Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik pojazdów samochodowych
Kwalifikacja: MOT.02 - Obsługa, diagnozowanie oraz naprawa mechatronicznych systemów pojazdów samochodowych
Data rozpoczęcia: 10 grudnia 2025 10:39
Data zakończenia: 10 grudnia 2025 10:47

Egzamin zdany!

Wynik: 22/40 punktów (55,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Ile wyniesie koszt kompletnej naprawy zawieszenia, jeżeli wykona ją mechanik w czasie 4 godzin według specyfikacji części i cen zawartych w tabeli?

Asortyment	Cena zł
1. Amortyzator	160,00
2. Resor	340,00
3. Strzemię mocujące resor	30,00
Koszt roboczogodziny	20,00

A. 530 zł

B. 670 zł

C. 610 zł

D. 570 zł

Poprawna odpowiedź to 610 zł, co potwierdza obliczenia oparte na kosztach części oraz robocizny. Koszty robocizny, które wynoszą 4 godziny pracy mechanika, muszą być uwzględnione w całkowitym koszcie naprawy. W standardowych warsztatach samochodowych stawka za godzinę pracy mechanika wynosi zazwyczaj od 100 do 150 zł, co przekłada się na koszt robocizny w granicach 400 do 600 zł za 4 godziny pracy. Warto zauważyć, że koszty części zamiennych mogą się różnić w zależności od jakości i producenta. Dlatego ważne jest, aby przy planowaniu naprawy dokładnie zapoznać się z cennikiem części oraz robocizny. W tym przypadku, sumując koszty robocizny z ceną części, otrzymujemy całkowity koszt naprawy wynoszący 610 zł, co jest zgodne z branżowymi standardami wyceny usług mechanicznych.

Pytanie 2

Który z komponentów samochodu, po wykryciu jego uszkodzenia, można naprawić lub zregenerować?

A. Alternator

B. Kondensator

C. Warystor

D. Termistor

Alternator to kluczowy podzespół w układzie elektrycznym pojazdu, który jest odpowiedzialny za generowanie energii elektrycznej potrzebnej do zasilania wszystkich urządzeń i ładowania akumulatora. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia alternatora istnieje możliwość jego naprawy lub regeneracji, co jest powszechną praktyką w branży motoryzacyjnej. W procesie regeneracji alternatora często wymienia się zużyte elementy, takie jak łożyska czy diody, oraz przeprowadza się czyszczenie i testowanie podzespołu. Regenerowane alternatory mogą działać równie efektywnie jak nowe, co jest korzystne zarówno ekonomicznie, jak i ekologicznie, zmniejszając ilość odpadów. Stosowanie regenerowanych podzespołów jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Warto również dodać, że naprawa alternatora to często mniej kosztowna alternatywa w porównaniu do zakupu nowego, co czyni tę opcję atrakcyjną dla właścicieli pojazdów.

Pytanie 3

Który z uszkodzonych komponentów nie może być poddany regeneracji?

A. Alternator z zintegrowanym układem regulacji napięcia ładowania

B. Wtryskiwacz elektromagnetyczny

C. Czujnik Halla

D. Pompa wysokiego ciśnienia układu Common Rail

Wtryskiwacz elektromagnetyczny, alternator z zintegrowanym układem regulacji napięcia ładowania oraz pompa wysokiego ciśnienia układu Common Rail to elementy, które można regenerować, co jest często mylone z brakiem możliwości naprawy. Wtryskiwacze elektromagnetyczne, stosowane w silnikach spalinowych, mogą być poddawane regeneracji przez wymianę uszkodzonych komponentów, takich jak zawory czy sprężyny, co pozwala na przywrócenie ich pełnej funkcjonalności. Alternatory, które są kluczowe dla wytwarzania energii elektrycznej w pojazdach, również mogą być regenerowane przez wymianę łożysk, diod czy regulatorów napięcia. Pompy wysokiego ciśnienia w systemach Common Rail są projektowane z myślą o ich naprawie. Typowym błędem myślowym jest założenie, że każde uszkodzenie sprzętu oznacza konieczność jego wymiany, podczas gdy w wielu przypadkach można zastosować regenerację, co jest bardziej ekonomiczne i ekologiczne. Włączenie regeneracji do praktyki konserwacyjnej przyczynia się do zrównoważonego rozwoju oraz zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych w dłuższej perspektywie.

Pytanie 4

W trakcie sprawdzania instalacji oświetlenia pojazdu w prawej lampie zespolonej zaobserwowano równoczesne zapalanie się i przygasanie wszystkich świateł. Objawy te wskazują na

A. uszkodzony przerywacz kierunkowskazu.

B. uszkodzone połączenie lampy zespolonej z masą pojazdu.

C. uszkodzone lustro lampy zespolonej.

D. zwarcie w żarówce kierunkowskazu.

To jest właśnie klasyczny przykład typowej usterki w połączeniu masy przy lampie zespolonej. Kiedy masa jest słabo podłączona lub przerwany jest przewód masowy, prąd szuka sobie innej drogi powrotnej przez obwody żarówek, co wywołuje zjawisko równoczesnego świecenia się i przygasania różnych świateł w lampie. W praktyce wygląda to czasem jak choinka – migają kierunkowskazy, światła pozycyjne delikatnie się żarzą, czasem nawet światła cofania mogą się lekko świecić. Często spotyka się to w starszych autach, gdzie złącza są skorodowane albo przewód masowy uległ uszkodzeniu mechanicznemu. Z mojego doświadczenia wynika, że pierwszym krokiem przy takich objawach powinno być sprawdzenie stanu połączenia masowego, najlepiej odpiąć kostkę, oczyścić styki, sprawdzić oporność multimetrem. W dobrych praktykach serwisowych zawsze podkreśla się, żeby nie lekceważyć masy – bez solidnego połączenia potrafią pojawić się bardzo dziwne i trudne do zdiagnozowania awarie. W normach branżowych, np. ISO 16750 czy wytycznych producentów samochodów, wyraźnie jest mowa o konieczności zapewnienia niskooporowych połączeń masowych w instalacjach oświetleniowych. Najlepsi mechanicy zawsze powtarzają: „zanim zaczniesz szukać skomplikowanych usterek, najpierw sprawdź masę!”.

Pytanie 5

W celu dokonania kontrolnego pomiaru napięcia zasilania w obwodzie masowego miernika przepływu powietrza należy podłączyć woltomierz pomiędzy masę a zacisk zasilania elementu oznaczonego na schemacie numerem

A. 49

B. 10

C. 31

D. 37

Wybór innego zacisku niż 31 sugeruje niezrozumienie podstawowego oznaczenia stosowanego w schematach elektrycznych pojazdów. To częsty błąd, bo w praktyce często spotyka się różne numery na schematach i nie zawsze są one jasno opisane. Zacisk 10 jest zwykle powiązany z wyjściem sygnałowym, a nie masą czy zasilaniem – podłączenie woltomierza w tym miejscu najczęściej nie pozwoli na uzyskanie prawidłowego pomiaru napięcia zasilania, a w skrajnych przypadkach może nawet zaburzyć pracę układu lub uszkodzić miernik. Zacisk 37 jest często kojarzony z zasilaniem, ale w tym konkretnym schemacie pełni inną funkcję i nie jest właściwym miejscem do wykonania pomiaru napięcia zasilania elementu. Zacisk 49 natomiast, zgodnie z konwencją, jest typowo stosowany dla zasilania przerywacza kierunkowskazów lub innych specyficznych aplikacji – jego wykorzystanie do pomiaru napięcia na masowym mierniku powietrza wynika z błędnego powiązania numeracji z funkcją. Z mojego doświadczenia wynika, że jednym z najczęstszych powodów błędów podczas pomiarów jest zbyt szybkie ocenianie schematów bez odniesienia się do standardów branżowych – zwłaszcza norm niemieckich, gdzie oznaczenia są ściśle przypisane do funkcji (np. 31 – masa, 15 – po zapłonie, 30 – stałe zasilanie). Popełniając taki błąd, można nie tylko uzyskać błędne wyniki, ale też błędnie zdiagnozować usterkę, co potem przekłada się na niepotrzebną wymianę sprawnych części. Moim zdaniem zawsze warto się upewnić, który zacisk pełni funkcję masy w danym układzie i nie sugerować się tylko sąsiedztwem na schemacie – bo to często prowadzi na manowce. Takie podejście jest zgodne z dobrą praktyką serwisową i po prostu oszczędza czas oraz nerwy.

Pytanie 6

Która kontrolka sygnalizuje nadmierne zużycie klocków hamulcowych?

A. Kontrolka 2

B. Kontrolka 4

C. Kontrolka 1

D. Kontrolka 3

Wybór innej niż trzecia kontrolka wynika raczej z pewnych nieporozumień co do symboliki stosowanej na desce rozdzielczej współczesnych samochodów. Trzeba przyznać, że producenci czasami nie ułatwiają zadania, bo jest wiele podobnych ikonek, ale każda z nich ma dość precyzyjnie określone znaczenie zgodnie z normami branżowymi (jak UNECE R121 czy zalecenia SAE). Kontrolka z wykrzyknikiem w trójkącie zazwyczaj sygnalizuje ogólną usterkę lub ostrzeżenie, nie jest dedykowana układowi hamulcowemu – to taki trochę 'zbiorczy' alarm. Czerwona kontrolka z wykrzyknikiem w okręgu i dodatkowymi łukami to sygnał problemu z układem hamulcowym, ale najczęściej dotyczy ona zaciągniętego hamulca postojowego lub krytycznego spadku płynu hamulcowego – a nie stricte zużycia klocków. Ta z dwoma strzałkami wokół wykrzyknika to z kolei informacja o systemach stabilizacji toru jazdy (np. ESC/ESP), a nie o eksploatacyjnych elementach układu hamulcowego. Z mojego doświadczenia, wiele osób myli te oznaczenia, bo są do siebie podobne kolorystycznie i graficznie. Kluczowe jest zrozumienie, że tylko konkretne ikony są przypisane do określonych typów usterek – po to, żeby kierowca mógł szybko i bezbłędnie ocenić sytuację na drodze. Stąd tak ważne jest, by przy nauce rozpoznawania kontrolek nie sugerować się tylko kolorami czy obecnością wykrzykników, ale też szczegółami graficznymi – a najlepszym sposobem na zapamiętanie jest regularna praktyka oraz lektura instrukcji pojazdu. Takie błędy wynikają z pośpiechu, braku doświadczenia lub nieczytania instrukcji obsługi, a przecież właściwa identyfikacja komunikatów na desce rozdzielczej to jedna z podstawowych umiejętności bezpiecznego użytkowania auta.

Pytanie 7

Usuwając awarię w panelu sterowania układem komfortu w pojeździe samochodowym w celu sprawdzenia działania naprawionego modułu, uszkodzony rezystor typu SMD o wartości opisanej na schemacie ideowym jako 4R7 / ±10% można na czas rozruchu zastąpić dwoma rezystorami o wartości

A. 2,4 kΩ / ±5% połączonymi szeregowo.

B. 10 kΩ / ±5% połączonymi równolegle.

C. 10 Ω / ±5% połączonymi równolegle.

D. 2,4 Ω / ±5% połączonymi równolegle.

Wybierając sposób zastąpienia uszkodzonego rezystora SMD o wartości 4R7, warto dobrze zrozumieć, jak działa łączenie rezystorów i jak ważne jest dobranie właściwych wartości oraz dopasowanie sposobu połączenia. W przypadku rezystorów, często spotykanym błędem jest mylenie połączeń szeregowych z równoległymi, co prowadzi do uzyskania zupełnie innych wartości rezystancji niż zamierzona. Na przykład, dwa rezystory 2,4 Ω połączone równolegle to wynik jeszcze niższy od 2,4 Ω (dokładnie 1,2 Ω), a więc dużo za mało względem potrzebnych 4,7 Ω. Połączenie szeregowe dwóch rezystorów 2,4 kΩ daje razem aż 4,8 kΩ, co jest setki razy większą rezystancją niż wymagany element i praktycznie całkowicie uniemożliwiłoby prawidłową pracę danego obwodu w module komfortu. Z kolei dwa rezystory 10 kΩ połączone równolegle dają 5 kΩ, co również jest wartością o kilka rzędów wielkości za wysoką, by cokolwiek sensownie zasymulować w tej sytuacji — układ potraktuje taki obwód jakby rezystor w ogóle nie był podłączony. Najczęściej spotykanym błędem myślowym jest tutaj patrzenie jedynie na pojedynczą wartość rezystora i nieanalizowanie, jak sposób ich połączenia wpływa na wynikową rezystancję. Dodatkowo, pomyłka między ohmami a kiloohmami jest częsta, szczególnie gdy pracujemy z małymi elementami SMD, gdzie oznaczenia bywają mylące. Standardy branżowe i doświadczenie pokazują, że zawsze należy zweryfikować nie tylko wartość, ale i tolerancję oraz sposób połączenia zamienników, aby test był wiarygodny i nie doprowadził do kolejnych uszkodzeń. Z mojego doświadczenia wynika, że takie błędy myślowe są typowe u osób, które nie mają jeszcze wprawy w szybkim liczeniu połączeń równoległych i szeregowych lub nie zwracają uwagi na skalę wartości (Ω vs kΩ). Takie pomyłki mogą utrudnić diagnozę i wydłużyć naprawę, dlatego warto zawsze na spokojnie rozpisać sobie wzory i przeliczyć uzyskiwaną rezystancję, zanim podłączysz zamienniki do układu.

Pytanie 8

Szarpak służy do pomiaru

A. przemieszczeń sprężyn w układzie zawieszenia pojazdu

B. ustawienia kół skrętnych

C. luzów w zawieszeniu pojazdu

D. siły tłumienia w amortyzatorach

Szarpak jest narzędziem wykorzystywanym do pomiaru luzów w zawieszeniu pojazdu, co jest istotnym elementem diagnostyki stanu technicznego samochodu. Luz w zawieszeniu może wpływać na bezpieczeństwo jazdy oraz komfort prowadzenia. Użycie szarpaka pozwala na dokładne określenie, czy elementy zawieszenia, takie jak wahacze, sworznie, czy łożyska, są w dobrym stanie, co jest kluczowe dla zapewnienia właściwego kontaktu kół z nawierzchnią. Przykład zastosowania to sytuacja, w której pojazd wykazuje nieprawidłowe zachowanie na drodze, takie jak niestabilność lub nieprzewidywalne odczucia podczas kierowania. W takim przypadku diagnostyka za pomocą szarpaka umożliwia szybką identyfikację i naprawę ewentualnych usterek, co jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie utrzymania i naprawy pojazdów, zalecanymi przez producentów oraz organizacje branżowe.

Pytanie 9

Zastosowanie otwartego ognia w bezpośrednim sąsiedztwie z ładowanym akumulatorem stwarza ryzyko

A. wybuchem

B. trucizną

C. zanieczyszczeniem

D. zapłonem

Używanie otwartego ognia w bezpośredniej styczności z ładowanym akumulatorem zagraża wybuchem, ponieważ akumulatory, zwłaszcza te ołowiowe i litowo-jonowe, mogą uwalniać gazy, takie jak wodór, które są łatwopalne. W przypadku, gdy te gazy zetkną się z płomieniem, może dojść do zapłonu, a nawet eksplozji. Dobre praktyki bezpieczeństwa przewidują trzymanie akumulatorów z dala od źródeł ognia i ciepła, a także zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach, gdzie ładowane są akumulatory. Przykładem zastosowania tych zasad jest stosowanie akumulatorów w warsztatach, gdzie istotne jest unikanie sytuacji, które mogą prowadzić do niebezpieczeństwa. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, należy również przestrzegać zasad przechowywania materiałów łatwopalnych w odpowiednich pojemnikach.

Pytanie 10

Hamulec ręczny powinien gwarantować zatrzymanie w pełni obciążonego pojazdu na nachyleniu oraz zjeździe o kącie przynajmniej

A. 16%

B. 20%

C. 6%

D. 25%

Wybór wartości 6%, 20% lub 25% jako odpowiedzi na pytanie dotyczące wymaganego nachylenia dla hamulca postojowego prowadzi do kilku istotnych nieporozumień. W przypadku 6% wartość ta jest zbyt niska, aby zapewnić wymagane bezpieczeństwo na bardziej stromych zboczach; hamulec postojowy nie jest w stanie skutecznie unieruchomić pojazdu w sytuacji, gdy jest on obciążony. Z kolei 20% oraz 25% są wartościami, które przekraczają normy standardowe, co może wprowadzać w błąd. W rzeczywistości, niektóre pojazdy, zwłaszcza te przeznaczone do transportu ciężkiego, mogą być projektowane z większymi wymaganiami, co nie zmienia faktu, że dla przeciętnych pojazdów osobowych i dostawczych wartość 16% stanowi minimalny standard. Typowym błędem myślowym jest zakładanie, że wyższe wartości procentowe są zawsze lepsze, co nie jest zgodne z wymaganiami branżowymi oraz normami. Wartości te są ustalane na podstawie dokładnych obliczeń statycznych i dynamicznych, które uwzględniają nie tylko siłę hamowania, ale również wpływ obciążenia pojazdu oraz warunki drogowe.

Pytanie 11

Aby zweryfikować poprawne działanie czujnika Halla, należy wykonać pomiar

A. reaktancji pojemnościowej czujnika

B. reaktancji indukcyjnej czujnika

C. generowanego sygnału wyjściowego

D. impedancji uzwojeń czujnika

Reaktancja indukcyjna i pojemnościowa czujnika Halla nie są odpowiednimi parametrami do oceny jego wydajności. Reaktancja indukcyjna odnosi się do oporu, jaki stawia induktor przy zmianie prądu, a czujnik Halla nie działa na zasadzie indukcji, lecz bazuje na efekcie Halla, który polega na wytwarzaniu napięcia poprzecznego w przewodniku umieszczonym w polu magnetycznym. Sprawdzanie impedancji uzwojeń czujnika również nie dostarcza istotnych informacji, gdyż czujniki Halla są zazwyczaj elementami półprzewodnikowymi, które nie mają uzwojeń jak tradycyjne cewki. Ponadto, pomiar impedancji może prowadzić do błędnych wniosków, ponieważ czujnik może działać prawidłowo w zakresie wartości impedancji, ale nadal nie generować odpowiedniego sygnału wyjściowego. W praktyce, uwzględnianie niewłaściwych parametrów może prowadzić do zaniedbania rzeczywistych problemów z funkcjonowaniem czujnika Halla. Dlatego kluczowe jest skupienie się na istotnym pomiarze sygnału wyjściowego, który bezpośrednio odzwierciedla skuteczność działania czujnika w praktycznych zastosowaniach.

Pytanie 12

Lokalizacja usterki elektrycznego hamulca postojowego powinna nastąpić w systemie

A. EPB

B. EBD

C. ESP

D. EGR

EBD (elektroniczny rozdział siły hamowania) to system mający na celu optymalizację rozkładu siły hamowania pomiędzy osiami pojazdu, co wpływa na stabilność i efektywność hamowania. Nie ma jednak bezpośredniego związku z uszkodzeniem hamulca postojowego, ponieważ EBD nie jest systemem odpowiedzialnym za zatrzymywanie pojazdu w pozycji postojowej. Z kolei EGR (układ recyrkulacji spalin) dotyczy redukcji emisji spalin poprzez ponowne wprowadzenie części spalin do komory spalania, co ma wpływ na wydajność silnika, a nie na hamulce. Z kolei ESP (elektroniczny program stabilizacji) poprawia stabilność pojazdu podczas jazdy, ale również nie jest związany z funkcją hamulca postojowego. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich koncepcji to mylenie funkcji różnych systemów w pojazdach. Wiedza o tym, jak działają poszczególne systemy, jest kluczowa dla prawidłowej diagnostyki i naprawy. Dlatego istotne jest, aby w trakcie szkoleń i kursów technicznych, kłaść nacisk na zrozumienie specyfikacji i funkcjonalności każdego z układów. Pozwoli to na skuteczniejszą identyfikację problemów i zastosowanie właściwych metod naprawczych.

Pytanie 13

Rodzaj ubezpieczenia, które zapewnia wypłatę odszkodowania za naprawę samochodu w sytuacji, gdy sprawca szkody jest nieznany, to

A. OC

B. NW

C. Assistance

D. Auto Casco

Wybór odpowiedzi związanych z innymi rodzajami ubezpieczeń, takimi jak OC, NW czy Assistance, wynika z nieporozumienia dotyczącego zakresu ochrony, jaką te ubezpieczenia oferują. Ubezpieczenie OC (Odpowiedzialność Cywilna) jest obowiązkowe w Polsce i chroni przed roszczeniami osób trzecich w przypadkach, gdy jesteśmy sprawcą wypadku. Ubezpieczenie to nie pokrywa kosztów naprawy naszego własnego pojazdu, co czyni je niewłaściwym w kontekście pytania. Ubezpieczenie NW (Następstw Nieszczęśliwych Wypadków) dotyczy ochrony zdrowia kierowcy lub pasażerów, a nie samego pojazdu. Natomiast Assistance to usługa pomocowa, która oferuje pomoc w przypadku awarii lub wypadku, ale nie jest związana z odszkodowaniem za naprawę pojazdu. Typowe błędy myślowe prowadzące do tych odpowiedzi to mylenie zakresu ochrony różnych typów ubezpieczeń oraz niedostateczna znajomość zasad działania ubezpieczeń komunikacyjnych. Aby skutecznie zarządzać ryzykiem związanym z posiadaniem pojazdu, istotne jest zrozumienie, jakie ubezpieczenia są dostępne i jakie konkretne ryzyka pokrywają.

Pytanie 14

Jaki będzie całkowity koszt przeglądu okresowego silnika ZI4R, jeśli dodatkowo będzie konieczna wymiana świec i przewodów zapłonowych, a czas dodatkowych napraw wynosi 2rbh?

Lp.	Wartość jednostkowa części, materiałów	Wartość zł
1.	Świeca zapłonowa	30,00/szt.
2.	Przewody wysokiego napięcia	200,00/kpl.
Lp.	Wykonana usługa (czynność)
1.	Przegląd okresowy	250,00
2.	Koszt 1 rbh pracy mechanika	50,00

A. 620,00 zł

B. 480,00 zł

C. 670,00 zł

D. 1220,00 zł

Obliczenie całkowitego kosztu przeglądu okresowego silnika ZI4R wraz z wymianą świec i przewodów zapłonowych wymaga dokładnego zsumowania wszystkich elementów wyceny. Najpierw uwzględniamy koszt samego przeglądu okresowego – to 250 zł, co jest standardową stawką stosowaną w wielu warsztatach samochodowych. Do tego doliczamy koszt świec zapłonowych. Typowy silnik czterocylindrowy, jak ZI4R, potrzebuje 4 świece, więc 4 sztuki x 30 zł daje 120 zł. Następnie zestaw przewodów wysokiego napięcia to 200 zł za komplet. Istotne jest również uwzględnienie robocizny związanej z dodatkowymi czynnościami – mamy podane 2 roboczogodziny (rbh), każda po 50 zł, czyli razem 100 zł. Sumując wszystko (250 + 120 + 200 + 100), wychodzi 670 zł. Takie podejście do wyceny jest zgodne z praktykami branżowymi – szczegółowe rozpisanie kosztów pozwala uniknąć nieporozumień z klientem i daje przejrzystość. Moim zdaniem, opanowanie takiego sposobu liczenia przydaje się nie tylko na egzaminie, ale też w codziennej pracy mechanika – uczciwa kalkulacja i transparentność są podstawą dobrej współpracy z klientami. Zwróć uwagę, że koszty robocizny często są niedoszacowane przez mniej doświadczonych fachowców, a to właśnie one mogą generować największe różnice w całkowitej cenie usługi. Prawidłowe rozliczenie wszystkich elementów, nawet tych drobnych jak pojedyncze świece, świadczy o profesjonalizmie i dbałości o detale.

Pytanie 15

W celu aktualizacji oprogramowania zawierającego nowe mapy drogowe należy połączyć laptop (komputer) z nawigacją samochodową. Nawigacja posiada interfejs micro USB. Którym wtykiem powinien być zakończony przewód od strony nawigacji?

A. Wtyk 2

B. Wtyk 3

C. Wtyk 1

D. Wtyk 4

To właśnie wtyk 4 jest tym, który powinien być użyty do połączenia z nawigacją samochodową wyposażoną w port micro USB. Tego typu złącze jest powszechnie stosowane w urządzeniach mobilnych, takich jak smartfony czy właśnie nawigacje GPS. Micro USB charakteryzuje się niewielkim rozmiarem i charakterystycznym, lekko trapezowym kształtem, który umożliwia stabilne i pewne podłączenie sprzętu. Z mojego doświadczenia wynika, że to rozwiązanie jest zdecydowanie bardziej uniwersalne niż starsze typy złączy, na przykład mini USB, które dziś są już coraz rzadziej spotykane. Przemysł elektroniczny od lat stawia na standaryzację portów, właśnie po to, żeby użytkownik nie musiał się zastanawiać, czy kupuje właściwy kabel – micro USB był przez długi czas standardem w branży automotive, zanim na dobre zagościło USB typu C. W praktyce, jeśli chcesz zaktualizować mapy lub przesłać pliki do nawigacji, kabel zakończony wtykiem micro USB z jednej strony i standardowym USB (najczęściej typu A) z drugiej strony to praktycznie pewniak. Przemyśl też, że wiele akcesoriów (np. ładowarki samochodowe) wykorzystuje ten sam standard, co jest bardzo wygodne. Warto znać te różnice – czasem wystarczy chwila nieuwagi i już mamy niespodziankę z niekompatybilnym kablem.

Pytanie 16

Kod identyfikacyjny pojazdu VIN składa się

A. z 21 znaków

B. z 19 znaków

C. z 17 znaków

D. z 15 znaków

Numer identyfikacyjny pojazdu VIN (Vehicle Identification Number) składa się z dokładnie 17 znaków, co jest zgodne z międzynarodowymi standardami ustanowionymi przez przepisy ISO oraz SAE. Każdy z tych znaków ma swoje specyficzne znaczenie i informuje o różnych aspektach pojazdu, takich jak kraj produkcji, producent, typ pojazdu, oraz jego unikalny numer seryjny. Na przykład, pierwsze trzy znaki oznaczają WMI (World Manufacturer Identifier) i identyfikują producenta. Zrozumienie struktury VIN jest kluczowe nie tylko dla profesjonalistów zajmujących się branżą motoryzacyjną, ale również dla właścicieli pojazdów, ponieważ poprawne zidentyfikowanie pojazdu jest niezbędne przy zakupie części zamiennych, rejestracji oraz w przypadkach związanych z ubezpieczeniami. Dodatkowo, VIN jest często używany w ustalaniu historii pojazdu, co jest istotne przy zakupie używanych samochodów.

Pytanie 17

Jednym z powodów nadmiernego nagrzewania się bębna hamulcowego w trakcie jazdy może być

A. zatarty cylinderek hamulcowy

B. zużycie materiału okładzin hamulcowych

C. nieszczelność w pompie hamulcowej

D. zapowietrzenie systemu hamulcowego

Zapowietrzenie układu hamulcowego, nieszczelność pompy hamulcowej oraz zużycie okładzin szczęk hamulcowych są powszechnie wymienianymi problemami, jednak nie są one bezpośrednimi przyczynami nadmiernego grzania się bębna hamulcowego. Zapowietrzenie układu hamulcowego prowadzi do obniżenia skuteczności hamowania, co może skutkować dłuższym czasem reakcji kierowcy i potencjalnie zwiększonym zużyciem hamulców, ale nie wpływa bezpośrednio na temperaturę bębna. Nieszczelność pompy hamulcowej może prowadzić do utraty ciśnienia w układzie, co również obniża efektywność hamowania, ale nie prowadzi do przegrzewania się bębna w sposób bezpośredni. Zużycie okładzin szczęk hamulcowych jest naturalnym procesem eksploatacyjnym, który również nie jest bezpośrednio związany z przegrzewaniem bębna, chociaż może wpływać na efektywność hamowania. Kluczowe jest, aby rozumieć, że nadmierne grzanie bębna hamulcowego jest wynikiem nieprawidłowej interakcji pomiędzy mechanizmami hamulcowymi, a nie jedynie skutkiem poszczególnych, odizolowanych problemów w układzie. Zrozumienie tych złożonych interakcji jest istotne dla prawidłowej diagnostyki i konserwacji układów hamulcowych.

Pytanie 18

Pełną diagnostykę alternatora przeprowadza się

A. badając go na stanowisku probierczym.

B. doładowując akumulator.

C. dokonując pomiaru napięcia akumulatora.

D. podczas jazdy samochodem.

Wybrałeś odpowiedź, która naprawdę pokazuje znajomość rzeczy. Pełna diagnostyka alternatora to nie jest tylko szybkie sprawdzenie napięcia albo szybka jazda testowa. W praktyce, jeśli chcemy mieć pewność co do stanu alternatora, robimy to na stanowisku probierczym. Takie stanowisko pozwala nie tylko na dokładne pomiary napięć i prądów, ale też na symulowanie różnych warunków pracy, które mogą wystąpić w samochodzie. Fachowcy w serwisach samochodowych często korzystają właśnie z takiego sprzętu, bo tylko wtedy widzimy, czy alternator prawidłowo ładuje pod różnym obciążeniem, czy nie ma problemów z diodami prostowniczymi albo szczotkami. W dodatku, można wychwycić usterki, których nie widać podczas zwykłej jazdy. Moim zdaniem, to jest standardowa procedura w porządnych warsztatach. Ciekawostka: na stanowisku probierczym sprawdza się też regulator napięcia, a nawet zachowanie alternatora przy rozgrzaniu. Stosowanie takich metod daje większą pewność i bezpieczeństwo pracy pojazdu, bo alternator to podstawa elektryki auta. Warto wiedzieć, że taka diagnostyka pozwala też ocenić żywotność podzespołów – co jest ważne w autach z dużym przebiegiem.

Pytanie 19

Na rysunku przedstawiono symbol przekaźnika

A. przełączającego.

B. kontakttronowego.

C. typu NO.

D. typu NC.

Symbol przedstawiony na rysunku to klasyczny przykład przekaźnika przełączającego, czyli takiego, który posiada zarówno zestyk typu NO (normalnie otwarty), jak i NC (normalnie zamknięty). Jego charakterystyczną cechą jest wspólny styk, który po zadziałaniu cewki przełącza się pomiędzy dwoma torami – jeden tor zostaje rozłączony, drugi zaś zamknięty. Przekaźniki przełączające stosuje się bardzo często w automatyce i sterowaniu, gdzie potrzebna jest możliwość przełączania obwodu pomiędzy dwoma stanami – na przykład do realizacji funkcji wyboru źródła zasilania, sterowania silnikami lub w układach zabezpieczeń. Z mojego doświadczenia takie rozwiązania są bardzo wygodne, bo pozwalają uzyskać elastyczność w projektowaniu układów. W praktyce spotkasz takie przekaźniki np. w sterownikach PLC czy w rozdzielnicach automatyki przemysłowej. Standardy branżowe, jak np. PN-EN 60617, jasno definiują oznaczenia i symbole dla przekaźników przełączających, co pomaga w czytaniu i tworzeniu dokumentacji technicznej. Moim zdaniem warto zapamiętać ten symbol, bo jest naprawdę często spotykany – jak się człowiek przyzwyczai, to potem automatycznie rozpoznaje takie układy na schematach. Dobra praktyka mówi, żeby zawsze sprawdzać, czy projektowany układ rzeczywiście wymaga funkcji przełączania, czy może wystarczy prosty styk NO lub NC – to pozwala optymalizować koszty i zwiększa niezawodność systemu.

Pytanie 20

Oblicz całkowity koszt naprawy rozrusznika w samochodzie osobowym, jeżeli czas wykonania usługi wynosi 4,5 godziny, wartość zużytych materiałów to 96,00 PLN, a koszt 1 roboczogodziny wynosi 90,00 PLN.

A. 204,50 PLN

B. 186,00 PLN

C. 501,00 PLN

D. 522,00 PLN

Poprawnie wyliczyłeś całkowity koszt naprawy rozrusznika – to naprawdę cenna umiejętność w pracy mechanika czy elektromechanika pojazdowego. W tym przypadku liczy się zrozumienie kalkulacji kosztów usług warsztatowych: sumowanie kosztów robocizny i użytych materiałów. Przy stawce 90 zł za godzinę i czasie pracy 4,5 godziny koszt robocizny wynosi 405 zł (90 zł × 4,5 h). Dodając koszt materiałów – 96 zł – otrzymujemy łącznie 501 zł. W praktyce warsztatowej to standardowe podejście, bo klient musi znać wszystkie składniki ceny: zarówno czas pracy, jak i wartość części. Moim zdaniem dobrze jest zawsze pamiętać o przejrzystości rozliczeń – to buduje zaufanie klientów. Warto też wiedzieć, że w profesjonalnych serwisach często korzysta się z podobnych kalkulatorów kosztów oraz programów serwisowych, gdzie każda godzina pracy i najmniejsza śrubka są dokładnie ewidencjonowane. Takie podejście zgodne jest z normami branżowymi oraz dobrymi praktykami obsługi klienta. Często spotyka się też sytuacje, gdzie koszt robocizny jest większy od ceny materiałów – właśnie jak w tym przykładzie. Dobrze więc mieć na uwadze, by już na etapie diagnozy umieć oszacować wstępny kosztorys, a potem rzetelnie go rozliczyć.

Pytanie 21

Rysunek przedstawia wynik pomiaru napięcia rozładowanego akumulatora 6 V/15Ah wykonany multimetrem analogowym na zakresie 6 V. Którą wartość napięcia wskazuje miernik?

A. 1,2 V.

B. 4,8 V.

C. 0,3 V.

D. 2,4 V.

Wybrana odpowiedź jest prawidłowa, bo wskazanie miernika rzeczywiście pokazuje wartość 4,8 V na zakresie 6 V. W praktyce pomiarowej, odczytując wskazanie z analogowego multimetru, zawsze trzeba zwracać uwagę na dobrany zakres i podziałkę skali. Tutaj zakres jest ustawiony na 6 V, więc cała podziałka od zera do maksymalnej wartości odpowiada właśnie 6 V. Wskazówka zatrzymała się tuż przed ostatnią kreską, co jest równoznaczne z 4,8 V (czyli 8 dużych działek po 0,6 V każda). Takie umiejętności odczytu są mega ważne, zwłaszcza jak pracujesz w serwisie albo robisz szybkie pomiary w warsztacie. Wielu doświadczonych elektryków czy elektroników zawsze powtarza, żeby nie sugerować się tylko pierwszym wrażeniem, tylko dokładnie przeliczyć podziałki i sprawdzić, czy zakres się zgadza. Poza tym – rozładowany akumulator 6 V nie powinien spaść aż tak nisko, jeśli jeszcze ma być użyteczny, więc taki wynik to sygnał do dalszej diagnostyki lub wymiany baterii. Moim zdaniem, to dobry przykład, jak praktyka spotyka się z teorią, bo w realnych warunkach często spotyka się takie sytuacje i trzeba umieć szybko ocenić, czy sprzęt nadaje się do dalszego użycia. Przy okazji – pamiętaj, że dokładność odczytu analogowych mierników zależy też od kąta patrzenia (paralaksa!), więc zawsze ustawiaj się na wprost skali.

Pytanie 22

Jakie urządzenie służy do oceny prawidłowego funkcjonowania systemu ładowania akumulatora?

A. skaner diagnostyczny OBD

B. manometr

C. pirometr

D. multimetr

Multimetr jest wszechstronnym narzędziem pomiarowym, które pozwala na pomiar różnych parametrów elektrycznych, takich jak napięcie, prąd i opór. W kontekście oceny poprawności działania układu ładowania akumulatora, multimetr umożliwia precyzyjne sprawdzenie napięcia ładowania na zaciskach akumulatora oraz w alternatorze. Używając multimetru, można ocenić, czy napięcie ładowania jest zgodne z wartościami nominalnymi, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu. Przykładowo, podczas pracy silnika napięcie powinno wynosić od 13,8 do 14,5 V. Zastosowanie multimetru pozwala na łatwe zidentyfikowanie problemów, takich jak uszkodzony alternator czy problemy z połączeniami elektrycznymi. Takie pomiary są zgodne z dobrymi praktykami w diagnostyce samochodowej, zapewniając skuteczność i bezpieczeństwo operacji związanych z układami elektrycznymi pojazdów.

Pytanie 23

Wypełniając kartę gwarancyjną zamontowanego w pojeździe samochodowym alternatora ze zintegrowanym układem regulatora napięcia należy podać

A. pojemność skokową i moc silnika pojazdu.

B. model akumulatora zamontowanego w pojeździe.

C. datę pierwszej rejestracji pojazdu.

D. datę montażu alternatora.

Podanie daty montażu alternatora w karcie gwarancyjnej to absolutna podstawa przy każdej wymianie tego podzespołu w pojeździe. W praktyce warsztatowej właśnie ta informacja jest kluczowa, bo od niej liczy się okres gwarancji udzielanej przez producenta lub dystrybutora. Jeśli zamontujesz alternator i nie wpiszesz daty montażu, to później bardzo trudno udowodnić, kiedy urządzenie faktycznie zaczęło pracować w samochodzie. Z mojego doświadczenia wynika, że sporo reklamacji gwarancyjnych jest odrzucanych właśnie przez brak tej daty albo błędnie wpisane dane. Branżowe standardy, np. wytyczne firm Bosch, Valeo czy Magneti Marelli, wymagają precyzyjnego udokumentowania momentu, kiedy alternator został zamontowany – to zabezpiecza zarówno warsztat jak i klienta. Warto też wiedzieć, że wiele nowoczesnych alternatorów ze zintegrowanymi regulatorami napięcia ma restrykcyjne warunki gwarancji, obejmujące nie tylko poprawny montaż, ale też właśnie udokumentowanie terminu. Takie dane pomagają też w diagnostyce ewentualnych usterek czy analizie przedwczesnych awarii. Moim zdaniem, wpisując rzetelnie datę montażu, pokazujesz profesjonalizm i dbasz o swoje interesy jako mechanik. To taki drobny szczegół, a w praktyce ma olbrzymie znaczenie dla rozpatrzenia każdej reklamacji. No i przy okazji, klient czuje, że wszystko jest pod kontrolą.

Pytanie 24

Aby sprawdzić działanie MAP-sensora napięciowego wyjętego z pojazdu, należy użyć pompki podciśnienia oraz zasilania

A. napięciem stałym 5V

B. sygnałem prostokątnym

C. współczynnikiem wypełnienia impulsu

D. przemienną wartością napięcia 5V

Wybór sygnału prostokątnego jako zasilania MAP-sensora jest niewłaściwy, ponieważ wiele czujników tego typu wymaga do prawidłowego funkcjonowania stabilnego napięcia stałego, a nie zmiennego sygnału. Sygnały prostokątne mogą wprowadzać zakłócenia w pomiarach, co prowadzi do błędnych odczytów i może wpływać na pracę silnika. Również zastosowanie współczynnika wypełnienia impulsu jest nieodpowiednie, gdyż MAP-sensor nie interpretuje zmian w wypełnieniu impulsu jako odpowiednich zmian ciśnienia. Tego rodzaju zasilanie jest stosowane w innych układach elektronicznych, ale nie w przypadku sensorów ciśnienia w kolektorze. Co więcej, przemienna wartość napięcia 5V także jest nieadekwatna, ponieważ wymagałaby konwersji na napięcie stałe, co wprowadza dodatkowe nieefektywności i ryzyko błędów. Kluczowym błędem myślowym jest założenie, że czujniki mogą funkcjonować w oparciu o zmienne źródła zasilania, co jest sprzeczne z zasadami inżynierii elektrycznej. Użycie nieodpowiednich typów zasilania nie tylko prowadzi do nieprawidłowych odczytów, ale może także uszkodzić sensor, co stawia pod znakiem zapytania niezawodność całego systemu zarządzania silnikiem.

Pytanie 25

Powodem szarpania auta w trakcie ruszania może być uszkodzenie

A. mechanizmu różnicowego

B. tarczy sprzęgła

C. synchronizatora

D. przekładni głównej

Uszkodzenie synchronizatora, przekładni głównej czy mechanizmu różnicowego nie jest bezpośrednią przyczyną szarpania podczas ruszania pojazdu. Synchronizator ma na celu ułatwienie zmiany biegów, a jego uszkodzenie prowadziłoby do problemów w trakcie przełączania biegów, a nie podczas samego ruszania. W przypadku uszkodzenia przekładni głównej, problemy mogą wystąpić podczas jazdy, a nie na starcie. Mechanizm różnicowy z kolei odpowiada za rozdzielanie momentu napędowego między koła, a jego ewentualne uszkodzenie daje objawy podczas skrętu i różnicy prędkości między kołami, a nie podczas ruszania. Typowe błędy myślowe prowadzące do wyboru tych odpowiedzi wynikają z niepełnego zrozumienia funkcji tych elementów. Należy pamiętać, że odpowiednie zrozumienie działania poszczególnych komponentów układu napędowego jest kluczowe dla prawidłowej diagnozy problemów z pojazdem. Umożliwia to nie tylko szybsze identyfikowanie usterek, ale także ich skuteczne eliminowanie, co w dłuższej perspektywie wpływa na bezpieczeństwo i komfort jazdy.

Pytanie 26

Aby wykonać końcówki konektorowe na przewodach elektrycznych w pojeździe, jaka narzędzie powinno być użyte?

A. szczypce okrągłe

B. szczypce płaskie

C. obcęgi

D. zaciskarkę

Szczypce płaskie są raczej narzędziem ogólnym i nie nadają się za bardzo do precyzyjnego zaciskania konektorów na przewodach elektrycznych. Jak ich używasz w tym celu, to może być problem z siłą docisku, przez co połączenie może być słabe i narażone na awarie. Z mojego doświadczenia wiem, że żeby porządnie połączyć przewody, potrzebujesz odpowiedniego narzędzia jak właśnie zaciskarka. Szczypce okrągłe, co prawda są pomocne w wielu sytuacjach, ale nie mają tej dokładności, której potrzebujesz do mocnego zakupu konektorów. Obcęgi też tu nie pomogą, bo to bardziej uniwersalne narzędzie, które nie spełnia wymagań dla mocnych połączeń elektrycznych. Jak używasz złych narzędzi, to łatwo o błędy, jak zbyt luźne połączenie, co może źle wpłynąć na bezpieczeństwo pojazdu. W świecie motoryzacyjnym ważne jest, żeby trzymać się narzędzi zgodnych z zasadami i dobrymi praktykami, bo to zapewnia długotrwałe i niezawodne działanie instalacji elektrycznej.

Pytanie 27

Obraz uzyskany na oscyloskopie przedstawia pobór prądu przez rozrusznik

A. z rozładowanego akumulatora.

B. przy jednym nieszczelnym cylindrze.

C. silnika trzycylindrowego.

D. z uszkodzonymi szczotkami.

Obraz prądu rozrusznika na oscyloskopie, taki jak ten przedstawiony na wykresie, jest klasycznym narzędziem stosowanym w diagnostyce silników spalinowych. Jeżeli jeden z cylindrów jest nieszczelny (np. z powodu wypalonego zaworu, uszkodzonego pierścienia tłokowego albo pęknięcia głowicy), silnik będzie miał w tym cylindrze znacznie niższe ciśnienie sprężania. To powoduje, że rozrusznik potrzebuje mniej prądu, aby obrócić wał korbowy w tej fazie pracy. Na oscyloskopie widać to jako regularnie powtarzające się obniżenie wartości prądu – właśnie to jest kluczowy, praktyczny objaw nieszczelności cylindra. W praktyce warsztatowej często korzysta się z tej metody jako szybkiego testu przed rozpoczęciem bardziej inwazyjnych czy kosztownych napraw – to naprawdę pomaga w zawężeniu pola poszukiwań usterki. Z mojej perspektywy dobrze jest wiedzieć, że taki oscyloskopowy test prądowy rozrusznika jest uznawany za jedną z dobrych praktyk diagnostycznych, o czym wspominają nawet producenci urządzeń diagnostycznych. Fajny jest też fakt, że można go przeprowadzić praktycznie w każdych warunkach warsztatowych, bez rozbierania silnika. Warto pamiętać, że analiza wykresów prądu rozrusznika przydaje się nie tylko przy nieszczelnościach – potrafi zwrócić uwagę na całą masę innych problemów mechanicznych, takich jak np. zatarcia czy blokady mechaniczne. To narzędzie daje naprawdę sporo praktycznych informacji.

Pytanie 28

Diagnostykę katalizatora spalin należy przeprowadzić

A. na postoju przed uruchomieniem silnika.

B. w trakcie jazdy testowej.

C. po uruchomieniu i rozgrzaniu silnika.

D. po demontażu na stole diagnostycznym.

Wiele osób sądzi, że diagnostykę katalizatora warto robić w trakcie jazdy testowej albo nawet przed uruchomieniem silnika czy na stole diagnostycznym po demontażu. To dość częsty błąd wynikający z nieporozumienia, jak działa katalizator i jakie warunki są potrzebne do jego prawidłowej pracy. Katalizator jest urządzeniem, które osiąga pełną efektywność dopiero w wysokiej temperaturze – zazwyczaj powyżej 300°C. Jazda testowa czasem wydaje się dobrym rozwiązaniem, bo obciąża układ wydechowy, ale tak naprawdę trudno wtedy o wiarygodny, powtarzalny odczyt parametrów, a wiele sterowników silnika wprowadza zmiany dawki paliwa czy tryb pracy, co może zaburzyć wyniki. Jeśli chodzi o diagnostykę na stole po demontażu, to jest to rozwiązanie mocno problematyczne – po pierwsze, rzadko stosowane w warsztatach, a po drugie, taki test jest niewiarygodny, bo nie odtwarza normalnych warunków pracy katalizatora, nie ma odpowiedniego przepływu gazów i temperatury jak w aucie. Diagnostyka na postoju przed uruchomieniem silnika już w ogóle nie ma sensu, bo katalizator wtedy jest zimny, a bez temperatury nie zachodzą w nim żadne istotne reakcje chemiczne. W praktyce największym błędem jest nieuwzględnienie faktu, że temperatura to podstawa prawidłowej diagnostyki katalizatora – bez niej nie wykryjemy ani realnych uszkodzeń, ani niepotrzebnie nie wymienimy sprawnych części. Przekonanie, że można ocenić stan katalizatora bez rozgrzania silnika, bierze się z braku zrozumienia jego roli i dynamicznych procesów chemicznych zachodzących w środku. W branży przyjęło się, że testy i odczyty parametrów – zwłaszcza z sond lambda – wykonuje się dopiero po osiągnięciu przez silnik temperatury roboczej i ustabilizowaniu pracy katalizatora. To podstawowa zasada, którą warto zapamiętać, bo pozwala oszczędzić czas, nerwy i pieniądze podczas serwisowania układów wydechowych.

Pytanie 29

Jaką właściwość określa wartość cieplna świecy zapłonowej?

A. dopuszczalną temperaturę pracy świecy

B. odporność świecy na wysokie temperatury

C. skłonność świecy do samooczyszczania

D. zdolność świecy do odprowadzania ciepła

Wartość cieplna świecy zapłonowej odnosi się do zdolności komponentu do efektywnego odprowadzania ciepła generowanego podczas procesu zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej. Świeca zapłonowa, umieszczona w komorze spalania silnika, doświadcza znacznych temperatur oraz ciśnień. Właściwe odprowadzanie ciepła jest kluczowe dla utrzymania optymalnej temperatury pracy świecy, co z kolei ma wpływ na stabilność procesu zapłonu i ogólną wydajność silnika. Przykładowo, świeca o odpowiedniej wartości cieplnej zapewnia, że nie dochodzi do przegrzewania się, co może prowadzić do uszkodzeń i obniżenia efektywności silnika. Zgodnie z normami branżowymi, właściwe dobranie świecy zapłonowej do specyfikacji producenta pojazdu oraz zastosowanej mieszanki paliwowej jest kluczowe dla zapewnienia długotrwałej wydajności i niezawodności silnika.

Pytanie 30

Zaświecenie się w czasie jazdy, przedstawionej na ilustracji, lampki kontrolnej informuje kierowcę o prawdopodobnej usterce w układzie

A. ESP.

B. sterowania silnika.

C. tłumika końcowego.

D. ABS.

Lampka, która pojawia się na ilustracji, to klasyczny symbol tzw. „check engine”, czyli kontrolka układu sterowania silnika. To jedna z tych rzeczy, które potrafią zestresować kierowcę – nie bez powodu, bo ona sygnalizuje nieprawidłowości w pracy silnika albo w jego osprzęcie. Moim zdaniem, każdy kto trochę interesuje się motoryzacją, powinien wiedzieć, że jej zapalenie się wskazuje na problem związany z elektroniką sterującą działaniem silnika, na przykład czujnikami, sondą lambda, katalizatorem, albo samym układem wtryskowym. W praktyce – jeśli ta kontrolka się świeci, komputer pokładowy zarejestrował jakiś błąd (kod DTC), który może, ale nie musi, od razu powodować awarię. Dobrą praktyką jest nie bagatelizować tej informacji – nawet jeśli auto jedzie dalej, to jazda z aktywną kontrolką może doprowadzić do poważniejszych uszkodzeń (np. wypalenie katalizatora). Branżowe standardy zalecają jak najszybszą diagnostykę komputerową – nawet prosty interfejs OBDII pozwoli szybko sprawdzić, co się dzieje. Z mojego doświadczenia, czasami to drobiazg, jak źle dokręcona wtyczka, ale czasem problem jest poważniejszy. Pamiętaj, że system sterowania silnikiem to serce współczesnego pojazdu – dbałość o niego przekłada się na sprawność, ekologię i bezpieczeństwo jazdy.

Pytanie 31

Tabela przedstawia pomiary parametrów wtryskiwaczy. Który pomiar wskazuje na uszkodzenie wtryskiwacza?

Pomiar	Zmierzona wartość rezystancji cewki wtryskiwacza [Ω]	Zmierzona wartość rezystancji pomiędzy stykiem wtryskiwacza a jego korpusem [MΩ]
1.	0,40	→∞
2.	0,50	→∞
3.	0,65	→∞
4.	0,55	→∞
Rezystancja przewodów wynosi 0,2 [Ω]
Uwaga: Rezystancja cewki wtryskiwacza stanowi różnicę pomiędzy zmierzoną wartością i rezystancją przewodów. Nominalna rezystancja cewki wtryskiwacza: 0,3 – 0,5[Ω]. Rezystancja pomiędzy stykiem wtryskiwacza a jego korpusem →∞

A. 4

B. 1

C. 3

D. 2

Pomiar 1 identyfikuje uszkodzenie wtryskiwacza, ponieważ wykazana rezystancja cewki wynosząca 0,20 Ω nie mieści się w przyjętym zakresie nominalnym, który wynosi od 0,3 do 0,5 Ω. Taki wynik może wskazywać na zwarcie wewnętrzne w cewce, co prowadzi do niewłaściwego działania wtryskiwacza. W praktyce, uszkodzenie wtryskiwacza może skutkować nierównomiernym wtryskiem paliwa do cylindrów, co z kolei wpływa na osiągi silnika, emisję spalin oraz może prowadzić do uszkodzenia innych komponentów układu paliwowego. W branży motoryzacyjnej, regularne pomiary i testy wtryskiwaczy są standardem, umożliwiającym diagnostykę ich stanu technicznego. Przykładowo, mechanicy stosują testy rezystancji jako część rutynowej konserwacji, aby zapobiec awariom silnika oraz zapewnić jego efektywność operacyjną.

Pytanie 32

Zniszczone styki przerywacza zapłonu mają bezpośredni wpływ na

A. powstawanie dodatkowych przeskoków iskry

B. osłabienie iskry na świecy

C. modyfikację kąta zapłonu

D. redukcję zużycia paliwa w silniku

Wybór odpowiedzi dotyczących zmniejszenia zużycia paliwa w silniku, zmiany kąta zapłonu czy powstawania dodatkowych przeskoków iskry można uznać za nieprecyzyjny. Zużyte styki przerywacza nie mają bezpośredniego związku z oszczędnością paliwa. W rzeczywistości, osłabienie iskry prowadzi do bardziej nieskutecznego spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, co zazwyczaj skutkuje zwiększonym zużyciem paliwa. Ponadto odpowiedź sugerująca zmianę kąta zapłonu jest myląca; kąt zapłonu jest regulowany niezależnie od stanu styków przerywacza, przynajmniej w tradycyjnych układach zapłonowych. W nowoczesnych systemach zapłonowych kąt ten jest często dostosowywany automatycznie w zależności od warunków pracy silnika. Z kolei twierdzenie o dodatkowych przeskokach iskry jest błędne; zużycie styków prowadzi raczej do osłabienia i nieregularności iskry niż do jej zwiększonego występowania. Kluczowe jest zrozumienie, że efektywność układu zapłonowego opiera się na precyzyjnym działaniu wszystkich jego elementów, a ich zaniedbanie może prowadzić do poważnych problemów z osiągami silnika.

Pytanie 33

Dokonano pomiarów czujnika temperatury płynu chłodzącego. Wyniki pomiarów zamieszczono w tabeli. Określ, na podstawie danych z pomiarów, jakiego typu jest ten czujnik.

Lp.	Temperatura	Rezystancja	Napięcie
1.	0 °C	5700 Ω	4,25 V
2.	10 °C	4000 Ω	3,87 V
3.	20 °C	2500 Ω	3,45 V
4.	30 °C	1300 Ω	3,05 V
5.	40 °C	1100 Ω	2,75 V
6.	50 °C	1000 Ω	2,50 V
7.	60 °C	800 Ω	2,25 V
8.	80 °C	325 Ω	1,15 V

A. Termopara FeCo.

B. Termistor NTC.

C. Termistor PTC.

D. Termistor CTR.

Analizując tabelę, widać wyraźnie, że wraz ze wzrostem temperatury rezystancja czujnika maleje – to bardzo ważna wskazówka diagnostyczna. Moim zdaniem częstym błędem jest mylenie typów termistorów, bo sama nazwa 'termistor' bywa dla wielu myląca, zwłaszcza gdy nie ma się jeszcze dużej praktyki. Termistory PTC zachowują się zupełnie odwrotnie – ich rezystancja rośnie wraz ze wzrostem temperatury. Gdyby w tabeli wartości oporu przy wyższej temperaturze były większe, wtedy można by podejrzewać PTC. Niestety, w tej sytuacji jest dokładnie odwrotnie, więc ta opcja odpada. Termistor CTR to raczej nieporozumienie w kontekście motoryzacyjnym – ten skrót nie jest standardowo używany do oznaczania czujników temperatury cieczy w pojazdach. Czasem CTR pojawia się w literaturze, ale nie dotyczy to typowych pomiarów tego rodzaju. Termopara FeCo (żelazo-kobalt) natomiast działa zupełnie inaczej – generuje napięcie proporcjonalne do różnicy temperatur na obu złączach, a nie zmienia rezystancji. W tabeli jednak wyraźnie widać pomiar napięcia w funkcji oporu, nie zaś bezpośredniego napięcia termopary. W motoryzacji stosuje się głównie termistory NTC do pomiaru temperatury płynu chłodzącego, bo są precyzyjne i pozwalają na prostą integrację z elektroniką układową, zwłaszcza przez dzielniki napięcia. Typowym błędem jest też zwracanie uwagi tylko na wartości napięć, bez analizy zmian rezystancji – a to właśnie spadek oporu z temperaturą jednoznacznie wskazuje na NTC. Podsumowując, tylko wybór NTC pasuje do charakterystyki pokazanej w tabeli. Dobre praktyki serwisowe każą zawsze sprawdzić ten szczegół, zanim postawi się ostateczną diagnozę układu.

Pytanie 34

Liczba 60 w specyfikacji opony 175/60 SR 15 odnosi się do

A. szerokości bieżnika opony

B. średnicy montażu opony

C. wysokości opony

D. wskaźnika profilu opony

Wskaźnik profilu opony, oznaczony przez liczbę 60 w oznaczeniu 175/60 SR 15, wskazuje na stosunek wysokości boku opony do jej szerokości. W tym przypadku wysokość boku opony wynosi 60% szerokości, czyli 105 mm (60% z 175 mm). Informacja ta jest kluczowa, ponieważ wpływa na właściwości jezdne pojazdu. Opony o wyższym profilu zapewniają lepszą amortyzację i komfort jazdy, podczas gdy opony o niższym profilu mogą poprawić handling i stabilność, co jest istotne zwłaszcza w przypadku sportowych aut. Wiedza na temat wskaźnika profilu jest zatem niezbędna dla optymalizacji osiągów pojazdu oraz jego bezpieczeństwa, zgodnie z normami branżowymi dotyczącymi doboru ogumienia.

Pytanie 35

Przed rozpoczęciem w pojeździe samochodowym prac blacharskich z użyciem zgrzewarki lub spawarki należy zawsze

A. zabezpieczyć wnętrze pojazdu.

B. podpiąć uziemienie do nadwozia.

C. zdemontować instalację elektryczną pojazdu.

D. odłączyć klemy akumulatora.

Odłączenie klem akumulatora przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac blacharskich z użyciem zgrzewarki albo spawarki to absolutna podstawa bezpieczeństwa w branży motoryzacyjnej. Chodzi przede wszystkim o to, żeby nie doszło do zwarcia lub przepięcia, które może uszkodzić całą instalację elektryczną pojazdu, a przy okazji narazić na niebezpieczeństwo pracującego mechanika. Moim zdaniem to jedna z tych czynności, których nigdy nie wolno pomijać – nawet jeśli się śpieszysz albo robisz coś „na szybko”. Producenci aut, jak i normy branżowe (np. Bosch czy wytyczne IATF 16949) wyraźnie wskazują, żeby odłączać zasilanie przed pracami z wysoką temperaturą lub prądem. Co więcej, nie odłączając akumulatora, można przypadkiem wywołać iskrzenie, które może spowodować zapłon oparów paliwa czy nawet eksplozję akumulatora. Odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy zaczyna się właśnie od tej czynności. W praktyce – nawet przy prostych naprawach – lepiej poświęcić te dwie minuty, niż potem żałować uszkodzenia elektroniki albo, co gorsza, wypadku. Wielu doświadczonych blacharzy powtarza: nie ma drogi na skróty, jeśli chcesz potem spać spokojnie. Odłączenie klem to taki must have, coś jak zapięcie pasów przed ruszeniem. Lepiej zapamiętać na stałe.

Pytanie 36

W czasie przeglądu instalacji elektrycznej samochodu z silnikiem spalinowym czterocylindrowym o zapłonie iskrowym stwierdzono konieczność wymiany świec oraz akumulatora. Na podstawie danych przedstawionych w tabeli określ, jaką kwotę zapłaci klient za wykonanie usługi?

Cennik
Lp.	Wykonane czynności	Cena [zł]
1	Przegląd instalacji elektrycznej samochodu	150,00
2	Wymiana akumulatora	50,00
3	Wymiana świecy żarowej	8,00
4	Wymiana świecy zapłonowej	10,00
Lp.	Części	Cena [zł]
1	Akumulator	250,00
2	Świeca żarowa	60,00
3	Świeca zapłonowa	50,00
4	Alternator	300,00

A. 460,00 zł.

B. 722,00 zł.

C. 690,00 zł.

D. 540,00 zł.

To zadanie to klasyczny przykład praktycznego liczenia kosztów obsługi pojazdu w realnym warsztacie samochodowym. Zacznijmy od rozbicia poszczególnych czynności i części, które trzeba uwzględnić: przegląd instalacji elektrycznej samochodu (150 zł), wymiana akumulatora (50 zł), wymiana świec zapłonowych – trzeba pamiętać, że przy silniku czterocylindrowym są cztery świece, każda po 10 zł za wymianę, czyli 4 x 10 zł = 40 zł. Do tego części: akumulator (250 zł) i cztery świece zapłonowe po 50 zł każda, razem 200 zł. Sumując: 150 + 50 + 40 (robocizna) + 250 + 200 (części) = 690 zł. Warto odnotować, że zapłonowe, a nie żarowe, bo w silniku benzynowym są świece zapłonowe (nie żarowe – te są w dieslach). Tak wyliczone koszty są zgodne z dobrymi praktykami warsztatowymi: zawsze liczy się zarówno usługę, jak i części zamienne, a przy wymianie kilku takich samych elementów (np. świec) mnoży się cenę jednostkową przez liczbę potrzebnych sztuk. To pokazuje, że znajomość podstaw budowy silników i umiejętność czytania cennika to podstawa w branży mechanicznej. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej błędy pojawiają się przy nieuwzględnieniu ilości sztuk lub pomyleniu typu świecy – warto o tym pamiętać. Takie zadania przygotowują do codziennej pracy w serwisie, gdzie klient oczekuje jasnej wyceny i rzetelności. To też przypomnienie, że precyzja i czytanie ze zrozumieniem są codziennością w warsztacie.

Pytanie 37

Elementem systemu jest czujnik prędkości kątowej oraz przyspieszenia bocznego?

A. ASR

B. ABS

C. AGR

D. ESP

Wybór odpowiedzi związanych z systemami AGR, ABS czy ASR nie uwzględnia specyfiki działania czujników prędkości kątowej i przyspieszenia poprzecznego w kontekście kontroli stabilności pojazdu. System AGR (Aktywny Regulator Gazu) koncentruje się na optymalizacji wydajności silnika i nie jest bezpośrednio związany z monitorowaniem zachowania pojazdu w trudnych warunkach. ABS (Anti-lock Braking System) z kolei jest systemem zapobiegającym blokowaniu kół podczas hamowania, co również nie obejmuje analizy dynamiki jazdy. Natomiast ASR (Acceleration Slip Regulation) ma na celu zapobieganie poślizgom kół napędowych, ale nie monitoruje kompletnych parametrów stabilności, takich jak kąt skrętu czy przyspieszenie poprzeczne. Typowym błędem myślowym w takim przypadku jest mylenie funkcji różnych systemów wsparcia kierowcy. Każdy z tych systemów ma swoje specyficzne zadania, a nie uwzględnienie ich różnorodności prowadzi do niewłaściwych konkluzji na temat działania ESP, które jest kompleksowym systemem stabilizującym, łączącym dane z różnych czujników, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo na drodze.

Pytanie 38

W trakcie przeglądu instalacji elektrycznej pojazdu stwierdzono przepalenie żarówek świateł mijania, przepalenie żarówki kierunkowskazów w tylnej lampie, uszkodzenie włącznika świateł awaryjnych oraz uszkodzenie włącznika świateł stop. W celu usunięcia uszkodzeń należy zakupić dwie żarówki świateł mijania oraz

A. jedną żarówkę świateł kierunkowskazów, dwie żarówki świateł stop, włącznik świateł stop.

B. dwie żarówki świateł stop, włącznik świateł awaryjnych oraz włącznik świateł stop.

C. jedną żarówkę świateł kierunkowskazów, włącznik świateł awaryjnych oraz włącznik świateł stop.

D. dwie żarówki świateł kierunkowskazów, dwie żarówki świateł stop, włącznik świateł awaryjnych.

W analizie odpowiedzi niepoprawnych widać kilka typowych błędów, które często pojawiają się w praktyce. Najczęściej wynika to z braku precyzyjnego czytania opisu usterki albo z przyzwyczajenia do wymiany „na zapas” większej ilości części niż potrzeba. Przykładem jest zakładanie, że należy wymienić dwie żarówki kierunkowskazów czy dwie żarówki świateł stop. Z punktu widzenia standardów serwisowych oraz zdrowej ekonomiki naprawy, wymienia się wyłącznie te elementy, które są faktycznie uszkodzone. W pytaniu podkreślono, że przepaliła się tylko jedna żarówka kierunkowskazów, a nie cała para. To bardzo ważny szczegół, bo zbyt pochopna wymiana kilku żarówek generuje niepotrzebne koszty i nie przynosi żadnych dodatkowych korzyści użytkownikowi pojazdu. Podobnie jest z włącznikami – wymieniamy dokładnie te, które są wskazane jako uszkodzone: włącznik świateł awaryjnych oraz świateł stop. Wymiana obu tych elementów jest zgodna z wymogami bezpieczeństwa i przepisami. Częsty błąd polega też na dorzucaniu do listy części, które nie były wymienione w opisie usterki, jak np. dwie żarówki świateł stop, choć nie ma informacji o ich awarii. To pokazuje, jak ważne jest dokładne czytanie opisu i logiczne wyciąganie wniosków. W praktyce technika samochodowa wymaga dużej uważności i precyzji – zarówno w diagnozie, jak i w doborze części zamiennych. Z mojego doświadczenia wynika, że oszczędność i skuteczność naprawy idą w parze, jeśli trzymamy się zasady: 'naprawiam tylko to, co naprawdę popsute'. Takie podejście gwarantuje nie tylko zgodność z dobrymi praktykami, ale i zadowolenie klienta lub użytkownika pojazdu.

Pytanie 39

Które narzędzia i przyrządy są niezbędne do wykonania przeglądu części wymienionych w tabeli?

Lp.	Przegląd instalacji elektrycznej
1	Akumulator bezobsługowy
2	Poduszki powietrzne
3	Włączniki, wskaźniki, wyświetlacze
4	Reflektory*
5	Wycieraczki
6	Spryskiwacze
7	Oświetlenie wnętrza
8	Świece zapłonowe
*Bez regulacji ustawienia

A. Tester akumulatorów, areometr, multimetr.

B. Szczelinomierz, przyrząd do ustawiania świateł, areometr.

C. Multimetr, szczelinomierz, areometr.

D. Klucz do świec, szczelinomierz, tester diagnostyczny.

Wybór narzędzi takich jak klucz do świec, szczelinomierz i tester diagnostyczny jest naprawdę trafiony, bo dokładnie odpowiada potrzebom przeglądu części wyszczególnionych w tabeli. Klucz do świec wykorzystuje się bezpośrednio przy demontażu i ocenie świec zapłonowych – praktycznie nie da się ich sprawdzić bez odpowiedniego klucza, bo są mocno osadzone i trudno dostępne. Szczelinomierz przydaje się szczególnie do sprawdzania odstępu elektrod świec zapłonowych czy np. luzów mechanicznych w wycieraczkach, a nawet do oceny styków niektórych elementów elektrycznych. Tester diagnostyczny to już zupełnie inny poziom – dzięki niemu można zdiagnozować elementy elektroniczne, jak poduszki powietrzne, włączniki, wyświetlacze czy sterowniki, bez ryzyka uszkodzenia ich lub zgubienia kodów błędów. Współczesne auta są tu naprawdę wymagające, bo nie wystarczy już tylko popatrzeć lub dotknąć – diagnostyka komputerowa jest dziś standardem, zwłaszcza jeśli chodzi o poduszki powietrzne czy skomplikowane układy wskaźników. Z mojego doświadczenia wynika, że stosowanie odpowiednich przyrządów nie tylko usprawnia pracę, ale też pozwala na wykrycie potencjalnych usterek zanim przerodzą się w poważne awarie. W sumie taki zestaw narzędzi to podstawa w serwisie pojazdów zgodnie ze współczesnymi wytycznymi producentów i normami branżowymi. Nawiasem mówiąc, czasami tester diagnostyczny pozwala oszczędzić mnóstwo czasu – wystarczy chwila, żeby znaleźć przyczynę problemu, zamiast rozkręcać pół auta.

Pytanie 40

Podczas kontrolowania instalacji elektrycznej w pojeździe zauważono, że gdy uruchomiono światła drogowe, jeden z reflektorów zespolonych nie świeci. Możliwą przyczyną tej awarii może być uszkodzenie

A. przekaźnika świateł drogowych

B. bezpiecznika

C. przełącznika świateł

D. połączenia reflektora z masą pojazdu

Wybór przełącznika świateł jako przyczyny awarii może wydawać się logiczny, jednak zazwyczaj przełącznik działa na zasadzie załączania i wyłączania obwodów, a w przypadku jego uszkodzenia światła w reflektorach mogą nie działać w ogóle, a nie tylko w jednym z nich. Z kolei uszkodzenie połączenia reflektora z masą pojazdu również nie jest prawidłowym podejściem, ponieważ w przypadku braku masy, reflektor najczęściej całkowicie przestaje działać, a nie tylko jedno z świateł. Można również zakładać, że awaria przekaźnika świateł drogowych powodowałaby problemy z działaniem wszystkich świateł, a nie selektywnie tylko jednego. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich wniosków, wynikają z niewłaściwej analizy objawów i braku zrozumienia, jak różne elementy instalacji elektrycznej współpracują ze sobą. Dlatego zawsze warto zacząć od analizy najprostszych rozwiązań, takich jak bezpieczniki, zanim przejdzie się do bardziej skomplikowanych komponentów.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej