Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 17 grudnia 2025 10:05
Data zakończenia: 17 grudnia 2025 10:21

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Roztwór olejowy przeznaczony do iniekcji powinien być podawany

A. dordzeniowo

B. donaczyniowo

C. dosercowo

D. domięśniowo

Prawidłowa odpowiedź to podanie płynu do wstrzykiwań w postaci roztworu olejowego domięśniowo. Roztwory olejowe są często stosowane w terapii, ponieważ pozwalają na stopniowe uwalnianie substancji czynnej do organizmu. Ta droga podania charakteryzuje się lepszą biodostępnością oraz spowolnionym wchłanianiem, co jest istotne w przypadku leków, które wymagają dłuższego działania. Domięśniowe wstrzyknięcie zapewnia również większą powierzchnię absorpcyjną oraz umożliwia wprowadzenie większej objętości płynu, co bywa korzystne w przypadku niektórych terapii. Przykładem mogą być leki hormonalne, takie jak testosteron czy progesteron, które często są podawane w formie olejowych roztworów właśnie tą drogą. Ponadto, standardy medyczne, takie jak wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, podkreślają znaczenie prawidłowego podania leków w celu minimalizacji działań niepożądanych oraz maksymalizacji ich skuteczności.

Pytanie 2

Czy symbol IW umieszczony na formularzu recepty w sekcji Uprawnienia dodatkowe wskazuje, że pacjent ma status

A. Osoby Represjonowanej

B. Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi

C. Inwalidy Wojennego

D. Inwalidy Wojskowego

Odpowiedzi, które wskazują na inne grupy uprawnień, są nieprawidłowe z kilku powodów. Inwalida wojenny to osoba, która została ranna lub doznała uszczerbku na zdrowiu w wyniku działań wojennych, a więc posiada status, który nie jest tożsamy z inwalidą wojskowym. Osoby represjonowane to kategoria osób, które doświadczyły prześladowań politycznych, a ich status nie jest związany z weteranami ani z inwalidami wojskowymi. Zasłużony honorowy dawca krwi to z kolei osoba, która regularnie oddaje krew, a jej status również nie łączy się z wojskowym pochodzeniem. Typowym błędem w myśleniu jest mylenie tych kategorii uprawnień, co prowadzi do nieprawidłowych wniosków. Ponadto, nieznajomość przepisów dotyczących systemu ochrony zdrowia i grup uprawnień w Polsce może skutkować niewłaściwą obsługą pacjentów i niezgodnościami w dokumentacji medycznej. W sectorze ochrony zdrowia kluczowe jest zrozumienie specyfiki i różnic pomiędzy typami uprawnień, aby móc skutecznie wspierać osoby z różnymi potrzebami zdrowotnymi.

Pytanie 3

Jaki roztwór powinien być przygotowany przy użyciu łaźni wodnej?

A. Glicerolowy roztwór chlorku sodu

B. Glicerolowy roztwór tetraboranu sodu

C. Wodny roztwór jodu

D. Etanolowy roztwór detreomycyny

Wodny roztwór jodu, etanolowy roztwór detreomycyny oraz glicerolowy roztwór chlorku sodu nie wymagają użycia łaźni wodnej do ich przygotowania, co wynika z ich właściwości rozpuszczalności i stabilności chemicznej. W przypadku wodnego roztworu jodu, można go łatwo rozpuścić w zimnej wodzie bez konieczności podgrzewania. Jod w postaci rozpuszczalnika wodnego osiąga swoją odpowiednią koncentrację w temperaturze pokojowej, co czyni łaźnię wodną zbędnym narzędziem w tym procesie. Z kolei etanolowy roztwór detreomycyny dobrze rozpuszcza się w etanolu w temperaturze pokojowej, gdzie podgrzewanie może prowadzić do odparowania etanolu i tym samym zmniejszenia jego stężenia w roztworze. Glicerolowy roztwór chlorku sodu z kolei stabilnie się formuje bez dodatkowego podgrzewania, gdyż chlorek sodu jest dobrze rozpuszczalny w glicerolu. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do wybrania tych odpowiedzi, mogą wynikać z niepełnej wiedzy na temat właściwości substancji chemicznych i różnorodnych metodyk przygotowywania roztworów. W praktyce laboratoria powinny opierać się na zrozumieniu specyficznych wymagań dla każdego składnika, aby uniknąć błędów w procesie ich przygotowywania oraz zapewnić ich odpowiednią jakość i skuteczność w późniejszych zastosowaniach.

Pytanie 4

Który z poniższych wyrobów medycznych jest uznawany za inwazyjny?

A. materiał gipsowy

B. cewnik

C. urządzenie do pomiaru poziomu glukozy

D. tkanina opatrunkowa

Cewnik jest klasyfikowany jako inwazyjny wyrób medyczny, ponieważ jego aplikacja wiąże się z wprowadzeniem go do wnętrza ciała pacjenta. Inwazyjność tego typu wyrobów polega na bezpośrednim oddziaływaniu na tkanki oraz narządy, co może wiązać się z ryzykiem powikłań, takich jak infekcje czy uszkodzenia tkanek. Cewniki są szeroko stosowane w medycynie, na przykład cewniki moczowe używane są do odprowadzania moczu u pacjentów, którzy nie mogą go wydalać samodzielnie. Cewniki dożylnie są stosowane do podawania leków lub płynów, co jest kluczowe w stanach nagłych lub podczas długotrwałej terapii. W stosowaniu cewników ważne jest przestrzeganie zasad aseptyki oraz procedur klinicznych, aby zminimalizować ryzyko zakażeń. Zgodnie z wytycznymi organizacji takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), właściwe zarządzanie inwazyjnymi wyrobami medycznymi jest istotne dla bezpieczeństwa pacjenta oraz skuteczności terapii.

Pytanie 5

Do opakowania, które zawiera, należy dołączyć białą etykietę

A. wodny roztwór jodu

B. krople do płukania gardła

C. płyn do inhalacji

D. płyn do pędzlowania jamy ustnej

Biała etykieta jest stosowana w przypadku wodnego roztworu jodu, ponieważ jest to preparat zaliczany do grupy leków stosowanych w leczeniu i dezynfekcji. Roztwór jodu jest często używany w medycynie jako środek antyseptyczny, a jego zastosowanie wymaga jasnego oznaczenia zawartości w opakowaniu. Dołączenie białej etykiety zapewnia łatwe identyfikowanie tego leku oraz informowanie użytkowników o jego właściwościach i zastosowaniach. Przykładowo, wodny roztwór jodu może być wykorzystany do dezynfekcji ran, co jest istotne w praktykach medycznych. Zgodnie z zaleceniami dotyczącymi etykietowania produktów farmaceutycznych, każda substancja czynna powinna być oznakowana w sposób umożliwiający jej łatwe zidentyfikowanie, co jest niezbędne dla bezpieczeństwa pacjentów oraz zgodności z regulacjami prawnymi. Dodatkowo, biała etykieta ułatwia farmaceutom i personelowi medycznemu szybkie odnalezienie informacji o preparacie, co jest kluczowe w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 6

U osoby poszkodowanej zaobserwowano nagłe zatrzymanie oddechu oraz krążenia. W trakcie resuscytacji, aż do momentu przybycia służb medycznych, powinno się wykonywać 30 uciśnięć klatki piersiowej oraz

A. 1 wdmuchnięcie powietrza

B. 4 wdmuchnięcia powietrza

C. 3 wdmuchnięcia powietrza

D. 2 wdmuchnięcia powietrza

W przypadku nagłego zatrzymania oddechu i krążenia, kluczowe jest stosowanie się do wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC), które sugerują, aby podczas resuscytacji przeprowadzać 30 uciśnięć klatki piersiowej, a następnie 2 wdmuchnięcia powietrza. Takie proporcje 30:2 są uznawane za najbardziej efektywne w kontekście przywracania krążenia i wentylacji, co jest niezbędne do zapewnienia dostępu tlenu do mózgu i innych organów. Praktycznym zastosowaniem tych zasad jest sytuacja, gdy jesteśmy świadkami nagłego zatrzymania akcji serca – wówczas należy niezwłocznie przystąpić do resuscytacji, aby zwiększyć szansę na przeżycie poszkodowanego. Wdmuchnięcia powietrza powinny być wykonane poprzez szczelne zamknięcie ust ratownika na ustach poszkodowanego, a następnie dostarczenie 2 oddechów o objętości 500-600 ml, co odpowiada jednemu pełnemu oddechowi. Takie postępowanie jest zgodne z aktualnymi wytycznymi i znacząco poprawia skuteczność resuscytacji.

Pytanie 7

Związanie leku z albuminami krwi sprawia, że lek

A. nie wykazuje działania farmakologicznego

B. może być usuwany z organizmu z moczem

C. przenika przez barierę krew-mózg

D. ma krótszy czas działania

Wybór odpowiedzi, że lek może być wydalany z moczem, jest mylny, ponieważ proces wydalania nie zależy bezpośrednio od jego związania z albuminami osocza. Leki, które wiążą się z białkami, mogą w rzeczywistości być wolniej eliminowane z organizmu, ponieważ tylko forma niewiązana jest zdolna do filtracji w nerkach. W praktyce, jeśli lek pozostaje w formie związanej, jego wydalanie jest ograniczone, co prowadzi do dłuższego czasu działania. Kolejną nieprawidłową koncepcją jest założenie, że połączenie leku z białkami osocza wpływa na jego czas działania w sposób, który sugeruje krótszą aktywność. W rzeczywistości, takie połączenie może prolongować efekt farmakologiczny, utrzymując lek w organizmie przez dłuższy czas. Odpowiedzi sugerujące przenikanie przez barierę krew-mózg również nie są trafne, gdyż wiele leków wiąże się z albuminami i nie przechodzi przez tę barierę, co ogranicza ich działanie w układzie nerwowym. Zrozumienie mechanizmów farmakokinetycznych oraz wpływu białek osocza na leki jest kluczowe dla praktyki klinicznej, a błędne wyciąganie wniosków może prowadzić do niewłaściwej aplikacji leków oraz nieoptymalnego leczenia pacjentów.

Pytanie 8

Olej rycynowy, używany jako rozpuszczalnik do przygotowywania kropli do oczu, powinien być wyjaławiany

A. tlenkiem etylenu

B. w autoklawie

C. promieniowaniem nadfioletowym

D. suchym gorącym powietrzem

Odpowiedź "suchym gorącym powietrzem" jest poprawna, ponieważ w kontekście sterylizacji oleju rycynowego, który jest stosowany jako rozpuszczalnik w preparatach oftalmicznych, sucha gorąca para jest uznaną metodą, która skutecznie eliminować mikroorganizmy. Proces ten polega na umieszczeniu substancji w komorze, gdzie temperatura jest podnoszona do poziomu wystarczającego do zniszczenia patogenów, co jest zgodne z wymaganiami norm takich jak ISO 13485. Przykładowo, podczas produkcji kropli do oczu, kluczowe jest, aby każda partia oleju była wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność terapeutyczną preparatu. Stosowanie suchego gorącego powietrza jest efektywne, gdyż nie wprowadza wody, która mogłaby negatywnie wpłynąć na właściwości oleju. Dodatkowo, metoda ta jest szeroko akceptowana w przemyśle farmaceutycznym, szczególnie tam, gdzie wymagana jest wysoka jakość i czystość preparatów.

Pytanie 9

Glicerol (Glicerolum) jest:

A. bezbarwną, chłonącą wilgoć cieczą, o gęstości syropu

B. białym, krystalicznym proszkiem, rozpuszczającym się w wodzie i etanolu

C. żółtawą, klarowną, gęstą cieczą, o subtelnym, charakterystycznym zapachu

D. przezroczystą substancją w stanie płynnym, o charakterystycznym zapachu i palącym smaku

Pierwsza odpowiedź opisuje glicerol jako przezroczystą ciecz o swoistym zapachu i palącym smaku, co jest niezgodne z rzeczywistością. Glicerol jest bezwonną cieczą, co jest kluczowym aspektem jego właściwości. Właściwości smakowe glicerolu również nie są palące; wręcz przeciwnie, jest on słodki i wykazuje właściwości nawilżające, co czyni go atrakcyjnym dla zastosowań w kosmetykach oraz w branży spożywczej. Druga błędna odpowiedź sugeruje, że glicerol jest białym krystalicznym proszkiem, co jest nieprawdziwe. Glicerol jest cieczą, a nie ciałem stałym, co oznacza, że nie może mieć formy proszku, co jest sprzeczne z jego chemiczną strukturą. Ponadto, glicerol nie jest rozpuszczalny w etanolu w takim stopniu, jak mogłoby to sugerować. Ostatnia odpowiedź, która opisuje glicerol jako żółtawą, przezroczystą ciecz, jest również błędna, ponieważ glicerol jest bezbarwny, a żółty odcień nie jest typowy dla tej substancji. Te nieporozumienia mogą wynikać z mylenia glicerolu z innymi substancjami chemicznymi, które mogą mieć podobne zastosowania, ale różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi. Zrozumienie różnic między tymi substancjami jest kluczowe dla poprawnego ich stosowania w różnych dziedzinach przemysłu.

Pytanie 10

W terapii astmy oskrzelowej wykorzystuje się następujące leki z grupy glikokortykosteroidów w postaci inhalacyjnych aerozoli:

A. Beclocort i Budesonid

B. Encorton oraz Encortolon

C. Depo - Medrol oraz Solu - Medrol

D. Hydrocortisonum oraz Cortisonum

Beclocort (beclometazon) i Budesonid to leki z grupy glikokortykosteroidów, które są powszechnie stosowane w terapii astmy oskrzelowej w postaci wziewnej. Działają one przeciwzapalnie, co jest kluczowe w kontrolowaniu objawów astmy, takich jak duszność, świszczący oddech i kaszel. Stosowanie glikokortykosteroidów w formie aerosolowej pozwala na bezpośrednie dotarcie leku do dróg oddechowych, minimalizując jednocześnie ryzyko działań niepożądanych związanych z ogólnoustrojowym stosowaniem tych leków. W praktyce klinicznej, Beclocort jest często stosowany w codziennej terapii pacjentów z astmą, ponieważ pozwala na długotrwałe kontrolowanie stanu zapalnego w oskrzelach. Budesonid z kolei, ze względu na swoje właściwości, jest często wybierany w bardziej złożonych schematach terapeutycznych, w tym w terapii skojarzonej z innymi lekami. Zastosowanie tych leków jest zgodne z wytycznymi Międzynarodowej Inicjatywy Astma i Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (GOLD) oraz standardami organizacji takich jak Global Initiative for Asthma (GINA). Regularne stosowanie glikokortykosteroidów wziewnych umożliwia pacjentom osiągnięcie lepszej kontroli choroby oraz zmniejszenie liczby zaostrzeń.

Pytanie 11

Z korzenia rośliny wytwarzana jest

A. Cinchonae tinctura

B. Tormentillae tinctura

C. Arnicae tinctura

D. Crataegi tinctura

Tormentillae tinctura, czyli nalewka z pięciornika, jest pozyskiwana z kłącza rośliny o nazwie Potentilla erecta. Kłącza tej rośliny są bogate w substancje czynne, takie jak garbniki, flawonoidy oraz kwasy organiczne, które wykazują właściwości ściągające, przeciwzapalne i antyseptyczne. Nalewka z pięciornika znajduje zastosowanie w terapii biegunek, stanów zapalnych błony śluzowej jelit oraz w leczeniu ran i owrzodzeń. W praktyce farmaceutycznej, tormentillae tinctura jest zalecana jako środek wspomagający w terapii chorób układu pokarmowego, a także w dermatologii. Standardy wytwarzania takich preparatów wymagają stosowania wysokiej jakości surowca roślinnego oraz przestrzegania procedur ekstrakcji, co zapewnia wysoką efektywność terapeutyczną produktu. Wiedza na temat właściwości farmakologicznych kłącza pięciornika jest istotna zarówno dla farmaceutów, jak i specjalistów z dziedziny fitoterapii, którzy poszukują naturalnych metod leczenia.

Pytanie 12

Do grupy leków nazywanych PRAEPARATIONES BUCCALES zaliczamy

A. zawiesiny przeznaczone do stosowania wewnętrznego

B. preparaty przeznaczone do irygacji

C. tabletki podjęzykowe oraz podpoliczkowe

D. preparaty w postaci płynnej do aplikacji na skórę

Tabletki podjęzykowe i podpoliczkowe są przykładami preparatów buccalnych, które są zaprojektowane do wchłaniania substancji czynnych przez błonę śluzową jamy ustnej. Takie leki mają na celu szybkie działanie, omijając układ pokarmowy oraz wątrobę, co pozwala na bardziej bezpośredni efekt terapeutyczny. Preparaty te są szczególnie użyteczne w przypadku konieczności szybkiego działania, jak w przypadku bólu lub nagłych sytuacji wymagających szybkiej interwencji, np. w przypadku nitrogliceryny stosowanej w leczeniu dusznicy bolesnej. Zgodnie z dobrą praktyką farmaceutyczną, preparaty buccalne powinny być odpowiednio zaprojektowane, aby zapewnić ich stabilność, biodostępność oraz akceptowalny smak, co jest kluczowe dla pacjentów. Zrozumienie tej formy podania leku jest istotne w farmakoterapii, ponieważ umożliwia lepsze dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb pacjentów, a także zwiększa ich komfort oraz przestrzeganie zaleceń terapeutycznych.

Pytanie 13

To są przeciętne dawki, które powodują u pacjenta zamierzone efekty terapeutyczne, zapobiegawcze lub diagnostyczne. Opis ten odnosi się do dawek

A. maksymalnych

B. jednorazowych

C. zwykle stosowanych

D. toksycznych

Dawki zwykle stosowane to te, które zostały ustalone na podstawie badań klinicznych oraz obserwacji, a ich celem jest osiągnięcie zamierzonych efektów terapeutycznych. W praktyce medycznej, dobór odpowiednich dawek jest kluczowy, ponieważ to właśnie one zapewniają skuteczność leczenia przy minimalizacji ryzyka działań niepożądanych. Na przykład w farmakologii, stosowanie dawek zwykle stosowanych pozwala lekarzom na efektywne zarządzanie terapią pacjentów z chorobami przewlekłymi, takimi jak nadciśnienie czy cukrzyca. W standardowych protokołach leczenia zaleca się dostosowanie dawek na podstawie indywidualnych reakcji pacjenta oraz monitorowanie skutków ubocznych, co jest zgodne z zasadami medycyny opartej na dowodach. Dawkowanie to nie tylko kwestia naukowej dokładności, ale także praktycznej aplikacji, gdzie lekarze muszą uwzględniać różne czynniki, takie jak wiek, waga, stan zdrowia oraz interakcje z innymi lekami. Dlatego znajomość dawek zwykle stosowanych jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności terapii.

Pytanie 14

W przypadku pacjentów, którzy potrzebują długotrwałego zażywania nieselektywnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych, aby zapobiegać owrzodzeniom żołądka i dwunastnicy, zaleca się używanie preparatu zawierającego

A. histaminę

B. mieszankę pepsynową

C. metoklopramid

D. pantoprazol

Pantoprazol jest inhibitorem pompy protonowej, który zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Jego stosowanie jest szczególnie wskazane u pacjentów wymagających długotrwałego leczenia nieselektywnymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ), które mogą powodować uszkodzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego, prowadząc do owrzodzeń żołądka i dwunastnicy. Pantoprazol działa poprzez blokowanie aktywności pompy protonowej w komórkach okładzinowych żołądka, co prowadzi do znacznego zmniejszenia produkcji kwasu. Badania kliniczne udowodniły, że stosowanie pantoprazolu w połączeniu z NLPZ znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia owrzodzeń oraz krwawień z przewodu pokarmowego. W praktyce, zaleca się stosowanie pantoprazolu u pacjentów z historią chorób wrzodowych lub u osób starszych, które są bardziej narażone na ryzyko. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, jednoczesne stosowanie pantoprazolu z NLPZ jest uznawane za standard terapeutyczny w celu zapobiegania gastropatii związanej z NLPZ.

Pytanie 15

Monostearynian glicerolu dodaje się podczas przygotowywania maści w celu

A. obniżenia lepkości podłoża maściowego

B. zapobiegania utlenianiu składników maści

C. podniesienia granicy płynięcia gotowej maści

D. umożliwienia powstania układu emulsyjnego

Istnieją pewne nieporozumienia związane z rolą monostearynianu glicerolu, które mogą prowadzić do błędnych odpowiedzi. Zmniejszenie lepkości podłoża maściowego jest często mylone z jego funkcją emulgującą. W rzeczywistości, lepkość jest głównie związana z rodzajem i proporcjami składników zastosowanych w maści, a nie jedynie z dodatkiem emulgatorów. W przypadku przeciwdziałania utlenianiu składników maści, istotne jest rozróżnienie między emulgatorami a antyoksydantami. Monostearynian glicerolu nie posiada właściwości antyoksydacyjnych, więc jego dodatek nie wpływa na stabilność chemiczną komponentów. Zwiększenie granicy płynięcia gotowej maści jest również błędnym założeniem; granica płynięcia jest związana z właściwościami reologicznych całego systemu, a nie z emulgatorami. Kluczowym celem monostearynianu glicerolu jest wspieranie stabilności emulsji, co pozwala na uzyskanie jednorodnej mieszaniny w ostatecznym produkcie. Te nieporozumienia wskazują na typowe błędy myślowe, które wynikają z braku zrozumienia różnic między różnymi rodzajami dodatków w formulacji kosmetyków i farmaceutyków.

Pytanie 16

Jakie znaczenie ma skrót trit. w tłumaczeniu na język polski?

A. Roztarty

B. Kapsułka

C. Trzy

D. Mieszanka

Skrót "trit." oznacza w języku polskim termin "roztarty". Jest to termin stosowany w kontekście farmaceutycznym oraz przy przygotowywaniu receptur. Oznacza on substancję, która została przekształcona w drobny proszek lub masę poprzez mechaniczne rozdrobnienie. W praktyce, roztarty składnik może odgrywać istotną rolę w procesie formułowania leków, gdyż zwiększa jego powierzchnię kontaktu, co z kolei może przyspieszyć proces wchłaniania. Dobrą praktyką w laboratoriach jest odpowiednie przygotowywanie substancji czynnych, ponieważ ich właściwe rozdrobnienie może wpłynąć na efektywność terapeutyczną leku. W kontekście standardów, takie działania pokrywają się z zaleceniami zawartymi w wytycznych dotyczących przygotowywania preparatów farmaceutycznych. Warto również zauważyć, że termin "roztarty" można spotkać w różnych dziedzinach, takich jak chemia analityczna, gdzie dokładność przygotowania materiałów testowych jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 17

Aby rozpuścić 2,5 g substancji opisanej jako rozpuszczalna według FP XI, potrzeba zastosować ilość rozpuszczalnika wynoszącą

Według FP XIPrzybliżona objętość rozpuszczalnika
w mililitrach na gram substancji
Bardzo łatwo rozpuszczalnymniej niż 1
Łatwo rozpuszczalnyod 1 do 10
Rozpuszczalnyod 10 do 30
Dość trudno rozpuszczalnyod 30 do 100
Trudno rozpuszczalnyod 100 do 1000
Bardzo trudno rozpuszczalnyod 1000 do 10 000
Praktycznie nierozpuszczalnywięcej niż 10 000

A. 75 - 100 mL

B. 25 - 75 mL

C. 1 - 2,5 mL

D. 2,5 - 25 mL

Odpowiedź 25 - 75 mL jest poprawna, ponieważ zgodnie z Farmakopeą Polską (FP XI) substancje określane jako "rozpuszczalne" wymagają użycia od 10 do 30 mL rozpuszczalnika na każdy gram substancji. W przypadku 2,5 g substancji, aby obliczyć właściwą ilość rozpuszczalnika, należy pomnożyć ilość substancji przez zakres objętości na gram. Na przykład, używając minimalnej wartości 10 mL/g, otrzymujemy 2,5 g x 10 mL/g = 25 mL. Analogicznie, przy zastosowaniu maksymalnej wartości 30 mL/g, otrzymujemy 2,5 g x 30 mL/g = 75 mL. Tak więc, aby skutecznie rozpuścić 2,5 g substancji, konieczne jest użycie rozpuszczalnika w przedziale od 25 do 75 mL. W praktyce, dobór odpowiedniej ilości rozpuszczalnika ma kluczowe znaczenie dla poprawności przeprowadzanych reakcji chemicznych oraz dla uzyskania substancji o pożądanej czystości i aktywności. Przygotowując roztwory, warto także uwzględnić inne czynniki, takie jak temperatura otoczenia oraz czas mieszania, które mogą wpływać na rozpuszczalność substancji. Przestrzeganie tych standardów jest niezbędne w laboratoriach analitycznych i przemysłowych.

Pytanie 18

Jakie właściwości posiada kwas acetylosalicylowy przy jednorazowej dobowej dawce 75 mg?

A. Antipyretica

B. Antirheumatica

C. Anticoagulans

D. Antiphlogisticum

Kwas acetylosalicylowy, znany powszechnie jako aspiryna, w dawce 75 mg wykazuje działanie antykoagulacyjne, co oznacza, że wpływa na proces krzepnięcia krwi. Działa poprzez hamowanie aktywności cyklooksygenazy (COX), enzymu odpowiedzialnego za produkcję prostaglandyn i tromboksanu A2, który jest kluczowym mediatorem w agregacji płytek krwi. Zmniejszając produkcję tromboksanu A2, kwas acetylosalicylowy obniża zdolność płytek krwi do zlepiania się, co zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów. Takie działanie jest szczególnie istotne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca i udar mózgu. W praktyce klinicznej, niskie dawki kwasu acetylosalicylowego (75-100 mg dziennie) są rutynowo stosowane u pacjentów z chorobą wieńcową lub po przebytym udarze mózgu, aby zmniejszyć ryzyko kolejnych epizodów zakrzepowych. Dobrze udokumentowane jest również jego stosowanie w profilaktyce objawów związanych z chorobami naczyń obwodowych. Warto zwrócić uwagę, że odpowiedni dobór dawkowania jest kluczowy, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, takich jak krwawienia. W związku z tym, kwas acetylosalicylowy w niskich dawkach jest uznawany za standardową praktykę w kardiologii.

Pytanie 19

Kategoria dostępności "Rp. w" odnosi się do

A. produktów medycznych

B. substancji odurzających

C. leków

D. preparatów diety

Inne dostępności, takie jak produkty lecznicze, suplementy diety oraz wyroby medyczne, mają swoje odrębne regulacje i klasyfikacje w kontekście prawa farmaceutycznego. Produkty lecznicze są stosowane w celu zapobiegania, diagnozowania lub leczenia chorób i wymagają szczegółowej dokumentacji oraz badań klinicznych przed wprowadzeniem na rynek, co różni je od środków odurzających. Suplementy diety, chociaż również mogą wpływać na zdrowie, nie są formalnie klasyfikowane jako leki i nie podlegają tym samym rygorom. Często wprowadza to pewne zamieszanie wśród osób, które mylnie traktują suplementy jako substytuty leków, co może prowadzić do nieodpowiedzialnego ich stosowania. Wyroby medyczne, które obejmują na przykład sprzęt chirurgiczny czy aparaty diagnostyczne, również mają swoje specyficzne procedury rejestracji oraz zarządzania, które różnią się od tych dotyczących środków odurzających. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby unikać mylnych przekonań o dostępności i regulacjach dotyczących różnych grup produktów. Często pojawia się błąd w myśleniu, że wszystkie substancje i wyroby związane z zdrowiem i medycyną traktowane są na równi, co jest nieprawdziwe i prowadzi do niebezpiecznych sytuacji w praktyce klinicznej oraz farmaceutycznej.

Pytanie 20

W jakim urządzeniu przeprowadza się proces sterylizacji?

A. tlenku cynku

B. streptomycyny

C. ciekłej parafiny

D. roztworu glukozy w wodzie

Wybór innych substancji jako materiałów do sterylizacji w autoklawie jest nieprawidłowy. Parafina ciekła, która jest stosowana głównie w kosmetykach i jako medium do przechowywania próbek histopatologicznych, nie nadaje się do procesu sterylizacji. Ze względu na jej właściwości chemiczne, parafina nie ulega degradacji pod wpływem pary wodnej. Podobnie, streptomycyna, będąca antybiotykiem, nie jest substancją, którą należy sterylizować w autoklawie, ponieważ sama jest stosowana w leczeniu zakażeń bakteryjnych, a jej struktura mogłaby ulec zniszczeniu w wyniku ekstremalnych warunków temperaturowych i ciśnieniowych. W przypadku tlenku cynku, który jest używany w wielu zastosowaniach medycznych i przemysłowych, jego stosowanie w kontekście sterylizacji w autoklawie może być mylące. Tlenek cynku nie jest substancją, która wymaga takiego procesu do dezynfekcji. Te błędne wybory często wynikają z niewłaściwego zrozumienia, że nie wszystkie substancje chemiczne mogą być poddawane procesom wysokotemperaturowym i wysokociśnieniowym, co może prowadzić do ich degradacji lub straty aktywności. Zrozumienie specyfiki każdej z substancji oraz ich zastosowania jest kluczowe w kontekście sterylizacji, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność w laboratoriach oraz instytucjach medycznych.

Pytanie 21

W aseptycznych warunkach powinno się przygotować

A. roztwór z chlorheksydyny diglukonianem

B. maść z neomycyny siarczanem

C. krople do ucha z hydrokortyzonem

D. czopki doodbytnicze z benzokainą

Czopki doodbytnicze z benzokainą nie powinny być sporządzane w warunkach aseptycznych, ponieważ ich zastosowanie często wiąże się z innymi wymaganiami, które mogą nie być zgodne z zasadami aseptyki. Benzokaina jest środkiem znieczulającym miejscowo, a jej stosowanie w postaci czopków nie wymaga tak rygorystycznych warunków, jak w przypadku leków antybiotykowych. Jednakże, brak aseptyki przy ich produkcji może prowadzić do zanieczyszczenia, co stanowi zagrożenie dla pacjenta. Szersze zrozumienie tego problemu wymaga przyjrzenia się roli, jaką odgrywają warunki produkcji w farmacji. Z drugiej strony, roztwór z chlorheksydyny diglukonianem, choć również może być stosowany w kontekście dezynfekcji, nie jest formułą, którą przygotowuje się jako maść, co podkreśla, że zastosowanie chlorheksydyny w tej formie jest nieodpowiednie. Z kolei krople do ucha z hydrokortyzonem są stosowane w leczeniu stanów zapalnych, ale ich przygotowanie również nie wymaga aseptycznych warunków, co może wprowadzać w błąd osoby nieznające specyfiki różnych postaci farmaceutycznych. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich niepoprawnych wniosków, obejmują mylenie różnych kategorii leków oraz nieodpowiednie ocenianie ich zastosowania w kontekście norm aseptycznych.

Pytanie 22

Jednofazową, płynną mieszaninę wieloskładnikową, w której składniki są rozmieszczone w formie cząsteczek, uzyskuje się przez:

A. rozcieranie

B. mikronizację

C. emulgowanie

D. rozpuszczanie

Mikronizacja, rozcieranie i emulgowanie to procesy, które w różny sposób przekształcają materiały, jednak nie prowadzą do uzyskania jednofazowej mieszaniny płynnej z rozproszeniem cząsteczkowym w takim samym sensie jak rozpuszczanie. Mikronizacja polega na zmniejszaniu wielkości cząstek substancji stałej, co może zwiększać jej powierzchnię i poprawiać rozpuszczalność, ale sama w sobie nie tworzy homogenicznej mieszaniny. Z kolei rozcieranie to proces mechaniczny, który również ma na celu zmniejszenie wielkości cząstek, często w celu uzyskania jednolitej tekstury, lecz niekoniecznie skutkuje rozpuszczeniem składników w płynie. Emulgowanie jest z kolei procesem mieszania dwóch niedostatecznie mieszających się cieczy, najczęściej oleju i wody, co prowadzi do powstania emulsji. To ważne, ponieważ te procesy są istotne w różnych kontekstach, jednak nie odpowiadają na pytanie dotyczące tworzenia jednofazowej, płynnej mieszaniny. Zrozumienie, które procesy są odpowiednie w określonych sytuacjach, jest kluczowe w inżynierii chemicznej i technologii materiałowej. Dobrze dobrane podejście do przetwarzania substancji może mieć znaczący wpływ na jakość i efektywność produktów końcowych.

Pytanie 23

Jakie są objawy ostrego zatrucia morfiną?

A. niemiarowy, utrudniony oddech

B. rozszerzenie źrenic

C. biegunka

D. pobudzenie psychiczne

Niemiarowy, utrudniony oddech jest kluczowym objawem ostrego zatrucia morfiną, wynikającym z działania tej substancji na ośrodek oddechowy w mózgu. Morfina, będąca silnym opioidem, wywołuje depresję ośrodkowego układu nerwowego, co wpływa na regulację oddechu. U pacjentów może wystąpić zarówno spłycenie oddechu, jak i jego nieregularność, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. W praktyce klinicznej, szybka identyfikacja tego objawu jest kluczowa dla podjęcia odpowiednich działań ratunkowych, takich jak podanie antagonistów opioidowych, na przykład naloksonu, który może przywrócić prawidłowe funkcje oddechowe. Dodatkowo, świadomość o tym objawie pozwala personelowi medycznemu na monitorowanie pacjentów przyjmujących opioidy oraz na wdrażanie protokołów bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia poważnych powikłań. W ramach standardów opieki nad pacjentami stosującymi opioidy, zaleca się regularne ocenianie funkcji oddechowej i wczesne reagowanie na jakiekolwiek nieprawidłowości.

Pytanie 24

Preparaty nystatyny, dostępne jako tabletki dopochwowe, drażetki oraz zawiesina doustna, powinny być przechowywane

A. na półce lub w szufladzie

B. w szafce A

C. w sejfie

D. w lodówce lub szafie chłodniczej

Trzymanie preparatów nystatyny, takich jak tabletki dopochwowe czy zawiesiny doustne, w chłodzie to podstawa, żeby były skuteczne. Nystatyna to substancja, która nie lubi wysokich temperatur, bo mogą zmienić jej właściwości. Najlepiej jest zgodnie z wytycznymi trzymać ją w lodówce, w temperaturze między 2°C a 8°C. To naprawdę ważne, bo dzięki temu lek jest bezpieczniejszy i dłużej zachowuje swoje działanie. No i pamiętajmy, że ciepło to wróg, więc fajnie, jakbyśmy trzymali nystatynę w odpowiednich warunkach. Zawsze warto też spojrzeć na ulotkę czy opakowanie, bo tam znajdziemy cenne informacje o tym, jak dobrze przechowywać nasze leki. To kluczowe, żeby dobrze działały.

Pytanie 25

Jakie jest inne określenie Rivanolu?

A. benzalkoniowego chlorku

B. etakrydyny mleczanu

C. chlorheksydyny diglukonianu

D. potasu nadmanganianu

Etakrydyny mleczan, znany również jako Rivanolum, jest związkiem o właściwościach przeciwdrobnoustrojowych, szeroko stosowanym w medycynie ze względu na swoje działanie antyseptyczne. Jego zastosowanie obejmuje leczenie ran, oparzeń oraz zapobieganie zakażeniom w chirurgii. Etakrydyny mleczan działa poprzez zaburzenie funkcji błon komórkowych patogenów, co prowadzi do ich śmierci. W praktyce klinicznej, preparaty zawierające etakrydyny mleczan są często stosowane do irygacji ran oraz jako środek dezynfekujący w procedurach medycznych. Ponadto, ze względu na niską toksyczność, etakrydyny mleczan może być stosowany u pacjentów z wrażliwą skórą. W kontekście standardów branżowych, stosowanie etakrydyny mleczanu jest zgodne z zaleceniami WHO dotyczącymi higieny i aseptyki, co podkreśla jego znaczenie w praktyce medycznej.

Pytanie 26

Jaką czynność powinno się wykonać na 30 minut przed rozpoczęciem przygotowania leku w loży aseptycznej?

A. Oczyścić pomieszczenie roztworem detergentu

B. Zamienić filtr HEPA w loży laminarnej

C. Włączyć laminarny przepływ powietrza

D. Uruchomić sterylizator powietrza

Włączenie laminarnego przepływu powietrza 30 minut przed przystąpieniem do sporządzania leku jest kluczowym krokiem w zapewnieniu aseptyczności w loży laminarnej. Proces ten polega na uruchomieniu systemu, który generuje strumień powietrza o wysokiej czystości, kierując go w sposób zorganizowany w dół, co minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia preparatów farmaceutycznych. Warto zaznaczyć, że efektywność tej metody opiera się na jej zdolności do usuwania cząstek stałych oraz mikroorganizmów z przestrzeni roboczej. Zgodnie z wytycznymi Amerykańskiego Stowarzyszenia Farmaceutycznego (ASHP) oraz Normami Unii Europejskiej, odpowiedni czas na włączenie systemu to 30 minut przed rozpoczęciem pracy, co pozwala na stabilizację warunków w loży. Przykładem praktycznego zastosowania jest przygotowywanie leków sterylnych, gdzie aseptyczność jest niezbędna dla bezpieczeństwa pacjentów. Inne aspekty takie jak monitorowanie parametrów atmosferycznych oraz regularne kontrole systemu są również istotne, aby zapewnić skuteczność działania loży laminarnej.

Pytanie 27

Według monografii Farmakopei Polskiej, analiza substancji medycznej obejmuje:

A. badanie właściwości, tożsamości, czystości i zawartości

B. badanie rozpuszczalności, pH oraz czystości

C. badania wstępne oraz oznaczanie zawartości

D. badanie tożsamości i rozpuszczalności

Odpowiedź 'badanie właściwości, tożsamości, czystości i zawartości' jest poprawna, ponieważ zgodnie z Farmakopeą Polską, pełna analiza substancji leczniczej obejmuje wszystkie te elementy. Badanie tożsamości pozwala na potwierdzenie, że substancja jest tym, za co się podaje, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa pacjenta. Czystość odnosi się do identyfikacji zanieczyszczeń, które mogą wpływać na skuteczność oraz bezpieczeństwo leku. Zawartość to oznaczenie ilości substancji aktywnej, co jest niezbędne do ustalenia dawkowania i efektywności terapeutycznej. Przykładowo, w przypadku substancji czynnej, takiej jak ibuprofen, ważne jest, aby analizować wszystkie te aspekty, aby zapewnić, że produkt finalny jest zgodny z wymaganiami jakościowymi oraz normami regulacyjnymi. Dobre praktyki laboratoryjne (GLP) oraz standardy ISO są istotne w tym kontekście, ponieważ zapewniają, że analizy są przeprowadzane zgodnie z uznawanymi procedurami i że wyniki są wiarygodne.

Pytanie 28

Jakie nieodwracalne zjawisko występuje podczas przechowywania emulsji o/w?

A. zjawisko śmietankowania

B. wysolenie

C. flokulacja

D. koalescencja

Koalescencja to zjawisko nieodwracalne, które zachodzi w emulsjach typu olej w wodzie (o/w) podczas ich przechowywania. Proces ten polega na zlewaniu się kropli oleju, co prowadzi do ich wzrostu i, w efekcie, do destabilizacji emulsji. W praktyce, koalescencja jest znaczącym problemem w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym, gdzie stabilność emulsji ma kluczowe znaczenie dla jakości produktu końcowego. Przykłady zastosowania wiedzy o koalescencji obejmują formułowanie kosmetyków, gdzie właściwe dobieranie emulgatorów może przeciwdziałać temu procesowi. Stosowanie emulgatorów o odpowiedniej masie cząsteczkowej oraz stabilizatorów, takich jak guma xantanowa, pomaga w utrzymaniu stabilności emulsji przez wydłużenie czasu ich przechowywania. Dobre praktyki w zakresie produkcji emulsji obejmują również kontrolę temperatury i pH, co ma bezpośredni wpływ na proces koalescencji i ogólną jakość emulsji.

Pytanie 29

W przypadku, gdy oko zostanie splamione płynem do mycia naczyń, co należy zrobić?

A. przemyć oko poszkodowanego roztworem kwasu bornego

B. założyć poszkodowanemu ciemne okulary, które chronią przed światłem

C. przemyć oko poszkodowanego dużą ilością wody

D. zastosować krople do oczu zawierające antybiotyk

Jak dla mnie, przemywanie oka poszkodowanego dużą ilością wody to chyba najlepszy i najbezpieczniejszy sposób, żeby pozbyć się płynu do mycia naczyń. Ta woda działa trochę jak neutralizator – pomaga wypłukać chemikalia i inne brudy, a przy tym zmniejsza ryzyko podrażnień rogówki. Powinno się to robić przez przynajmniej 15 minut, żeby mieć pewność, że wszystko dobrze się oczyści. W praktyce, to można zrobić gdzieś na miejscu zdarzenia, korzystając z bieżącej wody albo, jeśli akurat mamy, to z roztworu soli fizjologicznej. Ważne, żeby nie pocierać oka podczas przemywania, bo to może tylko pogorszyć sprawę i wprowadzić zanieczyszczenia głębiej. Po takim przemywaniu warto jeszcze pójść do lekarza, by sprawdzić, czy nie ma poważniejszych uszkodzeń. Ogólnie, dobrze jest trzymać się tych medycznych wytycznych, bo odpowiednie przemycie oka to kluczowa sprawa, kiedy mamy do czynienia z substancjami chemicznymi.

Pytanie 30

Ile trituracji suchego wyciągu z pokrzyku należy odważyć, aby przygotować lekarstwo według podanej receptury?

Rp.

Extr. Belladonnae sicc.        0,5
Papaverini hydrochloridi       3,0
M.f. pulv. Div. in part aeq. No 20
D.S. jeden proszek na noc.

W recepturze aptecznej stosuje się suchy wyciąg z pokrzyku w formie rozcierki 1 + 1

A. 0,025 g

B. 1,000 g

C. 0,500 g

D. 0,050 g

Odpowiedź 1,000 g jest poprawna, ponieważ zgodnie z zaleceniami recepty, do sporządzenia leku potrzebujemy 0,5 g ekstraktu Belladonnae, który jest następnie mieszany z 0,5 g substancji pomocniczej. Takie podejście spełnia standardy przygotowania leków, w których ważne jest, aby ilość substancji czynnej była odpowiednio zharmonizowana z substancją pomocniczą, co umożliwia uzyskanie stabilnej i skutecznej formy leku. W praktyce, stosowanie trituryzacji w proporcji 1+1 jest powszechnie akceptowane, ponieważ zapewnia to jednolitą dystrybucję składników w gotowym preparacie. Dodatkowo, preparaty ziołowe, jak ekstrakt z pokrzyku, wymagają precyzyjnego odmierzania, aby uniknąć efektów ubocznych związanych z nadmiarem substancji czynnych. Wiedza na temat dawkowania substancji czynnych jest kluczowa w farmakoterapii, dlatego każdy farmaceuta powinien mieć świadomość znaczenia dokładności w sporządzaniu leków.

Pytanie 31

Oblicz stężenie % (m/m) roztworu glukonianu chlorheksydyny, który powstał w wyniku połączenia 100,0 g 20% glukonianu chlorheksydyny z 400,0 g wody?

A. 4,0%

B. 8,0%

C. 2,0%

D. 6,0%

Odpowiedzi, które wskazują na inne wartości stężenia, często wynikają z błędnych obliczeń lub niepełnego zrozumienia definicji stężenia. Na przykład, niektórzy mogą błędnie pomyśleć, że stężenie można obliczyć na podstawie objętości roztworu lub tylko na podstawie masy substancji rozpuszczonej bez uwzględnienia całkowitej masy roztworu. Takie podejście prowadzi do nieprawidłowych wyników, ponieważ stężenie % (m/m) zawsze odnosi się do całkowitej masy roztworu, a nie tylko masy substancji czynnej. Ponadto, błędem może być zapomnienie o przeliczeniu masy substancji czynnej z procentów na gramy, co jest kluczowe w tym przypadku. Warto zwrócić uwagę na to, że w praktyce laboratoryjnej dokładne obliczenia stężenia mają ogromne znaczenie, ponieważ nawet drobne błędy mogą prowadzić do niepowodzeń w eksperymentach lub wytwarzaniu produktów. Dlatego znajomość właściwych zasad obliczeń oraz ich praktyczne zastosowanie są niezbędne w każdym laboratorium, a zrozumienie koncepcji stężenia przyczynia się do utrzymania wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa w pracy.

Pytanie 32

Wskaż urządzenie, podczas użytkowania którego trzeba monitorować czas oraz wskazania termometru i manometru?

A. Sterylizator powietrzny

B. Szybkowar

C. Autoklaw

D. Łaźnia wodna

Autoklaw jest urządzeniem, które służy do sterylizacji narzędzi i materiałów medycznych oraz laboratoryjnych, wykorzystując wysoką temperaturę i ciśnienie. W trakcie pracy autoklawu niezwykle ważne jest monitorowanie zarówno czasu procesu, jak i wskazań termometru oraz manometru. Temperatura w autoklawie musi osiągnąć określony poziom, zazwyczaj 121-134°C, przez określony czas, aby skutecznie zabić wszystkie mikroorganizmy, w tym bakterie oporne na inne metody sterylizacji. Ponadto, odpowiednie ciśnienie jest kluczowe, aby zapewnić, że para wodna dociera do wszystkich powierzchni, a także aby uniknąć kondensacji, która mogłaby wpłynąć na skuteczność procesu. Praktyczne zastosowanie autoklawu wymaga znajomości procedur sterylizacji, a także regularnego kalibrowania i konserwacji urządzenia zgodnie z normami ISO 13485, co zapewnia bezpieczeństwo i skuteczność. W zastosowaniach medycznych i laboratoryjnych, kontrola tych parametrów jest obowiązkowa dla uzyskania certyfikacji i akredytacji placówek.

Pytanie 33

Gdzie przechowywane są próbki archiwalne leku?

A. laboratorium badawcze

B. producent leku

C. importer leku

D. apteka detaliczna

Producent leku jest odpowiedzialny za przechowywanie próbek archiwalnych zgodnie z wymaganiami regulacyjnymi i standardami jakościowymi. Próbki te są kluczowe dla zapewnienia ciągłości kontroli jakości, a także dla przyszłych badań związanych z bezpieczeństwem i skutecznością leku. Zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Konferencji ds. Harmonizacji (ICH) oraz lokalnymi przepisami, producent musi przechowywać próbki przez określony czas, co umożliwia badania w przypadku wątpliwości co do jakości produktu. Przykładowo, w przypadku zgłoszenia działań niepożądanych, próbki mogą zostać wykorzystane do analiz w celu ustalenia przyczyn problemów. Dodatkowo, archiwizacja próbek pozwala na retrospektywne badania, które mogą być niezbędne dla ulepszania procesu produkcyjnego oraz dla dostosowywania się do zmieniających się norm rynkowych. W praktyce, odpowiednie przechowywanie próbek powinno również uwzględniać warunki ich przechowywania, aby zapewnić ich integralność, co jest istotne z punktu widzenia zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Wytwarzania (GMP).

Pytanie 34

W Farmakopei Polskiej informacja o przygotowywaniu roztworu zasadowego octanu glinu znajduje się w sekcji monografii

A. narodowych

B. ogólnych postaci leku

C. ogólnych

D. szczegółowych produktów specjalistycznych

Wybór odpowiedzi dotyczących monografii ogólnych, szczegółowych produktów specjalistycznych czy ogólnych postaci leku wynika z nieporozumienia dotyczącego struktury Farmakopei Polskiej. Monografie ogólne skupiają się na substancjach czynnych, ich właściwościach chemicznych oraz ogólnych zasadach przygotowania, ale nie zawierają specyficznych informacji dotyczących poszczególnych preparatów dostępnych na rynku krajowym. Monografie szczegółowych produktów specjalistycznych dotyczą wyłącznie tych produktów, które są już w obrocie i wymagają szczegółowych instrukcji, co nie odnosi się do procesu sporządzania roztworów. Natomiast ogólne postaci leku odnoszą się do form farmaceutycznych, takich jak tabletki czy płyny, ale nie obejmują specyficznych metod sporządzania roztworów zasadowych, jakimi są te zawierające octan glinu. Błędne podejście może wynikać z mylnego skojarzenia ogólnych zasad i specyfikacji. Kluczowe jest zrozumienie, że każda kategoria monografii ma swoją unikalną rolę i znaczenie, co jest fundamentalne dla zapewnienia odpowiedniej jakości i bezpieczeństwa wszystkich preparatów farmaceutycznych. Zrozumienie tych różnic jest niezbędne dla profesjonalistów pracujących w dziedzinie farmacji oraz dla zapewnienia zgodności z regulacjami oraz standardami jakości.

Pytanie 35

Aby zrealizować standaryzację Anisi fructus, należy przeprowadzić test

A. zawartości olejku eterycznego.

B. wskaźnika pęcznienia.

C. wskaźnika goryczy.

D. zawartości tanin.

Analizując inne odpowiedzi, warto zauważyć, że zawartość garbników nie jest kluczowym wskaźnikiem dla Anisi fructus. Garbniki są związki fenolowe, które posiadają właściwości astringentne, ale nie są głównymi substancjami czynnych w anyżu. W przypadku olejków eterycznych, główne działanie terapeutyczne nie jest związane z garbnikami. Wybór wskaźnika pęcznienia również nie ma sensu w kontekście standaryzacji owoców anyżu. Wskaźnik pęcznienia jest zazwyczaj używany do oceny zdolności surowców roślinnych do pochłaniania wody, co ma znaczenie w kontekście ich przetwarzania, ale nie odzwierciedla jakości substancji czynnych. W odniesieniu do wskaźnika goryczy, anyż nie jest substancją goryczkową, a jego działanie polega na innych mechanizmach, takich jak działanie rozkurczowe i wspomagające trawienie. Dlatego też istotne jest, aby w procesie standaryzacji skupić się na odpowiednich wskaźnikach, które rzeczywiście odzwierciedlają właściwości biologiczne oraz terapeutyczne badanych surowców. Użycie niewłaściwych kryteriów oceny może prowadzić do nieprawidłowych wniosków i w konsekwencji wpływać na jakość produktów finalnych, co jest niezgodne z obowiązującymi standardami w branży farmaceutycznej.

Pytanie 36

Jakiego leku przeciwgorączkowego można użyć u sześciolatka?

A. luminal

B. ibuprofen

C. indometacyna

D. kwas acetylosalicylowy

Ibuprofen jest lekiem przeciwgorączkowym oraz przeciwbólowym, który jest szeroko stosowany u dzieci, w tym u tych w wieku 6 lat. Działa poprzez hamowanie enzymów COX (cyklooksygenaz), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn – substancji odpowiedzialnych za wywoływanie stanu zapalnego, bólu oraz gorączki. Ibuprofen jest uznawany za bezpieczny dla dzieci, gdy stosowany zgodnie z zaleceniami dotyczącymi dawkowania, które powinny być dostosowane do wagi i wieku dziecka. W praktyce medycznej ibuprofen jest często stosowany w przypadku infekcji wirusowych, które są najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci. Jako typowy lek OTC (over-the-counter) jest łatwo dostępny i może być stosowany w domu, co czyni go wygodnym rozwiązaniem w przypadku łagodzenia objawów przeziębienia i grypy. Warto również zauważyć, że ibuprofen może być stosowany w połączeniu z innymi lekami, ale zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza lub farmaceuty, aby uniknąć interakcji i skutków ubocznych.

Pytanie 37

Związki pochodne kwasu barbiturowego działają jako silne induktory enzymów mikrosomalnych, dlatego

A. opóźniają biotransformację innych substancji

B. opóźniają metabolizm innych substancji

C. przyspieszają metabolizm innych leków

D. blokują aktywność enzymów mikrosomalnych

Pochodne kwasu barbiturowego są znane jako silne induktory enzymów mikrosomalnych, co oznacza, że zwiększają aktywność enzymów wątrobowych, odpowiedzialnych za metabolizm leków. W wyniku ich działania, metabolizm innych substancji czynnych przyspiesza, co jest kluczowe w kontekście farmakoterapii. Indukcja enzymatyczna może prowadzić do szybszego usuwania leków z organizmu, co ma istotne znaczenie w przypadku leków o wąskim indeksie terapeutycznym. Przykładowo, stosowanie pochodnych barbituranów może wymagać dostosowania dawek innych leków, aby uniknąć ich subterapeutycznych stężeń. Dobrą praktyką w takich sytuacjach jest monitorowanie poziomów terapeutycznych leków w surowicy krwi, co pozwala na optymalizację leczenia i minimalizację ryzyka działań niepożądanych. W związku z tym, świadomość o wpływie indukcji enzymatycznej jest niezbędna dla lekarzy i farmaceutów w celu odpowiedniego zarządzania terapią.

Pytanie 38

Jakim urządzeniem bada się konsystencję maści?

A. spektrometrem

B. ekstensjometrem

C. penetrometrem

D. spirometrem

Penetrometr jest urządzeniem służącym do oceny konsystencji maści i innych produktów o podobnej strukturze. Działa na zasadzie pomiaru głębokości wnikania w próbkę pod wpływem określonego obciążenia, co pozwala na oszacowanie jej zdolności do przylegania i rozprowadzania się. W kontekście przemysłu farmaceutycznego, odpowiednia konsystencja maści jest kluczowa dla efektywności jej aplikacji i wchłaniania przez skórę. Przykładem zastosowania penetrometru jest ocena maści stosowanych w dermatologii, gdzie właściwa konsystencja wpływa na komfort pacjenta oraz skuteczność działania farmaceutyków. Standardy branżowe, takie jak ISO 11036, określają metodykę pomiaru, co zapewnia wysoką jakość i powtarzalność wyników. Warto również zauważyć, że w praktyce laboratoryjnej penetrometry są często wykorzystywane w analizie stabilności produktów i ich zachowania podczas przechowywania.

Pytanie 39

Średnia gęstość roztworu Devikap to 1,10 g/mL. Oblicz, ile preparatu Devikap należy użyć przy sporządzaniu leku recepturowego według podanej recepty z uwzględnieniem informacji z ulotki.

Fragment ulotki leku
DEVIKAP
Cholecalciferolum
15 000 j.m./mL, płyn doustny
Skład
1 mL (ok. 30 kropli) zawiera 15 000 j.m. cholekalcyferolu (Cholecalciferolum).
Substancje pomocnicze: makrogolglicerolu rycynooleinian, sacharoza (250 mg/mL), disodu fosforan dwuwodny lub dwunastowodny, kwas cytrynowy jednowodny, aromat anyżowy, alkohol benzylowy (15 mg/mL), woda oczyszczona.
1 kropla zawiera około 500 j.m. witaminy D3.
Rp.
Vit. A liq.100 000 j.m.
Vit. D liq.45 000 j.m.
Ung. Cholesteroliad 100,0
M.f.ung.

A. 2,20 g

B. 4,50 g

C. 3,30 g

D. 4,09 g

Odpowiedź 3,30 g jest prawidłowa, ponieważ wynika z obliczeń opartych na danych dotyczących roztworu Devikap. Aby przygotować 45 000 j.m. witaminy D3, konieczne jest odważenie 3 ml roztworu, ponieważ każdy mililitr zawiera 15 000 j.m. witaminy D3. Następnie, przy pomocy gęstości roztworu, która wynosi 1,10 g/ml, obliczamy masę potrzebną do odważenia: 3 ml * 1,10 g/ml daje nam 3,30 g. Tego rodzaju obliczenia są standardową praktyką w farmacji, gdzie precyzyjne dawkowanie substancji czynnych jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjentów. Należy pamiętać, że w farmacji obowiązują określone normy dotyczące wytwarzania leków, a zasady te mają na celu zapewnienie, że preparaty są skuteczne i bezpieczne. W kontekście przygotowywania leków recepturowych, znajomość gęstości oraz umiejętność przeliczania jednostek miary są niezbędne dla każdego farmaceuty, aby móc odpowiednio przygotować leki zgodnie z określonymi recepturami.

Pytanie 40

Używając leku ALAX, który zawiera Frangułae corticis extractum siccum, mogą wystąpić

A. trudności w mówieniu

B. problemy z widzeniem

C. kołatania serca

D. skurczowe bóle brzucha

Frangułae corticis extractum siccum, zawarte w produkcie ALAX, jest składnikiem znanym z właściwości przeczyszczających, a jego stosowanie może prowadzić do wystąpienia skurczowych bólów brzucha. To zjawisko jest szczególnie związane z działaniem drażniącym na błonę śluzową jelit, co skutkuje skurczami i bólem, zwłaszcza u pacjentów, którzy mogą być wrażliwi na działanie tego typu substancji. Zgodnie z praktykami klinicznymi, ważne jest, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych efektów ubocznych stosowania leków przeczyszczających, a skurczowe bóle brzucha są uznawane za typowy objaw ich działania. Przy zalecaniu takich preparatów, lekarze powinni zwracać uwagę na historię medyczną pacjenta oraz ewentualne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej