Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik farmaceutyczny
  • Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
  • Data rozpoczęcia: 7 grudnia 2025 18:07
  • Data zakończenia: 7 grudnia 2025 18:17

Egzamin zdany!

Wynik: 34/40 punktów (85,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Polipragmazja to

A. częste aplikowanie niewielkich dawek tego samego leku
B. wieloobjawowa reakcja uczuleniowa na lek
C. nagle zaprzestanie stosowania wielu leków
D. jednoczesne używanie wielu leków
Polipragmazja odnosi się do jednoczesnego stosowania wielu leków, co jest istotnym zagadnieniem w farmakoterapii, szczególnie u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami. W praktyce klinicznej, polipragmazja może być nieunikniona, zwłaszcza gdy pacjent cierpi na kilka chorób, które wymagają różnych interwencji terapeutycznych. Przykładowo, osoba z cukrzycą może jednocześnie przyjmować leki hipoglikemiczne, leki na nadciśnienie oraz statyny. Kluczowe jest zrozumienie, że polipragmazja może prowadzić do interakcji lekowych, co z kolei może wpływać na skuteczność leczenia oraz zwiększać ryzyko działań niepożądanych. W związku z tym, lekarze powinni stosować zasady farmakoterapii opartej na dowodach oraz regularnie przeglądać stosowane leki, by minimalizować potencjalne ryzyko. Dobre praktyki obejmują również edukację pacjentów na temat przyjmowanych leków oraz monitorowanie ich stanu zdrowia w celu oceny skuteczności terapii.

Pytanie 2

Zawarte w korzeniu rzewienia - Rhei radix (FP VI) substancje antranoidowe, takie jak reina, mają działanie

A. przeciwbiegunkowe
B. przeczyszczające
C. adsorbujące
D. przeciwgorączkowe
Związki antranoidowe, takie jak reina, są znane ze swojego działania przeczyszczającego, co czyni je skutecznym środkiem w terapii zaparć. Mechanizm działania tych substancji polega na zwiększeniu perystaltyki jelit, co sprzyja szybszemu przesuwaniu się treści pokarmowej i ułatwia jej wydalanie. Rzewień, wykorzystywany w medycynie od wieków, jest ceniony nie tylko za swoje właściwości przeczyszczające, ale także za działanie regulujące pracę jelit. W praktyce klinicznej, preparaty zawierające rzewień są często stosowane w przypadkach przewlekłych zaparć oraz w sytuacjach wymagających detoksykacji organizmu. Ponadto, zalecenia dotyczące stosowania rzewienia w terapii zaparć są zgodne z zasadami medycyny naturalnej, gdzie podkreśla się znaczenie ziół w przywracaniu równowagi funkcji jelit. Warto również pamiętać, że ze względu na działanie przeczyszczające, preparaty te powinny być stosowane z umiarem, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych, takich jak odwodnienie czy zaburzenia elektrolitowe.

Pytanie 3

Jak długo można przechowywać roztwór antybiotyku Chloramfenicol w temperaturze 5°C?

A. 14 dni
B. 20 dni
C. 2 dni
D. powyżej 30 dni
Roztwór antybiotyku Chloramfenicol, przechowywany w temperaturze 5°C, może być używany przez okres powyżej 30 dni, co jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi przechowywania medykamentów w niskich temperaturach. W warunkach chłodniczych, jak 5°C, stabilność chemiczna wielu substancji czynnych, w tym Chloramfenikolu, jest znacznie zwiększona, co wydłuża ich okres przydatności do użycia. W praktyce oznacza to, że jeśli roztwór jest odpowiednio przygotowany i przechowywany w sterylnych warunkach, można go stosować przez dłuższy czas bez obaw o utratę skuteczności. Standardy branżowe, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie odpowiednich warunków przechowywania leków w celu minimalizacji degradacji substancji czynnych. Dla personelu medycznego i farmaceutycznego kluczowe jest, aby przestrzegać tych zasad w codziennej praktyce, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności terapii.

Pytanie 4

Wskaż odpowiednią parę synonimów.

A. Płyn Lugola - Jodyna
B. Mleczan etakrydyny - Rivanol
C. Nadmanganian potasu - Pyoctanina
D. Aldehyd octowy - Formaldehyd
Mleczan etakrydyny, znany również jako etakrydyna, jest związkiem chemicznym o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych, który jest wykorzystywany w leczeniu zakażeń bakteryjnych i grzybiczych. Rivanol to nazwa handlowa etakrydyny, a ich synonimiczne użycie jest zgodne z klasyfikacją chemiczną. W praktyce, mleczan etakrydyny jest stosowany w postaci roztworu do dezynfekcji ran oraz w medycynie jako środek antyseptyczny. Jego działanie polega na hamowaniu wzrostu bakterii oraz grzybów, co czyni go cennym narzędziem w terapii. Dobre praktyki w zakresie stosowania etakrydyny obejmują odpowiednie przygotowanie roztworu, przestrzeganie zasad aseptyki oraz monitorowanie reakcji pacjentów na leczenie. Zgodnie z wytycznymi WHO, stosowanie środków antyseptycznych takich jak Rivanol powinno być poparte badaniami klinicznymi, które potwierdzają ich skuteczność i bezpieczeństwo. Warto również zauważyć, że mleczan etakrydyny wykazuje działanie przeciwzapalne, co może wspierać gojenie się ran.

Pytanie 5

Oblicz masę manganianu(VII) potasu (nadmanganianu potasu), którą trzeba odważyć, aby przygotować 1,0 L roztworu o stężeniu 0,02 mol/L. MKMnO4 - 158,04 g/mol?

A. 0,3160 g
B. 3,1608 g
C. 1,5804 g
D. 0,1580 g
Żeby policzyć masę manganianu(VII) potasu, czyli KMnO4, do przygotowania 1,0 L roztworu ze stężeniem 0,02 mol/L, musisz użyć wzoru: masa (g) = stężenie (mol/L) × objętość (L) × masa molowa (g/mol). W tym przypadku, wychodzi, że masa to 0,02 mol/L × 1,0 L × 158,04 g/mol, co daje nam 3,1608 g. W ważeniu i obliczeniach w laboratoriach chemicznych trzeba być bardzo dokładnym, bo to ma wpływ na rezultaty, zwłaszcza gdy przygotowujemy roztwory o konkretnych stężeniach dla analiz czy syntez. Manganian potasu jest często używany w titracji redoks i jako środek utleniający w różnych reakcjach. Dlatego dobrze znać procedury obliczeniowe i być precyzyjnym przy ważeniu substancji chemicznych, bo to wszystko wpływa na bezpieczeństwo i rzetelność wyników.

Pytanie 6

Które substancje wykazują efekt synergistyczny?

A. dekstrometorfan oraz bromheksyna
B. paracetamol i tramadol
C. morfina oraz nalokson
D. pilokarpina i atropina
Paracetamol i tramadol wykazują działanie synergistyczne, co oznacza, że ich połączenie prowadzi do bardziej efektywnego łagodzenia bólu niż stosowanie każdego z tych leków osobno. Paracetamol działa głównie w ośrodkowym układzie nerwowym, blokując syntezę prostaglandyn, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu i obniżenia gorączki. Z kolei tramadol jest lekiem opioidowym, który działa na receptory opioidowe oraz hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny, co dodatkowo potęguje jego działanie przeciwbólowe. Przykłady zastosowania takiego połączenia leków można znaleźć w terapii przewlekłego bólu, gdzie zaleca się ich wspólne stosowanie dla uzyskania lepszego efektu analgetycznego przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka działań niepożądanych związanych z wyższymi dawkami jednego z leków. W praktyce klinicznej, takie podejście jest zgodne z wytycznymi leczenia bólu, które sugerują multimodalne podejście, polegające na łączeniu różnych mechanizmów działania leków przeciwbólowych, co może prowadzić do lepszej kontroli bólu i poprawy jakości życia pacjentów.

Pytanie 7

W FP XI monografie szczegółowe są uporządkowane alfabetycznie według nazw

A. łacińskich
B. handlowych
C. polskich
D. angielskich
Monografie szczegółowe w klasie FP XI są rzeczywiście uporządkowane alfabetycznie według nazw łacińskich. Taki system klasyfikacji jest kluczowy dla jednoznaczności oraz standaryzacji w dziedzinie naukowej. Użycie łacińskich nazw pozwala na uniknięcie nieporozumień, które mogłyby wyniknąć z różnic językowych, zwłaszcza w międzynarodowym kontekście badań naukowych. Przykładem zastosowania tej praktyki może być bibliografia dotycząca biologii, gdzie wiele gatunków roślin i zwierząt jest klasyfikowanych według ich nazw łacińskich. Dzięki temu, niezależnie od języka, w którym dany badacz pracuje, ma możliwość odwołania się do jednolitego systemu klasyfikacji. Ponadto, korzystanie z łacińskiego nazewnictwa jest zgodne z międzynarodowymi standardami, takimi jak standardy ISO dotyczące nomenklatury. W praktyce, taki porządek ułatwia również dostęp do literatury oraz wspiera tworzenie baz danych w bibliotekach i archiwach, co jest niezbędne w pracy naukowej.

Pytanie 8

Wydając produkt leczniczy ALAX z apteki, który zawiera Frangulae corticis extractum siccum, powinieneś poinformować pacjenta, że mogą wystąpić

A. zakłócenia pracy mózgu
B. problemy ze wzrokiem
C. kołatania serca
D. skurczowe bóle brzucha
Stosowanie preparatu ALAX, który zawiera wyciąg z kory franguli (Frangulae corticis extractum siccum), może prowadzić do wystąpienia skurczowych bólów brzucha. Jest to efekt uboczny związany z działaniem przeczyszczającym tego produktu, który może podrażniać jelita, powodując skurcze i dyskomfort. W praktyce farmaceutycznej niezwykle istotne jest, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych działań niepożądanych związanych z lekami, które stosują. Farmaceuci powinni informować pacjentów o tym, że skurczowe bóle brzucha mogą wystąpić, zwłaszcza w przypadku stosowania większych dawek lub przy dłuższym czasie stosowania leku. Dobrą praktyką jest także zachęcanie pacjentów do zgłaszania wszelkich niepokojących objawów, co pozwala na szybką interwencję i ewentualną zmianę terapii. Ponadto, warto przypomnieć, że każdy lek może wywoływać różne reakcje w organizmie, dlatego też indywidualne podejście do pacjenta oraz monitorowanie efektów terapii są kluczowe w procesie farmakoterapii.

Pytanie 9

Koszt wytworzenia leku recepturowego (nazywanego taksa laborum) według aktualnych przepisów zależy od

A. cen surowców farmaceutycznych, które zostały wykorzystane
B. używanych opakowań
C. liczby przygotowywanego leku
D. tego, czy lek był wytwarzany w warunkach aseptycznych
Koszt wykonania leku recepturowego, znany jako taksa laborum, jest bezpośrednio związany z warunkami, w jakich lek został sporządzony. Aseptyczne warunki wytwarzania są kluczowe w zapewnieniu bezpieczeństwa i skuteczności leku, ponieważ minimalizują ryzyko kontaminacji mikrobiologicznej. Przykładem mogą być leki stosowane w terapii pacjentów z obniżoną odpornością, gdzie aseptyka jest niezbędna do zapobiegania zakażeniom. Koszt wytworzenia leku w takich warunkach jest zazwyczaj wyższy, ponieważ obejmuje dodatkowe procedury i wyposażenie, takie jak pomieszczenia klasy A, sterylizacja narzędzi oraz specjalistyczny personel. Zgodnie z normami farmaceutycznymi, w tym wymaganiami zawartymi w Farmakopei, przestrzeganie zasad aseptyki jest fundamentalnym elementem procesu produkcji leków recepturowych. Dbałość o te standardy nie tylko wpływa na jakość leku, ale również na jego wartość rynkową.

Pytanie 10

Zawartość jonów Ca2+ w próbce wyznaczono metodą miareczkowania kompleksometrycznego przy użyciu roztworu EDTA o znanym stężeniu. Do zmiareczkowania próbki o objętości 20 mL zastosowano 15 mL roztworu EDTA o stężeniu 0,020 mol/L. Jakie jest stężenie jonów Ca2+ w analizowanej próbce, jeśli reagujące substancje występują w stosunku równomolowym?

A. 0,015 mol/L
B. 0,030 mol/L
C. 0,020 mol/L
D. 0,200 mol/L
Obliczenie stężenia jonów Ca<sup>2+</sup> w próbce o objętości 20 mL, przy użyciu metody miareczkowania kompleksometrycznego z mianowanym roztworem EDTA, polega na zastosowaniu podstawowych zasad chemii analitycznej. W tym przypadku, 15 mL roztworu EDTA o stężeniu 0,020 mol/L zostało zużyte do zmiareczkowania próbki. Aby obliczyć liczbę moli EDTA, korzystamy ze wzoru: liczba moli = stężenie × objętość. Zatem liczba moli EDTA wynosi 0,020 mol/L × 0,015 L = 0,0003 mol. Ponieważ reakcja zachodzi w stosunku równomolowym, ilość jonów Ca<sup>2+</sup> w próbce jest równa ilości moli EDTA. Stąd liczba moli Ca<sup>2+</sup> to również 0,0003 mol. Stężenie jonów w próbce obliczamy, dzieląc liczbę moli przez objętość próbki w litrach: 0,0003 mol / 0,020 L = 0,015 mol/L. To podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w chemii analitycznej, a także pokazuje, jak wykorzystać zasady stechiometrii do analizy ilościowej.

Pytanie 11

Z surowców roślinnych uzyskuje się

A. intrakt
B. nalewkę standaryzowaną
C. napar
D. ekstrakt płynny
Odpowiedzi takie jak wyciąg płynny, odwar i nalewka standaryzowana są inne formy ekstraktów roślinnych, które jednak różnią się pod względem metody przygotowania oraz zastosowania. Wyciąg płynny, zazwyczaj uzyskiwany z suszonych roślin, może mieć inną koncentrację substancji czynnych, co wpływa na jego skuteczność. Proces uzyskiwania wyciągu płynnego polega na rozpuszczaniu roślin w cieczy, najczęściej w alkoholu lub wodzie, co nie zawsze przynosi oczekiwane efekty terapeutyczne. Odwar, z kolei, to forma ekstraktu, w której rośliny gotuje się w wodzie przez dłuższy czas, co może prowadzić do degradacji niektórych cennych składników, a także obniżać ich biodostępność. Nalewka standaryzowana to preparat alkoholowy, który jest wytwarzany z określonej ilości surowca roślinnego i alkoholu, jednak jej skuteczność może być różna w zależności od proporcji oraz jakości użytych materiałów. Te podejścia mogą prowadzić do typowych błędów w ocenie skuteczności preparatów roślinnych, ponieważ nie zawsze uwzględniają one indywidualne potrzeby pacjenta czy specyfikę schorzenia. Z tego powodu, wybór odpowiedniej formy ekstraktu jest kluczowy dla skuteczności terapii fitoterapeutycznych.

Pytanie 12

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do pomiaru lepkości?

A. wiskozymetr
B. polarymetr
C. penetrometr
D. piknometr
Wiskozymetr jest specjalistycznym narzędziem służącym do pomiaru lepkości cieczy, co jest kluczowe w wielu dziedzinach przemysłu, takich jak chemia, farmaceutyka czy materiałoznawstwo. Lepkość określa opór cieczy na deformację i jest istotnym parametrem w procesach technologicznych, ponieważ wpływa na przepływ cieczy przez rury, mieszanie składników oraz ich interakcje. Wiskozymetry mogą być klasyfikowane na różne typy, takie jak wiskozymetry rotacyjne czy kapilarne, a ich wybór zależy od charakterystyki badanej substancji. Przykładowo, wiskozymetry rotacyjne są powszechnie stosowane do pomiaru lepkości rzeczywistych fluidów w przemyśle spożywczym, gdzie kontrola lepkości jest niezbędna dla zapewnienia odpowiedniej konsystencji produktów. Dobre praktyki pomiarowe zalecają regularną kalibrację urządzeń oraz stosowanie standardowych cieczy do porównań, aby zapewnić dokładność i powtarzalność wyników.

Pytanie 13

Ile etanolu 96% v/v należy użyć do przygotowania leku według poniższej recepty?

Rp.

Resorcini         0,3

Acidi tannici     0,5

Ethanoli 80°     30,0

M.f.sol.

D.S. Zewnętrznie

96 % v/v = 93,84 % m/m

80 % v/v = 73,48 % m/m

A. 38,31 g
B. 22,95 g
C. 37,29 g
D. 23,49 g
Odpowiedź 23,49 g jest poprawna, ponieważ obliczenia opierają się na zasadach przygotowywania roztworów o określonym stężeniu. Aby otrzymać 30 g etanolu 80%, musimy użyć odpowiedniej ilości etanolu 96%, który następnie będzie rozcieńczony. W procesie tym należy uwzględnić różnice w stężeniach, co oznacza, że ilość użytego etanolu 96% będzie wyższa niż masa pożądanego etanolu 80%. Używając wzoru C1V1 = C2V2, gdzie C1 to stężenie etanolu 96%, C2 to stężenie etanolu 80%, a V1 oraz V2 to objętości tych roztworów, obliczamy, że potrzebujemy 23,49 g etanolu 96%. W praktyce, znajomość tych zasad jest kluczowa w farmacji i przygotowywaniu receptur, ponieważ pozwala to na precyzyjne sporządzanie leków o zadanych właściwościach terapeutycznych. Zgodność z normami i procedurami farmaceutycznymi zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność finalnych produktów.

Pytanie 14

Estradiol znajduje zastosowanie w hormonalnej terapii zamiennej jako

A. Estradiol - TTS
B. Estradiol depot - drażetki
C. Oestradiolum benzoicum - ampułki
D. Progynon - tabletki
Estradiol w postaci systemu transdermalnego (TTS) jest powszechnie stosowany w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) jako skuteczna metoda uzupełniania niedoborów hormonów estrogenowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym. TTS pozwala na stopniowe wchłanianie estradiolu przez skórę, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, takich jak zakrzepy, które mogą wystąpić przy doustnym podawaniu hormonów. Przykładowo, kobiety, które doświadczają uderzeń gorąca, nocnych potów czy suchości pochwy, mogą skorzystać z TTS, aby skutecznie złagodzić te objawy. Ponadto, stosowanie estradiolu w tej formie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz rekomendacjami towarzystw ginekologicznych, które preferują TTS jako bezpieczniejszą alternatywę w terapii hormonalnej.

Pytanie 15

Ekstrakty z owoców ostropestu plamistego Sylibum marianum mają korzystny wpływ na działanie

A. układu rozrodczego
B. wątroby
C. nerek
D. układu krążenia
Ostropest plamisty (Silybum marianum) jest rośliną, której wyciągi mają udowodnione działanie ochronne na wątrobę. Zawierają one sylimarynę, związek czynny, który wykazuje właściwości hepatoprotekcyjne, co oznacza, że chroni komórki wątroby przed uszkodzeniami, na przykład tymi spowodowanymi toksynami, alkoholizmem czy niektórymi lekami. Sylimaryna działa na poziomie komórkowym, stabilizując błony komórkowe hepatocytów oraz wspomagając regenerację uszkodzonych komórek wątroby. Praktyczne zastosowanie ostropestu plamistego obejmuje terapię wspomagającą w chorobach wątroby, takich jak marskość, stłuszczenie czy wirusowe zapalenie wątroby. Warto zaznaczyć, że stosowanie preparatów z ostropestu powinno być skonsultowane z lekarzem, szczególnie w przypadku osób przyjmujących inne leki, aby uniknąć potencjalnych interakcji. To zioło jest zgodne z zaleceniami wielu instytucji zajmujących się zdrowiem, które promują stosowanie naturalnych metod wspierania zdrowia wątroby.

Pytanie 16

Furazydynę (lek Furaginum) powinno się stosować

A. przy zakażeniu górnych dróg oddechowych
B. w przypadku zakażenia dolnych dróg moczowych
C. w zapaleniu dróg żółciowych
D. w przypadku zapalenia przewodu pokarmowego
Furazydyna, która jest w preparacie Furaginum, jest głównie używana do leczenia zakażeń dolnych dróg moczowych, na przykład zapalenia pęcherza. Działa poprzez hamowanie wzrostu bakterii, co pomaga w eliminacji infekcji. W praktyce klinicznej często zaleca się ją przy zakażeniach wywołanych przez Escherichia coli oraz inne drobnoustroje, które często odpowiadają za te problemy. Myślę, że warto wiedzieć, że furazydyna działa najlepiej w niskim pH moczu, co czyni ją naprawdę skuteczną. Pamiętaj, żeby stosować ten lek pod kontrolą lekarza, zwłaszcza jeśli ktoś ma problemy z nerkami, bo mogą się pojawić działania niepożądane. W medycynie jest często wybierana jako pierwszy wybór dla pacjentów z potwierdzonymi zakażeniami dolnych dróg moczowych, co potwierdzają różne wytyczne specjalistów.

Pytanie 17

Jakiego surowca roślinnego dotyczy opis zamieszczony poniżej?
"To powszechnie występująca roślina zarodnikowa z pędami zarodnionośnymi. Zawiera flawonoidy, sapaam oraz związki krzemu. Używana w formie ziołowych naparów. Wykazuje działanie moczopędne."

A. Frangula alnus
B. Equisetum arvense
C. Hypericum perforatum
D. Salvia officinalis
Equisetum arvense, znane również jako skrzyp polny, to roślina zarodnikowa, charakteryzująca się pędami zarodnionośnymi, które można spotkać w wielu regionach. Roślina ta zawiera cenne składniki, takie jak flawonoidy, kwasy organiczne i związki krzemu, co czyni ją wartościowym surowcem w fitoterapii. Skrzyp polny jest znany ze swojego działania moczopędnego, co jest szczególnie istotne w kontekście wspierania funkcji nerek i eliminacji toksyn z organizmu. Herbata z tej rośliny jest często stosowana w medycynie ludowej jako środek wspomagający w leczeniu schorzeń układu moczowego. W praktyce, preparaty z skrzypu polnego są zalecane w przypadku obrzęków i stanów zapalnych, a także pomagają w mineralizacji tkanki kostnej, co jest korzystne dla osób z osteoporozą. Zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi, warto stosować go w formie naturalnej, starannie przygotowując napary i unikając nadmiernej obróbki, aby zachować jego właściwości zdrowotne.

Pytanie 18

Sulfuri unguentum stosuje się w terapii

A. odmrożeń
B. świerzbu
C. oparzeń słonecznych
D. alergii kontaktowej skóry
Maść siarkowa, czyli sulfuri unguentum, to preparat, który często stosuje się w dermatologii. Jest naprawdę skuteczna, zwłaszcza w walce ze świerzbem, który wywołują roztocza. Działa keratolitycznie, co w praktyce oznacza, że pomaga usunąć zrogowaciałe warstwy naskórka i łagodzi swędzenie. Siarka, która jest w tej maści, ma też właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze, więc to taki uniwersalny środek w walce z problemami skórnymi. Jak się stosuje sulfuri unguentum na świerzba? Wystarczy nałożyć maść na skórę i to pozwala pozbyć się roztoczy oraz złagodzić objawy, jak swędzenie czy zaczerwienienie. Ważne, żeby trzymać się zaleceń co do częstotliwości aplikacji i czasu stosowania. Generalnie, maść siarkowa to standard w terapii świerzba i warto stosować ją według wskazań dermatologów.

Pytanie 19

Zgodnie z zasadami BHP, technik farmaceutyczny przed przygotowaniem leku recepturowego powinien upewnić się, że dysponuje wszystkimi potrzebnymi substancjami leczniczymi, a następnie

A. zgromadzić obok wagi wszystkie substancje lecznicze i ważyć je kolejno
B. brać kolejno z półki każdą substancję, zważyć ją i odłożyć na półkę
C. przy wadze proszkowej zgromadzić stałe substancje lecznicze i zważyć je
D. zbierać płynne substancje lecznicze przy wadze tarowej i zważyć je
Podejście polegające na zgromadzeniu płynnych substancji przy wadze tarowej i ich ważeniu jest nieodpowiednie, ponieważ pomija kluczowy krok w procesie przygotowywania leku recepturowego. Waga tarowa, choć użyteczna w niektórych kontekstach, nie jest optymalna do ważenia substancji płynnych, które wymagają dokładniejszych narzędzi pomiarowych. Równocześnie, zbieranie wszystkich substancji obok wagi i ważenie ich po kolei może prowadzić do pomyłek, zwłaszcza jeśli nie będziemy mieli pełnej kontroli nad każdym składnikiem. Taki sposób działania może zwiększać ryzyko kontaminacji między substancjami, co jest nieakceptowalne w kontekście farmaceutycznym. Jeżeli technik farmaceutyczny brałby z półki substancje po kolei i ważył je bez odpowiedniego przygotowania, to mógłby łatwo zgubić ślad, która substancja została już zmierzona, a która nie, co prowadzi do błędów w proporcjach i jakości leku. Praktyka ta przeczy również zasadom dobrego wytwarzania, które sugerują, że każda substancja powinna być traktowana indywidualnie z zachowaniem odpowiednich procedur. Błędy wynikające z nieuporządkowanego procesu przygotowania leku mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne dla pacjentów, w związku z czym niezwykle istotne jest przestrzeganie ustalonych procedur.

Pytanie 20

Jakie surowce są zawsze wykorzystywane do przygotowania jedynie maceratów, nawet jeśli z instrukcji wynika inna metoda wydobywania surowca roślinnego?

A. Frangulae cortex, Rhei radix
B. Convallariae herba, Adonidis vernalis herba
C. Valerianae radix, Quercus cortex
D. Althaeae radix, Lini semen
Althaeae radix (korzeń prawoślazu) oraz Lini semen (nasiona lnu) to surowce roślinne, które zawsze wymagają przygotowania maceratów, nawet gdy w recepturze wskazywane są inne metody ekstrakcji. Maceracja polega na namaczaniu surowca w rozpuszczalniku, co umożliwia wydobycie z niego aktywnych substancji czynnych w łagodny sposób. W przypadku korzenia prawoślazu, jego główną substancją czynną są śluzy, które są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury, dlatego maceracja w zimnym rozpuszczalniku (np. wodzie) jest preferowaną metodą. Nasiona lnu również zawierają śluzy oraz kwasy tłuszczowe, które najlepiej przyswajane są w wyniku namaczania. W praktyce, stosowanie maceratów zapewnia zachowanie pełnowartościowych składników, co jest kluczowe w fitoterapii oraz wytwarzaniu produktów leczniczych. Dobrą praktyką w farmacji roślinnej jest przestrzeganie zasad ekstrakcji zgodnych z profilem chemicznym surowca, co pozwala na uzyskanie maksymalnej efektywności terapeutycznej.

Pytanie 21

Przy sporządzaniu maści według podanej receptury, składniki należy łączyć w następującej kolejności:

Rp.
Zinci oxidi                    3,5
Talci                          5,0
3,0% Sol. Acidi borici
Eucerini                aa ad 40,0
M.f. ung.
D.S. Zewnętrznie
A. stopić podłoże i rozpuścić w nim tlenek cynku, następnie wprowadzić talk zawieszony w roztworze kwasu borowego.
B. talk zawiesić w części podłoża, stopić resztę podłoża i rozpuścić w nim tlenek cynku, połączyć obie części i wprowadzić roztwór kwasu borowego.
C. tlenek cynku i talk zawiesić w roztworze kwasu borowego i wprowadzić do podłoża.
D. tlenek cynku i talk zawiesić w eucerynie, następnie w powstałą maść wemulgować roztwór kwasu borowego.
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z technologią sporządzania maści, składniki stałe, takie jak tlenek cynku i talk, należy zawiesić w maściowym podłożu, jakim jest euceryna. Euceryna jako podłoże maściowe zapewnia odpowiednią konsystencję oraz właściwości aplikacyjne, co jest kluczowe dla skuteczności finalnego produktu. Po połączeniu tych składników, niezbędne jest wprowadzenie roztworu kwasu borowego, który działa jako środek konserwujący oraz wspomaga działanie terapeutyczne maści. Taka procedura jest zgodna z zasadami farmaceutycznymi, gdzie najpierw tworzymy stabilną bazę, a następnie dodajemy składniki czynne. W praktyce, prawidłowe przygotowanie maści nie tylko zapewnia skuteczność terapeutyczną, ale również wpływa na jej trwałość i bezpieczeństwo stosowania. Zastosowanie odpowiedniej kolejności w procesie sporządzania maści jest kluczowe, aby uniknąć problemów z emulgowaniem i uzyskaniem pożądanej tekstury.

Pytanie 22

Jakie urządzenie pozwala na uzyskanie zarówno stałych, jak i ciekłych form leku?

A. moździerz z pistlem
B. infuzorka
C. perkolator
D. macerator
Moździerz z pistlem jest narzędziem niezbędnym w farmacji i medycynie, które umożliwia zarówno przygotowanie postaci stałych, jak i płynnych leków. Użycie moździerza pozwala na skuteczne rozdrabnianie i mieszanie składników, co jest kluczowe w procesie farmaceutycznym. Przykładowo, w przypadku leków stałych, można go używać do mielnia tabletek na proszek, co ułatwia ich dalsze stosowanie, na przykład w postaci zawiesin. Dodatkowo, moździerz z pistlem jest niezastąpiony przy przygotowywaniu past, maści czy emulsji, w których składniki muszą być dokładnie wymieszane, aby uzyskać jednorodną konsystencję. W praktyce, stosowanie moździerza powinno odbywać się zgodnie z zasadami dobrej praktyki wytwarzania (GMP), co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo przygotowywanych leków. Warto również zaznaczyć, że moździerze mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak ceramika, szkło czy tworzywa sztuczne, co wpływa na ich zastosowanie w zależności od rodzaju substancji, z jakimi pracujemy.

Pytanie 23

Nadmiar alkaloidów tropanowych, które występują naturalnie w pokrzyku wilczej jagodzie, takich jak atropina, może skutkować

A. zwiększonym wydzielaniem śliny
B. pobudzeniem ośrodkowego układu nerwowego
C. zwężeniem źrenicy
D. skurczem mięśni gładkich przewodu pokarmowego
Przedawkowanie alkaloidów tropanowych nie prowadzi do skurczu mięśni gładkich przewodu pokarmowego. Wręcz przeciwnie, atropina, jako antagonista receptorów muskarynowych, hamuje skurcze mięśni gładkich, co prowadzi do ich relaksacji. W konsekwencji, pacjenci mogą doświadczać objawów takich jak opóźnienie w pasażu jelitowym czy zaparcia. Co więcej, wzmożone wydzielanie śliny jest charakterystyczne dla pobudzenia układu przywspółczulnego, natomiast atropina, działając jako inhibitor, zmniejsza wydzielanie śliny, co w przypadku przedawkowania może prowadzić do suchości w jamie ustnej. Zwężenie źrenicy, znane jako miosis, jest również sprzeczne z działaniem atropiny, która powoduje rozszerzenie źrenicy (mydriasis) poprzez blokadę receptorów muskarynowych w mięśniu zwieraczu źrenicy. Te błędne koncepcje mogą wynikać z mylenia objawów związanych z działaniem aktywującym układ współczulny z efektami działania układu przywspółczulnego. Dlatego kluczowe jest zrozumienie podstawowych zasad farmakologii, co pozwala na prawidłową interpretację reakcji organizmu na różne substancje oraz ich mechanizmy działania.

Pytanie 24

Do preparatów używanych w terapii guzków krwawniczych (hemoroidów) zalicza się

A. zawiesina składników komórkowych i produktów przemiany materii zabitych bakterii Escherichia coli
B. zawiesina antygenu powierzchniowego Vaccinum hepatitidis B
C. nalewka z pieprzu tureckiego
D. sproszkowany korzeń rzewienia
Zawiesina składników komórkowych i produktów przemiany materii zabitych bakterii Escherichia coli, często stosowana w terapii guzków krwawniczych, jest znana jako preparat z grupy leków immunomodulujących. Dzięki zawartości czynników biologicznych, które stymulują lokalną odpowiedź immunologiczną, preparaty te mogą pomóc w łagodzeniu objawów hemoroidów, takich jak ból, świąd czy krwawienie. W praktyce, stosowanie takich preparatów może prowadzić do poprawy stanu zapalnego oraz regeneracji tkanek w obrębie odbytu. Warto podkreślić, że zastosowanie terapii opartych na E. coli jest zgodne z aktualnymi standardami w proktologii, które rekomendują takie metody jako uzupełnienie tradycyjnych terapii farmakologicznych. Przykłady zastosowania obejmują preparaty, które są administrowane w formie czopków lub maści, co umożliwia bezpośrednie działanie w miejscu problemu. To podejście nie tylko przynosi ulgę, ale także może wspierać proces gojenia poprzez zwiększenie ukrwienia i regenerację tkanki.

Pytanie 25

Informacje dodatkowe na temat konkretnej substancji leczniczej, takie jak działania uboczne i przeciwwskazania, powinny być poszukiwane

A. w "Lekach Współczesnej Terapii"
B. w "Farmakopei Polskiej VI"
C. w "Farmacji stosowanej"
D. w "Receptariuszu Polskim"
Odpowiedź "w 'Lekach Współczesnej Terapii'" jest poprawna, ponieważ to źródło zawiera szczegółowe informacje na temat wielu substancji leczniczych, w tym ich działań niepożądanych, przeciwwskazań oraz interakcji z innymi lekami. W praktyce klinicznej, farmaceuci oraz lekarze często sięgają po 'Leki Współczesnej Terapii', aby uzyskać aktualne i rzetelne dane na temat stosowanych terapii. To podręcznik, który jest regularnie aktualizowany, co jest kluczowe w kontekście dynamicznie zmieniającej się wiedzy medycznej. Na przykład, jeśli lekarz przepisuje nowy lek pacjentowi, powinien sprawdzić w tym źródle informacje o potencjalnych działaniach niepożądanych, które mogą wystąpić u pacjentów z innymi schorzeniami czy przyjmujących inne leki. Tego rodzaju praktyczne podejście do źródeł wiedzy jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie farmakoterapii i jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów.

Pytanie 26

Co oznacza synergizm addycyjny?

A. intensywne działanie leków
B. pozytywny wpływ leków na organizm
C. sumowanie działania leków w organizmie
D. brak skutków ubocznych stosowanych leków
W kontekście synergizmu addycyjnego, ważne jest zrozumienie, że nie odnosi się on do braku działań ubocznych leków. Każdy lek, niezależnie od jego mechanizmu działania, może wywoływać efekty niepożądane, które są wynikiem interakcji z organizmem pacjenta. Stwierdzenie, że synergizm addycyjny oznacza brak działań ubocznych, jest nieprawidłowe i może prowadzić do mylnego wrażenia, że leki łączone w tym kontekście są całkowicie bezpieczne. Ponadto, pojęcie korzystnego działania leków na ustrój jest zbyt ogólne i nie odnosi się bezpośrednio do synergizmu addycyjnego, który koncentruje się na współdziałaniu leków w celu zwiększenia ich skuteczności. Ważne jest zrozumienie, że niektóre leki mogą działać korzystnie w połączeniu, ale to nie zawsze oznacza, że będą one wolne od działań niepożądanych. W praktyce klinicznej, nadmierne poleganie na synergizmie addycyjnym bez odpowiedniego nadzoru i monitorowania może prowadzić do niewłaściwego stosowania leków, co z kolei wiąże się z ryzykiem poważnych interakcji i komplikacji zdrowotnych. Dlatego kluczowe jest, aby decyzje terapeutyczne były podejmowane na podstawie solidnych dowodów naukowych oraz zgodne z obowiązującymi wytycznymi klinicznymi, aby maksymalizować korzyści dla pacjentów.

Pytanie 27

Preparat farmaceutyczny (oficynalny) to specyfik wytworzony

A. na podstawie recepty wystawionej przez lekarza
B. zgodnie z przepisem aptecznym
C. na podstawie zasad określonych w farmakopei
D. na podstawie receptariusza
Wybierając odpowiedzi nieprawidłowe, można napotkać kilka nieporozumień dotyczących procesu sporządzania leków w aptekach. Odpowiedź sugerująca, że lek apteczny jest sporządzany na podstawie recepty lekarskiej, wprowadza w błąd, ponieważ recepta jest dokumentem, który pozwala na przepisanie leku pacjentowi, a nie na jego przygotowanie w aptece. Recepta często odnosi się do leków gotowych, które są produkowane przez przemysł farmaceutyczny, a nie do leków sporządzanych przez farmaceutów według standardów farmakopealnych. Podobnie, odpowiedź, która wskazuje na receptariusz, również jest niewłaściwa. Receptariusz to zbiór przepisów dotyczących składników i metod sporządzania leków, ale nie jest to dokument, który wprost reguluje ich przygotowanie. Wreszcie, odpowiedź wskazująca na przepisy apteczne ukazuje mylne przekonanie, że leki te sporządzane są wyłącznie według wewnętrznych norm apteki. W rzeczywistości, każdy lek apteczny musi być zgodny z wymaganiami farmakopei, które ustanawiają jednolite standardy dla wszystkich aptek. Ostatecznie, kluczowym aspektem dla zrozumienia, dlaczego te odpowiedzi są niepoprawne, jest podkreślenie, że leki apteczne mają na celu nie tylko osobiste podejście do pacjenta, ale także zgodność z międzynarodowymi standardami, które zapewniają ich jakość i bezpieczeństwo.

Pytanie 28

Które źródła zawierają dane o odpowiednikach leków przepisanych na recepty bez oznaczenia "n.z" (nie zamieniać)?

A. Receptura apteczna; Leki współczesnej terapii
B. Wykaz leków refundowanych. Urzędowy wykaz leków
C. Miesięcznik farmaceutyczny; Farmakopea VI
D. Farmacja Polska; Pharmindex
Wykaz leków refundowanych oraz Urzędowy wykaz leków to kluczowe źródła informacji dotyczące leków, które mogą być stosowane zamiast tych zapisanych na receptach z adnotacją "n.z" (nie zamieniać). Wykaz leków refundowanych zawiera listę leków, które są refundowane przez NFZ, co oznacza, że apteki mogą stosować zamienniki, pod warunkiem, że są one zgodne z wytycznymi zawartymi w tym wykazie. Ponadto, Urzędowy wykaz leków dostarcza szczegółowych informacji o wszystkich preparatach dopuszczonych do obrotu w Polsce, w tym ich zamiennikach. Przykładem praktycznego zastosowania tych informacji jest sytuacja, w której pacjent otrzymuje receptę na lek, ale farmaceuta może zaoferować tańszy odpowiednik, o ile znajduje się on w wykazie refundacyjnym, co przyczynia się do obniżenia kosztów leczenia pacjenta. Takie postępowanie jest zgodne z najlepszymi praktykami farmaceutycznymi, które promują racjonalne i ekonomiczne podejście do terapii.

Pytanie 29

Jaką formę preparatu paracetamolu najlepiej zastosować u 6-miesięcznego pacjenta, który ma gorączkę i wymioty?

A. zawiesiny do użytku wewnętrznego
B. tabletki
C. tabletki dojelitowej
D. czopka
Podawanie paracetamolu w postaci czopka jest szczególnie korzystne u 6-miesięcznego pacjenta, który zmaga się z gorączką i wymiotami. W takiej sytuacji, doustne formy leku, takie jak tabletki czy zawiesina, mogą być trudne do przyjęcia, ponieważ wymioty mogą prowadzić do ich wydalenia przed wchłonięciem. Czopki są formą stosowaną drogą doodbytniczą, co pozwala na szybsze wchłanianie substancji czynnej do krwiobiegu, nawet jeśli pacjent ma problemy z przyjmowaniem leków doustnie. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi leczenia gorączki u dzieci, czopki mogą być również stosowane, gdy pacjent nie jest w stanie pić płynów. Dodatkowo, czopki mogą być preferowane w przypadku pacjentów, u których występuje ryzyko odwodnienia spowodowanego wymiotami. Stosując paracetamol w tej postaci, można skutecznie obniżyć gorączkę oraz poprawić komfort pacjenta, co jest kluczowe w opiece pediatrycznej.

Pytanie 30

Do jakiego opakowania należy włożyć lek przygotowany według tej recepty?

Rp.
Bismuthi subnitratis         3,0
Magnesii carbonatis          9,0
Rhei rad. pulv.              4,0
Foeniculi oleosacchari   ad 20,0
M.f. pulv.
D.S. 1 x dziennie pół łyżeczki
A. Torebka koloru pomarańczowego.
B. Słoik apteczny.
C. Torebka koloru białego.
D. Tekturowe pudełko.
Słoik apteczny jest odpowiednim opakowaniem dla leku sporządzonego na podstawie podanej recepty, ponieważ jego formuła zawiera składniki, które wymagają szczególnej ochrony przed czynnikami zewnętrznymi. Proszki do stosowania doustnego, takie jak te zawierające Bismuthi subnitratis oraz Magnesii carbonatis, są wrażliwe na wilgoć i światło. Słoik apteczny, wykonany z odpowiednich materiałów, zapewnia hermetyczność i minimalizuje ryzyko kontaminacji, co jest kluczowe dla zachowania skuteczności leku. Przechowywanie proszków w słoikach aptecznych jest zgodne z regulacjami prawnymi dotyczącymi obrotu produktami leczniczymi, które nakładają obowiązek stosowania opakowań zapewniających trwałość i stabilność preparatu. Ponadto, słoik umożliwia łatwe i higieniczne dozowanie, co jest istotne dla pacjentów przyjmujących leki w warunkach domowych. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie farmacji, które stawiają na bezpieczeństwo i komfort pacjenta.

Pytanie 31

Która z poniższych nazw nie jest synonimem dla phenobarbitalu sodu?

A. Barbital sodu
B. Lepinal sodu
C. Gardenal sodu
D. Luminal sodu
Barbital sodu nie jest synonimem phenobarbitalu sodu, ponieważ oba te związki różnią się strukturą chemiczną oraz właściwościami farmakologicznymi. Phenobarbital sodu to sól sodowa fenobarbitalu, która jest stosowana przede wszystkim jako lek uspokajający i przeciwdrgawkowy. Z kolei barbital sodu jest innym lekiem barbiturowym, który był kiedyś szeroko stosowany jako środek nasenny, ale jego stosowanie zostało znacznie ograniczone ze względu na ryzyko uzależnienia oraz pojawienie się nowszych, bezpieczniejszych leków. W praktyce klinicznej, phenobarbital sodu wykazuje dłuższe działanie i lepszą skuteczność w kontroli napadów, co czyni go preferowanym wyborem w terapii padaczki. Ponadto, istotne jest, aby lekarze i farmaceuci byli świadomi różnic w działaniu tych substancji, aby unikać potencjalnych interakcji oraz skutków ubocznych związanych z niewłaściwym użyciem leków barbiturowych.

Pytanie 32

W sytuacji, gdy osoba doświadcza zatrzymania krążenia i oddechu, powinieneś przeprowadzić pośredni masaż serca oraz sztuczną wentylację w następującej kolejności:

A. 2 oddechy i 10 uciśnięć mostka
B. 1 oddech i 10 uciśnięć mostka
C. 1 oddech i 5 uciśnięć mostka
D. 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka
Prawidłowa odpowiedź to 2 oddechy i 30 uciśnięć mostka, co jest zgodne z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) oraz American Heart Association (AHA). W sytuacji zatrzymania krążenia kluczowe jest szybkie i skuteczne wprowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO). U dorosłych pacjentów, zaleca się wykonywanie 30 uciśnięć klatki piersiowej, które mają na celu zapewnienie odpowiedniego przepływu krwi do narządów oraz 2 oddechów, które dostarczają tlenu do płuc. Taka sekwencja jest efektywna w utrzymaniu krążenia mózgowego i zapobieganiu uszkodzeniom tkanek. Ważne jest, aby uciski były wykonywane z odpowiednią częstotliwością (ok. 100-120 uciśnięć na minutę) oraz głębokością (5-6 cm), przy jednoczesnym zachowaniu pełnej elastyczności klatki piersiowej między uciśnięciami. Praktyczne przykłady wskazują, że zastosowanie tej metody w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy zawały serca, znacznie zwiększa szanse przeżycia pacjenta.

Pytanie 33

Czym jest polopiryna?

A. kwasem barbiturowym
B. kwasem salicylowym
C. kwasem acetylosalicylowym
D. kwasem p-aminosalicylowym
Polopiryna to taka popularna nazwa leku, który w rzeczywistości jest kwasem acetylosalicylowym. Świetnie sprawdza się jako lek, bo pomaga w bólu, zmniejsza stan zapalny i obniża gorączkę. Działa to tak, że hamuje enzym cyklooksygenazę (COX), co sprawia, że nie wytwarzają się prostaglandyny, a one to substancje, które odpowiedzialne są za ból i stany zapalne. W praktyce często bierze się Polopirynę, gdy głowa boli, czy mięśnie są obolałe. Moim zdaniem, fajnie, że pomaga też w stanach zapalnych, jak zapalenie stawów. Oprócz tego, ma też właściwości, które zapobiegają chorobom serca, jak zawał, co jest bardzo ważne. Ale warto pamiętać, że z Polopiryną trzeba uważać, zwłaszcza u osób z problemami żołądkowymi czy astmą. To pokazuje, że każdy przypadek jest inny i warto podejść do niego indywidualnie, żeby sobie nie zaszkodzić.

Pytanie 34

Maści, które powinny być przechowywane w chłodnym lub zimnym otoczeniu, należy umieszczać zgodnie z Farmakopeą Polską?

A. w zaciemnionym miejscu, w temperaturze od 15 do 25 °C
B. w suchym miejscu, w temperaturze nieprzekraczającej 25 °C
C. w lodówce, w temperaturze nie niższej niż 8 °C i nie wyższej niż 15 °C
D. w lodówce, w temperaturze nie wyższej niż 8 °C
Maści, które wymagają przechowywania w zimnym lub chłodnym miejscu, powinny być umieszczane w lodówce w temperaturze nie niższej niż 8 °C i nie wyższej niż 15 °C zgodnie z wytycznymi zawartymi w Farmakopei Polskiej. Takie warunki minimalizują ryzyko destabilizacji składników aktywnych, co może wpływać na skuteczność terapii. Przykładem mogą być maści zawierające antybiotyki, które w zbyt wysokich temperaturach mogą ulegać degradacji. Właściwe przechowywanie maści zapewnia nie tylko ich skuteczność, ale także bezpieczeństwo pacjentów. Kluczowe jest, aby farmaceuci i pracownicy służby zdrowia byli świadomi tych wymagań i stosowali się do nich w praktyce. W przypadku maści, które wymagają szczególnej ostrożności w przechowywaniu, należy regularnie monitorować temperaturę w lodówce oraz prowadzić dokumentację, aby upewnić się, że warunki przechowywania są zgodne z zaleceniami producenta oraz normami branżowymi.

Pytanie 35

Korzeń tego surowca zawiera waleopotriany, olejki eteryczne oraz kwas walerianowy, co sprawia, że ma działanie uspokajające. Która roślina jest opisywana w tym kontekście?

A. kozłka lekarskiego
B. naparstnicy purpurowej
C. babki lancetowatej
D. prawoślazu lekarskiego
Kozłek lekarski, znany również jako Valeriana officinalis, jest cenionym surowcem zielarskim, który zawiera substancje czynne takie jak waleopotriany, olejki eteryczne oraz kwas walerianowy. Właściwości sedatywne kozłka lekarskiego są szeroko udokumentowane w literaturze medycznej, co czyni go popularnym środkiem w terapii zaburzeń snu, lęku i stresu. Działanie sedatywne wynika z wpływu na układ nerwowy, gdzie składniki aktywne wspomagają relaksację i ułatwiają zasypianie. Kozłek lekarski jest stosowany w formie naparów, kapsułek oraz ekstraktów, co pozwala na elastyczność w dostosowywaniu dawek do indywidualnych potrzeb pacjentów. W standardach farmakopealnych oraz w praktykach ziołoleczniczych, kozłek jest polecany jako preparat wspomagający w terapiach wspierających zdrowie psychiczne, a jego zastosowanie jest zgodne z rekomendacjami międzynarodowych organizacji zdrowotnych, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Warto zaznaczyć, że w przypadku długotrwałego stosowania zaleca się konsultację z lekarzem.

Pytanie 36

Suchy język i trudności w oddawaniu moczu to skutki uboczne

A. skopolaminy butylobromku
B. fenobarbitalu
C. neostigminy bromku
D. acetylocysteiny
Acetylocysteina, neostygmina bromku oraz fenobarbital to leki, które nie są związane z suchością w jamie ustnej i zatrzymaniem moczu w taki sposób, jak skopolamina butylobromku. Acetylocysteina jest substancją stosowaną głównie jako mukolityk, czyli środek ułatwiający odkrztuszanie przez rozrzedzenie śluzu w drogach oddechowych. Nie wywołuje ona typowych skutków ubocznych związanych z działaniem cholinergicznym, takich jak suchość w jamie ustnej czy zatrzymanie moczu. Neostygmina bromek, z kolei, jest inhibitorem acetylocholinoesterazy, co zwiększa dostępność acetylocholiny w synapsach cholinergicznych i może prowadzić do nadmiernej stymulacji receptorów cholinergicznych, ale nie jest związana z opisanymi objawami. Fenobarbital to lek uspokajający i przeciwdrgawkowy, który działa na ośrodkowy układ nerwowy, jednak również nie wywołuje suchości w jamie ustnej ani zatrzymania moczu. Istotne jest zrozumienie mechanizmów działania tych substancji i ich zastosowania klinicznego. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie leków z podobnymi nazwami lub zastosowaniami, co może prowadzić do nieporozumień i nieprawidłowych wniosków w kontekście działań niepożądanych oraz ich profilu bezpieczeństwa. W praktyce klinicznej istotne jest, aby lekarze i farmaceuci byli dobrze zaznajomieni z właściwościami różnych leków oraz ich potencjalnymi skutkami ubocznymi, co pozwala na ich prawidłowe stosowanie i minimalizację ryzyka dla pacjentów.

Pytanie 37

Sporządzanie powinno odbywać się w warunkach aseptycznych

A. krople do uszu
B. maść zawierająca antybiotyk
C. krople do stosowania wewnętrznego
D. puder w płynie
Maść z antybiotykiem powinna być sporządzana w warunkach aseptycznych, ponieważ ma to kluczowe znaczenie dla zapewnienia jej skuteczności oraz bezpieczeństwa dla pacjenta. Aseptyka odnosi się do praktyk mających na celu eliminację drobnoustrojów z otoczenia, co jest szczególnie istotne w przypadku produktów medycznych, które mają kontakt z ranami lub uszkodzoną skórą. Wytwarzanie maści w aseptycznych warunkach minimalizuje ryzyko zakażeń oraz kontaminacji, co może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. Przykładem dobrych praktyk w tej dziedzinie jest stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, dezynfekcja powierzchni roboczych oraz używanie narzędzi jednorazowych lub starannie sterylizowanych. Aseptyczne przygotowanie maści z antybiotykiem jest również zgodne z wytycznymi stawianymi przez standardy farmaceutyczne, które określają procedury wytwarzania leków, aby zapewnić ich jakość oraz efektywność. Ponadto, wytwarzanie takich preparatów w aseptycznych warunkach wspiera ich długotrwałe przechowywanie oraz bezpieczeństwo stosowania, co jest niezbędne w leczeniu infekcji.

Pytanie 38

W warunkach aseptycznych nie są wymagane do przygotowania

A. kropli do ucha z gentamycyną siarczanem
B. roztworu do irygacji pęcherza moczowego
C. płynu do dezynfekcji ran skórnych
D. maści zawierającej hydrokortyzon
Maść z hydrokortyzonem, będąca lekiem stosowanym w dermatologii, nie wymaga stosowania warunków aseptycznych podczas jej sporządzania. Wynika to z faktu, że maści te są zazwyczaj stosowane na skórę, co oznacza, że ich głównym celem jest działanie miejscowe, a nie systemowe. Proces produkcji maści z hydrokortyzonem często odbywa się w warunkach, które nie muszą spełniać rygorystycznych standardów aseptycznych, jednak ważne jest, aby zachować ogólną higienę oraz unikać zanieczyszczenia produktu. Przykładem zastosowania maści z hydrokortyzonem są stany zapalne skóry, takie jak egzema czy alergiczne reakcje skórne, gdzie jej właściwości przeciwzapalne są kluczowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko infekcji, farmaceuci i technicy pracujący w aptekach stosują się do zasad dotyczących przygotowywania leków, które obejmują m.in. dezynfekcję narzędzi oraz powierzchni roboczych. Ponadto, zgodnie z wytycznymi dotyczącymi produkcji leków, stosuje się odpowiednie metody pakowania, aby zapewnić ich trwałość i bezpieczeństwo.

Pytanie 39

Na podstawie właściwych dokumentów dotyczących pacjenta, osoba wydająca lek ma prawo samodzielnie wpisać na rewersie recepty

A. datę wystawienia
B. nazwisko pacjenta
C. nazwisko lekarza
D. kod uprawnień pacjenta
Wpisanie kodu uprawnień pacjenta na rewersie recepty jest istotnym elementem procesu farmaceutycznego, który ma na celu prawidłowe zarządzanie lekami oraz zapewnienie pacjentom dostępu do odpowiednich środków farmakologicznych. Kod uprawnień pacjenta, w zależności od jego rodzaju, może oznaczać różne stany zdrowotne, które uprawniają do korzystania z leków refundowanych. W praktyce, farmaceuta na podstawie tego kodu może zweryfikować, czy dany pacjent ma prawo do otrzymania leku na refundację. Przyczynia się to do eliminacji błędów oraz nadużyć w systemie ochrony zdrowia. Ponadto, dobra praktyka wymaga, aby wszelkie informacje dotyczące pacjenta były dokładnie udokumentowane, co zmniejsza ryzyko pomyłek. Wpisanie kodu uprawnień na rewersie recepty jest również zgodne z obowiązującymi przepisami prawa farmaceutycznego, które podkreślają znaczenie prawidłowych danych w procesie wydawania leków.

Pytanie 40

Numer serii znajdujący się na opakowaniu preparatu medycznego

A. przekazuje informacje na temat przechowywania leku
B. oznacza konkretna, jednorodną partię preparatu medycznego
C. podaje zakodowaną cenę leku
D. jest równy dacie przydatności leku
Numer serii, znany również jako numer partii, jest kluczowym elementem identyfikacyjnym w produkcji i dystrybucji produktów leczniczych. Oznacza on, że produkty o tym samym numerze serii pochodzą z tej samej partii produkcyjnej, co pozwala na ich identyfikację oraz śledzenie w przypadku problemów jakościowych lub bezpieczeństwa. Przykładowo, jeżeli pojawią się doniesienia o wadliwym produkcie, producenci i organy regulacyjne mogą szybko zidentyfikować i wycofać z rynku pełne partie produktów, które mogą być zagrożone. W praktyce, numery serii są również istotne w kontekście monitorowania skuteczności leczenia i raportowania działań niepożądanych. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia oraz lokalnymi regulacjami, każda jednostka produktu leczniczego musi być właściwie oznakowana, co umożliwia zachowanie pełnej przejrzystości na każdym etapie cyklu życia leku, od produkcji po jego stosowanie przez pacjentów.