Kwalifikacja: ELE.01 - Montaż i obsługa maszyn i urządzeń elektrycznych
Zawód: Elektromechanik
Kategorie: Obwody elektryczne Instalacje i aparatura Bezpieczeństwo i ochrona
Jaki skutek spowoduje przerwanie przewodu ochronno-neutralnego w jednofazowym obwodzie układu sieci TN-C, którego schemat przedstawiono na rysunku?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Przerwanie przewodu ochronno-neutralnego (PEN) w układzie TN-C to niezwykle ważna kwestia. W przypadku takiego przerwania, obudowy urządzeń podłączonych do sieci mogą znajdować się pod napięciem. Dzieje się tak, ponieważ przewód PEN pełni podwójną funkcję: ochronną oraz neutralną. W momencie jego przerwania, obwód ochronny zostaje przerwany, a napięcie może pojawić się na obudowach urządzeń, zwłaszcza gdy inne urządzenia w obwodzie są załączone, co powoduje, że prąd szuka drogi powrotu do źródła. W kontekście podanego pytania, jeśli urządzenie 3 jest załączone, a urządzenie 2 wyłączone, to na ich obudowach może pojawić się napięcie, co jest bezpośrednim skutkiem przerwania przewodu PEN. To sytuacja niebezpieczna, mogąca prowadzić do porażenia prądem. Właśnie dlatego standardy, takie jak PN-HD 60364, kładą nacisk na prawidłowe wykonanie instalacji elektrycznych oraz stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe, które mogą nie zadziałać w takim układzie. W praktyce, regularne przeglądy instalacji oraz stosowanie się do dobrych praktyk mogą zapobiec takim sytuacjom.
Analizując podane odpowiedzi, warto zwrócić uwagę na kilka błędnych założeń. Po pierwsze, zadziałanie zabezpieczeń nadmiarowo-prądowych nie następuje automatycznie przy przerwaniu przewodu PEN w układzie TN-C. Zabezpieczenia te reagują na przeciążenia i zwarcia, a nie na przerwanie przewodu ochronno-neutralnego. Myślenie, że obwód automatycznie zostanie zabezpieczony przed skutkami takiego przerwania, to częsty błąd. Podobnie jest ze zmianą wartości napięcia zasilania. Przerwanie przewodu PEN nie wpływa bezpośrednio na zmianę napięcia zasilania, chociaż może powodować asymetrię fazową w bardziej złożonych układach trójfazowych. Niemniej jednak w jednofazowym obwodzie to nie jest bezpośrednim skutkiem. Kolejną błędną odpowiedzią jest pojawienie się napięcia na obudowach wszystkich niezałączonych urządzeń. O ile napięcie może pojawić się na obudowach niektórych urządzeń, to nie jest to reguła dotycząca wszystkich urządzeń w obwodzie. W rzeczywistości, obecność napięcia na obudowie zależy od konfiguracji i stanu działania poszczególnych urządzeń. Przerwanie przewodu PEN jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do sytuacji, w której urządzenia, które nie są włączone, nie będą powodować zadziałania standardowych zabezpieczeń, pozostawiając potencjalnie niebezpieczne napięcia na obudowach, co jest niezgodne z zasadami bezpieczeństwa i dobrymi praktykami instalacyjnymi.