Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 30 grudnia 2025 21:50
  • Data zakończenia: 30 grudnia 2025 22:06

Egzamin zdany!

Wynik: 27/40 punktów (67,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Który z wymienionych zestawów narzędzi jest niezbędny podczas wymiany łożysk silnika przedstawionego na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Komplet kluczy, komplet wkrętaków PZ, ściągacz łożysk, tuleja do łożysk.
B. Komplet wkrętaków PH, młotek, przecinak, szczypce uniwersalne.
C. Klucz francuski nastawny, komplet wkrętaków PH, młotek gumowy, nóż monterski.
D. Komplet kluczy, komplet wkrętaków płaskich, szczypce boczne, ściągacz łożysk.
Wybór niewłaściwych zestawów narzędzi często wynika z niepełnego zrozumienia procesu wymiany łożysk w silniku elektrycznym. W przypadku narzędzi, które nie obejmują ściągacza łożysk, istnieje ryzyko uszkodzenia komponentów silnika podczas próby demontażu starych łożysk, co może prowadzić do poważnych usterek. Brak tulei do łożysk w zestawie skutkuje nieprawidłowym montażem nowych łożysk, co może prowadzić do ich przedwczesnego zużycia oraz niewłaściwego działania silnika. Zestawy narzędzi, które polegają wyłącznie na kluczach francuskich lub wkrętakach, nie są w stanie zapewnić odpowiedniej siły i precyzji potrzebnej do skutecznego przeprowadzenia tej operacji. Użytkownik, który wybiera zestawy nie zawierające specjalistycznych narzędzi, może błędnie założyć, że wystarczą mu narzędzia uniwersalne, co prowadzi do wielu problemów podczas pracy. Właściwe podejście do wymiany łożysk wymaga nie tylko odpowiednich narzędzi, ale także znajomości procedur i technik, które zapewniają bezpieczeństwo i efektywność wykonywanej pracy. Dlatego kluczowe jest korzystanie z pełnego zestawu narzędzi, który zawiera wszystkie niezbędne elementy do przeprowadzenia wymiany łożysk zgodnie z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 2

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób
B. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia
C. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób
D. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem
Odpowiedź związana z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego jest poprawna, ponieważ w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy inne niebezpieczeństwa, działania podejmowane w celu ochrony życia i zdrowia osób są priorytetowe. Zgodnie z przepisami prawa pracy oraz normami BHP, w przypadkach zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego, pracownicy mają prawo i obowiązek podejmować natychmiastowe działania ratunkowe, nawet jeśli wiąże się to z pracami przy czynnych urządzeniach elektrycznych. Na przykład, gdy osoba zostaje porażona prądem, każdy świadek zdarzenia powinien jak najszybciej odciąć zasilanie i udzielić pierwszej pomocy. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, które nakładają na pracowników obowiązek reagowania na sytuacje kryzysowe bez czekania na formalne instrukcje. W praktyce, to może oznaczać konieczność szybkiego działania, co jest kluczowe dla zapobiegania poważnym obrażeniom lub śmierci.

Pytanie 3

W którym obwodzie powinno się odłączyć zasilanie, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę cewki stycznika w obwodzie sterującym silnikiem znajdującym się w hali maszyn?

A. Wyłącznie w obwodzie sterującym silnikiem
B. W głównej rozdzielnicy zasilającej całą halę maszyn
C. Tylko w obwodzie głównym silnika
D. W rozdzielnicy stanowiskowej, z której zasilany jest silnik
Musisz koniecznie wyłączyć napięcie w rozdzielnicy stanowiskowej, zanim zaczniesz wymieniać cewkę stycznika. To naprawdę ważne dla Twojego bezpieczeństwa. Rozdzielnica ta to miejsce, które zarządza zasilaniem dla silnika, a z tego co pamiętam, takie podejście jest zgodne z normami bezpieczeństwa, jak np. PN-EN 50110-1. Operatorzy powinni wyłączać napięcie w obwodzie zasilającym urządzenie, które konserwują, żeby uniknąć porażenia prądem. Podczas wymiany cewki ważne jest, by nie tylko Twoje bezpieczeństwo było na pierwszym miejscu, ale też żeby sprzęt nie ucierpiał przez przypadkowe włączenie. Przykład? W zakładach produkcyjnych przed każdym przeglądem trzeba ustalić, które obwody trzeba deenergizować, żeby ryzyko wypadków było jak najmniejsze. Warto też prowadzić dokumentację i etykietować rozdzielnice, żeby łatwiej było zidentyfikować, które obwody są aktywne. To na pewno zwiększa bezpieczeństwo podczas prac konserwacyjnych.

Pytanie 4

Piec elektryczny o mocy 12 kW jest zasilany z trójfazowej instalacji 3 x 400 V za pomocą przewodu o długości 20 m i przekroju 4 mm2. Jakie konsekwencje przyniesie wymiana tego przewodu na przewód o tej samej długości, lecz o przekroju 6 mm2?

A. Spadek napięcia na przewodach zasilających zmniejszy się.
B. Moc wydobywana w piecu wzrośnie 1,5 raza.
C. Moc wydobywana w piecu zmaleje 1,5 raza.
D. Spadek napięcia na przewodach zasilających wzrośnie.
Pojęcie spadku napięcia jest kluczowe w kontekście efektywności instalacji elektrycznych i w niniejszym przypadku odpowiedzi, które sugerują zwiększenie spadku napięcia, są niepoprawne, ponieważ nie uwzględniają zasady związanej z oporem przewodów. W rzeczywistości, gdy przekrój przewodu wzrasta, opór maleje, co prowadzi do zmniejszenia spadku napięcia na przewodach. Odpowiedzi, które mówią o zmniejszeniu mocy wydzielanej w piecu, mogą wynikać z błędnego zrozumienia relacji między napięciem, prądem a mocą. Moc wydobywana przez urządzenia elektryczne zależy od napięcia i prądu, a zatem jeśli spadek napięcia maleje, urządzenie ma szansę na stabilniejsze zasilanie, a nie jego zmniejszenie. Podobnie, twierdzenie o zwiększeniu mocy wydzielanej w piecu jest mylące, ponieważ moc pieca elektrycznego jest ustalana przez parametry zasilania i nie wzrośnie w wyniku wymiany przewodu, lecz pozostaje na poziomie 12 kW, zgodnie z jego specyfikacją. Użytkownicy często nie rozumieją, że zmiana przekroju przewodu nie zmienia wymagań dotyczących mocy urządzenia, lecz wpływa korzystnie na parametry przesyłowe energii, co powinno być kluczowym elementem w analizie tego przypadku.

Pytanie 5

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. pięć lat
B. dwa lata
C. pół roku
D. jeden rok
Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 6

Która z poniższych przyczyn powoduje, że przekaźnik Buchholza działa na wyłączenie transformatora?

A. Niesymetryczne obciążenie transformatora
B. Brak uziemienia punktu neutralnego
C. Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym a wtórnym
D. Brak w uzwojeniu pierwotnym
Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym i wtórnym to jedna z najpoważniejszych awarii, które mogą wystąpić w transformatorze. Przekaźnik Buchholza jest specjalnie zaprojektowany do detekcji i reagowania na tego typu problemy. W momencie, gdy dochodzi do zwarcia, prąd płynący przez uzwojenia gwałtownie wzrasta, co powoduje nagłe zmiany w przepływie oleju w transformatorze. Czujniki w przekaźniku Buchholza wykrywają te zmiany, co skutkuje jego aktywacją i wyłączeniem transformatora. Takie działanie ma na celu ochronę urządzenia przed dalszymi uszkodzeniami oraz minimalizację ryzyka wystąpienia poważnych awarii. W praktyce, stosowanie przekaźnika Buchholza jest normą w przemyśle energetycznym, działając zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC) oraz krajowymi standardami ochrony urządzeń elektroenergetycznych. Regularne inspekcje i testy przekaźników Buchholza są kluczowe dla zapewnienia ich niezawodności i skuteczności w diagnostyce awarii, co jest istotne dla ciągłości dostaw energii.

Pytanie 7

Do zabezpieczenia nadprądowego których z wymienionych urządzeń przeznaczony jest element przedstawiony na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Multimetrów przenośnych.
B. Prostowników półprzewodnikowych.
C. Zasilaczy komputerowych.
D. Paneli fotowoltaicznych.
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ element przedstawiony na ilustracji to bezpiecznik przeznaczony do stosowania w systemach zasilania z napięciem stałym (DC) oraz prądem do 350A. Bezpieczniki tego typu są kluczowym komponentem w instalacjach fotowoltaicznych, gdzie wymagane są zabezpieczenia zdolne do pracy z wysokimi napięciami stałymi, często sięgającymi 1500V. W systemach fotowoltaicznych, ochrona przed przeciążeniem i zwarciami jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno sprzętu, jak i użytkowników. Stosowanie odpowiednich zabezpieczeń nadprądowych jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60947-3, które regulują kwestie dotyczące urządzeń rozdzielczych. W praktyce, zastosowanie bezpieczników w systemach PV pozwala na minimalizację ryzyka uszkodzeń, co jest niezwykle ważne w kontekście inwestycji w odnawialne źródła energii. Dobrą praktyką jest regularne sprawdzanie i konserwacja zabezpieczeń, co przyczynia się do długowieczności systemu.

Pytanie 8

W jakim celu stosuje się kondensator rozruchowy w silniku, którego schemat przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Zwiększenia mocy silnika.
B. Zwiększenia momentu rozruchowego.
C. Zmniejszenia mocy czynnej pobieranej z sieci.
D. Zmniejszenia sprawności silnika.
Kondensator rozruchowy w silniku jednofazowym odgrywa kluczową rolę w poprawie momentu rozruchowego, co jest istotne w wielu zastosowaniach przemysłowych. Działa on na zasadzie tworzenia przesunięcia fazowego między prądem w uzwojeniu głównym a prądem w uzwojeniu pomocniczym. Dzięki temu silnik uzyskuje lepsze pole obrotowe, co skutkuje zwiększonym momentem obrotowym przy uruchomieniu. Przykładem zastosowania kondensatora rozruchowego są kompresory chłodnicze, które wymagają dużego momentu przy uruchomieniu, zwłaszcza w warunkach wysokiej temperatury. W praktyce, kondensatory te są projektowane zgodnie z normami IEC i NEMA, co zapewnia ich wysoką niezawodność i efektywność. Oprócz poprawy momentu rozruchowego, kondensatory rozruchowe redukują drgania mechaniczne, co przekłada się na dłuższą żywotność urządzenia. Zastosowanie kondensatorów zgodnych z najlepszymi praktykami w branży elektrycznej przyczynia się do optymalizacji wydajności i bezpieczeństwa operacyjnego silników, co jest niezbędne w nowoczesnym przemyśle.

Pytanie 9

Jakie z wymienionych urządzeń, przy zastosowaniu przekaźnika termicznego oraz stycznika, umożliwia zapewnienie pełnej ochrony przed zwarciem i przeciążeniem silnika trójfazowego o parametrach: Pn = 5,5 kW, Un = 400/690 V?

A. Wyłącznik nadprądowy typu Z
B. Wyłącznik nadprądowy typu B
C. Bezpiecznik typu aR
D. Bezpiecznik typu aM
Bezpiecznik typu aM jest właściwym wyborem do zabezpieczenia silnika trójfazowego o mocy 5,5 kW i napięciu 400/690 V. Ten typ bezpiecznika został zaprojektowany do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem w aplikacjach silnikowych. Charakteryzuje się on wydłużonym czasem reakcji na prąd przeciążeniowy, co pozwala na chwilowe przekroczenie prądu nominalnego bez wyzwolenia, co jest niezbędne w przypadku rozruchu silnika. Dzięki temu zabezpieczenie jest w stanie tolerować wyższe prądy startowe, co jest kluczowe w praktycznych zastosowaniach, takich jak uruchamianie maszyn w zakładach przemysłowych. Dodatkowo, zastosowanie przekaźnika termicznego oraz stycznika umożliwia pełne zabezpieczenie silnika, zapewniając nie tylko ochronę przed zwarciem, ale również przed długotrwałym przeciążeniem. Przykłady poprawnych zastosowań obejmują silniki napędowe w pompach, wentylatorach czy kompresorach, gdzie wymagane jest niezawodne zabezpieczenie przed uszkodzeniem. Wysoka jakość wykonania i zgodność z normami IEC 60269 sprawiają, że bezpieczniki typu aM są często preferowane w profesjonalnych instalacjach.

Pytanie 10

Na ilustracji przedstawiono tabliczkę zaciskową typowego silnika trójfazowego z uzwojeniami stojana połączonymi w gwiazdę. Które pary zacisków po zdjęciu metalowych zwieraczy należy ze sobą zewrzeć, aby uzwojenia silnika zostały skojarzone w trójkąt?

Ilustracja do pytania
A. 1-4, 2-5, 3-6
B. 1-5, 2-6, 3-4
C. 1-6, 2-4, 3-5
D. 1-5, 2-4, 3-6
Połączenie uzwojeń silnika trójfazowego w gwiazdę i trójkąt jest kluczowe dla dostosowania jego parametrów pracy do różnych warunków zasilania. W przypadku połączenia w trójkąt, zewrzeć należy zaciski 1-4, 2-5 oraz 3-6, co pozwala na efektywne wykorzystanie napięcia zasilania. Dlaczego ta kombinacja jest poprawna? Zaciski 1-4 łączą początek pierwszego uzwojenia z jego końcem, co umożliwia przepływ prądu przez to uzwojenie. Analogicznie, zaciski 2-5 i 3-6 pełnią tę samą funkcję dla drugiego i trzeciego uzwojenia. W praktyce, takie połączenie zwiększa moc silnika oraz jego moment obrotowy, co jest szczególnie istotne w aplikacjach wymagających wyższych obciążeń, np. w przemyśle ciężkim lub przy napędzie maszyn. Warto zauważyć, że zgodnie z normami IEC w przypadku silników elektrycznych, właściwe ustawienie uzwojeń jest kluczowe dla ich bezpieczeństwa i wydajności. Dobrze skonfigurowany silnik z połączeniem trójkątnym będzie pracował stabilnie i wydajnie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w inżynierii elektrycznej.

Pytanie 11

W instalacji elektrycznej z napięciem nominalnym 230 V, skonstruowanej w systemie TN-S, działa urządzenie, które należy do pierwszej klasy ochronności. Jakie środki powinny być wdrożone, aby zapewnić dodatkową ochronę przed porażeniem w tym urządzeniu?

A. Ułożyć dodatkową warstwę izolacyjną na podłożu
B. Zainstalować transformator redukcyjny
C. Wykonać lokalne połączenia wyrównawcze
D. Połączyć obudowę z przewodem ochronnym
Połączenie obudowy urządzenia z przewodem ochronnym jest kluczowym środkiem zabezpieczającym przed porażeniem elektrycznym w instalacjach elektrycznych. W przypadku urządzeń klasy I, które polegają na ochronie poprzez uziemienie, takie połączenie ma na celu zapewnienie, że w przypadku awarii izolacji, prąd upływowy zostanie skierowany do ziemi, co zminimalizuje ryzyko porażenia prądem. W instalacjach TN-S, gdzie przewód ochronny (PE) jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), jest to szczególnie istotne. Przykładem praktycznym może być sprzęt AGD, jak lodówka czy pralka, które muszą mieć pewne połączenia ochronne, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Standardy takie jak PN-IEC 60364 stanowią podstawę dla projektowania i wykonania instalacji elektrycznych, a także definiują wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym, co podkreśla znaczenie właściwego połączenia obudowy z przewodem ochronnym.

Pytanie 12

Do pomiaru którego z wymienionych parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych przygotowany jest przyrząd przedstawiony na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Prądu wzbudzenia silnika pierścieniowego.
B. Prądu sterującego tyrystorem mocy.
C. Prądu rozruchu silnika szeregowego.
D. Prądu pobieranego z sieci przez spawarkę transformatorową.
Wybór odpowiedzi dotyczącej prądu sterującego tyrystorem mocy jest nietrafiony, ponieważ tyrystory mocy są elementami półprzewodnikowymi, które wymagają specyficznych warunków pomiarowych. Miernik cęgowy, jak wskazuje jego konstrukcja, nie jest przeznaczony do pomiaru prądu sterującego, który jest znacznie mniejszy i wymaga bardziej precyzyjnych technik pomiarowych, takich jak pomiary w obwodach prądowych z wykorzystaniem oscyloskopów czy analizatorów mocy. Z kolei, prąd wzbudzenia silnika pierścieniowego również nie jest odpowiedni dla tego typu urządzenia, ponieważ wzbudzenie odbywa się poprzez dedykowane uzwojenia, a pomiar wymagałby użycia innych metod, takich jak pomiar napięcia czy prądu w obwodzie wzbudzenia. Wreszcie, wobec prądu pobieranego z sieci przez spawarkę transformatorową, również nie jest to zastosowanie dla miernika cęgowego, gdyż spawarki zazwyczaj operują w specyficznych warunkach, gdzie kontrola prądu wymaga bardziej złożonych urządzeń. Błędne rozumienie zastosowania przyrządów pomiarowych często prowadzi do niewłaściwej diagnostyki problemów elektrycznych, co może mieć poważne konsekwencje dla stabilności i bezpieczeństwa systemów elektrycznych. Dobrą praktyką jest zawsze dobierać przyrządy pomiarowe stosownie do specyfiki analizowanego obwodu oraz do parametrów, które chcemy zmierzyć, co zwiększa nie tylko dokładność pomiarów, ale także bezpieczeństwo prowadzonych prac.

Pytanie 13

Jakie są minimalne wymagania, oprócz odpowiedniego wykształcenia, które powinna spełniać osoba odpowiedzialna za przeprowadzanie pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + D + pomiary
B. Jedynie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E
C. Wyłącznie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D
D. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + pomiary
Posiadanie wyłącznie świadectwa kwalifikacyjnego w zakresie D lub E jest niewystarczające do samodzielnego wykonywania pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D odnosi się do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych, ale nie obejmuje bezpośrednio umiejętności przeprowadzania pomiarów, które są kluczowe dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznej. Odpowiedzi sugerujące, że samo świadectwo w zakresie E wystarczy, aby wykonywać pomiary, ignorują fakt, że pomiary wymagają specyficznych umiejętności i wiedzy technicznej. W praktyce, pomiar izolacji, pomiar prądu oraz pomiar napięcia to podstawowe czynności, które muszą być przeprowadzane przez osobę posiadającą odpowiednie przygotowanie. Dodatkowo, odpowiedź sugerująca, że świadectwo w zakresie E i D z pomiarami jest wystarczające, jest myląca, gdyż nie uwzględnia konieczności specjalistycznej wiedzy z zakresu pomiarów, która jest niezbędna w kontekście norm i przepisów dotyczących praktyki instalacyjnej. W praktyce, dobrze jest również znać obowiązujące przepisy prawa, które regulują wymagania dotyczące bezpieczeństwa i jakości wykonania instalacji elektrycznych. Dlatego kluczowe jest, aby technik elektryk posiadał zarówno odpowiednie świadectwa, jak i umiejętności praktyczne związane z pomiarami.

Pytanie 14

Jaką czynność konserwacyjną silnika prądu stałego można zrealizować podczas jego inspekcji w trakcie działania?

A. Weryfikacja stanu szczotkotrzymaczy
B. Weryfikacja stanu osłon elementów wirujących
C. Czyszczenie komutatora
D. Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilającym
Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilania, sprawdzenie stanu szczotkotrzymaczy i czyszczenie komutatora to rzeczy, które musimy robić tylko, gdy silnik jest wyłączony. Robiąc to podczas pracy silnika, można się narazić na porażenie prądem albo uszkodzenie innych elementów. Amperomierz monitoruje prąd w obwodzie, a jego zmiana w trakcie działania silnika mogłaby spowodować naprawdę niebezpieczne sytuacje, jak zwarcia czy zniszczenie obwodów. Szczotkotrzymacze i komutator są super ważne, jeśli chodzi o działanie silnika – więc ich sprawdzanie i czyszczenie powinno się odbywać, gdy maszyna jest wyłączona, żeby uniknąć uszkodzeń i dobrze przeprowadzić konserwację. Ignorowanie tych zasad nie jest mądre i może prowadzić do poważnych problemów, jak uszkodzenie sprzętu czy nawet kontuzje pracowników. Właściwie, takie podejście do konserwacji jest niezgodne z przepisami i odbiega od tego, co w branży uznaje się za najlepsze praktyki – czyli, że wszystkie prace konserwacyjne muszą być wykonywane w bezpiecznych warunkach.

Pytanie 15

Jakie uszkodzenie lub defekt można wykryć podczas przeglądu instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Przekroczenie dopuszczalnego czasu zadziałania wyłącznika ochronnego
B. Pogorszenie się stanu mechanicznego złącz i połączeń
C. Brak ciągłości połączeń
D. Pogorszenie się stanu izolacji
Pogorszenie się stanu mechanicznego złącz i połączeń jest kluczowym elementem, który można zlokalizować podczas oględzin instalacji elektrycznej. Wszelkie uszkodzenia mechaniczne złącz mogą prowadzić do zwiększonego oporu, co z kolei może skutkować przegrzewaniem się złącz oraz potencjalnymi awariami systemu. W praktyce, obserwacja stanu mechanicznego złącz pozwala na wczesne wykrywanie problemów, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak zwarcia czy pożary. Na przykład, złącza, które wykazują oznaki korozji lub zużycia, powinny być wymieniane, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność instalacji elektrycznej. W branży elektrycznej istnieją określone standardy, takie jak normy IEC 60364, które zalecają regularne przeglądy oraz konserwację elementów instalacji, co jest kluczowe dla zapewnienia ich prawidłowego funkcjonowania i bezpieczeństwa użytkowników. Przeprowadzanie systematycznych inspekcji złącz i połączeń jest zatem nie tylko zalecane, ale wręcz konieczne w kontekście utrzymania instalacji elektrycznej w dobrym stanie.

Pytanie 16

Przed którym z wymienionych rodzajów uszkodzeń transformatora energetycznego olejowego 15/0,4 kV 2500 kVA nie chroni zabezpieczenie przedstawione na rysunku

Ilustracja do pytania
A. Przerwy w uziemieniu.
B. Wzrostu strumienia w rdzeniu.
C. Zwarcia wewnątrz kadzi.
D. Przegrzania uzwojeń.
Analizując inne odpowiedzi, warto zauważyć, że zwarcia wewnętrzne kadzi, przegrzanie uzwojeń oraz wzrost strumienia w rdzeniu to sytuacje, które są wykrywane przez zabezpieczenia różnicowoprądowe. Zwarcia wewnętrzne prowadzą do nieprawidłowego przepływu prądu, co generuje różnice w prądach płynących przez uzwojenia, a zatem aktywują mechanizm zabezpieczający. Przegrzanie uzwojeń również powoduje wzrost prądu, co może być odczytane przez system jako stan alarmowy. Wzrost strumienia w rdzeniu często związany jest z przeciążeniem transformatora, co także wpływa na prądy w uzwojeniach. Istnieje zatem mylne przekonanie, że zabezpieczenie różnicowoprądowe ma możliwość monitorowania wszelkich anomalii w pracy transformatora. To podejście jest błędne, ponieważ zabezpieczenie to nie jest zaprojektowane do reagowania na przerwy w uziemieniu. Takie przerwy mogą prowadzić do sytuacji, w których niebezpieczne napięcia pojawiają się na obudowie transformatora, co stwarza zagrożenie dla ludzi i urządzeń. Wiedza na temat odpowiednich zabezpieczeń jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności transformatorów, dlatego ważne jest, aby inżynierowie i technicy rozumieli ograniczenia stosowanych zabezpieczeń oraz odpowiednie metody ich stosowania zgodnie z normami i najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 17

Którego z wymienionych pomiarów eksploatacyjnych w instalacji oświetleniowej nie można zrealizować standardowym miernikiem uniwersalnym?

A. Ciągłości przewodów ochronnych
B. Prądu pobieranego przez odbiornik
C. Napięć w poszczególnych fazach
D. Rezystancji izolacji przewodów
Pomiar napięcia w poszczególnych fazach jest jednym z podstawowych zadań każdego pomiaru elektrycznego. Miernik uniwersalny doskonale nadaje się do tego celu, ponieważ potrafi zmierzyć wartości napięcia AC i DC, co jest kluczowe w instalacjach oświetleniowych, gdzie często występują różne fazy zasilania. Podobnie, pomiar ciągłości przewodów ochronnych również można przeprowadzić za pomocą miernika uniwersalnego, który posiada funkcję testowania ciągłości, zwykle sygnalizując dźwiękowo, gdy rezystancja jest na poziomie poniżej określonego progu, co jest istotne dla bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Z kolei pomiar prądu pobieranego przez odbiornik jest kolejnym standardowym zastosowaniem miernika uniwersalnego, który, dzięki odpowiednim ustawieniom, może zmierzyć natężenie prądu w obwodzie. Używając funkcji pomiaru prądu, można ocenić, czy odbiorniki działają w granicach parametrów znamionowych, co zapobiega ich przeciążeniu. Wydaje się zatem, że wybór odpowiednich narzędzi do pomiarów technicznych wymaga zrozumienia, jakie pomiary można wykonać z użyciem mierników uniwersalnych, a które wymagają bardziej specjalistycznych narzędzi, takich jak megomierze.

Pytanie 18

Podczas inspekcji silnika indukcyjnego klatkowego o mocy 11 kW, który działa bez obciążenia, można usłyszeć głośne stuki dochodzące z wnętrza urządzenia. Jaką przyczynę tej usterki można uznać za najbardziej prawdopodobną?

A. Zbyt wysoka temperatura urządzenia
B. Zużyte łożyska kulkowe na wale silnika
C. Niestabilne przymocowanie silnika do podłoża
D. Zanik napięcia w jednej z faz
Zużyte łożyska kulkowe w silniku to często powód, dla którego zaczyna on głośno stukać. Kiedy silnik pracuje bez obciążenia, wirnik kręci się szybko, co zwiększa napięcie na łożyskach. Z czasem te łożyska się zużywają, co prowadzi do luzów, a to z kolei skutkuje nieprzyjemnymi wibracjami i hałasami. Warto pamiętać, że jeśli łożyska są uszkodzone, ich wymiana to coś, co trzeba zrobić jak najszybciej, żeby nie narobić jeszcze większych szkód, jak na przykład uszkodzenie wirnika czy wału silnika. Regularne sprawdzanie stanu łożysk, a także dbanie o odpowiednie smarowanie, to kluczowe sprawy, o których nie można zapominać. Gdy usłyszysz głośne stukanie, zrób dokładną inspekcję łożysk. To zgodne z zasadami dobrego utrzymania urządzeń. Można też pomyśleć o czujnikach wibracji, które mogą pomóc w wychwyceniu problemów zanim będzie za późno.

Pytanie 19

W szlifierce uszkodzony został wirnik. Na rysunku z dokumentacji techniczno-ruchowej jest on oznaczony numerem

Ilustracja do pytania
A. 35
B. 12
C. 50
D. 9
Odpowiedź 9 jest prawidłowa, ponieważ na załączonym rysunku z dokumentacji techniczno-ruchowej szlifierki wirnik został oznaczony numerem 9. Wirnik jest kluczowym elementem silnika elektrycznego, którego właściwe funkcjonowanie jest niezbędne dla prawidłowej pracy szlifierki. Wirnik, obracając się, wytwarza pole elektromagnetyczne, które napędza obrót narzędzia szlifierskiego. Zrozumienie oznaczeń w dokumentacji technicznej jest niezbędne dla efektywnej diagnostyki i konserwacji maszyn. W praktyce, gdy dochodzi do uszkodzenia wirnika, konieczne jest jego dokładne zidentyfikowanie w dokumentacji, co umożliwia szybkie zamówienie odpowiednich części zamiennych i wykonanie naprawy. Warto również pamiętać, że zgodnie z normami branżowymi, regularne przeglądy i konserwacja wirników w urządzeniach szlifierskich są kluczowe dla zapewnienia ich długowieczności oraz bezpieczeństwa użytkowania. W przypadku problemów z wirnikiem, jego wymiana powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniami producenta, co pozwoli na uniknięcie dalszych uszkodzeń oraz gwarancji efektywności działania szlifierki.

Pytanie 20

Silnik, o parametrach znamionowych zamieszczonych w ramce, wbudowany jest na stałe do nawijarki. Jak często należy przeprowadzać przegląd techniczny tego silnika?

PSBg 100L-6
Un = 400 VPn = 1,8 kWIn = 4,5 A
nn = 925 obr/minS1cosφ = 0,80
A. W terminach planowanych postojów technologicznych nawijalni.
B. Nie rzadziej niż raz na rok.
C. Nie rzadziej niż raz na trzy lata.
D. W terminach przewidzianych dla przeglądu nawijarki.
Odpowiedź "W terminach przewidzianych dla przeglądu nawijarki." jest poprawna, ponieważ przegląd techniczny silnika wbudowanego w nawijarkę powinien być synchronizowany z harmonogramem przeglądów całej maszyny. Zgodnie z przepisami prawa oraz normami branżowymi, wszystkie elementy maszyny, w tym silniki, muszą być regularnie sprawdzane w celu zapewnienia ich niezawodności i bezpieczeństwa. Przykładowo, w przemyśle produkcyjnym, przeprowadzanie przeglądów w zgodzie z harmonogramem dla całej maszyny pomaga nie tylko w identyfikacji potencjalnych usterek, ale także w planowaniu przestojów, co wpływa na efektywność procesów produkcyjnych. Dobre praktyki w zakresie utrzymania ruchu sugerują, że wszelkie działania konserwacyjne powinny być skoordynowane z przeglądami nawijarki, aby zminimalizować czas przestoju i koszty eksploatacji. W rezultacie, regularne przeglądy techniczne zwiększają trwałość maszyny oraz bezpieczeństwo jej użytkowania.

Pytanie 21

Należy kontrolować instalację elektryczną w obiektach o wysokiej wilgotności (75-100%) pod kątem efektywności ochrony przed porażeniem nie rzadziej niż co

A. 4 lata
B. 3 lata
C. 2 lata
D. 1 rok
Sprawdzenie instalacji elektrycznej przynajmniej raz do roku w wilgotnych pomieszczeniach to naprawdę ważna sprawa. Jest to zgodne z zasadami bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem prądem. Jeśli wilgotność w pomieszczeniu wynosi od 75% do 100%, ryzyko porażenia wzrasta, więc warto, żebyśmy zajmowali się tym regularniej. Dobrze jest przeprowadzać inspekcje urządzeń i instalacji, żeby upewnić się, że nic nie zagraża bezpieczeństwu. Do takiej kontroli należy sprawdzić stan przewodów, działanie wyłączników różnicowoprądowych oraz ogólny stan instalacji. Na przykład, w łazience, gdzie wilgotność jest wysoka, regularne kontrole oświetlenia są kluczowe. Dzięki odpowiednim testom i konserwacji można uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Warto też pamiętać o normie PN-EN 61140, która wskazuje na potrzebę regularnych przeglądów w takich warunkach.

Pytanie 22

Który z poniższych przyrządów pozwala na zidentyfikowanie przerwy w przewodzie PE techniką bezpośrednią?

A. Woltomierz
B. Detektor napięcia
C. Miernik upływu
D. Omomierz
Omomierz to przyrząd, który jest kluczowy w lokalizowaniu braków ciągłości przewodu ochronnego (PE) metodą bezpośrednią. Działa na zasadzie pomiaru oporu elektrycznego, co pozwala na zidentyfikowanie ewentualnych uszkodzeń lub przerw w przewodach. W praktyce, aby skutecznie wykorzystać omomierz, należy podłączyć jego zaciski do końców przewodu PE. Jeśli wartość mierzonego oporu jest bardzo wysoka lub wynosi nieskończoność, oznacza to, że występuje przerwa w ciągłości przewodu. W przypadku, gdy opór jest zgodny ze standardami (najczęściej < 1 Ω), można uznać, że przewód jest w dobrym stanie. W branży elektrycznej stosuje się omomierze zgodnie z normami, np. PN-EN 61557, które określają wymagania dotyczące pomiarów bezpieczeństwa. Dobrą praktyką jest regularne kontrolowanie systemu uziemiającego za pomocą omomierzy, aby zapewnić, że instalacja elektryczna spełnia normy bezpieczeństwa.

Pytanie 23

Na podstawie informacji przedstawionych na zamieszczonym na rysunku ekranie urządzenia pomiarowego oceń stan techniczny wyłącznika różnicowoprądowego 40 A/0,03 A.

Ilustracja do pytania
A. Aparat jest uszkodzony, zbyt duża wartość rezystancji przewodu ochronnego RE.
B. Aparat jest sprawny, właściwa wartość prądu zadziałania.
C. Aparat jest sprawny, miernik ustawiono w nieodpowiedni dla badanego RCD tryb.
D. Aparat jest uszkodzony, niewłaściwa wartość prądu zadziałania.
Odpowiedź, że aparat jest uszkodzony z powodu niewłaściwej wartości prądu zadziałania, jest prawidłowa, ponieważ wyświetlacz urządzenia pomiarowego pokazuje wartość 9.0 mA, co jest znacznie wyższe niż dopuszczalne maksimum 30 mA dla wyłącznika różnicowoprądowego o parametrach 40 A/0,03 A. Normy PN-EN 61008 oraz PN-EN 61009 precyzują, że wyłączniki różnicowoprądowe powinny zadziałać w przedziale 15 mA do 30 mA w celu skutecznej ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Niewłaściwe działanie wyłącznika może prowadzić do poważnych zagrożeń, w tym do porażenia prądem lub pożaru. W praktyce, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznych, a brak ich odpowiedniego działania może być sygnałem, że urządzenie wymaga wymiany. Takie testy powinny być przeprowadzane zgodnie z zaleceniami producentów oraz obowiązującymi przepisami, a wyniki powinny być dokumentowane, co stanowi istotny element zarządzania bezpieczeństwem w obiektach budowlanych.

Pytanie 24

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. czujnik temperatury
B. koło pasowe
C. wlot powietrza
D. klatka wirnika
Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 25

Aby ocenić efektywność ochrony przed porażeniem elektrycznym realizowanej przez automatyczne odłączenie zasilania zabezpieczeniem o określonym prądzie wyłączenia w systemie elektrycznym o danej wartości napięcia znamionowego, potrzebna jest informacja o wartości

A. maksymalnego spadku częstotliwości w sieci zasilającej
B. maksymalnej współczynnika przepięć
C. impedancji pętli zwarcia instalacji
D. mocy zainstalowanych urządzeń elektrycznych w instalacji
Odpowiedź dotycząca impedancji pętli zwarcia instalacji jest poprawna, ponieważ ta wartość jest kluczowa dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej realizowanej przez samoczynne wyłączenie zasilania. Impedancja pętli zwarcia wpływa na prąd zwarciowy, który może przepłynąć przez instalację w przypadku awarii. Zgodnie z normami IEC 60364-4-41 oraz PN-IEC 61008-1, istotne jest, aby prąd wyłączający dla zastosowanego zabezpieczenia (np. wyłącznika nadprądowego lub różnicowoprądowego) był odpowiednio wyższy od wartości prądu zwarciowego, co zapewnia szybkie działanie zabezpieczeń. W praktyce, aby zapewnić skuteczność ochrony, projektanci instalacji elektrycznych muszą przeprowadzić obliczenia impedancji pętli zwarcia, co pozwala na dobór odpowiednich zabezpieczeń. Na przykład, w przypadku instalacji o napięciu znamionowym 230 V i użyciu bezpiecznika o prądzie wyłączającym 30 mA, wartość impedancji pętli zwarcia musi być obliczona tak, aby prąd zwarciowy wynosił co najmniej 150 mA, co zapewnia odpowiednie wyłączenie w wymaganym czasie.

Pytanie 26

W instalacji trójfazowej prąd obciążenia w przewodach fazowych IB = 25 A, a maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów Idd = 30 A. Który z poniższych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed działaniem nadmiernego prądu?

A. B16
B. B32
C. B25
D. B20
Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, w której prąd obciążenia wynosi 25 A, a obciążalność długotrwała przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe oznaczone literą 'B' charakteryzują się określoną charakterystyką działania, która zazwyczaj jest stosowana w instalacjach domowych i małych przedsiębiorstwach. W przypadku prądu znamionowego B25, wyłącznik ten będzie działał przy prądzie obciążenia do 25 A, co oznacza, że nie zadziała w warunkach normalnej pracy. Jednakże, dla prądów przekraczających ten poziom, wyłącznik zareaguje, zapewniając odpowiednią ochronę. W praktyce oznacza to, że B25 oferuje wystarczający margines bezpieczeństwa, aby chronić przewody przed przeciążeniem, które mogłoby prowadzić do uszkodzenia izolacji, przegrzania lub nawet pożaru. Stosując B25, przestrzegamy zasad dotyczących doboru zabezpieczeń, zgodnych z normami PN-IEC 60898, które rekomendują, aby prąd znamionowy wyłącznika był bliski wartości prądu obciążenia, ale nie mniejszy, aby uniknąć niepotrzebnych wyłączeń. Przykładowo, w instalacjach o dużych obciążeniach, takich jak warsztaty czy zakłady produkcyjne, dobór odpowiednich wyłączników nadprądowych jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej.

Pytanie 27

Na której fotografii pokazany jest miernik prędkości obrotowej wału silnika elektrycznego?

Ilustracja do pytania
A. A.
B. C.
C. D.
D. B.
Odpowiedzi A, B i D to różne narzędzia, które mają swoje własne zastosowania, więc dobrze jest je różnicować. Anemometr, czyli miernik prędkości wiatru, używa się głównie w meteorologii i inżynierii lądowej, aby mierzyć prędkość powietrza, więc nie ma to nic wspólnego z obrotami silników, co było tematem pytania. Suwmiarka zegarowa (odpowiedź B) służy do dokładnego mierzenia wymiarów, co jest istotne w obróbce mechanicznej, ale również nie dotyczy pomiarów prędkości obrotowej. Z kolei luksomierz, przedstawiony w odpowiedzi D, mierzy natężenie światła, a to już inna dziedzina – optyka. Często mylimy funkcje różnych przyrządów pomiarowych, co prowadzi nas do błędnych wniosków. Zrozumienie, jakie są różnice w działaniu i zastosowaniu tych narzędzi, jest kluczowe, żeby dobrze zarządzać procesami technicznymi i unikać nieporozumień w pracy.

Pytanie 28

W którym z wymienionych miejsc instalacji elektrycznej domu jednorodzinnego należy zamontować aparat przedstawiony na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. W tablicy rozdzielczej garażu.
B. Na głównej szynie wyrównawczej.
C. W gnieździe lub puszkach instalacyjnych.
D. W złączu głównym budynku.
Aparat ochrony przeciwprzepięciowej, który widzisz na zdjęciu, jest kluczowym elementem systemu zabezpieczeń instalacji elektrycznej w budynku. Jego głównym zadaniem jest ochrona przed przepięciami, które mogą być spowodowane zjawiskami atmosferycznymi, takimi jak burze, lub przez nagłe zmiany napięcia w sieci. Zgodnie z normami PN-EN 61643-11, instalacja takich urządzeń w złączu głównym budynku jest standardem, który zapewnia skuteczną ochronę wszystkich obwodów elektrycznych. Dzięki temu, w przypadku wystąpienia przepięcia, aparat szybko odłącza zasilanie, co chroni urządzenia podłączone do sieci przed uszkodzeniem. Ważne jest, aby instalacja tego typu była realizowana przez wykwalifikowanych fachowców, którzy zapewnią, że wszystkie aspekty techniczne i normatywne są spełnione. Na przykład, w domach jednorodzinnych, montaż takiego aparatu w złączu głównym nie tylko chroni instalację, ale również zwiększa bezpieczeństwo użytkowników, minimalizując ryzyko pożaru wywołanego przez przepięcia.

Pytanie 29

Który z podanych materiałów przewodzących jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje właściwości?

A. Nikiel
B. Stal
C. Miedź
D. Aluminium
Miedź to materiał przewodzący, który jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością elektryczną, co oznacza, że opór stawiany przepływającemu prądowi jest minimalny. Dzięki temu straty energii są zredukowane, co jest kluczowe w efektywnym przesyle energii. Ponadto, miedź jest materiałem relatywnie łatwym do formowania, co ułatwia produkcję przewodów o różnych kształtach i rozmiarach. Jest również odporny na korozję, co przedłuża żywotność instalacji. Zastosowanie miedzi w kablach i przewodach elektrycznych jest standardem w branży, a jej właściwości mechaniczne pozwalają na utrzymanie wysokiej wytrzymałości oraz elastyczności przewodów. Warto również zauważyć, że miedź jest stosowana w różnych gałęziach przemysłu elektrotechnicznego, w tym w transformatorach, silnikach elektrycznych i generatorach, co świadczy o jej wszechstronności i niezawodności. Standardy branżowe i normy międzynarodowe, takie jak IEC i ANSI, często rekomendują użycie miedzi w instalacjach ze względu na jej doskonałe właściwości przewodzące i mechaniczne.

Pytanie 30

Na podstawie zamieszczonych w tabeli danych łożysk dobierz łożysko do silnika o średnicy wału d = 12 mm, średnicy wewnętrznej tarczy łożyskowej D = 37 mm i szerokości tarczy łożyskowej B = 12 mm.

SymbolWymiary podstawowe
d [mm]D [mm]B [mm]r [mm]
6700101530,1
62003090,6
6001122880,3
630137121
A. 6301
B. 6200
C. 6700
D. 6001
Odpowiedź 6301 jest prawidłowa, ponieważ dokładnie spełnia wszystkie wymagane wymiary dla danego zastosowania. Średnica wału o wartości 12 mm odpowiada średnicy otworu wewnętrznego łożyska 6301, który wynosi również 12 mm. Dodatkowo, średnica zewnętrzna tego łożyska wynosi 37 mm, co idealnie pasuje do średnicy wewnętrznej tarczy łożyskowej, a jego szerokość wynosząca 12 mm również jest zgodna z wymaganiami. W praktyce, dobór odpowiedniego łożyska jest kluczowy dla trwałości i niezawodności maszyn. Wybór łożyska zgodnego z wymiarami zapewnia optymalne przenoszenie obciążeń i minimalizuje zużycie. Zgodnie z międzynarodowymi standardami, właściwy dobór łożysko wpływa na efektywność działania silników i urządzeń, co często przekłada się na obniżenie kosztów eksploatacji oraz wydłużenie żywotności komponentów. W branży inżynieryjnej, stosowanie łożysk takich jak 6301 jest powszechne w silnikach elektrycznych, gdzie kluczowym aspektem jest redukcja tarcia, co z kolei zwiększa efektywność energetyczną.

Pytanie 31

W jakich okolicznościach aktywuje się samoczynne częstotliwościowe odciążenie (SCO) w sieci zasilanej przez generator synchroniczny?

A. Pojawienia się przepięcia.
B. Zwiększenia mocy pobieranej ponad moc wytwarzaną.
C. Nadkompensacji sieci.
D. Podwyższenia częstotliwości ponad wartość nominalną.
Zrozumienie mechanizmów działania systemów elektroenergetycznych wymaga głębszej analizy sytuacji związanych z różnymi odpowiedziami na postawione pytanie. Stwierdzenie, że samoczynne częstotliwościowe odciążenie zadziała w przypadku przekompensowania sieci, jest mylące, ponieważ przekompensowanie oznacza, że moc bierna jest wyższa niż zapotrzebowanie. W takiej sytuacji nie dochodzi do problemów z częstotliwością, a wręcz przeciwnie, sieć staje się bardziej stabilna. Zwiększenie częstotliwości ponad wartość znamionową również nie jest sytuacją, gdzie SCO ma zastosowanie. Wysoka częstotliwość sygnalizuje, że generator dostarcza więcej mocy niż jest potrzebne, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia sprzętu, a nie do aktywacji mechanizmów odciążających. Wreszcie, wystąpienie przepięcia, świadczy o nadmiarze napięcia, co nie jest równoznaczne ze zwiększoną mocą pobraną, a zatem również nie uruchamia samoczynnych mechanizmów odciążających. W praktyce, błędne zrozumienie tych mechanizmów prowadzi do nieefektywnego zarządzania obciążeniem w sieci, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla stabilności systemu energetycznego. Właściwe zarządzanie obciążeniem oraz umiejętność prognozowania zmian w zapotrzebowaniu na moc są kluczowe dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej.

Pytanie 32

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych Ib wynosi 21 A, a maksymalne dopuszczalne obciążenie tych przewodów Id to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji?

A. B25
B. B16
C. B10
D. B20
Dobra decyzja z tym wyłącznikiem B25! Wybierając go, postawiłeś na coś, co naprawdę pasuje do wartości prądu obciążenia, która wynosi 21 A. Z tego, co wiemy, wyłącznik powinien mieć wyższą wartość nominalną niż maksymalny prąd roboczy, ale nie może też za bardzo przekraczać obciążalności przewodów. Tu mamy 30 A dla przewodów, więc 25 A dla wyłącznika to świetny wybór. Dzięki temu nie tylko chronisz instalację przed przeciążeniem, ale też zmniejszasz ryzyko uszkodzenia przewodów. Gdybyś wybrał wyłącznik o wyższej wartości, mogłoby to prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których obciążenia mogą przekraczać to, co jest dozwolone. Generalnie, wyłączniki B25 są dosyć popularne w instalacjach trójfazowych i dobrze się sprawdzają, bo utrzymują wartość prądu na odpowiednim poziomie. Ważne, żeby nie przekraczać 80% tej wartości nominalnej, co w twoim przypadku jest akurat spełnione.

Pytanie 33

Jakie numery wskazano na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej elementów zamiennych, które są częścią silnika szlifierki?

A. Od 19 do 26
B. Od 1 do 6
C. Od 47 do 52
D. Od 7 do 14
Odpowiedź 'Od 7 do 14' jest jak najbardziej trafna. Te numery odnoszą się do konkretnych części zamiennych w silniku szlifierki, które są mega ważne dla jej działania. W dokumentacji techniczno-ruchowej znajdziesz, że przypisane są do takich elementów jak wirnik czy chłodzenie. Bez nich, szlifierka raczej nie zadziała tak, jak powinna. Na przykład, wirnik odpowiada za ruch obrotowy, co bezpośrednio przekłada się na to, jak skutecznie szlifujemy. Wiedza o tych częściach i ich numerach jest kluczowa, bo pozwala szybko znaleźć odpowiednie zamienniki w razie awarii. Takie podejście naprawdę ułatwia życie nie tylko inżynierom, ale i tym, którzy zajmują się konserwacją maszyn. Dobrze jest też pamiętać, że poprawna identyfikacja części wpływa na bezpieczeństwo i sprawność operacyjną szlifierki.

Pytanie 34

Jaka powinna być minimalna wartość natężenia prądu przy pomiarze ciągłości przewodu ochronnego?

A. 400 mA
B. 100 mA
C. 200 mA
D. 500 mA
Minimalna wartość natężenia prądu podczas wykonywania pomiaru ciągłości przewodu ochronnego wynosząca 200 mA jest określona przez normy, takie jak PN-EN 61557-4. Pomiary te mają na celu potwierdzenie, że przewody ochronne są w stanie zapewnić odpowiednią ochronę przed porażeniem elektrycznym. Wartość ta została ustalona na podstawie doświadczeń inżynieryjnych i badań, które wykazały, że natężenie prądu na poziomie 200 mA jest wystarczające do wykrycia ewentualnych wad w izolacji przewodów, a jednocześnie jest na tyle bezpieczne, aby nie stanowić zagrożenia dla osób wykonujących pomiar. W praktyce, podczas testów, jeśli wartość ta nie zostanie osiągnięta, może to sugerować problemy z przewodem ochronnym, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w instalacji elektrycznej. Regularne wykonywanie takich pomiarów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz zgodności z przepisami. Prawidłowe pomiary ciągłości przewodów ochronnych powinny być częścią regularnego serwisu i konserwacji instalacji elektrycznej, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie.

Pytanie 35

Do wykonania pomiarów impedancji pętli zwarciowej metodą spadku napięcia, zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku, wykorzystano impedancję Z = 50 Ω i otrzymano wyniki:
-wyłącznik otwarty, U1 = 230 V
-wyłącznik zamknięty, U2 = 200 V, I = 4,0 A
Impedancja badanej pętli zwarciowej wynosi

Ilustracja do pytania
A. 7,5 Ω
B. 57,5 Ω
C. 3,7 Ω
D. 42,3 Ω
Często pojawiającą się trudnością w obliczaniu impedancji pętli zwarciowej jest nieuwzględnienie kluczowych parametrów podczas analizy danych pomiarowych. Odpowiedzi, które zwracają uwagę na wartości takie jak 42,3 Ω czy 57,5 Ω, mogą wynikać z nieprawidłowego zrozumienia różnicy napięć. W zadaniu przedstawiono różnicę między napięciem przy otwartym wyłączniku a napięciem przy zamkniętym, co wskazuje na spadek napięcia, który należy brać pod uwagę w dalszych obliczeniach. Wartości te mogą być mylące, gdyż może wystąpić tendencja do pomijania ważnych kroków matematycznych lub błędnego stosowania wzorów. Na przykład, wyliczając impedancję, niektórzy mogą niefortunnie wziąć pod uwagę jedynie jedno z napięć zamiast obliczyć jego różnicę, co prowadzi do zaniżenia lub zawyżenia rzeczywistej wartości impedancji. Ponadto, mogą wystąpić błędy związane z zastosowaniem nieodpowiednich jednostek lub pomijania istotnych czynników, takich jak rezystancja obwodu, co również wpływa na ostateczny wynik. Zrozumienie związku między napięciem, prądem i impedancją jest kluczowe dla efektywnego diagnozowania i naprawy problemów w instalacjach elektrycznych, a także dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i niezawodności.

Pytanie 36

Jakie oznaczenie powinna nosić wkładka bezpiecznikowa, którą trzeba zainstalować w celu zabezpieczenia silników oraz urządzeń rozdzielczych?

A. aL
B. aM
C. gR
D. gB
Wkładka bezpiecznikowa oznaczona symbolem aM jest przeznaczona do ochrony silników oraz urządzeń rozdzielczych przed przeciążeniem i zwarciem. Oznaczenie to wskazuje, że bezpiecznik ten ma charakterystykę czasowo-prądową, która jest dostosowana do pracy urządzeń z silnikami, co oznacza, że pozwala na chwilowe przekroczenie dopuszczalnego prądu w momencie rozruchu silnika, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że wkładka aM jest w stanie znieść większy prąd przez krótki czas, co zapobiega niepotrzebnym wyłączeniom w przypadku chwilowych przeciążeń. Takie wkładki są szczególnie zalecane w instalacjach, gdzie silniki startują z dużym momentem, co generuje znaczne obciążenia prądowe. Wdrożenie wkładek aM zgodnie z normami IEC 60269, które określają wymagania dla wkładek bezpiecznikowych, jest dobrą praktyką, zapewniającą bezpieczeństwo oraz niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 37

W instalacji oświetleniowej klatki schodowej, której schemat przedstawiono na rysunku, nastąpiło zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego, gdy oświetlenie było załączone. Na podstawie opisu oceń stan techniczny tej instalacji.

Ilustracja do pytania
A. Instalacja może być eksploatowana po wymontowaniu jednego źródła światła z oprawy.
B. Instalacja nie może być eksploatowana, gdy źródła światła mają moc większą niż 60 W.
C. Instalacja nie może być eksploatowana bez względu na warunki otoczenia.
D. Instalacja może być eksploatowana bez względu na warunki otoczenia.
Niektóre z zaproponowanych odpowiedzi mogą wydawać się logiczne na pierwszy rzut oka, jednak prowadzą one do niebezpiecznych wniosków. Uznanie, że instalacja może być eksploatowana bez względu na warunki otoczenia jest fundamentalnym błędem, ponieważ każda usterka w instalacji elektrycznej wymaga natychmiastowej interwencji. Przykład taki, jak dopuszczenie do eksploatacji instalacji ze źródłami światła o mocy większej niż 60 W, ignoruje podstawowe zasady bezpieczeństwa i nie uwzględnia ryzyka, jakie niesie za sobą niewłaściwie działająca instalacja. Zmiana liczby źródeł światła z oprawy, bez usunięcia usterki, nie rozwiązuje problemu, a wręcz przeciwnie - może prowadzić do sytuacji, w której użytkownik jest narażony na niebezpieczeństwo. Ważne jest również zrozumienie, że wyłączniki różnicowoprądowe są projektowane w celu ochrony przed skutkami prądu upływu, a ich działanie wskazuje na poważne problemy, które wymagają nie tylko oceny, ale również fachowego serwisu. Ignorowanie takiego sygnału może prowadzić do tragicznych konsekwencji, dlatego w przypadku jakichkolwiek zastrzeżeń dotyczących stanu technicznego instalacji, należy zawsze konsultować się z profesjonalistą i nie podejmować ryzyka. Bezpieczeństwo użytkowników jest najważniejsze, a każda decyzja dotycząca eksploatacji instalacji elektrycznej powinna być oparta na rzetelnej diagnozie i przestrzeganiu obowiązujących norm.

Pytanie 38

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTZ o wyższym prądzie znamionowym
B. WTS o prądzie 10 A
C. WTS o wyższym prądzie znamionowym
D. WTZ o prądzie 10 A
Wybór wkładki topikowej WTS o prądzie 10 A jest prawidłowy, ponieważ ta wkładka jest zaprojektowana do użycia w obwodach chronionych przez zabezpieczenia przeciwporażeniowe. Wkładki typu WTS, czyli wkładki szybkie, zapewniają skuteczną ochronę przed zwarciami i przeciążeniami, a ich zastosowanie w obwodach z zabezpieczeniami różnicowymi jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 60947-3. Utrzymanie tego samego prądu znamionowego (10 A) jest kluczowe, aby nie zakłócić działania istniejących zabezpieczeń. W przypadku zmniejszenia prądu znamionowego, może to prowadzić do nieprzewidywalnych wyłączeń, a zwiększenie prądu może narazić układ na ryzyko uszkodzenia. W praktyce, jeśli w danym obwodzie zastosujemy wkładkę o innym prądzie znamionowym, może to prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń, a w najgorszym przypadku do utraty ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego kluczowe jest, aby dobierać wkładki zgodnie z ich oznaczeniem oraz wymaganiami projektu elektrycznego.

Pytanie 39

Osoby wykonujące wymianę instalacji elektrycznej o napięciu 230/400 V w obiekcie przemysłowym powinny mieć kwalifikacje potwierdzone świadectwem, które jest co najmniej typu

A. E do 1 kV
B. D do 15 kV
C. E do 30 kV
D. D do 1 kV
Wybór odpowiedzi D do 1 kV jest niepoprawny, ponieważ uprawnienia te dotyczą innych zakresów napięcia, a nie są wystarczające dla instalacji o napięciu 230/400 V, które są klasyfikowane jako instalacje niskonapięciowe. Osoby posiadające uprawnienia D do 1 kV mogą zajmować się pracami w obszarze instalacji do 1 kV, jednak nie dotyczy to bezpośrednio wymiany instalacji w obiektach przemysłowych, gdzie często wymagane są umiejętności z zakresu instalacji niskonapięciowych, co potwierdza konieczność posiadania świadectwa E. Z kolei odpowiedzi takie jak D do 15 kV oraz E do 30 kV są również nieodpowiednie, ponieważ dotyczą instalacji średnio- i wysokiego napięcia, co nie ma zastosowania w przypadku standardowej wymiany instalacji w obiektach przemysłowych, gdzie napięcie wynosi 230/400 V. Typowym błędem myślowym jest założenie, że uprawnienia do wyższego napięcia obejmują również prace w zakresie niskiego napięcia. Istotne jest, aby osoby pracujące z instalacjami elektrycznymi były odpowiednio przeszkolone oraz posiadały konkretną wiedzę o procedurach bezpieczeństwa, a także normach dotyczących pracy z urządzeniami elektrycznymi. Właściwe zrozumienie wymagań dotyczących kwalifikacji oraz rodzaju wykonywanych prac jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pracowników, jak i użytkowników instalacji.

Pytanie 40

Kto jest zobowiązany do utrzymania odpowiedniego stanu technicznego układów pomiarowych i rozliczeniowych energii elektrycznej w biurowcu?

A. Dostawca energii elektrycznej
B. Producent energii elektrycznej
C. Właściciel obiektu
D. Zarządca obiektu
Właściciel budynku, jako podmiot odpowiedzialny za jego zarządzanie, może być mylnie postrzegany jako ten, kto odpowiada za stan techniczny układów pomiarowo-rozliczeniowych. Jednakże, w kontekście przepisów prawa i praktyk branżowych, jego rola ogranicza się głównie do zapewnienia odpowiednich warunków do instalacji i użytkowania tych urządzeń. Właściciel budynku nie ma kompetencji ani zasobów technicznych, aby samodzielnie sprawować nadzór nad układami pomiarowymi, co może prowadzić do nieporozumień co do odpowiedzialności. Z kolei wytwórca energii elektrycznej odpowiada za produkcję energii, ale nie zajmuje się bezpośrednio pomiarami i rozliczeniami dla odbiorców. Tylko dostawca energii, który finalnie sprzedaje energię, ma obowiązek monitorować stan techniczny urządzeń pomiarowych, aby zapewnić ich prawidłowe działanie. Zarządca budynku, mimo że może mieć pewne obowiązki w zakresie zarządzania infrastrukturą, nie jest w stanie zapewnić technicznej niezawodności układów pomiarowych bez ścisłej współpracy z dostawcą energii. Dobre praktyki branżowe oraz regulacje prawne jasno określają, że to dostawca energii jest odpowiedzialny za prawidłowe funkcjonowanie systemów pomiarowych, co jest kluczowe dla dokładnych rozliczeń i zapobiegania sporom między klientami a dostawcami.