Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 22:07
Data zakończenia: 19 grudnia 2025 22:47

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jaką charakterystykę powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy, aby zapewnić, że nie wystąpi przypadkowe zadziałanie zabezpieczenia podczas uruchamiania urządzenia o dużym momencie rozruchowym?

A. Charakterystykę B

B. Charakterystykę Z

C. Charakterystykę D

D. Charakterystykę C

Jak wybierzesz złą charakterystykę wyłącznika nadprądowego, to potem może być problem z działaniem instalacji. Charakterystyka B na przykład jest bardziej do obwodów z małym obciążeniem, co sprawia, że jest bardziej wrażliwa na nagłe wzrosty prądu. Czasami ludzie myślą, że charakterystyka B wystarczy do dużych silników, co często kończy się niepotrzebnymi wyłączeniami, kiedy te silniki startują. Choć charakterystyka C jest trochę lepsza, to wciąż może być niewystarczająca przy dużych rozruchach. A co do charakterystyki Z, to rzadko się ją stosuje, bo sprawdza się tylko w wyjątkowych sytuacjach. Takie błędne wybory mogą sprawić, że koszty wzrosną, a sprzęt może się psuć. Dlatego zawsze warto przyjrzeć się wymaganiom technicznym urządzenia i jego charakterystyce pracy, żeby dobrze dobrać wyłącznik nadprądowy, zgodnie z normami, jak IEC 60947-2.

Pytanie 2

Co należy zrobić w przypadku przeciążenia silnika elektrycznego podczas pracy?

A. Zastosować dodatkowy filtr harmonicznych

B. Zwiększyć długość przewodów zasilających

C. Zwiększyć napięcie zasilające

D. Zredukować obciążenie lub sprawdzić wyłączniki termiczne

W przypadku przeciążenia silnika elektrycznego kluczowe jest szybkie zidentyfikowanie i zredukowanie obciążenia, które może być przyczyną problemu. Przeciążenie często wynika z nadmiernego zapotrzebowania na moc, co prowadzi do przegrzania i potencjalnego uszkodzenia silnika. Standardy branżowe zalecają, aby regularnie monitorować obciążenie silników i odpowiednio reagować na wszelkie nieprawidłowości. Dodatkowo, sprawdzenie wyłączników termicznych to dobra praktyka, która pozwala na wykrycie i zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Wyłączniki termiczne są zabezpieczeniem, które automatycznie odłącza zasilanie w przypadku wykrycia nadmiernego wzrostu temperatury, co chroni silnik przed uszkodzeniem. Regularna konserwacja i kontrola tych elementów jest niezbędna, aby zapewnić bezpieczną i efektywną pracę silników elektrycznych. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy pozwala na dłuższą żywotność urządzeń i zmniejszenie ryzyka kosztownych napraw.

Pytanie 3

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

B. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

C. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

D. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

Transformator jednofazowy, który podałeś, wykazuje charakterystykę sprawności operacyjnej wskazującą na pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika. Wzrost napięcia po stronie wtórnej o 5% oraz zmniejszenie prądu pobieranego z sieci o 3% mogą być efektem obecności elementów pojemnościowych w obciążeniu, takich jak kondensatory, które mogą powodować zwiększenie napięcia w warunkach małego obciążenia. W praktyce, takie zjawisko może występować, gdy do obwodu dołączane są urządzenia o dużej pojemności, co prowadzi do przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem a prądem. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami IEC oraz dokumentami technicznymi dotyczącymi transformatorów, takie zmiany w napięciach i prądach powinny być regularnie monitorowane, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu zasilania. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla inżynierów odpowiedzialnych za analizę i diagnostykę systemów elektroenergetycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrywanie ewentualnych problemów oraz ich skuteczne eliminowanie.

Pytanie 4

Na podstawie wyników pomiarów przedstawionych w tabeli określ, który z obwodów nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej.

Obwód	Nazwa urządzenia elektrycznego	Zastosowane zabezpieczenie	Prąd wyłączalny z charakterystyki	Czas wyłączenia	Zmierzona impedancja	Prąd zwarcia obliczeniowy
Obwód	Nazwa urządzenia elektrycznego	Ib w A	Iw w A	T≤... w s	Zz w Ω	Izw w A
A.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	2,30	100,00
B.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	2,53	90,09
C.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	3,36	68,45
D.	gniazdo jednofazowe	B16	80	0,2	1,32	174,24

A. C.

B. D.

C. B.

D. A.

Obwód C został zidentyfikowany jako ten, który nie spełnia warunków ochrony przeciwporażeniowej ze względu na prąd różnicowy równy 68,45A, który jest niższy niż prąd wyzwalający zabezpieczenia wynoszący 80A. Zgodnie z normą IEC 60364-4-41, prąd różnicowy powinien być wystarczająco duży, aby zapewnić skuteczne zadziałanie zabezpieczenia w przypadku awarii. W praktyce oznacza to, że jeśli wystąpiłby prąd upływowy, zabezpieczenie nie zadziałałoby, co stwarzałoby ryzyko porażenia prądem. Przykładem zastosowania tych norm może być instalacja zabezpieczeń różnicowoprądowych w budynkach mieszkalnych. Wysokiej jakości zabezpieczenia są niezbędne, aby zminimalizować ryzyko porażenia i pożaru, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników. Ponadto, regularne kontrole i testy tych zabezpieczeń są zalecane w celu upewnienia się, że działają one prawidłowo, co jest zgodne z praktykami utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 5

Jakie przyrządy należy zastosować do określenia rezystancji uzwojeń w transformatorze średniej mocy metodą techniczną?

A. Amperomierz oraz woltomierz

B. Woltomierz oraz watomierz

C. Woltomierz oraz omomierz

D. Amperomierz oraz watomierz

Aby wyznaczyć rezystancję uzwojeń transformatora średniej mocy, kluczowe jest zastosowanie amperomierza i woltomierza. Amperomierz służy do pomiaru prądu płynącego przez uzwojenie, natomiast woltomierz mierzy napięcie na tym uzwojeniu. Zgodnie z prawem Ohma, rezystancję można obliczyć, dzieląc zmierzone napięcie przez zmierzony prąd (R = U/I). Takie podejście jest nie tylko zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ale również spełnia standardy zawarte w normach IEC dotyczących testowania transformatorów. W praktyce, w trakcie pomiarów, należy upewnić się, że wszystkie urządzenia są odpowiednio skalibrowane i przystosowane do zakresu mocy transformatora, co zapewni dokładność wyników. Ponadto, pomiary powinny być przeprowadzane w warunkach stabilnych, aby uniknąć zakłóceń mogących wpływać na dokładność odczytów. Takie procedury mogą być kluczowe dla oceny stanu technicznego transformatora oraz jego efektywności energetycznej.

Pytanie 6

Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych w elektrycznym urządzeniu trwale podłączonym do zasilania, po odcięciu napięcia, jak należy postępować w odpowiedniej kolejności?

A. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie sprawdzić, czy nie ma napięcia

B. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

C. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem

D. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolejność wykonywania czynności przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych w urządzeniu elektrycznym ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. Najpierw zabezpieczamy obwód przed przypadkowym załączeniem, co oznacza, że wyłączamy wszelkie źródła zasilania i stosujemy odpowiednie blokady. Następnie sprawdzamy brak napięcia, co można zrobić za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźniki napięcia lub multimetru. Uziemienie i zwarcie wszystkich faz to kolejne kroki, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem oraz wyładowań elektrycznych. Zgodnie z normą PN-EN 50110-1, te działania stanowią integralną część procedur pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w zakładach przemysłowych, gdzie pracuje się z dużymi maszynami, takie procedury są stosowane, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników i uniknąć poważnych wypadków. Dodatkowo, przestrzeganie tych zasad pomaga w zachowaniu zgodności z wymogami BHP oraz normami branżowymi.

Pytanie 7

Jakim przewodem powinno się przeprowadzić instalację oświetlenia natynkowego na uchwytach w piwnicy budynku wielorodzinnego?

A. YDY

B. YDYt

C. LgY

D. DYd

Odpowiedź YDY jest prawidłowa, ponieważ przewód YDY to przewód jednożyłowy, który jest odpowiedni do instalacji oświetleniowych w obiektach budowlanych, w tym w piwnicach. Charakteryzuje się on trwałą izolacją z PVC, co zapewnia odporność na wilgoć oraz różnorodne chemikalia, które mogą występować w piwnicach. Przewód YDY jest elastyczny, co ułatwia jego montaż na uchwytach, a także jest zgodny z obowiązującymi normami, co czyni go odpowiednim do tego typu zastosowań. W praktyce, podczas montażu instalacji oświetleniowej w piwnicy, ważne jest, aby przewody były dobrze zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi i wilgocią, co przewód YDY spełnia. Ponadto, ze względu na swoje właściwości, przewód YDY jest szeroko stosowany w różnych instalacjach elektrycznych, takich jak zasilanie oświetlenia w pomieszczeniach mieszkalnych oraz użytkowych. Zgodnie z normą PN-EN 60502-1, przewody te mogą być stosowane w instalacjach w pomieszczeniach narażonych na działanie wody, co podkreśla ich przydatność w kontekście instalacji w piwnicach.

Pytanie 8

W jaki sposób zmieni się prędkość obrotowa silnika synchronicznego, gdy liczba par biegunów w jego tworniku zostanie zmieniona z 2 na 1?

A. Czterokrotnie wzrośnie

B. Dwukrotnie zmniejszy się

C. Czterokrotnie zmniejszy się

D. Dwukrotnie wzrośnie

Prędkość obrotowa silnika synchronicznego jest ściśle związana z częstotliwością prądu zasilającego oraz liczbą par biegunów w uzwojeniach silnika. Zgodnie z zasadą synchronizacji, prędkość obrotowa silnika synchronicznego (n) oblicza się za pomocą wzoru: n = (120 * f) / p, gdzie f to częstotliwość prądu w hercach, a p to liczba par biegunów. W przypadku zmiany liczby par biegunów z 2 na 1, mamy do czynienia ze zmniejszeniem liczby par biegunów o połowę, co skutkuje podwojeniem prędkości obrotowej. W praktyce oznacza to, że silnik będzie pracować z wyższą prędkością, co jest istotne w aplikacjach wymagających zwiększenia efektywności operacyjnej, takich jak napędy wentylatorów czy pomp. W przemyśle zastosowanie silników synchronicznych z mniejszą liczbą par biegunów może umożliwić osiągnięcie wyższej wydajności energetycznej, co jest zgodne z aktualnymi trendami dążącymi do optymalizacji procesów produkcyjnych oraz redukcji kosztów eksploatacyjnych.

Pytanie 9

W układzie, którego schemat zamieszczono na rysunku, sprawdzono cztery różne urządzenia ochronne różnicowoprądowe. Wyniki wskazań amperomierza (I_A) w momencie zadziałania urządzenia zestawiono w tabeli. Które urządzenie ochronne jest sprawne?

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe	Prąd znamionowy I_ΔN	Prąd I_A
A.	10 mA	0,02 A
B.	30 mA	0,04 A
C.	100 mA	0,15 A
D.	300 mA	0,24 A

A. A.

B. D.

C. B.

D. C.

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe D zostało uznane za sprawne, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 0,24 A (240 mA), co mieści się w określonym zakresie od 0,5 IΔn do IΔn, gdzie IΔn dla tego urządzenia wynosi 300 mA. Oznacza to, że urządzenie zadziała w odpowiednim momencie, skutecznie chroniąc instalację elektryczną oraz osoby przed skutkami porażenia prądem. W branży elektroenergetycznej zasady działania urządzeń różnicowoprądowych są ściśle regulowane przez normy, takie jak PN-EN 61008-1. Te urządzenia są kluczowe w zapewnieniu bezpieczeństwa, zwłaszcza w obiektach, gdzie występuje ryzyko kontaktu z wodą lub innymi przewodnikami prądu. Właściwy dobór urządzenia ochronnego i jego parametry są fundamentalne dla efektywności ochrony. Przykładem zastosowania może być instalacja w łazience, gdzie obecność wody zwiększa ryzyko porażenia prądem, a zastosowanie różnicowoprądowego urządzenia ochronnego o odpowiednich parametrach jest koniecznością. To pokazuje, jak ważne jest nie tylko zrozumienie działania tych urządzeń, ale również ich praktyczne zastosowanie w codziennym życiu.

Pytanie 10

W instalacji elektrycznej z napięciem nominalnym 230 V, skonstruowanej w systemie TN-S, działa urządzenie, które należy do pierwszej klasy ochronności. Jakie środki powinny być wdrożone, aby zapewnić dodatkową ochronę przed porażeniem w tym urządzeniu?

A. Połączyć obudowę z przewodem ochronnym

B. Zainstalować transformator redukcyjny

C. Wykonać lokalne połączenia wyrównawcze

D. Ułożyć dodatkową warstwę izolacyjną na podłożu

Połączenie obudowy urządzenia z przewodem ochronnym jest kluczowym środkiem zabezpieczającym przed porażeniem elektrycznym w instalacjach elektrycznych. W przypadku urządzeń klasy I, które polegają na ochronie poprzez uziemienie, takie połączenie ma na celu zapewnienie, że w przypadku awarii izolacji, prąd upływowy zostanie skierowany do ziemi, co zminimalizuje ryzyko porażenia prądem. W instalacjach TN-S, gdzie przewód ochronny (PE) jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), jest to szczególnie istotne. Przykładem praktycznym może być sprzęt AGD, jak lodówka czy pralka, które muszą mieć pewne połączenia ochronne, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Standardy takie jak PN-IEC 60364 stanowią podstawę dla projektowania i wykonania instalacji elektrycznych, a także definiują wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym, co podkreśla znaczenie właściwego połączenia obudowy z przewodem ochronnym.

Pytanie 11

Jaki dodatkowy komponent (urządzenie) jest wymagany do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f= 50 Hz?

A. Kondensator

B. Bezpiecznik silnikowy

C. Bezpiecznik różnicowoprądowy

D. Opornik

Kondensator jest niezbędnym elementem w przypadku zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego napięciem jednofazowym. Silniki indukcyjne trójfazowe wymagają trzech faz zasilania dla uzyskania pełnej mocy oraz momentu obrotowego. Zasilanie jednofazowe powoduje, że silnik nie może wygenerować odpowiedniego momentu obrotowego oraz obrotu, dlatego kondensator służy jako środek do generowania drugiej fazy. W praktyce, kondensatory są stosowane w różnych konfiguracjach, takich jak kondensatory rozruchowe, które pomagają w uruchomieniu silnika, oraz kondensatory pracy, które poprawiają efektywność jego działania. Zastosowanie kondensatora pozwala na zrównoważenie obciążeń oraz zmniejszenie zniekształceń w sieci zasilającej, co jest zgodne z dobrymi praktykami zarządzania energią w instalacjach elektrycznych. W branży często stosuje się standardy IEC dotyczące urządzeń elektrycznych, w tym odpowiednich parametrów kondensatorów do silników, co zapewnia ich bezpieczeństwo i efektywność.

Pytanie 12

Który z podanych przewodów elektrycznych powinno się zastosować do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z napowietrzną linią 230/400 V?

A. YAKY 4×10

B. AFL 6 120

C. AsXS 4×70

D. AAFLwsXSn 50

Wybór przewodu YAKY 4×10 jako odpowiedniego do wykonania przyłącza elektrycznego ziemnego budynku jednorodzinnego z linią napowietrzną 230/400 V jest właściwy z kilku powodów. Przewód YAKY to przewód aluminiowy, który charakteryzuje się wysoką odpornością na czynniki zewnętrzne oraz niską wagą, co ułatwia jego montaż. Zastosowanie przewodu 4×10 oznacza, że ma on cztery żyły, z czego trzy są fazowe, a jedna to żyła neutralna, co jest standardem w instalacjach jednofazowych i trójfazowych. W przypadku przyłącza ziemnego, przewód ten powinien być również osłonięty, co zapewnia bezpieczeństwo użytkowania. YAKY 4×10 spełnia normy PN-EN 60502-1, co czyni go odpowiednim wyborem z punktu widzenia przepisów i dobrych praktyk. Przykładem zastosowania YAKY 4×10 jest przyłącze do domów jednorodzinnych, gdzie przewód ten może być układany w ziemi, zapewniając odpowiednią odporność na uszkodzenia i długowieczność. Warto również zauważyć, że ze względu na stosunkowo niską wartość oporu przewodzenia, przewód ten pozwala na efektywne przesyłanie energii elektrycznej przy minimalnych stratach.

Pytanie 13

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenie		A1	A2	B1	B2	C	D
Przekrój żyły	4 mm²	24	23	28	27	32	31
	6 mm²	31	29	36	34	41	39
	10 mm²	42	39	50	46	57	52
	16 mm²	56	52	68	62	76	67

A. 10 mm2

B. 6 mm2

C. 16 mm2

D. 4 mm2

Dla instalacji trójfazowej z przewodami YDY umieszczonymi w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (metoda B2), minimalny przekrój przewodów wynoszący 10 mm2 jest odpowiedni dla przewidywanego prądu obciążenia wynoszącego 36 A. Ten przekrój przewodów zapewnia, że obciążalność wynosząca 50 A jest znacznie wyższa niż wymagana, co gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe, aby uniknąć przegrzania oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. W praktyce, wybór przekroju przewodów powinien również uwzględniać długość trasy przewodów oraz rodzaj izolacji. W standardach instalacji elektrycznych, takich jak PN-IEC 60364, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów w zależności od warunków instalacyjnych, co minimalizuje ryzyko awarii. Dla instalacji o wyższych obciążeniach, warto również rozważyć zastosowanie przewodów o większej obciążalności, aby mieć większy margines bezpieczeństwa w przypadku przyszłych zmian w obciążeniu.

Pytanie 14

W którym z wymienionych pomieszczeń zaleca się ze względów bezpieczeństwa zamontowanie lampy przedstawionej na rysunku?

A. Piwnicy bloku mieszkalnego.

B. Magazynie spożywczym.

C. Warsztacie ślusarskim.

D. Pralni chemicznej.

Lampa przedstawiona na zdjęciu to lampa przemysłowa zaprojektowana z myślą o warunkach występujących w pralniach chemicznych. Jej konstrukcja zapewnia odporność na działanie chemikaliów oraz wilgoci, co czyni ją idealnym wyborem dla środowisk, gdzie takie czynniki są powszechne. W pralniach chemicznych często wykorzystuje się agresywne detergenty oraz inne substancje chemiczne, które mogą uszkodzić tradycyjne źródła światła. Zastosowanie lamp przemysłowych w tych obiektach nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale również zapewnia odpowiednie oświetlenie, które jest kluczowe dla wydajności pracowników. Dobre praktyki w branży zalecają stosowanie oświetlenia, które spełnia normy EN 12464-1, co gwarantuje odpowiednią jakość światła w miejscach pracy. Przykładowo, lampa powinna być odporna na wysoką temperaturę i mieć stopień ochrony IP 65 lub wyższy, aby zapewnić długotrwałą eksploatację w trudnych warunkach.

Pytanie 15

Wybierz odpowiedni wyłącznik nadprądowy do ochrony przed przeciążeniem w obwodzie jednofazowym o napięciu znamionowym 230 V, z którego jednocześnie będą zasilane grzejnik oporowy o mocy nominalnej 2 kW oraz chłodziarka o mocy nominalnej 560 W i współczynniku mocy cos ? = 0,7?

A. C10

B. B16

C. B10

D. C20

Wybranie wyłącznika nadprądowego B16 jest prawidłowe, ponieważ zapewnia on odpowiednią ochronę dla obwodu jednofazowego o napięciu znamionowym 230 V, w którym zasilane są grzejnik oporowy o mocy 2 kW oraz chłodziarka o mocy 560 W. Łączna moc obciążenia wynosi 2 kW + 0,56 kW = 2,56 kW. Aby obliczyć prąd, możemy skorzystać z wzoru I = P / U, gdzie P to moc, a U to napięcie. Prąd obliczamy: I = 2560 W / 230 V = 11,13 A. Wobec powyższego, wyłącznik B16, który ma nominalny prąd 16 A, jest odpowiedni, ponieważ pozostawia wystarczający margines na przypadkowe przeciążenia. Zastosowanie wyłącznika z wyższym prądem, jak C20, może prowadzić do braku ochrony przed przeciążeniem, co z kolei naraża instalację na uszkodzenia. W praktyce, wyłącznik B16 jest standardowo stosowany w obwodach z urządzeniami o podobnych parametrach, co potwierdzają normy PN-EN 60898, które precyzują zasady doboru zabezpieczeń. Zastosowanie wyłącznika o zbyt wysokim prądzie znamionowym mogłoby prowadzić do uszkodzeń urządzeń zasilanych w wyniku braku odpowiedniej ochrony w przypadku zwarcia lub przeciążenia.

Pytanie 16

Silnik, którego zaciski pokazano na zdjęciu, ma pracować w układzie sieciowym TT. Który z wymienionych przewodów powinien być podłączony do zacisku wskazanego strzałką, aby ochrona przeciwporażeniowa była skuteczna?

A. Przewód z punktu neutralnego sieci.

B. Przewód uziemiający.

C. Przewód ochronno-neutralny sieci.

D. Przewód ochronny.

Podłączanie przewodu neutralnego do zacisku ochronnego w układzie TT to nie jest dobry pomysł i może być niebezpieczne. Przewód neutralny (N) ma zupełnie inne zadanie – jego rola to prowadzenie prądu roboczego z powrotem do źródła. Jak użyjesz go jako ochronny, to w razie awarii urządzenia nie zadziałają zabezpieczenia. Tylko przewód ochronny (PE) powinien odpowiadać za odprowadzanie prądu w przypadku problemów. Uziemienie przez przewód uziemiający też nie ma sensu w tym kontekście, bo on ma uziemiać elementy sprzętu, a nie prowadzić prąd ochronny. Jak połączysz przewód ochronno-neutralny, to prąd roboczy i ochronny mogą się mieszać, co osłabia skuteczność ochrony i zwiększa ryzyko. Właściwie, kluczowym błędem jest mylenie tych dwóch rodzajów przewodów, a to może prowadzić do naprawdę poważnych problemów. Normy jak PN-IEC 60364 mówią jasno, że powinno się stosować odpowiednie przewody ochronne, żeby zapewnić bezpieczeństwo.

Pytanie 17

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas inspekcji instalacji elektrycznej?

A. Przerwanie pionowego uziomu w ziemi

B. Zbyt długi czas reakcji wyłącznika różnicowoprądowego

C. Obniżenie rezystancji izolacji przewodów

D. Pogorszenie stanu mechanicznego połączeń przewodów

Pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów jest odpowiedzią prawidłową, ponieważ podczas oględzin instalacji elektrycznej można fizycznie ocenić jakość połączeń. W praktyce, mechaniczne uszkodzenia, takie jak luźne złącza, korozja czy pęknięcia, mogą prowadzić do zwiększonego oporu, co z kolei zwiększa ryzyko przegrzewania się i potencjalnych awarii. Standardy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają znaczenie regularnych inspekcji połączeń w celu zapewnienia ich niezawodności. W sytuacjach awaryjnych, takich jak pożar spowodowany zwarciem, wiele incydentów można przypisać właśnie do niewłaściwego stanu połączeń. Przykładem skutków takiego pogorszenia może być utrata ciągłości elektrycznej prowadząca do nieprawidłowego działania urządzeń czy nawet ich uszkodzenia. Dlatego też, podczas oględzin, należy szczegółowo badać stan wszystkich połączeń, aby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 18

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. zagiąć oczka na końcach przewodów

B. zamontować końcówki oczkowe na przewodach

C. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda

D. zmienić przewody na nowe o większym przekroju

Zachowanie kolejności przewodów fazowych w zaciskach gniazda trójfazowego jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W układach trójfazowych, każdy z przewodów fazowych (L1, L2, L3) ma przypisane określone funkcje oraz wartości napięć, które powinny być utrzymywane w odpowiedniej sekwencji. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, co z kolei może skutkować uszkodzeniem urządzeń elektrycznych, a nawet zagrożeniem pożarowym. W praktyce, np. w przypadku podłączania silników elektrycznych, niewłaściwa kolejność faz może spowodować, że silnik będzie działał w odwrotnym kierunku, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń jest niezbędne dla zapewnienia właściwej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 19

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. przekaźnika

B. wyłącznika

C. stycznika

D. odłącznika

Odłącznik to urządzenie wykorzystywane do zapewnienia widocznej przerwy w obwodzie elektrycznym, co jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie całkowitego odłączenia obwodu od źródła zasilania, co pozwala na bezpieczne przeprowadzanie prac konserwacyjnych lub naprawczych. W odróżnieniu od innych urządzeń, takich jak wyłącznik czy stycznik, odłącznik oferuje mechaniczną przerwę w obwodzie, która jest wizualnie dostępna, co pozwala operatorowi na jednoznaczne stwierdzenie, że dany układ jest odłączony od zasilania. Stosowanie odłączników jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60947, które określają wymagania dotyczące urządzeń rozdzielczych. Przykładowe zastosowania odłączników to instalacje przemysłowe oraz systemy energetyczne, gdzie nieodzowne jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników podczas interwencji w obwodach elektrycznych.

Pytanie 20

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. jeden rok

B. pół roku

C. pięć lat

D. dwa lata

Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 21

Jaką maksymalną wartość prądu ustawioną na przekaźniku termobimetalowym można zastosować w obwodzie zasilania silnika asynchronicznego o parametrach znamionowych U_N = 400 V, P_N = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It = 1,33 A

B. It = 0,88 A

C. It = 1,15 A

D. It = 1,05 A

Odpowiedź It = 1,15 A jest prawidłowa, ponieważ przekaźniki termobimetalowe są stosowane do zabezpieczania silników elektrycznych przed przeciążeniem. W przypadku silnika o mocy 0,37 kW i prądzie znamionowym 1,05 A, kluczowe jest, aby wartość prądu zadziałania przekaźnika była odpowiednio wyższa od prądu znamionowego, jednak nie możemy jej ustawić zbyt wysoko, aby nie narazić silnika na przeciążenie. Ustalenie wartości na 1,15 A zapewnia odpowiedni margines, który pozwala na chwilowe przeciążenia, ale jednocześnie chroni silnik przed długotrwałym działaniem w warunkach przeciążenia. W praktyce, przekaźniki termobimetalowe są często ustawiane na wartości 1,1-1,2-krotności prądu znamionowego, co odpowiada normom bezpieczeństwa i wydajności. Stosując taką wartość, możemy zminimalizować ryzyko uszkodzenia silnika oraz zwiększyć jego trwałość i niezawodność. Przykładem zastosowania mogą być układy zasilania silników w przemysłowych aplikacjach, gdzie kontrola prądu jest kluczowa dla zachowania efektywności operacyjnej.

Pytanie 22

Jak, w przybliżeniu, zmieni się moc wydobywana przez grzejnik elektryczny, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilania pozostanie niezmienione?

A. Zmniejszy się czterokrotnie

B. Zmniejszy się dwukrotnie

C. Zwiększy się dwukrotnie

D. Zwiększy się czterokrotnie

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ moc wydzielana przez grzejnik elektryczny jest proporcjonalna do kwadratu napięcia zasilania i odwrotnie proporcjonalna do długości spirali grzejnej. Kiedy skracamy spiralę grzejną o połowę, jej rezystancja maleje, co powoduje, że prąd płynący przez nią wzrasta, przy niezmienionym napięciu. Zgodnie z prawem Ohma, moc P można wyrazić jako P = U²/R, gdzie U to napięcie, a R to rezystancja. Skrócenie spirali grzejnika o połowę wpływa na zmniejszenie rezystancji o połowę, co z kolei powoduje, że moc wydzielana przez grzejnik wzrasta dwukrotnie. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdy grzejniki są wykorzystywane do podgrzewania cieczy, zwiększenie mocy o 100% może znacząco wpłynąć na efektywność procesu grzewczego, co jest zgodne z zasadami optymalizacji energetycznej.

Pytanie 23

Jakim przyrządem należy przeprowadzić bezpośredni pomiar mocy biernej?

A. Fazomierza

B. Waromierza

C. Watomierza

D. Częstościomierza

Waromierz jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który umożliwia bezpośredni pomiar mocy biernej w obwodach prądu zmiennego. Działa na zasadzie pomiaru wartości mocy w układzie, w którym występuje przesunięcie fazowe między napięciem a prądem. Odpowiednią wartość mocy biernej można określić, wykorzystując wzór P = V * I * cos(ϕ), gdzie P to moc pozorna, a ϕ to kąt przesunięcia fazowego. Waromierz jest szczególnie przydatny w zastosowaniach przemysłowych, gdzie występują silniki elektryczne i inne urządzenia indukcyjne, które generują moc bierną. W praktyce, pomiar mocy biernej jest kluczowy dla optymalizacji efektywności energetycznej oraz dla zapobiegania nadmiernym kosztom związanym z opłatami za moc bierną. Przykładem zastosowania waromierza może być analiza obciążeń w zakładzie produkcyjnym, gdzie identyfikacja mocy biernej pozwala na odpowiednie dostosowanie charakterystyk urządzeń do potrzeb sieci energetycznej.

Pytanie 24

Który z poniższych przypadków prowadzi do nadmiernego iskrzenia na komutatorze w silniku szeregowym?

A. Zbyt wysokie obroty wirnika

B. Przegrzanie uzwojeń stojana

C. Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika

D. Przegrzanie uzwojeń wirnika

W przypadku nagrzewania się uzwojeń stojana, choć może to prowadzić do różnych problemów w pracy silnika, nie jest to bezpośrednią przyczyną nadmiernego iskrzenia na komutatorze. Wysokie temperatury mogą prowadzić do degradacji izolacji, co z kolei zwiększa ryzyko zwarcia, ale samo w sobie nagrzewanie nie generuje bezpośrednio iskrzenia. Zjawisko zwarcia pomiędzy zwojami wirnika ma znacznie większy wpływ na to zjawisko. Nagrzewanie się uzwojeń wirnika również nie jest przyczyną iskrzenia, a raczej objawem nieprawidłowego działania silnika, jednak nie generuje ono iskrzenia na komutatorze. Zbyt duże obroty wirnika mogą prowadzić do problemów mechanicznych i niewłaściwego działania komutacji, ale ich wpływ na iskrzenie jest marginalny w porównaniu do zwarcia. W silnikach szeregowych, które charakteryzują się bezpośrednim połączeniem uzwojeń wirnika z obwodem zasilania, nadmierne obroty mogą prowadzić do niestabilności pracy, ale konieczne jest rozróżnienie pomiędzy przyczyną a skutkiem. Typowym błędem myślowym jest zakładanie, że każdy problem z silnikiem musi być związany z jego temperaturą lub prędkością obrotową, podczas gdy kluczowe przyczyny, takie jak zwarcia, mogą być pomijane.

Pytanie 25

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm².

A. 10 mm2

B. 6 mm2

C. 16 mm2

D. 4 mm2

Wybór przewodu wyrównawczego głównego o przekroju 10 mm² jest uzasadniony normami oraz praktycznymi wymaganiami w zakresie ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu wyrównawczego głównego powinien być dostosowany do największego przekroju przewodu ochronnego w instalacji, co w tym przypadku wynosi 16 mm². Przewód wyrównawczy ma kluczowe znaczenie w zapewnieniu efektywnej ochrony przed różnymi rodzajami awarii, w tym zwarciami, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Przekrój 10 mm² jest odpowiedni, gdyż umożliwia efektywne prowadzenie prądów zwarciowych, a jednocześnie jest wystarczająco elastyczny do zastosowań w praktyce, gdzie przewody muszą być dostosowane do warunków montażowych. Zastosowanie tego przekroju zapewnia także odpowiednią odporność na przegrzewanie, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. W przypadku większych instalacji lub w miejscach o zwiększonym ryzyku, dodatkowe czynniki, takie jak temperatura otoczenia i sposób prowadzenia przewodów, powinny być brane pod uwagę przy dalszym doborze przekroju.

Pytanie 26

W przypadku gdy instrukcje stanowiskowe nie określają szczegółowych terminów, przegląd urządzeń napędowych powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na

A. cztery lata

B. dwa lata

C. rok

D. pięć lat

Odpowiedzi wskazujące na cztery lata, rok lub pięć lat jako okres pomiędzy przeglądami urządzeń napędowych wykazują brak zrozumienia zasadności i potrzeby regularnych inspekcji. Zbyt długi okres przeglądów, na przykład cztery czy pięć lat, może prowadzić do nieodkrycia istotnych usterek, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników oraz powodować poważne straty finansowe w wyniku awarii. Często mylone jest również pojęcie regularności przeglądów z intensywnością eksploatacji urządzeń; niezależnie od tego, jak intensywnie urządzenie jest używane, powinno być regularnie sprawdzane. Z kolei odpowiedź 'rok' jest niewystarczająca, ponieważ w przypadku wielu urządzeń napędowych, taki okres może być zbyt krótki, a niewłaściwe przeglądy mogą prowadzić do nadmiernych kosztów operacyjnych. Każdy system napędowy ma swoje specyficzne wymagania i normy, które powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu harmonogramu przeglądów, a ogólne zasady wskazują na dwa lata jako maksymalny okres, który zapewnia bezpieczeństwo i efektywność działania urządzeń. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdej osoby pracującej w obszarze zarządzania urządzeniami oraz ich konserwacją.

Pytanie 27

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnika	Rezystancja
U1 – U2	32 Ω
V1 – V2	32 Ω
W1 – W2	32 Ω
U1 – V1	0
V1 – W1	5 MΩ
U1– W1	5 MΩ
U1 – PE	0
V1 – PE	0
W1 – PE	5 MΩ

A. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 — W2

B. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2

C. przerwę w uzwojeniu U1 — U2

D. zwarcie między uzwojeniami U1 — U2 oraz W1 - W2

Wybrałeś odpowiedź mówiącą o uszkodzonej izolacji w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2, i to jest akurat słuszne. Wyniki pomiarów rezystancji pokazują wyraźne anomalie. Na przykład, rezystancja izolacji między uzwojeniem U1 a V1 wynosi 0 Ω, co jasno wskazuje, że izolacji tam nie ma. Prowadzi to do potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa zarówno urządzenia, jak i użytkowników. Z mojej perspektywy, dobrze jest pamiętać, że normy branżowe, jak IEC 60034 dotyczące silników elektrycznych, mówią, że odpowiednie wartości rezystancji są kluczowe dla bezpieczeństwa i niezawodności silnika. Regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być częścią rutyny konserwacji, żeby móc wcześnie wykrywać problemy i unikać awarii. Dbanie o tę izolację jest naprawdę istotne, bo jej uszkodzenie może prowadzić do zwarcia, co może zrujnować silnik i inne elementy systemu zasilania. W praktyce, ważne jest, żeby trzymać się pewnych procedur pomiarowych i konserwacyjnych – to naprawdę fundament, by działać zgodnie z najlepszymi praktykami.

Pytanie 28

Jakie z poniższych warunków powinno być spełnione w instalacji mieszkalnej, aby zagwarantować minimalną ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Montowanie w instalacji wyłącznika różnicowoprądowego

B. Zrealizowanie instalacji elektrycznej przy użyciu przewodu o żyłach w formie linki

C. Wykorzystanie przewodów roboczych o właściwej wartości rezystancji izolacji

D. Podłączenie styków ochronnych gniazd do przewodu ochronnego systemu

Zastosowanie przewodów roboczych o odpowiedniej wartości rezystancji izolacji jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacji elektrycznej. Wysoka rezystancja izolacji minimalizuje ryzyko porażenia prądem elektrycznym, ponieważ ogranicza przepływ prądu w przypadku uszkodzenia izolacji przewodów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60364, wartość rezystancji izolacji powinna być odpowiednio wysoka, aby zapewnić skuteczną ochronę przed awariami. W praktyce, regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być wykonywane przez wykwalifikowanych elektryków, co pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych zagrożeń. Dodatkowo, stosowanie przewodów o dobrej izolacji jest istotne w kontekście długowieczności instalacji – przewody o niskiej rezystancji izolacji mogą prowadzić do ich szybszego zużycia oraz zwiększenia ryzyka awarii. Właściwe dobranie materiałów oraz regularne przeglądy techniczne są fundamentem zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznej.

Pytanie 29

Jak zastosowanie w instalacji puszek rozgałęźnych o stopniu ochrony IP 43 zamiast wymaganych w projekcie o stopniu ochrony IP44 wpłynie na jej jakość?

A. Poprawi się klasa ochrony.

B. Zmniejszy się odporność na wilgoć.

C. Poprawi się klasa izolacji.

D. Zmniejszy się odporność na pył.

Dobra robota, że zwróciłeś uwagę na wybór puszek rozgałęźnych z IP 43. Wiesz, że to gorsza opcja w porównaniu do IP 44? IP oznacza, jak dobrze urządzenie radzi sobie z wodą i innymi nieprzyjemnościami. W przypadku IP 43, ochrona przed wilgocią nie jest zbyt silna, więc urządzenia mogą być narażone na wodne mgły, ale nie na krople wody spadające pod kątem. W przeciwieństwie do tego, IP 44 to lepsza opcja, jeśli chodzi o odporność na wilgoć, co jest super ważne w miejscach jak łazienki czy piwnice. Tak naprawdę, dobierając odpowiednie puszki, nie tylko dbamy o bezpieczeństwo, ale też o długość życia całej instalacji elektrycznej. Wybór elementów z właściwą klasą ochrony ma ogromny wpływ na to, jak system będzie działał i zmniejsza ryzyko różnych awarii związanych z wilgocią.

Pytanie 30

Która z podanych okoliczności powoduje obniżenie prędkości obrotowej silnika trójfazowego z pierścieniami w trakcie jego działania?

A. Zmniejszenie obciążenia silnika

B. Zwarcie pierścieni ślizgowych

C. Zwiększenie napięcia zasilającego

D. Przerwa w zasilaniu jednej fazy

Przerwa w zasilaniu jednej fazy w trójfazowym silniku pierścieniowym powoduje, że silnik zaczyna pracować w trybie niesymetrycznym. W takim przypadku moment obrotowy generowany przez silnik ulega znacznemu osłabieniu, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Silniki te są zaprojektowane do pracy z równomiernym rozkładem napięcia w wszystkich trzech fazach. Kiedy jedna z faz jest przerwana, silnik nie jest w stanie uzyskać maksymalnej mocy, co skutkuje spadkiem prędkości obrotowej. W praktyce, może to prowadzić do przegrzewania się silnika, a w skrajnych przypadkach nawet do uszkodzenia wirnika lub stojana. Z tego powodu, monitorowanie zasilania i jego stabilności jest kluczowe w zastosowaniach przemysłowych. W branżowych standardach, takich jak IEC 60034, zwraca się uwagę na konieczność stosowania urządzeń zabezpieczających przed utratą jednego z faz, aby zapewnić ciągłość pracy silników oraz minimalizować ryzyko awarii.

Pytanie 31

Wkładki topikowe, jak przedstawiona na ilustracji, przeznaczone są do zabezpieczania

A. urządzeń energoelektronicznych wyłącznie przed skutkami przeciążeń.

B. urządzeń energoelektronicznych przed skutkami zwarć i przeciążeń.

C. przewodów elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń.

D. przewodów elektrycznych wyłącznie przed skutkami zwarć.

Wkładki topikowe są kluczowymi elementami ochrony elektrycznej, które zapobiegają uszkodzeniom przewodów elektrycznych w wyniku przeciążeń i zwarć. Kiedy prąd przepływający przez obwód przekracza bezpieczny poziom, wkładka topikowa ulega przepaleniu, co przerywa obwód i chroni przed dalszymi szkodami. Jest to istotne w kontekście norm ochrony elektrycznej, takich jak PN-EN 60269, które określają wymagania dotyczące zabezpieczeń przed przeciążeniem i zwarciem. W praktyce wkładki topikowe są powszechnie stosowane w rozdzielniach elektrycznych oraz w instalacjach przemysłowych, gdzie odpowiednia ochrona przewodów jest niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa pracy oraz ochrony urządzeń. Dzięki zastosowaniu wkładek topikowych, użytkownicy mogą mieć pewność, że ich instalacje są zabezpieczone przed niebezpiecznymi sytuacjami, co jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka pożaru i awarii sprzętu.

Pytanie 32

Który z dwójników służy do zabezpieczania tyrystorów przed przepięciami komutacyjnymi?

A. C.

B. B.

C. A.

D. D.

Wybór odpowiedzi, który nie wskazuje na dwójnik RC, może prowadzić do nieporozumień w zakresie ochrony tyrystorów przed przepięciami komutacyjnymi. Ochrona tyrystorów jest kluczowym zagadnieniem w elektronice mocy, gdyż ich wyłączenie może generować znaczące przepięcia. Rezystory i kondensatory pełnią różne funkcje w układach elektronicznych, a ich niewłaściwe użycie może prowadzić do uszkodzeń komponentów. Wiele osób błędnie uważa, że tyrystory można zabezpieczyć stosując jedynie rezystory lub kondensatory osobno, co jest nieprawidłowe. Rezystor sam w sobie nie zareaguje na nagłe zmiany napięcia, a kondensator, chociaż jest w stanie absorbować energię, nie zredukuje energii wyzwalanej przez szybko zmieniające się napięcie. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że jedynie ich połączenie w formie dwójnika RC odpowiada za skuteczną ochronę. W praktyce, nieprawidłowy dobór elementów lub ich brak może prowadzić do niepożądanych zjawisk, takich jak przepięcia, które mogą uszkodzić zarówno tyrystory, jak i inne elementy obwodu. Niezrozumienie tego zagadnienia może skutkować nieefektywnością całego układu elektronicznego oraz zwiększoną awaryjnością systemów, w których stosowane są tyrystory.

Pytanie 33

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Wymiana źródeł oświetlenia

B. Demontaż obudów urządzeń

C. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń

D. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników

Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.

Pytanie 34

Która z wymienionych przyczyn może powodować przegrzewanie się uzwojenia stojana w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Zmiana kolejności faz zasilających

B. Nierównomierna szczelina powietrzna

C. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego

D. Nieprawidłowe połączenie grup zezwojów

Błędne połączenie grup zezwojów w trójfazowym silniku indukcyjnym może prowadzić do przegrzewania się uzwojenia stojana z kilku powodów. Połączenia te są kluczowe dla prawidłowego działania silnika, ponieważ decydują o fazowej synchronizacji przepływu prądu w uzwojeniach. Nieprawidłowe połączenia mogą prowadzić do nierównomiernego obciążenia faz, co z kolei skutkuje nadmiernym nagrzewaniem się niektórych uzwojeń. W praktyce, aby uniknąć takich problemów, należy stosować się do norm, takich jak IEC 60034 dotyczących maszyn elektrycznych, które zalecają odpowiednie procedury montażu i testowania silników. W przypadku wykrycia przegrzewania się silnika, kluczowe jest przeprowadzenie analizy połączeń oraz wykonanie badań termograficznych w celu zidentyfikowania miejsc o podwyższonej temperaturze. Prawidłowe połączenie grup zezwojów zapewnia równomierne rozkładanie obciążenia, co jest kluczowe dla wydajności oraz trwałości silnika.

Pytanie 35

Jaką wkładkę topikową bezpiecznikową powinno się wykorzystać do ochrony silnika indukcyjnego przed skutkami zwarć?

A. WT/NHaM

B. WT/NH DC

C. WT-2gTr

D. WT-00 gF

Wkładka topikowa WT/NHaM została zaprojektowana specjalnie do ochrony silników indukcyjnych przed skutkami zwarć. Posiada ona właściwości, które pozwalają na szybkie odłączenie obwodu w przypadku wystąpienia zwarcia, co jest kluczowe dla ochrony zarówno samego silnika, jak i całej instalacji elektrycznej. Zastosowanie tej wkładki jest zgodne z normami IEC 60269, które definiują wymagania dotyczące wkładek bezpiecznikowych. W praktyce, wkładki WT/NHaM charakteryzują się niskimi wartościami prądu zwarciowego, co zapewnia ich efektywność w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, typowych dla pracy silników. W przypadku, gdy w silniku dojdzie do zwarcia, wkładka ta reaguje w sposób błyskawiczny, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia komponentów. Przykładem zastosowania może być przemysł, w którym silniki napędzają maszyny, a ich bezpieczne i niezawodne funkcjonowanie jest kluczowe dla ciągłości produkcji.

Pytanie 36

W instalacji trójfazowej prąd obciążenia w przewodach fazowych I_B wynosi 21 A, natomiast obciążalność długotrwała tych przewodów I_dd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do zabezpieczenia tej instalacji?

A. B10

B. B25

C. B16

D. B20

Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdzie prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Zgodnie z normami, wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość znamionową, która pozwala na przepuszczenie prądu obciążenia, ale jednocześnie dostateczną, aby skutecznie zareagować w przypadku przeciążenia. W tym przypadku, z wyłączników B20, B16 i B10, żaden z nich nie spełnia wymogu, gdyż ich nominalne wartości są zbyt niskie w odniesieniu do obciążenia 21 A. Wybór B25 oznacza, że wyłącznik nadprądowy nie włączy się w normalnych warunkach pracy, ale zadziała w przypadku wyższych wartości prądu. W praktyce, zastosowanie wyłączników o zbyt niskich wartościach nominalnych prowadzi do ich częstego wyzwalania, co może być uciążliwe i powodować przerwy w dostawie energii. Zgodnie z dobrą praktyką, zawsze należy wybierać wyłączniki, które mają większą wartość niż maksymalne przewidziane obciążenie, ale nie więcej niż ich długotrwała obciążalność.

Pytanie 37

Symbol graficzny którego przekaźnika przedstawiono na rysunku?

A. Nadprądowego.

B. Podnapięciowego.

C. Nadnapięciowego.

D. Podczęstotliwościowego.

Symbol graficzny przekaźnika podnapięciowego jest istotnym elementem w projektowaniu systemów elektrycznych i automatyki. Oznaczenie "U" wewnątrz prostokąta wskazuje, że przekaźnik działa w odpowiedzi na spadek napięcia poniżej ustalonego poziomu. Przekaźniki podnapięciowe są używane do ochrony urządzeń przed niewłaściwym działaniem spowodowanym niskim napięciem, co może prowadzić do uszkodzenia elementów elektronicznych lub niestabilnej pracy systemu. Przykłady zastosowania obejmują systemy zasilania, w których kluczowe jest utrzymanie napięcia w odpowiednich granicach, na przykład w zasilaczach UPS, gdzie przekaźnik może odłączyć obciążenie w przypadku spadku napięcia. Zgodnie z normą IEC 60947-5-1, przekaźniki te powinny być używane w odpowiednich warunkach, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność działania. Zrozumienie symboliki i działania przekaźników podnapięciowych jest fundamentem w dziedzinie elektrotechniki i automatyki, co podkreśla ich znaczenie w codziennej praktyce inżynieryjnej.

Pytanie 38

Jakie wymagania muszą być spełnione podczas pomiaru rezystancji izolacyjnej w instalacji elektrycznej po wcześniejszym odłączeniu zasilania?

A. Wyłączone urządzenia z gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

B. Włączone urządzenia do gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, usunięte źródła światła

C. Włączone urządzenia do gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła

D. Wyłączone urządzenia z gniazd wtyczkowych, aktywne łączniki oświetleniowe, usunięte źródła światła

Prawidłowa odpowiedź wskazuje na konieczność wyłączenia odbiorników z gniazd wtyczkowych oraz wymontowania źródeł światła przed przystąpieniem do pomiaru rezystancji izolacji. To kluczowe kroki, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności pomiarów. W czasie testów rezystancji izolacji, włączenie odbiorników lub pozostawienie źródeł światła w obwodzie mogłoby prowadzić do błędnych wyników, które nie oddają rzeczywistego stanu izolacji. Przykładowo, podłączenie urządzeń może stworzyć drogę dla prądu, co zafałszuje pomiar rezystancji. W branży elektrycznej zaleca się, aby przed każdym pomiarem izolacji, upewnić się, że wszystkie urządzenia są odłączone, co jest zgodne z normą PN-EN 61557, która określa wymagania dotyczące pomiarów. Tylko w ten sposób można rzetelnie ocenić stan izolacji oraz wykryć ewentualne uszkodzenia, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa użytkowników i integrności instalacji.

Pytanie 39

Na podstawie zamieszczonych w tabeli danych łożysk dobierz łożysko do silnika o średnicy wału d = 12 mm i szerokości tarczy łożyskowej B = 12 mm.

Symbol	Wymiary podstawowe
Symbol	d [mm]	D [mm]	B [mm]	r [mm]
6700	10	15	3	0,1
6200	10	30	9	0,6
6001	12	28	8	0,3
6301	12	37	12	1

A. 6301

B. 6001

C. 6700

D. 6200

Odpowiedź 6301 jest poprawna, ponieważ spełnia wszystkie wymagania dotyczące wymiarów łożyska do silnika o średnicy wału 12 mm oraz szerokości tarczy łożyskowej 12 mm. Łożyska 6301 mają średnicę wewnętrzną 12 mm, co jest idealne do mocowania na wale silnika, oraz standardową szerokość 12 mm, która odpowiada wymaganym parametrom. Wybór odpowiedniego łożyska jest kluczowy dla zapewnienia efektywności i trwałości pracy silnika. Stosowanie łożysk o nieodpowiednich wymiarach może prowadzić do ich przedwczesnego zużycia, zwiększonego tarcia oraz potencjalnych awarii. W praktyce, łożyska serii 6300 są powszechnie stosowane w różnych aplikacjach, w tym w silnikach elektrycznych, przekładniach oraz w układach napędowych. Ich wybór powinien opierać się na dokładnej analizie wymagań technicznych, a także na znajomości standardów branżowych, takich jak normy ISO dotyczące łożysk. Wiedza na temat doboru łożysk jest niezbędna dla inżynierów i techników, aby zapewnić optymalną wydajność i niezawodność maszyn.

Pytanie 40

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Wyłączniki różnicowoprądowe

B. Miejscowe połączenia wyrównawcze

C. Separacja elektryczna

D. Obudowy i osłony

Obudowy i osłony to kluczowe elementy zabezpieczeń elektrycznych, które mają na celu ochronę użytkowników przed niebezpieczeństwem porażenia prądem elektrycznym. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie bezpośredniemu kontaktowi z elementami pod napięciem, co minimalizuje ryzyko wypadków. Standardy takie jak PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem prądem, a zastosowanie odpowiednich obudów, które są wykonane z materiałów odpornych na działanie prądu, jest jedną z podstawowych zasad. Przykładowo, w warsztatach remontowych, gdzie często używane są narzędzia elektryczne, zastosowanie obudów ochronnych na gniazdka i urządzenia jest konieczne. Dzięki temu, nawet w przypadku uszkodzenia izolacji, ryzyko porażenia prądem zostaje znacząco ograniczone. Dodatkowo, stosowanie osłon na kable i urządzenia może przyczynić się do zmniejszenia uszkodzeń mechanicznych, co jest istotne w kontekście długoterminowej niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej