Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik fotografii i multimediów
Kwalifikacja: AUD.02 - Rejestracja, obróbka i publikacja obrazu
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 16:24
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 16:56

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.

B. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.

C. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.

D. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.

Prawidłowe utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa, jeśli chodzi o długą i bezawaryjną pracę aparatu fotograficznego. Styki, nawet jeśli ich nie widać, potrafią bardzo szybko się zabrudzić – czasem wystarczy trochę kurzu, potu z rąk albo resztki tłuszczu. Takie zabrudzenia powodują, że przewodność prądu drastycznie spada, co w praktyce może się objawiać losowym wyłączaniem się aparatu, komunikatami o rozładowanym akumulatorze albo wręcz całkowitym brakiem zasilania. Z mojego doświadczenia najwięcej problemów z zasilaniem to nie wina samego akumulatora, tylko właśnie brudnych styków. Producenci sprzętu foto, jak Canon czy Nikon, w swoich instrukcjach regularnie zalecają okresowe sprawdzanie i czyszczenie styków najlepiej miękką ściereczką z mikrofibry, ewentualnie użycie specjalnych patyczków nasączonych alkoholem izopropylowym. To zajmuje chwilę, a pozwala uniknąć niespodzianek podczas ważnych zdjęć, szczególnie w plenerze. Dobre praktyki branżowe mówią też, żeby nie dotykać styków palcami, bo ślady potu i tłuszczu są trudne do usunięcia. Regularne czyszczenie to naprawdę taki banał, a może wydłużyć żywotność akumulatora i samego aparatu nawet o kilka lat. Takie rzeczy docenia się szczególnie podczas dłuższych plenerów albo pracy w trudnych warunkach, kiedy dostęp do ładowarki to rzadkość.

Pytanie 2

Aby zapobiec przedostawaniu się ziarenek piasku do mechanizmu aparatu fotograficznego, należy zastosować

A. osłonę na korpus aparatu

B. adapter filtrowy

C. filtr polaryzacyjny

D. płaską osłonę na obiektyw

Osłona na korpus aparatu jest kluczowym elementem, który chroni mechanizmy wewnętrzne aparatu przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak kurz czy ziarenka piachu. Dzięki zastosowaniu osłony, można znacząco zredukować ryzyko uszkodzenia precyzyjnych komponentów aparatu, co jest szczególnie istotne w trudnych warunkach fotografowania, np. podczas sesji na plaży czy w pobliżu budowy. Osłony te są dostępne w różnych kształtach i rozmiarach, a ich montaż jest zazwyczaj intuicyjny, co czyni je bardzo praktycznym rozwiązaniem. Warto również zaznaczyć, że stosowanie osłony na korpus aparatu jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi, które zachęcają do stosowania dodatkowej ochrony sprzętu fotograficznego. Oprócz ochrony przed piaskiem, osłona może również chronić aparat przed wilgocią i przypadkowymi uderzeniami, co zwiększa jego żywotność i efektywność.

Pytanie 3

Do czyszczenia matrycy z kurzu, drobnych włosków najkorzystniej zastosować

A. szmatkę.

B. chusteczkę nawilżoną wodą miceralną.

C. nasączoną watkę.

D. specjalne pióro czyszczące.

Specjalne pióro czyszczące do matryc to w zasadzie jedyne sensowne narzędzie, gdy zależy nam na bezpieczeństwie i skuteczności. Takie pióra mają końcówki z bardzo miękkiego, antystatycznego włókna, które nie zostawia zarysowań, nie generuje ładunków elektrostatycznych i nie zbiera tłustych plam z palców. W branży foto i serwisie sprzętu elektronicznego to właściwie złoty standard — każde porządne laboratorium czy dobry serwis zawsze ma na wyposażeniu takie pióro. Dzięki temu można bez obaw usunąć z matrycy kurz, pojedyncze paproszki czy nawet drobne włoski, nie ryzykując uszkodzenia lub zarysowania powierzchni światłoczułej, która jest bardzo delikatna i podatna na uszkodzenia mechaniczne. Moim zdaniem, próbowanie innych rozwiązań to trochę proszenie się o kłopoty, zwłaszcza jeśli chodzi o matryce w aparatach czy kamerach przemysłowych. Co ciekawe, profesjonalni fotografowie i serwisanci praktycznie nie używają już nawet sprężonego powietrza, bo można nim przypadkiem wepchnąć pył głębiej lub uszkodzić elektronikę. Specjalistyczne pióro czyszczące pozwala na precyzyjną, punktową aplikację i często posiada wymienne końcówki – to jest nie do przecenienia podczas regularnych konserwacji. Takie narzędzia można łatwo kupić w sklepach fotograficznych i kosztują niewiele w porównaniu do potencjalnych strat po nieumiejętnym czyszczeniu. Ostatecznie, dobór profesjonalnych narzędzi to podstawa każdej pracy z delikatną optyką.

Pytanie 4

UWAGA! Stan prawny do 01.03.2015r. Jakie wymagania, obok równomiernie oświetlonego modela, powinno spełniać zdjęcie do dowodu osobistego, według wytycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP?

A. Twarz en face, format zdjęcia 35 x 45 mm

B. Twarz en face, format zdjęcia 30 x 40 mm

C. Odsłonięte lewe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm

D. Odsłonięte prawe ucho, format zdjęcia 35 x 45 mm

Zdjęcie do dowodu osobistego musi spełniać określone wymagania, które zapewniają, że fotografia jest odpowiednia do identyfikacji osoby. Odsłonięte lewe ucho jest istotnym elementem, ponieważ zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP, wizerunek osoby jest wymagany w pozycji en face, co oznacza, że twarz musi być skierowana bezpośrednio w stronę aparatu. Dodatkowo, odsłonięte ucho, zwłaszcza lewe, jest kluczowe dla poprawnej identyfikacji, ponieważ pozwala na lepszą analizę cech anatomicznych. Format zdjęcia 35 x 45 mm jest standardowym wymiarem, który został przyjęty dla dokumentów tożsamości w Polsce, zapewniając odpowiednią proporcję wizerunku oraz minimalizując ryzyko zniekształceń podczas drukowania. Przykłady zastosowania tych wymagań można znaleźć w praktyce, gdzie zdjęcia niezgodne z tymi normami są odrzucane, co może prowadzić do problemów z uzyskaniem dokumentów. Warto również pamiętać, że profesjonalne studia fotograficzne znają te wymagania i potrafią dostarczyć zdjęcia zgodne z oczekiwaniami instytucji.

Pytanie 5

Aby umieścić zdjęcie uczestników wycieczki na stronie www, konieczna jest zgoda

A. ubezpieczyciela

B. uczestników

C. organizatora

D. przewodnika

Opublikowanie zdjęcia uczestników wycieczki na stronie internetowej wymaga uzyskania zgody od samych uczestników. W kontekście ochrony danych osobowych, zgodnie z RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych), każdy ma prawo do kontroli swoich danych osobowych, w tym zdjęć. Zgoda musi być dobrowolna, świadoma i jednoznaczna. W praktyce oznacza to, że organizatorzy wycieczek powinni informować uczestników o celach publikacji zdjęć oraz o tym, jak będą one wykorzystywane. Warto również przygotować formularze zgody, które uczestnicy mogą podpisać przed wycieczką. Przykładem dobrych praktyk może być umieszczenie informacji o publikacji zdjęć w regulaminie wycieczki lub w umowie, co pozwoli uniknąć nieporozumień i potencjalnych problemów prawnych. Ponadto, warto pamiętać o tym, że w przypadku niepełnoletnich uczestników, zgoda rodziców lub opiekunów prawnych jest również wymagana. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla przestrzegania standardów etycznych i prawnych w pracy z danymi osobowymi.

Pytanie 6

Jakim środkiem można oczyścić przednią soczewkę obiektywu, jeśli jest zabrudzona kroplą smaru?

A. roztworu alkoholu izopropylowego

B. roztworu soli kuchennej

C. pędzelka

D. sprężonego powietrza

Roztwór alkoholu izopropylowego jest najskuteczniejszym środkiem do czyszczenia przednich soczewek obiektywów, ponieważ doskonale rozpuszcza tłuszcze oraz smary, nie pozostawiając resztek. Alkohol izopropylowy ma właściwości odtłuszczające, dzięki czemu skutecznie usuwa plamy, nie uszkadzając przy tym delikatnych powłok optycznych. Użycie roztworu alkoholu izopropylowego powinno być jednak przeprowadzane z zachowaniem ostrożności; zaleca się użycie specjalnych ściereczek z mikrofibry, ponieważ są one miękkie i nie rysują powierzchni soczewki. Warto również pamiętać, aby nie stosować czystego alkoholu, lecz jego rozcieńczoną wersję, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia powłok optycznych. W przypadku mocniejszych zabrudzeń zaleca się najpierw usunięcie większej ilości zanieczyszczeń przy pomocy sprężonego powietrza, a następnie przystąpienie do czyszczenia za pomocą alkoholu. Użycie odpowiednich metod czyszczenia obiektywów jest zgodne z praktykami branżowymi, co zapewnia długotrwałe użytkowanie sprzętu fotograficznego.

Pytanie 7

Licencja, która pozwala licencjobiorcy na korzystanie z praw w takim samym zakresie jak licencjodawcy, określana jest jako licencja

A. wyłączna.

B. pełna.

C. niewyłączna.

D. ograniczona.

Licencja pełna to taki rodzaj licencji, w której licencjobiorca uzyskuje dokładnie taki sam zakres uprawnień jak licencjodawca – można powiedzieć, że działa na „pełnych obrotach”. W praktyce oznacza to, że licencjobiorca może korzystać z utworu lub rozwiązania w sposób identyczny jak twórca lub podmiot pierwotnie uprawniony, np. kopiować, rozpowszechniać, a nawet udzielać dalszych licencji, jeśli oczywiście nie zostało to wyraźnie ograniczone w umowie. Z mojego doświadczenia to rzadki przypadek – firmy raczej niechętnie oddają taki szeroki zakres praw. Ale są sytuacje, np. w dużych kooperacjach lub konsorcjach technologicznych, gdzie pełna licencja jest konieczna, żeby usprawnić współpracę i operacyjność. Przykładem mogą być niektóre rozwiązania open source, gdzie pełna licencja pozwala użytkownikom na praktycznie nieograniczone wykorzystanie kodu. Warto znać tę definicję, bo prawnicy często stosują właśnie ten podział w umowach licencyjnych, a niedopatrzenie szczegółów w zakresie uprawnień może prowadzić do nieporozumień i sporów. Licencja pełna jest więc bardzo elastyczna, ale trzeba zwracać uwagę na literalne zapisy umowy – zawsze! W branży IT taka forma licencji często pojawia się przy przekazywaniu praw do oprogramowania na zamówienie, gdzie klient oczekuje maksymalnego zakresu użytkowania. Standardy takie jak Creative Commons czy GNU GPL też przewidują mechanizmy zbliżone do licencji pełnej, choć ujęte w nieco inny sposób. Moim zdaniem, dobrze jest rozumieć te niuanse, bo pozwala to uniknąć poważnych problemów prawnych.

Pytanie 8

W celu ograniczenia wilgoci w torbie fotograficznej, w której przechowywany jest sprzęt zdjęciowy, stosuje się

A. dodatkowe waciki i chusteczki papierowe.

B. dodatkowe ściereczki z mikrowłókien.

C. saszetki zapachowe.

D. saszetki z żelem krzemionkowym.

Saszetki z żelem krzemionkowym, często spotykane pod nazwą silica gel, to bardzo praktyczne i polecane rozwiązanie do ochrony sprzętu fotograficznego przed wilgocią. Dlaczego właśnie ten żel? Bo jego mikroskopijne granulki mają zdolność wiązania cząsteczek wody z powietrza, przez co skutecznie obniżają poziom wilgotności w zamkniętych przestrzeniach, takich jak torba na aparat. To szczególnie ważne, jeśli ktoś przechowuje sprzęt w miejscach narażonych na zmienne warunki – w piwnicy, samochodzie, zimą czy latem, kiedy wilgotność bywa wysoka. Z mojego doświadczenia takie saszetki potrafią uratować obiektyw przed zaparowaniem lub zminimalizować ryzyko powstawania pleśni na soczewkach i stykach elektronicznych. Nawet w profesjonalnych instrukcjach obsługi sprzętu foto, producenci sugerują właśnie takie rozwiązania. Warto pamiętać, że żel krzemionkowy można co jakiś czas regenerować – wystarczy wysuszyć saszetki w piekarniku i dalej spełniają swoją rolę. Widać tu wyraźnie, że stosowanie takich pochłaniaczy wilgoci to już standardowa praktyka w branży, powszechnie rekomendowana przez fachowców. W torbie foto żel krzemionkowy to taki cichy ochroniarz, który działa, choć na pierwszy rzut oka nic nie widać.

Pytanie 9

Które parametry powinien posiadać plik zdjęciowy przeznaczony do zamieszczenia w Internecie?

A. Tryb barwny LAB oraz rozdzielczość 300 dpi

B. Tryb barwny CMYK oraz rozdzielczość 96 ppi

C. Tryb barwny RGB oraz rozdzielczość 600 dpi

D. Tryb barwny sRGB oraz rozdzielczość 72 ppi

Tryb barwny sRGB i rozdzielczość 72 ppi to absolutny standard, jeśli chodzi o przygotowanie zdjęć do Internetu. Moim zdaniem czasami ludzie trochę się tym ppi pogubią, ale w praktyce większość monitorów i tak wyświetla w okolicy 72–96 ppi, więc nie ma sensu wrzucać zdjęć w wyższej rozdzielczości, bo to tylko niepotrzebnie zwiększa wagę pliku. Co do trybu barwnego — sRGB powstał właśnie na potrzeby ekranów komputerowych i urządzeń mobilnych. Każda przeglądarka, Facebook, Instagram czy inne serwisy internetowe ‘rozumieją’ sRGB najlepiej. Gdy wrzucisz plik w innym trybie, kolory potrafią się rozjechać, robią się jakieś dziwne odcienie czy przygaszone barwy. Z mojego doświadczenia, grafik czy fotograf, która nie przekonwertuje zdjęcia do sRGB, często jest potem rozczarowana efektem końcowym na stronie. Warto też pamiętać, żeby nie przesadzać z rozdzielczością, bo im większa, tym dłużej ładuje się strona — a przecież nikt nie chce czekać na zdjęcia w internecie. Standard sRGB i 72 ppi daje nie tylko dobre odwzorowanie kolorów, ale i szybkie ładowanie. To taki kompromis pomiędzy jakością a wydajnością, dlatego zawsze polecam ten zestaw parametrów przy pracy z plikami na WWW.

Pytanie 10

Fotografia podlega ochronie prawnej jako dzieło osobiste, gdy

A. stanowi rezultat twórczej działalności z cechą oryginalności, samodzielności artystycznej

B. ukazuje dzieła sztuki

C. ukazuje dokumentację

D. przedstawia wierne odwzorowanie wyglądu oryginału

Fotografia ma swoje prawa autorskie, gdy jest efektem pracy twórczej, gdzie widać tę inwencję i samodzielność artysty. Czyli autor zdjęcia powinien wnieść coś od siebie, jakąś swoją kreatywność. Na przykład, zdjęcia artystyczne to nie tylko suche rejestrowanie rzeczywistości, ale też interpretacja tego, co widzi artysta. Fajnie zauważyć, że ochrona nie dotyczy tylko techniki robienia zdjęć, ale również tego, jak autor podchodzi do kompozycji, światła czy kolorów. Niezależnie od tego, czy to pejzaż, portret, czy coś abstrakcyjnego, kluczowe jest, żeby zdjęcie miało tę twórczą nutę. Z danych międzynarodowych, jak Konwencja Berneńska, wynika, że zdjęcia muszą mieć swoje cechy, by być chronione prawem autorskim.

Pytanie 11

W celu ograniczenia wilgoci w torbie fotograficznej, w której przechowywany jest sprzęt zdjęciowy, stosuje się

A. dodatkowe waciki i chusteczki papierowe.

B. saszetki z żelem krzemionkowym.

C. dodatkowe ściereczki z mikrowłókien.

D. saszetki zapachowe.

Saszetki z żelem krzemionkowym (tzw. silica gel) to już od lat absolutny standard, jeśli chodzi o ochronę sprzętu fotograficznego przed wilgocią. W sumie, ciężko sobie wyobrazić profesjonalną torbę na aparat czy obiektywy bez kilku takich woreczków. Ten żel działa na zasadzie adsorpcji pary wodnej z powietrza – pochłania wilgoć, która mogłaby osadzać się na delikatnych powierzchniach soczewek czy wewnątrz aparatu i prowadzić do powstawania korozji albo, co gorsza, grzyba na optyce. Moim zdaniem, to taki cichy bohater – nie rzuca się w oczy, ale potrafi uratować naprawdę drogi sprzęt przed uszkodzeniem. W praktyce, raz na kilka miesięcy warto wymienić lub „przepiec” saszetki (suszenie w piekarniku), bo z czasem tracą zdolność pochłaniania wilgoci. W branży foto-wideo żel krzemionkowy jest rekomendowany przez producentów aparatów – można to znaleźć nawet w oficjalnych instrukcjach obsługi sprzętu od Canona, Nikona czy Sony. To rozwiązanie tanie, skuteczne i łatwe w użyciu – nie ma praktycznie żadnych minusów, jeśli dba się o regularną wymianę lub regenerację. Warto też pamiętać, że takie saszetki przydają się nie tylko w torbie, ale i w szufladzie czy szafce, gdzie przechowujesz obiektywy – szczególnie w naszym klimacie, gdzie potrafi być naprawdę wilgotno. Ja sam zawsze wrzucam dodatkową saszetkę nawet do plecaka fotograficznego, bo nigdy nie wiadomo, kiedy trafi się deszcz lub duża zmiana temperatury.

Pytanie 12

Opublikowanie zdjęcia dziecka z uroczystości rozpoczęcia zajęć w przedszkolu na stronie internetowej przedszkola wymaga zgody

A. koleżanek.

B. dyrektora przedszkola.

C. dziecka.

D. opiekuna prawnego dziecka.

Publikacja zdjęcia dziecka na stronie internetowej przedszkola to poważna sprawa, jeśli chodzi o ochronę danych osobowych. Moim zdaniem warto pamiętać, że zgodnie z RODO i polskim prawem oświatowym, każde wykorzystanie wizerunku dziecka wymaga zgody jego opiekuna prawnego, a nie samego dziecka, dyrektora czy koleżanek. To opiekun prawny ma prawo decydować, czy fotografię dziecka można w ogóle rozpowszechniać – i nie ma tutaj wyjątków, nawet jeśli sytuacja wydaje się naprawdę niewinna, jak rozpoczęcie roku. W praktyce przedszkola i szkoły stosują specjalne formularze zgód na początku roku szkolnego, gdzie rodzice wyraźnie zaznaczają, czy pozwalają na użycie zdjęć swoich pociech w materiałach promocyjnych czy na stronie placówki. Branżowe standardy wyraźnie wskazują, że bez tej zgody publikacja może doprowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym naruszenia dóbr osobistych dziecka oraz kary finansowe dla przedszkola. Dla bezpieczeństwa najlepiej zawsze mieć taką zgodę na piśmie, bo w razie wątpliwości to ona jest podstawą do ewentualnej obrony. Uważam, że w erze cyfrowej świadomość takich zasad jest wręcz obowiązkowa – nie tylko dla dyrektorów, ale i każdego nauczyciela i wychowawcy.

Pytanie 13

Które oprogramowanie pozwala na efektywne zarządzanie plikami, ich nagrywanie, wyświetlanie, poszukiwanie, sortowanie, filtrowanie oraz edytowanie metadanych?

A. Adobe Bridge

B. Adobe InDesign

C. Corel Photo-Paint

D. Publisher

Adobe Bridge to naprawdę świetne narzędzie do zarządzania plikami multimedialnymi. Umożliwia trzymanie wszystkich zasobów w porządku. Jest pełne różnych funkcji – można szybko przeszukiwać, sortować i filtrować pliki, co bardzo przyspiesza pracę nad projektami. Na przykład, fotografowie mogą łatwo przeszukiwać zdjęcia według daty lub lokalizacji, co znacznie ułatwia im życie. Co więcej, można edytować metadane, jak opisy czy tagi, dzięki czemu wszystko jest bardziej dostosowane do naszych potrzeb. To ważne, zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z dużymi zbiorami. I warto dodać, że Adobe Bridge współpracuje z innymi aplikacjami Adobe, jak Photoshop czy InDesign. Więc mamy wszystko w jednym miejscu, co ułatwia sprawę. Z mojego doświadczenia, korzystanie z tego narzędzia zapewnia lepszą organizację i pozwala zaoszczędzić sporo czasu, co w branży kreatywnej jest bezcenne.

Pytanie 14

Czy fotograf, który wykonał opłaconą przez rodziców sesję zdjęciową dziecka, może opublikować je na swojej stronie internetowej?

A. Może, ponieważ zdjęcie będzie tylko na jego stronie internetowej.

B. Może opublikować wizerunek dziecka bez pytania o zgodę.

C. Może opublikować wizerunek dziecka za pisemną zgodą rodziców.

D. Może, ponieważ pobrał opłatę za zrealizowaną sesję zdjęciową.

To jest dokładnie ta odpowiedź, której oczekują zarówno polskie prawo, jak i praktyka zawodowa fotografa. Publikacja wizerunku dziecka zawsze wymaga pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych, niezależnie od tego, czy sesja była opłacona, czy nie. Wynika to z przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz z regulacji związanych z ochroną wizerunku i danych osobowych (RODO). Zgoda powinna być jasna, najlepiej na piśmie, obejmować konkretne cele i zakres publikacji – np. gdzie fotografia się pojawi, na jak długo, w jakiej formie. Bez takiego dokumentu publikowanie zdjęć małoletnich może prowadzić do poważnych problemów prawnych, a nawet kar finansowych. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrą praktyką jest, by fotograf przygotował krótki formularz zgody, w którym dokładnie określi, jak zdjęcia będą wykorzystywane. Daje to poczucie bezpieczeństwa zarówno fotografowi, jak i rodzicom dziecka. W branży mówi się wręcz, że „brak pisemnej zgody – brak publikacji”. To nie tylko formalność – to szacunek do prywatności i ochrona dobra dziecka. Warto o tym pamiętać, nawet jeśli zdjęcia miałyby trafić tylko na portfolio czy stronę www, bo Internet nie zapomina. Często spotykam się z opinią, że skoro rodzic zapłacił, to fotograf może wszystko – a to niestety bardzo mylne podejście. W rzeczywistości świadomość prawna rośnie i coraz częściej rodzice pytają o te kwestie, dlatego warto się zabezpieczyć.

Pytanie 15

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.

B. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.

C. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.

D. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.

Utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to absolutna podstawa jeśli chodzi o prawidłowe użytkowanie i konserwację sprzętu fotograficznego. Styki, czyli te metalowe elementy wewnątrz komory akumulatora, odpowiadają za przekazywanie energii z akumulatora do aparatu. Jeśli będą zabrudzone, zaśniedziałe, zakurzone albo np. znajdzie się na nich tłuszcz z palców, może dojść do spadków napięcia, przerywania zasilania lub całkowitego braku kontaktu. Moim zdaniem to jest taki banał, że wiele osób o tym zapomina, a potem dziwią się, że aparat nagle się wyłącza lub akumulator szybko się rozładowuje. Najlepiej czyścić styki delikatną, suchą szmatką z mikrofibry lub specjalną gumką techniczną (są specjalne do elektroniki, serio). Czasem stosuje się też izopropanol, ale uwaga na plastikowe części. Branżowe instrukcje (np. producentów jak Canon, Nikon) wręcz zalecają regularną kontrolę stanu styków. Warto pamiętać, że takie praktyki przedłużają żywotność zarówno samego akumulatora, jak i aparatu, bo unikamy iskrzenia czy przegrzewania połączeń. Dobrze też sprawdzać stan sprężyn i docisków – jeśli coś „nie klika”, możliwa jest utrata kontaktu. Regularna konserwacja to taki drobiazg, ale naprawdę kluczowy dla niezawodnego działania sprzętu, zwłaszcza w trudnych warunkach – wilgoć, kurz, niskie temperatury potrafią błyskawicznie zrobić swoje.

Pytanie 16

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.

B. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.

C. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.

D. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.

W przypadku osób powszechnie znanych, takich jak politycy występujący publicznie, publikacja ich wizerunku podczas pełnienia funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody. Wynika to bezpośrednio z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo przewiduje tutaj wyjątek – jeśli ktoś jest osobą publiczną i zdjęcie zostało wykonane podczas sprawowania jego funkcji, to rozpowszechnianie takiego wizerunku jest dozwolone bez formalności. W praktyce bardzo często spotkacie się z tym w branży medialnej, np. na portalach informacyjnych czy blogach tematycznych – nikt nie biega za politykiem z formularzem zgody. Oczywiście, wszystko ma swoje granice. Gdyby wykorzystać taki wizerunek w kontekście komercyjnym, np. do reklamy produktu czy usługi, sytuacja byłaby zupełnie inna i zgoda byłaby już konieczna. Również, jeśli zdjęcie naruszałoby dobra osobiste tej osoby, mogłoby się to skończyć procesem. Moim zdaniem, warto pamiętać o tej zasadzie, bo często zdarza się, że młode osoby zaczynające w zawodzie dziennikarskim przesadnie obawiają się publikacji wizerunku urzędników lub innych znanych osób. Najważniejsze to zachować zdrowy rozsądek i zawsze analizować kontekst użycia zdjęcia – czy dotyczy działalności publicznej, czy już jednak przekracza ten obszar. Dobre praktyki branżowe sugerują też informowanie o publikacji, choć nie jest to wymóg prawny, ale z mojego doświadczenia pozwala uniknąć nieporozumień.

Pytanie 17

Czy fotograf, który wykonał opłaconą przez rodziców sesję zdjęciową dziecka, może opublikować je na swojej stronie internetowej?

A. Może, ponieważ pobrał opłatę za zrealizowaną sesję zdjęciową.

B. Może opublikować wizerunek dziecka bez pytania o zgodę.

C. Może opublikować wizerunek dziecka za pisemną zgodą rodziców.

D. Może, ponieważ zdjęcie będzie tylko na jego stronie internetowej.

To właśnie pisemna zgoda rodziców daje fotografowi jasną podstawę prawną do publikacji wizerunku dziecka w internecie, na przykład na stronie portfolio. W Polsce ochrona wizerunku, zwłaszcza osób niepełnoletnich, jest naprawdę restrykcyjna – reguluje to m.in. ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 81) oraz ogólne przepisy dotyczące ochrony danych osobowych (RODO). Sam fakt, że rodzice zapłacili za sesję, nie znaczy automatycznie, że pozwalają na dalsze wykorzystanie zdjęć – prawo rozróżnia zgodę na wykonanie fotografii od zgody na jej rozpowszechnianie. W praktyce wygląda to tak, że nawet jeśli zdjęcie ma trafić tylko do portfolio albo na stronę www, to fotograf musi mieć wyraźną, najlepiej pisemną zgodę – to zabezpiecza obie strony przed nieporozumieniami. Z mojego doświadczenia wynika, że najlepsi fotografowie zawsze podkreślają to klientom na początku współpracy i dbają o przejrzystość. Często podpisuje się wtedy odpowiedni dokument, gdzie dokładnie jest określone, w jakim zakresie wizerunek dziecka może być użyty. To też dobra praktyka, bo chroni fotografa w razie jakichkolwiek roszczeń. Szczerze mówiąc, takie podejście buduje też zaufanie – klienci wolą współpracować z osobami, które szanują ich prywatność i działają zgodnie z prawem. Warto pamiętać, że wykorzystanie fotografii dziecka bez takiej zgody, nawet w celach promocyjnych, może się skończyć poważnymi problemami prawnymi oraz utratą reputacji.

Pytanie 18

Jak długo trwa okres obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej, aby uznać ją za zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 5 latach

B. Po 2 latach

C. Po 4 latach

D. Po 3 latach

Umowa licencyjna wyłączna po pięciu latach staje się umową na czas nieokreślony. To jakby naturalny krok w całym procesie. Przykład? Weźmy firmę technologiczną, która daje licencję na swoje oprogramowanie jakiejś firmie partnerskiej. Po pięciu latach, jeśli obie strony nie dogadają się w sprawie przedłużenia lub zmiany umowy, to licencja przechodzi na czas nieokreślony. Dzięki temu ta firma może spokojnie korzystać z oprogramowania bez strachu, że coś się zaraz skończy. Moim zdaniem, taki układ jest super, bo daje większą pewność w relacjach biznesowych, a także pozwala na lepsze planowanie w dłuższym okresie. W branży często mówi się, że umowy licencyjne na czas określony powinny mieć możliwość przejścia na czas nieokreślony po ustalonym czasie. To z kolei daje większą elastyczność w negocjacjach i lepiej dostosowuje się do zmieniającego się rynku.

Pytanie 19

Najbardziej efektywną metodą usuwania kurzu z matrycy aparatu cyfrowego jest

A. czyszczenie za pomocą specjalnych patyczków sensorowych i płynu do czyszczenia

B. użycie odkurzacza z małą końcówką do usunięcia największych cząstek

C. przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry

D. użycie sprężonego powietrza z puszki pod wysokim ciśnieniem

Użycie sprężonego powietrza z puszki do czyszczenia matrycy jest pomysłem, który na pierwszy rzut oka może wydawać się efektywny, ale w rzeczywistości niesie ze sobą wiele ryzyk. Sprężone powietrze może wprowadzić cząsteczki wilgoci lub oleju, które są często obecne w takich produktach, a to może doprowadzić do poważnych uszkodzeń matrycy. Ponadto, siła powietrza może również spowodować, że drobne zanieczyszczenia zostaną wdmuchnięte głębiej w mechanizmy aparatu, co może skutkować jeszcze większymi problemami podczas pracy sprzętu. Takie podejście nie jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie konserwacji aparatów, które zalecają użycie narzędzi stworzonych specjalnie do tego celu. Przecieranie matrycy suchą szmatką z mikrofibry, choć wydaje się bezpieczne, może w rzeczywistości prowadzić do zarysowań, ponieważ każdy, nawet najdrobniejszy pyłek, może działać jak papier ścierny. Użycie odkurzacza z małą końcówką również nie jest zalecane, ponieważ odkurzacze mogą generować ładunki elektrostatyczne, co skutkuje przyciąganiem kurzu do matrycy. W zasadzie, czyszczenie matrycy powinno być przeprowadzane w sposób przemyślany i kontrolowany, z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi i materiałów, by zachować kondycję sprzętu oraz zapewnić jakość zdjęć.

Pytanie 20

Fotografia jest chroniona prawem autorskim osobistym gdy

A. przedstawia wierne odtworzenie wyglądu oryginału.

B. przedstawia dzieła sztuki.

C. przedstawia dokumenty.

D. jest rezultatem pracy twórczej z cechą inwencji, samodzielności artystycznej.

Prawo autorskie osobiste chroni przede wszystkim przejawy indywidualnej twórczości o oryginalnym charakterze. Fotografia podlega tej ochronie tylko wtedy, gdy jest rezultatem pracy twórczej autora, czyli zawiera elementy inwencji, samodzielności artystycznej czy choćby nietuzinkowego podejścia. W praktyce oznacza to, że zdjęcie nie może być po prostu mechanicznym odtworzeniem rzeczywistości, na przykład kopią dokumentu czy wiernym odzwierciedleniem dzieła sztuki. Decyduje tu subiektywny wkład fotografa: sposób kadrowania, gra światłem, wybór perspektywy, moment naciśnięcia migawki, a czasem nawet zamysł artystyczny stojący za zdjęciem. Moim zdaniem widać to szczególnie dobrze w fotografii artystycznej i reportażowej, gdzie liczy się nie tylko to, co widzimy, ale też interpretacja i indywidualna wizja autora. Branżowe standardy mówią wprost – samo naciśnięcie spustu migawki nie czyni cię twórcą w rozumieniu prawa autorskiego. Liczy się pomysł, autorski charakter oraz to, czy fotografia wnosi coś nowego. Jeżeli zdjęcie jest wynikiem automatycznego procesu, bez żadnej kreatywności – na przykład skany dokumentów czy zdjęcia paszportowe robione według sztywnego wzorca – prawa autorskie osobiste nie działają. Warto pamiętać o tym, zwłaszcza gdy pracuje się z materiałami archiwalnymi albo tworzy zdjęcia na zamówienie. Prawo autorskie to nie tylko ochrona, ale też prestiż i uznanie dla pomysłowości autora. Z mojego doświadczenia, w branży liczy się właśnie to, by każde zdjęcie miało w sobie "to coś" – unikalny rys autora.

Pytanie 21

Kiedy fotografia podlega ochronie prawnej w zakresie praw autorskich?

A. jest duplikowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób

B. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa

C. stanowi formę przekazu bez wyraźnych cech osobistych

D. jest oryginalna i ukazuje indywidualną twórczość autora

Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy wykazuje oryginalność oraz indywidualny charakter, co oznacza, że powinna być wynikiem kreatywnego procesu twórcy. Oryginalność w kontekście prawa autorskiego odnosi się do unikalności pracy, co oznacza, że zdjęcie nie może być jedynie kserokopią lub reprodukcją istniejącego dzieła. Przykładem mogą być zdjęcia artystyczne, które przejawiają osobisty styl fotografa, czy też dokumentacje unikalnych wydarzeń. Zgodnie z międzynarodowymi standardami ochrony praw autorskich, jak konwencja berneńska, kreatywne podejście do tematu, kompozycja oraz techniki fotograficzne wpływają na uznanie danego dzieła za chronione prawem autorskim. W praktyce oznacza to, że jeśli autor wytrwale pracuje nad swoimi zdjęciami, wprowadza unikalne elementy i techniki, to jego prace mogą być objęte ochroną prawną. Warto pamiętać, że każdy, kto planuje publikację lub sprzedaż swoich zdjęć, powinien być świadomy przysługujących mu praw oraz możliwości ich egzekwowania.

Pytanie 22

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 4 latach.

B. Po 2 latach.

C. Po 3 latach.

D. Po 5 latach.

Umowa licencyjna wyłączna, jeżeli została zawarta na czas określony dłuższy niż 5 lat, po upływie tego okresu uznawana jest — zgodnie z przepisami prawa autorskiego — za zawartą na czas nieokreślony. Wynika to z art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Czemu tak jest? Z mojego doświadczenia to rozwiązanie chroni obie strony: licencjodawca nie traci kontroli nad swoim utworem na zawsze, a licencjobiorca ma pewność, że przez dłuższy czas może swobodnie korzystać z praw. Taka regulacja jest naprawdę praktyczna — wyobraź sobie długoterminową współpracę informatyczną czy w sektorze kreatywnym, gdzie licencje na oprogramowanie albo materiały graficzne podpisuje się na lata. Po 5 latach można spokojnie renegocjować warunki, dostosować je do nowych realiów rynkowych albo po prostu rozwiązać umowę z zachowaniem ustawowych terminów wypowiedzenia. To też taka furtka bezpieczeństwa: jeśli ktoś próbuje podpisać wyłączną licencję na 10 czy 20 lat, to i tak prawo ustawia limit, po którym traci ona status „sztywny” i można ją rozwiązać. Warto znać ten przepis, bo w branży często trafiają się sytuacje, gdzie strony nie do końca rozumieją, co podpisują, a potem pojawiają się nieprzyjemne niespodzianki. Moim zdaniem to dobra praktyka, żeby już na etapie negocjowania kontraktu wspomnieć o tej granicy 5 lat — wtedy każdy wie, na czym stoi i jakie ma prawa po przekroczeniu tego okresu.

Pytanie 23

Którego z wymienionych przedmiotów należy użyć do czyszczenia powierzchni monitora LCD z kurzu, plamek i tłuszczów?

A. Chusteczki higienicznej.

B. Ściereczki z mikrofibry.

C. Gąbki.

D. Ręcznika papierowego.

Ściereczka z mikrofibry to zdecydowanie najlepszy wybór do czyszczenia monitorów LCD, zarówno jeśli chodzi o usuwanie kurzu, jak i plam czy tłuszczów. Mikrofibra jest niezwykle delikatnym materiałem, który nie pozostawia zarysowań nawet na bardzo wrażliwych powierzchniach, a przy tym świetnie zbiera kurz i drobinki bez konieczności mocnego pocierania. Z mojego doświadczenia wynika, że większość producentów monitorów, np. Dell, LG czy Samsung, wyraźnie zaznacza w instrukcjach, żeby korzystać właśnie z mikrofibry. To taka branżowa podstawa – w serwisach sprzętu komputerowego praktycznie zawsze spotkasz się z mikrofibrą. Co ciekawe, samą ściereczką suchą można usunąć kurz i delikatne zabrudzenia, a do większych plam warto ją lekko zwilżyć wodą destylowaną lub specjalnym płynem do ekranów (ważne: nigdy nie spryskuj bezpośrednio ekranu!). Ściereczki z mikrofibry są wielorazowe, łatwo je wyprać i nie pozostawiają włókien. Zdecydowanie nie poleca się szorstkich czy papierowych materiałów, bo mogą uszkodzić powłokę antyodblaskową monitora. W praktyce – jeśli dbasz o sprzęt, zawsze miej gdzieś pod ręką mikrofibrę.

Pytanie 24

Fotografia jest przedmiotem prawa autorskiego, gdy

A. jest kopiowana i rozpowszechniana w nieograniczony sposób.

B. jest uznana za prostą informację prasową.

C. jest oryginalna i przejawia własną intelektualną twórczość autora.

D. jest formą komunikatu bez oznak indywidualnego charakteru.

Dokładnie tak, kluczową sprawą przy fotografii i prawie autorskim jest właśnie to, czy zdjęcie jest oryginalne oraz czy widać w nim twórczy wkład autora. Nie wystarczy tylko nacisnąć migawkę – chodzi o to, żeby ta fotografia była rezultatem wyborów, jak chociażby kadr, kompozycja, światło, moment ujęcia czy nawet obróbka graficzna. W praktyce oznacza to, że zdjęcie banalne, bez twórczej inwencji – na przykład powielenie instrukcji lub prosta fotografia legitymacyjna bez żadnych elementów kreacyjnych – raczej nie będzie chronione prawem autorskim. Natomiast jeśli ktoś zrobi nawet zwykłe zdjęcie drzewa, ale podejdzie do tematu po swojemu, ciekawe światło, nietypowa perspektywa, autorski pomysł na kadr – wtedy już spokojnie można mówić o utworze w rozumieniu prawa autorskiego. Z mojego doświadczenia wynika, że często trudno rozgraniczyć, kiedy fotografia staje się utworem, ale zawsze punkt wyjścia stanowi ten indywidualny, kreatywny charakter. Dobre praktyki branżowe podpowiadają, żeby każdorazowo oceniać zdjęcie pod kątem oryginalności i twórczości, zanim zaczniemy je rozpowszechniać czy wykorzystywać komercyjnie. Więc, jeśli planujesz pracę w mediach, reklamie albo chcesz sprzedawać swoje zdjęcia, to znajomość tej zasady jest naprawdę niezbędna.

Pytanie 25

Jakie prace konserwacyjne obejmują czynności związane z czyszczeniem monitora?

A. Czyszczenie wyświetlacza oraz sprawdzanie parametrów technicznych monitora

B. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora

C. Mycie obudowy oraz kalibracja monitora

D. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i łączenie monitora z komputerem

Czynności konserwacyjne przy monitorach są często mylone z innymi działaniami, które niekoniecznie są dobre dla ich funkcjonowania. Na przykład czyszczenie ekranu i sprawdzanie parametrów technicznych to nie jest cała konserwacja, bo te rzeczy powinny być robione osobno. Nie musisz testować parametrów na każdym kroku, a skupianie się tylko na czyszczeniu może prowadzić do problemów, które nie są związane z brudem. Mycie obudowy i kalibracja w tym samym czasie to też nie najlepszy pomysł, bo kalibracja dotyczy ustawień, a nie czyszczenia. Niektóre odpowiedzi sugerują, że podłączanie monitora do komputera to część konserwacji, co jest nieprawidłowe. Dobre dbanie o sprzęt to nie tylko zewnętrzna czystość, ale też wnętrze, które może wymagać odpowiednich narzędzi i technik. Dużo osób nie zdaje sobie sprawy, że kurz wewnętrzny to główny powód problemów z monitorami, które prowadzą do przegrzewania. Dlatego warto skupić się na tym, co naprawdę jest potrzebne, a nie na powierzchownych rzeczach.

Pytanie 26

Do czyszczenia matrycy z kurzu, drobnych włosków najkorzystniej zastosować

A. chusteczkę nawilżoną wodą miceralną.

B. nasączoną watkę.

C. szmatkę.

D. specjalne pióro czyszczące.

Matryca aparatu to bardzo delikatny element, który łatwo uszkodzić lub zarysować. Dlatego tak ważne jest, żeby używać do jej czyszczenia tylko sprawdzonych narzędzi. Specjalne pióro czyszczące, tzw. lens pen, zostało właśnie stworzone z myślą o takich zadaniach – jego końcówka wykonana jest z miękkiego materiału, często z dodatkiem węgla aktywnego, co pozwala skutecznie usuwać kurz, drobinki i lekkie zanieczyszczenia, nie ryzykując zarysowań. Moim zdaniem, to też najlepszy wybór, jeśli komuś zależy na bezpieczeństwie matrycy i długowieczności sprzętu. Profesjonaliści stosują pióra czyszczące nie tylko do matryc, ale też do soczewek czy filtrów, bo są po prostu sprawdzone. Oczywiście, samo użycie pióra to nie wszystko – ważne jest odpowiednie przygotowanie, np. przedmuchanie matrycy gruszką, żeby nie wcierać większych drobin. Branża foto raczej jednogłośnie poleca tego typu narzędzia jako pierwszy krok przed bardziej ryzykownymi metodami (np. mokrym czyszczeniem). Warto pamiętać, że niewłaściwe czyszczenie bardzo łatwo może doprowadzić do trwałych uszkodzeń, więc lepiej trzymać się dobrych praktyk i zainwestować w pióro czyszczące. To taki must-have każdego, kto poważnie myśli o fotografii cyfrowej.

Pytanie 27

Opublikowanie zdjęcia uczestników wycieczki na stronie internetowej wymaga zgody

A. organizatora.

B. uczestników.

C. przewodnika.

D. ubezpieczyciela.

To bardzo ważne zagadnienie z punktu widzenia ochrony danych osobowych i prawa do wizerunku. Podstawą prawną w Polsce, i w całej Unii Europejskiej, jest RODO (czyli Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych), a także ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wizerunek osoby fizycznej jest jej danymi osobowymi i nie można nim swobodnie dysponować. Zgoda uczestników wycieczki jest tutaj absolutnie konieczna, bo to oni decydują, czy chcą, żeby ich zdjęcie pojawiło się publicznie, np. na stronie internetowej szkoły, biura podróży czy organizatora turystyki. Co ciekawe, zgoda powinna być konkretna, dobrowolna, świadoma i udokumentowana – najlepiej na piśmie lub w sposób elektroniczny, tak żeby potem nie było problemu z udowodnieniem tego faktu. W praktyce, w szkołach często rodzice podpisują zgody na publikację zdjęć, ale każdorazowo trzeba pamiętać, że brak takiej zgody eliminuje możliwość publikacji. W branży turystycznej, dobrym zwyczajem jest uzyskiwanie zgody już na etapie organizacji wyjazdu. Ja osobiście zawsze zalecam, żeby nie wrzucać nawet grupowych fotek, jeśli chociażby jedna osoba z grupy sobie tego nie życzy. To kwestia nie tylko przepisów, ale i szacunku do prywatności uczestników. Często ktoś może nie życzyć sobie, żeby jego zdjęcia były dostępne publicznie, i trzeba to uszanować. Lepiej zapytać dwa razy niż potem mieć kłopoty albo nieprzyjemności. Moim zdaniem to podstawa profesjonalizmu w każdej działalności, która dotyczy ludzi i ich prywatności.

Pytanie 28

Do czynności konserwacyjnych aparat fotograficzny należą

A. regularne czyszczenie torby reporterskiej.

B. wymiana obiektywu.

C. wymiana sprzętu dodatkowego.

D. regularne czyszczenie korpusu i obiektywu.

Regularne czyszczenie korpusu i obiektywu to według mnie absolutna podstawa dbania o aparat fotograficzny. W praktyce branżowej takie czynności są wręcz obowiązkiem fotografa, niezależnie od tego czy używa sprzętu amatorskiego, czy profesjonalnego. Kurz, pył, odciski palców czy nawet drobne kropelki wody mogą negatywnie wpływać na jakość zdjęć i żywotność sprzętu. Nawet jeśli sprzęt jest teoretycznie uszczelniony, zabrudzenia mogą dostać się do środka, szczególnie przy wymianie obiektywów. Najlepiej wyrobić sobie nawyk przecierania korpusu i soczewek miękką szmatką z mikrofibry albo korzystania z dedykowanych preparatów, takich jak gruszka do przedmuchiwania czy pędzelki antystatyczne. Osobiście uważam, że lepiej poświęcić te kilka minut po każdej sesji niż później martwić się zarysowaniami albo rozmazanymi zdjęciami. Zgodnie z zaleceniami producentów (np. Canon, Nikon) konserwacja polega głównie na systematycznym czyszczeniu powierzchni zewnętrznych i optyki, a także kontrolowaniu stanu bagnetu czy styków elektronicznych. Warto też pamiętać, że regularne czyszczenie to nie tylko estetyka, ale też wydłużenie żywotności całego systemu, bo łatwiej zauważyć ewentualne uszkodzenia czy nieszczelności. Profesjonaliści zawsze powtarzają, że zadbany sprzęt mniej się psuje i daje lepsze efekty – i to nie jest przypadek!

Pytanie 29

Podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego należy przede wszystkim pamiętać o

A. pozostawieniu aparatu w chłodnym miejscu.

B. sformatowaniu karty pamięci.

C. oddzieleniu obiektywu od korpusu aparatu.

D. wyjęciu z aparatu baterii i karty pamięci.

Bardzo istotne jest, żeby podczas dłuższego przechowywania aparatu fotograficznego wyjąć z niego baterię oraz kartę pamięci. Akumulatory, szczególnie te typu Li-ion, mogą się rozładować do poziomu krytycznego, jeśli zostaną pozostawione w urządzeniu na dłużej, co może prowadzić nawet do ich trwałego uszkodzenia. Czasem zdarza się, że sprzęt pobiera minimalny prąd nawet, gdy jest wyłączony – po kilku tygodniach lub miesiącach bateria potrafi paść tak, że już jej nie da się uratować. Dodatkowo, wyciek elektrolitu z baterii może spowodować poważne uszkodzenia elektroniki aparatu, zalanie styków czy nawet korozję na płytce drukowanej. Zresztą, wyjęcie karty pamięci to też dobry nawyk – po pierwsze ogranicza ryzyko przypadkowego uszkodzenia karty podczas różnych manipulacji sprzętem (np. przy czyszczeniu), a po drugie zabezpiecza dane przed ewentualną utratą. To jest jedna z tych prostych czynności, które mogą zaoszczędzić naprawdę dużo nerwów i pieniędzy na serwis czy wymianę części. Wielu profesjonalistów stosuje jeszcze dodatkowe zabezpieczenia jak przechowywanie aparatu w suchym pudełku z pochłaniaczem wilgoci, ale wyjęcie baterii i karty to takie absolutne minimum, bez którego naprawdę nie warto ryzykować. Zresztą, w instrukcjach praktycznie każdego producenta można znaleźć podobne zalecenie – polecam się z nimi zapoznać, bo potem w serwisie nikt nie uzna reklamacji, jak znajdą ślady wycieku z baterii.

Pytanie 30

Które czynności konserwacyjne obejmują zabiegi czyszczenia monitora?

A. Czyszczenie ekranu i testowanie parametrów technicznych monitora.

B. Czyszczenie otworów wentylacyjnych i podłączanie monitora do komputera.

C. Mycie obudowy i wydmuchiwanie zanieczyszczeń z elementów elektronicznych monitora.

D. Mycie obudowy i kalibracja monitora.

Wiele osób myśli, że konserwacja monitora to głównie mycie ekranu albo obudowy, czasem ktoś dorzuci do tego testowanie parametrów lub podłączanie urządzenia do komputera – i tu zaczynają się typowe nieporozumienia. Czyszczenie ekranu jest oczywiście ważne dla zachowania przejrzystości obrazu, ale to nie wyczerpuje tematu konserwacji monitora. Podłączanie monitora do komputera nie ma w ogóle nic wspólnego z zabiegami konserwacyjnymi, bo to zwykła czynność eksploatacyjna, wykonywana zawsze podczas pracy ze sprzętem. Kalibracja monitora, choć przydatna z punktu widzenia jakości wyświetlanego obrazu, dotyczy raczej ustawień programowych niż fizycznej konserwacji i nie ma bezpośredniego wpływu na stan techniczny sprzętu. Wydaje się, że wiele osób nie rozróżnia czynności konserwacyjnych od ustawień użytkowych albo rutynowych operacji związanych z codzienną eksploatacją. Typową pułapką jest też skupianie się wyłącznie na zewnętrznych powierzchniach – a przecież kurz i brud osadzają się przede wszystkim wewnątrz, na otworach wentylacyjnych, radiatorach i płytkach elektroniki. Ignorowanie tych miejsc prowadzi z czasem do przegrzewania się monitora, co skraca jego żywotność i może powodować awarie. Dobre praktyki branżowe, potwierdzone w zaleceniach producentów oraz publikacjach technicznych, jasno wskazują, że konserwacja monitorów obejmuje zarówno czyszczenie dostępnych powierzchni zewnętrznych, jak i usuwanie kurzu z wnętrza przy użyciu sprężonego powietrza. Zaniedbanie tych aspektów to jeden z najczęstszych powodów przedwczesnych problemów ze sprzętem – dlatego tak ważne jest rozumienie, które czynności naprawdę mają znaczenie dla konserwacji, a które są tylko dodatkiem do codziennej pracy z monitorem.

Pytanie 31

Jakie formaty należy wybrać do zapisu skanowanych obrazów, które będą publikowane w internecie?

A. PSD i JPEG

B. PNG i JPEG

C. PNG i TIFF

D. GIF i PSD

Odpowiedź PNG i JPEG to optymalny wybór dla skanowanych zdjęć przeznaczonych do publikacji internetowej. Format PNG (Portable Network Graphics) jest doskonały do przechowywania obrazów, które wymagają wysokiej jakości bezstratnej kompresji, co jest istotne w przypadku zdjęć z dużą ilością detali i kolorów. Jest on szczególnie polecany do grafik z przezroczystością oraz obrazów o ostrych krawędziach, jak logotypy czy ikony. Z kolei format JPEG (Joint Photographic Experts Group) jest idealny do zdjęć o pełnym kolorze, gdzie niewielka strata jakości jest akceptowalna w zamian za znacznie mniejszy rozmiar pliku. JPEG wykorzystuje stratną kompresję, co sprawia, że jest preferowanym formatem do publikacji zdjęć w internecie, gdzie szybkość ładowania strony ma kluczowe znaczenie. Dobrym przykładem zastosowania obu formatów jest wykorzystanie PNG dla grafik na stronie internetowej, które wymagają przezroczystości, natomiast JPEG dla zdjęć produktów w e-commerce, które muszą być szybko dostępne dla użytkowników. Dobre praktyki branżowe sugerują użycie PNG dla grafik z tekstem oraz JPEG dla zdjęć, co zapewnia optymalną jakość i wydajność.

Pytanie 32

Fotografia podlega ochronie prawa autorskiego, gdy

A. stanowi formę komunikatu pozbawionego cech indywidualnych

B. jest traktowana jako zwykła informacja prasowa

C. jest powielana i publikowana bez ograniczeń

D. jest oryginalna i odzwierciedla twórczość intelektualną twórcy

Fotografia jest objęta prawem autorskim, gdy wykazuje cechy oryginalności i twórczości intelektualnej autora. To oznacza, że musi być rezultatem indywidualnego spojrzenia na otaczający świat, a nie jedynie prostą rejestracją rzeczywistości. Na przykład, zdjęcie wykonane z unikalnej perspektywy, które uwiecznia nie tylko przedmiot, ale także emocje i kontekst, będzie chronione prawem autorskim. Przykłady zastosowania to zdjęcia artystyczne, które są tworzone z myślą o ekspresji artystycznej, a także fotografie dokumentalne, gdzie autor ma na celu przedstawienie swojego punktu widzenia na dany temat. W branży fotograficznej ważne jest, aby twórcy wiedzieli, że oryginalność ich pracy nie tylko przyczynia się do ochrony prawnej, ale również wpływa na wartość rynkową ich dzieł. Podczas publikacji lub sprzedaży fotografii, znajomość przepisów prawa autorskiego oraz umiejętność udowodnienia oryginalności może być kluczowa w przypadku sporów dotyczących naruszenia praw.

Pytanie 33

A. zdjęcie można kopiować i przetwarzać bez zgody autora.

B. nie można wykorzystywać zdjęcia bez zgody autora.

C. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać i na jego podstawie tworzyć projekty zależne.

D. zdjęcie można kopiować, rozprowadzać tylko w oryginalnej postaci.

Licencja typu All rights reserved to najbardziej restrykcyjna forma ochrony praw autorskich. Oznacza to, że autor zdjęcia zachowuje pełnię praw do swojego utworu – nie wolno go kopiować, modyfikować, udostępniać, publikować ani wykorzystywać w żadnej formie bez wyraźnej zgody twórcy. W praktyce, jeśli znajdziesz gdzieś zdjęcie oznaczone w ten sposób, nie masz prawa nawet wrzucić go na swojego bloga czy użyć w prezentacji – nawet jeżeli podasz źródło lub imię autora. Branżowe standardy w tym zakresie są bardzo jasne i wynikają bezpośrednio z międzynarodowych konwencji, takich jak Konwencja Berneńska czy polska ustawa o prawie autorskim. Z mojego doświadczenia wynika, że ignorowanie oznaczenia All rights reserved często prowadzi do poważnych konsekwencji, np. roszczeń odszkodowawczych albo zablokowania konta na popularnych platformach. Warto wiedzieć, że niektóre zdjęcia – nawet jeśli są ogólnodostępne w sieci – nadal są objęte tą licencją. Dlatego zawsze lepiej jest poświęcić chwilę na weryfikację praw do zdjęcia, niż potem tłumaczyć się z naruszenia prawa. Profesjonalni fotografowie bardzo pilnują swoich praw, a w środowisku kreatywnym licencjonowanie treści jest absolutną podstawą etyki zawodowej.

Pytanie 34

Po ilu latach obowiązywania umowy licencyjnej wyłącznej uważa się ją zawartą na czas nieokreślony?

A. Po 3 latach.

B. Po 4 latach.

C. Po 5 latach.

D. Po 2 latach.

Prawidłowa odpowiedź opiera się na przepisach prawa autorskiego w Polsce, konkretnie na art. 68 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tam jasno wskazano, że jeśli umowa licencyjna wyłączna zawarta została na czas oznaczony dłuższy niż pięć lat, po upływie tego okresu uważa się ją za zawartą na czas nieokreślony. To jest bardzo istotne z punktu widzenia zarówno licencjodawcy, jak i licencjobiorcy, bo daje pewność, że nie można związać się na wieczność z jedną stroną bez możliwości renegocjacji czy wypowiedzenia. W praktyce, przykładowo, jeżeli firma informatyczna podpisuje wyłączną licencję na korzystanie z oprogramowania na 7 lat, to po pięciu latach ta umowa automatycznie staje się bezterminowa i zastosowanie mają przepisy dotyczące wypowiadania licencji zawartej na czas nieokreślony. Takie rozwiązanie to pewien rodzaj zabezpieczenia dla obu stron i jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi – nie powinno się blokować rozwoju ani jednej, ani drugiej strony przez zbyt długie sztywne umowy. Moim zdaniem, z punktu widzenia praktyki gospodarczej, jest to bardzo rozsądne podejście, bo umożliwia elastyczne zarządzanie prawami i reagowanie na zmieniające się potrzeby rynku czy technologii. Warto pamiętać też, że te reguły dotyczą licencji wyłącznych, a w przypadku licencji niewyłącznych – nie ma aż takich ograniczeń czasowych. To dlatego pięć lat jest tutaj kluczowe, a nie np. dwa czy trzy.

Pytanie 35

Jakim uniwersalnym i bezstratnym formatem zapisu obrazu cyfrowego, przeznaczonym do umieszczenia w publikacjach DTP, jest?

A. JPEG

B. TIFF

C. RAW

D. GIF

TIFF (Tagged Image File Format) to uniwersalny i bezstratny format zapisu obrazu cyfrowego, który jest powszechnie stosowany w publikacjach DTP (Desktop Publishing). Format ten charakteryzuje się dużą elastycznością, umożliwiając przechowywanie obrazów w różnych kolorach i głębiach bitowych, co czyni go idealnym do profesjonalnych zastosowań graficznych. TIFF obsługuje wiele warstw, przezroczystość oraz różne profile kolorów, co pozwala na precyzyjne odwzorowanie barw w druku. W praktyce format ten jest często używany w branży wydawniczej, gdzie jakość obrazu jest kluczowa. Przykładem zastosowania TIFF może być przygotowanie zdjęć do druku w magazynach lub książkach, gdzie każdy szczegół jest istotny. Warto również dodać, że wiele programów graficznych, takich jak Adobe Photoshop czy Illustrator, oferuje pełne wsparcie dla tego formatu, co czyni go standardowym wyborem dla profesjonalnych grafików. Z tego powodu, TIFF jest preferowany w sytuacjach, gdzie jakość obrazu jest priorytetem, a kompresja stratna, taka jak JPEG, może prowadzić do utraty istotnych informacji wizualnych.

Pytanie 36

Nie jest wymagana zgoda na opublikowanie zdjęcia, na którym znajduje się osoba publiczna, jeżeli zdjęcie wykonano w

A. miejscu publicznym podczas prywatnego spotkania.

B. sytuacji niezwiązanej z pełnieniem funkcji publicznej.

C. sytuacji ściśle związanej z pełnieniem funkcji publicznych.

D. miejscu prywatnym.

Zgoda na opublikowanie zdjęcia osoby publicznej nie jest wymagana, gdy fotografia została wykonana w sytuacji związanej z pełnieniem przez tę osobę funkcji publicznych. Chodzi tutaj o sytuacje takie jak wystąpienia publiczne, konferencje prasowe, debaty polityczne, czy inne wydarzenia, podczas których ta osoba wykonuje swoje oficjalne obowiązki. Takie podejście wynika z przepisów prawa autorskiego i ochrony wizerunku (art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych), które jasno określa wyjątki od konieczności uzyskania zgody. W praktyce oznacza to, że na przykład zdjęcia burmistrza podczas ceremonii miejskiej, aktora na czerwonym dywanie czy posła w trakcie debaty sejmowej mogą być swobodnie publikowane bez pytania o pozwolenie. Kluczowe jest tu powiązanie zdjęcia z funkcją publiczną – nie wystarczy, że dana osoba jest znana, liczy się, czy uwieczniono ją w trakcie wykonywania tych właśnie obowiązków. Moim zdaniem to rozwiązanie dobrze równoważy prawo do prywatności z interesem publicznym i wolnością informacji. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli zdjęcie przedstawia osobę publiczną w sytuacji prywatnej, nawet w miejscu publicznym, wtedy ochrona wizerunku działa pełną parą i zgoda jest już potrzebna. W pracy np. dziennikarza czy fotografa zawsze trzeba zadbać, by rozróżniać te sytuacje, bo to podstawa legalnego działania. Warto znać te niuanse, bo niewiedza może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, a świadomość, kiedy można bezpiecznie publikować, znacznie upraszcza pracę w branży medialnej.

Pytanie 37

Do czynności konserwacyjnych zabezpieczających prawidłową pracę akumulatora w aparacie fotograficznym należy

A. wystawianie akumulatora na działanie wysokiej temperatury.

B. wystawianie akumulatora na działanie promieni słonecznych.

C. utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora.

D. utrzymywanie zmiennej temperatury w komorze akumulatora.

Utrzymanie czystości styków w komorze akumulatora to jedna z tych rzeczy, które w praktyce naprawdę mają spore znaczenie dla niezawodności sprzętu fotograficznego. Styki, szczególnie te wykonane z metali przewodzących, łatwo łapią kurz, tłuszcz z palców czy nawet drobne utlenienia. Zanieczyszczone styki powodują większy opór elektryczny, a to może prowadzić do trudności z uruchomieniem aparatu, przerw w zasilaniu czy nawet uszkodzenia elektroniki poprzez skoki napięcia. Moim zdaniem jest to jedna z czynności, którą warto wykonywać regularnie, najlepiej za pomocą specjalnych środków czyszczących lub po prostu miękkiej, suchej szmatki. Takie konserwacyjne podejście jest zgodne z wytycznymi większości producentów aparatów, np. Canon czy Nikon w swoich instrukcjach często podkreślają wagę czystości styków. Mało kto o tym pamięta, a to naprawdę pomaga wydłużyć żywotność akumulatora oraz całego sprzętu. Co więcej, lepszy kontakt to także stabilniejsze ładowanie, więc nawet szybkość i skuteczność ładowania mogą na tym zyskać. Z mojego doświadczenia, jeśli aparat często 'gubi' zasilanie lub nie widzi baterii, to w 90% przypadków wystarczyło przetrzeć styki i wszystko wracało do normy. Warto więc tę prostą czynność wprowadzić do rutynowej obsługi sprzętu – to taki mały, a bardzo skuteczny nawyk każdego fotografa.

Pytanie 38

Podczas wymiany spalonej żarówki halogenowej w reflektorze nie powinno się dotykać nieosłoniętą dłonią elementów z szkła kwarcowego, ze względu na

A. zaokrąglone krawędzie

B. zanieczyszczenie powierzchni szkła

C. lokalne podgrzanie powierzchni szkła

D. toksyczność halogenków

Zatłuszczenie powierzchni szkła kwarcowego jest kluczowym czynnikiem, który wpływa na wydajność i bezpieczeństwo żarówek halogenowych. Szkło kwarcowe jest wybierane ze względu na swoje właściwości termiczne i odporność na wysoką temperaturę, ale jego powierzchnia musi być czysta, aby uniknąć problemów z przegrzewaniem się. Zatłuszczenie powoduje, że ciepło nie jest odprowadzane równomiernie, co może prowadzić do miejscowego przegrzania, a w konsekwencji do uszkodzenia żarówki lub nawet pożaru. Dlatego podczas wymiany żarówki zaleca się użycie rękawiczek lub specjalnych narzędzi, aby uniknąć kontaktu z powierzchnią szkła. Dobre praktyki obejmują także regularne czyszczenie reflektorów i ich komponentów, co przyczynia się do zwiększenia ich trwałości oraz bezpieczeństwa użytkowania. Wiedza o tym, jak właściwie wymieniać elementy oświetleniowe, jest niezbędna nie tylko dla profesjonalistów, ale i dla każdego użytkownika, dbającego o bezpieczeństwo i efektywność swojego pojazdu.

Pytanie 39

Publikacja wizerunku znanej osoby na stronie internetowej w trakcie sprawowania funkcji publicznych

A. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia

B. wymaga uzyskania pisemnej zgody od danej osoby

C. wymaga dokonania zapłaty osobie za użycie wizerunku

D. nie wymaga uzyskania od danej osoby pisemnej zgody

Rozpowszechnianie wizerunku osoby powszechnie znanej podczas pełnienia przez nią funkcji publicznych nie wymaga uzyskania pisemnej zgody tej osoby, co jest zgodne z zasadami ochrony wizerunku w polskim prawodawstwie. Wizerunek osoby publicznej, gdy ta wykonuje swoje obowiązki publiczne, może być wykorzystywany w celach informacyjnych lub edukacyjnych, a także w kontekście działalności publicznej. Przykładem może być relacja z wydarzenia, w którym uczestniczy polityk lub celebryta, gdzie ich wizerunek jest częścią ogólnego opisu sytuacji. Ważne jest jednak, aby takie publikacje nie były wykorzystywane do celów komercyjnych bez zgody danej osoby. Dobre praktyki w tej dziedzinie nakazują, aby zawsze zachować szacunek dla prywatności i dobrego imienia osób publicznych, nawet jeżeli prawo nie wymaga formalnych zgód.

Pytanie 40

Rozpowszechnianie na stronie internetowej wizerunku osoby powszechnie znanej, podczas pełnienia funkcji publicznych

A. wymaga zapłacenia osobie za wykorzystanie wizerunku.

B. wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.

C. nie wymaga uzyskania od osoby pisemnej zgody.

D. wymaga uzyskania zgody osoby na poprawę ekspozycji zdjęcia.

W polskim prawie dość jasno określono, że wizerunek osoby powszechnie znanej (czyli np. polityka, sportowca, artysty) można upubliczniać w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, bez konieczności uzyskiwania jej pisemnej zgody. Wynika to z art. 81 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – takie osoby są po prostu niejako „na świeczniku” i społeczeństwo ma prawo wiedzieć, jak działają czy zachowują się publicznie. Oczywiście, pod jednym warunkiem: musisz użyć tego wizerunku w kontekście związanym z działalnością tej osoby publicznej, np. relacjonując wydarzenie, konferencję, czy nawet protest. Praktyka branżowa i kodeksy etyczne mediów też to potwierdzają – nie trzeba biegać za każdym radnym czy piłkarzem po autograf, jeśli robisz zdjęcia w trakcie oficjalnych wystąpień. Często się o tym zapomina, ale publikowanie wizerunku w innym kontekście (np. prywatnym życiu gwiazdy) już wymaga zgody. Moim zdaniem to sensowne – balansuje ochronę prywatności i prawo do informacji. Warto też pamiętać o szacunku – nawet osoba publiczna nie powinna być kompromitowana przez wybiórczy dobór kadr czy obraźliwe opisy. Codzienna praktyka w redakcjach czy na portalach informacyjnych dokładnie tak to rozwiązuje. Pamiętaj – nie zawsze samo rozpoznanie osoby wystarczy do braku zgody, liczy się kontekst jej działalności publicznej.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej