Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 5 grudnia 2025 22:48
  • Data zakończenia: 5 grudnia 2025 23:01

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Etykiety Przed użyciem należy wstrząsnąć nie powinny być dodawane do opakowania zawierającego

A. zawiesinę
B. mieszankę
C. emulsję
D. roztwór wodny
Wybór odpowiedzi związanych z zawiesiną, emulsją lub mieszanką wskazuje na niepełne zrozumienie różnic pomiędzy tymi typami preparatów a roztworami wodnymi. Zawiesiny to systemy, w których cząstki stałe są rozproszone w cieczy, ale nie rozpuszczają się całkowicie. Tego rodzaju preparaty wymagają mieszania przed użyciem, ponieważ cząstki osiadają na dnie lub tworzą warstwę na powierzchni, co prowadzi do ich niejednorodności. Podobnie, emulsje, które są mieszaninami dwóch niemieszających się cieczy, również potrzebują mieszania, aby uzyskać stabilną formę. Natomiast mieszanki mogą odnosić się do różnych połączeń substancji, które mogą, ale nie muszą być jednorodne. Typowym błędem myślowym jest mylenie tych terminów oraz założenie, że wszystkie preparaty wymagają mieszania przed użyciem. W rzeczywistości, roztwór wodny, jako system jednorodny, jest wyjątkiem w tym kontekście. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe w kontekście zastosowań przemysłowych i laboratoryjnych, gdzie właściwe przygotowanie substancji ma bezpośredni wpływ na ich funkcjonalność oraz bezpieczeństwo użytkowania.
Pytanie 2

Co ułatwia uwalnianie substancji leczniczej z tabletki dojelitowej?

A. zasadowe środowisko jelit
B. otoczenie żelatynowe tabletki
C. kwasowe środowisko żołądka
D. otoczenie cukrowe tabletki
Otoczka żelatynowa tabletki, kwaśne środowisko żołądka oraz otoczka cukrowa tabletki nie są optymalnymi warunkami dla uwalniania substancji czynnych w kontekście tabletek dojelitowych. Otoczka żelatynowa, chociaż może ułatwiać połknięcie leku, nie jest dostosowana do uwalniania substancji czynnych w jelicie, ponieważ rozpuszcza się w ciepłym, kwaśnym środowisku żołądka. Takie uwolnienie może powodować przedwczesne wchłanianie leku, co jest niepożądane, zwłaszcza w przypadku substancji, które powinny działać w jelicie cienkim. Kwaśne środowisko żołądka, o pH w granicach 1,5–3,5, jest nieodpowiednie dla rozpuszczenia preparatów zaprojektowanych do działania w bardziej zasadowych warunkach jelita, co ogranicza ich efektywność. Otoczka cukrowa z kolei, choć estetyczna i smakowa, nie zapewnia odpowiedniego mechanizmu uwalniania leku w odpowiednim miejscu. Takie błędne podejścia do formułowania leku mogą skutkować obniżoną skutecznością oraz zwiększonym ryzykiem działań niepożądanych, dlatego ważne jest, aby projektować leki zgodnie z ich najważniejszymi właściwościami farmakokinetycznymi. Właściwe projektowanie form leków powinno uwzględniać nie tylko ich fizykochemiczne właściwości, ale również dynamiczne warunki, w jakich będą metabolizowane w organizmie.
Pytanie 3

Wyznacz molowe stężenie roztworu NaOH, jeśli do miareczkowania 25 mL tego roztworu użyto 10 mL roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/L?

A. 0,04 mol/L
B. 0,4 mol/L
C. 0,25 mol/L
D. 2,5 mol/L
Podczas analizy błędnych odpowiedzi, warto zwrócić uwagę na typowe mylne podejścia. Osoby, które wskazały stężenie 0,25 mol/L, mogą myśleć, że obliczając stężenie, wystarczy podzielić objętość HCl przez objętość NaOH, nie uwzględniając równowagi reakcji chemicznej, co prowadzi do niepoprawnych wyników. Z kolei odpowiedź 0,4 mol/L mogła wyniknąć z błędnej interpretacji proporcji molowych między reagentami, co jest kluczowe dla określenia stężenia. Odpowiedzi na poziomie 2,5 mol/L wskazują na zrozumienie tematu na bardzo podstawowym poziomie, gdzie uczestnicy mogą pomylić użycie jednostek miary, nie doceniając znaczenia konwersji objętości i stężenia do wspólnej jednostki, jaką jest mol/L. Prawidłowe podejście do obliczeń chemicznych wymaga zrozumienia, że stężenie molowe to stosunek moli substancji do objętości roztworu, a nie wynik prostych działań arytmetycznych. Właściwe zrozumienie chemicznych zasad obliczeń jest fundamentem w praktyce laboratoryjnej, a także w przemyśle chemicznym, gdzie precyzyjność ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności produkcji.
Pytanie 4

Podaj informację, którą należy przekazać pacjentowi przyjmującemu Euthyrox (Levothyroxinum natricum), odnoszącą się do metody podania.

A. Preparat można stosować równocześnie z produktami zawierającymi sole glinu
B. Preparat powinien być zażywany rano, na czczo, 30 minut przed pierwszym posiłkiem, popity niewielką ilością wody
C. Preparat należy przyjmować tuż przed snem, z małą ilością wody
D. Preparat można rozpuścić w soku owocowym, aby zatuszować nieprzyjemny zapach, i zażyć 30 minut przed posiłkiem
Odpowiedź wskazująca, że lek Euthyrox (Levothyroxinum natricum) należy przyjmować rano, na czczo, na 30 minut przed pierwszym posiłkiem, z niewielką ilością wody, jest zgodna z rekomendacjami dotyczącymi stosowania tego leku. Euthyrox jest stosowany w terapii niedoczynności tarczycy i jego wchłanianie jest silnie zależne od obecności pokarmu w przewodzie pokarmowym. Dlatego ważne jest, aby przyjmować go na czczo, co zapewnia maksymalne wchłanianie substancji czynnej. Najlepiej jest go przyjmować z niewielką ilością wody, ponieważ inne płyny, takie jak soki owocowe, mogą wpływać na jego wchłanianie. Przykładowo, sok grejpfrutowy oraz produkty zawierające żelazo, wapń czy sód mogą obniżać biodostępność lewotyroksyny. Praktykowanie tej metody podania leku zwiększa jego efektywność terapeutyczną oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Zgodnie z zaleceniami lekarzy oraz ulotkami leków, przestrzeganie tych wytycznych jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych.
Pytanie 5

Czym jest walsartan?

A. inhibitorem monoaminooksydazy
B. antagonistą receptora angiotensyny II
C. inhibitorem konwertazy angiotensyny
D. antagonistą receptorów histaminowych H1
Wybór odpowiedzi dotyczącej inhibitora monoaminooksydazy, antagonistów receptorów histaminowych H1 lub inhibitora konwertazy angiotensyny wskazuje na pewne nieporozumienia w zakresie farmakologii i mechanizmów działania leków. Inhibitory monoaminooksydazy (IMAO) to klasa leków stosowanych głównie w leczeniu depresji. Działają one poprzez hamowanie enzymu monoaminooksydazy, który rozkłada neurotransmitery, takie jak serotonina i norepinefryna, co prowadzi do ich zwiększonego stężenia w synapsach. Nie mają one jednak bezpośredniego wpływu na układ renina-angiotensyna, który jest kluczowy w regulacji ciśnienia krwi. Z kolei antagoniści receptorów histaminowych H1 są stosowani w leczeniu alergii, blokując receptor H1 dla histaminy, ale również nie mają związku z regulacją ciśnienia krwi. Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI) to inna grupa leków stosowanych w terapii nadciśnienia, które blokują enzym konwertujący angiotensynę I do angiotensyny II, co zbliża je do działania walsartanu, ale różnią się mechanizmem działania. Wybierając niewłaściwą odpowiedź, można wykazać brak znajomości podstawowych mechanizmów farmakologicznych i wskazania do stosowania tych leków, co jest kluczowe w skutecznym leczeniu nadciśnienia i chorób układu sercowo-naczyniowego.
Pytanie 6

W przypadku kobiet w drugim trymestrze ciąży, jako środek przeciwbólowy można czasowo zastosować

A. metamizol sodowy
B. paracetamol
C. kwas acetylosalicylowy
D. indometacynę
Paracetamol jest lekiem przeciwbólowym uznawanym za bezpieczny w trakcie ciąży, szczególnie w drugim trymestrze. Jego stosowanie jest oparte na szerokich badaniach, które nie wykazały istotnych zagrożeń dla rozwijającego się płodu. Paracetamol działa głównie poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn, co prowadzi do redukcji bólu i gorączki. W przypadku bólu głowy, bólu mięśni, czy łagodnych do umiarkowanych bólów brzucha, paracetamol stanowi preferowany wybór. Warto zauważyć, że w odróżnieniu od niektórych innych leków, takich jak kwas acetylosalicylowy czy indometacyna, paracetamol nie wpływa na funkcje krzepnięcia krwi oraz nie ma działania teratogennego, co czyni go bardziej odpowiednim dla kobiet w ciąży. Dobrą praktyką jest stosowanie paracetamolu w najniższej skutecznej dawce przez jak najkrótszy czas, co pomaga zminimalizować potencjalne ryzyko. Zwiększa to bezpieczeństwo zarówno matki, jak i dziecka w trakcie korzystania z farmakoterapii.
Pytanie 7

Z wysuszonych liści naparstnicy purpurowej przygotowuje się

A. macerat
B. odwar
C. napar
D. alkoholaturę
Wykorzystanie maceratu, odwaru czy alkoholatury do sporządzania ekstraktów z naparstnicy purpurowej jest nieodpowiednie z kilku kluczowych powodów. Macerat polega na długotrwałym moczeniu surowca roślinnego w zimnym lub letnim rozpuszczalniku, co jest zbyt łagodną metodą w przypadku roślin o silnych właściwościach terapeutycznych, jak naparstnica. W przypadku naparstnicy, istotne substancje czynne wymagają bardziej intensywnego procesu ekstrakcji, jakim jest napar. Odwar, z drugiej strony, jest metodą polegającą na gotowaniu surowca w wodzie przez dłuższy czas. Ta technika jest stosunkowo skuteczna dla twardszych części roślin, takich jak korzenie, ale liście naparstnicy, które zawierają delikatniejsze składniki, tracą swoje aktywne substancje w wyniku długotrwałego gotowania. Alkoholatura, czyli ekstrakt sporządzony z wykorzystaniem alkoholu, może być używana do wydobywania niektórych substancji, ale w kontekście naparstnicy purpurowej, nie jest to standardowa metoda ze względu na ryzyko interakcji alkoholu z lekami sercowo-naczyniowymi. W kontekście ziołolecznictwa kluczowe jest stosowanie standardowych i akceptowanych metod ekstrakcji, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Błędy w podejściu do ekstrakcji mogą prowadzić do osłabienia efektu leczniczego lub nawet zagrażać zdrowiu pacjenta ze względu na niewłaściwe działanie substancji czynnych.
Pytanie 8

Jakich informacji nie zawiera Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych?

A. Nazwy komercyjnej produktu leczniczego
B. Wskazań do używania leku
C. Danych podmiotu odpowiedzialnego
D. Kategorii dostępności
Urzędowy Wykaz Produktów Leczniczych (UWL) to naprawdę ważny dokument, bo daje nam info o lekach, które są zaakceptowane w danym kraju. Warto wiedzieć, że w UWL nie znajdziesz wskazań do stosowania leków, bo ten wykaz skupia się głównie na statusie rejestracji oraz ogólnych właściwościach leków. Zwykle szczegółowe dawkowanie i zastosowania znajdziesz w charakterystykach produktów leczniczych, czyli ChPL. To są osobne dokumenty, które dostarczają producenci. Z mojego doświadczenia wynika, że osoby pracujące w farmacji, jak lekarze czy farmaceuci, muszą korzystać z ChPL, żeby mieć pełen obraz tego, jak stosować leki w różnych schorzeniach. Dobrze to widać przy lekach na choroby przewlekłe – tutaj dawkowanie może się różnić w zależności od choroby. Dlatego ważne jest, żeby rozumieć, co UWL zawiera, bo to przekłada się na bezpieczeństwo pacjentów oraz właściwe stosowanie leków.
Pytanie 9

W słoiku aptecznym z szeroką szyjką należy włożyć

A. mieszankę.
B. zawiesinę do użytku zewnętrznego.
C. roztwór etanolowo-wodny.
D. roztwór glicerolowy.
Zawiesiny do użytku zewnętrznego są preparatami, które zawierają cząstki stałe rozproszone w cieczy, co pozwala na ich aplikację na skórę lub błony śluzowe. Butelki z szeroką szyjką, takie jak słoiki apteczne, są idealne do przechowywania takich substancji, ponieważ umożliwiają łatwe pobieranie ich za pomocą np. szpatułek. W praktyce, zawiesiny są często wykorzystywane w dermatologii do leczenia stanów zapalnych, infekcji czy łagodzenia objawów alergicznych. Dobre praktyki w farmacji zalecają przechowywanie takich substancji w odpowiednich pojemnikach, aby zapewnić ich stabilność i łatwość użycia. Na przykład, zawiesina z tlenkiem cynku stosowana w dermatologii jest znanym preparatem, który przyspiesza gojenie ran i działa przeciwzapalnie, co jest szczególnie ważne w przypadku podrażnień skórnych. Ponadto, istotne jest, aby przed użyciem zawiesiny dokładnie ją wstrząsnąć, co zapewnia równomierne rozprowadzenie cząsteczek stałych w cieczy.
Pytanie 10

Jaka jest zawartość kwasu salicylowego w maści przygotowanej według podanej recepty?

Rp.
Acidi salicylici                            10,0
2,0% Sol. Acidi borici
Vaselini albi
Lanolini                           aa       30,0
M.f.ung.
S. Zewnętrznie
A. 0,3%
B. 0,6%
C. 10,0%
D. 3,0%
Wybierając stężenie 3,0%, 0,6% lub 0,3%, należy zwrócić uwagę na szereg błędów koncepcyjnych, które mogą prowadzić do takich wniosków. Po pierwsze, zrozumienie, że stężenie to proporcja masy substancji czynnej do masy całkowitej preparatu jest kluczowe. Odpowiedzi te mogą wynikać z nieprawidłowego zrozumienia tego stosunku oraz z pominięcia kluczowych informacji dotyczących masy roztworu kwasu borowego, co ma istotny wpływ na końcowe stężenie kwasu salicylowego w maści. Na przykład, jeżeli osoba nie uwzględniła całkowitej masy preparatu, mogła błędnie przeprowadzić obliczenia, w wyniku czego wydała niewłaściwą odpowiedź. W kontekście praktycznym, stosowanie zbyt niskiego stężenia kwasu salicylowego w maściach może prowadzić do braku skuteczności terapeutycznej, podczas gdy zbyt wysokie może powodować podrażnienia skóry. Dlatego fundamentalne jest, aby przy sporządzaniu preparatów farmaceutycznych dokładnie stosować się do recept oraz zapewnić odpowiednią dokumentację, co pozwoli uniknąć nieporozumień i potencjalnych problemów zdrowotnych. Właściwe przygotowanie oraz dobór stężenia jest zgodne z dobrymi praktykami w farmacji, w tym przepisami Farmakopei, co wpływa na jakość i bezpieczeństwo produktów leczniczych.
Pytanie 11

Antybiotyki należące do grupy tetracyklin nie powinny być podawane razem z jonami wapnia, żelaza oraz magnezu, ponieważ

A. przyspieszają metabolizm antybiotyku, skracając czas jego efektywności
B. tworzą z antybiotykiem kompleksy chelatowe, co zwiększa jego działanie
C. tworzą z antybiotykiem kompleksy chelatowe, co utrudnia jego wchłanianie
D. powodują one rozkład antybiotyku i osłabiają jego skuteczność
Twoja odpowiedź o tym, jak jony wapnia, żelaza i magnezu tworzą kompleksy chelatowe z antybiotykami, jest na pewno trafna. Takie jony mogą się łączyć z tetracyklinami, przez co powstają ciężkie do wchłonięcia kompleksy. Antybiotyki z tej grupy, jak doksycyklina czy minocyklina, mają tę cechę, że chelatowanie metali wpływa na to, jak dobrze działają w organizmie. Na przykład, jeśli pacjent bierze suplementy z wapniem albo leki na żelazo razem z tetracyklinami, to ich efektywność może znacznie spaść. Dlatego zaleca się, żeby odczekać przynajmniej 2-3 godziny między przyjmowaniem tetracyklin a preparatami zawierającymi te metale. Warto, żeby lekarze dokładnie informowali pacjentów o tych interakcjach i kontrolowali, jak przyjmują leki, żeby maksymalnie zwiększyć skuteczność leczenia.
Pytanie 12

Co oznacza zawarcie w nazwie leku elementów: Co, Comb, Combo (np. Co-Valsacor, Tritace 5 comb, Poltram Combo)?

A. lek o najwyższej stosowanej dawce
B. lek wieloskładnikowy
C. lek o przedłużonym uwalnianiu
D. prolek
Niepoprawne odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego terminologii i funkcji różnych typów leków. Odpowiedź wskazująca na prolek jest błędna, ponieważ prolek to substancja, która jest nieaktywna lub mało aktywna w swoim pierwotnym stanie i przekształca się w aktywną formę w organizmie. Przykładem może być lewodopa, która jest metabolizowana do dopaminy, ale nie ma to związku z oznaczeniami 'Co', 'Comb' czy 'Combo'. Natomiast lek o przedłużonym uwalnianiu odnosi się do formy farmaceutycznej, która kontroluje tempo uwalniania substancji czynnej, co również nie pasuje do omawianej terminologii. Lek o najwyższej stosowanej dawce to pojęcie odnoszące się do maksymalnej dawki, jaką można podać pacjentowi, ale nie ma ono związku z wieloskładnikowością leku. Wybierając odpowiedzi, kluczowe jest rozumienie, czym są leki wieloskładnikowe i jak wpływają na terapię. Niezrozumienie tego zagadnienia może prowadzić do błędnych wyborów w praktyce klinicznej, co może mieć poważne konsekwencje dla pacjentów. Z tego powodu wskazane jest, aby studenci oraz profesjonaliści w medycynie i farmacjach dokładnie analizowali i przyswajali wiedzę na temat klasyfikacji leków, by zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii.
Pytanie 13

Recepta wydana przez lekarza dyżurnego jest ważna

A. 48 godzin od daty wystawienia
B. 30 dni od daty wystawienia
C. tylko w dniu wystawienia
D. 7 dni od daty wystawienia
W przypadku recept wystawionych przez lekarza pomocy doraźnej, błędne jest twierdzenie, że są one ważne tylko przez 48 godzin. Tak krótki okres ważności mógłby stwarzać poważne problemy dla pacjentów, którzy w nagłych przypadkach często potrzebują więcej czasu na zorganizowanie wizyty w aptece. Odpowiedź, sugerująca, że recepta jest ważna tylko w dniu jej wystawienia, nie uwzględnia praktycznych aspektów zdrowotnych. Pacjenci mogą mieć różne powody, dla których nie mogą natychmiast udać się do apteki, co sprawia, że wyłączenie możliwości wykupu lekarstw w późniejszym terminie jest niewłaściwe. W odniesieniu do 30-dniowego okresu ważności, również nie jest to zgodne z przepisami. Zbyt wydłużony czas ważności recepty może prowadzić do problemów z aktualnością informacji o pacjencie oraz jego stanie zdrowia, co jest kluczowe w kontekście leczenia. W praktyce farmaceutycznej, każdy lek ma określony okres ważności i powinien być wykupywany w odpowiednim czasie, aby zapewnić efektywność terapii i bezpieczeństwo stosowania. Warto zaznaczyć, że właściwe zrozumienie zasad wystawiania recept jest kluczowe dla zapewnienia pacjentom odpowiedniej opieki zdrowotnej oraz skutecznego leczenia. Dlatego też, świadomość długości ważności recept jest niezbędna dla właściwego zarządzania zdrowiem pacjentów.
Pytanie 14

Procedury zapewniające bezpieczeństwo pracy farmaceuty są szczególnie istotne przy przygotowywaniu

A. roztworów etanolowych
B. roztworów do stosowania wewnętrznego
C. cytostatyków do injekcji
D. spirytusów leczniczych
Cytostatyki, stosowane w terapii nowotworowej, są substancjami o wysokim potencjale toksycznym, które mogą wywołać poważne skutki uboczne zarówno u pacjentów, jak i u personelu medycznego. W związku z tym, algorytmy postępowania gwarantujące bezpieczeństwo pracy farmaceuty są szczególnie istotne w ich sporządzaniu. Zgodnie z wytycznymi organizacji takich jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz ASHP (American Society of Health-System Pharmacists), farmaceuci muszą przestrzegać rygorystycznych procedur ochrony, w tym używać odpowiedniego wyposażenia ochronnego, takich jak rękawice, fartuchy oraz maski. Ponadto, ważne jest stosowanie izolowanych systemów pracy, takich jak komory bezpieczeństwa, które chronią nie tylko farmaceutów, ale także otoczenie przed niebezpiecznymi substancjami. Przykładem może być przygotowanie cytostatyków w dedykowanych pomieszczeniach, które są regularnie monitorowane pod kątem zanieczyszczeń powietrza. Te procedury są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii onkologicznych.
Pytanie 15

Według zamieszczonej recepty, sporządzony lek recepturowy to

Rp.
Acidi salicylici        2,0
Zinci oxidi            25,0
Vaselini albi      ad 100,0
A. mazidło.
B. emulsja.
C. pasta.
D. roztwór.
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ pasta, jako forma leku recepturowego, charakteryzuje się obecnością substancji stałych, które są nierozpuszczalne w podłożu. W przedstawionej recepturze mamy do czynienia z kwasem salicylowym i tlenkiem cynku, które są substancjami stałymi. Wazelinę białą stosuje się jako podłoże. W praktyce farmaceutycznej, pasty są często stosowane w dermatologii do leczenia stanów zapalnych skóry oraz do ochrony przed czynnikami zewnętrznymi. Tworzą one na skórze warstwę ochronną, co jest istotne w przypadku oparzeń, otarć czy odparzeń. Oprócz tego, z uwagi na właściwości adsorpcyjne tlenku cynku, takie preparaty mogą również wykazywać działanie wysuszające. Dobrą praktyką w aptece jest korzystanie z past w przypadku schorzeń wymagających lokalnego działania substancji czynnych, co czyni je efektywnym rozwiązaniem w farmakoterapii.
Pytanie 16

Która z substancji farmakologicznych znajduje zastosowanie w produktach podawanych "per rectum"?

A. Pyralginum
B. Metoprololum
C. Doksycyclinum
D. Amoksycyllinum
Pyralginum, znane również jako metamizol, jest substancją leczniczą, która wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne. Jego podawanie 'per rectum' jest szczególnie korzystne w przypadkach, gdy pacjent nie może przyjmować leków doustnie, na przykład w sytuacjach związanych z wymiotami lub trudnościami w połykaniu. W praktyce klinicznej, preparaty zawierające Pyralginum mogą być stosowane w leczeniu bólu o różnorodnym pochodzeniu, takiego jak ból pooperacyjny, ból nowotworowy czy ból związany z chorobami zapalnymi. Warto podkreślić, że stosowanie Pyralginum powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza oraz z uwzględnieniem potencjalnych działań niepożądanych, takich jak ryzyko agranulocytozy. W kontekście standardów leczniczych, podawanie leków 'per rectum' jest uznawane za dobrze ugruntowaną metodę w przypadkach, gdzie inna droga podania nie jest możliwa.
Pytanie 17

Jakie preparaty uzyskuje się w wyniku ekstrakcji wodą korzenia wymiotnicy po jego wysuszeniu?

A. nalewki
B. odwaru
C. maceracji
D. naparu
Maceracja jest procesem, który polega na długotrwałym moczeniu surowca roślinnego w cieczy, zazwyczaj zimnej lub letniej, co powoduje powolną ekstrakcję substancji czynnych. Chociaż może wydawać się, że jest to odpowiednia metoda dla pozyskiwania związków z korzeni, to w przypadku twardych i wysuszonych surowców, takich jak korzeń wymiotnicy, efektywność tej metody jest znacznie ograniczona. Można by sądzić, że moczenie przez dłuższy czas wystarczy, aby uzyskać pożądane składniki, jednak w rzeczywistości wiele substancji czynnych wymaga wyższej temperatury, aby mogły się uwolnić. Napar to kolejna metoda, która polega na zalewaniu surowca wrzącą wodą i parzeniu go przez krótki czas. To podejście jest bardziej odpowiednie dla delikatnych części roślin, jak liście czy kwiaty, które szybko wydzielają swoje substancje aktywne, a nie dla twardych korzeni. Nalewka z kolei to ekstrakt alkoholowy, który również nie jest stosowany w przypadku korzenia wymiotnicy w kontekście jego suszenia i ponownego wydobycia substancji czynnych wodą. Współczesne standardy przygotowywania leków roślinnych podkreślają znaczenie odpowiednich metod ekstrakcji dostosowanych do rodzaju surowca, co jest kluczowe dla skuteczności terapeutycznej leku. Wiele osób może mylnie przypuszczać, że każda metoda ekstrakcji jest równie skuteczna, co prowadzi do błędnych wyborów w farmakoterapii.
Pytanie 18

Ile tabletek Zyrtec 10 mg trzeba użyć do przygotowania leku recepturowego na podstawie załączonej recepty?

Rp.
Acidi ascorbici              1,5
Zyrtec ex tabulettae         0,2
M. f. pulv.
Div. in part. aequ.        No 40
A. 20 sztuk.
B. 200 sztuk.
C. 800 sztuk.
D. 40 sztuk.
Poprawna odpowiedź to 20 sztuk tabletek leku Zyrtec 10 mg. Na podstawie recepty, mamy do czynienia z dawką 0,2 g Zyrtec na jedną porcję leku, a przepisano 10 takich porcji. Suma potrzebnego Zyrtec wynosi zatem 2 g (0,2 g x 10). Ponieważ jedna tabletka Zyrtec zawiera 10 mg (0,01 g) substancji czynnej, aby uzyskać 2 g, musimy podzielić 2 g przez 0,01 g, co daje nam 200 tabletka. To pokazuje, jak ważne jest zrozumienie i umiejętność przeliczania dawek leków w praktyce farmaceutycznej. Warto przypomnieć, że w farmacji kluczowe jest przestrzeganie zasad związanych z dawkowaniem i przygotowaniem leków recepturowych, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii. Standardy dotyczące sporządzania leków wymagają precyzyjnego obliczania dawek, co jest niezbędne do unikania potencjalnych błędów medycznych oraz do optymalizacji procesu leczenia.
Pytanie 19

Pacjent objęty ubezpieczeniem dostarczył receptę na przygotowanie 40 proszków dzielonych do stosowania wewnętrznego. Jaką kwotę pacjent musi zapłacić?

A. wynosi 2 ryczałty
B. wynosi 50% kosztów wykonania
C. pokrywa NFZ
D. wynosi 1 ryczałt
Poprawna odpowiedź wynika z zasad dotyczących odpłatności pacjentów za leki recepturowe. W przypadku recepty na proszki dzielone, odpłatność jest ustalana na podstawie ilości jednostek miary. W Polsce odpłatność za leki apteczne, w tym proszki dzielone, może być różna w zależności od ich rodzaju. Dla proszków dzielonych, w sytuacji, gdy pacjent zamawia 40 sztuk, odpłatność wynosi 2 ryczałty. To oznacza, że pacjent ponosi koszty w wysokości dwóch stawek ryczałtowych, co jest praktycznym podejściem do obliczania kosztów recepturowych. Przy tym warto zauważyć, że ryczałt jest formą płatności, która upraszcza proces rozliczania, zarówno dla pacjentów, jak i aptek, spełniając jednocześnie wymogi NFZ. Przykładowo, jeśli ryczałt wynosi 10 zł, pacjent zapłaci 20 zł za realizację tej recepty. Wiedza na temat zasad odpłatności jest niezbędna dla farmaceutów i pracowników medycznych, aby prawidłowo informować pacjentów o kosztach związanych z ich leczeniem.
Pytanie 20

Objawy miopatii (uszkodzenia mięśni szkieletowych) mogą wystąpić jako potencjalne działanie niepożądane

A. fenofibratu
B. pentoksyfiliny
C. sertraliny
D. fenobarbitalu
Fenofibrat to lek stosowany głównie w terapii dyslipidemii, zwłaszcza w redukcji poziomu triglicerydów i podwyższonego cholesterolu. Jego działanie polega na aktywacji receptorów PPAR-alfa, co prowadzi do zwiększenia oksydacji kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz poprawy profilu lipidowego. Jednak jednym z możliwych działań niepożądanych fenofibratu są miopatie, które mogą manifestować się osłabieniem mięśni, bólem oraz podwyższonym poziomem kinazy kreatynowej w surowicy. W praktyce klinicznej ważne jest, aby lekarze monitorowali pacjentów przyjmujących fenofibrat, zwłaszcza w przypadku współistniejącej terapii statynami, które również mogą powodować uszkodzenia mięśni. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, pacjenci powinni być informowani o objawach miopatii i regularnie badani pod kątem ich wystąpienia, co jest zgodne z dobrą praktyką w farmakoterapii. W związku z tym, odpowiedź dotycząca fenofibratu jako leku, który może powodować miopatię, jest prawidłowa i ma solidne podstawy kliniczne.
Pytanie 21

Stabilność roztworów sacharozy o stężeniu 64% - 66% przechowywanych w temperaturze pokojowej zapewnia

A. dodatek substancji przeciwutleniających
B. ich niskie pH, które hamuje rozwój drobnoustrojów
C. użycie opakowań z ciemnego szkła
D. ich wysokie ciśnienie osmotyczne, które hamuje rozwój drobnoustrojów
Wybór tej odpowiedzi o wysokim ciśnieniu osmotycznym roztworów sacharozy 64% - 66% jest jak najbardziej właściwy. Mówiąc prościej, im więcej sacharozy w roztworze, tym większa jego osmotyczność. A ciśnienie osmotyczne to po prostu miara tego, jak bardzo woda chce przemieszczać się przez błonę półprzepuszczalną do miejsca, gdzie jest więcej substancji rozpuszczonej. W tych gęstych roztworach woda jest jakby „uwięziona”, co znacząco ogranicza rozwój drobnoustrojów, które wody potrzebują. W praktyce, takie roztwory są mega przydatne w przemyśle spożywczym, na przykład przy produkcji syropów czy przerabianiu owoców, bo świetnie konserwują jedzenie. Zresztą, to nie tylko teoria; badania pokazują, że w połączeniu z odpowiednimi temperaturami, te właściwości działają jak standard w przechowywaniu żywności.
Pytanie 22

Jakie substancje powodują rozszerzenie źrenicy po ich podaniu?

A. adrenaliny i pseudoefedryny
B. siarczanu atropiny lub tropikamidu
C. diklofenaku i siarczanu sodu
D. norepinefryny i lowastatyny
Adrenalina, będąca katecholaminą, może prowadzić do różnych efektów w organizmie, ale nie jest stosowana do rozszerzania źrenic. Jej działanie koncentruje się głównie na recepturach adrenergicznych, co skutkuje zwiększeniem ciśnienia krwi i przyspieszeniem akcji serca, ale nie wpływa na mięśnie oka odpowiedzialne za regulację wielkości źrenicy. Pseudoefedryna, stosowana jako lek zmniejszający obrzęk błony śluzowej nosa, również nie ma właściwości rozszerzających źrenice. Przekonania, że leki te mogą wpływać na źrenice, mogą wynikać z ich wpływu na ogólną reakcję organizmu, jednak nie mają one działania mydriatycznego, co jest istotne w kontekście tego pytania. Z kolei diklofenak, niesteroidowy lek przeciwzapalny, i siarczan sodu, który jest stosowany w różnych terapiach, nie mają żadnego wpływu na mechanizmy rozszerzania źrenic. Użytkownicy mogą mylić te leki z ich działaniami przeciwbólowymi lub przeciwzapalnymi, ale ich zastosowanie w okulistyce jest niespecyficzne dla mechanizmu zmiany średnicy źrenicy. Norepinefryna i lowastatyna również nie mają zastosowania w omawianym kontekście; norepinefryna, podobnie jak adrenalina, jest katecholaminą, a lowastatyna jest lekiem obniżającym poziom cholesterolu, nie wpływającym na działanie mięśni oka. Wnioski płynące z tych mylnych koncepcji sugerują potrzebę lepszego zrozumienia farmakologii leków oraz ich specyficznych zastosowań w praktyce medycznej.
Pytanie 23

Na kim spoczywa obowiązek przechowywania próbek archiwalnych leku?

A. hurtowni farmaceutycznej
B. wytwórcy produktu leczniczego
C. aptece lub punkcie aptecznym
D. wojewódzkim inspektorze farmaceutycznym
Wytwórca produktu leczniczego jest zobowiązany do przechowywania próbki archiwalnej leku zgodnie z wymaganiami prawa farmaceutycznego. Przechowywanie próbek archiwalnych ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa stosowania leków. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak działania niepożądane lub problemy z jakością, archiwalne próbki mogą być wykorzystane do przeprowadzenia analizy i identyfikacji potencjalnych przyczyn. Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Agencji Leków (EMA) oraz krajowymi regulacjami, wytwórcy są zobowiązani do przechowywania próbek przez określony czas po zakończeniu serii produkcyjnej, co zazwyczaj wynosi co najmniej pięć lat. Dobre praktyki wytwarzania (GMP) wskazują na konieczność dokumentowania wszystkich działań związanych z próbami archiwalnymi, co zapewnia transparentność i możliwość audytów. Przechowywanie próbek archiwalnych jest również istotne w kontekście ewentualnych badań klinicznych oraz monitorowania skutków ubocznych, co podkreśla odpowiedzialność wytwórcy za jakość i bezpieczeństwo swoich produktów.
Pytanie 24

Jakie lekarstwo występuje w formie emulsji?

A. Mixtura nervina
B. Species sedativae
C. Linimentum Calcareum
D. Sulfuri unguentum
Sulfuri unguentum to maść siarkowa, która ma zupełnie inną postać farmaceutyczną. Maści są preparatami o dużej zawartości substancji stałych w bazie tłuszczowej, co sprawia, że ich zastosowanie jest ograniczone do zewnętrznego stosowania na skórę. Nie zawierają one emulsji, co oznacza, że nie są w stanie dostarczyć składników aktywnych w taki sposób, jak emulsje. Species sedativae to zestaw ziół stosowanych w celu uzyskania efektu uspokajającego, jednak nie jest to postać leku w emulsji. Preparaty ziołowe z tej kategorii zwykle występują w postaci naparów lub ekstraktów, co również nie odpowiada definicji emulsji. Mixtura nervina to mieszanka składająca się zazwyczaj z różnych składników o działaniu uspokajającym, jednak podobnie jak w przypadku species sedativae, ta postać również nie jest emulsją. Zrozumienie różnicy między różnymi formami leków jest kluczowe dla skutecznego leczenia, dlatego ważne jest, aby nie mylić emulsji z innymi postaciami farmaceutycznymi, takimi jak maści czy mieszanki ziołowe. Przy wyborze odpowiedniego preparatu należy brać pod uwagę nie tylko formę, ale także jej przeznaczenie oraz sposób działania.
Pytanie 25

Sylicaps, Sylimarol oraz Cynarex to ziołowe preparaty stosowane w terapii

A. chorób trzustki
B. nadkwaśności
C. wrzodów żołądka
D. chorób wątroby
Odpowiedzi wskazujące na choroby trzustki, nadkwaśność oraz wrzody żołądka jako wskazania do stosowania Sylicaps, Sylimarol i Cynarex opierają się na mylnym zrozumieniu działania tych preparatów. Preparaty te koncentrują się na wsparciu funkcji wątroby, a nie na leczeniu dolegliwości związanych z układem trawiennym, jak to ma miejsce w przypadku chorób trzustki. Trzustka odpowiada za produkcję enzymów trawiennych oraz insuliny, a więc jej schorzenia wymagają całkowicie innego podejścia terapeutycznego, często opartego na enzymach trzustkowych lub hormonach. Z kolei nadkwaśność i wrzody żołądka odnoszą się do problemów związanych z nadmierną produkcją kwasu żołądkowego i uszkodzeniem błony śluzowej żołądka, co wymaga stosowania inhibitorów pompy protonowej lub innych leków zmniejszających kwasowość, a nie preparatów roślinnych wspierających wątrobę. Warto zwrócić uwagę, że często występujące nieporozumienia w ocenie naturalnych preparatów suplementujących wynikają z ich nieprecyzyjnego przypisywania do konkretnych schorzeń, co może prowadzić do niewłaściwego stosowania. Prawidłowe zrozumienie wskazań do stosowania konkretnych preparatów roślinnych jest kluczowe dla efektywności terapii i bezpieczeństwa pacjentów.
Pytanie 26

Ambrosol jest lekiem o właściwościach

A. przeciwkaszlowych
B. spazmolitycznych
C. tokolitycznych
D. mukolitycznych
Tokolityki, takie jak terbutalina czy atosiban, są stosowane w celu hamowania skurczów macicy, co czyni je nieodpowiednimi w kontekście problemów z drogami oddechowymi. Efektywność tokolityków polega na ich działaniu na receptory beta-adrenergiczne, co nie ma zastosowania w terapii mukolitycznej. Odpowiedzi odwołujące się do działania przeciwkaszlowego również są błędne, ponieważ leki przeciwkaszlowe eliminują objawy kaszlu, ale nie wpływają na jego przyczyny, a zatem nie rozwiążą problemu gromadzenia się śluzu w układzie oddechowym. W praktyce klinicznej, leki te mogą być stosowane w leczeniu objawowym, ale ich użycie w połączeniu z mukolitykami jest wskazane tylko w określonych przypadkach. Spazmolityki, które działają poprzez rozluźnianie mięśni gładkich, są używane w kontekście bólu brzucha lub skurczów jelit, a nie w leczeniu schorzeń układu oddechowego. Wybór niewłaściwego rodzaju leku może prowadzić do nieefektywności terapii, co jest typowym błędem myślowym. Kluczowe jest zrozumienie, że leki mają różne mechanizmy działania i ich stosowanie powinno być dostosowane do konkretnego schorzenia, co wymaga dobrej znajomości farmakologii oraz specyfiki objawów klinicznych.
Pytanie 27

Z korzenia rośliny wytwarzana jest

A. Tormentillae tinctura
B. Arnicae tinctura
C. Crataegi tinctura
D. Cinchonae tinctura
Odpowiedzi Arnicae tinctura, Crataegi tinctura oraz Cinchonae tinctura są błędne z kilku istotnych powodów. Arnicae tinctura, czyli nalewka z arniki, jest pozyskiwana z kwiatów rośliny Arnica montana, która jest stosowana głównie w leczeniu kontuzji i urazów, nie zaś z kłącza. Z kolei Crataegi tinctura, nalewka z głogu, wytwarzana jest z owoców i kwiatów rośliny Crataegus, która jest znana przede wszystkim ze swojego działania wspomagającego układ krążenia, a jej surowiec nie pochodzi z kłącza. Cinchonae tinctura natomiast to nalewka z chinowca, której substancje czynne, takie jak chinina, pochodzą z kory, a nie z kłącza. Posiadanie wiedzy na temat właściwego surowca dla danej nalewki jest kluczowe, aby zrozumieć ich zastosowanie terapeutyczne. Często mylone są różne rośliny, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków o ich działaniu. Kluczowe jest więc posiadanie dokładnej wiedzy na temat morfologii roślin oraz ich właściwości farmakologicznych, aby uniknąć błędów w terapii oraz stosować odpowiednie preparaty zgodnie z ich przeznaczeniem.
Pytanie 28

Jakie właściwości farmakologiczne posiadają benzodiazepiny?

A. Miorelaksujące, uspokajające, przeciwpsychotyczne
B. Nasenne, drgawkotwórcze, miorelaksujące
C. Przeciwdrgawkowe, nasenne, uspokajające
D. Przedwiekowe, drgawkotwórcze, przeciwdepresyjne
Benzodiazepiny mają naprawdę wiele zastosowań, zwłaszcza w terapii zaburzeń lękowych i różnych problemach psychicznych. Ich działanie przeciwdrgawkowe jest szczególnie ważne dla pacjentów z epilepsją – na przykład diazepam czy lorazepam potrafią szybko zatrzymać napad. Poza tym są często używane, żeby pomóc w bezsenności, a także w sytuacjach, gdy trzeba uspokoić pacjenta podczas jakichś zabiegów. Chociaż mają te wszystkie pozytywne właściwości, to trzeba pamiętać, że ich stosowanie musi być pod kontrolą, bo istnieje ryzyko uzależnienia i innych skutków ubocznych. Tak więc, to dobry pomysł znać zasady ich używania i stosować się do wskazówek dotyczących leczenia.
Pytanie 29

W przypadku pacjentów, którzy potrzebują długotrwałego zażywania nieselektywnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, aby zapobiegać owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy, zaleca się używanie preparatu zawierającego

A. histaminę
B. pantoprazol
C. mieszankę pepsynową
D. metoklopramid
Pantoprazol jest inhibitorem pompy protonowej, który zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Jego stosowanie jest szczególnie wskazane u pacjentów wymagających długotrwałego leczenia nieselektywnymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), które mogą powodować uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego, prowadząc do owrzodzeń żołądka i dwunastnicy. Pantoprazol działa poprzez blokowanie aktywności pompy protonowej w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do znacznego zmniejszenia produkcji kwasu. Badania kliniczne udowodniły, że stosowanie pantoprazolu w połączeniu z NLPZ znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia owrzodzeń oraz krwawień z przewodu pokarmowego. W praktyce, zaleca się stosowanie pantoprazolu u pacjentów z historią chorób wrzodowych lub u osób starszych, które są bardziej narażone na ryzyko. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, jednoczesne stosowanie pantoprazolu z NLPZ jest uznawane za standard terapeutyczny w celu zapobiegania gastropatii związanej z NLPZ.
Pytanie 30

Aby rozetrzeć substancję w moździerzu, należy wykorzystać

A. łyżeczki
B. pistla
C. bagietki
D. szpatułki
Prawidłową odpowiedzią jest użycie pistla do rozcierania zawartości w moździerzu. Pistolet (lub tłuczek) jest narzędziem zaprojektowanym w celu mielenia i rozdrabniania substancji, co jest kluczowe w wielu dziedzinach, w tym w farmacji, chemii i kuchni. Używając pistla, możemy uzyskać jednorodną konsystencję mieszanki, co jest niezwykle ważne w procesach takich jak przygotowanie leków lub przypraw. Na przykład, w przygotowaniu proszku z ziół, pistel umożliwia dokładne zmieszanie i rozdrobnienie, co zwiększa biodostępność substancji aktywnych. Dobrą praktyką jest również dbanie o czystość i odpowiedni materiał moździerza oraz pistla, aby uniknąć kontaminacji. W laboratoriach często stosuje się moździerze ceramiczne lub szklane ze względu na ich łatwość w czyszczeniu i neutralność chemiczną. W kontekście kulinarnym, pistel jest niezastąpiony przy przygotowywaniu past, sosów czy przypraw, gdzie pożądana jest konsystencja kremowa lub drobno mielona.
Pytanie 31

Który z podanych preparatów zalicza się do klasy antybiotyków makrolidowych?

A. Clotrimazolum
B. Chloramphenicolum
C. Clarithromycinum
D. Cefuroximum
Clotrimazolum to lek przeciwgrzybiczy i nie działa na bakterie, więc nie jest ani antybiotykiem. Cefuroximum to cefalosporyna, a Chloramphenicolum to zupełnie inny antybiotyk, który nie ma nic wspólnego z makrolidami. Warto to wiedzieć, bo różnice między tymi lekami są istotne. Cefuroksym leczy zakażenia wywołane przez różne bakterie, ale jego działanie nie jest takie samo jak makrolidów, które bardziej atakują bakterie wewnątrzkomórkowe. Chloramfenikol kiedyś był stosowany w ciężkich infekcjach, ale teraz używa się go rzadziej ze względu na skutki uboczne. Niedostateczna znajomość tych antybiotyków może prowadzić do błędnych wniosków. Często ludzie mylą te leki, bo wszystkie pomagają w leczeniu, ale ich mechanizmy działania oraz zakres aktywności to kluczowe rzeczy dla skutecznej terapii. Dlatego warto mieć jasno pojęcie o tym, jak te leki są klasyfikowane i jakie mają zastosowanie w leczeniu zakażeń.
Pytanie 32

Jednym z często występujących działań niepożądanych enalaprylu jest

A. powiększenie źrenic
B. wysypka na skórze
C. zwiększona senność
D. suchy kaszel
Suchy kaszel jest jednym z najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych enalaprylu, leku stosowanego w terapii nadciśnienia tętniczego i niewydolności serca. Mechanizm powstawania suchego kaszlu związany jest z blokowaniem enzymu konwertującego angiotensynę (ACE), co prowadzi do zwiększenia stężenia bradykininy, substancji wywołującej podrażnienie receptorów kaszlowych. W praktyce klinicznej pacjenci, którzy doświadczają tego objawu, mogą wymagać zmian w terapii, ponieważ suchy kaszel może istotnie wpływać na jakość życia. W przypadku wystąpienia tego działania niepożądanego lekarze często rozważają zastosowanie innych inhibitorów ACE lub przestawienie pacjenta na leki z innych grup, takich jak blokery receptora angiotensyny (ARB), które nie wywołują tego objawu. Znajomość tego działania niepożądanego jest kluczowa w praktyce farmaceutycznej oraz w pracy lekarzy, aby mogli odpowiednio monitorować i zarządzać terapią pacjentów.
Pytanie 33

Ile jodu potrzeba do przygotowania 250,0 g Płynu Lugola według przepisu farmakopealnego?

IODI SOLUTIO AQUOSA

PRZYGOTOWANIE
Kalii iodidum      2,0
Iodum              1,0
Aqua purificata   97,0
A. 2,50 g
B. 0,97 g
C. 1,00 g
D. 2,58 g
Odpowiedź 2,50 g jest poprawna, ponieważ wynika z zastosowania proporcji w przygotowaniu Płynu Lugola. W standardowych praktykach farmakopealnych na 100 g tego płynu przypada 1 g jodu, co oznacza, że w 250 g płynu potrzebujemy pięciokrotnie więcej jodu. Obliczenia opierają się na prostym przeliczeniu: 1 g jodu na 100 g płynu, co skalujemy do 250 g, uzyskując 2,50 g jodu. Przygotowywanie Płynu Lugola z właściwą ilością jodu jest kluczowe w farmacji, ponieważ nieprawidłowe proporcje mogą wpływać na skuteczność terapeutyczną oraz bezpieczeństwo stosowania. Zastosowanie tego rozwiązania jest powszechne w farmacji i medycynie, gdzie precyzyjne formuły są niezbędne dla zachowania jakości. Dodatkowo, znajomość takich proporcji jest istotna także w kontekście produkcji i kontroli jakości leków.
Pytanie 34

Gdzie powinny być składowane próbki archiwalne leków?

A. W archiwum organu nadzoru farmaceutycznego
B. W archiwum zarządzanym przez producenta
C. W laboratorium organu nadzoru farmaceutycznego
D. W laboratorium zarządzanym przez producenta
Przechowywanie próbek archiwalnych produktów leczniczych w archiwum prowadzonym przez wytwórcę jest zgodne z wymaganiami regulacyjnymi oraz standardami dobrych praktyk w branży farmaceutycznej. Wytwórca ma obowiązek przechowywać próbki przez określony czas, aby zapewnić ich dostępność w przypadku ewentualnych badań jakościowych lub analiz związanych z bezpieczeństwem i skutecznością leku. Takie próbki mogą być również przydatne podczas inspekcji przeprowadzanych przez organy nadzoru farmaceutycznego. Przykładowo, w przypadku reklamacji produktu lub wystąpienia działań niepożądanych, próbki archiwalne mogą być użyte do przeprowadzenia oceny jakości i identyfikacji potencjalnych problemów. W zależności od przepisów krajowych, archiwizacja powinna spełniać także określone wymogi dotyczące warunków przechowywania, które minimalizują ryzyko degradacji produktów leczniczych. Ponadto, dokumentacja związana z tymi próbkami powinna być starannie prowadzona, aby umożliwić łatwe ich zlokalizowanie i analizę w przyszłości.
Pytanie 35

Macerat z korzenia prawoślazu ma właściwości

A. uspokajające
B. zapierające
C. osłaniające
D. nasenne
Macerat z korzenia prawoślazu (Althaea officinalis) wykazuje działanie osłaniające, co oznacza, że tworzy na powierzchni błon śluzowych żołądka oraz dróg oddechowych warstwę ochronną. Dzięki temu może złagodzić podrażnienia i stany zapalne, co jest szczególnie istotne w przypadku schorzeń takich jak choroba wrzodowa czy zapalenie oskrzeli. W praktyce medycznej macerat ten często stosowany jest w formie herbaty lub syropu, co ułatwia jego aplikację oraz przyswajalność. Ze względu na swoje właściwości, prawoślaz jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej i ziołolecznictwie. Standardy stosowania roślinnych preparatów farmaceutycznych zalecają ich wykorzystanie w terapii objawowej, co potwierdza popularność korzenia prawoślazu wśród pacjentów szukających naturalnych metod łagodzenia dolegliwości. Warto również dodać, że substancje czynne obecne w prawoślazie, takie jak śluz, mają działanie nawilżające, co wspomaga regenerację błon śluzowych.
Pytanie 36

Przy przygotowywaniu wyciągu wodnego (maceratu) należy unikać rozdrobnienia

A. ziele krwawnika.
B. liści mięty pieprzowej.
C. korzenia kozłka.
D. nasion lnu.
Wybór innych roślinnych surowców, takich jak ziele krwawnika, korzeń kozłka czy liście mięty pieprzowej, może być mylący. Rozdrabnianie ziela krwawnika jest techniką stosowaną w fitoterapii, ponieważ umożliwia lepszą ekstrakcję składników bioaktywnych, takich jak flawonoidy i olejki eteryczne. Krwawnik charakteryzuje się właściwościami przeciwzapalnymi i uspokajającymi, co stanowi silny argument za jego przetwarzaniem w formie rozdrobnionej. Podobnie korzeń kozłka, znany z działania uspokajającego i antylękowego, również zyskuje na skuteczności po rozdrobnieniu. Proces ten zwiększa powierzchnię kontaktu rośliny z solventem, co przyspiesza proces ekstrakcji. Liście mięty pieprzowej, stosowane w celu łagodzenia dolegliwości trawiennych, również są skuteczniejsze w postaci rozdrobnionej. W przypadku tych roślin, rozdrabnianie nie tylko ułatwia wydobycie substancji czynnych, ale także wpływa na aromatyczność i smak uzyskanych naparów. Kluczowym błędem w myśleniu jest przyjęcie, że wszystkie rośliny powinny być traktowane w ten sam sposób. Różnice w składzie chemicznym i strukturze fizycznej surowców roślinnych wymagają indywidualnego podejścia do procesu ekstrakcji, co w przypadku nasion lnu jest szczególnie istotne.
Pytanie 37

Podaj odpowiednią sekwencję działań w procesie granulacji klasycznej na mokro.

A. Zwilżanie i ugniatanie, formowanie granulatu, suszenie, ujednolicenie ziaren
B. Zwilżanie i ugniatanie, ujednolicenie ziaren, formowanie granulatu, suszenie
C. Formowanie granulatu, zwilżanie i ugniatanie, ujednolicenie ziaren, suszenie
D. Formowanie granulatu, zwilżanie i ugniatanie, suszenie, ujednolicenie ziaren
W procesie granulacji klasycznej na mokro jest kilka ważnych etapów, które musisz zrozumieć, żeby uzyskać granulat o fajnych właściwościach. Na początku ważne jest zwilżenie i ugniatanie surowców – chodzi o to, żeby dodać odpowiednią ilość cieczy, tak żeby cząsteczki mogły się złączyć. Dobrze dobrana ilość wody czy innego nośnika wilgoci ma mega wpływ na to, jaki będzie finałowy granulat. Potem formujesz granulat, tworząc z tych aglomeratów pożądane ziarna. Następuje suszenie, które obniża wilgotność granulek, co jest kluczowe dla ich stabilności. Na końcu musisz ujednolicić ziarna – to sprawia, że granulaty są jednorodne i mają odpowiednią wielkość, co jest ważne w dalszych technologiach, jak tabletowanie. To wszystko jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży farmaceutycznej i pokrewnych dziedzinach.
Pytanie 38

Który z poniższych leków jest przeciwwskazany do stosowania u dzieci poniżej 12 roku życia?

A. Aspiryna
B. Ibuprofen
C. Amoksycylina
D. Paracetamol
Ibuprofen jest powszechnie stosowany jako lek przeciwbólowy i przeciwzapalny dla dzieci i dorosłych. Choć jego stosowanie jest zazwyczaj bezpieczne, ważne jest, aby stosować go zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania, zwłaszcza u dzieci. W przeciwieństwie do aspiryny, ibuprofen nie jest związany z zespołem Reye'a, co czyni go bezpieczniejszą opcją dla młodszych pacjentów. Paracetamol, podobnie jak ibuprofen, jest bezpieczny do stosowania u dzieci i jest często używany jako lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy. Ma on jednak swoje ograniczenia, takie jak potencjalne ryzyko uszkodzenia wątroby przy przedawkowaniu, co podkreśla potrzebę ostrożnego stosowania. Amoksycylina jest antybiotykiem często stosowanym w leczeniu różnych infekcji bakteryjnych u dzieci i dorosłych. Jest ogólnie bezpieczna dla dzieci, ale jak każdy antybiotyk, powinna być stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza, aby zapobiec oporności na antybiotyki i innych komplikacji. Wybór odpowiednich leków dla dzieci wymaga zrozumienia ich właściwości farmakologicznych i potencjalnych skutków ubocznych, a błędne przekonania mogą prowadzić do niebezpiecznych decyzji terapeutycznych. Pracownicy opieki zdrowotnej muszą być świadomi tych różnic, aby zapewnić skuteczną i bezpieczną opiekę nad młodszymi pacjentami.
Pytanie 39

Zapas benzyny aptecznej powinien być przechowywany w

A. wyodrębnionych pomieszczeniach, bez potrzeby dodatkowych zabezpieczeń
B. towarzystwie wszystkich płynów zewnętrznych
C. towarzystwie wszystkich płynów wewnętrznych
D. osobnych pomieszczeniach, zabezpieczonych zgodnie z regulacjami bhp i przeciwpożarowymi
Zapas benzyny aptecznej powinien być przechowywany w oddzielnych pomieszczeniach, które są zabezpieczone zgodnie z przepisami bhp oraz przeciwpożarowymi, ponieważ substancje łatwopalne, takie jak benzyna, stwarzają poważne ryzyko pożarowe i eksplozji. Przechowywanie tych materiałów w odpowiednich warunkach jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno personelu, jak i pacjentów. Przykładem właściwej praktyki jest wykorzystanie pomieszczeń wyposażonych w systemy wentylacji oraz gaśnice odpowiednie do rodzaju substancji. Ponadto, odpowiednie oznakowanie przestrzeni oraz regularne szkolenia dla personelu w zakresie postępowania w sytuacjach awaryjnych są kluczowe. Zgodność z normami takimi jak PN-EN 14015 dotycząca zbiorników do przechowywania cieczy oraz PN-ISO 45001 związana z zarządzaniem bezpieczeństwem i higieną pracy umożliwia minimalizację ryzyka wystąpienia incydentów związanych z substancjami niebezpiecznymi, co jest niezbędne w każdym zakładzie ochrony zdrowia.
Pytanie 40

Jakie działania są zabronione w kontekście promocji produktów farmaceutycznych?

A. Spotkania - organizowane przez przedstawicieli handlowych lub medycznych, z osobami uprawnionymi do wypisywania recept.
B. Rozpowszechnianie informacji o produkcie leczniczym, skierowane do ogółu społeczeństwa.
C. Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za zakup leku.
D. Dostarczanie próbek produktów leczniczych bez opłat osobom uprawnionym do wypisywania recept.
Oferowanie lub obiecywanie korzyści w zamian za nabycie leku jest zabronione ze względu na kluczowe zasady etyki i odpowiedzialności w marketingu produktów leczniczych. Takie praktyki mogą prowadzić do konfliktu interesów, zniekształcać uczciwą konkurencję oraz mieć negatywny wpływ na podejmowanie decyzji przez lekarzy i pacjentów. Zgodnie z ustawodawstwem, w tym z dyrektywami UE oraz krajowymi regulacjami, reklama leków powinna być rzetelna, nie wprowadzać w błąd i nie wykorzystywać nieuzasadnionych zachęt. Przykładowo, w sytuacji, gdzie przedstawiciel handlowy oferuje lekarzowi korzyści finansowe za prescribing konkretnego leku, może to prowadzić do stosowania tego leku bez uzasadnienia medycznego, co jest nieetyczne i może zagrażać zdrowiu pacjentów. Praktyki te są regulowane przez lokalne i międzynarodowe standardy, takie jak Kodeks Etyczny dla Przedstawicieli Medycznych, które nakładają na nich obowiązek działania w interesie pacjentów i respektowania zasad przejrzystości.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej