Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 12:37
  • Data zakończenia: 19 grudnia 2025 12:45

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Czynnikiem ograniczającym stosowanie kodeiny jako leku na kaszel jest

A. kaszel będący rezultatem zapalenia opłucnej
B. duża ilość wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych
C. kaszel spowodowany złamaniem żeber
D. suchy, męczący kaszel
Kodeina jest lekiem przeciwkaszlowym, który działa poprzez hamowanie odruchu kaszlu w ośrodkowym układzie nerwowym. Jej stosowanie jest zalecane w przypadku suchego, męczącego kaszlu, który nie jest związany z nadmiernym wydzielaniem śluzu. Przeciwwskazaniem do stosowania kodeiny jest duża ilość wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych, ponieważ jej działanie może prowadzić do zatorów oraz pogorszenia stanu zdrowia pacjenta. W takim przypadku, zamiast stosować kodeinę, należy rozważyć leki mukolityczne, które pomogą w rozrzedzeniu i usunięciu wydzieliny. Ponadto, w sytuacji z nadmiarem wydzieliny, ważne jest, aby priorytetem była poprawa drożności dróg oddechowych. W praktyce klinicznej lekarze powinni zwracać szczególną uwagę na objawy pacjenta oraz dostosowywać terapię do jego indywidualnych potrzeb, kierując się standardami leczenia chorób układu oddechowego oraz zasadami farmakoterapii.
Pytanie 2

Która z substancji według FP jest używana do podawania wewnętrznego?

A. Kwas borowy
B. Kwas mrówkowy
C. Kwas acetylosalicylowy
D. Kwas salicylowy
Kwas acetylosalicylowy, znany również jako aspiryna, jest substancją aktywną szeroko stosowaną w terapii wewnętrznej, głównie jako środek przeciwbólowy, przeciwzapalny oraz przeciwgorączkowy. Jego działanie polega na hamowaniu enzymu cyklooksygenazy (COX), co prowadzi do zmniejszenia syntezy prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za powstawanie bólu i stanów zapalnych. Kwas acetylosalicylowy jest również używany w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, wspomagając rozrzedzenie krwi i zmniejszając ryzyko zakrzepów. Zgodnie z Farmakopeą Polską (FP), stosowanie kwasu acetylosalicylowego jest dobrze udokumentowane i zalecane w wielu wskazaniach klinicznych, co czyni go istotnym narzędziem w arsenale terapeutycznym. Warto podkreślić, że jego zastosowanie powinno odbywać się pod kontrolą lekarza, zwłaszcza u pacjentów z ryzykiem działań niepożądanych, takich jak krwawienia czy reakcje alergiczne.
Pytanie 3

W jakiej formie leku wykorzystuje się metamizol sodowy?

A. Roztworu do wstrzykiwali
B. Aerozolu wziewnego
C. Insertu
D. Nanokapsułek
Metamizol sodowy, znany również jako dipirydamon, jest lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, który najczęściej stosuje się w postaci roztworu do wstrzykiwań. Ta forma leku pozwala na szybką i skuteczną interwencję w przypadkach, gdy pacjent wymaga natychmiastowej ulgi w bólu, na przykład po operacjach chirurgicznych lub w stanach ostrych. Roztwór do wstrzykiwań umożliwia bezpośrednie dostarczenie substancji czynnej do krwiobiegu, co prowadzi do szybszego działania w porównaniu z innymi postaciami leku, takimi jak tabletki czy czopki. Metamizol jest często wybierany w sytuacjach, gdy doustne podawanie leków jest niemożliwe lub ograniczone, na przykład u pacjentów z nudnościami, wymiotami lub stanami nieprzytomności. Warto również zwrócić uwagę na to, że metamizol wykazuje działanie przeciwbólowe, a także obniża gorączkę, co czyni go wszechstronnym lekiem w praktyce klinicznej. Ważne jest, aby stosować go zgodnie z zaleceniami lekarza i uzasadnionymi wskazaniami, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych, takich jak agranulocytoza, które mogą wystąpić w rzadkich przypadkach.
Pytanie 4

Odwar przygotowany z liści szałwii, stosowany na zewnątrz, ma właściwości

A. przeciwgorączkowe
B. ściągające
C. napotne
D. nawilżające
Odwar z liści szałwii wykazuje działanie ściągające, co oznacza, że pomaga w obkurczaniu tkanek oraz zmniejsza wydzielanie płynów ustrojowych. To działanie jest szczególnie istotne w przypadku stanów zapalnych skóry, oparzeń czy podrażnień, gdzie nadmierna wilgoć może pogarszać stan chorego miejsca. Szałwia, znana ze swoich właściwości antyseptycznych i przeciwzapalnych, jest często wykorzystywana w formie okładów czy przemywań, aby przyspieszyć proces gojenia i zmniejszyć obrzęk. Przykładowo, odwar z liści szałwii może być stosowany w terapii hemoroidów, gdzie jego działanie ściągające przyczynia się do zmniejszenia obrzęku i bólu. Dobrą praktyką jest przygotowanie odwaru poprzez gotowanie liści w wodzie przez około 10 minut, a następnie schłodzenie i przefiltrowanie przed zastosowaniem. Tego rodzaju naturalne metody są zgodne z rosnącym trendem stosowania ziół w medycynie alternatywnej oraz integracyjnej, gdzie pacjenci poszukują bezpiecznych i skutecznych rozwiązań dla swoich dolegliwości.
Pytanie 5

Maksymalne dawki wskazane w Farmakopei Polskiej odnoszą się do przeciętnego pacjenta, którym jest

A. mężczyzna w wieku 18 - 65 lat, ważący około 70 kg
B. kobieta w wieku 18 - 65 lat, ważąca około 60 kg
C. kobieta w wieku 20 - 40 lat, ważąca około 60 kg
D. mężczyzna w wieku 20 - 40 lat, o masie ciała około 70 kg
Wybór odpowiedzi dotyczącej kobiety w wieku 18-65 lat, o masie ciała około 60 kg, lub innych błędnych opcji, może być wynikiem niepełnego zrozumienia, jakie zasady rządzą ustalaniem maksymalnych dawek leków w kontekście populacji. Farmakopea Polska wyznacza dawki maksymalne na podstawie reprezentatywnej grupy pacjentów, co pozwala na dostosowanie terapii do najczęstszych cech demograficznych. Kobiety, zwłaszcza te młodsze lub starsze, nie są reprezentatywne dla grupy 20-40 latków, co prowadzi do nadmiernego ogólniania i błędnych wniosków. Ponadto, masa ciała jest kluczowym czynnikiem przy ustalaniu dawek, a 60 kg dla kobiet jest znacznie niższa od średniej dla mężczyzn w tym wieku, co może prowadzić do nieadekwatnych rezultatów terapeutycznych. Z perspektywy farmakologicznej, pomijanie różnic płciowych oraz wieku w dawkowaniu prowadzi do ryzyka niepożądanych skutków ubocznych i nieefektywności leczenia. Typowe błędy myślowe to przyjmowanie, że wszyscy pacjenci są homogeniczni, bez uwzględnienia indywidualnych różnic, co jest fundamentalnym błędem w praktyce klinicznej i może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Pytanie 6

Który z leków jest wykorzystywany w terapii cukrzycy typu I?

A. Gliklazyd
B. Glimepiryd
C. Insulina
D. metformina
Insulina jest kluczowym lekiem w leczeniu cukrzycy typu I, ponieważ jest hormonem odpowiedzialnym za regulację poziomu glukozy we krwi. Pacjenci z tym typem cukrzycy nie produkują insuliny z powodu zniszczenia komórek beta w trzustce przez własny układ odpornościowy. Dlatego muszą regularnie przyjmować insulinę, aby zrekompensować brak tego hormonu. Insulina dostępna jest w różnych formach, takich jak insulina krótko działająca, długo działająca oraz mieszane preparaty, co pozwala na dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta. Kontrola glikemii jest kluczowym elementem terapii, a odpowiednie monitorowanie poziomu cukru we krwi oraz dostosowanie dawek insuliny są niezbędne do uniknięcia powikłań. Ponadto, edukacja pacjentów na temat diety, aktywności fizycznej i zasad zarządzania cukrzycą jest niezbędna dla skuteczności leczenia i poprawy jakości życia. Warto również podkreślić znaczenie współpracy z zespołem medycznym, aby dostosować leczenie do zmieniających się potrzeb organizmu.
Pytanie 7

Jaką wartość ma maksymalna jednorazowa dawka fenobarbitalu dla dziecka w wieku 3 lat, obliczona według wzoru Younga, jeśli zgodnie z FP X maksymalna jednorazowa dawka wynosi 0,3 g, a maksymalna dawka dobowa to 0,6 g?

A. (0,3 g x 3)/12
B. (0,3 g x 3)/24
C. (0,3 g x 3)/70
D. (0,3 g x 3)/15
Odpowiedź (0,3 g x 3)/15 jest prawidłowa, ponieważ oblicza maksymalną dawkę jednorazową fenobarbitalu dla 3-letniego dziecka zgodnie z wzorem Younga. Wzór ten opiera się na proporcjonalności masy ciała dziecka do masy ciała dorosłego, co w praktyce oznacza, że dla dzieci obliczenia dawkowania leków powinny być dostosowane do ich wieku i wagi. Wzór Younga jest powszechnie używany w pediatrii do ustalania dawek leków dla dzieci i pozwala uniknąć potencjalnych działań niepożądanych oraz przedawkowania. Na przykład, jeśli dorosły pacjent ma dawkę 0,3 g, to dla dziecka, które jest trzykrotnie młodsze, maksymalna dawka jednorazowa obliczana jest poprzez podzielenie tej dawki przez 15, co jest standardem w praktyce pediatrycznej. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa stosowania leków u dzieci, które nakazują ostrożność oraz precyzyjność w obliczeniach, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo terapii.
Pytanie 8

Jakie jest inne określenie Pyoctaninum coeruleum?

A. dermatol
B. jodyna
C. nadmanganian potasu
D. fiolet gencjanowy
Fiolet gencjanowy, znany również jako Pyoctaninum coeruleum, jest barwnikiem stosowanym w medycynie i dermatologii, mającym właściwości antyseptyczne oraz dezynfekujące. Jego skuteczność w zwalczaniu bakterii, grzybów oraz wirusów sprawia, że często bywa stosowany w leczeniu ran, oparzeń oraz w dermatologii do zwalczania infekcji skórnych. Fiolet gencjanowy znalazł zastosowanie nie tylko w medycynie, ale także w weterynarii, gdzie służy do leczenia różnych dolegliwości skórnych u zwierząt. Zgodnie z zaleceniami standardów medycznych, należy stosować go ostrożnie, aby uniknąć podrażnień skóry, a także stosować go w odpowiednich stężeniach, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości farmakologicznych substancji. Ponadto, fiolet gencjanowy może być stosowany w laboratoriach do barwienia preparatów mikroskopowych, co czyni go wszechstronnym narzędziem zarówno w praktyce medycznej, jak i badawczej.
Pytanie 9

Który z wymienionych leków nie wykazuje działania przeciwzapalnego?

A. diklofenak
B. metamizol
C. nabumeton
D. paracetamol
Paracetamol jest lekiem przeciwbólowym, który ma ograniczone działanie przeciwzapalne. Jego głównym działaniem jest łagodzenie bólu oraz obniżanie gorączki, co czyni go powszechnie stosowanym środkiem w terapii objawowej. W przeciwieństwie do leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak diklofenak, nabumeton czy metamizol, paracetamol nie blokuje cyklooksygenazy (COX) w sposób, który prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego. W praktyce oznacza to, że paracetamol nie jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych, a jego zastosowanie jest bardziej skierowane na łagodzenie objawów bólowych, takich jak bóle głowy, bóle mięśniowe czy ból pooperacyjny. Warto zwrócić uwagę, że podczas stosowania paracetamolu konieczne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania, aby uniknąć ryzyka uszkodzenia wątroby. W przypadku potrzeby złagodzenia stanu zapalnego, lekarze często zalecają stosowanie NLPZ, które są bardziej efektywne w tym zakresie i odgrywają kluczową rolę w standardach leczenia chorób zapalnych.
Pytanie 10

W nazwach mieszanek insulin, takich jak Humalog Mix 25 czy Novomix 30 Penfill, liczby odnoszą się do

A. czasu, który upływa do momentu, gdy preparat zaczyna działać
B. maksymalnej liczby dni, w których preparat można przechowywać poza lodówką
C. dawki leku podanej w jednostkach międzynarodowych
D. procentowego udziału insuliny o szybkim działaniu
Odpowiedź "procentowy udział insuliny szybko działającej" jest prawidłowa, ponieważ w nazwach mieszanek insulinowych, takich jak Humalog Mix 25 czy Novomix 30 Penfill, liczby wskazują na proporcje insuliny szybko działającej i insuliny długo działającej. Na przykład, Humalog Mix 25 oznacza, że mieszanka zawiera 25% insuliny szybko działającej oraz 75% insuliny długo działającej. To zrozumienie jest kluczowe dla pacjentów oraz specjalistów zajmujących się terapią insulinową, ponieważ różne proporcje mogą wpływać na profil działania leku. Umiejętność dobrego doboru mieszanki insuliny jest niezwykle istotna w zarządzaniu cukrzycą, pozwala na lepsze dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta. Przykładowo, pacjenci z tendencją do hipoglikemii mogą wymagać innej proporcji insuliny, aby skuteczniej kontrolować poziom glukozy we krwi.
Pytanie 11

Jakiego surowca roślinnego dotyczy opis zamieszczony poniżej?
"To powszechnie występująca roślina zarodnikowa z pędami zarodnionośnymi. Zawiera flawonoidy, sapaam oraz związki krzemu. Używana w formie ziołowych naparów. Wykazuje działanie moczopędne."

A. Hypericum perforatum
B. Salvia officinalis
C. Equisetum arvense
D. Frangula alnus
Equisetum arvense, znane również jako skrzyp polny, to roślina zarodnikowa, charakteryzująca się pędami zarodnionośnymi, które można spotkać w wielu regionach. Roślina ta zawiera cenne składniki, takie jak flawonoidy, kwasy organiczne i związki krzemu, co czyni ją wartościowym surowcem w fitoterapii. Skrzyp polny jest znany ze swojego działania moczopędnego, co jest szczególnie istotne w kontekście wspierania funkcji nerek i eliminacji toksyn z organizmu. Herbata z tej rośliny jest często stosowana w medycynie ludowej jako środek wspomagający w leczeniu schorzeń układu moczowego. W praktyce, preparaty z skrzypu polnego są zalecane w przypadku obrzęków i stanów zapalnych, a także pomagają w mineralizacji tkanki kostnej, co jest korzystne dla osób z osteoporozą. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, warto stosować go w formie naturalnej, starannie przygotowując napary i unikając nadmiernej obróbki, aby zachować jego właściwości zdrowotne.
Pytanie 12

Co to jest puder płynny?

A. zawiesina przeznaczona do użycia zewnętrznego
B. emulsja przeznaczona do użytku zewnętrznego
C. zawiesina przeznaczona do użytku wewnętrznego
D. emulsja przeznaczona do użycia wewnętrznego
Puder płynny, klasyfikowany jako zawiesina do użytku zewnętrznego, jest formulacją, która łączy cząstki stałe z płynem, co pozwala na uzyskanie stabilnej mieszanki. Puder płynny jest często stosowany w dermatologii oraz kosmetykach, gdzie jego zadaniem jest aplikacja na skórę w celu łagodzenia podrażnień lub w celach estetycznych. Przykładowo, pudry płynne zawierające składniki aktywne mogą być używane do leczenia trądziku, ponieważ mają zdolność do wnikania w pory oraz kontrolowania nadmiernego wydzielania sebum. Ważne jest, aby stosować puder płynny zgodnie z zaleceniami producenta, co zapewnia optymalne działanie oraz minimalizuje ryzyko działań niepożądanych. W kontekście standardów branżowych, pudry płynne muszą spełniać określone normy jakości, co potwierdza ich skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania, co jest szczególnie istotne w produkcie przeznaczonym do kontaktu z skórą.
Pytanie 13

W jaki sposób można zapobiec niezgodności recepturowej w zamieszczonej recepcie?

Rp.
Menthovali           3,0
Cardiamid-Coffein
Adonis Vernalis tra
Crataegi tra        aa  5,0

M.f. guttae
S. 3 razy dziennie po 30 kropli
A. Silnie i intensywnie wstrząsnąć.
B. Dodać wodę oczyszczoną.
C. Oddzielić nalewki.
D. Mentowal podać osobno.
Odpowiedź "Mentowal podać osobno" jest poprawna, ponieważ Mentowal, będący roztworem mentolu w etanolu, ma specyficzne właściwości chemiczne, które mogą prowadzić do niezgodności recepturowej, jeśli zostanie zmieszany z roztworami wodno-alkoholowymi, takimi jak nalewki. W praktyce farmaceutycznej kluczowym celem jest zapewnienie stabilności i skuteczności preparatów. Podawanie Mentowalu osobno minimalizuje ryzyko koagulacji lub wytrącania się substancji czynnych, co może negatywnie wpłynąć na ich działanie terapeutyczne. Taka praktyka jest zgodna z wytycznymi dotyczącymi przygotowywania leków i receptur, które zachęcają do zachowania odpowiednich metod podawania substancji czynnych, aby uniknąć interakcji. Zwrócenie uwagi na te szczegóły jest niezbędne w pracy farmaceuty, ponieważ ich niewłaściwe stosowanie może prowadzić do obniżenia skuteczności leku, a nawet do poważnych działań niepożądanych u pacjentów.
Pytanie 14

Benzodiazepiny pochodne, takie jak temazepam (Signopam), mają jakie działanie?

A. nootropowe
B. anksjolityczne
C. przeciwdepresyjne
D. psychoanaleptyczne
Temazepam, jako pochodna benzodiazepiny, jest lekiem o działaniu anksjolitycznym, co oznacza, że jego głównym celem jest łagodzenie objawów lęku i napięcia. Działa poprzez wzmacnianie efektu neuroprzekaźnika GABA (kwasu gamma-aminomasłowego), który pełni kluczową rolę w hamowaniu aktywności neuronów w mózgu. Praktyczne zastosowanie temazepamu obejmuje leczenie zaburzeń snu oraz stanów lękowych, co jest szczególnie istotne w kontekście pacjentów cierpiących na chroniczne problemy ze snem. W ramach terapii, temazepam jest często przepisywany na krótki okres, aby zminimalizować ryzyko uzależnienia oraz tolerancji. W praktyce klinicznej ważne jest również monitorowanie pacjentów w celu oceny skuteczności oraz ewentualnych działań niepożądanych. Zgodnie z wytycznymi medycznymi, benzodiazepiny powinny być stosowane z ostrożnością i zawsze w połączeniu z psychoterapią, co zwiększa efektywność leczenia i sprzyja długotrwałym efektom terapeutycznym.
Pytanie 15

Wysoka wartość liczby potwierdza obecność wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej?

A. estrowej
B. jodowej
C. zmydlania
D. kwasowej
Obecność wiązań wielokrotnych w cząsteczce substancji leczniczej jest potwierdzona wysoką wartością liczby jodowej, co oznacza, że substancja ta ma zdolność do reagowania z jodem. Liczba jodowa jest miarą ilości wiązań nienasyconych, które mogą wchodzić w reakcje z reagentem jodowym, co jest kluczowym aspektem w analizie substancji chemicznych. W praktyce, substancje o wysokiej liczbie jodowej, takie jak niektóre kwasy tłuszczowe czy oleje, są istotne w farmakologii, ponieważ ich struktura chemiczna może wpływać na biodostępność i efekty działania leków. Na przykład, wiele leków przeciwzapalnych zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, które wykazują korzystne działanie w organizmie. W standardach analitycznych, takich jak metody oznaczania liczby jodowej, stosuje się je jako narzędzie do oceny jakości i czystości substancji, co jest kluczowe w branży farmaceutycznej, gdzie precyzyjne dane chemiczne są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności leków.
Pytanie 16

Równoczesne stosowanie metotreksatu oraz kwasu foliowego ilustruje przypadek

A. synergizmu hiperaddycyjnego
B. synergizmu addycyjnego
C. antagonizmu konkurencyjnego
D. antagonizmu chemicznego
Podanie metotreksatu i kwasu foliowego jest przykładem antagonizmu konkurencyjnego, ponieważ oba te związki oddziałują na ten sam szlak metaboliczny. Metotreksat jest antagonistą kwasu foliowego, blokując enzymy zaangażowane w syntezę kwasu tetrahydrofoliowego, co prowadzi do zahamowania proliferacji komórek. Kwas foliowy, z kolei, jest niezbędny do prawidłowej syntezy nukleotydów i, przy jego dostatecznej podaży, może zmniejszyć toksyczność metotreksatu poprzez zwiększenie dostępności formy aktywnej kwasu foliowego. Stosowanie kwasu foliowego w terapii pacjentów przyjmujących metotreksat jest standardową praktyką w onkologii oraz reumatologii, co pozwala na zminimalizowanie skutków ubocznych i poprawę tolerancji leczenia. To podejście jest zgodne z wytycznymi takich organizacji jak American College of Rheumatology, które zalecają suplementację kwasu foliowego w terapii metotreksatem.
Pytanie 17

Jakie formy mogą mieć leki podawane dożylnie?

A. zawiesiny lub roztwory rzeczywiste
B. roztwory rzeczywiste lub emulsje O/W
C. zawiesiny lub emulsje W/O/W
D. roztwory rzeczywiste lub emulsje W/O
Leki stosowane dożylnie najczęściej występują w postaci roztworów rzeczywistych lub emulsji O/W, co oznacza, że substancja czynna jest rozpuszczona w wodzie lub w emulsji, w której woda jest fazą rozpraszającą. Roztwory rzeczywiste charakteryzują się jednorodnością i stabilnością, co jest kluczowe w kontekście podawania dożylnego, ponieważ zapewniają szybką i równomierną absorpcję leku do krwiobiegu. Z kolei emulsje O/W są preferowane, gdy substancje czynne są trudne do rozpuszczenia w wodzie, a ich rozproszenie w postaci małych kropelek w fazie wodnej pozwala na lepszą biodostępność. W praktyce klinicznej, takie formy leku są powszechnie stosowane w terapii pacjentów wymagających szybkiego działania, jak w przypadku leków przeciwbólowych, antybiotyków czy leków stosowanych w anestezjologii. Przykładem może być roztwór soli fizjologicznej z dodatkiem leku, który jest podawany dożylnie w celu nawodnienia lub uzupełnienia elektrolitów, co jest zgodne z dobrymi praktykami farmaceutycznymi oraz wytycznymi dotyczącymi infuzji dożylnej.
Pytanie 18

Która z wymienionych substancji występuje w formie gęstej cieczy?

A. Cetaceum
B. Cholesterolum
C. Ichthammolum
D. Cerezinum
Ichthammolum, znany również jako amonowy siarczek, to substancja stosowana w medycynie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. W postaci gęstej cieczy, ichthammol jest szeroko stosowany w dermatologii, szczególnie w leczeniu chorób skórnych, takich jak egzema, łuszczyca czy trądzik. Jego gęsta konsystencja sprzyja długotrwałemu działaniu na skórę, co jest kluczowe w terapiach wymagających stopniowego uwalniania substancji czynnej. Ichthammol jest również stosowany w preparatach na bazie maści, gdzie jego właściwości terapeutyczne są połączone z innymi składnikami, co zwiększa skuteczność leczenia. W kontekście standardów branżowych, stosowanie ichthammolu powinno być zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości i bezpieczeństwa produktów farmaceutycznych, co zapewnia pacjentom wysoką jakość terapii i minimalizuje ryzyko działań niepożądanych.
Pytanie 19

Jakiego zapisu, według Rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczącego recept lekarskich, brakuje w Praescriptio (Ordinatio) i Signatura na przedstawionej recepcie?

Rp.
Relanium 5 mg
1 op. a 20 tabl.
Dwazieścia tabletek po pięć miligramów diazepamu
A. Zapisu Sto miligramów diazepamu.
B. Sposobu przechowywania.
C. Dawkowania.
D. Odpłatności.
Dawkowanie to naprawdę ważna sprawa przy każdej recepcie. To właśnie dzięki niemu wiemy, jak często pacjent powinien brać leki i w jakiej ilości. Przepisy mówią jasno, że każdy zapis musi być szczegółowy, żeby lekarz mógł dobrze dobrać terapię. Jeśli braknie informacji o dawkowaniu, pacjent może stosować lek nieprawidłowo, co może mieć poważne konsekwencje dla jego zdrowia. Wyobraź sobie, że pacjent dostaje leki na ból, ale instrukcje są niejasne. Może się zdarzyć, że weźmie za dużo albo za mało, co może być naprawdę niebezpieczne. Dobrym przykładem jest zapis: 'Przyjmować 10 mg diazepamu 2 razy dziennie przez 7 dni.' Dlatego, żeby uniknąć zamieszania i zapewnić skuteczność leczenia, każda recepta powinna zawierać jasne informacje o dawkowaniu.
Pytanie 20

Która z grup nazw przedstawia określenia tej samej substancji?

A. Kwas boranowy, boraks, acidum boricum
B. Kwas salicylowy, aspiryna, acesan
C. Metamizol sodowy, analgin, pabialgina
D. Nystatinum, fungicidinum, mycostatinum
Nystatinum, fungicidinum i mycostatinum to trzy różne nazwy, które odnoszą się do tej samej substancji czynnej, czyli nystatyny. Nystatyna jest antybiotykiem polienowym, który wykazuje silne działanie przeciwgrzybicze, szczególnie wobec grzybów z rodzaju Candida. Jest szeroko stosowana w terapii infekcji grzybiczych, zarówno w formie doustnej, jak i miejscowej. Standardy branżowe podkreślają znaczenie prawidłowego stosowania leków przeciwgrzybiczych, co obejmuje zastosowanie nystatyny w terapii wspomagającej pacjentów z obniżoną odpornością. Przykładem zastosowania nystatyny jest leczenie kandydozy jamy ustnej, znanej również jako pleśniawki, u noworodków oraz osób starszych z problemami zdrowotnymi. Znajomość różnych nazw handlowych i substancji czynnych jest kluczowa w praktyce farmaceutycznej, aby unikać pomyłek i zapewniać pacjentom skuteczną terapię.
Pytanie 21

Jakie interakcje mogą prowadzić do zaburzeń koncentracji oraz koordynacji, gdy są jednocześnie stosowane?

A. kwas acetylosalicylowy oraz witamina C
B. antybiotyki β-laktamowe oraz antybiotyki aminoglikozydowe
C. antybiotyki tetracyklinowe oraz mleko
D. diazepam i alkohol etylowy
Odpowiedź dotycząca interakcji między diazepamem a alkoholem etylowym jest poprawna z kilku kluczowych powodów. Diazepam, będący lekiem z grupy benzodiazepin, działa jako środek uspokajający, a jego działanie potęguje alkohol, który również ma właściwości depresyjne na centralny układ nerwowy. Połączenie tych dwóch substancji może prowadzić do znacznego nasilenia działań niepożądanych, takich jak zaburzenia koncentracji, koordynacji ruchowej oraz osłabienie refleksów. Takie interakcje są dobrze udokumentowane w literaturze medycznej i są uznawane za istotny temat w kontekście bezpieczeństwa farmakoterapii. W praktyce, lekarze przestrzegają pacjentów przed łączeniem tych substancji, aby uniknąć ryzyka poważnych skutków ubocznych, takich jak upadki, wypadki oraz zwiększone ryzyko depresji oddechowej. W związku z tym, kliniczne wytyczne oraz najlepsze praktyki w dziedzinie farmakologii podkreślają konieczność unikania takich niebezpiecznych kombinacji. Wiedza o interakcjach lekowych jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów w terapii farmakologicznej.
Pytanie 22

Zgodnie z Farmakopeą Polską VIII, gdy dawki maksymalne substancji z grupy A, B lub N dla osoby dorosłej zostaną przekroczone, farmaceuta wprowadza korektę do

A. najniższej wartości dawki zazwyczaj stosowanej
B. najwyższej wartości dawki zazwyczaj stosowanej
C. do wartości dawki maksymalnej wskazanej w FP
D. do 3/4 wartości maksymalnej dawki
Odpowiedź "do wartości dawki maksymalnej podanej w FP" jest prawidłowa, ponieważ Farmakopea Polska VIII precyzuje, że w przypadku przekroczenia maksymalnych dawek substancji z wykazu A, B lub N dla osoby dorosłej, farmaceuta ma obowiązek dostosować dawkowanie do wartości maksymalnej określonej w dokumentacji. W praktyce oznacza to, że farmaceuta powinien zawsze odnosić się do aktualnych wytycznych i regulacji, aby zapewnić bezpieczeństwo pacjentów. Na przykład, w przypadku pacjenta przyjmującego leki przeciwbólowe, które przekraczają dawki maksymalne, farmaceuta powinien zrewidować schemat dawkowania, aby nie tylko spełnić wymagania prawne, ale także zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Taka praktyka jest zgodna z zasadami farmakoterapii i zapewnia skuteczność leczenia, jednocześnie dbając o bezpieczeństwo pacjenta. Zawsze warto konsultować się z dokumentacją farmaceutyczną oraz regulacjami prawnymi, które określają maksymalne dawki dla różnych substancji czynnych, co jest fundamentalne dla odpowiedzialnego wykonywania zawodu farmaceuty.
Pytanie 23

Glicerol (Glicerolum) jest:

A. żółtawą, klarowną, gęstą cieczą, o subtelnym, charakterystycznym zapachu
B. białym, krystalicznym proszkiem, rozpuszczającym się w wodzie i etanolu
C. przezroczystą substancją w stanie płynnym, o charakterystycznym zapachu i palącym smaku
D. bezbarwną, chłonącą wilgoć cieczą, o gęstości syropu
Glicerol, znany również jako glicerina, to bezbarwna, higroskopijna ciecz o konsystencji syropu, która jest stosunkowo gęsta. Jako trihydroksylowy alkohol, glicerol wykazuje właściwości nawilżające i jest powszechnie stosowany w kosmetykach, farmaceutykach oraz w przemyśle spożywczym jako substancja słodząca i stabilizator. Jego higroskopijność oznacza, że przyciąga i zatrzymuje wilgoć, co czyni go idealnym składnikiem w produktach, które mają na celu nawilżenie skóry. W przemyśle spożywczym glicerol jest używany jako środek konserwujący oraz w produkcji wyrobów cukierniczych, gdzie poprawia teksturę i smak. W farmacji, glicerol znajduje zastosowanie w produkcji syropów oraz jako rozpuszczalnik dla substancji czynnych. Ponadto, glicerol spełnia normy bezpieczeństwa i jakości, co jest potwierdzone regulacjami FDA oraz EFSA, co czyni go zaufanym składnikiem w wielu aplikacjach.
Pytanie 24

Jakie substancje uznawane są za leki przeciwdepresyjne?

A. amitryptylina, citalopram, paroksetyna
B. citalopram, fenobarbital, haloperidol
C. paroksetyna, chiorpromazyna, tioridazyna
D. mokiobemid, amitryptytina, temazepam
Citalopram, fenobarbital i haloperidol, mokiobemid, amitryptytina i temazepam oraz paroksetyna, chlorpromazyna i tioridazyna to kombinacje leków, które nie są właściwe w kontekście leczenia depresji. Fenobarbital jest lekiem przeciwpadaczkowym, który nie wykazuje działania przeciwdepresyjnego. Haloperidol to lek przeciwpsychotyczny stosowany głównie w leczeniu zaburzeń psychotycznych, takich jak schizofrenia, a nie w depresji. Mokiobemid, z kolei, jest inhibitorem monoaminooksydazy (MAOI), który może być stosowany w depresji, ale w zestawieniu z innymi lekami jak amitryptylina, nie jest standardowym podejściem klinicznym ze względu na ryzyko interakcji. Temazepam to lek nasenny z grupy benzodiazepin, który nie jest lekiem przeciwdepresyjnym. Chlorpromazyna i tioridazyna to również leki przeciwpsychotyczne, które nie są wskazane w leczeniu depresji bez współwystępujących zaburzeń psychotycznych. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich niepoprawnych wniosków, obejmują mylenie rodzajów leków oraz ich zastosowań. Niezrozumienie różnic między lekami psychotropowymi oraz ich działaniami terapeutycznymi może prowadzić do niewłaściwych wyborów terapeutycznych, co jest niebezpieczne dla pacjentów.
Pytanie 25

Prolek, który jest metabolizowany w wątrobie do aktywnego metabolitu, to

A. ksylometazolina
B. metoprolol
C. ibuprofen
D. enalapryl
Wybór niewłaściwej odpowiedzi odnosi się do błędnych założeń dotyczących mechanizmu działania i klasyfikacji leków. Ksylometazolina to selektywny agonista receptorów alfa-adrenergicznych, stosowany głównie jako środek obkurczający naczynia w leczeniu nieżytu nosa. Nie jest to prolek, ponieważ działa w formie aktywnej bez konieczności biotransformacji w wątrobie. Ibuprofen to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), który nie jest prolekiem, lecz lekiem działającym bezpośrednio jako inhibitor cyklooksygenazy, co wpływa na szlaki syntezy prostaglandyn. Chociaż ibuprofen także jest metabolizowany w wątrobie, nie przechodzi procesu przekształcania w aktywny metabolit. Metoprolol to beta-bloker, który również działa w formie aktywnej i nie jest prolekiem, choć może być metabolizowany do aktywnych metabolitów. Typowym błędem myślowym jest mylenie proleków z innymi rodzajami leków, które po podaniu są aktywne. Właściwe zrozumienie mechanizmów biotransformacji i działania farmakologicznego leków jest kluczowe dla skutecznego stosowania farmakoterapii oraz optymalizacji leczenia chorób przewlekłych.
Pytanie 26

Opis dotyczy roślinnego surowca, który jest otrzymywany

Surowiec roślinny, którego jednym z głównych składników aktywnych jest chelidonina, wykazuje działanie spazmolityczne i żółciopędne. Jego wydzielina w medycynie ludowej była stosowana do usuwania brodawek.
A. z cykorii podróżnik.
B. z goryczki żółtej.
C. z karczocha zwyczajnego.
D. z glistnika jaskółcze ziele.
Wybór odpowiedzi, która wskazuje na cykorię podróżnik, karczocha zwyczajnego lub goryczkę żółtą, opiera się na błędnych założeniach dotyczących właściwości tych roślin oraz ich zastosowania w medycynie. Cykoria podróżnik, choć zawiera substancje wykorzystywane w fitoterapii, nie jest źródłem chelidoniny i nie wykazuje tych samych właściwości terapeutycznych, co glistnik jaskółcze ziele. Jej działanie jest skierowane głównie na wspomaganie trawienia i łagodzenie problemów żołądkowych, ale nie ma związku z usuwaniem brodawek. Karczoch zwyczajny, znany przede wszystkim ze swoich właściwości żółciopędnych i wspomagających pracę wątroby, również nie ma związku z chelidoniną i nie jest stosowany w leczeniu brodawek. Goryczka żółta, z drugiej strony, ma swoje zastosowania, ale jej właściwości nie są zbieżne z działaniem glistnika jaskółcze ziele. Wybór niewłaściwej odpowiedzi może wynikać z mylnego przekonania, że wszystkie rośliny o podobnych zastosowaniach terapeutycznych mają identyczne składniki aktywne, co jest błędnym rozumowaniem. Kluczowe jest zrozumienie specyfiki działania każdej z roślin oraz ich substancji czynnych, co pozwala na skuteczniejsze i bezpieczniejsze podejście do fitoterapii. Właściwe przyporządkowanie roślin do ich zastosowań w medycynie jest istotne, by unikać pomyłek i stosować skuteczne leczenie.
Pytanie 27

Jakie substancje pochodzą z minerałów?

A. olbrot, ichtiol, parafina ciekła
B. ichtiol, balsam peruwiański, wosk żółty
C. parafina stała, olbrot, wazelina żółta
D. parafina stała, ichtiol, wazelina
Surowcami pochodzenia mineralnego są substancje, które powstają w procesach geologicznych i są wydobywane z naturalnych źródeł. Parafina stała, ichtiol i wazelina to przykłady takich surowców. Parafina stała, pozyskiwana z ropy naftowej, jest szeroko stosowana w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym jako składnik kremów, maści oraz świec. Jej właściwości zabezpieczające i nawilżające czynią ją niezwykle cennym dodatkiem w produktach pielęgnacyjnych. Ichtiolem, będąc substancją o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym, skutecznie wykorzystuje się w dermatologii, szczególnie w leczeniu stanów zapalnych skóry. Wazelina, jako produkt na bazie ropy naftowej, jest znana z zastosowania w ochronie skóry oraz w medycynie, gdzie tworzy barierę ochronną, zapobiegając utracie wilgoci. Zrozumienie pochodzenia i zastosowań tych surowców jest kluczowe dla właściwego doboru składników w produkcji kosmetyków oraz leków, co wpisuje się w standardy jakości i efektywności w branży.
Pytanie 28

Większość leków obecnych w fazie wodnej osocza wiąże się z białkiem, w związku z tym:

A. lek silnie związany z białkiem działa szybko i krótko
B. lek słabo związany z białkiem działa szybko i krótko
C. lek silnie związany z białkiem działa powoli i krótko
D. lek słabo związany z białkiem działa powoli i długo
Lek słabo związany z białkiem działa szybko i krótko, ponieważ nie jest w dużym stopniu wiązany przez białka osocza, co pozwala mu na szybsze wnikanie do tkanek i osiąganie miejsca działania. Taki lek ma również tendencję do szybszego metabolizowania i wydalania z organizmu. Na przykład, wiele leków stosowanych w terapii bólowej, jak ibuprofen, działa szybko dzięki niskiemu powinowactwu do białek osocza, co skutkuje szybkim osiągnięciem terapeutycznego stężenia w organizmie. W praktyce klinicznej, zrozumienie powiązania pomiędzy wiązaniem leku z białkami a jego farmakokinetyką jest kluczowe dla efektywnego zarządzania terapią. Standardy dotyczące oceny farmakokinetyki leków, takie jak te opracowywane przez Międzynarodową Unię Farmaceutyczną (FIP), podkreślają znaczenie analizy interakcji między lekami a białkami, co ma istotny wpływ na bezpieczeństwo i skuteczność leczenia. Dlatego też, wybierając leki, należy brać pod uwagę ich profil wiązania z białkami, co pozwala na optymalizację terapii.
Pytanie 29

Ile gramów nystatyny 6 312 j.m./mg trzeba odważyć do wykonania leku recepturowego (nie uwzględniając strat technologicznych)?

Rp.
Nystatini             150 000 j.m.
Lactosi                        0,4
Cacao olei                     q.s
M.f.glob.vag.
D.t.d.  No 12
A. 0,946 g
B. 0,285 g
C. 0,735 g
D. 0,023 g
Poprawna odpowiedź to 0,285 g, co jest wynikiem dokładnego przeliczenia potrzebnej ilości nystatyny do sporządzenia 12 czopków. Obliczenia zaczynamy od ustalenia, że każdy czopek wymaga określonej liczby jednostek miar nystatyny. W przypadku nystatyny, mamy 6 312 j.m./mg. Aby obliczyć całkowitą ilość jednostek miar potrzebnych do 12 czopków, mnożymy liczbę jednostek na czopek przez liczbę czopków, co daje 75 744 j.m. Następnie, aby ustalić, ile miligramów leku jest potrzebne, dzielimy tę liczbę przez ilość jednostek w jednym miligramie, czyli 6 312 j.m./mg, co daje 12 mg. Przeliczając miligramy na gramy, dzielimy przez 1000, co daje 0,012 g. Jednakże, biorąc pod uwagę sprzedawaną postać nystatyny, odpowiednia ilość to 0,285 g. Znajomość dokładnych procedur obliczeń jest kluczowa w farmacji i sporządzaniu leków recepturowych, aby uniknąć pomyłek w dawkowaniu, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W praktyce, przestrzeganie dobrych praktyk podczas sporządzania leków oraz dokładne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów.
Pytanie 30

Ile wynosi ilość nystatyny potrzebna do wykonania leku według przedstawionej recepty, jeśli Nystatinum 1,0 g = 2 000 000 j.m.?

Rp.
Neomycini sulfatis          0,5
Nystatini                   150 000 j.m.
Lactosi                     0,1
Massae suppositoriae        q.s.
M.f. glob. vag.  D.t.d. No  9
A. 0,675 g
B. 0,075 g
C. 0,900 g
D. 1,500 g
Poprawna odpowiedź to 0,675 g nystatyny, co można dokładnie obliczyć na podstawie podanej recepty. Nystatinum w dawce 1,0 g odpowiada 2 000 000 j.m., co oznacza, że każda globulka zawiera określoną ilość nystatyny potrzebną do uzyskania odpowiedniej aktywności terapeutycznej. Aby obliczyć, ile nystatyny potrzebujemy na jedną globulkę, musimy najpierw ustalić całkowitą ilość nystatyny potrzebną do sporządzenia 9 globulek. Dzieląc 1,0 g przez 2 000 000 j.m. i przeliczając na jednostki potrzebne do uzyskania 9 globulek, otrzymujemy 0,075 g na jedną globulkę, co po pomnożeniu przez 9 daje nam 0,675 g. Takie podejście jest zgodne z zasadami farmakologii oraz dobrymi praktykami w przygotowywaniu leków, gdzie kluczowe jest precyzyjne odmierzenie składników, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku.
Pytanie 31

Leki o działaniu inotropowym dodatnim podnoszą

A. szybkość przewodzenia w sercu
B. napięcie sercowego mięśnia
C. moc skurczu mięśnia sercowego
D. częstotliwość skurczów serca
Leki działające inotropowo dodatnio mają na celu zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego, co jest kluczowe w leczeniu stanów takich jak niewydolność serca. Działanie inotropowe dodatnie polega na zwiększeniu dostępności wapnia w komórkach mięśnia sercowego, co przekłada się na silniejsze skurcze. Przykłady takich leków to digoksyna oraz niektóre katecholaminy, takie jak dobutamina. W praktyce klinicznej, leki te stosuje się w sytuacjach wymagających poprawy wydolności serca, zwłaszcza w przypadkach związanych z obniżonym rzutem serca. Umożliwiają one pacjentom funkcjonowanie z lepszą tolerancją wysiłku oraz zmniejszają objawy związane z zastoinową niewydolnością serca, co jest zgodne z zaleceniami aktualnych wytycznych dotyczących terapii niewydolności serca. Działanie tych leków jest szczególnie istotne w kontekście standardów opieki nad pacjentami z chorobami serca, gdzie celem jest poprawa jakości życia oraz wydolności fizycznej pacjentów.
Pytanie 32

Do ważniejszych grup antybiotyków należą makrolidy. W ich skład wchodzą:

A. klindamycyna oraz klarytromycyna
B. linkomycyna i azytromycyna
C. spiramycyna oraz klarytromycyna
D. cefaklor i roksytromycyna
Spiramycyna i klarytromycyna to naprawdę ważne leki z grupy makrolidów. Używa się ich w leczeniu różnych zakażeń bakteryjnych, a szczególnie tych, które są wywołane przez bakterie Gram-dodatnie i niektóre Gram-ujemne. Klarytromycyna, która jest pochodną erytromycyny, sprawdza się w leczeniu zapaleń płuc oraz infekcji skóry. Natomiast spiramycyna jest bardziej znana z leczenia toksoplazmozy, ale też radzi sobie z zakażeniami oddechowymi i w jamie ustnej. Oba te leki działają poprzez blokowanie syntezy białek w bakteriach, co sprawia, że te umierają albo przestają rosnąć. Uważam, że stosowanie makrolidów jest naprawdę ważne, zwłaszcza że inne antybiotyki mogą być coraz mniej skuteczne. Ich bezpieczeństwo stosowania też jest na plus, przez co są wybierane przez lekarzy dla pacjentów uczulonych na penicylinę.
Pytanie 33

Loperamid (Imodium, Stoperan) jest lekiem, który działa

A. przeciwbólowym
B. przeciwalergicznym
C. przeciwzapalnym
D. przeciwbiegunkowym
Loperamid, znany pod nazwami handlowymi takimi jak Imodium czy Stoperan, jest lekiem przeciwbiegunkowym, który działa poprzez zmniejszenie motoryki jelit, co prowadzi do spowolnienia pasażu treści pokarmowej w jelitach. Dzięki temu, loperamid skutecznie redukuje częstotliwość wypróżnień oraz poprawia konsystencję stolca. Działa poprzez wpływ na receptory opioidowe w ścianie jelita grubego, co prowadzi do zmniejszenia wydzielania płynów oraz zwiększenia wchłaniania wody, co jest kluczowe w leczeniu biegunek. Przykłady zastosowania loperamidu obejmują ostre biegunki niespowodowane infekcjami bakteryjnymi oraz przewlekłe biegunki, takie jak te związane z chorobami zapalnymi jelit. W praktyce, loperamid jest powszechnie stosowany w celu łagodzenia objawów biegunki, ale nie należy go stosować w przypadku biegunek o etiologii zakaźnej, ponieważ może on prowadzić do wydłużenia choroby. Warto również zaznaczyć, że stosowanie loperamidu powinno być zgodne z zaleceniami lekarza, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych.
Pytanie 34

Podczas dożylnego podawania efedryny, po każdym kolejnym zastrzyku leku obserwuje się coraz mniej wyraźny wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Jakie zjawisko to opisuje?

A. idiosynkrazja
B. antagonizm
C. tachyfilaksja
D. synergizm
Tachyfilaksja to zjawisko polegające na szybko postępującej utracie odpowiedzi na dany lek po jego wielokrotnym podaniu. W przypadku efedryny, po każdym kolejnym wstrzyknięciu dochodzi do coraz słabszego działania leku na układ krążenia, co skutkuje mniejszym podwyższeniem ciśnienia tętniczego krwi. Mechanizm tachyfilaksji wiąże się z desensytyzacją receptorów adrenergicznych, na które działa efedryna, co prowadzi do obniżonej odpowiedzi komórkowej na ten sam bodziec. W praktyce klinicznej, zjawisko to jest istotne przy stosowaniu leków, takich jak efedryna, które są wykorzystywane w leczeniu stanów wymagających szybkiego podwyższenia ciśnienia krwi. Wiedza o tachyfilaksji pozwala na właściwe planowanie terapii oraz unikanie nieefektywnego powtarzania tej samej dawki leku. W takich sytuacjach lekarze mogą rozważyć zwiększenie dawki lub zastosowanie alternatywnych leków w celu uzyskania pożądanego efektu terapeutycznego, co jest standardem w praktyce medycznej.
Pytanie 35

Benzodiazepiny (np. klonazepam) wykorzystuje się jako leki

A. przeciwpadaczkowe
B. tyreostatyczne
C. przeciwcukrzycowe
D. immunosupresyjne
Benzodiazepiny, takie jak klonazepam, są klasyfikowane jako leki przeciwpadaczkowe ze względu na ich zdolność do modulowania aktywności neuronów w mózgu. Działają poprzez zwiększanie efektu neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do hamowania nadmiernej aktywności neuronalnej, charakterystycznej dla napadów padaczkowych. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zwłaszcza u pacjentów, którzy nie reagują na inne leki. Podobnie, benzodiazepiny mogą być stosowane w terapii stanów lękowych, co podkreśla ich wszechstronność. W praktyce klinicznej, lekarze zwracają uwagę na potencjalne skutki uboczne, takie jak uzależnienie i tolerancja, co sprawia, że ich stosowanie powinno być ściśle monitorowane i ograniczone do niezbędnego czasu leczenia. W kontekście najlepszych praktyk, leczenie padaczki wymaga indywidualnego podejścia, a lekarze często łączą terapię farmakologiczną z innymi metodami, takimi jak terapia behawioralna czy zmiany stylu życia, aby zwiększyć efektywność leczenia oraz poprawić jakość życia pacjentów.
Pytanie 36

Fenoloftaleina używana jako wskaźnik w alkacymetrii w roztworze zasadowym ma kolor

A. pomarańczowy
B. malinowy
C. żółty
D. bezbarwny
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, który pełni funkcję wskaźnika pH w alkacymetrii. W roztworze zasadowym, przy pH powyżej 8,2, fenoloftaleina zmienia barwę na malinową, co pozwala na łatwe określenie momentu osiągnięcia alkalicznego środowiska. Jest to bardzo przydatne w titracji kwasów i zasad, gdzie precyzyjne rozpoznanie punktu równoważnikowego jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zastosowanie fenoloftaleiny znajduje się nie tylko w laboratoriach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie ułatwia studentom zrozumienie zasad działania wskaźników. W praktyce, jej obecność w roztworze zasadowym informuje nas o środowisku chemicznym, co jest istotne w wielu procesach przemysłowych, takich jak produkcja detergentów czy obróbka wody. Dobre praktyki laboratoryjne wymagają stosowania odpowiednich wskaźników w zależności od rodzaju analizy, co czyni fenoloftaleinę jednym z najpopularniejszych wyborów w zakresie wskaźników pH.
Pytanie 37

Co oznacza skrót "IU" w kontekście wartości liczbowej?

A. wariancję
B. jednostkę międzynarodową
C. średnią ważoną
D. współczynnik korelacji
Określenie "IU" oznacza jednostkę międzynarodową, co jest standardem stosowanym w medycynie oraz farmacji do wyrażania aktywności biologicznej substancji. IU jest miarą, która pozwala na porównywanie działania różnych substancji, niezależnie od ich stężenia czy masy, co ma kluczowe znaczenie w leczeniu pacjentów. Na przykład, witaminy i niektóre hormony są często podawane w jednostkach międzynarodowych, co umożliwia lekarzom i farmaceutom precyzyjne dawkowanie oraz monitorowanie ich efektów. Użycie IU jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co zapewnia spójność w komunikacji medycznej na międzynarodowym poziomie. W praktyce, na przykład, witamina D jest zalecana w określonych dawkach w IU, co ułatwia pacjentom oraz specjalistom w zakresie zdrowia zrozumienie, ile danej substancji jest potrzebne, aby osiągnąć pożądany efekt terapeutyczny.
Pytanie 38

Oblicz dawkę jednorazową jodku potasu, którą przyjmie pacjent zażywając miksturę zgodnie z zaleceniem zamieszczonym w podanej recepcie, przy założeniu, że masa jednej łyżki wynosi 17,0 g.

Rp.
Kalii iodidi                                   3,0
Natrii benzoatis
Sulfoguaiacoli                         aa      4,0
Liq. pectoralis
Aquae                                 aa ad  150,0
M.f. mixt.
D.S. 1 łyżkę rano i 1 łyżkę po południu (do godziny 17)
A. 0,34 g
B. 0,60 g
C. 0,30 g
D. 0,68 g
Dawkę jednorazową jodku potasu, którą pacjent przyjmie zażywając miksturę, obliczamy na podstawie proporcji zawartości jodku potasu w całej miksturze. Z danych wynika, że w 150,0 g mikstury znajduje się 3,0 g jodku potasu. Oznacza to, że w 1 g mikstury przypada 0,02 g jodku potasu. Z kolei, gdy weźmiemy pod uwagę, że masa jednej łyżki wynosi 17,0 g, obliczamy ilość jodku potasu w jednej łyżce: 17,0 g * 0,02 g/g = 0,34 g. Taki sposób obliczeń jest zgodny z dobrą praktyką farmaceutyczną, która zaleca dokładne przeliczenia w zależności od masy preparatu. Poprawne obliczenia dawki są kluczowe dla skuteczności leczenia oraz bezpieczeństwa pacjenta. Stosowanie takich metod pozwala uniknąć błędów w dawkowaniu, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.
Pytanie 39

Odpowiednik leku zalecanego przez lekarza może różnić się

A. wskazaniami do stosowania
B. dawkowaniem oraz formą farmaceutyczną
C. nazwa międzynarodowa
D. zawartością substancji pomocniczych
Podczas analizy alternatywnych odpowiedzi, można zauważyć, że kilka z nich opiera się na mylnych przekonaniach. Na przykład, stwierdzenie, że odpowiednik leku może różnić się nazwą międzynarodową, jest niepoprawne, ponieważ międzynarodowa nazwa niespecyficzna (INN) leku jest stała i odnosi się do substancji czynnej, niezależnie od producenta. W przypadku leków generycznych, które są odpowiednikami oryginalnych produktów, nazwa międzynarodowa pozostaje taka sama, ale nazwa handlowa może się różnić, co często prowadzi do nieporozumień. Kolejne błędne stwierdzenie dotyczy wskazań terapeutycznych. Odpowiedniki powinny mieć te same wskazania terapeutyczne, co oryginały, zgodnie z badaniami klinicznymi i zatwierdzeniem przez organy regulacyjne. Różnice w dawkach i postaciach farmaceutycznych również nie są właściwe, ponieważ odpowiedniki są projektowane tak, aby dostarczać tę samą dawkę substancji czynnej, chociaż mogą występować różnice w postaciach, takie jak tabletki versus syropy, gdzie wybór formy zależy od wygody pacjenta lub specyfiki zastosowania. W kontekście substancji pomocniczych, jak już wcześniej wspomniano, odpowiednik może różnić się jedynie zawartością tych składników, co nie wpływa na efektywność terapeutyczną, a błędne zrozumienie tej kwestii prowadzi do nieuzasadnionych obaw pacjentów dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności leków generycznych.
Pytanie 40

Leki podawane w postaci kapsułek dojelitowych to między innymi preparaty, które

A. nie ulegają rozkładowi w żołądku
B. wchłaniają się w żołądku
C. drażnią błonę śluzową żołądka
D. ulegają rozkładowi w zasadowym pH
Odpowiedź dotycząca drażnienia błony śluzowej żołądka jest prawidłowa, ponieważ kapsułki dojelitowe są projektowane tak, aby unikać wchłaniania substancji czynnych w żołądku, gdzie pH jest kwaśne. Wiele leków, które mogą powodować podrażnienia błony śluzowej lub być inaktywowane przez kwas solny, jest otoczonych specjalnymi osłonkami. Dzięki temu leki te są uwalniane dopiero w jelitach, gdzie pH jest bardziej zasadowe. Przykłady to leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen, które w postaci konwencjonalnej mogą powodować uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Użycie kapsułek dojelitowych pozwala na ich skuteczniejsze działanie w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego, minimalizując jednocześnie ryzyko działań niepożądanych. Standardy farmaceutyczne zalecają takie podejście w celu poprawy tolerancji leków oraz zwiększenia ich biodostępności.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej