Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 19 grudnia 2025 01:33
Data zakończenia: 19 grudnia 2025 02:33

Egzamin niezdany

Wynik: 4/40 punktów (10,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Podczas rozcieńczania perhydrolu (30% H₂O₂) do wody utlenionej (3% H₂O₂) powinno się zachować szczególną uwagę z uwagi na

A. ryzyko wystąpienia oparzenia termicznego

B. możliwość wystąpienia oparzenia chemicznego

C. uwalnianie się substancji toksycznych

D. uwalnianie się substancji o nieprzyjemnym zapachu

Poprawna odpowiedź wskazuje na możliwość wystąpienia poparzenia chemicznego podczas rozcieńczania perhydrolu, czyli stężonego nadtlenku wodoru. Nadtlenek wodoru w stężeniu 30% jest substancją silnie utleniającą, która w kontakcie z skórą lub błonami śluzowymi może prowadzić do poważnych oparzeń chemicznych. W praktyce laboratoryjnej, podczas rozcieńczania tego związku, należy zawsze stosować odpowiednie środki ochrony osobistej, takie jak rękawice nitrilowe oraz okulary ochronne, aby zminimalizować ryzyko kontaktu z tymi substancjami. Ważne jest również, aby rozcieńczanie przeprowadzać w dobrze wentylowanym pomieszczeniu, z dala od źródeł ciepła i materiałów łatwopalnych. Zgodnie z normami bezpieczeństwa chemicznego, takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), nadtlenek wodoru powinien być oznaczony jako substancja powodująca poważne oparzenia, co podkreśla potrzebę zachowania szczególnej ostrożności. Zastosowanie odpowiednich procedur oraz sprzętu ochronnego podczas pracy z substancjami chemicznymi jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa.

Pytanie 2

Maksymalna liczba kropli do oczu, które można przygotować w aptece w ramach jednej stałej opłaty, nie powinna być wyższa niż

A. 5,0 g

B. 20,0 g

C. 15,0 g

D. 10,0 g

Maksymalna ilość kropli do oczu sporządzanych w aptece w ramach jednej opłaty ryczałtowej nie powinna przekraczać 10,0 g. Ta wartość odnosi się do przepisów dotyczących leków recepturowych i wyrobów medycznych, a jej przestrzeganie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. W praktyce oznacza to, że farmaceuci muszą dokładnie monitorować ilości leku przygotowywanego dla pacjenta, aby nie przekroczyć tej normy, co może skutkować nadmiernym obciążeniem pacjenta substancjami czynnymi. Przykład zastosowania tej wiedzy to sytuacje, gdy pacjent potrzebuje dużej ilości kropli do oczu, a farmaceuta powinien rozważyć podział leków na kilka dawek, co może również wpłynąć na dawkowanie i regularność stosowania. Ponadto, przestrzeganie tej zasady jest zgodne z wytycznymi organów regulacyjnych, takich jak Główny Inspektorat Farmaceutyczny, co podkreśla znaczenie tych norm w codziennej praktyce farmaceutycznej.

Pytanie 3

Jakie jest często występujące działanie niepożądane omeprazolu?

A. ból brzucha

B. drżenie mięśniowe

C. szum w uszach

D. zaburzenie rytmu serca

Omeprazol jest lekiem z grupy inhibitorów pompy protonowej, stosowanym w leczeniu chorób związanych z nadmierną produkcją kwasu żołądkowego, takich jak choroba refluksowa czy wrzody żołądka. Częstym działaniem niepożądanym tego leku jest ból brzucha, który może wynikać z jego wpływu na układ pokarmowy. Działanie omeprazolu polega na hamowaniu enzymu H+/K+ ATPazy w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do zmniejszenia produkcji kwasu solnego. Zmiany w równowadze kwasowo-zasadowej oraz ewentualne podrażnienie błony śluzowej żołądka mogą manifestować się jako ból brzucha. W praktyce klinicznej, pacjenci stosujący omeprazol powinni być monitorowani pod kątem występowania objawów ze strony układu pokarmowego, a w razie potrzeby lekarz może rozważyć modyfikację dawki lub zmianę leku. Warto również zaznaczyć, że ból brzucha jest jednym z częściej zgłaszanych objawów przez pacjentów i może być związany z innymi schorzeniami, dlatego istotne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki.

Pytanie 4

Oblicz ilość bromku amonu, której należy użyć do sporządzenia 200,0 g roztworu soli Erlenmayera o stężeniu 10,0%.

Skład soli Erlenmayera:

 bromek sodu    4,0 cz.
 bromek potasu  4,0 cz.
 bromek amonu   2,0 cz.

A. 1,0 g

B. 2,0 g

C. 4,0 g

D. 6,0 g

Żeby obliczyć, ile bromku amonu trzeba, by przygotować 200 g roztworu o stężeniu 10%, najpierw musimy wiedzieć, co to w ogóle oznacza. Jak mamy stężenie 10%, to znaczy, że w 100 g roztworu jest 10 g substancji rozpuszczonej. Więc w naszym przypadku, w 200 g roztworu będzie 20 g tej substancji. Mówiąc o bromku amonu, który jest 20% masy tej soli, wychodzi, że potrzebujemy 4 g bromku amonu. Przy robieniu roztworów ważne jest, żeby dokładnie odmierzać składniki i pamiętać o zasadach BHP. Z mojego doświadczenia wiem, że umiejętność obliczania stężenia roztworów to podstawa w laboratorium, bo przy wielu eksperymentach trzeba mieć dokładne stężenia.

Pytanie 5

Aby sporządzić roztwór wykazujący wyznaczoną koncentrację azotanu (V) srebra z określonej masy, jakiego naczynia trzeba użyć?

A. zlewki

B. cylindra miarowego

C. kolby miarowej

D. erlenmajerki

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kolba miarowa jest idealnym naczyniem do przygotowywania mianowanych roztworów, takich jak azotan (V) srebra, ponieważ umożliwia dokładne odmierzanie objętości cieczy. W procesie przygotowania roztworu o znanej molarności kluczowe jest, aby objętość roztworu była precyzyjnie określona, co ma bezpośredni wpływ na obliczenia stężenia. Kolby miarowe są zaprojektowane w taki sposób, że mają wyraźnie oznaczone menzurki, co pozwala na łatwe i dokładne napełnienie ich do określonego poziomu. W praktyce, po odważeniu odpowiedniej masy azotanu (V) srebra, substancję tę rozpuszcza się w niewielkiej ilości wody destylowanej, a następnie całość przenosi się do kolby miarowej, gdzie uzupełnia się do oznaczonej objętości. Taki sposób przygotowania roztworów jest zgodny z ogólnie przyjętymi standardami laboratoryjnymi, co gwarantuje wysoką jakość i powtarzalność wyników eksperymentalnych.

Pytanie 6

Roksytromycyna zawarta w leku RULID klasyfikuje się jako antybiotyk

A. aminoglikozydowych

B. cefalosporyn

C. karboksypenicylin

D. makrolidowych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roksytromycyna, zawarta w preparacie RULID, rzeczywiście należy do grupy antybiotyków makrolidowych. Antybiotyki te charakteryzują się specyficzną strukturą chemiczną oraz mechanizmem działania, który polega na blokowaniu syntezy białek w komórkach bakterii, co prowadzi do ich śmierci lub zahamowania wzrostu. Roksytromycyna jest stosowana w leczeniu różnych infekcji bakteryjnych, takich jak zapalenie płuc, zakażenia górnych dróg oddechowych oraz zakażenia skóry. Dzięki swojej skuteczności w zwalczaniu patogenów oraz dobremu profilowi bezpieczeństwa, antybiotyki makrolidowe, jak roksytromycyna, są często wybierane w terapii pacjentów z alergiami na penicyliny. Ponadto, makrolidy mają dodatkowe właściwości przeciwzapalne, co czyni je szczególnie korzystnymi w leczeniu chorób zapalnych. Zgodnie z wytycznymi dla stosowania antybiotyków, ich wybór powinien być oparty na dowodach klinicznych oraz wytycznych dotyczących lokalnych epidemiologii oporności, co podkreśla znaczenie świadomego stosowania tej grupy leków w praktyce medycznej.

Pytanie 7

W jakim momencie powinno się przyjmować Acidum alendronicum?

A. Wieczorem, co najmniej pół godziny przed jedzeniem

B. Wieczorem, bezpośrednio po jedzeniu

C. Rano, przynajmniej pół godziny przed jedzeniem

D. Rano, bezpośrednio po jedzeniu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Acidum alendronicum, znane również jako alendronian sodu, jest lekiem stosowanym w leczeniu osteoporozy oraz innych schorzeń związanych z utratą masy kostnej. Zgodnie z zaleceniami, najkorzystniej jest przyjmować go rano, co najmniej pół godziny przed posiłkiem. Takie podejście ma kluczowe znaczenie, ponieważ alendronian wymaga odpowiednich warunków do absorpcji w przewodzie pokarmowym. Spożycie pokarmu, a zwłaszcza obecność wapnia, może znacząco obniżyć biodostępność leku, co skutkuje jego mniejszą skutecznością. Dobrą praktyką jest także popicie tabletki szklanką wody, co wspomaga jej przejście przez przełyk i minimalizuje ryzyko podrażnienia błony śluzowej. Użytkownicy powinni również unikać leżenia przez co najmniej 30 minut po zażyciu leku, aby zredukować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zapalenie przełyku. Taka strategia maksymalizuje korzyści terapeutyczne i jest zgodna z zaleceniami zawartymi w literaturze medycznej.

Pytanie 8

W jakiej formie stosuje się metamizol sodowy?

A. w maściach, nanokapsułkach

B. jako aerozol do inhalacji, czopki

C. w insertach, kapsułkach

D. w postaci tabletek, roztworu do wstrzykiwań

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Metamizol sodowy, znany również jako pyralgina, jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. Stosuje się go w postaci tabletek oraz roztworów do wstrzykiwań, co pozwala na elastyczne dopasowanie formy podania do potrzeb pacjenta. Tabletki są najczęściej stosowane w leczeniu bólu o umiarkowanym natężeniu oraz w wysokiej gorączce, gdy inne leki nie przynoszą ulgi. Roztwór do wstrzykiwań jest z kolei używany w sytuacjach wymagających szybkiego działania leku, np. w przypadku silnego bólu lub w warunkach szpitalnych, gdzie lek podawany jest dożylnie. Dodatkowo, metamizol sodowy cechuje się stosunkowo niskim ryzykiem działań niepożądanych w porównaniu do innych leków przeciwbólowych, co czyni go bezpiecznym wyborem w wielu klinicznych przypadkach. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi standardami leczenia, stosowanie metamizolu powinno być ściśle kontrolowane i ograniczone do określonych wskazań, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.

Pytanie 9

Działanie inotropowe dodatnie glikozydów nasercowych objawia się:

A. zmniejszeniem napięcia kardiomiocytów

B. wzrostem siły skurczu kardiomiocytów

C. zwiększeniem przewodzenia przez węzeł przedsionkowo-komorowy

D. spadkiem kurczliwości mięśnia serca

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dodatnie inotropowe działanie glikozydów nasercowych oznacza zwiększenie siły skurczu serca, co jest kluczowe w terapii pacjentów z niewydolnością serca. Glikozydy, takie jak digoksyna, działają poprzez hamowanie enzymu Na+/K+ ATP-azy w błonie komórkowej kardiomiocytów, co prowadzi do zwiększenia stężenia wapnia wewnątrzkomórkowego. Wzrost wapnia w komórkach mięśnia sercowego zwiększa siłę skurczu, co jest ważne dla poprawy wydolności serca i objawów u pacjentów z obniżoną kurczliwością. Praktyczne zastosowanie tego mechanizmu polega na stosowaniu glikozydów u pacjentów z ciężką niewydolnością serca, gdzie ich działanie może przynieść znaczącą poprawę jakości życia. Ponadto, leki te mogą zmniejszać objawy takie jak duszność czy zmęczenie, ponieważ efektywnie zwiększają objętość wyrzutową serca. W kontekście standardów, glikozydy są często wymieniane w zaleceniach dotyczących leczenia niewydolności serca, wskazując na ich znaczenie w praktyce klinicznej.

Pytanie 10

Indometacyna (NLPZ), kluczowy środek przeciwzapalny stosowany w przewlekłej postaci gośćca, dnie moczanowej oraz chorobach kolagenowych, jest pochodną

A. kwasu indolilooctowego

B. p-aminofenolu

C. kwasu salicylowego

D. kwasu antranilowego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Indometacyna jest pochodną kwasu indolilooctowego, co czyni ją jednym z najważniejszych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Działanie indometacyny polega na hamowaniu enzymu cyklooksygenazy (COX), co prowadzi do zmniejszenia syntezy prostaglandyn, substancji odpowiedzialnych za wywoływanie stanu zapalnego, bólu oraz gorączki. Dzięki temu indometacyna jest skuteczna w leczeniu stanów zapalnych związanych z chorobami reumatycznymi, takimi jak gościec przewlekły postępujący, a także w przypadku dny moczanowej oraz kolagenoz. W praktyce klinicznej indometacyna stosowana jest nie tylko w farmakoterapii, ale także w sytuacjach, gdy pacjenci wymagają szybkiej ulgi w bólu związanym z zapaleniem stawów. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami, przed rozpoczęciem terapii indometacyną ważne jest monitorowanie pacjentów pod kątem działań niepożądanych, w tym ryzyka uszkodzenia układu pokarmowego, co jest typowe dla NLPZ. W związku z tym, lekarze często zalecają dodatkowe leki osłonowe w celu ochrony błony śluzowej żołądka.

Pytanie 11

Co należy natychmiast zrobić w przypadku splamienia dłoni stężonym roztworem kwasu solnego?

A. udać się do specjalisty dermatologa

B. zneutralizować kwas przy pomocy zasady

C. usunąć kwas z powierzchni skóry

D. spłukać dłonie dużą ilością wody

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W przypadku kontaktu skóry z stężonym roztworem kwasu solnego, natychmiastowe spłukanie dłoni dużą ilością wody jest kluczowe dla minimalizacji skutków chemicznych. Kwas solny (HCl) jest substancją silnie żrącą, która może powodować poważne oparzenia chemiczne, prowadząc do uszkodzenia tkanek. Woda działa jako rozcieńczalnik, co pozwala na szybsze zneutralizowanie kwasu, a także usunięcie go z powierzchni skóry. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA), w przypadku kontaktu skórnego z substancjami chemicznymi, woda powinna być stosowana przez co najmniej 15 minut. Ważne jest, aby nie używać mydła ani innych substancji czyszczących w początkowej fazie, ponieważ mogą one prowadzić do dalszego podrażnienia. Po spłukaniu, zaleca się konsultację z lekarzem w celu oceny ewentualnych obrażeń. Dodatkowe środki ochrony, takie jak rękawice i odzież ochronna, powinny być stosowane w celu zminimalizowania ryzyka kontaktu z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi na co dzień.

Pytanie 12

Methylis salicyiatis unguentum (FP VI), gdy jest stosowany zewnętrznie, posiada właściwości

A. przeciwkrwotoczne

B. przeciwzapalne

C. gojące rany

D. przeciwbiegunkowe

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Salicylan metylu to substancja czynna, która wykazuje silne działanie przeciwzapalne, co czyni ją szczególnie przydatną w terapii stanów zapalnych skóry oraz bólów mięśniowych i stawowych. Jako ester kwasu salicylowego, salicylan metylu działa poprzez hamowanie enzymów prostaglandynowych, co prowadzi do zmniejszenia objawów zapalnych. W praktyce, maści zawierające tę substancję są często stosowane w leczeniu zapalnych chorób skóry, takich jak łuszczyca czy egzema, a także w rehabilitacji pacjentów z urazami sportowymi. Dodatkowo, salicylan metylu jest używany w preparatach przeciwbólowych, co jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi leczenia bólu stosowanymi w medycynie. Wiedza o działaniu salicylanu metylu jest kluczowa w kontekście jego zastosowania w terapii, ponieważ pozwala na efektywne dobieranie metod leczenia zgodnych z aktualnymi standardami i praktykami medycznymi.

Pytanie 13

Czy można wykorzystać emaliowaną parownicę podczas przygotowywania?

A. proszków do stosowania zewnętrznego

B. maści typu roztworu

C. wody aromatyzowanej

D. zawiesiny do stosowania zewnętrznego

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Maści typu roztworu są preparatami farmaceutycznymi, które wymagają użycia parownicy emaliowanej ze względu na jej właściwości materiałowe i odporność na wysoką temperaturę. Parownica emaliowana, dzięki gładkiej powierzchni, zapobiega przywieraniu substancji oraz umożliwia równomierne podgrzewanie. W procesie sporządzania maści ważne jest, aby dokładnie kontrolować temperaturę, co można osiągnąć, wykorzystując parownice, które nie tylko zapewniają odpowiednią trwałość, ale również pozwalają na łatwe mieszanie składników aktywnych. Przykładowo, w praktyce aptecznej parownice emaliowane są wykorzystywane do przygotowywania maści na bazie substancji czynnych, takich jak maści z antybiotykami, które wymagają precyzyjnego dozowania i rozpuszczania. Używanie parownicy emaliowanej jest zgodne z dobrymi praktykami w farmacji, gdzie czystość i jakość produkcji są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 14

Etanol występuje w składzie

A. Bismuthi subgallatis unguentum

B. Iodi solutio aquosa

C. Linimentum saponato-camphoratum

D. Aluminii subacetatis solutio

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Linimentum saponato-camphoratum to preparat stosowany w medycynie, który zawiera etanol jako jeden z głównych składników. Etanol w tym kontekście pełni rolę rozpuszczalnika oraz środka konserwującego, co jest zgodne z zasadami formulacji farmaceutycznych. Preparat wykorzystywany jest do łagodzenia bólów mięśniowych oraz stawowych dzięki działaniu przeciwzapalnemu i chłodzącemu. W praktyce, linimentum jest stosowane przez pacjentów z dolegliwościami reumatycznymi oraz sportowcami w celu szybszej regeneracji po wysiłku fizycznym. Stosowanie preparatów zawierających etanol w formularzach farmaceutycznych jest zgodne z normami jakości, takimi jak GMP (Good Manufacturing Practices), które zapewniają bezpieczeństwo i skuteczność produktów. Ponadto, etanol jako składnik działa również na skórę, ułatwiając wchłanianie innych substancji czynnych zawartych w preparacie. Przykłady zastosowania obejmują również inne linimenta, które mogą być stosowane w podobnych sytuacjach, co potwierdza znaczenie etanolu w tworzeniu skutecznych rozwiązań terapeutycznych.

Pytanie 15

Aby ocenić czystość wody oczyszczonej, wykonuje się pomiar przewodności przy użyciu

A. spektrofotometru

B. konduktometru

C. potencjometru

D. refraktometru

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Konduktometr jest urządzeniem służącym do pomiaru przewodności elektrycznej roztworów, co w praktyce pozwala na ocenę jakości wody oczyszczonej. Przewodność elektryczna wody jest ściśle związana z ilością rozpuszczonych w niej jonów, co czyni to urządzenie fundamentalnym narzędziem w analizie chemicznej wody. Wartości przewodności pozwalają na oszacowanie stężenia substancji zanieczyszczających, takich jak sole i metale ciężkie, co jest kluczowe w zarządzaniu jakością wody. Zgodnie z normami ISO oraz zaleceniami WHO, pomiar przewodności jest rutynowo stosowany w laboratoriach analitycznych do monitorowania efektywności procesów oczyszczania. W szczególności w procesach takich jak odwrócona osmoza czy filtracja, regularne pomiary konduktancji pomagają w ustaleniu, kiedy wymagana jest wymiana membran lub filtrów. Rekomendowane są również odpowiednie kalibracje urządzeń w warunkach laboratoryjnych, aby zapewnić dokładność i wiarygodność wyników.

Pytanie 16

Wskaż kategorię obejmującą jedynie leki, które powinny być przygotowywane w warunkach aseptycznych?

A. Syropy, preparaty do oczu, leki zawierające antybiotyki

B. Leki z antybiotykami, syropy, tabletki oraz zawiesiny do stosowania wewnętrznego

C. Preparaty do oczu, syropy, leki zawierające antybiotyki oraz stosowane w jamach ciała

D. Leki pozajelitowe, do oczu, stosowane na rany i oparzenia oraz leki z antybiotykami

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ leki pozajelitowe, leki do oczu, preparaty stosowane na rany i oparzenia oraz leki z antybiotykami muszą być sporządzane w warunkach aseptycznych, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i skuteczność. Aseptyka polega na eliminacji wszelkich mikroorganizmów, które mogą zanieczyścić produkt leczniczy. Na przykład, leki pozajelitowe, takie jak roztwory do wstrzykiwań, są wprowadzane bezpośrednio do krwiobiegu, co wiąże się z ryzykiem poważnych zakażeń, jeśli nie zostaną odpowiednio przygotowane. Leki do oczu również wymagają szczególnych warunków przygotowania, aby uniknąć podrażnień lub infekcji oczu. Dobre praktyki produkcyjne, zgodne z normami GMP (Good Manufacturing Practice), nakładają obowiązek stosowania aseptycznych technik w przypadku wyżej wymienionych grup leków, aby zagwarantować ich jakość oraz bezpieczeństwo dla pacjentów. Podsumowując, odpowiednia aseptyka jest kluczowa w procesie farmaceutycznym, szczególnie w kontekście preparatów o wysokim ryzyku zakażeń.

Pytanie 17

Przy przygotowywaniu wody miętowej olejek eteryczny powinno się

A. rozpuścić w etanolu 96% v/v

B. zemulgować z użyciem oleju rycynowego

C. rozproszyć za pomocą talku

D. wprowadzić do glicerolu 85% m/m

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'rozproszyć za pośrednictwem talku' jest prawidłowa, ponieważ talk działa jako nośnik, który umożliwia równomierne rozprowadzenie olejku eterycznego w solankach i innych preparatach. Proces ten jest zgodny z normami wytwarzania produktów kosmetycznych i farmaceutycznych, gdzie kluczowe jest uzyskanie stabilnej emulsji. Talk, jako substancja mineralna, ma właściwości adsorpcyjne, co pozwala na skuteczne 'zatrzymywanie' olejków eterycznych, zapobiegając ich odparowaniu i zapewniając dłuższe działanie aromatyczne. Przykładowo, w produkcie końcowym, takim jak woda miętowa, talk wspomaga również stabilność aromatyczną i teksturalną, co wpływa na ogólne wrażenia sensoryczne. Zastosowanie talku jest także preferowane w przemyśle ze względu na jego bezpieczeństwo i powszechną akceptację w przepisach dotyczących żywności i kosmetyków.

Pytanie 18

Zgodnie z aktualnymi przepisami obowiązującymi w 2014 roku, lekarz może na jednej recepcie wypisać maksymalnie

A. 10 proszków dzielonych

B. 20 proszków dzielonych

C. 40 proszków dzielonych

D. 30 proszków dzielonych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W 2014 roku w Polsce były konkretne zasady co do wypisywania recept na leki. Lekarze mogli zamawiać maksymalnie 20 proszków dzielonych na jednej recepcie. To wszystko po to, żeby pacjenci byli bezpieczni i żeby terapie działały dobrze. Proszki dzielone to leki, które są podawane w postaci proszku i trzeba je dawkować z głową. Ograniczenie ilości ma też na celu zmniejszenie nadużyć i lepsze dopasowanie do tego, czego naprawdę potrzebują pacjenci. W praktyce lekarze muszą myśleć o tym, co jest najlepsze dla ich pacjentów i zlecać leki w odpowiednich ilościach, żeby zminimalizować ryzyko złego stosowania lub przedawkowania. Ważne jest, żeby lekarze zdawali sobie sprawę, że wypisując recepty, mają ogromną odpowiedzialność i muszą dobrze informować pacjentów o tym, jak stosować leki, bo to ma duży wpływ na długoterminowe leczenie różnych schorzeń.

Pytanie 19

Tinctura Adonidis vemalis titrata to nalewka, która stosowana w formie kropli jest

A. w przypadku niewydolności serca

B. jako środek uspokajający

C. w celu zwiększenia ciśnienia krwi

D. jako środek przeciwarytmiczny

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Tinctura Adonidis vemalis titrata, znana również jako nalewka z adonisa, jest stosowana przede wszystkim jako środek wspomagający w leczeniu niewydolności serca. Substancje czynne zawarte w tej nalewce, takie jak glikozydy nasercowe, mają zdolność do zwiększania siły skurczów mięśnia sercowego, co przekłada się na poprawę hemodynamiki u pacjentów dotkniętych niewydolnością serca. Przykładowo, w praktyce klinicznej pacjenci z przewlekłą niewydolnością serca mogą korzystać z tej nalewki w połączeniu z innymi lekami, aby zoptymalizować leczenie i poprawić jakość życia. Warto dodać, że stosowanie nalewki powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza, aby uniknąć ewentualnych działań niepożądanych związanych z interakcjami z innymi lekami oraz z nadmiernym dawkowaniem. Standardy terapeutyczne zalecają regularną kontrolę stanu pacjenta oraz dostosowanie dawkowania w zależności od jego reakcji na leczenie.

Pytanie 20

Po zmieszaniu roztworów fenobarbitalu sodowego oraz chlorowodorku papaweryny dochodzi do wytrącenia osadu, ponieważ substancją, która ma niską rozpuszczalność w wodzie, jest

A. kwas - fenobarbital

B. produkt reakcji rozkładu

C. powstała sól

D. zasada - papaweryna

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Papaweryna, będąca alkaloidem, w warunkach reakcji z fenobarbitalem sodowym może tworzyć trudno rozpuszczalne sole, co prowadzi do wytrącania osadu. Zasada, jaką jest papaweryna, ma ograniczoną rozpuszczalność w wodzie, co jest kluczowym aspektem w procesach farmaceutycznych. W praktyce, zjawisko to jest istotne przy przygotowywaniu roztworów leków, zwłaszcza w kontekście ich stabilności oraz biodostępności. W sytuacjach, gdy substancje czynne nie rozpuszczają się w danym medium, konieczne jest przeanalizowanie warunków ich podania oraz potencjalnych interakcji z innymi składnikami. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają monitorowanie rozpuszczalności substancji w różnych pH, co pomoże w optymalizacji formulacji wymaganych w terapii. Przykładem zastosowania może być przygotowanie złożonych preparatów zawierających zarówno fenobarbital, jak i papawerynę, gdzie kluczowe będzie zapewnienie ich odpowiedniej biodostępności oraz minimalizacja ryzyka wytrącania osadów, co jest zgodne z wytycznymi European Pharmacopoeia.

Pytanie 21

Probiotyk powinien być podawany doustnie podczas stosowania

A. acyklowiru

B. amoksycyliny

C. flukonazolu

D. pyrantelu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Podawanie probiotyków doustnie w trakcie leczenia amoksycyliną jest zalecane, ponieważ amoksycylina, będąca antybiotykiem z grupy penicylin, może prowadzić do zaburzeń równowagi mikroflory jelitowej. Antybiotyki, takie jak amoksycylina, eliminują nie tylko patogenne bakterie, ale także korzystne mikroorganizmy, co może sprzyjać rozwojowi biegunek, w tym biegunki związanej z Clostridium difficile. Probiotyki, dostarczając żywe mikroorganizmy, wspierają odbudowę naturalnej flory bakteryjnej jelit, co może zapobiegać tym negatywnym skutkom. W praktyce, pacjenci przyjmujący amoksycylinę powinni rozważyć dodatkowe stosowanie probiotyków w formie kapsułek lub jogurtów zawierających żywe kultury bakterii, takich jak Lactobacillus czy Bifidobacterium. Takie podejście jest zgodne z zaleceniami światowych organizacji zdrowia, które podkreślają znaczenie ochrony mikrobiomu jelitowego podczas terapii antybiotykowej.

Pytanie 22

Wykorzystując fragment FP X, oblicz ilość wody potrzebną do rozpuszczenia potasu jodku w leku przygotowanym według poniższej recepty.

PRZYGOTOWANIE

Kalii iodidum              2,0 cz.
Iodum                      1,0 cz.
Aqua purificata           97,0 cz.

Jodek potasu rozpuścić w 4 cz. wody. W roztworze tym rozpuścić jod, uzupełnić wodą i zamieszać.

Rp.
Iodi solutio aquosae   20,0
M.f.sol.

A. 0,4g

B. 2,0g

C. 4,0g

D. 0,8g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Poprawna odpowiedź 0,8g wynika z zastosowania właściwej proporcji, która jest kluczowa w obliczeniach dotyczących rozpuszczania substancji w roztworach. W przepisie wskazano, że do rozpuszczenia 2,0 części potasu jodku potrzeba 4 części wody, co daje stosunek 1:2. Obliczając ilość potasu jodku w 20g roztworu, ustalamy, że znajduje się tam 0,4g potasu jodku. Aby uzyskać odpowiednią ilość wody do rozpuszczenia tej ilości potasu jodku, stosujemy proporcję, co prowadzi nas do wyniku 0,8g wody. Tego rodzaju obliczenia są niezbędne w farmacji, gdzie precyzyjnie określona masa substancji czynnej i rozpuszczalnika wpływa na skuteczność leku. Wiedza ta ma praktyczne zastosowanie w laboratoriach, gdzie przygotowywane są różnego rodzaju roztwory stosowane w terapii. Ponadto, zgodność z dobrymi praktykami wytwarzania leków (GMP) wymaga staranności w obliczeniach, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność leków.

Pytanie 23

Analiza ścieralności tabletek przeprowadza się, aby ustalić

A. dostępność farmaceutyczną

B. dostępność biologiczną

C. czas rozpadu

D. wytrzymałość mechaniczną

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Badanie ścieralności tabletek jest kluczowym elementem oceny wytrzymałości mechanicznej form farmaceutycznych. Wytrzymałość mechaniczna odnosi się do zdolności tabletki do zachowania swojej integralności pod wpływem sił mechanicznych, które mogą wystąpić podczas transportu, przechowywania oraz podawania. Standardowe metody testowania ścieralności, takie jak testy na aparatach typu friabilator, pozwalają na ocenę, jak tabletki reagują na mechaniczne obciążenia, co ma ogromne znaczenie dla zapewnienia ich jakości. Przykładowo, tablety o wysokiej ścieralności mogą ulegać uszkodzeniom, co może prowadzić do zmniejszenia biodostępności leku w organizmie. Zgodnie z wytycznymi międzynarodowych agencji regulacyjnych, takich jak FDA czy EMA, badania te są integralną częścią procesu rozwoju leków, a ich wyniki wpływają na decyzje dotyczące formuł oraz technologii produkcji. Ostatecznie, właściwa ocena wytrzymałości mechanicznej ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że leki będą skuteczne oraz bezpieczne dla pacjentów.

Pytanie 24

Jakim hydrotropowym solubilizatorem można zwiększyć rozpuszczalność kofeiny w wodzie?

A. etylenodiamina

B. cukier glukozowy

C. sodu benzoesan

D. cukier sacharozowy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sodu benzoesan jest organicznym związkiem chemicznym, który działa jako solubilizator hydrotropowy, co oznacza, że może zwiększać rozpuszczalność niektórych substancji, takich jak kofeina, w wodzie. Mechanizm jego działania polega na obniżeniu napięcia powierzchniowego wody oraz stabilizacji miceli, co ułatwia rozpuszczanie substancji o niskiej rozpuszczalności. Przykładem praktycznego zastosowania sodu benzoesanu jest jego użycie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stosuje się go do formułowania roztworów zawierających kofeinę, co jest istotne w produkcji leków i suplementów diety. Zastosowanie odpowiednich solubilizatorów jest kluczowe w procesach technologicznych, aby zapewnić optymalną biodostępność składników aktywnych. W kontekście regulacyjnym, sodu benzoesan jest również akceptowany jako dodatek do żywności, co potwierdza jego względne bezpieczeństwo i skuteczność w zwiększaniu rozpuszczalności substancji.

Pytanie 25

Na bazie fragmentu XI Farmakopei wylicz ilość wazeliny białej koniecznej do przygotowania 15,0 g maści majerankowej.

PRZYGOTOWANIE

Majoranae herba                 2,0 cz.
Ethanolum (96 per centum)       1,0 cz.
Vaselinum album                10,0 cz.

Ziele majeranku średnio rozdrobnione, zwilżyć etanolem, po 1 h dodać stopionej wazeliny i ogrzewać na łaźni wodnej do ulotnienia się zapachu etanolu. Całość na ciepło wycisnąć przez tkaninę.

A. 12,5 g

B. 10,0 g

C. 15,0 g

D. 11,5 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 15,0 g jest poprawna, ponieważ do sporządzenia 15,0 g maści majerankowej potrzebna jest dokładnie taka sama ilość wazeliny białej. Zgodnie z przepisem w Farmakopei XI, wazelina biała jest składnikiem, który nie ulega zmianie masy podczas przygotowywania maści, ponieważ etanol odparowuje, a ziele majeranku jest usuwane. W tym przypadku, wazelina biała stanowi 10,0 części z 13,0 części wszystkich komponentów. Proporcje te są kluczowe do zrozumienia, jak obliczać ilości składników, aby uzyskać pożądaną masę końcowego produktu. W praktyce farmaceutycznej, umiejętność obliczania odpowiednich ilości składników jest niezbędna, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku. Wazelinę białą stosuje się także w innych preparatach maściowych, co czyni to obliczeniem niezwykle praktycznym w codziennej pracy farmaceuty.

Pytanie 26

Garbniki obecne w roślinnych surowcach (np. Quercus cortex, Salviae folium) mają głównie działanie lokalne?

A. ściągające

B. dezynfekujące

C. adsorpcyjne

D. ochronne

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Garbniki, będące polifenolami, działają ściągająco, co oznacza, że mają zdolność do koagulacji białek i tworzenia osłony na powierzchni błon śluzowych. To działanie ściągające jest szczególnie przydatne w medycynie naturalnej oraz farmaceutycznej, gdzie preparaty zawierające garbniki stosuje się w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych, oparzeń czy ran. Na przykład, wyciąg z kory dębu (Quercus cortex) jest powszechnie używany w celu przyspieszenia gojenia się ran oraz łagodzenia objawów biegunki. Stosowane w formie naparów lub balsamów, garbniki mogą również wspierać procesy regeneracyjne tkanek, co czyni je cennym składnikiem w terapii chorób dermatologicznych. Działanie ściągające garbników jest zgodne z aktualnymi standardami w terapii roślinnymi preparatami, które zalecają ich użycie w przypadkach wymagających lokalnego wsparcia w gojeniu i łagodzeniu podrażnień. Zrozumienie tego mechanizmu działania jest kluczowe w kontekście wykorzystania surowców roślinnych w praktyce zdrowotnej.

Pytanie 27

Jaką masę ma lek przygotowany zgodnie z podaną recepturą?

Rp.

 Sol. Kalii iodidi         4,0/100,0
 Ephedrini hydrochloridi   0,12
 Aminophyllini             1,6
 Phenobarbitali natrici    0,3
 Natrii benzoatis          4,0
 Sulfoguaiacoli sir.     100,0

 M.f.mixt.
 D.S. 3 x dziennie łyżkę 

A. 100,0 g

B. 110,02 g

C. 206,02 g

D. 210,02 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybierając prawidłową odpowiedź, dobrze, że uwzględniłeś wszystkie składniki przy obliczaniu całkowitej masy leku. Jak wiesz, to ważne, żeby wszystko dokładnie zsumować. W tym przypadku masa roztworu Kalii iodidi, czyli 100 g, jest kluczowa, bo całość mieszanki się na niej opiera. Musisz pamiętać, że do obliczeń bierzesz pod uwagę całą masę roztworu, a nie tylko substancję czynną, która wynosi 4 g. Potem dodajemy masy pozostałych składników, takich jak Ephedrini hydrochloridi, Aminophyllini i inne. Po zsumowaniu wychodzi 206,02 g, czyli to jest prawidłowy wynik. Takie obliczenia są mega istotne w farmacji, bo mają wpływ na to, jak lek działa i jak jest bezpieczny dla pacjenta. Dobrze, że trzymasz się tych reguł, bo to klucz do skutecznych leków.

Pytanie 28

Diosmina należy do kategorii

A. irydoidów

B. polisacharydów

C. antrachinonów

D. flawonoidów

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Diosmina jest flawonoidem, co oznacza, że należy do grupy naturalnych związków chemicznych, które występują w wielu roślinach. Flawonoidy są znane z licznych korzyści zdrowotnych, w tym działania przeciwutleniającego, przeciwzapalnego oraz wspomagającego układ krążenia. Diosmina, w szczególności, jest szeroko stosowana w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej oraz objawów hemoroidów. Jej skuteczność opiera się na zdolności do poprawy mikrokrążenia, co z kolei zmniejsza obrzęki i uczucie ciężkości w nogach. W praktyce, preparaty zawierające diosminę są zalecane osobom prowadzącym siedzący tryb życia, a także tym, którzy regularnie doświadczają dolegliwości związanych z żyłami. Warto również wspomnieć, że badania kliniczne potwierdzają jej pozytywny wpływ na poprawę jakości życia pacjentów z problemami naczyniowymi, co czyni ją ważnym elementem terapii w medycynie. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi stosowania substancji roślinnych w farmakoterapii, diosmina jest rekomendowana jako jeden z preparatów pierwszego wyboru w tej grupie wskazań.

Pytanie 29

Jakie stężenie detreomycyny występuje w maści, jeśli 10 gramów tego preparatu zawiera 150 miligramów substancji aktywnej?

A. 1,5%

B. 15%

C. 1%

D. 0,15%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Stężenie detreomycyny w maści obliczamy, dzieląc ilość substancji czynnej przez całkowitą masę preparatu, a następnie mnożąc przez 100, aby uzyskać wartość procentową. W tym przypadku mamy 150 mg detreomycyny w 10 g maści. Przeliczając jednostki, 10 g to 10 000 mg. Zatem stężenie wynosi (150 mg / 10 000 mg) * 100 = 1,5%. Takie obliczenia są kluczowe w farmaceutyce, gdyż pozwalają określić skuteczność i bezpieczeństwo leku. W przypadku detreomycyny, stosowanej w leczeniu infekcji, precyzyjne dawkowanie jest szczególnie istotne, by uniknąć działań niepożądanych. W praktyce farmaceutycznej, znajomość stężenia substancji czynnej umożliwia także odpowiednie dobranie dawek w zależności od ciężkości schorzenia oraz indywidualnych cech pacjenta. Dlatego tak ważne jest, aby farmaceuci i lekarze umieli poprawnie obliczać stężenie leków.

Pytanie 30

Osoba posiadająca uprawnienia inwalidy wojennego (kategoria IB) jest zobowiązana do uiszczenia opłaty za

A. paski służące do pomiaru glukozy we krwi (np. Accu-Chek Active)

B. roztwór cyjanokobalaminy do iniekcji (np. Vitaminum B12 WZF)

C. czopki z tietyloperazyną (np. Torecan)

D. tabletki zawierające syldenafil (np. Falsigra)

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pacjent z uprawnieniami inwalidy wojennego (uprawnienia IB) jest zwolniony z opłat za wiele leków i materiałów medycznych, jednak paski do oznaczania glukozy we krwi (np. Accu-Chek Active) są jednym z nielicznych produktów, za które musi uiścić opłatę. Paski te są kluczowe dla pacjentów z cukrzycą, którzy muszą regularnie monitorować poziom glukozy, aby dostosować swoje leczenie. W praktyce oznaczanie glukozy we krwi pozwala na szybką ocenę stanu zdrowia pacjenta oraz szybką reakcję w przypadku hipoglikemii lub hiperglikemii. W Polsce standardy dotyczące leczenia cukrzycy oraz monitorowania glikemii są regulowane przez wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, które zaleca dokonywanie pomiarów glukozy co najmniej kilka razy dziennie u pacjentów na insulinoterapii oraz w sytuacjach krytycznych. Warto również pamiętać, że pacjenci mogą starać się o dofinansowanie z NFZ na zakup pasków, jednakże niektórzy pacjenci, w tym osoby z uprawnieniami inwalidy wojennego, mogą być zobowiązani do samodzielnego pokrywania części kosztów.

Pytanie 31

Które z wymienionych rodzajów antybiotyków działają poprzez inhibitowanie syntezy ściany komórkowej bakterii?

A. Makrolidowe

B. Linkozamidowe

C. Aminoglikozydowe

D. Glikopeptydowe

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Antybiotyki glikopeptydowe, takie jak wankomycyna i teikoplanina, działają poprzez hamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii, co jest kluczowym elementem ich mechanizmu działania. Ściana komórkowa bakterii, zbudowana z peptydoglikanu, zapewnia integralność komórkową i ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Glikopeptydy wiążą się z końcowymi fragmentami peptydoglikanu, blokując enzymy odpowiedzialne za jego syntezę. W praktyce, są one stosowane głównie w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, w tym MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus). Zastosowanie glikopeptydów w terapii jest zgodne z wytycznymi standardów leczenia zakażeń bakteryjnych, co podkreśla ich znaczenie w medycynie. Dodatkowo, ze względu na ich unikalny mechanizm działania, są one często stosowane jako alternatywa w przypadkach oporności na inne klasy antybiotyków, co czyni je niezbędnym narzędziem w terapii zakażeń szpitalnych.

Pytanie 32

Lekarz przepisał preparat Klindacin T - 1 op. a 15 g, a w polu oznaczonym "Data realizacji od dnia" wpisał znak "X". Termin realizacji recepty od daty jej wystawienia nie może być dłuższy niż

KLINDACIN T, 10 mg/g, żel
Clindamycinum

Skład leku
1 g żelu zawiera:
substancję czynną: klindamycyna 10 mg (w postaci klindamycyny fosforanu)
substancje pomocnicze: glikol propylenowy, alkohol izopropylowy, woda oczyszczona, hydroksypropyloceluloza, sodu wodorotlenek.
Opakowania
Tuba zawierająca 15 g lub 30 g żelu, umieszczona w tekturowym pudełku.

A. 7 dni.

B. 120 dni.

C. 30 dni.

D. 90 dni.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 30 dni jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego w Polsce, okres realizacji recepty na leki, które nie są kontrolowane, wynosi 30 dni od daty jej wystawienia. Klindacin T, jako preparat dostępny na receptę, podlega tym samym regulacjom. Warto zwrócić uwagę, że symbol 'X' w polu 'Data realizacji od dnia' nie wpływa na standardowy termin realizacji recepty. Lekarze mogą stosować ten symbol, aby zaznaczyć niestandardowe podejście do daty realizacji, ale nie zmienia to ogólnego obowiązującego terminu. W praktyce oznacza to, że pacjent ma 30 dni na zrealizowanie recepty, co jest istotne dla planowania wizyt w aptece oraz organizacji leczenia. Znajomość tych przepisów jest kluczowa dla farmaceutów i lekarzy, gdyż pozwala na prawidłowe informowanie pacjentów o dostępnych terminach oraz skutkuje zmniejszeniem liczby niewłaściwie zrealizowanych recept. Warto także zaznaczyć, że w przypadku leków kontrolowanych, terminy te mogą być inne i powinny być dokładnie przestrzegane, aby uniknąć problemów prawnych.

Pytanie 33

Krople nasercowe - Guttae Cardiacae (FP VI) charakteryzują się następującym składem:
Convallariae tinctura titrata 50,0 cz.
Crataegi tinctura 25,0 cz.
Valerianae tictura 25,0 cz.
Aby przygotować 25,0 cz. tych kropli, konieczne jest użycie

A. 12,5 cz. nalewki z ziela konwalii

B. 16,5 cz. nalewki z korzenia kozłka

C. 19,5 cz. nalewki z ziela konwalii

D. 25,0 cz. nalewki z korzenia kozłka

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 2, czyli 12,5 cz. nalewki z ziela konwalii, jest poprawna, ponieważ stanowi dokładne odzwierciedlenie proporcji składników zawartych w Kroplach Nasercowych (Guttae Cardiacae). W składzie tych kropli mamy 50,0 cz. nalewki z ziela konwalii, co stanowi 50% całości. Przy sporządzaniu 25,0 cz. preparatu, obliczamy ilość nalewki z konwalii stosując proporcję: (50,0 cz. / 100,0 cz.) * 25,0 cz. = 12,5 cz. nalewki z ziela konwalii. Takie podejście jest zgodne z zasadami farmaceutycznymi, które podkreślają znaczenie precyzyjnych obliczeń w procesie sporządzania leków. W praktyce, znajomość proporcji składników jest kluczowa dla zapewnienia skuteczności i bezpieczeństwa stosowania leku. W kontekście farmakoterapii, Guttae Cardiacae są wykorzystywane w leczeniu zaburzeń sercowych, a ich skuteczność opiera się na synergistycznym działaniu składników, takich jak konwalia, głóg i waleriana. Dlatego też, poprawne obliczenie proporcji nalewki z konwalii ma fundamentalne znaczenie dla terapeutycznej wartości preparatu.

Pytanie 34

Jakim składnikiem jest maść tranowa?

A. olbrot

B. olej rycynowy

C. olej wątłuszowy

D. kamfora

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Olej wątłuszowy, pochodzący z wątroby ryb, jest kluczowym składnikiem maści tranowej, ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Jest bogaty w kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę A oraz D, a także przeciwutleniacze. Stosowanie maści tranowej z olejem wątłuszowym ma na celu wspomaganie gojenia ran, łagodzenie stanów zapalnych oraz nawilżenie skóry. Na przykład, w dermatologii preparaty z olejem wątłuszowym są zalecane dla pacjentów z egzemą lub innymi chorobami skóry, które wymagają intensywnej regeneracji. Ponadto, olej wątłuszowy ma właściwości antybakteryjne, co czyni go skutecznym w leczeniu drobnych ran i oparzeń. W kontekście standardów branżowych, produkty kosmetyczne i farmaceutyczne zawierające olej wątłuszowy muszą spełniać rygorystyczne przepisy dotyczące jakości i bezpieczeństwa, co zapewnia ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 35

Z jakiej recepty zostanie przygotowana postać leku?

Rp.
3% Sol. Acidi borici       5,0
Lanolini                   3,0
Paraffini liq.            10,0
M.f. ...

A. Roztwór.

B. Maść.

C. Emulsja.

D. Zawiesina.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Emulsja jest odpowiedzią prawidłową, ponieważ recepta wskazuje na zastosowanie lanoliny, która działa jako emulgator. W recepturze uwzględniono 3% roztwór kwasu borowego, który jest fazą wodną, oraz płynny parafin, będący fazą olejową. Emulgatory są kluczowe w tworzeniu emulsji, ponieważ stabilizują połączenie tych dwóch faz, co pozwala uzyskać jednolitą formę leku. Emulsje stosuje się w dermatologii do aplikacji na skórę, co przyczynia się do lepszego wchłaniania substancji czynnych oraz zmniejszenia podrażnień. Przykładem zastosowania emulsji jest preparat do nawilżania skóry, który nie tylko dostarcza składników odżywczych, ale również tworzy barierę ochronną. W praktyce farmaceutycznej, podczas sporządzania emulsji, istotne jest przestrzeganie określonych standardów, takich jak Monografia Europejska, aby zapewnić ich skuteczność i bezpieczeństwo dla pacjentów.

Pytanie 36

Zarówno w postaci podjęzykowej, jak i w systemie TTS wykorzystywane są:

A. nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu

B. benzokaina oraz tetracyklina

C. hormony żeńskie oraz antybiotyki

D. nikotyna oraz papaweryna

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu to substancje, które są często stosowane w terapii chorób sercowo-naczyniowych jako leki rozszerzające naczynia krwionośne. Obie substancje są dostępne w formie podjęzykowej oraz w systemie TTS (Transdermal Therapeutic System), co umożliwia szybkie wchłanianie i efektywne działanie. Nitrogliceryna jest powszechnie stosowana w leczeniu dławicy piersiowej, a jej działanie polega na rozkurczeniu mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co prowadzi do zmniejszenia obciążenia serca. Izodinitrat sorbitolu również działa w podobny sposób, ale z dłuższym czasem działania. Stosowanie tych leków w formie podjęzykowej lub w systemach TTS jest zgodne z dobrymi praktykami medycznymi, gdyż zapewnia szybką i skuteczną ulgę w objawach oraz poprawia komfort pacjentów. Zastosowanie tych substancji powinno być zgodne z zaleceniami lekarza i przy zachowaniu ostrożności związanej z ich działaniem, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych.

Pytanie 37

Spirytus salicylowy to 2% etanolowo-wodny roztwór kwasu salicylowego. Oblicz koncentrację kwasu salicylowego w leku przygotowanym na podstawie zamieszczonej recepty.

Rp.
Resorcini
Mentholi                  aa 0,3
Spir. salicylati            20,0
Spir. vini               ad 50,0
M.f. sol.
D.S. Zewnętrznie.

A. 0,2%

B. 0,6%

C. 0,4%

D. 0,8%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,8% jest prawidłowa. Żeby obliczyć stężenie kwasu salicylowego w leku, trzeba najpierw spojrzeć na skład spirytusu salicylowego. Jest to 2% roztwór, więc w 100 g tego roztworu mamy 2 g kwasu salicylowego. Jak wziąłeś 20 g spirytusu, to wychodzi, że masz 0,4 g kwasu salicylowego (20 g razy 2 g na 100 g). Następnie, żeby obliczyć stężenie w całkowitym leku, musisz uwzględnić, że cały lek waży 50 g. Więc stężenie procentowe obliczamy dzieląc masę kwasu przez masę leku i mnożąc przez 100: (0,4 g / 50 g) razy 100 = 0,8%. Takie obliczenia są ważne w farmacji, bo pozwalają na odpowiednie przygotowanie leków i zapewniają, że działają one jak trzeba. Dobrze jest mieć na uwadze, że precyzyjne obliczenia są kluczowe dla bezpieczeństwa i skuteczności leczenia.

Pytanie 38

Czym jest Tinctura Polemonii?

A. płynny wyciąg z ziela Tymianku

B. nalewka z ziela Miłka wiosennego

C. nalewka z ziela Konwalii majowej

D. nalewka kozłkowa

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Tinctura Polemonii, znana również jako nalewka kozłkowa, jest wyciągiem płynny przygotowanym z korzeni i kłączy kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis). Jest szeroko stosowana w fitoterapii ze względu na swoje właściwości uspokajające i przeciwlękowe. Wspiera leczenie stanów lękowych, bezsenności oraz nerwicy, co jest zgodne z wytycznymi dotyczących stosowania ziół w medycynie naturalnej. W praktyce medycznej, nalewka kozłkowa może być podawana w formie kropli, co ułatwia dawkowanie i może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi preparatami ziołowymi. Warto podkreślić, że jej działanie opiera się na synergii składników aktywnych, takich jak walepotriaty, które wpływają na układ nerwowy, co zostało potwierdzone w licznych badaniach klinicznych. Przykładowe zastosowanie obejmuje wsparcie w redukcji stresu przed ważnymi wydarzeniami, takimi jak egzaminy czy wystąpienia publiczne.

Pytanie 39

Jakie urządzenie pozwala na uzyskanie zarówno stałych, jak i ciekłych form leku?

A. macerator

B. moździerz z pistlem

C. infuzorka

D. perkolator

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Moździerz z pistlem jest narzędziem niezbędnym w farmacji i medycynie, które umożliwia zarówno przygotowanie postaci stałych, jak i płynnych leków. Użycie moździerza pozwala na skuteczne rozdrabnianie i mieszanie składników, co jest kluczowe w procesie farmaceutycznym. Przykładowo, w przypadku leków stałych, można go używać do mielnia tabletek na proszek, co ułatwia ich dalsze stosowanie, na przykład w postaci zawiesin. Dodatkowo, moździerz z pistlem jest niezastąpiony przy przygotowywaniu past, maści czy emulsji, w których składniki muszą być dokładnie wymieszane, aby uzyskać jednorodną konsystencję. W praktyce, stosowanie moździerza powinno odbywać się zgodnie z zasadami dobrej praktyki wytwarzania (GMP), co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo przygotowywanych leków. Warto również zaznaczyć, że moździerze mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak ceramika, szkło czy tworzywa sztuczne, co wpływa na ich zastosowanie w zależności od rodzaju substancji, z jakimi pracujemy.

Pytanie 40

Jakie lekarstwo występuje w formie emulsji?

A. Species sedativae

B. Linimentum Calcareum

C. Sulfuri unguentum

D. Mixtura nervina

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Linimentum Calcareum jest lekiem stosowanym w postaci emulsji, co oznacza, że jest to preparat zawierający substancje czynne rozpuszczone lub zawieszone w emulgującej bazie. Emulsje są szczególnie użyteczne w farmakologii ze względu na swoją zdolność do poprawy biodostępności substancji czynnych oraz ułatwienia ich wchłaniania przez skórę. Linimentum Calcareum, zawierające m.in. wapń, jest używane w terapii stanów zapalnych i bólów mięśniowych. Dzięki swojej emulsji, preparat ten może być łatwo aplikowany na skórę, co sprzyja lokalnemu działaniu terapeutycznemu. W praktyce, takie preparaty są często stosowane w ortopedii oraz rehabilitacji, gdzie ważne jest szybkie działanie i minimalizacja skutków ubocznych. Użycie emulsji w preparatach farmaceutycznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie formulacji leków, zapewniając jednocześnie komfort pacjenta oraz efektywność terapii.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej