Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.04 - Wykonywanie badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 11:40
  • Data zakończenia: 7 grudnia 2025 11:54

Egzamin zdany!

Wynik: 34/40 punktów (85,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Do zmiany objętości próbki roztworu NaOH wykorzystano 10,0 cm3 roztworu HCl o stężeniu 0,1000 mol/dm3. Jaką ilość NaOH (M = 40 g/mol) zawierała próbka?

A. 0,40 g
B. 0,04 g
C. 40,00 g
D. 4,00 g
Aby obliczyć zawartość NaOH w próbce, należy najpierw ustalić ilość moli kwasu solnego (HCl), który został użyty do zmiareczkowania. Stężenie HCl wynosi 0,1000 mol/dm³, a objętość roztworu to 10,0 cm³, co można przeliczyć na dm³, uzyskując 0,010 dm³. Zatem ilość moli HCl wynosi: 0,1000 mol/dm³ * 0,010 dm³ = 0,00100 mol. Reakcja neutralizacji między HCl a NaOH przebiega według równania: HCl + NaOH → NaCl + H₂O. Oznacza to, że reagują one w stosunku 1:1. Stąd ilość moli NaOH w próbce wynosi również 0,00100 mol. Aby obliczyć masę NaOH, używamy wzoru: masa = liczba moli * masa molowa. Masa molowa NaOH wynosi 40 g/mol, więc: 0,00100 mol * 40 g/mol = 0,040 g. Dlatego poprawna odpowiedź to 0,04 g. Zrozumienie tego procesu ma praktyczne zastosowanie w chemii analitycznej, gdzie dokładne obliczenia są niezbędne do oceny stężenia substancji w roztworach.

Pytanie 2

Na podstawie rysunku analitem może być roztwór

Ilustracja do pytania
A. kwasu solnego
B. wodorotlenku sodu
C. amoniaku
D. kwasu octowego
Wodorotlenek sodu (NaOH) jest mocną zasadą, która w roztworach wodnych dysocjuje na jony sodu (Na+) i jony hydroksylowe (OH-). W kontekście analityki chemicznej, wodorotlenek sodu jest często wykorzystywany do miareczkowania kwasów, a jego stężenie można określić przy użyciu różnych metod analitycznych, takich jak miareczkowanie kwasów, titracja kolorimetryczna czy elektrochemiczne pomiary pH. Dodatkowo, wodorotlenek sodu znajduje zastosowanie w różnych procesach przemysłowych, takich jak produkcja mydeł, papieru oraz w oczyszczaniu wód. Jego właściwości chemiczne sprawiają, że jest niezbędnym odczynnikiem w laboratoriach analitycznych, szczególnie do badań dotyczących równowagi kwasowo-zasadowej. Ponadto, zgodnie z aktualnymi normami i dobrymi praktykami w laboratoriach, należy zachować szczególną ostrożność podczas pracy z NaOH, z uwagi na jego silne działanie żrące, co podkreśla znaczenie stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej oraz przestrzegania zasad BHP.

Pytanie 3

Metoda Mohra do oznaczania chlorków polega na

A. bezpośrednim miareczkowaniu chlorków przy użyciu mianowanego roztworu tiocyjanianu amonu w obecności siarczanu(VI) żelaza(III) i amonu jako wskaźnika
B. dodaniu do badanej próbki nadwyżki mianowanego roztworu azotanu(V) srebra(I), który następnie jest odmiareczkowywany mianowanym roztworem tiocyjanianu amonu
C. bezpośrednim miareczkowaniu chlorków z zastosowaniem mianowanego roztworu azotanu(V) srebra(I) w obecności chromianu(VI) potasu jako wskaźnika
D. dodaniu do badanej próbki nadmiaru mianowanego roztworu tiocyjanianu amonu, który jest odmiareczkowywany mianowanym roztworem azotanu(V) srebra(I)
Oznaczanie chlorków metodą Mohra polega na bezpośrednim miareczkowaniu chlorków za pomocą mianowanego roztworu azotanu(V) srebra(I) z zastosowaniem chromianu(VI) potasu jako wskaźnika. Ta metoda opiera się na reakcji osadzenia się chlorku srebra, który jest białym osadem, gdy azotan srebra reaguje z chlorkami. Kiedy cały chlorek w próbce zostanie przereagowany, nadmiar azotanu srebra reaguje z chromianem(VI) potasu, co powoduje powstanie czerwonego osadu chromianu srebra, sygnalizując koniec miareczkowania. Ta technika jest powszechnie stosowana w analizie chemicznej do oznaczania stężenia chlorków, na przykład w kontrolowaniu jakości wody, gdzie odpowiedni poziom chlorków jest kluczowy dla zdrowia publicznego. Znajomość tej metody jest jeszcze bardziej istotna w laboratoriach chemicznych, gdzie stosuje się ją do precyzyjnego pomiaru zawartości chlorków w różnych próbkach, włącznie z próbkami środowiskowymi i przemysłowymi.

Pytanie 4

Jak określane są enzymy, które katalizują przenoszenie różnych grup funkcyjnych?

A. Hydralazy
B. Oksydazy
C. Transferazy
D. Ligazy
Transferazy to takie enzymy, które przenoszą różne grupy chemiczne między cząsteczkami. Mówiąc prościej, przenoszą różne rzeczy, jak grupy metylowe czy aminowe. To naprawdę ważne, bo biorą udział w wielu procesach biochemicznych, takich jak metabolizm aminokwasów czy nukleotydów. Na przykład, transferaza aminowa przenosi grupę aminową z jednego aminokwasu na inny, co jest kluczowe w tworzeniu i rozkładaniu aminokwasów. Bez tych enzymów życie w komórkach byłoby znacznie trudniejsze. A w medycynie, badanie aktywności transferaz w krwi pomaga ocenić, czy wątroba jest w porządku i czy nie ma innych problemów zdrowotnych. To pokazuje, jak ważne są te enzymy nie tylko w biochemii, ale też w praktyce klinicznej.

Pytanie 5

Lakmus to wskaźnik pH, który w roztworze zasadowym zmienia kolor na

A. czerwony
B. niebieski
C. fioletowy
D. żółty
Lakmus jest powszechnie stosowanym wskaźnikiem pH, który zmienia barwę w zależności od kwasowości lub zasadowości roztworu. W roztworze zasadowym przyjmuje barwę niebieską, co jest wynikiem reakcji chemicznej, w której lakmus reaguje z jonami hydroksylowymi (OH-) obecnymi w roztworach zasadowych. To zjawisko jest wykorzystywane w wielu praktycznych zastosowaniach, na przykład w laboratoriach chemicznych do szybkiego i efektywnego określenia pH roztworów. W przemyśle, lakmus pozwala na ocenę jakości wody oraz kontrolę procesów chemicznych. Znajomość właściwości wskaźników, takich jak lakmus, jest kluczowa w zakresie analizy chemicznej i edukacji, ponieważ pomaga w zrozumieniu zjawisk zachodzących w roztworach oraz ich wpływu na różne procesy biochemiczne. Ponadto, zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, zawsze należy potwierdzić wyniki uzyskane za pomocą wskaźników chemicznych, korzystając z bardziej precyzyjnych metod analitycznych, takich jak pH-metry.

Pytanie 6

Czym jest efekt wspólnego jonu?

A. osadzanie się na powierzchni osadu jonów ujemnych, które nie są częścią składu osadu.
B. osadzanie się na powierzchni osadu jonów ujemnych oraz dodatnich, które nie są częścią składu osadu.
C. wzrost rozpuszczalności osadu spowodowany obecnością jonu wspólnego z osadem.
D. zmniejszenie rozpuszczalności osadu spowodowane obecnością jonu wspólnego z osadem.
Efekt wspólnego jonu odnosi się do zjawiska, w którym obecność jonu wspólnego zmniejsza rozpuszczalność osadu w roztworze. Dzieje się tak, ponieważ dodanie jonu, który jest już obecny w osadzie, powoduje przesunięcie równowagi reakcji chemicznej w kierunku formowania osadu, co skutkuje jego większym wydzieleniem i mniejszą ilością rozpuszczonego osadu w roztworze. Przykładem może być osad siarczanu baru (BaSO4), którego rozpuszczalność zmniejsza się w obecności jonu barium (Ba²⁺) lub jonu siarczanowego (SO4²⁻). Praktyczne zastosowanie tego zjawiska znajduje się w chemii analitycznej, gdzie kontrolowanie rozpuszczalności osadów jest kluczowe w procesach separacji i oczyszczania substancji chemicznych. W przemyśle chemicznym oraz w badaniach laboratoryjnych znajomość efektu wspólnego jonu pozwala na optymalizację procesów krystalizacji oraz filtracji, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie zarządzania substancjami chemicznymi.

Pytanie 7

Techniką polegającą na mierzeniu siły elektromotorycznej ogniwa składającego się z dwóch elektrod umieszczonych w analizowanym roztworze jest

A. elektrograwimetria
B. polarografia
C. potencjometria
D. konduktometria
Elektrograwimetria, konduktometria i polarografia to inne metody analityczne, które różnią się od potencjometrii. Elektrograwimetria skupia się na mierzeniu masy materiału, który osadza się na elektrodzie podczas reakcji elektrochemicznych. Choć ten sposób analizy jest skuteczny, to nie bazuje na pomiarze siły elektromotorycznej, przez co nie pasuje do naszego pytania. Konduktometria bada przewodnictwo elektryczne roztworów i pozwala ogólnie określić ich właściwości, ale nie daje szczegółowych informacji o stężeniach jonów tak jak potencjometria. Polarografia z kolei to technika, gdzie mierzysz prąd w zależności od potencjału, co też jest całkiem różne od bezpośredniego pomiaru SEM. Widzisz, często ludzie mylą te metody, bo nie do końca rozumieją ich zasady działania i różnice w zastosowaniu. Jak robisz pomiary analityczne, kluczowe jest, żeby wiedzieć, która metoda pasuje do konkretnego pytania badawczego, a tutaj to właśnie potencjometria wypadła najlepiej.

Pytanie 8

Po przeprowadzeniu procesu elektrolizy wodnego roztworu określonego związku, na katodzie pojawił się wodór, a na anodzie tlen. Który z tych związków został poddany elektrolizie?

A. NaCl
B. NaOH
C. AgNO3
D. CuSO4
Odpowiedź NaOH jest właściwa, bo podczas elektrolizy wodnego roztworu tego związku na katodzie wydobywa się wodór, a na anodzie tlen. Wodorotlenek sodu, czyli NaOH, świetnie się rozpuszcza w wodzie i rozkłada na jony sodu (Na+) oraz jony hydroksylowe (OH-). No i w trakcie elektrolizy te jony OH- zmierzają do anody, gdzie zmieniają się w tlen. Z drugiej strony, jony wody, które też są w roztworze, redukują się na katodzie i stąd mamy wodór. Ta elektroliza NaOH ma swoje zastosowania w różnych dziedzinach, jak na przykład produkcja wodoru jako paliwa, w oczyszczaniu ścieków czy w chemii. Dzięki elektrolizie NaOH można też tworzyć różne wodorotlenki i substancje chemiczne, które są przydatne w laboratoriach i przemyśle.

Pytanie 9

Który ze sprzętów przedstawionych na rysunkach jest niezbędny do przygotowania 250 cm3 mianowanego roztworu NaOH z fiksanalu?

Ilustracja do pytania
A. III.
B. II.
C. I.
D. IV.
Odpowiedź II. jest poprawna, ponieważ byretka to kluczowy sprzęt laboratoryjny do precyzyjnego odmierzania objętości cieczy, co jest niezbędne w przygotowywaniu mianowanych roztworów, takich jak NaOH. W przypadku tworzenia roztworów o znanej molalności, tak jak w tym przypadku, ważne jest, aby używać sprzętu, który minimalizuje błąd pomiarowy. Byretka umożliwia dokładne dozowanie cieczy w sposób kontrolowany, co jest szczególnie istotne, gdy chodzi o reakcje chemiczne wymagające precyzyjnych proporcji reagentów. Na przykład, w titracji, gdzie byretka jest wykorzystywana do dodawania odczynnika do próbki, każda kropla ma znaczenie dla uzyskania prawidłowego rezultatu. Stosowanie byretki w laboratoryjnej praktyce chemicznej jest zgodne z najlepszymi standardami, które podkreślają znaczenie precyzyjnego pomiaru objętości dla zachowania dokładności i powtarzalności wyników eksperymentów.

Pytanie 10

Jaką metodę kontroli stanu mikrobiologicznego powietrza opisano w zamieszczonej informacji?

Otwarte płytki Petriego z podłożem stałym pozostawiono na 30 minut na wysokości 1 metra od podłogi, a następnie inkubowano przez 48 godzin w temperaturze 37°C. Po tym czasie wyhodowane kolonie zliczono i zidentyfikowano ich szczepy.
A. Filtracyjną.
B. Odśrodkową.
C. Sedymentacyjną.
D. Zderzeniową.
Metody odśrodkowe, filtracyjne oraz zderzeniowe, które zostały wymienione jako alternatywne odpowiedzi, różnią się znacznie od metody sedymentacyjnej pod względem zasad działania oraz zastosowań. Metoda odśrodkowa polega na wykorzystaniu siły odśrodkowej do separacji mikroorganizmów z powietrza, co jest bardziej skomplikowanym procesem wymagającym specjalistycznego sprzętu, a jej zastosowanie jest ograniczone do konkretnych warunków laboratoryjnych. Filtracja to proces, w którym powietrze przepuszczane jest przez filtry o określonej porowatości, zatrzymując cząsteczki, w tym mikroorganizmy. Ta metoda, choć skuteczna w oczyszczaniu powietrza, nie pozwala na bezpośrednie oszacowanie liczby i rodzaju mikroorganizmów, które byłyby obecne w danym obszarze. Z kolei metoda zderzeniowa, polegająca na wykorzystaniu zjawiska zderzenia cząsteczek powietrza z powierzchnią, jest mniej popularna i bardziej skomplikowana w zastosowaniu, a jej skuteczność w kontekście monitorowania mikrobiologicznego powietrza nie jest tak dobrze udokumentowana. Analizując te metody, można dostrzec typowe błędy myślowe, takie jak nieprawidłowe utożsamianie różnych technik monitorowania mikrobiologicznego z prostym pomiarem osadów w powietrzu. Ważne jest, aby rozumieć, że każda z tych metod ma swoje specyficzne zastosowania i ograniczenia, a wybór odpowiedniej techniki powinien być uzależniony od celów badania oraz warunków, w jakich ono się odbywa.

Pytanie 11

Jaką barwę ma oranż metylowy w środowisku o pH kwaśnym?

A. bezbarwną
B. czerwoną
C. malinową
D. żółtą
Oranż metylowy to wskaźnik pH, który zmienia swoją barwę w zależności od pH środowiska. W warunkach kwaśnych (pH poniżej 3,1) przyjmuje barwę czerwoną, co wynika z jego struktury chemicznej. Wartości pH powyżej 4,4 powodują, że wskaźnik staje się żółty. Działa on na zasadzie protonacji i deprotonacji, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Oranż metylowy jest szeroko stosowany w titracji kwasów i zasad, gdzie pozwala na łatwe określenie punktu końcowego. Użycie oranżu metylowego może być także zaobserwowane w laboratoriach biologicznych i chemicznych, gdzie jego właściwości pozwalają na monitorowanie zmian pH. Standardy laboratoryjne często zalecają użycie tego wskaźnika ze względu na jego wyraźne zmiany kolorystyczne, co zwiększa dokładność analizy. Przykładem zastosowania oranżu metylowego może być jego wykorzystanie w badaniach wpływu kwasów organicznych na różne substancje, co może mieć praktyczne znaczenie w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym.

Pytanie 12

Jak określa się lepkość dynamiczną cieczy?

A. przy pomocy wagi hydrostatycznej
B. przy pomocy wiskozymetru Hópplera
C. za pomocą areometru Trallesa
D. za pomocą areometru Ballinga
Wiskozymetr Hópplera to naprawdę fajne urządzenie, które służy do mierzenia lepkości cieczy. Jest ważne w różnych dziedzinach, jak inżynieria czy nauka. Działa w ten sposób, że mierzy czas, który ciecz potrzebuje na przepłynięcie przez określoną odległość w rurce. Dzięki temu możemy obliczyć lepkość, znając inne parametry. W praktyce używa się go w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym czy podczas badań materiałów, gdzie dokładne pomiary lepkości są kluczowe dla prawidłowego przebiegu procesów produkcyjnych. Różne normy, jak ASTM D445 czy ISO 3104, mówią, że pomiar lepkości to podstawa, by zrozumieć jak ciecz będzie się zachowywać w różnych warunkach. Uważam, że umiejętność dobrej interpretacji wyników to coś, co każdy inżynier czy specjalista powinien opanować, bo daje to mega przewagę w wielu branżach.

Pytanie 13

Aby obliczyć wartość absorbancji substancji X, dokonano pomiaru absorbancji mieszaniny X i Y oraz samej substancji Y przy tych samych długościach fali. Jeśli AX+Y = 0,84, a AY = 0,56, to jaką wartość ma AX?

A. 0,28
B. 0,84
C. 0,56
D. 1,40
Aby obliczyć wartość absorbancji substancji X, możemy skorzystać z zasady superpozycji absorbancji. Zgodnie z nią, absorbancja mieszaniny A<sub>X+Y</sub> jest sumą absorbancji poszczególnych składników, co można zapisać równaniem: A<sub>X+Y</sub> = A<sub>X</sub> + A<sub>Y</sub>. W naszym przypadku, mamy A<sub>X+Y</sub> = 0,84 oraz A<sub>Y</sub> = 0,56. Aby znaleźć A<sub>X</sub>, przekształcamy równanie: A<sub>X</sub> = A<sub>X+Y</sub> - A<sub>Y</sub> = 0,84 - 0,56 = 0,28. Takie podejście jest powszechnie stosowane w spektroskopii, co pozwala na określenie stężenia substancji w mieszaninach. Przykładem praktycznego zastosowania tej metody jest analiza jakościowa i ilościowa substancji w roztworach, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych oraz przemysłowych. Zrozumienie tych zasad jest niezbędne dla prawidłowego interpretowania danych spektroskopowych oraz w pracy z różnymi technikami analitycznymi.

Pytanie 14

Jakie substancje stosuje się do barwienia preparatów mikroskopowych według metody Grama?

A. fuksyny fenolowej
B. nadmanganianu potasu
C. zieleni malachitowej
D. fioletu krystalicznego
Fiolet krystaliczny jest podstawowym barwnikiem stosowanym w metodzie Grama, która jest kluczowa w mikrobiologii do różnicowania bakterii na Gram-dodatnie i Gram-ujemne. W tej metodzie fiolet krystaliczny działa jako pierwszy barwnik, który penetruje komórki bakteryjne, zabarwiając je na kolor purpurowy. Po zastosowaniu fioletu krystalicznego, dodaje się roztwór jodu, który stabilizuje barwnik wewnątrz komórek. W przypadku Gram-dodatnich bakterii, które posiadają grubą warstwę peptydoglikanu, barwnik jest zatrzymywany, podczas gdy Gram-ujemne, z cieńszą warstwą, tracą kolor przy użyciu alkoholu lub acetonu. Dalsze etapy barwienia mogą obejmować stosowanie safraniny, która zabarwia komórki Gram-ujemne na różowo. Metoda ta jest szeroko stosowana w diagnostyce mikrobiologicznej oraz w badaniach naukowych, co czyni ją jeden z podstawowych narzędzi w laboratoriach biologicznych. Znajomość tej metody oraz umiejętność jej prawidłowego stosowania są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników w identyfikacji mikroorganizmów.

Pytanie 15

Oceniając organoleptycznie wodę przeznaczoną do picia przez ludzi, należy określić między innymi

A. całkowitą liczbę mikroorganizmów.
B. bakterie grupy coli.
C. pH.
D. zapach.
Analiza organoleptyczna wody przeznaczonej do spożycia to istotny proces oceny jakości wody, który obejmuje różne aspekty sensoryczne, w tym zapach. Zapach wody jest jednym z kluczowych wskaźników jej czystości i jakości. Woda o nieprzyjemnym zapachu może wskazywać na obecność zanieczyszczeń, takich jak związki organiczne, bakterie czy chemikalia, co może wpływać na zdrowie ludzi. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 15204, wymagane jest przeprowadzanie regularnych analiz jakości wody, w tym pomiaru zapachu. Praktyczne zastosowanie analizy organoleptycznej pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości w jakości wody, co jest niezwykle ważne dla ochrony zdrowia publicznego. Na przykład, w systemie monitorowania jakości wody w miastach, analizy organoleptyczne są przeprowadzane regularnie, co pozwala na szybką reakcję w przypadku wykrycia problemów. W związku z rosnącymi obawami o jakość wody pitnej, znajomość kryteriów oceny organoleptycznej, w tym zapachu, staje się kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów.

Pytanie 16

W badanym powietrzu zawartość mikroorganizmów wyniosła 33,33 w 10 dm3. Zgodnie z zamieszczonymi normami powietrze takie uważa się za

Stopień zanieczyszczeniaOgólna liczba bakterii w 1 m3
Niezanieczyszczoneponiżej 1000
Średnio zanieczyszczoneod 1000 do 3000
Silnie zanieczyszczonepowyżej 3000
A. niezanieczyszczone.
B. średnio zanieczyszczone.
C. bardzo silnie zanieczyszczone.
D. silnie zanieczyszczone.
Odpowiedź "silnie zanieczyszczone" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami, powietrze z ogólną liczbą mikroorganizmów przekraczającą 3000 w 1 m³ jest klasyfikowane jako silnie zanieczyszczone. W analizowanym przypadki liczba mikroorganizmów wynosi 3333 na m³, co rzeczywiście przekracza ten próg. Taka klasyfikacja jest istotna w kontekście monitorowania jakości powietrza, zwłaszcza w obszarach przemysłowych oraz miejskich, gdzie zanieczyszczenie może wpływać na zdrowie ludzi oraz ekosystemy. Zrozumienie i przestrzeganie tych norm jest kluczowe dla zapewnienia odpowiednich warunków życia oraz pracy. W przypadku stwierdzenia silnego zanieczyszczenia, niezbędne są działania mające na celu poprawę jakości powietrza, takie jak wdrażanie systemów filtracji, regulacje dotyczące emisji zanieczyszczeń oraz monitorowanie źródeł zanieczyszczenia. Przykładem praktycznego zastosowania tych norm jest ich wykorzystanie w przemyśle, gdzie niezbędne jest utrzymanie określonej jakości powietrza w zakładach produkcyjnych, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników oraz zgodność z przepisami prawnymi.

Pytanie 17

Do technik analitycznych opartych na reakcjach chemicznych należy

A. refraktomeria
B. kompleksometria
C. nefelometria
D. polarymetria
Kompleksometria to metoda analizy chemicznej, która polega na badaniu reakcji kompleksotwórczych między metalami a ligandami. Jest szeroko stosowana w analizie jakościowej i ilościowej różnych pierwiastków, szczególnie metali przejściowych. W tej metodzie ważnym aspektem jest kontrola pH oraz obecność odpowiednich ligandów, które stabilizują utworzone kompleksy. Przykładem zastosowania kompleksometrów jest oznaczanie ilości jonów metali w roztworach wodnych, co jest istotne w przemyśle chemicznym, ochronie środowiska oraz w analizach klinicznych. Standardy takie jak ISO 11885 określają procedury analityczne, które zapewniają wiarygodność wyników. Warto także zwrócić uwagę, że kompleksometria może być stosowana w połączeniu z innymi technikami analitycznymi, co zwiększa jej efektywność i dokładność. Dzięki możliwości określania stężenia metali w różnych matrycach, ta metoda odgrywa kluczową rolę w monitorowaniu jakości wody oraz kontroli procesów przemysłowych.

Pytanie 18

Kwasowość mleka można zmierzyć w stopniach Soxhleta-Henkla [oSH], co oznacza liczbę cm3 roztworu NaOH o stężeniu 0,25 mol/dm3 używaną do zmiareczkowania 100 cm3 próbki. Jeśli na zmiareczkowanie mleka o objętości 50 cm3 potrzeba 3,25 cm3 roztworu NaOH o stężeniu 0,25 mol/dm3, to kwasowość mleka wynosi

A. 8oSH
B. 1,63oSH
C. 3,25oSH
D. 6,5oSH
Odpowiedź 6,5oSH jest poprawna, ponieważ kwasowość mleka wyraża się w stopniach Soxhleta-Henkla (oSH), które są miarą ilości kwasów organicznych w produkcie. Aby obliczyć kwasowość mleka, należy wykorzystać objętość roztworu NaOH zużytą do zmiareczkowania oraz objętość próbki. W tym przypadku, na zmiareczkowanie 50 cm3 mleka zużyto 3,25 cm3 roztworu NaOH o stężeniu 0,25 mol/dm3. Aby przeliczyć tę wartość na 100 cm3 próbki, korzystamy z proporcji: (3,25 cm3 NaOH / 50 cm3 mleka) * 100 cm3 = 6,5 oSH. Taka metoda przeliczania jest istotna w praktyce, zwłaszcza w laboratoriach zajmujących się badaniem jakości produktów mleczarskich. Zrozumienie i prawidłowe wyrażenie kwasowości jest kluczowe, ponieważ niewłaściwe wartości mogą wpłynąć na dalsze procesy technologiczne, takie jak produkcja serów czy jogurtów, gdzie kontrola pH ma fundamentalne znaczenie dla uzyskania odpowiednich właściwości sensorycznych i stabilności mikrobiologicznej. Dbanie o jakość surowców oraz systematyczne monitorowanie ich właściwości to podstawowe zasady stosowane w branży mleczarskiej, co podkreśla znaczenie umiejętności obliczania kwasowości.

Pytanie 19

Przeprowadzono orientacyjną ocenę jakości mikrobiologicznej mleka w tak zwanej próbie azotanowej, która zabarwiła się na kolor bladoróżowy, co znaczy, że jakość mleka wziętego do analizy była

Zabarwienie próbki mlekaOcena jakości próbki
Mleko:
bez zmiany barwybardzo dobre i dobre
lekko lub wyraźnie różowaśredniej jakości
intensywnie różowa, czerwona lub brunatnazłej jakości
A. dobra.
B. bardzo dobra.
C. zła.
D. średnia.
Próba azotanowa, która zabarwiła się na kolor bladoróżowy, wskazuje na jakość mleka średnią. Taki wynik odzwierciedla umiarkowany poziom zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co jest zgodne z przyjętymi normami jakościowymi dla mleka. Zgodnie z normą PN-ISO 707, mleko powinno być poddawane systematycznej ocenie mikrobiologicznej, aby zapewnić jego bezpieczeństwo i jakość. W praktyce, jeśli mleko wykazuje zabarwienie bladoróżowe, oznacza to, że jest ono akceptowalne do dalszej obróbki, lecz wskazuje na konieczność monitorowania jego jakości w przyszłości. Warto podkreślić, że regularne badania mikrobiologiczne są kluczowym elementem systemu HACCP w przemyśle mleczarskim, który ma na celu identyfikację i eliminację zagrożeń dla zdrowia konsumentów. Tak więc, znajomość i umiejętność interpretacji wyników prób azotanowych jest niezbędna dla producentów mleka oraz technologów żywności, aby utrzymać standardy jakościowe oraz zdrowotne w branży.

Pytanie 20

Na jakiej pożywce wykonuje się posiew kłuty preparatu mikrobiologicznego?

A. ciekłej w próbówce
B. stałej w formie skosu
C. stałej w formie słupa
D. płynnej na płytce Petriego
Posiew kłuty preparatu mikrobiologicznego na pożywce stałej w postaci słupa jest standardową metodą stosowaną w mikrobiologii do izolacji i hodowli mikroorganizmów. Ta technika pozwala na uzyskanie wyraźnych kolonii na powierzchni pożywki, co jest kluczowe dla dalszej identyfikacji i analizy bakterii czy grzybów. Pożywki stałe, takie jak Agar, stosowane są do tworzenia odpowiednich warunków do wzrostu, co umożliwia lepsze obserwacje morfologiczne kolonii. Zastosowanie posiewu kłutego na pożywce w postaci słupa sprzyja również efektywnemu wykorzystaniu przestrzeni w inkubatorze, umożliwiając jednoczesne hodowanie wielu prób. Standardy takie jak ISO 11133 określają metody przygotowania pożywek oraz posiewów, co zapewnia powtarzalność wyników oraz ich wiarygodność. W praktyce laboratoryjnej, wiedza o odpowiednich technikach posiewu jest kluczowa dla uzyskania rzetelnych danych mikrobiologicznych, co z kolei ma znaczenie w diagnostyce klinicznej oraz badaniach środowiskowych.

Pytanie 21

Pomiarów wykonywanych z użyciem wysokosprawnego chromatografu cieczowego dokonuje się w ramach

A. GC
B. AAS
C. HPLC
D. ICP
HPLC, czyli wysokosprawna chromatografia cieczowa, to naprawdę super technika, która jest bardzo popularna w chemii, biologii i farmacji. Pozwala na rozdzielanie, identyfikowanie i też ilościowe oznaczanie różnych związków chemicznych w próbkach. Jak to działa? Próbka przechodzi przez kolumnę z materiałem, który adsorbuje składniki. Dzięki temu różne substancje oddzielają się w zależności od ich reakcji z fazą stacjonarną i ruchomą. Mamy detektory, na przykład UV/Vis, które pomagają dokładnie zmierzyć, ile czego jest w próbce. HPLC jest używane wszędzie - od kontroli jakości w farmacji, po analizę żywności i badania środowiskowe. Warto dodać, że ta technika spełnia różne normy, jak ICH Guidelines, co daje pewność, że jest wiarygodna i bezpieczna.

Pytanie 22

Opisana metoda miareczkowania zaliczana jest do

Ilościowe oznaczenie cukrów polega na redukcji soli miedzi(II) roztworem cukru, a następnie dodaniu do próbki roztworu KI i odmiareczkowaniu wydzielonego jodu mianowanym roztworem tiosiarczanu sodu
A. acydymetrii.
B. precypitometrii.
C. bromianometrii.
D. redoksymetrii.
Opisana metoda miareczkowania rzeczywiście należy do redoksymetrii, co jest związane z reakcjami utleniania i redukcji. W tej metodzie, miedź(II) jest redukowana do miedzi(I), co jest kluczowym procesem w analizie chemicznej. Po redukcji jod jest wydzielany z roztworu KI, co również ilustruje reakcje redoks, a następnie miareczkowanie przeprowadza się przy użyciu roztworu tiosiarczanu sodu, który działa jako czynnik redukujący. Redoksymetria jest często wykorzystywana w laboratoriach analitycznych do oznaczania stężeń różnych substancji chemicznych, w tym wody, gleby, czy produktów spożywczych. Przykładem zastosowania redoksymetrii w praktyce może być analiza jakości wody, gdzie oznaczanie zawartości żelaza w wodzie pitnej jest kluczowe dla zapewnienia jej bezpieczeństwa. Warto zauważyć, że metody redoksymetryczne są zgodne z międzynarodowymi standardami analizy chemicznej, co czyni je niezawodnym narzędziem w laboratoriach.

Pytanie 23

W kulturze bakterii i grzybów nie należy używać jako pożywki

A. agaru
B. etanolu
C. glukozy
D. bulionu
Odpowiedź etanol jest prawidłowa, ponieważ etanol jest substancją, która wykazuje działanie antyseptyczne oraz przeciwdrobnoustrojowe. W hodowli bakterii i grzybów kluczowe jest, aby pożywka sprzyjała wzrostowi mikroorganizmów, a etanol, ze względu na swoje właściwości dezynfekujące, uniemożliwia wzrost większości organizmów. Standardowo w mikrobiologii stosuje się pożywki takie jak bulion, agar czy glukoza, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych i energii potrzebnej do rozwoju tych organizmów. Bulion i agar są powszechnie używane, przy czym bulion to płynna pożywka, a agar to żelujący środek, który tworzy stałe podłoże do hodowli. Glukoza z kolei jest węglowodanem, który stanowi ważne źródło energii. Dlatego stosowanie etanolu jako pożywki jest niewłaściwe i sprzeczne z dobrymi praktykami w mikrobiologii.

Pytanie 24

Jakie składniki są potrzebne do przygotowania pożywki, która pozwala na hodowlę bakterii?

A. wyłącznie glukozy
B. żelatyny oraz zwykłego bulionu
C. skrobi
D. agaru oraz płynu Lugola
Odpowiedzi sugerujące wykorzystanie tylko glukozy, skrobi lub agaru z płynem Lugola są nieprawidłowe z kilku powodów. Glukoza, mimo że jest źródłem energii, nie dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych wymaganych przez bakterie do wzrostu. Mikroorganizmy potrzebują zróżnicowanej pożywki, która obejmuje białka, witaminy oraz sole mineralne, co sprawia, że pożywka oparta wyłącznie na glukozie jest niewystarczająca. Podobnie skrobia, będąca polisacharydem, nie jest bezpośrednio przyswajalna przez wiele bakterii, które nie mają enzymów zdolnych do jej rozkładu. Ostatnia propozycja, wykorzystanie agaru z płynem Lugola, także jest niewłaściwa, ponieważ płyn Lugola, zawierający jod, jest stosowany głównie do barwienia komórek, a nie jako składnik pożywki hodowlanej. Użycie niewłaściwych składników i manipulacja pożywką mogą prowadzić do nieodpowiedniej hodowli, co w konsekwencji może zafałszować wyniki eksperymentów oraz prowadzić do błędnych wniosków. Zrozumienie znaczenia odpowiednich składników w pożywkach jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania badań mikrobiologicznych oraz uzyskiwania wiarygodnych wyników.

Pytanie 25

Reakcja jonu Ag+ z substancją pełniącą rolę odczynnika grupowego, 4g+ + Cl- —> AgCl ↓, jest typowa dla kationów z grupy

A. IV
B. I
C. III
D. II
Odpowiedź I jest prawidłowa, ponieważ kation srebra (Ag<sup>+</sup>) należy do kationów grupy I w analizie jakościowej. Grupa ta zawiera jony, które tworzą trudno rozpuszczalne sole z anionem chlorkowym (Cl<sup>-</sup>), w tym AgCl, który jest białym osadem. Reakcja ta jest typowym przykładem reakcji koagullacji, gdzie kation reaguje z anionem, tworząc osad. W kontekście analizy jakościowej, rozpoznawanie kationów grupy I jest kluczowe, ponieważ ich obecność może być ustalona na podstawie obserwacji osadów. Na przykład, w praktycznych zastosowaniach laboratoryjnych, analiza obecności srebra może być przeprowadzona poprzez dodanie chlorku sodu (NaCl) do próbki. Osad AgCl jest oznaką obecności kationu srebra. Takie reakcje są rutynowo wykorzystywane w laboratoriach chemicznych do identyfikacji jonów metalicznych w próbkach wodnych lub przemysłowych. Ponadto, znajomość tych reakcji jest istotna w kontekście standardów analizy chemicznej, takich jak ISO i ASTM, które określają metodyki identyfikacji i analizy substancji chemicznych.

Pytanie 26

W jakim oznaczeniu wskaźnik reaguje z titrantem, prowadząc do powstania barwnego osadu?

A. W oznaczaniu chlorków techniką Volharda
B. W mangnometrycznym oznaczaniu nadtlenku wodoru w roztworze wody utlenionej
C. W alkacymetrycznym oznaczaniu liczby kwasowej tłuszczów
D. W oznaczaniu chlorków techniką Mohra
Podejście opisane w metodzie Volharda polega na miareczkowaniu, które jest realizowane w środowisku kwaśnym z zastosowaniem wskaźnika, jednak nie prowadzi do powstania barwnego osadu w momencie reakcji titrantu z analitem. Zamiast tego, w tej metodzie wykorzystuje się miareczkowanie wsteczne. Z kolei w alkacymetrycznym oznaczaniu liczby kwasowej tłuszczów stosuje się inny mechanizm, który polega na neutralizacji kwasów i nie generuje barwnego osadu jako punktu końcowego reakcji. Miarą końcową w tym przypadku jest zmiana pH, a nie bezpośrednie wytrącanie osadu. Natomiast w przypadku mangnometrycznego oznaczania nadtlenku wodoru, stosuje się reakcje redoks, nie prowadzące do formowania osadu, a raczej do zmian w intensywności koloru rozwiązania, co wskazuje na zakończenie reakcji. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, ponieważ stosowanie niewłaściwej metody może prowadzić do błędnych wyników analizy. W praktyce, ważne jest nie tylko wybieranie odpowiedniej metody, ale również znajomość jej zasad i ograniczeń, co pozwala na precyzyjne i wiarygodne wyniki w badaniach chemicznych.

Pytanie 27

Skręcalność optyczną cukrów mierzy się przy użyciu

A. spektrofotometru
B. refraktometru
C. polarymetru
D. areometru
Polarymetr jest urządzeniem, które służy do pomiaru kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła przez substancje optycznie czynne, takie jak cukry. Skręcalność właściwa cukrów jest kluczowym parametrem w przemyśle spożywczym oraz farmaceutycznym, ponieważ pozwala na ocenę jakości i stężenia roztworów cukrowych. Używając polarymetru, możemy dokładnie określić dezminację cząsteczek cukru, co jest istotne przy produkcji syropów i innych produktów spożywczych. Przykładowo, w przemyśle piwowarskim kontrola skręcalności wpływa na proces fermentacji i jakość końcowego produktu. Standardy ISO 15054 dotyczące analizy chemicznej oraz pomiaru skręcalności podkreślają znaczenie polarymetrii w określaniu jakości substancji. Zastosowanie polarymetru w laboratoriach zapewnia wiarygodne wyniki, które są niezbędne do przestrzegania norm jakościowych.

Pytanie 28

Na zamieszczonym schemacie biosensora literą A oznaczono

Ilustracja do pytania
A. element czuły.
B. transformator.
C. biosensor.
D. wzmacniacz sygnału.
Element czuły, oznaczony literą A w biosensorze, jest kluczowym komponentem odpowiedzialnym za detekcję specyficznych substancji biologicznych. Działa na zasadzie interakcji z analizowaną próbą, co pozwala na identyfikację i ilościowe określenie obecności danego analitu. Przykładem zastosowania elementu czułego może być wykorzystanie przeciwciał w biosensorach immunoenzymatycznych, gdzie przeciwciała specyficznie wiążą się z antygenami. W praktyce oznacza to, że biosensor może być stosowany do wykrywania chorób poprzez analizę próbek biologicznych, takich jak krew czy mocz. Zgodnie z dobrą praktyką, projektowanie elementów czułych powinno uwzględniać dostosowanie ich charakterystyki do specyfiki badanych substancji, co jest krytyczne dla wiarygodności wyników pomiarów. Również, standardy ISO dla biosensorów zalecają ciągłe testowanie i walidację elementów czułych, aby zapewnić ich wysoką wydajność i niezawodność w różnych warunkach laboratoryjnych oraz w zastosowaniach terenowych.

Pytanie 29

Jakie kationy wchodzą w skład II grupy analitycznej?

A. Zn2+, Cu2+, Cd2+
B. Cd2+, Sn2+, Al3+
C. Sn2+, Hg2+, Ag+
D. Cu2+, Cd2+, Hg2+
Kiedy mówimy o kationach Cu2+, Cd2+, Hg2+, to wchodzimy w II grupę analityczną w chemii, co jest dość interesujące. Ta grupa składa się z kationów, które potrafią tworzyć osady, zwłaszcza w obecności takich reagentów jak siarczek amonu. Miedź i kadm świetnie się rozpuszczają, ale rtęć już nie, bo tworzy osady, które są dość trudne do rozpuszczenia. Dlatego ta wiedza jest przydatna w analizach jakościowych, bo pomaga nam wykrywać różne kationy w próbkach. Umiejętność przypisywania kationów do grup jest naprawdę ważna w laboratoriach i w szkole, zwłaszcza gdy badamy środowisko i próbujemy ocenić zanieczyszczenie metalami ciężkimi. Dodatkowo, znajomość reakcji osadowych jest wykorzystywana w procesach oczyszczania wód gruntowych, co jest zgodne z normami ochrony środowiska i dobrymi praktykami w zarządzaniu wodą.

Pytanie 30

Jak nazywana jest technika analityczna, która polega na pomiarze przewodnictwa roztworu umieszczonego pomiędzy dwiema elektrodami, do których doprowadzany jest prąd przemienny?

A. Spektrofotometria
B. Konduktometria
C. Potencjometria
D. Polarografia
Konduktometria to fajna metoda, która pozwala na zmierzenie przewodnictwa elektrycznego w roztworze. Bezpośrednio to jest związane z tym, jakie są stężenia i jakiego rodzaju mamy elektrolity. W praktyce oznacza to, że jak jest więcej naładowanych cząstek, czyli jonów w roztworze, to przewodnictwo rośnie. W wielu branżach to jest przydatne, na przykład w chemii, gdzie kontroluje się jakość produktów, a także w laboratoriach. W przemyśle farmaceutycznym konduktometria pomaga sprawdzić czystość wody, bo wszelkie zanieczyszczenia sprawiają, że przewodnictwo może być znacznie wyższe. Zresztą, w badaniach środowiskowych też się ją stosuje, na przykład do monitorowania jakości w rzekach i jeziorach, żeby zobaczyć jak zanieczyszczenia wpływają na ekosystem. Ważne jest, żeby wszystko robić według standardów, jak ISO 7888, co zapewnia, że wyniki będą rzetelne i dokładne.

Pytanie 31

Czujnik, w którym element biologiczny typu enzym, mikroorganizm, tkanka reaguje z analizowaną substancją, a rezultatem jest przekształcenie przez zintegrowany z nim element niebiologiczny na sygnał elektryczny, nazywamy

A. urządzeniem transformatora
B. biosensorem
C. biofagiem
D. jednostką procesora
Biosensor to naprawdę ciekawe urządzenie, w którym coś biologicznego, jak na przykład enzym, tkanka albo mikroorganizm, wchodzi w interakcję z jakąś substancją. Potem ten sygnał jest zamieniany na sygnał elektryczny przez połączenie z elementem, który nie jest biologiczny. Biosensory mają wiele zastosowań, jak na przykład w diagnostyce medycznej, kontroli jakości żywności czy monitorowaniu środowiska. Na przykład, u diabetyków często używa się biosensorów do pomiaru poziomu glukozy we krwi. Tam enzym glukozooksydaza reaguje z glukozą, co generuje sygnał elektryczny, który jest proporcjonalny do stężenia glukozy. W medycynie biosensory muszą spełniać pewne standardy dotyczące dokładności i powtarzalności, bo to bardzo ważne. Jestem zdania, że rozwój biosensorów ma ogromne znaczenie w kontekście innowacji i zrównoważonego rozwoju w diagnostyce oraz monitorowaniu zdrowia.

Pytanie 32

W celu oznaczenia zawartości kwasu azotowego(V) w technicznym kwasie przeprowadzono jego analizę według procedury:
Odważyć około 2 g badanego kwasu w naczyniu wagowym. Do zlewki o pojemności 250 cm³ wlać 50 cm³ wody destylowanej i dokładnie odmierzyć pipetą 50 cm³ 0,5-molowego roztworu NaOH oraz 2–4 kropli roztworu wskaźnika mieszanego (czerwieni metylowej z błękitem metylowym w etanolu)
Następnie zamurzyć naczynko z próbką kwasu w zlewce i po wymieszaniu roztworu odmiareczkowac nadmiar NaOH roztworem kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 0,5 mol/dm³ do zmiany barwy z zielonej na fioletowo-czerwoną.
Określ podstawowe parametry oznaczenia.

Typ
miareczkowania
TitrantWskaźnikBarwa w PK
miareczkowania
A.pośrednie0,5-molowy
roztwór H2SO4
czerwień metylowa z błękitem
metylowym w etanolu
fioletowo-czerwona
B.bezpośrednie0,5-molowy
roztwór H2SO4
czerwień metylowa z błękitem
metylowym w etanolu
zielona
C.pośrednie0,5-molowy
roztwór NaOH
czerwień metylowa z błękitem
metylowym w etanolu
fioletowo-czerwona
D.bezpośrednie0,5-molowy
roztwór NaOH
czerwień metylowa z błękitem
metylowym w etanolu
fioletowo-czerwona
A. D.
B. A.
C. B.
D. C.
Odpowiedź A jest poprawna, ponieważ wskazuje na właściwą procedurę analizy zawartości kwasu azotowego(V) w technicznym kwasie. W analizach chemicznych kluczowe jest stosowanie odpowiednich reagentów oraz wskaźników, które umożliwiają precyzyjne oznaczenie substancji. W przypadku miareczkowania pośredniego, które jest często stosowane w analizach jakościowych i ilościowych, użycie 0,5-molowego roztworu H2SO4 jako titranta jest standardem, ponieważ H2SO4 silnie dysocjuje w roztworze, co zapewnia odpowiednią dokładność. Wskaźnik, jakim jest czerwień metylowa z błękitem metylowym, jest idealny do tego typu miareczkowania, ponieważ zmiana barwy z zielonej na fioletowo-czerwoną jednoznacznie wskazuje na osiągnięcie punktu końcowego miareczkowania. Dzięki zastosowaniu tej procedury można uzyskać wiarygodne wyniki, co jest kluczowe w przemyśle chemicznym, gdzie precyzyjne oznaczanie stężeń substancji ma wpływ na jakość produktów. Tego typu metody są zgodne z międzynarodowymi standardami analitycznymi, co dodatkowo potwierdza ich wiarygodność i zastosowanie w praktyce.

Pytanie 33

Na rysunku przedstawiono urządzenie do pobierania

Ilustracja do pytania
A. wód podskórnych.
B. gleby.
C. ścieków.
D. powietrza.
Odpowiedź "gleby" jest prawidłowa, bo na rysunku mamy sondę glebową. To takie specjalne narzędzie, które pomaga w pobieraniu próbek gleby. Ma długą i wąską budowę z ostrym końcem, przez co łatwo ją wbić w ziemię. Sondy glebowe służą do sprawdzania jakości gleby, jej składu chemicznego i poziomu zanieczyszczeń. Dzięki nim możemy uzyskać ważne informacje, które są super potrzebne przy planowaniu upraw czy rewitalizacji terenów. Używa się ich w rolnictwie, ogrodnictwie, a nawet w badaniach środowiskowych. Właściwe rozumienie i umiejętność posługiwania się tymi narzędziami to podstawa dla każdego, kto zajmuje się badaniem gleby. Moim zdaniem, to naprawdę ważne umiejętności w dzisiejszym świecie.

Pytanie 34

Na schemacie przedstawiono

Ilustracja do pytania
A. fotometr jednowiązkowy.
B. polarymetr kołowy.
C. fotometr dwuwiązkowy.
D. polarymetr półcieniowy.
Fotometr jednowiązkowy to urządzenie, które umożliwia pomiar absorpcji światła przez próbki chemiczne, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach laboratoryjnych. Na schemacie widać, że światło najpierw przechodzi przez naczynko odniesienia, co pozwala na eliminację wpływu fluktuacji źródła światła oraz innych czynników zewnętrznych. Dzięki temu, pomiary są bardziej precyzyjne i wiarygodne. Przykładowe zastosowanie tego typu fotometrów obejmuje analizę stężeń substancji w roztworach, co jest istotne w chemii analitycznej czy biotechnologii. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z najlepszymi praktykami w laboratoriach, pomiary powinny być przeprowadzane w kontrolowanych warunkach, aby zminimalizować zmienność wyników. Kiedy rozważamy zastosowanie fotometrii jednowiązkowej, istotne jest również zrozumienie, że stosowanie tego narzędzia może być zgodne z normami ISO lub innymi standardami jakości, co podkreśla jego znaczenie w profesjonalnych laboratoriach.

Pytanie 35

Proces kondensacji i osuszania substancji termolabilnych, takich jak białka oraz kwasy nukleinowe, za pomocą suszenia zamrożonego materiału w obniżonym ciśnieniu poprzez sublimację lodu, określany jest jako

A. suszeniem próżniowym
B. tyndalizacją
C. liofilizacją
D. dehydratyzacją
Liofilizacja to dość ciekawy proces, który polega na usunięciu wody z materiału przez sublimację lodu. Na początku materiał jest schładzany do niskich temperatur, a potem trafia do próżni. W takich warunkach lód nie topnieje, tylko zamienia się w parę wodną, omijając stan ciekły. To świetna metoda, zwłaszcza dla termolabilnych związków, jak białka czy kwasy nukleinowe, które mogą się psuć w wysokich temperaturach. Ciekawe jest to, że liofilizacja stosowana jest w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym czy biotechnologicznym, co pozwala na zachowanie właściwości produktów. Używanie liofilizacji do konserwacji żywności to naprawdę dobra opcja, bo można długo przechowywać jedzenie bez utraty wartości odżywczych. W dodatku, liofilizowane produkty łatwo się rehydratyzują, co jest praktyczne, kiedy trzeba szybko przygotować posiłek albo lek.

Pytanie 36

Do technik rozdzielania należy

A. elektroforezę
B. kolorymetrię
C. polarymetrię
D. refraktometrię
Kolorymetria to technika analityczna, która mierzy intensywność barwy substancji w roztworze, co pozwala na określenie jej stężenia. Mimo że kolorymetria jest użyteczna w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna i biochemia, nie jest ona metodą rozdzielczą. Zamiast tego, kolorymetria skupia się na pomiarze i analizie kolorów, co może prowadzić do nieporozumień w kontekście metod separacyjnych. Podobnie, refraktometria to metoda, która polega na pomiarze załamania światła w substancji, co jest użyteczne w określaniu stężenia roztworów lub jakości cieczy, ale nie ma zastosowania w skutecznym rozdzielaniu cząsteczek. Polarymetria natomiast jest techniką wykorzystującą zjawisko skręcania płaszczyzny polaryzacji światła przez substancje optycznie czynne, lecz także nie jest metodą rozdzielczą. Powszechnym błędem jest postrzeganie tych technik jako metod rozdzielczych ze względu na ich zastosowanie w analizach chemicznych. Kluczowe jest zrozumienie, że metody rozdzielcze, jak elektroforeza, różnią się od technik analitycznych, które mają na celu ocenę właściwości substancji, a nie ich separację. Zrozumienie tych różnic jest niezbędne do prawidłowego doboru metod w laboratoriach badawczych i przemysłowych.

Pytanie 37

W trakcie analiz mikrobiologicznych wody ze studni stwierdzono obecność bakterii rodzaju coli w ilości 200 bakterii/100 ml. To oznacza, że woda

A. nie nadaje się do picia
B. jest odpowiednia do picia jedynie dla zwierząt hodowlanych
C. jest odpowiednia do konsumpcji po przegotowaniu
D. może być spożywana bezpośrednio
Woda wykryta z obecnością 200 bakterii typu coli na 100 ml jest uznawana za niezdolną do picia ze względu na wysokie stężenie wskaźnikowych bakterii wskaźnikowych. Bakterie coli, jako wskaźniki zanieczyszczenia mikrobiologicznego, wskazują na możliwość obecności patogenów i zanieczyszczeń pochodzenia fekalnego. Zgodnie z normami WHO oraz krajowymi standardami jakości wody, woda pitna nie powinna zawierać coli ani innych wskaźnikowych bakterii. Spożywanie wody z takim poziomem zanieczyszczenia może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak biegunki, choroby żołądkowo-jelitowe czy inne poważne infekcje. Dlatego w praktyce, w przypadku wykrycia takich bakterii, zaleca się stosowanie systemów uzdatniania, filtracji lub chlorowania przed jej wypiciem. Zapewnienie czystości wody pitnej jest kluczowe dla zdrowia publicznego, a świadome podejście do jakości wody powinno być priorytetem we wszystkich gospodarstwach domowych oraz instytucjach użyteczności publicznej.

Pytanie 38

Która z wymienionych soli w roztworze wodnym ma charakter kwasowy?

A. NaNO2
B. KNO3
C. K2CO3
D. NH4Cl
NH4Cl, czyli chlorek amonowy, w roztworze wodnym wykazuje odczyn kwasowy z powodu dysocjacji jonu amonowego (NH4+), który jest słabym kwasem. Kiedy NH4Cl rozpuszcza się w wodzie, jego jony amonowe mogą reagować z cząsteczkami wody, co prowadzi do powstania jonów hydroniowych (H3O+). To zjawisko obniża pH roztworu, czyniąc go kwasowym. Takie właściwości NH4Cl są wykorzystywane na przykład w laboratoriach chemicznych do regulacji pH w różnych reakcjach chemicznych oraz w nawozach, gdzie poprawiają dostępność składników odżywczych dla roślin. Znajomość właściwości kwasowych soli, takich jak NH4Cl, jest istotna w kontekście chemii analitycznej, gdzie precyzyjne kontrolowanie pH jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Zrozumienie interakcji między solami a wodą jest również ważne w kontekście procesu oczyszczania wody oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stabilność pH ma istotny wpływ na skuteczność substancji czynnych.

Pytanie 39

Wskaż nazwy sprzętów laboratoryjnych przedstawionych na rysunku.

Ilustracja do pytania
A. 1 - Głaszczka, 2 - Rurka Durhama, 3 - Eza.
B. 1 - Eza, 2 - Igła bakteriologiczna, 3 - Głaszczka.
C. 1 - Eza, 2 - Głaszczka, 3 - Igła bakteriologiczna.
D. 1 - Głaszczka, 2 - Eza, 3 - Rurka Durhama.
Odpowiedź '1 - Eza, 2 - Igła bakteriologiczna, 3 - Głaszczka.' jest prawidłowa, ponieważ odpowiada rzeczywistym zastosowaniom i wyglądowi przedstawionych narzędzi laboratoryjnych. Eza, znana również jako pętla bakteriologiczna, jest używana w mikrobiologii do przenoszenia i inokulacji mikroorganizmów. Jej konstrukcja pozwala na precyzyjne przenoszenie niewielkich ilości substancji, co jest kluczowe w hodowli bakterii na agarze. Igła bakteriologiczna służy do przenoszenia kultur bakterii oraz pobierania ich z hodowli. Umożliwia to precyzyjne nakłuwanie i transfer, co jest niezbędne w badaniach mikrobiologicznych. Głaszczka, z kolei, jest narzędziem używanym do rozprowadzania substancji na płytkach Petriego, co jest istotne w procesie izolacji i analizy mikroorganizmów. Użycie tych narzędzi zgodnie z ich przeznaczeniem jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach, co podkreśla znaczenie staranności i precyzji w pracy laboratoryjnej. Użycie odpowiednich narzędzi zapewnia dokładność wyników oraz ich powtarzalność, co jest kluczowe w każdej procedurze badawczej.

Pytanie 40

Obecność skrobi w bulwie ziemniaka można wykryć, stosując

A. płynu Lugola.
B. stężonego kwasu azotowego (V).
C. sudanu III.
D. świeżo wytrąconego wodorotlenku miedzi (II).
Zarówno Sudan III, jak i stężony kwas azotowy (V) oraz świeżo wytrącony wodorotlenek miedzi (II) są substancjami chemicznymi, które nie są dedykowane do wykrywania skrobi. Sudan III to barwnik, który wchodzi w reakcje z lipidami, a nie ze skrobią, co powoduje, że nie może być stosowany do tego celu. Stężony kwas azotowy (V), znany ze swoich silnych właściwości utleniających, jest używany głównie w reakcjach chemicznych związanych z azotem i nie ma związku z detekcją skrobi. Użytkowanie go w tym kontekście może prowadzić do błędnych wniosków, ponieważ nie współdziała z polisacharydami, jakimi są skrobia. Wodorotlenek miedzi (II) jest często wykorzystywany w testach Fehlinga do wykrywania cukrów redukujących, a nie skrobi. Mylne zastosowanie tego odczynnika w kontekście detekcji skrobi wynika z nieporozumienia dotyczącego ich funkcji. Fundamentalne błędy myślowe w tej kwestii obejmują pomylenie charakterystyki reakcji chemicznych oraz nieznajomość specyfiki substancji reagujących. Właściwe rozumienie, jakie odczynniki są stosowane do analizy skrobi, jest kluczowe, aby nie tylko uniknąć błędnych wyników, ale również aby prawidłowo stosować metody analityczne zgodnie z wytycznymi naukowymi.