, a ich stosowanie opiera się na standardach branżowych, co zapewnia spójność i dokładność pomiarów.

Pytanie 12

Formy kokilowe do odlewów są wytwarzane

A. z żeliwa szarego perlitycznego
B. ze spieków ceramicznych
C. z węglików spiekanych
D. z tworzyw sztucznych
Żeliwo szare perlityczne jest materiałem odlewniczym o wysokiej wytrzymałości mechanicznej oraz doskonałych właściwościach odlewniczych. Jego struktura, zawierająca perlity, zapewnia odpowiednią twardość oraz plastyczność, co czyni je idealnym materiałem do produkcji form kokilowych. Formy te są wykorzystywane w procesach odlewniczych, gdzie precyzja i jakość detali są kluczowe. Dzięki wysokiej temperaturze topnienia żeliwa szarego, formy te są w stanie wytrzymać wysokie ciśnienie i temperatury, co umożliwia odlewanie metali o różnych właściwościach, takich jak żeliwo czy stal. W praktyce, formy kokilowe umożliwiają produkcję detali o skomplikowanych kształtach, co jest niezwykle istotne w branży motoryzacyjnej i lotniczej, gdzie standardy jakości są rygorystyczne. Używanie żeliwa szarego perlitycznego w procesie odlewania jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, co potwierdzają normy ISO dotyczące jakości materiałów odlewniczych.

Pytanie 13

Jak należy postąpić z zużytym olejem maszynowym, który znajduje się w szczelnie zamkniętym pojemniku?

A. Natychmiast dostarczyć do utylizacji
B. Przechowywać w bezpiecznym miejscu do momentu jego przekazania do utylizacji
C. Przechowywać w szafkach z narzędziami lub odzieżą
D. Wyrzucić do ogólnodostępnych pojemników na odpady
Przechowywanie zużytego oleju maszynowego w bezpiecznym miejscu do momentu jego przekazania do utylizacji jest kluczowym elementem odpowiedzialnego zarządzania odpadami. Zużyty olej, będący substancją niebezpieczną, może zanieczyścić glebę i wodę, dlatego ważne jest, aby nie wyrzucać go do ogólnodostępnych koszy na śmieci. Przechowywanie oleju w szczelnie zamkniętych pojemnikach w bezpiecznym miejscu minimalizuje ryzyko przypadkowego wycieku. Odpowiednie przechowywanie pozwala również na wstrzymanie się z utylizacją do momentu, gdy będzie można oddać olej do wyspecjalizowanej stacji recyklingowej lub punktu zbiórki, które spełniają normy ochrony środowiska. Przykładem dobrych praktyk jest posiadanie specjalnych pojemników oznakowanych jako odpady niebezpieczne, które są regularnie opróżniane przez firmy zajmujące się utylizacją odpadów. Tego rodzaju działania są zgodne z europejskim prawodawstwem, które kładzie duży nacisk na odpowiedzialne podejście do gospodarki odpadami, a także na ochronę środowiska naturalnego.

Pytanie 14

Cena wytworzenia jednej sztuki części to 5,00 zł netto, a koszt przygotowania produkcji wynosi 120,00 zł netto. Jaką kwotę brutto będzie trzeba zapłacić za wykonanie 20 sztuk części, zakładając stawkę VAT na poziomie 23%?

A. 270,60 zł
B. 153,75 zł
C. 325,00 zł
D. 167,60 zł
Aby obliczyć koszt brutto wykonania 20 sztuk części, należy najpierw ustalić całkowity koszt netto produkcji. Koszt wytworzenia jednej sztuki części wynosi 5,00 zł, więc koszt wytworzenia 20 sztuk wynosi 5,00 zł x 20 = 100,00 zł. Następnie należy dodać koszt przygotowania produkcji, który wynosi 120,00 zł. Zatem całkowity koszt netto to 100,00 zł + 120,00 zł = 220,00 zł. Aby obliczyć koszt brutto, musimy uwzględnić stawkę VAT wynoszącą 23%. Koszt brutto obliczamy zatem, mnożąc koszt netto przez (1 + stawka VAT), co daje 220,00 zł x 1,23 = 270,60 zł. W przypadku działalności produkcyjnej istotne jest, aby dokładnie kalkulować koszty, ponieważ wpływa to na ceny sprzedaży i rentowność. Znajomość przepisów dotyczących VAT jest kluczowa dla przedsiębiorców, aby uniknąć problemów z urzędami skarbowymi oraz dla prawidłowego zarządzania finansami firmy.

Pytanie 15

Czas norma Nt na przetworzenie 90 elementów wynosi 200 minut, a czas związany z przygotowaniem oraz zakończeniem to 20 minut. Jaki jest czas obróbki jednego elementu?

A. 2,0 minuty
B. 0,5 minuty
C. 1,5 minuty
D. 1,0 minutę
Jak obliczamy czas jednostkowy obróbki? No, zaczynamy od zsumowania całego czasu obróbki i czasu przygotowawczego. W tym przypadku mamy 200 minut na obróbkę 90 części, plus 20 minut na przygotowanie i zakończenie. Więc 200 minut + 20 minut daje nam 220 minut. A żeby wyliczyć czas na jedną część, dzielimy 220 minut przez 90 części, co daje nam około 2,44 minuty na część. To ważne, bo wiedza na temat czasu jednostkowego pozwala na lepsze planowanie produkcji i kontrolę wydajności. W praktyce, im lepiej znamy ten czas, tym dokładniej możemy kalkulować koszty i ustalać harmonogramy produkcji. Warto się tym zająć, bo poprawa wydajności obróbki części to klucz do osiągnięcia lepszych wyników, a zgodność z normami jakości ISO 9001 jest istotna we współczesnym przemyśle.

Pytanie 16

Jaką wartościową wydajność ma linia produkcyjna kół pasowych, jeśli w trakcie godziny wyprodukowała o 2 sztuki mniej niż przewidywana norma wynosząca 50 sztuk?

A. 85%
B. 80%
C. 96%
D. 90%
Wydajność linii produkcyjnej kół pasowych można obliczyć, porównując rzeczywistą produkcję z normatywną. W tym przypadku norma wynosi 50 sztuk na godzinę, a rzeczywista produkcja wynosi 50 - 2 = 48 sztuk. Aby obliczyć wydajność, stosujemy wzór: (Rzeczywista produkcja / Norma) * 100%. Wstawiając wartości, otrzymujemy (48 / 50) * 100% = 96%. Taki sposób obliczania wydajności jest powszechnie stosowany w branży produkcyjnej, ponieważ pozwala na szybką ocenę efektywności pracy linii produkcyjnej w stosunku do założonych celów. Zrozumienie wydajności jest kluczowe dla optymalizacji procesów produkcyjnych, co może prowadzić do zwiększenia zysków i redukcji kosztów. W praktyce, monitorowanie wydajności pomaga menedżerom w podejmowaniu decyzji dotyczących alokacji zasobów i identyfikacji obszarów wymagających poprawy.

Pytanie 17

Jak nazywa się proces obróbki cieplnej zębów kół zębatych?

A. azotowanie
B. nawęglanie
C. hartowanie
D. cyjanowanie
Hartowanie jest procesem obróbki cieplnej, który ma na celu zwiększenie twardości i wytrzymałości materiałów stalowych, w tym zębów kół zębatych. W trakcie hartowania stal podgrzewana jest do wysokiej temperatury, a następnie szybko schładzana, najczęściej w wodzie lub oleju. Ta technika powoduje zmianę struktury wewnętrznej stali, przekształcając austenit w martenzyt, co znacząco zwiększa twardość. W kontekście kół zębatych, hartowanie jest kluczowe, ponieważ zęby tych elementów przenoszą duże obciążenia i muszą wykazywać odporność na zużycie. Standardy, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie obróbki cieplnej w procesie produkcji komponentów mechanicznych. W praktyce, techniki hartowania mogą być stosowane w różnych branżach, w tym w motoryzacji i maszynach przemysłowych, gdzie niezawodność i długowieczność komponentów są kluczowe. Dobry przykład zastosowania to hartowanie zębów kół zębatych w skrzyniach biegów, co zapewnia odpowiednią twardość i odporność na ścieranie.

Pytanie 18

Sworznie charakteryzujące się wysoką twardością powierzchni oraz ciągliwością rdzenia są produkowane ze stali

A. ogólnego przeznaczenia
B. narzędziowej węglowej
C. narzędziowej stopowej
D. do ulepszania cieplnego
Odpowiedź "do ulepszania cieplnego" jest prawidłowa, ponieważ stali o dużej twardości warstwy wierzchniej i ciągliwym rdzeniu używa się głównie w zastosowaniach, gdzie wymagane są wysokie właściwości mechaniczne. Ulepszanie cieplne to proces, który łączy hartowanie i odpuszczanie, co pozwala uzyskać odpowiednią równowagę między twardością a ciągliwością. W praktyce, takie sworznie znajdują zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym, maszynowym oraz w produkcji narzędzi, gdzie odporność na zużycie i deformacje jest kluczowa. Przykładem mogą być elementy układów przeniesienia napędu, takie jak wały czy zębniki, które muszą wytrzymywać duże obciążenia i jednocześnie nie ulegać pęknięciom. W branży inżynieryjnej standardy takie jak ISO 683-1 określają wymagania dotyczące stali ulepszanej cieplnie, co zapewnia wysoką jakość i niezawodność komponentów.

Pytanie 19

Użyte czyściwo powinno

A. od razu przekazać do utylizacji
B. być przechowywane w szafkach narzędziowych
C. trafić do ogólnodostępnych koszy na śmieci
D. zostać wyrzucone do pojemnika z zamknięciem
Odpowiedź 'wyrzucić do szczelnie zamykanego pojemnika' jest prawidłowa, ponieważ wykorzystane czyściwo, szczególnie w kontekście prac przemysłowych lub medycznych, może być zanieczyszczone substancjami chemicznymi, mikroorganizmami lub innymi niebezpiecznymi odpadami. Zgodnie z przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami, takim jak Ustawa o odpadach, konieczne jest, aby tego typu materiały były składowane w specjalnie przystosowanych pojemnikach, które zapobiegają ich przypadkowemu uwolnieniu oraz chronią przed szkodliwym wpływem na środowisko. Pojemniki te powinny być regularnie opróżniane i utylizowane zgodnie z obowiązującymi normami, aby zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia. W praktyce, umieszczanie zużytych materiałów w szczelnie zamykanych pojemnikach to standard w wielu branżach, na przykład w laboratoriach, gdzie może dojść do kontaktu z substancjami biologicznymi, oraz w warsztatach, w których stosuje się chemikalia. Dobre praktyki wskazują na konieczność odpowiedniego oznakowania takich pojemników, co zwiększa bezpieczeństwo i ułatwia prawidłową segregację odpadów.

Pytanie 20

Jaki jest takt montażu dla 25 sztuk amortyzatorów, jeśli czas przeznaczony na produkcję wynosi 250 godzin?
Wykorzystaj podany wzór.

T=60x(F/P)

gdzie F - czas przewidziany na produkcję,
P – ilość sztuk w danym przedziale czasowym

A. 1600
B. 60
C. 600
D. 6
Poprawna odpowiedź wynika z zastosowania wzoru na takt montażu, który jest kluczowym narzędziem w planowaniu produkcji. Wzór T = 60 × (F / P) pozwala na określenie czasu montażu jednej sztuki, gdzie F to całkowity czas produkcji, a P to liczba sztuk. W tym przypadku mamy 250 godzin produkcji oraz 25 sztuk amortyzatorów. Po podstawieniu wartości do wzoru uzyskujemy T = 60 × (250 / 25) = 60 × 10 = 600 sekund. Takt montażu jest istotny dla efektywności procesu produkcyjnego, ponieważ pozwala na optymalizację wykorzystania czasu i zasobów. W praktyce, znajomość taktów montażu pozwala na lepsze planowanie harmonogramów pracy, co prowadzi do zwiększenia wydajności oraz minimalizowania przestojów. W branży produkcyjnej, stosowanie takich obliczeń jest standardem, umożliwiającym ciągłe doskonalenie procesów i dostosowywanie ich do zmieniających się potrzeb rynku.

Pytanie 21

Aby przekształcić strukturę gruboziarnistą w drobnoziarnistą, stalowe części powinny być poddawane

A. wyżarzaniu normalizującemu
B. hartowaniu z odpuszczaniem
C. wyżarzaniu rekrystalizującemu
D. ulepszaniu cieplnemu
Wyżarzanie normalizujące to proces cieplny, który ma na celu uzyskanie jednolitej struktury ziaren w stali, co prowadzi do poprawy jej właściwości mechanicznych. W trakcie tego procesu stal jest nagrzewana do temperatury powyżej punktu A3 (dla stali węglowych) i następnie schładzana w powietrzu. Taka obróbka termiczna sprzyja rekryystalizacji struktury gruboziarnistej na drobnoziarnistą, co przekłada się na zwiększenie wytrzymałości, plastyczności oraz twardości materiału. Przykładem zastosowania tego procesu jest obróbka stali konstrukcyjnych w przemyśle budowlanym, gdzie wymagana jest odpowiednia wytrzymałość na obciążenia oraz odporność na zmęczenie. Wyżarzanie normalizujące jest zgodne z normami ISO oraz PN, które regulują procesy obróbcze stali, co czyni je praktyką stosowaną w wielu zakładach przemysłowych. Dlatego wybór tej metody do zmiany struktury ziaren jest kluczowy dla uzyskania materiałów o pożądanych parametrach mechanicznych.

Pytanie 22

Nie jest możliwe przeprowadzenie badania twardości materiałów metodą

A. Vickersa
B. Sunderlanda
C. Shore’a
D. Rockwella
Odpowiedź Sunderlanda jest prawidłowa, ponieważ nie istnieje metoda badania twardości materiałów nazwana w ten sposób. W przeciwieństwie do metod Rockwella, Vickersa i Shore’a, które są powszechnie uznawane i stosowane w branży materiałowej, metoda Sunderlanda nie jest zdefiniowana w literaturze technicznej ani w standardach branżowych. Metoda Rockwella polega na pomiarze głębokości odcisku w materiale po wywarciu na niego określonego obciążenia, co pozwala na szybkie i efektywne określenie twardości metali. Metoda Vickersa wykorzystuje diamentowy wgłębnik i jest stosowana do materiałów o różnej twardości, dostarczając wszechstronnych wyników. Natomiast metoda Shore’a jest przeznaczona głównie dla materiałów elastycznych, takich jak guma, i jest wykorzystywana do oceny ich twardości. Te metody są oparte na dobrze udokumentowanych zasadach i mają szerokie zastosowanie w przemyśle, badaniach naukowych oraz kontroli jakości, co czyni je standardem w ocenie twardości materiałów.

Pytanie 23

W programach CAD polilinie stosuje się do

A. generowania konturów figur geometrycznych.
B. kreskowania przekrojów.
C. wyliczania zestawu części.
D. wymiarowania konturów elementów.
Polilinie w programach CAD są niezwykle wszechstronnym narzędziem, które umożliwia tworzenie konturów figur geometrycznych. Polilinie, w przeciwieństwie do pojedynczych linii, składają się z wielu segmentów połączonych w jedną całość, co pozwala na bardziej skomplikowane kształty i kontury. Dzięki tej funkcjonalności, projektanci mogą łatwo modelować obiekty, które mają zarówno proste, jak i złożone geometrię. Na przykład, w projektowaniu mechanicznych części urządzeń, polilinie pozwalają na szybkie i precyzyjne stworzenie konturów, które następnie mogą być używane do generowania rysunków technicznych, co jest zgodne z normą ISO 128, dotyczącą rysunku technicznego. Użycie polilinii w CAD przyspiesza proces projektowania i minimalizuje błędy, ponieważ pozwala na łatwą edycję i modyfikację kształtów. W praktyce, często korzysta się z polilinii do rysowania profilów w branżach takich jak architektura, inżynieria mechaniczna czy projektowanie elektroniczne.

Pytanie 24

Panewki łożyska ślizgowego, w którym smarowanie jest znacząco utrudnione, powinny zostać wykonane

A. ze spiekanych proszków metali
B. ze stopu aluminium (silumin)
C. ze stopu cynowego (babbit)
D. z żeliwa szarego perlitycznego
Wybór panewki ze stopu aluminium (silumin) nie jest odpowiedni w sytuacji, gdy smarowanie jest bardzo utrudnione. Aluminium, mimo że jest lekkim i często stosowanym materiałem w przemyśle, ma stosunkowo niską odporność na zużycie, co może prowadzić do szybkiego uszkodzenia łożyska w warunkach zwiększonego tarcia. Dzieje się tak, ponieważ aluminium charakteryzuje się niską twardością, co w połączeniu z niewystarczającym smarowaniem prowadzi do intensywnego zużycia powierzchni. Żeliwo szare perlityczne, z kolei, jest materiałem o dobrej odporności na ściskanie, ale jego kruchość oraz niska odporność na ścieranie sprawiają, że również nie jest najlepszym wyborem do łożysk w trudnych warunkach smarowania. Z kolei stopy cynowe (babbit) są stosowane w łożyskach smarowanych, a ich zastosowanie w sytuacjach o ograniczonym smarowaniu może spowodować, że nie będą w stanie sprostać wymaganiom eksploatacyjnym. Wybierając materiały, należy kierować się ich charakterystyką tribologiczną oraz możliwościami radzenia sobie z warunkami obciążeniowymi, co wymaga analizy zarówno właściwości mechanicznych, jak i zdolności do współpracy z systemami smarowania. W praktyce, zastosowanie niewłaściwego materiału może prowadzić do awarii łożyska, co wiąże się z kosztami napraw i przestojów w pracy maszyn.

Pytanie 25

W celu opracowywania kalkulacji oraz planowania produkcji wykorzystuje się

A. zestawienie pracochłonności wyrobu
B. karty instruktażowe obróbki
C. karty technologiczne obróbki
D. zbiór normatywów
Karty instrukcyjne obróbki, karty technologiczne obróbki oraz zbiory normatywów, mimo iż są to ważne dokumenty w procesie produkcyjnym, nie są wystarczające do pełnego kalkulowania kosztów i planowania produkcji. Karty instrukcyjne obróbki są narzędziem, które dostarcza szczegółowych informacji na temat sposobu wykonania operacji technologicznych, ale nie wskazuje na poziom zaangażowania czasowego czy ludzkiego. Zaledwie opisują one, jak należy wykonać dane zadanie, lecz nie dostarczają danych dotyczących efektywności czy wydajności. Karty technologiczne obróbki natomiast koncentrują się na aspektach technologicznych danego procesu, takich jak parametry obróbcze czy materiały, co jest ważne, ale brakuje im szczegółowego oszacowania czasu potrzebnego na realizację tych działań. Zbiory normatywów, które są zbiorem standardów i norm dotyczących procesów produkcyjnych, mogą pomóc w ustaleniu pewnych standardów, ale nie zapewniają konkretnego oszacowania pracochłonności. W praktyce, ograniczone zrozumienie różnicy między tymi dokumentami a zestawieniem pracochłonności może prowadzić do błędnych decyzji w zakresie alokacji zasobów lub planowania terminu realizacji produkcji, co w konsekwencji wpływa negatywnie na efektywność całego procesu produkcyjnego.

Pytanie 26

Zakład mechaniczny produkuje 4 000 sztuk prostych profili o masie 500 g każdy. Na podstawie danych z tabeli określ jakim rodzajem produkcji charakteryzuje się ten zakład.

Rodzaj produkcjiRoczny program produkcyjny
Wyrób AWyrób BWyrób C
Jednostkowado 5do 10do 100
Małoseryjna5÷10010÷200100÷500
Seryjna100÷300200÷500500÷5000
Wielkoseryjna300÷1000500÷50005000÷50000
Masowaponad 1000ponad 5000ponad 50000
Wyroby A – elementy o dużych gabarytach, znacznej pracochłonności i ciężarze ponad 300 N.
Wyroby B – elementy o średnich wymiarach i pracochłonności oraz ciężarze od 80 do 300 N.
Wyroby C – elementy małe, o niewielkiej pracochłonności i ciężarze do 80 N.
G=m·g
A. Wielkoseryjna.
B. Małoseryjna.
C. Masowa.
D. Seryjna.
Zakład mechaniczny, produkując 4000 sztuk prostych profili o masie 500 g każdy, charakteryzuje się produkcją seryjną. W kontekście klasyfikacji produkcji, produkcja seryjna odnosi się do wytwarzania wyrobów w ilościach, które mieszczą się w przedziale od 500 do 5000 jednostek, co idealnie pasuje do przedstawionych danych. W związku z tym, produkcja odbywa się w zorganizowany sposób, umożliwiając efektywne wykorzystanie zasobów i optymalizację procesów. W praktyce, produkcja seryjna jest często stosowana w branży, gdzie zapotrzebowanie na produkty jest stabilne, a produkcja może być dostosowana do wymagań rynku. Przykłady zastosowania to produkcja komponentów do pojazdów, elementów konstrukcyjnych czy sprzętu AGD. Ważne jest, aby przedsiębiorstwa stosujące produkcję seryjną wdrażały standardy jakości oraz dobre praktyki w zakresie zarządzania produkcją, co pozwala na utrzymanie wysokiej jakości wyrobów oraz efektywności procesów produkcyjnych.

Pytanie 27

Do kosztów materiałowych nie wlicza się

A. pracy obrabiarki
B. zużytego materiału
C. obsługi obrabiarki
D. zużytych narzędzi
Wszystkie pozostałe odpowiedzi wskazują na coś, co w rzeczywistości są kosztami materiałowymi, co jest podstawą niepoprawnego podejścia do analizy kosztów produkcji. Zużyty materiał, jako surowiec, jest bezpośrednio związany z wytwarzaniem produktów i jego koszt jest nieodłącznie związany z procesem produkcyjnym. W sytuacji, gdy materiał jest przetwarzany, jego koszt musi być uwzględniony w kosztach materiałowych, co jest zgodne z zasadami rachunkowości zarządczej. Praca obrabiarki również zalicza się do kosztów materiałowych, gdyż stanowi zużycie energii i zasobów niezbędnych do obróbki materiałów. Zużyte narzędzia są kolejnym elementem, który wpływa na koszty materiałowe, ponieważ ich eksploatacja wiąże się z wydatkami na ich wymianę oraz konserwację. Typowym błędem myślowym jest traktowanie kosztów operacyjnych i materiałowych jako kategorii wymiennych, podczas gdy powinny być one analizowane oddzielnie. Zrozumienie różnicy między tymi kategoriami jest kluczowe dla skutecznego zarządzania finansami przedsiębiorstwa, co pozwala na dokładniejszą ocenę skuteczności działań produkcyjnych oraz poprawę strategii zarządzania kosztami.

Pytanie 28

Jakiej metody nie można wykorzystać do wytworzenia gwintu na śrubie?

A. przeciągania
B. frezowania
C. toczenia
D. walcowania
Odpowiedź "przeciąganie" jest prawidłowa, ponieważ jest to metoda obróbcza, która nie jest stosowana do wykonywania gwintów w śrubach. Przeciąganie polega na przemieszczaniu narzędzia przez materiał w celu uzyskania pożądanych wymiarów lub kształtów, ale nie jest przystosowane do wytwarzania gwintów. W praktyce do produkcji gwintów stosuje się inne metody, takie jak walcowanie, frezowanie i toczenie. Walcowanie gwintów to proces, w którym materiał jest formowany przez przesuwające się narzędzia, co pozwala na uzyskanie wyjątkowo wytrzymałych gwintów. Frezowanie gwintów wykorzystuje narzędzie skrawające do kształtowania gwintu, natomiast toczenie polega na obracaniu materiału i odcinaniu go w celu uzyskania odpowiedniej geometrii. Te metody są zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi i pozwalają na produkcję gwintów o wysokiej precyzji i stabilności. Zastosowanie odpowiednich technik obróbczych ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wymaganej jakości oraz właściwego dopasowania elementów w złożonych konstrukcjach mechanicznych.

Pytanie 29

Oblicz na podstawie danych z tabeli takt montażu zespołu napędowego.

Wielkość zamówienia1000 szt.
Czas realizacji20 dni roboczych
Czas dysponowany na produkcję, F150 godz.
Wzór:   T=60·FP
gdzie: T – takt montażu P – program produkcyjny na jedną zmianę
A. 9 minut.
B. 300 minut.
C. 180 minut.
D. 50 minut.
Poprawna odpowiedź na pytanie dotyczące taktu montażu zespołu napędowego to 180 minut. Aby obliczyć takt montażu, stosuje się wzór, który uwzględnia program produkcyjny na jedną zmianę. W tym przypadku, program produkcyjny wynosi 50 sztuk na zmianę. Takt montażu, definiowany jako czas, w którym należy zrealizować produkcję jednej jednostki, można obliczyć, dzieląc całkowity czas pracy zmiany przez liczbę wyprodukowanych sztuk. W praktyce, jeśli jedna zmiana trwa 900 minut (15 godzin), to tach montażu obliczamy jako 900 minut podzielone przez 50 sztuk, co daje 18 minut na sztukę. Jednak w kontekście tego pytania, przyjąć trzeba, że takt montażu odnosi się do dodatkowych czasów, co prowadzi do wartości 180 minut na sztukę w kontekście tej konkretnej produkcji. Warto zwrócić uwagę, że odpowiednie wyliczenia są kluczowe w planowaniu produkcji oraz optymalizacji procesów montażowych. Przestrzeganie tych zasad pozwala na efektywne zarządzanie czasem i zasobami, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi.

Pytanie 30

Cyjanowanie to proces cieplno-chemiczny, który polega na nasyceniu cienkiej warstwy powierzchniowej stalowych elementów

A. węglem i azotem
B. manganem i tlenem
C. chromem
D. cyjanem
Cyjanowanie to proces obróbki cieplno-chemicznej, który polega na nasycaniu stali węglem i azotem, co znacząco poprawia właściwości mechaniczne materiału. W wyniku tego procesu powstaje twarda i odporna na zużycie warstwa powierzchniowa, która chroni stal przed korozją oraz zwiększa jej twardość. Metoda ta jest szeroko stosowana w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie części takie jak wały korbowe, zębatki czy elementy silników wymagają wysokiej odporności na ścieranie. Dodatkowo, cyjanowanie pozwala na uzyskanie lepszej odporności na zmęczenie materiału, co jest istotne w przypadku komponentów narażonych na dynamiczne obciążenia. W praktyce, proces cyjanowania odbywa się w kontrolowanych warunkach, co zapewnia homogenność nasycenia i pożądane właściwości mechaniczne. Warto również zauważyć, że zgodnie z normami ISO, cyjanowanie jest uznawane za jedną z efektywnych metod poprawy trwałości i funkcjonalności części stalowych.

Pytanie 31

Jakiego freza należy użyć do wycinania uzębienia w kole zębatym na frezarce obwiedniowej?

A. Modułowy krążkowy
B. Kształtowy krążkowy
C. Tarczowy trzystronny
D. Ślimakowy modułowy
Ślimakowy modułowy frez jest idealnym narzędziem do nacinania uzębienia w kołach zębatych na frezarce obwiedniowej, ponieważ jego konstrukcja pozwala na precyzyjne i efektywne formowanie profili zębatych. Frezy te są projektowane w taki sposób, aby współpracować z różnymi modułami zębatymi, co czyni je wszechstronnymi i dostosowanymi do różnych zastosowań przemysłowych. W praktyce, zastosowanie freza ślimakowego modułowego pozwala na uzyskanie zębów o wysokiej dokładności wymiarowej oraz gładkiej powierzchni, co jest kluczowe dla zapewnienia odpowiednich właściwości mechanicznych kół zębatych. W branży mechanicznej, szczególnie w produkcji przekładni i napędów, standardy ISO dotyczące wymiarowania oraz tolerancji zębów kół zębatych często wymagają użycia frezów modułowych, co podkreśla ich znaczenie i zastosowanie w nowoczesnym wytwarzaniu. Dzięki temu, stosowanie ślimakowego modułowego freza w procesie produkcji przyczynia się do poprawy efektywności i jakości wytwarzanych komponentów.

Pytanie 32

Dokument, który zawiera sekwencję realizowanych działań oraz pozostałe dane potrzebne do wykonania określonej części, to

A. rysunek złożeniowy
B. karta operacyjna
C. karta technologiczna
D. rysunek wykonawczy
Karta technologiczna jest kluczowym dokumentem w procesie produkcyjnym, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące kolejności wykonywanych operacji, używanych materiałów oraz narzędzi. Dzięki niej można skutecznie zorganizować proces produkcyjny, co przyczynia się do zwiększenia efektywności, minimalizacji błędów oraz zapewnienia wysokiej jakości finalnego produktu. Karta technologiczna jest powszechnie stosowana w różnych branżach, w tym w przemyśle mechanicznym, elektronicznym i spożywczym. Na przykład, w produkcji elementów mechanicznych karta technologiczna może zawierać informacje o wymaganych tolerancjach, operacjach obróbczych oraz używanych maszynach. W zgodzie z normami ISO 9001, dokumentacja technologiczna, w tym karty technologiczne, odgrywa kluczową rolę w systemach zarządzania jakością, zapewniając pełną kontrolę nad procesami produkcyjnymi.

Pytanie 33

Który z podanych materiałów powinien być użyty w roli ostrzy narzędzi skrawających podczas toczenia przy prędkościach skrawania wynoszących od 100 m/min do 200 m/min?

A. Azotek tytanu
B. Stal szybkotnąca
C. Węglik boru
D. Węgliki spiekane
Węgliki spiekane są materiałem o wysokiej twardości oraz odporności na ścieranie, co czyni je idealnym wyborem do narzędzi skrawających, zwłaszcza w procesach toczenia, gdzie prędkości skrawania wahają się od 100 m/min do 200 m/min. Działanie w tym zakresie prędkości generuje znaczne ilości ciepła, a węgliki spiekane, będące kompozytem tungstenowym, wykazują doskonałe właściwości termiczne, co pozwala na utrzymanie stabilności narzędzia. Przykładem zastosowania węglików spiekanych są narzędzia skrawające wykorzystywane w przemyśle motoryzacyjnym do obróbki stali o wysokiej twardości. Dodatkowo, węgliki spiekane charakteryzują się także dużą odpornością na deformation, co jest kluczowe przy obróbce materiałów o złożonej geometrii. Standardy ISO oraz normy producentów wskazują węgliki spiekane jako materiał pierwszego wyboru w przypadku narzędzi skrawających, co potwierdza ich powszechne zastosowanie w przemyśle.

Pytanie 34

W produkcji masowej do szybkiej weryfikacji wymiarów wałków 30h7 wykorzystuje się

A. mikrometryczne przyrządy do pomiaru średnicy
B. suwmiarki o zakresie 0,1 mm
C. maszynę pomiarową współrzędnościową
D. sprawdziany dwugraniczne
Sprawdziany dwugraniczne to narzędzia pomiarowe, które są szczególnie przydatne w kontroli wymiarowej wałków o tolerancji 30h7. Tolerancja ta oznacza, że średnica wałka powinna mieścić się w określonym zakresie, co wymaga precyzyjnego pomiaru. Sprawdziany dwugraniczne pozwalają na szybkie i efektywne określenie, czy dany element mieści się w wymaganych granicach tolerancji. Dzięki ich konstrukcji użytkownik może łatwo ocenić, czy wymiar elementu jest zgodny z normami, co jest kluczowe w produkcji seryjnej, gdzie czas pomiaru jest istotny. W praktyce, sprawdziany te są wykorzystywane w liniach produkcyjnych, gdzie zapewniają wysoką jakość produktów. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami ISO, takie sprawdzanie wymiarów jest standardowym procesem, który wspiera utrzymanie wysokiej jakości w produkcji. Użycie sprawdzianów dwugranicznych pozwala na minimalizację błędów pomiarowych oraz zwiększa efektywność kontroli jakości.

Pytanie 35

Jakie są całkowite koszty wytworzenia jednego wałka, jeśli czas obróbki jednej sztuki wynosi 30 minut, koszt materiału to 10 zł/szt, koszt energii elektrycznej to 4 zł/godz., a wynagrodzenie tokarza wynosi 20 zł/godz.?

A. 17 zł
B. 22 zł
C. 44 zł
D. 34 zł
Koszt wytworzenia jednego wałka wynosi 22 zł, co zostało obliczone na podstawie trzech głównych składników: kosztu materiału, kosztu energii elektrycznej oraz kosztu pracy tokarza. Koszt materiału wynosi 10 zł za sztukę. Koszt energii elektrycznej, przy stawce 4 zł za godzinę, wynosi 2 zł za 30 minut, ponieważ obróbka jednego wałka trwa pół godziny. Koszt pracy tokarza, przy stawce 20 zł za godzinę, to również 10 zł za 30 minut. Podsumowując: 10 zł (materiał) + 2 zł (energia) + 10 zł (praca) daje 22 zł. Praktyczne zastosowanie takiego obliczenia jest kluczowe w zarządzaniu kosztami produkcji, co pozwala na lepsze planowanie budżetu oraz ustalanie cen sprzedaży. Znajomość kosztów jednostkowych umożliwia także optymalizację procesu produkcyjnego oraz identyfikację potencjalnych obszarów do redukcji kosztów, co jest zgodne z dobrymi praktykami w zarządzaniu przedsiębiorstwem.

Pytanie 36

Jakiego narzędzia nie stosuje się do obróbki twardych kół zębatych?

A. Osełki krążkowej
B. Ściernicy
C. Wiórkownika
D. Ściernicy ślimakowej
Wiórkownik to narzędzie, które nie jest stosowane do obróbki kół zębatych twardych, ponieważ jego zastosowanie dotyczy głównie procesów skrawania materiałów o niższej twardości. Narzędzia, takie jak osełki krążkowe, czy ściernicy, są zaprojektowane do pracy z twardymi materiałami, w tym stalami hartowanymi, stosowanymi w produkcji kół zębatych. Osełki krążkowe są wykorzystywane do precyzyjnego szlifowania i wygładzania powierzchni, co jest kluczowe w celu osiągnięcia wymaganej dokładności wymiarowej i jakości powierzchni zębów kół zębatych. Ściernicy, zwłaszcza ściernicy ślimakowej, są powszechnie wykorzystywane w procesach szlifowania, aby osiągnąć wysoką precyzję w obróbce zębów, co jest niezbędne dla prawidłowego działania przekładni. W przeciwieństwie do tego, wiórkownik jest narzędziem, które nie jest przystosowane do obróbki twardych materiałów, przez co jego użycie w kontekście kół zębatych twardych jest nieodpowiednie.

Pytanie 37

Jakie oznaczenie pasowania odpowiada zasadzie stałego otworu?

A. O25h7/P6
B. O35H7/p6
C. O30p6/H7
D. O40P6/h7
Odpowiedzi, które nie są zgodne z zasadą stałego otworu, często wynikają z nieporozumienia dotyczącego klasyfikacji tolerancji oraz ich zastosowania. Na przykład oznaczenia takie jak O30p6/H7 czy O25h7/P6 są niepoprawne, ponieważ stosują nieprawidłowe klasy tolerancji dla otworów. Klasa p6 oznacza luźny wałek, co jest niezgodne z koncepcją stałego otworu, która wymaga, aby otwór miał określoną klasę tolerancji, która zapewnia odpowiednie pasowanie z wałkiem. Oznaczenie O40P6/h7 wprowadza dodatkowe zamieszanie, ponieważ klasa h7 dotyczy wałków, a nie otworów, co również narusza zasady prawidłowego oznaczania. W praktyce, nieprawidłowe wybory klas tolerancji mogą prowadzić do problemów z zakładaniem i użytkowaniem komponentów, takich jak trudności w montażu czy niewłaściwe działanie mechanizmu. Tego typu pomyłki mogą skutkować kosztownymi błędami produkcyjnymi oraz wpływać negatywnie na bezpieczeństwo i funkcjonalność urządzeń. Dlatego niezwykle ważne jest, aby inżynierowie i projektanci rozumieli zasady oznaczania pasowań i stosowali się do ustalonych norm, takich jak ISO 286, które pomagają w osiągnięciu optymalnych rezultatów w projektowaniu i produkcji.

Pytanie 38

Możliwość uniknięcia zjawiska narostu na narzędziu można osiągnąć poprzez

A. obniżenie kąta natarcia
B. zmianę prędkości skrawania
C. używanie narzędzi z płaską powierzchnią natarcia
D. korzystanie z narzędzi ze stali szybkotnącej bez chłodzenia
Zmiana prędkości skrawania jest kluczowym parametrem, który ma bezpośredni wpływ na proces skrawania i może pomóc w zapobieganiu narostowi materiału na narzędziu. Prędkość skrawania, czyli prędkość, z jaką narzędzie skrawające przechodzi przez materiał, wpływa na temperaturę generowaną podczas obróbki. Wyższa prędkość skrawania zazwyczaj prowadzi do zwiększenia temperatury, co może sprzyjać powstawaniu narostu. Zmniejszenie prędkości skrawania z reguły obniża temperaturę w strefie skrawania, co ogranicza adhezję materiału obrabianego do narzędzia. W praktyce, dobór odpowiedniej prędkości skrawania powinien być dostosowany do rodzaju materiału obrabianego oraz zastosowanego narzędzia skrawającego. Standardy branżowe, takie jak ISO 3685, dostarczają wytycznych dotyczących optymalizacji prędkości skrawania w zależności od materiałów i zastosowań, co może pomóc w minimalizacji narostów i wydłużeniu żywotności narzędzi.

Pytanie 39

Czas normatywny Nt na wykonanie zadania roboczego wynosi 420 minut, a czas potrzebny na przygotowanie oraz zakończenie obróbki 130 elementów to 30 minut. Jaki jest czas jednostkowy obróbki jednego elementu?

A. 3,0 minuty
B. 3,5 minuty
C. 4,5 minuty
D. 4,0 minuty
Obliczenia związane z czasem jednostkowym obróbki elementów opierają się na precyzyjnych zasadach, które mogą być mylnie interpretowane, prowadząc do błędnych odpowiedzi. Na przykład, odpowiedzi sugerujące czasy jednostkowe takie jak 4,0 minuty lub 4,5 minuty wskazują na błędne rozumienie wartości czasu dostępnego na obróbkę. Warto zauważyć, że najpierw należy odjąć czas przygotowawczo-zakończeniowy od całkowitej normy czasu N<sub>t</sub>, co w tym przypadku wynosi 30 minut. Zatem 420 minut - 30 minut = 390 minut to kluczowy krok w obliczeniach, który nie może być pominięty. Możliwe, że niektórzy uczestnicy testu popełnili błąd przy obliczaniu czasu jednostkowego, dzieląc całkowity czas bez wcześniejszego odjęcia czasu przygotowania. Ponadto, kalkulacje takie jak 4,0 minuty czy 4,5 minuty mogą wskazywać na nieprawidłowe założenia dotyczące liczby elementów lub całkowitego czasu roboczego. W praktyce, zrozumienie tych zasad jest niezbędne w kontekście zarządzania czasem w produkcji, co bezpośrednio wpływa na efektywność procesów w zakładach. Dobrze zdefiniowane czasy jednostkowe pomagają w planowaniu, harmonizacji oraz monitorowaniu wydajności w produkcji, co jest kluczowe dla osiągnięcia konkurencyjności na rynku.

Pytanie 40

Jakie połączenie powinno być zastosowane do zamocowania obręczy na kole jezdnym pojazdu szynowego?

A. Nitowe
B. Gwintowe
C. Spawane
D. Skurczowe
Połączenie skurczowe jest optymalnym rozwiązaniem do osadzenia obręczy na kole jezdnym pojazdu szynowego ze względu na właściwości materiałowe i eksploatacyjne. W przypadku kół szynowych kluczowe jest zapewnienie trwałego i stabilnego połączenia, które wytrzyma wysokie obciążenia oraz wibracje występujące podczas jazdy. Połączenie skurczowe polega na precyzyjnym dopasowaniu obręczy do piasty, co tworzy efektywną szczelinę, która pod wpływem temperatury powoduje skurcz obręczy na kole. Przykładowo, w trakcie eksploatacji kolei, obręcze są często podgrzewane, co umożliwia ich łatwe osadzenie na piastach, a następnie ich schłodzenie, co prowadzi do uzyskania silnego, bez luzów połączenia. Takie rozwiązanie jest zgodne z normami branżowymi, które wskazują na konieczność stosowania połączeń skurczowych w pojazdach szynowych, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa i niezawodności operacyjnej.