Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 12:13
Data zakończenia: 7 grudnia 2025 12:15

Egzamin niezdany

Wynik: 12/40 punktów (30,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Które z wymienionych urządzeń służy do ochrony przewodów w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Wyłącznik różnicowoprądowy

B. Odłącznik

C. Bezpiecznik

D. Przekaźnik termiczny

Bezpiecznik to kluczowe urządzenie w instalacjach elektrycznych, które chroni obwody przed skutkami zwarć oraz przepięć. Jego główną funkcją jest przerwanie obwodu w momencie, gdy natężenie prądu przekroczy ustaloną wartość, co zapobiega uszkodzeniu urządzeń oraz minimalizuje ryzyko pożaru. W praktyce, bezpieczniki są szeroko stosowane w domowych i przemysłowych instalacjach elektrycznych oraz są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60947-2. Standardowe zastosowanie bezpiecznika polega na jego instalacji w rozdzielniach elektrycznych, gdzie zapewnia on ochronę dla poszczególnych obwodów. Warto również zwrócić uwagę na różne typy bezpieczników, w tym bezpieczniki topikowe i automatyczne, które mają różne zastosowania w zależności od charakterystyki obciążenia. Dobre praktyki obejmują regularne kontrole i wymianę bezpieczników, aby zagwarantować ich skuteczność oraz niezawodność działania w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 2

Podczas diagnostyki silnika elektrycznego stwierdzono, że uzwojenie stojana ma obniżoną rezystancję izolacji. Jakie działania należy podjąć?

A. Przeprowadzić osuszanie uzwojenia lub wymienić izolację

B. Zmniejszyć prąd wzbudzenia

C. Zwiększyć częstotliwość napięcia zasilającego

D. Zastosować dodatkowe uziemienie

Obniżona rezystancja izolacji w uzwojeniu stojana silnika elektrycznego jest poważnym problemem, który może prowadzić do awarii silnika lub nawet zagrożenia bezpieczeństwa. Jednym z podstawowych działań, które należy podjąć, jest osuszanie uzwojenia. Proces ten ma na celu usunięcie wilgoci, która często jest przyczyną obniżonej rezystancji izolacji. Osuszanie można przeprowadzić za pomocą specjalnych urządzeń grzewczych lub wykorzystując energię elektryczną do podgrzania uzwojeń. Jeśli osuszanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczna może być wymiana izolacji na nową, co jest bardziej skomplikowanym i kosztownym procesem. Współczesne normy i dobre praktyki branżowe zalecają regularne monitorowanie stanu izolacji oraz stosowanie materiałów o wysokiej odporności na wilgoć i temperaturę. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko wystąpienia tego typu problemów i zapewnić niezawodną pracę urządzeń elektrycznych. Ważne jest, aby wszelkie prace naprawcze były wykonywane zgodnie z wytycznymi producenta oraz normami bezpieczeństwa, co zapewnia długą i bezawaryjną pracę silnika elektrycznego.

Pytanie 3

Podczas pracy młotowiertarki udarowej zaobserwowano intensywne iskrzenie na komutatorze. Co należy zrobić, aby uniknąć uszkodzenia narzędzia?

A. Należy zatrzymać pracę i dokręcić połączenia kabli wewnątrz obudowy

B. Trzeba wstrzymać pracę i wymienić łącznik zasilający

C. Wstrzymać pracę i wymienić szczotki

D. Po zakończeniu pracy należy skontrolować połączenie uzwojenia twornika z uzwojeniem wzbudzenia

Choć różne odpowiedzi mogą wydawać się sensowne, żadne z nich nie są skutecznymi rozwiązaniami problemu iskrzenia na komutatorze. Wymiana łącznika zasilającego w sytuacji, gdy przyczyna problemu leży w zużytych szczotkach, nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Łącznik zasilający odpowiada za stabilność połączenia elektrycznego, ale nie ma wpływu na stan szczotek ani na ich zdolność do przewodzenia prądu. Przerwanie pracy i dokręcenie połączeń przewodów wewnątrz obudowy również nie rozwiązuje problemu, ponieważ iskrzenie na komutatorze jest efektem niewłaściwego kontaktu elektrycznego, który pochodzi bezpośrednio ze szczotek. Dodatkowo, sprawdzenie połączenia uzwojenia twornika z uzwojeniem wzbudzenia po zakończeniu pracy wydaje się zbędne, gdyż te elementy nie są bezpośrednio związane z problemem iskrzenia. Zwykle takie działania są wprawdzie zalecane w ramach rutynowej konserwacji, ale nie zastąpią one kluczowej wymiany zużytych szczotek. Warto zauważyć, że błędne podejście do diagnostyki może prowadzić do dalszego uszkodzenia narzędzia, a także zwiększenia ryzyka wypadków. Kluczowe jest, aby użytkownik miał świadomość, że regularne sprawdzanie stanu szczotek oraz ich wymiana są nie tylko najlepszym rozwiązaniem, ale także standardem w branży, co pozwala utrzymać sprzęt w optymalnym stanie i zapewnić jego długotrwałą wydajność.

Pytanie 4

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych, które są chronione wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, nie musi zawierać

A. opisu doboru urządzeń zabezpieczających

B. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych

C. specyfikacji technicznej instalacji

D. spisu terminów oraz zakresów prób i pomiarów kontrolnych

Opis doboru urządzeń zabezpieczających nie jest konieczny w instrukcji eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, ponieważ taki dobór powinien być już wykonany na etapie projektowania instalacji. Instrukcja eksploatacji koncentruje się na użytkowaniu oraz utrzymaniu instalacji, nie zaś na jej projektowaniu. W praktyce oznacza to, że wszystkie istotne decyzje dotyczące doboru wyłączników, takich jak typ, charakterystyka oraz zasady działania, powinny być przedstawione w dokumentacji projektowej, zgodnie z normami takimi jak PN-IEC 60947-2, które regulują zasady stosowania urządzeń zabezpieczających. Przykładem może być sytuacja, w której instalacja elektryczna już funkcjonuje i wymaga okresowych przeglądów – w takim przypadku istotne jest, aby instrukcja eksploatacji zawierała informacje o terminach przeglądów oraz zasadach ich przeprowadzania, a nie szczegóły dotyczące wcześniejszego doboru sprzętu. To pozwala na efektywne zarządzanie instalacją oraz zapewnia zgodność z przepisami BHP i normami technicznymi.

Pytanie 5

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem

B. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób

C. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób

D. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia

Prace związane z konserwacją lub remontami urządzeń znajdujących się całkowicie lub częściowo pod napięciem, jak również te wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, są obarczone wysokim ryzykiem i nie powinny być podejmowane bez odpowiednich poleceń oraz przygotowania. W przypadku konserwacji urządzeń elektrycznych, nawet jeśli wykwalifikowani pracownicy posiadają niezbędne umiejętności i wiedzę, działania te muszą odbywać się w kontrolowanych warunkach z zapewnieniem bezpieczeństwa, co obejmuje m.in. wyłączenie zasilania, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń i środków ochrony osobistej. Prace te powinny być również poprzedzone odpowiednią oceną ryzyka oraz uzyskaniem stosownych zezwoleń od przełożonych. Podejmowanie działań w warunkach zagrożenia życia, niezależnie od okoliczności, wymaga szczególnej ostrożności i nie powinno być mylone z sytuacjami, w których można podjąć ryzyko. Przykłady nieprawidłowych działań podejmowanych w sytuacjach, które nie są związane z ratowaniem życia, mogą prowadzić do poważnych wypadków, w tym porażenia prądem, co czyni te odpowiedzi nieodpowiednimi. Bezpieczeństwo w miejscu pracy, zwłaszcza przy działaniach elektroinstalacyjnych, jest kluczowe i musi być zawsze przestrzegane zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa.

Pytanie 6

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

B. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

C. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

D. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że każda z nich zawiera istotne błędy w ocenie stanu technicznego transformatora. Wskazanie na uszkodzenie transformatora, takie jak zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej, jest nieuzasadnione, ponieważ zwarcie zazwyczaj skutkuje poważnymi problemami z napięciem i prądem, a w analizowanym przypadku stwierdzono jedynie zmiany w obciążeniu. Z kolei sugestia, że zmiany napięcia i prądu wynikają ze zmniejszenia napięcia zasilającego, jest błędna, ponieważ zmniejszenie napięcia zasilającego powinno skutkować obniżeniem napięcia po stronie wtórnej, co nie miało miejsca w tej sytuacji. Chociaż przerwy po stronie wtórnej mogą powodować istotne zmiany w parametrach pracy transformatora, to jednak nie są one adekwatne do opisanych objawów. Kluczowe w tej analizie jest zrozumienie, że transformator w prawidłowych warunkach pracy powinien wykazywać stabilność napięcia oraz prądu, co potwierdza jego poprawną funkcjonalność. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek anomalii, istotne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy obciążenia oraz charakterystyki podłączonych odbiorników, aby uniknąć mylnych wniosków związanych z uszkodzeniami transformatora.

Pytanie 7

W instalacji elektrycznej z napięciem nominalnym 230 V, skonstruowanej w systemie TN-S, działa urządzenie, które należy do pierwszej klasy ochronności. Jakie środki powinny być wdrożone, aby zapewnić dodatkową ochronę przed porażeniem w tym urządzeniu?

A. Połączyć obudowę z przewodem ochronnym

B. Zainstalować transformator redukcyjny

C. Ułożyć dodatkową warstwę izolacyjną na podłożu

D. Wykonać lokalne połączenia wyrównawcze

Miejscowe połączenia wyrównawcze, choć są ważnym elementem ochrony przeciwporażeniowej, nie wystarczą samodzielnie w przypadku urządzenia klasy I. Ich głównym celem jest zredukowanie różnic potencjałów między różnymi elementami metalowymi w danym obszarze, co może być istotne w instalacjach, gdzie występują metalowe obudowy różnych urządzeń. Jednak w kontekście urządzenia, które już wymaga połączenia z przewodem ochronnym, takie działania stają się niewystarczające i mogą prowadzić do mylnych wniosków dotyczących bezpieczeństwa. Ułożenie dodatkowej warstwy izolacji na podłożu nie jest odpowiednim środkiem w przypadku urządzeń klasy I, ponieważ nie rozwiązuje problemu potencjalnego porażenia prądem, a jedynie zwiększa izolacyjność, co nie jest wystarczające, jeżeli urządzenie jest narażone na uszkodzenia mechaniczne lub nieprawidłowe użytkowanie. Zainstalowanie transformatora obniżającego napięcie również nie rozwiązuje problemów z ochroną przeciwporażeniową, ponieważ takie urządzenia mogą nadal stwarzać ryzyko, gdy nie będą prawidłowo uziemione. Właściwe podejście do ochrony elektrycznej wymaga analizy całej instalacji i zastosowania odpowiednich środków ochronnych, zgodnych z normami, takimi jak PN-IEC 60364, które precyzują wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 8

Jaką wartość ma maksymalna dopuszczalna rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego łączącego uziom z dostępnością przewodzącą dla znamionowego prądu różnicowego I_N = 30 mA oraz napięcia dotykowego 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 830 Ω

B. 2 000 Ω

C. 4 000 Ω

D. Około 1 660 Ω

Wybór niewłaściwej rezystancji uziomu może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zwiększone ryzyko porażenia prądem. Odpowiedzi sugerujące rezystancję 830 Ω, 2 000 Ω czy 4 000 Ω są nieprawidłowe, ponieważ nie spełniają norm bezpieczeństwa dotyczących ochrony przeciwporażeniowej. Na przykład, wartość 830 Ω jest zbyt niska w kontekście wymaganej ochrony, co może prowadzić do zbyt wysokiego prądu dotykowego, a tym samym zwiększenia ryzyka porażenia. Z kolei wartości 2 000 Ω i 4 000 Ω są zdecydowanie za wysokie, co powoduje, że prąd różnicowy nie ma wystarczającej drogi do ziemi, co skutkuje niewłaściwym działaniem zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Takie podejście może prowadzić do sytuacji, w której urządzenia ochronne nie zadziałają w odpowiednim momencie, co stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia użytkowników. W związku z tym, ważne jest, aby projektanci instalacji elektrycznych i technicy kierowali się normami, które umożliwiają prawidłowe dobranie wartości rezystancji uziomu, aby zapewnić bezpieczeństwo w codziennym użytkowaniu instalacji elektrycznych. Ustalając właściwą rezystancję, można nie tylko chronić ludzi, ale również zminimalizować ryzyko uszkodzeń sprzętu elektrycznego.

Pytanie 9

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Przerwa w obwodzie twornika

B. Zabrudzony komutator

C. Wystająca izolacja między działkami komutatora

D. Nieodpowiednio dobrane szczotki

Zabrudzony komutator, choć może wpływać na działanie silnika, nie jest główną przyczyną braku reakcji silnika na załączenie napięcia. Zabrudzenie komutatora prowadzi do problemów z przewodnictwem prądu i może powodować niestabilne działanie lub przerywanie pracy silnika, jednak nie powoduje całkowitego braku reakcji na napięcie. Nieprawidłowo dobrane szczotki również mogą przyczyniać się do słabego kontaktu z komutatorem, co wpływa na wydajność, ale nie wyklucza możliwości działania silnika w przypadku przyłożenia napięcia. Wystająca izolacja między działkami komutatora może prowadzić do lokalnych zwarć, ale z reguły nie blokuje całkowicie funkcji silnika. W praktyce, aby uniknąć mylnych wniosków, należy dokładnie analizować objawy i zrozumieć, jak każdy element układu wpływa na jego funkcjonowanie. Kluczowe jest, by podczas diagnostyki silników prądu stałego podejść do problemu z perspektywy systemowej, rozpatrując wszystkie potencjalne przyczyny, a nie tylko te, które wydają się oczywiste. Właściwe techniki diagnostyczne oraz regularne przeglądy mogą pomóc w identyfikacji problemów zanim staną się poważnymi usterkami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie inżynierii elektrycznej.

Pytanie 10

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm² na przewody DY 1,5 mm² w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Obniżenie napięcia roboczego

B. Wzrost rezystancji pętli zwarcia

C. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów

D. Wzrost obciążalności prądowej instalacji

Wymiana przewodów ADG na przewody DY w instalacji elektrycznej przynosi szereg korzyści, w tym zwiększenie obciążalności prądowej. Przewody DY, zgodne z normą PN-IEC 60227, charakteryzują się lepszymi właściwościami przewodzenia prądu elektrycznego, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Ich konstrukcja wykonana z materiałów o lepszej przewodności, takich jak miedź, pozwala na większe prądy robocze bez ryzyka przegrzania. Dla przykładu, w instalacjach o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jak kuchnie elektryczne czy systemy grzewcze, wyższa obciążalność prądowa jest niezbędna do zapewnienia stabilności działania urządzeń. W praktyce oznacza to, że instalacje z przewodami DY mogą skuteczniej obsługiwać większe obciążenia, co jest zgodne z zasadą projektowania instalacji elektrycznych, by nie przekraczać maksymalnych obciążeń przewodów. Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy również dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy całego systemu elektrycznego, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 11

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: P_N = 11 kW, U_N = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C20

B. S303 C32

C. S303 C40

D. S303 C25

Wybór niewłaściwego wyłącznika nadprądowego dla obwodu zasilania silnika klatkowego może wynikać z niepełnego zrozumienia obliczeń prądowych lub zasad doboru zabezpieczeń. Na przykład, odpowiedź S303 C25 może wydawać się atrakcyjna z uwagi na to, że wartość 25 A jest zbliżona do obliczonego prądu roboczego; jednak to podejście ignoruje istotny aspekt związany z ochroną przed przeciążeniem. W praktyce, wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość znamionową co najmniej 125% prądu roboczego silnika, aby skutecznie zareagować na chwilowe przeciążenia, które są normalne w pracy silników indukcyjnych. Z kolei wybór S303 C20 obniża margines bezpieczeństwa, co może prowadzić do niepożądanych wyłączeń w przypadku większych obciążeń. Odpowiedź S303 C40 jest również niewłaściwa, ponieważ wyłącznik ten ma zbyt dużą wartość znamionową, co może prowadzić do braku ochrony przed przeciążeniem, a także zwiększa ryzyko uszkodzenia silnika w przypadku zwarcia. Kluczowe przy doborze wyłącznika jest więc zrozumienie nie tylko aktualnych parametrów obciążenia, ale także zachowań dynamicznych urządzeń elektrycznych, co składa się na prawidłowe zabezpieczenie instalacji elektrycznej zgodnie z normami i najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 12

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie TN-C wpływ mają

A. liczba przewodów umieszczonych w korytkach

B. metoda ułożenia przewodów w instalacji

C. materiał izolacyjny przewodów

D. przekrój żył przewodów

Odpowiedzi, które wskazują na inne czynniki niż przekrój żył przewodów, opierają się na niepełnym zrozumieniu zasady działania pętli zwarcia. Materiał izolacji przewodów, mimo że ma znaczenie dla bezpieczeństwa i wytrzymałości na działanie wysokich temperatur, nie wpływa na impedancję pętli zwarcia. Izolacja nie przewodzi prądu, a zatem jej właściwości nie wpływają na wartość oporności elektrycznej przewodów. Podobnie liczba przewodów ułożonych w korytkach nie ma bezpośredniego wpływu na impedancję pętli zwarcia. Chociaż większa liczba przewodów może zwiększać złożoność instalacji i wpływać na rozkład prądów, to sama impedancja pętli jest determinowana przez właściwości przewodów. Sposób ułożenia przewodów w instalacji, chociaż może mieć wpływ na niektóre parametry, również nie zmienia impedancji pętli zwarcia w sposób znaczący. Typowe błędy myślowe polegają na myleniu wpływu materiałów i układów instalacyjnych na parametry elektryczne. W praktyce, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie zabezpieczeń w instalacjach TN-C, kluczowe jest skupienie się na odpowiednim doborze przekroju przewodów, co pozwala na efektywne zarządzanie ryzykiem oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 13

Aby przeprowadzić pomiar rezystancji metodą techniczną, należy przygotować

A. mostek Thomsona

B. mostek Wheatstone'a

C. amperomierz i woltomierz

D. omomierz oraz woltomierz

Istnieją różne metody pomiaru rezystancji, jednak nie wszystkie z nich są odpowiednie do pomiarów technicznych w tym kontekście. Wykorzystanie mostka Wheatstone'a do pomiaru rezystancji jest jedną z popularnych metod, ale nie jest to podejście, które wykorzystuje amperomierz i woltomierz bezpośrednio. Mostek Wheatstone'a działa na zasadzie porównywania nieznanej rezystancji z rezystancjami znanymi, co wymaga bardziej złożonego układu, w którym zbalansowanie mostka jest kluczowe. Dodatkowo, mostek Thomsona, chociaż również używany do pomiaru rezystancji, jest bardziej skomplikowany i odnosi się do sytuacji, w których występują dodatkowe czynniki wpływające na pomiar, takie jak temperatura. Z kolei omomierz to urządzenie elektroniczne, które mierzy rezystancję i robi to automatycznie, ale w kontekście pytania o metodę techniczną, pomiar za pomocą omomierza nie odzwierciedla zasady Ohma w sposób bezpośredni, ponieważ nie uwzględnia pomiaru napięcia i natężenia prądu. Często pojawiają się mylne interpretacje, które prowadzą do przekonania, że inne urządzenia mogą zastąpić amperomierz i woltomierz. Kluczowe jest zrozumienie, że podstawowym warunkiem prawidłowego pomiaru rezystancji jest zastosowanie metody, która opiera się na bezpośrednich pomiarach napięcia i natężenia prądu, co umożliwia dokładne obliczenie rezystancji zgodnie z zasadą Ohma.

Pytanie 14

Jaką maksymalną wartość prądu ustawioną na przekaźniku termobimetalowym można zastosować w obwodzie zasilania silnika asynchronicznego o parametrach znamionowych U_N = 400 V, P_N = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It = 1,05 A

B. It = 0,88 A

C. It = 1,33 A

D. It = 1,15 A

Wybór wartości prądu zadziałania na poziomie 0,88 A, 1,05 A czy 1,33 A nie uwzględnia istotnych zasad dotyczących zabezpieczania silników elektrycznych. Ustawienie przekaźnika na wartość 0,88 A jest zbyt niskie i nie pozwoli na odpowiednią ochronę silnika. Tego typu wartość może sprawić, że przekaźnik będzie zbyt szybko reagował na normalne, krótkotrwałe przeciążenia, co prowadziłoby do częstych wyłączeń i nieuzasadnionych przestojów w pracy urządzenia. Ustalenie prądu zadziałania na 1,05 A z kolei nie zapewnia odpowiedniego marginesu, co może skutkować brakiem ochrony w sytuacjach, gdy silnik doświadcza chwilowych wzrostów obciążenia. Zatem, przekaźnik zadziałałby w momencie, gdy obciążenie jest wciąż akceptowalne, co prowadziłoby do potencjalnych uszkodzeń. Z kolei ustawienie na 1,33 A wiąże się z ryzykiem, że silnik będzie działał z przeciążeniem przez dłuższy czas, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia uzwojeń. W praktyce, odpowiednie wartości prądu zadziałania powinny być ustalane na podstawie analizy obciążenia oraz zastosowanych norm, które zalecają wartości w granicach 1,1 do 1,2-krotności prądu znamionowego dla skutecznej ochrony silnika przed przeciążeniem. Ignorowanie tych zasad prowadzi do nieefektywności w zabezpieczeniach oraz zwiększa ryzyko awarii.

Pytanie 15

Które z poniższych zjawisk nie wpływa na pogorszenie jakości energii elektrycznej?

A. Przepięcia

B. Wahania napięcia

C. Obecność harmonicznych

D. Czystość powietrza

Przepięcia są poważnym problemem w kontekście jakości energii elektrycznej. Mogą powodować uszkodzenia sprzętu, prowadzić do przerw w dostawie energii oraz wpływać na stabilność całego systemu energetycznego. Często wynikają z wyładowań atmosferycznych lub operacji łączeniowych w sieci. Wahania napięcia, z kolei, mogą powodować niestabilność w działaniu urządzeń elektrycznych. Jest to szczególnie istotne w przypadku sprzętu precyzyjnego, który wymaga stałego napięcia do prawidłowego funkcjonowania. Zbyt duże wahania mogą prowadzić do awarii, skrócenia żywotności urządzeń i zwiększenia zużycia energii. Obecność harmonicznych w sieci elektrycznej to kolejny czynnik pogarszający jakość energii. Harmoniczne mogą prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, transformatorów i innych urządzeń, co w efekcie może powodować ich uszkodzenia. Zawartość harmonicznych jest szczególnie problematyczna w sieciach z dużą ilością urządzeń zasilanych prądem nieliniowym, takich jak zasilacze impulsowe czy urządzenia z regulacją mocy. Wszystkie te zjawiska wpływają na jakość energii elektrycznej i są istotne z punktu widzenia eksploatacji maszyn oraz urządzeń elektrycznych. Dlatego ich kontrola i minimalizacja jest kluczowa dla zapewnienia wysokiej jakości dostarczanej energii.

Pytanie 16

Jaką czynność konserwacyjną silnika prądu stałego można zrealizować podczas jego inspekcji w trakcie działania?

A. Weryfikacja stanu osłon elementów wirujących

B. Czyszczenie komutatora

C. Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilającym

D. Weryfikacja stanu szczotkotrzymaczy

Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilania, sprawdzenie stanu szczotkotrzymaczy i czyszczenie komutatora to rzeczy, które musimy robić tylko, gdy silnik jest wyłączony. Robiąc to podczas pracy silnika, można się narazić na porażenie prądem albo uszkodzenie innych elementów. Amperomierz monitoruje prąd w obwodzie, a jego zmiana w trakcie działania silnika mogłaby spowodować naprawdę niebezpieczne sytuacje, jak zwarcia czy zniszczenie obwodów. Szczotkotrzymacze i komutator są super ważne, jeśli chodzi o działanie silnika – więc ich sprawdzanie i czyszczenie powinno się odbywać, gdy maszyna jest wyłączona, żeby uniknąć uszkodzeń i dobrze przeprowadzić konserwację. Ignorowanie tych zasad nie jest mądre i może prowadzić do poważnych problemów, jak uszkodzenie sprzętu czy nawet kontuzje pracowników. Właściwie, takie podejście do konserwacji jest niezgodne z przepisami i odbiega od tego, co w branży uznaje się za najlepsze praktyki – czyli, że wszystkie prace konserwacyjne muszą być wykonywane w bezpiecznych warunkach.

Pytanie 17

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. koło pasowe

B. klatka wirnika

C. czujnik temperatury

D. wlot powietrza

Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 18

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 110 V DC

B. 50 V AC

C. 12 V AC

D. 230 V AC

Wybór napięcia zasilania lampy w strefie 0 łazienki powinien być przemyślany, gdyż nieodpowiednie napięcie może prowadzić do poważnych zagrożeń. Zasilanie 50 V AC, mimo że jest bezpieczniejsze niż standardowe 230 V AC, wciąż może nie spełniać norm dotyczących obszarów o podwyższonym ryzyku, takich jak strefa 0, gdzie kontakt z wodą jest niemal pewny. To napięcie, będąc wyższym niż 12 V, może w sytuacji awaryjnej, na przykład w przypadku uszkodzenia izolacji, stwarzać ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Co więcej, napięcie 230 V AC jest zdecydowanie nieodpowiednie w tych warunkach, gdyż jest standardowym napięciem w domowych instalacjach elektrycznych, które może być niebezpieczne w obszarze narażonym na kontakt z wodą. Z kolei 110 V DC również nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ takie napięcie nie jest powszechnie stosowane w instalacjach oświetleniowych, a jego użycie w strefie 0 może nie zapewnić odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Kluczowe jest, aby pamiętać o zasadach bezpieczeństwa, które są zgodne z normami, takimi jak IEC 60364, które zalecają stosowanie niskiego napięcia w miejscach, gdzie ryzyko kontaktu z wodą jest najwyższe. Dlatego stosowanie 12 V AC jest jedynym rozwiązaniem, które spełnia wymogi bezpieczeństwa i gwarantuje minimalizację ryzyka w łazienkach.

Pytanie 19

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian

B. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ

C. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej

D. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ

Dobrze, że to przemyślałeś. Myśl, że zwiększenie przekroju przewodów to zawsze dobry pomysł, nie do końca jest słuszne. W tym przypadku, spadek napięcia na poziomie 9 V w instalacji 230 V jest w dopuszczalnym zakresie, więc nie trzeba nic zmieniać. Zwiększenie kabli może przecież wprowadzić dodatkowe koszty, a także sprawić, że cała instalacja będzie cięższa i większa. A jeśli chodzi o zmniejszanie przekroju żył kabla WLZ, to totalnie nie ma sensu, bo to może prowadzić do jeszcze większych strat napięcia i przegrzewania. Więc generalnie, jeśli wszystko jest w normie, nic nie rób, nie ma co komplikować życia bez potrzeby. Pamiętaj, że dokładne obliczenia i znajomość norm, takich jak PN-IEC 60364, to klucz do robienia dobrych decyzji przy projektowaniu instalacji elektrycznych.

Pytanie 20

Jak zastosowanie w instalacji puszek rozgałęźnych o stopniu ochrony IP 43 zamiast wymaganych w projekcie o stopniu ochrony IP44 wpłynie na jej jakość?

A. Poprawi się klasa ochrony.

B. Poprawi się klasa izolacji.

C. Zmniejszy się odporność na wilgoć.

D. Zmniejszy się odporność na pył.

Stwierdzenie, że wybór puszek IP 43 zamiast IP 44 poprawia ochronność, to poważny błąd. Odpowiedzi mówiące o poprawie ochronności są mylące. IP 43 ma gorszą klasę ochronności niż IP 44, więc rzeczywiście bardziej naraża nas na wilgoć i pył. IP 44 lepiej chroni przed wnikaniem ciał stałych i cieczy, co jest mega ważne, zwłaszcza w instalacjach elektrycznych, które mogą być na ciężkich warunkach atmosferycznych. Jeśli zmienisz z IP 44 na IP 43, to twoja instalacja będzie bardziej narażona na uszkodzenia, a to się nie opłaca. To jakby nie zabezpieczać dobrego sprzętu elektronicznego – nie ma sensu. A jeszcze musisz pamiętać, że klasa izolacji to coś innego i nie jest to związane z klasą ochrony IP. Użycie puszek o niższej ochronie może prowadzić do kłopotów, jak awarie elektryczne, a to zagraża bezpieczeństwu ludzi korzystających z tych instalacji. Dlatego warto dobrze dobierać komponenty, żeby zachować standardy bezpieczeństwa.

Pytanie 21

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zwiększy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zmniejszy się dwukrotnie

D. Zwiększy się czterokrotnie

Myśląc o tym, co się dzieje, gdy długość spirali grzejnej się zmniejsza, niektórzy mogą pomyśleć, że moc grzejnika maleje. To jednak nie jest prawda, bo opór elektryczny elementu grzewczego zmienia się bezpośrednio w zależności od długości spirali. Kiedy skracasz spiralę, opór również spada, a to prowadzi do wzrostu mocy grzejnika, a nie do jej zmniejszenia. Niektóre błędne odpowiedzi sugerują, że zmiana długości spirali może negatywnie wpływać na efektywność urządzenia, a to nie ma sensu w świetle praw fizyki. W rzeczywistości, wzór P = U²/R wyraźnie pokazuje, że moc rośnie, skoro opór spada. Takie nieporozumienia mogą brać się z tego, że nie każdy do końca rozumie, jak opór, moc i napięcie się łączą, co jest kluczowe przy projektowaniu i używaniu grzejników. Fajnie by było, żeby przy analizowaniu takich zmian brać pod uwagę wszystkie zmienne, żeby uniknąć nieporozumień.

Pytanie 22

Dla układu o parametrach U₀ = 230 V, Ia = 100 A oraz Z_s = 3,1 Ω działającego w systemie TN-C nie działa efektywnie dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem, ponieważ

A. opór uziemienia jest zbyt niski

B. impedancja pętli zwarcia jest zbyt duża

C. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska

D. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt duży

Odpowiedzi wskazujące na problemy z rezystancją izolacji stanowiska oraz rezystancją uziomu bazują na niepełnym zrozumieniu mechanizmów ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym w kontekście układów TN-C. Rezystancja izolacji odnosi się do zdolności izolacji przewodów do zapobiegania przepływowi prądu do ziemi, co jest istotne, ale nie wpływa bezpośrednio na skuteczność działania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Niska rezystancja izolacji może być korzystna, ale nie rozwiązuje problemu, jeśli impedancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka, co jest kluczowe dla prawidłowego działania zabezpieczeń. Z kolei rezystancja uziomu, która jest zbyt mała, również nie jest czynnikiem wpływającym na bezpieczeństwo w tym kontekście, gdyż może prowadzić do sytuacji, w której prąd zwarciowy nie osiągnie wymaganych wartości do zadziałania zabezpieczeń. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie niskiej rezystancji uziomu z poprawnością działania ochrony, podczas gdy to właśnie impedancja pętli zwarcia ma zasadnicze znaczenie. Zrozumienie, że to impedancja pętli zwarcia wpływa na czas reakcji zabezpieczeń, a nie pojedyncze elementy systemu, jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 23

W systemach elektrycznych o niskim napięciu uzupełniająca ochrona przed porażeniem elektrycznym polega na

A. zainstalowaniu podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej

B. umieszczeniu elementów czynnych poza zasięgiem rąk

C. zastosowaniu separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika

D. wykonaniu ochronnych połączeń wyrównawczych miejscowych

Różnorodność odpowiedzi, które nie odnoszą się do wykonania ochronnych połączeń wyrównawczych, prowadzi do nieporozumień w zakresie ochrony przeciwporażeniowej. Zastosowanie separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika może w pewnych sytuacjach zwiększyć bezpieczeństwo, jednak nie jest to wystarczająca metoda ochrony w przypadku uszkodzenia. Separacja nie eliminuje ryzyka porażenia, a w praktyce może prowadzić do sytuacji, w których elementy instalacji wciąż mogą być naładowane pomimo wyłączenia zasilania. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki to kolejna koncepcja, która, choć może zwiększać bezpieczeństwo, nie eliminuje ryzyka kontaktu z elementami pod napięciem, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych. Instalowanie podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej jest również skutecznym rozwiązaniem, ale w kontekście ochrony przed uszkodzeniami nie może zastąpić połączeń wyrównawczych, które bezpośrednio minimalizują potencjał elektryczny. Wszystkie te metody są ważne, jednak ich zastosowanie powinno być uzupełnione o odpowiednie połączenia wyrównawcze dla pełnej ochrony przed porażeniem.

Pytanie 24

W pomieszczeniu zainstalowano 40 żarówek o mocy 75 W każda. Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do zabezpieczenia jednofazowej instalacji oświetleniowej zasilanej napięciem 230 V?

A. C6

B. C10

C. B6

D. B16

Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ dobór wyłącznika nadprądowego powinien być uzależniony od całkowitego obciążenia instalacji. W tym przypadku mamy do czynienia z 40 żarówkami o mocy 75 W każda, co daje łącznie 3000 W. Przy napięciu zasilania wynoszącym 230 V, całkowity prąd pobierany przez te żarówki można obliczyć za pomocą wzoru: I = P / U, co w naszym przypadku daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wyłącznik B16 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, ponieważ jest w stanie obsłużyć prąd do 16 A, co oznacza, że może znieść chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu żarówek. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenie jest głównie rezystancyjne, co jest typowe dla instalacji oświetleniowych. W praktyce, zastosowanie wyłącznika B16 w tym przypadku spełnia normy PN-IEC 60898-1, które regulują dobór zabezpieczeń nadprądowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę instalacji.

Pytanie 25

Podczas użytkowania instalacji elektrycznych w pobliżu urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem niedozwolone są prace (z wyłączeniem prac określonych w instrukcji eksploatacji dotyczących obsługi)?

A. dotyczące wymiany wkładek bezpiecznikowych oraz żarówek lub świetlówek w nienaruszonej obudowie i oprawie

B. związane z konserwacją i renowacjami instalacji oraz odbiorników elektrycznych

C. przy realizacji prób i pomiarów zgodnie z instrukcjami lub wskazówkami bhp na poszczególnych stanowiskach pracy

D. przy użyciu specjalnych środków wskazanych w szczegółowych instrukcjach stanowiskowych, zapewniających bezpieczne wykonanie pracy

Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, jest w porządku. Przy pracach nad konserwacją i remontem instalacji elektrycznych rzeczywiście trzeba zawsze wyłączać zasilanie. Bezpieczeństwo jest najważniejsze, a prąd potrafi być groźny, więc lepiej nie ryzykować. Zawsze przed wymianą jakiejkolwiek części warto upewnić się, że napięcie nie płynie. Na przykład, jeśli zmieniasz uszkodzoną instalację, to najlepszym pomysłem jest wyłączenie odpowiednich obwodów. No i procedura Lockout-Tagout (LOTO) jest po prostu kluczowa! Dzięki niej nie ma szans, że ktoś przez przypadek włączy prąd, gdy ty akurat pracujesz. Wydaje mi się, że trzymanie się tych zasad nie tylko chroni ludzi, ale także sprawia, że wszystko jest zgodne z BHP i normami bezpieczeństwa, które są naprawdę ważne w tej branży.

Pytanie 26

Jakie z wymienionych działań należy do inspekcji urządzenia napędowego z elektrycznym silnikiem podczas jego pracy?

A. Weryfikacja czystości obudowy

B. Zbadanie poziomu nagrzewania obudowy i łożysk

C. Kontrola stanu zamocowania osłony wentylatora

D. Sprawdzenie urządzeń ochronnych

W niniejszym przypadku wybór odpowiedzi dotyczącej sprawdzania czystości obudowy, kontroli urządzeń zabezpieczających oraz stanu zamocowania osłony wentylatora, choć istotny w kontekście ogólnego utrzymania urządzenia, nie odnosi się bezpośrednio do oględzin w ruchu. Sprawdzanie czystości obudowy, mimo że ma znaczenie dla trwałości materiałów i estetyki, nie dostarcza istotnych informacji o stanie technicznym urządzenia w trakcie pracy. Kontrola urządzeń zabezpieczających jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa, ale jej analiza zazwyczaj odbywa się w trybie postoju, a nie podczas eksploatacji. Natomiast kontrola stanu zamocowania osłony wentylatora, choć istotna, nie daje pełnego obrazu w kontekście oceny wydajności termicznej. Pomija ona kluczowy aspekt, jakim jest monitorowanie temperatury łożysk i obudowy, które są bezpośrednio narażone na działanie sił operacyjnych. Często zdarza się, że osoby oceniające stan urządzenia koncentrują się na aspektach wizualnych lub zabezpieczających, zapominając o fundamentalnym znaczeniu parametrów operacyjnych, takich jak temperatura. Ignorowanie tych czynników może prowadzić do poważnych awarii oraz kosztownych przestojów, co podkreśla znaczenie prawidłowego podejścia do monitorowania stanu technicznego urządzenia w trakcie jego pracy.

Pytanie 27

Czas pomiędzy kolejnymi kontrolami oraz próbami instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych zbiorowego użytku nie powinien przekraczać okresu

A. 5 lat

B. 3 lata

C. 1 rok

D. 2 lata

Odpowiedź '5 lat' jest jak najbardziej zgodna z przepisami prawa i normami bezpieczeństwa, które dotyczą elektryki w budynkach. Ustalono ten okres, żeby zapewnić bezpieczeństwo dla użytkowników i zmniejszyć ryzyko awarii. Regularne przeglądy co pięć lat pomagają dostrzegać ewentualne usterki, zużycie materiałów albo niezgodności ze standardami. W budynkach wielorodzinnych, gdzie mieszka dużo ludzi, ważne jest, żeby instalacje były nie tylko sprawne, ale też bezpieczne. Jakby przeglądy były robione rzadziej, mogłoby to spowodować poważne zagrożenia, jak pożar czy porażenie prądem. W praktyce dobrze jest nie tylko trzymać się tej pięcioletniej zasady, ale i wprowadzać częstsze przeglądy, jeśli widzisz, że instalacja ma jakieś oznaki zużycia albo w przypadku obiektów, które są w większym ryzyku.

Pytanie 28

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas realizacji prac przy linii napowietrznej, która została odłączona od zasilania?

A. Realizowanie pracy w zespole

B. Ogrodzenie terenu, na którym prowadzone są prace

C. Przyłączenie wyłączonej linii do uziemienia

D. Używanie sprzętu izolacyjnego

Wykonywanie prac zespołowo, ogrodzenie miejsca wykonywania pracy oraz uziemienie wyłączonej linii to kluczowe środki ostrożności, które są istotne w kontekście bezpieczeństwa przy pracach przy linii napowietrznej. Pracowanie w zespole pozwala na lepszą koordynację działań oraz szybszą reakcję w sytuacjach awaryjnych, co jest niezbędne w okolicznościach, gdzie ryzyko wypadku jest wyższe. Ogrodzenie miejsca pracy jest podstawowym działaniem w celu zabezpieczenia obszaru, co zapobiega nieautoryzowanemu dostępowi osób trzecich oraz minimalizuje ryzyko przypadkowych incydentów. Uziemienie wyłączonej linii jest fundamentalną praktyką, gdyż pozwala na odprowadzenie wszelkich ładunków elektrycznych, które mogą występować na linii, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracowników. Ignorowanie tych praktyk może prowadzić do tragicznych konsekwencji, dlatego też każdy pracownik powinien być odpowiednio przeszkolony w zakresie zastosowania tych środków. W branży energetycznej nieprzestrzeganie zasad BHP i standardów, takich jak normy IEC, może skutkować poważnymi wypadkami, dlatego tak istotne jest, aby każdy pracownik był świadomy i przestrzegał ustalonych procedur.

Pytanie 29

W tabeli zestawiono wyniki pomiarów rezystancji izolacji różnych instalacji elektrycznych, przeprowadzonych podczas prób odbiorczych. Która z instalacji znajduje się w złym stanie technicznym, wykluczającym jej eksploatację?

	Instalacja	Rezystancja izolacji, MΩ
A.	SELV	0,9
B.	FELV	0,9
C.	230 V/400 V	1,5
D.	400 V/ 690 V	1,2

A. C.

B. A.

C. B.

D. D.

Wybór innej odpowiedzi niż B może wynikać z niedostatecznego zrozumienia kryteriów oceny stanu technicznego instalacji elektrycznych. Wiele osób przypuszcza, że wszystkie wartości rezystancji izolacji są akceptowalne, jeśli mieszczą się w pewnym zakresie, co jest błędnym podejściem. Każda instalacja elektryczna ma określone normy, które muszą być przestrzegane, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność. W przypadku instalacji elektrycznych, normy takie jak IEC 60364 wyraźnie wskazują, że rezystancja izolacji poniżej 1 MΩ jest niebezpieczna. Przypuszczenie, że wartości takie jak 1 MΩ są jedynie orientacyjne, ignoruje poważne zagrożenia związane z niską rezystancją, takie jak ryzyko pożaru lub porażenia prądem. Odpowiedzi inne niż B mogą również wskazywać na mylne zrozumienie pojęcia rezystancji izolacji, gdzie sądzono, że im wyższa wartość, tym lepiej, ale bez odniesienia do kontekstu użytkowego. Ignorowanie wpływu rezystancji na bezpieczeństwo eksploatacji prowadzi do poważnych konsekwencji, dlatego tak istotne jest stosowanie się do standardów i dobrych praktyk w każdej instalacji elektrycznej. W kontekście praktycznym, brak regularnych pomiarów i konserwacji instalacji, co może być przyczyną niskiej rezystancji, jest kolejnym typowym błędem, który może prowadzić do tragedii. Utrzymanie właściwych wartości rezystancji nie tylko chroni użytkowników, ale również zapewnia długowieczność samej instalacji.

Pytanie 30

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie fazowym i neutralnym

B. w przewodzie fazowym i fazowym

C. w przewodzie neutralnym i ochronnym

D. w przewodzie fazowym i ochronnym

Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 31

W instalacjach oświetleniowych w mieszkaniach nie wolno używać opraw oświetleniowych stałych i regulowanych wykonanych w klasie ochronności

A. I

B. II

C. III

D. 0

Odpowiedź 0 jest ok, bo w mieszkaniach nie powinniśmy używać opraw oświetleniowych klasy ochronności 0. One nie mają żadnej dodatkowej izolacji, a to znaczy, że mogą być niebezpieczne, zwłaszcza gdy mówimy o kontaktach z prądem. Klasa ochronności 0 nie chroni przed prądami błądzącymi, a to niesie ryzyko, zwłaszcza tam, gdzie są wilgotne powierzchnie, jak w łazienkach. Z norm PN-IEC 61140 i PN-EN 60598 wynika, że najlepiej używać opraw przynajmniej klasy I, które mają uziemienie i dodatkowe zabezpieczenia. W praktyce, jeśli wybierzemy oprawy klasy I lub II, zwiększamy bezpieczeństwo, co w domowych warunkach jest bardzo ważne. W miejscach, gdzie może być woda, naprawdę warto postawić na oprawy odpowiedniej klasy, żeby zminimalizować ryzyko porażenia prądem.

Pytanie 32

Jaką minimalną wartość rezystancji powinno się zmierzyć w ścianach i podłodze w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, aby zabezpieczenie przed dotykiem pośrednim było efektywne?

A. 25 kΩ

B. 50 kΩ

C. 10 kΩ

D. 75 kΩ

Wybór wartości rezystancji mniejszej niż 50 kΩ, jak 25 kΩ, 75 kΩ czy 10 kΩ, wynika z niewłaściwego rozumienia zasad ochrony przeciwporażeniowej. Rezystancja na poziomie 25 kΩ jest zdecydowanie zbyt niska dla urządzeń o napięciu 400 V, co może prowadzić do nieakceptowalnego ryzyka porażenia prądem. Niższe wartości oznaczają, że w przypadku awarii izolacji, prąd może przepływać do ziemi, co stwarza poważne zagrożenie dla operatorów. Z kolei wartość 75 kΩ, choć może wydawać się bezpieczna, jest niewystarczająca w kontekście niektórych norm, które jednoznacznie wskazują na 50 kΩ jako minimalny wymagany standard dla izolacji. W przypadku 10 kΩ, jest to wręcz niebezpieczne, ponieważ taka rezystancja zwiększa ryzyko przepływu prądu przez ciało człowieka w sytuacjach awaryjnych. Wartości rezystancji muszą być zgodne z zaleceniami norm, aby zapewnić odpowiednią ochronę przed niebezpieczeństwem elektrycznym. Pamiętajmy, że ochrona przeciwporażeniowa to nie tylko odpowiednie urządzenia, ale również zapewnienie właściwych warunków instalacyjnych i regularne kontrole ich stanu. Niewłaściwe podejście do tego zagadnienia może prowadzić do krytycznych sytuacji w miejscach pracy.

Pytanie 33

Którą z poniższych czynności pracownik ma prawo wykonać bez zlecenia osób nadzorujących jego pracę?

A. Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego

B. Zamiana izolatora na linii napowietrznej nn

C. Renowacja rozdzielnicy po likwidacji pożaru

D. Zlokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn

Pozostałe czynności, takie jak wymiana izolatora na linii napowietrznej nn, remont rozdzielnicy po ugaszeniu pożaru oraz lokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn, wymagają wcześniejszego polecenia osób dozorujących. Wymiana izolatora na linii napowietrznej nn jest pracą, która może wiązać się z dużym ryzykiem, w tym ryzykiem porażenia prądem elektrycznym. Takie zadanie powinno być zlecane przez wykwalifikowanych przełożonych, którzy mogą ocenić, czy warunki do pracy są wystarczająco bezpieczne. Podobnie, remont rozdzielnicy po ugaszeniu pożaru wymaga nie tylko oceny sytuacji przez osoby dozorujące, ale także upewnienia się, że wszystkie niebezpieczne elementy zostały odpowiednio zabezpieczone. Pracownicy muszą być świadomi, że prowadzenie prac w strefach potencjalnie niebezpiecznych, bez odpowiedniego nadzoru i polecenia, może prowadzić do poważnych wypadków. Lokalne przepisy BHP oraz wewnętrzne regulacje firmy ściśle określają, że takie działania powinny być prowadzone zgodnie z wytycznymi i pod nadzorem odpowiednich specjalistów, aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkich pracowników. Typowe błędy myślowe prowadzące do wniosków o samodzielnym podejmowaniu takich działań często wynikają z niedostatecznego zrozumienia procedur bezpieczeństwa oraz roli nadzoru w procesach roboczych.

Pytanie 34

Który z poniższych przyrządów pozwala na zidentyfikowanie przerwy w przewodzie PE techniką bezpośrednią?

A. Omomierz

B. Miernik upływu

C. Woltomierz

D. Detektor napięcia

Wskaźnik napięcia, woltomierz i miernik upływu to przyrządy, które mają swoje specyficzne zastosowania, ale nie są odpowiednie do lokalizowania braków ciągłości przewodu PE metodą bezpośrednią. Wskaźnik napięcia służy głównie do szybkiego sprawdzania obecności napięcia w obwodach, co nie dostarcza informacji o ciągłości przewodów. Ten przyrząd może jednak sugerować, czy w danym miejscu obwodu występuje napięcie, ale nie informuje o ewentualnych przerwach czy uszkodzeniach. Użycie wskaźnika napięcia w kontekście pomiaru ciągłości przewodu PE może prowadzić do błędnych wniosków, gdyż może być sytuacja, w której napięcie jest obecne, ale przewód nie jest w pełni sprawny. Woltomierz, choć jest bardziej zaawansowanym narzędziem do pomiaru napięcia, również nie dostarcza danych na temat ciągłości przewodów, ponieważ jego głównym celem jest pomiar napięcia między dwoma punktami. Z kolei miernik upływu służy do oceny strumienia prądu, który przepływa przez ciało lub inne masy, co nie jest bezpośrednio związane z lokalizowaniem braków ciągłości przewodu. Użycie tych przyrządów w kontekście problemów z przewodem PE może prowadzić do pominięcia krytycznych usterek, co zagraża bezpieczeństwu instalacji elektrycznej. Dlatego kluczowe jest stosowanie odpowiednich narzędzi, takich jak omomierz, aby zapewnić dokładność i niezawodność pomiarów w systemach elektrycznych.

Pytanie 35

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Zadziałanie przekaźnika termicznego

B. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń

C. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz

D. Zwarcie w obwodzie wirnika

Zadziałanie przekaźnika termicznego zazwyczaj wskazuje na nadmierne nagrzewanie się silnika, co w konsekwencji prowadzi do wyłączenia go w celu ochrony przed uszkodzeniem. Chociaż taki stan rzeczy może również skutkować zmniejszeniem obrotów, to nie jest on pierwotną przyczyną opisanego scenariusza, gdyż w przypadku zadziałania przekaźnika termicznego silnik zwykle zatrzymuje się całkowicie, a nie zmienia jedynie obroty. Z kolei zwarcie w obwodzie wirnika powoduje poważne uszkodzenia, a nie tylko spadek obrotów. Tego rodzaju usterka prowadzi do natychmiastowego wyłączenia silnika z powodu nadmiernego prądu, a nie delikatnego spadku wydajności. Ponadto, zbyt wysoka temperatura uzwojeń jest zwykle wynikiem niewłaściwego chłodzenia lub nadmiernego obciążenia, a nie bezpośrednią przyczyną nagłego spadku obrotów, co jest istotnym zagadnieniem w kontekście eksploatacji silników. Typowe błędy myślowe w tym przypadku polegają na myleniu symptomów z przyczynami; zrozumienie mechanizmu działania silnika indukcyjnego oraz jego zabezpieczeń jest kluczowe dla prawidłowej diagnostyki i utrzymania urządzeń w ruchu. Dlatego istotne jest stosowanie się do standardów eksploatacyjnych oraz okresowe przeglądy instalacji.

Pytanie 36

W systemach z stycznikami kategorii użytkowania DC-6 mogą być wykorzystywane

A. żarówki

B. lampy rtęciowe

C. świetlówki

D. lampy sodowe

Wybór świetlówek, lamp sodowych i lamp rtęciowych jako potencjalnych odpowiedzi na to pytanie jest mylący, ponieważ te typy źródeł światła mają różne właściwości, które wpływają na ich zastosowanie w układach prądu stałego, takich jak DC-6. Świetlówki, chociaż szeroko stosowane w oświetleniu, wymagają specjalnych układów elektronicznych do uruchamiania, co czyni je nieodpowiednimi dla prostych styczników stosowanych w układach DC-6. Dodatkowo, ich działanie opiera się na zjawisku wyładowania elektrycznego w gazie, co w połączeniu z prądem stałym może prowadzić do niestabilności i niewłaściwego działania. Lampy sodowe i rtęciowe z kolei są projektowane głównie z myślą o pracy w obwodach prądu przemiennego, a ich zastosowanie w systemach prądu stałego może prowadzić do przegrzewania się i uszkodzenia, ze względu na różnice w charakterystyce obciążeniowej. Te błędne podejścia wynikają z braku zrozumienia, jak różne źródła światła reagują na różne typy prądów oraz jakie są wymagania techniczne dla ich prawidłowego działania. Kluczowe jest, aby przy doborze elementów w instalacjach elektrycznych, opierać się na ich specyfikacjach technicznych oraz normach branżowych, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność działania całego systemu oświetleniowego.

Pytanie 37

Podczas wymiany uszkodzonego przewodu PEN w instalacji o napięciu do 1 kV, która jest trwale zamontowana, należy pamiętać, aby nowy przewód miał przekrój co najmniej

A. 10 mm2 Cu lub 10 mm2 Al

B. 10 mm2 Cu lub 16 mm2 Al

C. 16 mm2 Cu lub 10 mm2 Al

D. 16 mm2 Cu lub 16 mm2 Al

Wybór odpowiedzi 10 mm2 Cu lub 16 mm2 Al jako minimalnego przekroju przewodu PEN w instalacji do 1 kV jest zgodny z obowiązującymi standardami oraz najlepszymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych. Przewód PEN, który łączy funkcje przewodu neutralnego i ochronnego, odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa instalacji. W przypadku zastosowania przewodów miedzianych, minimalny przekrój 10 mm2 jest zgodny z normą PN-IEC 60364, która określa wymagania dla instalacji elektrycznych. Przewody aluminiowe muszą mieć większy przekrój, 16 mm2, ze względu na niższą przewodność elektryczną w porównaniu do miedzi. W praktyce, zastosowanie przewodu o odpowiednim przekroju zapewnia właściwe odprowadzanie prądu oraz minimalizuje ryzyko przegrzewania się przewodów, co z kolei zmniejsza ryzyko wystąpienia awarii instalacji. Dodatkowo, dobranie odpowiedniego przekroju przewodów wpływa na efektywność energetyczną instalacji oraz na jej długowieczność.

Pytanie 38

Który z poniższych rodzajów silników wyróżnia się najlepszą kontrolą prędkości obrotowej poprzez modyfikację wartości napięcia zasilającego?

A. Synchroniczny jawnobiegunowy

B. Prądu stałego

C. Asynchroniczny klatkowy

D. Asynchroniczny pierścieniowy

Silniki asynchroniczne, zarówno pierścieniowe, jak i klatkowe, mają swoje unikalne właściwości, ale nie są one idealne do precyzyjnej regulacji prędkości obrotowej poprzez zmianę napięcia zasilającego. W przypadku silników klatkowych, prędkość obrotowa jest głównie uzależniona od częstotliwości zasilania, co oznacza, że zmiana napięcia nie ma znaczącego wpływu na ich prędkość. Silniki te są bardziej efektywne w zastosowaniach, gdzie prędkość ma być stała, a zmiany wymagają stosowania bardziej skomplikowanych systemów regulacji, takich jak falowniki. Silniki pierścieniowe z kolei oferują pewne możliwości regulacji prędkości, ale są zazwyczaj bardziej złożone i kosztowne, co ogranicza ich zastosowanie w mniej wymagających aplikacjach. Silniki synchroniczne jawne polegają na synchronizacji z siecią zasilającą, co dodatkowo komplikuje regulację prędkości. Zatem, często błędnie uznaje się, że silniki asynchroniczne mogą konkurować z silnikami prądu stałego w zakresie regulacji prędkości. Kluczowym błędem jest myślenie, że zmiana napięcia w tych silnikach może równoważyć zmiany prędkości, co jest niezgodne z zasadami ich działania. W praktyce, wymaga to zastosowania bardziej skomplikowanych układów sterujących i nie zapewnia takiej elastyczności jak w przypadku silników prądu stałego.

Pytanie 39

Jaki stopień ochrony powinien posiadać silnik trójfazowy eksploatowany w pomieszczeniu narażonym na wybuch?

A. IP00

B. IP34

C. IP56

D. IP11

Stopień ochrony IP56 oznacza, że urządzenie jest całkowicie chronione przed kurzem oraz odporne na silne strumienie wody. W kontekście silnika trójfazowego pracującego w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem, taki stopień ochrony jest kluczowy, ponieważ zanieczyszczenia i wilgoć mogą negatywnie wpływać na jego wydajność oraz bezpieczeństwo. W przypadku zastosowań w strefach Ex, gdzie występują substancje łatwopalne, zgodność z normami takimi jak ATEX czy IECEx staje się obowiązkowa. Zastosowanie silnika z odpowiednim stopniem ochrony, jak IP56, minimalizuje ryzyko uszkodzeń oraz potencjalnych wybuchów. Przykładem może być użycie takich silników w przemysłach chemicznych, gdzie nie tylko trzeba dbać o bezpieczeństwo, ale także o ciągłość procesów produkcyjnych. Warto również pamiętać o regularnych przeglądach technicznych, które pozwalają na wczesne wykrywanie ewentualnych problemów związanych z ochroną przed pyłem i wodą.

Pytanie 40

Jakiego urządzenia pomiarowego należy użyć do określenia prędkości obrotowej wału silnika?

A. Higrometru termo.

B. Prądnicy tachometrycznej.

C. Tensometru mostkowego.

D. Pirometru

Wybór innych przyrządów pomiarowych, takich jak termohigrometr, mostek tensometryczny czy pirometr, jest niewłaściwy w kontekście pomiaru prędkości obrotowej wałów silników. Termohigrometr służy do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza, co nie ma związku z prędkością obrotową. Mostek tensometryczny, z kolei, jest używany do pomiaru napięcia i odkształceń w materiałach, a nie do pomiaru prędkości. Pirometr jest urządzeniem stosowanym do pomiaru temperatury ciał na podstawie promieniowania podczerwonego, co również nie ma zastosowania w kontekście prędkości obrotowej. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do takich wyborów, to nieprawidłowe skojarzenie funkcji przyrządów z ich zastosowaniami. W praktyce, skuteczne pomiary prędkości obrotowej wymagają zastosowania odpowiednich narzędzi, takich jak prądnica tachometryczna, które działają na zasadzie bezpośredniego pomiaru. Zrozumienie roli i funkcji różnych przyrządów pomiarowych jest kluczowe dla efektywnego i precyzyjnego monitorowania parametrów pracy maszyn.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej