Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik farmaceutyczny
Kwalifikacja: MED.09 - Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece
Data rozpoczęcia: 24 grudnia 2025 09:44
Data zakończenia: 24 grudnia 2025 09:59

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie są objawy ostrego zatrucia morfiną?

A. pobudzenie psychiczne

B. biegunka

C. niemiarowy, utrudniony oddech

D. rozszerzenie źrenic

Niemiarowy, utrudniony oddech jest kluczowym objawem ostrego zatrucia morfiną, wynikającym z działania tej substancji na ośrodek oddechowy w mózgu. Morfina, będąca silnym opioidem, wywołuje depresję ośrodkowego układu nerwowego, co wpływa na regulację oddechu. U pacjentów może wystąpić zarówno spłycenie oddechu, jak i jego nieregularność, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. W praktyce klinicznej, szybka identyfikacja tego objawu jest kluczowa dla podjęcia odpowiednich działań ratunkowych, takich jak podanie antagonistów opioidowych, na przykład naloksonu, który może przywrócić prawidłowe funkcje oddechowe. Dodatkowo, świadomość o tym objawie pozwala personelowi medycznemu na monitorowanie pacjentów przyjmujących opioidy oraz na wdrażanie protokołów bezpieczeństwa, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia poważnych powikłań. W ramach standardów opieki nad pacjentami stosującymi opioidy, zaleca się regularne ocenianie funkcji oddechowej i wczesne reagowanie na jakiekolwiek nieprawidłowości.

Pytanie 2

Hipokaliemia może wystąpić w trakcie stosowania środków przeczyszczających razem

A. z paracetamolem

B. z hydrochlorotiazydem

C. z fenobarbitalem

D. z metoprololem

Hydrochlorotiazyd jest lekiem moczopędnym, który działa na nerki, zwiększając wydalanie sodu i wody, co może prowadzić do zmniejszenia poziomu potasu we krwi, czyli hipokaliemii. Zastosowanie środków przeczyszczających może dodatkowo nasilać tę tendencję, ponieważ większość z nich działa poprzez zwiększenie wydalania wody oraz elektrolitów z organizmu. W praktyce klinicznej, szczególnie u pacjentów z chorobami serca, nerek lub u osób starszych, monitorowanie poziomu elektrolitów, w tym potasu, jest niezwykle istotne. Hipokaliemia może prowadzić do poważnych zaburzeń rytmu serca i innych powikłań kardiologicznych. Dlatego ważne jest, aby lekarze byli świadomi potencjalnych interakcji między stosowanymi lekami a suplementacją potasu lub dietą bogatą w ten pierwiastek. Zastosowanie hydrochlorotiazydu wymaga zatem świadomości ryzyka hipokaliemii i odpowiednich działań prewencyjnych, takich jak suplementacja potasu, gdy jest to konieczne.

Pytanie 3

Według obowiązujących przepisów, co należy zrobić z przeterminowanym w aptece środkiem psychotropowym z grupy IV-P?

A. zgłosić do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego przed utylizacją, stosując protokół

B. sprzedać po obniżonej cenie, gdyż okres odpowiedzialności wytwórcy za lek jest dłuższy niż termin ważności

C. poddać utylizacji wraz z innymi lekami, które straciły swoje właściwości

D. zwrócić do hurtowni, w której dokonano zakupu

Wybór odpowiedzi, który mówi o tym, że trzeba zgłosić przeterminowany lek do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego przed jego wyrzuceniem, jest w porządku i zgadza się z prawem. Jak mówi Ustawa z 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, apteki muszą odpowiedzialnie zajmować się lekami, a przeterminowane produkty też się w to wliczają. Zgłoszenie do Inspektora jest ważne, bo pozwala na odpowiedni nadzór i utrzymanie bezpieczeństwa w całym procesie. W praktyce, takie zgłoszenie pomaga w dokumentowaniu utylizacji tych leków, co jest istotne dla ochrony środowiska i zdrowia publicznego. Wiesz, jak to jest - jeśli się nie przestrzega tych zasad, mogą być poważne konsekwencje, zarówno prawne, jak i zdrowotne. Ogólnie rzecz biorąc, współpraca z organami nadzoru to kluczowy element w farmacji, bo zmniejsza ryzyko związane z niewłaściwym przechowywaniem i usuwaniem leków.

Pytanie 4

Objawy miopatii (uszkodzenia mięśni szkieletowych) mogą wystąpić jako potencjalne działanie niepożądane

A. fenobarbitalu

B. pentoksyfiliny

C. fenofibratu

D. sertraliny

Fenofibrat to lek stosowany głównie w terapii dyslipidemii, zwłaszcza w redukcji poziomu triglicerydów i podwyższonego cholesterolu. Jego działanie polega na aktywacji receptorów PPAR-alfa, co prowadzi do zwiększenia oksydacji kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz poprawy profilu lipidowego. Jednak jednym z możliwych działań niepożądanych fenofibratu są miopatie, które mogą manifestować się osłabieniem mięśni, bólem oraz podwyższonym poziomem kinazy kreatynowej w surowicy. W praktyce klinicznej ważne jest, aby lekarze monitorowali pacjentów przyjmujących fenofibrat, zwłaszcza w przypadku współistniejącej terapii statynami, które również mogą powodować uszkodzenia mięśni. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, pacjenci powinni być informowani o objawach miopatii i regularnie badani pod kątem ich wystąpienia, co jest zgodne z dobrą praktyką w farmakoterapii. W związku z tym, odpowiedź dotycząca fenofibratu jako leku, który może powodować miopatię, jest prawidłowa i ma solidne podstawy kliniczne.

Pytanie 5

Po zrealizowaniu recepty są one przechowywane w aptece w tzw. "archiwum aptecznym" przez czas

A. 5 lat

B. 3 lata

C. 10 lat

D. 1 rok

Recepty, jak już je zrealizujemy, są trzymane w aptece w tzw. 'archiwum aptecznym' przez 5 lat. To wszystko jest zgodne z przepisami prawa farmaceutycznego. Dlaczego ten czas jest taki ważny? Chodzi o to, żeby móc sprawdzić, co się działo z realizacją recepty. W praktyce, te 5 lat daje pełen obraz i pozwala na ewentualne kontrole czy skargi pacjentów. Przykładowo, jeżeli pacjent ma jakieś zastrzeżenia do leku, apteka może zajrzeć do archiwum i zobaczyć, czy wszystko było ok. Jak dla mnie, to jest fajne podejście, bo daje jasność i zabezpieczenie zarówno dla pacjentów, jak i aptek, które muszą przestrzegać przepisów. Dodatkowo, regularne przeglądanie dokumentacji to dobra praktyka, która poprawia zarządzanie w aptekach.

Pytanie 6

Lewodopa stanowi prekursor dopaminy, wykorzystywany w terapii jakiej choroby?

A. Alzheimera

B. Addisona

C. Parkinsona

D. Cushinga

Lewodopa, znana również jako L-DOPA, jest kluczowym prekursorem dopaminy, który jest stosowany w leczeniu choroby Parkinsona. Choroba ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem neuronów dopaminergicznych w mózgu, co prowadzi do takich objawów jak drżenie, sztywność mięśni i problemy z koordynacją ruchów. Lewodopa działa poprzez uzupełnienie niedoboru dopaminy, co pozwala na poprawę funkcji ruchowych pacjentów. W praktyce medycznej, lewodopa jest zazwyczaj podawana w połączeniu z inhibitorem dekarboksylazy, co zwiększa jej skuteczność i zmniejsza działania niepożądane. Stosowanie lewodopy jest ugruntowane w licznych badaniach klinicznych, które potwierdzają jej pozytywny wpływ na poprawę jakości życia pacjentów z chorobą Parkinsona. Dobre praktyki kliniczne zalecają monitorowanie pacjentów w celu dostosowania dawki i unikania powikłań, takich jak dyskinezy, które mogą wynikać z długotrwałego leczenia. Zrozumienie roli lewodopy w terapii choroby Parkinsona jest kluczowe dla właściwego zarządzania tą schorzeniem.

Pytanie 7

Oleum Jecoris Aselli może być polecany przy niedoborze witaminy

A. D

B. PP

C. C

D. A

Oleum Jecoris Aselli, znane również jako olej z wątroby dorsza, jest cennym źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, zwłaszcza witaminy D. Witamina D odgrywa kluczową rolę w regulacji metabolizmu wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla zdrowia kości oraz funkcjonowania układu odpornościowego. Jej niedobór, czyli hipowitaminoza, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym osteoporozy u dorosłych i krzywicy u dzieci. Oleum Jecoris Aselli jest często zalecane w terapii uzupełniającej w przypadku niskiego poziomu witaminy D, zwłaszcza w regionach o ograniczonej ekspozycji na słońce. Regularne stosowanie tego oleju może wspierać nie tylko układ kostny, ale także ogólną kondycję organizmu, co czyni go istotnym elementem diety, szczególnie w okresach zimowych. Przy wyborze suplementów witaminowych należy kierować się dobrymi praktykami branżowymi, takimi jak konsultacja z lekarzem lub dietetykiem, aby zapewnić odpowiednie dawkowanie i bezpieczeństwo stosowania.

Pytanie 8

Jakie jest zjawisko związane z interakcją kwasu acetylosalicylowego i opioidowych środków przeciwbólowych?

A. hiperaddycja

B. antagonizm kompetycyjny

C. antagonizm czynnościowy

D. addycja

Hiperaddycja to coś, co się dzieje, gdy dwa leki, które działają na ten sam system w ciele, współpracują ze sobą, przez co razem są skuteczniejsze niż każdy z osobna. Weźmy na przykład kwas acetylosalicylowy i opioidy. Choć te leki mają różne sposoby działania, to ich wspólne użycie może lepiej złagodzić ból. Kwas acetylosalicylowy działa jak niesteroidowy lek przeciwzapalny, zmniejszając ból i zapalenie, bo hamuje pewien enzym (nazywa się to cyklooksygenazą, czyli COX). Z drugiej strony, opioidy działają na receptory w mózgu, co skutecznie tłumi odczuwanie bólu. W praktyce takie połączenie może być bardzo przydatne, zwłaszcza w przypadku przewlekłego lub ostrego bólu, gdzie same opioidy mogą być niewystarczające albo mogą wiązać się z ryzykiem uzależnienia. Przykład to pacjenci po operacjach, gdzie te dwa leki razem pomagają lepiej kontrolować ból i zmniejszają ryzyko, że pacjent stanie się uzależniony od opioidów. Fajnie jest też zauważyć, że takie podejście jest zgodne z aktualnymi standardami w leczeniu bólu, które mówią o używaniu różnych strategii analgetycznych razem.

Pytanie 9

Czynnikiem, który uniemożliwia zastosowanie leków przeciwhistaminowych drugiej generacji, takich jak Loratadyna, jest:

A. jaskra oraz przerost prostaty

B. uczulenie na te leki

C. skurcz mięśni gładkich w drogach oddechowych

D. alergiczny nieżyt nosa

Odpowiedź, że uczulenie na leki przeciw histaminowe drugiej generacji, takie jak Loratadyna, jest przeciwwskazaniem do ich stosowania, jest całkowicie poprawna. Uczulenie na te leki, czyli nadwrażliwość na substancję czynną, stanowi istotne ryzyko, ponieważ może prowadzić do poważnych reakcji alergicznych, takich jak anafilaksja. Praktyka kliniczna jasno wskazuje, że przed rozpoczęciem terapii lekami przeciwhistaminowymi należy dokładnie zbadać historię uczuleń pacjenta. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznych na Loratadynę w przeszłości, stosowanie tego leku jest niewskazane. To podejście jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa farmakoterapii oraz z wytycznymi dotyczącymi stosowania leków, które podkreślają znaczenie indywidualizacji terapii. Warto również zauważyć, że leki przeciwhistaminowe drugiej generacji są często preferowane ze względu na ich mniejsze działanie sedatywne w porównaniu do pierwszej generacji, jednak ich stosowanie powinno być zawsze przeprowadzone z uwzględnieniem potencjalnych przeciwwskazań.

Pytanie 10

W kapsułkach skrobiowych nie powinno się stosować proszków, które zawierają substancje

A. kolorowe

B. higroskopijne

C. o silnym aromacie

D. trudno rozpuszczalne w wodzie

Higroskopijność substancji oznacza ich zdolność do pochłaniania wilgoci z otoczenia. W przypadku kapsułek skrobiowych, które są stosowane do produkcji suplementów diety i leków, obecność substancji higroskopijnych może prowadzić do destabilizacji ich struktury oraz zmniejszenia efektywności. Wilgoć może powodować aglomerację lub rozkład substancji aktywnych, co skutkuje zmniejszeniem ich biodostępności oraz wpływa na stabilność produktu końcowego. Przykładowo, substancje takie jak sole czy niektóre cukry mogą być higroskopijne, co czyni je nieodpowiednimi do użycia w kapsułkach. W standardach produkcji farmaceutycznej, takich jak GMP (Dobra Praktyka Wytwarzania), zazwyczaj zaleca się unikanie użycia takich substancji w produktach, które są narażone na zmiany wilgotności, aby zapewnić ich wysoką jakość i skuteczność.

Pytanie 11

W przypadku kobiet w drugim trymestrze ciąży, jako środek przeciwbólowy można czasowo zastosować

A. metamizol sodowy

B. indometacynę

C. kwas acetylosalicylowy

D. paracetamol

Paracetamol jest lekiem przeciwbólowym uznawanym za bezpieczny w trakcie ciąży, szczególnie w drugim trymestrze. Jego stosowanie jest oparte na szerokich badaniach, które nie wykazały istotnych zagrożeń dla rozwijającego się płodu. Paracetamol działa głównie poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn, co prowadzi do redukcji bólu i gorączki. W przypadku bólu głowy, bólu mięśni, czy łagodnych do umiarkowanych bólów brzucha, paracetamol stanowi preferowany wybór. Warto zauważyć, że w odróżnieniu od niektórych innych leków, takich jak kwas acetylosalicylowy czy indometacyna, paracetamol nie wpływa na funkcje krzepnięcia krwi oraz nie ma działania teratogennego, co czyni go bardziej odpowiednim dla kobiet w ciąży. Dobrą praktyką jest stosowanie paracetamolu w najniższej skutecznej dawce przez jak najkrótszy czas, co pomaga zminimalizować potencjalne ryzyko. Zwiększa to bezpieczeństwo zarówno matki, jak i dziecka w trakcie korzystania z farmakoterapii.

Pytanie 12

Jakie jest podłoże maści kamforowej (Camphorae unguentum) według FP X?

A. Vaselinum flavum

B. Unguentum album

C. Unguentum hydrophylicum

D. Vaselinum hydrophylicum

Vaselinum hydrophylicum jest właściwym podłożem dla maści kamforowej (Camphorae unguentum) zgodnie z Farmakopeą Polską (FP X). To podłoże charakteryzuje się zdolnością do rozpuszczania substancji czynnych takich jak kamfora, co umożliwia ich skuteczne wchłanianie przez skórę. Vaselinum hydrophylicum jest stosowane w preparatach farmaceutycznych ze względu na swoje właściwości emolientowe oraz zdolność do nawilżania i ochrony skóry. Dzięki temu, preparaty oparte na tym podłożu nie tylko wspomagają transport substancji czynnych, ale także przyczyniają się do poprawy kondycji naskórka. Dodatkowo, podłoże to jest zgodne z dobrymi praktykami produkcyjnymi, co zapewnia wysoką jakość i stabilność gotowych produktów. Przykładem zastosowania maści kamforowej w praktyce jest łagodzenie bólów mięśniowych oraz stawowych, gdzie kamfora działa rozgrzewająco i przeciwbólowo, a odpowiednie podłoże ułatwia jej działanie."

Pytanie 13

Ichtamol według FP X otrzymuje się

A. poprzez nacięcie pnia oraz gałęzi Acacia senegal

B. z nacinanych na gorąco pni Myroxylon balsamum

C. z świeżych wątrób wątłusza

D. przez destylację łupków bitumicznych

Ichtamol, znany również jako amoniak węgla, jest substancją organiczną pozyskiwaną z łupków bitumicznych poprzez proces destylacji. Taki proces pozwala na oddzielenie cennych frakcji ropopochodnych, które mają zastosowanie w medycynie oraz kosmetyce. Ichtamol jest szeroko stosowany w dermatologii ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz keratolityczne. W praktyce klinicznej, może być stosowany w leczeniu trądziku, egzemy oraz łuszczycy. Jako składnik mazideł, pomaga w oczyszczaniu i regeneracji skóry. W branży produkcyjnej, ichtamol jest również używany w formułacjach kosmetyków, w tym szamponach i maściach. Zgodność z FP X oznacza, że produkty zawierające ichtamol muszą spełniać określone standardy jakości i skuteczności, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w farmacji i biotechnologii.

Pytanie 14

"Spirytusy lecznicze" to mieszanki

A. etanolu o stężeniu 70°

B. substancji leczniczej w etanolu o stężeniu powyżej 40°

C. etanolu o stężeniu 95°

D. substancji leczniczej w etanolu do 40°

Odpowiedź 'substancji leczniczej w etanolu o stężeniu powyżej 40°' jest poprawna, ponieważ spirytusy lecznicze są definiowane jako roztwory, które wykorzystują etanol jako rozpuszczalnik dla substancji czynnych. Stężenie powyżej 40° jest kluczowe, ponieważ etanol w takiej koncentracji działa jako skuteczny środek konserwujący i rozpuszczający, co umożliwia ekstrakcję substancji leczniczych z roślin lub innych źródeł. Przykładem zastosowania spirytusów leczniczych może być produkcja nalewki, gdzie zioła są macerowane w etanolu, co pozwala na uwolnienie ich aktywnych składników. Takie roztwory są powszechnie stosowane w medycynie naturalnej oraz w farmaceutykach, a ich przygotowywanie i stosowanie powinno odbywać się zgodnie z określonymi standardami jakości, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność. Dobrym przykładem jest stosowanie nalewki z dziewanny, która w odpowiedniej koncentracji etanolu może być stosowana w leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych oraz jako środek wspomagający w terapii kaszlu. Warto również zaznaczyć, że spirytusy lecznicze powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalistów medycznych oraz w odpowiednich dawkach, aby maksymalizować ich korzystny wpływ na zdrowie.

Pytanie 15

Jakie badanie przeprowadza się za pomocą aparatu koszyczkowego?

A. uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku

B. odporności granulatów i granulek na ścieranie

C. czasu całkowitej deformacji czopków lipofilowych

D. uwalniania substancji czynnej z systemów transdermalnych

Aparat koszyczkowy, znany również jako aparatura do badania uwalniania substancji czynnej, jest kluczowym narzędziem w ocenie wydajności farmaceutycznej stałych postaci leku. Poprawna odpowiedź dotycząca uwalniania substancji czynnej ze stałych postaci leku odnosi się do standardu, jakim jest badanie profilu uwalniania. W praktyce, aparaty te są wykorzystywane w badaniach mających na celu określenie tempa i stopnia, w jakim substancja czynna jest zwalniana z formy leku, co jest niezbędne przy projektowaniu i optymalizacji formulacji farmaceutycznych. Przykładem zastosowania jest badanie tabletek o przedłużonym działaniu, gdzie istotne jest, aby substancja czynna była uwalniana w odpowiednim tempie, zapewniając skuteczność terapeutyczną i minimalizując działania niepożądane. Normy i wytyczne, takie jak te wydawane przez Farmakopee i Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), podkreślają znaczenie dokładności oraz powtarzalności wyników tego typu badań, co podkreśla rolę aparatu koszyczkowego w zapewnieniu jakości produktów farmaceutycznych.

Pytanie 16

Która z poniższych substancji nie jest dopuszczona do użycia przez technika farmaceutycznego przy tworzeniu leku recepturowego?

A. Papaweryny chlorowodorek

B. Efedryny chlorowodorek

C. Fenobarbital sodowy

D. Atropiny siarczan

Atropina jest substancją o działaniu cholinolitycznym, której stosowanie w farmacji recepturowej jest ograniczone. Atropiny siarczan jest solą atropiny, która znajduje zastosowanie głównie w medycynie, szczególnie w terapii stanów spastycznych i podczas anestezji. W praktyce farmaceutycznej substancja ta nie jest powszechnie stosowana w preparatach recepturowych ze względu na rygorystyczne regulacje dotyczące jej zastosowania i potencjalne działania niepożądane. Przy tworzeniu leków recepturowych technicy farmaceutyczni muszą przestrzegać standardów, takich jak Dobre Praktyki Wytwarzania (GMP), które nakładają obowiązek oceny bezpieczeństwa i skuteczności stosowanych substancji. Dla lekarzy i farmaceutów kluczowe jest również zrozumienie, kiedy i jak stosować atropinę, aby uniknąć niepożądanych interakcji oraz powikłań klinicznych. Ta wiedza jest podstawowa w kontekście profesjonalnego przygotowywania leków w aptekach.

Pytanie 17

Część roślinna, która obejmuje całą nadziemną część rośliny, to

A. herba

B. radix

C. bulbus

D. rhizoma

Herba, jako termin botaniczny, odnosi się do całej nadziemnej części rośliny, w tym liści, łodyg i kwiatów. Jest to kategoria, która obejmuje nie tylko rośliny zielne, ale również inne nadziemne struktury roślinne, które mają zastosowanie w medycynie, kuchni oraz kosmetykach. Przykładem mogą być zioła takie jak mięta, bazylia czy tymianek, które są wykorzystywane w kuchni nie tylko dla poprawy smaku, ale również dla ich dobroczynnych właściwości zdrowotnych. W kontekście farmakologicznym, herba jest kluczowym składnikiem w produkcji leków roślinnych, które są zgodne z wytycznymi European Medicines Agency (EMA) oraz World Health Organization (WHO). Dobre praktyki w pozyskiwaniu i wykorzystaniu herba obejmują etyczne zbieranie, identyfikację i dokumentację, co zapewnia jakość i bezpieczeństwo produktów ziołowych, które trafiają na rynek.

Pytanie 18

Zasady wystawiania recepty farmaceutycznej

A. może być wystawiona przez uprawnionego farmaceutę w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta

B. jest wydawana przez technika farmaceutycznego i może być zrealizowana w przeciągu miesiąca

C. może być wydana przez technika farmaceutycznego w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta

D. jest wystawiana przez farmaceutę i leki na niej zapisane podlegają zasadom refundacji

Nieprawidłowe odpowiedzi dotyczące recept farmaceutycznych mogą prowadzić do wielu nieporozumień w zakresie ich wystawiania i realizacji. Na przykład, twierdzenie, że recepta może być wystawiona przez technika farmaceutycznego w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta, jest mylne. Technicy farmaceutyczni, mimo że odgrywają istotną rolę w obszarze farmacji, nie posiadają uprawnień do wystawiania recept. Ich działania koncentrują się głównie na realizacji recept, a nie na ich wystawianiu. Właściwe praktyki wskazują, że jedynie farmaceuci, którzy ukończyli odpowiednie studia oraz posiadają licencję, mogą podejmować decyzje o przepisaniu leków. Ponadto, błędne jest także założenie, że recepta wystawiona przez farmaceutę zawsze podlega zasadom refundacji, ponieważ refundacja zależy od konkretnego leku i stanu zdrowia pacjenta. Niedoinformowanie na temat zasad wystawiania recept może skutkować niewłaściwym leczeniem pacjentów oraz opóźnieniem w dostępie do niezbędnych terapii. Wiedza na temat odmiennych ról i odpowiedzialności techników i farmaceutów jest kluczowa dla efektywnej współpracy w zespole farmaceutycznym oraz zapewnienia najwyższej jakości opieki pacjentom.

Pytanie 19

Gdzie znajdują się zestawienia dawek leków w Farmakopei Polskiej IX?

A. w I suplemencie

B. w I tomie

C. w II suplemencie

D. w II tomie

Odpowiedź 'w II tomie' jest jak najbardziej na miejscu. Tabele dawek substancji leczniczych to kluczowa rzecz, jaka znajduje się w Farmakopei Polskiej IX. Właśnie w II tomie mamy różne szczegóły dotyczące dawkowania i klasyfikacji leków, co jest super ważne dla farmaceutów i tych, co zajmują się lekami. Dzięki tym tabelom można ustalić właściwe dawki i stosować je w praktyce klinicznej. To pozwala na bezpieczne i skuteczne leczenie pacjentów. Wydaje mi się, że przestrzeganie tych zasad to podstawa, bo można wtedy uniknąć różnych niepożądanych interakcji. Farmakopea to też dokument, który trzyma się dobrej praktyki i międzynarodowych standardów – to naprawdę istotne w codziennej pracy medyków.

Pytanie 20

Jaką ilość proszku rozcieńczonego (rozcierki) Belladonnae extractum siccum 1 + 1 trzeba użyć, aby przygotować lek według podanej receptury?

Rp.
Belladonnae extracti sicci          0,0025
Ephedrini hydrochloridi             0,03
Phenobarbitali                      0,02
Lactosi                             0,2
M.f. pulv. D.t.d. No 20
D.S. 2 x dziennie proszek

A. 0,025 g

B. 0,100 g

C. 0,050 g

D. 0,010 g

Aby sporządzić lek zgodnie z receptą, kluczowe jest zrozumienie procesu rozcieńczania substancji czynnej. W przypadku Belladonnae extractum siccum 1+1, oznacza to, że do każdej części substancji czynnej dodajemy równą ilość substancji rozcieńczającej. W obliczeniach uwzględniamy, że każdy proszek ma zawierać 0,0025 g substancji czynnej. Przygotowując 20 proszków, otrzymujemy łączną ilość 0,050 g substancji czynnej. Jednak ze względu na proporcję 1+1, musimy podwoić tę ilość, co daje 0,100 g całkowitej masy rozcierki. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami w farmacji, w których precyzyjne obliczenia są niezbędne do uzyskania skutecznych i bezpiecznych leków. Umożliwia to nie tylko prawidłowe dawkowanie, ale także minimalizuje ryzyko niepożądanych efektów ubocznych. W kontekście praktyki farmaceutycznej, umiejętność dokładnego przygotowywania leków według recept jest kluczowa dla zapewnienia ich jakości i skuteczności.

Pytanie 21

Co należy zrobić w sytuacji zauważenia ognia podczas pracy w aptece?

A. zalać palące się miejsce alkoholem etylowym

B. niezwłocznie odciąć dostawę energii elektrycznej

C. wywołać panikę i uciekać z miejsca, gdzie jest ogień

D. powiadomić kierownika apteki i czekać na jego przybycie

Odpowiedź polegająca na niezwłocznym odcięciu dopływu energii elektrycznej w przypadku zauważenia ognia w aptece jest prawidłowa i wynika z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa pożarowego. W sytuacji pożarowej, odcięcie źródła energii elektrycznej może zapobiec dalszemu rozprzestrzenieniu się ognia, zwłaszcza jeżeli jego źródłem są urządzenia elektryczne, które mogą dodatkowo iskrzyć i powodować eksplozje. Przykładowo, w aptekach często znajdują się różnego rodzaju urządzenia takie jak lodówki do przechowywania leków wymagających niskich temperatur, a ich awaria w wyniku pożaru może prowadzić do poważnych zagrożeń. Kolejnym aspektem jest to, że w sytuacjach wysokiego ryzyka niezbędne jest szybkie podejmowanie decyzji, które mogą uratować życie i zdrowie pracowników oraz pacjentów. Działania zgodne z procedurami BHP i normami przeciwpożarowymi, takimi jak NFPA (National Fire Protection Association), podkreślają znaczenie szybkiego reagowania i minimalizowania ryzyka w sytuacjach kryzysowych. W związku z tym, znajomość i przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla bezpieczeństwa w aptece.

Pytanie 22

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pomiaru lepkości maści?

A. piknometr

B. penetrometr

C. polarymetr

D. wiskozymetr

Polarymetr, penetrometr i piknometr to urządzenia, które nie są dedykowane do pomiaru lepkości maści, co może prowadzić do nieporozumień w zakresie ich zastosowania. Polarymetr służy do pomiaru aktywności optycznej substancji, a więc bada właściwości optyczne związków chemicznych, które nie mają bezpośredniego związku z lepkością. Użycie polarymetru w kontekście badania maści byłoby niewłaściwe, ponieważ nie dostarcza informacji o oporze na przepływ tej substancji. Penetrometr natomiast jest stosowany do pomiaru twardości i konsystencji materiałów stałych lub półstałych, co również nie odnosi się do pomiaru lepkości, a zamiast tego koncentruje się na mechanicznych właściwościach danego produktu. Piknometr, który służy do pomiaru gęstości cieczy, również nie jest narzędziem do oceny lepkości. Lepkość to miara, która opisuje, jak substancja reaguje na siły zewnętrzne, a więc do jej pomiaru najlepiej nadaje się wiskozymetr, który dokładnie ocenia te aspekty. Często mylone są różne właściwości fizyczne substancji, co prowadzi do błędnych interpretacji ich zachowań i zastosowań w praktyce laboratoryjnej oraz przemysłowej.

Pytanie 23

Który z wymienionych olejów posiada najsilniejsze właściwości przeczyszczające?

A. Rapae oleum

B. Jecoris aselli oleum

C. Lini oleum

D. Ricini oleum

Ricini oleum, czyli olej rycynowy, jest znanym środkiem przeczyszczającym, który działa poprzez stymulację motoryki jelit. Substancje czynne zawarte w oleju rycynowym, głównie rycynoleinian, działają drażniąco na błonę śluzową jelit, co prowadzi do zwiększenia perystaltyki i przyspieszenia wydalania treści pokarmowej. W praktyce, olej rycynowy może być stosowany w leczeniu zaparć lub jako środek przeczyszczający przed zabiegami chirurgicznymi. Warto jednak pamiętać, że należy go stosować z ostrożnością, ponieważ nadmierne dawkowanie może prowadzić do skurczów jelit oraz odwodnienia. Standardowe dawkowanie to zazwyczaj 15-30 ml oleju rycynowego, a jego efekty mogą być odczuwalne już po 2-6 godzinach od spożycia. Dobrym zwyczajem jest także konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem kuracji, aby upewnić się, że nie ma przeciwwskazań do stosowania oleju rycynowego w danym przypadku.

Pytanie 24

Jakie urządzenie powinno być użyte do dezynfekcji tlenku cynku za pomocą suchego, gorącego powietrza w temperaturze 170 °C przez 90 minut, w celu przygotowania proszków do zastosowań zewnętrznych?

A. Sterylizator powietrzny

B. Lampę UV

C. Szafkę Hansena

D. Autoklaw

Sterylizator powietrzny jest odpowiednim urządzeniem do wyjaławiania tlenku cynku suchym, gorącym powietrzem w temperaturze 170 °C przez 90 minut. Tego typu urządzenia są projektowane z myślą o zapewnieniu skutecznej dezynfekcji materiałów i narzędzi, które nie mogą być poddawane działaniu pary wodnej lub substancji chemicznych. Proces wyjaławiania w sterylizatorze powietrznym wykorzystuje wysoką temperaturę, co pozwala na eliminację wszystkich form mikroorganizmów, w tym bakteri i wirusów. Sterylizacja powietrzem jest szczególnie przydatna w branży farmaceutycznej i kosmetycznej, gdzie czystość i bezpieczeństwo produktów są kluczowe. W praktyce, zastosowanie sterylizatora powietrznego w procesie produkcji proszków do użytku zewnętrznego, takich jak tlenek cynku, gwarantuje, że końcowy produkt będzie wolny od zanieczyszczeń mikrobiologicznych, co jest niezbędne dla jego skuteczności i bezpieczeństwa. W ramach dobrych praktyk laboratoriów, należy również regularnie kalibrować i serwisować sterylizatory, aby zapewnić ich optymalne działanie i zgodność z normami sanitarno-epidemiologicznymi.

Pytanie 25

Jakim urządzeniem bada się konsystencję maści?

A. spektrometrem

B. penetrometrem

C. spirometrem

D. ekstensjometrem

Penetrometr jest urządzeniem służącym do oceny konsystencji maści i innych produktów o podobnej strukturze. Działa na zasadzie pomiaru głębokości wnikania w próbkę pod wpływem określonego obciążenia, co pozwala na oszacowanie jej zdolności do przylegania i rozprowadzania się. W kontekście przemysłu farmaceutycznego, odpowiednia konsystencja maści jest kluczowa dla efektywności jej aplikacji i wchłaniania przez skórę. Przykładem zastosowania penetrometru jest ocena maści stosowanych w dermatologii, gdzie właściwa konsystencja wpływa na komfort pacjenta oraz skuteczność działania farmaceutyków. Standardy branżowe, takie jak ISO 11036, określają metodykę pomiaru, co zapewnia wysoką jakość i powtarzalność wyników. Warto również zauważyć, że w praktyce laboratoryjnej penetrometry są często wykorzystywane w analizie stabilności produktów i ich zachowania podczas przechowywania.

Pytanie 26

Wprowadzenie cholesterolu do bazy maściowej wpływa na

A. wzrost trwałości bazy.

B. zmniejszenie liczby kwasowej bazy.

C. obniżenie trwałości bazy.

D. zwiększenie liczby wodnej bazy.

Dodanie cholesterolu do podłoża maściowego prowadzi do zwiększenia liczby wodnej podłoża. Cholesterol, będący substancją lipofilową, ma zdolność do interakcji z komponentami lipidowymi w formulacjach. W praktyce oznacza to, że cholesterol może przyczynić się do lepszej stabilizacji emulsji oraz poprawy rozpuszczalności aktywnych składników w podłożu. W wyniku tej interakcji zwiększa się zawartość wody w podłożu, co jest istotne w kontekście zastosowań farmaceutycznych, zwłaszcza w maściach i kremach, które mają na celu nawilżenie i odżywienie skóry. W praktyce, preparaty z cholesterolem są często stosowane w dermatologii, ponieważ poprawiają funkcje barierowe skóry oraz zwiększają biodostępność substancji czynnych. Zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną (GMP), ważne jest, aby każdy składnik był starannie dobrany i optymalnie skomponowany, aby osiągnąć pożądane efekty terapeutyczne oraz zapewnić pacjentom najwyższą jakość preparatów.

Pytanie 27

Który z poniższych leków nie może być wydany przez farmaceutę technicznego (zgodnie z jego kompetencjami)?

A. Hydroxyzinum 25 mg (hydroksyzyna)

B. Pantopraz 20 mg (pantoprazol)

C. Metformax 1000 mg (metformina)

D. Digoxin 100 mcg (digoksyna)

Digoksyna jest lekiem należącym do grupy glikozydów naparstnicy, który jest stosowany w leczeniu niewydolności serca oraz w arytmiach. Z uwagi na swoje działania farmakologiczne, digoksyna ma wąski indeks terapeutyczny, co oznacza, że niewielkie różnice w dawkowaniu mogą prowadzić do poważnych działań niepożądanych, takich jak zatrucia. Z tego powodu, w polskim systemie prawa farmaceutycznego, wydawanie leków o takim profilu ryzyka zarezerwowane jest dla farmaceutów posiadających odpowiednie kwalifikacje oraz wiedzę, aby monitorować pacjentów i ich reakcje na terapię. Technik farmaceutyczny, mimo że ma istotną rolę w aptece, nie ma uprawnień do podejmowania decyzji o wydawaniu leków, które wymagają szczególnej ostrożności oraz wiedzy klinicznej. Przykładem może być sytuacja, gdy pacjent przyjmuje jednocześnie inne leki, co może prowadzić do interakcji, a technik farmaceutyczny mógłby nie być w stanie odpowiednio ocenić ryzyka tych interakcji.

Pytanie 28

Który z poniższych preparatów nie może być wykonany przez technika farmaceutycznego?

A. Maść zawierająca hydrokortyzon

B. Krople do oczu zawierające gentamycynę

C. Roztwór z fosforanem kodeiny

D. Roztwór jodu w spirytusie

Roztwór z fosforanem kodeiny to lek, który zalicza się do substancji kontrolowanych. To znaczy, że jego przygotowanie nie jest takie proste i wymaga specjalnych zezwoleń i procedur. W Polsce, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii, tylko ci farmaceuci, którzy mają odpowiednie kwalifikacje, mogą robić preparaty z substancjami psychoaktywnymi, a kodeina się do nich zalicza. Przygotowanie takich leków wiąże się z dużą odpowiedzialnością i muszą być przestrzegane dość rygorystyczne zasady dotyczące obrotu i wydawania. Przykładowo, w aptece trzeba spełnić konkretne wymogi, żeby wszystko było zgodne z prawem. Farmaceuci, którzy zajmują się tymi przygotowaniami, muszą mieć dużą wiedzę o interakcjach leków, skutkach ubocznych i o tym, jak je przechowywać. Dlatego są kluczowymi postaciami w systemie ochrony zdrowia.

Pytanie 29

Morfina jest zaliczana do pochodnych

A. antracenu

B. izochinoliny

C. tetracenu

D. fenantrenu

Może się wydawać, że pojęcia związane z pochodnymi izochinoliny, tetracenu i antracenu są dość bliskie morfinie, ale to może prowadzić do nieporozumień. Izokhinolina to związek heterocykliczny, ale nie ma dużego związku z morfiną. Owszem, niektóre leki bazują na strukturze izochinoliny, ale morfina zdecydowanie nie jest jednym z nich. Tetracen i antracen należą do węglowodorów aromatycznych, jednak ich budowa jest całkiem inna niż fenantrenu. Tetracen ma cztery pierścienie benzenowe, więc jest bardziej skomplikowany, a antracen to też trzy pierścienie benzenowe, ale w innej konfiguracji. Dlatego te błędne odpowiedzi mogą wyniknąć z mylenia podobnych struktur chemicznych, co często się zdarza w naukach przyrodniczych. W praktyce ważne jest, by rozumieć te różnice, bo to kluczowe dla farmaceutów i chemików, a także dla badaczy zajmujących się syntezą organiczną. Wiedza o strukturze i pochodzeniu substancji czynnych jest niezbędna do odpowiedniego stosowania leków i zrozumienia, jak one działają, zwłaszcza w kontekście ochrony zdrowia.

Pytanie 30

Przy identyfikacji wskaźnika goryczy według FP X, jako wzór stosuje się roztwór odniesienia

A. siarczanu magnezu

B. chlorowodorku lidokainy

C. siarczanu atropiny

D. chlorowodorku chininy

Atropina siarczanu, magnezu siarczanu oraz lidokaina chlorowodorek nie są odpowiednimi substancjami do oznaczania wskaźnika goryczy. Atropina siarczanu to alkaloid tropanowy, który jest używany głównie jako lek o działaniu rozszerzającym źrenice oraz w terapii bradykardii. Chociaż wykazuje pewne właściwości, nie jest substancją o dobrze zdefiniowanej goryczy, przez co nie może służyć jako wzorzec. Magnez siarczan, znany z użycia w terapii jako środek przeczyszczający i elektrolit, nie ma charakterystyki goryczy, co czyni go nieodpowiednim do tego rodzaju analizy. Z kolei lidokaina chlorowodorek to znieczulający środek miejscowy, który działa poprzez blokowanie impulsów nerwowych, ale również nie dostarcza informacji o goryczy, co jest kluczowe przy oznaczaniu wskaźnika goryczy. Przy tym, przy wyborze substancji referencyjnej w badaniach goryczy należy pamiętać o istotnych właściwościach sensorycznych, a nie jedynie farmakologicznych. Błędem jest założenie, że jakakolwiek substancja chemiczna o praktycznym zastosowaniu może być użyta jako wzorzec, gdyż musi ona spełniać ściśle określone normy i standardy, które są kluczowe do monitorowania jakości i efektywności produktów farmaceutycznych.

Pytanie 31

Benzodiazepiny (np. klonazepam) wykorzystuje się jako leki

A. tyreostatyczne

B. przeciwcukrzycowe

C. przeciwpadaczkowe

D. immunosupresyjne

Benzodiazepiny, takie jak klonazepam, są klasyfikowane jako leki przeciwpadaczkowe ze względu na ich zdolność do modulowania aktywności neuronów w mózgu. Działają poprzez zwiększanie efektu neuroprzekaźnika GABA, co prowadzi do hamowania nadmiernej aktywności neuronalnej, charakterystycznej dla napadów padaczkowych. Klonazepam jest często stosowany w leczeniu różnych form padaczki, zwłaszcza u pacjentów, którzy nie reagują na inne leki. Podobnie, benzodiazepiny mogą być stosowane w terapii stanów lękowych, co podkreśla ich wszechstronność. W praktyce klinicznej, lekarze zwracają uwagę na potencjalne skutki uboczne, takie jak uzależnienie i tolerancja, co sprawia, że ich stosowanie powinno być ściśle monitorowane i ograniczone do niezbędnego czasu leczenia. W kontekście najlepszych praktyk, leczenie padaczki wymaga indywidualnego podejścia, a lekarze często łączą terapię farmakologiczną z innymi metodami, takimi jak terapia behawioralna czy zmiany stylu życia, aby zwiększyć efektywność leczenia oraz poprawić jakość życia pacjentów.

Pytanie 32

Klarin - preparat zawierający ekstrakt z Borówki czernicy (Vaccinium myrtillus) ma działanie

A. obniżające stężenie cholesterolu

B. uszczelniające naczynia włosowate

C. obniżające ciśnienie tętnicze

D. mające działanie przeciwwymiotne

Preparat Klarin, zawierający wyciąg z Borówki czernicy (Vaccinium myrtillus), wykazuje działanie uszczelniające naczynia kapilarne, co jest potwierdzone jego właściwościami farmakologicznymi. Owoce borówki czernicy są bogate w antocyjany, naturalne barwniki roślinne, które mają zdolność do wzmacniania ścian naczyń krwionośnych oraz poprawy ich elastyczności. Dzięki temu, stosowanie preparatów opartych na borówce czernicy jest zalecane w przypadku problemów z krążeniem, a także w terapii stanów zapalnych naczyń. W praktyce, osoby z predyspozycjami do żylaków, hemoroidów czy obrzęków kończyn mogą korzystać z tego typu preparatów, aby wspierać zdrowie układu krwionośnego. Dodatkowo, badania naukowe potwierdzają, że antocyjany mają również działanie przeciwutleniające, co może przyczynić się do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym, a tym samym do poprawy ogólnego stanu zdrowia. W kontekście standardów farmaceutycznych, preparaty te powinny być stosowane jako część holistycznego podejścia do zdrowia, łącząc je z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną.

Pytanie 33

Co oznacza łaciński skrót "ad us.int."?

A. do użycia wewnętrznego

B. do użycia zewnętrznego

C. podziel na równe części

D. uzupełnij do wymaganej ilości

Skrót łaciński 'ad us.int.' oznacza 'do użytku wewnętrznego', co jest kluczowym określeniem w kontekście dokumentacji medycznej oraz farmaceutycznej. Termin ten wskazuje, że dany produkt lub materiał jest przeznaczony do użycia w obrębie jednostki, instytucji czy placówki medycznej, a nie do dystrybucji zewnętrznej. Przykładowo, leki oznaczone tym skrótem są stosowane wyłącznie w danej placówce, co pozwala na lepsze monitorowanie ich stosowania, a także minimalizuje ryzyko nadużyć czy błędów w terapii. Ponadto, posługiwanie się takimi skrótami jest zgodne z dobrymi praktykami w dokumentacji, co zapewnia przejrzystość i bezpieczeństwo w obiegu informacji. Wiedza na temat znaczenia skrótów i terminologii jest niezbędna dla profesjonalistów w dziedzinie medycyny i farmacji, aby umiejętnie poruszać się w złożonym systemie regulacyjnym i zapewniać pacjentom wysoką jakość usług zdrowotnych.

Pytanie 34

Neomycyna w formie tabletek doustnych jest zalecana do

A. leczenia zapalenia błony śluzowej gardła

B. dekontaminacji przewodu pokarmowego w zakresie jelit

C. leczenia zapalenia płuc o charakterze śródmiąższowym

D. zapobiegania infekcjom po usunięciu zęba

Neomycyna jest antybiotykiem aminoglikozydowym, który jest stosowany w terapii mającej na celu wyjałowienie przewodu pokarmowego, szczególnie przed zabiegami chirurgicznymi. Jej działanie polega na eliminacji flory bakteryjnej w jelitach, co zmniejsza ryzyko zakażeń pooperacyjnych. W kontekście praktycznym, neomycyna jest często przepisywana przed operacjami jelitowymi, aby zminimalizować ryzyko zakażeń i powikłań. Zaleca się również jej stosowanie u pacjentów z marskością wątroby, aby ograniczyć ryzyko encefalopatii wątrobowej, wynikającej z wchłaniania toksycznych substancji z jelit. Dzięki skutecznemu wyjałowieniu można poprawić wyniki leczenia i zwiększyć bezpieczeństwo procedur chirurgicznych. Dobre praktyki w zakresie stosowania neomycyny obejmują monitorowanie funkcji nerek, ponieważ długotrwałe stosowanie antybiotyku może prowadzić do uszkodzeń tych narządów. Warto podkreślić, że neomycyna jest stosowana wyłącznie w postaci doustnej w tego typu terapii, co odróżnia ją od innych form podania, które mogą być używane w leczeniu zakażeń ogólnoustrojowych.

Pytanie 35

Zarówno w postaci podjęzykowej, jak i w systemie TTS wykorzystywane są:

A. hormony żeńskie oraz antybiotyki

B. nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu

C. nikotyna oraz papaweryna

D. benzokaina oraz tetracyklina

Nitrogliceryna i izodinitrat sorbitolu to substancje, które są często stosowane w terapii chorób sercowo-naczyniowych jako leki rozszerzające naczynia krwionośne. Obie substancje są dostępne w formie podjęzykowej oraz w systemie TTS (Transdermal Therapeutic System), co umożliwia szybkie wchłanianie i efektywne działanie. Nitrogliceryna jest powszechnie stosowana w leczeniu dławicy piersiowej, a jej działanie polega na rozkurczeniu mięśni gładkich naczyń krwionośnych, co prowadzi do zmniejszenia obciążenia serca. Izodinitrat sorbitolu również działa w podobny sposób, ale z dłuższym czasem działania. Stosowanie tych leków w formie podjęzykowej lub w systemach TTS jest zgodne z dobrymi praktykami medycznymi, gdyż zapewnia szybką i skuteczną ulgę w objawach oraz poprawia komfort pacjentów. Zastosowanie tych substancji powinno być zgodne z zaleceniami lekarza i przy zachowaniu ostrożności związanej z ich działaniem, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych.

Pytanie 36

Jaka jest dawka dobowa chlorowodorku papaweryny w leku przygotowanym według powyższej recepty?

Rp.
Papaverini hydrochloridi      1,0
Chelidonii trae
Aquae            aa ad      100,0
M.f.mixt.
D.S. 3 razy dziennie 1 łyżkę stołową (14,0 g)

A. 0,07 g

B. 0,42 g

C. 0,28 g

D. 0,14 g

Odpowiedź 0,42 g jest jak najbardziej w porządku. Obliczanie dawki dobowej papaweryny chlorowodorek opiera się na prostych zasadach. Musisz pomnożyć ilość substancji w jednej dawce przez to, ile dawek bierzesz w ciągu dnia. Papaweryna pomaga przy skurczach mięśni gładkich, więc ważne jest, żeby dobrze ustalić dawkę, żeby leczenie było skuteczne, ale i bezpieczne. Lekarze w praktyce korzystają z tabel, żeby ustalić, jaką dawkę podać pacjentowi w zależności od ich stanu zdrowia. A pamiętaj, żeby uwzględniać jednostki objętości, jak łyżki stołowe, bo to istotne w kontekście leków doustnych. W końcu, jak masz wartość bliską 0,42 g, to pacjent dostaje odpowiednią ilość leku, która działa, ale nie jest za wysoka.

Pytanie 37

Ile gumy arabskiej należy użyć do przygotowania leku według podanej recepty?

Rp.
Ricini olei                  10,0
Gummi arabici                q.s.
Menthae pip. aquae       ad 100,0
M.f. emulsio
S. 3 x dziennie 1 łyżeczkę

A. 15,0 g

B. 20,0 g

C. 10,0 g

D. 5,0 g

Odpowiedź 5,0 g jest prawidłowa dzięki zastosowaniu skrótu 'q.s.', który oznacza 'ile wystarczy'. W kontekście receptur farmaceutycznych, guma arabska pełni rolę emulgatora w emulsjach, gdzie najczęściej jest stosowana w proporcji do ilości fazy olejowej, w tym przypadku oleju rycynowego. Standardowe praktyki sugerują, że guma arabska powinna stanowić połowę wagi oleju rycynowego, aby uzyskać stabilną emulsję. Dlatego, jeżeli w recepturze olej rycynowy wynosi 10 g, to ilość gumy arabskiej powinna wynosić 5 g. Zastosowanie gumy arabskiej jako emulgatora jest powszechną praktyką w farmacji, ponieważ zapewnia ona stabilność i homogeniczność preparatów. Poprawne obliczenia są kluczowe w farmacji, ponieważ błędne proporcje mogą prowadzić do nieefektywności leku lub nawet do jego szkodliwości. Warto zaznaczyć, że guma arabska jest również używana w produkcji wielu innych form farmaceutycznych, w tym syropów i zawiesin, co czyni ją niezwykle wszechstronnym składnikiem.

Pytanie 38

Ile wynosi ilość nystatyny potrzebna do wykonania leku według przedstawionej recepty, jeśli Nystatinum 1,0 g = 2 000 000 j.m.?

Rp.
Neomycini sulfatis          0,5
Nystatini                   150 000 j.m.
Lactosi                     0,1
Massae suppositoriae        q.s.
M.f. glob. vag.  D.t.d. No  9

A. 0,075 g

B. 1,500 g

C. 0,900 g

D. 0,675 g

Poprawna odpowiedź to 0,675 g nystatyny, co można dokładnie obliczyć na podstawie podanej recepty. Nystatinum w dawce 1,0 g odpowiada 2 000 000 j.m., co oznacza, że każda globulka zawiera określoną ilość nystatyny potrzebną do uzyskania odpowiedniej aktywności terapeutycznej. Aby obliczyć, ile nystatyny potrzebujemy na jedną globulkę, musimy najpierw ustalić całkowitą ilość nystatyny potrzebną do sporządzenia 9 globulek. Dzieląc 1,0 g przez 2 000 000 j.m. i przeliczając na jednostki potrzebne do uzyskania 9 globulek, otrzymujemy 0,075 g na jedną globulkę, co po pomnożeniu przez 9 daje nam 0,675 g. Takie podejście jest zgodne z zasadami farmakologii oraz dobrymi praktykami w przygotowywaniu leków, gdzie kluczowe jest precyzyjne odmierzenie składników, aby zapewnić skuteczność i bezpieczeństwo leku.

Pytanie 39

Termin guttae stomachicae odnosi się do kropli

A. do nosa

B. żołądkowych

C. uspokajających

D. do płukań

Określenie "guttae stomachicae" pochodzi z łaciny, gdzie "guttae" oznacza krople, a "stomachicae" odnosi się do żołądka. Zatem ten termin dosłownie tłumaczy się jako "krople żołądkowe". Są to preparaty stosowane w medycynie, które mają na celu poprawę funkcji układu pokarmowego oraz stymulację wydzielania soków żołądkowych. Krople żołądkowe mogą zawierać różne składniki roślinne, takie jak zioła, które działają korzystnie na trawienie. Przykładem mogą być preparaty z rumianku czy mięty, które łagodzą dolegliwości żołądkowe. Zgodnie z dobrą praktyką w farmacji, takie preparaty powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami specjalisty, a ich działanie powinno być poparte badaniami klinicznymi. Warto również pamiętać, że stosowanie kropli żołądkowych powinno być częścią holistycznego podejścia do zdrowia, uwzględniającego dietę, styl życia oraz ewentualne terapie wspomagające.

Pytanie 40

W przypadku oparzenia dłoni gorącą parą z łaźni wodnej, co należy zrobić w pierwszej kolejności?

A. przykryć oparzenie sterylnym opatrunkiem

B. nałożyć na dłoń tłusty krem

C. unikać chłodzenia poparzonej skóry

D. polać strumieniem zimnej wody

Prawidłowe postępowanie w przypadku oparzenia dłoni gorącą parą polega na natychmiastowym schłodzeniu miejsca oparzenia. Polewanie oparzonej skóry strumieniem zimnej wody przez co najmniej 10-20 minut jest kluczowe, ponieważ schłodzenie tkanek spowalnia procesy zapalne oraz zmniejsza ból. Zimna woda działa jako środek chłodzący, który obniża temperaturę skóry oraz zapobiega głębszym uszkodzeniom, takim jak oparzenia II i III stopnia. Należy unikać stosowania lodu bezpośrednio na skórę, gdyż może to spowodować dodatkowe uszkodzenia tkanek. Warto również pamiętać, że w przypadku oparzeń chemicznych lub gdy skóra jest uszkodzona, zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Standardy dotyczące pierwszej pomocy, w tym wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji, jasno wskazują na znaczenie szybkiego schłodzenia oparzenia w celu minimalizacji jego skutków.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej