Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 21 grudnia 2025 15:54
Data zakończenia: 21 grudnia 2025 16:25

Egzamin zdany!

Wynik: 27/40 punktów (67,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Zwarcie w obwodzie wirnika

B. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń

C. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz

D. Zadziałanie przekaźnika termicznego

Zadziałanie przekaźnika termicznego zazwyczaj wskazuje na nadmierne nagrzewanie się silnika, co w konsekwencji prowadzi do wyłączenia go w celu ochrony przed uszkodzeniem. Chociaż taki stan rzeczy może również skutkować zmniejszeniem obrotów, to nie jest on pierwotną przyczyną opisanego scenariusza, gdyż w przypadku zadziałania przekaźnika termicznego silnik zwykle zatrzymuje się całkowicie, a nie zmienia jedynie obroty. Z kolei zwarcie w obwodzie wirnika powoduje poważne uszkodzenia, a nie tylko spadek obrotów. Tego rodzaju usterka prowadzi do natychmiastowego wyłączenia silnika z powodu nadmiernego prądu, a nie delikatnego spadku wydajności. Ponadto, zbyt wysoka temperatura uzwojeń jest zwykle wynikiem niewłaściwego chłodzenia lub nadmiernego obciążenia, a nie bezpośrednią przyczyną nagłego spadku obrotów, co jest istotnym zagadnieniem w kontekście eksploatacji silników. Typowe błędy myślowe w tym przypadku polegają na myleniu symptomów z przyczynami; zrozumienie mechanizmu działania silnika indukcyjnego oraz jego zabezpieczeń jest kluczowe dla prawidłowej diagnostyki i utrzymania urządzeń w ruchu. Dlatego istotne jest stosowanie się do standardów eksploatacyjnych oraz okresowe przeglądy instalacji.

Pytanie 2

Silnik, którego zaciski pokazano na zdjęciu, ma pracować w układzie sieciowym TT. Który z wymienionych przewodów powinien być podłączony do zacisku wskazanego strzałką, aby ochrona przeciwporażeniowa była skuteczna?

A. Przewód z punktu neutralnego sieci.

B. Przewód ochronny.

C. Przewód uziemiający.

D. Przewód ochronno-neutralny sieci.

Przewód ochronny (PE) w sieci TT to naprawdę ważna sprawa, bo dba o nasze bezpieczeństwo. Jeśli go dobrze podłączysz do odpowiedniego zacisku, to w razie awarii zasilanie się od razu wyłącza. Fajnie, prawda? Jeśli urządzenie się uszkodzi, prąd może płynąć tam, gdzie nie powinien, co stwarza ryzyko porażenia. Dlatego właśnie ten przewód ma za zadanie odprowadzać prąd do ziemi, co pozwala na zadziałanie zabezpieczeń jak wyłączniki różnicowoprądowe. Jak wszystko jest dobrze podłączone, to bezpieczeństwo jest na pierwszym miejscu. Z normą PN-EN 61140 nikt nie żartuje – każda instalacja powinna być dobrze uziemiona, zwłaszcza w zakładach, gdzie maszyny mają metalowe obudowy. To kluczowe dla zdrowia i życia pracowników.

Pytanie 3

Przy eksploatacji odbiornika, oznaczonego przedstawionym symbolem, przewód zasilający

A. nie musi mieć żyły PE.

B. musi mieć wtyczkę ze stykiem ochronnym.

C. musi mieć żyły ekranowane.

D. powinien mieć żyłę PE.

Odpowiedź "nie musi mieć żyły PE" jest poprawna, ponieważ urządzenia elektryczne oznaczone symbolem klasy ochronności II są zaprojektowane tak, aby nie wymagały połączenia z przewodem ochronnym PE (Protective Earth). Urządzenia te posiadają podwójną izolację lub izolację wzmocnioną, co eliminuje potrzebę stosowania uziemienia. Zastosowanie takich urządzeń jest powszechne w przypadku sprzętu, który może być narażony na kontakt z użytkownikiem, jak na przykład sprzęt AGD, narzędzia elektryczne czy lampy. W praktyce oznacza to, że nie musimy martwić się o dodatkowe podłączenia uziemiające, co zwiększa wygodę w użytkowaniu. Warto zatem zwrócić uwagę na oznaczenia na urządzeniach oraz stosować zalecenia w zakresie instalacji elektrycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo ich eksploatacji. Przykładowo, w instalacjach domowych urządzenia klasy II mogą być stosowane bez obaw o pojawienie się niepożądanych efektów związanych z brakiem uziemienia.

Pytanie 4

Jakie działania mogą przyczynić się do poprawy współczynnika mocy?

A. Wyłączenie silników oraz transformatorów działających przy niskim obciążeniu

B. Zwiększenie częstotliwości regularnych przeglądów urządzeń elektrycznych

C. Podniesienie kwalifikacji personelu obsługującego maszyny elektryczne

D. Uzyskanie w Zakładzie Energetycznym wyższego przydziału mocy

Wyłączenie silników i transformatorów pracujących przy niewielkim obciążeniu jest kluczowym działaniem, które pozwala na poprawę współczynnika mocy. Współczynnik mocy (PF) odzwierciedla stosunek mocy rzeczywistej do mocy pozornej, a jego optymalizacja ma istotne znaczenie dla efektywności energetycznej. Silniki i transformatory, które działają przy niskich obciążeniach, mogą prowadzić do obniżenia PF, ponieważ wytwarzają dużą ilość mocy biernej. Wyłączenie tych urządzeń, gdy nie są potrzebne, zmniejsza zapotrzebowanie na moc bierną, co w rezultacie poprawia współczynnik mocy całego systemu. W praktyce, przedsiębiorstwa energetyczne często wykorzystują analizatory mocy do monitorowania PF i identyfikowania sprzętu, który można wyłączyć. Poprawa PF może również prowadzić do oszczędności w kosztach energii oraz zmniejszenia obciążeń dla systemu energetycznego, co jest zgodne z najlepszymi praktykami określonymi w normach ISO 50001 dotyczących zarządzania energią.

Pytanie 5

Włączenie grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to oznacza?

A. uszkodzenie w grzałce

B. uszkodzenie w przewodzie fazowym

C. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym

D. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

Zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego przy załączeniu grzejnika wskazuje na wystąpienie zwarcia w obwodzie. W przypadku zwarcia przewodu fazowego do neutralnego, prąd przepływający przez obwód gwałtownie wzrasta, co przekracza dopuszczalne wartości dla zabezpieczeń nadprądowych, powodując ich natychmiastowe wyłączenie. Tego rodzaju sytuacje mogą wystąpić w przypadku uszkodzenia instalacji elektrycznej, co może skutkować niebezpiecznymi warunkami pracy urządzeń elektrycznych. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce jest regularna kontrola stanu instalacji elektrycznych, w tym grzejników, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Standardy branżowe, jak PN-IEC 60364, nakładają obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz utrzymanie sprawności systemów elektrycznych.

Pytanie 6

Określ prawidłową sekwencję działań przy wymianie uszkodzonego łącznika świecznikowego w instalacji elektrycznej.
włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania.

A. Stwierdzenie braku napięcia, wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie

B. Wyłączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania

C. Sprawdzenie prawidłowości działania, włączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, wyłączenie napięcia

D. Wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie prawidłowości działania, stwierdzenie braku napięcia, włączenie napięcia

Kiedy zabierasz się za wymianę uszkodzonego łącznika świecznikowego, najważniejsze to zacząć od wyłączenia napięcia. Bez tego krok nie tylko porażka może się wydarzyć, ale coś gorszego. Potem, zanim zaczniesz grzebać w instalacji, dobrze jest upewnić się, że naprawdę nie ma napięcia w obwodzie. To trochę jak dobre nawyki, które mogą uratować życie. Jak już to masz za sobą, możesz zająć się demontażem starego łącznika, ale pamiętaj, żeby być ostrożnym – nigdy nie wiadomo, co może się zdarzyć. Po włożeniu nowego łącznika, dopiero wtedy możesz włączyć napięcie i sprawdzić, czy wszystko działa. Taka kolejność jest super ważna i zgadza się z normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które mówią, jak robić to bezpiecznie. W sumie, w domowym warsztacie to przydatna wiedza, bo często coś się psuje i warto wiedzieć, jak to zrobić porządnie i bezpiecznie.

Pytanie 7

Zabezpieczenie bezpiecznej pracy grzejnika trójfazowego zapewnia

A. wymuszony obieg powietrza

B. wyprowadzenie punktu neutralnego elementów grzejnych

C. regulacja mocy grzejnej

D. osłona elementów grzejnych

Osłona elementów grzejnych jest kluczowym elementem zapewniającym bezpieczną eksploatację grzejnika trójfazowego. Tego rodzaju osłona chroni użytkowników przed bezpośrednim kontaktem z elementami grzejnymi, które mogą osiągać wysokie temperatury. W praktyce, stosowanie osłon jest zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 60335, które regulują wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. Osłony mogą być wykonane z materiałów odpornych na działanie wysokiej temperatury i powinny być zamocowane w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe zdjęcie. Dobrze zaprojektowana osłona nie tylko chroni przed poparzeniami, ale także minimalizuje ryzyko pożaru. Przykładem zastosowania osłon mogą być grzejniki stosowane w domach, które często wyposażane są w dodatkowe elementy zabezpieczające, aby zminimalizować ryzyko wypadków. Oprócz osłon, ważne jest również regularne sprawdzanie stanu technicznego urządzenia oraz jego instalacji, co jest podstawą odpowiedzialnej eksploatacji grzejników.

Pytanie 8

Jakim skrótem określa się w obowiązujących normach odnoszących się do instalacji elektrycznych systemy ochrony od piorunów?

A. LPS

B. SPZ

C. SPD

D. LPL

Odpowiedź 'LPS' oznacza 'Lightning Protection System', co w języku polskim można przetłumaczyć jako 'system ochrony odgromowej'. Jest to termin określający zestaw rozwiązań technicznych mających na celu zabezpieczenie obiektów przed skutkami wyładowań atmosferycznych. W kontekście aktualnych norm, takich jak norma PN-EN 62305, systemy LPS są projektowane i instalowane w celu minimalizacji ryzyka uszkodzeń strukturalnych oraz zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia. Przykładem zastosowania LPS może być budynek użyteczności publicznej, gdzie zainstalowane są przewody odgromowe, złącza uziemiające oraz elementy ochrony wewnętrznej, które współpracują w celu skutecznego odprowadzania energii odgromowej w sposób kontrolowany. Dodatkowo, zgodność z normami międzynarodowymi, takimi jak IEC 62305, zapewnia, że systemy te wykonane są zgodnie z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi, co zwiększa ich efektywność oraz bezpieczeństwo eksploatacji.

Pytanie 9

Na jaką wielkość prądu nominalnego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 2,2·In

B. 1,1·In

C. 0,8·In

D. 1,4·In

Odpowiedź 1,1·In jest prawidłowa, ponieważ dla silników klatkowych trójfazowych, zwłaszcza w przypadku napędu pomp hydroforowych, ustalenie odpowiedniej wartości zabezpieczenia termicznego jest kluczowe dla ich poprawnej pracy. Ustawienie termika na poziomie 1,1·In oznacza, że zabezpieczenie termiczne toleruje przeciążenie do 10% powyżej prądu znamionowego silnika, co jest zgodne z normami zawartymi w standardzie IEC 60947-4-1. W praktyce, takie ustawienie pozwala na chwilowe przeciążenia, które mogą wystąpić przy rozruchu lub w przypadku chwilowego wzrostu ciśnienia w systemie, jednocześnie chroniąc silnik przed nadmiernym przegrzaniem. Zbyt niskie ustawienie zabezpieczenia może skutkować częstymi wyłączeniami silnika, podczas gdy zbyt wysokie może nie zapewnić odpowiedniej ochrony. W związku z tym, dla silników napędzających pompy, które są obciążone zmiennymi warunkami pracy, wartość 1,1·In jest często uznawana za optymalną dla ochrony oraz efektywności operacyjnej.

Pytanie 10

Jaką czynność powinno się przeprowadzić przed rozpoczęciem pracy silnika trójfazowego w przenośnym urządzeniu budowlanym, po zmianie jego lokalizacji?

A. Zmierzyć prąd różnicowy wyłącznika różnicowoprądowego

B. Dokonać pomiaru rezystancji izolacji urządzenia.

C. Sprawdzić kolejność faz w źródle zasilania.

D. Zweryfikować symetrię napięć w instalacji.

Sprawdzenie kolejności faz w sieci zasilającej przed uruchomieniem silnika trójfazowego jest kluczowym krokiem w zapewnieniu prawidłowej pracy urządzenia. W przypadku silników trójfazowych, niewłaściwa kolejność faz może prowadzić do odwrotnego obrotu wirnika, co w kontekście urządzenia budowlanego może skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak uszkodzenie maszyny czy zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika. Przykładem może być sytuacja, gdy silnik napędza narzędzie, które wymaga określonego kierunku obrotów do bezpiecznej i efektywnej pracy. Zgodnie z normami IEC 60034, które regulują kwestie dotyczące silników elektrycznych, zawsze należy upewnić się, że kolejność faz jest prawidłowa przed uruchomieniem. W praktyce, przed rozpoczęciem pracy, warto wykorzystać specjalistyczne mierniki do sprawdzenia kolejności faz, co może zapobiec niebezpiecznym sytuacjom i wydłużyć żywotność urządzenia.

Pytanie 11

Której z poniższych czynności nie da się zrealizować podczas próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej?

A. Sprawdzenia stanu oraz prawidłowości ustawienia elektrod

B. Sprawdzenia działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego

C. Pomiaru rezystancji izolacji pomiędzy uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową

D. Pomiaru czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku i przerwy

Pomiar rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową jest kluczowym krokiem w zapewnieniu bezpieczeństwa i niezawodności zgrzewarki oporowej. Wykonanie tego pomiaru przed rozpoczęciem użytkowania urządzenia pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, co może prowadzić do zwarć elektrycznych czy porażenia prądem użytkowników. W praktyce, standardowe normy dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak IEC 60204-1, nakładają na producentów i operatorów obowiązek regularnego sprawdzania stanu izolacji urządzeń. Pomiar rezystancji izolacji można przeprowadzić za pomocą specjalistycznych mierników, które umożliwiają określenie wartości rezystancji w stosunku do wymaganych norm. Przykładowo, minimalna wartość rezystancji izolacji powinna wynosić co najmniej 1 MΩ w urządzeniach przemysłowych, co zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Regularne kontrole i pomiary takich parametrów, jak rezystancja izolacji, są częścią dobrych praktyk konserwacyjnych, które zapewniają długotrwałą sprawność i bezpieczeństwo urządzenia.

Pytanie 12

Jaką czynność kontrolną można przeprowadzić podczas obserwacji silnika elektrycznego w trakcie jego działania?

A. Kontrola stanu szczotek oraz szczotkotrzymaczy

B. Ocena stanu pierścieni ślizgowych i komutatora

C. Sprawdzenie stopnia nagrzewania obudowy

D. Weryfikacja stabilności połączeń elementów napędowych

Sprawdzenie stopnia nagrzewania się obudowy silnika elektrycznego jest kluczowym elementem monitorowania jego stanu podczas pracy. Nagrzewanie się silnika może wskazywać na różne problemy, takie jak przeciążenie, zatarcie łożysk, niewłaściwe smarowanie lub awarię izolacji. W praktyce, do pomiaru temperatury obudowy można wykorzystać pirometr lub czujniki temperatury, co pozwala na monitorowanie parametrów pracy silnika w czasie rzeczywistym. Wartości temperatury powinny być zgodne z normami producenta; ich przekroczenie może prowadzić do uszkodzenia silnika, co w konsekwencji wiąże się z kosztownymi naprawami i przestojami w produkcji. Zgodnie z zaleceniami branżowymi, regularne pomiary temperatury są częścią rutynowych przeglądów technicznych, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i zwiększa bezpieczeństwo operacyjne. Właściwe podejście do monitorowania temperatury silnika jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu oraz z normami ISO, które zalecają proaktywne podejście do zarządzania ryzykiem w infrastrukturze technicznej.

Pytanie 13

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. zmienić przewody na nowe o większym przekroju

B. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda

C. zagiąć oczka na końcach przewodów

D. zamontować końcówki oczkowe na przewodach

Zachowanie kolejności przewodów fazowych w zaciskach gniazda trójfazowego jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W układach trójfazowych, każdy z przewodów fazowych (L1, L2, L3) ma przypisane określone funkcje oraz wartości napięć, które powinny być utrzymywane w odpowiedniej sekwencji. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, co z kolei może skutkować uszkodzeniem urządzeń elektrycznych, a nawet zagrożeniem pożarowym. W praktyce, np. w przypadku podłączania silników elektrycznych, niewłaściwa kolejność faz może spowodować, że silnik będzie działał w odwrotnym kierunku, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń jest niezbędne dla zapewnienia właściwej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 14

Jakie będą konsekwencje zasilenia silnika asynchronicznego, którego znamionowa częstotliwość napięcia stojana wynosi 50 Hz, z sieci o częstotliwości 60 Hz?

A. Uszkodzenie wirnika silnika

B. Nawrót wirnika silnika

C. Zwiększenie prędkości obrotowej wirnika silnika

D. Zmniejszenie prędkości obrotowej wirnika silnika

Zwiększenie prędkości obrotowej wirnika silnika asynchronicznego zasilanego napięciem o częstotliwości 60 Hz w porównaniu do znamionowej częstotliwości 50 Hz jest wynikiem zjawiska zwanego poślizgiem. W przypadku silników asynchronicznych prędkość obrotowa wirnika jest zawsze niższa od prędkości synchronicznej, która zależy od częstotliwości zasilania oraz liczby par biegunów. Wzór na prędkość synchroniczną jest następujący: n_s = (120 * f) / P, gdzie n_s to prędkość synchroniczna w obrotach na minutę (RPM), f to częstotliwość zasilania w hercach, a P to liczba par biegunów. W przypadku zasilania 60 Hz, prędkość synchroniczna wzrośnie, co skutkuje wzrostem prędkości obrotowej wirnika. Praktycznie, dla silnika z dwiema parami biegunów zasilanego z sieci 50 Hz, prędkość będzie wynosić 1200 RPM, natomiast przy 60 Hz wzrośnie do 1440 RPM. Takie zjawisko może być wykorzystywane w aplikacjach, gdzie wymagana jest większa prędkość obrotowa, jednak należy pamiętać o możliwych konsekwencjach, takich jak zwiększone straty cieplne i ryzyko uszkodzenia silnika. W przemyśle standardem jest dostosowywanie zasilania do znamionowych parametrów silnika w celu zapewnienia jego długowieczności i efektywności.

Pytanie 15

Jakie jest najwyższe dozwolone różnicowe natężenie prądu znamionowego wyłącznika różnicowoprądowego w celu zapewnienia ochrony przeciwpożarowej?

A. 300 mA

B. 100 mA

C. 10 mA

D. 30 mA

Odpowiedź 300 mA jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami ochrony przeciwpożarowej, maksymalny dopuszczalny różnicowy prąd znamionowy wyłącznika różnicowoprądowego, który ma na celu ochronę przed pożarem, wynosi właśnie 300 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe o tej wartości prądu są projektowane tak, aby minimalizować ryzyko zapłonu w przypadku wystąpienia zwarcia, umożliwiając jednocześnie zapewnienie dostatecznego poziomu ochrony osób przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce zastosowanie wyłączników o wartości 300 mA jest szczególnie zalecane w obiektach użyteczności publicznej oraz w instalacjach, gdzie występuje duże ryzyko przepływu prądu, ale niekoniecznie można zainstalować wyłączniki o niższych wartościach. Pomagają one w ograniczeniu skutków awarii i minimalizują straty materialne, podnosząc bezpieczeństwo całego systemu elektrycznego. Warto dodać, że w obiektach mieszkalnych oraz w strefach o podwyższonym ryzyku, takich jak łazienki czy kuchnie, zaleca się stosowanie wyłączników różnicowoprądowych o prądzie znamionowym 30 mA, co zapewnia skuteczniejszą ochronę przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 16

Jakie środki ochrony przeciwporażeniowej stosuje się w przypadku uszkodzenia obwodu pojedynczego odbiornika?

A. umiejscowienie poza zasięgiem ręki

B. separację elektryczną

C. wyłącznie specjalne ogrodzenia

D. jedynie obudowy

Podczas rozważania środków ochrony przeciwporażeniowej, istotne jest zrozumienie, że samodzielne stosowanie obudów jako formy ochrony nie wystarcza, zwłaszcza w przypadku uszkodzenia obwodu. Obudowy mogą jedynie działać jako pierwsza linia obrony, ale ich skuteczność ogranicza się do sytuacji, w której są one odpowiednio zaprojektowane i wykonane z materiałów odpornych na wpływy zewnętrzne. W praktyce, nie zawsze można zagwarantować, że obudowa w pełni zablokuje dostęp do części energii elektrycznej, co czyni ją niewystarczającą jako jedyny środek ochrony. Próba zapewnienia bezpieczeństwa poprzez umieszczenie urządzenia poza zasięgiem ręki również nie może być traktowana jako skuteczna forma ochrony, ponieważ nie eliminuje ryzyka przypadkowego kontaktu z urządzeniem. Tego rodzaju podejście opiera się na błędnym założeniu, że oddalenie od źródła prądu automatycznie zwiększa bezpieczeństwo, co w rzeczywistości może tylko częściowo zredukować ryzyko. Z kolei stosowanie specjalnych ogrodzeń nie jest odpowiedzią na problem ochrony osób przed porażeniem elektrycznym. Ogrodzenia mogą być skuteczne w ochronie niewielkich obszarów, lecz nie eliminują zagrożeń związanych z niewłaściwym użytkowaniem sprzętu elektrycznego czy awarią instalacji. Takie podejście prowadzi do mylnych przekonań, które mogą skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, dlatego kluczowe jest stosowanie sprawdzonych rozwiązań, takich jak separacja elektryczna, które oferują rzeczywiste zabezpieczenie przed porażeniem. Wszelkie działania związane z ochroną elektryczną powinny być zgodne z normami i regulacjami, które jasno określają najlepsze praktyki w tej dziedzinie.

Pytanie 17

Jaką wartość prądu nominalnego powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V oraz P_N = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 20 A

B. 16 A

C. 6 A

D. 10 A

Wyłącznik instalacyjny nadprądowy o charakterystyce typu B powinien mieć wartość prądu znamionowego dobraną odpowiednio do obciążenia, które ma zabezpieczać. W przypadku grzejnika jednofazowego o mocy PN = 2,4 kW oraz napięciu UN = 230 V, obliczamy prąd znamionowy, korzystając z wzoru: IN = PN / UN. Zatem IN = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Ze względu na to, że wyłączniki nadprądowe są dobierane w standardowych wartościach, w tym przypadku zaleca się wybór wyłącznika o prądzie znamionowym 16 A, który jest wystarczający dla tego obciążenia, a jednocześnie zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. W praktyce, wybierając wyłącznik o wyższej wartości prądu, zmniejszamy ryzyko fałszywych wyłączeń, które mogą wystąpić w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, a także zwiększamy żywotność urządzenia. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, dobór wyłączników nadprądowych powinien być zgodny z wymaganiami dla ochrony instalacji elektrycznych oraz jego przewodów.

Pytanie 18

Jakiego przewodu należy użyć, aby zastąpić uszkodzony kabel zasilający silnik trójfazowy zainstalowany w urządzeniu mobilnym?

A. OP 4x2,5 mm2

B. YLY 3x2,5 mm2

C. YDY 4x2,5 mm2

D. SM 3x2,5 mm2

Wybór innych typów przewodów na zasilanie silnika trójfazowego, jak YDY 4x2,5 mm2, SM 3x2,5 mm2 czy YLY 3x2,5 mm2, może prowadzić do różnych problemów technicznych. Przewód YDY jest przeznaczony głównie do instalacji stałych, co ogranicza jego zastosowanie w odbiornikach ruchomych, w których przewód narażony jest na zginanie i ruch. Z kolei SM, będący przewodem w izolacji gumowej, nie jest odpowiednio chroniony przed czynnikami mechanicznymi, co czyni go mało trwałym w dynamicznych aplikacjach. Przewód YLY, mimo że jest elastyczny, nie ma wystarczającej ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi w porównaniu do przewodów OP. Typowe błędy myślowe przy wyborze przewodu mogą obejmować pomijanie specyfikacji odnośnie do warunków pracy, co prowadzi do użycia niewłaściwego materiału, który nie wytrzyma obciążeń mechanicznych lub elektrycznych. Kluczowe jest, aby wybierać przewody zgodnie z ich przeznaczeniem oraz przewidywanymi warunkami, co jest zgodne z dobrą praktyką branżową oraz normami elektrycznymi, aby zapobiegać awariom oraz zapewnić bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 19

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojenia U1-U2.

B. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

C. uzwojenia V1-V2.

D. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 20

Która z poniższych informacji powinna być wyeksponowana na elektrycznym urządzeniu napędowym?

A. Poziom odchylenia napięcia zasilającego

B. Typ zastosowanych zabezpieczeń przeciwzwarciowych

C. Termin kolejnego przeglądu technicznego

D. Strzałka wskazująca wymagany kierunek obrotu

Wybór informacji, które powinny być umieszczone na elektrycznym urządzeniu napędowym, jest kluczowy dla bezpieczeństwa oraz efektywności jego działania. W przypadku poziomu odchylenia napięcia zasilania, chociaż ważne jest monitorowanie tego parametru dla optymalizacji pracy maszyn, nie jest to informacja, która musi być bezpośrednio przedstawiona na urządzeniu. W praktyce, pomiar napięcia zasilania dokonuje się z użyciem urządzeń pomiarowych, a nadmierne umieszczanie takich informacji na samych urządzeniach mogłoby prowadzić do złożoności i zamieszania. Rodzaj zastosowanych zabezpieczeń zwarciowych również nie jest bezpośrednio wymagany do umieszczenia na widocznej części urządzenia. Informacje te są często dostępne w dokumentacji technicznej lub instrukcjach obsługi i powinny być znane personelowi odpowiedzialnemu za konserwację. Data następnego przeglądu technicznego, choć istotna, jest także informacją, którą można umieścić w systemach zarządzania utrzymaniem ruchu, a niekoniecznie na samym urządzeniu. Kluczowym błędem w tym podejściu jest myślenie, że wszystkie dane techniczne powinny być widoczne na samych maszynach. Ważne jest, aby informacje były dostępne w sposób przejrzysty i użyteczny, ale priorytetem powinny być te, które bezpośrednio wpływają na operacyjność i bezpieczeństwo, jak oznaczenie kierunku wirowania, które jest krytyczne dla prawidłowego funkcjonowania urządzenia.

Pytanie 21

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany do bezpiecznego przeprowadzenia prac na linii napowietrznej odłączonej od zasilania?

A. Ogrodzenie obszaru pracy

B. Zarządzanie pracą w grupie

C. Uziemienie odłączonej linii

D. Używanie sprzętu izolacyjnego

Prace przy linii napowietrznej wyłączonej spod napięcia wymagają przestrzegania określonych zasad bezpieczeństwa, które zapewniają ochronę pracowników i minimalizują ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji. Wykonywanie pracy zespołowo jest kluczowym elementem, ponieważ zespół wzajemnie się wspiera, co pozwala na szybsze reagowanie w przypadku niespodziewanych okoliczności. Pracownicy powinni być świadomi otoczenia i potencjalnych zagrożeń, co skutkuje zwiększoną ochroną. Uziemienie wyłączonej linii jest kolejnym kluczowym środkiem ostrożności. Uziemienie nie tylko chroni przed przypadkowym porażeniem, ale także zapewnia, że w przypadku jakiejkolwiek nieprzewidzianej sytuacji, nie wystąpi niebezpieczne napięcie. Ogrodzenie miejsca wykonywania pracy również odgrywa ważną rolę; zabezpiecza obszar przed dostępem osób nieuprawnionych, co jest zgodne z zasadami BHP. Błędne jest przekonanie, że te środki są zbędne, ponieważ każdy moment pracy przy instalacjach elektrycznych wiąże się z potencjalnym niebezpieczeństwem, nawet jeśli linia jest wyłączona. Standardy BHP oraz normy krajowe wyraźnie wskazują, że zabezpieczenie miejsca pracy i stosowanie odpowiednich procedur są nie tylko zalecane, ale wręcz wymagane, aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 22

Jakie numery wskazano na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej elementów zamiennych, które są częścią silnika szlifierki?

A. Od 47 do 52

B. Od 19 do 26

C. Od 7 do 14

D. Od 1 do 6

Wybór odpowiedzi związanej z innymi zakresami (np. od 47 do 52, od 1 do 6 czy od 19 do 26) świadczy o małym nieporozumieniu z identyfikacją komponentów silnika szlifierki. Te numery dotyczą różnych części, które nie są kluczowe dla samego działania silnika, co może sprawić, że serwisowanie stanie się mniej efektywne. Na przykład, numery od 1 do 6 mogą obejmować części, które tak naprawdę nie wpłyną na wydajność silnika. Jak się pomylisz z ich identyfikacją, to naprawa może się wydłużyć. Numery od 47 do 52 to z kolei mogą być jakieś osłony, które też nie są bezpośrednio związane z napędem. Takie błędy najczęściej wynikają z braku znajomości dokumentacji oraz braku zrozumienia, jak różne elementy działają razem. Dobrze jest posiedzieć nad dokumentacją i ogarnąć, jak poszczególne części wpływają na całość maszyny, bo to przekłada się na lepszą obsługę i konserwację. Im lepsza znajomość identyfikacji części, tym szybciej uda się naprawić sprzęt, a dla operatorów będzie to też bezpieczniejsze.

Pytanie 23

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. jeden rok

B. pół roku

C. dwa lata

D. pięć lat

Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 24

Dodatkowy przewód ochronny w instalacji wykonanej przewodem LYd 750 4x2,5 zamocowanej na uchwytach na ścianie piwnicy powinien być oznaczony symbolem

A. Dyd 750 1x4

B. ADY 750 1x2,5

C. YDY 450/750 1x2,5

D. LYc 300/500 1x6

Wybór innych oznaczeń przewodów, takich jak YDY 450/750 1x2,5, ADY 750 1x2,5 czy LYc 300/500 1x6, wskazuje na nieporozumienie w zakresie doboru przewodów ochronnych w instalacjach elektrycznych. Przewód YDY 450/750 1x2,5 charakteryzuje się niższą klasą napięciową, co sprawia, że nie jest odpowiedni do zastosowań, gdzie występują napięcia do 750V. Podobnie przewód ADY 750 1x2,5, mimo że oznaczenie sugeruje, iż jest przystosowany do napięcia 750V, nie spełnia wymogów dotyczących ochrony, które są kluczowe w instalacjach z przewodami LYd. Z kolei przewód LYc 300/500 1x6 ma oznaczenie wskazujące na jeszcze niższe napięcie i nieodpowiednią średnicę, co czyni go nieodpowiednim do warunków wymagających solidnej ochrony. Typowym błędem myślowym, prowadzącym do wyboru tych przewodów, jest skupienie się wyłącznie na oznaczeniu napięcia, bez uwzględnienia ich rzeczywistej charakterystyki oraz przeznaczenia. Kluczowe jest, aby przy doborze przewodów nie tylko kierować się wartościami napięcia, ale również odpowiednimi normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które określają wymagania dla instalacji elektrycznych. W praktyce, stosowanie niewłaściwych przewodów może prowadzić do poważnych skutków, takich jak uszkodzenia sprzętu, a co gorsza, zagrożenia dla życia użytkowników.

Pytanie 25

Przed rozpoczęciem pomiaru rezystancji izolacji uzwojeń wirnika silnika z pierścieniem w pierwszej kolejności należy

A. zwierać uzwojenie stojana

B. wymienić szczotki

C. odłączyć rezystory rozruchowe

D. sprawdzić ciągłość obwodu wirnika

Odłączenie rezystorów rozruchowych przed pomiarem rezystancji izolacji uzwojeń wirnika silnika pierścieniowego jest kluczowym krokiem, aby uniknąć uszkodzeń sprzętu oraz zapewnić dokładność pomiarów. Rezystory rozruchowe są stosowane w obwodach silników w celu kontroli prądu rozruchowego, co oznacza, że są one podłączone do układu w momencie uruchamiania silnika. Jeśli nie zostaną odłączone, mogą powstać niepożądane połączenia, które zakłócą wyniki pomiarów rezystancji izolacji oraz mogą spowodować uszkodzenie miernika. Zgodnie z normą IEC 61557-1 dotyczącą pomiarów ochronnych w instalacjach elektrycznych, należy zawsze dbać o bezpieczeństwo i dokładność pomiarów, co obliguje do odpowiedniego przygotowania układów przed ich wykonaniem. Działania takie są istotne w kontekście zapobiegania awariom, które mogą prowadzić do kosztownych napraw lub przestojów w pracy maszyn. W praktyce, przed każdym pomiarem izolacji, zaleca się także sprawdzenie stanu szczotek i wirnika, ale najpierw kluczowe jest odłączenie obwodów, które mogłyby wpłynąć na pomiar.

Pytanie 26

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ

B. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian

C. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej

D. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ

Jak spojrzysz na te wartości, to suma spadków napięć w układzie TN-S, która wynosi 9 V przy napięciu znamionowym 230 V, jest w porządku. To mniej niż 5% dla obwodów oświetleniowych i jakieś 3% dla siłowych, więc nie ma potrzeby, by wprowadzać zmiany w instalacji. Chociaż warto czasem rzucić okiem na te spadki, bo bezpieczeństwo urządzeń to ważna sprawa. Jeśli spadki zaczynają być większe, to warto pomyśleć o zwiększeniu przekroju przewodów, ale w tej sytuacji nie ma takiej potrzeby. Wiesz, jak się montuje silniki elektryczne, to tam kluczowe jest, by kable były dobrze dobrane, żeby nie tracić energii. Normy PN-IEC 60364 to dobry punkt wyjścia do sprawdzenia, czy wszystko jest zrobione jak należy.

Pytanie 27

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli:
Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowego	Rzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
1	20 mA
2	10 mA

A. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.

B. pierwszy i drugi działają prawidłowo.

C. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.

D. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.

Kiedy patrzymy na odpowiedzi, widać, że część z nich opiera się na błędnych założeniach na temat działania wyłączników różnicowoprądowych. Wyłącznik nr 2, który ma prąd wyzwalający 10 mA, nie działa prawidłowo, bo jego wartość nie spełnia minimalnych wymagań dla znamionowego prądu różnicowego 30 mA. W kontekście bezpieczeństwa, ten wyłącznik nie zapewni skutecznej ochrony przed porażeniem, co może prowadzić do poważnych problemów. Mylenie sytuacji, że oba wyłączniki są w porządku, jest trochę na wyrost, bo opiera się na założeniu, że każdy niski prąd wyzwalający jest ok, a to nie jest zgodne z przepisami. W praktyce, wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że nawet małe odchylenia od normy mogą prowadzić do dużych kłopotów. Obsługa tych zakresów prądowych jest kluczowa, bo nieodpowiednie ich interpretacje mogą prowadzić do lekkomyślności przy ochronie przed porażeniem. Dlatego warto zwracać uwagę na detale techniczne i stosować się do ustalonych norm, żeby mieć pewność, że systemy bezpieczeństwa w budynkach działają jak powinny.

Pytanie 28

Podczas pracy urządzeń napędowych, oględziny nie obejmują oceny

A. poziomu drgań

B. wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej

C. stanu szczotek

D. stanu osłon części wirujących

Odpowiedź "stanu szczotek" jest poprawna, ponieważ podczas oględzin urządzeń napędowych w czasie ich pracy koncentrujemy się na aspektach, które bezpośrednio wpływają na ich funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo. Stan szczotek, które są zwykle elementami wykonawczymi w silnikach elektrycznych, nie jest kontrolowany podczas pracy, gdyż ich ocena wymaga zatrzymania urządzenia. Oględziny skupiają się na monitorowaniu parametrów pracy, takich jak poziom drgań, które mogą wskazywać na nieprawidłowości w pracy łożysk lub wirników, oraz na wskazaniach aparatury kontrolno-pomiarowej, które dostarczają kluczowych informacji o stanie technicznym urządzenia. Przykładem praktycznym są procedury dotyczące diagnostyki i konserwacji silników elektrycznych, gdzie regularne sprawdzanie poziomu drgań i temperatury ma na celu zapobieganie awariom oraz optymalizację pracy maszyn. Zgodnie z normami ISO 10816, monitorowanie drgań jest niezbędne dla zapewnienia ciągłości produkcji oraz minimalizacji kosztów związanych z naprawami i przestojami.

Pytanie 29

Określ rodzaj i miejsce usterki zestyku pomocniczego stycznika, jeżeli w przedstawionym układzie podczas pracy silnika zasilanego przez stycznik K1 naciśnięcie przycisku sterującego PZ2 powoduje zadziałanie bezpieczników obwodu głównego.

A. Przerwa w zestyku rozwiernym ST1

B. Zwarcie zestyku rozwiernego ST2

C. Zwarcie zestyku rozwiernego ST1

D. Przerwa w zestyku rozwiernym ST2

Wybór przerwy w zestyku rozwiernym ST1 lub ST2 jako przyczyny zadziałania bezpieczników jest błędny. W przypadku przerwy w obwodzie, nie mielibyśmy do czynienia z zwarciem, co oznacza, że prąd nie mógłby przepływać przez zestyki. Taki stan nie mógłby zatem wywołać zadziałania bezpieczników, które są zaprojektowane do ochrony przed nadmiernym przepływem prądu. Przerwa w zestyku rozwiernym oznacza, że obwód jest otwarty, a silnik nie byłby zasilany. Warto także zauważyć, że zwarcie zestyku rozwiernego ST2 nie ma związku z bezpiecznikami obwodu głównego, ponieważ zestyki te dotyczą innego obwodu, który nie jest aktywowany przez przycisk PZ2. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest utożsamienie przerwy z zwarciem, co prowadzi do błędnych wniosków. Ważne jest, aby zrozumieć, że w sytuacjach awaryjnych, takich jak ta, właściwe diagnozowanie problemu jest kluczowe dla bezpieczeństwa całego systemu. W praktyce, analiza usterek w obwodach elektrycznych wymaga dokładności i znajomości schematów oraz stanów pracy poszczególnych elementów. Właściwe zrozumienie funkcji każdego zestyku w obwodzie jest istotne dla skutecznej identyfikacji problemu.

Pytanie 30

Dla układu o parametrach U₀ = 230 V, Ia = 100 A oraz Z_s = 3,1 Ω działającego w systemie TN-C nie działa efektywnie dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem, ponieważ

A. opór uziemienia jest zbyt niski

B. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska

C. impedancja pętli zwarcia jest zbyt duża

D. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt duży

Impedancja pętli zwarcia jest kluczowym parametrem w systemach elektroenergetycznych, który wpływa na skuteczność ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. W przypadku układu TN-C, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że prąd zwarciowy, który może wyniknąć z uszkodzenia, jest zbyt niski, aby zadziałały zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe czy bezpieczniki. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, określają maksymalne wartości impedancji pętli zwarcia, aby zapewnić szybkie wyłączenie zasilania w przypadku awarii. W praktyce, dla instalacji niskonapięciowych, impedancja pętli zwarcia powinna być na tyle niska, aby prąd zwarciowy mógł osiągnąć wartość, która aktywuje zabezpieczenia w krótkim czasie, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Przykładem może być obliczenie impedancji pętli w instalacji o zainstalowanych zabezpieczeniach, gdzie impedancja nie powinna przekraczać 1 Ω, aby zapewnić efektywność ochrony.

Pytanie 31

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli. Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowego	Rzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
1	20 mA
2	10 mA

A. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.

B. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.

C. pierwszy i drugi działają prawidłowo.

D. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.

Wybierając odpowiedzi, które wskazują na prawidłowe działanie drugiego wyłącznika, można nie do końca zrozumieć, jak działają wyłączniki różnicowoprądowe oraz jakie są ich normy i wymagania. W rzeczywistości, wyłącznik różnicowoprądowy nr 2, z prądem wyzwalającym wynoszącym 10 mA, działa nieprawidłowo, ponieważ jego wartość jest poniżej minimalnego wymaganego progu 15 mA. Wiele osób może błędnie przypuszczać, że każdy prąd wyzwalający w ramach tolerancji jest wystarczający, co jest niezgodne z praktyką. Należy pamiętać, że wyłączniki różnicowoprądowe są projektowane z myślą o ochronie użytkowników przed porażeniem prądem elektrycznym, a ich skuteczność opiera się na ścisłym przestrzeganiu norm. Odpowiedzi sugerujące, że oba wyłączniki działają poprawnie, mogą wynikać z mylnego przekonania, że w przypadku niedostatecznego prądu wyzwalającego ryzyko porażenia nie wzrasta. W rzeczywistości, brak odpowiedniej reakcji wyłącznika na niebezpieczne prądy różnicowe zwiększa ryzyko wypadków, co jest całkowicie nieakceptowalne w standardach bezpieczeństwa elektrycznego. Warto zatem zrozumieć, że każda nieprawidłowość w działaniu wyłącznika różnicowoprądowego wymaga natychmiastowej interwencji oraz wymiany uszkodzonego sprzętu.

Pytanie 32

Jakie dodatkowe urządzenie jest wymagane do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f = 50 Hz?

A. Opornik

B. Wyłącznik różnicowoprądowy

C. Kondensator

D. Bezpiecznik silnikowy

Kondensator jest niezbędnym elementem dla silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem jednofazowym, ponieważ umożliwia on utworzenie sztucznego przesunięcia fazowego. Silnik indukcyjny trójfazowy wymaga trzech faz zasilania do prawidłowego działania, a zasilanie jednofazowe dostarcza tylko jedną. Dodanie kondensatora do obwodu silnika pozwala na wytworzenie dodatkowej fazy, co z kolei umożliwia rozwinięcie momentu obrotowego i rozpoczęcie pracy silnika. W praktyce zastosowanie kondensatorów jest powszechne w układach, gdzie konieczne jest zasilanie silników trójfazowych z jednofazowych źródeł energii, na przykład w małych warsztatach czy w domach jednorodzinnych. Warto również zaznaczyć, że przy doborze kondensatora należy kierować się jego pojemnością, która powinna być odpowiednia do konkretnego silnika, aby zapewnić optymalne parametry pracy oraz uniknąć uszkodzenia urządzenia. Dobre praktyki wskazują na konieczność stosowania kondensatorów o odpowiedniej klasie i znamionach, aby zapewnić długotrwałą i bezpieczną pracę silnika.

Pytanie 33

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie TN-C wpływ mają

A. liczba przewodów umieszczonych w korytkach

B. przekrój żył przewodów

C. metoda ułożenia przewodów w instalacji

D. materiał izolacyjny przewodów

Wartość impedancji pętli zwarcia w sieci TN-C jest kluczowym parametrem, który wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznej. Przekrój żył przewodów ma bezpośredni wpływ na oporność elektryczną i tym samym na impedancję pętli zwarcia. Im większy przekrój przewodów, tym mniejsza ich oporność, co prowadzi do niższej wartości impedancji pętli. To z kolei pozytywnie wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń nadprądowych, co jest zgodne z wymaganiami normy PN-IEC 60364. W praktyce, odpowiednio dobrany przekrój przewodów zapewnia, że w przypadku zwarcia prąd zwarciowy będzie na tyle wysoki, aby zadziałały zabezpieczenia, minimalizując ryzyko uszkodzeń oraz pożaru. Właściwy dobór przekroju żył jest szczególnie ważny w instalacjach o dużym obciążeniu, gdzie niewłaściwe wartości impedancji mogą prowadzić do awarii systemu.

Pytanie 34

Jaka powinna być wartość prądu znamionowego bezpiecznika chroniącego uzwojenie pierwotne transformatora bezpieczeństwa 230/24 V, jeżeli przewidziano go do pracy z maksymalnym obciążeniem rezystancyjnym 200 W?

A. 0,4 A

B. 0,8 A

C. 0,5 A

D. 1,0 A

Wartość prądu znamionowego bezpiecznika do zabezpieczenia uzwojenia pierwotnego transformatora bezpieczeństwa 230/24 V powinna wynosić 1,0 A. Obliczając wartość prądu, korzystamy ze wzoru: P = U * I, gdzie P to moc (w watach), U to napięcie (w woltach), a I to prąd (w amperach). W przypadku naszego transformatora, przy maksymalnym obciążeniu rezystancyjnym 200 W i napięciu 230 V, obliczamy prąd znamionowy: I = P / U = 200 W / 230 V ≈ 0,87 A. Ze względów bezpieczeństwa oraz dobrych praktyk inżynieryjnych, zaleca się zastosowanie bezpiecznika o wartości minimalnie wyższej niż obliczona, co w tym przypadku daje 1,0 A. Dobrze dobrany bezpiecznik nie tylko chroni transformator, ale także zapobiega potencjalnym zagrożeniom elektrycznym. Istotne jest również, aby bezpiecznik był dostosowany do charakterystyki obciążenia; w przypadku obciążeń rezystancyjnych, jak lampy czy grzejniki, bezpieczniki szybkie są bardziej odpowiednie. Takie podejście zapewnia zgodność z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 60269, która reguluje dobór i zastosowanie elementów zabezpieczających.

Pytanie 35

Który z poniższych przypadków prowadzi do nadmiernego iskrzenia na komutatorze w silniku szeregowym?

A. Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika

B. Przegrzanie uzwojeń wirnika

C. Przegrzanie uzwojeń stojana

D. Zbyt wysokie obroty wirnika

Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika to sytuacja, w której dochodzi do niezamierzonego połączenia elektrycznego między różnymi zwojami w obrębie uzwojenia wirnika. Tego rodzaju uszkodzenie powoduje, że prąd elektryczny nie przepływa w sposób przewidziany przez projekt, co prowadzi do zwiększenia wartości prądów roboczych. W wyniku tego zjawiska na komutatorze silnika szeregowym pojawia się nadmierne iskrzenie, ponieważ prąd nie jest równomiernie rozłożony po wszystkich zwojach wirnika. Iskrzenie na komutatorze nie tylko powoduje zużycie materiału, ale także prowadzi do dodatkowych strat energii, co z kolei obniża efektywność silnika. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko zwarcia, stosuje się różne metody, takie jak odpowiednie dobieranie izolacji uzwojeń, regularne przeglądy stanu technicznego oraz testowanie wytrzymałości izolacji. Dbanie o te aspekty jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które dotyczą silników elektrycznych.

Pytanie 36

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. izolacji łożysk

B. rezystancji uzwojeń

C. drgań

D. charakterystyki stanu jałowego

Pomiar drgań, pomiar izolacji łożysk oraz charakterystyka stanu jałowego silnika indukcyjnego, choć są istotnymi aspektami diagnostyki maszyn, nie są kluczowymi krokami w ocenie stanu uzwojeń, które są centralnym elementem silnika. Pomiar drgań, który ma na celu ocenę stanu mechanicznego silnika, może wskazywać na niewyważenie lub uszkodzenia łożysk, ale nie dostarcza bezpośrednich informacji o stanie uzwojeń. Z kolei pomiar izolacji łożysk również nie odnosi się do stanu uzwojeń, a jedynie do ich izolacji elektrycznej. Charakterystyka stanu jałowego silnika, polegająca na analizie parametrów silnika przy braku obciążenia, dostarcza informacji o wydajności zespołu, ale również nie ocenia stanu uzwojeń. W związku z tym, koncentrowanie się na tych pomiarach w miejsce pomiaru rezystancji uzwojeń może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego silnika i potencjalnych zagrożeń, co jest sprzeczne z zasadami skutecznej diagnostyki i konserwacji maszyn elektrycznych. Zrozumienie, które parametry są kluczowe dla oceny stanu uzwojeń, jest istotne dla zapewnienia niezawodności pracy silnika oraz uniknięcia kosztownych awarii.

Pytanie 37

Jakie z wymienionych powodów wpływa na zmniejszenie prędkości obrotowej trójfazowego silnika klatkowego w trakcie jego pracy?

A. Wzrost wartości napięcia zasilającego.

B. Zwarcie pierścieni ślizgowych.

C. Zmniejszenie obciążenia silnika.

D. Przerwa w zasilaniu jednej z faz.

Przerwa w zasilaniu jednej fazy w trójfazowym silniku klatkowym prowadzi do poważnych zaburzeń w jego pracy. Silniki te są zaprojektowane do pracy w układzie trójfazowym, co oznacza, że każda faza zasilania przyczynia się do generowania pola magnetycznego o określonym kącie fazowym. Gdy jedna z faz zostaje odcięta, silnik zaczyna działać na zasadzie silnika jednofazowego, co prowadzi do spadku momentu obrotowego i prędkości obrotowej. W praktyce może to doprowadzić do przegrzania silnika, a w konsekwencji do uszkodzenia uzwojeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest konieczność monitorowania jakości zasilania w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się urządzenia pomiarowe do identyfikacji przerw w zasilaniu, co pozwala zapobiegać awariom i minimalizować przestoje. W branży elektromaszynowej stosowanie rozwiązań takich jak zabezpieczenia przed przeciążeniem i monitorowanie fazy jest standardem, który wspiera efektywność operacyjną i bezpieczeństwo urządzeń.

Pytanie 38

Jakie są minimalne wymagania, oprócz odpowiedniego wykształcenia, które powinna spełniać osoba odpowiedzialna za przeprowadzanie pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym?

A. Jedynie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E

B. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + pomiary

C. Wyłącznie świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D

D. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie E + D + pomiary

Posiadanie wyłącznie świadectwa kwalifikacyjnego w zakresie D lub E jest niewystarczające do samodzielnego wykonywania pomiarów odbiorczych instalacji elektrycznej. Świadectwo kwalifikacyjne w zakresie D odnosi się do eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych, ale nie obejmuje bezpośrednio umiejętności przeprowadzania pomiarów, które są kluczowe dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznej. Odpowiedzi sugerujące, że samo świadectwo w zakresie E wystarczy, aby wykonywać pomiary, ignorują fakt, że pomiary wymagają specyficznych umiejętności i wiedzy technicznej. W praktyce, pomiar izolacji, pomiar prądu oraz pomiar napięcia to podstawowe czynności, które muszą być przeprowadzane przez osobę posiadającą odpowiednie przygotowanie. Dodatkowo, odpowiedź sugerująca, że świadectwo w zakresie E i D z pomiarami jest wystarczające, jest myląca, gdyż nie uwzględnia konieczności specjalistycznej wiedzy z zakresu pomiarów, która jest niezbędna w kontekście norm i przepisów dotyczących praktyki instalacyjnej. W praktyce, dobrze jest również znać obowiązujące przepisy prawa, które regulują wymagania dotyczące bezpieczeństwa i jakości wykonania instalacji elektrycznych. Dlatego kluczowe jest, aby technik elektryk posiadał zarówno odpowiednie świadectwa, jak i umiejętności praktyczne związane z pomiarami.

Pytanie 39

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zwiększając prąd wzbudzenia

B. Zmniejszając moment napędowy

C. Zwiększając moment napędowy

D. Zmniejszając prąd wzbudzenia

Zwiększając prąd wzbudzenia prądnicy synchronicznej, można zwiększyć moc bierną indukcyjną wydawaną do sieci, zachowując stałą moc czynną. Prąd wzbudzenia kontroluje strumień magnetyczny w wirniku maszyny, a większy prąd wzbudzenia prowadzi do wzrostu tego strumienia. W rezultacie maszyna może wytwarzać więcej mocy biernej, co jest istotne w kontekście stabilności systemu elektroenergetycznego, szczególnie w przypadku dużych odbiorników mocy biernej. W praktyce, zwiększenie prądu wzbudzenia jest standardową metodą wykorzystywaną w elektrowniach, aby dostosować poziom mocy biernej do wymagań sieci. To podejście jest zgodne z zasadami zarządzania mocą bierną, które są kluczowe dla utrzymania równowagi energetycznej oraz jakości dostarczanej energii elektrycznej. Warto również zauważyć, że nadmierne zwiększenie prądu wzbudzenia może prowadzić do zjawiska nasycenia, dlatego operatorzy muszą starannie monitorować i regulować wartość wzbudzenia.

Pytanie 40

Podczas intensywnych opadów śniegu w jednym z rejonów napowietrznej linii niskiego napięcia zaobserwowano zanik napięcia w jednej fazie. Monterzy wymienili uszkodzony bezpiecznik w stacji transformatorowej na słupie, ale po ponownym uruchomieniu zasilania bezpiecznik natychmiast znowu uległ awarii. Jakie mogą być najprawdopodobniejsze przyczyny tej usterki?

A. Przeciążenie obwodu linii spowodowane dogrzewaniem elektrycznym mieszkań

B. Zbyt duża asymetria obciążenia odbiornikami u jednego z odbiorców

C. Zwarcie doziemne jednej fazy

D. Zawilgocenie izolacji przewodów AFL do odbiorców

Odpowiedzi związane z zawilgoceniem izolacji przewodów, przeciążeniem obwodu oraz asymetrią obciążenia, choć mogą być logicznie uzasadnione, nie wyjaśniają w pełni sytuacji opisanej w pytaniu. Zawilgocenie izolacji przewodów AFL, choć może prowadzić do kłopotów z przewodnictwem elektrycznym, nie jest w stanie wywołać natychmiastowego uszkodzenia bezpiecznika po jego wymianie bez dodatkowego czynnika, takiego jak zwarcie doziemne. Przeciążenie obwodu w wyniku dogrzewania mieszkań również nie jest adekwatnym wytłumaczeniem, zwłaszcza że mówimy o szybkim uszkodzeniu bezpiecznika bez wskazania na długotrwałe przeciążenie. W przypadku przeciążenia, bezpiecznik zazwyczaj działa z opóźnieniem, co nie jest zgodne z opisanym zachowaniem. Asymetria obciążenia, chociaż może wprowadzać nierównomierności w działaniu systemu, nie prowadzi do bezpośredniego uszkodzenia bezpiecznika w opisany sposób. Typowe błędy myślowe to nadmierne skupienie na pojedynczym elemencie systemu, podczas gdy w rzeczywistości problem jest bardziej złożony i wymaga kompleksowego podejścia do analizy awarii w systemach elektroenergetycznych. W praktyce, zrozumienie mechanizmów działania zabezpieczeń oraz prawidłowe diagnozowanie problemów może pomóc w uniknięciu takich sytuacji w przyszłości.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej